Elektrokemija

1. Pokaite da za Wheatstoneov most, koji se koristi za mjerenje elektrikog otpora,

RR
vrijedi Rx = 2 P , kada kroz granu AB ne tee struja.
R1
U

R1

UAB = 0
iAB = 0
R2

Rp

R1 Rp
=
R2 R x

Rx

2. Konduktometrijska elija kalibrirana je otopinom KCl(aq), c = 0,01 mol dm3

( = 1,4087 mS cm1), te je izmjeren otpor od 688 . Otpor elije uronjene u
AgNO3(aq), c = 0,01 mol dm3 iznosi 777 . Kolika je molarna provodnost te otopine?
((AgNO3) = 124,7 S cm2 mol1)
3. Wheatstoneovim mostom izmjeren je otpor na konduktometrijskoj eliji, plotine
elektroda od 4,2 cm2. Mjerenja su raena za razliite udaljenosti elektroda pri 25 oC:
l / cm
R / k

2
66

4
131

6
197

8
262

10
328

12
394

elija je napunjena otopinom jakog elektrolita koncentracije 5105 mol dm3. Odredite
molarnu provodnost tog elektrolita pri 25 oC.
( = 145,2 S cm2 mol1)

4. Otpori izmjereni na eliji za niz vodenih otopina NaCl razliitih koncentracija dani su
u sljedeoj tablici:
c(NaCl) / c |
R/

5104
3314

1103
1669

5103
342,1

1102
174,9

2102
89,08

5102
37,14

Konstanta konduktometrijske elije iznosi 0,2063 cm1. Provjerite slijedi li molarna

provodnost Kohlrauschov zakon, te odredite molarnu provodnost pri beskonanom
razrjeenju i nagib odgovarajueg pravca.
( = b c , b = 68,33

S cm 2 mol1
3
2

dm mol

1
2

, = 126 S cm2 mol1)

5. Odredite molarnu provodnost pri beskonanom razrjeenju octene kiseline (HOAc)

pomou sljedeih podataka:

c / c|
(HCl)
S cm 2 mol 1
(NaOAc)
S cm 2 mol 1
(NaCl)
S cm 2 mol1

5104

1103

5103

1102

422,74

421,36

415,8

412,0

89,2

88,5

85,72

83,76

124,5

123,74

120,65

118,51

Otopina octene kiseline, c = 0,1 mol dm3, ima molarnu provodnost 14,3 S cm2 mol1.
Odredite stupanj disocijacije.

( (NaOAc) = 91,0 S cm2 mol1, (NaCl) = 126,5 S cm2 mol1,

(HCl) = 426,1 S cm2 mol1

(HOAc) = (HCl) + (NaOAc) (HCl) = 390 S cm2 mol1

=
= 0,0366)

6. Otpor konduktometrijske elije konstante od 0,367 cm1 uronjene u vodenu otopinu

octene kiseline koncentracije 0,01 mol dm3 iznosi 2200 , a mjeren je pri 25 oC.
Izraunajte stupanj ionizacije i koncentracijsku konstantu ravnotee te vrijednost pKa (
log (Ka / c | ) ). (HOAc) = 359,4 S cm2 mol1
( = 0,0427, Kc = 1,91105 mol dm3, pKa = 4,72)

7. Otpor konduktometrijske elije (Kcell = 20,63 m1) uronjene u vrlo istu vodu pri 25 oC
iznosi 3,75 M. Odredite standardnu konstantu ionizacije ( 1) i pH iste vode.
(H+) = 349,8 S cm2 mol1; (OH) = 198,6 S cm2 mol1.
(Kw | = 11014, pH = 7)
8. Kolike su brzine iona Li+, Na+ i K+ u vodi ako je izmeu elektroda konduktometrijske
elije koje su razmaknute 1 cm narinut napon od 10 V. Usporedite rezultate s onima
dobivenim preko Stokes-ovog zakona za radijuse iona u kristalu i za Stokes-ove radijuse.
Ion

Li+

Na+

K+

/ S cm2 mol1

38,7

50,1

73,5

0,59

1,02

1,38

2,37

1,83

1,25

Radijus u kristalu / A
o

Stokes-ov radijus / A
(H2O) = 0,891103 kg m1 s1.

