EKOLOKI SISTEMI

Uprkos temperaturama od -5 do -70C i

i sadraju vode ispod 2%, zemljite na
Antartiku sadri 106-108 elija po gramu

Jezero Vostok, Antartik,

6000m ispod nivoa.
Uzorci leda sa 3-5km
sadre ive bakterije

Veliki broj hipertermofilnih

bakterija i arhea ivi u kljualim
hidrotermalnim sistemima

Biosfera
ivotna oblast (prostor) organskog sveta na

Zemlji
Obuhvata:
Zemljinu povrinu, kopno i more
Nii deo atmosfere
Celu hidrosferu

Mikroorganizmi,
stanovnici atmosfere

Atmosfera
Vazduni omota Zemlje, visine oko 3000 km
Najnii sloj sastoji se od

N2 (78%)
O2 (21%)
Argona (0,93%)
CO2 (0,034%)
Tragovi drugih inertnih gasova i H2
Promenljive koliine vodene pare, ozona, estice
praine, soli, vulkanski pepeo, dim i dr.

Mikroorganizmi u vazduhu
Potiu sa povrine Zemlje

Zemljita
Voda (0,1 mm mikrosloj)
Biljaka
ivotinjskih organizama

 Mikroorganizmi u atmosferu dospevaju

vetrom, esticama praine, dima i kapima

U 1 m3 moe biti od nekoliko jedinki do

desetine hiljada
Sa poveanjem visine atmosfere broj znaajno

opada

U najniim slojevima atmosfere na

broj i sastav mikroorganizama utiu:
Vrsta zemljinog pokrivaa vodeni, biljni,

ivotinjski
Naseljenost urbanih sredina
Prisustvo industrijskih objekata
Vlaga, temperatura, suneva svetlost
Veliina estica i priroda mikroorganizama

Najei stanovnici
Bakterije i sporonosne gljive, aktinomicete,

alge, protozoe i kvasci

Bakterije: rod Bacillus, sporogeni i
nesporogeni G(+) bacili, G(+) koke, G(-) bacili
Gljive: rod Aspergillus, Penicillium,
Cladosporium

Na visinama 2700-3000 m
(iznad kopna i mora)
Bakterije: G(+) koke, G(-) tapii, G(+)

pleomorfni tapii i aerobne sporogene forme

Gljive: Cladosporium, Alternaria, Pullularia,

Penicillium, Botrytis

Vazdunim strujanjem, u prirodi, prenose se:

Fitopatogene gljive i bakterije
Patogeni, prouzrokovai bolesti oveka i

ivotinja
Difterija, tuberkuloza, meningitis, grip i dr.

Aeromikrobiologija
Posebna grana mikrobiologije koja se bavi

izuavanjem uloge mikroorganizama u

stvaranju i odravanju atmosfere; i prenoenju,
pre svega patogenih mikroorganizama

Mikrobiologija slobodnog prostora

EKSTRAMURALNA mikrobiologija
Mikrobiologija zatvorenog prostora
INTRAMURALNA mikrobiologija

Unitavanje mikroorganizama
U atmosferi

UV-zraci
Ozon
Suenje

U zatvorenom prostoru

UV-lampe (do 50 cm)

Mikrobioloki filtriHEPA (99,99%)
Ozon, ozonizacija
Asepsol, aerosol
hemijska sredstva u
kapljicama

Mikroorganizmi,
stanovnici hidrosfere

Hidrosfera
Vodeni omota Zemlje (70,7% povrine) koji

obuhvata svu njenu vodu u okeanima i

morima, jezerima, rekama, lednicima, u
litosferi kao podzemna

Svi delovi hidrosfere uestvuju u kruenju vode u prirodi

Mikroorganizmi stanovnici morskih voda

Marinska mikrobiologija
Opte karakteristike mikroorganizma

Alkalofilni (pH morske vode 7,5 8,5)

Halofilni (2,5 4,0 % NaCl)
Koncentracija NaCl ~ 2,75% (do 32%)
Ukupna so 3,3 3,5% (Na-sulfati i karbonati, K, Ca,
Mg hloridi, sulfati, karbonati)

