Entroido 2015

2 B

Mortadelo e Filemn

ndice
O autor. Biografa
Bibliografa seleccionada
Mortadelo e Filemn
Noutras linguas
Os personaxes. Trazos descritivos
Contestamos
Une os puntos
Colorea
Ordena as vietas
Onomatopeas
Completa con quen tes teu lado
Descricin
Unir caractersticas
Xogo. Os disfraces de Mortadelo
O meu Mortadelo
O meu Filemn
A mia Ofelia
Solucins das vietas

O autor. Biografa.

Francisco Ibez Talavera naceu en Barcelona o 15 de Marzo de

1936 no seo dunha familia humilde de clase media baixa. O seu pai,
alacantino, traballaba como
contable

para

diversas

empresas de Barcelona. A
sa nai era andaluza. Ten 3
irmns.

un debuxante de banda
deseada, pertencente
segunda xeracin ou xeracin do 57 da Escuela Bruguera, xunto a
outros autores.

En outubro de 1947, con once anos, publicouse o seu primeiro debuxo

na revista Chicos.

Estudou Contabilidade, Banca e Peritaxe Mercantil. Traballou de

botns para o Banco Espaol de Crdito e dende 1957 o seu traballo
o de autor de banda deseada, faceta na que creou diferentes obras
(entre series de tiras cmicas e debuxante de historietas). De todas
elas a mis salientbel e prolfica a de dous axentes peculiares:
Mortadelo e Filemn.

Bibliografa. A obra de Ibez.

As principais creacins de banda deseada deste autor son:

Ano de
creacin

Serie
Mortadelo y Filemn. Agencia de informacin.

1958

La familia Trapisonda. Un grupito que es la monda.

1958

13, Rue del Percebe.

1961

El botones Sacarino.

1963

Rompetechos.

1964

Pepe Gotera y Otilio. Chapuzas a domicilio.

1966

Mortadelo e Filemn.
A primeira aparicin destes personaxes tivo lugar na revista
Pulgarcito o 20 de xaneiro de 1958, co ttulo Mortadelo y
Filemn, agencia de informacin. O pareado debeuse a que se
adoitaba acompaar dunha rima o ttulo da serie.
Antes de chamrense como os coecemos, o autor pensou noutros
tres nomes, os cales foron:
"Mr. Cloro y Mr. Yesca, agencia detectivesca"
"Ocarino y Pernales, agentes especiales" e
"Lentejo y Fideno, detectives finos".
Os nomes definitivos decidiunos a Editorial Bruguera e parece que fan
referencia mortadela (Mortadelo) e a un filete (Filemn).[]
Nas sas orixes, Mortadelo e Filemn, os protagonistas da serie, eran
unha parodia do doutor Watson e Sherlock Holmes.
Traballan na T.I.A. (Tcnicos de Investigacin Aeroterrquea) xunto co
Superintendente Vicente, a secretaria Ofelia e o profesor Bacterio
-cientfico da organizacin-. Asemade acostuman aparecer outros
membros da TIA como Bestiajez (axente secreto) ou Irma (outra
secretaria).
Doutro lado estn malos como: Bruteztrausen, o Doctor Baclez,
Doctor Bchez, Ten-go-pis, Ku-kal-acha, El Esmirriau ou El
rana que traballan para axencias inimigas como a A.B.U.E.L.A.

(Axentes Blicos Ultramarinos Especialistas en Los Aberrantes) ou a

F.E.A. (Federacin de Espas Asociados), entroutras. incluso hai
inimigos extraterrestres como X-W-Z-96 "Profesor Von Iatum da
U.P.C.C. (Unin de Planetas Camorristas e Catalpticos).
A linguaxe est inzada de palabras e expresins propias do intre da
creacin da serie (dcada dos 50 e 60 do sculo pasado), aparecendo
termos e expresins xa non usadas ou case non usadas en casteln
como colodrillo", "beodo", "corcho", "sapristi", "mofa y befa",
"merluzo", "trolebs", "futesas", etc. propias da linguaxe daqueles
anos.
Outra caracterstica que os protagonistas trtanse de vostede,
anda sendo moi amigos.
Noutros pases, noutras linguas.
A serie foi traducida a diferentes idiomas e os nomes dos personaxes
cambian dun a outro. As temos:

Mort & Phil, en ingls.

Paling en Ko, en holands.

Mortadelo e Salaminho en portugus (Brasil)

Salamo e Mortadela en portugus (Portugal)

Flink och Fummel en sueco

Flip & Flop en dinamarqus

Mortadel et Filmon en francs (tamn Futt et Fil)

Mortadella e Filemone en italiano (tamn Mortadello e

Polpetta)

Antipi kai ymni (lese: Andirix ke Simfonix) en grego

lli ja Tlli en finlands

Clever & Smart en noruego, checo e alemn

Zriki Svargla & Sule Globus en serbio

Mortadello i Filem en cataln

Mortadelo e Filemn en galego

Mortadelc pa File en esloveno

Drtgz ve Dazlak en turco

En galego s se publicou un ttulo: O estrelato, no ano 2002.

