Tp kh cng cha bnh

cao p huyt
1-KH CNG L G ?
CNG l mt s chuyn ha, do tp luyn thng
xuyn, do tp trung theo di hi th v ng tc, gip
cho s kh ho ca tng ph hot ng qun bnh, u n.
Mun s chuyn ha tt phi nh vo KH, v phi bit
cch to kh. Theo kh cng th kh c 5 loi khc nhau
trong c th :
a-Tng kh :
L kh tng cng ca phi, c c tng kh cn
phi th su, lu, cho oxy chim ti a dung tch ca phi,
nh cc lc s, v s, v c tng kh mi to ra kh lc.
b-Nguyn kh :
L kh lc bm sinh do cha m truyn cho, l kh
nng hot ng ca thn mnh hay yu. Chng ta cng c
cch tp luyn tng cng b sung kh cho nguyn kh.
Nguyn kh cn gi l Chn kh, chn kh bm sinh l kh
tin thin, chn kh hu thin do n ung bi b sc
khe, l kh d tha, d tr tch ly trong c th ly
c t kh huyt to ra tinh, ty, no, thay c i mi t
bo, tng cng tui th.
c-Ng tng kh :
L kh lc t nhin ca lc ph ng tng nh tm
kh, t kh, ph kh, thn kh, can kh. Ng tng kh to ra
thn trong b ba tinh-kh-thn ca ng y.

59

B ba tinh-kh-thn ny ha hp theo t nhin,

bm sinh, n ha hp c mnh v bn cht hn do tp
luyn, n s lp ra mt chng trnh hot ng trong c
th chng ta nh s hp th, phn tch, tng hp, chn lc,
phn phi, iu hnh, nui dng pht trin v tng
cng bo v c th.
d-Vinh kh v v kh :
Cht liu tng cng cho b ba tinh-kh-thn l
tp luyn, v do kh t n ung c c gi l cc kh (
kh ca ng cc ) n cho ra hai loi kh quan trng khc
l kh dinh dng ( vinh kh ), v kh bo v ( v kh bao
gm h min nhim, hng cu, bch cu v h ni tit ).
Con ngi khe mnh hay bnh tt u do tinhkh-thn. Nu s hot ng ca tinh-kh-thn yu km,th
d ch hp th c 10% khi n mt t sp c nng lng
2000 calories, th ch thu nhn c 200 calories, trong
khi li phi mt i mt s lng calories loi b s
d tha ra khi c th khng c hp th, nu khng s
d tha khng chuyn ha s lm cho c th b bnh,
ngc li mt nng dn n cm c mui, hay da mui,
mi bt cm ch c 200 calories, nhng sc hp th nhiu
v chuyn ha nhanh, n 3 bt cm cn thy i, n 6 bt
mi no, nu hp th c 70% th c th dung np
c 840 calories, cn hn mt t sp m khng thu np
c bao nhiu.
Chng ta ng tng n vo mt cht i b nh
sm, nhung, linh chi hay cc thc n ung khc nh ngi
ta thng ni, n khng n b di chc cng n b ngang,
thc ra rt tai hi. Th d nh ang b st, sc hp th 0%
n vo s i ra ngay. S hp th cn ty thuc vo nhu
cu ca c th theo quy lut kh ha ng hnh ca tng
ph. Th d c th cn mn sinh hn, tng thy khc
ch ha, m li n mn cay tng ha, v kh s bo v
c th, n to ra phn ng i ma ra ngay.

60

Khi tp luyn kh cng, b ba tinh-kh-thn s

bn cht v mnh hn, vinh v kh mnh hn lm cho tng
tnh hp th. Nu ch ung thuc m khng tp luyn kh
cng, b ba tinh-kh-thn cng suy yu, sc hp th cng
gim, l l do ti sao n ung b v thuc men y
m vn suy nhc khng khi bnh.
V vy, cch cha bng kh cng lun lun phi
hp c ba tinh-kh-thn, m dng ng hnh, cng mt lc
iu chnh s kh ha ca tinh-kh-thn lc no cng
c qun bnh ha hp.

