Kh cng y o vit nam

Cu chuyn ng y
Tp 7
Dng calcium b xng li hay hi ?
Ti i hc kh cng
Hi hp tng giy pht theo di cp cu
ginh li s sng cho m
Nguyn nhn ca hn m
bin chng v cch cp cu
Trong hn m su, thn thc i v u ?
Bnh suy ty trm trng
Nh tp th Mnh mn t cu
chc nng thn phc hi tr li bnh thng
Cha bnh mt ng theo y hc ty phng
v kh cng y o
Ti i d thi hoa hu hon v
Th no l tp l cha bnh
Ch dng mt cy kim c th cu sng
ngi b tai bin mch mu no
Lc mu v ty c c th bng Tr Phan T dip
Thuc b Ng v t
Nhng khm ph mi v nc p Cu k t
Cng dng ca Cu k t dng trong ng y

C NGC

Dng Calcium b xng

Li hay hi ?
x Bc M, mt ngi khe mnh khng bnh
tt, nhng n tui 60 tr ln a s ai cng s xng b

thoi ha hay long xng, lc t ng d b gy xng nu

khng ung thm calcium b xng. iu ng,
nhng b xng bng cch no cho hp l th cha c ai
bn ti. By gi chng ta quan st theo di thc phm
chng ta n hng ngy trong mt gia nh gi tr ln b
u n ging nhau, tr con n trung bnh hai chn cm,
ngi ln nh chng ta n ba chn cm, thnh phn dinh
dng ging nhau, nhng con chu chng ta cng n cng
chng ln, xng ct cng cp, cn chng ta n nhiu hn
m xng vn b thoi ha, khi i khm c th chng ta b
bnh long xng l ng khc. Ti sao ? Ti v s sinh
ha, s hot ng nhi bp ca bao t yu khng sc
chuyn ha thc n thnh cht b cho xng. Th d nh
c th l mt h thng my sng lc ct, c nhiu loi ry
sng lc ra loi ct cng c ring r, ht to c, ht va
c, ht nh c, ht tht nhuyn nh bi t c, ht to th
khng cu kt, ht bi nhuyn khi c nc s cu kt dnh
li nhng khng bn nu khng c cht dnh. Khi chng ta
n v nhai, nu nhai k rng s c mnh, chc, bn, va
kch thch tuyn nc bt hot ng mnh gip n ngon
mau i va gip bao t co bp nghin nt thc n c
nhanh hn, nhng cng cn ty vo cng sut ca bao t
mnh hay yu, l s sinh ha tt hay xu. Cn h thng
li sng phn loi th do my c nhiu hay t loi ry
sng, hay ch c loi ln m khng c loi nh nhuyn
l s chuyn ha c y hay thiu st. Vy cng n
mt lng thc n ging nhau nhng s sinh ha v
chuyn ha c th ngi cn tr khe mnh khc vi
ngi lc tui gi v cht b khng chuyn ha c
thnh xng, do b my sng lc ca bao t yu khng
cng sut theo tiu chun sinh ha v chuyn ha . Chng
ta li xt n s sinh ha v chuyn ha thc n ca loi
tru b, chng n c kh, trong c kh khng c thnh
phn cht b no m ti sao xng, mu, da, tht ca
chng vn tt li cn cho chng ta sa, v tht, phi chng
chng nhai li cho tht nhuyn lm tng cng xut sinh
ha trong s co bp ca bao t v tng s chuyn ha thc
n ra nhiu thnh phn nui dng c th c y ,

nh vy trong thc n u cn phi c cht calcium m c

th vn c calcium. Ngoi ra khoa hc cng chng
minh trong c th con ngi c mt loi cht xc tc
dihydrocholecalciferol 1:25-(OH2)O3 do tuyn thng
thn sn xut, c tc dng chuyn ha cht b ca thc n
thnh calcium nm trong mu b sung cho ty xng
nui cho xng cng, cn cht khc cng t thc n c
tuyn thng thn sn xut ra cht xc tc to ra
phosphore, sulfure, magnesium, nm trong mu b sung
cho ty nui cho xng c cu kt thnh s do dai,
bn b rn chc. Chng ta quan st cc ngi m ca nhng
ngi mi cht, ban m c bng trng vt vng trn
ngi m chng ta gi l ma, tht ra n l cht ln tinh
thot ra t xng ngi cht, nh vy cht chnh cu
kt cho xng bn do dai l ln tinh, cn calcium tr
thnh ct bi, mt loi cht dnh cu kt cho xng bn
cht l du c c ch bin thnh vin vitamine A-D,
Vit nam theo thi quen sau ba n chng ta n mt tri
chui cng l loi gip b xng, cn ngi Hoa lc no
cng n tu h nc ng gng hay ch ch m ph (m
en), trong 100g m en c cha 150mg calcium, cc nh
nng chn lm tay bn lm vic qun qut sut ngy ngoi
ng, ch n cm vi da mui, tp rang hay c cm kho
hoc nh n chay bng bp ci, u h lm thnh cc mn
kho, chin, xo, hoc gii kht bng sa u nnh.. l sn
phm ch bin t u nnh m xng ct c cng cp,
c th c khe mnh, l nh s sinh ha v chuyn
ha tt, trong tp rang c nhiu calcium thin nhin, trong
c cm va c calcium va c cht ln, ngay c ch n go
lc mui m theo phng php Oshawa, c th cng vn
c cht dinh dng cho c th. Tht ra cc cht dinh
dng mun c s chuyn ha tt cn thm yu t nh
nng ngoi tri th s lng calcium khng phi dng
nhiu, yu t nh nng gip b xng rt cn thit qua th
nghim sau : dng l kg t st nn hnh ng xng em
b phi trn nc nh, 5 kg t st khc cng nn hnh ng
xng em b di t trong nh. Mt nm sau em hai
khc xng gi y p xung t, cc xng no d gy

trc, d nhin l cc t st 5 kg .Ti sao, th qy v cng

bit, cc t c phi nng c nh sng v khng kh
s cng hn cc t ni m thp thi khng kh v nh
nng mt tri.
ngi gi km hot ng chn tay, tc l km
sinh ha, chc nng ca tuyn thng thn gim s
chuyn ha nn khng sn xut cht xc tc bin thc
n thnh calcium, phosphore, sulfure b sung cho ty,
nu ty y nguyn liu d tr, chc nng tuyn
thng thn hot ng tt s chuyn ha t ty thnh mt
hp cht nui cho xng cng chc bn do, calcium
ch l mt thnh phn trong hp cht y, v gi s lng
ty trong ng xng s t dn khng nui dng xng
lm xng thoi ha, v nu ty rng xng s kh, dn,
t bo nui xng cht dn, ng xng s bin dng xm
en c l mt nh chui chn ga b thm kim lm cho
chng ta au nhc phong thp xng khp. Nu ch dng
thuc vin bt calcium b xng th cng ch l mt
loi bt kh khng c cht dnh, chng s n ra trong cc
ng mu lm cho mu c, gia cc khe khp ni ln nh
ci ch, vai, hng, u gi, mt c.. b bt calcium bm
vo, khi cc khp ni c ng to ra ma st lm sng
khp hoc lm mn khp, nht l u gi, s vo thy
nng, bn trong rt au nhc kh chu.
c nhng ngi ni vi ti rng khi khm sc
khe b bnh long xng phi dng 2 vin calcium mi
ngy c hai thng nay, cm thy ngi nng, p huyt
tng, th mu bc s cho bit mu c by gi phi lm
sao, nu ung vo mt thi gian th p huyt tng na.
Mc d mu c, xng vn long v cha liu, mun
duy tr cho xng khi long phi ung calcium sut i
th nguy him qa, nu tip tc ung calcium dng vin
bt th li phi ung thm thuc aspirine lm long
mu chng ng, mt thi gian sau bao t d tha acide
lm nng bao t, chua, lot bao t, p huyt tng, cc
khp u ngn tay ngn chn co cng au, vy c nn
ung calcium na hay khng, l loi bnh tin thi
lng nan khng ai dm cho kin. Tht ra c th phi

vn ng nhiu th Ca mi gi c, nu khng vn ng
n bi tit ra ngoi, ung Ca m khng vn ng v ch,
n s pht sinh ra bnh do Ca khng chuyn ha.
Nhng bnh do d tha calcium :
Trn lm sng c nhng bnh tim ln, p huyt
cao, hen suyn, ,cng u khp ngn tay, c tay, c gy,
gy xng do lm dng Ca, Magnsium. Nu th mu,
Calci- huyt tng : trn 2.6 mmol/l 105 mg/l th c th c
du hiu : kht, a niu,l mt trong nhng nguyn nhn
gy ra bnh tiu ng, suy nhc, gim trng lc c,
ng g, ln tm thn, thc u m c th a n hn m,
chn n , bun nn, i ma, au thng v, tim p nhanh,
ngoi tm thu, in tim T dp, ST ngn. V calci-huyt d
do nguyn nhn tng nng tuyn cn gip, phosphore
huyt gim, calci-niu lc tng lc khng, tng phosphate
niu, nhim acide chuyn ha km vi tng chlor huyt
trn 102 mEq. Chp X-quang hnh n mn v xng t
cui ngn tay, xng di, x r b xng, gy xng t
ngt, bnh si calci thn hoc nhim calci thn.
Tng calci-huyt bnh c tnh ung th, ng c
Vit D, hi chng ngi ung nhiu sa v lm dng thuc
km ha nh thuc tr bnh kh tiu, tr lot bao t, t
trng, km vi tng ur huyt, gim kali huyt, tng calci
huyt thng gp trong bnh tiu xng, bt ng lu
ngy khng i li c ng (milk alcali syndrome).
Ngoi cc bnh k trn, d calci-huyt cn lm
long xng v nhuyn xng.
Gy xng do long xng xng sn, c xng i,
long xng trong tng nng v thng thn.
Bnh nhuyn xng l khng gy hon ton m gy
xng gi, tng nng tuyn cn gip do tng calci-huyt,
gim phosphore huyt, gy cc xng di, t sng trong
bnh Paget do ph i v bin dng ca mt s xng lm
au nhc v h khp ni ln c thay i su rng kin
trc ca xng do gia tng tan xng, b li t nhiu bng

cch to xng v t chc v tng ti mu, trong khi cc

xng ln cn bnh thng.
Nhng bnh do thiu calcium :
Ngc li nu thiu calcium trong trng hp
Calci-huyt gim : di 95 mg/l ( 2.3 millimol ) s c du
hiu co cng c, cng c tay chn, co tht thanh qun, co
git. Nguyn nhn suy tuyn gip cn (phosphore tuyn
gip tng), truyn qa nhiu mu c citrate, suy thn cp,
thn mn, calci-niu thp, thiu Vit D, hoc rut hp th
km.
Bnh ci xng do thiu Vit D thiu nh sng mt
tri, gim calci-huyt, calci-niu, phosphate-niu, do ct
b nhiu rut non, bnh tiu chy m, do thn bi xut
calci.
Thiu calcium v cht ln b no km pht trin.
B xng bng cch no cho hp l ?
Tht ra c th thiu cht to xng bt buc cn
phi b xng, nhng b bng cch no hp l m khng
c hi cho sc khe, th d bnh lao phi, trong thi k
dng bnh cn phi b phi bng calcium ti to t
bo gip phi mau lnh bng loi calcium dng lng thuc
chch i thng vo mu, tuy nhin gim tnh cht thuc
lm tng nhit, ngnh dc ch ra loi calcium km vi
Vitamine C nh loi thuc chch Calcium Sandoz C1000,
calcium cng cn thit trong cp cu trng hp b phn
ng thuc pniciline, nhng phn ng thuc penicilline
thng gp trong cc qun y vin.
ng Oshawa b lao phi, ng ch n go lc mui m, mi
ln n phi nhai k, m khi bnh, chng t s sinh ha v
chuyn ha ca c th tt c th t to ra nhng cht b
sung m c th cn. Ngc li s sinh ha v chuyn ha
mt chc nng hot ng v mt l do no nh thiu
kh bi gi yu, do n ung sai lm, do tinh thn suy
nhc hay cm xc thay i, cng lm hng chc nng

sinh ha v chuyn ha ca c th, cho nn chng ta n

ging nhau, con chu chng ta xng ct pht trin, cn
i vi chng ta, thc n khng c tuyn thng thn
chuyn ha ra xng, cho nn cn phi chn la nhng
thc phm c cha nhng cht to xng thin nhin m
c th d hp th, chng hn nh cy rau ci, ci bp, ci
b xanh, ci xoong, qa b, chui .. c li hn sa b.
Thnh phn sa b nhiu Ca, nhng t cht ln, phn cht
thnh phn sa b c 87% nc, 3,5% protid, 3,9-4,4%
lipid, 4,6% ng, 0,7% mui khong, c 123 mg% Ca,
22 mg% cholesterol. Ung sa b nhiu lm thnh bnh
vim da, bo ph, cao p huyt, cao cholesterol, nghn
mch v bnh tiu ng. T sa b ch ra Yaourt, nu n
nhiu gy ra bnh c nhn mt, kt mc vng m.
Ngc li, trong bp ci Ca c nhiu gp 3 ln sa b,
phn tch thnh phn l bp ci c 1,8% protein, cht bo
0,1%, cht x 1.0%, carbohydrate 6,3%, cht v c 0,6%,
Ca 0.03%, P 0,6%, Fe 0.8mg, Vit A 2000 n v, Vit B1
50 n v, Vit C 124mg/100g. nhng x ngho, ung
sa l mt sa x phm, khng tin b xng bng
sa b c, b li, h n nhiu bp ci trong ba n mi
ngy v hot ng ngoi tri gip c th chuyn ha
nui xng tt hn nhng ngi ung sa v thuc
calcium m khng chu vn ng c th gip s chuyn
ha cht b nui xng, thnh ra bnh d calcium trong
mu khin mu b c m xng vn b long v xp.
Trn y l hai th d cho chng ta so snh
thy calci trong thc phm c li cho c th d chuyn
ha thnh cht ty to xng hn l cht vi bt calcium.
Nhng chng ta phi n ung iu , gi cho c th y
thnh phn dinh dng khng tha khng thiu, khng
nn lm dng mc d l thc phm thin nhin, nu trnh
khng mun dng calcium m n nhiu bp ci, c ci,
u nnh cng sinh bnh bu cng gip, cn n khng
rau c cht iode cng sinh bnh bu gip n
thun. iu quan trng nht xng cng v bn chnh

l nng tp th dc, th thao, bi li, tc cu, qun vt...

nhng mn no gip vn ng ton c th v t chi mi
c li cho xng, cn i b, p xe , khiu v..ch c li
cho chn khng thch hp .

Ti i hc kh cng
Khi de xe u st l ng ca mt con ng
nh. Tri thng Hai, tuyt trng nh ni su ! Khi phi
kh khn lm mi u xe vo st l ng v nhng m
tuyt cn li vo. Trn tuyt ln va mi xung thnh
ph Toronto trong m hm qua. Khi kha xe, ri cn

thn bc i st bn ven ng v li i hai bn l ng

cng y tuyt.
Hm nay l ngy u tin chng n cha Linh
Sn theo hc lp kh cng ca Thy c Ngc.
Khi bit trn bo ch l lp hc kh cng ny c m
t lu nhng ln la mi n hm nay mi c dp n, v
lp hc kh cng ch khai ging vo ngy th hai, mi hai
tun vo ngy th hai, thy Ngc t Montral bay xung
dy v cha bnh trong ngy, v li bay v Montral vo
bui chiu. Khi cng l ngi thch nghin cu v cc
mn v thut cng nh y l ng Phng. Chng c
qua nhiu sch dy v kh cng ca cc tc gi ngoi
quc, nhng cha bao gi c dp thc hnh.
Lp hc kh cng v cng l ni cha bnh nm
trong cn hm ca cha. Mun n, phi i qua nh bp
ca cha, ni m hng ngy c cc ni c cng nh cc tn
n lm cng qa, lun lun bn rn nu nng lin
tc. Khi thy hng dn bnh tt, bnh chng c xp
trn dy bn dc theo ng vo cn hm. Thy bnh
tt, bnh chng th ai cng bit l ma Xun v !
Bnh nhn ngi la lit trn cc dy gh sp ngay
li vo. trong, thy Ngc v cc t ca ng ang bm
huyt cha bnh. Ngoi nhng bnh nhn ngi Vit,
Khi cn thy nhng ngi bnh ngoi quc. Nhng
ngi ny n theo li gii thiu ca nhng ngi bn
Vit. Ri sau chnh nhng bnh nhn ngoi quc ny
li gii thiu nhng bn b ngoi quc n xin cha bnh.
Sau ny khi hc c mt thi gian, th chng bit cc
bnh nhn ny thuc mi quc tch : n , B o
Nha, i Li, Pakistan..
Sau khi n ghi tn ch Mai l ngi iu hp
vin ca lp v ng tin nguyt lim cho anh T, trng
lp, Khi bt u lo o theo sau thy Ngc, nhn thy
cha bnh : lch trnh l t 11 gi sng n 2 gi tra l
gi cha bnh, t 2 gi tra cho n 5 gi chiu l gi
hc. V bn rn cng vic lm, nn chng t khi no c th

 li nguyn ngy, thng ch n tra l trn. Nhng

thay vo , Khi mua nhng bng DVD thu li cc gi
dy lp hc kh cng ca thy Ngc Montral, v theo
v nh t hc thm. Nh vo nhng bui hc cha
bnh trong lp m Khi hiu bit ra nhng iu chng
c v khng hiu trong cc sch bo ngoi quc ni
v mn kh cng ny nhng nm trc .
Quanh i qun li gn mt nm. Tt Bnh Tut
cng sp v. Trong mt nm tuy hc khng u n, ngy
hc ngy ngh, nhng Khi cng hc c rt nhiu
iu hay. Theo nh li thy Ngc ch dn th cn bn ca
mn kh cng y o l hc cch t cha bnh cho mnh
bng vic phi hp v cch n ung, tp th dc (ng
cng) v tp th. Trc y c nhng bi cm n ng
trn bo ca nhiu bnh nhn c thy Ngc cha khi,
nh chuyn mt bnh nhn b coma sau khi b bnh tai
bin mch mu no (stroke), bc s ch khng cha,
c thy Ngc cu sng bng cch bm huyt. Nhng
Khi cng nh a s mi ngi khi c nhng bi ny,
u khng tin lm. Ch khi thy tn mt c nhng ngi
bnh c cha khi ngay ti lp hc th lc , chng
mi nhn ra s k diu ca mn kh cng. C mt b c
ting tm trong cng ng, n vi bnh au lng nng v
bc s chuyn khoa i cho i m. B s qa, khng dm
i nh thng na. n cha, sau 15 pht c cha, b
ta ht au, khng cn phi eo nhng tm n sau lng
nh lc mi n. Mt tun sau , Khi gp li b ny
trn sn nhy ca mt m d v cng ng. Mt bnh
nhn ngi n n xin cha bnh au lng v ng
khng ngi c. Thy Ngc cho co thn kinh ta mt
lc. ng bnh nhn au qa la om sm bng ting n.
Nhng sau mt hi th khi bnh, ng ta ngi li c
nh thng.
Ring i vi Khi th vi mt s cn bn hc hi
c, chng dng cha cho mt s ngi thn : Nh
vo cch bm huyt kh cng, chng duy tr lng

ng mc trung bnh cho mt ngi thn b bnh tiu

ng. Tuy khng cha khi hn nhng gi mc
ng ca ngi ny khng gia tng v bnh nhn
khe khon, yu i hn xa. Cha c bnh au chn
cho mt ngi thn khc m bc s gia nh ch,
khuyn co phi i bc s chuyn khoa m. iu quan
trng nht m Khi hc c vn l hc t cha v
phng nga bnh tt cho chnh mnh : tp th, tp th dc
v cn thn trong vic n ung. Xin cm n thy Ngc.
Mn hc no th cng c nhiu trnh k c mn
kh cng. Trong mt bui hc, thy Ngc cng ni n
cch tp luyn l mn kh cng y o 9 trnh khc
nhau gi l cu chuyn. Mi bt u l nht chuyn l
cch th cn bn, sau qua nh chuyn l vic th
phi hp hai mch nhm c, m vng tiu chu thin
v gip c th khng c bnh tt. Cn hc ln t
trnh 3 th kh hn.
-Kh qa khng thy ?
-Kh hn l nhng ngi luyn phi n chay, dit
dc..
- nu th th khng c em ! Em ch xin hc
na vi n cp hai khe mnh l tt ri ! Cn tu
tin m li phi dit dc na th kh qa.
-???
Nhng iu m Khi thu thp c sau mt nm
hc l tp th, l iu quan trng cho vic bo v sc khe
v ngn nga bnh tt. C nhiu bnh nh bnh au nhc
c th khi sau mt ln cha, nhng c nhiu bnh phi
c bm huyt thng xuyn, cn cha nhiu ln v lin
tc nh bnh tiu ng, bnh cao p huyt. Cch n ung
v tp th dc thm l nhng yu t cn cho vic cha
bnh, khng phi ch xin n bm huyt l khi nhng
bnh trng k. Mt iu bun l c nhiu bnh nhn
ngi Vit n, tuy cn tr, nhng b nhng bnh nan y
n thi k nng m nguyn nhn chnh cng v khng
hot ng ng mc. Nu bit vn ng thn th, bit ht

th th chc chn h khng b nhng bnh kh khn

nh th !
Bui hc gip tt, khu nh bp ca cha Linh Sn
li y nhc nhng chng bnh chng, bnh tt. Li mt
ma Xun na li v !
Khi Khi va i qua khi ca lp th ng u
ngay ch Mai.
-Sao lu qa khng thy anh i hc, anh Khi?
Ti ngy trn hc, thy ang kim anh ..
-Mc bn qa ch Mai i.. Bn i lm m by gi
cn mc bn hc ngh na ch..
-Anh hc ngh g m sao khng nghe ni ?
-Ch Mai khng bit , l ngh th.. ln !
Nh vn Nguyn Tun Hong

Hi hp tng giy pht theo di cp cu:

Ginh li s sng cho m

Nhn m gi nm hn m, ngi ph, mt ti
xanh, hi th ht ra thoi thp nhanh gp v nh nh ch
mnh treo chung trong cn phng cp cu ca bnh vin.
Bn anh em trai lo lng i quanh ging gi : M i tnh
dy i.. cn phng vn im lng.
Ngi m gn y dy vo cc my o, my bm
dng kh vo mi tr th thay phi lm ht cng
sut m trong phi cn b nght nc v thc n nn phi
ch th t 75% tr xung, ng dy khc gn vo ming
thnh thong y t ht m v nc trong phi, mt ng
thc n vo bng, dy o nhp tim gn ngc v bng,
dy kp ngn tay o p huyt, dy o thn nhit, dy
dn nhng ti mu, ti thuc treo t my truyn vo
ngi. Nhn trn my bo nhng thng s cho bit tnh
trng din tin bnh ca m thay i cng ngy cng nguy
kch. Anh em nhn nhau bun ri ri. Mi gi tri qua,
bc s n im lng ghi ghi chp chp, y t tc trc bn
lm vic ngay cnh cui ging, cng chng ai ni cu
no.
Ngh tht bt ng qa, ba tun trc m cn kho
mnh, ngi nh nhn, nhanh nhn, t nhin b t ng t
mch mu nh u. M vo bnh vin hai tun, ch t
lit nh mt chn, cn ni c, tay yu sc khng n
c mt mnh, mi ln n, y t bn cho n, c tin cui
tun bc s cho v nh vi gia nh. Cc con chu cha kp
vui mng ch n m v, bt ng bn anh em chy ngay

n bnh vin khi c tin bo m phi cp cu v ngp

th do b sc, thc n lt vo phi.
T khi m chuyn vo phng ny c hn mt
tun, cha ln no m m mt hay tay chn c ng, cc
con n m m khng hay bit, cc con gi, m khng
nghe, cc con nhn hnh hi m cng ngy cng to ra do
ph nc, b tiu, mt ti dn, chn tay lnh, u trn
nng. Anh ba hi thm bc s iu tr, ng bo khng cn
hy vng, sc khe khng kh hn m cng t hn, chng
con lo s m khng dm khc. V khng c g s hn khi
bc s hi thc ngi nh quyt nh bng lng cho ng
tho b ng tr th v cc ng thuc ra cho m vnh
vin ra i trong gic ng su..
-M i ! Chng con khng mun th, chng con
cn m, m hy m mt ra nhn chng con, v nh vi
chng con i, m i !!!
Nhng ting ku ch nghn ngo trong c hng,
bn anh em khng ni ra li nhng tt c kho mt y
ngn l.. M nh vy, chng mnh c th lm g c by
gi ?
Bn anh em tc trc bn ging mi ngy, c mi
ln nhn vo cc con s trn my nhy ln nhy xung,
trong lng lo s khng bit th no l tt hay xu, y t bo
con s xanh hng u ch hn 160 l mch p nhanh qa,
hng th hai con s ch p huyt thp qa di 80/45
mmHg, hng th ba ng vng chy thng mt ng
ch s 0, y t bo ng ngh n n, hng di l dng
kh t my tr th ch vo phi c 60-70%, m ng
biu din bin khng cao u theo hnh sin m theo
hnh rng ca ci cao ci thp.
Hai ngy sau, s ch nhp tim t 160 xung 120, y
t bo kh hn, bn anh em mng r, may ra cn hy vng.
Bc s n, anh Ba nh hi thm tnh trng m c kh
quan khng, bc s mt thn nhin, lnh lng, bo cho bit
ng ang ch quyt nh ca gia nh rt ng. Anh Ba
ni nhp tim ca m tt ri, ng bo cng vy thi, ng
nhn g nhng con s , ng yu cu ngy mai cho ng
cu tr li dt khot, ri ng b i.Anh Ba tr v ging