Une cada ttulo co idioma no que se publicou.

cataln

holands ingls

alemn

esloveno

francs

turco

grego

portugus

Os personaxes.

Mortadelo

Filemn

O Sper

galego

sueco

finlands

italiano

serbio

dinamarqus

Trazos descritivos.

o protagonista e alma da parella de axentes

secretos. Fraco, alto, calvo, imaxinativo e
despistado. Viste de negro cunha longa levita,
pantaln e zapatos; e camisa branca. Ags
cando se transforma. Adoita meterse en
sarillos. Sempre est pelexando co seu xefe ou
gastndolle bromas. Malia iso, a maiora das
veces el quen remata ideando algunha
estratexia disparatada para resolver os casos
que lles encarga o Sper.
Teoricamente o cerebro da parella. xefe e
compaeiro de Mortadelo. Calvo, rabudo,
despistado e astuto. Viste zapatos marrns,
pantaln vermello e camisa branca con
gravata de lazo negra. Case todo o fan xuntos
e entndense ben. A maiora das veces ten
que cargar cas culpas polas meteduras de
zoco de Mortadelo e entn cando se enfada.
Anda todo, son amigos inseparables.
o xefe de Mortadelo e Filemn. Encrgalles
todo tipo de misins. Cando se enfada ten mal
xenio e dlles as misins mis difciles e
arriscadas.
alto, calvo, bigotudo,
mandn e rosmn. Viste traxe azul, camisa
branca con gravata negra e zapatos marrns.

Bacterio

Ofelia

o cientfico tolo da T.I.A.. Calvo, barbudo,

atolado e medios despistado. Viste traxe
verde, camisa branca e zapatos marrns.
Tamn bata branca. Pasa o tempo inventando
e facendo experimentos e cacharros para que
os axentes poidan resolver mis doadamente
as misins. Nembargantes, sempre comete
algn pequeno pero fatdico erro.
a secretaria do Sper. unha loira algo
gordia e un pouco rabuda. Lista, guapa e
feliz. Leva un vestido vermello e botas negras.
Sempre se enfada con Mortadelo e Filemn
polas bromas que lle fan. A pesar diso, est
namorada de Mortadelo e moi coqueta e moi
presumida.

Contestamos

Como se chama o autor de Mortadelo e Filemn?

En que ano naceu?

O 15 de marzo deste ano, cantos anos cumpre?

Cal foi o seu primeiro traballo?

En que ano se publicou por primeira vez Mortadelo e Filemn?

En que ano estamos? Canto pasou dende o comezo da serie?

Cal era o ttulo completo da serie?

Escribe o nome de tres series creadas polo autor de Mortadelo e

Filemn?

Que significa T.I.A.?

Rodea o nome que non se corresponde cun dos malos:

Bruteztrausen

Bestiajez

Ku-kal-acha

Doctor Bchez

Escribe o nome dunha organizacin inimiga e o significado das

sas siglas.

Cal o ttulo da nica historieta publicada en galego?

Escribe os seus nomes en ingls e en italiano

Une os puntos e descubre de que vai

disfrazado Mortadelo.

Colorea os disfraces e escribe o

nome de cada un deles.

Ordena as vietas.

Recorta e pega ordenadas as vietas.

Vietas ordenadas

Frases Feitas
En tdalas historietas de Mortadelo e Filemn abundan as frases
feitas e expresins curiosas. Algunhas delas pdelas ver de seguido
nesta actividade na que ters que unir cada unha co seu significado.
Estn postas en casteln, posto que en galego s hai un ttulo, e
ademis porque algunhas cambian dunha lingua a outra.
Meter la pata

meter o zoco

reir

Tener mala uva

trabucarse

De apa

ter mal carcter

Andar a la grea

el ms importante

Tener malas pulgas

enorme

Ser el alma de algo

ter mal carcter

Agora propoche algo mis arriscado. Vas ter que botar man do
diccionario para coecer o significado destoutras frases feitas.
Poderas dicir que significa?:
o Ser ua e carne?
o Ser todo corazn o tener un corazn de oro?
o Ser todo odos?
o Ser la mano derecha de alguien?
o Ser mano de santo?
o Ser unha alma de Deus?

FnqmacOnomatopeastxpgau

Escribe cada onomatopea no bocadillo que lle corresponde.

