TOPIK

Kalorimetri dan Muatan

Haba

PENGENALAN

Dalam makmal, perubahan haba di dalam

proses
fizikal
dan
kimia
diukur
menggunakan kalorimeter.

Perbincangan
tentang
kalorimetri,
memerlukan
kita
memahami
terlebih
dahulu konsep haba tentu dan kapasiti
haba.

KALORIMETRI

Kalorimetri- ialah teknik eksperimen

menentukan entalpi tindakbalas.

Kalorimeter kuantiti haba.

2 jenis kalorimeter:
i) Kalorimeter mudah mengukur haba
tindakbalas dalam larutan (contoh:
peneutralan)
ii) Kalorimeter bom mengukur haba
tindakbalas melibatkan gas (contoh:
pembakaran)

bagi

ialah satu alat untuk mengukur

bagi
haba
bagi
haba

Kalorimeter

Kalorimeter mudah

Kalorimeter bom

PERUBAHAN HABA (Q)

Jika kita mengetahui haba tentu dan jumlah sesuatu bahan,

maka perubahan suhu() akan memberikan kita jumlah
haba (Q) yang diserap atau dibebaskan bagi proses
tersebut. Persamaan bagi mengira perubahan tersebut
adalah

Q = mcT
di mana T ialah perubahan haba;
T = T final - Tinitial
Q positif bagi proses endotermik dan negatif bagi proses
eksotermik.

Contoh 1

Satu sampel telah dipanaskan daripada 8.5 0 C

kepada 74.60 oC dalam kalorimeter bom.
Kirakan jumlah haba yang diserap (dalam kJ)
bagi air dalam kalorimeter bom tersebut. (Jisim
air = 466g)
Penyelesaian
Q = mct
= (466 g) (4.18 J/g o C) (66.1o C)
= 128754 J
= 128.75 kJ

MUATAN HABA TENTU DAN MUATAN HABA

Muatan haba tentu (c) bagi sesuatu bahan

ialah jumlah haba yang diperlukan untuk
meningkatkan suhu 1 gram bahan tersebut
sebanyak 10C. Unitnya ialah J/g. o C.

Muatan haba (C) bagi sesuatu bahan ialah

jumlah haba yang diperlukan untuk
meningkatkan
suhu
bahan
tersebut
sebanyak 10C. Unitnya ialah J/o C.

MUATAN HABA TENTU

Bahan

Haba tentu ( J/g oC )

Al

0.900

Au

0.129

C (grafit)

0.720

C (intan)

0.502

Cu

0.385

Fe

0.444

Hg

0.139

H2O

4.184

Etanol

2.460

Contoh 2
Apabila 29J haba dipindahkan kepada 15 g
plumbum pada 220C, suhu plumbum
meningkat kepada 370C. Berapakah muatan
haba tentu plumbum dalam J g-1 0C-1 ?
Penyelesaian
Q = mc
C = Q/ m

= 29 J / 15g x 15

= 0.13 J/g o C

Amali

PPIK 2 : Memerhati kesan haba ke atas

penebat dan konduktor

ISL

Mengumpul maklumat tentang pelbagai

jenis termometer dan fungsi setiap
termometer.