nhn thy m tnh trng vn nh ng say, ch thy r hi

th nhanh nh mi ln trc. Anh phn trn vi y t, c
im lng thng cm ni lo s ca cc anh trc sau g cng
phi i din vi bc s t thn, ngi c ton quyn quyt
nh s sng cht ca mt mng ngi mt cch hp php
khi lng ph thm ngn sch cho bnh vin.
Tnh c Anh Ba c mt bi vit Ti i hc kh
cng ca nh bo Nguyn tun Hong ng trn t Thi
Bo Toronto tun va qua c ni n phng php cha
bnh bng kh cng ca thy Ngc. May ra c hy vng,
cn nc cn tt, anh lin lc vi thy, c thy nhn li
t Montral hai hm sau thy n, nhng thy cho Anh
T t Toronto theo anh Ba vo bnh vin cha trc
theo s hng dn ca thy qua in thoi, s chm
kh cp cu.
Hm ra n thy ti phi trng lc 11:30 gi c
anh Ba, Bc Su Quang, v em anh Ba li xe n thng
bnh vin, trn ng i anh Ba k s tnh ca m cho
thy nghe.
n ni, thy nhn qua cc con s, thy ngn
tay vo mt huyt trn ngc v cho bit trong phi ng
nhiu m qa phi nh y t rt t trong phi ra gp ch
khng s khng th c. C y t tt v giu kinh nghim,
c vui v lm ngay nhng c bo nu ly m ra th p
huyt xung na v nhp tim p nhanh hn y. Anh Ba
ngn ng hi thy nh vy c nn ly m ra khng?
Thy ch cho anh Ba xem con s bn cnh ng biu
din in ph , mc d my bm oxy tr th hot ng
ti a nhng phi b nght ch cha c 60%, s bn
cnh ch 0.1 l s hot ng t tc ca phi k nh khng
c s lm cho thn kh mt, n nh ch mnh treo chung,
xung 0.0 l phi khng th, hin nay c ang th l nh
my hon ton, b my ra l ngng th. Thy ni by gi
cn phc hi chc nng hot ng ca phi cho n t hot
ng c trc , nu cc con s khc c thay i th
iu chnh bng huyt c. Anh Ba ni, hn chi, con s
nh bn cnh ng biu din my tr th quan trng nh
vy m bc s vi y t bo ng lm g, tht ra ngy

no cng ch mt s nht nh t 0.1 n 0.2. Nhng cng

chnh con s ny chng t sinh mng bnh nhn sp
ngng th.
Y t va rt ra c hai ln m xong th nhp tim
tng t 120 ln 160, p huyt xung 70/40mmHg. Nghe
thy ni vi anh Ba, c ln cn st ri, trn bt u nng,
bng cng lnh nh , hai chn lnh v ph. Thy bm
huyt bng mt lc lu, bng ca m bt u thy c hi
th chuyn ng, s ch oxy vo phi tng ln 80%, phi
t hot ng ln 0.2 ri 0.3. Thy tay vo ngi m lu
sut 3 ting, th cc thng s ca my thay i kh hn,
cn st h, nhp tim xung 98, p huyt tng 90/50mmHg,
mt m hi hng, khi ch s oxy vo phi ln 90%, s bn
cnh ln 0.9, bn chn tri ca m c ng v co c u
gi, chn phi khng nhc nhch, ly ngn tay c vo lng
bn chn ri nhng bi da cht xung tm khn tri
ging. Anh Ba gi m, c m mt, anh ni c thy Ngc
n cha cho m, m m to mt hn bnh thng nhn
thy, thy im lng tip tc t bn tay trn bng m.
Bc s n gp anh Ba ni chuyn, chiu nay l
ngy hn rt ng. Anh thy cc con s thay i tt, anh hy
vng bc s cng s c cch nhn khc hn trc. Bc s
va ni chuyn va lic nhn nhng con s va ghi ghi
chp chp, nhng quyt nh cui cng ca bc s vn
phi rt ng khng lm khc hn c. C y t lic nhn
bc s c v bt mn khng ng tnh, anh Ba th mt mt
cho bc s bit cc con s thay i tt, mt mt xin bc s
cho thm mt thi gian ch mt ngi em trai na t Vit
nam ang lm th tc qua y gp m, mt mt thuyt
phc bc s cho gi truyn thng ng, con ci phi tn
lc cha tr bng mi cch, nu khng c cng cho
ngi bnh ra i t nhin, ch nu cha i m rt ng bt
buc cho i l c ti git m. Bc s cui cng cho anh
thm mt tun na.
Mt lt sau, c y t khc n m li ng truyn
mu. i vi c th c, sc khng yu, bt c mt thay
i no cng b phn ng lm cc con s thay i nhanh,
cho nn mu va vo c th lm nhp tim p nhanh ln

n 160 tr li, hi th gp dn dp, p huyt tt xung

75/45mmHg, anh Ba lo qa, thy thy im lng bm huyt
a kh h xung bng, mt lc lu nhn thy ng biu
din in tm i bnh thng, in ph u n, hi
th m du li, bin cn cao, nhp tim xung 105, p
huyt tng 90/50 mmHg, ch s th 0.9
Khi thy ri tay khi bng m ng ln, ch s th
li xung 0.6 nhng n nh khng xung thp na. Nghe
thy ni, khi thy ra v, c th cc s s xung v h thn
kinh kim sot chc nng hot ng ca c th cha
mnh, cha n nh, nn thy cn phi ch cho anh Ba bit
cch t cha cho c tng cng sc khng c n
nh mi gi c cc con s tr li bnh thng. i vi
kh cng, cn nht l kch thch huyt an in tinh
bnh nhn th bng bng, hi th s su hn, kh cha
nhiu hn, lm cho ch s th tng ln t 6.0 tr ln l
thot c khi tay t thn. Anh Ba ngi xung gh cnh
bn ging m, ln bn tay tri vo lng m, thy gi l
huyt Mnh mn, huyt quan trng duy tr mng sng
ca con ngi, bn tay kia t vo huyt Kh hi trn bng
di truyn dn kh t vo an in gip chc nng
sinh ha v chuyn ha nng lng nui dng v bo v
c th c nhiu hn. Anh Ba lm theo li dn, thy
ng bn cnh, na ting ng h sau, cc con s li
xung, cc anh hi hp qa a mt nhn thy cu cu,
thy thn nhin bo anh cha cng lc, thy li bm
huyt truyn kh, cc con s li ln nh c. Cc anh khng
ng cng dng ca huyt hiu nghim qa. Anh Ba ni,
khi m con khe, con phi xin i hc kh cng ca thy
mi c.
C y t n bm my git thuc vo ng th, in
ph tng 90%, c yu cu chng ti ra khi phng
trong vng 15 pht c lm phn s ca c. Chng ti i
ra hnh lang ni chuyn, thy cho anh Ba mt cun sch
nh ni v s k diu ca huyt, dy tm bnh v bm
huyt khi cn thit m khng c thy. Sau 15 pht, chng
ti tr vo phng, c y t t m nm cao hn, c hi
nga pha sau, v th nm ny, cc con s trn my n

nh m khng cn s tr gip ca thy, thy ch cho

chng ti cch o tn s hi th bng cch theo di hi
th bng phng ln xp xung u n c bao nhiu
ln trong mt pht, tn s th ca m l 32 hi trong mt
pht t lc bt u cha cho n khi thy cha xong, thy
dn, nu tn s th cng xung thp chng t hi th c
chm, su, lu, bn, th sc khe sp hi phc, ngi bnh
thng khe mnh khng bnh tt, tn s 18, nhng ngi
tp kh cng theo phng php ca thy, tn s trung bnh
12, ngi gii tn s l 6. Trc khi thy t gi mi
ngi, thy vut bn tay m chc m mau hi phc v
nh vui chi vi con chu, thy gI gm m li nh Bc
Su Quang v Anh T, t ca thy Toronto theo di
v sn sc tip tc, c g khc l c gi in thoi, thy s
hng dn cch iu chnh huyt, khi thy ni, v nhn s
bnh thn trn khun mt thy, mi ngi v cng yn
tm, trong lng thy hn hoan kh t.
Anh Ba v bc Su Quang tin a thy ra phi
trng tr v Montral cho kp chuyn bay khi hnh lc
16:30 gi cng ngy.
Mt tun l tri qua bnh yn, p huyt c lc ln
trn 100/50mmmHg, nhng n chiu th t, khng hiu
bc s thay i thuc g trong cc bch truyn dch, t
nhin p huyt xung dn tng s theo thi gian, cc anh
lo s qa. Khi xung n 65/35mmHg, bc s bo m ca
cc anh tim thn u khng hot ng, trong vng 15 pht
na l rt ng chm dt s iu tr. Anh Ba khng bng
lng cho rt ng. Bc s tr li ng c ci quyn quyt
nh ch khng phi do cc anh quyt nh na. Anh
Ba ra hnh lang gi in thoi cu cu thy Montral,
nh thy i my bay khn cp ngay by gi bng bt c
gi no. Thy bo ch thy n cng khng kp, bnh tnh,
thy ch cho cc anh em vut huyt cho p huyt ln xem
c kt qa duy tr c mng sng khng, vut c hai
chn mt lt t huyt Hnh gian ln Thi Xung, va vut
va nhn ng h p huyt xem c ln hay khng, ri gi
li cho thy bit kt qa. Sau 15 pht p huyt ln tr li

nh c, nhng bc s bo p huyt vn thp khng th no

ln c na, Anh Ba cho thy bit hm qua m cn m
mt, hm nay hn m, mt nhm nghin, mt trng bch,
mt c khng cn thn, anh book v cho thy i chuyn
sng th nm hm sau nh thy sn sc cu m trn mt
ngy.
Khi thy n, tnh trng ca m n nh, nhng
m cha tnh, bc s khng dm ng n na, ch y
t theo di, c mi gi mi ghi nhn nhng ch s, nu c
du hiu xung thp l rt my bt c lc no.
Thy khm v ni chn sng ph nc v lnh,
mt nht nht, ngi khng c thn, t bng tr ln m,
tr xung lnh v cng, nhit nng khng l do p
huyt tim v gan suy, thy ch bm vo huyt K mn phi
bng mt ngn tay v gi li , nhn p huyt trn
my ang nhy ln tng s n 130/50mmHg. Khi p
huyt ln na th ph kh xung, th nhanh dn dp, thy
ngng, khi bung tay ra, p huyt t t xung n 100,
oxy vo phi li tng ln. Thy ni nu ch b gan cho
mc sinh ha gip tim mnh th thn yu, l tm thn
bt giao, trn nng di lnh, dng huyt khc va b
thn va tng p huyt, va b no tnh thn s lm cho
cc con s tng ln u v n nh hn, bng cch cm
lng bn chn, dng tay y c 5 ngn chn cong ngc
ln hng pha u theo nhp th ca bnh nhn, th vo
y ln, th ra ko v v tr c, thy lm th, c mi ln
thy y ln p huyt ln mt s, mi ln y thy nhn s
v c 80, 81, 82, 83, 84...125, 126, ..130..140..150. thy
ngng khi s ch nhp tim t 90 ln 130, nhp th ln 40
hi trong mt pht, khi thy bung tay, p huyt xung
120 th ng li vi sai s t 115 n 120 lu c na
gi, nhp tim xung tr li 90, nhp th xung 30, oxy vo
phi 100%, ch s th t 0,2 ln 1,1 tt c u tt, mt m
m c thn.
Thy bo phi duy tr b no, kch thch thn kinh
bng cch cho c nghe bng hi kch ci lng theo thi
quen m c thch, khi c nhm mt m nghe n on no

diu ci khin c tnh li m mt chng t s sng c

phc hi, nu c s sng phc hi th cc con s trn my
n nh, nu hn m cc con s trn t t xung thp. Anh
Ba nghe theo, cho ngi i mua my v bng ci lng
hi vo tai cho m nghe, bt u thy kch thch huyt
nh trn, tay m c ng a ln, mt m m to nh ng
va tnh, a mt nhn, thy dng h lc th trn u
gip m tnh hn, cc anh t tay vo u m ni chuyn
vi m : m i, con n..mt m a qua a li, ming
mm nhp nhy nh mun ni hai ba ln. Mi ngi thy
kt qa k diu, y t cng ng theo di mt cch thch
th ngc nhin. C hi c huyt no kch thch thn lm
vic li c khng ? C ch, huyt Mnh mn.
Thi gian mt ting qua mau, p huyt xung 110,
thy ni, by gi khng bit y t ghi s no, nu c ghi
s 110 vo s khng c li, v bc s s cho l p huyt
khng n nh lc ln lc xung, bo c ch xem chng
ti lm cho p huyt ln 130, thy cho anh em h t
vut cho m, c mi ln vut p huyt ln, vut 20 ln p
huyt ln 130, c ghi vo s 130. Thy bo khi p huyt
ca c xung 120 l phi vut cho lc no cng mc
130/50mmHg trong sut ngy, khin cho bc s s c cch
nhn khc.
T khi m nghe ci lng hi, thn sc tnh to,
p huyt n nh lu lu n mi xung, hai chn nh y
ln y xung m, khu nh gan bn chn m nhc
nhch, thnh thong mt m to chp chp nhn ln nhn
xung, y t ng ni chuyn vi cc anh vui v. Thy bo
y ngn chn ln xung theo nhp th u cng l kh
cng, kh l hi th, cng l s luyn tp u n to ra
tn s n nh, t n cng hng tng gia tc m cc con
s trn my c duy tr trong tnh trnh tt.
Anh Ba hi ti sao chng con cng bm huyt nh
thy m kt qa khng c nh thy ? Thy ni bm
huyt trng nhng c 4 trnh khc nhau. Nu huyt
do tr em bm th v lc khng kt qa, nu mt thanh
nin bm c kt qa hn gi l bm bng kh lc, khi bm
th c kt qa, khi bung tay th mt l ngi khng

hc cch th kh cng, bm bng thn lc khi bm c kt

qa, khi bung tay ra kt qa gi nguyn khng mt l
ni lc ca kh cng, bm bng huyn lc c kt qa ban
u t, khi bung tay ra khng bm, kt qa t n vn tng
ln cho n mc n nh, ngi i gi l mt php l.
p huyt ca m n nh 120, sp ti gi y t ghi
vo s, chng ti li cho p huyt tng 130/50mmHg, y t
ci, nhn con s v ghi vo s. Trc khi ra v thy ch
cho cch tng hi th, nhp th, tng p huyt bng cch
bm vo gan, bng cch b thn, tt c cc con s trn
my tht l tng, bc s c i qua lic nhn trong s v
trn my khng ni nng g. Tht khng ng kt qa bm
huyt ca kh cng k diu n th. Tt c anh em chng
ti yn tm ni ci vui v.
Anh Ba a tin thy ra phi trng ln chuyn
bay 8 gi ti, my bay ra phi o c tin mt cn bo bt
ng sp n, phi trng ngng hot ng, nh ch cc
chuyn bay ch cn bo i qua. 10 gi 30 phi hnh on
thng bo mt cn bo khc ang ti gn vi gi thi
mnh 120 km/gi, xin hnh khch kin nhn, trc sau
chng ta cng v n Montral ni m nay. n 11 gi
cn bo qua i, cc my bay phi xp hng theo th t
ch c ra my bay cho tan ng bng chung quanh
my bay cho c an ton trc khi ct cnh .
Cui cng chuyn bay v Montral lc 2 gi sng
c an ton. Phi hnh on cm n s kin nhn v
thng cm ca hnh khch, hai cn bo tp nguy him qua
nhanh, hy vng sau cn ma tri li sng.
Sau hai tun tri qua bnh yn, p huyt ca m n
nh, nhng bng nhin ch s s sng ca thn tt dn
xung 0.1, hi th thoi thp. Mt bc s chuyn khoa phi
c c n sn sc cho m. Bc s c gng thay i
thuc lin tip mi ngy tn lc cu cha cho m m
khng c kt qa, v o c ngh nghip, ng khng
mun rt ng ct t s sng ca m. Nhn c th m yu
dn, chc nng thn km hot ng, nc tiu khng c

cch no cho thot ra c, ngi sng ph, tim ngng

p.. t m m thm lng l ri b th gian ny ra i v
min vnh cu.
Thi ! Duyn s ht. Chng con khng cn c
th nu ko c m li vi chng con. Chng con xin
thnh tm cu nguyn cho m c siu sinh v ci tnh
.
A Di Pht !

Nguyn nhn ca hn m
bin chng v cch cp cu

Hn m l mt loi bnh kh cha nu thy thuc khng

bit r nguyn nhn hoc tnh hung xy ra cn hn m,
v n c tm quan trng trong vic chn on. Nu thy
thuc khng c mt ch dn no ng tin cy chng ta
phi xt n tt c nhng nguyn nhn c th gy ra :
Nguyn nhn do chn thng s no :
Chn thng s no l s no b tn thng do va
chm nh b nh p, t ng, cn phi a i bnh vin
cp cu khm chuyn khoa, nhng li khai ca nhn
chng hoc t chnh nn nhn s gip rt nhiu cho vic
chn on. Theo ty y, t khi b chn thng phi xem
tnh trng thc cn minh mn tr li cu hi hay thc
b u m, ra lnh c ng xem cn thi hnh c ng hay
sai, hay bnh nhn thip i, gi th thc dy, hoc hn
m nh, hoc hn m hon ton, hoc hn m su vi
ting th rng. Phi tm du hiu v lm s hay bc mu,
y s lm mu hoc dch ty sng chy ra mi, tai, du
bm quanh hc mt. Tm du hiu thn kinh phn x
khng i xng, trng lc c, cng ngi, phn x gic
mc, cn co git, ri lon chc nng s sng nh h hp,
tn sut, tim mch..
Tm du hiu khong trng, bnh nhn tnh nh
thng sau hn m chn on c th cu sng bnh
nhn kp thi hay khng, nu c bc mu di mng cng
hoc ngoi mng cng, ti cp, th nn nhn cn sng
khng lu hn khong thi gian tnh li trong khong
trng.
Nhng du hiu do chn thng s no :
H hp tng hi do ri lon h hp loi CheyneStokes xy ra tng hi trc khi h hp ngng trong tng
p lc ni s v tn thng no nng hoc loi h hp
Biot ngng ngt qung.

Gin ng t mt bn do bc mu trong no cng

bn hoc bc mu ngoi mng cng, hoc tut kt thy
thi dng.
Chn thng s no cng c th l hu qa ca
mt cn t qy hoc mt cn ng kinh lm hn m do
chn ng no, c du hiu bm dp, t mu, bc mu
ngoi mng cng, di mng cng, xut huyt mng no,
ph no, gip no, gy xng y s, ri lon in phn,
suy h hp, vim mng no, khong trng sau chn
thng chn on bc mu. Trng hp ny thng
xy ra do tai nn hoc do bnh chng mt nhc u lm t
ng va chm tn thng b u.
Nguyn nhn do thn kinh :
C du hiu tn thng mng no xut huyt, st,
bu, bc mu trong s, trng lc hoc cc phn x
khng i xng, c nt nhn mt khng i xng, du
hiu Babinski tn thng hnh no lm ri lon tiu no
v giao cm, ng t khng u, do nhim oxyde carbone,
ng kinh co git trong vim no, vim tnh mch huyt
khi no, nghn mch mu do kh, do cholestrol, m,
lm tc nghn mch, gim o lc s no, gim oxy m.
Trng hp ny thng xy ra do ng c ha cht, xng
du lm ngp th hoc tc mch no lm no thiu oxy
khin tng trng lc lm v mch tn thng mng no.
Nguyn nhn do chuyn ha :
Do gim lng ng trong mu (glucoza-huyt).
Do nhim kim, tng ur huyt, do bnh gan, do bnh h
hp gim oxy-huyt. Do ni tit nh ph nim, gim nng
tuyn yn, do ng c oxyde carbone, salicyl, aspirin,
cloran, strychnine, belladon, digitalin, Optalidon, thuc an
thn.. c th lm hn m co git, kht hm, c co cng,
hoc hn m h hp bnh thng, tim p nhanh, ng t
co li. Trng hp ny thng xy ra i vi cc bnh
nhn b bnh tiu ng thng xuyn ung thuc hoc

chch insulin theo thi quen bt cn m khng o th

lng ng trc khi ung thuc hay chch. Khi lng
ng trong mu h qa thp gy hn m. Nu may mn
c cha tnh li cng li di chng co rt li, nh th
ni khng r, nng th khng ni c v khng nut thc
n c, phi cho n bng ng bng.
c mt bnh nhn bnh tiu ng, cch y 5
nm b stroke lm hn m c cu tnh, bnh nhn c
nh gi c y t chm sc, nhng ngy nng m, bnh
nhn i b chi, thng ra th vin mn sch v c.
Khi b stroke ln th hai c cu tnh, hai chn yu
khng i do chi bn ngoi c, ch i do quanh khun
vin bnh vin. Khi b stroke ln th ba c cu tnh,
chn yu sc, li co rt khng ni c nhng cn nut
thc n c. Ngy no y t cng phi chch insulin theo
thng l, nhng khi b stroke ln th t do lng ng
trong mu xung thp, lc cu tnh, bnh nhn khng ni
c, n nut kh khn. Tip tc chch insulin b stroke
ln th nm, sau khi cu tnh, bnh nhn khng ni,
khng n, khng nut c, bnh vin nh phi dng
gii php cho n bng ng bng, gn ng thng
xuyn, khng g ng chuyn thc n ra cho bnh nhn tp
i li vn ng chuyn ha thc n. Bnh nhn tnh to,
nhng thc n bng ng bng khng chuyn ha do
nm mt ch, bng y, thc n khng chy vo bng na
lm tim mch ri lon khin bnh nhn b mt, thn nhit
tng, hi th mnh, u, trn, lng bn tay nng ra m
hi. Trong cch iu tr c iu g khng n.
Nguyn nhn do h thn :
Du hiu ph, albumine-niu nng, tng trn
3g/24 ting, gim protide huyt di 60g/l, gim
albumine-huyt di 30g/l lng mu nhanh, lipide
huyt tng cao hn 15g/l, tng cholestrol-huyt v tng
triglyceride-huyt.

H thn n thun khng tng p huyt, khng c

huyt niu vi th. H thn khng n thun c huyt niu
vi th, suy thn, tng p huyt do nhiu nguyn nhn khc
:
Vim thn tiu cu mn, vim thn tiu cu ngoimng, vim thn tiu cu tng sinh, i tho ng do
thn khi gii phu thy mng nn mao mch ca tiu cu
thn, ng thn dy ln pht trin nhng cc trong nhng
mao y. Do thoi ha dng tinh bt, u ty, do ng c
nc (ung vi lng nhiu theo thi quen), do thuc
mui vng, bismuth , trimthadion, paramthadion,
phnindion, phnylbutazone, do liu php huyt thanh,
liu php vaccin, do huyt khi tnh mch thn, do h thn
cn ung th..Trng hp ny thng xy ra nhng
ngi ung nhiu nc do phi ung nhiu loi thuc
cha bnh khc nhau trong thi gian lu di lm chc
nng thi lc ca thn b h hi khin tuyn thng thn
khng iu ha c s trao i cht, lc cratin tng
cao, ty y cn phi lc thn, v khi thn suy, p huyt
tng, trng lc c, thn kinh tng lm thiu mu no, tc
nghn mch i n hn m v tai bin mch mu no.
Theo ng y, khi mt ngi b lc thn c ngha
l thn m h, thn dng khng chuyn ha trao i
cht. Thn dng h c th thn m khng tn thng, ch
l chc nng chuyn ha, cn thn m h c tn thng
thc th teo, sng ..th thn dng cng h hng khng
lm nhim v chuyn ha c, nguyn nhn do ung
nhiu nc v c, hoc phi dng calcium nn phi ung
nhiu nc. C nhng bnh nhn ban u b bnh cao p
huyt gy p lc cho tim mch khin thn nhit tng, tim
ngc nng, dng thuc h p huyt nu thc s p huyt
c h th nhit c h, ha kh h m ung nhiu
nc khin thy khc ha lm mt nhit lng trong c
th, khng gip t v th chuyn ha thc n, c th thiu
nng lng v nhit kh sinh lnh hn, ung nhiu nc
lm d tha sng thn, ph chn, t lit, tuyn thng
thn l thn dng khng to ra ni tit t gi qun

bnh nhp sinh hc tm-thn lm nhim v kh ha, bng

quang b ng ri lon ng tiu khng t ch kim
sot c, khi tiu nhiu, khi b chn p gy b tiu. p
huyt v tim mch tun hon khng u n, lng mu
vo no khng lm mt tri gic, mch mu no b tc
gy t mch lm tai bin mch mu no. ng y cn phi
i chng tr liu lm sng mi c th iu chnh li s
qun bnh m dng, tng s sinh ha v chuyn ha trao
i cht cho c th ti lp li s kh ha tng th.
Cch y bn nm, ti c mt lp hng dn t
cha bnh bng kh cng ti Cha Ty Tng Longueuil,
gp mt n bnh nhn dng ngi ph n, mt mi, khng
sc lc, mt mt mi ti nht, ang trong thi k lc thn
mt tun hai ln Bnh vin Notre-Dame. Sau khi c
hng dn tp kh cng v cch t cha bnh nh, b ta
khe dn, chn tay bt ph, da mt hng ho, c th t
li xe hi n cha theo hc lp kh cng. Bnh vin
cho b lc thn mt tun mt ln, b vn tip tc tp kh
cng t cha bnh, n nay khi bnh khng cn phi
lc thn na.
Trong mt ca khc, nm ngoi, khi ti hng dn
t cha bnh bng kh cng Cha Long Hoa ti Toronto,
trong c hai bnh nhn t lit bn thn bt toi phi i
bng xe ln, ang nm iu tr ti bnh vin, h xin
xut vin na ngy ly l do i d l cu nguyn theo nghi
thc tn gio bn x, n cha cha bnh. Ti c dp
c cha cho hai bnh nhn ny i ng li c, trong
c mt bnh nhn ang phi lc thn thuc bnh thn
h mn tnh mt kh nng chuyn ha mi tr thnh hn
m nh sau b t lit bn thn. Tnh trng sc khe
bnh nhn bnh phc, mi ln n cha bnh ti Cha
Linh Sn, ng t i n bng xe bus. Hin nay nh ng
vn t tp luyn hi th tnh cng v tp ng cng v
ng khng cn phi n cha bnh ti cha na. ( Xem
thm bi cm t bn di).

