You are on page 1of 8

lgikIf ;dfrf/ / k|:6 ljrf/sf nflu

www.janakhabar.com

x]g{ ge'Ng'xf]nf .

jif{ *, c+s $!,

@)&@ ;fn ebf} ^ ut] cfOtaf/ (Aug. 23, 2015)

sf7df8f}F . g]skf dfcf]jfbLsf


k|jQmf k|sf08n] of] ;+ljwfg;efaf6
blntclwsf/ ;'lglZrt gx'g] k|i6

s]Gb|Lo ;ldltf/f cfof]lht blnt


d'lQm cfGbf]ngsf] r'gf}tL / cfufdL
sfo{lbzf ljifos cGt/lqmofdf af]Nb}

blntx cfGbf]lnt x'gs' f] ljsNk 5}g M k|sf08

ePsfn] blntx cfGbf]lnt x'g'sf]


ljsNk gePsf] atfPsf 5g\ .
k|sf08n] a'waf/ ;+jfb 8anLdf
g]kfn /fli6o blnt d'lQm df]rf{,

pQm s'/f atfPsf x'g\ . ;+ljwfgfsf]


d:of}bf !^ a'Fb] ;xdltaf6 g]kfnL
plTkl8t hgtf To;df klg blnt
-afF s L clGtd k] h df_

6fpsf] Nofp emf]nfel/ k};f n}hfp eGg]nfO{ s] eGg] <


sf7\df8f}+ . ;+3Lo ;dfhjfbL

kmf]/dsf g]kfnsf cWoIf pk]Gb|


ofbjn] u[xdGqLn] nufPsf] cf/f]ksf]
v08g u/]sf 5g\ . z'qmaf/ ;+;b\df
af]Nb} u[xdGqL uf}tdn] ;+o'Qm dw];L
df]rf{n] cfGbf]ng Hofg u'dfpg]nfO{
%) nfv lbg] lg0f{o cft+sjfbL
;+u7gsf] h:tf] ePsf] cf/f]k nufPsf
lyP . z'qmaf/ u[xdGqL uf}tdn]
;+ ; b\ d f af] n ] nuQ}
ofbjn]
-afF s L clGtd k] h df_

sf7df8f} F . g] k fn /fli6 o
k|fWofks ;+u7gn] k|wfgdGqL tyf

ljZjljBfnosf s'nklt z'l;n


sf]O/fnfnfO{ & j6f ljZjljBfnosf
kbflwsf/L lgo'lQmsf ;DjGwdf
Wofgfsif{ 0 f kq a' e mfPsf] 5 .

sf7df8f}F . /f]d ;x/ hln/x]sf]


5 lg/f] afF;'/L ahfO/x] 5 of] egfO{
g]kfnL /fhgLlt k6sk6s elgFb}
cfPsf] lyof] t/ o; k6s eg] ;fFRr}
To:t} ePsf] 5 . ;+;b\j\ fbLn] nufPsf]
cfuf]n] b]z hln/x]sf] 5 pgLx?

dw] ; ;Dd hgtfn] u/] s f]


cfGbf] n gdfly ;/sf/n] bdg
ul//x] s f] 5 . zflGtk" 0 f{ ?kdf
cfGbf]ng ug]{ clwsf/dfly uf]nL
aiff{O/x]sf] 5 . ;+;b\\jfbLn] u/]sf]
lg0f{osf] lj/f]wdf hgtf ;8sd} 5g\ .

ljb| f ] x nufot clwsf/sf] nflu


hgtfn] u/]sf ;+3if{sf pknlAwnfO{
ckx/0f ug]{ z}nLdf ;Ldf+sg;lxt ^
k|b]zsf] vfsf aflx/ NofP . o;sf]
;8sb]lv ;bg;Dd rsf]{ lj/f]w
eO/x]sf] 5 . rf/ kf6L{sf g]tf /

l;+xb/jf/, afn'jf6f/ / jfg]Zj/df


cfkm\g} ;Qfsf] 9Dk'm ahfO/x]sf 5g\ .
b]ze/ hgtfn] u/]sf] lj/f]wnfO{ ;xL
9+ u n] ;Daf] w g ug' { s f] ;6\ 6 f
hgtfdfly uf]nL aiff{O/x]sf 5g\ .
clwsf/ dfUg] hgtfnfO{ uf]nLsf]
lzsf/ agfO/x]sf 5g\ . s0ff{nLb]lv

ljBfno, snsf/vfgf, ahf/, z}lIfs


;+:yf, oftfoft aGb 5g\ . b]z
e"sDksf] zf]sdf ePsf] df}sf kf/]/
rf/ bnsf rf/ g]tfn] !^ a'bF ] ;xdlt
u/]/ b]znfO{ k|ltudglt/ n}hfg]
lg0f{odf x:tfIf/ u/] . ToxLcg';f/
hgo' 4 , hgcfGbf] n g, dw] ;

sfo{stf{x?;d]t hgtfsf clwsf/


ckx/0f ug{ nfu]sf] eGb} lj/f]w
ul//x]sf 5g\ . t/, klg rf/ g]tf
lg/f]n] afF;'/L ahfPem}F ;Qfsf] 9Dk'm
ahfO/x]sf 5g\ . pTkLl8t If]q, ju{
/ ln\usf ;d'bfon] rf/ g]tfn]
clwsf/ vf] : g nfu] s f] eGb}

ef/tLo cltqmd0fn] ;Ldf gfb}

/ of]Uotfsf cfwf/df pks'nklt


lgo'lQm x'g' kg{] s'/f /fVb} Wofgfsif{0f
kq a'emfPsf] xf] . k|fWofks ;+u7gsf
-afF s L clGtd k] h df_

bLks yfkf, af]8{ ;b:ox? df]xg kGyL


/ ;fu/ l;+ h fkltnufotsf]

kmhL{ lan agfO{ nfvf}F /sd lxgfldgf


u/] s f] egL clVtof/ b' ? kof] u

;+u7gn] bnLo efuj0f8faf6 x'g]


lgo'lQmsf] lj/f]w ub{} Ifdtf, bIftf

;'Gg ge'Ng'xf]nf .

cfTd3ftL af6f]df ;+;b\\jfbL

sf7df8f} F .
g] k fnsf]
;' b " / klZrdsf] s' g fdf /x] s f
lnlDkofw'/f b]vL lnk'n]s;Ddsf]
g]kfnL e"efudf ef/tn] cltqmd0f
u/]sf] 5 . ljutb]lvg} ef/tn] slxn]
lrg;+u l;dfo'4 x'bF f l;df ldRof] t
slxn] dxfsfnL gbLsf] d' x fg
lnlDkofw'/fnfO{ sfnL gbL gdfgL
sfnfkfgL;Dd lnk'ns
] vf]nf xf] eGb}
g]kfnLe"dL cltqmd0f u/]sf] 5 .
g]kfnsf] bfr{'nf lhNnfsf] Aof;
ufla;! df kg{] lnk'n]s e~hfdf
;g\ !(^@ b]vL ef/tLo ;Ldf ;'/Iff
an -P;P;aL_ a:b} cfPsf] 5 . ;g\
!*!^ ;'3f}nL ;lGw / !*^) sf]
kTof{jt{g ;lGwsf] bkmf # df g]kfnsf]
klZrdL ;Ldf sfnL gbL g} xf] eGg]
k|:6 eP klg ef/tn] g]kfnL e"dLdfyL
x:tIfk lg/Gt/ ul/x]sf] 5 . g]kfnL
;'/IffsdL{sf] pg'kl:ytLsf] kmfO{bf

ljZjljBfnodf bnLo efuj08f aGb ug{ dfu

d"No ?= !).

p7fpFb} lnk'ns
] ;Ddsf] hldg p;}n]
pkef]u ub{} cfPsf] 5 . bfr{'nfsf
gful/sn] Tof] e"dLnfO{ k/fOsf] h:t}
;DemG5g . pgLx eG5g Tof] 7fpF
xfd|f] x'bF f] xf] t ;/sf/ s]xL t af]Nbf]
xf] ! ls Tof] hldg xfd|f] xf]O{g ls
xfdL of] b]zsf gful/s xf]Og{ v} ;f]Rb}
5 ;/sf/ . lnlDkofw'/f b]vL
lnk'n]s;Ddsf] #&@.#& au{ lsnf]
ld6/ hldg 5 . pQm g]kfnLe"dLdf
aiff{} b]vL ef/tLo ;]gf k/]8 v]Nb}
cfPsf] 5 . @)&@ ;fn h]7 ! ut]
ef/tLo k|wfgdGqL g/]Gb| df]bLsf] rLg
e|d0fsf qmddf $! a'b+] ;xdtL ePsf]
lyof] . pQm ;xdtLsf] a'+bf gDa/
@* df lnk'ns
] lSj\nfnfO{ ef/t
/ lrgsf] Aofkfl/s gfsfsf] kdf
k|of]u ug{] pNn]v ul/Pkl5 g]kfndf
o;sf] la/f]w x'Fb} cfPsf] 5 . lbg
k|ltlbg ef/lto ;Ldf ;'/Iff an -

P;P;la_sf] cGofo ;x]/ a:b} cfPsf


;Ldf If]qsf] gful/ssf ;d:of k|lt
;/sf/ pbflzg aGbf pgLx
lrGtLt ePsf 5g\ . g]kfn dfyL 7f8f]
x:tIf] k x' F b f klg ;/sf/ eg]
s'6gLlts kxn e}/x]sf] hfgsf/L dfq
lbO{/x]sf] 5 . v'nf l;dfgfsf sf/0f
g]kfn ef/tsf gful/snfO{ cfjft
hfjtdf s'g} ;d:of geP klg
lnk'n]s e~hfdf hfg g]kfnLnfO{
/f]s nufPsf] 5 .
lnk'n]s bfr{'nf lhNnfsf] pQ/L
lxdfndf /x]sf] Jof; uflj; j8f g+
! cGt{ / ut kb{ 5 . lnk' n ] s sf]
pQ/df em08} kfFr lsnf]ld6/sf]
b'/Ldf ltAatsf] k'/f sfpG6Lsf]
;Ldf hf] l 8G5 t/ lnk' n ] s af6
ltAatsf] tfSnfsf]6sf] b'/L !^
lsnf]ld6/ kb{5 . lnk'ns
] b]lv em08}
-afF s L clGtd k] h df_

hLjgd/0fsf] n8fOFsf] nflu ;8sdf


cfPsf 5g\ . Oltxf;sf/sf cg';f/
lg/f] ;g\ %$ b]lv ^* ;Dd /f]dsf
;d|f6 lyP . ;g\ ^$ df ;Eotfsf]
s]Gb| /f]d ;x/df 7"nf] cfunfuL ePsf]
lyof] . u|]6 kmfo/ ckm /f]d eg]/
rlgg] cfunfuLnfO{ lgoGq0f ug'{sf]
;6\6f ;d|f6 lg/f] b/af/df afF;'/L
ahfpFb} uLt;+uLtdf d:t lyP .
sltko Oltxf;sf/sf cg' ; f/
lg/f] s f] of] h gfd} /f] d df cfuf]
nufOPOsfn] b/af/d} a;]/ cfunfuL
x]b{} afF;/' L ahfO/x]sf lyP . clxn]sf]
b]ze/sf] cfuhgL klg lg/f]sf] em}F
of] h gfa4 ?kdf nufPsfn]
l;+xb/af/, afn'jf6f/ / jfg]Zj/df
a;]/ 9Dk'm ahfO/x]sf 5g\ eGg]
s'/fdf ca z+sf gu/] x'G5 . ^
;ef;b\ /x]sf] ;b\efjgf kf6L{n]
;+ljwfg;ef Toflu;s]sf] 5 . rf/
kf6L{sf] ;xof]uLsf] ?kdf b]lvPsf
ljhos'df/ uR5bf/n] klg Tof] ;+st]
ul/;s]sf] 5g\ . of] qmd ;'? ePsf]
-afF s L clGtd k] h df_

ca uR5bf/
klg ;8sdf
sf7df8f}F . dw]zL hgclwsf/
kmf]/d g]kfn nf]stflGqs klg
;8sdf hfg] ePsf] 5 . s0ff{nLnfO{
cnUu} k|b]z;lxt sf+u|];, Pdfn] /

Pdfcf]jfbLn] ;xdlt u/]kl5 p;n]


lj/f]w ub{} ljz]if ;ldlt a}7s
alx:sf/ u/] s f] 5 . cWoIf
uR5bf/n] y?x6 / dw] ; af/]
k'g/fjnf]sg gu/]sfn] a}7sdf
a:g'sf] cf}lrTo gePsf] atfP .
-afF s L clGtd k] h df_

PG6\ofusf 3}6+ x] ?nfO{ slxn] xf]nf sf/jfxL < lgs6 eljiod} b'O{ ;+ljwfg / b'O{ ;Qf

sf7df8f} F . g] k fnL k| f ljlws


;xof]u ;d"x (NTAG) e|i6x?sf]

r\u'ndf k/]sf] yk /x:ox? v'n]sf]


5 . PG6\ofusf sfo{qmd k|aGws

ldlneutdf $! j6f Nofk6k, !^


j6f df]6/;fOsn / ljleGg sfo{qmdsf]

cg' ; Gwfg
cfof] u ,
-afF s L clGtd k] h df_

g]kfnsf] Oltxf;df ;a}eGbf 7"nf]


w|j' Ls/0fsf] ;+st] b]vf kb}5
{ . xfdLn]
eg] h:t} bf];f| ] ;+ljwfg ;ef k|ltufdL
tyf k|ltlqmofjfbL ;fljt eO{;s]sf]
5 . slyt $ bnsf $ g]tfx k]m/L
gofF 1fg]Gb| aGg] b':;fx; ub}{5g\ .
Psyfg k|ltyfg k|ltufdL ;+ljwfg
hf/L ug{ s f nflu pgLx
hLjgd/0fsf] n8fO{ nl8/x]sf 5g\ .
pgLxn] hf/L ug{ nfu]sf] ;+ljwfg
@)$& sf] eGbf klg sd;n ePsf]
tYof hgtfaf6 ;j{ q u/LPsf]
ljb|fx] af6 k'li6 ePsf] 5 . dWoklZrd
/ ;'b/" klZrdsf hgtfn] cfqmf]zsf]
cleJolQm :jk sfFu|]; Pdfn] /
Pdfcf] j fbLsf kf6L{ sfof{ n ox
tf]8kmf]8 ul/lbPsf 5g\ . Toltdfq
x}g g]tfxsf 3/xdf ;d]t 9'fd'9f
ug{ z'? u/]sf 5g\ . zfob klxnf]
k6s slyt 7'nf bnx lhNnf
lhNnfaf6 a9fl/g] ;+efjgf a9\b} 5 .
oL 7"nf g]tfx dWoklZrdaf6 w]/}

6f9f sf7df8f}+df 5g\ / dfq xf] gq


ToxfFsf hgtfn] pgLxnfO{ klg
5f8\g] lyPgg\ . k"0f{axfb'/ v8sfsf]
3/df ePsf] 9'fd'9f To;sf] Pp6f
;f+ s ] l ts 36gf xf] . ToxfF a f6
lgjf{lrt ;f+;bxnfO{ lhNnf gkms{g

x's
f/
lji0f' kGt

hgtfn] r] t jfgL lbPsf 5g\ .


;f+;b\x elg;s]sf 5g\, lhNnf
kmls{ g ] cj:yf 5} g . x' g klg
dWoklZrd / ;'b/' klZrd /fHosf
lj?4 :jt:km{'t ljb|f]x ul//x]sf] 5 .
pgLxsf k|bz{gxn] @)^@)^#
sf ljb|fx] nfO{ klg pl5g]sf] 5 . clg
k] m l/ oL a' h ' { j f bnfn g] t fx
k|ltufdL pS;fx6sf] cf/f]k nufO{
/x] s f 5g\ . of] eGbf 7" n f]
k|ltlqmofjfbL xs{t s] x'g ;S5 <
zlGt k'0f{ kdf ePsf cfGbf]ng /
k|bz{gnfO{ /fHon] ;'/Iff k|bfg ug's
{ f]
;f Jofks bdg u/]/ $, $ hgf
k|b{zgsf/Lsf] xTof u/]/ ;/sf/n]
cfgGb lnO/x]sf] 5 . of] eGbf 7"nf]
k|ltlqmofjfbL sbd c? s] x'g
;S5 < xfdLn] x]of}F slyt rf/
g] t fxn] 1fg] G b| s f] z} n Ldf
cfGbf]ngsf/L hgtfnfO{ wDsfP/
cfGbf]ng 5f8L ;+ljwfg lgdf{0fdf
-afF s L clGtd k] h df_

ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}

s= dfcf]T;] t'

&@
$!,, ebf} ^ ut] cfOtaf/ @)
@)&@
jif{ *, c+s $!

 ;DkfbsLo

;+ljwfg Gsf] sf/s gagf];\


g]kfnL sfFu;
]| , Pdfn] / Pdfcf]jfbL h;/L klg
Psyfg ;+ljwfg hf/L ug]{ /Gsf]df nfu]sf 5g\ .
;+ljwfgsf] d:of}bf ;ldltn] ;+ljwfgsf] kl/dflh{t
d:of}bf ;efd'v;dIf k]; u/]sf] 5 . ;+ljwfgsf]
d:of}bfdf ePsf sltko a'bF fx? cdfGo ePsf]
eGb} clxn] b]ze/ cfGbf]ng rls{/x]sf] 5 . ;+ljwfg
d:of}bfsf ljifodf 5nkmn x'bF f lrQ ga'em]kl5
;+ljwfg hf/L ug{ !^ a'bF d] f x:tfIf/ ug]{ dw]zL
kmf]/d nf]stflGqsn] tLg bnsf] ;fy 5f]8s
] f]
5 . hlthlt ;+ljwfg hf/L ug]{ egL tf]lsPsf]
lbg glhs cfpFb5
} , ToltTolt bnx?aLrsf]
;DaGwdf lr;f]kgf cfpFb5
} . hgtf s]xL ;Lldt
bn / ltgsf g]tfsf] :jfy{df hf/L ug{ nfluPsf]
;+ljwfg :jLsfg]{ kIfdf 5}gg\ . pgLx? :jt:k'mt{?kdf
hg;+ljwfg hf/L x'gk' g]{ cfGbf]ngdf b]lvG5g\ .
lsgls s]xL bn ljz]ifn] hf/L u/]sf] ;+ljwfgn]
;du| hgtfsf] efjgf, cfTd;Ddfg / hgclwsf/nfO{
;Daf]wg ug{ ;Sg] ;Defjgf klg 5}g . o;
cj:yfdf o; ;+ljwfg;efn] s'g} klg xfntdf
hgkIfLo ;+ljwfg hf/L ug{ g;Sg] k|:6 b]lvG5 .
t/fO{, kxf8, lxdfn, hfthflt, ln cyf{t\ s'g}
klg tx / tKsfaf6 of] ;+ljwfg;efn] hf/L u/]sf]
;+ljwfg :jLsfg]{ l:ylt g} b]lvFbg} . o;/L hgtfaf6
ljZjf; 6'6s
] f] ;+ljwfg;efaf6 Ps yfg ;+ljwfg
hf/L ug]{ d"vt{ f ug'{ :jod\ /fhgLlts bn /
ltgsf g]tfx?nfO{ cfTd3ftL x'g ;S5 . t;y{,
;+ljwfg;efsf] gf}6s
+ L aGb u/L cfdg]kfnLnfO{
;j{:jLsfo{ x'g] ;+ljwfg agfpg]lt/ nfUg' tLg
/fhgLlts bn / g]tfx?sf] ;fy} b]z / hgtfsf]
nflu lxts/ x'G5 . To;sf/0f tTsfn of]
;+ljwfg;ef lj36g u/L /fli6o /fhgLlts ;ef
cfof]hgf ug'k{ 5{ / ToxL ;efaf6 jt{dfg ;+s6sf]
lgsf; vf]Hg'k5{ . cGoyf b]z Gdf hfg] lglZrt
5 . b; jif]{ hgo'4 / !( lbg] hgcfGbf]ngaf6
k|fKt pknlAwnfO{ u'dfpg] g]kfnL hgtfnfO{ rfxgf
5}g, olb of] s'/fsf] x]Ssf ;/sf/ / Ps yfg
;+ljwfg hf/L ug{ pBt bnx?n] ga'g] xf] eg]
l:ylt eofjx x'g;S5, r]tgf eof .

/fatOfc t]u ^ f}be nf; @&)@

k|r08 afa'/fd k|ltufdL ;+ljwfgsf dltof/


ca s' g } z+ s f /x] g ls
;+ l jwfg;ef
k| l tqmflGt
qmflGtsf/Lxsf] cfof]u ag]sf]df
Pstfsf g]kfnsf ;+ljwfg;efn] 7"nf]
rrf{ kfof] . o;sf] k|rf/ ljZj:t/d}
eof] . g] k fnsf] ;+ l jwfg;efn]
ljZje/d} olt 7"nf] rrf{ kfpg'sf]
k5fl8 ljz]if ul/ g]skf -dfcf]jfbL_
n] ;+rfng u/]sf] dxfg bz jif]{
hgo'4 ;Lt of] ;+ljwfg;ef hf]l8P/
cfpg' g} xf] .
h'g @)%@ ;fn kmfNu'g !
ut] b ] l v tTsfnLg g] s kf dfcf]jfbL_n] ;z:q hgo'4sf] yfngL
uof], Tof] hgo'4 5 . & jif{s} jLrdf
eLif0f aGb} uof] / Pp6f /fli6o
;+s6sf] kdf v8f x'g k'Uof] .
tTsfnLg k|ltlqmofjfbL ;/sf/ /
ljb|fx] L dfcf]jfbL aLr zflGt jftf{
f/f /fli6o ;+s6 sf] ;dfwfg ug]{
cj:yfdf k'Uof] . @)%& ;fndf o'4
g]skf -dfcf]jfbL_ bf];|f] /fli6o
;Dd]ngjf6 ;+ljwfg;efnfO{ clGtd
j6g nfOg agfP/ b'O{ b'O{ k6s;Dd
;/sf/;Fu zflGtjftf{sf] 6]a'ndf
a:of] . b' j } k6s tTsfnLg
k|ltlqmofjbL ;/sf/x dfcf]jfbLn]
dfu u/]sf] ;+ljwfg;efsf] Ph]08fnfO{
:jLsf/ ug{ gdfg] kl5 dfcf]jfbL
k'gM eLif0f hgo'4df kmSof]{ / d'ns
'
u[xo'4df kl/0ft eof] . ;j{ljlbt}
s'/f xf] . tTsfnLg k|ltqmofjfbL
;/sf/xn] b] z JofkL kdf
;+s6sfnsf] 3f]if0ff u/]/ tTsflng
zfxL g]kfnL ;]gf kl/rfng uof] .
tTsflng sfFu;
]| , Pdfn]sf] ;/sf/n]
dfcf]jfbL g]tfxsf] 6fpsfsf] d"No
?= %) nfv;Dd tf]Sof] . bzf}F xhf/
-g]kfnL cfdfsf c;n tyf cfF6L
5f]/f5f]/Lxsf] xTof uof] . xhf/f}+
g]kfnL gful/snfO{ j]kQf kfof] hf]
clxn];Dd klg ;fj{hlgs ul/Psf]
5}g . xhf/f}Fsf] ;+Vofdf g]kfnL
gful/sxnfO{ 3fOt] / ckf
agfof] . o; k|sf/sf] k|lqmof /
kl/36gfxn] d' n ' s eofjx
cj:yfdf k'Uof] .
t/, @)%( c;f]h !* ut] /
@)^! ;fn df3 !( ut] x' F b }
tTsfnLg /fhf 1fg]Gb|n] /fhsLo
;Qfsf] ;Dk"0f{ clwsf/ cfkm\gf] xftdf
lnP/ ax'blno Joj:yfnfO{ ckb:t
u/L lg/+s'z tyf kmf;LjfbL ;Qf
;+rfng ug{ k'u] kl5 sf+u;
]| Pdfn]
nufotsf ;+;b jfbL /fhgLlts
bnx ju/df oflsPsf] d'9f]
em} jGg k'u] kl5 Psflt/ ;+;bjfbL
bnx klg g]skf -dfcf]jfbL_, l;t
sfo{ut Pstf gu/]/ cufl8 a9g
g;Sg] eP kl5 / csf]l{ t/ hgo'4
;+rfng ug{ /x]sf] dfcf]jfbL klg
hgo'4af6 kf/ kfpg g;Sg] 7x/df
k' u ] / /fhf 1fg] G b| f/f ;8sdf
oflsPsf ;+;bjfbL /fhgLlts
bnxl;t sfo{ut Pstf sfod
gu/] d f cufl8 a9\ g g;lsg]
;+Zn]if0fdf k'u] kl5 zlGt k|lqmof
df cfpgsf nflu @)^@ d+;L/ &
ut] ef/tsf] /fhwfgL gofF lbNnLdf
ef/tLo lj:tf/jfbsf] dWo:ytfdf
!@ a'Fb] ;dembf/L sfod eof] /
;+ljwfg;efnfO{ /fli6o Ph]08fsf
kdf :jLsf/ ul/of] .
of] klg ;a{ljlbt} s'/f xf] ls oxfF
!@ aFb' ] ;dembf/L hud} 6]s/] @)^@
^# sf] !( lbg] P]ltxfl;s hgcfGbf]ng
;kmn eof] . To;s} cfwf/d} @)^#
d+;L/ % ut] g]kfn ;/sf/ / tTsflng
ljb|fx] L ;d'x g]skf -dfcf]jfbL_sf]
jLrdf a[xt zflGt ;Def}tf ;+kGg
eof] . @)^# df3 ! ut] cGtl/d
;+ljwfg @)^# hf/L eof] . / tTsfnLg
ljb|fx] L g]skf -dfcf]jfbL_ cGtl/d
Joj:yflksf ;+;bdf k|jz
] uof] . /
@)^# r}qdf dcf]jfbL cGtl/d
;/sf/df ;fd]n eof] .
!@ a'Fb] ;dembf/L s} hudf

pleP/ @)^$ ;fn r}q @* ut]


P]ltxfl;s ;+ljwfg;efsf] lgjf{rg
;DkGg eof] / g]skf -dfcf]jfbL_ pQm
lgjf{rgaf6 ;a}eGbf 7"nf] /fhgLlts
bnsf] kdf ;+ l jwfg;efdf
pkl:ytd eof] . @)^% ;fn h]7

cfwf/df ;/sf/df hfg] sfd eof] /


ef/tl;t /fi63ftL ljr ;Demf}tf
ug]{, jfudltsf lsgf/df a;f]af;
ub}{ cfPsf ;'s'Djf;LxnfO{ 8f]h/
nufP/ p7Ljf; u/fpg], d'ns
' sf] Ps
dfq cGt/f{ l i6 o lqe' j g

hgo'4sf] hudf hgljb|f]x sf]


