Professional Documents
Culture Documents
LI M U
KHI NO CH C TI NNG L ?
Ti nng thng c nh gi qu cao v b hiu nhm. Nh th kim nh son kch ngi
Php Edouard Pailleton ch ra: Hy thnh cng v s lun c nhng k ngc ni rng bn
c ti. Khi ai t c thnh tch, nhng ngi khc thng l gii iu bng cch n
gin l quy mi th cho ti nng. Nhng l mt cch nhn nhn sai lch. Nu ch cn ti
nng, ti sao trong thc t c nhng ngi rt ti nng nhng li khng thnh cng?
Nhiu nh lnh o doanh nghip M b m nh bi ti nng. Mt s ngh ti nng l cha kha
cho mi vn . Malcolm Gladwell, tc gi cun sch The Tipping Point (im bng pht)
v Blink (Trong chp mt), nhn thy rng nhiu cng ty v nh t vn t vic tm ngi c
ti ln trn ht. ng ni: Quan nim v ti nng nh vy l cch qun l chnh thng mi kiu
M. Mt s cng ty thu hng lot thc s qun tr kinh doanh (MBA) tt nghip cc trng
i hc hng u, cho h thng tin nhanh chng vi nhng mc thng hu hnh m khng bao
gi nh gi c th thnh tch ca h. ng a ra v d in hnh l Tp on Enron. Vic tp
on ny ch cn c vo ti nng tr thnh huyn thoi. V d, Lynda Clemmons, ngi khi
lp vic kinh doanh bo him ri ro thi tit ca Enron, t mt ngi bun bn tr thnh c
ng, ln v tr qun l, gim c, ri tr thnh ch tch sng lp cng ty ch trong vng by
nm! Gladwell t cu hi: Nu trong mt h thng khng c ai m nhim mt cng vic
lu bn c th a ra nh gi chnh xc, bn s nh gi thnh tch ca h nh th no?
Ti nng thi cha ! Peter Drucker, cha ca ngnh Qun l hin i, ni: Dng nh c
t tng quan gia hiu qu ca mt ngi v s thng minh, tr tng tng hoc tri thc...
ca anh ta. S thng minh, tr tng tng v tri thc l nhng ngun lc thit yu, nhng ch
c tnh hiu qu mi bin chng thnh kt qu. Bn thn chng ch to ra nhng gii hn. Nu
ch cn ti nng l , nhng ngi t hiu qu cao nht v c nh hng ln nht s lun l
nhng ngi ti nng nht. Nhng thc t khng phi lc no cng vy. Hy xem xt nhng s
liu sau:
Hn 50% CEO ca 500 cng ty hng u do tp ch Fortune (Vn hi) bnh chn c kt qu
trung bnh hng C hoc C- khi hc i hc.
65% thng ngh s M ch xp na di ca lp hc cp ph thng.
75% tng thng M nm trong nhm hc sinh trung bnh ca trng hc.
Hn 50% doanh nhn triu ph cha tt nghip mt trng i hc no.
R rng ti nng khng phi l tt c.
NGUYN TC NHY CAO
y khng phi cun sch bi xch ti nng. Ti tin vo tm quan trng ca ti nng. Ti sao?
Tt c cc nh lnh o thnh cng u hiu tm quan trng ca n. Lou Holtz hun luyn
vin bng huyn thoi, ngi dn dt i bng ca cc trng i hc, tng ni vi ti:
John, ti hun luyn cc i bng c cc cu th gii v cng lm hun luyn vin cho
nhng i c cc cu th ti. Ti hun luyn tt hn khi ti c cc cu th tt! Mt i th
thao, mt nhm kinh doanh hay dch v s hu cng nhiu ti nng th i hay nhm cng c
nhiu tim nng, ngi lnh o i cng c nhiu c hi pht trin.
Hu ht cc nh lnh o hiu ng lc ca quyn s hu, s chia s trch nhim, s phn
cng lao ng, s qun l theo nhm v s y thc. Thng thng cc nh lnh o hon thnh
nhng nhim v ln bng cch chia mt cng vic thnh nhiu phn v phi hp n lc ca tt
c mi ngi. Cc cng trnh ln, nh Kim t thp hoc Vn L Trng Thnh, c hon
thnh theo cch . Tuy nhin, mt s nhim v khng th hon thnh theo cch cng thm
ngi. nh lut Brooks pht biu: Thm ngi vo mt d n phn mm chm tr s lm n
chm hn. Nhiu hn khng phi bao gi cng tt hn, mt s vic c lm tt nht khi ch
c mt c nhn. Mt minh ha tuyt vi v n gin cho tm quan trng ca ti nng trong th
thao l mn nhy cao. Mun ginh chin thng, vn ng vin c th phi nhy qua by feet ,
ch khng phi by ngi c th nhy mt foot. Tuy vy, chng ta vn thng tin c th t
c thnh tch cao hn khi a thm ngi thc hin mt nhim v. khng phi l gii
php lun ng. Thc t, cng ging mn nhy cao c nhiu nhim v yu cu ti nng xut
chng ca mt ngi ch khng phi kh nng bnh thng ca nhiu ngi.
T TI NNG TRONG TM NGM
Nh ni, ti khng nh gi thp tm quan trng ca ti nng. Ti nng l mn qu Thng
ban tng v ng c tn vinh. Khi chng ta quan st nhng ngi c ti, chng ta nn:
1. Thn phc ti nng ca h
c cc cun sch v thut lnh o ca Jack Welch, ti kinh ngc bi tr tu su sc ha
quyn vi nhng kinh nghim thc t ca ng. Khng c g ng ngc nhin khi ng c th xoay
chuyn Tp on GE v a n ln v tr thng tr trong cc doanh nghip M. Jack Welch l
mt nh lnh o bm sinh.
Ti thng ti cc bui ha nhc ca Sarah Brightman mi khi c c hi. Ging ht ca c rt
c bit. Ti lun say sa lng nghe c ht v kinh ngc trc ti nng ca n danh ca ny.
Sarah Brightman l mt ca s bm sinh.
Bng chuyn nghip Atlanta t ti mt ng cp mi khi Michael Vick ti th trn. Kh
Tin trnh lch s th gii thay i nh nhng nhn vt ti nng, nhng ngi hon thin
cc kh nng ca mnh ti mc cao nht.
3. Tch bit nhng g h c kh nng lm vi vic h l ai
Fred Smith, nguyn Ch tch Hi ng minh Fred Smith, tng ni: Ti nng thin bm ca
mt ngi thng ln hn con ngi . Theo ng, ti nng ca mt s ngi ln hn cc
phm cht c nhn quan trng khc nh tnh cch v s dn thn. Kt qu l h thng khng
xng vi tm ti nng tht s ca mnh. Cm d khin h th tri ti nng, hoc h mun ngi
khc nhn ra cc kh nng ca mnh nhng chnh h li b qua cc khim khuyt ca bn thn.
Ti sao nhng ngi ng l c th vn ln v tr hng u khng lm c iu ? H hi
t y ti nng cn thit nhng vn khng thnh cng. Trit gia Ralph Waldo Emerson nhn
nhn vn ny nh sau: Ti nng v ti nng ch l th trang sc le lot v l mt cuc
trnh din. Ti nng hot ng vi nim vui thch trong cng cuc i tm chn l s nng tm
ngi s hu ln mt ngun sc mnh mi
Vy ti nng c bao gi l khng? C, nhng ch vo thi im khi u. Tiu thuyt gia
Charles Wilson ni: Bt k kch thc ca ci chai th no, kem vn lun ni ln trn. Ti
nng lun ni bt. N khin bn c ch . Lc u, ti nng tch bn khi m ng. N
gip bn khi u trc nhng ngi khc. Nhng li th ch ko di trong mt thi gian
ngn. Nhc s Irving Berlin hiu r s tht ny: iu kh nht c thnh cng l bn phi
tip tc thnh cng. Ti nng ch l im khi u trong mi vic. Bn phi tip tc lm ti
nng hot ng.
Rt nhiu ngi ti nng khi u vi li th hn hn nhng ngi khc nhng chnh h li
nh mt chng do ng qun trn ti nng, khng nng tm ti nng ln. H cho rng ch cn ti
nng cng ni bt. H khng nhn ra s tht l nu h ch v cnh, nhng ngi khc s
nhanh chng bay vt qua h. Ti nng ph bin hn l h ngh. Stephen King, tc gi mt
cun sch bn c trn 10 triu bn, khng nh: Ti nng r hn mui n. iu phn bit
mt ngi ti nng vi ngi thnh cng l s kh cng. R rng, thnh cng chng ta cn
nhiu hn mt ti nng n thun.
BN CN IU G?
Bn c th t mnh bc i
Theo bt c hng no bn chn.
Ti tht s tm huyt vi chn l ny. Ti mong Ti nng thi cha s gip bn t bc
i ng hng v a ra nhng la chn ng n, tip sc tr thnh ngi ti nng, xy
dng nn mng cho cc kh nng ca mnh v sng mt cuc i trn vn nht.
no trc i v ch gii Lin on Quc gia. Anh tin vo bn thn v kh nng ginh chin
thng ca mnh. Anh cng tin tng vo sc mnh ca ton i bng. Hu nh khng ai bit
Namath dnh hng ting ng h xem cc cun bng ghi cc trn u ca i Colts, vic
m anh vn thng lm vi mi i th. Con qu mt mt ny khng bao gi ni di,
Namath thng ni nh vy v chic my chiu anh t trong cn h ca mnh. Anh ch cho cc
ng i nhng pht hin ca mnh. H c th thng trn . V chnh xc y l nhng g h
lm. Jets nh bi Colts vi t s 16 7. c coi l bt ng ln nht trong lch s gii
Super Bowl.
iu g c th xy n vi Joe Namath nu hi cha anh khng thch thc anh tin vo bn
thn cng nh kh nng ca mnh khi anh mi tm tui? C th anh c kt cc ging cc anh
trai ca mnh, nhng vn ng vin ti nng phi ri b trng ph thng hoc trng i hc
lm vic ti nh my hoc ca hng c kh a phng. Hoc c th cui cng anh s tr
thnh mt ngi chi bi da n tin. Tht kh ni trc c iu g! Nhng c mt iu chc
chn: anh s khng th c ghi danh vo Bo tng Danh vng Canton, bang Ohio. ti
ch, ngoi ti nng cn cn c nim tin.
NIM TIN NG TIN MUA
Ti khng bit ti nng ca bn l g nhng ti chc chn mt iu: Ti nng s khng c
pht huy ti a nu bn khng c nim tin. Ch ti nng thi khng bao gi l . Nu bn
mun hon thin bn thn, bn cn tin vo iu . Bn cn:
7. Tin vo tim nng ca mnh
Tim nng ca bn chnh l bc tranh m bn c th tr thnh. Nh pht minh Thomas Edison
nhn xt: Nu chng ta lm tt c nhng g c th, chng ta s tht s ngc nhin v bn thn.
Chng ta thng ch nhn s vic nh n vn c ch khng phi nh n c th c. Khi Joe
Namath cn nh, mi ngi ch thy mt a b gy g, nh th. Khi cu hc cp ba, h thy
mt cu b lc lng gia bn b v l mt hc sinh khng chu lm bi tp v nh. Khi cu
chi bng gii chuyn nghip, h ch thy mt g c cp u gi ti t. Nhng cu t thy
mnh l mt nh v ch. Nu bn c th t nhn nhn tim nng tht s trong con ngi mnh,
bn s thay i ti mc khng nhn ra chnh mnh.
Trong khi ti ang quan st, mt trong nhng hun luyn vin c mt ngy hm , ng Dick
Vermeil, ni vi ti: ng bit y, chng ti c th o c rt nhiu k nng ca h
nhng khng th o lng nhit huyt ca h. Ch c cc cu th mi xc nh c.
Tim nng ca bn tht s ty thuc vo bn. Ngi khc ngh g khng quan trng. Nhng g
bn tng ngh v mnh trc y li cng khng quan trng. Quan trng l nhng g nm trong
con ngi bn v liu bn c nh khm ph n hay khng.
C cu chuyn k v mt cu b sng nng tri vng Colorado. Cu thch i b ng di
v leo ni . Mt hm, khi ang leo ni, cu pht hin thy mt t i bng v trong c
mt qu trng. Cu mang qu trng v nh v cho mt con g mi p qu trng cng vi
nhng qu trng g khc.
V n ra gia mt by g, ch i bng ngh mnh l g. Ch hc cc hnh vi ca g t m
v bi mi trong sn cng vi nhng ngi anh em ca mnh. Ch khng bit g hn th. i
khi cm thy c nhng kch ng l lng trong ngi nhng ch khng bit phi lm g vi
nhng cm gic , v th ch l i hoc km nn li. Rt cc, nu l g th ch nn c x nh
mt con g.
Ri mt ngy n, c mt con i bng bay qua nng tri ng lc ch i bng sng trong khu
tri g ngc ln v trng thy. Vo khonh khc , ch nhn ra mnh mun c nh ch i
bng kia. Ch mun bay cao. Ch mun vn ti nhng nh ni xa m ch thng trng thy
t sn khu tri g. Ch th si i cnh ca mnh, i cnh gi y rng v mnh m hn
i cnh ca nhng ngi anh em. t nhin ch hiu rng mnh ging ch i bng trn bu
tri kia. D trc cha tng bay nhng ch c bn nng v kh nng lm iu . Ch
si i cnh ca mnh mt ln na v bay ln, lc u cn chp chi nhng dn dn mnh m
v vng chi hn. Khi bay vt ln, ch bit rng cui cng mnh tm thy ci ti tht s.
Phillips Brooks, tc gi bi ht O Little Town of Bethlehem (i, thnh ph Bethlehem b
nh!), nhn xt: Khi bn pht hin mnh mi ch sng na cuc i, na cn li s m nh bn
cho n khi bn m ng ti n. Ti mun ni thm iu ny: Nu khng t n mc tim
nng ca bn th tht s l mt bi kch. t c iu , trc ht bn phi tin vo
tim nng ca mnh v quyt nh sng mt cuc sng trn mc trung bnh.
8. Tin vo bn thn
C mt iu tin l bn ang s hu mt tim nng ng k. Mt iu na c nim
tin vo bn thn l bn cn ngh bn c th pht huy ti a tim nng . Khi tin vo bn
thn, mt s ngi tr nn hoi nghi tt c! khng ch l mt s h thn, n cn ngn cn
qu trnh phn u ca h. William James, nh tm l hc v trit hc, nhn mnh: Ch c duy
nht mt nguyn nhn dn ti vic loi ngi tht bi, l s thiu lng tin vo ci ti tht s
ca mnh.
Nhng ngi tin vo bn thn nhn c cc cng vic tt hn v lm tt hn nhng ngi
khng c nim tin . Gio s Martin Seligman thuc B mn Tm l hc, Trng i hc
Pennsylvania, lm mt s nghin cu ti mt cng ty bo him nhn th ln v thy rng
nhng nhn vin bn bo him c hy vng thnh cng bn c lng bo him nhiu hn
37% so vi nhng ngi khng c hy vng nh vy. Tc ng ca nim tin mi c nhn bt
u t rt sm. Mt s nh nghin cu khng nh rng thnh tch hc tp trong nh trng c
mi quan h cht ch vi s t tin hn l vi ch s thng minh.
Kerry Randall, lut s v l chuyn gia th trng, nhn thy: Nhng ngi thnh cng tin vo
bn thn, c bit khi nhng ngi khc khng lm nh vy. iu ny th hin r rng trong
lnh vc th thao. Cc hun luyn vin tng ni vi ti rng s t tin ca cc cu th c bit
quan trng trong cc trn u bng cng thng. Trong sut nhng pht cui ca trn u, mt s
cu th mun gi bng. Nhng ngi khc li mun trnh. Nhng ngi c xu hng t tin,
ging nh Namath, s gi bng cho ti giy cui cng trong mt trn bng r, mc d khi
i ca cu ang thua mt im. Khi ngi ghi bn hng u ca i lin tc ht ln: Chuyn
bng sang y!, Namith vn bnh tnh v nm chnh xc qu bng vo r, ginh chin thng
cho i mnh vo pht cui cng.
Nhng ngi t tin lun c phng chm sng:
Nu bn ngh mnh b nh bi, ng vy!
Nu bn ngh mnh khng dm, ng th!
Nu bn mun thng, nhng ngh mnh khng th
Nu bn mun pht huy ti a ti nng ca mnh, vic u tin khng phi l tp trung vo n,
bn cn bt u bng vic ng cng sc mnh tinh thn ca mnh. Nim tin ca bn kim
sot mi th bn lm. Thnh tu khng ch l vn lm vic chm ch hn hay khn ngoan
hn. cn l vn tin tng mt cch tch cc. Ngi ta gi l hi chng chc
chn. Nu bn ngh mnh s tht bi, chc chn rng bn s thua. Nu bn hy vng s thnh
cng, chc chn rng bn s thng. B ngoi ca bn s th hin nim tin trong bn.
Cc t ph mang tnh c nhn bt u vi mt s thay i trong nim tin. Ti sao? V nim tin
quyt nh s mong i v s mong i quyt nh hnh ng. Nim tin l mt thi quen ca
tinh thn trong s t tin tr thnh nim tin m chng ta bu vu. V lu di, nim tin khng
ch l tng m con ngi s hu. N l tng chim hu con ngi. Benjamin Franklin
ni: Hnh phc thay nhng ai khng mong i iu g v h s khng bao gi thy tht vng.
Nu bn mun t c iu g trong i, bn s phi sn sng cho cm gic tht vng. Bn
cn hy vng mnh thnh cng. iu c ngha rng bn s lun lun nh vy? Khng! Bn s
tht bi. Bn s mc li. Nhng nu bn hy vng mnh chin thng, bn s pht huy ti a ti
nng ca mnh v tip tc c gng. V ri ging nh Joe Namath, cui cng bn s thnh cng.
Lut s Kerry Randall ni: Tri vi kin thng thng, cuc i khng tt hn nh c
hi, n tt hn nh s thay i. V s thay i ny lun din ra bn trong; l s thay i
trong suy ngh lm cho cuc sng tt p hn. Mun ci thin cn c s thay i, nhng s
thay i i hi s t tin. V l do , i vi bn thn, bn cn u tin s t tin. Bn cn u
tin u danh sch s tin tng vo tim nng, vo bn thn, nhim v ca mnh v c nhn
loi. Tng thng Franklin Delano Roosevelt khng nh: Gii hn duy nht cho nhn thc ca
ngy mai l nhng nghi ng ca chng ta ngy hm nay. ng nhng nghi ng kt liu
nhng mong c ca bn.
Harvey McKay, tc gi ca nhiu cun sch ni ting, k cu chuyn v mt v gio s
ng trc mt lp hc gm ba mi sinh vin nm cui ngnh Sinh hc phn t. Trc khi
pht bi kim tra cui cng, ng ni: Ti c vinh d c l ngi hng dn cc em hc
k ny v ti bit cc em hc hnh chm ch nh th no chun b cho bi thi hm nay.
Ti cng bit ma thu ti hu ht cc em chun b vo trng y hoc hc cao hc. Ti cng
bit r cc em phi chu p lc ln nh th no c th t kt qu trung bnh kh, v bi v
ti tin cc em bit ti liu ny nn ti sn sng cho tt c nhng ai la chn khng tham gia bi
phong cho ngnh hng khng thuc kiu ngi th hai. Nu bn l kiu ngi th nht, bn
sn sng tin vo bn thn v chp nhn th thch. Nhng lm nu bn thuc kiu ngi th hai?
Mt tin tt l: bn c th pht trin.
Mt cu chuyn trong cun sch c nhan Tough Times Never Last, but Tough People Do!
(Kh khn khng bao gi kt thc, nhng ngi mnh m c th lm c iu !) ca
Robert Schuller k v Edmund Hillary, ngi u tin tro ln nh ni Everest cng vi
Tenzing Norgay, mt ngi Ty Tng. Trc khi chinh phc thnh cng nh Everest, Hillary
l thnh vin ca mt on leo ni khc, on ny khng nhng khng tro ln ti nh m cn
mt mt thnh vin. Ti mt bui tip n dnh cho cc thnh vin trong on ti London,
Hillary ng pht biu trc cc khn gi. ng sau bc pht biu l bc tranh nh ni
Everest rt ln. Hillary quay mt v pha bc tranh v ht ln: Everest, ngi nh bi
chng ta. Nhng ta s quay li. V ta s chin thng ngi. Bi v ngi khng th ln hn
na nhng ta th c th.
Ti khng bit nhng th thch bn phi i mt. Chng c th ln hn qua tng ngy, hoc
chng c th to ln n mc ti a, nh nh ni Everest. Nhng ti bit chc iu ny:
cch duy nht bn c th vn ln i mt vi th thch mt cch hiu qu l hy mong ch
n. Bn khng th vt qua th thch bng cch lm n nh i m bng cch lm mnh to ln
hn!
Hnh ng quyt nh kt qu
Kt qu c t hnh ng. Trong lnh vc vt l, iu c v l hin nhin. nh lut th ba
v chuyn ng ca Isaac Newton pht biu: vi mi hnh ng u c mt phn lc tng
ng. Tuy nhin, trong cuc sng, nhiu ngi khng a ra s lin kt. H ch n gin hy
vng vo kt qu tt p. Hy vng khng phi l mt chin lc. Nu bn mun c kt qu tt,
bn cn phi hnh ng hiu qu. c nhng mong i tch cc, trc ht bn phi tin tng.
Tt c u quay li im xut pht . Paul Harvey, nhn vt ni ting thuc gii truyn thng
M, ni: Nu bn khng sng, bn khng tin n. Tt c u bt u bng nim tin.
Mt hot ng ph bin dnh cho khch du lch Thy S l leo ni khng phi kiu leo ni
m nhng vn ng vin chuyn nghip ng cp quc t tham gia. Chnh xc hn, n c gi
ngi khuyn khch vic c vit. Anh ni chuyn vi cc bc cha m v vic c ca con ci
h. Anh ni vi cc bn tr v nim am m c sch. Anh lin h vi cc tc gi ni ting
nh Isabel Allende v mi h ti ca hiu ca mnh. Rueben nh li phn ng ca Allende:
Khi ti hiu sch trong tim ht tc ca ti, b ni: N l th ny y ? Ti tr li: ng
th! V ti ch c hai gi sch. Ti c ngh thut. Ti c mt chic gh ct tc V b ni:
Ti thy thch n. Chng ti c khong thi gian ni chuyn rt ci m. Chng ti cng
c mt trong nhng lng c gi ln nht tng ti thm mt tc gi thnh ph Santa Ana.
Chng ti n kh nhiu ngi khong ba nghn ngi.
Vi nm sau, hiu ct tc bn sch tr thnh mt ca hng sch vi biu tng l chic gh ct
tc. Rueben t tn ca hng l Liberia Martinez Books and Art Gallery (Trin lm Ngh thut
v Sch ca Liberia Martinez). Rueben tm s: Chng ti khi u ch vi hai u sch, v
sau l mi ri hai mi lm. Dn dn, chng ti bn trn hai triu cun. l nhng g
s xy ra nu bn dm m c. Ca hiu hin cha mi by nghn cun sch v tr thnh
mt trong nhng b su tp sch bng ting Ty Ban Nha ln nht nc M. Rueben m ca
hng th hai vo nm 2001 v ca hng th ba chuyn dnh cho tr em. Anh ni vi cc bc
cha m: Hi nhng ng b b m, cc v mun con mnh ng u hng hay cui hng? Qu
v phi ng h, gip v c cho con ci nghe nu qu v lm nh vy, con ci qu v s
ng u hng v l mt ngi c bit trong th gii ny. Vic c lm c iu .
TIN
Ti nng ca Rueben Martinez trong lnh vc c sch pht trin v anh cho php nim am
m ca mnh bng n. Anh bt u bng vic dn mt chng trnh truyn hnh cp hng tun
trn mng li truyn hnh ni ting Univision. Anh l ngi sng lp Hi ch Sch Latinh
cng nam din vin Edward James Olmos. Anh bt u ni chuyn ti cc trng hc v cc
nhm cng ng khc nhm khuyn khch vic c. Anh khuyn cc khn gi ca mnh nn
dnh hai mi pht mi ngy cho vic c, nh vy h c th c ti mt triu t mi nm.
Mt trong nhng cu ni yu thch ca anh l: Sch c th mang mt ngi i khp th gii
mt chic th th vin s a bn i xa hn mt tm bng li xe.
Martinez ni: Ti bt u c khi cn rt tr v hin ti ti vn tip tc c. Mi ngy ti
c rt nhiu. Ti mong ch c c. Ti say m vn hc.
Vo thi im bt u ca cuc nghin cu, nhm c chia thnh Nhm A, chim 83% mu
nghin cu, gm nhng ngi la chn ngh nghip do trin vng kim tin lm nhng g h
mun sau ny; cn Nhm B, chim 17% cn li gm nhng ngi la chn ngh nghip v l
do ngc li, h ang theo ui nhng g hin ti h mun lm v lo lng v vn tin bc
sau ny.
S liu sau y cho thy mt vi khm ph khin chng ta phi git mnh:
Sau hai mi nm, 101 trong s 1.500 ngi ny tr thnh triu ph.
Trong s cc triu ph, c 100/101 nm ngi trong Nhm B, nhm la chn theo ui
nhng g h yu thch.
C mt cu ngn ng: Hy tm mt iu g bn thch n mc bn c th vui v thc hin
n m khng i hi g c, v nu bn hc cch c th lm tt n, mt ngy no c ngi
s vui v tr cng cho bn. Khi iu ng, cu khu hiu sau y cng rt xc ng:
Khng g vui bng cng vic.
SC MNH CA NIM AM M
tip sinh lc cho ti nng ca bn, khng g c th thay th nim am m. Hy xem nim
am m c th mang li iu g cho bn:
10. am m l bc u tin tin ti thnh cng
Yu thch nhng g bn lm l cha kha m ra cnh ca n vi thnh cng. Khi bn khng
thch nhng g bn ang lm, n s th hin rt r rng bt k bn c gng nh th no che
giu iu . Bn c th ri vo trng hp ging cu b Eddie. B cu l ngi yu thch
nhc kch v b c v xem theo ma. Vo ngy sinh nht ln th tm ca Eddie, b a cu i
xem mt v nhc kch ca Wagner bng ting c v coi l mn qu sinh nht dnh cho
cu. Ngy hm sau, theo gi ca m, cu b vit mt bc th cm n b: B yu qu, chu
cm n b v mn qu sinh nht. l nhng g chu lun mun, nhng khng phi l mun
lm. Yu b, chu Eddie.