Trn thc t khi cp cu nhng trng hp hn

m nng, ngoi vic theo di nhng du hiu sng qua
thng s in tm , in no , tim mch, p huyt,
lng ng trong mu, hi th, thn nhit, thy thuc
cn phi tm phn ng phn x gn c bit c b lit
hay khng, phn x ng t, phn x tri gic, tc nght
m, tiu ha, bng cng hay mn, c cn tiu tiu c
khng, v im quan trng nht cu sng bnh nhn l
phi thng mu bm v lm gim p lc s no bng cch
nn mu thot ra u ngn tay v u ngn chn. Y t mi
ln nn mu th tiu ng thng dng kim chm vo
u mt ngn tay, chng ta l ngi thn ca bnh nhn
c th nh c y t chm vo 10 u ngn tay v ngn
chn, i vi ng y chm cu gi l chm thp tuyn,
lm nh vy thng kh huyt 12 kinh mch lu thng
kh huyt khng b b tc. Chng ta khi nn mu
ra mi ngn, trc ra mu bm en cho n khi mu
ti l ng kinh ca ngn tay y thng, ngn no
cha ra c mu ti l ng kinh ca ngn cn
b tc, phi bm nn cho ra mu mi khi bnh. Trong
ba ngy lin tip 10 u ngn tay ngn chn ra mu l
cu c bnh nhn, sau nhng mu bm trn no
c p lc ca hi th kinh mch tun hon u n lin
tc, mt ngy mt m 24 gi kh xut pht t phi y
mu tun hon, mt hi th ra th vo kinh mch i c
3 thn, 24 gi tun hon tr v phi l thng c mt
ng kinh di 81000 thn, ng y gi l ng thn thn
l chiu ngang ca ngn tay ci di ngn ca mi ngi
mi khc nhau nn khng th o chnh xc 1 thn l bao
nhiu centimtre, d nhin kh phi y mu bm i ch
khc, mu bm theo kinh xung c hng v y ra ng
tiu, do chng ta khng thy lm l khi bnh nhn tiu
ra mu bm khng phi nguyn nhn do nhim trng
ng tiu, ngay c mu bm xung c hng b hi th
lm ng ng cc trong c hng khin nght gy kh
th, ngi nh cn phi lu nh y t mc ra. i tiu ra
mu c th ra trong mt tun, c th t iu chnh s kh
ha mnh loi mu bm trong no cho sch lm cho

thn nhit tng, lc bc s s cho thuc h nhit v

chng nhim trng ng tiu.
Ngc li s cp cu khng c kt qu khi c du
hiu khng cha c nu khi nn mu thng 12 kinh, ch
c 6 kinh trn tay ra mu, cn 6 kinh di chn khng ra
mu, chng ta ch thy l kim chm kh, nu nn mi mu
cng khng ra hoc r ra mt t nc trng vng l huyt
thanh, chng t mu di chn ng c, na thn
di cht, ngi v t chi sng ph, s tun hon huyt
s b nghn tc do ng mu t t cho n khi tim ngng
p.

Th cm t

Ngy 2 thng 3 t trong Khu lc thn ca Bnh

vin gi v gia nh bo tin ba b ln cn stroke phi
chuyn qua phng cp cu. Nghn ngo dn ti c m
khng bit Tri cn ang bt ti ba g na y? Thn gi
nghip bnh cu mang khng bit bao nhiu th bnh
trong ngi t nm 1994 cho n nay (bnh o huyt cao,
thn h, ri lon nhp tim..).
Vo phng cp cu nhn ba nm m lng au
nh ct. Cng au lng hn khi ba tnh li v lun ming
hi :Con i ! Ba b bnh g m sao nhc chn ln khng
c ? Sao phn thn th bn phi ca ba khng c cm
gic g ht vy con? No dm ni g hn vi li gii
thch cho ba yn tm l: Khng sao u, bc s ang tm
nguyn nhnv s cho bit kt qa, d bit rng nhng ai
b tai bin mch mu no th cuc i chm ht k t
y. Th ri gia nh, cng nh ti ngy m cu nguyn
v mong c php l no cho ba c gp thy gp
thuc m em ngi chng, ngi cha, ngi ng tr li
vi gia nh. Phone hi thm bn b nhng ai tng c kinh
nghim ngi thn b stroke ging nh ba ti tm
thy hay, gii cha tr v lm th no m deal vi ci
vn nn sut i ny. Kt qa l nhng s tht rt au
lng cho ngi bnh cng nh nhng thn nhn ca h.
Mt p lc qa ln lao, nht l x Bc M ny, l ai
cng bn rn, phi chy ua vt ln vi i sng v sinh
k cho gia nh, nn lm sao m lo lng, chm sc chu o
cho cha ga c y khi b tai bin mch mu no.
Cha m nui con nh bin h lai lng, con nui
cha m tnh thng k ngy. Cu thnh ng ny gi y
ni ln mt iu rt ng l gia nh anh em ti tuy gm
c 10 ngi, vn cha trn bn phn v cm thy c li
vi cha. Tuy rng hng m mi ngi con phi thay
phin nhau bn ging bnh m xoa bp na phn thn
th t cng lm phin gic ng ca ba v cng. Trong khi
, d hi qua bn bc s v kh nng bnh phc ca ba
s nh th no? Th tt c u c mt cu tr li ging
nhau l ci cm gic s vnh vin khng bao gi c tr li
! Cn s i ng th s phi mt nhiu thi gian. M thi

gian th c ngi ba nm ri vn ngi xe ln, t hn

na l m ca c bn ti ngi xe ln by nm ri ! Vn
khng nn ch v cu nguyn n trn cho ba gp thy gp
thuc. Li cu nguyn ca gia nh ti chc c l thu ti
Tri xanh nn xui khin cho ti c c bi bo cm t
ca anh H Minh trong bo Thi Mi v s cha tr tuyt
vi ca Thy. t ht lng tin vo thy, ti phone ngay
ln Montreal m cu cu cho ba, v cng l mt duyn
may, Thy c Ngc c ni l s xung Toronto vo
ngy 22 thng 3 v ku ti lin lc ngay vi ngi mua v
l anh H Minh. Tnh t ngy ba ti nhp vin cp cu l
ngy 2 thng 3 cho n ngy 21 thng 3 nm 2004 l ba
ti ch nm trn ging, m mi s sinh hot c nhn,
ng ln ngi xung vn cn hai ngi gip . Cn ci
chuyn i ng l ch trong m.
Vo ngy 22 thng 3 c s cha tr tn tnh ca
Thy Ngc, ch trong khong 30 pht, th m ba ti bc
ra khi phng vi s du dt ca thy v mt t khc.
Trong ting v tay khen ngi v khch l, ba ti bc
thm nhiu bc na trong nim xc ng ca tt c mi
ngi. C th ni l mt php l ! Th ri thy ln
Toronto ln th hai vo ngy 1 thng 4, v sau mt ting
cha tr th ba bc ra khi phng, v vi mt tay ca thy
ph gip ly thng bng m ba bc i my vng trong
chnh in ca Cha Long Hoa. Th m ch trong vng
mt thng sau, ba ti c li s i ng bnh thng.
i vi nhng ngi b bnh stroke bn thn bt toi nh
ba th tht l chuyn hi hu, khng th c c.
Hm nay vit l th ny, thay mt gia nh cm t
Thy c Ngc em li s sng mi cho ba ti v
nim vui qa ln lao cho gia nh. iu ny du cho tin
rng bc ng cng cha chc c th mua c. Tm
lng v s cha tr ca Thy ch c nhng v B tt mi
lm nn c nhng vic huyn diu nh th. Xin chn
thnh cm t Thy.
T.Mai

(Xin xem Movie clip, mc Sinh Hot trong website

qigongrememo.org ).

Trong hn m su

Thn thc i v u ?
Dy lu tng 9 ca bnh vin ton nhng ca cp
cu hn m, nhn nhng thn nhn vi b mt ru r, lo
lng, s hi, chn nn, tht vng, hi hp.. ang ch
phng i c cc c y t cho vo thm tng hai ngi
mt ln cho mi phng bnh, c ngi st rut i ti i
lui, ht ra li vo, thi gian nh ngng li, ng h trn
tng ch 7 gi ti.
Khi ngi nh lin lc c vi y t bng in
thoi bn trong phng cp c, c dn ti vo phng, ly
o chong mu vng khoc vo ngi ti, v a ti eo

gng cao-su trng mng trc khi tip xc trn mnh bnh
nhn.
Mt ngi n ng nm trn ging, mt phi v
mi sng bm tm, mt nhm nghin, hai cnh tay, cc
ngn tay v bp chn sng ph nc bng long, ngi
bt ng, hi th thoi thp, trong phng im phng phc,
ch nghe r ting ku sch-sch ca my truyn thc n
lng vo mi, v ting ku sc-sc ca hi nc ng li
trong ng th bn ngoi m chp ni mi ming, thn
nhit cao, ngi ang b st nhim trng ng tiu, p
huyt cao 220/100mmHg, my bm oxy tr th cho phi
thu np v hot ng khong 80-85%, ch s th do phi
t th thay i t khong 0.1-0.5, con s ny i vi ng
y cng c gi tr chn on lin quan n chc nng hot
ng ca thn.
Bc s ang c mt ti ch ch ngi nh c thm
quyn n thuyt phc ngi thn cho rt th v khng
cn hy vng, bnh nhn b hn m su va b tai nn t
ng khng gii phu kp lc ly mu bm trong no,
huyt bm trn vo y c, li va b hn m do thuc
chch chng co git, n ngy hm nay 6 ngy, ti thy
mt khun nha c t sau gy chng u s v gy,
ni b tn thng, km theo mnh giy lu khng
c ng chm thay i v th ca u. Ti nghe ngi
nh tr li vi bc s l khng ng rt ng th, cc ng
khng cn cch cha th cho chng ti cha theo cch c
truyn ca ng.. ngi nh ch vo ti v ni : y l
thy massage kh cng..Bc s cng min cng ng
cho php lm g th lm, nhng khng c ng n b
u. Ngi nh ngh rng bnh u chc phi cha
trn u, by gi khng cho ng lm sao m cha, c v
hi tht vng nhn ti. Nhng may mn, nguyn tc ca
ng y, bnh u cha chn, bnh chn cha u,
nn ti ni khng sao. Ming tuy ni vy, nhng nhn ch
no trn c th cng y dy nh, ng dy dn thuc, dy
nha song song vi ng chn truyn nc tiu ra ngoi,
ng dn tiu kh khng c nc tiu, bnh nhn ang b b
tiu.

Ti kim tra xem no cn hot ng khng, tnh

trng hot ng bao nhiu phn trm l do phn x mnh
hay yu khi bm huyt thng mu no huyt Ch m,
gc mng ngoi ngn chn t. Va bm, bnh nhn nhc
nhch ngn chn v c phn x sang chn bn kia, ti li
bm huyt Ch m bn chn kia, no truyn ra mt phn
x sang chn bn i nghch. Ti li bm tip tc v mnh
hn ln trc, bnh nhn c phn ng c ng co gi ln,
l du hiu tt, vic th hai phi lm l huyt p ang
tng khin sung huyt no, phi gim p lc huyt cho
thot ra ngoi bng cch bm nn mu ra cc u ngn
tay, trong trng hp mu khng ra phi cn n kim
chm m y t thng dng mi ln o lng nghuyt trong bnh tiu ng. May qa, khi bm nn mu,
mu ra t mu m c sang ti 10 u ngn
tay v ngn chn. Ti ni vi ngi nh trng hp ny
c th c c, trn khun mt c em gi bnh nhn
sng ln mng r, c gi y t bo tin mng, y t cng
mng, v 6 ngy qua khng thy c du hiu hi sinh, c
bo cho bc s, bc s n xem ri ni : cng nh c thi .
C em tht vng ni vi ti nh an i ti : Thi, h ni g
k h, mnh cha theo cch ca mnh. Chng ti ci o
khoc ca bnh vin, ra tay st trng ri ra ngoi phng
i, c bo tin cho nhng ngi thn trong gia nh ang
hi hp ch tin tc sau khi ti cha.
Ti hm sau ti n cha ln th hai, va bc
vo phng nghe ting tng kinh pht ra m thanh nh,
t my cassette b ti trn bn cnh ging. Ti th
kch thch li huyt tnh no thy khng c phn ng, bm
nn mu 10 u ngn tay chn ra mu m cng khng c
phn ng, thn nhit xung, tay chn m, cc ch s theo
di s sng cng nh hm trc, hi kh hn, p huyt
xung, ch s th khng thay i, mt bnh nhn thy bnh
thn hn hm qua, l du hiu tt, nhng ti t hi ti
sao li khng c phn ng? Mc d s sng cht ty thuc
s mng v nghip bo ca mi ngi, nhng cn nc
cn tt l mt hy vng cui cng ca bnh nhn v nhng

ngi thn trng cy vo kh nng ca thy thuc. Trong

trng hp ny, ti ngh, n l thuyt ng y ni v s
cu to thn, l mt trong 3 yu t cha bnh tinh-khthn ng vo trng hp ny.
Thn trong ng hnh, th ph tng th phch, gan
tng th hn, tm tng th thn, t tng th , thn tng th
ch.. Thn l mt nim v hnh ch huy ng tng hot
ng.
Ch huy cho phi th duy tr thn xc sng l
th phch, nu mt bnh nhn hn m su trong mt thi
gian di nh ng, lay gi khng bit, ngt nho khng
phn ng gn c, hay phn ng bng sc mt nhn nh,
mc d s tun hon tim mch bnh thng, chng ta gi
l ngi thc vt. V siu hnh hc, khi mt thai nhi va
sinh ra, th phch n trc duy tr s sng, th hn
n sau. Khi c th b va chm mnh hay sp cht th th
hn la xc trc, th phch ri b li thn xc ra i cui
cng, v th m c nhiu trng hp phi ang th, t
nhin ngng th m chng ta tm khng ra l do, mc d
c dng n my xung in kch thch.
Gan tng th hn, v tm linh l tri gic, v vt
cht theo ng y, gan ch huy h thng ng mu, gn
mch, mao qun, nhng si thn kinh chy khp c th
cm nhn c nhng va chm tip xc qua da bit
nng lnh, bit nga, bit au, bit phn ng a ght, nh
vut ve th yn, khi lm au th to ra phn x vn ng
chng . Nhng h thng thn kinh ca gan lm vic
c hu hiu phi nh th phch gip phi hot ng
mnh thc y h hp to lc y kh huyt tun hon y
. Tri gic ca hn khi nhn c mt tn hiu giao cm,
mun to c phn x phi nh trung gian l th to ra
nhng c ng. C ng c hai loi, loi phn x v tnh
t nhin khng c tri gic ca hn v khng c s tham d
ca , cn s c ng c s tham d ca ca c hai, nh
chm ch thc tp hc hi mt ng tc no cho ng
hay chnh xc nh li xe, cm a n cm..Bt c mt c
ng no ca c th, siu hnh hc gi l th va. V chm

cu hc, c t thi ng t chm cu Tn vit Nhn hiu

l Bin Thc, son ra quyn Nn kinh b sung v gii
thch r s vn hnh 12 kinh mch v 8 k kinh, trn kinh
c nhiu huyt khng nhng cha c nhng bnh v
kh huyt m cn cha c nhng bnh lin quan n
thn, c th l iu chnh phc hi c by th tm linh:
th xc, th thn, th hn, th phch, th va, th , th ch,
(th l th h tr ,theo tiu chun khoa hc l s hot
ng ti a 10% t bo no nh trong cc b u ca cc
nh bc hc, cn th ch l th thng tr m ngi bnh
thng trong th gian khng c, theo khoa hc l s pht
trin ca mt phn trong 90% t bo no cn li m khoa
hc cha bit, pht huy nhng kh nng siu tr huyn
diu, ch c c do tp thin nh), cho nn c nhng
huyt c t tn mang ngha quan trng nh thn
mn, thn nh, thn ng, thn o, thn khuyt, thn
phng, thn tng, hn mn, x, linh i, ch m, ch
dng, mnh mn, no h, h phch.. v li kinh
nghim ch cho chng ta, l nhng ngi th h sau bit
dng huyt no khai m kch thch cho thn, hn,
phch, va, , ch, phc hi cha nhng bnh m ty y
gi l tm thn.
Khi quan st mt ngi bnh ang hn m, phn
loi cp nng nh, c 7 trng hp theo ng y :
a-Trng hp 1 : Nng nht l ngi bt ng ch cn th
phch li vi th xc, ngha l ch cn hi th.
b-Trng hp 2 : ng vo ngi cn phn ng c ng
l cn th va v th phch li vi th xc. Thn ca va
tp trung gy, khi mt ngi t ng hay b nh ng
mnh sau gy s mt c ng, vi s ri c th nh mt
bng nh m xut ra ngoi, khi c ng v m mt c
l va cn.
c-Trng hp 3 : Bm vo da tht bit au to ra phn ng
hay nhn nh, tc l cn tri gic l cn th hn, th va, v
th phch li vi th xc. Ban ngy hn xut ra ni mt,

nhn v thu thp s vic hc hi. Ban m mt phn

hn tr v gan ch huy gan lm nhim v ca gan, mt
phn gi l du hn ra ngoi thn xc hc hi trong th
gii v hnh ci trung gii, l nhng gic m, c th
nh li nhng chuyn xy ra trong tin kip, c th l s
vic sp xy ra trong tng lai xa hoc tng lai gn,
nhng chuyn xy ra trong m m khi tnh cn nh r
khng b st mt chi tit no, mi chnh l du hn,
ngi c kh nng thin nh th du hn cng ra khi thn
xc, ch khng cn phi xut hn trong lc ng, v th
trong dn gian thng ni ba hn by va. By va ch huy
c ng ca 7 c quan mt, tai, mi, li, thn, khu, .
Khi ngi b hn m, du hn ngoi thn xc, hn l tri
gic rt khn, n thy chng ta, nhng chng ta khng
thy n. Khi chng ta lay gi thn xc v ni chuyn, n
bit nhn, nghe v hiu nhng g xy ra chung quanh thn
n, mt phn hn cn trong thn xc biu l cm xc ri
nc mt. Nu thn xc khng b hy hoi du hn mi
nhp vo, nu khng n s b xc ra i.
d-Trng hp 4 : Khi mt m, chn tay c ng l va
hot ng c mt phn ch cha y nh ngi bnh
thng, khi ngi bnh nhn nhng ngi thn chung
quanh mt cch n l cha c th thn, khi tnh to
hon ton l thn sc y , nhng cha nh li c
nhng s vic g xy ra.
e-Trng hp 5 : Khi nh li c s vic xy ra, v hiu
bit mi vic ging nh lc cha b bnh l tr c
phc hi l th tr h tr tr li vi th xc. Sau khi
coma tnh li, khng phi ai cng c may mn cn th
tr. Th tr l nhng k c trong b nh ghi li nhiu iu
hc hi, lm v nhng kinh nghin trong qa kh b
mt sch, cn th tr t hin ti mi hc hi c s tch
ly dn nhng kinh nghim nh lc bt u mi hc.
f-Trng hp 6 : L ngi hon ton bnh phc nh mt
php l, cn bnh nguy him qua i nh mt gic m, khi

tnh nh ng mi dy, th tr cn y . Tr nh qa kh
khng h b mt.
g-Trng hp 7 : Trong hn m, du hn ra ngoi, c may
mn hc hi thm nhng iu mi l trong ci trung gii,
khi tr v vi th xc, tnh to khe mnh bnh thng,
th tr qa kh cn y , nhng l th phm tr ( h tr ),
thm vo , h c thm th siu tr ( thng tr ), ngoi
kh nng ca ngi bnh thng v h t nhin c ch
em ra thc hin nhng iu hc hi c ci trung
gii truyn b gip ngi khc, l th ch, th d
nh mt ngi t c nhng cnh gii thin nay
mun ch li cho nhng ngi khc . l th cha l
tng theo ui ca mt con ngi tin ha, to ra mt
nguyn kh mi tng tr nng lng mi thn, gip con
ngi c thm sc mnh, tr thng minh, tr li v tng
tui th c thi gian thc hin l tng y.
Tm li, a s nhng ngi b hn m su, khi
tnh dy tr thnh tn tt mt phn th vi nh i ng,
n, ni, c ng khng hon ton, mt phn th hn b tn
thng mt tri gic, mt phn th tr khng phc hi,
nhng c nhng ngi may mn, sau tai nn, tnh dy
phn th tr vn tr li bnh thng nh khi cha bnh.
Ti nhn bnh nhn, nh gi tnh trng bnh ca
anh ang giai on no, ti cht hiu du hn ang nghe
ting tng kinh t my cassette. Trong trng hp ny c
4 tnh hung xy ra :
Trng hp 1 : Nu trng hp th hn cn vng vn
ham mun li th gian vt cht, cho d c tn tt hay
khng, th th hn vn lng vng bn cnh th xc, ai n
thm, ni chuyn g n u hiu bit, nhng khng pht
biu c, v cha th nhp vo th xc khi th xc cn
tn thng, n ch khi no c s cha tr lm cho th
phch th va khe mnh, y , tc l theo tiu chun
ty y, cc thng s hi sinh nh in ph o nhp th,

in tm o nhp tim mch, p huyt, in no , thn

tr li bnh thng, qua cn nguy him, ch ch bnh
nhn tnh, ngha l th va th thn c phc hi, th
ng lc th hn nhp vo l tnh hn.
Trng hp 2 : Nu cc thng s hi sinh khng c, hn
cn vt vng cha mun ri thn xc, vn bit c ngi
thn n thm, h ch biu l c mt phn ca va
mt, nc mt tro ra, nhng c lay gi khng thy tnh,
trng hp ny s cu cha v ch, cn hng dn tm
linh cho phn hn ri th xc c thanh thot nh nhng.
Ngc li, tc ng trn huyt thy c phn x th va,
mt phn th hn, v iu chnh bng huyt c th lm
thay i thng s hi sinh th c th cha cho bnh nhn
tnh li c.
Trng hp 3 : Nu cc thng s hi sinh tr li bnh
thng, tr in no khng hon ton, hn cng khng
th nhp xc, bnh nhn thn xc khe mnh bnh thng,
nhng nh ng say t nm ny n nm khc, tr khi
trong ci trung gii h may mn hc hi c nhng kh
nng siu tr ri tr v nhp vo th xc, lc in no
tr thnh bnh thng, nhng rt him.
Trng hp 4 : Nu trng hp th hn trong thi gian
qa kh c tng chn sng th gian vt cht, th nhn
c hi ny th hn b li th xc khng vng vn. Nu
lc th hn c hng dn tm linh, nghe c nhng
li cu nguyn ca tn gio nh nghe kinh tng, nghe li
ging ca linh mc.. m ng c th gian l gi to, h
s v vi Cha hay theo Pht.. lc th phch ra i cui
cng tan thnh my khi, th xc s theo thi gian thi ra
ri thn t i t ct bi trr v ct bi. Trng hp
ny cng p dng cho nhng ngi ln tui gi yu, c
th suy nhc, v l do no b hn m, nu c cha tnh
th 7 th khng ton vn, khi tnh ri th thi gian trong
qung i cn li ch c ngha ang tn ti ch khng
phi ang sng, ngi nh vn phi hu h phc v cc

nhc mt mi cho mt th xc bnh hon, va kh cho

nhng ngi thn, va kh cho bnh nhn khng c
gii thot, lc nn cho nghe kinh ging, gip thn tm
thanh tnh ch siu thot l gii php tt nht cho k
ngI i. Cho nn nhng bn gi ca ti thng dn ti l
khi h c mnh h no, con chu c mi ti cu cha th
ng cu cho h i lun trong gic ng cui cng ca
cuc i mt cch thanh thn.
Bnh nhn m ti hin ang cu cha vo c hai
trng hp mt v bn, na mun sng, na nghe kinh li
mun ra i, thnh ra th hn do d, lc hn vo th tnh,
hn ra th m. Ti hi li ngi thn, mun gip bnh
nhn chn ng i no. Nu mun gip bnh nhn i
c thanh thn th cho h nghe kinh hng dn phn
tm linh. Nu mun tr li th gian nhiu bt trc ri ro
cho phn i cn li th c cha theo tc ng cn nc
cn tt, s mnh theo may ri. Ngi nh bng lng, tt
bng tng kinh, thay vo , ti cho bnh nhn nghe bng
thu ting ni ca ngi thn ni dung gi nh nhng k
nim trong nhng ngy va qua, ting ni ca anh em, con
chu thn thuc, hoc ting ca nhc kch ci lng st
vo tai, mc ch nh thc b no thng xuyn lm tnh
thn kinh, nh thc th va tai, khi s dng huyt
Ch m gip mu lu thng, tnh no gip th thn hi
phc, tim mch p huyt n nh, dng huyt Phc lu ln
tan mu bm trong no, mu bm trong no c tng ra
ngoi c th bng ng mi ming v ng tiu, tc
ng th va cho mt m ra bng huyt Tam m giao, tc
ng th phch cho hi th mnh bnh thng bng huyt
Vn mn, Trung Ph, tc ng huyt Trung qun kch
thch hp th, tiu ha hot ng tt bnh thng, thay i
bng nghe, bng cch cho nghe cc bn tin tc thi s
phc hi k c c trong qa kh khng b mt, ting
ni vo tai va nh thc b no, va phc hi chc nng
thn, theo ng y, thn kh khai khiu ra tai, thn h th tai
ic, thn mnh th ch cu sinh mnh khin b no phc
hi, nu khng, khi tnh li, k c nh mt t giy trng

khng cn mt ch no nh, lc pht m cng kh

khn.
C tip tc mi ngy dng huyt tc ng phc
hi 6 th tm linh trn c th, anh phc hi nhanh trong
khong thi gian 4 tun l, v sau 3 thng anh tr li
i sng bnh thng khng tn tt.. (xem bi cm t ca
gia nh N.C.L.)
Trong trng hp cp cu mt bnh vin khc,
bnh nhn l mt thanh nin b hn m su, bc s ch
khng cn cch cha, ngh ngi nh quyt nh rt
ng tr th v chch morphine gip bnh nhn ra i nh
nhng khng au n. i vi ngi thn l mt mt mt
to ln bt ng khng d chp nhn theo quan nim ca ty
phng, d sao cn nc cn tt, gia nh v bn b bn
lun rng c nghe bo ch ng ti cc bi vit v cch
cha bnh bng kh cng, hy th lin lc vi hi kh cng
Montral nh thy kh cng n cu mng c khng,
mi ngi bo khng mt mt g, c th xem sao may ra
c c hi cu sng c. Mt thnh vin khc theo quan
nim ty phng, cho rng ty y b tay khng cha c
th ng y kh cng cn c th lm c g, c khng
bng lng. Th hn bnh nhn nghe c, nc mt ng
trn khe mt. Th m khng hiu ti sao t nhin sng
sm hm sau, ngi phn i li thay i kin, gi
in thoi cho ngi ch bng lng ng cho thy kh
cng n cha v hi thc phi mi cho bng c thy
n ngay. Gia nh hi ti sao li c thi thay i khc
vi chng i ngy hm qua. C tr li mt cch s hi :
Hn nh v ni vi em, nh mun sng, hy cu nh.
Hnh nh ca anh lng vng quanh ging v nn n hoi
vi em. chnh l du hn ra khi thn xc i gp nhng
ngi thn khc cu cu, anh i quanh ging ca
ngi em trai, nhn n cu cu, trong ba m lin tip
ngi em trai k vi ti rng vn thy hnh nh ngi anh
i quanh ging sut m lm cu s qa khng ng
c. Sau khi c cu, ngi em khng cn thy hn
ngi anh xut hin na. Th l anh c cu sng bng