;fdl6s sfo{lbzf kfl/t u/] kl5
o;n] dfcf]jfbL cfGbf]ng leq Ps
k| s f/sf] t/+ u k} b f ul/lbof] /
Pdfcf]jfbLn] @)^( df3df ;DkGg
;ftf}F Pstf dxflwj]zgaf6 gofF

x:taxfb'/ s];L
o;/L dxfg\ bz jif]{ hgo'4sf
pknlAwx / !( lbg] P]ltxfl;s
hgcfGbf]ngn] lbPsf] DofG8]6 / hgtfsf]
rfxgf / efjgf tyf /fi6sf] cfjZostf,
adf]lhd k|ultzLn ;+ljwfg jgfpg]
of]hgf / ;+frnfO{ ;d]t lg:t]h kf/]/
o; k|sf/sf] kZrufdL tyf k|ltufdL
;+ljwfg hf/L ug{ k|ltqmflGtsf/L tyf
k|ltlqmofjfbL zlQmnfO{ sxfFaf6 ;fx; /
cfF6 cfof] t < pgLxnfO{ of] df}sf s;n] lbof] t eGg] s'/f g} a9L dxTjsf] ljifo
xf] . oxfFg/] :ki6 x'g] s'/f s] 5 eg] k|ltqmflGtsf/L tyf k|ltlqmofjfbLxnfO{ of]
df}sf lbg] sfd PsLs[t g]skf -dfcf]jfbL_ n] u/]sf] s'/f lbgsf] 3fd hlts} 5n{}
5 . Pdfcf]jfbLsf] g]tT[ jn] b]zL3ljb]zL k|ltlqmofjfbLxsf] ;fd' nDk;f/ k/]/
cfTd;dk{0f gu/]/ pgLxsf] lqmofdf ;fd]n x'g gk'us
] f] eP sfFu|;
] Pdfn]
h:tf k|ltqmflGtsf/L tyf k|ltlqmofjfbLxn] oltljWg crfSnL ug{ ;Sg]jfnf
lyPgg\ . klxnf] ;+ljwfg;ef r'gfjdf g} pgLxsf] xfnt b]lv;s]sf] lyof] .
))))
ca ;+ljwfg ;efsf] cf}lrTo ;dfKt eO;s]sf] 5 . sf+u;
] | , Pdfn],
Pdfcf]jfbL / dw]zL nf]stflGqs kmf]/dsf aLrdf Pp6f cfof]u;/x
slyt ;+ljwfg agfpg] kmf]/d ag]sf] 5 . $ hgfn] cWof/f] sf]7fdf a;]/
tof/ kf/]sf] of]hgfnfO{ ;+ljwfgdf ;dfj]z u/fpg] s;/t eO/x]sf] 5 .
bzjif]{ hgo'4sf of]hgfsf/ k|r08jfj'/fd o; k|ltufdL ;+ljwfgsf
dltof/ ag] kl5 oyfl:yltjfbL tyf k|ltlqmofjfbLxnfO{ k|ltufdL
;+ljwfg agfpg] ;'ud ePsf] 5 . ^)! hgf ;ef;b\x gofF jfg]Zj/sf]
h]nsf s}bL jGg k'us
] f 5g\ . cyf{t ^)! hgf ;ef;b\x sf+u;
] | , Pdfn],
Pdfcf]jfbL / dw];L nf]stflGqs kmf]/dsf e]8fafv|f ag]sf 5g\ .
pgLxsf] klg dfq km/s 5 3fF; gvfP/ /fi6s} caf}s
+{ f] 9's/' L l;Wofpg]
e]8fjfv|fdf kl/0ft ul/Psf] 5 .
!% ut] a;]sf] ;+ljwfg ;efsf] klxnf]
P]ltxfl;s j}7sn] @$) jif]{ zfx
j+ z Lo ;fdGtL /fhtGqfTds
/fHoJoj:yfsf] cTGo u/]/ ;+3Lo
nf] s tflGqs u0ftGqsf] 3f] i f0ff
ul/of] . To; lbgb]lv g]kfnn] Pp6f
gofF o'udf k|j]z uof] .
t/, dxfg\ bz jif]{ hgo'4sf]
g]tT[ j ;d]t u/]/ cfPsf] Pdfcf]jfbL
cWoIf k'iksdn bfxf/ k|r08 /
jfj'/fd e/fO{df pTkGg ePsf]
j}rfl/s ljrngn] ;fd|fHojfb /
lj:tf/jfbsf ;fd' nDk;f/ k/]/
cfTd;dk{0f ub}{ /fli6o kdf /
juL{o kdf ;d]t cfTd;dk0f u/]/
kf6L{n] lg0f{o u/]sf] ;fdGtjfb tyf
;fd|fHojfb lj/f]wL ;f/tTj af]s]sf]
hgtfsf] ;+3Lo u0ftGqfTds ;+ljwfg
agfpg] kl5 o; sfo{df b]zL ljb]zL
k|ltlqmofjfbL zlQmxaf6 if8\oGq
ePdf hgljb|fx] dfkm{t qmflGt ;DkGg
ug] { eGg] kf6L{ s f] cflwsfl/s
sfo{lbzf kl/Tofu u/L sf+u|]; /
Pdfn]n] cufl8 ;fb}{ cfPsf] zflGt
/ ;+ljwfg gfdlbOPsf] ;+;bLo
k'hLjfbL gf/fnfO{ cfTd;ft u/L
oyfl:yltjfbL Pj+ k|ltlqmofjfbL
lqmofdf ;fd] n x' g k' u ] kl5
Pdfcf]jfbL kf6L{ leq 7"nf] ljjfb k}bf
eof] . s/La Ps jif{;Dd b'O{ nfOg
;+3if{ rNof] . ToxLaLrdf k|r08
jfj'/fd e/fO{af6 ef/t ;dly{t
dw]zjfbL bnxsf jLrdf /fi63ftL
tyf hg3ftL $ j'b]F ;+emf}tfsf

ljdfg:ynnufot d'ns
' sf s/La !&
j6f ljdfg:ynfO{ ;+rfngsf] lhDdf
ef/tLo sDkgLnfO{ ;'Dkg] sfdsf]
k|of; eof] . o;sf ;fy} rLgdf
dfcf]T;]t'sf] d[To'kZrft ;+;f/s}
;j}eGbf zlQmzfnL / j}1flgs ljrf/
ePsf] / bz jif]{ hgo'4 n8]/ cfPsf]
hgd'lQm ;]gf g]kfnnfO{ k|ltlqmofjfbL
;/sf/L ;]gf c:yfoL SofDkxdf
kl/rfng u/]/ cfTd;dk{0f u/fpFb}
hgd'lQm ;]gfsf] lj36g u/fOof],
hgd' l Qm ;] g fn] jf] S b} cfPsf
xftxltof/x k| l tlqmofjfbL
;/sf/nfO{ a'emfOof] .
Tolt dfq xf] O g k| r 08
jfj'/fdjf6 oxfF;Ddsf] skd rflnof]
ls hgtfsf] ;+ljwfg agfpgsf nflu
*) k|ltzt sfd k"/f eO;s]sf]
;+ljwfg;efnfO{ @)^( ;fn h]7 !$
ut] /ftL Pssf;L lj36gn]
Pdfcf]jfbL leq rfn' /x]sf] cGt;+3if{
cyf{t b'O{ nfOg ;+3if{sf] :jk
pTsif{df k'Uof] / tTsfnLg PsLs[t
g]skf dfcf]jfbLsf jl/i7 pkfWoIf
tyf qmflGtsf/L ;d"xsf g]tf sd/]8
df] x g j} B ls/0fsf] g] t [ T jdf
Pdfcf] j fbLsf] leqsf] Pp6f
gj;+zf]wgjfbL lx:;fl;t ;DaGw
ljR5]b u/]/ @)^( c;f/ @ % sf]
af}4 e]nfdfkm{t gofF 9+usf] qmflGtsf/L
kf6L{ g] k fn sDklgi6 kf6L{
dfcf]jfbLsf] u7g ul/of] . / @)^(
df3 ! ut] ;DkGg kf6L{sf] ;ftf}+
P]ltxfl;s /fli6o dxflwj]zgn]

hgjfbL qmflGtsf] sfo{ q md /


sfo{lbzfnfO{ kl/Tofu u/] / k'h
F LjfbL
hgjfbL qmflGt cyf{t ;dfhjfbL
qmflGtsf] gfd lbOPsf] k'FhLjfbL
sfo{lbzf kfl/t ug{ k'Uof] .
Pdfcf] j fbLn] csf] { s]
k|ltqmflGtsf/L /sd cufl8 a9fof]
eg] cfk\mg} kf6L{sf] k|wfgdGqL jfj'/fd
e/fO{nfO{ x6fP/ ;jf]R{ r cbfntsf
jxfnjfnf k|wfg GofofwLz lvnf/fh
/]UdLsf] g]t[Tjdf s7k'tnL lgb{nLo
;/sf/ jgfP/ slyt bf] ; | f ]
;+ljwfg;efsf] lgjf{rg ;DkGg
u/fpg] @)^( r}q ! ut]sf] !! j'bF ]
/fi63ftL tyf hg3ftL ;+emf}tf kqdf
x:tfIf/ ug{ k'uk] l5 sfFu;
]| Pdfn]
h:tf oyfl:yfltjfbL tyf k|ltlqmofjfbL
zflQmxnfO{ yk an ldNof] .
/fli6o ;+s6 ;dfwfgsf] lglDt
kf6L{ s f] :yfkgf;F u } g] s kf
dfcf] j fbLf/f 7f] ; ul/Psf]
uf]nd]r;efsf] efunfO{ k|jz
] ug{
glbg], uf]ne]r;efsf] cfof]hgf;Dd
ug]{ if8\oGqdf nfu]sf] Pdfcf]jfbLsf]
g]tT[ j sf+u;
]| , Pdfn];uF s'ddf s'd
hf]8b\ } sfFwdf sfFw hf]8b\ } ^@ xhf/
g]kfnL ;]gf b]zJofkL kdf kl/rfng
u/]/ aGb'ssf] gfnsf] jLraf6 @)&)
;fn d+;L/ $ ut]sf] slyt bf];f| ]
;+ljwfg;efsf] lgjf{rg ;DkGg
u/fOPsf] 3f]if0ff ul/of] . t/, To;
lgjf{rgdf qmflGtsf/L ljrf/jf6
ljrlnt ePsf] , b] z Lljb] z L
-afF s L % k] h df_

/fatOfc t]u ^ f}be nf; @&)@

;fj{hlgs lgsfosf kbfwLsf/Ln]


;"rgf glbP kb 5f]8\g' k5{

;ftfsf] s'/fsfgL
) ;" r gfsf] xs s] xf] <
hgtfnfO{ s;/L a' e mfpg'
x' G 5 <
g]kfnsf] cGt/Ld ;+ljwfg @)^#
sf] wf/f @& df :ki6 efiffdf g]kfnL
gful/snfO{ ;"rgf kfpg] / hfGg]
xs df}lns xssf] kdf ;'lglZrt
ul/Psf] 5 / To;kl5 ag] s f]
g]kfnsf] ;"rgfsf] xs ;DalGw P]g
@)^$ df k|i6 efiffdf s'g} klg
;fj{hlgs lgsfodf /x]sf ;"rgfdf
gful/ssf] kx'Fr ;'lglZrt ul/Psf]
5 . ;fj{hlgs lgsfo eGgfn] ;a}
;+ j } w flgs c+ u x, ;/sf/L
sfo{nox, /fhgLlts bnx, s'g}
klg sfg'g4f/f u7g ePsf u}/
;/sf/L ;+:yfx, cGt/f{li6o ;+:yf
/ lghL If] q sf ;Dk" 0 f{
k|lti7fgxnfO{ hgfpF5 . g]kfndf
hlt klg ;fj{hlgs lxtsf] lgldQ
Ps eGbf a9L hgtfnfO{ ;'ljwf
k' / ofp5' eg] / :yfkgf ePsf
lgsfox 5g\ ltgdf /x]sf] ;"rgf
gful/sn] kfpg' k5{ . nf]stGqsf]
d'Vo cfwf/ :tDe eg]sf] g} jfs
tyf k|sfzg :jtGqtf, hgtfsf]
z;lQms/0f, v' N nf ;/sf/sf]
cjwf/0ff, kf/bzL{ / pQ/bfoL
;/sf/sf] ck] I ff oL ;a} s' / f
nf]stGqsf Bf]ts x'g . nf]stGq
d'n'sdf s'g kdf 5 eg]/ dfkg
ug{] ;"rgfsf] xssf] dfWodaf6 xf] .
To;sf/0f h'g d'ns
' df ;"rgfsf] xs
a9L eGbf a9L k|efjsf/L kdf
k| r ngdf cfp5 Tof] d' n ' s
nf]stGqdf pDbf d'n'ssf] kdf
7x5{ . h'g d'ns
' df ;"rgfsf] xssf]
k|of]usf] :t/ Go'g /xG5 Tof] d'ns
' n]
;ljwfgdf, sfg'gdf ToxfFsf g]tfn]
xfd|f] d'n's xf] eg] klg oyfy{df
nf]stGqsf] cEof;df Tof] d'ns
' tNnf]
>]0fLdf k5{ .
) ;"rgfsf] xs hgtfn] cem}
klg a' e m] s f 5} g g .
pgLxn] ;fj{hlgs rf;f]sf
ljifox a'em\g rfxbf klg
tL lgsfoxn] hfgsf/L
lbb } g g, pgLxn ] s;/L
k| o f] u ug{ ;S5g\ t of]
clwsf/nfO{ <
;"rgfsf] xs ;DalGw P]gdf k|i6}
kdf s] n]lvPsf] 5 eg] k|Tos
;fj{hlgs lgsfodf Pshgf ;"rgf
clwsf/L tf]lsg' k5{ . Tof] ;"rgf
clwsf/Ln] hgtfn] dfu]sf] ;"rgf
lbG5 elgPsf] 5 . klxnf] s'/f,
k|Tos ;fj{hlgs lgsfodf /x]sf
;"rgf, ;"rgf clwsf/L;Fu x'g' k5{ .
sfo{no k|dv
' n] ;"rgf clwsf/LnfO{
;'r
\ gf glbg sfg'g adf]lhd kfO{bg} .
Tof] ;"rgf lbFbf hgtfn] s'g} b:t't

ltg{' kb{]g . bf];|f] s'/f, sfg'gn] s]


eg]sf] 5 eg] o:tf] ;"rgf lnlvt
kdf dfu u/] klg lbg' k5{ df}lvs
kdf dfu u/] klg lbg' k5{ . csf{]
dxTjk"0f{ s'/f P kmf]/ ;fO{h;Ddsf]
sfuhdf bz k[i6;Ddsf] ;"rgf
hgtfn] lgz'Ns kfpF5g\ . hgtfn]
of] s'/fdf x]Ssf /fVg' k5{ . s'g} ;"rgf
l;8L cyjf l8:s]6df lng' k/of]
eg] k|lt l;8L jf l8:s]6sf] %)
k}ofF ltg{' k5{ . obL P y|L ;fO{hsf]
sfuhdf ;"rgf dfu ug{' k/of] eg]
k|lt k[i6sf] bz k}ofF ltg{' k5{ .
s'g} ;"rgf cjnf]sg ug{] jf x]g]{
dfq} x'g ;S5, To:tf] cj:yfdf cfwf
306fsf] s'g} z'Ns nfUb}g To;kl5
rfxL cfwf 306fsf] %) k}of b:t'/
nfUg] Joj:yf 5 . gful/sn] s] 7fGg'
k5{ eg] ;+ljwfgdf of] d'ns
' ;fj{ef}d
;Qf xf] eGgfn] g]kfndf /x]sf @
s/f]8 ^$ nfv hgtf ;fj{ef}d Xg
/ ;fj{ef}d hgtfn] d /}tL x' d}n]
s'g} g]tfsf], sd{rf/Lsf] rfs8L u/]/
;fj{hlgs lgsfodf /x]sf ;"rgf
;f];{kmf];{ nufP/ 3'; v'jfP/ lng'
k5{ eGg] cjwf/0ffaf6 cfd hgtf
klg dfly p7\g' k5{ . d]/f] of] g};lu{s
clwsf/ xf], ;+ljwfgn] dnfO{ ;"rgfsf]
xs df}lns xssf] kdf lbPsf] 5 .
d}n] ;"rgf dfu u5{' . ;"rgf glbg],
;"rgf n'sfpg] kbfwLsf/L pk/ d
/fli6o ;"rgf cfof]udf k'g/fj]bg
u/]/ To;nfO{ bl08t u5{,' To:tfnfO{
;fj{hlgs ck/fwsf] d'4f nufp5'
eGg] x}l;ot cfd hgtfn] sfod
ug{ ;Sg' eof] eg] ;"rgfsf] xssf]
k|rng a9]/ hfG5 . To;sf/0f
hgtf klg cfkm\gf] clwsf/k|lt
;hu /xg' k5{ . /fli6o ;"rgf
cfof]un] hgtfnfO{ ;"rgfsf] xssf]
hfgsf/L lbg ljljw sfo{qmdx
;~rfng ub{} cfPsf] 5 .
) sltko ;~rf/ dfWodxn]
g} klg ;" r gfsf] xssf]
k|of]u u/]sf] b]lvb}g o;sf]
sf/0f s] xf] n f <
clxn];Dd ;fj{hlgs lgsfo /
hgtfsf] aLrdf ;"rgf k|jfx ug{]
Pp6f dxTjk"0f{ s8L jf ;]t' eg]sf]
g} ;~rf/ dfWod xf] . kqsf/Ltf
If]qn] o;df k'ofPsf] of]ubfgsf]
hlt zAbdf k|z;f u/] klg sd}
x'G5 . t/ klg ;~rf/sdL{xn] lrQ
gb'vfpg] xf] eg] pxfxn] klg :ki6
9+un] ;"rgfsf] xssf] dxTj a'\em\g'
ePsf] 5}g . cfd ;~rf/sdL{nfO{
Pp6} nf]e s] 5 eg] l56f] eGbf
l56f] a|]ls Go'h lbg k5{ / l56f]
eGbf l56f] cGo ;~rf/ dfWodnfO{
pl5g]/ d}n] l56f] klxnf] k6s s'g}
klg ;"rgf ;fj{hlgs ug{ ;s] eg]

s;}n] klg s'g} klg lgsfodf dfu]sf] ;"rgf lbPg jf OGsf/ uof] eg] /fli6o ;"rgf cfof]un] Ps xhf/ k}ofFbl] v @%
xhf/ k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;S5 . olb Tof] ljefuLo sf/jfxLdf hfg ;Sg] JolQm /x]5 eg] To;nfO{ ;f]cGtu{t tLg
dlxgf leq ljefuLo sf/afxL x'G5 . csf{] s'/f, olb ;"rgf ;dodf lbOPg eg] k|ltlbg @ ;o k}ofFsf b/n] hl/jfgf
x'G5 . csf{] dxTjk"0f{ s'/f, olb Tof] ;"rgf gkfP/ s;}sf] lhpwg Hofgdf Iflt k'us
] f] 5 eg] /fli6o ;"rgf cfof]un] Iflt
e/fOlbg ;Sg] sfg'gL Joj:yf 5 . /fli6o ;"rgf cfof]un] lbPsf] b08 s;}n] dfGb}g eg] !) xhf/ k}ofF;Dd b08 x'g]
Joj:yf 5 . ;"rgf glbPs} cfwf/df s'g} klg ;/sf/L clwsf/L, s'g} klg JolQm, x'g ;S5 u}/;/sf/L lgsfoxnfO{ t
aGb;Dd u/fpg] sf/afxLsf] kxn /fli6o ;"rgf cfof]un] ug{ ;S5 .
/fli6o ;"rgf cfof]un] s'g} klg ;"rgf glbg] ;lrjnfO{ ;o k}ofF hl/jfgf ug{] xf] eg] Tof] ;lrj cjsfz kl5 s'g} klg ;fj{hlgs ;]jfsf nflu of]Uo x'bF g} .
xfdLn] ;o k}ofF bl08t ug{] xf] eg] s'g} klg d'Vo ;lrjn] To:tf] ;lrj jf sd{rf/LnfO{ lghfdlt ;]jf lbj;sf] lbgdf k'/:s[t lbg ldNb}g . u[xdGqfnon] h'g
lje'if0fsf] l;kmfl/; x'G5 / /fi6klt dxf]on] u0ftGq lbj;sf] lbgdf tSdf lbg'xG' 5 u0ftGq lbj;sf] lbgdf To;tf JolQmsf] gfd ;"rLs[t x'g ldNb}g . of] s'/f
a'emfpg] Tof] ;fgf] 5]:s] lgj]bg lyof] . Tof] lgj]bg xfn] kl5 ;lrj, l8hL hf] ;'s} klg ;fj{hlgs kb wf/0f u/]sf] JolQmsf] gf}gf/L uN5 . ;"rgf k|fKt x'G5 . To;
lgsfon] lbPg eg] /fli6o ;"rgf cfof]un] Tof] ;"rgf b08 ;lxt lbnfO{ lbG5 . olt ubf{ klg cfd dflg;n] hgtfsf] kdf /xg g;s]/ /}tLs} kdf /xg
vf]H5g\ eg] d}n] klg tkfO{x ljsl;t x'g:' , ;fj{ef}d hgtfsf] an a'em\g;' eg]/ ljgd|tfk"js{ cfu|x ug{' afx]s s]xL ljsNk /xb}g .

s[i0fxl/ af:sf]6f, k|dv


' cfo'Qm /fli6o ;"rgf cfof]u
d]/f] /]l8of] rN5, l6eL rN5, d]/f]
klqsf laS5 eGg] e|daf6 dfly p7\g'
k5{ . ;"rgfsf] xsn] s] eG5 eg]
s' g } klg ;" r gf ;DalGwt
clwsf/L;Fu cflwsf/Ls kdf lng'
k5{ . p;sf] b:tvt ePsf] sfuh
g} cfk"m;Fu eP/ ;"rgf k|sflzt
k|;fl/t u/] kl5 Tof] ;"rgfsf]
j}Btfdf s'g} k|Zg lrGx v8f x'bF g} .
bf];f| ] s'/f, o;/L ;"rgf cflwsf/Ls
k|dfl0ft u/]/ dfUg] k/Dk/fn] lj:tf/}
;fj{hlgs lgsfosf kbfwLsf/Lx
klg lhDd]jf/ xF'b} cfp5g\ . clxn]
t xfdL ;fj{hlgs kbfwLsf/Ln] klg
9f] s faf6 ;" r gf dfu] glbg] ,
em\ofnaf6 k|j]z u/] lbg] . xfdL
kqsf/n] klg 9f] s faf6 ;" r gf
dfUg'sf] ;f em\ofnaf6 ;"rgf dfUg],
eg;'g u/]/, uf]Ko kdf, cfkm\gf]
hfg klxrfgsf] cfwf/df s;}nfO{
;dy{g u/]/, s;}nfO{ k|efjdf kf/]/
;"rgf lnP/ o:t} u/]/ kqsf/Ltf
If]q klg slt~h]n ;Dd l6S5 < o;
k|sf/n] ;"rgfsf] xs eg]sf] o:tf]
s'/f xf] ls o;df s'g} klg kqsf/n]
b'ljwf dfGg' kb{g} . ;"rgfsf] xs
adf]lhd ;"rgf clwsf/L;Fu ;"rgf
dfu]sf] !% lbg leq ;"rgf lbG5g\ .
To;n] klg glbP sfo{no k|dv
' l;t
ph'/L ug{' k5{ . o;sf] sfg'gsf]
nDj]tfg s'/f] kqsf/n] / hgtfn]
;f]Rg' eof] eg] t o;df eGg' kg{]
s'/f] s]xL klg 5}g t/ clxn] cg'ejn]
s] b]vfp5 eg] xfdL clxn] of] kbdf
cfPsf] ^ dlxgf eof] of] cjlw leq
s'g} klg kqsf/n] lnlvt kdf
dfu u/]sf] ;"rgf () k|ltzt ;"rgf
;f] x L lbg k| f Kt u/] s f 5g\ .
ef]lnkN6 ;Dddf (& k|ltzt ;Ddn]
k|fKt u/]sf 5g\ eg] tLg lbg leq
;o k|ltztn] g} ;"rgf k|fKt u/]sf]
b]lvPsf] 5 . b08sf] lgldQ tof/
ePsf] s'g} klg sfof{no k|dv
' jf
;"rgf clwsf/L 5 eg] To;n]
kqsf/n] h];s
' } k|efj kfg{ vf]h] klg
To;n] ;"rgf lbFb}g . Tof] t /fli6o
;"rgf cfof]udf b08sf] lgldQ of]Uo
kbfwLsf/L dfq xf] . clwsf+ z
;fj{hlgs lgsfoxdf kqsf/n]
lnlvt lgj]bg lbPs} lbg jf ef]ln
kN6 k|dfl0ft ;"rgf kfPsf] cj:yf
5.
) sltko cj:yfdf ;" r gfx
ufoj kfg{ ] cj:yf klg t
5 lg <
s'g} klg kqsf/n] cfkm} leq
k|Zg ;f]Wg kof] ls clxn];Dd
kqsfl/tf u/]sf] slt jif{ eof] <
clxn];Dd ;"rgfsf] xs adf]lhd
sltj6f bvf{:t lbg' eof] < tL
bvf{:t lbbf sltj6f ;"rgf kfpg'

eof] of ePg < eGg kof] . clxn]


d} n ] s] b] v ] eg] clwsfz
;~rf/sdL{x ;"rgf lbFbg} g\ eg]/
elg/xg] t/ tkfO{ n ] s' g s' g
sfof{nodf lnlvt kdf ;"rgf
dfUg' eof] eg]/ ;f]Wbf Tof] t d}n]
dfu]sf] 5}g ;fyLxn] eg]sf] ;'gs
] f]
eg]/ eG5g\ . eg] kl5 klxnf] s'/f]
o;df ;'wf/ ug{' k5{ .
bf];f| ] s'/f], ;"rgfsf] xssf] P]gdf
k|i6 s] n]lvPsf] 5 eg] ;"rgf glbP
klg bl08t x'G5, ;"rgf cf+lzs
kdf dfq} lbP klg bl08t x'G5,
;"rgf gi6 u/] klg bl08t x'G5,
;"rgf tf]8df]8 u/]sf] kfOP klg Tof]
uDeL/ ck/fw x'G5 . clxn];Dd
cfof]un] ;"rgf glbPsf] xsdf
sf/afxL u/]sf] 5 . t/, ;"rgf
tf]8df]8 u/]sf] of ufoj kf/]sf]
xfdLn] kfPsf 5} g f} F . To:tf
kbflwsf/Lxsf] xfdLn] vf] h L
ul//x]sf 5f}F . ;"rgf ufoj kfg{n
] fO{
xfdLn] ;"rgfsf] xs df]lhd b08
u5f{}+ . To;kl5 lghnfO{ ljefuLo
sf/jfxLsf] lgldQ cufl8 a9fpF5f}F
/ lghn] clVtof/sf] b'kof]u u/]sf]
eg]/ sf/afxLsf] lglDt csf{] 7fpFdf
l;kmfl/; ug{ ;lsG5 . ;fy} o;/L
;/sf/L sfuhftx gi6 ug{] u/]df
t ltgnfO{ eljiodf ;/sf/L ;]jfdf
cof]Ug 7xl/g] u/L avf{:t ug{
;lsG5 . o:t} s'/fsf] vf]hL cfof]un]
ul//x]sf] 5 . To;}n] kqsf/xn]
To:tf kbflwsf/Lx /fhgLlts
If] q af6 uPsf] lsg gxf] ; \ ,
sd{rf/Lsf] dflyNnf] cf]xf]bfsf] JolQm
lsg gxf];\ To:tf unt lgotsf
JolQmx h;n] ;"rgf gi6 u5{ eg]
Tof] ck/fw xf] . To;sf] lj?4 /fli6o
;"rgf cfof]u v8f eP/ p7\5 .
To:tf kbfwLsf/LnfO{ ;] j fdf
/flv/xg x'Gg .
) ljleGg
u } / ;/sf/L
;+ : yfxdf klg ;" r gf lbg
grfxg
grfxg]] x
b] l vG5g\
pgLxnfO{ s] ;hfosf]
Joj:yf 5 <
s;}n] klg s'g} klg lgsfodf
dfu]sf] ;"rgf lbPg jf OGsf/ uof]
eg] /fli6o ;"rgf cfof]un] Ps xhf/
k}ofFb]lv @% xhf/ k}ofF;Dd
hl/jfgf ug{ ;S5 . olb Tof]
ljefuLo sf/jfxLdf hfg ;Sg] JolQm
/x]5 eg] To;nfO{ ;f]cGtu{t tLg
dlxgf leq ljefuLo sf/afxL x'G5 .
csf{] s'/f, olb ;"rgf ;dodf
lbOPg eg] k|ltlbg @ ;o k}ofFsf
b/n] hl/jfgf x'G5 . csf{] dxTjk"0f{
s'/f, olb Tof] ;"rgf gkfP/ s;}sf]
lhpwg Hofgdf Iflt k'us
] f] 5 eg]
/fli6o ;"rgf cfof]un] Iflt e/fOlbg

