1.

nh hng ca lm pht n hot ng ca ngn hng

i vi hot ng huy ng vn: do lm pht tng cao, vic huy ng vn ca cc ngn hng
gp nhiu kh khn. huy ng c vn, hoc khng mun vn t ngn hng mnh chy
sang cc ngn hng khc, th phi nng li sut huy ng st vi din bin ca th trng
vn. Nhng nng ln bao nhiu l hp l, lun l bi ton kh i vi mi ngn hng. Mt
cuc chy ua li sut huy ng ngoi mong i ti hu ht cc ngn hng (17% 18%/nm
cho k hn tun hoc thng), lun to ra mt bng li sut huy ng mi, ri li tip tc cnh
tranh y li sut huy ng ln, c ngn hng a li sut huy ng gn st li sut tn dng,
kinh doanh ngn hng l ln nhng vn thc hin, gy nh hng bt n cho c h thng
NHTM.
Lm pht tng cao, Ngn hng Nh nc (NHNN) phi thc hin tht cht tin t gim
khi lng tin trong lu thng, nhng nhu cu vay vn ca cc doanh nghip v c nhn
kinh doanh vn rt ln, cc ngn hng ch c th p ng cho mt s t khch hng vi
nhng hp ng k hoc nhng d n thc s c hiu qu, vi mc ri ro cho php.
Mt khc, do li sut huy ng tng cao, th li sut cho vay cng cao, iu ny lm xu i
v mi trng u t ca ngn hng, ri ro o c s xut hin. Do sc mua ca ng Vit
Nam gim, gi vng v ngoi t tng cao, vic huy ng vn c k hn t 6 thng tr ln tht
s kh khn i vi mi ngn hng, trong khi nhu cu vay vn trung v di hn i vi cc
khch hng rt ln, v vy vic dng vn ngn hn cho vay trung v di hn trong thi
gian qua ti mi ngn hng l khng nh. iu ny nh hng n tnh thanh khon ca
cc ngn hng, nn ri ro k hn v ri ro t gi xy ra l iu kh trnh khi.
Do lm pht cao, khng t doanh nghip cng nh ngi dn giao dch hng ha, thanh ton
trc tip cho nhau bng tin mt, c bit trong iu kin lm pht, nhng li khan him tin
mt. Theo iu tra ca Ngn hng th gii (WB), Vit Nam c khong 35% lng tin lu
thng ngoi ngn hng, trn 50% giao dch khng qua ngn hng, trong trn 90% dn c
khng thanh ton qua ngn hng. Khi lng tin lu thng ngoi ngn hng ln, NHNN
thc s kh khn trong vic kim sot chu chuyn ca lung tin ny, cc NHTM cng kh
khn trong vic pht trin cc dch v phi tn dng, c bit l dch v thanh ton qua ngn
hng. Vn tin thiu, nhiu doanh nghip thc hin mua chu, bn chu, cng n thanh ton
tng, thot ly ngoi hot ng.
Nh vy lm pht tng cao lm suy yu, thm ch ph v th trng vn, nh hng ln
n hot ng ca cc NHTM. S khng n nh ca gi c, bao gm c gi vn, lm suy
gim lng tin ca cc nh u t v dn chng, gy kh khn cho s la chn cc quyt nh