phng php kh cng cha bnh. C nhng trng hp

du hn may mn gp c nhng ng hin linh nh c
M, Pht Quan m..cu cha trong ci trung gii, mt ci
v hnh ngoi th gian vt cht, t nhin tnh li khe
mnh, chng ta thng gi l php l. (xem bi cam t
ca gia nh G. L.)
Mt trng hp khc, bnh nhn l ngi ty
phng ang trong coma mt bnh vin, nm bt ng
trn ging, na mnh s u m ly ra hn lc lm
phu thut cp cu khi u b chn thng, sau hai tun
khng thy c du hiu hi sinh, c th cn m. Cc bc s
quyt nh khuyn ngi thn bng lng cho chch
morphine gip bnh nhn ra i khng au n. Thn nhn
khng bng lng. Gia nh chia hai phe, phe theo quyt
nh ca ty phng ng vi cch gii quyt ca bc s,
ngi chng v bn b ca bnh nhn bit qua kh nng
ca kh cng cha bnh, c mun nh hi kh cng gip.
Hai phe khng ng thun, h nh cch gii quyt ca
mt b tin tri. B ta cho bit 3 iu, trong hai iu
ng 100%, iu th 3 cha xy ra th do h t quyt nh
.
iu th nht, b ni : Ti nghe tn bnh nhn c m
thanh l Olette, qa tht l tn ca bnh nhn. iu th hai
: Ti thy mt gc ng lc 8 gi sng, bnh nhn ngi
trong xe hi b ng chn tnung s no, ng nh vy.
iu th ba : Hn bnh nhn ang ng cnh ging, b
ta phn vn khng mun nhp vo xc, b nghe cc bc
s ni khng cha c, b khng mun nhp vo xc
trong trng hp thn th tn ph, b nguyn thn th phi
lnh ln hon ton nh c th b nhp vo, nu khng c
th cha khi hon ton nh th b s ra i.
iu th ba ny khin gia nh phn vn, phe chng i
cng khng dm quyt nh, cui cng h nh n kh
cng. Khi b va c bm vo huyt tnh no, b tnh
ngay, mt th m nh ngi ng mi tnh, tay th gt bn
tay thy thuc khng cho ng vo mt mnh, ming th la
to phn i Oh ! No ! Oh ! No ! B tnh hon ton, i

ng c ng khe mnh, nhng b no nh ngi b

chm mt thn kinh, ai hi, ai n, ai ng, ai ni bt c
iu g, b ch c mt cu ni duy nht Oh, No ! Oh ! No
Cc bc s n khm kim tra tng qut, xc nhn s sng
hi phc, bc s gii phu gn tr li na mnh s cho
b v b c chuyn n ni khc cha tm thn.
Ngi chng theo phng php hng dn cch
cha bng kh cng phc hi cc th tm linh trong c th,
mi ngy ng gi nh cho b, v ghi ch s tin b mi
ngy ca b, ng khoe vi ti, hm nay v ti ni c 3
t mi, dn dn 6 t, 10 t, ln n 170 t khc nhau, ti
bo cho b nghe nhc v dy cho b ht theo nhng bn
nhc quen thuc ngy xa b thch, k li nhng k nim
c, a b xem nhng nh c, t cu hi cho b nhc n
nhng k nim y, b nh v b ni c nhiu lm,
khng cn c th m c l bao nhiu t na.
Hai tun sau ti n thm b, ng chng nhc b:
-Ka Maitre Do, ngi cha bnh cho em n ka, em c
nh khng ?
-Oui !
-Em cho ng i.
-Bonjour ! Comment a va, et vous ?
Chng b cho bit b nh li nhiu lm, ng
hi ti l b mun ng k cho b nghe nhng g xy n
cho b trong tai nn va qua, vy c nn k hay khng?
Ti tr li c, nhng n gin v xem nh l mt ri ro
nh khng trm trng b yn tm, trong lng b s vt
b c mi lo lng thc mc th bnh s mau hi phc.
Cng trn lu 9 ti bnh vin ny c mt thanh
nin tr khong di 30 tui, b mt ngi say nh t ng
chn thng s no hn m bt tnh, bc s cho m s ly
mu bm ra ngay v khu li hp s, nhng hn mt
tun khng thy c du hiu hi sinh, ngi sng ph.
Ngi anh cho mi ti n cha.

Ti dng huyt tnh no, thng mu trong s

no, bnh nhn c phn x nhc nhch chn tay, ti gi :
-Hng i ! M mt ra, c ch n thm ny.
Ngi anh th ni :
-A Hng ! C thy Ngc n cu n !
Ti gi : Hng ! M mt ra. Cu ta nhng mt ln v h
m.
Khi cu ta khng cn nghe thy ting ai ni na,
v ti ngng tay khng cha do yu cu ca ngi ch, ch
bt u tm s vi em, ging ni ca ch nh qa, ti c
em my thu loi b ti cho ch ni vo bng thu
khong 5 pht, ti t ng nghe vo tai cu v m li cho
cu nghe, mi ngi chng kin u nhn thy cu cm
ng nc mt chy di xung m, c thm nc mt cho
cu. Sau c ni vi ti, s em c c tnh li cng b tn
tt kh cho n sut i, c mun em c ra i. Mi ngi
tn trng kin ca c lng l ra khi phng, c bt u
tng kinh v i quanh ging ca cu, mt cu du li,
mi ngi bi ngi trc s quyt nh ca c
Mi ln ti n bnh vin cha cho nhng ngi
khc, ti cng gh qua phng ca cu quan st s din
tin ca 7 th tm linh, ngi ch va i quanh ging
tng kinh, v khc tht tht, mt ca cu m nhng
khng c thn, hai ba tun sau ti khng hiu cu ra i
v vi Pht hay c chch morphine du hn ri b xc
lang thang trong ci trung gii ngp ln trong kip lun
hi.

Th cm t
Xin cm t Thy :
Con, ca s G.L. xin i din gia nh v Ph Linh,
cm n Thy c Ngc cu sng em con l . N.
L. trong hon cnh thp t nht sinh.

Ngy 21 thng 5 nm 2005, L. b stroke v ng

qy trn sn nh vo lc 9 gi sng. c a vo bnh
vin ngay sau , nhng mt ngy sau bnh vin gi gia
nh vo v thng bo l khng th cha tr g c v
mt bn c b hy hoi.
C gia nh G.L. rt nghn ngo khi nghe bit tin
ny, nht l sau khi nghe bc s cho bit l phi rt ng
cp cu v ht phng cu cha. May mn l vo ci
lc au n tn cng c c php l ! Qua s gii
thiu ca mt ngi quen, G.L. lin lc c vi Thy
c Ngc, v Thy t Montreal xung Toronto cha tr
kp thi cho L. bng phng php kh cng day bm
huyt. L. tnh li, tim p bnh thng ngay sau , v
hin thi L. bnh phc tr li.
G.L. cng c bit Thy Ngc tng cha tr
cho nhiu ngi b bnh trong trng hp ngt ngho.
Hu ht cc bnh nhn ny b bnh vin t chi v
ht thuc cha!!!
G.L. xin c gii thiu Thy c Ngc v
phng php tr lii kh cng v cng hiu qa ca Thy
n tt c qy v xa gn chng ta c th trnh c
nhng quyt nh ng tic v nhng n hn v sau.!
G.L. v gia nh cu xin n trn ph h cho Thy
lun khe mnh tip tc cng vic truyn b Kh Cng
Tr Liu, cu gip nhng bnh nhn cn s cha tr ca
Thy. Nhn dp ny G.L. cng xin cm n s gip cu
cha ca Thy T v Ch Mai ( t ca Thy) trong thi
gian Thy vng mt.
( trch Bo Thi Mi s 156 ngy 6-7-2005)

Ci t hi sinh
Anh NCL. c Thy c Ngc, ngi
sng lp Phng php Kh Cng Y o Vit Nam cu
sng sau khi b ng v u ri hn m bt tnh (coma).

Ti l hP. em r, c y nhim ca gia nh

cm t Thy Ngc v vit i li tm tt nhng din tin
ca vic cu cha :
Ngy 15 thng 2 nm 2005, c cc con ca Anh
L. cho bit t hm trc cho n tra ngy trn, khng
thy anh v, c nh in thoi khp ni mi r anh y
ang nm ti khu urgence ca Hpital Gnral de
Montral. Ti ni, sau khi c kt qa scan, bc s chuyn
khoa no cho hay bnh tnh qa nng khng th cu cha
c na, tm a bnh nhn ln lu 9, khu soins intensifs
ch trong mt thi gian ngn cho vui lng thn nhn yu
cu, v lc ngi nh ch cn cu mong sao c mt s
nhim mu xy ra. Xin a t Tri Pht gip , ng lc
, gia nh cht nh ti Thy Ngc, vi lin lc v c
Thy chp nhn.
Ti a n Thy Ngc v chng kin tng tn
cch cha bnh ca Thy. Hm u, trn ng n nh
thng, Thy ni trc vi ti, Thy s dng hai huyt
hai ngn chn t, nu hai chn v ton thn c ng th
bnh nhn c c hi hi phc. ng nh li ni, bnh
nhn phn ng y ht nh d on. Nhng ngy sau
Thy tip tc day nhiu im khc gip c th tan mu
bm, thng kinh mch hot ng bnh thng, day bm
nhng huyt cho bnh nhn m mt, kch thch nhng
huyt tim mch v tng cng hi th gip bnh nhn th
mnh hn khng cn n my th, gip tiu ha tt,
nhng im phc hi thn tr, tnh no, v nhng im
kch thch cho t chi c ng linh hot c li cho vic i
ng sau ny c bnh thng khng b di chng t lit.
S sn sc tn tnh, bt v li ca Thy Ngc, mi
ngy mt ln, c ngy sng Thy n, sau Thy ra sn
bay i Toronto truyn dy kh cng cho lp trn y, chiu
v Thy li vo chm sc bnh nhn khng h bit mt
mi, nt mt lc no cng vui v, ng hng v ni lc
sung mn. Nh vy, bnh nhn hi phc nhanh chng,
c ri khi khu soins intensifs lu 9 ln lu 14 dnh
cho nhng ngi b chn thng no b tnh to li.

Ba tun sau, bnh nhn ri Hpital Gnral de

Montral qua vin phc hi tp i. Trong thi gian
khong hai thng t ngy nhp vin n ngy 17 thng 4
nm 2005, bnh nhn tr c phc hi tnh to nh xa,
sc khe mi ngy mt kh quan hn hon ton nh kh
cng ca Thy Ngc.
Thnh qa tht bt ng, ngoi sc tng tng
ca gia nh, bn b, v nhng ngi thn trong gia nh,
nn chng ti, d bit khng c g c th so snh v n
p cng n to ln Ci t hi sinh y, ch cn bit ng
lng knh gI ti Thy c Ngc v gia nh Thy li
cm t v lng bit n chn thnh v su xa nht ca
chng ti.
Chng ti cng xin v cng cm n s gip ,
sn sc, thm hi, h tr tinh thn ln vt cht ca bn b,
ca cc bnh vin, ca ton th y s v nhn vin, c bit
nht l nhm thin nguyn vin nh C Ngc, C Mai y
t, C Mai Phng, anh Hiu, anh Long, Thanh, c, v
an. lun phin n chm sc cho Anh NCL.
Ton th anh ch em gia nh N.C. cm t.

Bnh suy ty trm trng

ca mt bnh nhn M
C cho bit c b bnh AA. ( Aplastic-anemia)
suy ty, xut huyt di da, nhiu vt bm trn c th, i
tiu ra mu, i ra mu, nu rng chy mu lin tc, nc
bt c mu, ty suy khng sn xut hng cu, tiu cu
thp 30 ngn..
Theo ty y, xut huyt t, nhng nhiu ln, cui
cng s gy ra thiu mu khng ti to, xut huyt dng
n b phn tiu ha, sinh dc..lm gy ra thiu mu
gim sc, thiu st, mu khng c ti to do bin cht
ca ty xng ln gim huyt cu ton th do bnh x ha
ty c du hiu to lch-ty (=splnomgalie myloide) do
hp th km, thiu acid folic trong bnh x gan hoc do
thuc khng folic, suy thn mn, hoc do hot tnh ca
cht c trn ty xng do lm dng thuc tr sinh nh
chloramphenicol, penicilline, sulfamid, quinine, Bactrim..
hoc aspirin, vit.C
Khi hng huyt cu thiu l do m to mu ca
ty sng khng c nhn nn khng phn bo, cn huyt

cu t cn phi c oxy. Theo l thuyt ng y qa trnh

sinh ha gip c th hp th thc n bin thnh dng
trp, qa trnh chuyn ha cn oxy bin thnh mu.
Sinh ha nh lch, bao t v ht th lm tng tnh hp th.
Chuyn ha nh hot ng ca rut non, tim, phi v gan
mt va bin dng trp thnh mu l Fe2O2, nhn
thm oxy phi bin thnh mu Fe2O3, em v gan l
kho cha mu, qua thn va lc phn loi nui t bo,
tht, da, gn, xng, ru, tc, mng, tinh cht ca huyt li
bin thnh tinh, t tinh ha ty, t ty nui no, do
ng y c mt th d n gin cho d hiu nh 40g mu
to ra 1g tinh, 40g tinh to ra 1g ty, 40g ty to ra 1g t
bo no. Ngi ga ht th km khng oxy chuyn
ha huyt ra tinh cn cha th lm g cn ty ty
nui no, khin cho ty trong xng cn dn lm xng
dn, xp, rng. Tr no thiu ty nui, t bo no hao ht
dn, mi ln c th b mt cn bnh trm trng l no s
mt thm hng triu t bo khin ngi gi km thng
minh lanh li m tr nn si kh chm chp hay qun.
Chng ta th lm mt bi ton chuyn ha xem
bao nhiu mu mi to c 1g ty xng?
Chng ta phi cn n 64000g mu to ra 1g
ty, trn thc t khng th thc hin c, hung chi tnh
trng ca c c hai thng ri c truyn 2 units hng
cu lm sao nhu cu cho c th, khin c th cng lo
ha.
Ni nh th nhng khng phi th, c ng s v
nn lng. ng y thng ni n g b ny, chng ta i
ngc li cng thc chuyn ha, nu c 200g ty chng ta
s c bao nhiu s lng mu ? Mu t dng trp chuyn
ha nh chc nng ca tuyn thng thn, tng ng
vi nh my lc du, nu my lc du th s, t chc nng
chng s phn loi c t sn phm nh loi nh l xng
my bay, xng thng, du hi, du cn, nht, nha
ng. Nu c nh my lc tn tin th trn xng my bay
c thm acetone, ether, cht nha do.., trong c th
chng ta cng gi chc nng tuyn thng thn cng suy

khng to y thnh phn hng cu, bch cu, tinh,

ty.
T ty xng theo ng y l phn d tr ca mu,
nu c th y mu nui t bo v chng bnh tt,
th s lng mu c chuyn ha t thc n s chuyn
ha thnh ty. Ty c hai thnh phn chnh, mt thng
nhn thy c ging nh cht m trng v cht m c
trong ng xng.(l mt loi cholesterol tt, cn thit cho
c th). Khi c th thiu mu, tuyn thng thn li
chuyn ha cht trng ra bch cu, cht ra hng cu
nh t bo nhn trong ty, tuyn thng thn li chuyn
ha tiu cu t hng cu.
Nh vy hin nay c th ca c cn b sung ngay
cht liu to mu l ty xng, cht chuyn ha hng
cu, bch cu, tiu cu nh chc nng tuyn thng thn,
gi cho mu c tt phi nh n gan. Gan, thn ca c
hot ng yu km khng cn kh nng lc v chuyn
ha, ging nh c nh gi tnh trng sc khe ca c l
c th ang tn ti ch khng phi sng, gan thn ca c
cng nh th, nn cn phi b gan thn.
c mt bnh nhn tr b ung th h min
nhim, ung th tuyn hch, c th sng bm tm, bnh
vin th nghim cho bit c th ht ty, ht hng cu,
bch cu, nm ch cht trong tnh trng ang tn ti tng
gi ch khng phi sng. Ti ch cho ngi nh bnh
nhn lm mt mn n theo cng thc :
200g ty xng ng t mua tim ph. Mua 3 qa thn
heo, ra sch, b i lc m v gn ra cho khi hi, b
vo trong mi qa thn 50 ht tiu en, ng vo chn
hp cch thy cho chn.
Khi thn chn ly c nc ln ci v 200g ty chn, cho
thm t mui va n, tt c cho vo my xay nhuyn tr
thnh mn n gi l pat thn, n khng hoc n vi
bnh m mi ngy mt phn nh vy. Bnh nhn n c
1 tun, sc mt hng ho, sc khe tr li bnh thng,
bc s cho v, bnh nhn i lm vic tr li.

Ring trng hp ca c cng p dng cng thc trn,

nhng thm 50g gan heo hp chn na, ri mi cho xay
chung lnh thnh pat gan thn, n mi ngy mt phn.
Ngoi ra c th cn nhiu oxy va lm nhim v sinh
ha tng cng s hp th, v lm nhim v chuyn ha
to mu, to ty, c phi tp cch ht th kh cng v tp
cc bi tp th dc kh cng theo bng DVD hng dn,
c c th lin lc vi Hi thng xuyn c ch dn
thm.
Mong c mau bnh phc tip tc thc hin
nhng c m cha thnh tu tr thnh s tht.

Nh tp th Mnh mn t
cu chc nng thn phc hi tr
li bnh thng

Hoa b bnh h thn c thay thn, nhng hai

nm qua c ni thn khng work, v khi th mu v
nc tiu, protein vn cao trn 10, vn phi chch v ung
thuc gip thn lm vic, v th b phn ng thuc
khin c th cng ngy cng mt mi suy nhc. Bc s c
a ra gii php thay li thn khc, nhng ng ngh,
c thay thn tt m khng work th cha chc thay
thn li ln na s tt hn, khin ng n o cn nhc, v
Hoa phi mt thm mt thi gian ch i .
Sc khe ca c cng mt mi suy nhc, khng
th ngi lu hn 15 pht, lc no cng phi nm, tui cn
tr, tng lai trc mt theo m c khng l l o nh,
hnh phc gia nh c th b nh hng nu khng th
sinh con c do qa thn khng lm vic th cn g l
tng lai, mi ln ngh n khin c lo lng khng vui.
C ngi thn gi thiu c lin lc vi Hi kh
cng xem c th gip c g khng. C lin lc xin
c mt ci hn v c sp xp n Montral mt tun
iu tr. Hai v chng c li xe, c phi c mt gh nm
trong sut on ng di.
Sng th by, chng Hoa n thy n nh. Thy
hng dn cho chng c bit cch gip c tp th kh
cng gip thn dng chuyn ha. Hoa nm p, chng
c t hai bn tay trn lng di, i din vi rn, gi l
vng huyt Mnh mn, c mi ln c th ra, chng c
hai bn tay n xung theo hi th, khi ht vo th lng
thn li phnh ln, c theo hi th kch thch thn phnh
ln xp xung to ra mt cng hng u n 3000 ln,

mi u hi th ngn nhanh, t t hi th su, u, chm.

Cch th ny kh cng gi l th bng thn lm tng
cng chc nng ca tuyn thng thn, gip thn chuyn
ha, cha c cc bnh v p huyt, au lng thn, mt
mi, tiu ng, i m, nc tiu nhiu protein, tng
creatinine-huyt, sn thn.. Phi n v nng trn huyt
u n theo hi th cho ng b, ng trt nhp. Sau
3000 hi th, Hoa cm thy khe, khi ngi dy khng cm
thy mt mi au lng nh trc. Hai v chng Hoa mi
thy i n ba cm tra ti tim n, Hoa ngc nhin khi c
ngi lu tim n khng cm thy c th c bnh. Theo
li mi ca thy, hai v chng Hoa n tham d lp kh
cng bui chiu c thm kin thc hiu bit v cch
cha bnh bng kh cng t iu chnh chc nng hot
ng ca ni tng. Hoa hi thy xem sc khe c c cho
php c ngi lu trong lp khng? Thy ni : Khng sao,
c th xem bit kt qa tp th kh cng va qua c th
gi cho c th c khe bao lu. Qa tht, Hoa tham d
lp hc, ngi trong lp t 2 gi n 6 gi chiu m khng
thy mt mi.
Thay v hai v chng Hoa d nh li Montral
mt tun, nhng chng Hoa gip c tp th thm hai ln
vo bui chiu v ti thy khe hn, ht mt mi, hai v
chng c ly lm t tin phng php ny nn sng hm
sau quyt nh tr v M. Mc d Hoa cm thy khe nh
khng cn bnh, nhng Hoa vn mun da vo kt qa
cui cng khi th mu v nc tiu mi tin l phng
php ny thnh cng.
Hai thng sau Hoa vit th cho thy bo tin mng
kt qa th mu v nc tiu, protein t trn 10 xung
cn 3,4 . Hoa khe mnh hn xa, su thng sau hai v
chng Hoa bo tin c c thai c 4 thng, vn tip tc
tp th thn, hy vng ca v chng Hoa by gi l ch
sinh c mt chu b khe mnh thng minh.
Cui cng c gia nh vui mng n nhn mt
chu gi xinh xn, b bm, thng minh, Hoa sung
sng tr thnh mt ngi m nh c hng m c.

(Xin xem DVD hng dn cch th Mnh mn trong

website doducngoc.com, phim bi ging ngy 26-9-2006)

Cha bnh mt ng
theo y hc ty phng
v kh cng y o
Nguyn Tun Hong
Bnh mt ng l mt bnh thng xy ra. Trong
chng trnh ca i truyn hnh CBS trong ngy 13 thng
3 va qua cng tit l l hng chc triu ngi M
b bnh mt ng. S lng thuc ng nh Ambien,

Lunesta.. bn Hoa k gia tng 60 phn trm trong

vng nm nm qua. Vic gia tng v s lng thuc ng
c tiu rh ny kghin cc nh chuyn mn v y t
phi quan tm. V t bnh mt ng, l nguyn nhn gy ra
nhng chng bnh khc trm trng v tn km trong vic
cha tr. Chng ta hy cng nhau tm hiu v bnh mt
ng, cng mt vi phng cch tr liu bnh ny.
Th no l mt ng ?
Thng thng c th cn ng khong 8 gi mi
ngy. Tuy nhin, vn c mt s ngi ch cn ng 4 gi
trong sut mt m nhng vn khe v khng cm thy b
mt ng (MN). Nh vy, khng phi l ng bao nhiu
gi, m l cm gic th no vo ngy hm sau. Nu khi
thc dy m vn cm thy cn chong vng hay cm gic
bun ng c ngy th bn b MN.
MN biu hin cc dng sau : Trn trc kh ng,
thc gic nhiu ln gia m, khng ng c c m,
thc dy qa sm v khng ng li c.
Tc ng n cuc sng
MN c th gy nhng nh hng trm trng n
mi hot n sinh hot trong ngy nh : Cm gic bun
ng c ngy, s phn on suy ngh tr nn km v chm
chp, khng th tp trung vo cc chi tit c, khng nh
s vic ngay c khi va mi xy ra, d b kch ng v
nhng chuyn nh nht.
Ti sao b mt ng ?
MN tm thi hay ngn hn : T vi ngy n vi
tun, thng do nhng yu t tc ng tc th,(v d nh
mt vic, mt ngI thn..).
MN ko di : Hn mt thng, thng km vi cc
bnh l v th cht hay tm thn.. vi nhng nguyn nhn
thng gp nh nhit qa nng hay qa lnh, phng
ng khng thong kh, thay i mi trng sng.. Ri lon
v tm-thn kinh nh cng thng (stress) ko di, tc gin
hay lo bun, qa lo lng v chng MN, ng qa nhiu vo

ban ngy v cc bnh l khc. Tui tc cng l mt trong

nhng nguyn nhn gy bnh mt ng, khi cc cht kch
thch t trong ngi b thay i, nht l nhng ngi
ph n.
I.Cha bnh mt ng theo y hc ty phng :
Ch sinh hot hp l gip d ng :
Lp l thi gian biu : i ng ng gi vo mi
m v thc dy ng gi mi sng. Khng nn ng tr
vo ngy cui tun v s ph hng chu k ng m c th
quen. Khng ng qa nhiu ban ngy hay qa 7-8
gi/ngy.
Th gin trc khi ng nh tm nc m, c
sch bo, xem ti vi (th loi gii tr nh nhng), nghe nhc
hay tp th dc nh nhng (15-30 pht bui chiu). Ngoi
ra c th tp yoga hay tp thin gip cn bng li tinh
thn. Gi nhit trong phng thch hp, s gip d ng
v khng thc gic gia m.
Ch n ung khi b mt ng
Hn ch ti a nhng thc phm c cht Cafe,
nicotine vo bui ti : Mi ngi u bit rng dng qa
nhiu cafe s b MN, tuy nhin liu lng ty vo th
cht, thi quen ca mi ngi. Ngi ht thuc l thng
ch ng chp chn v s b thc gic v mt ting ng
nh, i khi khng th ng li c.
Hn ch ung ru : Dng mt ly ru cocktail
trc khi ng l 1 trong s nhng phng cch c in
gip d ng. Tuy nhin iu ny ch ng khi ung va
phi, v nu say xn qa mc s lm hn m bt tnh, gic
ng tr nn ti t hn.
n trc khi ng : Mt ba n thnh son trc
khi i ng c th lm y bng, kh tiu, gy kh chu khi
nm v dn n kh ng. Tuy nhin, nu n t qa s b
thc gic ban m v i bng (h ng huyt). V vy
ba chiu cn n no (trc lc i ng 2-3 gi v trnh
nhng mn n kh tiu).