;Sg] sfg'gL Joj:yf 5 . /fli6o


;"rgf cfof]un] lbPsf] b08 s;}n]
dfGb}g eg] !) xhf/ k}ofF;Dd b08
x'g] Joj:yf 5 . ;"rgf glbPs}
cfwf/df s'g} klg ;/sf/L clwsf/L,
s'g} klg JolQm, x'g ;S5 u}/;/sf/L
lgsfoxnfO{ t aGb;Dd u/fpg]
sf/afxLsf] kxn /fli6o ;"rgf
cfof]un] ug{ ;S5 .
cfkm\gf] JolQmut / kfl/jfl/s
s' / fafx] s c? ;Dk" 0 f{ s' / fx
;fj{hlgs ;/f]sf/;Fu ;DalGwt
x'G5 . s'g} JolQmnfO{ cfk"mnfO{
cfjZos k/] s f] jf s' g } klg
;fj{hlgs ;/f]sf/sf] ljifodf ;"rgf
dfUg] xs 5 . ;+ljwfg d'ns
' sf] d"n
sfg'g xf] . d"n sfg'gn] gful/snfO{
lbPsf] xs c? s'g} klg sfg'gn]
lg:t]h ug{ ;Sb}g . s;}sf] sfg'gdf
oL s'/f uf]Ko x'g lbg ldNb}g eg]
klg Tof] bkmf ;+ljwfg;Fu aflemPsf]
x'gfn] aflemPsf] xb;Dd :jtM vf/]h
x'G5 . of] s'/frflxF Pp6f pbfx/0f
klg 5 . lqe'jg ljZjljBfno;Fu
pQ/k'l:tsf dfu ul/Psf] ljifodf
;jf{R] r cbfntn] g} lg0f{o ul/;s]sf]
5 . /fli6o ;"rgf cfof]udf s;}n]
pQ/ k'l:tsf x]g{ kfpF eg]/ b/vf:t
xfNof] . /fli6o ;"rgf cfof]un] Tof]
pQ/ k'l:tsf x]g{ lbg' eg]/ cfb]z
hf/L uof] . lqe'jg ljZjljBfnon]
k/LIff;DaGwL uf]kgLotf;DaGwL
sfg'g 5 . pQ/ k'l:tsf b]vfpg
ldNb}g eg]/ hjfkm lbof] . To;kl5
Tof] d'2f ;jf{]Rrdf uof] . ;jf{]Rrn]
k|i6 efiffdf s] eGof] eg] ;"rgfsf]
xs;DaGwL P]gn] kfFrj6f ljifodf
/f]ss
] f] 5 . kfFrj6f ljifodf lqljsf]
pQ/ k'l:tsf /f]s]sf] b]lvFb}g .
To;sf/0fn] lqe'jg ljZjljBfnosf]
P]gdf uf]kgLotfsf] bkmf x'Fb}df
;"rgfsf] xs;DaGwL P]gadf]lhd
;"rgf dfUg b/vf:t cfPsf] x'gfn]
Tof] bkmf nfu" x'Fb}g . Tof] cj:yfdf
;"rgfsf] xs;DaGwL P]g g} nfu" x'g]
x' g fn] lqe' j g ljZjljBfnosf]
uf]kgLtfsf] xs;DaGwL bkmf Ps
k|sf/n] lg:sfdL 5 eg]/ ;jf{]Rr
cbfntn] JofVof ul/;s]sf] x'gfn]
s' g } klg ;fj{ h lgs lgsfosf
kbflwsf/Ln] d]/f] sfg'gn] dnfO{ uf]Ko
/fVg ;x'lnot lbPsfn] ;"rgf lbg'
x'Fb}g eg]/ e|ddf /xg' x'Fb}g .
) tkfO{ + sd{ r f/L If] q af6
cg' e j a6 ' n ] s f] dfG5]
x' g ' x ' G 5 . k| d ' v cfo' Q mdf
lgo' Q m eP kl5 cfof] u sf]
sfd s;/L cufl8 a9fO/xg'
ePsf] 5 <
#$ jif{;Dd ;"rgf n'sfpg]
7fpFdf a;]sf] dfG5] clxn] ;"rgf

dfUg] 7fpFdf cfPsf] 5 eg]/ s]xL


;fyLxn] l6Kk0fL ug{e
' of] . Tof] /fd|}
klg xf] . Ps lx;fan] kmnfdnfO{
kmnfdn] sf6\5 eGg] g} xf] . t/ #$
jif{sf] d]/f] cg'ejn] sxfF, s;n]
s;/L ;"rgf n'sfpF5 eg]/ dnfO{
x]Ssf 5 . dGqfno, ljefusf s]xL
pRr kbflwsf/Lx ca ;"rgf
glbPdf cfof]un] b08 ug{ ;S5 eg]/
s]xL eosf] cj:yfdf x'g'x'G5 eGg]
klg ;'lgPsf] 5 . To:tf] eosf]
cj:yfdf /xg' kb{}g . ;fj{hlgs
lgsfodf /x] s f kbflwsf/Lx
;fj{hlgs kbwf/L JolQm ePsfn]
tkfO{x+ n] hgtfsf] kIfdf sfg'g /
;+ljwfgn] lbPsf] lglb{i6cg';f/
hgtfsf] ;"rgf hgtfnfO{ g} lbg]
xf] . tL ;"rgf tkfO{n] uf]Ko /fVg
kfpg' x' G g, s' g } klg dGqLsf] ,
;lrjsf], dxflgb{z
] ssf] tL ;"rgfdf
s'g} JolQmut x}l;ot klg 5}g .
/fHosf] gful/sn] lt/]sf] s/af6
tnj, eQf vfg] dGqL, ;lrj,
dxflgb{]zsn] ;fj{hlgs lgsfodf
/x]sf] ;"rgf d]/f] k]jf xf], d}n] lbg
rfx]df ;"rgf lbG5' grfx] lbGg
eGg] :jljj]sLo clwsf/ ;"rgfsf]
xs;DaGwL P]gn] lbPsf] 5}g .
To; sf/0fn] ;" r gf lbg'
pxfFxsf] lglDt afWofTds / clgjfo{
l:ylt xf] o;df ;Demf}tf x'g ;Sb}g .
k'if #) ut] xfdLn] sfo{ef/ ;Dxfln;s]
kl5 s/La @% lhNnfdf Jofks
kdf gful/sxdf ;r]tgf sfo{qmd
;~rfng uof}+ . ca ;"rgf dfUg
sfof{ n od} b/vf:t lbg' kb{ } g
cg5nfOgaf6 klg ;"rgf dfu ug{
;lsg] Joj:yf ul/Psf] 5 . ;a}
dGqfnoxdf ;"rgfsf] xs;DaGwL
s] cj:yf /x]5 eg]/ xfdLn] cf/6LcfO{
cl86 u/]sf 5f}F . h;/L xfdL lu|g
cl86 ug{] eG5f}F . dxfn]vf k/LIfssf]
sfof{non] k|Tos jif{el/ vr{ ePsf]
/sdsf] h;/L n]vf k/LIf0f u5{,
To;}u/L ;"rgfsf] xssf] cj:yf s]
5 eg]/ k/LIf0f ug{] k4lt cufl8
a9fPsf 5f}F . cf/6LcfO{ ah]6sf]
cjwf/0ff cufl8 a9fPsf 5f}F . k|Tos
lgsfon] ;"rgfsf] xssf] If]qdf vr{
ug{} k5{ . sDtLdf jif{df Ps k6s
dGqfnon] dftxtsf] lgsfodf /x]sf
sfo{no k|dv
' , ;"rgf clwsf/LxnfO{
e]nf u/]/ ;"rgfsf] xssf] ljifodf
5nkmn ug{' k5{ eg]/ lgb{z
] g lbPsf
5f}F . hlt klg g]kfn ;/sf/sf tflnd
s]Gb|x 5g\ tL tflnd s]Gb|xnfO{
h'g;'s} tflnd ;~rfng ug{ ;"rgfsf]
xs;DaGwL ljifo clgjfo{ kdf /fVg
eg]sf 5f}F . o;}u/L sIff ( sf]
;fdflhs lzIffdf ;"rgfsf] xs eGg]
-afF s L $ k] h df_

o:tf] 5, ljn u]6;\ sf kfrjif{] /0fgLlt


sf7df8f}F . ljn u]6\; ;+;f/s}
;a}eGbf wgL JolQmTj x'g\ . pgL
;+;f/s} ;a}eGbf 7"nf] ;km\6j]/ sDkgL
dfOqmf];km\6sf ;+:yfks ;d]t x'g\ .
!(%% cS6f]a/ @* df hGd]sf pgL
!((% b]lv cfh;Dd g} ;+;f/s} wgL
JolQmTjsf] cfkm\gf] 5lj sfod /fVg
;kmn 5g\ . pgsf] ;Dklt !% s/f]8
ljlnog cd]l/sL 8n/eGbf a9L /x]sf]
5 . pgsf ;Dklt / vr{sf af/]df
;+;f/e/ rf;f] /xg] ub{5 . cfh;Dd
pgn] y'k}| 7fpFdf nufgL u/]sf 5g\
eg] y'k}| bfg tyf ;xof]u klg u/]sf
5g\ . o;}lar casf] kfFr jif{df lan
u]6;
\ n] s] df nufgL ug{5
] g\, lsg
ug{5
] g\ eGg] s'/fsf] rrf{ oxfF ul/Psf]
5 . :d/0f /xf]: k|:t't egfOx ljn
u]6\;sf lgtfGt JolQmut zAbx
x'g\ . s]xL dlxgfcl3 d o'/f]ksf]
ofqfdf uPsf] a]nf d}n] casf] kfFr
jif{df ! ljlnog cd]l/sL 8n/ lSng
OghL{ 6]Sgf]nf]hLdf vr{ ug{ s'/f
atfPsf] lyPF . of] nufgL d} n ]
cfh;Dd u/]sf nufgLeGbf w]/}
x'g]5 . d of] nufgL o;sf/0f ug{
rfxG5' ls casf] kfFr jif{df o;
6] S gf] n f] h Ln] df} ; d kl/jt{ g sf]
;d:ofdf ;'wf/ NofpF5 eGg] s'/fdf
d k"0f{tof ljZj:t 5' . casf] lbgdf
xfdLn] cfly{s ;d[l4sf] gfddf
pTkfbg ul//x]sf sfa{g8fOcS;fO8
nufotsf xflgsf/s Uof;
pTkfbgnfO{ sd ub{} n}hfgsf] nflu
o; k|ljlwsf] k|of]u clgjfo{ ug{k' b{5
eGg] ljZjf;sf ;fy d of] nufgL
ug{ uO/x]sf] 5' . u/La b]zn] ub{}
gu/]sf] uNtLsf] ;hfoF ef]lu/x]sf 5g\
clxn]sf] ljs/fn ;d:of aGb}
uO/x]sf] df};d kl/jt{gnfO{ sd

;fj{ h lgs
===
lgs===

kf7 /fVg xfdL ;kmn ePsf 5f}F . sIff


* sf] ;"rgfsf] xssf] 5'} P]lR5s
lstfj tof/ eO;s]sf] 5 . sIff ^
b] l v !) ;Dd klg ;" r gfsf]
xs;DaGwL kf7 kf7\oqmddf k5{ .
g]kfnel/ /x]sf Ps nfv %) xhf/
lzIfsxsf] lgldQ ;" r gfsf]
xs;DaGwL lgb{l] zsf k'l:tsf tof/
eO;s]sf] 5 .
csf{l] t/, o;} jif{ ;fs{ :t/df
Pp6f ;"rgfsf] xssf] xfdL h:t}
cfof]uxsf] a}7s of ;ef ug{ ;S5f}F
ls g]kfnsf] kxndf eg]/ k|oTg ub{}
5f}+ . xfdLn] cfof]usf] kfFr jif{] /0fgLlt
kq klg tof/ ub{} 5f}+ . /, cfof]urflxF
Ps k|sf/n] xfd|f] kfFr jif{sf] xfd|f]
sfo{sfndf ;"rgf lng] lbg] cEof;df
uf]Ko sfo{ ;+:s[lt h'g 5 To;nfO{
v'Nnf sfo{ ;+:s[lt abNg k|oTg ug{,]
kf/blz{tfsf] dfWodaf6 e|i6frf/df
sdL Nofpg], ;'zf;gsf] efjgf
a9fpg], d'ns
' leq pQ/bfoL lhDd]jf/
/ v' N nf ;/sf/sf] cjwf/0ff
Jojxfl/s kdf hgtfn] cg'et" ug{]
u/L g} nfu" u/fpg] k|Togsf nflu
sDd/ s;]/ h'6s
] f 5f}F .
) clxn] cfof] u df s:tfs:tf
ph'/Lx k/]sf 5g\ / s'g
ljifodf a9L ph'/L b]lvPsf]
5 <
klxnf] s'/f, clxn] e|i6frf/hGo
ljifodf g} ph'/L k/]sf] 5 . vf;u/L
;/sf/L lgsfoxn] :6]zg/L v/Lb
ubf{sf t'ngfTds ljnx kfpF
elgPsf] 5 . ;'lgPcg';f/ kfOn6 k]g
s'g} dGqfnon] %) k}ofFdf lsg]sf]
5 eg] s'g} dGqfnon] ! ;o ^)
k}ofF;Dddf klg lsg]sf] 5 . oxL
s'/f 6f]g/df, kmf]6f]skL k]k/df ePsf]
cj:yf 5 .
bf];|f] s'/f, hlt klg :yfgLo
lgsfoxn] cfof]hgfxsf] lgldQ
k} ; f vr{ u/] s f 5g\ , To;sf]
n]vfk/LIf0fsf] k|ltj]bg, To;df
/fhgLlts ;~hfnaf6 sfd sf/afxL
ubf{ e| i 6frf/ ePsf] , /sdsf]
b'kof]u ePsf] ljifodf Jofks kdf

ug{sf] nflu d]/f] dfq k|of; /


nufgLn] wfGg ;Sb}g eGg] s'/f
lglZrt xf] . of] s'/f d}n] o'/f]k]nL
g]tfx;Fu klg 5nkmn ul/;s]sf]

OGwgsf] k|of]usf sf/0f xflgsf/s


OGwgsf] k|of]udf sld cfO{ df};d
kl/jt{gsf] ;d:of ;dfwfg x'g] dfq
geP/ ul/aL ;d]t x6\5 . d OGwg

5' . dnfO{ nfU5 of] Ps uDeL/ ljifo


xf] . lsgls olta] n f df} ; d
kl/jt{gsf] ;d:ofn] k|foM ul/a tyf
ljsf;f]Gd'v /fi6x a9L g} kLl8t
x'g] u/]sf 5g\ . Hofbf udL{, PSsf;L
kfgL kg{] tyf PSsf;L 3fd nfUg]
h:tf cfsl:ds df};d kl/jt{gn]
ljz]ifu/L v]tLkftL s} e/df lhjg
wfGg] ls;fgx x}/fg ePsf 5g\ .
o;sf sf/0fn] vfBfGg vktdf ;d]t
x| f ; cfpg ;S5 . ef] s d/L /
s'kf]if0fh:tf ;d:ofn] dxfdf/Lsf]
k lng ;S5g\ . o;n] oltsf jif{df
ul/aL x6fpg u/]sf] ;a} k|of; tyf
;kmntfnfO{ klxn]s} l:ytLdf kmsf{pg
;S5 . o;/L Pp6fn] u/]sf] uNtLsf]
;hfoF ;+;f/e/n] ef]Ug'kg{] l:ytL
cfOkg{] ePsfn] ca klg o;tkm{
Wofg glbP cGofo x'g]5 .
vf;} dxFuf] ltg{{ klg gkg{] o;

/ df};dsf] If]qdf ;'wf/ Nofpgsf] nflu


sbd rfNg] k|lt1f ub{5' . To:t},
;f]nf/ OGwg, Aof6L nufotsf j}slNks
OGwg k|of]u ug{ ;a}nfO{ k|fT] ;fxg ug{]
sfo{:jk o;sf] cfk"lt{ / vl/bnfO{
;xh agfpg] sfd ug{5
] ' . To;f] t,
cd]l/sf nufotsf b]zxdf o:tf
OGwgsf] d"No s]lx jif{otf 36\g] qmddf
g} /x]sf 5g\ . To:t} cfufdL lbgdf
klg yk ;xh aGg] s'/fdf ljZjf;
lbnfpg rfxfG5' . ;+;f/af6 xflgsf/s
Uof;sf] pTkfbgnfO{ l56f]eGbf l56f]
sd ug{] / j}slNks phf{ tyf OGwgsf]
k|of]udf hf]8 lbg] sfo{df ;kmntf
kfpgsf] nflu xfdLn] s]xL ;xh t/
clgjfo{ sbdx rfng'kg{] x'G5 .
h:t}
gof k| o f] u sf nflu ah] 6
o;sf nflu ;/sf/L cg'bfg
;a}eGbf pQd pkfo x'g ;S5 .

;/sf/n] sfa{gsf] pTkfbg Ps


k|ltzt klg gug{] vfnsf] gofF OGwg
pTkfbg ug{ cWoog tyf
cg';Gwfgsf nflu cg'bfgsf] Joj:yf
u/L o:tf] kmfObfhgs sfd ug{]nfO{
k|f]T;fxg ug{'k5{ . ;/sf/sf] o;
pbf/tfn] lghL If]qsf] nfugLnfO{
a9fpg] s'/f lglZrt 5 . o:tf lghL
;|ft] af6 cfPsf] /sdn] Pp6f sDklg
agfP/ ;+;f/e/ cfk"m;Fu ePsf] 1fg
ahf/df afF8g\ 5
] . o:tf xhf/f}F ljrf/
/ o; k| l jlw;DaGwL 1fg
ePsfxsf] ;of}F sDkgLx cfjZos
x'g ;S5g\ . pRr xfjfsf] jxfj tyf
;f}o{ phf{af6 OGwg lgsfNgsf] nflu
olt ah]6n] EofpFb}g . To;}n], o;
of]hgfnfO{ ;+;f/e/ afF8/] ;+;f/e/sf]
nufgL Pslqt ug{k' 5{ . km]l/ To;sf]
cfljisf/sf nflu OlGhlgo/ nufot
cGo d]l;g/L tyf dfgjLo ;|ft] tyf
zlQmsf] cfjZostf kg{] ;DaGwdf
klg ;'?df g} /fd|/L ljrf/ ul/g'k5{ .
sfa{g pTkfbg gug{] ahf/sf]
l;h{ g f ug{ ' k 5{ M o; OGwgsf]
k| o f] u af6 sfa{ g pTkfbg gx' g ]
lglZrt ePkl5 ;+;f/e/sf ahf/df
o;sf] k|of]u ul/g'k5{ . ;+;f/sf
h}ljs OGwg k|of]u u/]/ rnfOPsf
;Dk"0f{ pBf]uwGbf, Joj;fo tyf
d] l ;g/L ;fdfgxnfO{ t' ? Gt
kl/jt{g u/]/ j}slNks cyf{T sfa{g
pTkfbg gug{] OGwg k|of]u ul/g'k5{ .
u/La b]znfO{ Gofo;+jT tl/sfn]
x]l/g'k5{ M o:tf OGwgsf] d"No ;a}n]
wfGg ;Sg] lsl;dsf] /fVg'k5{ . ;a}
;fdfgx dxFuf] kg{ uPdf u/La
b]zxnfO{ ;d:of kg{] x'g ;S5 . To;}n,]
Joj;foLs kdf eGbf klg ;f+;l/s
enf]sf] lx;faaf6 x]//] sfd ug{' k5{ .

;"rgfsf] vf]hL ePsf] cj:yf 5 .


ljif]zu/L cleoGtfxn] lhNnf
lhNnfdf slt a]?h' 5 eg]/ cfFs8f
dflu/x]sf 5g\ . ;"rgfsf] xssf
cleoGtfxn] dfu ug{ yfn] kl5
a]?h'sf] c+s sd eO/x]sf] xfdLnfO{
hfgsf/L k|fKt ePsf] 5 . sxLF klg
/fHosf] 9's6' Ldfly unt lsl;dn]
lg0f{ox u/]/ s]xL JolQm / kIfnfO{
kf];fpg] lg0f{ox x'G5g\, To:tfsf]
;"rgf dfUg] k|rng klg a9]sf 5g\ .
To;} u/L ;dfgtfsf] xscGtu{t
ljleGg hflu/xdf k|jz
] ubf{ cfkm\gf]
dfG5] n fO{ kf; u/fpg] h] x ] G bf/
dfG5]nfO{ cg'QL0f{ u/fpg] u/]sf] eGb}
k/LIffdf lnOPsf pQ/k'l:tsfx
k/LIf0f u/fpg], To;df 6]jn
' ;
] g u/]/
cGtjf{tf{ lnFbfsf c+sx dfu ug{]
k|jl[ Q klg lgs} a9]/ uPsf] 5 . o;/L
;"rgfsf] If]qdf Ps k|sf/n] ;/sf/L,
u}/ ;/sf/L ;+:yf, ;fj{hlgs
:s'nx, a}sx, aLdf sDkgLx
;a};uF ;"rgf dfUg] k|rng a9]sf] 5 .
t/, klg h'g k|sf/n] ;"rgf dfu
ul/Psf] 5, Tof] k|j[lQrflxF ;f/}
pT;fxhgs 5}g . cfj &)&! df $
;o &) j6f cfof]udf k'g/fj]bg k/]sf]
lyof] . t/ &!&@ df $ ;o ^@ j6f
dfq} k'g/fj]bg kof] . s;}sf] egfO{ s]
5 eg] cfof]u lgs} lqmofzLn ePsf]
x'gfn] ;"rgf dfUg] ljlQs} k|fKt ePsfn]
klg ph'/L sd k/]sf] xf] . ;ft jif{sf]
cfof]usf] cjlwdf ;a}eGbf a9L ph'/L
k/]sf] jif{ &)&! g} xf] . ;'?sf] jif{
cfj @)^%^^ df cfof]udf s]an
!@ j6f dfq} ph'/L k/]sf] lyof] . o;n]
s] b]vfpF5 eg] g]kfndf ;"rgf lng]
lbg] k|jl[ Q cem} cuf8L a9]sf] 5}g .
g]kfndf s'g} klg lgsfon], s'g}
klg dGqfnon] d]/f] dGqfnodf of]
cfly{s jif{el/df olt hgtfn] ;"rgf
lnlvt jf df}lvs kdf dfUg cfPsf
lyP . ;"rgf olt hgfnfO{ lbof}F eg]/
eGg ;s]sf] cj:yfdf 5}g . of] t
t'ngf ug{] ljifo xf] . d'ns
' df d'Vo
;lrj, ;lrj, dxflgb{z
] sn] d]/f] sfd
kf/bzL{ 5, ;'zfgdf sfd u/],
k|efjsf/L 9+un] sfd u/], ;"rgf

lbPsf] 5' eg]/ df}lvs kdf eg]/


k'Ub}g . h;/L b"wdf kfgL ldl;Psf]
5 ls 5}g eg]/ dfkg ug{ NofS6f]ld6/
k|of]u ul/G5, To;}u/L nf]stGqsf]
cj:yf s] 5 eg]/ x]g]{ klg ;"rgfsf]
xs kL dfksoGq g} xf] . h;/L xfdL
df]6fof}F ls b'Anfof}F eg]/ s'g} j:t'dfly
pleP/ dfkg u5f{,+} To;}u/L k|Tos
dGqfno / ljefun] klg d}n] uPsf]
jif{ lbg ;s] eg]/ ;fj{hlgs ug{
;lsof] eg] dfq} kf/blz{tf cjnDjg
u/]sf] dflgG5 . of] s'/fdf cfof]un]
cfly{s jif{ &@&# df Pp6f sf];9] u+[' f]
;fljt ug{sf] lglDt of] u0fgf ug{sf]
lgldQ xfdLn] k|Tos dGqfnosf
;lrjnfO{ tLgj6f cfb]z lbPsf 5f}F .
klxnf] s'/f, ;"rgf clwsf/L clgjfo{
kdf tf]Sg', k|Tos tLgtLg dlxgfdf
;"rgf ;fj{hlgs ug{,' tLg ;"rgfsf]
xs;DaGwL P]gadf]lhd s;}n] klg
;"rgf dfUg cfP eg] pgLxsf] /]s8{
/fv] / u0fgf ug{ ' / k| T os jif{
;fj{hlgs ug{' eg]/ cfb]z lbPsf 5f}F .
ca cfly{s jif{ ;DkGg eP kl5
g]kfndf klg o:tf tYofsx
g]kfndf klg ;fj{hlgs x'G5g\ eGg]
s'/fdf cfof]u ljZj:t 5 .
) cgnfOgaf6 ;" r gf dfUg
;lsg] eP kl5 ;" r gf
cfof]udf hfgsf/L of ph'/L
cfpg ;lhnf] eof] . of]
cj:yfdf clxn] ;~rf/
dfWodxn] o;sf] k|of]unfO{
slQsf] cufl8 a9fPsf] b]lvof]
t <
clxn]rflxF lhNnflhNnfdf xfdLn]
sfo{ q mdx
u/] k l5
;~rf/sdL{xsf] o;df pT;fx cToGt
g} a9]sf] 5 . xfdLn] klg g]kfn kqsf/
dxf;+3sf ;efklt 8f= dx]Gb| lji6;Fu
klg 5nkmn ul//x]sf 5f}F . kqsf/
dxf;+ 3 sf] s] G b| L o a} 7 s a:of] ,
pxfx;Fu klg /fli6o ;"rgf cfof]usf
kbflwsf/Lxn] 5nkmn u/]sf 5g\ .
clxn] xfdL lhNnflhNnfdf hfFbf
;"rgfsf] xs;DaGwL clgjfo{ kdf
;" r gfsf] xssf] cleoGtf /
;~rf/sdL{xnfO{ Tof] sfo{qmddf

xfdLn] clgjfo{ kdf cfdGq0f ug{]


u/]sf 5f}F . ;~rf/sdL{df lgs} of]
ljifodf hfu/0f cfPsf] 5 .
;~rf/sdL{n] Ps k|sf/n] ;"rgfsf]
xssf] cleoGtf klg / hgtfdf
tYok"0f{ ;"rgf k|jfx ug{ ;Sg] cj:yf
klg 5 .
uPsf] a}zfv !@ / @( ut] h'g
dxfljgfzsf/L e"sDk uof] To; kl5
xfdLn] ljleGg ldl8ofsf] e|d0f uof}F .
To;af6 k|fKt ePsf] ;"rgfsf cfwf/df
k|wfgdGqLnfO{ !$ a'bF ] Wofgfsif{0fkq
a'emfPsf 5f}+ . To;df xfdLn] k|i6
efiffdf eg]sf 5f}+ hlxn] klg ;/sf/L
lgsfon] cfkm\gf ;"r
[ gf r':t b'?:t
P8ldlg:6l] 6e dfs{l] 6 eG5 . ;"rgf
k|Tos If0fdf lbO/xg' k5{ . olb
;/sf/L ;"rgfx k|efjsf/L 9+un] hfg
;s]g eg] lj1fkgsf] kdf eP klg
;TotYo ;"rgfx /]l8of], 6]lnlehg,
kqklqsf / cgnfOgaf6 /sd}
5'6o\ fP/ eP klg ;fj{hlgs ug{k' 5{ .
To;} ePg eg] unt ;"rgf ahf/df
cfpF5g\ To;n] emg hgtfnfO{ b'Mv
lbG5 . of] s'/fdf k|wfgdGqLsf]
Wofgfsif{0f u/fPsf 5f}F . of] s'/fdf
dlGqkl/ifb\n] pko'Qm lg0f{o u/f];\ .
of] s'/fdf kqsf/x klg ;"rgfsf]
xsk|lt ;hu x'gx' G' 5 . sfg'g / P]gsf
k|fjwfgx klg a'em\g' ePsf] 5 .
;TotYo ;dfrf/ k|sflzt ug{],
hgtfnfO{ cfjZos k/]sf] ;"rgf lbg
pxfFx ;kmn x'gx' G' 5 eGg]df cfof]u
9'Ss 5 .
) vf;u/L
of]
sd{ r f/L
k|zf;gaf6} ;"rgf lng sl7g
5 eGg] u'gf;f]x cfO/xG5
lg <
c? s]xL x}g . sfg'gn] xltof/
lbPsf] 5 . hgtfn], kqsf/n] sfg'gsf]
xltof/} k|of]u ug{ ;s]gg\ . d]/f]
ljrf/df s]6fs]6Ln] xftdf u'nn
] L
xftdf lnP/ lxF8b\ d
} f 9's/' db{g} .
u'nn
] Ldf d6\ofu|f /fv]/ tfs]/ xfGof]
eg] dfq} 9's/' dg{] xf] . ;"rgf dfUg]
b/vf:t lgMz'Ns kdf btf{ ug{
kfOG5 eGg] ljlQs} gful/s,
;~rf/sdL{ / s'g} klg ;"rgfsf] xssf]