Tht kh thnh cng khi bn khng mong mun lm iu . l l do v sao nim am m
15. am m c sc lan ta
Nh vn kim chuyn gia qung co Eleanor Doan nhn xt: Bn khng th nhm ln ngn la
ca lng nhit huyt cho bt k ngi no cho n khi n ang bng chy trong chnh tri tim
bn. Ti tin iu ng. Mt trong nhng mn hc yu thch ca ti l Truyn thng. Ti
nghin cu v ging dy b mn ny nhiu nm v ti lun thch quan st cc i tng khi
ang giao tip. Ti tin rng con ngi c ch dn bi l tr nhng h c khi ngun bi
am m.
Mt bn tm tt v cc nh lnh o v doanh nhn c tm nh hng su rng trong lch s
cng cho thy nim am m ca h c sc lan ta vi nhng ngi khc. Mt trong nhng
nhn vt m ti yu thch nht l Winston Churchill. Vo thp nin 1930, Churchill bt u tr
nn m nht trong nn chnh tr Anh. Nhng s ni ln ca Hitler gia tng nim am m
trong Churchill. Churchill l mt trong nhng ngi tin phong ln ting chng ch ngha pht
xt. Nim am m ca ng chnh l bo v t do v dn ch. Khi Hitler tuyn b chin tranh,
mu toan xm chim chu u v thn tnh nc Anh, kht vng u tranh chng li k th ca
Churchill c sc lan truyn mnh m n ngi dn Anh v lan sang c nc M. Khng c
Churchill, s phn ca th gii t do c th khc i.
TI NNG + AM M = MT NGI TI NNG
P DNG CNG THC TI NNG VO HOT NG
Nu bn khng c mc nng lng bn mong mun th bn cn phi kch thch nim am m
ca mnh. Sau y l mt vi li khuyn dnh cho bn:
16. t cc u tin ca cuc i theo nim am m
Nhng ngi c am m nhng khng c s u tin ging nh ang trong mt cn nh g
nm l loi trong rng su vo mt m tuyt ri lnh lo v ch c mt b nn nh thp sng
cn phng. Nhng cy nn khng to nh sng h nhn v cng khng sc nng
h cm thy m hn. Cng lm chng ch t im cho cn phng vui mt hn mt cht. Mt
khc, nhng ngi c s u tin nhng khng c nim am m ging nh d tr ci cho l
si trong cn nh g lnh lo nhng khng bao gi nhm la. Nim am m gn lin vi
Los Angeles lun l ni c tnh trng tc nghn giao thng ti t nht trong tt c cc thnh ph
ln ca nc M. Tc ng ca trn ng t Northridge cng lm mi th ti t hn. Mt
trong nhng khu vc gp nhiu vn nht l khu Giao l 10, c gi l Xa l Santa Monica,
nm trung tm Los Angeles xa l vi lu lng xe s dng nhiu nht trn th gii. Mi
ngy trn con ng ny c khong 341 nghn phng tin i li. c tnh nu con ng ny
b ng bng, mi ngy California s thit hi 1 triu la do lng bng b mt, chi ph nhin
liu gia tng v hot ng kinh doanh nh tr.
Cc bn nh gi mi trng v cc yu cu cp php California thng thng phi mt t
18-24 thng. Thm vo , xy dng nhng d n quy m nh vy thng phi mt hn 6
thng. Ch ring s nh tr ca Xa l Santa Monica cng c th gy ra mt tc ng tiu cc
v tn km cho Los Angeles, c tnh hn 900 triu la.
Thng c Pete Wilson hiu rng ng cn hnh ng gii quyt vn ny. ng xut mt
k hoch gii ta ng vic ti xy dng sau trn ng t c tin hnh nhanh chng v
thun tin. Wilson k li: Ti ban hnh mt vn bn yu cu b qua tt c cc quy ch v quy
nh lin quan n vic k hp ng Mc tiu ca ti l m li Giao l 10 trong vng 6
thng. Mi hp ng bao gm mt u i. Nu cng vic chm tr, chng ti s pht v nu n
c hon thnh sm, chng ti s c thng.
Cng vic ph d c bt u ch su gi ng h sau trn ng t. V vo th hai, ngy 31
thng 01, ch hai tun sau trn ng t, CalTrans c quan chu trch nhim xy dng xa l
mi nm nh thu ti u thu cng trnh ti xy dng Xa l Santa Monica. Cc k hoch s
b c chuyn ti cc nh thu ngay ti hm . Cc cuc u thu s kt thc lc 10h sng
th su, ngy 04 thng 02. Hp ng s c trao ngay ti hm v vic xy dng s bt u
vo th by, ngy 05 thng 02. C hai thng tin quan trng: Th nht, lng thi gian ti a
cho php xy dng l 140 ngy; th hai, khon ti chnh dnh cho vic hon thnh d n ng
hn l rt cao. Nu nh thu hon thnh d n chm, mc pht l 200 nghn la mt ngy. Tuy
nhin, nh thu s nhn c 200 nghn la cho mi ngy d n c hon thnh trc k
hoch.
TIN V PHA TRC
u :
19. i u l bc khi u ti bt k ni no bn mun
Mt du khch dng li ngh ngi ti mt th trn nh trn vng ni. ng ta ngi xung mt
chic gh bn cnh mt ng lo, ngay trc ca hng duy nht trong th trn. Xin cho ng
bn, du khch ni, ng c th cho ti bit th trn ny c im g ni bt khng ?
, ng lo tr li sau mt thong ngp ngng, anh c th xut pht t y v ti bt k ni
no trn th gii m anh mun.
Trong thc t, iu ng vi hu ht cc a im. ch n ca cuc i bn khng c
quyt nh nhiu bi ni bn xut pht m bng vic bn c xut pht hay khng . Nu bn
mun xut pht v tip tc i u, s khng th d on bn c th i xa ti u.
l trng hp ca Les Brown. Les v anh trai, Wes, c nhn nui khi c hai mi su
tui, v h ln ln thnh ph Liberty, mt khu vc ngho ca Miami, Florida. Khi cn nh,
Les b coi l mt a tr tip thu chm v cc gio vin ca cu cho rng cu c rt t c hi
thnh cng. Nhng c mt gio vin lun khuyn khch Les. Ngi thy ni vi cu :
kin ca ngi khc v em khng phi l ci bin em thnh nh vy. Les tt nghip trung
hc v sau lm DJ cho i pht thanh. Vi rt nhiu n lc, anh tr thnh ngi qun l
chng trnh. Anh tham gia cc hot ng cng ng ri tr thnh mt nh lnh o, c bu
vo c quan lp php ca bang trong ba nhim k. Sau , anh chuyn hng sang lnh vc
din thuyt v nhn c vinh d cao nht ca Hip hi Din thuyt Quc gia, l mt trong
nm nh din thuyt hng u th gii theo bnh chn ca Toastmasters nm 1992. Anh vit
sch, dn chng trnh truyn hnh do mnh t chc sn xut, s hu mt doanh nghip v t
mc th lao 25 nghn la cho mi ln din thuyt trc cng chng.
20. i u khp li ni s hi
Tc gi Katherine Paterson ni: S hi l mt chuyn. cho ni s hi nm ly bn v quay
bn nh chong chng li l chuyn khc. Tt c chng ta u c nhng ni s hi nht nh,
quan trng l chng ta s ch ng n hay n ch ng chng ta.
Nm 1995, Dan Reiland, mt ngi bn ca ti, v v anh, ch Patti, tham gia nhy d cng
vi mt nhm bn (trong c c nh vn Charlie Wetzel). H tham gia s kin vi s ho
hc xen ln ni s hi. Ti trung tm nhy d Nam California, h ch c hng dn mt
vi pht chun b cho cc c nhy ni tip. Dan ni h cm thy kh tt v tt c mi th
cho n khi c mt g bc vo phng v rao bn bo him nhn th.
Khi my bay ln n cao 3.300m, mi lc h cng tr nn cng thng. Sau , h m ca
trt pha sau my bay v lc ny ni s hi trong h ln ti mc nh im. H ch c chic
qun m h ang mc c lm bng cao su. Cui cng h cng tin ra ca, mi ngi bm
cht ly mt chuyn gia nhy d ri th mnh ra khi my bay.
Ch trong vng vi giy, h lao nhanh v pha mt t vi tc 180 km/h. V sau khi ri t
do trong khong 1.800 m, h ko dy d. Khi tn d m ra, h b mt c xc mnh, ng thi
tc gim t 180 km/h xung cn 38 km/h. Dan ni: N lm ci qun trong ca t nm v
tr cha tng thy t trc ti nay.
Mi khi nghe Dan k chuyn ny, ti u cm thy bun ci, nhng ti tht s ngc nhin khi
Dan v Patti ni rng cho d trc khi nhy h kinh hi n mc no th tt c ni s hi ca
h s bin mt ngay vo giy pht h nhy ra khi my bay.
Mc s Norman Vincent Peale khng nh: Hnh ng l cch khi phc v to dng s t tin
v i nht. Khng hnh ng chnh l kt qu v cng l nguyn nhn ca ni s hi. C th
hnh ng ca bn thnh cng; cng c th cc hnh ng v iu chnh khc s phi theo sau,
nhng bt k hnh ng no cng tt hn l khng hnh ng g c. Nu bn mun khp li ni
s hi, hy hnh ng.
21. i u m cnh ca n vi c hi
Benjamin Franklin, mt trong nhng ngi sng lp nc M, tng khuyn: thnh cng,
hy nm bt c hi nhanh nh khi a ra kt lun. Nhng ngi i u v lm vic chm ch
c th thnh cng hoc cng c th tht bi. Nhng nhng ngi khng i u th hu nh chc
chn s tht bi. Ti sn sng nh cc rng bn c:
Mt quyt nh bn s phi a ra,
Ngy-mai.
Th gii hn bit n anh, nu anh tng thy
Ngy-mai.
Nhng thc t l anh cht v m nht dn,
V tt c nhng g anh li ni y khi tng sng qua
L mt ni nhng th anh nh lm
Ngy-mai.
tng v ngy mai c th rt cm d, nhng li ha nm trong nhng tng thng l
gi di. Ti tng nghe cu chuyn v mt khch hng ti mt ca hng g Santa Fe, New
Mexico v nhn thy mt tm bin c k, bc mu trn tng, trn vit: Ngy mai chng ti
s cho khng mi th trong ca hng. Trong mt thong, ngi khch thy rt ho hng. Ri
sau ngi ny nhn ra rng tm bin s vn ni iu tng t vo ngy mai tr hon vic
cho khng thm mt ngy na, ri mt ngy na. Ngy mai s khng bao gi n.
Baltasar Gracian, linh mc v l nh vn Ty Ban Nha, ni: Ngi khn ngoan s lm ngay
lp tc nhng g k ngc dnh lm cui cng. Bt k iu g ng lm cng ng lm ngay
lp tc. Hy nh rng vi nhng ngi khng bao gi bt u th kh khn ca h khng bao
gi dng li.
TI NNG + S I U = MT NGI TI NNG
P DNG CNG THC TI NNG VO HOT NG
Thc t, tt c chng ta u mc cn bnh chn ch trong mt lnh vc no ca cuc sng.
Nu iu g khng d chu, khng th v hoc phc tp, chng ta c xu hng tr hon n
li. Ngay c mt s iu chng ta thch lm cng c th gy kh khn cho chng ta. Johann
Wolfgang von Goethe nhn xt: a tng vo hnh ng l iu kh nht trn th gii.
Nhng pht huy ti a tim nng v tr thnh ngi c ti nng, chng ta phi th hin s i
ng. V tt nhin c rt nhiu ngi khc gip v khch l ti, c bit l cha m v
em trai Larry ca ti.
Mt ngi lun ng h ti trong nhng nm gn y l John Hull, Ch tch kim Gim c iu
hnh ca EQUIP. Khi ti t mc tiu cho EQUIP o to mt triu nh lnh o trn ton cu,
nhim v dng nh rt gian trun. D cng hin nhiu n mc no cho vin cnh , ti vn
c nhng lc bn khon rng liu iu c tht s kh thi hay khng. John khng ch ng
vin ti m cn ng ra nhn mc tiu v trin khai k hoch hon thnh n. Khi bn c
cun sch ny, chng ti vt qua mc tiu o to mt triu nh lnh o v hin ang tin
hnh o to thm mt triu ngi na. Mt trong nhng l do khin ti yu qu v ngng m
John chnh l s i u ca anh.
Khng c cch no xc nh gi tr ca s gip m ngi khc dnh cho bn bn t
c c m. Hy chia s mc tiu v c m ca bn vi nhng ngi quan tm ti bn v
sn sng khch l, gip bn trong n lc t c c m. iu c ngha l phi chp
nhn mo him v bn s c th b tn thng khi chia s cc hy vng v hoi bo ca mnh.
Nhng mo him rt ng bn dn thn.
32. Hy chia nh cc nhim v ln
Mt khi bn d b c mt vi ro cn tn ti trong bn, nhng ro cn c th chn ng
vic i u ca bn, ng thi lit k s gip ca nhng ngi khc, lc ny bn sn
sng tr nn thc t. Trong nhiu trng hp cc nhim v ln thng lm chng ta cm
thy b ngp, v chnh l mt vn v nhng ngi b chong ngp t khi i u.
Sau y l mt s gi gip bn chia nh mt mc tiu ln thnh nhng phn d kim sot
hn.
Phn chia theo loi. a phn nhng mc tiu ln u phc tp v c th c chia thnh cc
bc da theo chc nng. Cc mc tiu nh hn thng i hi n lc ca nhng ti nng c
bit. Hy bt u bng vic vch ra nhm k nng no cn cho vic hon thnh cc nhim v
nh hn.
u tin theo mc quan trng. Khi chng ta khng khi xng v u tin nhng g chng ta
TI NNG + S I U
BI TP NG DNG
1. Dnh mt khong thi gian lp danh sch tt c cc l do v sao bn khng th hin r rng
kh nng i u ca mnh. Hy lm mt cch trit v lit k mi th bn c th ngh ti.
Mt khi danh sch c hon tt, hy c qua v nh du mi mc vi ch LBC (li bo
cha) hoc NN (nguyn nhn).
By gi hy to ra ba danh sch mi t danh sch ban u. Danh sch u tin s c gi l
Khng mt li bo cha no na. Trn hy vit li mi li bo cha bng mt tuyn b
trch nhim. V d, nu mt trong nhng li bo cha ca bn l: Ti khng c tin th
hy vit li l: Ti s khng bao gi li cho vic khng c tin. Hy dn danh sch
ny ch bn c th nhn thy hng ngy.
Danh sch th hai bt ngun t nhng l do cn li trong danh sch ban u v s c gi l
Thc t cuc sng. Bt c th g bn khng th kim sot v thay i v d nh hnh ng
ca ngi khc, tui tc ca bn hay l nn kinh t s nm trong danh sch ny. n gin y
l nhng iu bn phi chp nhn.
Bt k iu g cn li trong danh sch cc l do s c a vo danh sch th ba vi tn gi
Trch nhim ca ti. V nhng iu ny l trch nhim ca bn, bn phi gii quyt chng.
Hy a chng vo danh sch nhng vic cn lm v bt tay vo thc hin.
2. iu g khin bn tr hon?
Bn ph nhn cc hu qu ca vic khng i u v chi b trch nhim vi bn thn?
Bn ang ch i ngi khc to ng lc cho mnh thay v t hnh ng khch l bn
thn?
Bn ang ch i cho mi th tr nn hon ho trc khi hnh ng?
Bn ang thch th vi ngy mai thay v tp trung vo nhng iu bn c th lm hm nay?
Bn ang c lm mi th mt mnh?
Xc nh mt hnh ng c th m bn c th lm vt qua s tr hon, ch ra mt thi gian
c th trong lch trnh ca bn thc hin n v nu cn thit hy ln danh sch nhng ngi
s gip bn vt qua iu .
3. Hy ngh v iu bn c bit mun lm nhng hin ang lo s. Hy lm nh Dan Reiland
khi anh ta nhy ra khi my bay, bc i no bn c th lm t mnh vo ch hot ng,
a s tp trung ca bn thot khi ni s hi?
4. Hin bn ang sao nhng iu g khin ti nng ca bn khng th pht huy? c phi l
mt quyt nh bn nn a ra? Hay mt vn bn nn gii quyt? Mt kh nng bn phi
kim tra? Mt k hoch bn nn bt u? Mt mc tiu bn nn hon thnh? Mt c hi bn
nn nm ly? Mt c m bn nn tha mn? Hy tm ra l g v quyt tm gii quyt n,
p dng nhng bc c nu ra trong chng ny:
Phn chia theo loi;
u tin theo mc quan trng;
Sp xp theo th t;
Phn cng theo kh nng;
Hon thnh bng cch lm vic nhm.
4. TP TRUNG NH HNG TI
NNG
Bn thy g khi quan st nhng a tr ang chi a? Chng chuyn rt nhanh t mn chi
ny sang mn chi khc v t hot ng ny sang hot ng khc. Chng dng ht mt
lng nng lng ln nhng lm c rt t. l kt qu c th thy trc c. Chng ang
khm ph th gii ca chng v hc bng cch thc hnh.
S tp trung khng sn c trong mi chng ta, nhng n thit yu i vi bt k ai mun s
dng ti a ti nng ca mnh. C ti nng m khng c s tp trung ging nh mt con bch
tuc chi trt bng vy. Bn c th chc chn rng s c rt nhiu chuyn ng nhng li
khng bit nhng chuyn ng s i theo hng no. Ti nng c s tp trung s nh hng
bn v s a bn tin xa.
Nm 2004, ti ti Buenos Aires, Argentina thc hin mt kha o to cho mt nhm
khong by nghn ngi. Bt c khi no ti mt a im mi m, ti u lm mt vi nghin
cu khm ph im c o ca ni . Ti lun mun thm nhng ni c bit hoc tham
gia nhng tri nghim mi bt k ni no trn th gii.
Ti c bit Argentina c bi sn b cu ln nht trn th gii. N nm cch Buenos Aires
khong t 115-150km v pha bc, ni y c hng triu con chim b cu v ai i sn cng a
thch ti th nghim.
THAM GIA MT CUC I SN
Mc d tng i sn nhng ti khng phi l mt th sn thc th. Mt s ngi am m th
sn bn v h thch tt c cc loi hnh sn bn. Ti tham gia ch yu v ti thch mt tri
nghim mi l. Cho nn khi ti Argentina, ti thuyt phc mt thnh vin trong nhm, Ray
Moats, i cng vi ti. Chng ti ln k hoch bay ti v cng i sn.
Khi hng dn vin n n chng ti ti sn bay, anh ta lic nhn ti v ni: ng khng phi
l mt th sn ng khng? Ti th nhn mnh khng phi l mt tay sn chuyn nghip. V
anh ta gii thch: l nhng g ti ngh. iu u tin chng ta phi lm l b li chic o
khoc ng ang mc. Ngay c l b cu cng thy iu . Chng ti s kim cho ng mt
ci o khc ngy trang.
Ray v ti ngi i din vi nhng chng trai Arkansas, mt trong s h nhn chng ti v ni
vi Ray: Ny cu, hy ni cu bn c bao nhiu trong sng nay?
Ba! Ray tr li hi ngng.
Ba ? ! Cng khng nn cm thy ti, anh ta ni, Ba trm th khng ti cht no. Tht y,
th l kh tt ri. Chng ti thng bn c bn trm nm mi, nhng ba trm th cng
khng ti, c bit nu y l ln u tin anh xung y.
Khng, anh khng hiu, Ray ni, Chng ti bn c ba. Khng phi ba trm. Anh bit
ch, ba! Ray m cc ngn tay: Mt. Hai. Ba.
Trong mt lt, cc chng trai t Arkansas nhn chm chm vo chng ti. Ny cu, cu, cui
cng mt ngi ni, cu thm ch khng cn phi ngm h c ba con. Cu ch cn bn
ln khng trung v cu s kim c ba con. Cht tit, cu khng th ch tm kim ba con.
Cu ch c th tnh c kim c ba con thi.
Sau ba tra, chng ti sn c kh hn mt cht, nhng khng nhiu lm. ng l Ray v
ti khng phi l nhng tay sn c, nn tht s l mt vn . Trong lnh vc c t ti nng,
bn khng th hy vng nhiu thnh cng. Tuy nhin, cuc i sn ca chng ti l mt v d in
hnh cho tnh hung m chng ti c qu nhiu c hi nhng li b l tt c cc c hi .
Trong vic i sn hay bt k lnh vc no khc, nhng iu chng ta nn lm l tp trung vo
s t m chng ta c th nh trng v qun i nhng c hi chng ta b l. Nu bn mun
thnh cng, bn phi tp trung vo nhng g mnh c th lm, khng phi vo nhng iu bn
khng th.
SC MNH CA S TP TRUNG
Tp trung c th em li sc mnh to ln. Nu khng tp trung, bn s lun cm thy kit sc
v khng th t c nhng iu mong mun. Bn tp trung tc l ti nng v kh nng ca
bn s c nh hng v ch nh. Nhng phm cht em li thnh cng bng cch to ra
kt qu.
Sau y l nhng thc t v kh nng tp trung m bn cn bit:
nhng chic ging su cha y nng lng khng bao gi c dng ti. Mt trong nhng l
do khin nhng chic ging khng bao gi c chm n l s thiu tp trung. Nhng iu
tuyt vi s xy ra khi chng ta thu hp s tp trung ca mnh v ra mc tiu. Tr tu khng
t ti thnh cng cho n khi n c mc tiu r rng.
Sau khi cc nh du hnh v tr M t chn thnh cng ln mt trng, Albert Siepert, Ph ch
huy Trung tm V tr Kennedy, cho rng NASA thnh cng l bi h c s tp trung. Trong
sut mt thp k, t chc ny dnh gn nh ton b thi gian v nng lng ca mnh vo
mc tiu ln mt trng. Siepert nhn xt: L do NASA thnh cng l v NASA c mt mc
tiu r rng v th hin r mc tiu ca mnh. Bng cch lm ny, chng ta c c ngun
nhn lc tt nht cho mc tiu ca mnh cng nh s h tr ca chnh ph cho mi giai on
nhm t c mc tiu.
37. Tp trung nng cao bn thn
David Star Jordan, hc gi v l nh gio dc, ni: Th gii ng sang bn l cho bt k
ai vt qua, v l ngi bit mnh ang i u. Trong cuc sng, ch cn bit mnh mun
g v n lc theo ui iu s khin bn tr nn khc bit vi nhng ngi khc.
Nh vn M Henry David Thoreau c ln t ra cu hi: Bn tng nghe ni mt ngi n
lc c i cho duy nht mt mc tiu v khng c cch no t c n cha? Nu mt ngi
khng ngng khao kht th s c chuyn ngi khng th kh hn khng? S tp trung lun
c tc ng. Ch bng cch c gng pht trin bn thn, bn s c nng cao ngay c nu
bn khng t c nhng g mnh mun, thm ch khi ngi khc khng nhng ng cho
bn.
38. Tp trung m rng cuc i bn
Vi nm trc y, ti vit cun sch c nhan l Thinking for a Change (Suy ngm cho
mt s thay i) miu t cc k nng t duy khc nhau c th gip mt ngi thnh cng hn.
Mt chng trong ni v t duy tp trung, kh nng xa b cc tc nhn gy nhiu v cc
phin nhiu v tinh thn, gii thch cch ti thng tp hp mt nhm ngi gip ti kch thch
suy ngh khi lm mt d n. V tp trung s ch vo i tng c sn nn chng ti c th
m rng tng theo ng cch.
thy s nghip con trai mnh ang tin trin theo hng .
Mt vi nm trc, ti rt tm c vi mt cu ni gip ti thnh cng trong s nghip:
Thnh cng l tng bc t c mt mc tiu ng gi ra t trc. iu ti hc
c t cu ni ny: thnh cng khng phi l mt s kin m l mt qu trnh. V bt k khi
no bn tham gia vo mt tin trnh i hi thi gian, vic tp trung l v cng cn thit. Ch
nhng ngi c th tp trung mi c hy vng nh hng ti nng v t c thnh cng
mt mc nht nh.
TI NNG + TP TRUNG = MT NGI TI NNG
P DNG CNG THC TI NNG VO HOT NG
Nu bn mong mun tr thnh mt ngi ti nng, bn cn tp trung. V sau y l mt s cch
thc:
40. Hy ch nh. Mi hnh ng u phi c ngha
Mt gia nh va chuyn ti mt khu dn c mi. Mt bui sng, h ra khi nh mun v kt
qu l c con gi su tui b l xe but ti trng. D c th b mun lm, ngi cha vn ng
a con gi ti trng nu c b ch ng cho anh.
Hai cha con ri khu nh v c b bt u ch ng cho ngi cha r ht li ny sang li khc.
Sau hai mi pht li xe vng vo, cui cng h cng n trng v ha ra n ch cch nh h
tm dy nh. Rt bc mnh, ngi cha hi con gi v sao li ch ng vng vo nh vy trong
khi trng hc rt gn nh. C b tr li: Chng ta i ng ca xe but v l con
ng duy nht con bit.
Nu bn mun pht trin ti a ti nng v tr thnh mt ngi ti nng, mi hnh ng ca
bn phi c ngha. Bn phi xc nh mnh mun i u v ti bng cch no. Bn khng
th ging nhn vt Alice trong tc phm Through the Looking Glass (Thu qua tm knh) ca
Lewis Carroll. Khi gp ch mo Cheshire c b hi ng nh th ny:
Cu c th lm n ni cho mnh bit mnh nn i ng no t y c khng?
qu kh v hy qu kh ra i.
Alvin Dark, tng qun l Hip hi in kinh thnh ph Kansas, ni: Khng c ci gi l thay
mt cu th ra. Ch c thay mt cu th khc vo. iu tri ngc nhng g bn thng
nghe trong cc trn u bng chy, nhng y chnh l im ng ni. Khi bn ni sp sa thay
mt cu th ra, c th bn ang tp trung vo nhng li cu th mc. iu khng gip
bn ginh chin thng. Ngc li, khi bn ni sp thay mt cu th vo, bn ang tp trung vo
vic cu th mi chun b lm g nh bi i th. N c th to ra mt s khc bit ln
trong thi ca ton i c bit l vi cc cu th hng ti thnh cng.
Elbert Hubbard, ch bo kim bin tp vin, vit:
Mt tr nh tt l mt iu tuyt vi nhng kh nng qun cng l mt biu hin ca s v i.
Ngi thnh cng bit cch qun. Qu kh l iu khng th xa b. H ang chy ua. H
khng cho php mnh ngoi li. Mt h phi hng v vch ch. Nhng ngi rng lng
cng bit cch qun. Nu ai lm g sai vi h, h xem xt cn nguyn v gi bnh tnh. Ch
nhng ngi nh nhen l hay tr a. Hy l mt ngi bit cch qun. Cng vic i hi iu
v thnh cng cng cn n n.