9. U Hittorf-ovom aparatu nalazi se vodena otopina kalijevog klorida koncentracije 1,04

mol dm3. Nakon prolaska 2,3034102 mol elektrona koncentracija KCl u anodnom
prostoru se smanjila na 0,934 mol dm3. Volumen anodnog prostora iznosi 0,11351 dm3.
Odredite prijenosni broj iona K+ i Cl u vodenoj otopini KCl.

10. Izraunajte prosjene aktivnosne koeficijente vodenih otopina NaCl sljedeih

molaliteta i usporedite ih s eksperimentalno odreenim vrijednostima pri 25 oC:
b
mol kg 1
( )exp

0,001

0,002

0,005

0,01

0,02

0,9649

0,9519

0,9275

0,9024

0,8712

Nacrtajte ovisnost log o

zakona.

b
mol kg 1
( )teor

I b / b| , te provjerite valjanost Debye-Hckelovog graninog

0,001

0,002

0,005

0,01

0,02

0,9636

0,9489

0,9205

0,8894

0,8473

11. Standardna konstanta otapanja AgI pri 25 oC iznosi Ks | = 8,5681017. Primijenite

Debye-Hckelov granini zakon i izraunajte topljivost AgI u otopini AgNO3
koncentracije 5 mol m3.

12. Izraunajte koncentracijsku konstantu ionizacije octene kiseline u vodenoj otopini

koja sadri KCl koncentracije c = 0,1 mol dm3 i octenu kiselinu ija koncentracija iznosi
5104 mol dm3. Standardna konstanta ionizacije octene kiseline pri 25 oC iznosi
K | = 1,753105.
( Ka = 3,68105 mol dm3)
13. Topljivost AgCl i BaSO4 iznose 1,34105 mol kg1 odnosno 9,51104 mol kg1 pri
25 oC. Izraunajte standardne konstante otapanja tih tvari:
a) uz pretpostavku da su prosjeni koeficijenti aktiviteta iona 1
b) primjenom Debye-Hckelovog graninog zakona (DHLL)
( s(AgCl) = b(Ag+) = b(Cl)
s(BaSO4) = b(Ba2+) = b(SO42)
a) Ks | (AgCl) = (s(AgCl) / b | )2 = 1,7961010
Ks | (BaSO4) = (s(BaSO4) / b | )2 = 9,044107
b) = 0,996
Ks | (AgCl) = ( s(AgCl) / b | )2 = 1,7811010

= 0,75

Ks | (BaSO4) = ( s(BaSO4) / b | )2 = 7,827107)

14. Standardna konstanta otapanja Cu3(PO4)2 pri 25 oC iznosi 1,371037. Izraunajte
topljivost Cu3(PO4)2.
(Cu3(PO4)2(s) 3 Cu2+(aq) + 2 PO43(aq)
Ks | (Cu3(PO4)2) = a(Cu2+)3 a(PO43)2 / a(Cu3(PO4)2) =
= ( c(Cu2+) / c | )3 ( c(PO43) / c | )2 = (3 s / c | )3 (2 s / c | )2 = 108 s5 / c | 5
s (Cu3(PO4)2) = 1,662108 mol dm3)

15. Izraunajte elektromotivnost lanka

Ag(s) | AgBr(s) | KBr(aq) || Cd(NO3)(aq) | Cd(s)
pri 25 oC. Molalitet Br iona iznosi 0,05 mol kg1, a molalitet Cd2+ iznosi 0,01 mol kg1.
E | (Cd2+ | Cd) = 0,40 V
E | (Br | AgBr, Ag) = 0,07 V
(E = 0,48 V)

16. Elektromotivnost lanka

Cd(s) | CdCl2(aq, b = 1103 mol kg1) | AgCl(s) | Ag(s)
pri 25 oC iznosi 0,8265 V, a standardna elektromotivnost je 0,5732 V. Izraunajte
prosjeni aktivnosni koeficijent iona kadmija i klora. Usporedite izraunatu vrijednost s
prosjenim aktivnosnim koeficijentom izraunatim s pomou Debye-Hckelovog
graninog zakona.
(( )exp = 0,886, ( )teor = 0,938)