Psihrofilni
90% stanita ima temperaturu < 5C
Na povrini temperatura varira od 0 - 40C

Barofilni

Horizontalan raspored
Litoralna (obalska) zona do 20 m
Sublitoralna (priobalna ) zona 20-50 m
Abisalna (puinska) zona > 50 m
Vertikalan raspored
Fotina (povrinska) zona do 100 m
Afotina (dubinska) zona > 100 m
Bentosna (morsko dno ili mulj) zona

Horizontalan raspored
Litoralna zona: sporogeni mikroorganizmi
Sublitorlana zona: meana mikroflora
Abisalna zona: asporogeni, pokretni i Gram (-)

tapii, tipini marinski mikroorganizmi

Vertikalan raspored
Fotina zona

autotrofni (fototrofni) organizmi alge, zelene i

purpurne bakterije
Heterotrofne bakterije koje stvaraju zatitne
pigmente
Razvoj aerobnih organizama
Afotina zona

bezbojni mikroorganizmi
heterotrofni i hemotrofni (sulfofikacijske bakterije)

Bentosna zona
Bezbojni, anaerobni ili fakultativno anaerobni,

veinom heterotrofni, kriofilni (+4C) i barofilni

predstavnici.
Broj organizama 106/cm3 bakterije i protozoe
Nastaju mnogi procesi: stvaranje morskog
humusa, morskih sedimenata i CaCO3, Fe, Mn i
S jedinjenja, mnogih ugljovodonika, stvaranje
petroleja i raznih gasovitih jedinjenja (H2S)
Bentosni mikroorganizmi ostvaruju kruenje
materije i energije

Mikroorganizmi stanovnici slatkih voda

Limnoloka mikrobiologija
Mikroorganizmi

STALNI (prirodni) stanovnici: prilagoeni za

razvoj u odreenim sredinama, predstavnici
autotrofa alge i hemotrofa
POVREMENI dospevaju iz stranih izvora,
netipini stanovnici. Razni zemljini organizmi,
heterotrofi i saprofiti, patogeni.

Prirodne stajae vode: jezera, bare, tresetita i dr.

Oligotrofna jezera

Siromana organskom materijom

Aerobna tokom godine
Mali broj mikroorganizama
Eutrofna jezera

Bogata organskom materijom

Gornji topli sloj je aeroban
Donji hladni sloj je esto anaeroban

Raspored mikroorganizama
Povrinski sloj vode (do 15 m)

Hromogeni mikroorganizmi
Donji slojevi (15 25 m i dublje)

Heterotrofni mikroorganizmi
Jezerski mulj

Bogatiji mikroorganizmima heterotrofi, psihrofili

i anaerobi
Bioloki procesi humifikacije i dehumifikacije
kruenje materije i energije

Gomphosphaeria
kolonijalni organizam
sastavljen od bakterija

Savsko jezero
Asterionela formosa
kolonija silikatnih algi,
karakteristina za jezera

Ceracium
vatrena alga
oblik zavisi
od temp.
(17C)

Pediastrum
simplex
zelena alga
fitoplankton

Tekue vode reke, kanali, i sl.

Protozoe, alge, bakterije
Izlivanje kanalizacionih voda u reke

Taloenje grubih estica

Burni oksidacioni procesi
Mineralizacija organske materije
Bujanje mikroorganizama

 Polisaprobna zona

Saprofitni mikroorganizmi
Troi se O2, anaerobni uslovi
Procesi fermentacije i amonifikacije
Prisutne bakterije, protozoe, flagelate, infuzorije
Smanjen broj algi
Nema riba

 Mezosaprobna zona

Posle nekoliko stotina metara voda bistrija

Manje organske materije
Ima O2 i riba
Proteinska jedinjenja u obliku aminojedinjenja sa
dosta ugljene kiseline
Preovlauju fakultativni anaerobi
Dalje, voda je jo bistrija, mineralizacija N
materija u NH3, preteno aerobna sredina,
mikroflora mnogo raznovrsnija autotrofi alge i
vei broj vrsta ivotinjskog sveta.