/fatOfc t]u ^ f}be nf; @&)@

ko{6g ljz]if
kfNkf b/af/ ;+ux| fno aGg]
sf7df8f}F . kfNkfsf] P]ltxfl;s ynf] tfg;]gl:yt kfNkf b/af/ ca ;+ux| fno
aGg] ePsf] 5 . dlGqkl/ifb\sf] a}7sn] ;ft sd{rf/Lsf] b/aGbL :jLs[t u/]kl5
;+ux| fno aGg] ePsf] xf] . lhNnf k|zf;g sfof{no kfNkfsf] ;j{kIfLo e]nfn] Ps
dlxgfleq b/af/ If]q lgwf{/0f ug{] sfo{bn u7g u/]sf] 5 . emG8} !!) jif{ k'/fgf]
;'Gb/ / sfi7snfo'Qm P]ltxfl;s kfNkf b/af/sf] k'/fg} z}nLdf lgdf{0f ul/Psf]
lyof] . b/af/df rf/ tnf, rf/ j6f j'hf{, b'O{ j6f a}7s sIf, ^& j6f sf]7f /x]sf]]
5 . lj;+ @)^@ df tTsfnLg dfcf]jfbL cfqmd0fdf b/af/ k"0f{kdf Wj:t ePsf]
lyof] . lj;+ !(^# df tTsfnLg hg/n k|tfkzdz]/n] b}lgs k|zf;lgs sfo{
;~rfngsf nflu ;f] b/af/ lgdf{0f u/fPsf x'g\ .
/f0ff zf;gsf] cGTo kl5 @)!% ;fnb]lv P]ltxfl;s b/af/nfO{ tTsfnLg
;/sf/n] ;/sf/L sfof{nosf kdf kl/0ft u/]kl5 sl/a Ps bh{g sfof{no
/xFb} cfPsf lyP . lgdf{0f k|lqmofdf k'/fgf] b/af/sf h:t} sf7, Of, //f]ug
k'/ftflTjs dxTjsf j:t' geTsfO /fli6o ejgsf] u'?of]hgf k4ltcg';f/ b/af/
lgdf{0f ePsf] k|dv
' lhNnf clwsf/L k|d] nfn nfld5fg]n] atfP . b/af/ Wj:t
ePkl5 lhNnf k|zf;g, lhNnf ljsf; ;ldlt / /fli6o cg';Gwfg sfof{non]
kl/;/leq} 6x/f lgdf{0f u/L sfof{no ;~rfng u/]sf 5g\ .

cg'zf;g / g}ltstfljxLg JolQm kz'eGbf


klg t'R5 x'G5 . o;}n] /fli6o hLjgdf
x/]s cfofdxdf pbfx/0fLo cg'zf;g /
g}ltstf sfod ug{ cfh}bl] v cfkm}+af6
To;sf] ;'?jft u/f}+ .

g] k fn ;/sf/
;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno

;"rgf ljefu
cleoGtfn] Pp6f b/vf:t kmfNg]
ljlQs} t Tof] kbflwsf/L t lgu'/d'G6L
x'g s/} nfU5 lg . To;kl5 sfg'gL
k|so[ f z'? x'G5 . tkfO{n] xfn}sf 36gf
b]Vg' ePsf] 5 . s'g} ;+jw} flgs c+un]
s'g} ;fdfGo s'/f n]lvlbPsf] e/df
dlGqkl/ifb\sf] sqf] pRr kbdf lgo'lQm
x'g] a]nfdf dfG5]sf] j[lt ljsf;df slt
7"nf] rf]6 k/]sf] 5 .
/fli6o ;"rgf cfof]un] s'g} klg
;"rgf glbg] ;lrjnfO{ ;o k}ofF
hl/jfgf ug{] xf] eg] Tof] ;lrj cjsfz
kl5 s'g} klg ;fj{hlgs ;]jfsf nflu
of]Uo x'bF g} . xfdLn] ;o k}ofF bl08t
ug{] xf] eg] s'g} klg d'Vo ;lrjn] To:tf]
;lrj jf sd{rf/LnfO{ lghfdlt ;]jf
lbj;sf] lbgdf k'/:s[t lbg ldNb}g .
u[xdGqfnon] h'g lje'if0fsf] l;kmfl/;
x'G5 / /fi6klt dxf]on] u0ftGq
lbj;sf] lbgdf tSdf lbg'xG' 5 u0ftGq
lbj;sf] lbgdf To;tf JolQmsf] gfd
;"rLs[t x'g ldNb}g . of] s'/f a'emfpg]
Tof] ;fgf] 5]:s] lgj]bg lyof] . Tof] lgj]bg
xfn] kl5 ;lrj, l8hL hf] ;'s} klg
;fj{hlgs kb wf/0f u/]sf] JolQmsf]
gf}gf/L uN5 . ;"rgf k|fKt x'G5 . To;
lgsfon] lbPg eg] /fli6o ;"rgf
cfof]un] Tof] ;"rgf b08 ;lxt lbnfO{
lbG5 . olt ubf{ klg cfd dflg;n]
hgtfsf] kdf /xg g;s]/ /}tLs}
kdf /xg vf]H5g\ eg] d}n] klg
tkfO{x ljsl;t x'g:' , ;fj{ef}d
hgtfsf] an a'em\g;' eg]/ ljgd|tfk"js
{
cfu|x ug{' afx]s s]xL ljsNk /xb}g .
) ;" r gfsf] xs af/] ;/sf/L
lgsfodf s] s:tf] ;s{'n];g
x' G 5 <
clxn] d}n] a'em] cg';f/ d'Vo
;lrj, ;lrj ;a} of] ljifodf ;hu
x'gx' G' 5 . jf:tjdf o;nfO{ 3R3Rofpg
sdL ePsf] h:tf] dx;'; ePsf] 5 .
ljut b'O{ jif{ b]lv cfof]u kbfwLsf/L
ljxLg eof] / sd{rf/L tGqn] dfq}
cfof]u rnfpbf s;}nfO{ klg b08
ug{ ;Sg] clwsf/ sd{rf/Ldf ePg .
To;n] klg jftfj/0fdf sdL ePsf]
h:tf] dx;'; d}n] u/]sf] 5' . xfdL
k|dv
' cfo'Qm / cGo cfo'Qmx lgo'Qm

eP kl5 o;n] ult lnPsf] 5 .


) Pp6f 36gf d cfkm};u klg
;DalGwt 5, yfkfynLdf
/x]sf] g]kfnL k|fljlws ;xof]u
;d'x Pg6\ofudf ;"rgf dfUg
hfbf k" 0 f{ ;" r gf lbO{ P g,
csf{ ] t km{ xfd| f ] kl/ro kq
km\ofs]/ b'/Jojxf/ ;d]t eof]
o;df s:tf] k| s [ o f cuf8L
a9fpg ;lsPnf <
klxnf] s'/f, To; sfo{nosf] ;"rgf
clwsf/LnfO{ ;"rgf dfu ug{] xf] . !%
lbg leq ;"rgf clwsf/Ln] ;"rgf lbPg
eg] sfof{no k|dv
' ;Fu ph'/L ug{] xf] .
p;n] klg ;ft lbg leq ;"rgf lbPg
eg] /fli6o ;"rgf cfof]udf k'g/fj]bg
lbg] xf] . /fli6o ;"rgf cfof]un]
e|i6frf/hGo ultljlwdf t'?Gt ;"rgf
b]p eg]/ ;ft lbg] ;"rgf hf/L u5f{} /
Tof] klg g6]/] cf7f}F lbgdf csf{] Pp6f
r]tfjgL :jksf] csf{] cfb]z hf/L
u5f{+} . Tof] klg g6]/] ljefuLo ;hfo /
b08 k|:tfj u/]/ ;"rgf lbg afWo
kf5f{+} . lnlvt kdf ph'/L k/] kl5
Tof] dfG5] plDsP/ lxF8g\ ldNb}g . h;/L
clxn] ;fdfGo k|zf;gdGqL nfnafa'
kl08tn] l8eL / lkcf/ wf/L
sd{rf/LnfO{ l8eL 5f8 of hflu/ 5f8
eg]/ r'gf}tL lbPsf 5g\, To;}u/L k|dv
'
;"rgf cfo'Qmsf] x}l;otdf d}n]
;fj{hlgs kb wf/0f u/]sf k|f6] f]sndf
deGbf dflysf kbflwsf/L lsg gxf]pg
d}n] v'Nndv'Nnf r'gf}tL lbg rfxG5' .
dfu ul/Psf] ;"rgf tkfO{n] lbg' k5{
of tkfO{n] kb 5f]8g\ ' k5{ . o;sf]
n8fOFdf /fli6o ;"rgf cfof]u s'g} klg
xfntdf k5fl8 kb{g} . ;"rgf kfpg'
gful/ssf] g};lu{s clwsf/ xf] .
;+ljwfgeGbf 7"nf] sfg'g g]kfndf 5}g .
;"rgfsf] xssf P]gn] eg]sf % j6f
ljifox ;fj{ef}d;Qfdf uDeL/ c;/
kg{] ljifox, d'2f dfldnfdf cg';Gwfg
eO/x]sf ljifox, cfly{s uf]kgLotf,
hftLo b+uf km;fb lgDTofpg] vfnsf]
5 eGg] k|dfl0ft ug{' kof] of of] lgtfGt
JolQmut ;"rgf xf] eg]/ k|dfl0ft ug{
;Sg' kof] . cGoyf ;"rgf n'sfpg
kfOb}g .
l;h{gf ltlD;gf

/fatOfc t]u ^ f}be nf; @&)@

e|i6 e/t/fh ;'j]bLsf] gfnLa]nL


gf/fo0f g] k fn
/fhwflgnufot b]ze
} /L g]skf
dfcf]jfbLsf] hgsf/afxLn] e|i6xsf]
v}nf j}nf x'g yfn]sf] 5 . j}bl] zs
/f]huf/ ljefusf dxflgb]z
{ s e/t/fh
;'j]bLnfO{ ljKna g]t[Tjsf] g]skf
dfcf]jfbLsf sfo{stf{n] sfnf]df];f] bn]/
krf{5/];uF } ;'jb] Lsf] af/]sf] w/} st{t' x
;fj{hlgs ePsf] 5 . 7'nf] /sd sld;g
dfUg] / glbP x}/fg k/];fg ug{ dflx/
dflgPsf ;'jb] L dflysf] sf/afxL;Fu}
;/sf/ dfcf]jfbL dfly vlgPsf] 5 .
;'jb] LnfO{ cfqmd0f u/]sf] eGb} k|x/Ln]
sf7df8f}jF f6 /fli6o o'jf hg:jod\;j] sf]
cWoIf bLks rnfpg], a;Gt e]6jfn,
k|df]b lu/L, ;'dg ltdlN;gf, k"0f{axfb'/
ljs, pQd l;Ub]n / ltns dNnnfO{
kqmfp u/]sf] lyof] . pgnfO{ c:ktfndf
e]6g\ k'us
] f k|wfgdGqL ;'zLn sf]O/fnf,
k| x /L dxflg/LIfs pk] G b| s fGt
cof{nnufotsf /fHosf] pRr lgsfosf
kbflwsf/Ln] cfqmd0fsf/LnfO{ ;dft]/
sfg'gL sf/jfxL ug]{ cfZjf;g lbP/
kmls{Psf lyP .
of] 36gf;Fu} rrf{df cfPsf] ;'jb] Lsf
oL x'g,\ rlr{t xs{tx .
! = gful/stf sf08 M cy{dGqL
8f= /fdz/0f dxtsf] ;fy kfP/
;/sf/sf] pRr cf]xf]bfdf k'Ug
;kmn e/t/fh ;'jb] L gful/stfdf
jif{ 36fP/ klbo b'kof]u ug{
dflx/ AolQm x'g\ . pgsf] vf;
hGdldtL @)!$ ;fn c;f]h !%
ut] xf] . pRr txsf] k|zf;lgs
kx'r
F nfO{ b'kof]u u]/ lghfdtL
lstfavfgfjf6 cfgf] kmfO{n ufoa
u/]/ gofF kmfO{n v8f ug]{ ;kmn
ePsf /x] . pgn] @)!& ;fn c;f]h
!% ut]sf] hGdldtL sfod u/L
bf];f| ] lst]{ gful/stf lnPsf 5g\ .
h;n] gful/stf lst]{ / @ jif{
pd]/ yk]sf] kf]n v'Nof] .
@= lkcf/ sf08 M lu| g sf8{
lkcf/wf/L sd{rf/LnfO{ sfg"gL
kdf ;/sf/L ;]jfdf al~rt 5 .
b]zdf lu|gsf8{ / lkcf/wf/L
sd{rf/Lsf] nx/ rn] klg pgL o:tf
zlQmzfnL AolQm x'g\ . h;n]
lu|gsf8{ TofUg] jf /fhLgfdf lbg]
xf]Og . ;fdfGo k|zf;g dGqfnojf6
ul7t cg' ; Gwfg cfof] u nfO{
sfuhkq g} glbO{ c6]/ a;]sf 5g\ .
pgL ci6l] nofsf] lu|gsf8{wf/L AolQm
x'g\ .
# = dxt / nfnafa' 3D;f3D;L M
;fdfGo k|zf;gdGqL nfnafa'
kl08tn] lu|8sf/L / lkcf/wf/L
sd{rf/Ldfly lgzfgf nufpg
yfn]kl5 pgsf] k|dv
' r'gf}tLsf]
kdf v8f lyP . log} e/t/fh
;'jb] L . t/, klg dlGqkl/ifbsf]
j}7sdf eg] nfnafa' kl08tsf]
r'gf}tLnfO{ r'gf}tL lbg ;'jb] Lsf]

kIfdf v8f ePsf lyP, cy{dGqL


/fdz/0f dxt . /fh:j cg';Gwfg
ljefujf6 ;fdfGo k|zf;gsf]
cltl/Qm ;d'xdf yGsfOPsf pgnfO{
dxts} hf]8andf j}bl] zs /f]huf/
ljefudf nfluPsf] lyof] .

sd{rf/LnfO{ kqmfp u/]sf] 36gf


lgs} rlr{t lyof] . Tof] k|s/0fsf]
klxnf] e|i6 lyP ;'jb] L . 5fkfdfg{'
k"j{ g} clVtof/sf sd{rf/Ln]
hfgsf/L u/fPkl5 pgL 3/sf]
ofnjf6 xfd kmfn]/ ef/t km/f/

dlGqkl/ifbsf] j}7sdf dxt /


kl08taLrsf] h'xf/L=== kfq ag]sf
lyP ;'jb] L . dxt / ;'jb] Lsf]
lrghfg ;'jb] L s/ sfo{nosf] zfvf
clws[t x'bfF g'jfsf]6s} sf+u;] | L g]tfn]
h'/fPsf lyP .
$ = ;?jf sf08 M /fh:j cg';Gwfg
ljefusf] pkdxflgb]{zg x'bfF
sd{rf/L ;?jf a9'jfsf] df]ndf]nfO{
ug]{ Ps k|d'v lyP e/t/fh
;'jb] L . eG;f/ ljefusf] k|dv
' x'bfF
#! s/f]8 3f]6fnf u/]sf] cleof]u
pgnfO{ nfu]sf] lyof] . 6+sdl0f zdf{
/fh:j cg' ; Gwfg ljefusf]
pkdxflgb]z
{ g x'bF f klg logs}
df]ndf]nfO{ / ;j} sfdsf] xtfstf{
cfkm} lyP .
%= nf]sdfg sf08 M hgcfGbf]ng
bdgsf] bf]ifL 7xl/Psf nf]sdfgl;x+
sfsL{nfO{ clVtof/ b'kof]u
cg';Gwfg cfof]usf] k|dv
' agfpg
nfu]sf] eGb} Aofks lj/f]w ePsf]
lyof] . log} lj/f]wnfO{ dTy/ kfb}{
Pdfn], sf+u|];, Pdfcf]jfbLsf]
;dembf/L lgdf{0f ug]{ kbf{ k5fl8sf]
v]nf8L lyP, e/t/fh ;'jb] L .
k|r08, s]kL / ;'zLnnfO{ dgfpg
;Sg] pgsf] /x:odo snfsf]
sd{rf/L j[Qdf lgs} rrf{ lyof] .
oxL u'g ltg{sf] nflu g} nf]sdfgn]
lognfO{ 5'g ;Sb}gg\ .
^= ofn sf08 M tfTsfnLg
clVtof/ k|dv
' ;"og{ fy pkfWosf]
sfof{sfndf /fhZj ;d'xsf @@ hgf

ePsf lyP / d'2f cbfntdf


uPkl5 cbftndf ;a ;]l6
ldnfP/ g]kfn lelqPsf lyP . g]kfn
cfP nuQ} Ps /ft c:ktfn egf{
eP/ pgL w/f}6Ldf l/xf ePsf /
d'2fsf] ;kmfO{ lnP . Ps lbg klg
h]n lx/f;tdf g6]ss
] f pgnfO{
Gofofnon] ;d]t e|i6nfO{ ;'gkfgL
5s{g] sfd u/] . pgL Gofofnon]
;d]t 5'g g;Sg] e|i6 x'g\ .
&= ef/tLo gful/stf M gful/stf
a6'Ng lgs} ;f]lvg b]lvPsf ;'jb] Ln]
g]kfnd} b'Oj{ 6f gful/stf lnPsf
5g\ . t];f| ] gful/stfsf] kdf
pgn] ef/tLo gful/stf lnPsf
5g\ . clVtof/n] ;dfTg vf]Hbf
ef/t l5/]sf] ;'jb] L Ps aif{ ef/t
/x] ef/tLo gful/stfjf6}
ci6l] nofsf] lu|gsf8{ ;d]t lng
EofP . pgsf] g]kfn, ef/t /
ci6l] nof u/L $ j6f gful/stf
a6'n/] a;]sf 5g\ .
*= dxflwj]zg sf08 M nf]sdfgnfO{
clVtof/ k|dv
' agfpg ;a} bn
ldnfPsf ;'jb] LnfO{ cfg} kf6L{
dxflwj]zg ldnfpg lgs} sl7g
k/]sf] lyof] . s+fu|];sf] kf]v/f
dxfclwj] z gsf] a] n f dx] z
cfrfo{nfO{ r'gfj lhtfpg % s/f]8
lnP/ kf]v/f k'us
] f lyP . of] 36gf
;fj{hlgs eP;Fu} Jofks rnv]n
ePsf] eGb} g]tfxn] pgsf] /sd
nufgLsf] ljifodf k|Zg p7fPsf
lyP . pgn] % s/f]8 nufgLdf g}

dx]znfO{ r'gfj lhtfP .


(= jfOl;PnnfO{ afOs M ;'j]bL
/fh:j cg';Gwfg ljefusf] lgb]z
{ s
x'Fbf Pdfcf]jfbL o'jf ;+u7g
jfOl;PnnfO{ #% j6f df]6/;fOsn
kN;/ lgMz'Ns pknAw u/fPsf
lyP . ;+ljwfg;efsf] r'gfjdf
Pdfcf]jfbL klxnf] kf6L{ eP;Fu} o'jf
;+u7gn] e|i6rf/LnfO{ sf/afxL
b]zdf 7"nf] xNnLvNnL dRrfP;Fu}
cfk"mnfO{ sf/jfxLjf6 ;'/lIft
x'gaf6 aRgnfO{ pgn] afO{s afF8s
] f]
v'Ng cfPsf] xf] .
!)= o' y { k mf] ; { s f] of] h gf af6} a f6
lkmtf{ M o'jf ;+u7gsf] n8fs' b:tf
agfP/ rrf{df cfPsf Pdfn] lgs6
o'jf ;+u7gsf] lgzfgfdf klg k/]sf
;'jb] LnfO{ sf/jfxL ug{ lxF8s
] f] 6f]nL
cfwf jf6}jf6 lkmtf{ ug{ ;kmn JolQm
x'g\ ;'jb] L . cWoIf cf]nLsf] glhs
;DaGw /fVg ;kmn pgLdfyL
cfqmd0f ;'O{sf] kfpgsf] ;fy
cf]nLsf] lgb]z
{ gdf 6f]nL lkmtf{ ePsf]
lyof] .
!!= sG6] g / sf08 M dxfe" s Dk
kl5sf] klxnf]n] tftf]kfgL gfsf
cj?4 ePkl5 g]kfnL Joj;foLsf]
% ;o j6f sG6g/ km;]sf] lyof] .
tL sG6]6/ 5'6fpg lgs} xf/u'xf/
kl5 Joj;foLx ;'jb] Lsf] z/0fdf
k'u] . k|lt sG6]6/ ^ nfv /fh:j
ltg{k' g]d{ f ! nfv dfq lnP/ @
;oj6f sG6]6/ 5fl8of] . afFsL
sG6]g/nfO{ eG;f/ lk|m u/]/ leqfpg
;kmn ePsf ;'j]bLn] sG6]g/
dflnsjf6 df]6f] /sd c;'ns
] f] s'/f
aflx/ cfPsf] lyof] .
!@= dgfj t:s/LwGbf M >d l:js[t
g} glbO{ g]kfnL o'jfo'jtLnfO{ ljb]z
k7fpg] bnfnx;Fu glhs} /x]/
df]6f] /sd c;'Ng] u/]sf] cf]/f]k
klg ;'jb] LnfO{ nfUb} cfPsf] 5 .
!#= bz s/f]8sf] v]n M xfn;fn}
dfq ;'j]bLn] /fhwfgLsf $&
j6feGbf a9L Dofgkfj/
Aofj;foLaf6 bz s/f]8 /sd
sldzg dfu]sf lyP . ;f] /sd
lbg Aoj;foL ;xdt geP kl5,
pgn] x}/fgL lbFb} cfPsf 5g\ . of]
b]zdf sfg'gL /fHo 5 eg] o:tf
e|i6nfO{ sf/afxL lsg x'g ;Sb}g .
logsf k5fl8sf zlQms]Gb|x sf]
sf] sxfFaf6 ;~rflnt 5g < eGg]
a'emg h?/L 5 . oL dflysf t
rlr{t sf08x dfq xf]Og .
pgLaf6 k| t fl8t ;] a fu| f xL
hgtfxsf] hgdt ;+ux| g} ug]{ xf]
eg] pgfG;o k|ltztn] pgnfO{ e|i6
xf] eG5 t/ b]zsf] sfg'g cbfnt
/ clVtof/ ;d]t p;nfO{ 5'g ;Sb},
nfUb}g lj8Dagf e|i6xsf] /fh
rn]sf] b]zsf e|i6x lgs} 7"nf]
cfFs8fsf] ub}{ 5g\ .

df;' / d;'/f] p:t} p:t}

sf7df8f}F . d;'/f]df cTofjZos


le6fldg, kmfOa/ / vlghsf] ;fy}
k|fl] 6g klg x'g] ePsfn] o;nfO{ df;'sf]
ljsNk dfGg ;lsg] cWoogjf6 kQf
nfu]sf] 5 . d;'/f]sf] bfn ;'kfRo t
x'G5, of] k|fl] 6gsf] /fd|f] ;|ft] klg
xf] . d;'/f]sf] bfn /ftf], v}/f], kx]Fnf]
/ xl/of] /sf] x'G5 . cGo bfn /
u]8fu'8Lsf] bfFhf]df ;lhn} kfSg]
d;'/f]sf] bfndf kmfOa/ w]/} kfOG5 .
d;'/f]sf] Ps srf}/f kfs]sf] bfndf
b'O{ ;o #) Sofnf]/L, !* u|fd k|fl] 6g,
Ps u|fd lrNnf], !^ u|fd kmfOa/ /
$) u|fd sfaf{x] fO86] x'G5 . o;}u/L,
Ps srf}/f bfnn] xfdLnfO{ b}lgs
rflxg] kmf] n ] 6 sf] () k| l tzt,
kmnfdsf] #& k|ltzt, DoflUghsf] $(
k|ltzt, km:kmf]/;sf] #^ k|ltzt,
lyofldgsf] @@ k|ltzt, kf]6fl;odsf]

@! k|ltzt / le6fldg aL^ sf] !*


k|ltzt cfk"lt{ ub{5 . d';'/f]sf]
bfnaf6 xfdL l/af]km\nfleg, lgofl;g,
DoflUgh, lh, tfdf / ;]nl] god klg
kfpF5f}F .
sltko cg';Gwfgn] d';'/f]sf]
bfnh:tf jg:kltdf cfwfl/t
vfBj:t'df a9L vfg] u/]df dw'd]x,
df]6f]kgf / d'6s
' f] /f]usf] hf]lvd sd
x'g] hgfPsf 5g\ . d;'/f]s] bfndf
kfOg] kmfOa/, kmf]lns Pl;8 /
kf]6fl;odn] d'6s
' f] :jf:Yo ;'wfg{df
of] u bfg u5{ g \ . cd] l /sg x6{
P;f]l;P;gsfcg';f/ kmfOa/ clws
vfPdf xflgsf/s sf] n ] : 6f] / n
Pn8LPn sd ug{ ;lsG5 . cfxf/fdf
d;'/f]sf] bfn ;dfj]z u/]df xfdLn]
cTofjZos le6fldg, kmfOa/ /
vlgh t kfpF5f}F g} k|fl] 6g klg x'g]

ePsfn] o;nfO{ df;'sf] ljsNk dfGg


;lsG5 . pRr dfqfdf :ofRo'/6] 8] /
6fG; lrNnf] x'g] df;'sf] ;fdf w]/}
kmfOa/ x'g] d;'/f]sf] bfn vfg] u/]df
d'6s
' f] /f]usf] hf]lvd yk sd x'G5 .
o;} u /L, d;' / f] s f] bfndf kfOg]
kf]6fl;od, SoflN;od / DofUg]l;odn]
k|fs[ltskd} /Qmrfk 36fpF5g\ .
ue{jtL dlxnfnfO{ d;'/f]sf] bfn
pkof]uL x'G5 . aRrfdf hGdlasf/
gxf] ; egL uef{ j :yfsf] ;' ? sf
lbgdf dlxnfn] kof{ K t dfqfdf
kmf]lns Pl;8 vfg'k5{ / d;'/f]sf]
bfndf kmf]lns Pl;8 kfOG5 . ue{
/xg' Ps jif{ klxn]b]lv g} dlxnfsf]
z/L/df kmf]lns Pl;8 kof{Kt dfqfdf
ePdf ;do cufj} aRrf hGdg]
vt/f %) k|ltztn] sd x'G5 .
csf{]tkm{ d;'/f]sf] bfndf kfOg]