Nu mun tn dng ti a ti nng v t c thnh cng, bn cn thc hin nhng vic bn
ang tp trung. N lc t thnh cng tng t vic li mt chic xe t. Thnh thong kim tra
gng chiu hu th tt, nhng ng dnh ton b s ch vo . Nu khng, cui cng bn
s khng th tin ln pha trc, d ch mt bc.
43. Tp trung vo hin ti
Tng t vic ng nn bn tm vo qu kh, bn cng khng nn ton tm n tng lai.
Nu lc no cng ngh ti tng lai th bn khng lm c g ti thi im hin ti. Bn cn
duy tr s tp trung trong phm vi c th kim sot l ngy hm nay. Nu bn tp trung
vo ngy hm nay, bn s c mt ngy mai tt p hn.
Ti c gng lm mt s vic mi ngy. Mi ngy ti c sch pht trin i sng c
nhn. Mi ngy ti nghe ngi khc ni chuyn m rng tm hiu bit. Mi ngy ti dnh
thi gian suy ngh p dng nhng g hc. Mi ngy ti c vit ra nhng iu va hc
Nu tp trung vo kt qu, bn s kin nh vi mc tiu ca mnh. Vic ngi khc khen ngi
kh c th lm bn ng nhn, nhng tc ng tiu cc t h cng s c gim thiu.
45. Pht trin v tun theo nhng u tin
Ngi xa c cu ni l nu bn ui theo hai con th, c hai s chy thot. Khng may l c
nhiu ngi li ri vo trng hp y. H khng tp trung ch , do cng vic khng hiu
qu. Mt l do kh d l nn vn ha ca chng ta c qu nhiu la chn, gn nh l v hn.
Chuyn gia qun l Peter Drucker tha nhn hin tng ny. ng ni: Tp trung l im then
cht ca cc thnh qu kinh t. Ngy nay khng c nguyn tc hiu qu no b vi phm thng
xuyn nh nguyn tc tp trung C v nh khu hiu ca chng ta chuyn thnh: Hy lm
mi th mt t.
Nu mun pht trin ti nng ca mnh, bn cn tp trung. Nu tp trung, bn cn xc nh cc
u tin tht s ca mnh l g v tun theo chng. y l iu ti p dng t trc ti nay. Ti
thch cc la chn. Ti mun t do theo ui cch hnh ng tt nht ti bt c thi im no.
Khi tui 20, ti lm mi vic kh tt nhng vn cha tht s tp trung ng mc. Mi n
tui 40 ti mi bt u c s chn lc v vic dnh thi gian v nng lng ca bn thn
lm vic. Hin nay, khi sp bc sang tui 60, ti lc tt c nhng iu mnh lm v ch
hng ti u tin cao nht: Ti c ang lm tng gi tr cho ngi khc khng? Vi ti, tt
c mi iu ch hng ti mc tiu .
46. Tp trung vo th mnh, ch khng phi im yu
Mt cp v chng n mua mt mnh t mi v h d nh xy trang tri. l mnh t tuyt
vi v h ho hc c chuyn ti bt u mi th. Vo mt bui ti, khi ln k hoch
chuyn nh, h bt u tranh ci v vic s lm g trc tin. Ngi v mun xy nh. D sao
khi h chuyn n, mnh t mi s l nh ca h. Ngi chng tng trng thnh nng tri
li mun xy chung gia sc ly ch cho cc con vt nui ca h. Cui cng, sau khi h bn
ti bn lui, ngi chng ni: Hy xem no, chng ta phi xy chung gia sc trc v t
chng ta s c c s xy nh, ga-ra, hm cha thc, xch u cho bn tr v mi th khc!
Khi bn tp trung vo cc u tin ca mnh v t u tin cao nht ln hng u, mi th khc
s tr v ng v tr ca n.
BI TP NG DNG
1. Trc y, s thiu tp trung trong lnh vc no tc ng ti ngun nng lng ca bn?
Nu c, hy xc nh l do c th.
2. Ly mt v d v mt thi im m kh nng tp trung tt gip bn t c kt qu xut
sc. iu g gip bn duy tr s tp trung? Bn c th hc c g t kinh nghim ?
3. Bn dnh s tp trung vo lnh vc no? Bn c dnh phn ln thi gian ngh v nhng
iu xy ra trong qu kh khng? Bn c t qu nhiu hy vng vo tng lai, nh hy vng
c tng lng, thit lp mt mi quan h, i ngh hoc th vui lc ngh hu khng? Hoc
bn ang tp trung vo ci ny hay ci khc khng? Hy c phn chia thi gian bn suy ngh
theo t l phn trm v vit xung y (phi m bo tng cng l 100%):
______________Qu kh
______________Hin ti
______________Tng lai
4. Ti tin s l tt nu dnh 90% thi gian tp trung cho hin ti. Ngh v qu kh chim 5%
s hu ch nu bn rt ra bi hc t nhng thnh cng v tht bi ca mnh. Nn dnh 5% thi
gian ngh v tng lai nhm m bo nhng g bn ang lm c tin hnh ng hng.
Nu vt qua ngng y, d ch mt cht, n cng c th lm gim hiu sut ca bn. Trong
trng hp bn phi iu chnh li tp trung vo hin ti.
5. cui Chng 1, ti yu cu bn xc nh cc th mnh ca mnh. Bn c thng tp
trung vo vic pht trin v hon thin n khng? Hay bn ang ghm mnh xung ci thin
cc im yu? Bn c th lm g nhn mnh hn na cc th mnh? Bn c th t b iu g
ang nh hng n s tp trung ca bn? u l th mnh hay ti nng bn ngh mnh c
nhng cha h c ng n? Bn c th bt u tin hnh nhng bc i c th no s
dng chng?
6. V hin ti l thi im duy nht bn c th kim sot, vy bn lm th no cc hot ng
ca mnh tr nn tp trung hn? Bn cn xc nh mc tiu l bin mi hnh ng u tr nn
5. S CHUN B NH V TI NNG
tm tui. Lewis tng sng bin gii Georgia ba, bn nm v hc c nhiu chin thut.
Khi tm tui, Lewis ni ting v dm i sn mt mnh lc na m. Anh h ca Lewis,
Peachy Gilmer, miu t cu em h lun lun ni bt v s kin tr, bng bnh theo ui ngay
c nhng iu lt vt ca la tui ; tinh thn thng v; mc ch v cng kin nh; t ch
v lng can m khng h nao nng. Lewis cng c kinh nghim lnh o. B mt sm,
Lewis phi m nhn mt n in rng hai ngn mu Anh khi cn l mt thiu nin. Nhng
ti thi im Lewis khng c tin dn u mt cuc thm him. Cu c ti nhng vn
cn qu tr.
Nhiu nm sau , Jefferson mi gii thch v sao ng chn Lewis thay v mt nh khoa hc uy
tn. Theo ng, phi tm c mt ngi s hu kin thc hon ho v thc vt, lch s t
nhin, khong vt hc v thin vn hc v c s n nh v th cht v tnh cch, s m
bo, thch nghi vi rng ni, hiu bit phong tc v tnh cch ngi da , nhng iu cn thit
cho nhim v ny. Tt c nhng phm cht ny i trng Lewis u c.
Lewis trau di thm nhng phm cht v k nng chin thut trong sut su nm qun ng. T
mt binh nh, anh c thng chc i y. Anh tri qua nhiu nm thng chin trng, i v
pha ty ti Ohio v Michigan. Khi gi chc v trung on trng, anh i rt nhiu, tm
hiu c nhiu iu v ngi dn da sng min Ty nc M v cng c k nng lnh
o ca mnh.
iu Lewis thiu ht l s gio dc chnh thng. Nhng trch nhim khc ngn cn vic hc
ca anh. Ti sao iu li quan trng? Jefferson hnh dung hnh trnh ti min Ty khng
n gin l cuc tm kim mt con ng ti Thi Bnh Dng. cn l mt s mnh khoa
hc v ngoi giao. Tng thng mun bit tim nng ca vng t s dnh cho nng nghip v
h tr nhng ngi nh c sau ny. ng mun c thng tin ng tin cy v cc loi ng thc
vt l v cc vt ha thch trong vng. ng cng hy vng c nhiu mu c thu thp, a vo
danh sch v mang v min ng.
Jefferson giao ph cho on nhim v lp bn chnh xc cc vng t mi. ng mun bit
v a l v kh hu. ng mun c cc d kin lin quan n vn ha v phong tc ca ngi
bn x. ng cng ch nh on thm him phi thit lp mi quan h thn thin vi h v
thuyt phc h tin vo nhng li ch ca vic lm n bun bn vi nc M. Chuyn hnh trnh
TR NN CH NH HN
Trong nhng thng chun b, trc khi Lewis khi hnh, c hai s chun b c bn. Th nht,
Lewis cn tp hp v chun b qun nhu, thit b cho chuyn i. Th hai, Lewis cn t chun
b cho bn thn. thi i vin thng, Internet cng cc dch v chuyn pht siu nhanh v cc
ca hng tin li mi gc ph, chng ta tht kh hnh dung s chun b vt cht thi phc
tp nh th no. Ngy nay, nu bn i ngh m qun khng mang theo mt cun sch, bn ch
cn mua n ti mt hiu sch no . Nu b m bn s vo hiu thuc. Nu qun o b tht lc
hoc h hng, bn ch cn mua b mi. Nu qun knh nh, bn c th nh ngi gi chuyn
pht nhanh. Nhng vic c th khin bn tn nhiu tin hn mc d tr nhng trong hon
cnh bc thit bn lun sn sng thanh ton. Nhng vn ny u c th gii quyt.
Trc khi xut hin cc phng tin chy bng ng c hoc hnh thc lin lc nhanh, mt s
sut trong chun b c th gy thit hi to ln. Thm vo , cc chun b hu cn ca Lewis
u rt quy m. Anh cn m bo hng tn qun nhu, t sng n, cc cng c k thut ti giy
mc, qun dng, thc phm v c qu cp dnh cho nhng th dn da . Anh phi c mt
chic s lan i ngc dng Mississippi v Missouri (do anh t thit k). Anh cng phi la
chn cc thnh vin cho on thm him.
Nhng cng vic rt d khin nhiu ngi nn ch, v s chun b ca ngi dn u l
quan trng nht. Nu Lewis khng sn sng m ng nhim v th ton b cuc thm him
d c chun b k lng n mc no u tht bi. Lewis dnh hng thng tri tip tc
hc cc k nng vi nhng chuyn gia hng u ti M v sn sng cho nhim v. y l danh
sch mt s chuyn gia ni bt nht, gip Lewis:
Albert Gallatin, nh su tp bn cung cp kin thc a l thuc khu vc pha ty Bc
M.
Andrew Ellicott, nh thin vn hc v ton hc cung cp k nng quan st thin vn, s
dng knh lc phn, ng h bm gi v cc dng c khc.
Robert Patterson tr gip vic quan st thin vn v mua ng h bm gi cho chuyn i.
Tin s, bc s Benjamin Rush ph trch cc vn y t, chn mua thuc v lp danh sch
Ti cng vit phn gii thiu cho cun sch. Chuyn i ny s c s tham gia ca mt nhm
cc nh lnh o v nh t tng xut sc, v v th ti mun nhn c nhng nhn xt ca h
v hng ti ang vit. Ti sao chp phn gii thiu , pht cho nhng ngi bn ng hnh,
v yu cu h a ra phn hi v kin (Ti l ngi tin tng mnh m vo cch lm vic
da trn tinh thn ng i, nht l khi n lin quan n ti nng. Vn ny s tho lun k
trong Chng 13). V chuyn bay ko di nhiu ting ng h, ti tranh th ly cc ti liu ra
v vit mt cht.
Khi chuyn i kt thc v chng ti ang trn ng tr v, David McLendon, mt trong
nhng ngi bn ng hnh ca ti, ni: Ti hc c mt bi hc qu gi trong chuyn
i ny. Anh chun b tn dng ti a thi gian ca mnh v anh bit mnh mun g. Trong
khi tt c chng ti c sch bo v tr chuyn anh li lm c nhiu vic. Anh lp cho
hai chng. Thm ch anh cn ko chng ti tham gia vo vic vit sch ca mnh!
Nhng g anh ta nhn xt c th l do ti chun b trc. Ti tr li: David, anh bit y,
theo ti mi pht chun b tit kim c mi pht hnh ng. V ti dnh mt ngy chun
b, ti c th lm vic mi ngy trong sut chuyn i. iu khng kh ch cn ln k
hoch. Trc mt chuyn i, ti t t ra cho bn thn nhng cu hi tht n gin:
Cn phi lm cng vic g?
Phi lm nh th no?
Khi no phi lm?
Phi lm u?
Phi lm vi tc nh th no?
Cn lm g tin hnh cng vic ?
Tr li nhng cu hi ny tc l ti ang chun b. V khi , ti nng ca ti c t ng
v tr t hiu qu cao nht.
49. Chun b l mt qu trnh, khng phi mt s kin
c th tham gia trn bng ngay khi vn ang ngi trn gh d b. iu g khin cu th th su
c th lm c iu ? l tm nhn. Anh ta phi c kh nng ca mt hun luyn vin khi
theo di trn u t gh d b v nng lc ca mt cu th ngay khi anh ta bc vo sn. Nu
anh ta c nhng iu ngha l anh ta c chun b tc ng ti trn u.
Howard Coonley, mt nh qun l c Vin Tiu chun quc gia Hoa K ly tn t cho mt
gii thng ca vin nhm tn vinh cc cng hin ca ng i vi nn kinh t t nc, ni:
S qun l s c nh gi bi kh nng d liu cc vn hn l vic i mt vi cc kh
khn khi chng xy n. Tm nhn khng ch gip chng ta chun b m n cn thc y chng
ta chun b. Ti rt thch cu ni ca Abraham Lincoln: Nu ti c tm ting ng h cht
mt ci cy, ti s dnh su ting mi sc chic ru ca mnh. Khi cn tr, Lincoln rt gii
dng ru b ci v th ng hiu gi tr ca mt chic ru sc. Tm nhn gip ng bit mnh phi
chun b bt c khi no chun b sn sng n g, t hc lut tr thnh lut s hay lnh
o t nc.
53. Chun b tt dn ti hnh ng
S chun b c gi tr g nu n khng bao gi dn ti hnh ng? Rt t. Nh William
Danforth, nguyn hiu trng danh d ca i hc Washington, St. Louis, nhn xt: Khng
bn k hoch no xng ng c in ra giy tr phi bn khi ng n.
Khi chun b, nhiu ngi d ri vo tnh trng lm qu k dn n mc kt trong , i khi
n khin h khng th hnh ng. Kathleen Eisenhardt, gio s b mn Khoa hc qun l v
C kh thuc i hc Standford, nghin cu qu trnh a ra quyt nh ti 12 cng ty cng
ngh. B pht hin ra rng, nhng ngi quyt nh nhanh mt hai n bn thng a ra cc
quyt nh quan trng, t hiu qu hn cc ng s khc, nhng ngi mun c c tt c
cc s liu v tnh hung ca mnh v mun to ra s nht tr. Nhm a ra quyt nh chm
cn ti 18 thng ln k hoch v quyt nh, ti thi im h tht s tm ra gii php th
nhng quyt nh khng cn ph hp.
Chun b khng c ngha l phi nm bt c mi tnh hung thc t hay bit tt c cc cu
tr li. N cng khng nht thit phi t c s nht tr (Cu Th tng Anh Margaret
Thatcher nhn xt rng nht tr l s ph nhn vai tr lnh o). N c ngha l t mnh vo
v tr tt hn thnh cng.
TI NNG + S CHUN B = MT NGI TI NNG
P DNG CNG THC TI NNG VO HOT NG
Th thao l lnh vc gip bn c th nhn thy gi tr ca vic chun b. Trong bt c mn th
thao no, cc vn ng vin gii lun cao iu . Nh v ch qun vt Arthur Ashe gii
thch: Mt mu cht dn ti thnh cng l s t tin. V mt b quyt quan trng dn ti s t
tin l s chun b. Tin v Joe Namath ni n gin: Nhng g ti lm l t chun b cho n
khi ti bit mnh c th lm nhng g phi lm.
Rick Bizer, bn chi golf vi ti, tng ni rng, theo hun luyn vin ca anh, vic duy nht
lm gim p lc l chun b. Nu bn mun thy r iu , hy quan st giai on trc khi
nh bng ca bt k ngi chi golf chuyn nghip no. Ti c bit nh gi cao cc bc
chun b ca tay golf chuyn nghip Tom Kite. N bao gm ba bc chnh: nh gi, nhm
ch v thi . Thc t, ti coi nh mt nh hng, khng ch khi chi golf, m trong
nhiu tnh hung khc. Ti tin bn cng c th lm nh vy.
54. nh gi Ti c ang nh gi ng khng?
S chun b tt lun bt u bng vic nh gi. Nu bn khng nh gi chnh xc ni cn n
v n bng cch no th bn c th gp rc ri. Trong chi golf, cc cu th gii thng t
t ra nhng cu hi sau h tr qu trnh nh gi:
Mnh cn i u? Tin trnh bt u bng vic xc nh ng mc tiu. Mc tiu phi
ph hp vi ti nng. Bn c mun ging mt th sinh tr li trong cuc thi Hoa hu M:
Mc tiu ca ti l em li ha bnh cho ton th gii, v c c cn h ring.
Mc tiu ca mnh xa ti u? Tip n, bn cn nh gi khong cch tin ti mc tiu. Ti
thch ni vi cc bn chi golf ca mnh rng, ti c mt trn u ngn tuyt vi nhng khng
may ch b chch l golf! iu ny c th l hin nhin nhng bn phi bit khong cch ti
mc tiu c mt c nh trng ch.
Cn nhng iu kin g? Nhng ngi chi golf gii lun tnh n sc gi. Mt trong
lm nhn vin cho t Mirror of Parliament (Hnh nh trung thc ca Quc hi) v sau
trao cho anh nhim v qun l. Khi Charles gn 21 tui, anh c coi l phng vin nhanh
nhn nht, chnh xc nht v ng tin cy nht thi tham gia lnh vc bo ch ca London.
Charles cm thy tin b trong ngh nghip v ang kim c tin, nhng anh mong mun
nhiu hn th. Anh mong mun mc thu nhp ln hn v tinh thn c tha mn hn. Anh
quyt nh vit mt th loi khc, vi nhng tc phm mang tnh sng to hn. Khng ch l
mt phng vin, anh mun tr thnh mt nh vn. Anh bt u bng vic vit bn phc tho
v con ngi v cc a danh, da trn nhng kinh nghim ca mt phng vin khi i xuyn
nc Anh v nhng quan st khi i b di hng ngy trong thnh ph London. Khi bn tho u
tin hon tt, A Dinner at Poplar Walk (Mt ba ti ti ph i b Poplar), Charles hy vng
bi vit s c xut bn v anh qung n vo mt hm th ti tm, trong mt vn phng
ti tm, ti mt ng ct ti tm ca ph Fleet vi ni s hi v run ry. Anh rt phn
khch khi thng 12 nm 1833, tc phm ca anh c xut bn trn t Monthly Magazine
(Nguyt san). Charles khng c tr cng cho nhng n lc, tn anh cng khng c ghi
di tc phm. Nhng iu khng quan trng. Anh ang pht trin ti nng bng vic luyn
tp tay ngh. Anh ang trn ng tr thnh mt tc gi chuyn nghip.
RN LUYN TAY NGH
Tranh th nhng giy pht rnh ri, Charles vit nhiu bn tho hn. Cng vi s ra i ca
cc tc phm mi, anh li mi gia thm ti nng ca mnh. Trong mt nm ri, anh vit
khng cng, ch nhn c s tha nhn t cc bin tp vin v c gi khi cc tc phm ca
anh c xut bn. Cc tc phm ginh c nhiu s ch n ni tp ch Evening
Chronicle (Bn tin chiu), ni Charles ang lm vic, ngh anh vit bn tho u n cho
tp ch. Anh ng lm khng cng nhng gi tp ch s vui lng tr thm mt cht tin
ngoi tin lng nh k. Ch bt tng lng cho anh t nm ln by ghin mt tun.
Khong su bn tho u tin ca anh xut bn m khng c tn. Sau anh dng bt
danh l Boz. Ba nm sau , anh xut bn 60 bn tho trn cc tp ch khc nhau. Nm 1836
anh rt ngc nhin v vui sng khi mt bin tp vin tr tui ti tm mnh. Ngi ny mun
su tp cc bi vit ca Charles thnh b cng mi bc tranh minh ha ca mt ha s ni
ting. Tuyn tp c tn l Sketches by Boz (Cc bn phc tho ca Boz). Tuyn tp rt
k hng thng. Ngi ta mua v c mi k ging nh ngy nay chng ta xem phim truyn hnh
nhiu tp. Nhng ngi b l mt phn ca tiu thuyt c th mua bn ng ba hon chnh
ging nh gi y chng ta c th xem mt b phim nhiu tp hon chnh trn a DVD.
Di co ca cu lc b Pickwick l tiu thuyt u tin Dickens vit theo phong cch ny.
Thng 04 nm 1836, s bo u tin bn c gn 500 bn. Tuy nhin, Dickens lin tc pht
trin ct truyn v cc nhn vt, v n s th t, doanh s ln ti 4.000 bn. Con s ny
khng ln nhng ti thi im li rt c bit. Tiu thuyt l mt loi hnh ngh thut c
tui i mi ch 100 nm, hu ht cc tiu thuyt ch bn mc trung bnh t 300 400 bn. V
vi mi phn, doanh s ca Dickens tip tc tng. Khi mt vi s cui cng xut bn, mi
phn bn c vi con s v cng n tng l 40 nghn bn. Tnh ti thi im , tiu thuyt
u tin ca Dickens thnh cng hn bt k mt cun tiu thuyt no khc trong lch s. tui
25, ng tr thnh mt tc gi thnh cng ti mc khng ai snh c cho n tn th k sau.
Trong vng 20 nm sau , hn 1,6 triu bn Di co ca cu lc b Pickwick c bn
di nhiu hnh.
Jane Smiley tin rng ba tc phm ln u tin ca Dickens Cc phc tho ca Boz, Di co
ca cu lc b Pickwick v Oliver Twist l nhng v d in hnh v vic ng rn
luyn tay ngh pht huy ti nng. Smiley vit:
Mi tiu thuyt gia u c gng m rng phm vi din t ca mnh la tui 20,
Dickens cng khng khc cc tc gi tr tui khc. Cho d l mt thin ti nhng ng cng c
nhng tham vng ngh thut cha c chun b t c chng, v ng s dng ba cun
sch u tin ny vch ra con ng tha mn cc tham vng .
Trong sut s nghip ko di 35 nm, Dickens vit hn 12 cun tiu thuyt (mt s c
coi l kit tc vn chng), mt vi cun v ch du lch v rt nhiu cu chuyn Ging sinh.
Trong nhng nm thng , ng cng bin tp cc nguyt san khc nhau v i rt nhiu ni
c cho cng chng nghe cc tc phm ca mnh. C th coi ng l tc gi c yu mn nht
trong lch s nc Anh. Nhng d ti nng n u, ng cng khng xut pht v tr nh cao.
Ngay c mt thin ti cng cn rn luyn pht huy ti a ti nng.
SC MNH CA S RN LUYN
C rt nhiu huyn thoi v nhng ngi c ti nng thin bm c bit. Nhng s tht l
khng ngi no c th pht huy ti a tim nng tr phi h sn sng rn luyn t c
thnh cng. Ti tng c chuyn i cng Tom Mullins, mt cu hun luyn vin, ngi vit
cun sch The Leadership Game (Tr chi lnh o), mt cun sch v cc nguyn tc lnh
o thnh cng m ng thu thp t cuc phng vn tm hun luyn vin ca cc i bng tng
v ch gii bng sinh vin ton quc. Khi ti nu kin vic rn luyn, Tom rt phn
khch. Tom ni v bt k iu g lin quan n vic lnh o, ging nh th ng ang quay tr
li phng thay v ni chuyn vi i bng ca mnh vo thi gian ngh gia hip, khi h
ang b thua. ng ni: ti ni cho anh nghe, John, tt c cc hun luyn vin a i bng
ginh chc v ch quc gia u ni vi ti cha kha i t tt n v i bt ngun t hai
kha cnh: s chun b ca i bng v vic luyn tp ca cc cu th. H vn ang tip tc
nng cao s chun b v tng cng luyn tp.
S chun b t ti nng vo ng ch v vic luyn tp s mi gia n.
57. Luyn tp pht trin
Chng ta trng thnh v pht trin th no? Thng qua luyn tp. Con ngi sng lc cc k
nng c v hc hi cc k nng mi thng qua luyn tp. l khi chng ta b hi thc phi
tin ln bi mu thun gia v tr hin ti v mc tiu chng ta mun t.
Bill Bradley, cu cu th bng r nh ngh M ng thi l mt thng ngh s, ni rng anh
tng tham d mt tri h bng r khi mi lm tui. Ti , Ed Macauley, cu ngi sao bng
r nh ngh sinh vin Easy ni vi anh: Ch cn nh rng, nu trong trn u em khng
chi ht sc mnh, s c mt ai ngoi kia c cng kh nng vi em, h s chi ht sc
mnh. V mt ngy no , cc em s thi u vi nhau, d nhin ngi kia s c li th hn
em.
Nu bn mun ci thin v pht trin bn thn th bn phi luyn tp. Luyn tp cho php bn
ph v cc k lc ca chnh mnh v b xa nhng g bn lm c ngy hm qua. Luyn tp
ng cch s khin bn tr nn tin b mi ngy. Nu khng luyn tp, bn s lm mai mt ti
nng.
58. Luyn tp khm ph
Trong cun truyn tranh Peanuts (Ht u) ca Charles Schulz, nhn vt Charlie Brown than
khc vi ngi bn Linus nh sau: Vi t cuc sng tht kh khn. K t khi c sinh ra,
lc no t cng thy bi ri. T ngh ton b vn l do chng ta b nm vo i qu nhanh.
Chng ta cha tht s c chun b sn sng.
Th cu mun g, Linus p, mt c hi khi ng trc chc?
Chng ta khng th c c hi khi ng trc khi bc vo thi th u, nhng mt khi cuc
sng bt u chng ta c th khi ng bng vic luyn tp nhiu hot ng mnh theo
ui. V thng trong nhng lc khi ng ny chng ta rt ra c nhiu bi hc qu gi
cho bn thn. Nu bn cam kt vi bn thn s luyn tp, y l mt vi iu bn c th hc
hi:
Luyn tp va th hin va to dng cc cam kt.