 Oligosaprobna zona

Potpuno bistra voda

Broj bakterija 100/ml
Aerobna sredina
Raznovrsni mikroorganizmi

Voda za pie
Ne sme da sadri organske materije, trulene i

patogene mikroorganizme
U 100 ml ne smeju se nalaziti

Koliformne bakterije fekalnog porekla

Streptococcus faecalis
Proteus vrste
Sulfitoredukujue klostridije
Pseudomonas aeruginosa
Bakteriofagi

Mikroorganizmi, stanovnici zemljita

Zemljite
Pedosfera rastresiti sloj zemljine kore do 3 i

vie metara
Osnovne komponente
Mineralne materije (50%)
Voda
Vazduh
Organske materije (3-6%)
ivi organizmi (< 1%)

 Zemljite se karakterie HORIZONTIMA,

paralenim slojevima razliite debljine i

strukture.
Razliite osobine:
Sadraj organskih i mineralnih materija
Boja, tekstura i struktura
Poroznost i pH

Horizonti
Sloj nerazloenog organskog materijala
Horizont A ispirljivi ili eluvijalni

Visok sadraj organske materije, tamne boje,

visoka aktivnost mikroorganizama
Horizont B akumulativni

Malo organske materije, vrlo mala aktivnost

mikroorganizama, akumulacija mineralih i
humusnih materija koje se ispiraju iz gornjeg sloja
Horizont C matina stena

Voda koja dospeva na povrinu zemljita

Absorbovana u zemljitu

Rast biljaka i drugih

zemljinih organizama
Transport hranljivih
jedinjenja do korena
Obnova podzemnih voda
Gubitak hranljivih
jedinjenja u dubinu
profila, dalje od
korenovog sistema
Izgubljena

 Zemljite je prirodno stanite bakterija, gljiva,

algi, protozoa, virusa i liajeva

Mikroorganizmi u zemljitu
STALNI nativni, autohtoni
POVREMENI strani, alohtoni

Na populaciju mikroorganizama utiu:

Tip i plodnost zemljita
Biljke koje se gaje i njihove faze razvoja

(bokorenje, klasanje, cvetanje)

Agrotehnike mere
Koliina i vrsta dostupnih hranljivih materija
Dostupna vlaga i stepen aeracije
Temperatura i pH

 Zemljini agregati su sastavljeni od mineralnih

i organskih komponenata
Manji broj mikroorganizama se nalazi
slobodan u rastvoru, veina se nalazi u
mikrokolonijama pripojenim za estice

Stvaranje zemljita
Naseljavanjem prvih organizama BIOTIZACIJA
Prebiotski period

Nastajanje hemijskih elemenata

Ovravanje zemljine kore, pojava stena
Sinteza prvih prostih neivih organskih jedinjenja
Biotski period

Anaerobni organizmi hemotrofne i fototrofne bakterije

Aerobni organizmi hemotrofne bakterije
Cianobakterije miksotrofni

Bakterije u zemljitu
Najmnogobrojniji mikroorganizmi
108 1010/g vlanog zemljita
1 ha povrinskog zemljita 300-3000 kg bakterija
Predstavnici

Aerobni, fakultativno anaerobni, anaerobni

Mezofilni, psihrofilni, termofilni
Neutrofilni

 Veina zemljinih bakterija su heterotrofi

este su sporogene tapiaste bakterije

Bacillus, Clostridium,
Pseudomonas, Rhizobium, Azotobacter,
Nitrobacter
Patogeni

B. anthracis, C. botulinum, C. tetani,

C. perfingens, Listeria monocytogenes,
Salmonella, Streptococcus, Coxiella burnetti

Aktinomicete u zemljitu
Poseban udeo u genezi i odravanju plodnosti

Aktivni razlagai organskih materija iz kojih

stvaraju biljne asimilative
Jednoelijski organizmi, u obliku neseptiranih

hifa (prenika 0,1-1,5 m) zrakaste bakterije

Razmnoavaju se sporama (konidijama
pojedinane, po dve, u kratkim i dugim lancima)
i fragmentisanim hifama
U suvim, toplim zemljitima 105-108
organizama / 1g

