2-Ulu Diren Elemanlar

lineer, lineer olmayan, zamanla deien, deimeyen, akm

ve/veya gerilim kontroll direnlerin tanm bantlar,
seri, parallel bal direnlere ilikin u bantlar,
lineer olmayan direnlere ilikin dc (doru akm) alma
noktasnn belirlenmesi, kk iaret analizi.
Lineer Diren

()

v(t ) Ri (t )

diren

i (t ) Gv(t )

iletkenlik, siemens
mho

v(t )

(S )

( )
i (t )

v(t )

i (t )

i-v dzlemi

v-i dzlemi

Hatrlatma: Lineerlik
f ( x1 ) y1

f ( x2 ) y 2

f (.) lineer

f (x1 x2 ) f ( x1 ) f ( x2 )
y1 y 2

zel Lineer Direnler:

Ak devre eleman

f (i, v) i 0

v(t )

i (t )

G0

i (t )

i-v dzlemi

v-i dzlemi

v(t )

Ksa devre eleman

f (i, v) v 0

v(t )

R0

i (t )

G
i (t )

i-v dzlemi

v(t )

v-i dzlemi

Ak devre eleman ve ksa devre elemannn i-v,v-i karakteristiklerine

dikkat edelim !!!

v(t )

i (t )

G0

i (t )

i-v dzlemi

v-i dzlemi

v(t )

Tanm: (Dual Direnler)

A direncinin v-i karakteristii B direncinin i-v karakteristii ile ayndr.
irsi
ebil

A direnci B direncinin dualidir.

Lineer diren elemanna ilikin ani g
Lineer Olmayan Diren

iy
Ne d
g
bu
ani
Ri 2 (t ) iin?

Baz zel Lineer Olmayan Direnler

deal Diyot

f ( v, i ) 0

p (t ) v(t )i (t )

niz

RID

_
{(v, i ) : vi 0, i 0, v 0 ve v 0, i 0}

Diyot tkamada
Diyot iletimde

(v 0),
(i 0),

i0
v0

v(t )

i (t )
i (t )

i-v dzlemi

v(t )

v-i dzlemi

Diyot tkamada iken davran hangi eleman gibi?

Diyot iletimde iken davran hangi eleman gibi?

v(t )

i (t )
i (t )

v(t )
i(t )

i-v dzlemi
v-i dzlemi
Diyot tkamada iken davran hangi eleman gibi?

Is

v(t )

Diyot iletimde iken davran hangi eleman gibi?

p-n Jonksiyon Diyodu (alak frekanslardaki zellikleri)

+
v
_

u byklkleri

v
RD {(v, i ) : i I s [exp( ) 1], I s , vT sabit}
vT
q elektron yk
kT
I s ters doyma akm VT
k Boltzman sabiti
q
T Scaklk (Kelvin)
VT 0,026V

Tnel Diyod

RTD {(v, i ) : i i(v)}

i (t )
1

v1 v v2 eim negatif

osilatr, kuvvetlendirici

2 i 1 her akma

gerilim karlk dyor

hafza, anahtarlama

V1 V2

gerilim kontroll, akm kontroll deil

Bamsz kaynaklar
Bamsz gerilim kayna

+
+
vs (t ) vs (t )
_

v(t )

Rvs {(v, i ) : v vs (t ), i }

i (t )

v(t )

Bamsz gerilim kayna lineer eleman m?

Bamsz gerilim kayna gerilim kontroll m?
Bamsz gerilim kayna akm kontroll m?

vs (t ) 3V

Bamsz akm kayna

is (t )

Ris {(v, i ) : i is (t ), v }

_
Zamanla Deien Direnler
v-i karakteristii zamanla deien dirence zamanla deien diren denir.

Lineer Zamanla Deien Diren

v(t ) R (t )i (t )
i (t ) G (t )v(t )

v(t )

R (t )
i (t )

Anahtar

+
v

S(t)

S(t)

i
+

Seri ve Paralel 2-ulu Diren Elemanlarnn

Oluturduu 1-Kapllar
i

N
1-kapls

i kap akm
v kap gerilimi

1-kaplnn zellikleri
kap akm ve gerilimi
cinsinden yazlr

Seri bal 2-ulu direnler

i d1
i1
+
+
R1
v
1

d2

R2

i2
+
v2

N
1-kapls

Tanm Bantlar

v1 v1 (i1 )
KAY

v2 v2 (i2 )
KGY

i i1

1. dm

1-2-3-1 dm dizisi

i1 i2

2. dm

v1 v2 v 0
v1 v2 v

Ama:

v v(i ) bantsn bulmak

KGYv
+
KAYv

v1 v2
v1 (i ) v2 (i ) v(i )
i

+
R1

i1

+
v1

_
_

v
R2

N
Sonu:

v v1 (i ) v2 (i )

v2
+

i2

KAY

tm elemanlarn akm kap akm ile ayn

KGY

kap gerilimi eleman gerilimlerinin toplam

elemanlar akm kontroll elde edilen 1-kapl da akm kontroll

Bir soru: ki ulunun tanm bantsn elde ediniz

Bir baka soru:

Bu iki ulunun da tanm bantsn elde ediniz

L.O. Chua, C.A. Desoer, S.E. Kuh. Linear and Nonlinear Circuits, Mc.Graw Hill, 1987, New York

Paralel bal 2-ulu direnler

Tanm Bantlar

i d1
+

+
v v1
N

KAY
+
ETB
+
KGY

i1

R1 v2

i1 i1 (v1 )

i2

KGY

2 dm referans alnrsa

KAY

1. dm

R2

d2

i i1 i2

i2 i2 (v2 )

Ama: i

i i1 (v1 ) i2 (v2 )
i i1 (v) i2 (v) i(v)

v v1 v2
i i1 i2

i(v)

bantsn bulmak

Bir soru: ki ulunun tanm bantsn elde ediniz

Bir baka soru:

Bu iki ulunun da tanm bantsn elde ediniz

L.O. Chua, C.A. Desoer, S.E. Kuh. Linear and Nonlinear Circuits, Mc.Graw Hill, 1987, New York

ki ulularn tanm bantsn elde ediniz

L.O. Chua, C.A. Desoer, S.E. Kuh. Linear and Nonlinear Circuits, Mc.Graw Hill, 1987, New York