Bi kim tra tht s ca cam kt l hnh ng. Nu bn cam kt tr thnh mt v cng tuyt
vi nhng khng bao gi luyn tp th khng phi l cam kt. khng phi l cc bc
nhy, ch l mt li ni. Nhng khi bn tun th v luyn tp, bn th hin cam kt ca mnh.
V mi ln bn lm theo cam kt, cam kt ca bn tr nn mnh m hn.
Thnh tch c th lun c ci thin
T vn vin Harvey Mackay ni: Mt nh lnh o gii hiu rng bt k iu g c lm
theo mt cch no trong mt khong thi gian cho trc u sai lm. V mi thnh tch
ring l u c th c ci thin. l nhim v ca bn.
Qu trnh mi gia s tt hn nu mi trng ph hp
Bn khng th khm ph cc kh nng v ci thin cc k nng ca mnh trong mt mi trng
khng c php mc li. Ci thin lun i hi phi tri qua nhng tht bi nht nh. Bn
phi luyn tp mt mi trng cho php th nghim v chp nhn khm ph.
Phi sn sng khi u vi nhng iu nh nht
Dale Carnegie, chuyn gia lnh vc c nhn tm, khuyn: ng s phi cng hin ht mnh
Pht trin tnh k lut lun bt u cng s u tranh. tr thnh mt ngi c k lut khng
d cht no. N khng lin quan n ti nng hay kh nng. N khng ch l vn iu kin
m cn l s chn la. Tuy vy, khi la chn c a ra v vic luyn tp tr thnh
mt thi quen th c hai iu s tr nn r rng. Th nht l s khc bit gia ngi luyn tp
v ngi khng luyn tp. Lance Armstrong, vn ng vin ua xe p, nhn mnh thnh cng
n t vic kh luyn v kin tr hn nhng ngi khc. l kinh nghim c rt ra t
thnh tch k lc ca Amstrong: by ln v ch gii ua xe p vng quanh nc Php. iu
th hai ny sinh l tinh thn chin thng. Cng lm vic chm ch, bn s cng kh c th chp
nhn u hng.
Nh trit hc Hy Lp Aristotle nhn xt: Xut sc l mt ngh thut t c bi s rn luyn
v hnh thnh thi quen. Chng ta khng hnh ng ng v phm hnh hay s xut sc nhng
thc t l chng ta c nhng iu v hnh ng ng. Chng ta l kt qu ca nhng vic
chng ta lm lp i lp li. S xut sc, do , khng phi mt hnh ng, m l mt thi
quen. Thi quen c pht trin trong qu trnh luyn tp.
NM NGUYN TC TR CT CA LUYN TP
Ti ni chuyn vi nhiu nh lnh o v hun luyn vin v vic luyn tp khi nghin cu
vit chng ny. V mi ngi trong s h u c im khc nhau trong cch tip cn vic
luyn tp sao cho hiu qu. Warren Bottke l mt hun luyn vin chuyn nghip trong gii
PGA (Hip hi golf nh ngh). ng gip hng nghn ngi chi golf chuyn nghip ln
nghip d ci thin thnh tch. Sau khi trao i, chng ti thng nht nm yu t gip luyn
tp t hiu qu cao.
Ct tr 1: Mt gio vin hoc hun luyn vin xut sc
Ti lun tin rng mi vic pht trin hay suy gim u do s lnh o. Ti truyn nim tin
ny cho cc doanh nhn, iu ny cng c th p dng vi cc lnh vc khc ca cuc sng,
bao gm c vic luyn tp. Chng ta s luyn tp hiu qu v t thnh tch cao di s ch
dn ca mt gio vin tuyt vi.
Gio s Howard Hendricks, Gim c Trung tm o to Lnh o ngi C c ti Dallas,
ni: Dy l khin ngi khc hc. Cc hun luyn vin xut sc lm iu th no? Mt
phn, h khi ngun cm hng. Nhng nhng gio vin gii lm nhiu hn th. H a ra
nhng hng dn ph hp nht cho hc sinh. Mt gio vin hay hun luyn vin gii, ging
nh tt c cc nh lnh o gii, nm c c im mnh v im yu ca mi ngi. H bit
mt ngi thuc kiu sng to/trc gic theo li t duy ca no phi hay l kiu u c phn
tch s dng no tri. H bit mt ngi hc tt thng qua hnh nh, li ni hay hnh ng. V
h c th ni khi no ai cn khch l hay ph bnh.
Khi Dickens bt u s nghip ca mnh, nh nhng ch dn ca ngi ch, ng tr thnh
phng vin. Nh luyn tp, ng tr thnh phng vin xut sc nht nc Anh. Khi ng bt u
sng to v gi cc tc phm vn hc n ta bo, mt vi bin tp vin c kin phn hi
v, quan trng hn, h khuyn khch ng tip tc sng tc. V ti nng ca Dickens qu v i
nn ng nhanh chng vt xa kh nng ca h. Nhng trong sut cuc i mnh, Dickens
vn gi quan h vi cc nh vn khc, t ng c th nhn c li khuyn v cc kin
phn hi, nh Thomas Carlyle, Wilkie Collins, William Makepeace Thackeray, Edward
Bulwer-Lytron v John Forster.
Ct tr 2: N lc ht mnh
Andrew Carnegie, nh t bn cng nghip kim nh t thin, tuyn b: S hon ton v ch
nu bn c gip nhng ngi khng t n lc. Bn khng th y ai ln mt ci thang tr
phi bn thn anh ta mun tro ln. Chng ta khng th tin b v pht huy ti a tim nng ca
mnh nu khng c nhng n lc to ln. l l do Duke Ellington, nh son nhc kim ch
huy dn nhc, thng a ra mt yu cu n gin nhng cng y thch thc i vi cc nhc
cng: Ti ch cn kh nng tt nht ca cc bn. Ellington lm vic cn mn v trng i
iu tng t t nhng ngi khc, ng cho rng chm ch khng git cht ai c (d n tht s
c v khin nhiu ngi s hi).
Joe Theismann, ngi dn chng trnh cho knh th thao ESPN, tng chi v tr tin v cho
i Washington Redskins trong hai ln tranh cp Super Bowl vo cc nm 1983 v 1984. i
ca Joe thng ln u v thua ln sau. Hin gi anh ang gi ai chin thng cho i v ch
cp Super Bowl v c ai tht bi ca mnh nhc anh nh tm quan trng ca s c gng.
V sao? Trong sut ma gii v ch nm 1983, Theismann v cng phn khch c tham gia
trn tranh cp Super Bowl v cng hin ht mnh v chin thng. Nhng nm sau, mi
chuyn khng cn nh vy, Theismann gii thch: Ti lun cu nhu v thi tit, giy thi
u, thi gian luyn tp, ni chung l mi th. R rng anh khng c gng cng hin ht
kh nng. Theismann ni: S khc bit ca hai chic ai nm vic cng hin bn thn v
khng chp nhn iu g khc ngoi nhng iu tt nht.
Ct tr 3: Mt mc tiu r rng
Warren Bottke, mt tay golf chi gii PGA, ni rng, khi lm vic vi mt khch hng mi,
iu u tin anh lm l thit lp mc ch luyn tp. iu c ngha l xc nh mt mc
tiu c th cho mi bi tp. Tuy vy, mc ch tng th ca vic luyn tp lun l s tin b
t thnh tch xut sc.
Jon Johnston, Gio s X hi hc ca i hc Pepperdine, phn bit gia xut sc v thnh
cng n thun nh sau:
Thnh cng da vo gi tr ca vic chng ta so snh vi ngi khc. Xut sc th hin gi tr
ca chng ta bng cch so snh bn thn vi tim nng vn c. Thnh cng em li phn
thng cho mt s t ngi nhng li l m c ca s ng. S xut sc vn c dnh cho tt
c cc sinh vt sng nhng li c chp nhn bi rt t ngi. Thnh cng tp trung s ch
vo v bn ngoi. S xut sc chiu ri im sng ca n vo tinh thn cng nh nui dng
cc nguyn tc v s nht qun.
Khi luyn tp, hy bin s xut sc tr thnh mc tiu v cng hin ht mnh t c iu
. Bill Hybels, ngi sng lp nh th Willow Creek, ni: Phn ln mi ngi u cm
thy hi lng v bn thn khi h th hin kh nng tht s tt nht ca mnh. Nu xut sc l
mc tiu ca bn v bn t c iu th bn s hi lng, d bn thn khng bao gi t
c thnh cng.
Ct tr 4: Tim nng ln nht
Bn bao gi hai ngi trong cng mt i, cng mt hun luyn vin, cng luyn tp
vi s tp trung, n lc v mc ch nhng li c kt qu rt khc nhau cha? Thc t l ngang
hng v luyn tp khng c ngha l ngang hng v s tin b. Nm ln chn tui ti hc
c chn l ny. Lc ti theo hc piano c mt vi nm. Khi chi n, ti t nh:
Mnh kh gii vic ny. Nhng ri vo mt ngy, ti chi trong mt bui biu din piano
mt bi kim tra thc t. C b Elaine, mi hc piano trong vng su thng, chi mt bn nhc
kh hn bn nhc ca ti. Lm cch no c b c th gii hn ti trong mt thi gian ngn nh
vy? Cu tr li tht n gin: tim nng ca c b ln hn ti rt nhiu. Khng cn bit ti
t bao nhiu n lc v s tp trung luyn n, s tht l ti khng bao gi tin xa nh
Elaine. m nhc khng phi mt trong cc kh nng gii nht ca ti. Ti thch chi n nhng
ti s khng t c s xut sc vi n.
Mt vi nm trc, sau khi ti ni chuyn v thut lnh o cho Chick-fil-A (nhn hiu ca
mt h thng ca hng n nhanh c tr s ti Atlanta v Georgia, M), ai hi lm th no
pht trin cc nh lnh o tng lai. Ti tin rng khi ti nhanh chng tr li: Hy tm cc
nh lnh o tim nng, mi ngi ngh lc ti khng nghim tc. Nhng quan im ca
ti l s d dng hn nhiu khi o to mt ngi c nhiu tim nng nht trong lnh vc .
Khi Charles Dickens bt u ngh n vic vit tiu thuyt, ng l phng vin xut sc nht
Anh. ng c th duy tr v tr nh cao ca ngh ny. Nhng t thm tm Dickens hn bit
rng d gii nhng ng cha trong lnh vc m ng tht s xut sc nht. V th, Dickens
mo him chuyn s tp trung tm kim tim nng ln nht trong ng.
Bn nn lm iu tng t. V mt khi bn hiu tim nng ln nht ca mnh thuc lnh vc
no, hy bt u luyn tp n. Nu khng, bn s khng pht huy c kh nng v kt cc s
mt mt phn tim nng thin bm. Bn c th thy tim nng hot ng hon ton ngc vi
vic m mt ti khon tit kim. Khi bn gi tin vo ti khon tit kim, thi gian tri i, tin
ca bn sinh si ny n. Bn khng ng n n cng lu, n cng tng. Nhng vi tim nng,
bn khng ng n n cng lu, n cng gim. Nu bn khng khm ph ti nng ca mnh, n
s b lng ph.
Chng ta c th pht huy ti a kh nng bn thn bng cch a ra cc tiu chun cao cho
tim nng ln nht. Dianne Snedaker, ngi ng sng lp Wingspring, khuyn:
Nu bn quan tm n thnh cng, tht d dng ra tiu chun da trn thnh tch ca ngi
khc v sau h nh gi bn bng cc tiu chun . Nhng tiu chun bn ra cho
ring mnh lc no cng quan trng hn. Cc tiu chun nn cao hn tiu chun m bt c
cn l mt s thnh tu. S khc bit gia ngi bnh thng v ngi xut chng l thm
mt cht.
Thm mt cht n lc lun cho ngi ta mt mc gii. Art Williams, ngi sng lp Cng ty
Dch v Ti chnh Primerica, tng ni vi ti: Anh nh bi 50% s ngi M bng cch
lm vic chm ch; anh nh bi 40% tip theo khi anh l mt ngi trung thc, chnh trc v
i din cho mt iu g ; v 10% cn li l mt cuc hn chin trong c ch th trng t
do. Nu bn mun chin thng trong trn chin , hy n lc thm mt cht na.
61. Thm mt cht thi gian
Nhng ngi thnh cng rn luyn vt v hn v lu hn nhng ngi khng thnh cng. Theo
Peter Lowe, chuyn gia v thnh cng, ngi thu thp cc b quyt thnh cng t hng trm
ngi dn u trong cc ngh nghip khc nhau: im chung nht ti nhn thy trong tt c
nhng ngi thnh cng l h khut phc c s cm d ca nh t b.
Dnh thm mt cht thi gian khng n thun ch l kin tr. N i hi s kin nhn. Trong
cun sch The 21 Irrefutable Laws of Leadership , ti a ra
Quy tc Tin trnh: K nng lnh o pht trin hng ngy, khng phi trong mt ngy. iu
c th p dng vi bt c ti nng no chng ta c gng nui dng v ci thin.
Tht sng sut nu bn duy tr mt tm nhn lu di hn cho qu trnh ci thin. Mt tm nhn
nh vy tht s hu ch. Khi c hi c coi tc phm ca mnh l hon ho khng, Gutzon
Borglum, nh iu khc to ra cc tng i k nim cc tng thng M ti i Rushmore,
tr li: Khng phi hm nay. Mi ca Tng thng Washington di qu mt inch (2,54 cm).
Nhng nh th li tt hn. N s mn i v tr nn chnh xc trong 10 nghn nm na. Vn
by gi l s kin nhn!
62. Thm mt cht gip
Bt k ai mun thnh cng u cn s gip ca nhng ngi xung quanh. Alex Haley, tc
gi cun sch Roots (Ngun gc), tng ghi nh li nhc nh trong vn phng: Nu bn
nhn thy mt con ra trn mt ci cc hng ro th hy ngh ngay l n c gip c
th .
Ti bit rng trong qu trnh theo ui ngh nghip ca mnh, ti lun cn s gip . V tht
may mn l nhng ngi khc sn lng gip ti. Vo thp
nin 1970, thi k mi bt u s nghip, ti lin h vi mi nh lnh o hng u trong
lnh vc mnh ti v ngh h tr li cc cu hi trong vng ba mi pht, vi s tin th lao
l 100 la. Nhiu ngi chp nhn ngh ny, v (may mn cho chic v mng ca ti lc
) phn ln u t chi nhn s tin 100 la. Hin ti ti vn tip tc gp g cc nh lnh
o xut sc m ti khao kht c hc hi.
Khi ti ngh v cch mi ngi gip mnh trong cuc sng, ti thy mnh tht khim nhng
v trong lng v cng bit n h. Mt s cho ti li khuyn. Nhng ngi khc trao cho ti c
hi. V mt s t ngi, nh Margaret, v ti, th hin tnh yu v iu kin i vi ti. Ti
bit mnh l mt ngi rt may mn.
63. Thm mt cht thay i
Mt bc th c gi tr li bu in. Trn b th c dng ch vit tay nh sau: ng y
cht. Do s sut, bc th v tnh c gi li ng a ch mt ln na. Bc th c tr
li bu in v ln ny thm mt dng ch vit tay na: ng y vn cht!
Hy i mt vi n. Hu ht mi ngi chng li s thay i. H mong mun ci thin nhng
chng li vic thay i thi quen hng ngy ca mnh. l mt vn , nh Max Depree,
chuyn gia v thut lnh o ni: Chng ta khng th tr thnh hnh mu m chng ta mun khi
khng chu thay i. mi gia ti nng, bn cn lm nhiu hn l ch c thi ci m
vi s thay i. Bn cn phi theo ui s thay i v bn cn lm vic nhiu hn mt
cht so vi nhng ngi thnh cng khc. Sau y l nhng iu bn cn lu c th thay
i v tr nn tt hn:
Khng thay i ch thot khi cc vn ca bn phi thay i gii quyt
chng.
Khng thay i hon cnh ci thin cuc sng hy thay i bn thn ci thin
hon cnh.
ng lm nhng iu c v hy vng c kt qu khc hy ginh ly nhng kt qu mi
bng cch lm mt iu g khc i.
ng i thy nh sng mi thay i hy bt u thay i ngay khi bn cm nhn c
sc nng ca n.
ng nhn nhn s thay i nh mt iu g gy tn thng m bn bt buc phi lm
hy nhn nhn n nh mt iu g c ch v c th lm.
ng trnh n vic phi tr gi tc thi cho s thay i nu bn lm th, ci gi cui
cng bn phi tr s l khng bao gi ci thin c.
Nh th kim nh trit hc Johann von Schiller vit: Ngi ton tm ton vi mi vic
trong i s lun lun sng. Bn ch c th lm ht sc mnh nu bn khng ngng c gng
nm bt nhng s thay i tch cc.
Khi bn luyn tp chm ch mi gia ti nng v bt u nhn thy kt qu, ng ngh
rng c th ngng rn luyn. Bn khng bao gi t c mc tim nng ca mnh bn ch
c th tip tc c gng t ti n. V iu ngha l bn phi luyn tp khng ngng.
William Johnson, bn ca Charles Swindoll, ngi s hu h thng khch sn Ritz-Carlton,
rt hi lng khi ginh c gii thng Cht lng quc gia mang tn Malcolm Baldridge. Khi
Swindoll chc mng Johnson, ng cho rng cc thnh tch l do nhng ngi khc mang
li. ng cng ni rng chng khin ng v cc thnh vin khc trong cng ty phi lm vic ct
lc hn xng ng vi gii thng. Johnson pht biu nh sau: Cht lng l mt cuc
ua khng c vch ch. Nu bn khng n lc cho s xut sc th chng my chc bn ch
dng li mc chp nhn c. Mi bc i ca bn s tr nn bnh thng v khng ai tr
cng cho iu c! Nu bn mun t ti tim nng v khng nh bn thn l mt ngi c
ti nng, bn phi tip tc luyn tp ngay c khi bn xut sc.
TI NNG + LUYN TP
BI TP NG DNG
gi s tin b ca mnh.
4. Elmer G. Letterman khng nh: Ngi bnh thng, d bt k v tr no trong cng vic,
u c th nhanh chng tng gp i hiu sut cng vic nu bit bt u lm tt c nhng vic
cn thit v dng tt c nhng vic khng nn lm. Chng ta c th p dng li khuyn thng
thi ny vo vic luyn tp hng ngy nh th no? Hin ti iu g ang lm bn lng ph thi
gian? Bn thng lm vic g ch do thi quen v n c th c thay th bng mt vic c
ngha hn mi gia ti nng ca bn khng? Hy kim tra bn thn v lun sng to trong
qu trnh luyn tp.
5. Nhng ngi c ti nng lun n lc lm thm mt cht. u l vn hin bn phi tp
trung nhiu hn: n lc, thi gian, s gip hay thay i? Bn s lm g to ng lc lm
thm mt cht v bin bn t bnh thng tr nn phi thng?
Kin tr khng phi l vn thuc v ti nng. cng khng phi vn thi gian. l
vn hon thnh. Ti nng mang li hy vng cho vic thnh cng nhng s kin tr m bo
iu . Nh son kch Noel Coward nhn xt: Hng nghn ngi c ti nng. Ti cng c th
chc mng bn v bn l ngi c u c. Nhng mt iu, v l iu duy nht, ngha l:
Bn c sc mnh duy tr iu khng?
DM C M
Thng 07 nm 2000, Vonetta Flowers p my bay ti Sacramento, Carlifornia, sn sng cho
cuc thi vng loi c mt trong i tuyn M tham gia Th vn hi Ma h s c t chc
ti Sydney, Australia. C luyn tp c i mnh chun b cho iu .
Hy tip tc gic m
Th vn hi ca bn bng cch th
vi i ua xe trt tuyt
ng c vin l tng phi thc hin
nhng yu cu sau:
30 m
60 m
100 m
Nhy nm bc lin tip
Nhy cao
y t
Hy gi cho Bonny, s in thoi hoc ti
ng ua ca trng Davidson vo ngy kim tra thnh tch
Johnny rt ho hng v thng tin nhng Venotta th khng. C khng bit g v ua xe trt
tuyt, c cng cha tng sng u c tuyt, v hn na, c vn ang chn nn v tht bi
trong bui u loi Th vn hi Ma h.
Lc Vonetta ang ng gia ng ba ng. Ti nng ca c dng nh khng c gii hn
nhng n khng gip c t c gic m ca mnh. V gi y l mt c hi khc. Nhng
khng phi l mn th thao ca c. Thm ch n cng khng nm trong Th vn hi c m
c Th vn hi Ma h. V ngay c nu c c th qua c bui kim tra th iu c
ngha l c s phi bt u li t u vi mt mn th thao trn mt sn u xa l sn bng.
Vic i hi kin tr cn hn nhng g c th hin.
Mt cch min cng, Vonetta ng tham gia th. C pht hin kinh nghim chy cc c
ly ngn, nhy ba bc v luyn tp mn c t gip c chun b tt tr thnh mt n ua xe
trt tuyt (tc l ngi y xe v ph li). C mt hai nm hc, luyn tp v thi u. Cui
cng c hon thnh gic m c ti Th vn hi, khng phi vi t cch mt vn ng
vin in kinh trong Th vn hi Ma h m l mt vn ng vin ua xe trt tuyt trong Th
vn hi Ma ng. V nm 2002, s kin tr c n p, n cn hn c gic m chy
bng ca c. Mt bt ng i vi tt c mi ngi, Vonetta v ngi iu kin xe, Jill Bakken,
ginh huy chng vng! Cng vi s kin trn, Vonetta ghi tn mnh vo sch k lc l
ngi M gc Phi u tin ginh c huy chng vng trong mt k Th vn hi Ma ng.
CC NGUYN TC KIN TR
Bt k ti nng ln ti u, chng ta cng khng th thnh cng nu thiu s kin tr. Eddie
Rickenbacker, mt phi cng xut sc trong Chin tranh th gii I, ni: Ti c th cho bn mt
cng thc gm su t thnh cng: Ngh thng sut lm qun trit. Nhng trn thc t,
nhiu ngi ngh thng sut v t ngi lm qun trit.
Nu bn mun tr thnh mt ngi ti nng, bn cn hiu mt vi iu v s kin tr:
64. Kin tr c ngha l thnh cng v bn quyt tm, ch khng phi v bn chc chn s thnh
cng
Vince Lombardi, hun luyn vin trng i tuyn Green Bay, ni: S khc bit gia mt
ngi thnh cng vi nhng ngi bnh thng khng phi l thiu sc mnh hay thiu tri thc,
m l do thiu quyt tm. Nhng ngi t c thnh cng v i nht khng ngi i thnh
cng ti. H tip tc tin ln pha trc, tip tc kin tr v h quyt tm t c thnh cng.
Bn c th nhn thy quyt tm ny nhng ngi thnh t thuc mi tng lp x hi v
mi la tui. Hannibal, v tng ngi Carthage, Tuynidi, chin u chng li qun La M
trong cuc chin Punic II , khng nh: Chng ta hoc s tm c li i hoc s to ra mt
con ng mi. ng duy tr thi kin tr khi dn u mt chin dch bt ng gip
ng vt qua c dy Anp nh bi qun La M.
Nhng ngi ti nng v thnh cng u c quyt tm mnh m. Joseph Lanier, tng l Ch
nhng ngoan cng trong cuc sng. Tuy vy vi ti iu khng hn l ng. Cuc i
khng phi l mt chng ua di. N tht s l mt chui cc chng ua ngn, chng ny ni
tip chng kia. Mi nhim v c nhng thch thc ring. thnh cng, bn ch cn tip tc c
gng. Rush Limbaugh, ngi dn cc chng trnh i thoi, nhn xt: Trong mn bng bu
dc cng nh trong cuc sng, nhng bn thng him khi din ra trong khong tn cng 70m.
Thng l chin thut ch ng chim lnh bng.
Nh thm him Christopher Columbus tng phi i mt vi nhng kh khn khng lng
trc c khi i tu v hng ty tm ng ti chu . ng cng on thy th phi
chng chi vi nhng cn bo, chu cnh i kht v thiu thn, thm ch phi u tranh vi
tm trng v cng chn nn. Thy th on ca ba chic tu gn nh sp ni lon. Nhng
Colombus rt kin tr. Ngy qua ngy, Colombus kin tr vit bn tng trnh chuyn i: Hm
nay chng ti li tip tc i. V lng kin tr ca ng c n p. ng khng tm ra con
ng ngn nht ti chu lc vi nhng ngi n c ngun gia v giu c; thay vo
ng khm ph c chu M. Trong sut cuc hnh trnh, tm im ca ng lun r rng
mi ngy u phi hon thnh mt on ng. Ginh thng li trn mi chng ua ngn,
chnh l b quyt thnh cng. Nh t vn qun l Laddie F. Hutar khng nh: Thnh cng bao
gm mt chui cc thng li nh mi ngy.
66. Kin tr cn thit ginh ly nhng phn thng ca cuc sng
Trong bui hp v kinh doanh, gim c bn hng ca mt tp on ng ln trc hai nghn
nhn vin bn hng ca hng v hi: Anh em nh Wright bao gi t b cha?
Cha!, i ng nhn vin bn hng h to.
Charles Lindbergh bao gi t b cha?, ng li hi.
Cha!, h li h to.
Lance Armstrong bao gi t b cha?
Cha!
V ng li h vang ln th t: Thorndike McKester bao gi t b cha? S im lng bi
ri ko di mt lc lu.
Khi , mt nhn vin bn hng ng dy v hi: Thorndike McKester l ai vy? Chng ti
cha tng nghe n anh ta.
Ngi qun l bn hng p li ngay: Tt nhin cc bn cha bao gi nghe thy tn anh ta
v anh ta b cuc!
Bn bit bao nhiu ngi rt thnh cng tng b cuc? Bn bit bao nhiu ngi c hu
thng v b cuc? Ti khng bit ai, v ti cuc l bn cng khng. Walt Disney tng b
301 ngn hng t chi ngh cho vay tin trc khi ng nhn c mt li chp thun u
tin. ng s dng khon tin vay dng nn Disneyland, cng vin gii tr u tin v
ni ting nht trong lch s.
Nh pht minh Thomas Edison khng nh: Nhiu ngi tht bi trong cuc i v khng nhn
ra rng h gn ti thnh cng n th no khi h t b. l bc chy nc rt ca cuc
ua. Khi mi ngi s xc nh c ngi chin thng v ginh c phn thng. Nu
mi chng ua bn u chy tt, ngoi tr bc chy nc rt, v dng li ngay trc vch
ch th kt qu s tng t vic bn cha bao gi xut pht.