Thay i ch n : Nhiu nghin cu cho thy

mt s loi thc phm c th gip d ng v c nhiu cht
trytophan nh tht g ty, sa, b, ph mai, mt s loi
u, ng cc (c th y l nguyn nhn ti sao n chay li
d b bun ng).
Thuc b sung cc vitamin v cht khong : Vin
thuc b sung cc vitamin nhm B v C c th gip gim
stress v lo lng. Mt nghin cu ca B Nng nghip M
cho thy : Ph n tin mn kinh c ch n t cht
ng (<1mg/ngy) th thng b kh ng v t sng khoi
vo bui sng. Ngoi ra, nhng ph n ch dng 5-6mg
st/ngy s d b thc gic vo ban m v ng km hn
nhng ngi dng 10-15mg. Tuy nhin khi c nng
st v ng trong mu u thp th s lm bnh nhn ng
nhiu hn v iu ny khng phi l tt. Thc phm c
nhiu ng l : Tm hm, hu, cc loi ht, ht, nm v
u phi kh.
Dng nhiu thuc c nhm gy kh ng : Nghin
cu ca Bc s Penland cho thy : Nhng ngi dng trn
1000mg nhm/ngy th s b ng km. Chng ta hp thu
nhm t khng kh, nc v cng nh t cc dng c nh
bp ( xoong, cho, mung, nhm.. ), nhng vi liu ny
thng khng gy vn g. Nhng nu dng thuc
khng acid (au d dy) mi ngy, nht l thuc dng
dch lng, th cn lu mi mung c ph thuc c cha
n 200-250mg nhm. Nu b thc gic gia m khi
dng nhng thuc ny th nn ngng thuc trong vi tun
xem gic ng c c ci thin hay khng.
Tham vn bc s :
Cn phi iu tr nhng bnh l ni khoa khc gy
kh chu v th cht v ngn cn gic ng. Nu b mt ng
ko di hn 1 thng m khng r nguyn nhn th cn phi
i khm cc bc s tm-thn kinh khm v iu tr
thch hp, khng nn t hay lm dng thuc ng.
2-Cha bnh mt ng bng phng php Kh Cng Y
o :

Y chng :
Trong thng 2 nm 2006, c Nguyn th H.
thnh ph Mississauga, b bnh mt ng kinh nin. C H.
b bnh au u thng (migraine) kinh nin, phi ung
thuc ng thng xuyn, nhng gic ng cng chng ngon
gic. C nhng m, c tnh gic l thc lun cho n
sng. V mt ng cho nn c H. khi i lm, mt mi, u
c lc no cng cng thng, kh chu. Theo li gii thiu
ca bn b, c tho hc lp kh cng y o ca Thy
Ng. v c ch dn cch cha tr nh sau :
Tp th dc theo bng tp th dc kh cng y o.
Bng tp ny gm cc th tp gip cho kh huyt trong
ngi lu thng nh bi co u, co gy, xoay lng, v
tay bn nhp, ng tn ng hnh..v.v..
Tp np kh trung tiu : Nm nga, un li ngm
m, th bng mi, hai chn thng gi ln cao gc 45
so vi mt t , hai tay trn bng, lng bn tay p
xung (n b tay phi di xng c, tay tri di
rn, n ng ngc li). Th theo nhp 5-5 (m t 1
cho n 5, v th ra cng ko di theo nhp t 1 n 5).
Khi th th tp trung bng. Tp trong vng 5 pht v
nhiu ln.
Kt qa sau mt vi ngy tp luyn, c H.
khng cn b bnh mt ng, khng phi ung thuc m
vn ng ngon gic, khng b au u thng. T d cho
n nay trn 4 thng, c H. theo thi quen, sng
chiu tp theo bng kh cng mi ln na gi v ti trc
khi i ng tp np kh trung tiu 5 pht. Kt qa ht
sc kh quan, khng cn n thuc men m bnh vn
khi.
Nguyn tun Hong

Ti i d thi
Hoa Hu Hon V
Nguyn tun Hong
(Trch trong Bi Bun vui i t nn ng trong Thi Bo,
n bn Toronto s 1297 ngy 7-7-2006)
...V chng Khi n nh hng vo lc 5 gi chiu theo
nh li hn vi ch nha s L Hng, ci nh hang Tu ta
lc trn nh ca mt khu thng x trung tm thnh
ph Toronto. Nh hng chia lm hai khu ring bit, mt
bn long thong ch mt vi thc khch v c nhng c
bi bn i qua li. gc i din l mt cn phng rng,
chnh gia l sn khu v xung quanh l nhng bn tri
khn trng. Cng c nhng ngi ang sa son h thng
my mc m thanh trn sn khu. Khi on y s l ni
t chc bui l k nim hai nm ngy thnh lp nhm Kh
Cng Y o Toronto. Ch mt lc, khng thy ngI
hn, Khi mi in thoi cho ch L Hng th mi bit
mnh b ci lm..
in thoi xong, Khi but ming than th vi v
:
-Thi cht ri, b L Hng b y hn mnh phng
mch ca b y, tp dt vi cc ngi bn khc. Mnh
nghe ch tc ra ch t, n y.. chng c tp dt g ht
th lm sao m din..?
Thy hi :
-Th anh c tp dt ln no cha ?
-Ngy ch nht l ngy tp dt chnh, th mnh bn v
trng Western n thng Khoa. Ri ngy th su tp
dt nh ch L Hng th mnh cng bn lun, u c

n dt. Ch c hm trc anh n vn phng ca ch L

Hng th o qun.
Thy bt ci :
-, em nh ri, ci hm m anh k l n th ci o t
thn, mc lm sao m anh lm rch lun chic o ca ch
y..
Khi bun ru gt g ! Chic o t thn may cho
my c, my b, m bt anh mc vo th xoc mt ci,
chic o b rch mt ng sau lung. Khng nhng th,
anh cn phi i bi tc, I nn quai thao na ch !
y l mt mn kch D thi hoa hu hon v
m ch L Hng lm o din gip vui cho bui l k
nim. Cc th sinh d thi u l cc ng sn sn ci trang.
Khi nh n ln khi ch L Hng in thoi nh ng
vai tr ca mt hoa hu min Bc, Khi t chi ngay :
-Ch L Hng i ! b m ti l ngI Bc, nhng
bao nhiu nm trI t lc cn nh cho n ln, ti trong
min Nam, u c bit ging Bc chanh chua nh ch
cn cho vai tr ny?
-Thi m, rng i. Trong cc t ca Thy, ch
c anh l ngI Bc thi, gip gim tui mt chuyn.
Ri ch L Hng cng k ra mt l mt lc :
-Ny nh, Anh Phng th da en nn s cho anh
lm hoa hu n , anh Ton c tc qun th cho anh ta
lm hoa hu Ty ban Nha, cn Sn th b m l dn Hu
th s lm hoa hu ngi Hu, anh Ha lm hoa hu ngi
Nam, ch cn thiu c hoa hu ngi Bc thi..
-Nhng ti cha din kch bao gi ht ch i !
-Khng sao u, vui thi m !
-Vng th vui thi !
Cui cng th Khi cng gp ch L Hng. Gp
Khi, trong khi tay xch nch mang cc vt dng ha
trang, ch L Hng cng khng qun tng cho anh mt
ci ngut di :
-Ci anh Khi kia, hn m chng bao gi thy ti.
-Thi ch i, ti bit li ca ti ri !
****

Kh cng l mn th dc k diu v v rt c hiu

qa ca ngi ng v c t ngn xa. C rt nhiu
h phi, nhiu mn phi ca mn kh cng. Theo nhng
bn nghin cu th c n trn 300 h phi kh cng khc
nhau. C nhng kh cng thin v ti chi kiu Dng
(Yang), kiu Trn (Chen), c nhng mn phi kh cng
thin v chnh tr nh Php Lun cng, c nhng mn kh
cng thin v v thut nh v s Wong kiew Kit M Lai
, l ngi c th dng kh cng trn hai bn tay, phng
ra lm tt ngn nn t cch xa, thy kh cng Douglas
Ying Vancouver dng nhn in v chm cu
cha bnh cng rt ni ting Canada. Mn Kh Cng Y
o ca thy c Ngc l mn kh cng dng t
cha bnh cho mnh v cho nhng ngi khc. Thy
c Ngc bt u ging dy mn Kh cng Y o
Cha Huyn Khng Montral t nm 1997. Dn dn lp
hc c bung ra dy Nh Th Cng Gio Vit Nam
Montreal v Cha Quan m. Bt u t nm 2004, c
hai tun mt ln, thy c Ngc bay v Toronto
dy v cha bnh min ph cho ng bo Cha Linh
Sn.
Khch kha vn lc tc n! C n gn 300
ngi ngi cht nhng chic bn t quanh sn khu.
Trong s nhng khch kha, Khi thy nhng bnh nhn
c, n cha bnh trc y: no l hai v chng
ngI B o Nha, c Anh T cha khi, no l hai
thiu n xinh xn t Kitchener, vn hai tun mt ln v
xin cha bnh.
Trong hai nm qua, c trn 2500 bnh nhn
n Cha Linh Sn xin cha bnh. S bnh nhn c
cha khi cng lm v mt s ngi ny sau tr
thnh hc vin, ln k li nhng kin nghim m h
tri qua, trong m vn ngh. Ny l Bc Hi, nm nay 78
tuI, trc y phi i t ci to v b bnh bu no. i
nh thng khm bnh, th bc s cho bit ch sng thm
c vi thng na thi. Bc Hi khng nn ch, n
xin tp v nh thy Ngc cha tr. Hin nay bc khe,
i ng vn vng vng, bu no khng cn. Ny l

ch Hng Mississauga, b bnh mt ng v au u

kinh nin. Ch ung thuc ng nhng vn chng bt. n
tp kh cng mt thi gian th by gi ch n ngon ng
khe. Cng c nhiu ngi b coma, nh thng ch,
nhng kh cng y o cha khi nh trng hp em
ca mt ca s ni ting Toronto mi y !
Sau nhng bi din vn th cc mn n c
dn ra, nhng Khi v cc ti t ng phim khc ch
c n n mn th ba thi v b ku ln, nht vo mt
cn phng hp cha bn cnh sn khu, cho my v
lin b trang im cho. Thi th mi son, m phn, tc
gi, ngc gi wireless tc l ngc gi khng ..dy lm
bng bong bng, c my chuyn vin thm m t
im cho my ngi thuc phe ta. Ri cn n trang, vng
vng c eo vo. Nhng chic bng tai c cc
chuyn vin thm m ct bng dy thun vo tai ca phe ta
cho n.. chc ! Chic o t thn b rch mt ng sau
lung, cng c dn li rt thm m bng..bng keo. C
thng ty no thy u ? Sau khi c t im, cc nng
hu hu c cho ra ngi xp xung t mt gc ca
sn khu, khut sau my ci bn vt dng. Ch L
Hng lun ming dn :
-My hoa hu khng c ngi trn bn, ko khan
gi thy trc mt hay, v khng c n v n s mt
mu son mi.
Hoa hu min Nam ngi b gi gc phng nhn
ln ra ngoi v ni nh vi hoa hu min Bc :
-H ang dn mn lobster.
Hoa hu min Trung nghe thy mt my au kh:
-i qu !
Ri mn vn ngh thi hoa hu cng c trnh
lng v ng nh Khi tin on. Phm bnh ca b
con khan gi no l Hoa hu min Trung ni hay qu, c
nh ngI ..Hu tht, hoa hu min Nam i n n sao
ging con gi qu.., cn hoa hu min Bc sao m ni di
qa v v duyn qu, m cha ny chc khp, khng dm
nhn khn gi m c nhn b MC . ng ri, mnh trn

tp dt th lm sao m din cho hay c ? Khi thn

ngh Nh cc hoa hu khc cu b, ch nu ch c mnh
thi th dm b n trng thi;.
Bui l k nim din ra ht sc tt p, k c
cc mn ht karaoke, ngoi tr phn trnh din ca hoa
hu min Bc. Lc ra v, th bt cht Khi thy ch L
Hng ang thu xp vt dng, bn hi nh :
-Ti trnh din d qu, chc khn gi m khng ai
cI ht, chc nm sau s khng phi ra sn ?
Ch L Hng vI vng ngt li :
-u c c, ngy l k nim nm sau mI cng
b kt qu cuc thi hoa hu nm nay, anh u c trn
c ?
-Thi, th th cht..Ta ti ri !
Nguyn tun Hong

Th no l tp th
cha bnh ?
Con ngi sinh ra c hnh hi l c s vt cht,
gp nht t ct bi, khi cht thn xc s tr v ct bi.
Nhng con ngi c s sng, theo gio l Pht gio gi l
thn t i gi hp m thnh gm c 4 cht t, nc, gi,
la. Cht t l tng trng cho xng ct da tht hnh hi
ca con ngi, cht nc l mu, nc v cc dch cht
trong c th, cht gi l hi th, cht la l hi m, ngoi
ra con ngi cn c tnh cm v s thng minh sng sut
ca mi ngi mi khc nhau.
Ni v cha bnh, nh vy con ngi gm c 5
thnh phn, hai thnh phn u tin thuc vt cht l th
v thy, thnh phn th ba l kh (hi th), thnh phn th
t l in (hi m, nhit lng) thnh phn th nm thuc
tr no, thng minh sng sut gi l quang.

1-Nguyn nhn gy bnh theo kh cng :

Con ngi khe mnh khng bnh tt phi qun
bnh c tinh-kh-thn ha hp. Khi 3 yu t ny mt
qun bnh, c th s b bnh. Do , nguyn nhn mt
qun bnh c th ti TINH, c th ti KH, c th ti
THN.
a-Bnh do Tinh v cch cha :
Tinh l c s vt cht, c nui dng bng vt
cht gi l th m nh thc n, thc ung em vo c th
sinh ha ra th dng l cht b dng nh xng ct
da tht v cng t th dng d tha s chuyn ha thnh
s lng mu thuc thy m nui dng v pht trin
c th. Thy m l lng mu li nh hi th ca kh em
oxy vo c th mi sinh ha v chuyn ha ra hng cu
bch cu gi l thy dng.
Nh vy, bnh ti TINH, nu do th l do n ung
khng ng, khng hoc d tha, hay c c t lm ra
bnh. Cn nu do thy l do mu thiu, mu d, hay mu
cha nhiu c t, mu nhim trng.. lm ra bnh.
Khi th bnh, cha bng cch qun bnh li cht
th nh ung thuc bt, thuc vin, hay n ung nhng
cht ph hy cht d, b p cht thiu cho th c ng
v . Nu th m thiu, thuc v n ung chn cht thin
v th m, nu th m tha phi tng thm cht thin v
th dng qun bnh th m. i vi ng y, m bnh
cha dng, dng bnh cha m lp li qun bnh,
nu thiu c hai phi b c hai, nu m dng d tha m
qun bnh u th khng c bnh, phn d tha c
chuyn ha ra mu gip c th hng ho khe mnh.

Khi thy bnh, cha bng cch tip nc bin hay

truyn thm mu, hay lc mu loi b c t, ng y cng
dng cht nc thuc cy c lc c cho mu, ph
huyt , lm tan mu v ung cc cht b c th
chuyn ha thnh mu mi.
Theo nguyn tc cha bnh bng ng kh cng,
cha vo th bng cht th m khng ht bnh, cn phi
dng m b con. Cht k tip cao hn n l cht thy.
Nu dng thy cha thy, th thy cng cha c cc
bnh thuc th, nhng dng th cha thy th thy
khng ht bnh. Th d c th ging nh trong ngnh gio
dc, cht th ging nh trnh tiu hc, hc sinh gii
ca tiu hc c th ch dy cho hc sinh d, nhng c hai
cng d, th ngi c trnh trung hc nht cp gii
mi gip c ngi trung hc d, m cn c th gip c
cho ngi tiu hc. Cng nh th cht th v nh tiu hc,
thy v nh trung hc nht cp, cht kh v nh trung
hc nh cp, cht in v nh i hc, cht quang v
nh hu i hc.
V th cho nn trong cch cha ca y hc hin i
bnh nh ch cn ung thuc vin l khi, nhng bnh
nng phi va ung thuc vin va thuc chch
b-Bnh do kh v cch cha :
Kh l hi th khi b bnh thiu kh, ngp th,
suyn, ty y cha bng cch cho th bng my tr th
gip phi t iu chnh hi th, gip tim tun hon mu i
nui c th, nhng my tr th ch gip cho kh trong c
th khng b thiu, ch khng th no lm cho kh d tha
kh c th cha c bnh ca thy v th. i vi Ty
y, iu chnh bnh th v thy th d dng, nhng a s
bnh nhn cht l do thiu kh ngp hi . i vi kh
cng, cht thp nh th v thy bnh, dng cht cao hn
n l cht kh cha s c kt qa. l cch dy bnh
nhn tp th, bit cch t th cha bnh bng nhiu
phng php khc nhau, chng ta s cp phn sau.

c-Bnh do thn l cht in, cht quang v cch cha :

i vi kh cng, in l hi m ca c th to
ra thn sc, biu l ra mu sc bit c kh huyt y
hay thiu. Bnh thiu in l ngi lnh, chn tay lnh,
ngi khng kh huyt, p huyt thp, khng nhit
lng gip kh huyt tun hon, tiu ha, bi tit, do h
hp thiu lm thn kinh suy nhc. Ngi bnh do d
in l ngi nng, st, nhit, cao p huyt, tnh nng ny,
tm tnh bt thng, v th cht c th t mu no, hoc
bnh Parkinson v tm thn c th in.
Ty y cha ngi b bnh thiu in dng thuc
hng phn thn kinh, thuc b vin hoc ung thuc ng
hoc thuc chch trong bnh c th suy nhc, hoc dng
thuc chng trm cm (anti-depression). Ngc li ngi
d in thnh nerveuse, stress, cao p huyt, cho ung
thuc lm h p, thuc tr tm thn.
i vi kh cng dng phng php luyn kh
dng thn.
i vi ng y kh cng, cht in cng l h thn
kinh gn c, cht in b bnh s nh hng gy bnh cho
cht kh, cht thy, cht th, lm au n do kh khng
thng, co rt gn mch hay chng gn mch do kh tc
lm au, do huyt tc lm sng, do th tc lm bin dng
thnh phong thp gy thoi ha khp, xng ct..Ty y
cha bng phng php chy in, hay cao hn l cha
bng quang nh tia hng ngoi, nu tn thng thc th
lm thoi ha ni tng bin dng thnh ung th th dng
x tr.
Cht quang b bnh l do cht in. Cht in
thiu khin thn kinh suy nhc lm cht quang l s sng
sut minh mn tr thnh l ln hay qun, hay lo s, hi
hp, mt tin tng, nhn sc mt nht nht mt hn mt
tr. Cht in d tha ph hng thn kinh no b khin
in khng, mt tr nh, mt t kim hnh vi gy hi
ngi khc. Kh cng cng c phng php th gip tng
cht in v cht quang cho c th.

Bnh in, bnh tm thn do xo trn thn kinh

lm ra, l mt trong ba loi tinh-kh-thn, c nhiu nguyn
nhn nh nguyn nhn do n ung thuc men t cht th
hay cht thy c c t hi thn kinh, do xo trn cht kh
khng mnh sinh ha v chuyn ha loi b c t
trong c th, hoc trc tip ht phi kh c hi n cht
quang l no b, hoc chnh cht quang b tn thng nh
va chm thc th hoc va chm mu thun t tng bi
nhng xung ng, m nh, lo s, bun chn, bt an. Khi
cha nhng bnh ny, thng thng ng ty y cng dng
thuc cht th, cht thy cha cho an thn, khuyn
bnh nhn tp th dc th thao tng kh lc, bc s tm l
khuyn gii trn an t tng gip bnh nhn sng sut
hiu l l t gii ta nhng un khc ni tm ln thn
kinh c n nh, nu cn thit cng phi dng cht
quang l tia laser cha nhng tn thng thc th
u.
2-Cc phng php th bng kh cng cha bnh :
Theo th t t sinh ha n chuyn ha t thp
ln cao, khi ta n ung mt cht l th m vo c th phi
c sinh ha l nhi bp phn chia tt xu, thanh trc,
cht b gi li c th, cht xu thnh phn v nc tiu
loi b ra ngoi. Sinh ha l phn ng, tc l nhai nut,
i li vn ng lm vic, khi ng ngh y l phn tnh
c th c thi gian, chuyn ha cht b thnh kh v
huyt. Th d khi c th mt l yu sc, sau khi n ung
mt cht b, ng tnh dng mt m, sng dy ngi tnh
to, c kh lc khe mnh, ngi hng ho. l s sinh
ha v chuyn ha ca c th cn tt. ng y gi l s kh
ha ng hnh ca lc ph ng tng.
Nh vy th m sinh ha thnh th dng (cht
b), chuyn ha thnh thy m l thm lng mu. Mu l
thy m nhn oxy thnh thy dng, thy dng sinh ha
ri chuyn ha tinh huyt thnh kh m, ri li sinh ha
thnh kh dng, chuyn ha thnh in m(sc m trong
c th), in m sinh ha thnh in dng bin thnh

hng ho biu l ra ngoi gi l thn sc, chuyn ha

thnh quang m l cht b nui t bo no, sinh ha thnh
quang dng pht trin tr c, tip tc chuyn ha thnh
nng lng d tr lm cho c th vt cht tt ti mnh
khe, tinh thn sng sut minh mn, tr ha t bo, ko
di tui th, tip tc sinh ha chuyn ha pht ra c
sng thng tin v nhn li c sng thng tin khc, con
ngi tr thnh ngi c tr siu phm, c nhiu nng lc
d thng, ang trng thi cao nht ca kh cng l trng
thi thn hon h.
Nu mt ngi khng c tp luyn kh cng m
cha bnh bng vut huyt s b mt sc v khng c kh
lc, nhng ngi c tp luyn kh cng v cha bnh bng
kh cng khng h thy mt mi khi cha cho nhiu
ngi, ngi ta gi l ngi c kh lc, cao hn kh lc l
thn lc t cht in to ra sng t trng nng lng, khi
cha bnh cho nhiu ngi m khng b mt sc, cao hn
thn lc l huyn lc do sc mnh ca cht quang, tng
ng vi cch cha bnh c hiu lc nht ca y khoa
hin i l dng tia laser.
Thng thng, cha bnh i t cht thp ln cht
cao, bnh nh d khi, nh mt ngi yu ui suy nhc
th cht, ch cn cha cho c da c tht thuc cht th,
mu huyt y thuc cht thy, c sc mnh th cht,
i ng bnh thng khe mnh thuc cht kh l ngng
khng cn cha na. Nhng bnh nng phi cha thi
gian lu, t sinh ha sang chuyn ha dn dn t th ln
thy, ln kh, t cht kh ln cht in rt kh, mt bnh
nhn nm nh thng, cha cch, kiu, c th c
khi nng khi lnh, thn sc thuc cht in khng c, khi
tnh khi m thuc cht quang, nu kh thiu s cho bnh
nhn gn my tr th c dng kh cho tim mch
tun hon, ch khng bit cch to cht kh cho bnh nhn
c kh lc d tha sinh ha chuyn ha phn thanh trc
trong ni tng .
Mt cch cha nhanh hn, i t cht cao cha
bnh ca cht thp, ngi ta gi l php l v t ngi c
kh nng cha bnh lm mnh cht quang l cht cao

nht, t n s c kh nng iu chnh c bnh do nhng

cht thp lm ra. Th d, c hai cch cha :
V vt cht hu hnh, nu nghin cu dng vt cht ca
cht quang l tia laser hay hng ngoi tuyn cha nhng
bnh ni tng, hay nhng bnh au nhc s c kt qa
nhanh hn, nhng v cha c kinh nghim s dng ng
liu lng nn gy tn thng ph v t bo nh hin nay
ang dng x tr cha cancer vn cha thnh cng.
V siu hnh, nh nim tin cu nguyn, hay c cc v
chn tu o hnh hoc cc v bc s tm l thn kinh bit
cch gii ta nhng mu thun t tng lm cho bnh
nhn gic ng gip n nh thn kinh, cn au n th xc
v tinh thn i vi nhng bnh nan y, cancer.. s khng
lm cho bnh nhn s hi, s khng lm ri lon chc
nng sinh ha chuyn ha ca c th th bnh gim dn.
Chm dt mt cn bnh nan y l ci cht, ai cng s hi
lm ri lon thn kinh chc nng t cha bnh ca c th,
nhng khi con ngi khng cn s cht v tin rng lm
ngi ai cng phi qua giai on c bnh c cht, tm
bnh thn n nhn, ch Cha gi v, nu tin rng c bnh
mun cu cht m Cha cha gi cng khng th no cht
c, trit l Pht gio cho rng s sng cht ca con
ngi do nghip ch khng phi do bnh, cho nn c
nhng ngi bnh ly lt t nm ny sang nm khc, kh
au chng cht, mun cht m vn cha c cht cho
thot nghip, nu t t trn nghip th nghip vn cn
ti din kip sau, chi bng bnh thn chp nhn s bt
kh s, tm bnh an chc nng kh ho n nh khng b
ri lon do t tng, n s c kh nng t cha bnh, cho
nn o Pht ni vn php do tm sinh, vn php do tm
dit ,tm bt an s lm ri lon chc nng kh ha gy ra
bnh, tm bnh yn s kh ha u n bnh s mau hi
phc, i vi o Pht, bnh l hin tng ca nghip xu,
mun mau ht nghip bnh ch c th ci nghip bng
cch to thm nhng iu thin lnh, b tnh ch k keo
kit, qun thn mnh ang bnh, phi gip nhng ngi
ngho kh bnh tt khc khng c iu kin may mm
nh mnh, do c nhng bnh nhn giu c sp la i v

cn bnh him ngho m y khoa b tay, ci cht n

ch cn l thi gian thi, may mm h gp c nhng v
chn tu khuyn h, khng nn ch cht trong au kh s
hi, m nn lm mt iu g c ch cho x hi trc khi
la i s c ngha hn to nhn lnh cho kip sau, v
khi cht i ca ci khng em theo c, h dng tin ca
d tha i khp ni gip nhng tri c nhi, nhng
ngi tn tt bnh hon, h i t ni ny sang ni khc
ban ri nim vui n cho mi ngi, hng trm hng ngn
ngi nh h c bt kh, h thy vic lm ca h c
ngha v cng vic y tr thnh mt nim vui am m,
qun hn n ci cht ca mnh, lm vic khng mt mi,
cui cng h c khi bnh, y khoa khm li thy ht
du hiu cancer, gi l mt php l. Nhng li khuyn ca
cc bc s tm l thn kinh, ca cc v chn tu, nhng
nim tin tn gio cu nguyn nh vo tha lc to cho
h c mt tinh thn sng sut, minh mn, chc nng thn
kinh c n nh, t iu chnh c s kh ha ca
c th ti lp li qun bnh ca c th m h c khi
bnh.
Con s ngi c khi bnh nh php l nh
trn tht him hoi, chng khng c duyn may nh th.
Nhng tht ra, hin nay nhiu ngi cng thot khi
bnh him ngho nh tp kh cng, ngi i cng gi l
mt php l v khng gii thch c.
Chng ta khng gii thch c v tr ngi s tri
kin chp, ly ci kin thc hiu bit ca mnh nh gi
nhng iu cha bit, cha hc, cha hiu th lm sao gii
thch c. Trong cu chuyn thin k chuyn mt v gio
s ni ting o to ra nhiu hc tr c hc v tin s,
ng thc mc ti sao nhiu hc tr ca mnh hay n thin
vin theo hc thin s v t hi ng c g hay hn mnh,
gio s c khng phc, mun n tranh ti vi thin s
v kin thc hc rng bit nhiu ca mnh. Khi n ni,
thin s ra tip, gio s nng lng t cu hi, thin s
chm ri mi khch ch ngi nu nc pha tr, khi rt tr
vo ly, thin s lm nh v , va rt tr va hi chuyn
x giao vi gio s lm nc trn y ly ra ngoi. Khi