2-Ti sao mc bnh cao p huyt

Chng ta hy quan st mt nhit k thy ngn
ba mc khc nhau :
Mc trung bnh, nhit k ch 37,5 C, t trng l 1.
Mc thp, khi thi tit lnh hn, trng lng thy ngn
khng thay i, nhng th tch thy ngn co li do lnh,
lm t trng tng, ln hn 1.
Mc cao, khi thi tit nng hn, trng lng thy ngn
khng thay i, nhng th tch gin n do thi tit nng,
lm t trng gim, nh hn 1, nu thi tit nng qa, thy
ngn gin n vt qa th tch cha ca ng thy tinh s
lm cho ng thy tinh v.
p huyt ca con ngi cng nh th, s lng
mu trong con ngi cng ging nh s lng thy ngn,
ng mch mu ging nh ng cha thy tinh, 37,5 C l
thn nhit trung bnh ca mt ngi.
i vi con ngi, nu thn nhit cao hn nhit
trung bnh, ng y gi l nhit, thp hn gi l hn.
Nu cp o nhit nch, ming, hu mn, mi ni
ch mi khc. Ring nhit ni bao t l tng trung
bnh hot ng tt, nhit lun lun 41 C, l nhit

61

thch hp lm mau rc thc n ha thnh cht b nui c

th, nhit ny ng y gi l thp kh.
i vi cy c. thp kh cn thit chuyn ho
ht thnh mm, cy mun tng trng cn thm yu t
nh nng ( nhit kh ), c nc ( hn kh ), c gi ( phong
kh, c kh kh ro ( to kh). Mi loi kh c nhit
khc nhau to ra cng nng chuyn ha khc nhau ty
theo giai on nh sinh, trng, ha, thu, tng. Giai
on ht ny mm l sinh, mc thnh cy l trng, kt n
ra hoa l ha, thnh tri l thu, tri kh rng xung t
gi li ht l tng cho chu k sinh ni tip. Nhng bin
chuyn ng y gi l kh ha. Trc khi tm hiu
nguyn nhn ti sao p huyt tng cao, chng ta nn bit
qua s kh ha l g ? S kh ha da vo hai yu t chnh
l THY v HA.
A-S kh ha ca thy- ha i vi thi tit :
Theo t l tc ng gia mt tri ( ha), v nc
bin ( thy), 5 mc khc nhau to ra 5 loi kh khc
nhau trong 24 gi.
Phong kh : Bui sng nh nng mt tri chiu xung mt
nc bin yu, nc bin bc hi nh sinh gi mt to ra
phong kh.
Ha kh : Bui tra nhit tng sc nng, nc bin bc
hi mnh lm nc cn dn gi l thy triu xung, em
theo kh nng to ra ha kh.
Thp kh : Bui chiu, nng ca mt tri tuy bt nhng
nng ca nc bin bc ln khng sc vt ln cao
thnh my m c lun qun st mt t sinh oi bc, m
thp gi l thp kh .
To kh : Bui ti, t cn nng v nc bin cn bt, t
kh rt li, khng kh khng cn nh hng ca ha-thy
nhiu sinh kh ro gi l to kh.
Hn kh : Ban m, hon ton khng c ha kh, nc ht
nng tr thnh lnh, cng vi s nc do my t li thnh