Veina aktinomiceta
Aerobni (fakultativno anaerobni)
Alkalofilni
Vole prosuena zemljita
Mezofilni (termofilni)
Heterotrofi koji razlau

Celulozu (Actinomyces, Micromonospora)

Masne materije, voskove i sve ugljovodonike
parafinskog niza
Hitin (Streptomyces)
Parafine, fenole, steroide, pirimidine (Nocardia)

 Stvaraju antibiotike

Streptomicin, hloramfenikol, neomicin, nistatin

Patogeni aktinomikoze

Actinomyces israelii (usni aparat)

A. viscosus

Nekoliko rodova znaajnih za zemljite

Streptomyces

Spore u nizovima; kolonije su vrste konzistencije

razliito obojene; proizvode antibiotike; aerobi;
razlau razliita organska jedinjenja; u zemljitu,
stajnjaku, kompostu

 Micromonospora

Pojedinane konidije
u neutralnim i alkalnim
zemljitima
Microbispora

Spore u parovima

 Thermomonospora

Pojedinane spore; termofil u stajnjaku i kompostu

Thermoactinomyces

Razgranata micelija; pojedinane spore; otporne i na

temperature do 90C; u stajnjaku, kompostu
Nocardia

Rudimentisane hife; spore u kraim ili duim nizovima

Frankia

Sporangije sa sporangiosporama; mnoge fiksiraju

elementarni azot same ili u zajednici sa biljkom

Cianobakterije u zemljitu
U vlanim, neutralnim do alkalnim
Fotosintetske bakterije koje stvaraju O2
Primarni proizvoai organske materije
Nesimbiotska azotofiksacija Anabaena,

Nostoc, Oscillatoria
U transformaciji stena u zemljite imaju
osnovnu ulogu

Gljive u zemljitu
Stotine razliitih vrsta

Heterotrofne
Acidofilne (pH 3,8-5,6)
Mezofilne (termofilne, psihrofilne)
Aerobne (osim kvasaca)
Umereno vlana zemljita
Redovni stanovnici u svim tipovima

poljoprivrednog zemljita
Dominantne u organskim slojevima umskih
zemljita kisele reakcije

 Duina micelije u 1g zemljita 10-100m

(500-1000m)
500-5000 kg/ha povrinskog zemljita
Nie gljive

Koriste monosaharide
Enzimima razlau polisaharide, skrob i glikogen
U aerobnim uslovma i kiselim zemljitima vre
razlaganje proteina do izdvajanja NH3 amonifikacija

 Biodegradacija

Celuloze A.glaucus, A. niger, Botrytis sp.,

Lignina Polyporaceae (peurke)
Stvaraju antibiotike

Penicilin P.chrysogenum, P. notatum

Grizeofulvim P. griseofulvim, P. nigricans
Cefalosporini vrste roda Cephalosporium
Patogeni aspergiloze, peniciloze, mukor

mikoze

Alge u zemljitu
U 1 g apsolutni suvog zemljita 50.000 100.000

elija
Ukupna biomasa 100 200 kg/ha (500-1000)
Fotosintetski organizmi, primarni proizvoai
organske materije.
Na erodiranim povrinama mogu da iniciraju
akumulaciju organske materije.
Na dubini 50-100 cm heterotrofan nain ishrane
Najzastupljenije su zelene i silikatne alge

Protozoe u zemljitu
Prirodni stanovnici u svim tipovima zemljita
Predstavnici klasa Sarcodina i Flagellata

(3.000-200.000 elija/1 g); Ciliata (1000/1g)

Aerobni organizmi, tolerantni na promene
kiselosti sredine, vole dobro provetreno
zemljite, visok sadraj vode i humusa
Sintetiu enzime: proteaze, lipaze, celulazu
Hidrolizuju skrob i neke eere