;]n]lgod k|foM cGo vfBj:t'df


x'Fb}g . ;]n]lgodn] xfd|f] z/L/df
OGkm\nfd];g /f]S5, 6\od
' / a9\g lbFbg}
/ k|lt/Iff k|0ffnL ;an kf/]/ /f]uf0f'
;dfKt kfg{ d2t ub{ 5 . ;fy}
z/L/sf] ;kmfOdf u/]/ SofG;/hGo
tTjxnfO{ klg aflx/ lgsfN5 .
z/L/df kmnfd tTj sd ePdf a9L
ysfO nfU5 . d;'/f]sf] bfndf kof{Kt
dfqfdf kmnfd x'g] ePsfn] ysfO
w]/} nfUg]xnfO{ of] pko'Qm 5 .
kmfOa/ w]/} x'g] ePsfn] kfrg
k|0ffnLnfO{ klg d;'/f]n] lxt u5{ .
slAhot / ckr x' g ] dflg;n]
d;'/f]sf] bfn vfP/ nfe kfpF5g\ .
w]/} kmfOa/ x'g] ePsfn] d;'/f]sf]
bfn vfPkl5 kof{Kt kfgL lkpg'
k5{ . cGoyf k] 6 df ;d:of
cfpg;S5 . Ph]G;L

k| r 08
===
08===
k| l tlqmofjfbL zlQmxsf ;fd'
cfTd;dk{0f ul/;s]sf] dfq xf]Og
oyfl:yltjfbL Pj+ k|ltlqmofjfbL
lsQfdf ;fd]n x'g k'us
] f], kf6L{ leqsf
qmflGtsf/LxnfO{ kfvf nufP/ r/d
cj;/jfbLxsf] 7"nf] e'm08nfO{
cufl8 nufP/ a9f] 3d08 bDe /
cx+sf/sf ;fy Pj+ u}/dfS;{jfbL z}nL
/ Jojxf/sf ;fy b'O{ ltxfO{ dt Nofpg
3d08sf ;fy r'gfjdf xf]ldPsf]
Pdfcf]jfbL nHhf:kb tl/sfn] r'gfjdf
k/flht x'g k'u] kl5 /fhgLlts zlQm
;Gt' n gdf klg kl/jt{ g cfpg'
:jfefljs} lyof] .
@)&) d+;L/ $ ut] ;DkGg
ul/Psf] elgPsf] slyt ;+ljwfg;ef
lgjf{ r gaf6 oyfl:yltjfbL Pj+
k|ltlqmofjfbLxsf] ;+ljwfg;efdf b'O{
ltxfO{ e Gbf a9L ax' d t cfof] .
;+ljwfg;ef hgtfsf] xftaf6 k'mTs]/
k|ltlqmofjfbLxsf] xftdf k'Uof] .
To;kl5 ;+ljwfg;efaf6 hgtfsf]
;+ljwfg aGg] ;a} ;+efjgfx 6'6/]
uP . / ;+ljwfg;efsf] cf}lrTo klg
;dfKt eof] . g]skf dfcf]jfbLsf]
g]tT[ jdf ;+rflnt ## bnLo df]rf{n]
jf/Djf/ clwsf/ ;DkGg /fhgLlts
;efsf] cfof]hgf, ;+ljwfg ;efsf]
lj36\g /fli6o ;/sf/sf] u7g
nufotsf dfuxnfO{ cufl8 ;fb}{
;8s ;+3if{ ;d]t ub}{ klg cfof] . t/
;Qfwf/Lx uf]nd]r ;Dd]ng ug{
tof/ ePgg\ . k|ltudgsf sfdxnfO{
cufl8 a9fO{ g} /x] .
;+ljwfg;ef leq klg n8\5f} kf6L{
Pstf klg ub{5f} eGb} g]skf
dfcf]jfbL nufot cGo dfcf]jfbL
cfGbf]ng leq sDo'lgi6 ;d'xx /
cGo cfk\mgf jl/kl/sf bfOefOnfO{
;d]t e'mSofpFb} 9fF6\b} 5n5fd /
if8\oGq tyf wSsf k'Uof] ub}{ cfPsf
Pdfcf]jfbL cWoIf @)&@ h]7 @%
ut]sf] dWo/ftL /fi63ftL tyf hg3ftL
!^ j'b] ;+emf}tfdf x:tIf/ u/]/
k|ltqmflGtsf/L Pj+ oyfltl:yltjfbL
tyf k|ltlqmofjfbLxsf] uf]6L aGg
k'u] kl5 k|ltqmflGtsf/L sfd yk
;+:yfut aGg k'Uof] / oyfl:yltjfbL
tyf k|ltlqmofjfbLxnfO{ dxfg\ !)
jif]{ hgo'4 tyf !( lbg] P]ltxfl;s
hgcfGbf]ngsf] DofG8]6 tyf hgtfsf]
efjgf / rfxgfljkl/t kZrufdL tyf
k|ltufdL ;+ljwfg hf/L ug]{ cfwf/
alnof] aGg k'Uof] . To;kl5 hgtfaf6
/fo;'emfj ;+sng ug]{ snfxLg gf6s
d~rg ub}{ k|ltqmflGtsf/L tyf
k| l tqmofjfbLx kZrufdL tyf
k|ltufdL ;+ljwfgsf] d:of}bf tof/ kfg{
;kmn eP .
o;/L dxfg\ bz jif]{ hgo'4sf
pknlAwx / !( lbg] P]ltxfl;s
hgcfGbf]ngn] lbPsf] DofG8]6 /
hgtfsf] rfxgf / efjgf tyf /fi6sf]
cfjZostf, adf]lhd k|ultzLn
;+ljwfg jgfpg] of]hgf / ;+frnfO{
;d]t lg:t]h kf/]/ o; k|sf/sf]
kZrufdL tyf k|ltufdL ;+ljwfg hf/L
ug{ k|ltqmflGtsf/L tyf k|ltlqmofjfbL
zlQmnfO{ sxfFaf6 ;fx; / cfF6 cfof]
t < pgLxnfO{ of] df}sf s;n] lbof]
t eGg] s'/f g} a9L dxTjsf] ljifo
xf] . oxfFg/] :ki6 x'g] s'/f s] 5 eg]
k| l tqmflGtsf/L
tyf
k|ltlqmofjfbLxnfO{ of] df}sf lbg] sfd
PsLs[t g]skf -dfcf]jfbL_ n] u/]sf]
s'/f lbgsf] 3fd hlts} 5n{} 5 .

Pdfcf]jfbLsf] g]tT[ jn] b]zL3ljb]zL


k|ltlqmofjfbLxsf] ;fd' nDk;f/ k/]/
cfTd;dk{0f gu/]/ pgLxsf] lqmofdf
]| Pdfn]
;fd]n x'g gk'us
] f] eP sfFu;
h:tf k| l tqmflGtsf/L tyf
k|ltlqmofjfbLxn] oltljWg crfSnL
ug{ ;Sg] j fnf lyPgg\ . klxnf]
;+ljwfg;ef r'gfjdf g} pgLxsf]
xfnt b]lv;s]sf] lyof] .
;fd|fHojfbL tyf ljZtf/jfbLx
/ ;du| g]kfnL hgtfsf b'Zrgxn]
dfcf]jfbLnfO{ bdgaf6 l;Wofpg
g;sg] ePkl5 zflGt k|lqmofdf NofP/
g] dfcf]jfbLsf g]tfxs} xftjf6 dxfg
bz jif]{ hgo'4sf pkn rLgx vtd
kfg]{ g]kfnL qmflGt ;DkGg ug{ glbg]
u|08 l8hfOgcg';f/ g} ljz]if ul/
ef/tLo lj:tf/jfbn] k| r 08
jfj'/fdnfO{ cfkmgf] sAhfdf lnP/
ef/tLo u'Ktr/ ;+:yf / sf] l8hfOg
/ of]hgfadf]lhd k|r08jfj'/fds}
xftjf6 hg3ftL / /fi63ftL tyf
k|ltzfnL ;+ljwfg agfpg jgfpg] h'g
of]hgf lyof] To;df @)&@ h]7 @%
ut] /ftL /fi63ftL / hg3ftL ;+ljwfg
jgfpgsf nflu !^ j'b] ;+Demf}tfdf
k|r08nfO{ x:tfIf/ ug{ nufOof] /
clxn] dx]Gb|jfbdf cfwfl/t 5 k|bz
] Lo
;+3Lo gfd lbOPsf] ;+ljwfg jgfpg
Gjf/fgb]lvsf] an nufO/x]sf 5g\
k|ltqmflGtsf/L zlQmxn] .
ca ;+ljwfg ;efsf] cf}lrTo ;dfKt
eO;s]sf] 5 . sf+u;] | , Pdfn], Pdfcf]jfbL
/ dw]zL nf]stflGqs kmf]/dsf aLrdf
Pp6f cfof]u;/x slyt ;+ljwfg agfpg]
kmf]/d ag]sf] 5 . $ hgfn] cWof/f]
sf]7fdf a;]/ tof/ kf/]sf] of]hgfnfO{
;+ljwfgdf ;dfj]z u/fpg] s;/t
eO/x] s f] 5 . bzjif] { hgo' 4 sf
of]hgfsf/ k|r08jfj'/fd o; k|ltufdL
;+ l jwfgsf dltof/ ag] kl5
oyfl:yltjfbL tyf k|ltlqmofjfbLxnfO{
k|ltufdL ;+ljwfg agfpg] ;'ud ePsf]
5 . ^)! hgf ;ef;b\x gofF
jfg]Zj/sf] h]nsf s}bL jGg k'us
] f 5g\ .
cyf{t ^)! hgf ;ef;b\x sf+u;
]| ,
Pdfn], Pdfcf]jfbL / dw];L nf]stflGqs
kmf]/dsf e]8fafv|f ag]sf 5g\ .
pgLxsf] klg dfq km/s 5 3fF;
gvfP/ /fi6s} caf}s
+{ f] 9's/' L l;Wofpg]
e]8fjfv|fdf kl/0ft ul/Psf] 5 .
ctM ;+ljwfgdf k|ltqmflGtsf/L Pj+
k|ltufdLxsf] ;+;f/d} Pp6f s'Voft
cfof]u aGg k'us
] f] 5 . of] s'Voft
cfof]un] cfhsf] @! cf}F ztfAbLdf k'u/]
;+;f/d} Pp6f s'Voft kZrufdL tyf
k|ltufdL ;+ljwfg l5} 3f]if0ff ug]{ tof/L
ul//x]sf] 5 . cfh;Dd ;+;f/df $@
b]zxdf ;+ljwfg;efaf6 gofF ;+ljwfg
ag] s f] Oltxf; 5 . g] k fn klg
;+ljwfg;efaf6 gofF ;+ljwfg jgfpg]
h'g k|lqmofdf k|jz
] u/]sf] lyof], Tof]
Oltxf;s} kl5Nnf] cjlwdf cfP/
s'Voft kZrufdL / k|ltufdL ;+ljwfg
aGg] ePsf] 5 .
g]skf dfcf]jfbL nufot bh{gf}
/fhgLlts bnx of] s'Voft ;+ljwfgsf]
ljkIfdf /x]sf 5g\ / cfGbf]ngsf]
cflwsf/L ;[li6 ug]{ bf}8df 5g\ .
l;df+sgs} ljifo / k|bz
] sf] gfdf+sgs}
ljifonfO{ lnP/ ;'b/" klZrd, e]/L, s0f{nL
tyf t/fO{sf] ;Dk"0f{ lhNnfsf hgtfx
jGb cfJxfg u/]/ s8f cfGbf]ngdf
plq;s]sf 5g\ . ca d'ns
' df cfuf]
aNg] lglZrt 5 . slyt k|ltufdL
;+ljwfgsf] 3f]if0ff;Fu} o;nfO{ hnfP/
v/fgL kfg]{ / vf/]h u/]/} 5f8\g] u/L
hgtf ;8sdf cfpg] 5g\ . ca
cfGbf]ngsf] ljsNk 5}g .

n]v, /rgf;DaGwL ;"rgf


o; ;fKtflxsdf k|sfzgfy{ /fli6o cGt/f{li6o dxTjsf n]v,
/rgf / tl:j/x pknAw u/fO{ ;xof]u k'ofpg' x'g ;DalGwt ;a}df
cg'/f]w ul/G5 . k|fKt ;dfrf/ / /rgfx k|sflzt ug]{ gug]{ ;Dk"0f{
clwsf/ ;Dkfbsdf lgxLt x'g5
] . k|sflzt gePsf ;fdu|Lx lkmtf{
gul/g] ePsfn] cfk"m;Fu d"nk|lt /fv]/ dfq k7fpg'xf]nf .

If]Kof:q ;fKtflxs
yfkfufp, sf7df8f},+ kmf]gM (*$!$)#*%!

E-mail : chhepyastra@gmail.com

/fatOfc t]u ^ f}be nf; @&)@

u|fdL0f ju{ ;+3if{df ;'lGt;nfn sf/jfxL

( bzjif{] hgo'4sf] ue{df s] lyof] <


lsg dflg;x cfkm\gf] JolQmut lhGbuL
r6Ss} 5f]8/] d[To'kqdf x:tfIf/ u/L
;xfbtsf] nflu nfd nfu] < dfG5] lsg
d[To'nfO{ c+ufNg tof/ eof] < cfk"mnfO{
alne]bLdf xf]Dg' s] Vofn7fsf] s'/f xf] <
@)%@ kmfu'g ! ut] hgo'4sf] cf}krfl/s
z'?jft ul/P klg Tof] hgo'4sf] ue{df
s] lyof] < xf], ToxL ue{sf] ljifonfO{ cfkm\gf]
;+:d/0fdfkm{t\ s]nfpg] k|of; u/]sf 5g\,
tTsfnLg hgd'lQm ;]gfsf la|u8] sld;f/
Zofds'df/ a'9fdu/ lrGtgn] . pgsf]
tL cfFwLdo lbg gfds k':ts k|sflzt
5.
;don] cfh xfdLnfO{ h'g 7fpFdf
pEofPsf] 5 / ef]ln sxfF k'ofpF5 < Tof]
s'/f clxNo} eGg ;lsGg . cfhsf
ldlt;Dd xfdL h] 5f}+ / ef]ln s] x'G5f}+ <
Tof] klg eGg ufx|f] 5 . hLjg ;+3if{sf]
df]8xn] dfgjhLjgnfO{ sxfF k'ofpF5 <
Tof] eGg ;lsg] ljifo /x]g5 . hLjgsf]
afNosfn s] lyof] < To;kl5sf] ;kgf
s] lyof] t/ ;dosf] cfFwLx'/Ln] s]
agfOlbof] < oL ;a} s'/f To;a]nf eGg
ufx|f] lyof] . cfh;Dd cfOk'Ubf xfdL lat]sf
aLrsf ;dodf eLif0f o'4sf] ofqL eof}+ .
clg km]l/ clxn] csf{] cfFwLn] ef}lts hLjg
/ dfgl;s hLjgsf] ;+;f/nfO{ 3]l//x]s}
5 . of] lhGbuLsf] cGTo 3/df x'G5 of
au/df Tof] klg clglZrt g} 5 . tyflk
cfh ;don] 3/df hlGdPsf] lhGbuLnfO{
3/ g 3f6 sf] df]8df pEofO;s]sf] 5 .
o'4 yfngLsf] clglZrt eljio, o'4sf]
ljsf; ;Fu;Fu} d"t{ x'bF } ubf{ cfh km]l/
;dosf] rqmdf eljio clglZrosf]
bnbndf km;]sf] 5 . h'g p2]Zosf] e'jF /Ldf
xf]ldof},+ Tof] s'/fxsf] d'gfkmf cfh r/d
cj;/jfbL tTjx / d'Le/ g]tfxsf]
emf]nfdf s}b ePsf] 5 . lxhf] xfdLn] h]
uof}+ / h] p2]Zosf nflu uof},+ Tof] x]bf{xb] } {
ls+jbGtLdf kl/0ft x'bF } uO/x]sf] 5 . To;}n]
tL ;a} s'/fx Pp6f dfG5]sf] zAb
;+of]hgf/f n]v/] jf k|of; u/]/dfq
k"0f{df ;'/lIft ug{ ;Dej 5}g . tyflk,
o; If]qdf sfo{/t /xg' ePsf ;a}
;fyLxf/f yf]/} w]/} zAbdf n]v/] / cGo
9+un] klg ;'/lIft ul/g' cfjZos 5 .
k/Gt', o; sfo{df klg hf] ;fFlRrs} hgo'4
/ o;sf 3f]lift p2]Zosf nflu ;dlk{t
;fyLx x'gx' G' Yof], pxfFxsf] cg'ej /
cg'el" tx clg ef]ufO{ / u/fO{sf
k|:t'ltx eGbf cj;/jfbL nf5L, nfnrL
/ gfd sdfpg] ef]sf tTjxn] g} ;'gs
] f]
cfwf/df k|fKt ;txL / l5kl5k]
cg'ejxnfO{ a9L n]Vg] u/]sf] kfOG5 .
o:tf] ;flxlTos k|jl[ Q xfd|f] o'4 ;flxTodf
klg la:tf/} xfjL x'bF } uO/x]sf] 5 . To;}n]
tL jf:tljs of]4fxsf] cg'ej /
cg'el" txnfO{ xfd|f] cfhsf] o'4 ;flxTodf
cGt/3'ng u/L cg'zLng ug{] xf] eg]
dfq o;sf] jf:tljs ;hLjtfsf] k"0f{tf
;Dej x'g5] . cGoyf, xfd|f] o'4 ;flxTo
af}l4s t:s/Lsf] bnbndf km;]sf] l5kl5k]
/ p/]G7]pnf] aGg k'Ug] 5 . o;sf] ul/df
/Iffy{ eP klg o; lbzfdf cfhsf
lhDd]jf/ kIfsf] uDeL/ kxn cfjZos
5.
clkt', cfh tL jf:tljs of]4fxsf]
lhGbuL kL8f, lrGtf / lg/fzfsf] e'jF /Ldf
3f]lK6Psf] 5 . cfGbf]ngsf ;SsnL of]4fx
tL df}sfk/:t tTjxsf] 5fFofd'lg
lslNrPsf 5g\ . slt t xtf; x'bF ,} ?Fb}
?Fb} kl/jf/ / cfkm\gf] lhGbuL arfpg],
clg vfg]nfpg] / a:g] rLhsf] hf]xf] ug{
ljb]zsf] uNnLdf el/of / s'NnL sfd
ug{ lxl8;s]sf 5g\ . sltko unt
sfdwGbfsf] yfngL u/]/ h]ndf s'lxPsf
5g\ . slt cfF;' lkP/ kf6L{nfO{ ;/fKb}
hLjg wfGg] af6f] vf]lh/x]sf 5g\ eg]
slt a+uf/f ahfpFb} g]tfxk|ltsf] cfqmf]z
;fFr/] clGtd w}ot{ fsf] k/LIf0f ul//x]5g\ .
tyflk, cfh kf6L{sf] af]nafnf lgsfodf
xf];\ of ;'v;'ljwf kfpg] lgsfoxdf eg]
r/d cj;/jfbL tTjxsf] rfs8L
rfKn';Ldf cfwfl/t gftf -/ut_, gZn df;'_ / neL -d'gfkmf_n] h/f uf8]sf] 5 .
cfh d}n] of] ;+:d/0f n]Vb} ubf{ oxL

e2f kl/b[Zoxsf] k|:t'ltdf ljutsf]


] f] 5 . /,
uf}/jzfnL dfcf]jfbL r'nD{ d 8'as
dfcf]jfbL km]l/ ljutsf] p;sf] 3f]lift
p2]Zok"0f{ ;kgf hf] nf]enfUbf] ;kgf g6'lb}
lgb|f e+u ePkl5 ct[Kt bosf] tntn
gd]l6P/ k'gM ToxL ;kgf b]Vg] sfdgf u/]em}+
dfcf]jfbL o'4sf] p2]Zo km]l/ slxNo} gb]lvg]
u/L x/fP/ hfG5 of ljkgfsf] oyfy{df
pleG5 < Tof] klg eGg ufx|f] 5 . k/Gt',
d}n] cfh of] eg] ToxL ;'Gb/ cfbz{kl| tsf]
cg'/fudf lnKt If0fdf u/]sf] ;'GtL;nfn
sfo{jfxLsf] 5f]6f] ;+:d/0f k|:t't ug{ rfxG5' .
s'/f cfheGbf ;q jif{cl3sf] xf] . d
Tolta]nf @) jif{] nSsf hjfg lyPF .
To;a]nf d]/f] hLjgeGbf Kof/f] ;j{xf/f juL{o
cfbz{ lyof] . ;j{xf/f ju{sf] ;Qf h;/L
klg of] b]zdf :yfkgf ul/5f]8g\ ] cbDo
;+sNkn] dnfO{ lbg/ft kf6L{sf sfddf
v6\g] pmhf{ k|bfg ul//x]sf] lyof] . ;j{xf/f
juL{o ;Qf :yfkgfs} nflu d cfk"mnfO{ g}
aln r9fpg' k/] v'zLsf ;fy r9fpg] k|0f
u/]sf] lyPF . lhNnfdf JofKt sf+u;
]| L
cTofrf/ / /fHo cft+snfO{ ;bfsf] nflu
d]6fpg xfdLn] 5fkfdf/ sfo{jfxLsf] cEof;
ug{] qmd cl3 a9fPsf lyof}+ .
To;a]nf k|x/L k|zf;g eg]sf] sf+u;] | Lsf]
akf}tL h:t} lyof] . dfgf}+ k'ln; eg]sf]
sf+u;] | Lxsf] k}ts
[ ;DklQ xf] . ;xL /
unt 5'6o\ fpg] / unt sfd ug{n] fO{
sf/jfxL ug{] eGbf klg h:tf] ck/fw
u/]klg sf+u;] | Lx eg]kl5 Tof] ;a} ;xL
7xofpg' kg{] / c?n] /fd|f] Goflos sfd
u/] klg Tof] ck/fw g} elgGYof] . pgLxsf]
Goflos sfo{sf] kl/efiffdf aa{/ bdg dfq
kb{Yof] . o;y{ qmdzM jftfj/0f
k|lt/f]wfTds, 3if{0ffTds / GfTds aGg
k'Uof] . To;}n] hgtfsf] tkm{af6 aa{/ bdgsf]
k|lt/f]w ug{s
' f] ljsNk afx]s s]xL afFsL
/x]g .
/fHo eg]sf] ;a} hgtfsf] ;femf lxtdf
;dlk{t j:t' xf] . /fHon] ;a}sf] Gofo /
cGofosf] oyf]lrt 5fgljg ug{' kb{5 .
Gofof]lrt sfd ug{n] fO{ ;Ddfg / sb/
ug{k' b{5 / cGofo ug{] hltnfO{ ;hfo
ug{k' b{5 . k/Gt', To;a]nf sf+u;] | L /fHo
cft+sn] k|x/L k|zf;g To;f] ug{ c;dy{
/Xof] . o;sf] ;f6f] k|x/L k|zf;g sf+u;] | sf]
k]jf ;DklQsf] df btf{ eof] . sf+u;] | Lxsf]
dfq ;'/Iff ug{] / c? ;a}nfO{ pTkL8gsf]
hfFtf]df lk:g] v]n rNof] . kmn:j xfdL
lgbf{i] f x'bF fx'bF } klg k|x/L / sf+u;] | L cTofrf/L
zfifsxsf] pTkL8g / bdgsf] lzsf/
x'bF } ubf{ xfdLleq ljb|fx] sf] Hjfnf bGsFb}
uof] . qmdzM sf+u;] | Lx;Fusf] d'7e]8n]
pTsif{ ksl8;s]sf] lyof] . pgLx k|foM
k|x/L cl3kl5 nufP/ k|x/Ls} aLrdf lx8\g]
ub{y] . k|x/L;Fu ldn]/ xfdLnfO{ af6f]3f6f]df
k|x/Lf/f lu/km\tf/ ug{ ayfGg], dWo/ftdf
ufpF3/df 5fkf dfg{,] dWo/ftdf n'6 /
anfTsf/sf] cft+s rnfpg], ;'/fsL nufP/
PsfPs ufpFdf cfP/ xfdLnfO{ 5f]Kg k|of;
ug{] h:tf dfgj lzsf/L eP/ sf+u;] | Lx
AjfF;f]em} tfs vf]lh/xGy] . xfdLh:tf ;of}+
o'jfx / hgtfxdfly em'7f d'2fsf] rf
nflu;s]sf] lyof] . h]n / lx/f;tdf dlxnf,
afnaflnsf / a'9fa'9L ;d]tn] el/g]
ub{Yof] . tf]/v v]Kg]xsf] x'nn] k|To]s
ufpFsf] af6f]3f6f]bl] v ;b/d'sfd;Dd nfOg
agfpFYof] . To;}n] sf+u;] | L cTofrf/;Fu} k|x/L
;+/lIft l:yltdf k|ToIf n8\g ;Dej
gePkl5 df}sf 5f]k/] k|x/Laf6 PlSnPsf]
a]nf 5fkfdf/ tl/sfn] cfqmd0f u/]/
r]tfjgL lbg' / r]tfpg' afx]s xfdL;Fu
csf{] ljsNk /x]g .
kmn:j xfdL u|fdL0f ju{ ;+3if{sf]
df 5fkfdf/ n8fO{sf] k|f/lDes cEof;
ug{ yfNof}+ . oxL ;]/f]km]/f]df lhNnfdf k"j{ /
klZrddf 5fkfdf/ bnsf] k|fsf df
n8fs' bn aGof] . /, 5fkfdf/ sf/jfxLsf]
klg k|f z'? x'g yfNof] . tL 5fkfdf/
6Ld;Fu Tolta]nf nf7Lx dfq xltof/sf]
df k|of]udf lyP . n's/] b'Zdgsf] ;"rgf
;+sng ug{,' ltgLxsf] ultljlw lgofNg',
pgLxsf] of]hgfx kQf nufpg' clg
af6f]df s'//] pgLxdfly ef}lts xdnf
u/]/ r]tfjgL lbg' 5fdfkf/ bnsf] k|fsf
df ul7t n8fs" bnsf] k|f/lDes nIo

lyof] . ToxL nIonfO{ k|fKt ug{] qmddf


ePsf /f]Nkf lhNnfsf bh{gf}+ sf/jfxLx
dWo]sf] Ps sf/jfxL lyof], pjf uf=lj=;=
lgjf;L ;'GtL;nfndflysf] u|fdL0f ju{
;+3if{sfnLg 5fkfdf/ sf/jfxL . hf] hgo'4
yfngL x'ge' Gbf 8]9 jif{cl3 /f]Nkf lhNnfsf]
kmufd uf=lj=;=sf] lemhf eGg] 7fpFdf
ePsf] lyof] .
pjf lgjf;L ;'GtL;nfn gfdsf] sf+u;] | L
g]tf k|x/Lsf] cnfjf JolQmut df s/fFt]
l;s]sf] JolQmnfO{ a8Luf8{ /fVby] .
To;a]nf pgL 7]Ssfkf / Jofkf/ klg
ub{y] . pjfaf;L hgtfnfO{ em'7f d'2f
nufP/ ;tfpg]bl] v lu/km\tf/ u/fpg],
n'6kf6 ug{,] tTsfnLg hgdf]rf{ -hf] xfnsf]
g]skf dfcf]jfbLsf] To;a]nfsf] r'gfj n8\g]
j}wflgs ;+u7gsf] df afa'/fd e/fO{sf]
cWoIftfdf lgld{t ;+oQ' m hgdf]rf{ g]kfn
gfdsf] ;+u7g xf], h;n] cfk"mnfO{ @)$*
sf] ;+;bLo lgjf{rgdf t];f| ] 7"nf] bnsf]
df pEofPsf] lyof]_ ;dy{s hgtf /
sfo{stf{xnfO{ s'6lk6 ;d]t ug{] / cfkm}n]
d'2f nufP/ h]n k7fpg] sf+u;] | L sdf08
U dWo]sf] Pp6f lyP .
;fob @)%! ;fnsf] sflt{s dlxgfsf]
lyof] . laxfgLsf] 3fd lj:tf/} dWofGxsf]
] ub{} lyof] . z/b] lr;f]sf]
r/0fdf k|jz
k"j{ ;GWofsfnLg ;do eP/ xf]nf lbgsf]
3fd ;a}sf] nflu Kof/f] j:t' nfUg yfn]sf]
lyof] . jiff{ ;lsP/ dfq xf]Og, ufpF3/df
ls;fgxsf] cGg leqofpg] d'Vo sfd
;lsPsf] 38L clg rf8kj{x klg
nufnu rln/xg] cjlw ePsf]n] ufpF3/
c;fWo} /dfOnf] x'GYof] . k|jfl;Psf
cfkmGtx rf8kj{sf] nflu 3/ kmls{P/
ufpF3/ el/e/fp x'g] / 6f9f6f9f ufO{e;+ } Lsf
uf]7x ;a} bz}ltxf/ h:tf] rf8kj{sf]
a]nf ufpF lelqg] ePsf]n] klg :jtM
hg;+Vofsf] s]Gb|Ls/0f pgL ufO{j:t'xsf]
ufpFd} s]Gb|Ls/0f x'g] x'bF f ufpF3/ To;a]nf
b}lgs d]nf kj{ rln/x]em}+ x'g] ub{y] du/
j:tLxdf . bdfxf, dfbn, afF;/' L h:tf
k/Dk/fut afWojfbgxn] ufpF3/
u'~hGy] / o'j' fo'jtLxsf] uLt, ;+uLt
clg k]d| efj ;f6\gsf] nflu of] cjlw
Pp6f cj;/o'Qm If0fsf] df pkl:yt
x'GYof] .
bz} ltxf/sf] gf}dtL afhfsf] u'~hgn]
o'jf /utdf gofF ult / pmhf{ k|jfx