62

ma tr nc v cho bin gi l thy triu ln, thy kh

nhiu nht to ra kh lnh gi l hn kh.
B-S kh ha ca thy-ha i vi ma :
Qu t quay chung quanh mt tri 5 v tr khc
nhau to ra 5 ma hp vi 5 loi kh :
Phong kh thuc ma Xun mt m , thi tit nh bui
sng .
Ha kh thuc ma H nng bc , thi tit nh bui tra.
Thp kh thuc ma Trng h nng m thp, thi tit
nh bui sau tra n chiu.
To kh thuc ma Thu kh ro co rt, thi tit nh bui
chiu ti.
Hn kh thuc ma ng lnh lo, thi tit nh ban m.
Da vo hin tng ny ng y rt ra kt lun :
Xun sinh phong thuc mc .( Mu Xun cy c
mc )
H sinh nhit thuc ha.
Trng h sinh thp thuc th.
Thu sinh to thuc kim ( t co rt nhiu cht, lu
nm thnh qung m ).
ng sinh hn thuc thy.
C-S kh ha ca thy-ha trong con ngi:
Trong con ngi, ha kh nh qa tim, thy kh
nh thn. Kh ca tm thn giao nhau nh thc n
ung thuc TINH to ra nng lng v nhit lng , Kh
gip tm-thn hot ng c phi nh vo hi th thuc
KH, hi th l thuc vo thi tit kh hu bn ngoi v s
bin ng tnh cm, tinh thn bn trong thuc THN. B
ba tinh-kh-thn hot ng u n ha hp th con ngi
khng bnh tt, khi mt qun bnh , mt ha hp s to ra
nhiu bnh.

63

Nu TINH do thc n t ngoi vo c th hp vi

nhu cu Tinh-kh-thn bn trong c th ang cn, n s
to ra s chuyn ha bin thnh kh huyt nui da tht,
xng ct, rng, gn, mng tc, c, ty.., nu khng ph
hp n to ra phn ng chng i o thi ra ngoi mc
d nhng thc n ung y phn cht theo ty y l giu
cht b dinh dng.
Nu KH bn trong c th l kh ca hi th v
kh chuyn ha ca tng ph khng thun vi kh bn
ngoi l kh hu, thi tit cng s c nh hng khng tt
n s kh ha ca lc ph ng tng trong c th
chuyn tinh ha kh, chuyn kh ha thn.
Nu THN trong c th khng c nui dng
bng TINH, khng c tng cng bng KH n t hi
th, t s chuyn ha ca tinh ra nng lng, v khng
kh bn ngoi, th thn cng suy nhc, hot ng iu tit
ni dc ( hormones ) bt bnh thng sinh ra bnh.
Chc nng hot ng ca thn l , l cm gic,
giao cm, phn x, hng phn, c ch, vn ng, u tit
hormones to ra cc phn ng ha hc cn thit cho c th
bng cch t ng v thc, ch ng c thc v bn t
ng do kch thch.
Th d khi c thai, ngi m s cht tanh, phn
ng t nhin ca c th sinh u ma ( phn ng khng c
thc xen vo ). Khi c th km tiu ha, bc s khm
thy thiu men tiu ha trong bao t, cho ung men tiu
ha active levure chng hn to ra phn ng ch ng
c thc xen vo lm cho bao t tiu ha tt. Cn bn t
ng do kch thch huyt ni dc lm hng phn chc
nng tiu ha th phn ng thn kinh cng tit ra hormone
lm tng men tiu ha cho bao t m khng cn dng men
tiu ha bn ngoi em vo c th.
Nhng phn ng ha hc t ng v thc, ch
ng c thc v bn t ng do kch thch li phn ln l
thuc vo bn ngoi c th l mi trng tnh cm, trnh
vn ha, vn minh khoa hc, ngh thut, phong tc, tp
qun, thi quen.. mi ngi mi khc. Th d nh dn
x ngho lc hu, phong tc cn n bc d, h khng s