gio s t cu hi, thin s v kin thc ca gio s

ging nh mt ly nc y, nu c rt thm cng ch trn
ra ngoi v ch m thi, phi ly tr c i mi c ch rt
tr mi vo c.
Nhiu bnh nhn ngoi quc n phng mch hay
thc mc t cu hi yu cu ti gii thch cha bnh bng
kh cng l g trc khi vo cha. Ti t chi khng cha,
v tr li rng ti gii thch nhng iu qy v cha hc,
cha bit lm sao qy v hiu c, hy v hi li nhng
ngi bn gii thiu bn n y, v l nhng ngi
khi bnh nh kh cng. H ra ngoi gi cell phone hi
bn, bn tr li c xin vo cha ri bit cha bnh bng
kh cng l g, ng thc mc, h tr li nn n xin c
cha, kt qa lm h hi lng, v xin theo hc kh cng.
Kh cng ti sao hiu nghim, nu gii thch theo
5 cht cu to ra con ngi nh trn, th cht kh l cht
trung gian, tp luyn kh cng to ra mt lc y mnh,
u, gip cht thy l mu lu thng, gip thm oxy tng
hng cu, chuyn ha t bo, c kh v huyt tt lu thng
khp c th lm cht t c thay i tt hn, da tht
xng ct mnh khe hng ho. Nh vy cht kh s cha
c cht thy v cht th. Khi cht th, cht thy, cht
kh d tha th cht kh to ra cht in l h thn kinh, l
nng lng, thn nhit, l h min nhim gip c th
chng c bnh tt, cht in d tha chuyn ha thnh
cht quang lm cho tr c tinh thn minh mn sng sut,
bit phn bit ng sai, tt xu, li hi pht trin v bo
v c th ton ho.
Nu gii thch theo khoa hc, mun to ra in, c
nhiu cch m chng ta tng p dng. Ch to in mt
chiu nh pile cn cht th (base), cht thy (acide), cht
kh l nng , l b dy ca mi lp to ra khong cch
phn cc u s c u m u dng to ra in. in
hai chiu nh thy in, cn cht th l mt gung quay,
nhng si dy dn in, v nhng th vt cht linh tinh
khc, cht thy l nc t nhng thc nc, cht kh l
sc mnh ca nc chy t cao xung, thc nc cng
cao, lc lm quay gung nc cng mnh, to ra in cao

th cha trong trm my bin th truyn i thnh in tiu

dng cho mi nh . Nu khng mun to in bng cht
thy. Chng ta c th to in bng cht th c cha sn
cht in v cht kh bn trong nh cht uranium trong l
phn ng hch nhn, nhng li to ra cht kh v cht
quang c hi l phng x m khng kim sot c.
Cch to in tt nht hin nay l cht quang ly t nh
snh mt tri.
Cch cha bnh cng th, cha bng cht th
(thuc ung) khng hay bng cht thy (thuc chch),
nhng cng khng hay bng tp kh cng ht th, nh ht
th to cht kh, ha hp vi cht thy lm mu thay i
tng hng cu, h min nhim, s lm thay i cht th,
thay I da tht, mnh xng ct, c 3 cht trong c th d
tha to ra cht in, ngi m p, li c kh nng pht
in t trng gi l t trng nhn in, nhng nu
khng bit cch tp kh cng to ra in m dng nhn
in ca mng cha bnh cho ngi khc s hao tn cht
in lm mt cht kh, cht thy khin cht th khng
c nui dng v bo v, c th s b bnh, cha k b
nhim bnh ca ngi khc.
Nu t cha bnh bng hi th l cht kh, li bit
cch n ung ng vi nhu cu c th cn l bit cch bi
b cht thy, cht th, s to ra c cht in, trnh
khng em nhng c t vo c th bng nhng loi
thuc khng ph hp vi nhu cu, hoc ng nhng lm
dng n mc d tha khng chuyn ha qun bnh c
nhng phn ng ha hc trong c th s lm mt qun
bnh kh ha gy nn bnh khc. Cht in mun duy tr
v tch ly c nhiu pht trin ra cht quang cn phi
tp u mi ngy, gip c th khe mnh chng bnh tt,
ch khng phi va c cht in, thy c th khe mnh
hng ho l thi khng tp na th bnh s li ti pht.
C nhng ngi c nim tin tn gio vng mnh,
d c bnh nan y khng cha c, y hc b tay. H
ngh rng kh cng phi tp rt lu cha chc hi phc,
nn cuc I cn li ngn ngi ca h, ht lng dng mnh
cho Cha bng cch cu nguyn u n mi ngy cho

tinh thn bnh an, cc pht t th i cha c kinh, nim

Pht, i kinh hnh, tp ngi thin, nim lc t Di cu
vng sanh. Nhng sau mt thi gian h t nhin khi
bnh, trng hng ho khe mnh, i ti khm khng cn
du hiu ca bnh cancer, h gi l php l nhim mu.
Trng hp ny khoa hc khng gii thch c, nhng
phn tch theo kh cng th d hiu.
Cha bnh bng thuc hoc n ung thuc cht
th, ng y gi l tinh, cha kh cng to kh, ng y
gi l kh, kh d tha s to ra in l mt phn ca h
thn kinh chc nng gip c th m p, ng y gi l
thn. Khi tinh-kh-thn ha hp s khi bnh, mun ha
hp c 3 yu t ny cn phi kin nh, c ch, s
quyt tm, sng sut c t cht quang, cht in v cht
quang cng nhiu th yu t thn mnh nht s gip cho
tinh kh ha hp, thn vng, tm bnh, chc nng kh ha
khng b ri lon s t iu chnh c qun bnh c th
n ch hon chnh th khi bnh, nhng a s bnh nhn
khng tin vo nhng g tru tng khng thy c m
ch tin vo thuc l cht th, v cng b tc kt t cht th
khng c cht kh chuyn ha ln cc cht trn c
nn nhng bnh nan y nh cancer khng gii quyt c.
Trn nguyn tc phi ly cht cao cha cht thp,
ly thn chnh kh, dng kh chuyn ha tinh l
nguyn tc ca ng y kh cng, cho nn nhng bnh nhn
cancer sp cht, khoa hc b tay, ch nh cu nguyn n
tha lc, nh Cha hay Pht cu c sng bnh an
khe mnh, cht c thanh thn nh nhng khng au
n thn xc. H t nim tin vo tn gio l h sng
sut, c cht quang, nht tm c mt cu kinh cu
nguyn Cha, nht tm nim mt cu A Di Pht l tm
n nh, tinh thn vng khng s hi lo n sng cht,
khi c kinh l h v tnh tp th kh cng, to tn s th
u tiu chun ca kh cng th chm, nh, su, lu,
u, bnh thng, khi c kinh thm khng to ting l nh,
mt cu nim 6 ch to hi th ra u, su, nu c 3 ch
ch c u nhng hi th ngn m khng c su, c cu
di qu, thay i khi di khi ngn bt bnh thng s ri

lon nhp th lm bnh nng thm, l l do ngi bnh

khng th c tng kin sch c m ch c nim mt cu
nht nh, thi gian nim cng lu cng tt, nhng khng
qa sc mt mi, gip c th thoi mi, bnh thng, khi
nim hay khi khng nim hi th vn chm, nh, su, u,
gi l bnh thng. Khi nim mt cu kinh, c hai iu
li, v tnh ang tp th kh cng m khng bit, l
mt t nguyn t to ra kh lc, t nim tin vng mnh
vo huyn lc c n trn c , cu nim to ra t
trng pht sng thng tin v nhn li c sng thng tin
trong khng gian v hnh gip tinh thn t nhin thng
minh sng sut khn lanh hn xa, v nim Pht hay c
kin cu nguyn chnh l ang cu tha lc ca cc Ngi n
cu , cht quang c pht huy tuyt i, i vi kh
cng, l li cha bnh ng, ging nh cch to in
bng nng lng nh sng mt tri vy.
Nu nhng ngi khng c nim tin tn gio
,lm bing khng mun tp kh cng, ch mun
nh thy kh cng cha bnh c khi c khng ? D
nhin vn c kt qa. V kh cng c nhiu phng php
th. T lu, Trung Quc c nhng cch th dn kh vo
tng ph bnh, em kh mi vo, rt nhng c kh trong
tng ra bng ng m hi, tiu tiu. Cch ny mt nhiu
cng phu, kh tp. ng t ngnh ng y a ra mt trit
l tru tng l s bin dch ca m dng tri t ca i
v tr gii thch nhng bin dch trong c th con ngi l
mt tiu v tr theo nguyn tc thin nhn ng nht th.
Nh vy trong con ngi c vn hnh bi hai loi kh,
kh tin thin v kh hu thin. Kh tin thin do iu kin
cuc sng, mi trng vt cht v tinh thn, tnh cm khi
cha m sng trong lc th thai, to ra nguyn kh cho bo
thai mnh hay yu, v dinh dng vt cht, v tinh thn,
v gene..Sau khi sanh ra, tr c hp th vo c th
nhng cht dinh dng vt cht, mi trng sng mi,
tnh cm, phong tc tp qun trong gia nh, ngoi x hi,
hon cnh a d..khc nhau, l kh hu thin. Nhn tri
s tnh bn thin, kh hu thin nh kh tin thin dn dt
kim ch thi h tt xu, bit nhn nghi, l, tr tn.

Nhng nu kh tin thin xu, cha m h hng s ch dy

cho con tnh h tt xu hoc sng trong mi trng c
bc, ru ch, trai gi, nghin ht, s lm hi kh hu
thin. l kh tin thin v kh hu thin mnh c th
nhn thy c, nhng quy lut kh tin thin v hu thin
trong cha bnh l tru tung khng thy c, nhng kt
qa cha bnh thy c. Nh mt ti phm b php lut
sa tr tr thnh ngi bit tn trng lut php th thy
c, nhng mt ngi xu sau khi tu hc c gic ng
tr thnh ngI tt c ch cho x hi th khng th no
hiu c.
C th vt cht c lc ph ng tng l hu hnh,
nhng khi vut huyt theo quy lut kh ha ng hnh th
bnh khi khng gii thch c, bi v khoa massage
cng vut xoa nn bp, thm ch cn lu v k hn thi
gian vut huyt ti sao khng khi bnh, v khng phi
vut theo quy lut kh ha hu thin. Nhng kh tin thin
mi quan trng gip kh hu thin chuyn ha . Kt qa
ca ng y kh cng, chm cu day bm huyt dng
cha bnh c kt qa th ai cng bit. Nhng cha bnh
bng kh tin thin nghe c v mi l, kh gii thch,
nhng kt qa rt nhanh nh mt php l khng ng.
Chng ta phi bit cm n thng cho con ngI tt
c, t hnh hi con ngi, t vt cht nui dng con
ngi, ch cho cch cha bnh hp vI quy lut thin
nhin, ch cho cch tin ha t i sng lc hu n i
sng vn minh vt cht v i sng vn minh tinh thn,
phn ny chng ta b qun, thuc v trit hc, tm l
hc, o c hc, lun l hc, siu hnh hc..
Cch cha bnh gip c th sinh ha chuyn ha
t thc n ung vt cht thnh cht b nui dng v pht
trin con ngi, ng y gi l s kh ha ng hnh tng
ph, mi tng ph theo kh hu thin mang mt con s
theo s bin dch, l thuyt th tru tng nhng hu l
cn d hiu nh : cy gi l mc, cy ci kh dng lm
cht t s sinh ra la to sc nng, nn gI l mc sinh
ha, khi nh chy xong li ng tro tn, gi l ha sinh
th, trong ng tro tn y ch cn li cht kim loi khng

chy, vi trong lng t thnh qung m, gi l th sinh

kim, khi kim loi t nng chy ra nc gi l kim sinh
thy, ch no c nc l c cy c mc, gi l thy sinh
mc. Mt vng bin ha ha sinh th, th sinh kim, kim
sinh thy, thy sinh mc, mc sinh ha to ra mt chu k
gi l ng hnh tng sinh. Nhng gi qun bnh cho
s sinh ha, khng cho cht no d cht no thiu, cn
phi c lc km hm khc ch theo lut nh kim khc mc
(dao cht c cy), mc khc th (cy c chn c t
l), th khc thy (t p chn nc), thy khc ha
(nc dp tt la), ha khc kim (la lm chy kim loi).
Trong c th, nh h thng thn kinh ging nh my in
ton c gi t chng trnh kim sot t ng, gi l s
ch ha ng hnh, hnh no thiu c t ng sinh ra,
hnh no d t ng b gim bt c th sinh ha v
chuyn ha ng tiu chun ph hp vi c th, ch
khng phi iu chnh nh l tng, v b ba tinh-khthn c cu to kh tin thin v kh hu thin khc
nhau. Th d nh Vit Nam chng ta n mm ri, mm
tm, mm tp l thng, tnh di truyn, t I ng b cha
m n n i chng ta cng n m khng sao, khi chng
ta sang n mi trng sng ty phng, n li nhng
mn tr thnh d ng gy bnh. Khi cha bnh theo
ng y kh cng, thy thuc da vo con s quy nh ca
kh hu thin, tim v rut non thuc ha l s 2, l ma v
bao t thuc th l s 5, phi v rut gi thuc kim l s
4, thn v bng quang thuc thy l s 1, gan v mt thuc
mc l s 3. Theo s kh ha th kh ha sinh th, kh lc
p ca tim l ha to nhit lng sinh ra kh ca l ma
v bao t l th kh gip n ngon, tiu ha tt, kh ca th
mnh sinh kh cho kim l phi v rut gi tt tng cng
thm oxy cho mu, tng lc y tun hon kh huyt cho
c th, tng s co bp rut ga ty c y cn b ra
ngoi, kim mnh gip sinh thy lm thn kh mnh to ra
ni dc, h thng min nhim, iu chnh c cht bo,
ng, m, mui, nc, to ra cht vi, ty y gi l s
chuyn ha glucid, protid, lipid. Thy mnh s bo v
nui dng mc l gan, cha mu c tt, gan tt l mc

tt s dng lm cht t d tr nui tim khe mnh to

nhit lng cho c th.
Thy ng y kh cng da vo cc con s
1,2,3,4,5 iu chnh bnh bng cch vut day huyt
theo lut bin dch ca H Lc Th, mt cng thc
c t my ngn nm, phn b tht truyn, phn v thy
thuc khng c nng lc kh cng p dng c kt qa,
chm cu p dng c H Lc th khng c kt qu,
v kim chm b t l t kh trong c th iu chnh ch
khng c ngoi kh tip sc lm tng nng lc kh ha.
Chng ta cng thy kt qa k diu ca cc con s
cha theo H Lc Th. Ngnh chm cu ty phng
cha thy mt trng hp no cha lc ph ng tng b
bnh c thnh cng, nhng bnh nng u phi nh n
cch cha tr ca ty y, bi v t trc n nay cc bc s
ty y i hc chm cu ng y mc ch cha gim au
khng cn thuc, v dng chm cu ph thm vI ty y
trong cc bnh phong thp, au nhc, mt ng, chng mt
nhc u, bnh thn kinh...h khng th no l lun v
hiu c nhng m h nh kh tin thin kh hu thin,
H Lc th, cch bt mch theo t chn vng vn vn
thit, kinh mch lc, huyt o, K kinh bt mch, bt
qui ng hnh, thi chm (chm cu theo gi), chm cu
theo T ng lu tr, chm theo bt mch, Linh quy bt
php.. cn nhiu rc ri kh hc, ch hc tI u thc
hnh ti , c ci hay, c co d, khng quy np c v
khng hiu ht nhng l l thm su, ngay c din dch
gii thch nguyn nhn ti sao b bnh, ti sao cha khng
ht hay ti sao cha khng hay ch cu may, mnh cn
khng hiu lm sao to nim tin cho bnh nhn?
Khi ti p dng n nhng con s ca kh tin
thin, khc vi con s ca kh hu thin, ha l qu ly s
3, th l qu cn s 7, qu Khn s 8, kim l qu Cn s 1,
qu oi s 2, thy l qu Khm s 6, mc l qu Chn s
4, qu Tn s 5.
p dng kh tin thin c 3 iu li : th nht khi
vut huyt, theo quy lut sinh ha chuyn ha ng hnh,
vn theo quy lut b m t con, c cng dng nh vut

huyt truyn khi, th hai, dn bnh nhn c nhm nh

cu nguyn, nim theo th t nhng con s m mnh
cha kh huyt lu thng qua nhng tng ph ang cn
iu chnh, v tnh l ang tp th cho c th to tn s
th u, chm ,nh, su, th nhiu ln trong ngy khi i
ng nm ngi u th, c thi gian lu, thnh thi
quen bnh thng, tm an, thn tr, to ra in t trng,
pht ra sng no nhn nng lng t v tr, th ba, nh
vo tha lc ni t trng v tr to nhp sinh hc thin
nhn ng nht th t ha gii bnh tt. Nhiu bnh nhn
cho bit sau mt tun nim s kh tin thin ca ng tng,
nhng chng au sng bin mt, li th c d dng,
bu nh dn, h cho l con s thn k, to ra php l.
Tuy nhin cc con s l cc bi thuc tp th theo i
chng tr liu lm sng, mi lc mi khc. C ngi nghi
ng hi c chc nh th khng, ch nhng ngi c bnh
mi tr li c, trit l nh Pht ni ai ung nc th
ngi y mi bit c nng hay lnh. C ngi cu
nguyn nh tha lc c ht bnh, n cng phi c quy
lut, mun ht bnh, bn Pht gio cu nguyn v Pht
Dc S, mun ht kh cu Pht B Quan m, mun
vng sanh nim danh hiu Pht A Di .. nhng cu nim
y pht sng thng tin ra khng gian, s nhn c nhng
t trng nng lng v hnh. Thc t, th gian thng
tnh khng tin, ch cho l nim tin, hay cho l tt s, may
mm khi bnh. Kh cng gii thch, nim Pht, cu
nguyn, l ang iu chnh hi th to tn s th u,
chm, nh, su, s hng c kt qa tt cho sc khe.
Cn sng thng tin pht ra c ngi nhn hay khng,
chng ta hy th d th gi s 911 bng ting Vit, bng
ting Anh, ting Php.. trong s nhng ngi i ng
x Bc M ny, h nghe c, s bit mnh ang cn gip
, h s gi gim 911, cnh st v xe c thng s n
sn sc gip ngay, hoc nu bn xung phi trng l
ch ngi ra n m khng bit mt, bn ch cn gi tn
hoc gi ng con s phone ca ngi y, tc khc h s
n n bn. y l mt s nhng khi nim v nhng

con s code k l pht ra sng thng tin c ngi nhn v

gip gi l tha lc.
Ngoi ra nhng cch th tr an in thn,
an in tinh, Bch hi, Mnh mn, n ng, Lao cung,
Dng tuyn, th thng dng, thng m, thanh m, thanh
dng, m thng dng ging, thi m thng dng, tr
vo lun xa, thng tiu chu thin, thng i chu thin,
thng kh, thng tinh, th luyn tinh ha kh, luyn kh
dng thn, luyn thn hon h l nhng bi tp kh cng,
hay tp th thin theo qun tc, s tc, th n ch nh
khng th, nhp nh tm tnh lng s nhn c nng
lng k diu ca v tr gip c th khe mnh ht bnh.
Tt c nhng phng php trn u cn n s quyt tm
kin tr, dng mnh, tinh tn s em li kt qa khng ng
nh mt php l.
Tt c nhng cch th nh vy u c kh nng
cha bnh nn c gi chung l kh cng t cha bnh,
khc vi cc loi kh cng dng sinh, ti chi, v thut,
yoya, v cc mn ny khng trc tip cha bnh nh lm
h p huyt, h ng mu, h cholesterol nh kh cng
cha bnh. Chn cch th cha bnh cn ty theo hai
iu kin, thy thuc phi hiu cng dng khc nhau ca
mi cch th, phi nh c bnh theo phng php t
chn ca ng y vng, vn, vn, thit, chn cch th
cho ph hp ng tnh trng bnh cn iu chnh nh
chnh tinh, chnh kh, chnh thn, iu chnh kh ha lc
ph ng tng, iu chnh cht th, cht thy, tng kh,
cch th sinh in, cch th sinh quang, cch th tng
cng sc khe, tng cng tr nh..
Nu chn cch th ng bnh cho bnh nhn p
dng c khi bnh, ngi ta s gi l mt php l !
Th d cc bnh nhn c khi u bu trong c th,
sau khi nh c bnh v bit c nguyn nhn gy
bnh theo cch khm c bit ca mn kh cng cha
bnh, sau thy kh cng phi tm xem dng huyt no
mi ph hp, v vut huyt lm sao tng kh hay tng
huyt hu to ra s sinh ha chuyn ha theo kh hu thin
hay kh tin thin cho c hiu qa nhanh nht. Cui cng

cho bnh nhn tp ng cng v th tnh cng. Cho bnh

nhn nm tp th bng cch nim s no tip tc kch
thch v duy tr cho kh tin thin hot ng lin tc u
n, va lc mu va ty c, va thng huyt va b kh,
va gip n ng ngon, tiu ha tt, ht au n, sc khe
tr li bnh thng ng tiu chun n c ng c l
tin. l phng php ca kh cng cha bnh.
Trong s nhng bnh nhn ny trong thi gian tp
mt tun u n, trung bnh 4-8 gi tp mi ngy, khi u
bu nh dn v bin mt, khng cn au n, n ng
c, da d hng ho. C nhng bnh nhn may mn khi
phi n bnh vin theo ngy hn m theo k hoch
nh sn, bc s hon li v khng tm thy khi u
m v cho v. C nhng ngi km may mn, n ngy
hn m ct b khi u, khng yu cu bc s khm li
hoc ni cho bc s ca mnh bit khi u nh li xem c
cn thit phi m khng, nu khng bo cho cc bc s
chuyn khoa bit s thay i m c tin hnh phu thut,
th cn c vo h s c, liu thuc m c tnh sn
nng nh ph hp vi ca m d nh ban u, nh vy s
qa liu gy hn m su n cht. c mt b ngoi
quc Toronto b ung th c hng, m mt ln ri, b ti
pht. Trc khi n cha bng kh cng, c bn tri ni
hch to cng au, n hoc nut khng c, u c cng
nh thp khng ci nga hay quay phi quay tri. Khi cho
b nm trn ging, vut huyt xong th c mn, quay tri
phi c, dy cho b tp th, t nhin b ni r, c kh
lc, ri ng tp ng cng, ht c bi one, two,
three..., b ta rt vui mng. B c th in thoi ni
chuyn vi bn b Montreal, nh h chuyn li cm n
ca b n ti, b vn ti tc t tp kh cng nh theo s
ch dn. Th hai tun sau b li gp ti trn Toronto, b
khoe ci c mn, bu nh li, nut ht au, ti vut v
vo ch bu cm gic thy n cn nh bng cc o
nm su di da, nhn ngoi khng thy, ti cha cho b
ln th hai, b khe, li ngi chi lu vi bn b khc
ang ch i n lt cha. Khi ti tr li Montreal lm
vic, sng th su ti nhn c c in thoi ca bn b

bo cho bit b va cht xong lc 10 gi sng sau khi m.

B bn k, ti th nm b y cn gi in thoi khoe kt
qa ca tp kh cng, sng th su l ngy hn m, b k
l b thy khi ri, khng mun i m, nhng chng b l
bc s chuyn khoa phi, khuyn b i m, v nu b hn,
s ung th di cn ln c th cht. Tht s ci cht ca b
khng phi do phu thut, m do liu thuc gy m khng
ng liu lng vi tnh trng mi ca bnh.
Nhng bnh nhn n ti cha a s l nhng
ngi trong tnh trng ch m, cha kh cng cu may
ch ngy m vn tr li bnh vin. Vi kinh nghim y,
ti dn bnh nhn phi yu cu bc s khm li trc khi
m, do nhiu ngi trnh c nhng ri ro ng tic,
li cn c cc bc s c tm ci m, ni tht tnh cho h
bit, cch cui cng ca ty y l th, nhng nh cch
khc c nh li th c tip tc theo phng php .