67. Kin tr nhn c kt qu t trong chnh nhng nghch cnh
Nhng th thch v p lc ca cuc sng v cch chng ta i mt vi chng thng tc
ng mnh m n chng ta. Khi phi i mt vi nghch cnh, c nhiu ngi t b trong khi
nhng ngi khc li vn ln. Vy nhng ngi thnh cng lm vic nh th no? H kin
tr. T nhng th thch, h thy c li ch i vi bn thn. Khi vt qua c cc rc ri
hay nghch cnh, bn s nhn c nhng kt qu tt p.
Ti tnh c c c mt bi th ca Howard Goodman vi nhan rt ngha: I Dont
Regret a Mile (Ti khng tic mt dm ng). Bi th c mt on trch nh sau:
Ti m nhiu gic m cha bao gi tr thnh s tht,
Nhng gic m tan bin lc bnh minh
Mc ch: Hy xc nh c th!
Rich De Voss, ch cu lc b Orlando Magic, i bng tham gia gii NBA, nhn xt: Kin tr
l theo ui mt mc ch m khng h lay chuyn. Rt kh pht trin s kin tr nu thiu
mc ch thi thc. Ngc li, khi mt ngi c cm gic am m vi mt mc ch no th
ni lc gia tng, tr ngi tr thnh yu t ph v s kin tr s chin thng.
C th bn xem Americas Most Wanted , chng trnh truyn hnh ti dng cc v n nhm
khuyn khch khn gi gip nh chc trch xc nh v bt gi nhng k phm ti ang b truy
n, thng lin quan n bo lc. Ngi dn chng trnh l John Walsh. Nhiu ngi ngh
anh l mt din vin hoc nh bo mt chuyn gia truyn hnh c thu dn chng trnh.
Nhng khng phi vy. Cu chuyn ca anh kh c bit.
Walsh s hu mt cng ty ring v cng vi ba i tc, anh xy dng cc khch sn sang
trng. Vo mt ngy ti t, Adam, cu con trai su tui ca anh bin mt. a tr b bt
cc, tuy nhin v khng c bng chng ti phm nn nh chc trch rt chm chp trong vic
gip hai v chng Walsh tm a con trai duy nht. H tm kim trong 16 ngy. V tht bi kch
khi tm c a tr qu mun. Cu b cht.
Cuc sng ca Walsh ri vo vng xoy hn n. Cn nng ca Anh b st 15 kg. Nh b tch
thu tr n. Cng vic kinh doanh cng sp anh khng th quay tr li cng vic. Anh
nh mt tt c hy vng. Ri mt ngy Ronald Wright, nhn vin iu tra ca Ht, nhn Walsh
v hi: Anh ang ngh ti chuyn t t, phi vy khng?
Ti phi sng v ci g y? Walsh tr li. Ti chng c g c. a con duy nht ca ti
b git. Thm ch ti khng th ni chuyn vi v mnh. Ti khng c vic lm, nh b nim
phong, cuc i ti th l ht.
Khng phi vy, Wright p. Anh c ti giao tip. Anh thc hin c mt chin dch
ln nht trong lch s bang Florida tm kim a tr. Hy i ra ngoi v c gng thay i
mi th.
Walsh ni rng l li khuyn tt nht anh nhn c t mt ngi khc. N ch cho anh thy
mc ch. V chnh mc ch gip anh lm c nhiu hn, v anh khng t st. N tip
nng lng anh phc v v gip nhng ngi khc. Nm 1988, anh bt u dn chng
trnh Americas Most Wanted , chng trnh m hin nay anh vn lm. Chng trnh gip
cc nh chc trch bt gi hng trm tn ti phm o tu, trong c c nhng k b FBI truy
n gt gao nht.
Nu mun pht huy ti a ti nng, bn cn xc nh mc ch ca mnh. l cch duy nht
gip bn kin tr, nh John Walsh lm, ngay c khi i mt vi nhng tnh hung kh khn
nht trong cuc sng.
Nhng li bo cha: Hy loi b chng!
Mt trong nhng im ni bt nht phn bit nhng ngi duy tr c thnh cng vi nhng
ngi ch thnh cng trong thi gian ngn hoc khng bao gi thnh cng chnh l thc su
sc v trch nhim i vi hnh ng ca bn thn. D dng thnh cng t nhng tht bi hn
l t nhng li bo cha.
Bruce Nash, tc gi ca mt lot cun sch c nhan Hall of Shame (Nhng nhn vt ng
xu h) vit v lnh vc th thao, cp n Rafael Septien cu cu th ca i Dallas
Cowboys thuc gii NFL, mt ngi mang ting xu v chnh nhng li bo cha ca anh ta.
Nash vit: Tt c chng ta u ng trch khi dng nhng li bo cha. Lm nh vy tc l
chng ta t t mnh vo hng ng ca nhng v anh hng v i trong th thao. Hy ly Rafael
Septien lm v d. Rafael Septien khng c ng i khi ni ti vic ba ra nhng li bo
cha ng xu h cho nhng bn thng b b l. Sau y l mt s li bo cha, c l y
ma mai, Septien tng a ra:
Ti mi n cc ch s ca mnh trn bng t s.
C qu di. (Sn vn ng Texas thm ch khng c c; mt sn l loi c nhn to).
Loi ng h 30 giy khin ti mt tp trung.
Chic m qu cht. N khin ti khng th ngh c g.
Nu bn mun pht huy ti a ti nng cng nh duy tr ti nng , ng cho php bn thn
a ra li bo cha. Thay vo , hy nhn ton b trch nhim v mnh. V hy lun ghi nh
cu ni ca George Washington Carver: 99% tht bi xut pht t nhng ngi c thi quen
bo cha.
Kh nng chu ng: Hy pht trin thm mt cht!
Muhammad Ali, cu v ch th gii mn quyn anh hng nng, c mnh danh l Ngi v
i nht, khng nh: Nh thi u khng to nn mt nh v ch. Nh v ch xut pht t
mt iu g n su bn trong con ngi h - mt kht khao, mt gic m, mt tm nhn. H
phi c sc chu ng vo pht cui, h phi nhanh hn mt cht, h phi c k nng v ch.
Nhng ch phi mnh hn k nng. Tt c nhng ngi t thnh cng v duy tr c n
u c kh nng chu ng. chnh l b quyt dn ti kin tr v kin tr l cha kha tr
thnh mt ngi ti nng.
TI NNG + KIN TR
BI TP NG DNG
1. Xc nh mc ch dn n am m, am m nui dng kin tr. Mc ch ca bn l g?
Nu bn cha xc nh c iu , hy thc hin ngay lp tc.
2. Bn c thng xuyn a ra nhng li bo cha khi khng hon thnh ng k hoch? N
chim 20%? Hay 60%? Hy xc nh t l c th. ng thi, bn hy tin hnh vic ny: yu
cu ba ngi (nhng ngi bit r v thy c khuyt im ca bn) xc nh mc bn
a ra nhng li bo cha.
Nu con s h a ra c mc trung bnh hn 10%, bn cn tp trung gii quyt vn ny.
u tin, hy yu cu nhng ngi gip bn khng bo cha na. Th hai, t rn luyn
bng cch tr li cu hi Ti c th hc c g t iu ny?, ch khng phi l Ti sai
u?
3. Bn c thi nh th no trc nhng th thch ca cuc sng? Bn c trng i cc tr
ngi v tht bi khng? Bn thng lm g nu khng thnh cng ngay lp tc? Bn c t b v
chuyn sang mt vic khc hay vn tip tc theo ui?
Kh nng chu ng xut pht t nhn thc cuc sng lun c nhng kh khn v tr ngi, t
vic pht trin thi quen vt qua nghch cnh v khng li bc trc bt k tr ngi no.
Khi bn li mun t b, hy t thc y mnh tin thm mt bc. Sau , hy nh gi li
v xem liu bn c cn phi tin thm mt bc na hay khng.
4. Bn p dng quan nim cuc sng l mt chui cc chng ua ngn vo cuc i mnh nh
th no? N s gip bn thay i cch tip cn mt nhim v, mt trch nhim hay mt c hi
ra sao?
5. khai thc tim nng cng nh pht huy ti a ti nng ca bn thn v tr thnh ngi ti
nng, bn phi nh i bng iu g? Hy dnh thi gian suy ngh v lp ra hai danh sch:
nhng th bn mun t b bc ti cp cao hn v nhng th bn khng mun tha
hip.
Chng ta thng cho rng lng can m l mt phm cht ch cn thit trong nhng thi im
v cng nguy him hoc cng thng, v d khi c chin tranh hoc thm ha. Nhng n c
ngha nhiu hn th, v cng ph bin hn chng ta ngh. Can m l mt phm cht cn c
hng ngy. Gio s C. S. Lewis, nh vn kim nh bin gii tn gio, vit: Can m khng
n thun l mt trong cc phm cht m l tng hp ca tt c cc phm cht ti thi im th
thch. Bn khng th lm g nu thiu s can m. Ngi th hin lng can m chnh l
ngi sng m khng phi hi tic iu g.
MT CNG DN ANH NGOAN CNG
Mc tiu lu di ca Churchill l tham gia chnh tr ging nh cha mnh. Nhng bc khi u,
ng mun to dng tn tui trong qun i. Churchill rt ho hc hnh ng nn trong thi gian
ch i ln tu ti n , ng tham gia lc lng qun i Ty Ban Nha, chin u ti
Cuba vi t cch mt quan st vin nhm th thch dng kh ca mnh. Sau ny, Churchill vit:
Ti ngh c th l mt cuc din tp c nhn, mt chuyn th thch ring bit m bo
rng th thch ny ph hp vi tnh kh ca ti. Churchill chng minh lng can m ca mnh
di ln n, thm ch ng cn c c nhn Hun chng Cng lao.
Khi ng qun ti thnh ph Madras yn bnh ca t nc n , Churchill nhanh chng cm
thy bun chn, v mt ln na, ng tm cch hnh ng. ng tham gia lc lng d chin
Malakand vi t cch phng vin ti mt trn Ty Bc n , cch Madras hn 3.200 dm.
ng nhanh chng c gia nhp ban tng ch huy. Trong mt bc th ng vit cho gia nh, c
on: Con nh chi tr chi ny v nu thua th r rng con c th khng bao gi chin thng
c na. Con tham vng c c danh ting v lng can m hn mi th khc trn th gii
ny.
NUI DNG LNG CAN M
Churchill khng phi i lu chng t bn thn. ng c tri nghim chin trn hai ln.
Ln u tin khi n v ca ng b tn cng v Churchill di ln n trong mi ba ting
ng h. Trong cuc chin, Churchill lun gi vng tinh thn, thm ch ng cn gip mt s
quan a mt ngi lnh b thng ti khu vc an ton. Sau ny Churchill vit: Bom n
khng h g ti khng tin l Cha to ra mt ngi mnh m nh ti nhn mt kt thc
tm thng nh vy. ng miu t tri nghim th hai ca mnh l mt cuc chin c lit nht
ti mt trn Ty Bc. Trong cuc ng ko di nm ting ng h, ton n v ca ng c
50 ngi b thng v 17 ngi hy sinh, trong c c ngi ch huy trung on.
Khi mi chuyn lng xung, Churchill li tm cch hnh ng. ng gia nhp on K binh 21
ti thnh ph Cairo v tham gia cuc tn cng k binh v i cui cng trong lch s qun i
Anh. n v ca ng tin hnh do thm gn khu Khartoum v pht hin 150 tn ch c mang
theo gio. Qun Anh lp tc tn cng v pht hin ra h b ri vo by. Kt cc, h phi
chin u mt trn gip l c c lit. Trong vng hai pht, 119 nga ca qun Anh b thng,
21 ngi hy sinh v 50 ngi khc b thng. Churchill chin u dng cm v n v ca ng
Loren nhn xt: i tin phong trong mt lnh vc ngh nghip kh khn i hi nim tin mnh
lit vo bn thn. l l do v sao mt s ngi vi ti nng bnh thng, nhng ng lc
mnh m, tin xa hn nhng ngi c ti nng vt tri.
Lng can m s c th thch khi nim tin sng ca chng ta b thch thc sau khi c th
hin
Bt c khi no bn sn lng ng ln, s c mt ngi khc sn sng nhm vo bn v tn
cng. Nhng ngi th hin nim tin sng ca h v c gng sng theo nim tin s c nhng
xung t vi nhng ngi c quan im tri ngc. Ralph Waldo Emerson vit: Lm bt c
iu g cng cn lng can m. D bn quyt nh hnh ng th no, s lun c ai ni rng
bn sai. Lun c cc kh khn xut hin khin bn tin rng nhng ngi ch trch bn ni ng.
Lp ra mt k hoch hnh ng v theo ui n n cng i hi s can m, tng t nh mt
ngi lnh cn c lng can m. Mun ha bnh cn phi chin thng, nhng chin thng cn
phi c nhng ngi can m. Vy chng ta c nn duy tr cuc sng mc thp v gi ly
ha kh khng? Tt nhin l khng! Tri ngc vi can m khng phi l hn nht, m l s
tha hip. Nu ch tin vo mt iu g th s l khng , chng ta cn phi sng v mt iu
g . Howard Hendricks ni: Nim tin l iu bn s tranh lun v n. Cn nim tin sng l
iu bn s hy sinh v n. Bn khng th sng tht s tr phi bn sn sng hy sinh v mt iu
g trong cuc sng.
Lng can m s c th thch khi qu trnh hc hi v pht trin l im yu ca chng
ta
Qu trnh hc hi v pht trin lun i hi hnh ng, v hnh ng cn lng can m c
bit trong nhng lnh vc chng ta cm thy yu km. l thi im ni s hi hay xut hin
nht. Can m trong lnh vc th mnh l iu d dng, cn trong lnh vc th yu tht kh
khn. l l do chng ta cn lng can m nht. Tng Omar Bradley nhn xt: Can m l
kh nng th hin tt ngay c khi cm thy s n gn cht.
Khi ti c gng hc hi v pht trin trong lnh vc mnh yu km v c cm gic s tht bi
hoc trng ng ngn, ti t khch l bn thn bng nhng cu ni sau y:
Can m l khi s hi vn c th duy tr lu thm mt pht na George S. Patton;
S khc bit gia mt v anh hng v mt k nht gan chnh l vic bc sang mt bn
Gene Hackman;
Can m l ni s hi tht ra li cu nguyn ca mnh Karl Barth;
Can m tc l lm nhng g bn s phi lm. Khng th c lng can m nu bn khng
bit s Eddie Rickenbacker;
Can m l vn chp nhn tham gia d s ti gn cht John Wayne.
Chng ta thng quan nim sai lm rng vic hc l th ng, rng chng ta hc hi bng cch
c mt cun sch hay nghe mt bi ging. hc hi, chng ta phi hnh ng. Nh hun
luyn vin Don Shula v chuyn gia qun l Ken Blanchard ni: Hc hi c nh ngha l
mt s thay i trong hnh vi. Bn cha hc c iu g cho n khi bn hnh ng v p
dng n. V l khi ni s hi pht huy. Qu trnh hc hi c th c tm tt trong nm
bc sau:
1. Quan st;
2. Hnh ng;
3. nh gi;
4. Ti iu chnh;
5. Quay li bc 2.
Mi ln bn chun b hnh ng, ni s hi, mt mc no , s xut hin. l thi
im bn cn n lng can m.
David Ben-Gurion, v th tng u tin ca Israel, nh gi: Can m l mt loi tri thc
c bit; tri thc v vic s iu g nn s v khng s iu g khng nn s. T tri thc ny
s xut hin mt ni lc, n truyn cm hng v mt tim thc v thc y chng ta i mt
vi nhng vic kh khn nht. Nhng g dng nh khng th thng li l c th, l nh
lng can m. Can m l ng lc gii phng qu trnh hc hi v pht trin.
Lng can m s c th thch khi chng ta chn cch x s cao thng, ngay c trong
trng hp b nhng ngi khc i x ti t
Nm 2004, ti vit cun sch Winning with People: Discover the People Principles That
Work for You Every Time (tm dch: Chin thng mi lc mi ni: Khm ph nhng nguyn
tc x th). Trong Nguyn tc Cao thng c pht biu nh sau: Chng ta vn ti mt
cp cao hn khi chng ta i x vi ngi khc tt hn cch h i x vi chng ta. Khi
cp ti vn ny, chng ta ch c ba con ng i:
ng thp chng ta i x vi ngi khc t hn cch h i x vi chng ta.
ng trung bnh chng ta i x vi ngi khc nh cch h i x vi chng ta.
ng cao chng ta i x vi ngi khc tt hn cch h i x vi chng ta.
ng thp ph hoi cc mi quan h v khin ngi khc xa lnh chng ta. ng trung bnh
c th khng y mi ngi xa cch chng ta nhng cng khng thu ht h v pha chng ta.
Cn con ng cao thng to lp cc mi quan h tch cc vi mi ngi v thu ht h n
vi chng ta ngay c trong tnh hung mu thun.
i theo con ng cao thng, cn phi c hai iu. Th nht l lng can m. Lm th no
c c iu ? Bng cch da vo iu th hai, nh Gio s James B. Mooneyhan vit:
C mt th bnh ung th nghim trng honh hnh ti tm im x hi chng ta. N cn tr tnh
hiu qu v thnh cng. N tc mt kh nng tm kim danh ting m chng ta mong c. Bi
kch ln l ch khng ai trong chng ta t ng min nhim vi n. Mi chng ta phi n lc
vt qua n.
Khi u c tnh ny chnh l thiu lng v tha. Khi mt ai lm iu sai tri vi chng ta,
chng ta khc ghi nhc nh bn thn v vic lm hoc chng ta ngh ti vic tr a
h. Khi ai c thng tin ln v tr m chng ta khao kht, s ganh ght i vi ngi
bt u hnh thnh. Khi ngi bn i mc li hoc lm iu g xc phm chng ta, chng
ta i x li tng t cho cng bng hoc t nht m bo rng h khng bao gi c qun
tn thng h gy ra cho mnh.
su con ngi. l:
Ngi bn c cho l
Ngi bn c trng i l
Ngi bn tng l
Ngi bn mun l
Ngi bn ngh bn l
Ngi bn tht s l
Bn phi n lc tht s l con ngi tht ca mnh. Nu bn lm nhng iu ng n, lng
can m ca bn s c gia tng.
78. Can m tin nhng bc nh chun b cho nhng bc ln
Hu ht chng ta u mun pht trin tht nhanh v sm thu c kt qu. Thc t qu trnh
pht trin tht s din ra tng i chm, thnh cng, chng ta nn bt u vi nhng iu
nh nht hng ngy. Francis de Sales khuyn: Hy kin nhn vi tt c mi th, nhng ch yu
nht, hy bit kin nhn vi chnh bn thn. ng nh mt can m khi xem xt cc thiu st
ca chnh mnh v hy bt u sa cha ngay nhng khim khuyt hy bt u cng vic
mi ngy.
Cuc sng ca mi ngi thay i khi h thay i iu h lm hng ngy. l cch h thay
i t ngi mun tr thnh thnh ngi tht s l. Hng ngy bn thng lm nhng g?
Bn c can m i din mi ngy. Bn c th can m chp nhn tht bi. Bn c th can
m xin li khi lm tn thng ai hoc khi mc li. Bn c th can m th mt iu mi
m. Mi ln bn th hin lng dng cm trong bt k lnh vc no cng chnh l ang u t
cho lng can m. Dn dn, bn s bt u li sng can m. V khi nhng ri ro ln xy ra,
chng s tr nn nh b hn trc bn v lc bn tr nn to ln hn nhiu.
79. thc c rng v tr lnh o khng cho bn can m, ngc li, can m c th khin
bn tr thnh nh lnh o
Trong nhng nm ging dy v thut lnh o, ti nhn thy nhiu ngi tin rng ch khi c
nhn mt danh hiu hoc c trao mt v tr th h mi tr thnh nh lnh o. Nhng cuc
sng khng tun theo quy tc . Cu Th tng Anh Margaret Thatcher nhn xt: L nh lnh
o rt ging vi vic l mt ngi ph n. Nu bn ni vi ngi khc rng mnh ch l ph
n th tc l khng phi vy. V tr khng lm nn nh lnh o, nh lnh o lm nn v tr.
Tng t, mi ngi khng nn trng i vic t c v tr lnh o s em li cho mnh
lng can m. Tuy nhin, bt k khi no h khng ngng th hin s can m, h c th tr
thnh nh lnh o v nhng ngi khc s knh trng, tch cc noi gng v theo sau h. Jim
Mellado, Ch tch Hi Willow Creek, miu t lnh o l th hin lng can m khin mi
ngi lm iu ng n.
80. Hnh ng can m m rng ti nng
Cuc i bn s tri rng hay co ngn li t l vi mc can m m bn th hin. Nhng
ngi sn lng n nhn ri ro, khm ph cc gii hn, i mt vi khim khuyt v i khi
tri qua tht bi s i xa hn nhng ngi d dt theo sau con ng an ton v d on bit
kt qu. Orison Swett Marden, ngi sng lp tp ch Success (Thnh cng), ni v iu ny
nh sau:
Khonh khc bn quyt nh nm ly cuc sng vi tt c ngun ni lc hon thin bn
thn, quyt nh hy sinh nhng tham vng th yu cho mt mc tiu ln, loi b mi th can
thip vo mc tiu ny, quyt nh ng mt mnh, gi vng mc ch, th d chuyn g xy ra
bn cng khi ng cc lc lng thn thnh bn trong do to ha ban tng. Hy sng vi
quyt tm ca bn, lm nhng g ng ti cao mun bn lm hon tt k hoch ca Ngi,
v bn s khng th b nh bi. Khng sc mnh no trn tri t c th ngn tr bn n vi
thnh cng.
Nu mun tr thnh mt ngi ti nng, bn phi pht huy ti a tim nng ca mnh, mun
vy, khng cn cch no khc l th hin lng can m.
Khi khi u vi cng v mt nh lnh o, cng vic ca ti khng my hiu qu. Ti tin
mnh c ti. Ti tng c nh hng v tng v tr lnh o thi cn i hc. Tuy vy, khi bc
vo cuc sng thc t, ti thy mnh xa mc bn thn trng i. Lc ny ti nng ca ti
ang b th thch v ti khng t ti ch. Vn l ti mun lm hi lng tt c mi ngi
iu quan trng nht i vi ti. iu cn bn l ti thiu dng kh a ra nhng quyt nh
ng. Ti chuyn hng tnh hnh nh th no? Bng cch a ra nhng quyt nh nh m
kh, vi mi quyt nh, ti c c nhiu lng tin v can m hn, v ti bt u thay i.
Qu trnh ko di bn nm.
Vo cui khong thi gian , ti hc c nhiu bi hc gi tr, v ti cng c chng bng
cch vit ra nhng iu sau:
S lnh o can m c ngha l ti pht trin c:
1. Nim tin mnh hn ni s hi;
2. Tm nhn r rng hn cc mi nghi ng;
3. S nhy cm mnh hn kin ph bin;
4. Lng t trng su sc hn thc t bo v;
5. nh gi ng k lut cao hn mong mun sng thoi mi;
6. S khng hi lng mnh hn hin trng;
7. S thng bng vng chc hn s hong lon;
8. Chp nhn mo him mnh hn vic tm kim s an ton;
9. Hnh ng ng mnh hn s hp l ha;
10. Mong mun chng kin pht huy ti a tim nng mnh hn nhn thy mi ngi tha hip;
Bn khng phi v i tr thnh mt ngi can m. Bn ch cn khao kht pht huy ti a
tim nng v sn lng nh i nhng g c v tt trong khonh khc no ly mi th tt
nht cho tim nng ca bn. l iu bn c th lm, d ti nng thin bm ca bn nh th
no.
TI NNG + LNG CAN M
BI TP NG DNG
1. Mc thng xuyn tht bi ca bn nh th no? y l mt ch s th hin khuynh
hng chp nhn ri ro. Nhng ngi thnh cng hiu rng tht bi l mt phn t nhin ca
qu trnh tin b. Trong mt tun, hy ghi li mi tht bi trong cun nht k hoc bn k
hoch. Cui mi tun, hy nh gi kh nng sn sng chp nhn ri ro ca bn.
2. Hy ni chuyn vi ngi bn i hoc mt ngi ng tin cy v ngh h nh gi xem
bn cn u tin thay i v pht trin trong lnh vc no. Cn cam kt vi ngi rng bn
s gi ho kh, khng t v hoc bo cha trong mt tun. Trong thi gian , hy thc hin
ng cam kt v suy ngm v s nh gi ca ngi . Hy nh, cn lng can m tm
kim mt s tht c th khin bn tn thng.
3. Bn nh gi iu g cao hn, s d chu hay tin b? Mt trong nhng cch nh gi
trung thc ca cu tr li chnh l kim tra cc mc tiu ca bn. Chng lin quan ti s thoi
mi hay thnh cng? Nu trong danh sch u tin, bn coi s d chu v thoi mi cao hn, c
th bn cha dnh c hi pht huy ti a ti nng cng nh khm ph tim nng ca
mnh.
4. Trong vng hai thng, hy rn luyn lng can m bng cch lm vic g kh chu hoc
ng s mi tun t mt n hai ln. Hy a chng vo danh sch nhng vic cn lm. c
th l nhng hnh ng nh nht. Bn khng phi nhy d biu din hay thc hin cc bc
nhy bungee mo him, d bn c th lm nhng vic tng t nu bn thch. Bn thc hin
cng nhiu hnh ng i hi lng can m, bn cng tr nn dng cm hn. Mc tiu ca bn
l pht trin li sng can m.
5. Khi ngi khc i x t vi bn, bn x s nh th no? Bn c p li theo kiu n
ming tr ming khng? Tht khng d chn con ng cao thng. Tuy nhin, nu c th,
bn s thy rng cuc sng ca mnh t chu xung t v cng thng hn, bn s thu ht nhng
ngi xung quanh v pha mnh. Hy bt u bng cch tha th cho ngi khc. Hy lp mt
danh sch nhng iu bn cm thy ght b hoc khng thin cm i vi ngi khc. Hy t
nh gi bn thn qua danh sch . Nu cn gp bt k ai trong danh sch c th tha th
cho h, hy lm iu . Sau , hy a ra mt quan im i x vi ngi khc tt hn
cch h i x vi bn, khng ch v quyn li ca h, m cn v li ch ca chnh bn.
lng. Cc ghi chp trong nhng cun s ca ng i trc thi i hng trm nm. ng d
liu v tu ngm, my bay trc thng v cc pht minh hin i khc. Cc ghi chp khoa hc
ca ng tht s gy kinh ngc, khng ch n gin l kho cha cc tng tuyt diu m cn l
bn sao ca mt tr tu v i ang hot ng. Trong cun sch Codex Leicester , ng t ra
nhng cu hi quan trng, th nghim cc khi nim, i mt vi cc thch thc v n lc tm
cu tr li.