64

bnh, do h min nhim ( l THN ) quen v to ra v

kh mnh, ngc li chng ta ch nhn thy cng thy gh
s v b bnh, nu b p n nh h s sinh bnh nng do
nh hng ca thn tc ng xu, c ch thn kinh do s
hi.
Thn cng c ng hnh l thuc vo nhng bin
ng tm l tnh cm : vui ( ha), lo ( th), bun ( kim), s
( thy), gin ( mc ).
B ba tinh-kh-thn bm sinh ( tin thin ) v do
hc hi (hu thin ) ng vai tr quan trng trong vic to
phn ng ha hc trong c th gi l s kh ha. Theo ty
y, thc n chuyn ha thnh nhit lng calories, thnh
protide, glucide, lipide, v vitamines, cht khong.. Nhng
chuyn ha c bao nhiu, t hay nhiu, thu nhn hay
o thi, theo ng y chng u l thuc vo b ba tinhkh-thn, v mc d thc n giu cht b, nhng n khng
vui, n trong ti nhc, gin hn, ch nht vo ming cho
i, chng khc no nh b t vo ming, s kh ha
s khng chuyn ha thu nhn ti a c, nu p n s
b i ma sinh bnh. Ngc li cc nh nng quanh nm
n cm da mui, phn cht thnh phn dinh dng chng
c g m h vn khe mnh hn chng ta, v h n vi
tinh thn vui v nh thi s Tn vit : Cm da mui
kh khn mi c. Ca khng ngon nh kh cng ngon. Khi
vui cu chuyn thm dn. Chng chng, v v, con con,
mt n . Chng ta phn cht thnh phn dinh dng
trong c kh cng chng c g, ch nh rc, nhng con b
n vi tinh thn v t vui v, th m c th n to ra
sa, mu, tht. l nhng cht b dng nui c con
ngi.
Cho nn con ngi khe mnh hay bnh tt u
do b ba tinh-kh-thn iu khin s kh ha tt hay xu.
Nu gip cho s kh ha tt bng n ung hoc dng
ngoi dc th phi bit ci m c th ang cn hng
phn hay c ch thn kinh to ra phn ng ha hc cn
thit, nu khng c th to ra phn ng xu lm cho bnh
trm trng thm.

65

V th bnh cao p huyt xt theo quy lut kh ha

gia thy vi ha trong c th th hai yu t ny qu
chnh lch, khng qun bnh ha hp. C th ha nhiu
hn thy do TINH n ung nhng cht cung cp nhiu
nhit kh, t hn kh, do KH hot ng ca tm kh mnh
hn thn kh, do THN bin ng bi tm thn, tnh cm
thin v lo ngh, s hi, gin hn, bc tc. Nu lo lng th
n khng tiu ha, s hi th thn kh khng hot ng,
gin hn bc tc th mc sinh ha khin tm tnh nng
ny. Khi hai yu t thy-ha do s kh ha ca tng thn
v tng tm bt bnh thng th kh c th tm ra nguyn
nhn no iu chnh li thc n thuc ung cho ph
hp vi nhu cu m c th ang cn.
Nhng iu chnh s kh ha thy-ha bng
phng php kh cng s d dng v c hiu qa. V TinhKh-Thn trong c th mun kh ha c tt phi nh
vo hi th to ra tng kh tng cng s hot ng ca
tinh-kh-thn, ngoi ra kh chuyn ha thc n thuc ung
ca lc ph ng tng c th iu chnh c bng huyt
kch thch thn kinh bn t ng, thn kinh t iu
chnh kh ha lp li qun bnh ca thy-ha lm cho p
huyt c n nh t ng.

66

3-CCH KHM BNH BNG

KH CNG :
tm hiu s k diu ca kh cng tc ng ln
huyt lm cn bng s kh ha trong c th nh th no,
chng ti xin cng hin cho qi v cch t khm v t
cha bnh cholestrol v bnh cao p huyt cho chnh
mnh v cho ngi khc theo phng php sau :
C nhng v ang iu tr bnh cao p huyt theo ty y th
bit chc l mnh c bnh cao p huyt, tuy nhin cch th
xem mnh c bnh cao p huyt hay khng cng d dng
ai cng c th th c, khng cn phi c my o p
huyt.
Th cholestrol trn ngn tay gia (th ba ):
nga bn tay tri t nhin, trn lng bn tay phi, dng
ngn tay ci ca bn tay phi gp ngn tay gia ca bn
tay tri cho vung gc t ngn ngoi .
Nu mm nhn, b vo khng au hoc b vo vung gc
cng khng au l khng c cholestrol. Nu b cha
vung gc au nhiu, khng th b vo cho vung gc
c l c cholestrol ng mch, mng bao tim v
trong mu.
Th cao p huyt trn ngn tay p t (th t ) :
B gp u ngn tay th t bn tay tri, cha vo vung
gc b au l c bnh cao p huyt. Ty theo au nhiu
l p huyt cao nhiu, au t l p huyt cao t. Khi p
huyt ang pht trin th trn nng, mt , u mi ,
th hn hn, a cu gin, la ht, bc bi, bn tay nng, c
th hi m m hi. C ngi mt , trn , nhng s
vo trn mt l khng c bnh p huyt.