ca khch hng cng nh cc th ch ti chnh tn dng. V vy xt gc cc NHTM

cn c nhng bin php kim ch lm pht.
2. Cc bin php kim ch lm pht ca ngn hng thng mi
Kim ch lm pht n nay c tc dng bc u, NHNN tng bc n nh c th
trng tin t, kim sot tng trng tn dng ca tng NHTM. Song mt iu nhn thy r
l nhng du hiu ca bt n v m cha thuyn gim, nhp siu vn rt ln, thm ht
thng mi cao, trong khi mt s doanh nghip li thiu vn sn xut, xut khu. V vy,
nhng thng cn li ca nm 2008, tn dng v li sut ca cc NHTM cn c iu chnh
hp l hn va kim sot c tng trng tn dng, p ng vn cho cc doanh nghip
sn xut kinh doanh c hiu qu cao, to iu kin cho kinh t pht trin, va kim sot c
lm pht, va gp phn n nh vi m. C th:
Th nht, kim sot tng trng tn dng
Mi NHTM t iu chnh c cu tn dng theo hng gim d n v t trng tn dng trung,
di hn ph hp vi quy m v thi hn huy ng vn. Tng vng quay vn tn dng, s
gim bt kh khn do thiu vn. Trc mt ch nn dnh vn vo nhng d n nhanh to ra
khi lng hng ho p ng nhu cu thit yu ca x hi.
Th hai, iu hnh gi mua v bn vn (li sut) n nh v theo xu hng gim dn
Tng li sut l gim cung tin, kim ch tng trng tn dng nng. Tuy nhin, li sut lin
tc tng cao khng ch c kh khn rt ln cho doanh nghip trong vic tip cn vn vay, m
cn kho khn cho NHTM trong vic huy ng vn trung v di hn, nhng n ch l bin
php trong ngn hn. Khi gi gii php ti chnh tin t c trin khai mt cch ng
b, lm pht c kim sot mc nht nh, th mt trong nhng cng c cn iu chnh
ngay l li sut kinh doanh ca cc NHTM.
Thc t cho thy, sau khi NHNN iu chnh li sut c bn ln 12% v 14%/nm vo thng 5
v 6 nm 2008 va qua, xut hin cuc chy ua li sut gia cc NHTM, m m u l
cc NHTMCP nh, buc cc NHTM ln cng phi theo nu khng mun mt khch hng,
ko theo mt lng vn nht nh. Li sut tng cao thu ht tin v, kim ch tng trng
tn dng nng l rt cn thit. Song cng chnh t cuc ua li sut ca cc NHTM va qua
c tc ng tiu cc i vi th trng ti chnh, nn kinh t v mi trng kinh doanh
ca chnh cc ngn hng. i vi cc NHTM: chi ph huy ng vn cao, lm gim kh nng
sinh li, khin ngn hng phi tng cng ni rng tn dng, lm tng kh nng ri ro trong
hot ng. i vi th trng ti chnh: li sut tit kim cng cao, cng lm cho gi chng
khon gim xung, huy ng vn ca cc doanh nghip trn th trng ti chnh cng kh
khn, gy p lc ln v vn trung v di hn ln cc NHTM. Cn i vi nn kinh t: li sut
huy ng v cho vay mc cao, lm gim u t t nhn, lm tng chi ph vay mn, v