Completa con quen tes teu

lado.
igual que Mortadelo e Filemn se axudan para resolver as misins
que lles encarga o Sper, ti vas precisar da axuda do teu compaeiro
ou da ta compaeira, que ten a folla contraria, para completar os
datos que faltan na ta.
a alma desta parella de axentes. Ten unha tremenda capacida -

Folla 1

de para ________________ e tamn para _______________

__________________ . Sempre est pelexando con
______________ ou __________________________. Malia
todo, a maiora das veces el quen remata ideando ________
___________ para resolver os casos que lles encarga o Sper.
Teoricamente ___________ da parella. o xefe e compaeiro de Mortadelo. Case todo o fan
xuntos e entndense ben. A maiora das veces ten
que cargar ______________ polas meteduras de
a ______________ do Super.

zoco de Mortadelo e entn _______________

unha loira algo gordia e un

_______. Anda as, son amigos inseparables.

pouco rabuda. Sempre se enfurrua con Mortadelo e Filemn polas

o ____________ tolo da "T.I.A". Pasa

________________________.

o tempo ____________ e __________

A pesares diso non perde a sa

______________ experimentos para uqe

___________ ( moi presumida).

os axentes poidan resolver mis

doadamente as misin. Pero sempre
comete algn pequeno erro.
_________________________ adoitan
ser os encargados de probar os seus
experimentos e xa estn algo fartos del.

Completa con quen tes teu

lado.
igual que Mortadelo e Filemn se axudan para resolver as misins
que lles encarga o Sper, ti vas precisar da axuda do teu compaeiro
ou da ta compaeira, que ten a folla contraria, para completar os
datos que faltan na ta.
a alma desta parella de axentes. Ten unha ___________

Folla 2

_____________ para disfrazarse e tamn para meterse

en sarillos. Sempre _________ ________________ con
Filemn ou gastndolle bromas. Malia todo, a maiora das
veces _________________ remata ideando alguna estratexia para resolver os casos que lles encarga __________.
Teoricamente o cerebro da parella. o _______
e ______________ de Mortadelo. Case todo o
fan ____________ e ____________________.
A maiora das veces ten que cargar cas culpas das
meteduras de zoco de Mortadelo e entn enfurr a ______________ do Sper.

ase. Anda as, son amigos _________________.

unha loira algo ____________

e un pouco ____________.

o cientfico _______ da "T.I.A". Pasa o

Sempre se enfurrua con Morta-

tempo inventando e facendo experimen-

delo e Filemn polas bromas que

tos para que os axentes poidan resolver

lle fan. A pesares diso non perde

mis doadamente as misin. Pero sempre

a sa coquetera ( moi _______

comete algn ________________ erro.

__________).

Mortadelo e Filemn adoitan ser os encargados de probar os seus ____________

e xa estn algo ___________________.

Completa a descricin cas

palabras:
alto calvo rosmn bigote azul mandn branca
camisa traxe zapatos gravata negra enfada - marrns
o xefe de Mortadelo e Filemn. un home _______________, con
pouco

pelo _______________-. Ten un _____________ moi

grande.
Viste sempre cun ________________ de cor
_____________, debaixo leva unha ____________ de

cor

_____________ anoada cunha ___________

_______________ e calza uns __________________

____________________.
Sempre est bastante ledo menos cando se _______________________
cos axentes e vlvese un ________________.
Como o xefe, moi ___________________.

Redixe ti agora outra cas palabras:

loira cabelo rizado cara redonda sorrinte guapa presumida
vestido vermello botas negras aros secretaria

Une
Trazos

Calvo

Personaxe

Fai

inventa

Alto
secretaria
Gorda

Gafas

disfrzase

Barbudo
manda
Gravata de lazo

Loira

Rosmn

investiga

confndese
Bata

Gravata

bromea

Presumida
persigue
bigotudo

Xogo: os disfraces de Mortadelo

Cranse dous grupos de igual nmero de participantes, s que se lles d
unha folla cun vocabulario e unhas preguntas clave. Poden usala a modo de
exemplo e usar calquera palabra ou pregunta que se lles ocorra.
De seguido escllese un membro dun grupo e dselle un debuxo de
Mortadelo disfrazado. (Ou ben, suxrese un disfrace).
O grupo 1 far unha pregunta alumno seleccionado, usando o vocabulario
e as
preguntas clave da folla.
Despois o grupo 2 realizar a sa pregunta.
Cada disfrace vale 25 puntos e por cada pregunta efectuada descntanse 5
puntos.
Unha vez adiviado o disfrace, sae un alumno do grupo contrario para que
responda s preguntas.
Gaar a equipa que mis puntos consiga.
VOCABULARIO
Prendas de vestir: casco,
mocasns, gorra, mandil,
bombachos, sombreiro, quimono,
botas, camisa, mono, chaleco,
gravata de lazo,
pantaln, saia, camiseta, blusa,
zapatos de tacn, chaquetia,

PREGUNTAS CLAVE
Leva casco?
Usa sombreiro?
Leva pantaln longo / curto?
Leva zapatos?
Utiliza un extintor?
Usa desaparafusador?

boina, capa, chaqueta, turbante,

cinto,
bata, gravata, zapatillas de
deporte, bufanda, luvas.

Utiliza ladrillos?
Etc.

Utensilios e outros obxectos:

mazo, chave inglesa, moa,
ladrillo, pipa, desaparafusador,
coitelo, cemento, esptula,
pistola, tixola, extintor, trapo,

Solucins das
vietas