Trong mt cun s ghi chp ca mnh, Leonardo vit: St r v khng c dng n; nc t
ng mt i s tinh khit v trong thi tit gi lnh s b ng bng; khng hnh ng cng s
hy hoi sc mnh ca tr tu. Khng hnh ng l iu chn ght nht i vi Leonardo. S
ham hiu bit cho li ton b cuc i ng. S ham hc ca Leonardo da Vinci cha bao gi
dng li. ng khng ngng hc v vit ra cc khm ph ca mnh trong cc cun s ghi chp
cho n nhng giy pht cui i. V chnh l l do chng ta nh n ng.
S THT V TINH THN HC HI
c c tinh thn hc hi, chng ta khng cn phi c ti nng nh Leonardo da Vinci.
Chng ta ch cn c thi ng n v vic hc tp. Hy xem xt nhng s tht sau y v
vic hc hi:
81. Khng c g th v nu bn khng hng th vi n
Trong cun sch Quality Is Free (Phm cht t do), chuyn gia qun l Philip B. Crosby
vit:
Mt l thuyt v hnh vi con ngi cho rng v mt tim thc, con ngi lm chm s pht
trin tr tu ca chnh h. H da vo nhng iu so mn v thi quen. Mt khi h t ti
tui m bn thn cm thy tha mn, h ngng hc v trong nhng ngy thng cn li ca cuc
i, tr tu ca h hot ng mt cch tr tr. H c th thng tin, h c th vn c tham vng
v ho hng, thm ch h vn lm vic sut ngy m, tuy nhin h khng hc hi c thm
iu g na.
Tht ng h thn khi ngi ta cho php mnh bc vo li mn v khng bao gi thot ra. H
thng b l nhng iu tt nht trong cuc sng. Tri li, nhng ngi c tinh thn hc hi
tch cc tham gia cuc sng. H hng th vi mi th. H thch khm ph, tho lun, p dng
v pht trin. C mt mi quan h r rng gia nim am m v tim nng.
Trit gia ngi c Goethe khuyn: ng bao gi mt ngy tri qua m khng nhn ngm
mt tc phm ngh thut hon ho, khng nghe mt nhc phm v i hay khng c mt vi
on trong mt cun sch tuyt vi. Bn cng tch cc tham gia vo i sng, cuc sng s
cng tr nn th v hn. Bn cng ho hng vi vic khm ph v hc hi th tim nng ca
bn s cng c pht huy.
82. Ngi thnh cng nhn nhn vic hc hi khc ngi khng thnh cng
T kinh nghim hn 30 nm ging dy v o to, ti nhn ra rng ngi thnh cng c cch
ngh khc ngi khng thnh cng. iu khng c ngha l ngi khng thnh cng khng
th ngh theo cch ngi thnh cng ngh (Thc t, ti tin l bt c ai cng c th t rn luyn
c cch ngh tt hn. l l do ti vit cun sch Suy ngh thay i nhm gip mi
ngi hc cc k nng suy ngh c th thnh cng hn). Nhng cch suy ngh nh vy cng
c th p dng cho vic hc tp.
Nhng ngi c tinh thn hc hi lun ci m n nhn nhng tng mi v sn lng hc
hi t bt k ai. Nh bo ngi M Sydney J. Harris vit: Ngi chin thng bit mnh cn
phi hc nhiu, ngay c khi ngi c mi ngi coi l chuyn gia. K tht bi mun
c ngi khc coi l chuyn gia, trc khi ngi hc nhn ra rng mnh mi bit
qu t. Tt c ch l vn thi .
Nm 1992, ti vit mt cun sch c nhan Developing the Leader Within You (Pht trin
con ngi lnh o trong bn). Vo thi gian , ti ngh, mnh c c mt s thnh
cng v lnh o. Mnh s vit cun sch ny v n s l s ng gp ca mnh cho nhng
ngi khc trong lnh vc quan trng ny. Ti gi gm mi th mnh bit v thut lnh
o vo trong cun sch . Nhng y mi ch l s khi u. Vic ny khin ti mun tm
hiu thm v thut lnh o, v ng lc hc hi ca ti t ti mt cp khc. Ti tm nhiu
cun sch v bi ging, gp g nhiu ngi vi nhiu kinh nghim hn hc hi. n thi
im hin nay, ti vit tng cng tm cun sch v thut lnh o. Ti hon thnh ch
cha? Cha! Vn cn nhiu iu hc, v dy. Th gii v thut lnh o ca ti ang
m rng v ti cng vy. Th gii rng ln cn chng ta hu hn. C nhiu iu cho chng ta
hc min l chng ta vn c tinh thn hc hi.
83. Hc phi l mc tiu sut i
Ngi ta ni rng Cato, v hc gi ngi La M bt u hc ting Hy Lp khi ng hn 80 tui.
Khi c hi v sao ng li bt u mt cng vic kh khn n vy vo tui , ng tr
li: l tui sm nht ti cn li. Khng ging Cato, c qu nhiu ngi coi vic hc l
mt s kin thay v ngh l mt qu trnh. Ai tng ni vi ti rng ch c mt phn ba
nhng ngi trng thnh c ht mt cun sch sau khi tt nghip. Ti sao li nh th? V h
coi gio dc l mt giai on ca cuc i, khng phi mt ng i!
Hc l mt hot ng khng b hn ch bi tui tc. Khng thnh vn nu bn bc qua
tui 80, nh Cato, hay bn cha bc vo tui thiu nin. Tc gi Julio Melara ch mi 11
tui khi ng bt u hc cc bi hc ln ca cuc i m ng mang theo n lc trng
thnh v dy cho nhng ngi khc. Di y l mt s iu ng hc, c rt ra t cun
sch It Only Takes Everything Youve Got: Lessons for a Life of Success (Ch cn mi th
bn ang c: Nhng bi hc cho cuc sng thnh cng):
Sau y l danh sch tt c nhng vic bn khng th tm thy trong bn tm tt cng vic ca
ti, tuy vy, l nhng bi hc xuyn sut c mt i:
Bt u ct c kim tin t khi 11 tui
Bi hc: Vic lm mi th sch s v chuyn nghip l iu quan trng.
Lm nhn vin kho ti mt ca hng thc phm a phng
Bi hc: m bo rng nu ti nh bn mt hng no th n cn phi c d tr trong
kho.
Ra bt a ti mt nh hng a phng
Bi hc: Lun phi lm cng vic khng ai khc mun lm. Tng t, hu ht mi ngi b
tha nhiu thc n trong a ca mnh (H khng hon thnh nhng g h khi xng).
Lm gc cng ti mt ta nh vn phng
Bi hc: Tm quan trng ca s sch s khi n lin quan ti hnh nh.
Ph bp chuyn mn rn ti mt nh hng bt tt
Bi hc: Tm quan trng ca vic chun b v nh hng ca cch trnh by ng.
Ph xy (vn chuyn g v vt liu xy dng t ch ny sang ch khc)
Bi hc: Ti khng mun lm cng vic ny sut phn i cn li ca mnh.
Tm khch hng t bo cho mt t nht bo
Bi hc: Bi hc v s t chi phi g t nht 30 cnh ca trc khi tm c mt ngi
chu t bo.
Lm nhn vin giao hng cho mt nh cung cp thit b nc
Bi hc: Cung cp d n hoc dch v ng hn cng quan trng nh khi bn d n hoc dch
v vy.
u bp lm im tm ti mt nh hng phc v 24 gi
Bi hc: Cch lm 15 vic cng mt lc.
Ra xe ti mt ca hng bo dng xe
Bi hc: Tm quan trng ca cc chi tit (ra so vi bo dng). Bn c th tr 15 -la ch
ra phn bn ngoi xe hoc 150 -la ra ton b xe, t v b ngoi cho ti cc chi tit
bn trong. Chi tit i hi nhiu cng sc nhng li c gi tr.
Nhn vin bn giy ti mt ca hng bn l
Bi hc: Bn cho khch hng nhng th h mun. Tng t, hc cch khen ngi khc v
thnh tht.
mt ca anh ta khng? Mt k ngc cn c nhiu hy vng hn anh ta. Tinh thn hc hi, di
hnh thc c bn nht, l s sn lng m rng tr tu ca chng ta vi cc tng mi. Tnh t
cao ngn tr iu .
Tnh t cao ng ca tr tu ti s phn hi
Stephen Covey nhn xt: Cn s khim nhng tm kim phn hi. Cn s khn ngoan
hiu, phn tch v hnh ng ph hp da trn phn hi . Ti tng l mt ngi khng phi
lc no cng bit lng nghe. Tuy nhin, cng vi thi gian, ti hc c rng mnh khng
th lm bt c iu g tht s c gi tr khi n c. Thnh tch i hi s lm vic nhm, v
khng ai trong chng ta c th thng minh bng tt c mi ngi cng li. T bi hc , ti
lin tc yu cu cc thnh vin trong nhm gi cho mnh cc d liu hnh thnh tng.
iu ny rt c gi tr, c bit l trc khi mt thnh vin trong nhm hnh ng, tuy vy ti
cng yu cu c thm s phn hi trong sut c qu trnh. Qu trnh giao tip tng t m hnh
sau:
Qu trnh ny bt u bng mt tng v tng c ci tin thng qua s tng tc
nhm. Nh vy, nh thng tin u vo v phn hi nhn c, ti s pht trin cc tng
tip sau. iu quan trng l ti sn lng lng nghe v n nhn phn hi ci thin mi
nhim v ang thc thi, thm ch hon thin bn thn!
Tnh t cao ngn cn chng ta nhn li
V c ch huy yu cu lc lng hi qun ang din tp phi my radio ch yn
lng. Mt ngi lnh tr v tnh bt radio ca mnh v li ni ca anh ta b truyn i: Ny
cu, ti c b bn khng?
Khi vin c nghe thy vy, ng git ly chic micro v ht vo : Ai va lm n trn
radio, hy ni tn ngay lp tc!
Sau mt hi im lng, mt ging ni trn radio ct ln: C th ti b bn, nhng ti khng phi
l k ph ri !
S hi c th ngn cn mt s ngi nhn li, nhng tnh t cao lun l nguyn nhn chnh.
i khi mi th l hin nhin v khng cn gii thch chi tit. V d, hy c nhng li cnh
bo khi hi v cc li khuyn tp hp trong qun i:
Nhm thng hng qun th Hng dn in trn b phng tn la M;
Khi cht c ko th lu n cng khng phi l bn ca chng ta Qun i Hoa K;
Nu qun th ang trong tm n th chng ta cng vy Infantry Journal (Tp ch B
binh);
Ni chung, khng nn lao thng ra khu vc chng ta va nm bom S tay hng dn ca
Khng lc Hoa K;
Nu cuc tn cng ca chng ta ang tin trin qu tt, c th chng ta ang dn thn vo
mt cuc mai phc Infantry Journal;
Khng bao gi c ni vi v s quan trung i rng cu khng c vic g lm Mt
tn binh;
ng khiu khch; iu s lm nhng ngi xung quanh bn kh chu Nhng ngi
bn thn;
Nu bn thy mt k thut vin v bom ang chy, hy c bt kp ngi Phn i Qun
dng Hoa K.
Khi mi th khng qu hin nhin th vic hiu tin trnh hc hc hi v pht trin s c ch.
Di y l tin trnh c th :
Bc 1: Hnh ng;
Bc 2: Tm li ca mnh v nh gi;
Bc 3: Tm cch lm vic tt hn;
Bc 4: Quay li bc 1.
Bn cng c th lm nh vy. Hy nui dng tnh bn vi nhng ngi bit thch thc v lm
tng gi tr cho bn, ng thi, hy c lm iu tng t cho h. N s lm thay i cuc i
bn.
91. Lm cho cc khonh khc hc hi lun ngha
Nhiu nm trc, ti c xem b phim hot hnh Peanuts ca Charles Schulz, trong c
cnh Charlie Brown ang xy mt lu i ct trng l bi bin. Khi xy xong, cu ng
li li chim ngng cng trnh ca mnh. ng thi im , ta lu i ct b mt t
thy triu nhn chm xung, cng trnh tuyt p ca cu b san bng. Trong on cui, cu ni:
Hn y phi c mt bi hc, nhng ti khng bit l g.
Tht khng may, cng l cch nhiu ngi cm nhn sau mi kinh nghim n cha gi tr.
Ngay c nhng ngi c chin lc tm kim cc khonh khc hc hi vn c th b l ton
b ngha ca tri nghim . l iu ti rt ra c trong 30 nm hot ng vi t
cch l din gi ti cc hi ngh v hi tho cc s kin c t chc gip mi ngi hc
hi. Nhng ti nhn thy c nhiu ngi thc hnh rt t sau khi gp s ghi chp li hay bc
ra khi mt s kin. N cng tng t vic mt nh thit k n trang ti gp mt thng nhn
kinh doanh qu mua nhng vin tt ri t chng cn thn trong mt ci hm v
thi gian ph bi ln chng. Thu thp cc vin qu c gi tr g nu chng khng bao gi
c s dng?
Chng ta c xu hng tp trung vo cc s kin hc hi thay v qu trnh hc hi. V vy, ti
thng c gng gip mi ngi p dng nhng g hc. Trong s ghi chp ca mnh, ti ch
dn h nn dng mt loi k hiu nh du nhng iu bt ng n:
N ch ra iu i khi bn cn ngh ti
T ch ra iu bn cn thay i
Mt biu tng mt ci ngha l bn ang lm vic rt tt;
A ch ra iu bn cn p dng;
C ngha l bn cn chia s thng tin vi mt ngi khc;
minh v i.
Nhng ng c trn mt nghn bng pht minh, v thng c ni.
ng, nhng pht minh duy nht ti c th tuyn b hon ton nguyn bn l pht minh a
ht, Edison p.
Ti e l khng hiu ng lm, v thng c nhn xt.
, Edison gii thch, Ti ngh mnh l mt k n chc v cng gii. Ti hp th tng t
mi kha hc v p dng chng vo thc t. Sau , ti ci tin chng cho n khi chng tr
nn c gi tr. Cc tng ti s dng hu nh u l ca nhng ngi khng t pht trin
c cc tng .
Qu l mt v d tuyt vi v mt ngi s dng tinh thn hc hi m rng ti nng ca
mnh. l nhng g mt ngi ti nng lm. l nhng g tt c chng ta nn n lc.
TI NNG + TINH THN HC HI
BI TP NG DNG
1. Bn s miu t thi ca mnh v tinh thn hc hi nh th no? c c ci nhn thc
t, hy lit k tt c nhng vic trong vng mt nm qua bn khi xng v qun trit thc hin
vi mc ch hc hi (Nu danh sch ngn th thi ca bn c th khng tch cc nh
bn ngh).
2. Vi thang o t 1-10 (mc 10 cao nht), bn t nh gi ti nng ca mnh cp no?
Trong lnh vc bn gii nht, ti nng th hin nh th no? Nu bn t nh gi mnh trn
mc 7 trong mt hoc hai lnh vc, bn c th c xu hng t chi hc hi do tnh t cao hoc
nim tin rng bn bit . Nhng thi nh vy c th l vt cn chnh i vi tinh thn
hc hi ca bn. dp b chng v thay i bn thn, hy th hin lng bit n v s hi
hc. Trong mt thng, hy ghi nht k bit n nh Oprah Winfrey miu t. Hoc c th, hy
tm kim iu khi hi vi nhng li bn mc trong hai tun qua v chia s vi ngi khc mt
cch hi hc (Nu h c v chong vng hoc khng ci, c th bn coi vn qu
nghim trng. V vy, bn cn lm iu thng xuyn cho n khi nhn c nhng phn
hi khc).
3. Vo tun tip theo, hy luyn tp cch lng nghe chm ch. Hy ngh ngi khc cho li
khuyn v gi nhng li bn thng khuyn ngi khc. Cui mi ngy, hy vit li nhng
iu bn hc c t vic ch ti nhng ngi xung quanh.
4. Tm kim, lp k hoch v sp xp cc khonh khc hc hi cho nm ti. Hy tham d mt
hi ngh, ti thm mt a im d to cm hng, c t nht su cun sch, nghe t nht su bi
ging, gp g t nht hai ngi quan trng. ng qun lp mt k hoch hnh ng ng dng
nhng g bn va hc sau mi s kin kiu ny.
5. Hy nghe theo li khuyn ca Ian Harvey, CEO ca Cng ty BTG (London, Anh), ngi yu
cu cc nhn vin di quyn ca mnh phi ni cho ng bit:
Hai iu ng nn chm dt
Hai iu ng nn tip tc
Hai iu ng nn bt u
Nhiu ngi c ti nng v lm ti nng tr nn ni bt, nhng nhng ngi l l trong vic
pht huy tnh cch mnh m him khi duy tr trng thi c lu. Thiu tnh cch mnh m,
rt cuc ti nng s khng th ng vng. Ti sao? V ngi ta khng th vt qua cc gii
hn do tnh cch t ra. Nhng ngi ti nng i khi b cm d chn li i tt. Tnh cch gip
h ngn cn iu . Nhng ngi ti nng c th cm thy mnh cao qu v mong i c
c c quyn. Tnh cch gip h hiu bit hn. Nhng ngi ti nng c khen ngi v
vn gi l Ngi Bart, ngh chi golf nhng vn lm vic trong ca hng bn cho nhng
tay golf chuyn nghip, nhn ra ti nng ca Jones v vn trong tnh cch ca cu. Sau khi
Jones vo ti vng ba ca gii V ch Khng chuyn M, ng khuyn: Bobby, chu xut
sc thng trong gii u nhng chu s khng bao gi chin thng cho n khi kim sot
c tnh nng ny ca mnh. nh trt mt qu chu s bun v ri chu thua. Jones
tht s kim sot c tnh kh ca mnh v ginh chc v ch gii M M rng u tin nm
21 tui. Ngi Bart thng ni: Bobby chi golf thnh tho tui 14, nhng cu ta lm ch
c chnh mnh khi bc vo tui 21.
Chuyn gia thn hc kim din gi Henry Parry Liddon nhn xt: Nhng g chng ta lm trong
mt vi trng hp quan trng c th ph thuc vo cc gi tr bn thn hnh thnh; v cc
gi tr l kt qu ca nhng nm thng k lut t gic trc y. Bc u tin c c
tnh cch mnh m l chinh phc chnh bn thn mnh.
94. Cc gi tr ct li
Cc gi tr ct li l cc nguyn tc chng ta tun theo hng ngy. Cc nguyn tc quyt nh
vic chng ta tin iu g v sng nh th no. Cch tt nht l, chng ta nn vit ra cc gi tr
ct li ca mnh lm chun mc nh hng bn thn.
Mt ngi m ti rt ngng m l John Wooden, cu hun luyn vin i bng r ca trng
i hc California, Los Angeles, ngi c ghi danh trong Bo tng Danh vng. Mi hai
tui, ng tt nghip tiu hc v c ngi cha a cho mt bn tn iu gm by mc. T lc
, Wooden lun mang bn sao ca n bn mnh. Sau y l ni dung bn tn iu:
1. Hy trung thc vi bn thn.
2. Hy gip ngi khc.
3. Hy mi ngy tr thnh mt tuyt tc ca con.
4. Hy lnh hi tri thc t nhng cun sch hay, c bit t Kinh thnh.
5. Hy lm cho tnh bn tr thnh mt ngh thut tuyt vi.
u. v tr th hai l mi quan tm v
kt qu, th ba l tinh thn trch nhim. iu g ng trong phng gim c th cng ng trong
phng hc, phng khch, phng bp hay phng th dc. Nu bn mun pht trin ti nng, bn
cn bo v ti nng cng vi s chnh trc.
NHNG PHN NH CA TNH CCH
La chn pht trin tnh cch mnh m c th khng phi l la chn quan trng nht pht
huy ti a ti nng ca bn. Nhng chc chn l iu quan trng nht m bo rng bn
khng ch s dng ti thiu ti nng ca mnh. Thc t bn khng th nh gi thp tc ng
ca n. Doanh nhn Roger Babson, ngi sng lp i hc Babson v i hc Quc t
Webber, khng nh: Chun tnh cch quan trng hn nhiu chun v vng. Thnh cng ca tt
c cc h thng kinh t vn s ph thuc vo nhng nh lnh o sng sut v nhng con ngi
ngay thng. Theo phn tch mi nht, tng lai t nc ph thuc vo tnh cch dn tc
ng l vy, d vi t duy v tinh thn hay vt cht.
Cn khng nh r quan im ny: tnh cch to nn mng xy dng cu trc ti nng v c
cuc i bn. Nu c vt nt trn nn mng , bn khng th xy c g nhiu. l l do
v sao trc ht bn phi pht trin bn trong trc khi c th t c thnh qu bn ngoi.
Nhng mt khi bn xy dng c tnh cch mnh m, n khng ch cung cp xut pht
im cho thnh cng ca bn v ti a ha ti nng ca bn. N cn nh hng n nhng
ngi khc v cho php bn cng h xy dng.
97. Tnh cch phn nh s nht qun
Nh nhn loi hc vn ha Margaret Mead pht biu: Nhng g con ngi ni, con ngi lm
v nhng g h ni h lm hon ton khc nhau. iu ng vi nhng ngi sng khng
tnh cch, khng chnh trc. Nhng ngi ny khin mi th ri lon. H c th ni mi th h
thch, nhng hnh ng ca h mi quyt nh thng tin chng ta nhn c. Nh th kim trit
gia Ralph Waldo Emerson ni: Nhng g con ngi lm nn vang nh sm bn tai, ta
khng th nghe c nhng g ngi ni.
Tht ng ngc nhin l c nhng ngi cng lm tng tnh khng nht qun ny. Nh thit k
Ralph Lauren ni: Vn nan gii v c tnh ca mt ngi nm v ngoi, khng phi
bn thn ngi . Mt ngi khng nht thit l ngi c nhiu nu xung quanh ngi c
y sch. Mt ngi khng nht thit bit chi piano nu ngi c n piano. Ni mt cch
ngn gn, mt ngi c th tr thnh bt c ai nu mun. Hoc chnh xc hn mt ngi c
th c v l bt c ai nu mun. Trong khi mt ngi c th to n tng bng v ngoi ca
mnh, cui cng bn cht vn lun l ra. n tng ging nh ci bng s bin mt khi nh
sng mnh chiu vo. Tnh cch l th tn ti, v cng nhiu nh sng soi chiu vo tnh
cch, bn cng nhn r n n tng chi tit. Tnh cch quy nh bn l ai, tng t nh vic
bn c v l ai, nh trit gia Hy Lp Socrates ni, tnh cch l b quyt u tin ca s v
i.
98. Tnh cch phn nh la chn
Ti cp n cu chuyn ca Bobby Jones, ngi cn vt qua tnh kh nng ny ca
mnh thnh cng trong mn golf. Jones khng ch lm c c vy, anh tht s tr thnh
mt hnh mu v tinh thn th thao v tnh cch. Chng ta c th nhn thy c hai iu ny khi
xem anh chi golf. Trong sut trn chung kt quyt nh ti gii M M rng, bng ca Jones
dng li ngay trn ng ln bng vi mt sn g gh. Khi chun b nh c tip theo, v tnh
anh lm qu bng di chuyn. Ngay lp tc, anh quay v pha cc trng ti v tuyn b li.
Cc v trng ti tho lun vi nhau. H khng nhn thy qu bng di chuyn. Cng khng ai
trong khu sn golf thy iu . H Jones t chn chp nhn b pht hoc khng, v anh
quyt nh l c.
Sau ny, khi mt v trng ti khen ngi s chnh trc cao ca Jones, anh tr li: Bn c
bao gi khen mt tn cp ngn hng v khng cp ngn hng khng? Khng, bn khng
lm th. y nn l cch tin hnh bt c trn golf no. Jones thua trn u hm cch
bit mt ln nh. Nhng anh khng mt i s chnh trc ca mnh. Tnh cch ca anh c tm
nh hng n ni ngi ta i tn gii Tinh thn th thao ca Hip hi Golf Hoa K thnh
gii Bob Jones.
C mt nghch l th v: Tnh cch to cho chng ta cc la chn, nhng la chn m chng ta
a ra li lm nn tnh cch. Nh din thuyt Margaret Jensen nhn xt: Tnh cch l tng s
ca tt c la chn hng ngy ca chng ta. Tnh cch ngy hm nay ca chng ta l kt qu
ca nhng g chng ta la chn ngy hm qua. Tnh cch ngy mai ca chng ta s l kt qu
ca nhng g chng ta la chn ngy hm nay. thay i tnh cch, hy thay i cc la chn
ca bn. Ngy qua ngy, nhng g bn ngh, bn chn v bn lm s l nhng g bn tr thnh.
Mt khi bn nm c tnh cch ca mt ngi, bn c th hiu cc la chn ca ngi ,
thm ch c th d on c h s tr thnh ngi nh th no.
99. Tnh cch truyn nh hng
Ngy nay c nhiu ngi c gng i hi c knh trng. H tin chc s c c nh hng
v h c v tr, ca ci hoc danh ting. Tuy nhin, lng knh trng v tm nh hng ch c
c theo thi gian, phi c xy p v duy tr bi tnh cch. Trc ht, nh hng c
da trn tnh cch. Tng M, J. Lawton Collins, khng nh: D mt ngi c xut chng
n u, ngi s khng bao gi c c s tin tng ca nhng ngi di quyn hoc
ng nghip nu thiu s trung thc v lng can m.
Ti ging dy thut lnh o trong 30 nm v vit nhiu sch v ti ny. Trong sut thi
gian , ti c gip mi ngi pht trin cc k nng c ch khi h lm lnh o. Tuy nhin,
tt c cc k nng trn th gii ny s khng gip c nhng ngi thnh tm. Cc nh lnh
o c kinh nghim rt hiu iu ny. Stephen Covey vit:
Nu ti c gng dng cc chin lc v sch lc khin ngi khc phi lm nhng g mnh
mun, lm vic tt hn, c ng lc hn, qu mn ti v qu mn ln nhau trong khi tnh cch
ca ti ti t, chng hn nh sng hai mt hoc gi di, th v lu di ti khng th thnh cng.
Cch sng hai mt s ny sinh s thiu tin tng v mi th ti lm thm ch c vic to
mi quan h tt s b coi l gi to.
D ti hng bin c gii ti u hay ngay c nh c tt n th no, nu c t hoc khng c
c lng tin th khng c c s bn vng cho s thnh cng.
