II- ok ulu diren, endktans, kapasite bamsz akm ve gerilim

kaynaklarnn olumu devrelerde durum denklemlerinin elde edilmesi

Yntem:

1. Adm: Uygun Aa Seimi

Bir nceki durumdaki admlar atlmadan nce
Devrede bulunan ok ulularn yazlabilen tm u denklemlerini
gznne alnz
Her bir denklem iin gerilim byklne kar gelen ucu grafa dal
olarak , akm byklne kar gelen ucu grafa kiri eleman olarak
yerletiriniz.
Bir nceki durumdaki admlar izleyerek aac belirleyiniz.
Farkl u denklemlerinden hangisi daha fazla durum deikeni veriyorsa o
duruma ilikin aac uygun aa olarak seiniz.

Dier Admlar: devrede 2-ulu diren eleman, kapasite,

endktans ve bamsz kaynaklar varken ki durum ile ayn

2. Mertebeden Diferansiyel Denklemlerin zm

x1
a11
x a
2
21

a12 x1
b1

u,

a22 x2
b2

x Ax Bu ,

x (t0 ) x0

x(t0 ) x0

zm, 1. mertebeden diferansiyel denklemlerin zmlerine benzer

ekilde
x (t ) x (t ) x (t )
T

zel

Homojen ksm: x Ax,

xh (t ) Se

Set ASet
S AS
I A S 0
det I A 0

x(t0 ) x0
S1 t
e

S2

zm Tahmini

belirlememiz gereken ka
byklk var?
sfrdan farkl zm erin
olmas nasl mmkn olur?

2 a b 0

Karakteristik
Denklem

Karakteristik denklemin kkleri: 1 , 2 zdeerler

Belirlememiz gereken S zvektr

Hangi uzayn eleman?

O uzaya ait neyi belirlersek
aradmz bulmu oluruz?

1I A S1 0 1e ilikin zvektr
2 I A S2 0 2e ilikin zvektr
S1 c1V1
S 2 c2V2

1t

xh (t ) e V1

c1
c1
e V2
M (t )

c
c
2

2
2 t

M (t )
zel zm:

x1zel (t )
xzel (t )

x
(
t
)
2zel

Tam zm:

Temel Matris

Nasl belirleyeceiz?

x(t ) M (t )C xzel (t )
C M (t0 ) 1 x(t0 ) xzel (t0 )
x (t ) M (t ) M 1 (t0 ) x (t0 ) xzel (t0 ) xzel (t )

x(t0 ) M (t0 )C xzel (t0 )

x (t ) M (t ) M 1 (t0 ) x (t0 ) xzel (t0 ) xzel (t )

(t )
Durum Gei
Matrisi

x (t ) (t ) x (t0 ) xzel (t ) (t ) xzel (t0 )

x (t ) (t ) x (t0 ) xzel (t ) (t ) xzel (t0 )
z zm

zorlanm zm
t

x (t ) e At x(t0 ) e A(t ) Bu ( ) d
z zm

t0

zorlanm zm

Dinamik Sistem
nce lineer dinamik sistemleri durum denklemleri ile
ifade ettik ...

x (t ) Ax(t ) Bu (t ),

durum deikeni

x(to ) xo

y (t ) Cx (t ) Du (t )

k deikeni

x ........

ilk koul
giri deikeni

y ........ u ........

Bu sistemin zm.....

x(t ) e

A ( t t o )

x(to ) e
to

A( t )

Bu ( )d

Bir zel hal:

x (t ) Ax(t )

zm bir daha yazarsak

x(t ) e

1 ( t to )

S1 x1 (t0 ) e

Otonom sistem

zvektrler
2 ( t t o )

S 2 x2 (t0 ) .....e

n ( t t o )

S n xn (t0 )

zdeerler
zm, zvektrler ve zdeerler ile nasl deiir
.............................................................................................................

zvektrleri ayn zdeerleri farkl iki sistem

0
A1
1

2 5
A2

21 3 2i
22 3 2i

11 1 2i
12 1 2i

0.9129

0.9129

S11
S 21

0.1826 0.3651i
0.1826 0.3651i

0.9129

0.9129

S 22
S12

0
.
1826

0
.
3651
i

0.1826 0.3651i

Hangisi daha hzl sfra yaklayor ?

A1
sistemi

A2
sistemi

zdeerleri ayn zvektrleri farkl iki sistem

0.2 5
B1

0
.
3

0. 2 1
B2

0
.
3

11 0.25 2.235i

21 0.25 2.235i

12 0.25 2.235i

22 0.25 2.235i

S11
S12

0.9125

0
.
0051

0
.
4081
i

0.9125

0
.
0051

0
.
4081
i

S 21

0.0051 0.4081i

0
.
9125

S 22

0.0051 0.4081i

0
.
9125

B1
sistemi

B2
sistemi

Bu durumda lineer sistemin zmleri neler olabilir?

Tm bu durum portrelerinde ortak bir ey var, ne?

S. Haykin, Neural Networks- A Comprehensive

Foundation2nd Edition, Prentice Hall, 1999,
New Jersey.

Dinamik sistemin zel bir zm: Denge noktas

x (t ) Ax(t )
x (t ) f ( x(t ))

0 Axd
0 f ( xd )

Ka tane denge
noktas olabilir?

Sistemin davrann incelemenin bir yolu kararlln incelemektir.

Tanm: Lyapunov anlamnda kararllk

x (t ) f ( x(t ))

herhangi bir

eitsizlii

iin
0

xd
sistemine ilikin bir denge noktas

olsun. Verilen

x(0) xd ( )
x(t ) xd

eitsizliini gerektirecek ekilde bir

noktas Lyapunov anlamnda kararldr.

(bulunabiliyorsa
)

xdenge
d

Lineer sistemlerde denge noktasnn Lyapunov anlamnda kararlln

incelemek iin ne yaplnlyor?
Denge noktasnn kararll neye denk, neden?