;+:d/0f

Zofds'df/ a'9fdu/
ul/lbGYof] . a'9fkfsfx cfkm\gf kf}/v
ufyfsf] ctLtnfO{ ;Demb} dg{] dfG5] t
cefuL xf], afFRg]xsf] nflu pxL z/b df};d_ / pxL a]nf -;do_ cfpF5 eGb}
cfkm\gf /f]dflG6s ctLtnfO{ j}/flub}
;DemGy] . of] cjlwdf ufpF3/df l;+uf?
gfrsf] efsfn] /f}gs dRrfpFYof] . clg
dfbn ahfpg] s'/fn] ;a} o'jfxnfO{
s]lGb|t ub{Yof] . ltxf/] e}nf]sf] of] a]nf
v'a k|ltIff ul/GYof] . r]nLx efO6Lsfsf]
k|ltIff ub{} dvdnL k"mnsf] dfnf pGg]
;kgfn] /f]dflGrt x'Gy] . cfkm\gf
lk|ohgxsf] jflif{sdf o; If0fsf]
;xrfo{ / ;xsfo{n] ;a}sf] dgdf k|zGgtf
5fpFbYof] . dg k/]sf] Kof/f] ;fyL clg
;fyLxsf] e]63f6x o'jf o'jtLsf nflu
efjL lhGbuLsf] ;'Mvb\ z'?jftLsf ulx/f]
:kz{ cg'el" tsf] ;+sNkkq aGby] .
k/Gt', ablnPsf] /fhgLlts dfxf]ndf
oL u|fdL0f hLjgsf] of] ;xh lgoddf s]xL
jif{otf vf;u/L @)$^ ;fnsf] /fhgLlts
kl/jt{gkl5 hah{:t x:tIf]k ePsf] lyof]
/ em08} IftljIft eO;s]sf] lyof] . bnLo

;+3if{n] ufpFx ljeflht ePsf lyP .


hghftLo ufpFxdf ;d]t /fhgLlts
;dLs/0fsf] rfk a9\bf] lyof] . tL
/fhgLlts ;dLs/0fxsf] aLrdf
cGt/3'ngeGbf cGt/;+3if{sf] :t/ w]/} dfly
/x]sf] kfOGYof] . cem lgs6 ljutsf b'O{
jif{xdf t emg} k|x/L bdg / x:tIf]ksf
cft+sk"0f{ 5fFofn] ;d]t ufpF3/df k|jz
]
ul/;s]sf] lyof] . k|x/Lxsf] nflu
rf8kj{x sf+u;] | L OR5fg';f/ l/;OjLdf
k/]sf dflg;xnfO{ 5f]lklbg] Pp6f ;'gf}nf]
cj;/ aGg yfn]sf lyP . k|x/L / sf+u;] | sf
nflu dfgj lzsf/ ug{] cj;/ lyof] eg]
hgtfsf nflu cft+s / bdgsf] r/d
ah| ;xg ug{] 38Lsf] df rf8kj{x
cfpg yfn]sf lyP .
;don] ;a}nfO{ l;sfpF5 / hxfF
;d:of x'G5, ToxfF pkfo klg x'G5 . hxfF
bdg x'G5, ToxfF lj:kmf]6 hGdG5 . zfGt
kfgLnfO{ klg w]/} ttfof] eg] pDnG5 .
l7s oxL l:yltdf lyP /f]NkfnL u|fdL0f
hgtf . pgLxsf nflu bdgsf] lj?4
k|lt/f]w clgjfo{ s8Lh:t} eO;s]sf] lyof] .
rf8kj{ hgtfsf] ;'v l5g\g] ;fwgsf df
sf+u;] | Lxn] k|of]u uy{] eg] tLgsf] kl/jf/df
klg a]vz
' Lsf] afbn d8fl/lbg k|lt/f]wsf]
tof/Ldf hgtfsf] tkm{af6 xfdL n8fs'
bndf cfj4 o'jfx nflu;s]sf lyof}+ .
To;a]nf xfd|f] b'lgofFdf b'Mv}bM' v / pgsf]
;+;f/df v'zL v'zL dfq x'g] s'/f xfd|f]
nflu ;Xo lyPg .
ltlyldlt t ;Demg ;lsPg t/
sflt{ssf] k|f/lDes lbg x'g' kb{5 . cfh
Tof] lbgsf] ;Demgf ubf{ Tof] sf/jfxLsf]
;+of]hg ug{] sld;f/ tyf sdf08/
cfb/0fLo sd/]8 lsdaxfb'/ yfkf
;'gLn_sf] ;xfbt eO;s]sf] 5 . To;
sf/jfxLdf ;xefuL dWo h}dfs;nf
lgjf;L wgl; a'9fyf]sLsf] c;fdlos
lgwg / t]jf lgjf;L ;+uLgsf] bfs}
;tjl/of sAhf ubf{ ;xfbt eO;s]sf]
5 . a8frf}/ ;]jf/ lgjf;L sdn
a'9fyf]sLsf] / r]tdfg vqL knfog
eO;s]sf 5g\ eg] To; sf/jfxLdf ;dfj]z
ePsfdWo] t]jfsf Pshgf ;fyL / ddfq
cfGbf]ngsf] lg/Gt/tfdf 5f}+ .
lbgsf] P3f/ aHb} lyof] . s= ;'lgnsf]
kq / b'Oh
{ gf t]jfL ;fyLx lnP/ df=
lj= a8frf}/df cWoog/t h}dfs;nf
lgjf;L wgl;+x a'9fyf]sL d]/f] 3/df cfOk'u] .
sdn a'9fyf]sL, r]tgf vqL / d /ftdf
k|x/Lsf] ;Defljt /ftsf] 5fkfaf6 aRg
;'/lIft :yfgdf ;'t/] vfgf vfgsf] nflu
d]/f] 3/df cfP/ l9F8f] ksfpFb} lyof}+ . l7s
To;}an] f ;fyLxsf] cfudg ePkl5 xfdLn]
l9F8f]sf] kfgL yKof}+ / kq k9\of}+ . kqdf
ef]ln laxfg ;'GtL;nfn p;sf] a8Luf8{sf]
;fy ;'nLrf}/af6 pjf hfg] tyf cfh pm
lnjfaf6 ;'nLrf}/ af; a:g cfpg] s'/f
pNn]v lyof] . t;y{ of] cj;/df p;nfO{
af6f]df s'//] 5fkfdf/ cfqmd0f u/L :jfut
ug{k' g{] s'/f klg pNn]v ul/Psf] lyof] .
To;sf nflu b'Oh{ gf t]jfL ;fyLx ;d]t
k7fOPsf] s'/f hgfpFb} kqjfxs wgl;nfO{
laxfg} ;'nLrf}/ k7fO{ ;'GtL;nfnsf] ultljlw
x]g] { / xfdL;Dd va/ k'ofpg] b"tsf] df
k|of]u ug{ pNn]v ul/Psf] lyof] .
xfdL ;a} l9F8f] agfP/ l;:gf]sf]
t/sf/L;Fu vfof}+ . /ftdf uf]7df ;'Tbf
lr;f]n] lgb|f Tolt ;lDk|Psf] lyPg . To;}n]
lbgdf k|x/L cfOxfNg] ;Defjgf gePsf]n]
xfdLn] ef]lnsf] sf/jfxLsf] vflt/ ;d]t
cfh} ;'Tg'kg{] s'/fnfO{ Wofgdf /fVb} cfFugdf
u'Gb|L cf]5o\ fP/ 3fdsf] cfgGbdoL /fkdf
lgbfof}+ . ;fFem ;"of{:tk"j{ g} xfdL p7\of}+ .
vfgf agfpg] tof/Ldf nfUg'kj" { xfdL
ef]lnsf] sf/jfxLsf] ljifodf a}7s a:of}+ .
wgl;nfO{ ;"rgfjfxssf] df dfq k|of]u
ug{] eof}+ . pgL To;a]nf hDdf !% jif{sf]
dfq lyP . xfdL kfFr hgfn] Tof] sf/jfxLdf
k"0f{df efu lng] . t]jfsf b'O{ hgf
;fyLx l8km]08/sf] e"ldsfdf /xg] . xfdL
tLg hgfn] P;fN6 ug{] . 3fts xltof/sf]
df v's/' L nfg] . Tof] v's/' L t]jfsf
;fyLx;Fu /xg] . n8fO{df xfd|f] kIfdf
3fOt eOof] eg] jf kxn u'd/] xfdLnfO{
g} k|To'Tkfbs x'g] l:ylt b]vfkof] eg]

v's/' L k|of]u u/L xfd|f] ;fyLsf] p2f/ ug{]


lhDdf t]jfL ;fyLxnfO{ lbOof] . Tof]
sf/jfxLsf] g]tT[ j d}n] ug{] / xfdL tLghgf
;8sdf uP/ cufl8sf] af6f] d}n] 5]s/]
a:g] aLrdf r]tdfg a:g] / clGtddf
sdn pleg] lg0f{o ul/of] . pgLdfly
lem+hfsf] h+undf cfqmd0f ug{] 7x/ klg
ul/of] .
emdSs ;fFemdf l9F8f] / u'Gb|s
ksfP/ vfg] tof/L uof}+ . u'Gb|s /
l9F8f] ksfP/ vfO;s]kl5 /ftsf] lgik6
cFWof/f]df xfdL a8frf}/sf] tNnf] ;]jf/
cldn]vs{l:yt xfd|f] 3/af6 ef]lnsf]
;'GtL;nfn sf/jfxL ;DkGg ug{ k|:yfg
uof}+ . efn'df/] vf]nfdf k'u/] kfgL lkof}+ .
efn'df/]sf] kfvf kf/ u/]/ lrNnf]kfvfsf]
h+un k:of}+ . Tof] klg kf/ u/]/ bfhLt
vf]nf uP/ xfdLn] 6'dn]6df kfgL eof} .
/ftn] dWolt/ k|jz
] ul/;s]sf] lyof] .
bflht vf]nf kfl/sf] 3gfh+un kf/
u/]/ xfdL sd/fsf6] k'Uof}+ . ToxfFbl] v
k/ uP/ sd/fsf6] vf]nf kf/ uof}+ .
tn bxrf}/sf] kmfF6d'lgaf6 n'u+ L| vf]nf
;';fPsf] cfjfh ;'lgg yfNof] . kfl/kl
l/emfnL jgdf s's/' x e'ls/x]sf lyP .
h'gls/Lem}F uf]7sf cfuf]x lge]/ x/fpFb}
lyP . xfdL nlDrtL dflysf] h+unsf]
d'vdf k'Uof}+ . dWo/ftsf] ;+st] ub{} pNn'
s/fof] s'66' 6' 6' ' . xfdLb]lv kfl/sf]
h+undf UjfNgL r/Lsf] cfjfh cfof] cfnf}
cf . nf]vs{] af;]sf] cfjfh nuftf/
cfO/Xof] nf]v/fs 6\jfs.. nf]v/fs
6\jfs . sf7 vf]Kg] r/fsf] vf]ks
] f]
cfjfhem} cfjh klg cfof] 6\jfs
6jfs .. 6jfs 6\jfs . xfdL v'nf
cfsfzd'lgsf] v'nf wtL{df dWo/ftsf]
kbfk{0f;Fu} nlDrtLsf] kmfF6df k'Uof}+ . s]xL
306fsf] nflu nlDrtLsf] vfnL uf]7df
xfd|f rf/ s/ kN6fpg] lg0f{o uof}+ .
af6f] 5n]/ Pp6f uf]7df uP/ v/
cf]5o\ fP/ ;'Tg] r]i6f uof}+ .
s]xL 306fkl5 d PSsf;L AoFl' emP .
;a} ;fyLx lr;f]n] lk/f]lnFb} c;k6
c;k6 56\kl6b} cw{tGb|fdf lyP . d}n]
/ftsf] cg'dfg ug{ j/k/ x]/] . s'g} ;'Os
F f]
kfpg ;lsG5 ls egL sfg yfk]+ . kfl/
l/emfnL jgdf efn] af;]sf] ;'lgof] .
lr;f]n] d]/f] k]6 9fl8Psf] lyof] . emf]nfdf
ds} / e e'6/] /fv]sf] vfhf lyof] .
d}n] ;a} ;fyLxnfO{ p7fPF . xfdLn] ToxL
uf]7df Tof] vfhf afF8o\ f}+ . clg laxfg
cFWof/f]d} kNnf]kl uP/ h+undf a:g]
7]ufg uof}+ .
xfdL ;a} cfcfkm\gf ;hf{d af]s/]
af6f] nfUof}+ . nlDrtLsf] l8ndf k'Ubf
tn n'L| vf]nf cem hf]8n] ;';fof] .
kfl/klsf] kfvf]sf uf]7xdf dflg;x
vf]ss
] f] cfjfh ;'lgg yfNof] . k'n kfl/kl
af6f] 5]ps
F f] 3/df sr/] a'9fyf]sLn]
3/sf] 9f]sf vf]n/] cfuf] afNg yfn] .
xfdL la:tf/} n'L| vf]nfsf] k'ndf k'Uof}+ /
k'n kf/ u/]/ l/emfnL jgdf k|jz
] uof}+ .
n'L| vf]nfsf] kfgLsf] snsn cfjfh;Fu}
xfdL vf]nfsf] lsgf/}lsgf/ klZrd
blIf0flt/sf] h+undf nfUof}+ .
af6f] kf/ u/L xfdL af6f]dflysf]
Pp6f cf]8f/df a:of}+ . pHofnf] x'g} nfUbf
wgl;nfO{ ;'nLrf}/ k7fof}+ . ;do laTb}
hfg yfNof] . tn n'L| vf]nf alu/x]sf]
lyof] . ToxfFsf] lr;f] :ofF7n] xfd|f] d'6'
5]8g\ yfNof] . ldld{/s
] f] lr;f] atf; xfd|f]
nflu s7f]/ e]bs ;fljt eof] . 5n{
pHofnf] x'bF } uof] . xfdLd'lgsf] af6f]df
a6'jfxsf] cfjfh u'~hg yfNof] . ahf/
hfg]sf] eL8 clg ahf/af6 kmls{gs
] f]
eL8n] af6f] Psbd Jo:t x'g yfNof] .
j/k/sf] h+unsf] jftfj/0f r/Lxsf]
lr/la/n] u'l~hg yfNof] . tn vf]nfsf]
lsgf/df sNrf}8L r/L clg lra] r/Lsf]
bf]xf]/L ;'lgg yfNof] .
zg}M zg}M Pp6f zf:jt ;hLjxsf]
laxfgLn] wtL{df kbfk{0f uof] . kfl/sf]
le/df 3f]/nx bu'g{ yfn] . xfdLd'lgsf
a6'jfn] vf]nfkfl/ le/df 3fF;df rl//x]sf
3f]/nxnfO{ t;f{pbF } lrRofpFy] kv kv
tFnfO{ . 3f]/nxsf] s]xL U eg] tl;{P/
efUb} h+undf x/fpFy] . t/ sf]xL eg]

sfg 7f8f] kf/]/ af6f]sf a6'jfxnfO{ x]b} {


km]l/ 3fF;df rg{ yfNy] .
;do laTb} uof] . xfdLdflysf] 8fF8fdf
kx]n
+ k'/ 3fd nfUg yfNof] . j/k/sf]
h+undf 3fF;bfp/f ug{] o'jfo'jtLxsf]
:j/n] u'~hfodfg eof] . lr;f]sf] sf/0f
xfdLnfO lk;fa nfUg yfNof] . p7]/ lk;fa
km]g{ hfFbf a6'jf / 3fF;Ln] b]Vg] vt/f
x'GYof] . t}klg cg'sn" tf ldnfP/ lk;fa
km]l/GYof] . d}n] emf]nfaf6 chDa/L ufpF
eGg] leotgfdL qmflGtsf] Pp6f pkGof;
lgsfn]/ k9\g yfn]+ . To;kl5 d
pkGof;sf] kfgfxdf 8'a/] j/k/sf]
jftfj/0fdf eO/x]sf] xnrnaf/] a]va/
x'g yfn]+ . pkGof;sf] qmd;Fu} d}n]
leotgfdL r'n] kj{tdfnfsf] sdf08/
g'k x'g] ;+sNk u/] . pkGof;sf] k|efjn]
dnfO{ stfstf uf]l/Nnf aGg] k|/] 0ffn]
prfO k|fKt ub{} cfPem}+ dx;'; x'g yfNof] .
hgtfsf] b'Mv, kL8flj?4sf] ;+3if{df
;dlk{t x'g] ;+sNk cem ljsl;t eof] .
d g]kfnL d'lQmo'4sf] g'k aGg] k|0f u/]+ .
Ps Ps ;fyLxn] dnfO{ af]nfpg'
eof] .
wgl; cfof], n emf]nf af]sf}+ .
d}n] 6fpsf] p7fP/ tnlt/ x]/F] .
af6f]df wgl; bu'b}{ xfdLlt/ cfpFb}
lyof] . p;n] xfd|f] tnlt/ cfP/ xftsf]
Ozf/fn] af6f]df emg{ eGof] . d em6k6
emf]nfdf lstfa /fv]/ af6f]df cf]ln{PF .
;a} ;fyLx klg af6f]df cfpg yfn] .
wgl;n] l56f] s'bg\ ' k5{, gq pm
glhs} cfO;s]sf]n] km'lTsg ;Sg] s'/f
;f; km'lnPsf]n] xtf/df JoQm u/] .
kfl/sf] 8fF8faf6 b]lvg] ePsf]n] 8fF8f
k/ uP/ of]hgf agfpg] ;'/n] xfdL 8fF8f
j/L cfof}+ . v} lsg xf] s'lGg < d'6' 9's9's
ul//x]sf] lyof] . d'v ;'se] m}+ eO/x]sf]
lyof] . s'g} gf}nf] pkfo gkm'/e] m} eO/x]sf]
lyof] . 8fF8f k/ uP/ t]jfL / wgl;nfO{
af6f]dflysf emf8Ldf psflnof] . d cufl8
uPF . r]tdfg aLrdf pleP / sdn
k5fl8 pleP .
k|ltIffsf] 38L nfdf] x'G5 . ;'GtL;nfn
kfFr ldg]6kl5 cfOk'Uof] t/ xfdLnfO{
kfFr jif{ klv{Pem}+ eO/x]sf] lyof] .
pgLxnfO{ z+sf nfUbf] gu/fpg d
s'gflt/ lk;fa km]g{ nfu] h:tf] u/] .
sdn af6f]dl' g lk;fa km]g{ nfu] h:tf]
u/] eg] r]tdfg aLrdf ysfO{ dfg{ a;]
h:tf] u/] .
pgLx ;/f;/ xfd|f] ;'Dd'vdf
cfOk'u] . d}n] ;'GtL;nfn rLg]sf] lyPg .
d]/f] cufl8 cfOk'us
] f] ;'GtL;nfn /x]5 .
d}n] t xfsf z/L/ ePsf] k5fl8sf]
dflg; ;'GtL;nfn xf]nf eG7fg] . sdnn]
cfFvfsf] ;gsn] xfgf}+ < eg]/ ;f]w] d}n]
cfFvf lemDSofP/ cF eg]+ . sdnn]
/d]zsf] 6fpsf]df Ps nf7L ahf/L lbP .
d}n] ;'GtL;nfnsf] 6fpsf]df . b'a} af6f]df
k5fl/P . sdn bf}8/] dlt/ cfP .
r]tdfg klg d}n] 9nfPsf] dflg;dfly
xdnf ug{ a9] . d eg] sdnn] 5f]8/]
cfPsf] dflg;nfO{ nv]6g\ yfn] . rf]6
vfP/ efu]sf] Tof] dflg; v'a hf]8;Fu
bf}8b\ } lyof] . pm tNnf] af/Ldf xfdkmfNof] .
d klg ToxLF xfDkmfn]+ . xfDkmfn]kl5 d
laxfgsf] lztdf h'Qf nls{Psfn] nDk;f/
eP/ n8]F . pm deGbf klxn] pl7;s]sf]
lyof] . d p7\g nfUbf p;n] dnfO{ Ps
nft ahfP/ vf]nflt/ xfDkmfNof] .
d l/;fP/ sdn / r]tdfgnfO{ eg]
To;nfO{ lsg lk6\of} < ;'GtL;nfn oxfFaf6
xfDkmfn]/ efUof] t <
ta pgLxn] eg] ;'GtL;nfn Tof]
xf]Og of] xf] . ca o;nfO{ t xfdL b'O{
hgfn] sf/jfxL k"/f ul/;s]sf 5f}+ .
km]l/ klg d]/f] lbdfudf jf ;Demgf
eof] . xftv'f efFRg] nIo lyof] . d}n]
pgLxnfO{ eg] To;f]eP hfpF, p;sf]
xft v'f efFrf} .
pgLxn] dnfO eg] lrGtf ug{} kb{g} .
xfdLn] nIocg';f/ xft / v'f efFlr;Sof}+ .
a? ca hfcf}+ . xfdL h+unsf] af6f] psfnf]
nfUof}+ . dfly /ff]6 8fF8fsf] 5]8fdf k'u/]
tnlt/ kmls{P/ x]of}+ . ;'lGt;nfn af/Lsf]
aLrd} klN6/x]sf] lyof] .

/fatOfc t]u ^ f}be nf; @&)@

wf]sa] fh k|r08nfO{ v'nf kq

sd/] 8 k| r 08, tkfO{ n fO{


lxhf]cfh ;fob emNemnL ofb cfpF5
xf]nf k'/fgf tL lbgsf] . hlta]nf
xhf/f}+ dfG5]x tkfO{sf] sf]6]zg
cufl8 gegL efif0f ub{}gy] . ;of}
dfG5]x tkfO{sf] sf]6z
] g g/fvL n]v

;fd|fHojfbn] ;d]t s/f]8f}+ 8n/ g}


vr{ u/]sf] lyof] g]kfnL ;]gfdfkm{t .
;/sf/Lb]lv lghL ;+rf/ dfWofdn]
;w} ;w} tkfO{nfO{ cftsf/Lsf]
gfOs] eGb} ljb\k agfpg] u/L k|rf/
uy{] . t/, s:tf] lj8Djgf x}, Toqf]

l/;n] cfFz' v;fNg] eP . Toqf]


;fd|fHojfbL o'4 / ;~rf/ k|ljlwn]
l;Wofpg g;s]sf] tkfO{nfO{ cfh
;lhn} l;WofOof] . tkfO{sf] sf]6]zg
/fv]/ n]v n]Vg], tkfO{sf] sf]6]zg
ljgf efif0f gug{]x cfh 3[0ff ug{]

wgaxfb'/ rGb
sd/]8, tkfO{n] ;+;bLo Joj:yf
eg]sf] v;Lsf] 6fpsf] /fv]/ s's/' sf]
df;' a]Rg] 7fpF xf] eGb} of] >dhLjL
hgtfsf nflu Gofo ug{} g;lsg]
Joj:yf xf] eg]/ clGtd lgisif{
lgsfn]sf] xf]Og / < tkfO{n] 3';vf]/L,
e|i6frf/L, sld;gvf]/L bnfn
/fHo;QfnfO{ Wj:t u/]/ lh/f]df emf/L
Gofo, ;dfgtfdf cfwfl/t /fHo :yfkgf
ug{] eg]sf] xf]Og / < hgtfn] cfkm}
cfkm\gf] k|ltlglw 5fGg kfpg], To;n] /fd|f]
sfd u/]g eg] lkmtf{ af]nfpg kfpg],
hgtf g} ;j{clwsf/ ;DkGg x'g] /fHo agfpg] eg]sf] xf]Og / < wgL /
ul/asf] vf8n k'//] /fHo To;sf] cleefjs dfq aGg] eg]sf] xf]Og / < ToxL
eg]/} xhf/f}n] cfkm\gf] hLjg Ps cfb]zsf e/df alnbfg u/]sf xf]Ogg\ / < t/,
sd/]8 tkfO{ t clxn] Gjf/fgb]lvsf] an nufP/ k'/fg} ;+;bLo Joj:yfnfO{
arfpg nflu/xg' ePsf] 5 . tkfO{ t clxn] hf]8tf]8n] k'/fgf] ;+;bLo Joj:yfsf]
;'wf/df nflu/xg'ePsf] 5 . lxhf] dfcf]jfbLsf] d eGg] cIf/ ;'Gbf ;d]t 3[0ff
ug{] s]kL cf]nLnfO{ hf]8tf]8n] k|wfgdGqL agfpg nfUg'ePsf] 5 . /fd|/L cfk"m
jl/kl/sf] kl/l:ylt a'em\g g;Sg] / cfk"mn] s] af]Ng] eGg] s'/fsf] e]p gkfpg]
cj:yfsf ;'zLn sf]O/fnfnfO{ b]zsf] pRr kb /fi6klt agfpg nfUg'ePsf] 5 .
clg cfk"m of] Joj:yf hf]ufPsf] h; ;a} cfk"mn] lng lgs} d]xgt ul//xg'ePsf]
5 . lsg <
))))
lxhf]cfh cho ;'dfuL{x h:tf bnfn k'h
F Lsf k|ltlglw kfqx
tkfO{sf ;Nnfxsf/ 5g\ . csf{] b]zsf] v'lkmof Ph]G;Lsf nflu sfd ug{]
cd/]z l;+xx tkfO{sf skmL kf6{g/ 5g\ . xhf/f}sf] /utaf6 ag]sf]
hgd'lQm ;]gfnfO{ tkfO{n] ?Fb} ?Fb} 3/ hfg afWo kfg{e' of] . o'4 n8]sf]
tkfO{sf] kf6L{sf] s]Gb|Lo ;b:o tyf sdf08/x clxn] g]kfnL ;]gfsf]
hflu/ vfO/x]sf 5g\ . tkfO{n] Tof] xltof/df hgtfsf] t s] cfkm\g}
;xsdL{ c? g]tfxsf] ;/f]sf/ g} 5}g eg] h;/L ldNsfO lbg'eof] . s]xL
xltof/ t tkfO{n] hgd'lQm ;]gf SofG6f]gd]G6d} /x]sf a]nf a]Rg' klg
eof] . ;fob Pp6f ;fdfGo dfG5]n] klg ;fob cfkm\gf] of] Oltxf; e'Ng
;Sb}g xf]nf . tkfO{ t lxhf] d To:tf] 5Fb} lyOg eg] em} u/L clxn]
;+;bLo Joj:yfsf] rsf{] gfos x'g vf]Hb}xg' x' G' 5 lsg <
n]Vb}gy] . g]kfnsf ufpFufpFdf dfq
xf]Og, ljZjsf s'gfs'gfdf tkfO{sf
u' 0 fufg ufOGy] . tkfO{ n fO{
ljZjqmflGtsf dxfgfossf] ljDj
lbOPsf] lyof] . rr{} rrf{, u'0fufg}
u'0fufg ;j{q . h;n] tkfO{df cbe"t
/ cGwljZjf; u/], ltgn] tkfO{nfO{
;fFlRrs} b]jTjs/0f g} u/]sf lyP .
Tof] afXo dgaf6 dfq xf]Og, bob]lv
g} u/] s f lyP . csf{ ] l t/ s] x L
dfG5]xn] tkfO{nfO{ /fIf;Ls/0f klg
u/]sf lyP . tkfO{sf af/]df cgluGtL
e|dx km}nfOPsf lyP . xTof/fsf]
;Lg cf/f] k nufOPsf] lyof] .
ljsl;t Plgd]zg k|ljlwsf] k|of]u
u/]/ tkfO{sf nfdf nfdf bfx|f
g\u|f;lxtsf] /fIf;L tl:j/ ePsf]
lel8of] klg agfOPsf] lyof] .
tkfO{nfO{ lhpFb} dfG5]sf df;' vfg]
qm"/ /fIf; elgPsf] lyof] . tkfO{sf]
6fpsfsf] d"No 3f]if0ff ul/Psf] lyof] .
tkfO{nfO{ ;dfTg / xTof ug{ g]kfnL
zf;sx dfq xf] O g, cd] l /sL

tfst, k|ljlw, an nufpFbf klg Tof]


k|rf/n], 6fpsfsf] d"No 3f]if0ffn],
ljsl;t o' 4 k| l jlwb] l v ;~rf/
k|ljlwn] ;d]t tkfO{k|lt hgtfsf]
dfof eg] slxNo} l;l4Pg . tkfO{
hgtfsf] gh/df eg] ;fFlRrs} gfos
g} /xg'eof] . tkfO{nfO{ ef/tb]lv
/f]Nkf, /f]Nkfb]lv ef/t af]s/] k'ofpg]
hgtf sfo{ s tf{ x n] arfO/fv]
cfFvfsf] gfgLem}F u/L . /f]NkfnL
hgtfsf 3/cfFugdf tkfO{ a:bf;Dd
tkfO{ qmflGtsf] dxfgfos / d'lQmbftf
g} /xg' eof] . tLa| o'4sf aLr klg
tkfO{ ;'/lIft /xg'eof] . cfkm\gf]
d'6e
' Gbf klg a9L dfof u/]/ tkfO{nfO{
5fDg rfxg], x]g{ rfxg] / tkfO{nfO{
b]Vbf v';Ln] cfFz' emfg{] hgtf,
sfo{stf{ / g]tf lyP . t/, s:tf]
lj8Djgf x} cfh . tkfO{ s] ToxL
dfG5] xf]nf / eGg] k|Zg ug{k' g{] l:ylt
5 . hgtf cfh tkfO{nfO{ dfofn]
xf]Og, 3[0ff u/L u/L x]g{ cfpF5g\ .
hgtf tkfO{nfO{ x]/]/ v';Ln] xf]Og,