Ch Dng mt cy kim
c th cu sng ngi bnh
b tai bin mch mu no

Chng ta hy c qua mt l th ca b gio s

chm cu Irene Liu, tm lc nh sau :
Thn gi cc bn,
Cc bn c th bit qua nhng d sao bit
thm cng tt, cc bn hy ct gi mt ng chch hoc
cy kim nh phng khi cp cu. Tht ngc nhin, c
mt cch cha khng cn phi l ngi chuyn mn,
cu sng mt ngi b tai bin mch mu no. Cc bn
hy c l th ny bit cch cu ngi khc, mng
ngi b tai bin mch mu no s ty thuc vo cc bn.
Cha ti b t lit cui cng b cht v b stroke.
nu phi ti c bit cch ny sm, v khi cn stroke
n, nhng mao mch trn no v dn.
Khi gp trng hp stroke xy ra, cc bn hy
bnh tnh, bt c u, khng nn di chuyn bnh nhn,
bi v khi di chuyn, mao mch s b v, hy gip nn
nhn ngi lm sao khng ng n u s lm cho mu
chy, nu c sn c kim chch nh th tt, bng khng
th dng kim my may hoc kim ci. Th t lm theo cc
ng tc sau y :
1-Kim c h trn la st trng ri chch vo 10 u
ngn tay nn ra mu.
2-Khng cn trng nhng huyt chm cu, ch cm chm
cch gc mng tay 1mm.
3-Tip tc nn cho mu chy ra.
4-Nu mu khng nh git ra, hy v day cc ngn tay.
5-Khi 10 u ngn tay chy my, i vi pht bnh nhn
s tnh li.
6-Nu ming bnh nhn mo, ko ch tai cho ln
7- Chm vnh tai nn ra 2 gt mu mi bn, sau 1 pht,
bnh nhn tnh li.
Ch n khi bnh nhn tnh li bnh thng,
khng c triu chng bt thng lc em bnh nhn
n bnh vin, hay gi xe c thng n ch, nu khng,

trn ng di chuyn m b dn sc s lm mao mch trn

no v. Trng hp ny nu bnh nhn c cu, m nh
c th i li c th tht l nh phc c t tin.
Ti hc chch l cu ngi t bc s Ha
Bu Ting, nh chm cu y hc c truyn Sun-Juke. Hn
na ti c kinh nghim thc hnh, bi vy ti c th
ni phng php ny t kt qa 100%.
Nm 1979, Ti dy trng College Fung Gaap
Tai-Chung. Mt bui chiu ti ang dy hc, mt gio
s khc chy n lp ti ht hong ni : B Liu, n mau
i, thy gim th b stroke.
Ti vi chy ln lu 3, lc ti thy ng gim
th Chen Fu Tien mt ti mt, ni , ming mo, tt c l
triu chng tai bin mch mu no. Ti vi yu cu mt
hc vin ca ti chy n nh thuc ty ngoi cng
trng mua mt ng chch, ti dng n chm vo 10
u ngn tay ca thy Chen. Khi 10 u ngn tay chy 1
git mu, sau vi pht, mt thy Chen hng tr li, mt c
thn, nhng ming vn cn mo. Th ri ti day tai khi tai
ln, ti chm vo vnh tai phi 2 ln nn ra 2 git
mu, khi 2 tai nn ra mu xong, mt php l xy ra.
Ch trong vng 3-5 pht ming mo ca ng tr li bnh
thng v ng ni c r rng hn. Chng ti ng
ngh ngi mt lt, pha cho ng ung mt tch tr xong
gip ng i xung cu thang ri ch n bnh vin
WeiWah Hospital. ng mt m, hm sau ng tr li
trng tip tc dy hc.
Cc thao tc t nhin, khng to phn ng ph,
mt khc, thng thng bnh nhn b tai bin mch mu
no thng b t mao mch no khi di chuyn n bnh
vin nn kt qa l cc bnh nhn ny chng bao gi hi
phc c.
V l do , tai bin mch mu no l nguyn
nhn th hai ca ci cht. Thng thng, mt ngi nu
may mn cn sng s phi chu bn thn bt toi sut i.
l chuyn s hi nht xy n cho con ngi. Nu
chng ta c th nh phng php chch l mu ny th c

th cu ngi thot khi t thn ngay lp tc trong mt

thi gian ngn, nn nhn s sng li 100% nh ngi
bnh thng.
Chng ti hy vng cc bn hy ch cho nhng
ngi khc bit n phng php cp cu ny. Bng cch
ny, bnh tai bin mch mu no c th khng cn nm
trong danh sch thng k l nhng nguyn nhn chnh ca
ci cht.
Trn y l ni dung l th ca B Bc s Irene
Liu cng ph bin ch dn cho nhiu ngi, phng
php chch l tht ra c t lu, c rt nhiu bnh nan y
m ng ty y cha khng c kt qu th phng php
chch l li c hiu qu cao. Cc huyt B Liu k l 12
tnh huyt trn gc mng tay thuc u v cui ca mt
ng kinh, nu khng bit huyt, chng ta dng kim
chm nn mu (loi kim ca nhng ngi bnh tiu ng
thng chm o lng ng trong mu ) chm vo
10 u ngn tay gi l thp tuyn.
Ti cng thng dng phng php ny cu
ngi b hn m trong phng cp cu ca bnh vin,
nhng ngi ny b hn m v mch mu no b tn
thng do stroke, do tai nn t ng ng s no, do b
nh, khin v mao mch trn no, thi gian cha cng
chm, mu bm cng ng c lm no b cht s kh
cha. Trng hp ny phi chch l nn mu nhiu ln
10 u ngn tay v 10 u ngn chn thng 6 ng
kinh trn tay v 6 ng kinh trn chn kh huyt lu
thng khp c th tng ph.
Chnh cch chm nn mu ny cu NCL hi
phc hon ton khng di chng, bn b tng cho bit danh
ngi v t m ph. Nhng trng hp khng cu c
nu khi nn mu v day cc ngn tay khng ra mu, v s
phn x khng c, chch nn khng ra mu 10 u
ngn tay v 10 u ngn chn, ngay c nn mu ra 10
u ngn tay, nhng 10 u ngn chn khng ra mu,
khng nhc nhch c ng, chm kim vo nhng ngn

chn c cm gic nh chm vo cy ci mc chng t l

c th cht dn t thn di, cc thy gii gp trng
hp nh th cng nh b tay. Trng hp cp cu nhn
thy c s sng khi nn mu ra 10 u ngn tay v
ngn chn. Nhng khi nn mu, lc c lc khng, do kh
huyt tc nghn ni no trong c th, hoc cn khi
huyt tc trn no, ngoi s no, nu c sng li cng s b
t lit bn thn bt toi, trnh trng hp ny, ngi
thn khi n thm v sn sc bnh nhn nn chch l nn
mu mi ngy cho n khi mu c, mu bm en ra ht,
cnh tay, cng chn ht lnh, sng, t t m nng, v n
khi nn ra mu ti, long chy d dng, th khi sng li
s khng b nguy c t lit.
Di y l nhng huyt cn phi chch l nn mu :

Cng dng ca Thp nh tnh huyt trn tay :

Cp cu hn m, st cao, ng kinh, git kinh phong. Cc
ngn tay b co rt, thoi ha t xng ngn tay khng
nm m ngn tay c.
Cng dng ca Thp nh tnh huyt trn chn :
Tr chn i t di mt cm gic, cc khp ngn chn co
rt, cc ngn chn b lit khng c ng, chn bc i
nng n khng c cm gic.
Cng dng ca Thp tuyn trn tay :
Tr st cao, kch ngt, hn m, say nng, ng kinh, t u
cc ngn tay, in lon.
Cng dng ca Thp tuyn trn chn :
Bn chn ngn chn t cng lnh, mu khng xung nui
chn, chn i teo c. Cao p huyt u v bn tay nng,
chn lnh. Nu bn chn nng trong bnh tiu ng do
thn nhit, cng chm thp tuyn chn.
Trng hp p dng c v khng p dng c :

p dng trong trng hp nhng ngi b bnh

cao p huyt, mc d vn ung thuc m p huyt khng
h xung mc bnh thng, th vn c nguy c b stroke
(tai bin mch mu no), nhng ngi b st cao, nhng
ngi lc no trn v bn tay cng nng, nhng ngi c
nhiu calcium trong mu lm c mu u phi thng
xuyn chm nn mu thp tuyn phng nga khng
bao gi xy ra stroke.
Tr em v nhng ngi c mu nhit, b ng
kinh t ng 3-7 ln mi ngy gy va chm tn thng thn
th rt nguy him, triu chng trc khi b ng kinh, mt
, trn nng, bn chn s hi, la ht, trn chy np dI
gm bn, khe t, gc nh.. mc ch tm ch an ton truc
khi b t ng kch ngt co git hn m. Trng hp ny
bnh tnh, chm nn mu thp tuyn tay. Ngi c mu
ng kinh, khi cha b ng kinh, mi ngy chm nn
mu Thp tuyn phng nga cn ng kinh n, th s
khng cn b ng kinh na. ngn nga cn ng kinh
ti pht, thng xuyn theo di nhit xem bn tay v
trn c nng hn bnh thng khng, nu hi nng hn
bnh thng cn phi chm ngay cho h nng st. Thp
tuyn cha tt c cc bnh st cao.
Nhng ngi b cao p huyt, hoc b stroke, cnh tay,
bn tay v ngn tay cng kh c ng, phi chm Thp
nh tnh huyt thng xuyn mi ngy hay cch ngy mt
ln cho n khi cnh tay mn, c ng d dng th ngng.
Khng p dng c trong trng hp chn tay
v lc, p huyt thp, hay b chng mt xy xm do thiu
mu, nu chm nn mu p huyt tt thp lm mt mu
no s ri vo hn m. n b c thai khng c chm
Thp nh tnh huyt hoc Thp tuyn chn.
(Xin xem hng dn bng DVD, bi ging ngy 19-92006 v Phng thang chch l, trong website
doducngoc.com)

Lc mu v ty c c th
Bng Tr

Phan t dip
Tn khoa hc Cassia angustifolia Vahl. Tn ting
Anh l Senna, ting Php l folioles de Sn. L mt l
nh mu vng nht, vn nu, c cha cc cht anthranoid
t do, anthraglycosid, glucosenosid A,B, isorhamnetin,
kaempferol, phytosterol, saponin, alcol myricic, pinitol,
acid hu c, polysaccharide.. N c tnh kh hn, v ngt
ng, khng c, vo kinh i trng dng t nhit, thng
li i tiu tin, gii nhit c, thng thc tch ng tr
trong rut.
C tc dng kch thch tiu ha vi liu dng 1-2g/ngy
C tc dng nhun trng vi liu thp 3-4g/ngy cha
to bn, n khng tiu, tch tr y bng.
C tc dng gy x vi liu 5-7g/ngy gy au bng tiu
chy.
Dch ngm Phan t dip khng nh hng n bao t v
rut non, ch lm tng co bp nhu ng rut gi lm nt
phn gy au bng tiu chy do cht gy x l sennosid
A,B. Anthraglucosid c bi tit qua nc tiu v sa,
do ngi m cho con b m dng Phan t dip, con
cng b tiu chy.

C tc dng khng khun Bacillus dysenteriae,

streptococcus loi A, Enterococcus, bnh nm ngoi da.
i vi nhng ngi b bnh gan nh vng da, x gan, p
xe gan, vim gan Hepatitis A,B,C,E hay ung th gan.. s
c du hiu chn n v khi xt nghim ch s men gan
SGOT v SGPT (serum glutamic oxaloacetic transaminase
v serum glutamic pyruvic transaminase) tng cao hn
bnh thng gp 2-5 ln lm tiu hy t bo gan. Du hiu
khi bnh khi no th ch s men gan gim. Tt c cc
bnh gan sau khi ung Phan t dip vi liu cao 12g/ln,
ngy ung 2 ln, b Phan t dip vo 1 ly nc si ngm
30 pht, hay nu si cho thuc thm ra tr thnh nu hng
m, ung ht 1 ln mt ly, vn n ung bnh thng, khi
i cu ra phn en lng tiu chy, tip tc ung cho n
khi i phn d dng v phn khng lng nt na m tr li
phn do, mu vng, th ngng. Khi i th men gan
SOGT, SOPT gim xung bnh thng th khi bnh. Nh
vy Phan t dip cng cn c tc dng lc mu ty c
trong gan v tng c xung rut ga y ra ngoi, cc
bnh st do nhim khun, nhim trng nh ung Phan t
dip t nhit c cng lm lui cn st.
C tc dng cm mu vi liu 1g/ln, ngy 3 ln s lm
tng s lng tiu cu, fibrinogen, rt ngn thi gian ng
mu.
Chng ch nh : Trng hp to bn do tht c rut vim
rut ga, n b c thai, v nhng ngI thng c bnh
tiu chy khng c dng.
Ch dng Phan t dip khi bng n no m khng tiu,
kh i cu, nu bng trng rng m ung Phan t dip s
v ch, m ch lm nhu ng rut co bp khin b mt
mun i cu nhng khng c phn ra s lm kh chu.
Chng ta, bnh thng vo cui tun ti th su
v ti th by, mi ti ngm 4g Phan t dip vo 1 ly nc
si trong 30 pht ri ung nh nc tr nhun trng
x c i ra ht phn en thi ng trong c th khong
3-4 ln trong ngy, trc khi i cu, bng hi au m

nh chng 1-2 pht lm bun i cu, n c tnh cht lc

mu trong gan, tiu hy men gan lm h thp ch s men
gan SOGT, SOPT xung bnh thng trnh c bnh v
gan. L mt loi tr dng nhun trng v x c an
ton. Khi c th ht c, khi i cu, phn ra sn st mu
vng, khng b tiu chy na th ngng

Thuc b

Ng v t

Tn khoa hc Schisandra ghinensis Baill.,ting

Anh l Chinese magnolia vine, ting Vit l Ht cm nm.
Phn tch cng dng theo ty y :
C tc dng tr tim, an thn, kch thch h hp,
iu ha tun hon huyt, gin mch ngoi bin, tng
thm mao mch s lm gim p huyt, lm gim clorid
mu v kim d tr, tng t glycogen trong m, nhng
lm gim glycogen trong gan, gim acid lactic trong m,
nhng lm tng trong gan, s lm h ng trong mu. C
tc dng chng c lm hi gan nh cht gomisin A v
mt lignan c tnh khng khun lm c ch tng hot
transaminase gan AST v ALT c ch m bnh l ca
gan trong trng hp vim gan. Cht gomisin A trong ng
v t bo v mng tng ca t bo gan nhng khng lm
c ch s ch to khng th, kch thch cytochrom P450
lm tng tng hp protein trong gan, tng hot ng cc
tiu th gan c kh nng gii c cho c th, cha c
lot bao t, hen suyn, d ng da v d ng loi b nhng
b phn cy ghp.
Phn tch cng dng theo ng y :
Ng v t c nm v, ngoi da c v ngt, chua,
mn, ht c v cay, ng, mn, nhng chua v mn nhiu
hn nn c tnh thu lim kh ca phi lm cho khi ho, thu
lim thn kh lm cho tinh kin c, lm m thn, sinh
nc ming cha c bnh kht kh hng, lm m phi,
tiu t nhit, cha c suyn, thng huyt mch, b kh
ha trung tiu, cha tiu chy, nn i, au bao t, gii c
ru, tiu thc tch ng trong c th, b tam tiu.
thng tiu lm b mnh phi, cha c ho tc ngc,
suyn, c kh kht, m hi trm, st, t l lu ngy.
trung tiu iu ha b t v, n khng tiu, khng hp th,
c th suy nhc mt mi. h tiu lm b mnh thn,

cha thn h, lit dng, di tinh, tai, i dm. L mt

loi thuc b mnh, khng nn ung nhiu lm tng nhit
gy to bn.
Kinh nghim lm sng Trung quc, ng v t
dng hi phc sc khe bi b sau cn bnh, v cha
bnh l, lu, cm lnh, say sng, vim ph qun, hen
suyn.
Ng v t bt, dng sng cha ho, dng sao ch
cha b, liu dng 2-4g/ngy, mi ngy 3 ln, pha nh tr,
hoc sc nc ung, c cng dng cha t thn dng h
i tiu chy, suy nhc c th do thiu kh, phi yu, thiu
mu, mt mu, hen suyn ca ngi gi, hen ph qun,
nga nhi mu c tim, suy tim, tai bin mch mu no,
chng mt, tai, mt ng, hay qun.
Chng ch nh :
Nhng ngi ang b cm st cao, pht ban, b to
bn thc chng, phn kh cng th khng dng c.
Thuc to m c th, ch tt cho ngi b tiu chy, ngi
lnh.
C li cho nhng ngi ln tui khng c vn
to bn tiu chy, dng Ng v t dng b tr c tng
cng v phc hi tr nh, ngn nga bnh tim mch, tiu
ng, ung liu 2-4g/ngy vo bui ti. Khi c th tng
nhit, to bn phi ngng v c th d tha khng cn
b na.

Nhng khm ph mi
v nc p
Cu k t
Mt bc s chuyn khoa dinh dng Dr.Earl
Mindell, tc gi ca 40 b sch v dinh dng bn chy
nht trn 54 quc gia, ng b ra 40 nm nghin cu tm
ti nhng cht b dng phc hi sc khe cho con
ngi, ng c bit trong dy ni Hy m lp sn, c mt
loi qa trn tri t ny gip cho con ngi c tng
cng sc khe v trng th, gi l GOJ I berry, mt v
thuc dn gian gi tn l Cu k t.

Nm 1995 ng th nghim thy n c cha 4

cht chng lo ha v thnh phn polysaccharides khc
nhau (LBP1,2,3,4) v nhu nhng cht khc m khoa hc
khm ph ra t trc n nay, phi gi n l mt cht
b sung dinh dng bc thy, ch huy v kim sot nhng
h thng sinh ha phng chng bnh thc s tc ng vo
chc nng ca tng t bo khp c th. ng ch bin
Cu k thnh nc p ng hp (Goji juice) ung v
tin rng n rt c li cho sc khe v chng lo ha hn
bt c loi thc phn hay thuc ung no m ng bit
trong 40 nm qua. Cng trnh nghin cu ca ng c
gii thiu cho cc ng nghip trn khp th gii th
nghim ri ph bin khuyn khch cc bnh nhn ca h
dng th thy c nhng kt qa nh sau :

Trng hp 1 :
Bc s ni khoa F.E.Nicley hnh ngh 32 nm ti
bnh vin Bristol Memorial nhn xt nc Cu k t l
thuc b tuyt ho cho sc khe, ng dng n gip
tng cng sc khe vt qua x tr bnh cancer tin
lit tuyn. ng khi theo c phn na on
ng tri liu bng phng x, lc ng mi bt u
ung nc Cu k t. Trong vng mt tun l ng thy i
tiu ra nhiu v mnh hn, gim au v s ln tiu gim
c mt na so vi trc phi i nhiu ln, mi ln ra t
mt, v mt iu may mn khng cn b phn ng ph do
x tr, ri ng li ph bin cho nhng bnh nhn ca ng
dng bit chc nhng li ch m Cu k t em li sc
khe cho mi ngI nh th no. ng ghi nhn kt qa
ca 3 bnh nhn :
Mt ng 83 tui b bnh phi mn tnh c iu
tri bnh vin khi b tr cn cp tnh phi th bng bnh
dng kh 24/24 sut mt tun l. Bnh nhn c bc s
chuyn khoa phi ni rng ng lm tn sc ri m
khng kh quan, bnh nhn nh ng gip , ng khuyn
bnh nhn dng nc cu k tng cng h min

nhim. Trong 4 tun ung nc cu k, sc khe c ci

thin, bnh nhn ch cn th bng bnh dng kh trong
trng hp cn thit vo ban m khi c tnh trng th
ngn hi, su thng tri qua, bnh nhn khe dn.
Mt n bnh nhn 45 tui b bnh cao p huyt
bt thng khng kim sot c v khng ph hp vi
nhiu loi thuc tr cao p, th m ch trong 2 tun l dng
nc cu k p huyt tr li bnh thng.
Mt b 47 tui b bnh kh ng do chn b co git.
Khi ung nc cu k, b ng ngon v chn ht co git.
Trng hp 2 :
Tin s Carlos Orozco ang thc tp ngnh y khoa
b sung, t nm 2002, c nhim v gip mi ngi
chin thng bnh tt v ci thin sc khe cho h. Trc
ng sng Brisbane, Australia, i nhiu nc u chu,
Trung ng, Hoa k, v ang thc tp Mexico City.
Khi cn c ng c Bc s Marc Westaway
gii thiu nc ung Cu k t v ng cng c dp gp
Bc s Earl Mindell, ngi ph bin cng trnh nghin
cu ca mnh, v nh ng ta ch cho cch lm th no
khc phc c nhng di cn do bin chng ca cancer
prostate. Theo li khuyn, ng cho bnh nhn ny ung
thm nc Cu k cng vi nhng cht b dinh dng
khc vn thng dng hng ngy trong thi gian 3 thng.
Tht khng ng kt qa k diu, sc khe bnh nhn hi
phc v khng cn du hiu cancer na. T kinh nghim
u tin , ng gii thiu cho nhng bnh nhn c nhng
bnh khc nhau u c kt qa tt, chng hn nh :
Mt b 49 tui b ung th v di cn ti gan v
xng, ung nc Cu k t cha c 3 thng, khi khm
li, bu v nh li v gan khng cn du hiu cancer.
Mt b 42 tui b bnh nhc na bn u
(migraines) ung nc Cu k cha y 3 thng khi
bnh.
Mt b 76 tui b au nhc hai chn kinh khng
do m khp hng, b rt yu, i ng chm chp, sau khi

ung nc Cu k c 2 thng sc khe tr li bnh

thng v cm thy mi ngy mi khe hn.
Mt b 84 tuI b bnh kh thng (emphysema),
th kh khn phi nhp vin. Hai ngy sau bt u ung
nc Cu k trong 2 tun l, sc khe ca b c ci
thin, b i li d dng v b d nh i chi xa.
Mt b 42 tui b bnh gin phnh tnh mch,
ung nc cu k trong 3 thng, tnh mch co li v khi
bnh.
ng ngh rng nc Cu k t l mt loi nc
dinh dng tuyt ho gip tng cng sc khe, sng lu,
bnh nhn ca ng cm thy hnh phc hn, ng ngon
hn, tng cng h min nhim, gip h chin thng c
nhng bnh nhim trng tt hn bt c nhng th thuc
no khc m ng tng bit.
Trng hp 3 :
ng David Bridgman, nh dinh dng tr liu, c
ng Queensland i qua c ph t cho nhng c s dinh
dng tr liu t Perth n Bundaberg.
ng c bit nc Cu k t qua mt ngi bn
gi email trong thi gian c. Sau khi c ti liu v
cng trnh nghin cu ny, ng ngh nu nc ca tri
t ny c kt qa tr liu c ting tm nh vy, sao ng
khng dng th v gii thiu cho bnh nhn. Qa tht
nc Cu k t khng lm ng tht vng, ng lm th
nghim sinh hc xc nh hiu qa thay i khc nhau
v liu lng v pha ch. Th nghim cho kt qa l n
c kh nng lm thay i n h thng kh ha ca kinh
mch chm cu. Sau hng ngn th nghim v nc Cu
k, ng quan st thy c kt qa t 80% trn cc bnh
nhn c th nghim n cn hn c nhng cht dinh
dng tt nht khc m ng th kt qa cng ch c
n 60%. Nht l kt qa th mu khng ng c, n
lm tng hng cu v bch cu, ci thin thi gian chng
ng mu, nhng ci quan trng nht l bnh tt nan y e
da n sc khe bnh nhn khng cn na. Trong mt

trng hp c mt thanh nin b vim tc ph qun do

nhim trng mn tnh trm trng, ang ch ghp phi,
trong thi gian ch i, ng cho dng nc Cu k c 8
tun l, bc s ca cu cho hay khng cn phi ghp phi
na bi v phi ca bnh nhn bt u t hi phc,
trng hp ny c xc nh mt ln na khi cu ny ch
cho mt ngi bn khc cng ang ch ghp phI nh cu
ung nc Cu k t mi ngy cng c lnh li.
Trng hp khc, mt n bnh nhn khong 30 tui c
bnh thuc h min nhim, khi truyn mu b phn ng
ph nhim trng b nn ma v au n. T khi dng
nc Cu k 2 thng h thng min nhin c phc hi
sm hn d nh trong thi gian tr liu ch mt 24 gi
thay v mt tun. ng ngc nhin thy rng nc Cu k
t p ng c mi s mong mun, nu mi ngi c
trong tay nc Cu k t chc rng sc khe s c tng
cng hn bt c th no khc.
Trng hp 4 :
ng Jerry Shaw, Chiroprator nhn xt trn i
ny khng c mt cht dinh dng no c cht lng cao
gip cho bnh nhn hi phc sc khe c c. Nhng
t khi dng nc Cu k t ng chng kin kt qa k
diu ca n i vi tt c cc trng hp bnh, ngay c
nhng bnh thn kinh, gip bnh nhn tnh to hn, tp
trung hn, ng ngon hn, ngn nga c cm cm, v
cn nhiu bnh khc na. Trong 24 nm hnh ngh ng
cha bao gi thy c mt cht no li c kh nng tng
cng sc khe n nh vy. N tht l mt thn dc
cho tui gi.
Trng hp 5 :
ng Peter Lazarnick, Chiroprctor, m clinic cha
bnh Georgia t nm 1977, pht trin c 3 clinic
trong tiu bang trong 27 nm qua. ng lun lun mong
tm mt cht dinh dng no c th gip cho bnh nhn
mau hi phc sc khe, ln u tin ng bit c nc
Cu k qua mt ngi bn v nh n thay i c sc

khe ca v ng, b y b nhng triu chng ca tin mn

kinh hnh h sut 2 nm, v c gng dng nhiu loi
cht dinh dng v thuc men u v hiu, m hay b
m hi, ngi bng ln cn nng bt thng. Nhng sau
mt tun l dng nc Cu k t, cc triu chng trn
bin mt, sau 3 tun, trong sut 2 nm, ln u tin b y
c mt gic ng ngon, khi thc dy cm thy khe khng
mt mi .
Sau khi thy c kt qa k diu m v ng c
c, cng thm vi nhng kt qa ng tin cy v cng
trnh nghin cu ca Bc s chuyn khoa dinh dng ni
ting Mindell, ng em p dng nc Cu k t trn lm
sng v cho bit kt qa tuyt ho i vi cc bnh nhn
ca ng nh sau :
Hai ph n n khm bnh than phin b au nhc
lng v c do p huyt cao, sau khi ung nc Cu k t,
khng nhng ht au lng v c m cn gip cho p huyt
tr li bnh thng.
Mt trng hp khc, mt b b bnh x cng
ng mch. B ham thch chy b, khng may b b au
lng di, ch sau 2 ngy ung nc Cu k, khi ng dy
b cm thy lng di khng cn au na.
Trng hp 6 :
ng Eie Rettstatt, chiropractor, hnh ngh 18
nm ang tp trung vo lnh vc dinh dng hu gip con
ngi ci thin c sc khe, ng lun lun gii thiu
bnh nhn nhng cht dinh dng tt nht v nhn thy
khng c cht no hn c nc ung Cu k t.
ng xc ng vui mng ln u tin khi ng c bit
nc Cu k qua s nghin cu ca mt ng nghip, ng
cng khng l g vi nhng cun sch ca Bc s Earl
Mindell cho ng mt s tin tng v ng gii thiu
cho bnh nhn ung kt qa sc khe ca h c ci
thin ngay lp tc, y l mt vi kt qa ng ghi nhn
c :