Organska materija u zemljitu

Sve suvozemne i vodene biljke na Zemlji

godinje obrazuju 450 milijardi tona organske

materije
Biljke posle etve itarica ostaje 5 t/ha
ivotinje njihovi ostaci 120 200 kg/ha
Mikroorganizmi 0,5 5 t/ha (10 20 t/ha)

Razlaganje organske materije u zemljitu

Fiziki procesi mehaniko usitnjavanje
Hemijski procesi razlaganje i biohemijske

promene heterotrofna mikroflora

Mineralizacija
Humifikacija
Dehumifikacija

Mineralizacija
Sloena organska jedinjenja se postupno razlau

do neorganskih jedinjenja H2O, CO2, NH3,

HNO3, H2SO4, H3PO4 i mineralne soli
Heterotrofne bakterije i gljive proizvode

najmanje 90% CO2 u biosferi

Humifikacija
Od 10 30% ukupne mase organskih ostataka

nastaje HUMUS, specifina organska materija

u kojoj je ugraena znaajna koliina energije
Humifikatori

Gljive u umskim kiselim zemljitima

Bakterije u poljoprivrednim neutralnim
zemljitima

Dehumifikacija
Mineralizacija organskih humusnih materija;

oslobaaju ser CO2, NH3, nitrati, fosfati, sulfati

i druga mineralna jedinjenja
Dehumifikatori
Vie gljive: Aspergillus, Trichoderma, Alternaria
Aktinomicete: Actinomyces, Streptomyces,
Nocardia, Micromonospora
Bakterije: Pseudomonas, Corynebacterium,
Aplanobacterium, Clostridium

Kruenje materije u prirodi

Sa kruenjem materije krui energija i voda
Malo (biotiko) kruenje uee

mikroorganizama
Veliko (abiotiko) kruenje izvan ivog

sveta, geoloko

Kruenje ugljenika (C)

U prirodi: ORGANSKI i NEORGANSKI oblik C
Ugljenik u sastavu elije potie od

CO2 iz atmosfere
Bikarbonata i karbonata rastvorenih u vodama na
zemljinoj povrini

ORGANSKI UGLJENIK

O
V
HETEROTROFI
FERMENTACIJA
RESPIRACIJA

AUTOTROFI

K
sagorevanje

HEMOTROFI
FOTOTROFI

CO2 VAZDUHA

VULKANI

BIKARBONATI

KRENJACI

Kruenje azota (N)

U prirodi azot se nalazi u:

Atmosferi: molekulski oblik (N2) 78%

Zemljitu
Organski oblik 97 - 98%
Neorganski oblik 2 - 3%

Vodenim sredinama: organski oblik

Stenama: nema azota

Biljke za svoju ishranu koriste neorganski N

NH4+ neposredno ugrauje u organska

jedinjenja

NO3- prvo se redukuje do NH3 (troi se

energija)

Azotofiksacija
Nesimbiotska

Anaerobna
Clostridium

Aerobna
Azotobacter
Azotomonas
Azospirilum

Simbiotska

Leguminoze
Bradyrhizobium
Rhizobium
Sinorhizobium

Neleguminoze
Frankia

Organski azot u zemljitu

Belanevine, amino kiseline, nukleinske kiseline,

amidi, amini, amino eeri, pigmenti, hormoni,

vitamini, enzimi i alkaloidi.
Aktivnou mikroorganizama prevodi se u
mineralne oblike MINERALIZACIJA N
Belanevinehumusne materije aminokiseline
amidi i amini amonijak nitriti nitrati

Mikrobioloki procesi: amonifikacija i nitrifikacija

Amonifikacija

Postupnim razlaganjem organskih jedinjenja

obrazuje se amonijak
Amonifikatori

Zemljini heterotrofni organizmi; 105 107 /g

Deluju ekstracelularnim proteolitikim enzimima
Bakterije: Bacillus, Clostridium, Micrococcus,
Pseudomonas, Serratia
Veliki broj aktinomiceta
Gljive: Alternaria, Aspergillus, Mucor,
Penicillium, Rhizopus