67

au ngn tay th t bn tri l s o p huyt cao hn

140mmHg. Nu ang dng thuc tr cao p huyt, khi bm
vo c cng m khng au chng t rng p huyt cn,
c n nh do thuc dn ng mch, thc s p huyt
cha xung, ch cn mt cn gin d p huyt s ln t
ngt, khi t ng s t mch thnh lit cng ,chi co qup.
Trng hp ang iu tr bng thuc m bm ngn tay
khng au, mm nhn, hy coi chng phi i o mch li,
v p huyt tt xung thp m khng hay, sc mt tr
thnh ti xanh, chng mt thiu mu no, khi b t ng s
t mch thnh lit, chi mm nhn.
B gp u ngn tay vo vung gc c cng m khng
au, l khng c bnh cao p huyt.
B gp ngn tay vo mm nhn v lc l p huyt thp,
thiu mu hay b chng mt .
Th xong hai ngn tay ca bn tay tri xong, tip tc th
hai ngn tay 3,4 ca bn tay phi.
Ngn ba ca bn tay phi b au ch cho bit c
cholestrol bn ng tnh mch v mng bao tim.
Ngn t ca bn tay phi b au ch cho bit s o p
huyt s sau trn 90 mmHg.

2-CCH IU CHNH TINH-KH-THN

CHA BNH CAO P HUYT :

A-iu chnh TINH :

L cch iu chnh thc n ung ci no hp gip
mau khi bnh, ci no hi lm cho bnh khng khi,
cng ngy cng nng thm.
Hy n cc mn n lm tng p huyt cn phi trnh
khng c dng nh c rt, cam tho, kh mc, gan g,
tht nng, cc loi mm ruc, mm nm, tri cy nhn,
xoi, i, chm chm, su ring, mng ct, qut, coca, c
ph, thuc l, cao h ct, mt ng vt, calcium, thuc tr
phong thp, thuc tr Parkinson l cht lm tng p huyt

68

v tng nhit, nc ct da, u phng, b u phng,

tm, cam, sa c, da g, crme v cc loi c nhiu cht
bo l cht lm tng cholestrol, sm v cc loi thuc b
kh v huyt s lm xo trn p huyt, khi cao qa khi
thp qa, hi c tim v mch p nhanh, trnh n no, n
nhiu, bao t b cng p di ln bung tim lm co tht tc
ngc ( angine )lm mt tim, kh th ....

B-iu chnh KH :
iu chnh kh bng huyt :
C hai phng php dng huyt : Phng php
th nht l day bm huyt tc ng trn kinh mch vt
cht nh hnh iu chnh s kh ha kinh mch ti lp
qun bnh s kh ha ca tng th ng hnh, phng php
th hai l vut huyt truyn kh trn kinh mch vt cht
v nh hnh, d lm v hu hiu hn, qy v c th tm
hiu thm bi Kh nng cha bnh k diu ca huyt.
C hai phng php u l iu chnh s kh ha
trn h ni dc ( systme endocrine ) qua h thng kinh
mch huyt o bng cc cng thc phi hp huyt khc
nhau, b qua phn l lun chuyn mn ti sao phi dng
huyt ny, khng dng huyt kia, nu c dp chng ti s
ni n ti chuyn mn khc trong bi cha bnh
bng huyt.
a-Phng php day bm huyt :
Nhng huyt c kt qa lm h p huyt c an ton
n nh l Lao Cung, i Lng, Phc Lu,Chiu Hi.