Tnh cch khng th tha k. N cng khng th mua, khng th o lng hay chm vo c.
N ch c th c xy p mt cch t t. Khng c tnh cch, mt ngi khng th lnh o
nhng ngi khc.
100. Tnh cch phn nh s tn ti lu di
Tht khng d lm iu ng n khi vic sai tri c li cho bn thn. Molire nhn xt: Con
ngi ging nhau li ha. V ch trong hnh ng h tr nn khc nhau. S khc nhau trong
hnh ng tht n gin: Nhng ngi c nhn cch lm iu ng n trong bt k tnh hung
no. Tht khng d lm iu ng n khi bn phi mt mt ci g . Cng tht khng d lm
iu ng n khi khng ai hay bit vic bn lm. Nhng chnh trong nhng khonh khc ,
nhn cch ca mt ngi c iu kin pht trin mnh m. Martin Luther King Jr, nh lnh o
phong tro i dn quyn, khng nh:
S hn nht t cu hi: C an ton khng?
S nht tr t cu hi : C ph bin khng?
Nhn cch hi: C ng n khng?
Bn c sp lm nhng g ng n khng?
Ti thng tr li mt s cu hi sau y kim sot xu hng v lm iu sai (iu chnh
t nhng cu hi do nh o c kinh doanh Laura Nash a ra):
1. Mnh c ang giu gim iu g khng?
2. Mnh c ang lm tn thng ai khng?
3. Ngi khc s nhn nhn vn nh th no?
4. Mnh tho lun trc tip vn ny cha?
5. Mnh s bo con ci phi lm g?
Nu bn lm iu ng n v tip tc lm iu ngay c khi n khng gip bn tin ln
pha trc vi ti nng ca mnh trong thi im trc mt, th v lu di n vn s bo v
cng nh c ch cho bn. Tnh cch xy dng nn con ngi bn. Hay nh Dale Bronner, mt
thnh vin trong ban gim c EQUIP t chc phi li nhun do ti thnh lp, ni: Tht th
khng phi l iu bn lm, tht th vic bn l ai.
103. Kim sot cuc i
Ti quan st v nhn thy nhng ngi c tnh cch yu ui c xu hng li cho hon
cnh. H thng ni rng vic nui dy khng tt, cc kh khn ti chnh, ngi khc i x
khng tt hoc cc hon cnh khc bin h thnh nn nhn. Trong cuc sng ng l chng
ta phi i mt vi nhiu th ngoi tm kim sot. Nhng hy tin rng: Trong khi hon cnh
vt ngoi tm kim sot ca bn, th tnh cch ca bn li khng. Tnh cch ca bn lun l
la chn ca chnh bn.
Con ngi li rng hon cnh quyt nh nhn cch, iu khng khc g vic h li
cho chic gng phn chiu ngoi hnh ca mnh. Pht trin tnh cch l trch nhim c nhn.
N khng th do ai ban tng. Bn phi ginh ly n. Hy cam kt vi bn thn pht trin
tnh cch v n s bo v ti nng ca bn. Mi ln da vo tnh cch a ra mt quyt
nh, bn li tin thm mt bc tr thnh mt ngi ti nng. Qu trnh bt u vi
vic quyt nh t tnh cch mnh m l mc tiu ca bn, ng thi chm dt mi s bo
cha. Nh vn Php Francois La Rochefoucauld khng nh: Hu ht tt c li lm ca chng
ta c th tha th hn l cch chng ta ngh ra che giu nhng li lm . Qu trnh tip
din vi quyt tm kim sot quyt nh mi ngy.
Bn c ti nng thin bm, hy pht trin n. Bn c c hi trc mt, hy theo ui n. Bn
c mt tng lai ti sng, hy mong ch n ti. Nhng hn tt c, bn c tim nng tr thnh
mt ngi c tnh cch mnh m, hy theo ui iu n cng. Tnh cch, hn bt k th g
khc, s gip bn thnh ngi ti nng. N s bo v nhng th m bn gn b trong cuc i
ny.
TI NNG + TNH CCH
BI TP NG DNG
1. Bn c bao gi dnh thi gian xc nh v ghi li cc gi tr ct li ca mnh khng? Nu
cha, bn cn phi lm th. Khng g c th c th ha v vt cht ha nhng khi nim tru
tng, kh m h hn vic chuyn chng thnh dng vit. Dnh thi gian lm iu ny c th
thay i cuc i bn.
2. Hu ht mi ngi ngh v lng chnh trc ging nh s trung thc. Tuy nhin, nu bn ngh
chnh trc l s nht qun vi cc gi tr, suy ngh, cm nhn v hnh ng c gn kt theo
mt ng thng liu bn vn coi mnh c c lng chnh trc cao khng? Nu hon
thnh bi tp va nu tc l bn vit ra cc gi tr ct li ca mnh. Nhng suy ngh ca bn
ph hp vi cc gi tr nh th no? Hy suy ngh v cc vn quan trng vi bn nh tr
tu, o c, chnh tr hoc tn gio. Cm gic ca bn nh th no? Cc cm gic c nht
qun vi cc gi tr v cch suy ngh ca bn khng? Cn hnh ng? Nu bn cn gip
nh gi s nht qun ca mnh, hy lit k s tr gip ca nhng ngi thn thit v yu cu
h cn nhc gip bn. Nu bn pht hin nhng iu khng nht qun, hy c gng xc nh sai
st nm u.
3. Vi thang im t 1-10 (thang 10 l hon ho), bn t nh gi thc k lut t gic ca
mnh nh th no? Bn c chp nhn mc im ca mnh khng? Lm th no tin b trong
lnh vc ny? Hy xc nh cc mc tiu c th. Hy nh rng phi pht trin li sng k lut
t gic. Bn cng c k lut trong mt lnh vc, bn cng tr nn c k lut hn trong cc lnh
vc khc. Mi thng li u khin bn mnh m hn.
4. Ghi li nhng ln bn phi i mt vi nhng nghch cnh ln trong i. Hy c nh ra t
nht l mi ln. Sp xp theo trt t thi gian. Tip sau mi nghch cnh, hy ghi li cc phn
ng ca bn: t lit, trn thot, n trnh, chu ng, kin tr hoc chin thng. Bn thy t l
nh th no? Nu cc phn ng ca bn khng c xu hng mnh m hn theo thi gian m
nghing theo chiu hng kin tr v chin thng th c th l bn ang c vn trong lnh
vc ny. Bn s hc cch i ph tt hn vi nghch cnh nh th no? Lm vic nhm? Khe
mnh v cn i hn? Cng c cc mi quan h? T vn c nhn? Hy khm ph cc la chn.
5. Hy vit li cc s vic, tnh hung, la chn v thi quen to nn tnh cch hin ti ca
bn. C gng lit k mi th bn c th ngh ti. Bao nhiu iu trong danh sch vt ngoi
tm kim sot ca bn? Bao nhiu iu l kt qu ca cc hnh ng bn lm v cc la chn
bn quyt nh? Nu c nhiu iu bn lit k l do hon cnh v nhng iu khc vt qu
tm kim sot ca bn, bn cn kim sot cuc i mnh nhiu hn. Mi ngy hy a ra mt
chn la gip tnh cch ca bn mnh m hn (Ghi nh: nhng kiu la chn ny thng lin
quan n nhng vic bn khng thch lm).
Trong cun sch My Personal Best (iu tt nht ca ti), John Wooden vit: Bn phi a
ra la chn trong mi vic mnh lm, v th, hy ghi nh rng cui cng, la chn ca bn to
nn con ngi bn. Khng u th hin r rng bng cc mi quan h ca bn, khng g nh
hng n ti nng ca bn bng cc mi quan h quan trng trong cuc i bn. Hy gn b
vi nhng ngi lm tng gi tr ca bn v khuyn khch bn, ti nng ca bn s i theo
hng tch cc. Hy th dnh thi gian vi nhng ngi khng ngng lm bn kit qu, ko
bn i sai hng hoc c nh ng bn, bn s thy ti nng ca mnh gn nh khng th ct
cnh. Ngi ta c th tm ra tn gc thnh cng v tht bi trong i mnh t nhng mi quan
h quan trng nht.
HUYN THOI M NHC
Nm 2005, Margaret v ti i xem b phim Walk the Line (Dc ng gi bi). Ti phi th
nhn rng mnh khng bit nhiu v Johny Cash trc khi xem b phim , nhng ti b cun
ht bi mi quan h gia anh v June Carter. V iu khin ti tm c thng tin v h.
Trong sut s nghip ca mnh, Johny Cash thu m hn 1.500 bi ht, c 14 bi ng v
tr s mt, nhn 11 gii Grammy v bn c 50 triu album. Anh c lu danh trong Bo
tng Danh vng v th loi nhc Rock&Roll, nhc s sng tc v th loi nhc ng qu. Anh
l mt ngi sao v i. Nm 1959, anh kim c 250 nghn -la nh vic chi ha nhc.
Nm 1961, anh biu din ti 290 bui ha nhc vi gn mt triu khn gi tham d. Anh c
tm nh hng i vi cc ngh s khc nh Elvis v Bob Dylan. V anh cng l nhn vt rt
b bi, c khc ha r nt trong b phim .
NHN VT B BI
Loi thuc kch thch u tin Cash dng c tn l Benzedrine vo nm 1957 v anh b nghin
ngay lp tc.
N gip ti tng ngun sinh lc, lm tr tu ti sc bn, xua tan s xu h trong ti, ci thin
vic qun l thi gian ca ti, n truyn sc mnh cho ti ging nh dng in chy qua dy
tc bng n, Cash nh li. Anh nghin loi thuc ny sut mi nm sau . Mi vin
thuc ti dng l mt c gng ly li cm gic phn chn t nhin rt tuyt vi t ln u tin
ti nm tri. Khng mt vin no, d ch mt trong s hng nghn vin t t ko ti xa khi
gia nh, Cha tri v bn thn ti, c cht tc dng. N khng bao gi em li cm gic tuyt
vi nh ln u tin, d ti c gng n mc no. V Cash c lm nh vy.
Nhng b bi ca anh c phn nh trong b phim Walk the Line v thc t cn hn th.
c thi im Cash quyt nh anh khng th chu ng n thm na. Trong cun t truyn ca
mnh, Cash gii thch nhng g xy ra:
Ti ch bit tip tc v tip tc. Ti ung hng nm thuc kch thch, ng tht l mt nm, v
c mt nm thuc an thn na, khng phi ng m ch ch ng cn co git do dng thuc
kch thch. Ti lin tc phi hy cc bui din v thu m, cn khi ti c th xut hin, ti khng
th ht v dng nhiu thuc nn c hng qu khn. Cn nng ca ti gim xung cn khong 75
kg vi chiu cao 1m84. Ti ht vo li ra cc tri giam, bnh vin v nhng chic xe t c
nt. Lc trng ti tht ging mt xc cht di ng. chnh xc l nhng g ti cm nhn.
Lc y, ti ang thi ra tt c nhng th d dy trong cuc i mnh.
Mt ht hy vng, Cash n bang Tennesse, ti cc hang su Nickajack. y, i khi vn c
cc nh kho st hang ng hay nh thm him b lc ng, khng tm c li ra v cht.
Cash d nh chu chung s phn vi h. Anh dng xe, i vo hang, b hng ting ng h cho
n khi n cn ht pin. Sau anh nm trong bng ti v ch i ci cht.
Cash ni trong bng ti anh gp Cha tri, v anh nhn ra rng cuc sng khng phi ch l
ca ring bn thn anh c th vt b. Vi nim hy vng mi, anh quyt nh b ra trong
bng ti. K diu thay, anh tm c li ra. V khi anh ngng u ln, mt hp hy di nh
sng mt tri, anh lng ngi v bi ri khi thy m v June Carter ang i mnh. M
anh ni: M bit c chuyn khng n. M phi ti tm con. B i c chng ng di t
California n y.
HI PHC
Trong sut my thng sau , June Carter v m c chm sc, bo v anh khi cc nh
hng xu v gip anh hi phc sc khe. Trc , June c gip Cash, ng vin anh t
b cht kch thch. Gi y, Cash sn sng nhn s gip ca c. Mt vi thng sau, h lm
m ci. Trong 35 nm sau, h l mt cp khng th tch ri nhau. V vo thp nin 1980,
khi Cash nghin thuc gim au do vn v d dy, c li gip anh hi phc. Cuc chin kh
khn n ni sau , khi tri qua cuc phu thut c tim nhn to, anh t chi dng bt k
loi thuc gim au no.
B phim Walk the Line khc ha hnh nh June Carter l ngi c nh hng tch cc i vi
Johny Cash, nhng d vic khc ha chn thc n u cng khng th din t ht nhn cch
ng qu ca c. C l s miu t chn thc nht thuc v Rosanne Cash, con gi ca Cash
vi ngi v u. Ti l tang ca June, Rosanne ni:
Trong mt b, trn th gii c hai loi ngi: nhng ngi b bit v yu thng, nhng ngi
b khng bit v vn yu thng. B tm kim nhng iu tt p nht trong tt c mi ngi,
l li sng ca b. Nu bn ch ra rng mt ngi no c th khng hon ton xng ng
vi tnh yu ca b, thm ch trong thc t ngi c v th l, b s ni: Thi no, bn yu
qu, chng ta phi nng ngi ch! V b mi mi nng ngi khc. Ti mt mt
thi gian di hiu rng nhng g b lm khi b nng bn dy l bn nhn ra cc phn tt
nht trong con ngi mnh. B ging nh nh trinh thm v lnh vc tinh thn: b nhn vo
nhng gc ti v su kn ca bn, nhn thy tim nng v trin vng ca bn, nhn thy nhng
nng khiu m bn thm ch khng bit mnh c, v b nng chng ln bn nhn thy. B
lm iu cho tt c chng ti, hng ngy, lin tc. Nhng s mnh v nim am m ln lao
nht ca b l nng cha ti. Nu vic lm v ca June c v nh mt cng ty th b s l
gim c iu hnh ca cng ty . l vai tr ng qu nht ca b. B bt u mi ngy
vi cu ni: Em c th lm g cho anh, John? Tnh yu ca b trn ngp mi cn phng cha
ti , thp sng mi con ng cha i, v s tn ty ca b to ra mt ni linh thing v
phn chn cho h sng trn vn cuc hn nhn ca mnh. Cha ti mt i ngi bn ng
hnh thn thng nht, mt tri k m nhc, ngi bn tm giao v tt nht ca mnh.
im mu cht l June Carter khin Johnny Cash tr thnh mt ngi tt hn. Anh pht
huy ti a tim nng ca mt ngh s, su xa hn, l tim nng ca mt con ngi, nh nh
hng ca c. Cash nh li nhng nh hng ca c i vi mnh mt vi nm trc khi h
qua i nh sau:
Vo thp nin 1960, bo ch a tin rng June cu sng cuc i ti, v thnh thong ti
vn nghe ngi ta ni rng c y l l do khin ti sng cho n ngy hm nay. iu c th
ng, nhng sau nhng g ti lm cai nghin v tn ti, ti nhn thc c mt cch y
rng ngi duy nht c th bo v bn chnh l bn thn bn. Nhng g June lm cho ti chnh
l nhng bin ch dn dc ng i, nng ti khi ti yu ui, khuyn khch ti khi ti nn
lng, v yu ti khi ti thy c n v kh tnh. C y l ngi ph n tuyt vi nht ti tng
bit.
TC NG CA CC MI QUAN H
Ti ngh nhiu ngi sai lm khi nh gi thp kh nng tc ng ca nhng ngi khc i
vi cuc i h. Cha m ti bit r iu ny. Hm nay, khi nhn li nhng nm thng hnh thnh
tnh cch ca mnh, ti thy cha m mnh ch nh trong vic chng ti chn v chi vi bn
nh th no. H bin ngi nh ca chng ti thnh ni gn gi vi hng xm. Chng ti c mt
bn chi pool , mt chic bn bng bn, mt b th nghim ha hc di tng hm. Chng
ti c sn chi nm a, sn chi bng r v sn bng chy. Mi ngi u mun n nh
chng ti. V chnh l chin lc. Cha m ti mun bit v l tr m chng ti chi cng.
c bit l vo khong thi gian thp nin 1950-1960, m ti ngh lm, v th b lun c nh
v mt ti chng ti.
Hnh nh m lun hin hu trong cc tr chi ca chng ti, mang ba tra hoc ung lnh
cho chng ti, dn bng cu thng khi chng ti b sy st, quan st mi li n ting ni ca
chng ti. Thnh thong m hi em trai Larry, em gi Trish hoc ti v mt ngi bn no .
V l tr con nn chng ti khng c nim g v tm quan trng ca vic giao du vi nhng
a tr ngoan thay v nhng a h, nhng cha m chng ti bit. H m bo rng nhng nh
hng i vi cuc sng ca chng ti l tch cc.
Khi ti trng thnh v dnh vi gi mi tun t vn cho nhng ngi khc, ti cng p
dng cc quan st hng ngy m cha m ti tng lm. Hu ht nhng ni au bun c th truy
nguyn t cc mi quan h vi nhng ngi xu, cn nim vui ca chng ta ny sinh t cc
mi quan h vi nhng ngi tt.
CC MI QUAN H DN NG CHNG TA
Cc mi quan h trong cuc sng c th nui dng hoc ph hy chng ta. Chng hoc s
nng chng ta ln hoc h chng ta xung, chng cng thm hoc tr i, chng cung cp hoc
bn rt sinh lc. Sau y l nhng iu ti mun ni:
Mt s mi quan h ly i ca chng ta
C mt s cch hiu qu nhn bit mt mi quan h l tch cc hay tiu cc. Th nht, hy
ch xem ngi lm bn thy bn thn tt hn hay t hn. Th hai, cch ny lin quan ti
mc nng lng m bn dnh cho mi quan h . Phi tha nhn rng mt s mi quan h
dng nh c th ht cn cuc sng ca bn. Trong cun sch High Maintenance
Relationships (Cc mi quan h i hi mc bo tr cao), Les Parrott xc nh cc kiu
ngi c th lm tn thng v ly i nng lng ca chng ta. Mt vi kiu trong s l:
Ngi ch trch khng ngt phn nn hoc a ra li khuyn v ch;
Ngi b a y vnh vin l nn nhn v y a mnh bng vic t thng xt;
Ngi lm ct hng l nhng ngi bi quan v thng suy ngh tiu cc;
Nhng k thch p t thiu nhy cm mt cch m qung vi nhng ngi khc;
Ngi hay bun chuyn truyn tin n v lm l b mt;
Ngi thch kim sot khng th b qua mi th hay yn mi chuyn;
K m ln sng hai mt;
K ghen n tc si ln v ghen tc;
K nng gin nh ngn ni la dn hi v lc no cng sn sng phun tro;
khng?
________ Bn c thy mnh bn khon v sao ngi ny chn bn ph bnh nhng li him
khi tha nhn nhng vic bn lm tt khng?
________ Bn bao gi ngh s b vic do phi tip xc vi ngi kh tnh ny cha?
________ Bn bao gi ch thy mnh d cu gt hoc thiu kin nhn vi nhng ngi
bn quan tm v nhng kh chu m bn tip xc vi ngi kh tnh ny li cha?
________ Bn c ang cm thy nn lng v ngi ny vn tip tc ht cn sinh lc ca bn,
d bn n lc ci thin mi quan h vi ngi khng?
Theo Les, nu tr li C vi mi cu hi tr ln, chc chn bn ang trong mt mi quan
h m bn phi rt c gng gi gn.
ti l khng ch c cc mi quan h tiu cc mi cn bn phi tip sinh lc. Tt c cc mi
quan h u cn c tip mt cht nng lng. Bn thn cc mi quan h khng th t nui
dng v duy tr. Cu hi t ra l chng cn bao nhiu nng lng? V chng c em li cho
chng ta iu g khng? V d, mt s mi quan h tch cc i hi mc nng lng khng l
trong cuc i ti, bao gm:
Gia nh mi gia nh u c lc thng lc trm, nhng vn n nh; l nhng gi tr
to nn mt gia nh;
Nhm bn b thn thit nhng ngi ny nhn mi th ti c, v h cng cho tt c nhng
th ca h; l ton b ngha ca tnh bn;
Nhm ca ti s lnh o bt u bng thi phc v; ti lun c gng cho nhiu hn
nhn;
Nhng ngi km may mn hn ti mi nm ti u ti cc nc ang pht trin o
to cc nh lnh o v bi p thm gi tr cho cc c nhn thng qua t chc EQUIP.
Nu mt mi quan h i khi i hi bn phi dng ht nng lng, l iu bnh thng.
khch l bn,
cn ai khc c th lm iu cho bn?
l tt c ngha ca bn b.
Trc y, ti tng ngi li v lit k nhng kiu ngi mang n gi tr v sinh lc trong i
mnh. Ti vit:
Gia nh n hng khonh khc tuyt vi bn gia nh l nhng khonh khc tuyt vi nht
ca ti;
Nhng ngi sng to khng ging nhng ngi khc, h gii phng s sng to trong ti;
Nhng ngi thnh t ti rt thch nghe cc cu chuyn v h;
Nhng ngi khch l s khch l i vi tm hn cng ging nh kh oxy cn cho s
sng;
Nhng ngi vui v ting ci lun gip tinh thn ti phn chn;
Nhng ngi suy ngh tch cc i vi ti, c ni chuyn vi h qu tht l nim thch
th;
Nhm ca ti nhng ngi lun b sung gi tr cho ti;
Ngi ham hc hi nhng ngi c hng th l nhng ngi th v.
Cc mi quan h tch cc nng chng ta ln mt cp cao hn. N khch l v pht huy
nhng iu tt nht trong chng ta. Nu khng c cc mi quan h , chng ta s khng th tr
nn tt n vy. Chng l mt trong nhng mn qu tuyt vi nht ca cuc sng!
Mt s mi quan h trng yu trong cuc sng
Trong c cuc i, chng ta tip xc vi hng nghn ngi cc cp quan h khc nhau.
Phn ln cc mi quan h c tc ng rt hn ch, nhng mt s c nh hng to ln ti mc
qu ngn nu bn khng dnh thi gian cho c nhng ngi khc. Cc mi quan h xc nh
con ngi bn. V chng s nh hng n ti nng ca bn cch ny hay cch khc. Hy
chn la khn ngoan!
TI NNG + CC MI QUAN H
BI TP NG DNG
1. Lp danh sch nhng ngi quan trng trong cuc i bn. Cnh tn mi ngi, hy nh
du cng nu ngi b sung gi tr cho bn v du tr nu ngi ch yu ly i gi tr
ca bn. Dng cc cu hi sau lm tiu chun:
Ngi ngh g v mnh?
Ngi ngh th no v tng lai ca mnh?
Ngi c x vi mnh th no trong nhng lc kh khn?
Ngi gip mnh pht huy bn thn th no?
Vi nhng ngi c du tr trong danh sch, bn s cn ln chin lc i ph.
Nu bn lm vic vi mt s ngi tiu cc th bn phi tm cch trnh xa h. Nu iu l
khng th, hy cn nhc kh nng thay i cng vic.
Nu nhng ngi tiu cc l bn b hoc ngi thn, n lc tm nhng ngi mi. Hy
tch mnh khi nhng ngi ang c nh hng tiu cc ti cuc i bn, v bt u tm kim
nhng ngi bn s nng bn ln.
Nu nhng ngi tiu cc l thnh vin trong gia nh, c th bn phi hn ch lng thi gian
dnh cho h v chng li tc ng xu bng cch dnh nhiu thi gian hn vi nhng ngi
tch cc (cng tng t vic cn t nht nm nhn xt tch cc chng li nh hng ca mt
li nhn xt tiu cc).
Nu bn i ca bn l ngi tiu cc, hy tm kim s gip t chuyn gia. Rt c kh
nng bn s khng th o ngc mi quan h ny nu khng c s gip .
2. Chn ra v nh gi mi quan h c ngha nht vi bn. Vit ra hai ct: Nhng g mnh
cho i v Nhng g mnh nhn li. Di mi ct, hy vit tt c nhng li ch bn nhn
c t mi quan h v tt c nhng li ch ngi bn kia nhn c.
Nu mi quan h lnh mnh th hai ct s cn i nhau. iu khng nht thit l hai ct c
cng s lng mc. Khng phi tt c cc li ch u ngang bng v gi tr. Hy lu iu .
Nhng nu hai ct mt cn i, bn cn iu chnh gn gi mi quan h .
Nu bn l ngi ch yu cho, trc tin hy t hi mnh v sao. Th hai, hy ln k hoch
bc li li v cho t i. i khi ngi bn kia ch c bc ti v ng gp nhiu
hn. Nu ngi kia l ngi ch yu cho, hy xem bn c th b sung gi tr cho mi quan h
nh th no v hy hnh ng.
3. Vit mt bc th cm n ngi quan trng trong cuc i bn, by t lng bit n ca bn,
gii thch ngi lm g cho bn v iu c ngha nh th no.
c l kh nng nhn trch nhim. Nu bn mun c thnh cng, hy bin trch nhim thnh
la chn ca bn.
TI NNG TT NH
Ti tng tnh c xem mt chng trnh trn knh PBS v nhng ngi leo ni . iu khin
ti ngc nhin l h c cc phm cht ging nhn vt Ngi nhn. Chng trnh hm tp
trung vo Dan Osman, ngi leo ht mt ngn ni trong thi gian k lc m khng cn dng
dy an ton. C mt khonh khc trong khi tro, anh phi nhy ln vi ti ch bm tay v
gn nh bay trong khng trung trong giy lt. Nu tm trt, c ng s git cht anh.
Cuc leo ni y hng th din ra California, ti mt ni c tn l Lovers Leap. Chng
ng anh chn c gi l Bears Reach. R rng cc hnh trnh c th c t tn v xp
hng bi ngi u tin chinh phc thnh cng n. Bears Reach c coi c kh 5,7 trong
h thp phn Yosemite. Kiu leo ni bt u vi mc 5 bao gm: cc di chuyn k thut v c
phn cng bo v phng trng hp b ng; hoc leo ni l, bo v mng, i hi k nng (cc
c nm r rng khng dnh cho nhng ngi mi leo l nhng im phi dng n cc
ng tc c bit) v rt d xy ra chn thng nng, thm ch t vong nu b ng m khng
c bo h.
Ni cch khc, vic rt kh. Mt hng dn vin leo ni c tnh mc thi gian trung
bnh tro ht b mt ca Bears Reach, dc ni cao 1.200 m, l ba ting ng h. V
thng l c dng dy an ton. Osman lm c ci gi l c leo ni c din t do
khng c s tr gip, khng dy thng ch mnh anh chng li mt ni . Anh lp k cng
trong vng 4 pht, 25 giy.