 U elija mikroorganizama, amino kiseline,

amidi i amini se pod dejstvom intraelijskih

enzima prevode u NH3

NH3
Vezuje se za apsorptivni kompleks zemljita

NH4+
NITRIFIKACIJA oksidacija, nitrifikacione
bakterije
Nitrosomonas NO2
Nitrobacter NO3
DENITRIFIKACIJA isparava u spoljanju

sredinu

Denitrifikatori, nastaju isparljivi N2, NO, N2O

Bakterije: Bacillus, Paracoccus, Pseudomonas

Kruenje azota
Proteini i otpadne materije

AMONIFIKACIJA

Aminokiseline (NH2)
+)

Amonijum jon (NH4

Nitritni jon (NO2

Nitratni jon (NO3

N2

Nitrosomonas

Nitrobacter

-)

-)

Mikrobioloko razlaganje

Pseudomonas

AZOTOFIKSACIJA

Amonijak (NH3)
Nitritni jon (NO2- )

Nitratni jon (NO3- )

N2

Amonijak (NH3)

Aminokiseline

Kruenje fosfora (P)

U zemljitu fosfor se nalazi u:
ORGANSKOM

obliku

Nukleinske kiseline, nukleotidi, fitin, fosfolipidi,

heksozofosfati, glicerofosfati, jedinjenja P u
humusu
NEORGANSKOM (mineralnom) obliku

Matini supstrat
Primarni (apatit) i
sekundarni (fosforit) minerali
Zemljini rastvor

Organski P
Visoko molekulska jedinjenja (nerastvorljiva u

vodi) delovanjem mikroorganizama prelaze u

pristupane oblike
Nukleoproteidi (proteini i nukleinske kiseline)
razlaganje ekstracelularnim proteolitikim i
nukleolitikim enzimima
Amonifikatori
Bacillus megatherium var. phosphaticus

 Enzimskom aktivnou mikroorganizama

organska jedinjenja P se postupno razlau u

procesima mineralizacije do H3PO4
Koriste biljke za svoju ishranu
Deo se vezuje
U neutralnim zemljitima za Ca
U kiselim zemljitima za NH3 i Fe, nastaju
nerastvorljivi fosfati

Mineralni P
Trikalcijum fosfati nerastvorljivi u vodi
Mikroorganizmi ih prevode u rastvorljive

sekundarne i primarne fosfate

MOBILIZACIJA FOSFATA
Direktna
Indirektna

Direktna mobilizacija P
Mikrobioloki proces u kome mikroorganizmi

za svoje potrebe koriste P direktno iz

nerastvorljivih trikalcijum fosfata
U zemljitima gde nema drugih pristupanih
oblika P
Bakterije: Bacillus,Pseudomonas, Micrococcus
Gljive: Aspergillus, Fusarium, Penicillium

Indirektna mobilizacija fosfata

Hemijski proces u kome mikroorganizmi

razgrauju nerastvorljive fosfate pomou

kiselina koje stvaraju
Acidogeni mikroorganizmi
Nitrifikatori azotasta i azotna kiselina
Sulfofiksatori sumporna kiselina
Mikroorganizmi koji transformacijom ugljenih
hidrata stvaraju organske kiseline: mravlja,
limunska, mlena, siretna

Kruenje sumpora (S)

Rasprostranjen u prirodi

Litosfera (eruptivne stene, minerali)

Atmosfera (SO2, H2S)
Zemljite
Organski 80 90 %
Neorganski

Voda

 Organska jedinjenja S aktivnou

mikroorganizama prelaze u oblike dostupne za

ishranu biljaka
Mineralizacija organskih jedinjenje do H2S

SULFORIFIKACIJA
Amonifikatori

 Oksidacija H2S S

SULFOFIKACIJA
SULFATIFIKACIJA
S sulfiti sulfati
Sulfofikatori, obligatni aerobi
Autotrofi (hemotrofni)
Thiobacillus thiooxidans u kiseloj sredini
T. parus u neutralnoj

Heterotrofi
Bakterije, aktinomicete, gljive

Mikroorganizmi u ivotu biljaka

Prema delu biljke koji naseljavaju

mikroorganizmi se dele na:
Filosferni nadzemni deo biljke (stablo i list)
Rizosferni koren
Spermatoforni seme