69

Cch p dng :
Dng u ngn tay ci phi, hay u bt bi bm
au (gi l t) vo huyt Lao Cung, trong lng bn tay tri
ca mnh, ngi c bnh cao p mi bm vo huyt ny
cm thy au nh kim m,bm mnh v gi lu t 1 pht
tr ln bao gi cm thy bm vo khng b au na mi
chuyn sang huyt i Lng gia c tay, cng bm au
nh huyt trc cho n khi ht au.Hy trc khi
bm huyt th trn nng, hai ngn tay gia v p t gp
vo cng v au, sau khi bm th trn mt, c khi cn xut
rn m hi, cn hai ngn tay by gi mm gp b vo d
dng. Sau dng ngn tay ci day lu t 1 pht tr ln
vo huyt Phc Lu hai chn, c cm gic hi au ( gi
l day b ), ri day b n huyt Chiu hi hai chn cho
n khi c hng tro nc ming, t li v u cm
thy mt hn. l nguyn tc ct ha nhit ca tim mch
lm gim trng lc mch v b thy cho thn lm gim
thn nhit.
Khi day bm cc huyt ny, h ni tit to phn
ng iu chnh ra thuc t cha bnh, ging nh khi ung

70

thuc vo, h thn kinh cng to phn ng tit ra thuc

(ni tit t ) t cha bnh, do huyt cng tng ng
nh thuc, cn phi day bm huyt mi ngy 2-3 ln, nn
o p huyt trc v sau khi bm huyt, khi c kt qa p
huyt n nh bnh thng, hy , nu tip tc dng
thuc ngoi ( ty y hoc ng y ) m thy p huyt xung
cng ngy cng thp, phi i khm li i hoc bt s
lng thuc.
b-Phng php vut huyt truyn kh :
1-Trng hp c bnh cao p huyt do ngn tay th ba
au nhiu hn ngn th t. ( Cha ngn )
Theo th t, t ha on Tm bo
trc ri mi T kinh Tm bo sau.
Dng ngn tay ci, t vut hi mnh
theo chiu t huyt Lao Cung n i
Lng. Mi t vut l 18 ln. C th
vut 3 ln mt ngy tng ng vi
kt qa ca 3 ln ung
thuc. Mc ch lm h nhit u, bn tay, v lm h
p huyt, h st cp k, cnh tay vai au co cng, h
cholestrol.
Nu vut ngc li s lm tng nhit v tng p huyt.
Sau khi vut t ha on Tm
Bo mi vut tip on T Kinh
Tm Bo nh sau : Dng ngn
tay ci t vut hi mnh theo
chiu t huyt i Lng ko v
pha Gian S ( cch c tay
khong 3 ngn tay)

71

Mi t vut 18 ln ging nh cch lm ca T ha on

Tm bo.
Mc ch ly ht nhit ha cn d st li trong h thng
tim mch s khng lm cho ng mch b cng cng khin
p huyt ln tr li, nu lm nhiu ln p huyt s xung
thp hn na nh mun.
Vut c hai bn bn tay, tay tri trc, tay phi sau, kim
chng li tnh trng p huyt bng cch khm li cng
ca hai ngn tay 3,4 mt ln na xem mm, khng au,
khc vi lc khm ban u khng.
Sau khi lm c triu chng nh hi chong vng, mt nhn
hi m khong 1-2 pht ri ht, bn tay mt, ngn tay
mn, u nh, o p huyt thy xung, chnh l thuc
do c th to ra theo phn ng iu ch hp cht ca huyt
tc ng ln thn kinh thuc h ni tit .

2-Trng hp bnh cao p huyt nng, cng au

nhiu c hai ngn tay 3,4 : (Cha nga bin chng
)
Chng ta vut thm cnh tay mt sau, tnh t khp ci
ch n khp xng c tay chia lm 4 phn, ly 1 phn
l v tr huyt Chi Cu, nm trn b
trong xng ln. Huyt Thin Tnh
nm ngay trn ch li ci ch
thuc phn cnh tay trong, ni c
l trng.
Cch vut : Vut 6 ln, cnh tay
tri trc, cnh tay phi sau. Dng
ngn tay ci bm mnh vo huyt
Thin Tnh ri vut xung huyt
Chi Cu theo mi tn trn hnh v.
Nn bi du vaseline hay du nng cho trn d vut.