eP .
sd/]8 k|r08, tkfO{nfO{ u/]sf]
dfof tkfO{sf] ef}lts zl//nfO{
lyPg . tkfO{sf] k|r08 gfdk|lt
bzf{OPsf] dfof lyPg Tof] . Tof] t
tkfO{n] af]s]sf] Ph]08fk|lt lyof] .
hgtfsf nflu n8\g] tkfO{n] u/]sf]
k|lta4tfsf nflu lyof] . tkfO{
ef]]s]ef]s} hgtfsf nflu lbg/ft
nl8/xg'ePsf] 5 eGg] eP/ Tof] dfof
/ cbe"t ljZjf; hlGdPsf] lyof] .
/, tkfO{ ;fFlRrs}sf] d'lQmbftf clg
qmflGt gfossf kdf :yflkt
x'ge' Psf] lyof] . tkfO{sf] ;dk{0f efj,
tkfO{sf] Tofu efu clg tkfO{sf]
ljrf/sf] prfOn] ubf{ tkfO{nfO{ b]v/]
dfG5]x v';Ln] cfFz' emfy{] . tkfO{sf]
cleofgaf6 Ps lbg zf]if0f /lxt
;dfh :yflkt x'G5, ;dfgtfdf
cfwfl/t /fHo hlGdG5, ef]sfgff,
pTkLl8t, ls;fg, dhb'/, HofdL,
blnt, dw];L, hghfltsf] cgk9
5f]/f klg Tof] /fHosf] pRr txdf

k'Ug;Sg] zf;g Joj:yf Nofpg tkfO{


nfUg' e Psf] 5 eg] / dflg;x
tkfO{k|lt uj{ uy{] . ;f]Rbf kTof/
nfUb}g cfh . t/ sd/]8, tkfO{sf]
Tof] k|ltj4tf, tkfO{sf] Tof] x's
F f/ vf]qmf]
/x]5 . tkfO{sf af/]df hgtfsf]
3/cfFugdf ;'gfOPsf tL syfx /
tkfO{sf af/]df ul/Psf sNkgfx
;a} unt /x]5g\ . dnfO{ of] s'/f
pRrf/0f ug{ klg ;fFlRrs} cK7]/f]
dxz'; eO/x]sf] 5 . ;fFlRrs} egf}
sd/]8, tkfO{ To:tf] x'Fb} x'g'x'Gy]g
lxhf] < s] ldTYof k|rf/ ul//x]sf
lyP / tkfO{sf kl5 nfUg]xn] < s]
tkfO{nfO{ clt b]jTjs/0f ul/Psf]
lyof] < s] tkfO{n] cfk"mnfO{ g]kfnsf]
k| w fgdGqL agfpg jf /fi6 k lt
agfpgsf nflu dfq hgtfsf
5f]/f5f]/LxnfO{ o'4df xf]ldg cfb]z
lbg' e Psf] lyof] < s] tkfO{ n fO{
clxn]h:t} dx+ufdx+uf ;fdfg k|of]u
ug{], 7"nf7"nf dxn 78\ofpg] /
rrf{df 5fO/xg] wf]sf] lyof] o'4sfndf
klg . s] asf{]n] 5f]k]sf] la/f]nf]n]
clxn] cfP/ Dofp u/]sf] xf] / <
sd/]8, tkfO{n] ;+;bLo Joj:yf
eg]sf] v;Lsf] 6fpsf] /fv]/ s's/' sf]
df;' a]Rg] 7fpF xf] eGb} of] >dhLjL
hgtfsf nflu Gofo ug{} g;lsg]
Joj:yf xf] eg]/ clGtd lgisif{
lgsfn]sf] xf]Og / < tkfO{n] 3';vf]/L,
e| i 6frf/L, sld;gvf] / L bnfn
/fHo;QfnfO{ Wj:t u/]/ lh/f]df emf/L
Gofo, ;dfgtfdf cfwfl/t /fHo
:yfkgf ug{] eg]sf] xf]Og / < hgtfn]
cfkm} cfkm\gf] k|ltlglw 5fGg kfpg],
To;n] /fd|f] sfd u/]g eg] lkmtf{
af]nfpg kfpg], hgtf g} ;j{clwsf/
;DkGg x'g] /fHo agfpg] eg]sf] xf]Og
/ < wgL / ul/asf] vf8n k'//] /fHo
To;sf] cleefjs dfq aGg] eg]sf]
xf]Og / < ToxL eg]/} xhf/f}n] cfkm\gf]
hLjg Ps cfb]zsf e/df alnbfg
u/]sf xf]Ogg\ / < t/, sd/]8 tkfO{
t clxn] Gjf/fgb]lvsf] an nufP/
k'/fg} ;+;bLo Joj:yfnfO{ arfpg
nflu/xg' ePsf] 5 . tkfO{ t clxn]
hf]8tf]8n] k'/fgf] ;+;bLo Joj:yfsf]
;'wf/df nflu/xg'ePsf] 5 . lxhf]
dfcf]jfbLsf] d eGg] cIf/ ;'Gbf ;d]t
3[0ff ug{] s]kL cf]nLnfO{ hf]8tf]8n]
k|wfgdGqL agfpg nfUg'ePsf] 5 .
/fd|/L cfk"m jl/kl/sf] kl/l:ylt a'em\g
g;Sg] / cfk"mn] s] af]Ng] eGg] s'/fsf]
e] p gkfpg] cj:yfsf ;' z Ln
sf]O/fnfnfO{ b]zsf] pRr kb /fi6klt
agfpg nfUg'ePsf] 5 . clg cfk"m
of] Joj:yf hf]ufPsf] h; ;a} cfk"mn]
lng lgs} d]xgt ul//xg'ePsf] 5 .
lsg <
lxhf]cfh cho ;'dfuL{x h:tf
bnfn k' F h Lsf k| l tlglw kfqx
tkfO{sf ;Nnfxsf/ 5g\ . csf{] b]zsf]
v'lkmof Ph]G;Lsf nflu sfd ug{]
cd/]z l;+xx tkfO{sf skmL kf6{g/
5g\ . xhf/f} s f] /utaf6 ag] s f]
hgd'lQm ;]gfnfO{ tkfO{n] ?Fb} ?Fb} 3/
hfg afWo kfg{'eof] . o'4 n8]sf]
tkfO{sf] kf6L{sf] s]Gb|Lo ;b:o tyf
sdf08/x clxn] g]kfnL ;]gfsf]
hflu/ vfO/x]sf 5g\ . tkfO{n] Tof]
xltof/df hgtfsf] t s] cfkm\g}
;xsdL{ c? g]tfxsf] ;/f]sf/ g}
5}g eg] h;/L ldNsfO lbg'eof] . s]xL
xltof/ t tkfO{n] hgd'lQm ;]gf
SofG6f]gd]G6d} /x]sf a]nf a]Rg' klg
eof] . ;fob Pp6f ;fdfGo dfG5]n]
klg ;fob cfkm\gf] of] Oltxf; e'Ng
;Sb}g xf]nf . tkfO{ t lxhf] d To:tf]
5Fb} lyOg eg] em} u/L clxn] ;+;bLo
Joj:yfsf] rsf{ ] gfos x' g
vf]Hb}xg' x' G' 5 lsg <
tkfO{n] kl5Nnf] r/0fdf s]kL
cf]nLnfO{ k|wfgdGqL agfpg !^ a'Fb]
;xdlt g} ug{'eof] . of] ;xdltn]

cf]nLnfO{ k|wfgdGqL agfpg] af6f] v'Ng]


afx]s c? s]xL klg ub{}g .
sd/]8 k|r08, dnfO{ of] ;xdlt
ug{] c?;Fu Tolt u'gf;f] / ljdtL
5}g . Tof] lsgeg] ;xdlt ug{] Ps
hgf !@ a'Fb] ;xdlts} lj/f]wL lyP .
csf{
Pshgf
@)^@^#
hgcfGbf]ngdf u0ftGqsf] s'/f ubf{
g]kfndf u0ftGq Nofpg' eg]sf] uf]?
uf8fdf r9]/ cd]l/sfdf hfg' eg]sf]
h:t} xf] eGg]/ aNv' b/af/df efif0f
ub{y] . u'gf;f] 5 t tkfO{;Fu dfq .
tkfO{n] b]vfPsf] ;kgfdf ljZjf; u/]/
b;f} xhf/ alnbfg u/]sf lyP . nfvf}
hgtf !) jif{] hgo'4df uf]naGb
ePsf lyP . !^ a'bF ] ;xdlt ug{a] n
] f
s] tkfO{nfO{ !) cf}+ xhf/ alnbfg /
laleGg r/0fsf g]kfnL hgtfn] u/]sf
cfGbf]ngsf] ofb ePg < hgo'4sf]
a]nf p7fPsf qmflGtsf/L e"dL;'wf/,
;+;bLo Joj:yfnfO{ Wj:t ug{] x/]s
ju{, If]q, hflt, efiffefifLsf] d'Qm
gofF g]kfnsf] lgdf{0f ug{] eg]/ tkfO{n]
u/] s f] efif0fsf] klg tkfO{ n fO{
dWo/ftdf ofb ePg < of t dWo
/ftdf tkfO{ lgbfP/ hgtfsf]
clwsf/dfly axf] ; df ;Demf} t f
ug{'eof] < of] k|Zg tkfO{nfO{ g]kfnL
hgtfn] ug{5
] g\ . tkfO{n] s;/L g]kfnL
hgtfn] laleGg r/0fdf u/] s f
cfGbf]ng / hgtfsf Ph]08f 5f]8\g
k'Ug'eof] / ;+;bjfbL;Fu xft ldnfpg
hfg'eof] . plxn] hgo'4 ;'? ePsf
a]nf d]/f a'9f afn] eGg] uy{,] k|r08n]
;+ ; bjfbL wf/df hfgsf nflu
sfo{stf{ pTkfbg ug{sf nflu emfkf
ljb|fx] af6 l;s]/ ToxL af6f] canDag
u5{g\ eGy] . t/ d ;fx|} qmflGtsf/L .
d]/f af ;Fu ljdtL eO/xGYof] . t/,
Oltxf;n] km]l/ Psrf]6L s'/f ;'Gg'
a'9fsf] cfuf] tfKg' d'9fsf] eGg] s'/f
k'li6 u/]sf] 5 .
s:tf] lj8Djgf tkfO{n] hgtfsf
x/]s Ph]08f 5f]8\b} hfg'ePsf] 5 .
5f]8\b} hfg' eg]sf] /fhgLltdf xfb{}
hfg' xf] . hlta]nf k|ltlqmofjfbL
/fHo;Qfdf wfjf af] N g' x ' G Yof] ,
tx;gx; kfg{'x'GYof] / lhTg'x'GYof],
Tolta]nf lj/f]wLxn] tkfO{nfO{ s'g}
/fIf;h:tf] eofgs j:t'sf] kdf
kqklqsfdf lrq0f ub{y] . tkfO{n]
cfh xfb{} hfg'ePsf] 5, lj/f]wLxn]
7"nf7"nf ldl8ofdfkm{t k|r08sf
;fxl;s lg0f{o eGb} u'0fufg ufO/x]sf
5g\ . lj1fgsf] lgoddf t lhTg]

dflg; kf] ;fx;L x'G5 . xfg{] dflg;


s;/L ;fx;L < h;n] ;dfhdf rn]sf]
k|j[lteGbf 5'} tl/sfn] rn]/ ;dfh
abN5, Tof] kf] ;fx;L . tkfO{
zflGtk|lqmofdf cfPkl5 ;a} df]rf{
xfg{ ' e of] . tkfO{ s;/L ;fx;L
x'ge
' of] < olb tkfO{nfO{ ;fx;L eg]/
prfNg] dfG5]sf k5fl8 nfUg] xf] eg]
P;Pn;Lsf] l/hN6df km]n x'g] ;a}
ljBfyL{nfO{ lzIfs / cleefjsn]
;fx;L eGg] < s] lj1fgn] To:tf
dfG5]nfO{ ;fx;L eG5 < sbfkL
eGb}g . ;fxl;s lg0f{on] t ;+;f/df
;dfhsf] ljsf; ePsf] 5 . t/, oxfF
tkfO{sf] ;fxl;s lg0f{on] ;dfh
k5fl8 ws]lnPsf] 5 . tkfO{nfO{ klg
yfxf xf]nf xfdLn] klxnf] ljZjo'4 /
bf];|f] ljZjo'4df :yn n8fO{df
;+;f/nfO{ x/fP/ xfdL ;fx;L / lj/
ePsf] xf] . g ls xf/]/ . tkfO{ xfb{}
hfg'x'G5 clg lj/f]wLn] tkfO{nfO{
;fx;L eG5g\ . tkfO{ klg ToxL e|ddf
a'n{'Ss plk|mg'x'G5 . bnfnsf] ts{df
yk pT;flxt x'g'x'G5 .
olb tkfO{n] hgtfsf] Ph]08f
cfkm\gf] ;DklQ;Fu ;f6\ge
' Psf] xf] eg]
hgtfnfO{ atfOlbg'kof] . olb tkfO{n]
afF R gsf nflu oL ;a} Ph] 0 8f
5f]8\g'ePsf] xf] eg] dfS;{jfbsf]
cfwf/e"t lgod eg]sf] cfqmd0fkl5
dfq /Iff x'G5 . g ls cfTd;dk{0fn] .
ahf/df xNnf ;'lgof] tkfO{n] ;lqmo
zf;sLo :jkdf gf]6 ckm l8;]G6
n]Vg'eof] /] . ca tkfO{ ToxL Ph]08f
lnP/ hgtfdf hfg] /] . t/, g]kfnL
hgtfnfO{ /fd|f];Fu s] yfxf 5 eg]
Pdfn]n] @)$& ;fnsf] ;+ljwfgdf
gf]6 ckm l8;]G6 n]v]/ ;a}eGbf 7"nf]
/Ifs cfkm} aGof] eg]/ . !^ a'Fb]kl5
tkfO{n] klg hf]8tf]8n] To;sf]
l8km]G; ub{} x'g'x'G5 / sfo{stf{nfO{
!^ a'bF s
] f] /Iff ug{ lgb{z
] g klg lbFb}
lxF8\g'ePsf] 5 . o:tf] nfU5 ls Tof]
!^ a'bF d
] f tkfO{sf] gf]6 ckm l8;]G6
5Fb} 5}g . km]l/ rf/ bnsf zLif{ rf/}
g]tf o;sf] s8f /Iffdf pqg'kg{] xf]
pgLx pq]s} 5}gg . s]jn tkfO{
cfkm\g} h:tf]u/L pqg'ePsf] 5 lsg <
cGtdf sd/] 8 k| r 08, Pshgf
cFu|]hL n]vsn] eg]sf lyP ls ul/a
hlt;'s} cfkt ljktsf] a]nf klg
cfzfjfbL x'G5 . To;}n] ul/a g]kfnL
hgtf kSs} cfzfjfbL 5g\ . Tof]
tkfO{af6 xf]Og . c? sf]xL hgtfsf]
Ph]08f af]Sg] qmflGtsf/L hGd]nf
eg]/ .

:d/0fzlQm 36fpg] tTjx

sf7df8f}F . dfG5] tgfad'Qm x'g ;Sb}g . t/, tgfj pTkGg u/fpg] s]xL
s'/faf6 ;r]t x'g ;Sof] eg] :d/0fzlQm 36\gaf6 hf]lug ;lsG5 . :d/0f zlQm
36fpg] s]xL tTjx o;k|sf/ 5g\ .
!= /fd|f;Fu g;'Tg' M sl/j ^ b]lv & 306f lgoldt lgbfpFbf z/L/nfO{{ k"0f{ cf/fd ldN5 .
z/L/sf] l/k]o/ / d]lG6g]G;sf nflu lgbfpg' h?/L x'G5 . lgb|f k'ug] eg] klg
z/L/df s]xL /;fogx l;h{gf x'G5g\ . h;n] a9L ef]s hufpg], u'lnof] a9L vfg
dg nfUg] / df]6fpg ;Defjgf t x'G5 g} :d/0fzlQmdf ;d]t c;/ u5{ .
@= w'dk| fgsf] k|of]u ;'tL{df lgsf]l6g nufot cGo w]/} tTjx x'G5g\ . o;sf]
k|of]un] /Qm ;+rf/df afwf k'ofp5 / z/L/ tyf lbdfudf rflxg] dfqfdf
/Qm;+rf/ x'g kfpFbg} . h;n] :d/0fzlQmnfO{{ ;d]t k|efljt kf5{ .
#= slkmsf] clwstd k|of]u w]/} slkmn] klg lbdfussf] /Qm k|jfx sd u5{ h;n]
z/L/ / lbdfunfO{{ ;'Vvf agfpF5 . o;sf/0f /fd|f] lgb|f nfUb}g . /fd|f] lgb|f
gkbf{ klg :d/0f zlQmdf x|f; cfpF5 .
$= a9L 6]lnlehg x]bf{ lbgsf] @ / # 306feGbf a9L 6]lnlehg x]g' { klg lbdfusf
nflu xflgsf/s dflG5 . lsgeg] 6]lnlehg cToflws x]bf{ ;Dk"0f{ :jf:YonfO{{
kfg{] gs/fTds c;/ lbdfu;Dd k'U5g\ .
%= a9L lel8of] u]d v]Ngfn] cfhsn s]6fs]6Lxdf lel8of] u]d v]Ng] rng lgs}
a9]sf] 5 . lel8of] u]d v]Nbf To;}sf] nt nfU5 . h;n] lbdfusf] rf}tkmL{
ljsf;df cj/f]w k'ofpF5 . gs/fTds lbdfu agfP/ ck/flws lqmoffsnfkdf
nfUg ;Sg] ;d]t cWoogxn] b]vfPsf 5g\ .
^= kfgL sd lkpgfn] M xfd|f] z/L/df sl/j &) k|ltzt kfgLsf] dfqf 5 .
dl:tisdf t kfgLsf] k|ltzt sl/a *) k|ltzt 5 . lbgdf sl/a tLg
ln6/ kfgL z/L/sf] nflu cfjZos k5{ . z/L/df kfgLsf] dfqf sd x'bF f
lbdfusf] sfddf ;d]t afwf k'U5 .
&= Jofodsf] sdL M Jofofdn] z/L/ tyf dl:tisdf /Qm ;+rf/ /fd|f] u/fpF5 .
Jofod gug{d] f dfgl;s tgfjsf] dfqf a9L x'G5 . h;n] ubf{ :d/0f zlQmnfO{{
sdhf]/ kf5{ . gsf/fTds ;f]rfOM gsf/fTds ;f]rfO{ /fVgfn] tgfjsf xdf]g{
k}bf x'G5g\ . h;n] lbdfunfO{{ l;wf c;/ u5{g\ / :d/0f zlQm sdhf]/ x'G5 .

/fatOfc t]u ^ f}be nf; @&)@


5}g . s0ff{nLsf] cfGbf]ngnfO{ dTy/
kfg]{ p2]Zon] s0ff{nLnfO{ cnUu} k|bz
]
agfpg] ;xdlt u/]sf 5g\ . of]
lg0f{ o n] s0ff{ n Lsf] cfGbf] n g t
/f]lsPnf dw];L, cflbaf;L, hghflt
/ yf?sf] cfGbf]ng eg] /f]lsFg]
b]lvFb}g . ;+;b\jfbLx? Pskl5 csf]{
;+s6df kl//x]sf 5g\ . ca pgLx?n]
d'lvofn] em}F u/]sf cfb]z hgtfn]
alx:sf/ ul/;s] s f] 5g\ . of]
r/0f;Dd cfO;Sbf;Dd ;+;b\jfbLx?
c;kmn eO;s] s f 5g\ . gofF
ljrf/;lxtsf] /fhgLlts zlStsf]
dfu b]zdf eO/x]sf] 5 . ca pSt
zlStn] b]z / hgtfsf] g]t[Tj ug]{
tof/Lsf ;fy cufl8 cfpg' g}
clxn]sf] cfjZostf xf] .

ef/tLo
===
ef/tLo===

%%%^ lsnf] ld6/ klZrd lt/


ef/tsf] lkyf}/fu9 kb{5 . of] gfsf
ef/tLo ;]gfsf] sAhfdf 5 . of] gfsf
h' g dlxgfb] l v ;] K 6] D a/;Dd
ef/tLxn] ltyf{6g tyf Jofkfl/s
p2]Zosf nflu k|of]u ub{5g\ . lxFpmsf
sf/0f of] gfsf ( dlxgf;Dd aGb
/xG5 . ltyf{ 6 gsf nflu hfg]
dfG5]nfO{ ef/tsf] s]lGb|o ;/sf/n]
kf;kf]6{ pkNJw u/fpg] ub{5 .
lnk'ns
] af6 cGbfhL # lsnf]ld6/ tn
l6/ eGHofdf dfq em08} aif{sf]
b'O{ tLg dlxgf dfq dfgj a;f]af;
x' G 5 . g] k fn ;/sf/sf] l6/
eGHof+udf 5f]6L eG;f/ /x]sf] 5 .
To;n] g]kfn ltAat ;Ldf gfsfnfO{
x]b{5 . 5f]6L eG;f/ klg aif{sf] b'O{
tLg dlxgf dfq a:5 / lxp kg{ ;'?
ePkl5 ;b/d'sfd lkmtf{ x'G5 . Tof]
7fpF ;b/d'sfd b]lv em08} (^
ls=dL=sf] b'/Ldf kb{5 . ToxfF k'Ug
g]kfnsf] af6f]af6 k}bn lx+8]/ sl/a
$ lbg nfU5 / ef/tsf] af6f] k|of]u
u/]/ klg ToxfF hfg ;lsG5 t/ ef/tn]
ToxfF hfg cfkm\g} gful/sxnfO{ ;d]t
vf; cj:yfdf dfq cg'dlt lbg] u/]sf]
5 . g]kfnL gful/nfO{ eg] k|az
] ;d]t
lbg] u/]sf] 5}g .

lgs6
===
lgs6===

;xof]u u/ . x'g klg b]zsf ;a}


If]qx ;d'bfox of] ;+ljwfgsf]
lj/f]wsf plqPsf 5g\ . k"j{df To:t}
5 . dw];df To:t} 5 . lxdfn, kxf8,
t/fO{ ;a}lt/ :jtk'mt{ ljb|f]x 5 .
blntx cfkm\gf clwsf/sf nflu
nl8/x]sf 5g\ t/ ;/sf/n] s8f
bdg u/]sf] 5 . hghflt, dlxnf
;a} cfqmf]lzt ag]sf 5g\ . k|:tfljt
d' 2 f lnP/ lhNnf hfg g;Sg]
;ef;bxnfO{ s] hgk|ltlglw eGg
ldNnf < a8f] cgf}7f] s'/f s] 5 eg]
pgLxn] k| : tfljt ;+ l jwfgdf
hgtfsf] ;'emfjsf] gf6s d~rg u/] .
xfdLn] To;nfO{ a'h{jfxsf] hgtf
7Ug] gf6s eg]sf lyof} . cfh cfP/
k'li6 ePsf] 5, pgLxsf] 7uL
wGbfsf] t:jL/ s:tf] 5 nfvf}+ hgtf
;8sdf lg:sLO{ ;s]sf 5g\ . of] gt
36\bf] 5 . g t l:y/tfdf g} 5 . of]
ljb|f]x a9\g] cj:yf 5 .
;a}eGbf uDeL/ s'/f s] 5 eg]
slyt ;+ljwfgsf] d:of}bfsf] vf/]hLsf
nflu ul/Psf] zflGtk" 0 f{ lj/f] w
k|bz{gdf rf/ hgfn] Hofg u'dfpg
k/]sf] 5 . g t To;sf ljifodf
;/sf/ af]n]sf] 5 . g t g]tfx g}
g t slyt dfgj clwsf/jfbLx
af]ns
] f 5g\ g t gful/s ;dfhx .
/fHosf] bdgnfO{ emg} ltj| kfl/Psf]
5 . ;'/Iff jnx ylkPsf] 5 . xfdLn]
hfg]s} s'/f xf] k|ltmlqmofjfbLx bdg
/ xltof/s} jndf cfGbf]ngxnfO{
bjfpg] k|oGt u5{g\ . cfh /fHosf]
sfd cfGbf]ngnfO{ abgfd u/fpg] /
ljleGg cf/f]kdf bdg ug]{ g} ag]sf]
5 To;sf] ;a}n] k|ltsf/ ug'{k5{ .
xfdLnfO{ v';L sxfFlg/ nfu]sf] 5
eg] k|ltlqofjfbLx cfkm\g] ;Qf
l6sfpg] gfddf cfTd3ftL sbdx
rfn]sf 5g\ . pgLxn] hf/L ug]{
;+ljwfgaf6 tTsfn} To;sf] lj?4df
csf]{ ;+ljwfg 3f]if0ff x'g] kl/l:ylt
aGb} 5 . oxL 9+ u n] unt /

d'v{tfk"0f{x sfd ub}{ uP eg]


/fHosf] kx'Fr a9fl/g] 5 . pgLx
;}Go SofDkxdf dfq ;Lldt x'g]
5g\ . xfdLnfO{ yfxf 5 pgLxn]
if8\Gqsf w]/} t'gfd'gf a'Gg] 5g\ lsgls
hgtfsf lj?4 if8\ o Gq ug' { g}
pgLxsf] d'Vo wd{ xf] . hjhj
hgtfx hfu?s x'G5g\, pgLx
cK7]/f]df k5{g . To;sf/0f pgLx
;a}h;f] dxTjk"0f{ ;Demf}tfx dWo
/ftdf u5{g\ . clg pgLx dxTjk"0f{
lg0f{ o x jiff{ s f] ;dodf jf
rf8kj{sf] ;dodf u5{g\ tf ls
hgtfxsf] ljb|f]x k|efjsf/L x'g
g;sf];\ . t/ o; k6s hgtfn]
jiff{sf] s'g} k|jfx u/]sf] 5}gg\ .
zflGtk"0f{ cfGbf]ngdfly /fHon]
aGb's k8\sfP/ lgxTyf hgtfsf] xTo
u5{ eg] Tolta]nf To;sf] k|ltsf/
s;/L ug]{ eGg] lrGtfn] clxn]
dWoklZrdsf] hgtfnfO{ cfqmfGt
kf/]sf] 5 . pTkLl8t hgtfx;Fu
/fHo jf zf;sx lj?4 ljb|f]x ubf{
;fdfGo 9'fd'9f jf tf]8kmf]8 ug]{
clwsf/ x'G5 / Tof] zflGtk"0f{ g}
dflgG5 . ;a} h;f] zflGtk" 0 f{
cfGbf]ngdf ePs} 36gfx x'g\ .
s0ff{nLsf hgtf of] ;Qf;Fu olt ?i6
ag]sf 5g\ ls pgLxn] ljKnj;Fu
xltof/sf] dfu u/] eGg] klg ;'lgPsf]
5 . pgLx :jt:k"mt{ kdf cfh
cfkm}F plqPsf 5g\ . lxhf] cfkm}n]
:yflkt u/]sf d'2fxsf lj?4 cfh
cfkm} plqPsf 5g\ g]tfx . sfFu|];,
Pdfn]n] cv08sf] gf/f prfn]sf x'g
eg] Pdfcf]jfbLn] hflto klxrfgsf]
gf/f . clg dw];jfbLn] Ps dw;]
Ps k|b]zsf] s'/f . clxn] k|:tfljt
;+3Lotfsf] l;dfg /fhf dx]Gb|sf]
c~rn jf ljsf;If]qsf] jlu{s/0fsf]
l;4fGt;Fu d]n vfG5, vfnL x'jx'
gb]vfgsf nflu hyfefjL sf65fF6
ul/Psf] dfq xf] .
cfh b]z aln/x]sf] 5 k"j{,
klZrd, dWo, lxdfn, t/fO{ ;a}lt/
hgcfGbf]ng dfq 5 . x'Fbfx'Fbf ;]gf,
k|x/L, cbfnt klg c;Gt'i6, bnleq}
g]tfx c;Gt'i6 5g\ . cflv/ ug{
vf]lhPsf] s] xf] < ;+3Lotf s;sf]
lxtdf hf/L ug{ nfluPsf] xf] < s]
kfpgsf nflu olt ljWg xtf/f] u/L
/8fsf] dRofOPsf] xf] < s;nfO{ v';L
kfg{sf nflu olt 7"nf] vt/f df]lnPsf]
xf] < so'{ nufP/, lgif]wf1f hf/L
u/]/ clg cfk"m ;'/Iff lgsfosf] rf}3/] f
leq a;]/ hf/L ul/g] ;+ljwfgn] csf]{
;+ljwfgnfO{ cfdGq0f ub{5 .
xfn} dfq g]skf dfcf]jfbLsf
dxf;lrj s= ljKnjn] lbPsf] v'Nnf
r'gf}ltnfO{ :d/0f u/fpg' kb{5 . Tof]
xf] lgs6 eljiod} b' O { ljrf/,
/fhgLlt / ;QfsfaLr s8f 6s/fj
b]lvg]5 . Toltdfq x}g c? w]/} zlQm
/ ;d"xn] ;+ljwfgnfO{ vf/]h ug]{
3f]if0ff ul/;s]sf 5g\ . cGtTjuTjf
;Qfwf/L jf ;+;bjfbL Ps 7fpFdf
w|jLs[t eO;sf 5g\, ;a} bnfn
zlQmx ;Qfsf] afF8kmfF8df Ps
7fpFdf s]lGb|t eO;s]sf 5g\ . cj
kfnf] To;sf] k|lt/f]wdf ljb|f]xL
zlQmx, clwsf/sf nflu n8\g]
pTkLl8t hg;d'bfox / /fi6jfbL
zlQmx klg Ps 7fpFdf w|jLs[t
x'g h?/L 5 . /fHo jf ;Qfwf/Lx
lgd{d / q'/ x'Fb} kmf;LjfbL tl/sfn]
cFufl8 a9\g] 3f]if0ff ul/;s]sf 5g\ .
pgLxn] ;' v ] { t , s0ff{ n L jf
dWoklZrddf cfkm\gf] /0fgLltnfO{
;"lrt ul/;s]sf 5g\ . cj To;sf]
k|ltpQ/ lbg] tof/ ug'{ clgjfo{ 5 .
k|ltlqmof lbg l9nfO{ ug'{ x'Fb}g .
To;sf/0f cjsf] g]kfnL /fhgLltn]
eLif0f 6s/fj, G jf o' 4 sf]
jLhf/f]k0f ul/;s]sf] 5 . xfdLn]
eg]sf lyof} ls ;+ljwfg;ef sf] gf6s
d+rg Pp6f 7"nf] u|fG8l8hfO{gdf
ul/Psf] lyof] / To;n] o'4sf] z+v3f]if
u/]sf] lyof] . ;+ljwfg;ef @ sf]
cfkm\gf] ld;g lyof] Tof] k"/f ug{ p
lgs} ltj|tfdf cufl8 al9;s]sf] 5 .
ca 7'n} cGtl/s b'3{6gf geP;Dd
p k5fl8 x6\g] 5}g . cj p;sf]
lgdGq0ff, r]tfjgLsf] ;fdgf ug's
{ f]
ljsNk 5}g . lglZrt 5 cj ;+3if{sf]
ljsNk x'Fb} 5}g . t/ cjsf] ;+3if{df
oL u2f/x;Fu ;Demf}tf ul/g' x'bF g} .