V ng au kh v bnh d ng thi tit, b dy

m nhc 27 nm, nhng bnh d ng cng ti t lm nh
hng n ging ni ca b, thm vo , b khng th
lm vic ngoi tri c, ng cho b ung nc Cu k t
khong mt nm, bnh di ng thi tit ca b bin mt,
ngay c bnh cao p huyt v bnh mt ng ca b cng
khi v cm thy mnh nh mt ngi mi khe mnh
hon ton khng bnh tt.
Mt ng 67 tui b thng chy mu vai v
hng, b xng u gi, bc s ca ng khng th gii
phu v hp ng mch cnh, mu lu thng ch c 43
phn trm, i ng phi dng nng. Sau 3 thng ung
nc Cu k t, nhng ni vt thng ci thin thy r ch
cn u gi cn phi tr li ti khm bc s phu thut, kt
qa mu lu thng ng mch cnh c 73 phn trm,
bnh nhn c gii phu, sau i li bnh thng
khng cn nng v cm thy nh mnh tr li.
Mt ng 50 tui rng tc ung nc Cu k t
thy tc mc tr li. Nhiu b trong tui tin mn kinh
thy mt triu chng bc ha vn mch v bt mt mi,
tng thm sc khe, ci thin c da xu thnh tt. Hai
ngi bo ph c gim cn, mt ngi ung nc Cu
k trong 2 thng gim c 15 pounds, ngi khc ung
trong 3 thng gim c 27 pounds.
ng kt lun, trong 19 nm p dng nc Cu k
trong tr liu bng dinh dng, th chnh nc Cu k l
loi dinh dng c li gip ci thin sc khe cho con
ngi hn bt c th no khc nu ung u n mi
ngy.
Trng hp 7 :
Bc s Marc Westaway hnh ngh Queensland,
Australia, ng c hng th n vn dinh dng v c
nim tin mnh m vi nhng sn phm thin nhin dng
trong tr liu mang li kt qa tt nht. ng ni nc Cu
k t l cht duy nht c kh nng cha bnh hay nht.
Mi y ng thy mt ngi bn thn v cng l ng

nghip ca ng b bnh cancer phi chu ng qua nhu

t iu tr khc nhau, nhng tht s ng b sc khi thy
bn mnh c v mnh hn trc m khng hiu ti sao bn
ng lm ci g m c mnh khe th. Bn ng cho
bit ung nc Cu k t, khng nhng gip ng tng
cng th lc m cn rt ngn thi gian iu tr khng
phi chu hu qa ca phn ng ph do phng x tr liu
em li. ng ng ngng nhng phi tha nhn, mc d
ng l ngi a nghi. Khi ng c bit cng trnh nghin
cu ca Bc s dinh dng c uy tn l Earl Mindell ph
bin rng ri nc ung Cu k t, ng c n tng
mnh, tht ngc nhin cho ng bit bao v cng trnh
nghin cu ny c chnh thc ng ti ph bin trn tp
ch thng tin y hc Medline v PubMed.
Cn c vo nhng tin tc ph bin , ng dng th nc
ung Cu k t, ng thch th nhanh chng nhn ra l n
gip ng ng ngon, sc khe c tng cng, t
ng gii thiu cho nhng bnh nhn hay b mt mi,
nhng bnh nhn cancer ang phi chu au n trong
thi k ha tr liu, bnh nhn b bnh tiu ng, tr em
b bnh ADD v ADHD. Tt c u tt, khng c g bi
b th lc hn l nc Cu k t, mi v li thm ngon.
Trng hp 8 :
Bc s Matthew Silver mi va hu tr sau 18 nm
hnh ngh, ng cng l ngi m trch chng trnh
truyn thanh quc gia v gio dc sc khe, c vn dinh
dng cho nhiu ngi, nn ng ngh rng vn bnh tt
c th c ngn nga bng nhng cht dinh dng b
sung, cho nn ng u t thi gian 30 nm nghin
cu cho chnh ng v cng gip cho nhng bnh nhn
na. MI y ng cng khm ph ra nc Cu k t v
thy rng n chnh l sn phm c li cho sc khe nhiu
nht v hiu qa nhanh nht, hn nhng cht dinh dng
khc m ng p dng trc kia. Cng nh hu ht
nhng ngi tui 50 a s b bnh nu rng, tuyn
tin lit, mt mi, kh ng. Mt ngy kia, ng bt u
ung nc Cu k t v rng ng d ng v ng ngon

gic hn xa, nu rng ca ng khi nh rng khng cn

b chy mu, khng b i tiu m, khng cn mt mi v
bui chiu, c sc khe hn nh tr li v nht l vn
tnh dc. D sao l nhng kt qa ch quan ca c
nhn ng. ng cho bnh nhn ung c nhng kt qa
nh sau :
Mt b tuI 70 ung nc Cu k t cch ngy
mt ln cm thy khi bnh mt mi kinh nin v bnh
Parkinson, b gi n l thn k.
Mt ngi bn sut t t v chn i cho hay
mun sng tr li sau khi ung nc Cu k t.
Mt b tui 50 b mt kh th mn tnh do hi
c chlorine ca h bi v ca mi trng chung quanh
nh, khi ra khi nh cng phi eo bnh dng kh, sau 3
ngy ung nc Cu k t, b cho hay tt c cc triu
chng kh th ngn hi v mt mi bin mt, b i ra
khi nh khng cn phi eo bnh oxy nh trc na.
ng kt lun nc Cu k t l loi dinh
dng s 1 i vI tt c mI ngi.
Trng hp 9 :
Bc s Ron Friedman chuyn khoa gy m hnh
ngh t 1977 Bnh vin San Francisco c nhn xt h
thng chm sc sc khe ca ngnh y khoa tn tin ca
chng ta ch c th lm mt vic gi cho ngi b bnh
cn sng ch thc ra khng c tin b no trong vic nga
bnh hay sc khe kh hn. ng hc 7 nm cch nga
bnh v nghin cu khng bit bao nhiu l nhng sn
phm dinh dng v nhng thuc dc tho thin nhin,
nhng ng phi sng st khi bit c nc Cu k t
ca Bc s Earl Mindell li c kt qa tng cng sc
khe phng chng bnh hu hiu, ng nghin cu
nhng ti liu ca bc s ny nhiu nm v cng nhn
nhng iu li m nc Cu k t em li :
-Tng thm sc lc v sc chu ng.
-Ci thin c gic ng ngon.
-Lm gim triu chng bc ha vn mch ca thi
k tin mn kinh.

-Gim au but ng tiu, tiu gt.

-Gim c bnh chng mt, nhc u.
-Ci thin c vn tiu ha.
-Tng kh nng tnh dc, tng s do dai v gim
au cc khp.
-T tng tp trung, lm cho da v tc ti tt.
-Chuyn ha c cht ng v cht bo.
-iu chnh p huyt.
-Ci thin lm mnh chc nng ca h min
nhim.
-Cha c bnh bo ph, bnh tiu ng, bnh
tim mch.
Sut i ng sn sc sc khe cho bit bao
nhiu ngi b bnh trm trng v thy trc mt
nhng cn bnh y gy au thung mt mt gia ngi
bnh v gia nh h. Nhng cng tht th v ngh mt
cch n gin l s thay i li sng khng cn phi tn
km nhiu m c th loi b c phn ln nhng bnh
tt v li cho php chng ta c trng th yu i hn
khi dng nc Cu k t mi ngy tng cng sc
khe phng chng bnh tt.
Trng hp 10 :
B Sandra Lee Boice, gio s tin s dinh dng
hc tng lm c vn dinh dng cho cc bnh nhn
trong 25 nm qua. i vi b, khng c g quan trng hn
l sc khe ca nhng ngi m b ang sn sc cho h.
Cng ngy cng c nhiu ngi cho b bit kt qa k
diu sau khi ung nc Cu k t lm tng cng sc
khe, mnh h min nhim, gim cn, mt vt nhn, lng
ng trong mu n nh.
B ni, Cu k t chnh l mt cht quan trong trong trn
chin chng suy dinh dng m trong 25 nm kinh
nghim ngh nghip b khng thy c cht no tt hn n.
Trng hp 11 : Nhn xt ca bnh nhn .

B Carol J.Kansas, n y t iu dng, cho bit

trong 3 thng dng nc ung Cu k t, th cholesterol
trong mu t 229 xung cn 189, b khng phi dng n
thuc na.
Alix M., Washington, b bnh au nhc thn kinh
gn c (fibromyalgie), phong thp khp ct sng, mt mi
kinh nin, a bun ng, run git co rt tay chn. Sau khi
ung 2 tun l, nhng triu chng co rt run git tay chn
khng cn, bc s ca anh ngc nhin thy anh khng cn
chu kh s v bnh au nhc phong thp khp v thn
kinh gn c na.
B Bob S.,North Carolina b bnh au bng km
tiu ha v st cn. Ngay sau khi ung nc Cu k t, b
cm thy bnh kh tiu v chua ngng hn, v hay hn
ht l chng au do co tht bng ht hn. B ni nc Cu
k t thay i cuc i ti.
B Sharon P.,Georgia, b suy gim th lc do phn
ng ph ca ha cht tr liu, mi nm mi t hn, c mi
sng thc dy l phi eo knh ngay lp tc mi thy
ng. T khi ung nc Cu k t, by gi khng phi
cn n knh mi khi thc dy na, mt sng v nhn r
mu sc hn.
Tng kt tt c nhng kt qa tr liu trn lm
sng trong 40 nm qua ca Bc s dinh dng Eral
Mindell c vit trn t The DOCTORS REPORT, c
34 l do cn phi ung nc Cu k t mi ngy :
1-Ko di tui th.
Mi t t t bo trong c th chng ta thng
xuyn b cc gc t do hy dit nhng t bo sng nhanh
hn s sn sinh t bo mi thay th, lm cho tui th
gim, nhng Cu k t c bit di ci tn tri trng
sinh duy nht cha nhiu cht polysaccharides v
antioxidants mnh chng lo ha, tiu dit cc gc t do
lm hi c th.

2-Tng cng nng lng v sc khe.

Cu k t lm tng sc chu ng, do dai, bn b
cho c th, gip loi b mt mi, c bit c kh nng
phc hi sc khe sau khi b bnh.
3-Nhn thy v cm thy tr hn,.
Cu k t kch thch s phng thch hormone ca
tuyn yn hGH (humain growth hormone) lm gim cht
bo ca c th, ng ngon, ci thin tr nh, lm c th m,
phc hi kh nng sinh l, v nhn b ngoi thy tr hn.
4-Lm h p huyt.
Gn y theo thng k M, c 4 ngi c mt
ngi b bnh cao p huyt, khng kim sot c p
huyt n nh s dn n hu qa tai bin mch mu no,
nhi mu c tim, suy tim, suy thn. l nhng bnh git
ngi thm lng. Nm1998, mt nghin cu tm ra cht
polysaccharides trong Cu k t c th ngn nga v kim
sot c bnh cao p huyt.
5-Ngn nga ung th.
Cu k l mt trong nhng cy duy nht trn tri
t ny c cha mt loi khong cht chng ung th.
Nhng antioxidants mnh v cht polysaccharides duy
nht c th chn dng li nhng thay i t bin ca t
bo dn n ung th. Mt s nh khoa hc tin rng Cu k
t c th l mt loi dinh dng b sung tt ngn nga
ung th gan, bi v n tc ng mnh trong vic bo v
gan v c hiu qa chng ung th cng mt lc. iu ny
quan trng v gan l c quan loi c t cho c th.
6-Duy tr mc cholesterol tt cho sc khe.
Cu k t ch cht beta-sitosterol lm h
choleterol trong mu, cht antioxidants ca n gi cho
cholesterol khi b oxyde ha ng cc trong ng mch.
Cht flavonoids trong Cu k lm gin n ng mch v
mm ng mch.

7-Cn bng lng ng trong mu trong bnh tiu

ng.
Cu k t c s dng t lu Trung quc
dng tr bnh tiu ng, v cht polysaccharides gip
qun bnh lng ng trong mu v insulin tng xng,
cht betaine trong Cu k t cng nga c bnh gan
nhim m v nhng mao mch b tn hi do bnh tiu
ng gy ra.
8-Tng sinh l v kh nng tnh dc.
Cu k t cng l mt loi dc tho ng y bi
b kh nng tnh dc v theo truyn thuyt n lm tng s
ham mun. Tht ra, nhng nghin cu ca khoa hc cho
thy Cu k t lm tng testosterone trong mu nn lm
tng kh nng tnh dc ca c nam v n.
9-Gim cn.
Trong mt nghin cu chng bnh bo ph
chu, nhng bnh nhn ph mp c cho ung Cu k t,
ngy 2 ln sng v chiu. Kt qa trng thy phn ln
bnh nhn gim cn. Mt nghin cu khc, cht
polysaccharides trong Cu k t lm gim trng lng
c th bi n lm tng s chuyn ha dng trp thnh
nng lng thay v chuyn ha thnh cht bo.
10-Gim au u v chng mt.
Theo ng y c truyn, nguyn nhn chng mt
nhc u do chc nng ca thn m thn dng khng ,
nguyn kh thiu, th Cu k t chnh l mt trong nhng
dc tho ng y c kh nng phc hi li s iu chnh
chc nng m dng ca thn.
11-Cha bnh mt ng, gip ng ngon hn.
Cu k t c dng t lu Chu cha
bnh mt ng. c rt nhiu nhm nghin cu v th
nghim cho nhng ngi ln tui, hu ht nhng bnh
nhn ny cng nhn Cu k t gip h c c gic ng
su.

12-Ci thin th lc.

T thi Trung quc c i, c dng Cu k
t cha th lc suy gim. Ngy nay cc khoa hc gia
Trung quc khm ph ra Cu k c kh nng rt ngn
thi gian thch nghi ca mt vI bong ti, n cng ci
thin th lc trong nh sng m. Nhng du m lm m
mt b gim khi dng Cu k t. Cu k t cha nhiu
antioxidant carotenoids cng c th bo v chng li s
thoi ha gy ra cm mt.
13-Lm mnh tim .
Cu k t cha cyperone, mt sesquiterpene
c li cho tim v p lc tun hon huyt, cht
anthocyanins gip duy tr s bn do ng mch lm cho
khng b nghn mch.
14-Ngn chn s peroxide ha cht bo.
Cholesterol v nhng cht bo khc trong mu c
th lm cht ngI khi chng to phn ng hnh thnh
peroxides ha cht bo trong mu c th dn tI bnh
tim mch, nhi mu c tim, x va ng mch v tai bin
mch mu no. Cu k t lm tng mt enzyme quan
trng trong mu ngn nga s hnh thnh peroxide ha
lipid nguy him ny.
15-Chng li bnh tt.
S peroxide ha qa nhiu cc gc t do tham
d v ng vai tr quan trng vo s pht trin mm bnh.
Cht ny trung ha mt enzyme trong mu, trong khi c
th sn xut ra enzyme SuperOxide Dismutase (SOD) t i
khi chng ta ga. Bt c tui no, s cng thng trong i
sng hng ngy cng c th khng ch mt kh nng sn
xut SOD phng chng bnh tt. Nhng Cu k t
cho thy r kt qa c ghi nhn lm tng 40% cht
enzyme SOD trong c th.
16-Ci thin h thng min nhim.

H thng min nhim trong c th l lc lng

chin u. Hn 40 nghin cu Cu k t, kt qa cho thy
n c kh nng ch huy, kim sot v iu chnh c
chc nng ca h min nhim mnh hn. Cht
polysaccharides lm tng v qun bnh nhng hot ng
ca cc t bo min dch, bao gm c t bo T, chng
c cc t bo gy bnh cytotoxic-T-cells, NK cell,
lysozyme, khi u c hi, khng th IgA , IgG v
Interleukin-2.
17-Khng ch c ung th.
Bnh nhn ung thuc tr ung th chung vi Cu
k t cho thy kh nng hiu qa cha bnh tng 250% so
vi nhng ngi ch dng ring thuc tr ung th. Nhng
ngI b bnh ung th nng ngc nhin khi nhng t bo
c gim, nh t bo biu m tuyn thng thn, ung th
phi, ung th mi, trn dch mng phi. Thi k thuyn
gim bnh ung th c dng Cu k t i sng ko di
hn l nhng bnh nhn khng dng n k t.
18-Bo v DNA qi cho c th.
DNA l mt loi ha cht quan trng trong c th
truyn ti nhng c tnh di truyn ca t tin, v cng
bo m khi chng cn thay th th hng chc t t t bo
trung thnh li ti sn xut nhng t bo mi sao chp
ng nh t bo gc. Nhng cht ha hc, cht nhim,
nhng gc t do c th gy hi cho DNA b ph hng dn
n s thay i t bin tnh di truyn to nn ung th
thm ch gy t vong. Cht betaine v polysaccharides
trong Cu k c kh nng duy tr v sa cha DNA b h
hng.
19-c ch s pht trin khi u.
Cht Interleukin-2 (IL-2) trong Cu k l mt cht
chnh phn hy t bo protein c kh nng chng u bu
trong nhiu bnh ung th khc nhau. Trung quc nghin
cu Cu k sn xut cht IL-2, cn Hoa K nghin cu
dng IL-2 tng cng h min nhim phng chng ung

th v sida t nm 1983. Cu k cng c kh nng to ra

mt tin trnh ph v t bo ung th v o thi ra ngoi.
20-Lm gim hu qa c hi do ha cht tr liu v
phng x tr liu.
Trong mt nghin cu kh nng cha bnh ca
Cu k t, n c th ngn chn nhng hu qa tai hi ca
phng x tr liu trong bnh ung th phi, gip cho gim
liu phng x tr liu m vn c kt qa. Mt nghin cu
khc, n cng ngn chn chng c hi ca nhng phn
ng ph khi dng ha cht hay phng x tr liu.
21-Cht sinh sn ra mu.
Cu k t l mt cht sinh sn v ti to ra mu,
lm cho mu ca nhng ngi gi tr li. Trong mt th
nghim, t bo hng cu c kh nng chng li cc gc
t do nh bi cht flavonoids c trong Cu k t. Mt vi
th nghim lm sng mi y cho bit n cng cha c
bnh thiu ty xng l nguyn nhn gim khng sn sinh
c hng cu, bch cu v huyt bn.
22-Cha c bnh ho khan mn tnh.
Cc thy thuc ng y thng dng mt v Cu
k t, hoc thm nhng dc tho khc cha bnh ho mn
tnh v th kh kh c hiu qa.
23-Cha c bnh sng au nhc vim khp.
Nhng cuc nghin cu khoa hc m rng trn 20
nm qua v ti trn cho thy, bnh sng au cp tnh
v mn tnh do s peroxide ha ca cc gc t tng nhiu
vt qa kh nng enzyme SOD ca c th. S mt qun
bnh y gy sng au v ph hy khp ni vi cc m
chung quanh. Cu k t c th duy tr li c s qun
bnh enzyme SOD phng chng sng au vim khp.
24-Ci thin t bo bch huyt.
T bo bch huyt l mt nhm bch cu quan
trng nht trong h thng min nhim ca c th. T l

phn trm p ng ca h min nhim tng theo khi s

nguy him tn cng vo tng ph xm nhp qua tuyn
phng th ca n. Cu k t c kh nng lm tng v lm
hot ha t bo bch cu chng bnh.
25-Cha c triu chng tin mn kinh.
Triu chng tin mn kinh c xem l do chc
nng thn m yu km. Khi ln tui, cn phi b thn m
duy tr cn bng kch thch t hormone, Y hc c
truyn Trung quc phi chn n Cu k t.
26-Ngn nga chng mt mi v bui sng.
Cu k t di hnh thc pha nh tr nng ung
vo mi sng nga c chng bnh a mt mi nh b
bnh v bui sng. Ung nh tr c hiu qa nhanh nht.
27-Ci thin sinh lc.
Cu k t c cc thy thuc ng y bit dng t
lu cha bnh cho ngi gi ngn nga stress, bo tn
sinh lc, i vi ngi n th dng kh nguyn m, vi
ngi nam th tn tinh.
28-Tng cng bp tht v xng.
Cu k t d dng tit v phng thch cht hGH
c nhim v bo v sa cha chc nng pht trin c th,
bao gm bp tht v nhng cht lin kt ca calcium to ra
xng v rng.
29-Lm mnh chc nng thn.
Thn l c quan quan trng nht theo y hc c
truyn, c lin quan vI no v cc c quan tng ph khc.
Nhim v chnh ca thn l cung cp nguyn kh to ra s
sng cn bn cho c th. Cu k t l loi thuc i b
xng ng cho thn c nh hng n c thn m v thn
dng.
30-Ci thin tr nh.

Cu k t cng l loi thuc b c u tin c

dng Chu . N cha betain, vo c th chuyn i
thnh choline, mt cht lm tng cng v c kh nng
phc hi tr nh.
31-Thuc b gan.
Cu k t c chc mt cht c o l cerebroside
bo v t bo gan chng li c t, ngay c loi c t
mnh nh chlorinated hydrocarbons.
32-Lm du s lo lng v cng thng thn kinh.
Cu k t ging nh l mt cht thch ng gip c
th i ph c v s cng thng thn kinh, n cung cp
nng lng d tr khc phc c bt c nhng kh
khn no.
33-Lm tnh thn tr.
chu ngI ta ni rng dng Cu k t
thng xuyn s em li tinh thn vui v, xng vi tn gi
l tri du hnh phc.
34-Ci thin tiu ha.
Cu k t cn dng cha bnh teo bao t, chc
nng chuyn ha yu bi gim tnh hot ha t bo ca
bao t . Nh Cu k t gip cho s tiu ha d dng, c
bit nht l dng nc p nguyn cht ca n vi hm
lng cao.
Trch trong ti liu GOJ I : The
Himalayan
Health Secret, by Dr. Earl
Mindell and Rick Handel

Cng dng ca Cu k t dng

trong ng y :
Phn tch theo ty y :
Tn khoa hc Lycium chinense Mill. Tri ca cy
cu k gi l Cu k t mu cam, trong tri c cha
tinh du, acid bo, betain, zeaxanthin, physalien, cha 810% acid amine trong chng mt na dng t do gm
c acid aspartic, prolin, acid glutamic, alanin, arginin,
serin, v 9 acid amine khc.
Nhng ngi gi trn 60 tui hoc nhng ngi b
bnh ung th, nu n sng mi ngy 5g ht k t kh
trong 10 ngy lin tip th hot men superoxide
dismitase (SOD) tng 48%, Hemoglobin (Hb) tng 12%
v Lipid peroxyd gim 65%, n lm tng cng h min
dch b suy gim ngi gi, iu chnh c t l
chuyn ha ca nguyn bch cu (leukocytoblast),
globulin min dch trong huyt thanh nh IgG, IgA v
IgM u tng, nc sc k t ung lin tc mi ngy
trong 4 tun l th cholestrol huyt, beta lipoprotein v
triglyceride u gim, lng bch cu tng v ngn ng
hin tng gim bch cu do cyclophosphamid gy nn
trong iu tr ung th.
Phn tch theo ng y :
K t c v ngt tnh bnh, vo hai kinh can thn,
i b ph thn, c cng dng dng gan, lm mt gan,
sng mt, ch tinh, gii c kh nng trong ngi, chng
phi nng, rut nng, kht nc, chng phong hn, au
nhc do phong thp, n c coi l v thuc b ton thn
dng cho c th suy nhc, sinh tinh huyt, cha h lao
tn, mnh gn ct, thng li i tiu trng, c tc dng
b huyt, thm kh lc, c ch t bo ung th. Ung nhiu

s khe mnh, thn th nh nhng, chng lo ha, p

nhan sc, tng tui th.
1-Cch ch thuc cao b Cu k t :
ng y dng Tri Cu k chn tm dm v ru
cho vo bnh thy tinh y kn trong 2 thng, ri cho vo
chu men cho thm ru quy nt nh, gn nc ct, sau
nu cn, quy cho u cho n khi c li thnh cao.
cao vo bnh sch dnh. Sng v ti mi ln ung
1-2 tha vi nc nng hay pha thm vi mt t ru hm
nng. Sch ng y ni ai ung c 100 ngy, thn th
nh nhng, hnh dung ti tnh, kh lc di do. Cho nn
ngi xa c cu Ly gia thin l nhn vt phc,
Ngha l ai i xa ngn dm, ch dng bi v n b mnh
khin ngi ta ng lng tnh dc.
2-Ru Cu k t :
Dng 1kg Cu k t kh ngm vi 1 lt ru sau 21 ngy
th ung c. Cha cc bnh sau :
Mi sng sm ung 1 chn nh, ung ngui pha
vi nc si hoc nguyn cht hm nng. Khi ung
gn ht th ngm tip tc. Ung nhiu ru tc s en li,
sc lc di do khe mnh. Cha c gan h yu hay
lm chy nc mt, Cha phi yu lm ho lu ngy khng
khi, cha ngi nng lnh, st.
3-Cho Cu k t :
Dng Cu k t kh 100g nu chung vi cho
trng n b tinh huyt, ch thn kh, cha bnh thn
suy, huyt thiu.
4-Cha mt au , c mng mng.
Dng Cu k t tri ti, p vt ly nc ct, lc
sch, nh vo mt ngy 3 ln, hiu nghim nh thn.
5-.Cha ngi suy nhc bun phin, c kh kht.

Dng Cu k t v Ng v t bng nhau, nghin

nh, pha vi nc si ung thay tr.
6-Cha da mt nm en, mn sn si.
Dng Cu k t 10 cn (pounds), Sinh a hong
3 cn, lm thnh bt. hoc vin to bng ht nhn. MI ln
ung 10 vin vi nc nng, ung lu nhan sc xinh ti,
da mt trng tro.
7-Tng cng h min dch.
Ung nc sc Cu k c vi liu 2,5g/kg/ngy
lm tng kh nng thc bo, h thng min dch ca
ngiI gi suy gim s c iu chnh lm chuyn ha
nguyn bch cu leukocytoblast, globulin min dch trong
huyt thanh IgG, IgA, IgM u tng. Tng khng th hng
cu ca huyt thanh v tng s lng t bo c khng th
trong lch.
8-H ng huyt.
Nhng ngI gi trn 60 tui ung Cu k t
dng chit sut liu 100mg trong 4 tun th cholesterolhuyt, beta-lipoprotein v triglyceride u gim.
9-Bo v gan.
Trong Cu k t c cha betain c tc dng bo
v gan chng li nhng tn thng do tetrachlorure
carbon gy ra.
10-Chm lo suy.
NgI gi dng mi ngy 5-10g Cu k t trong
10 ngy lin tip lm tng hot ca men SOD
(Superoxide dimustase) ti 48%, Hb (Hmoglobin ) tng
12% v lipide peroxide gim 65%.
11-Lm tng bch cu chng bnh.
Nhng bnh nhn ung th, nu do cht
cyclophosphamide trong iu tr bnh ung th lm bch

cu gim, dng Cu k t mi ngy trong 2 tun l s tng

thm s lng bch cu.
Chng ch nh :
Cu k t tnh hn d b tiu chy. Nhng ngi c bnh
ng rut thng b tiu chy, hoc t v h hn th
khng c dng.

Mc lc
Dng calcium b xng li hay hi ?
Ti i hc kh cng
11
Hi hp tng giy pht theo di cp cu
ginh li s sng cho m
Nguyn nhn ca hn m,

trang

3
16

27

bin chng v cch cp cu

Trong hn m su, thn thc i v u ?
Bnh suy ty trm trng
Nh tp th Mnh mn t cu
chc nng thn phc hi tr li bnh thng
Cha bnh mt ng theo y hc ty phng
v kh cng y o
Ti i d thi hoa hu hon v
Th no l tp l cha bnh
Ch dng mt cy kim c th cu sng
ngi b tai bin mch mu no
Lc mu v ty c c th bng
Tr Phan T dip
Thuc b Ng v t
Nhng khm ph mi v nc p Cu k t
Cng dng ca Cu k t dng trong ng y

38
56
60
63
68
73
94
101
104
107
127