17. Izraunajte elektromotivnost lanka

Mg(s) | Mg2+(aq, a = 1103) || H+( aq, a = 0,85) | H2(g, p = 0,1 bar) | Pt(s)
pri 25 oC. E | (Mg2+ | Mg) = 2,363 V
(E = 2,54 V)

18. Izraunajte elektromotivnost lanka

C(s) | Br2(g, p = 0,1 bar) | Br( aq, c = 0,5 mol dm3) | Br2(g, p = 1 bar) | C(s)
pri 25 oC.
(E = 0,0295 V)
19. Izraunajte standardni potencijal S2|Ag2S|Ag elektrode pri 25 oC ako je pri toj
temperaturi standardni potencijal Ag+|Ag elektrode 799,6 mV, a konstanta ravnotee
otapanja srebrova sulfida Ks | (Ag2S) =3,31052. Izraunajte i potencijal te elektrode
spojene kao katoda ako je koncentracija natrijeva sulfida 0,001 mol dm3.
(E | = 0,723 V, E = 0,633 V)

20. Standardna konstanta ravnotee reakcije

[Ag(NH3)2]+(aq) Ag+(aq) + 2NH3(aq)
iznosi 6,0108 pri 25 oC. Odredite standardni potencijal elektrode pri 25 oC na kojoj
dolazi do reakcije:
[Ag(NH3)2]+(aq) + e Ag(s) + 2NH3(aq).
+
E | (Ag /Ag) = 0,799 V.
(E | = 0,372 V)
21. Izraunajte rG | , rS | i rH | pri 298 K za reakciju
H2(g) + Hg2Cl2(s) 2H+(aq) + 2Cl(aq) + 2Hg(l).
Standardna elektromotivnost lanka
Pt(s) | H2(g) | HCl(aq) | Hg2Cl2(s) | Hg(l)
pri 298 K iznosi 0,2699 V, a pri 303 K iznosi 0,2669 V (pretpostavite da su u zadanom
temperaturnom podruju rS | i rH | konstantni).
(rG | (298 K) = 51,8 kJ mol1, rS | = 115,8 J mol1 K1, rH | = 69 kJ mol1)

22. Temperaturna ovisnost standardnog potencijala lanka u olovnom akumulatoru dana

je sljedeom jednadbom:
E | / V = 2,1191 + 1,6210-4 ( / C) + 8,510-7 ( / C)2
Izraunajte rH | , rS | , rG | i rCp | pri 25 C za reakciju:
Pb(s) + PbO2(s) + 2 H2SO4(aq )

2 PbSO4(s) + 2 H2O(l)

23. U sljedeoj tablici dana je ovisnost elektromotivnosti lanka

Pt(s) | H2(g) | HCl(aq) | AgCl(s) | Ag(s)
o molalitetu HCl mjerena pri 60 C uz p(H2) = 1 bar.
b(HCl) / mol kg1

0,001

0,002

0,005

0,1

E / mV

595,1

556,1

505,0

342,6

Odredite standardni elektrodni potencijal lanka pri 60 C.

24. Izmjerene su elektromotivnosti lanka sastavljenog od staklene i kalomelove

elektrode za nekoliko standardnih pufera pri 24,1 oC te su dane u sljedeoj tablici:
pH
E / mV

4,01
150

6
40

6,95
15

8
75

Izraunajte pH otopine za koju elektromotivnost lanka pri 24,1 oC iznosi 55,5 mV.
(pH = 7,66)

25. Odredite standardnu Gibbsovu energiju i entalpiju stvaranja fumaratnog iona (F2) pri
298 K koristei sljedee podatke:

sukcinat (S2)
acetaldehid (A)
etanol (E)

fG | (298 K) / kJ mol1 fH | (298 K) / kJ mol1

39,48
51,96
7,95
12,05
10,39
16,41

Temperaturni koeficijent za proces F2 + E S2 + A iznosi -3,46105 V K1, a

standardni elektrodni potencijal reakcija redukcije fumarata i redukcije acetaldehida
iznose:
F2 + 2H+ + 2e S2

E | = 0,031 V

A + 2H+ + 2e E

E | = 0,197 V.

(fG | (F2, 298 K) = 34,52 kJ mol1, fH | (F2, 298 K) = 44,96 kJ mol1)