72

Vut xong hai bn cnh tay, ri kim chng li

xem ngn tay th t cn cng v au hay khng, nu bn
no cn au th vut li bn 6 ln na.
Mc ch t ha on Tam tiu gim p lc ca kh v
huyt thng tiu lm au u, au tim ngc, th hn
hn kh kh v nhng co rt khp tay vai c..
Nu c bnh cao p huyt, chng ta nn vut huyt ngy
2-3 ln phi dng ha cht ty dc nhiu gy ra phn
ng ph khng c li cho sc khe.
3-Cha gc iu ha tm thn, n nh p huyt khng
ti pht.
Chng ta vut thm hai on B Bng Quang v BThn
,chn tri trc, chn phi sau theo chiu mi tn trn
huyt.

C-iu chnh THN :

Ngoi vic thc hin s dng huyt thay thuc cha
bnh, chng ta thng xuyn i bc s gia nh o li p
huyt, nu p huyt xung hoc n nh, yu cu bc s
cho gim liu thuc xung trnh ri ro p huyt tt thp
b t ng s t lit t chi mm v lc.

73

Bm huyt l iu chnh kh, king khem v n ung l

bit iu chnh tinh ( cht b ca n ), cn phi bit
iu chnh thn , lc no cng vui v, lc quan, yu i,
nn trnh trm ut, lo lng, gin hn, la ht, cu knh, s
lm tng yu t cao p huyt. Mt trong ba yu t TinhKh-Thn mt qun bnh th bnh tt khng bao gi ht.
Ngoi vic ch ng gi tinh thn im m trnh tnh
tnh thay i bt ng lm o ln kh huyt kinh mch d
gy tai bin mch mu no, chng ta cn phi tp ng
cng v tp th tnh cng theo cc bi ch dn sau :

1-Cch iu chnh thng bng: Hc

tn m mt :
Theo l thuyt tp trung u, kh s theo
n , kh n u huyt s theo n , cho nn bi
tp ny s tp ng trn mt chn gi thng bng cho
c th, v tnh kh v huyt i xung tp trung vo bn
chn, ha kh s theo xung lm gim p lc ca ha trn
u khin cho p huyt xung.

Cch ng hc tn m mt :
Cc ngn tay chm li nh m con hc, ging nh
cc si dy in chm li thnh mt b cho chm mt, s
lm ri lon thn kinh, bt b c phi t iu chnh h
thn kinh, hai cnh tay dang ngang vai, cc ngn tay p
xung, ng mt chn, chn kia co cao ln ngang tht
lng cho i song song vi mt t, cn cc u ngn
chn ch xung t song song vi cng chn kia. Cun
li ln vm hng trn, ngm ming, ht th bng mi t
nhin. ng nh vy, mi bn chn lu 60 giy tr ln ri
li i chn. Tp ng 10-15 pht mi ngy. Nu cha

74

ng vng s ng, nn ng da tng hoc ta mt tay

vo tng.
Bi tp ny cng nh gi c tnh trng cao p
huyt nng hay nh, nu bnh nng s khng th ng lu
mi bn c 30 giy, nu ch ng c khong 5 giy
b mt thng bng l bnh mn tnh, qu nng do dng
thuc, nu dng thuc vi liu nng khng ng bnh mt
thi gian tay chn run ry, cha lm sang bnh Parkinson,
p huyt s cng cao thm khin chn tay co rt, lc
khng th tp c bi ny.
Ti sao phi chm 5 ngn tay, cun li ngm
ming? Nm ngn tay gm 6 ng kinh ( c 4 kinh ha,
2 kinh kim ), dng tp trung ha xung chn lm tng
thy ln ha bt ha, chn ng vng lm mnh kinh thn
em thy ln hng to thnh nc ming, u li thuc
tim cun ln hm trn ni vi Mch c, phn cung
li thuc thn, thng vi Mch Nhm, hai mch ni vo
nhau khin cho m dng ha hp, ngm ming gi
kh v tch ly kh.

Hc tn m mt

75