PHT TRIN K NNG
Osman bt u leo ni khi anh 12 tui. Anh sinh ra trong mt gia nh c b lm nhn vin
cnh st, m l nh v ch mn ua nga v l hu du ca cc chin binh samurai. Khi cn
l mt a tr, anh hc kungfu v aikido (mn v Nht Bn coi trng cc gi tr v s thng
bng, kim sot v trng thi tnh). Osman mt tm nm tr thnh mt nh leo ni chuyn
nghip, theo anh l chm, v pht trin thnh mt nh leo ni ng cp th gii, mt chuyn
gia dng dy thng.
t ho v nhng g ti ang lm. Cng ging cha ti vy. Ti lo cho ng, v khi ng b bn,
mi ngi knh trng cha ti l mt cnh st gii nh th no. V cn tm bng treo trn
tng: Nhn vin cnh st ca nm.
NGI PH K LC
Ngy 23 thng 11 nm 1998, Dan Osman c gng thc hin c nhy t do xa nht ca mnh 3.000m. Ban u anh nh lp k lc mi vo ngy 26 thng 10. Anh chun b cho c nhy
cun dy ca mnh ti Thp nghing Yosemite v thc hin mt vi c nhy tm trung ti
cao nht ln ti 2.700 m. Sau anh nhn c in thoi ca Emma. Con b ang khc; n lo
lng cho anh. Anh b li mi th v v vi con gi. Hai ngy sau, anh quay li Yosemite v
sn sng thc hin li cc c nhy ca mnh, nhng ri b bt v nhng vic anh cha bao gi
t ra c trch nhim: v pht xe v bng li b treo. Anh mt 14 ngy trong t.
Bn anh, nh lm phim Eric Perlman, th chp nh cu Osman ra, ni chuyn vi anh
sau khi anh ra t. Perlman nh li: Ti ni vi anh y l: Anh i xa, c th xa
hn mc cn thit. Khng ai s c th chm ti iu ny k lc ca anh trong mt tng
lai di. Hy b dy thng xung, hy cho cc v thm phn thy anh nghim tc v y anh
phi chi theo quy tc. V anh y hon ton ng . Anh y ni: Anh bit khng, anh ni
ng y. l iu ti nn lm. V d sao cc thin thn h mnh ca ti cng cn ngh ngi.
H phi lm vic qu nhiu cho ti.
Nhng khi Osman quay tr li cng mt ngi bn vo ngy 22 thng 11 gi ghm leo
ni, anh khng th cng li ham mun lp thm mt k lc na. u tin, anh nhy cao
khong 2.775m. Ngy hm sau, anh thuyt phc ngi bn cng nhy. Sau , Osman vi v
chun b mi th cho c nhy cao hn ca mnh. Lc tri mun, mt tri ang ln v
Osman khng th nhn r mi th. Nhng anh vn nhy. Khi ting dy thng nghe c v khng
n, ngi bn bit c iu g khng hay xy ra. Anh i v pha chn vch v tm thy
Osman cht. Dy thng b t.
THAY I QUAN IM
Khi Todhunter dnh thi gian bn Osman v nghin cu vit sch, lc u ng ngng m
nh leo ni ny v cho php anh thng xuyn th hin s v trch nhim ca mnh. ng so
Bi bo u? Marine hi.
Khng c tin, phng vin tr li.
Ci g? Marine gm ln. Ti sao li khng?
Khng c trn u.
Khng c trn u? Xy ra chuyn g? Marine hi.
Sn vn ng b sp.
Th bi vit v v sp sn vn ng u? Marine gng hi.
khng phi l nhim v ca ti.
Nhng ngi x l tt nhim v ca mnh n nhn c hi x l c nhng nhim v khc.
Nhng ngi khng lm tt s khng c c hi .
114. Trch nhim pht huy ti a kh nng v c hi
Nm 1994, trong sut cuc nh cng ca cc cu th bng chy thuc Tng hi Th dc
Chuyn nghip, rt nhiu nh sn xut lin quan ri vo hon cnh kh khn. Tuy vy Cng ty
Pinnacle Brands quyt tm khng sa thi bt k nhn vin no. Nhng cng ty cng phi c mt
s thay i c th tr lng cho mi ngi cho n khi cng vic kinh doanh c li tr li.
Vy ban qun l lm g? t ln vai nhng ngi cng nhn trch nhim tm cch b li 40
triu -la doanh thu b thit hi. Gim c iu hnh Jerry Meyer ni vi cc nhn vin ca
mnh: Ti khng nh bo v vic lm ca cc bn. Cc bn s phi t bo v cng vic ca
mnh. Cc bn bit mnh c th thay i iu g v cc bn c th lm g khc i.
V nhng ngi ny lm c nhiu vic ng hoan nghnh. Khon ti chnh 50 nghn -la
cng ty dnh mua nc ngt cho cc phng hi ngh b ct. Mt nhn vin phng ti v pht
trin thng hiu hiu qu, tit kim cho cng ty 100 nghn -la. Mt nhn vin PR k c
mt v lm n cung cp inh ti cc k Olympic, mang v 20 triu -la. Cui cng, Pinnacle
Brands l cng ty duy nht trong s cc cng ty sn xut khng sa thi nhn vin trong sut thi
bit chc n s cp i sinh mng ca rt nhiu qun nhn. Nhng ng cng bit rng nu thnh
cng s l im quyt nh cho cuc chin chng li bn c quc x.
Trong cun sch American Scandal, Pat Williams vit rng, vi gi trc cuc t kch,
Eisenhower vit bn thng co bo ch s c dng nu k hoch chim ng b tht bi.
Ni dung nh sau:
Cuc b ca chng ti tht bi v ti rt qun. Quyt nh tn cng ca ti vo thi
im v a im ny c cn c trn nhng thng tin tt nht chng ti c. Lc qun, khng
qun v hi qun ht lng anh dng x thn cho nhim v. Nu c bt k khin trch hay sai
lm no lin quan ti cuc tn cng ny th ch ca ring ti m thi.
Eisenhower quyt tm nhn trch nhim v mnh cho d xy ra bt c iu g. iu gip
ng ginh c s ngng m ca cc s quan, qun nhn v c ca ngi dn na.
Nu bn mun ngi khc tin cy, hy tn dng nhng c hi, nhiu ngun lc hn na pht
trin v cng c ti nng ca bn, ng hnh cng bn, sau m nhn trch nhim v trung
thnh thc hin iu trong tt c cc lnh vc i sng.
TI NNG + TRCH NHIM = MT NGI TI NNG
P DNG CNG THC TI NNG VO HOT NG
Ti khng th bit c bn l ngi c trch nhim nh th no. C th bn ang gp vn
trong vic nhn trch nhim. Hoc cng c th bn l ngi c thc trch nhim mnh m v
bn khng bao gi bung xui bt c chuyn g. D th no i na, hy xem li cc bc sau
tr thnh mt ngi ti nng c trch nhim:
116. Hy bt u
Trit gia Hy Lp Aristotle nhn xt: Chng ta tr thnh ngi nh th no l do nhng quyt
nh bn thn chng ta a ra. Mi ln bn a ra mt quyt nh c trch nhim, bn tr
thnh mt ngi trch nhim hn. Ngay c nu n thi im ny bn cha lm tt vic ,
bn c th thay i. Nhng ngi thnh cng nhn trch nhim c nhn cho hnh ng v thi
ca mnh. H th hin kh nng phn ng kh nng chn phn ng ng, d c phi i
Sau mt hi im lng bi ri, mt nhn vin bn hng ni: l v nhng con ch ng nguyn
ra chng khng chu n thc n ca chng ta!
Nu bn mun thnh cng v pht huy ti a ti nng ca mnh, bn cn chm dt vic li
cho ngi khc, hy nhn thng vo s tht v nhn trch nhim v cuc sng ca chnh mnh.
Ngi dn chng trnh truyn hnh Oprah Winfrey ni: Trit l ca ti l bn khng ch c
trch nhim v cuc sng ca mnh, ch khi lm tt cng vic ca hin ti th bn mi c th
lm tt cng vic trong tng lai.
Ron French thuc Cng ty Dch v Tin tc Gannett vit rng vic khng tha nhn trch nhim
lan trn khp nc M:
N trnh trch nhim tr thnh mt s thch ca ngi M. Tt c chng ta u hc cch
chi tr li... T nhng ngi nghin thuc c i i kin cc cng ty thuc l n nhng
sinh vin bin h vic gian ln trong thi c, chng ta tr thnh mt t nc ca nhng k
rn r v hay phn nn. N l mt phn tnh cch ngi M ngy nay, Charles Sykes ni, mt
t nc ca cc nn nhn, Chng ta i t mt x hi gm nhng con ngi t lc thnh
nhng con ngi sn sng t chi trch nhim.
Nhng ngi ngh rng mi ngi phi chu trch nhim cho hon cnh ca h thng li
cho cc c nhn, t chc hay tp th. Mt s li cho x hi hay thi i. Nhng ngi
khc coi th h i trc l nguyn nhn cho rc ri ca mnh. Ti sao h li lm nh vy?
Theo nh lm phim hot hnh Doug Larson: L do khin ngi ta li cho cc th h i
trc l v l la chn duy nht ca h.
Hy lng nghe li khuyn ca Tng thng Theodore Roosevelt: Lm nhng g c th vi
nhng g bn c v tr bn ang ng. Ai cng c th lm iu . ng bo cha. ng
tm ai li. Ch tp trung vo hin ti v n lc ht mnh. V nu bn mc li hay tht
bi, hy tm hiu nguyn nhn t bn thn v c gng lm tt hn trong nhng ln sau.
119. Bn bi hc ln v tinh thn trch nhim
Mun nng cao tinh thn trch nhim, hy hc bn bi hc ln song rt n gin sau:
Nhn thc rng t c thnh cng c ngha l phi thc hnh thc k lut t gic.
Thng li u tin chng ta phi ginh c l chin thng bn thn. Chng ta phi hc cch
t kim sot. Bn c th dng bt c s khch l no bn mun lm c iu ny: mong
mun theo ui cc gi tr o c, phn thng cho vic tr hon s tha mn, thm ch nguy
c s vic b phi by trc mi ngi. Nh iu hnh kinh doanh John Weston nhn xt:
Ti vn lun c gng sng theo nguyn tc n gin sau: Khng lm nhng vic bn khng
thy thoi mi khi bn c thy n trong t bo ngy hm sau. Mi ln bn ngng lm nhng
g bn khng nn hoc bt mnh lm nhng g bn nn lm tc l bn ang cng c thc k
lut t gic v tng cng tinh thn trch nhim ca mnh.
Hy quyt tm hon thnh. Trn th gii c hai kiu ngi: nhng ngi lm c v
nhng ngi c th lm c. Nhng ngi c trch nhim quyt tm theo ui cng vic.
Nu h cam kt, h s thc hin n cng. H hon thnh n. V l cch ngi khc
nh gi h. H c ng tin cy khng? Chng ta c th trng cy h c khng? Nh vn
Ben Ames Williams nhn xt: Cuc sng l vic chp nhn trch nhim hay chi b n; l
vn i mt hay trnh n cc bn phn. Mi ngi lun a ra s la chn ca mnh v
thng qua , bn c th nh gi h mt mc no .
Bit nhng ngi khc ang da vo bn. Ti nng khng t mang li thnh cng cho bn.
Nu mun thnh cng, bn cn n nhng ngi khc. i khi bn s phi da vo h. V s
c lc h cn da vo bn. Trong cun The 17 Indixputall Laws of Tem work , ti a ra
Quy tc Trch nhim nh sau: ng i tc l c th da vo nhau khi cn.
lm c nh vy, bc u tin bn cn lm l hy tr nn ng tin cy. Bc th hai l
ng ch qu nhiu n bn thn v phi nhn thc c rng nhng ngi khc ang da
vo mnh. Ch c nh tr nn c trch nhim thi khng . Bn cn phi hnh ng.
ng da dm vo ngi khc. Nm 1992, Alexander M. Saunders Jr., vin chnh thm
Ta n Phc thm South Carolina a ra bi hc sau y cho mt lp hc sp tt nghip thuc
trng i hc South Carolina:
D trch nhim c trao vo tay cc bn, n s khng pht huy tc dng nu cc bn sng
phn i cn li m vn cho rng mt ai khc s phi gnh chu cc gnh nng, a ra cc
phn quyt quan trng, tranh c, chm lo cho ngi ngho, thm nom nhng ngi m, bo v
quyn cng dn, thc thi php lut, gi gn vn ha, lu truyn cc gi tr, duy tr nn vn minh
v bo v t do.
Bn khng bao gi c php qun rng nhng g bn khng trn trng s khng c trn
trng, nhng g bn khng nh s khng c nh, nhng g bn khng thay i s khng c
thay i, nhng g bn khng lm s khng c lm. Bn c th, nu bn s, to ra mt x hi
c nhng nh lnh o, doanh nhn, chnh tr gia t chu nh hng bi ham mun tin bc.
Tht s khng hn l cu hi v vic phi lm g, n gin ch l s sn lng thc hin m
thi.
C nhiu ngi ngi mt ch v ch i ai tin ra pha trc v nhn trch nhim. i khi
l do tnh cch yu t, s li nhc, thiu quyt tm Nhng thng l do vic nh gi
ti hoc thiu lng t trng. Nhiu ngi tin rng s c ai kh nng hoc c v tr tt hn
mnh ng ln v to ra s khc bit. Nhng s tht l phn ln nhng ngi lm nn s
khc bit nhn ly trch nhim khng phi v h l ngi lm vic tt nht, m v h
quyt nh th.
120. a ra nhng quyt nh kh khn v quyt tm bo v
Khi cn l Th trng thnh ph New York, Rudy Giuliani mt tm bin trn bn mnh, vi
dng ch: Ti chu trch nhim. Trong cun sch Leadership (Thut lnh o), ng vit:
Trong sut s nghip ca mnh, ti lun duy tr thi chu trch nhim bi ngh cho rng
nhng ngi lm vic cho ti phi chu trch nhim trc ngi khc v iu ny bt u t
ti Khng g to dng lng tin mt nh lnh o tt bng thi sn sng nhn trch nhim
v nhng g xy ra khi ang lm nhim v. Cng c th ni thm rng, khng g to nn mt nn
mng vng chc cc nhn vin ca mnh t tiu chun cao bng vic bn thn ngi lnh
o phi t mc tiu chun thm ch cn cao hn. iu ny ng trong bt k t chc no,
c bit trong t chc chnh quyn.
Cch ngh gip ng rt nhiu trong v khng hong ngy 11 thng 09 nm 2001, ng phi
nhanh chng a ra cc quyt nh kh khn. V d cc quyt nh ng hay sai, ng cng
phi lm. Tinh thn trch nhim cao cng s lnh o quyt on ca ng gip ngi dn
TI NNG
iu ngc nhin l ba chic my bay khc c th c phng i ngay sau trong cha y
mt pht, mi ln phng u tri qua cc th tc tng t. V ch trong thi gian tnh bng
pht, cng ng bng c th c chun b n nhng chic my bay h cnh, mt
chic tip t ngay khi chic trc c a khi khu vc h cnh.
THC T V TINH THN NG I
Tht d dng nhn thy tinh thn ng i c ngha nh th no i vi vic phng my bay
phn lc t mt chic tu sn bay. Tuy nhin, mt nhim v khng cn phi phc tp cng
cn n tinh thn ng i. Nm 2001, khi ti vit cun The 17 Indisputatle Laws of
Teamwork, quy tc u tin ti a ra l Quy tc ngha: Mt l con s qu nh t
c iu ln lao. Nu bn mun lm iu g gi tr th iu cn thit l lm vic nhm.
Lm vic nhm khng ch cho php mt ngi hon thnh cng vic m nu ch bn thn ngi
th khng th lm c, n c tc dng kp vi nhng g ngi s hu trong c c
ti nng. Nu bn tin con ngi l tc phm ca Thng (ti tin iu ny) th mt nhm
nhng ngi ti nng cam kt lm vic cng nhau s l mt cng trnh ngh thut. D mong
c hay vin cnh ca bn l g, lm vic nhm gip c m tr thnh hin thc.
Lm vic cng nhng ngi khc nhm t ti mt mc tiu chung l mt trong cc kinh
nghim ng qu nht. Ti dn u v tng tham gia nhiu nhm khc nhau i th thao,
nhm lm vic, nhm kinh doanh, nhm gio s, nhm lin lc, dn ng ca, ban nhc, y ban,
ban gim c,. Ti c quan st hu ht cc kiu nhm khi i vng quanh th gii. V
vic ni chuyn vi cc nh lnh o, pht trin cc nhm, t vn cng cc hun luyn vin,
dy v vit v lm vic nhm c nh hng ti suy ngh ca ti. Ti mun chia s vi cc
bn nhng g ti hc:
122. Tinh thn ng i chia n lc v nhn hiu qu
Bn c mun nhn c kt qu cao hn trong khi ch cn lm vic t khng? Ti ngh tt c
mi ngi u mun vy. l nhng g cch lm vic nhm em li. Trong cun sch Jesus
on Leadership (Nh lnh o tn ty), C. Gene Wilkers l gii v sao lm vic nhm li
mnh hn n lc ca mt c nhn:
Nhm bao gm nhiu ngi hn, do to ra nhiu ngun lc, tng v sinh lc hn
mt c nhn.
Nhm pht huy ti a tim nng ca mt nh lnh o v gim thiu cc im yu. im
mnh v yu u c th hin r hn cp c nhn.
Nhm cung cp nhiu gii php t c mt mc tiu, do c th to ra mt vi
phng n d phng cho mi tnh hung. Cch nhn nhn ca mt c nhn him khi bao qut v
su sc bng c nhm khi phi x l mt vn .
Nhm chia s vinh quang chin thng v s khin trch khi tht bi. iu ny thc y s
khim tn v tnh cng ng. Cc c nhn nhn vinh quang v chu khin trch mt mnh. iu
ny thc y s t mn v i khi l cm gic tht bi.
Nhm gi cho ngi lnh o phi chu trch nhim cho mc tiu ca nhm. Cc c nhn
khng c mi lin kt vi ai nn c th thay i mc tiu m khng cn phi chu trch nhim.
Nhm, n gin l c th lm tt hn mt c nhn.
Theo cch nhn logic, nhiu ngi lm vic cng nhau s t c nhiu kt qu hn mt c
nhn t lm. Vy ti sao mt s ngi vn min cng khi phi tham gia vo mt nhm lm
vic? Lc u c th rt kh khn. Cc nhm thng khng t lin kt v t thn pht trin.
Chng i hi phi c s lnh o v phi hp cng tc. Trong khi iu c th l cc kh
khn b ni th nhng li ch chng em li v cng to ln v ng u t cng sc.
123. Ti nng gip chin thng nhng tinh thn ng i gip ginh chc v ch
Mt tm bin treo trong phng thay ca i New England Patriot c ghi: Cc c nhn thi
u nhng i bng ginh chc v ch. R rng cc cu th i Patriot hiu r iu ny.
Trong bn nm, h ginh c Super Bowl ba ln.
Cc i lin tc ginh c chc v ch l kiu mu ca tinh thn ng i. Trong hn hai
thp k, i Boston Celtics thng tr gii NBA . i bng ny ginh c chc v ch nhiu
hn bt k i no trong lch s gii NBA. Trong khong thp nin 1950-1960, i Celtics
v ch tm ln lin tip. Trong sut thi k hong kim , Celtics cha bao gi c mt cu
th dn u danh sch ghi bn. Hun luyn vin ca i, Red Auerback, sau ny chuyn sang
lm phng giao dch ca Celtics, lun nhn mnh tinh thn ng i. ng khng nh: Mt
ngi tm kim chin thng s khng t c nhiu; tt c nhng g chng ti lm l kt
qu ca nhiu ngi lm vic cng nhau nhm t c nhng mc tiu chung.
Trong lnh vc th thao, tht d nhn thy kt qu ca tinh thn ng i. Tuy vy, trong lnh
vc kinh doanh, tinh thn ny cng khng km phn quan trng. Harold S. Geneen, tng l
Gim c, Ch tch v CEO ca Tp on ITT trong 20 nm, nhn xt: Bn cht ca s lnh
o l kh nng truyn cm hng cho nhng ngi khc lm vic cng nhau trong mt i
c gng v mc tiu chung. Nu bn mun pht huy ti a tim nng, hy l mt thnh vin ca
nhm.
124. Tinh thn ng i khng phi l v bn
Trng Kinh doanh Harvard nhn nhn nhm l mt s t ngi c cc k nng b sung cho
nhau, cam kt v mt mc ch, mc tiu thc hin v cch tip cn chung, nh th h c tinh
thn chu trch nhim vi nhau. c c mt nhm nh th l c mt thch thc. N i hi
ngi lnh o tt. V cc thnh vin nhm cng ti nng th cng cn s lnh o gii. Cch
nh gi chn thc v ngi lnh o nhm khng phi vic khin cc thnh vin trong nhm
lm vic, cng khng phi khin h lm vic chm ch. nh gi tht s v mt ngi lnh o
l kh nng khin nhng ngi lm vic chm ch cng nhau.
Ti nghin cu cc nh lnh o v hun luyn vin c bit c kh nng. y l nhng
iu mt vi trong s h ni v vic lm th no khin mi ngi lm vic cng nhau:
PAUL "BEAR BRYANT, hun luyn vin huyn thoi ca i Alabama: c mt chin
thng, ton i phi c tinh thn on kt. Mi cu th phi t i bng ln trn ht, trn c
vinh quang ca bn thn.
BUD WILKINSON, tc gi cun sch The Book of Football Wisdom (Cun sch v tr tu
bng ): Nu mt i bng mun t n mc tim nng ca mnh, mi cu th phi sn lng
t mc tiu bn thn xp th yu so vi li ch ca c i.
LOU HOLTZ, hun luyn vin tng du dt nhiu i ginh chc v ch gii bng bu dc cc
Bc cui cng tr thnh mt ngi ti nng c tinh thn ng i l dnh cng nhiu cng
trng cho nhng ngi khc trong nhm cng tt. Trong cun sch Good to Great (T gii ti
v i), Jim Collins ch ra rng cc nh lnh o ca cc t chc tt nht, ng gi h l cc
nh lnh o cp 5, c c trng chung l tnh khim nhng v xu hng trnh mnh thnh
nhn vt trung tm. Liu c phi nhng nh lnh o khng c ti? Tt nhin khng phi
vy. Liu c phi h khng c bn ng? Khng. iu c ngha l h hiu rng mi ngi
trong nhm u quan trng v s lm tt hn, vi n lc cao hn khi c nh gi ng qua
nhng ng gp ca mnh.
Nu bn quan tm ti nhng g cc nh lnh o v cu gim c iu hnh xut sc ni v
iu ny, bn s nhn ra mt nt chung:
RAY GILMARTIN (MERCK): Nu ti c quyn a ai ln trang ba tp ch Business
Week hoc Fortune, s l ngi lnh o t chc nghin cu ca chng ti, khng phi ti.
Hoc ti s a c nhm ln trang ba.
LOU GESTNER (IBM): Ti cha tng huy ng vn quay vng cho cng ty. Chnh 280 nghn
con ngi trong cng ty lm vic . Chng ti thay i trng tm, thay i mi quan tm,
v mt nhm gm nhng ngi ti nng v i v thay i c cng ty.
DAN TULLY (MERRILL LYNCH): Tht ngc nhin nu bit bn c th lm g khi khng lm
vi ton b sc lc. Ch c tng th khng c g l thc s c.
WALTER SHIPLEY (CITIBANK): Chng ti c 68 nghn nhn vin. Vi mt cng ty tm c
th ny, khng phi ti ang iu hnh cng vic kinh doanh. Cng vic ca ti l to ra mi
trng cho php mi ngi tc ng n by ln nhau vt ln chnh kh nng ca mi
ngi.
Nu bn mun gip nhm ca mnh tin xa hn v gip cc thnh vin trong nhm mi gia ti
nngcng nh pht huy ti a tim nng ca h, khi mi th trc trc, hy nhn li v mnh
nhiu hn, v khi mi th tt p hy chia s tt c nhng cng trng .
Mt ngi tng khin ti ch l Bono, ca s thuc ban nhc rock U2. Nhc ca Bono khng
phi l s thch ca ti. Nhng nim am m, kh nng lnh o v s tch cc ca anh tht s
LI KT
Jeffrey Joerres, Gim c iu hnh kim Ch tch ca Manpower, ni: S thiu ht nhn ti
ang tr thnh hin thc i vi ngy cng nhiu nh tuyn dng trn ton th gii.
V theo bn bo co, lnh vc no thiu cc nhn ti nhiu nht? Bn hng. H mun c thm
nhng nhn vin bn hng gii.
C sau mt vi nm, chng ta li nghe nhng iu tng t trong mt s ngnh ngh nht nh.
Nhng thc t l cha bao gi v cng s khng bao gi thiu nhn ti. Ti nng l thin bm.
Min l cn ngi trn tri t th s c nhiu ngi ti. Chng ta ch thiu nhng ngi bit
a ra nhng la chn cn thit pht huy ti a ti nng ca h. Cc nh tuyn dng ang lo
lng tm kim nhng ngi ti nng. Lc ny, ti tin bn s ng rng nhng la chn then
cht chng ta a ra ngoi ti nng thin bm s khin chng ta tr nn khc bit vi nhng
ngi ch c ti nng.
William Danforth, ngi s hu Cng ty Ralston Purina, tm c mt b quyt thnh cng khi
ng cn l mt chng trai tr:
Khi n 16 tui, ti ti St. Louis hc ti Trng o to Ngh. Nh tr ca ti cch trng
khong 1,5km. C mt gio vin sng gn nh v mi sng chng ti thng bt u ti trng
cng mt thi im. Tuy vy, thy lun n trc ti. V ngay c lc v ti cng khng mun
b thua, v th ti th tt c cc con ng tt. Tuy nhin, ngy qua ngy thy vn n trc
ti. Sau ti tm ra cch thy lm iu . Khi n mi li sang ng, thy thng chy
sang l ng bn kia. iu khin thy lun i trc ti ch l thm mt cht na.
Nhng ngi ti nng cho thm mt cht na. Bn thy iu trong cc la chn ca h, n
lm gia tng v pht huy ti a ti nng ca h. V h cho nhiu hn pht trin ti nng ,
h c th cho ngi khc nhiu hn cng vi ti nng ca mnh.
Ti mun khuyn khch cc bn a ra 13 la chn c miu t trong cun sch ny. V mi
ngy hy t nhc mnh v tc dng ca cc la chn ny:
1. Nim tin nng cnh ti nng ca ti.
2. am m tip nng lng cho ti nng ca ti.