Filosferni mikroorganizmi
EPIFITNA mikroflora

Naseljava zdrave zelene delove i hrani se mineralnim

hranljivim materijama
Sluajna

Spore zemljinih mikroorganizama

Nema razmnoavanja
Stalna

Stalna epifitna mikroflora

Adaptirana na odreenu biljnu vrstu

Brojnost i vrsta zavisi od vrste biljaka

Sastava i koliine eksudata
pH, temperature i vlanosti

Asporogeni mikroorganizmi
106 108 elija/g

Bakterije
Hromoparne sa obojenim i bezbojnim kolonijama
Bakterije mlene kiseline Lactobacillus plantarum
kupus, spana

Gljive
Kvasci roda Torula
Saccharomyces na plodovima voa i groa

Znaaj
Biohemijski procesi u biolokom konzervisanju
Turija, silaa

Proizvodnja alkoholnih pia

Rizosferni mikroorganizmi
Rizosfera 0,5 cm oko korena biljaka
Koren izluuje znaajne koliine eera,

aminokiselina, vitamina i hormona

Proizvodi metabolizma mikroorganizama
stimuliu rast biljaka
Izuzetno sloen bioloki sistem

Ra ima 15 milijardi
korenovih dlaica, svaka
duine 700 - 1000 m to
ukupno ini 10.000 km
duine, odn. 400 m2/biljci

MIKORIZE
Mutualistika simbioza gljiva i korena viih

biljaka
Biljke obezbeuju izvor C glukoza
Spletom hifa gljive apsorbuju iz zemljita vodu
i mineralne materije
Mikoriza je uspostavljena kada gljiva za svoju
ishranu pone da koristi eer iz domaina
Ektomikorize
Endomikorize

Ektomikorize
Mikorizna gljiva pokriva povrinu korena

gustim spletom hifa - parenhimsko tkivo

Hife iz omotaa prodiru u meuelijske
prostore korena odakle haustorijama dospevaju
u susedne elije

Endomikorize
Neke vrste gljiva obrazuju intraelijske

razgranate haustorije i grade mehurasta

proirenja od svojih terminalnih elija, u
kojima se sakupljaju energetska hraniva
korenove dlaice

arbuskule

vezikule

Znaaj
Snabdevanje biljaka fosforom
Kiselinama koje stvaraju uestvuju u indirektnoj

mobilizaciji nerastvorljivog P
Prenose N kao i druge hranljive elemente
tite biljke od tekih metala
Na velikom broju drvenastih (hrast, grab, etinari)
i poljoprivrednih biljaka
Gljive su veim delom Basidiomycetes, a manjim
Ascomycetes

Mikroorganizmi u ivotu ivotinja

 Domae ivotinje su prirodna sredina za aktivan

ivot mikroorganizama
Naseljavaju spoljanje i unutranje organe

Spoljanji mikroorganizmi
Koa, dlaka, otvori
Broj zavisi od higijene, uslova gajenja i vrste

ivotinja (106/cm2)
Sluajna mikroflora
Sporogene bakterije iz vazduha (Bacillus), spore
gljiva; neaktivni
Stalna mikroflora

Aktivno se razvija, ivi na raun izluenih materija

Obojene bakterije, stafilokoke i streptokoke

U organima za varenje
Specifini mikroorganizmi karakteristini za

odreene grupe ivotinja

Biljojedi Herbivora
Acidogene bakterije, homo i heterofermentativne
bakterije mlene kiseline, asporogene
Mesojedi Carnivora

Trulene, amonifikacione bakterije

Svatojedi Omnivora

Acidogeni i alkalogeni mikroorganizmi

Mikroorganizmi u buragu
Bakterije: razlagai celuloze, hemiceluloze i

pektina, skroba, proteina, masti i producenti

metana
Protozoe: uglavnom cilijate, uloga u varenju i
regulisanju brojnosti bakterija
Gljive, mikoplazme, bakteriofagi

 Unutranja mikroflora sintetie mnoge biotike

materije vitamine, aminokiseline, antibiotike