;+;bjfbLx k/fhLt agL ;s]sf


5g\ t/ ltgLxnfO{ /fhgLlts
kdf wfjf af] N g jf /fHosf
zlQmx ;]gf, k|x/Lsf] 3]/faf6
6'6fpg dfq afFsL 5 . hgtfsf]
kx'r
F af6 t pgLx a9fl/O;s]sf
5g\ / cem} a9fl/Fb} hfg] 5g\ .

6fpsf] = ==

uf} t dnfO{ emfkf ljb| f ] x ;Demg


cfu|x;d]t u/] . emfkf ljb|f]xdf
6fpsf] sf6\g lgb{]zg lbg] sf] xf] <
hgo'4df 6fpsf] NofP/ cfp emf]nfel/
k};f lnP/ hfp eg]/ 6fpsfsf] d"No
tf]Sg] cft+ssf/L ls cfGbf]ngsf]
qmddf Hofg u'dfpg]nfO{ %) nfv
lbg] s'/f ug{] cft+ssf/L < ofbjn]
eg] . pgn] hgtfsf] 6fpsfsf] d"No
tf]Sg] cft+ssf/L ePsf] atfP .
dw];L df]rf{nfO{ nfu]sf] cf/f]k
;/sf/lt/} kmsf{ p F b } zflGtk" 0 f{
cfGbf]ngdf cfPsf hgtfsf] xTof
ug{]nfO{ s] eGg] / s;/L x]g{] < eGg]
k|Zg ofbjn] u/] .
nf]stflGqs cfGbf]ngsf] qmddf
zfxbQ k|fKt ug{]?nfO{ ;/sf/n] g}
!) nfv lbg] 3f]if0fsf] k|;u+ nfO{ hf]8b\ }
ofbjn] df]rf{n] dw];L lxdfn, kxf8
/ dw]; cfGbf]ngsf] qmddf Hofg
u'dfpg] zxLbnfO{ %) nfv lbg]
3f]if0ff u/]sf] atfP . cWoIf ofbjn]
df]rf{sf] lg0f{osf] lj/f]w ug{] dfgj
clwsf/jfbL dw]z lj/f]wL ePsf]
cf/f]k nufP .

ljZjljBfnodf
===
ljZjljBfnodf===
cWoIf df]xg vltj8fn] kbflwsf/L
lgo' l Qmsf ;DjGwdf /rgfTds
;xof]u tyf ;'emfa g;'Gg] l:ylt
agfO
ljZjljBfnosf
k|fWofksxnfO{ cfGbf]ng ug{ jfWo
gagfpg ;d]t cfu|x ub{} k|wfgdGqL
;' z Ln sf] O /fnfnfO{ 1fkg kq
a'emfPsf 5g .
g]kfn /fli6o k|fWofks ;+u7gsf
cWoIf df]xg vltj8fn] k|wfgdGqL
;'zLn sf]O/fnfnfO{ a'emfPsf] 1fkg
kqsf] k"0f{ laa/0f o;k|sf/ /x]sf]
5 g]kfn /fli6o k|fWofks ;+u7g
ljZjljBfnosf k|fWofksxsf] xs
clwsf/sf kIfdf lg/Gt/ ;+3if{/t
b]zeQm, k|ultlzn tyf afdkGyL
k|fWofksxsf] j}rfl/s ;+u7g xf] .
ljZjljBfnodf k|fl1s / :j:y
z}lIfs jftfj/0f sfod ub{} pRr
lzIffsf dfWodaf6 ljZj:t/sf]
hgzlQm lgdf{0f u/L cfw'lgs g]kfn
lgdf{ 0 fdf
ljZjljBfno
k|fWofksxsf] e'ldsf ;Fw} dxTjk"0f{
x'Fb} cfPsf]5 . g]kfn ;+3Lo ;+/rgf
;Fu} ax'ljZjljBfnosf] cjwf/0ffdf
cl3 a9]sf] b]lvG5 . pRr lzIffsf
nflu hg;+ V ofoLs / If] q Lo
;Gt' n gsf lxzfan] klg
ljZjljBfnox :yfkgf ug{
cfjZos x'Fbf x'Fb} klg ljifout
ljZjljBfnoxsf] ljsf;df hf]8
lbg ;s]sf] b]lvFb}g . /fhg}lts
k| l t:kwf{ s f sf/0f :yflkt
ljZjljBfnoxn] ;Lldt tyf
c:yfoL nfe t k|fKt xf]nf t/ z}lIfs
u'0f:t/ lbgfg'lbg v:sb} uO/x]sf]
tYonfO{ cGt/f{li6o jlu{s/0fdf
g]kfnsf ljZjljBfnoxsf] :yfg x]/]
:ki6 x'G5 . ljZjljBfnoxsf]
g] t [ T jdf x' g ] bnLo efuj08f,
ljZjljBfox leqsf] e|i6frf/, gofF
ljZjljBfonsf] ;Dklt :jfldTj
;DjlGw ljjfb, /fli6o tyf If]qLo
cfjZostf eGbf klg /fhg}lts
:jfy{ k|]l/t gofF ljZjljBfnosf]
k|:tfj, SofDk;xdf :jfoQtf h:tf
ljs[ t gLltxsf sf/0f
ljZjljBfnoxsf] k|fl1s / z}lIfs
k|zf;g c:tJo:t x'g k'u]sf] 5 .
d'ntM e|i6frf/ / :jfoQtfsf sf/0f
pRr lzIff dxFuf] x'Fb}5 . h;n] ubf{
;LdfGt cfo ju{ s f] hg;+ V of
pRrlzIffaf6 jl~rt x'g] ;+efjgf
/fVb5 . o;}u/L :jf:Yo / lrlsT;f
lzIff tyf k|fljlws lzIffdf b]lvPsf]
ljs[ l tn] z} l Ifs u' 0 f:t/ ;d] t
k|efljt x'g uO{ xhf/f}+ ljBfyL{
jflxl/g' kg{] afWotf 5 . :ki6 pRr
lzIff gLltsf] cefjdf hyfeflj
ljZjljBfnox :jLs[t x'g] tyf

SofDk; / sn]hxnfO{ ;DjGwg lbg]


cEof;n] pRr lzIffdf c:j:y
k|lt:kwf{ a9g uO{ lzIff ;]jfaf6
a:t'df kfGtl/t x'bF 5
} . cGttf]uTjf,
nfvf}+ ljBfyL{x k|efljt x'g5
] g\ .
k|fWofksxsf] k|fl1s pGgog tyf a[lQ
ljsf; cj?4dfq xf]Og, ljZjljBfno
sd{rf/Lx ;d]t c;'/lIft x'g5
] g\ .
o;/L ;do d} lgbfg gvf]hL Ps jf
cg]s jxfgfdf ;d:ofx yKb} hfg] xf]
eg] ljZjljBfno k| f Wofksx
ljsNklxg cfGbf]ngsf] af6f] /f]Hg afWo
x'g' kg{5
] .
ct M ljZjljBfno s'nkltsf]
x}l;otn] ;DdfggLo k|wfgdGqL
Ho' a f6 bnLo efuj08fdf
ljZjljBfno kbflwsf/Lsf] lgo'lQm x'g]
xfnsf] cEof;nfO{ /f]sL of]Uotf,
Ifdtf tyf bIftfsf cfwf/df
lgo'lQm k|so[ fsf] ;'lglZrttf xf];\ elg
xfd|f] ;+u7g cfu|x ub{5 . xfn d'Vo
kbflwsf/L ljlxg x'g k'us
] f ;ftj6f
ljZjljBfnox
-lqe' j g
ljZjljBfno, g] k fn ;+ : s[ t
ljZjljBfno, kf]v/f ljZjljBfno,
s[lif tyf jg ljZjljBfno, k'jf{~rn
ljZjljBfno, ;' b ' / klZrd
ljZjljBfno,
dWoklZrd
ljZjljBfno_ sf kbflwsf/L lgo'lQm
tof/Lsf af/]df xfd|f] ;+u7gsf] u+le/
Wofgfsif{ 0 f ePsf] 5 . o;y{ ,
;DdfggLo k|wfgdGqL Ho" ;dIf
tT;DjGwL ljifoxdf ljefuLo
dGqfnodf ;d]t lgb{z
] g x'g5
] elg
lg0f{o k|so[ fdf xfd|f] ;+u7gsf] klg
/rgfTds ;xof]u tyf ;'emfjsf nflu
ljz]if cfu|x ub{5f}+ / cfGbf]ng
jfWofTds l:yltdf dfq xf] eGg]
af/]df xfd|f] ;+u7g ;r]t 5 eGg]
s'/fdf ljZj:t u/fpg rfxG5f}+ .

blnt===

;d'bfonfO{ k'/} clwsf/af6 alGrt


/fVg] k|Z6 ePsf] atfp+b} k|sf08n]
eg] tkfO{x+ k|:6 eP x'G5 pRr
3/fgfxn] agfpg] of] gofF ;+ljwfgn]
csf{] qmflGtsf lglDt 9f]sf vf]Nb} 5 .
/fHo;Qf h;sf] ks8df 5
p;}n] zf;g ;Qf cfkm\gf] cg's'ntf
agfp5 . bz aif{sf] hgo'2 klg vf;
u/]/ ;f]l;t kLl8t hgtfsf] lglDt
n8] klg clGtddf g]t[Tj g} zf]if0f
ug{] 7fpFdf k'u]sf] / ;f]jod g}
hglj/f]lw ePsf] atfpFb} pgn]
cuf8L eg] ca eg] xfdL lg0ff{os
cfGbf]ngaf6 kl5 x6\g' x'b}g .
g]skf Pdfn]sf :yfoL;ldlt
;b:o 5ljnfn ljZjsdf{n] cfkm\gf]
kf6L{ ;/sf/ / ;+ l jwfg;efdf
k|efjzfnL :yfgdf /x]tf klg blnt
xs clwsf/ ;'lgZrt ug{ g;s]sf]
atfpFb} eg] c? s''/fx t 5fl8
lbp blnt xsclwsf/sf lglDt
blntnfO{ Ifltk"lt{ lbg'kg{] s'/fnfO{
klg xfd|f] kf6L{nfO{ ;DemfpFg} ;lsPg .
PsLs[ t g] s kf dfcf] j fbL
kf]ln6Ao'/f] ;b:o ljZjeQm b'nfn
cfx' t Ln] blnt cfGbf] n gaf/]
/fhgLlts kf6L{x leq g} e|d /x]sf]
atfpF b } , casf] gofF kl/a] ; df
ax'blno Joj:yf sfod /xg] ToxLleq}
blnt d'lQm vf]lhg'kg{] atfP .
g]kfnL s+u;
]| sf s]Gb|Lo ;b:o
dfgaxfb'/ ljZjsdf{n] blnt d'lQmsf
nflu ;+oQ
' m df]rf{ agfP/ hfg' kg{]
atfP . clvn qmflGtsf/Lsf cWoIf
/;b /;fO{nLn cfwf ;tfJbL;Dd
blnt cfGbf]ng rn]klg dfu k"/f
x'g g;s]sf] ljifo sf]6o\ fp+b} eg]
blnt clwsf/sf] Uof/]06L gx'g] yfxf
kfP/ klg clxn] s f] ;+ l jwfgsf]
d:of}bfdfly x:tfIf/ ug{] blnt
;ef;b\xnfO{ sfjf/xL ug{' k5{ .
To;} u l/ pQm sfo{ q mddf
dfcf]jfbL g]t[ aGb' rGb, g]kfn /fli6o
blnt d'lQm df]rf{sf ;+/Ifs /0f]Gb|
a/fO{nL, g]skf dfn]sf ;ef;b sdnf
ljZjsdf{, ;+oQ' m blnt ;+3if{ ;ldltf
;+of]hs ljgf]b kxf8L, ;fdflhs
nf]stflGq kf6L{ cWoIf d08nsf
;b:o bndb{ g sfdL nufotn]
cfkm\gf] wf/0ff /fv]sf lyP .

ca===
pgn] cfk"m ;8s cfGbf]ngdf hfg]

atfPsf] 5 . pgsf] kf6L{ d f


;Ldf+sgsf] ljefhg u/];Fu} lj/f]w

cfTd3ftL
===
cfTd3ftL===
5 . t/, klg ;+;b\j\ fbLx?nfO{ 5f]Psf]

sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#@)^#^$

lnDa'jfg\sf] lglDt lg0ff{os cfGbf]ng z'?


sf7df8f}+ . lnDa'jfg\ ;+3if{ ;ldltn] c?0f k"j{sf ( lhNnf lnDa'jfg\
3f]if0ff ug{ dfu ub{} lg0ff{os cfGbf]ng z'? u/]sf] 5 . z'qmjf/ sf7df8f}+df
kqsf/ ;Dd]ng ub{} ;+3if{ ;ldltn] cfGbf]ngsf sfo{qmd ;fj{hlgs u/]sf]
xf] . lnDa'jfg k|flKtsf nflu zflGtk"0f{ cfGbf]ngdf ;+3if{/t kIfx?;+u P]Soa4
eP/ ;zQm ;+3if{ ug{], lnDa'jfgsf] ;a} lhNnfx?df ebf} * b]lv la/f]w
sfo{qmd ug{,] ( ut] ;'g;/Lsf] O6x/Ldf la/f]w ;ef ug{,] ebf} !! ut] k|bz{g
/ ;+ljwfg ;ef cufl8 wgf{, ebf} !# ut] lnDa'jfgsf] kfFry/df la/f]w ;ef,
;+3if{ ;ldltdf cfj4 36sx?sf] k"jl{ gwf{l/t ;+3if{sf sfo{qmddf P]Soj4tf
/ lnDa'jfg ljgfsf] ;+ljwfg 3f]if0ff eP clglZrtsfnLg cfdx8\tfnnufot
;zQm ;+3if{sf sfo{qmdx? cl3 a9fO{g] lj1lKtdf pNn]v ul/Psf] 5 .
;+3if{ ;ldltdf g]skf dfcf]jfbL, lnDa'jfg /fli6o d'lQm df]rf{, /fli6o
hgd'lQm kf6L{, ;+3Lo lnDa'jfg kf6L{ g]kfn, ;+3Lo ;dfhjfbL kmf]/d g]kfn,
;fdflhs nf]stflGqs kf6L{nufot /fhgLlts bn ;Dj4 e|ft[ ;+u7g /x]sf
5g\ . ;+3if{ ;ldltsf] ;dGjo ls/ft ofSy' r'Dn'n] u/]sf] 5 eg] lnDa'
ljBfyL{ d~r, ls/ft ofSy' dfu]Ggf r'Dn', d'grOt rf]s ;o, ls/ft
wd{ tyf ;flxTo pTyfg ;+3, lnDa' kqsf/ ;+3, ofSy' o'y P;f]lzP;g,
lnDa' o'jf ;+3, kmQmfn' ;o, lnDa' snfsf/ ;+3 nufot lnDa'hGo
;+3;+:yfx? klg ;+3if{ ;ldltdf /x]sf 5g\ .
hf/L lj1KtLdf P]ltxfl;s k[i7e"ld / klxrfgsf] cfwf/df ;+vj' fvf]nf,
c?0f / ;Ktsf]zL k'j{ lnDa'jfg :jfoQ k|b]z / lnDa'jfg leq yftynf]
v'n]sf ;d'bfox?sf] ljz]if :jfoQ If]q :yflkt u/fpg lnDa'jfgjf;Lx?
laut nfdf] ;dob]lv lg/Gt/ cfGbf]ngdf /x]sf] pNn]v ub{} lnDa'jfg
cfGbf]ng;+u /fHon] ;+3Lo g]kfnsf] lgdf{0f qmddf lnDa'jfg k|b]zsf]
;'lglZrttf ug{] k6sk6s ;Demf}tf u/]sf] t/, clxn] $ bnn] cGtl/d
] sf]
;+ljwfgsf] pNn3g ub{} dx]Gb|ky cjwf/0ff cg'?k lnDa'jfgljxLg ^ k|bz
vfsf NofP/ lnDa'jfg cfGbf]ng;+u ePsf] ;Demf}tf pNn3g u/]sf] pNn]v
ul/Psf] 5 . ;+ljwfg lgdf{0fsf] qmddf lnDa'jfg :jfoQtfsf] ;'lglZrttf
u/fpg lnDa'jfgaf;Lx?n] lbPsf] ;'emfjnfO{ ;'g'jfO{ ug{sf] ;f /fHo kIf
Psf]xf]/f]?kdf k]n]/ ha/h:t cufl8 a9L /x]sf] 5 . To;}n] ;+ljwfgdf
lnDa'jfg k|bz
] ;'lglZrttf / cflbjf;L hghfltnufot alx:s/0fdf kfl/Psf
;d'bfosf] xs clwsf/x?sf] ;'lglZrttfsf nflu ;zQm cfGbf]ngsf] P]ltxfl;s
lhDd]jf/Lsf] sfo{ef/ k"/f ug{ of] ;ldlt ;+3if{sf] 3f]if0ff ub{5, lj1KtLdf
elgPsf] 5 .
;+3if{ ;ldltn] cfkm\gf] cfGbf]ng lnDa'jfg :jfoQ k|bz
] sf] :yfkgf, ;+3Lo
nf]stflGqs u0ftGqsf] lg/Gt/tf, ;dfg'kflts lgjf{rg k|0ffnL, wd{lg/k]If
/fHosf] lg/Gt/tf, ;dfa]zL nf]stGq / /fHosf] ;a} c+udf ;dfg'kflts
;dfj]zL ;xeflutf, cg8Lk / cfO{Pncf] !^( sfof{Gjog, cflbjf;L hghflt
/ ;Dk"0f{ alxis/0fdf kfl/Psfx?sf] clwsf/sf] ;'lglZrttf, yftynf] v'ns
] f
lnDa'jfg\sf cflbjf;L hghfltx?sf] ljz]if ;+/lIft If]q :yfkgf / ax'eflifs
gLlt sfod u/fpgsf nflu ePsf] ;+3if{ ;ldltn] :ki6 kf/]sf] 5 . ;+3if{
;ldltn] ;+3Lotf lj/f]wL cv08jfbL cfGbf]ngsf] lj/f]w ub{} y?x6 / y?jfg
/ dw]zdf hf/L clwsf/ k|flKtsf] cfGbf]ngdf P]Soa4tf / ;dy{{g hfx]/
u/]sf] 5 . p;n] klxrfg / ;+3Lotf kIfw/ zflGtk"0f{ lj/f]w jf hgk|bz{gx?df
/fHon] aa{tfk"0f{ uf]nL xfGg], gful/ssf] xTof ug{], bdg / w/ks8 ug{]
u/]sf]k|lt s8f zAbdf eT;{gf u/]sf] 5 .
x'Fb} cfPsf] lyof] . t/, uR5bf/n]
cfGtl/s lj/f]wnfO{ clxn];Dd y]us
] f
lyP . k| b ] z gDa/ tLgdf 7f] / L
uflj;nfO{ yk ul/Psf] 5 eg] klxn]sf]
^ g+= k|bz
] nfO{ ljeflht u/L s0ff{nL
k"js
{ f lhNnfe"efu /xg] u/L ^ gDa/
k|bz
] / s0ff{nL klZrdsf lhNnf /xg]
u/L & gDa/ k|bz
] lgdf{0f ul/Psf]
5 . afFsL k|bz
] x !, @ $ / % oyfjt\
/xg] pgsf] egfO{ 5 . k|bz
] x?sf]
lj:t[t ;Ldf+sg ;+3Lo cfof]un] ug{]
bnx?n] ;xdlt u/]sf 5g\ .

PG6\ o fusf===

o'P;PcfO8Lnufot ;Da4 lgsfodf


ph'/L kl/;s]sf] ;dfrf/ o; cl3
g} ljleGg kqklqsf / cgnfOgx?df
;fj{hlgs eO;s]sf] ljifo xf] .
o;}qmddf PG6\ofusf kbflwsf/Ln]
uf8L nLnfd laqmL / gofF uf8L vl/b
k| l qmofdf ;d] t nfvf} F ?k} o fF
clgoldttf u/]sf] ;|f]tn] atfPsf]
5 . ;|ft] sf cg';f/ PG6\ofudf /x]sf]
k'/fgf] 6f6f uf8L nLnfdL / gofF uf8L
vl/b k|lqmofdf sfo{qmd k|aGws
yfkf, af]8{ ;b:o kGyL / l;+hfkltn]
;]l6 ldnfO{ nfvf}F ?k}ofF e|i6frf/
u/]sf] ;|f]tn] 7f]s'jf u/]sf] 5 .
o;}u/L, PG6\ofusf kbflwsf/Ln]
s]Gb|b]lv lhNnf;Ddsf 3/ ef8f,
d;nGb, OGwgnufotsf ljifodf klg
gSsnL lan agfO{ cfly{ s
clgoldttf ug]{ u/]sf] ;|ft] sf] 7f]sj' f
5 . o;} ;Da4df PG6\ofu ;Da4
Ps sd{rf/L eG5g\, x'g t xfdL cfkm}F
sfo{/t ;+:yf xf], of] ;+:yfsf] af/]df
g/fd|f] s'/f s;/L ug'{ t/ oxfFsf
kbflwsf/Lsf] crfSnL b]v]/ eGg}kg]{
kl/l:ylt aGof] eGb} pgL cufl8
eG5g\ , afnaflnsfsf] lxtdf
ljb]zLx?n] lbPsf] ;xof]udf o;/L
a|Xdn'6 dRofpg' sbflk hfoh
xf]Og . oxfF cyf{t\ PG6\ofuleq Pp6f
l;of] lsGbf;d] t slt sld;g
s'DNofpg ;lsG5 eGg] ;f]r kfn]/ a;]sf

kbflwsf/L 5g\, h;n] ubf{ ljutdf


/fli6o, cGt/f{li6o ?kdf /fd|f] 5lj
agfpg k'us
] f] ;+:yf w/fzoL x'g]
cj:yfdf k'us
] f] 5 . of] ;a} x'gd' f
PG6\ofusf kbflwsf/L g} d'Vo bf]ifL 5g\ .
o; qmddf PG6\ofusf csf]{
sd{rf/L eG5g\, PG6\ofudf sxfF
sxfFaf6 slt /sd cfpF5, s'gs'g
sfo{qmd cfpF5, xfdLnfO{ g} yfxf
x'Fb}g . h;n] k|aGws yfkf, af]8{
;b:o kGyL / l;+ h fkltnfO{
l/emfpF 5 g\ , sld;g a' e mfpF 5 g\ ,
pgLx?n] g} sfo{qmd ug]{ cj;/
kfpF5g\ . xfdL PG6\ofusf] enf]
lrtfP/ /fd|f] s'/f /fVg]x? PG6\ofuleq}
a]/f]huf/ eP/ a:g' k/]sf] 5 . s'g}
sd{rf/LnfO{ EofO{ gEofO{ lhNnf
bf}8fxf / sfo{qmddf v6fpF5g\ eg]
xfdLrflxF sfof{nodf blng ug]/
a:g'kg]{ l:ylt 5 . oxL s'/f k|aGws
yfkf;dIf p7fpFbf pgL ljleGg
cf/f]k nufP/ xfdLdfly vlgG5g\ /
hflu/ g} vfOlbg] wDsL lbG5g\ eGb}
cufl8 eG5g\, PG6\ofuleq k|aGws
yfkf, af]8{ ;b:o kGyL / l;+hfkltn]
u/]sf s'sT[ on] kfksf] 3}6+ f] el/;s]sf]
5, of] kfksf] 3}+6f] l56f]eGbf l56f]
;DalGwt lgsfon] k'm6fpg cfjZos
ePsf] 5 .
o;}aLr, PG6\ofusf k|aGws
yfkf, af]8{ ;b:o kGyL / l;+hfkltn]
ljleGg rf8af8sf] cj;/ kf/]/
sfof{no ljbfsf] lbgdf v;L sf6\g],
cfk"m / cfgf] cf;]kf;] sd{rf/L
hDdf u/]/ ef]het]/ ug]{ u/]sf] ;|ft] n]
atfPsf] 5 . ;|ft] sf cg';f/ ljbfsf]
lbg cfk"m lgs6sf s]xL sd{rf/L
sfof{nodf e]nf kfg]{ / rf8af8
dgfpg] gfddf ljleGg lsl;dsf
vfgkfgnufotsf df] h d:tLsf
sfo{qmdx? ug]{ u/]sf 5g\ . h'g sfo{n]
klg PG6\ofusf] 5lj wldlnPsf] 5,
Odfgbf/ / :jfledfgL sd{rf/Ln] lz/
lgx'/fpg'kg]{ l:ylt k}bf u/fPsf]
;|f]tsf] 7f]s'jf 5 .

If]Kof:q k|sfzg s]Gb|f/f k|sflzt, ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM $$^$!%%

You might also like