gim sc cnh tranh ca doanh nghip v nn kinh t. Tnh trng ny ko di s lm cho nn

kinh t tr nn xu hn, vi m tip tc bt n hn, nh hng ln n an sinh x hi. Nh
vy, tng li sut ch l bin php cp bch trong ngn hn, mt khi tng li sut bt u t ra
khng hiu qu xt c kha cnh v m v vi m, th vic duy tr li sut n nh v theo xu
hng gim dn, cn c t ra i vi cc NHTM nhng thng cn li ca nm 2008.
xu hng ny din ra nh mong mun, th NHNN c vai tr rt quan trng trong vic
kim tra, gim st vi nhng ch ti c th v mnh i vi cc NHTM c tnh tng li
sut huy ng vn qu cao vt qu ngng an ton, a nhng chi ph bt hp l vo gi
ca khon vay, lm lnh mnh mi trng u t, cho vay ca chnh cc ngn hng.
Lin quan n li sut tn dng l phm tr t gi hi oi. Vit Nam, do tin ng cha
phi la ng tin chuyn i, trong khi tnh trng la ho li mc cao, v vy x l li sut
khng th tch ri vic x l t gi hi oi. Va qua t gi hi oi c iu chnh vi
bin +/- khuyn khch xut khu v ch ng nhp khu. Cho n nay vn c nhiu
kin cho rng nn ph gi ng tin Vit Nam vi bin rng hn na khuyn khch
xut khu.
Th ba, pht trin cc dch v phi tn dng, c bit l dch v thanh ton khng dng tin
mt
Pht trin cc dch v phi tn dng va c iu kin tng thu nhp cho ngn hng, va thu ht
khch hng n vi ngn hng tng kh nng huy ng vn vi chi ph thp. tng t l
dch v phi tn dng, v pha cc ngn hng cn:
Nng cao cht lng v tnh tin ch ca dch v theo hng: (i) i vi dch v truyn
thng: y l yu t nn tng khng ch c ngha duy tr khch hng truyn thng, to
ngun thu nhp ln nht cho ngn hng, m cn pht trin cc dch v mi trn nn tng ca
dch v truyn thng thu ht cc khch hng tim nng. (ii) i vi cc dch v hin i,
cn thc hin chin lc Marketing su rng, c chnh sch khuyn khch khch hng (chnh
sch ph, khuyn mi) s dng cc dch v ngn hng in t nh dch v m ti khon c
nhn, thanh ton, chi tr thu nhp theo hng khng dng tin mt qua th ATM.
Bn cnh knh truyn thng cung ng cc dch v ngn hng bn l n ngi s dng,
cn pht trin cc knh phn phi hin i nh cc loi hnh giao dch ti nh, qua in thoi,
internet, ngn hng t phc v (self-service outlest)
Th t, nng cao hiu qu qun tr ti sn n c, c bit l qun tr thanh khon
Tnh trng ln xn trn th trng tin t lin ngn hng trong thi gian qua, suy cho cng
u bt ngun t vic cc ngn hng cha qun l tt ri ro thanh khon. Do s yu km t
qun tr ti sn N, ti sn C v s thiu ht ca cc cng c qun l hu hiu, trong khi cc
NHTM li mun s dng trit phn vn ny cho cc hot ng kinh doanh sinh li. V

vy mt vi ngn hng thiu thanh khon phi vay vi li cao trn th trng l iu kh
trnh khi. khc phc tnh trng ny, cc ngn hng phi xy dng qui trnh kim sot v
qun l thanh khon nhm p ng kp thi cc ngha v thanh ton n hn, m bo an
ton trong hot ng, gim thiu ri ro thanh khon.
Th nm, nng cao v th, cht lng hot ng, phc v ca ngn hng to nim tin cho
dn chng gi tin vo ngn hng bng nhng hnh ng thit thc
Nim tin phi c xy dng trn c s thng tin minh bch v kp thi. Mi s t m s l
t cho tin n lng hnh. V vy mi ngn hng cn phi minh bch ho thng (chnh
sch li sut, chnh sch u t, chnh sch khch hng, tnh hnh n xu). Xy dng h
thng thng tin hnh thnh c s d liu phc v cho vic nghin cu, phn tch a ra
nhng quyt sch iu hnh nhanh nhy v khoa hc.
Ch n quyn li ca khch hng, bao gm c khch hng gi tin v khch hng vay
cng nh khch hng s dng nhng dch v ca ngn hng.
Th su, cc NHTM cn tng cng lin kt, hp tc, trao i chia s kinh nghim hot
ng ngn hng trn cc lnh vc; kt ni cc nghip v, sn phm dch v, to ra h thng
phc v khch hng rng ln, hiu qu, tit gim chi ph
Tng cng s ng thun gia cc NHTM, thnh vin trong hip hi Ngn hng Vit Nam
trong nhiu chnh sch ca NHTM v li ch v s n nh, kim ch lm pht v pht trin
kinh t t nc, v li ch v s pht trin ca s ng cng ng doanh nghip, ca cc
tng lp dn c, v li ch hiu qu kinh doanh ca tng NHTM, cng nh ca c h thng
NHTM Vit Nam.