Professional Documents
Culture Documents
ngha: Khi thit k h thng t ng, mun h thng c c cht lng cao th
khng th b qua nhiu
1.3.4. Nguyn tc d tr
V nguyn tc 3 lun coi thng tin cha y phi phng cc bt trc xy
ra v khng c dng ton b lc lng trong iu kin bnh thng. Vn d tr
khng s dng, nhng cn m bo cho h thng vn hnh an ton.
1.3.5. Nguyn tc phn cp
Mt h thng iu khin phc tp cn xy dng nhiu lp iu khin b sung
cho trung tm. Cu trc phn cp thng s dng l cu trc hnh cy.
a s h thng iu khin trong cc dy chuyn sn sut hin nay c th chia
lm 3 cp:
- Cp thc thi: iu khin thit b, c tn hiu t cm bin.
- Cp phi hp
- Cp t chc v qun l
Cu hi n tp chng 1
1. H thng iu khin t ng c th phn loi nh th no?
2. H thng iu khin c my phn t c bn?
3. Hy nu cc quy tc iu khin c bn iu khin mt h thng iu
khin?
4. Nu cc bc thit lp mt h thng iu khin?
a0
dny
d n 1 y
dy
d mx
d m 1 x
dx
...
a
y
(
t
)
b
... bm 1 bm x(t )
n 1
n 1
n
0
m 1
n
n 1
m
m 1
dt
dt
dt
dt
dt
dt
Trong :
n - bc ca h thng, h thng hp thc nu n m.
ai, bi - thng s ca h thng
2.1.2. Mt s v d m t h thng bng phng trnh vi phn
- c tnh ng hc tc xe t
B
K . y(t ) f (t )
dt 2
dt
Trong :
M - khi lng tc ng ln bnh xe, B h s ma st, K cng
l xo (thng s h thng)
f(t) - lc do sc: tn hiu vo
y(t) - dch chuyn ca thn xe: tn hiu ra
M
- c tnh ng hc thang my
2.2. Hm truyn
2.2.1. Bin i Laplace
a. Khi nim v tnh cht ca php bin i Laplace
Khi s dng cc php bin i tn hiu h thng t min thi gian sang min
khc thun tin trong vic x l tn hiu. Nh trong h thng lin tc ngi ta hay
s dng php bin i Laplace bin i t min thi gian sang min tn s phc.
Cc phng trnh vi tch phn s chuyn i thnh cc phng trnh i s thng
thng.
Trong cc h thng ri rc ngi ta hay s dng php bin i Z chuyn tn
hiu t min thi gian sang min tn s phc. Trong thc t ngi ta cn s dng cc
php bin i khc x l tn hiu nh gii tng quan, m ho c hiu qu, chng
nhiu,.
Thc hin cc php bin i c cng c ton hc nh my tnh s, cng c ph
bin v hiu qu l phn mm Matlab hay thc hin bin i bng tay.
- Khi nim: Cho hm f(t) l hm xc nh vi t 0, bin i Laplace ca hm
f(t) l:
F ( s) L{ f ( x)} f (t )e st dt
0
(2.7)
trong :
3. Tch phn I f (t )e st dt hi t.
0
- Tnh cht :
Gi thit f(t) v g(t) l hai hm theo thi gian c bin i Laplace tng ng:
L f (t ) F (s)
Lg (t ) G(s)
Tnh tuyn tnh
La. f (t ) b.g (t ) a.F (s) b.G(s)
nh l chm tr
L f (t T ) e Ts F (s)
nh ca o hm
d ( f (t ))
L
s.F ( s) F (0 )
dt
nh ca tch phn
F ( s)
L f (t )dt
s
0
nh l gi tr cui
lim f (t ) lim s.F ( s)
t
s 0
Lu (t )
1
s
- Hm dirac: thng dng m t nhiu
L (t ) 1
(t )dt 1
Lt.u (t )
1
s2
Le at .u (t )
Bin i Laplace
- Hm sin
1
sa
L(sin t ).u (t )
Bin i Laplace
Bng bin i Laplace ca cc hm c bn
s 2
2
TT
f(t)
F(s)
TT
f(t)
(t )
14
e at sin t
u (t )
1
s
15
e at cost
sa
( s a) 2 2
1
s2
16
sinht
s 2
t n 1
,n Z
(n 1)!
1
sn
17
cosht
s
s 2
e at
1
sa
18
df (t )
dt
t.e at
1
( s a) 2
19
d 2 f (t )
dt 2
8
9
t n 1
e at , n Z
(n 1)!
1 e
at
1
(e at e bt )
ab
1
( s a) n
20
a
s( s a)
21
d n f (t )
dt n
t.dt
1
22 f (t ).ut )
( s a)( s b)
F(s)
( s a) 2 2
s 2 .F ( s) f (00 )
s n .F ( s ) f (00 )
...
df (0)
dt
d n f (0)
dt n
df (0)
dt
F ( s) f 1 (0)
s
s
a st F (s)
10
sin t
11
cost
12
13
s 2
s
2
s 2
2
23 a. f 1 (t ) b. f 2 (t )
24
sin(t )
s. sin . cos
25
s2 2
cos(t )
s. cos . sin
s2 2
e at f (t )
t. f (t )
F ( s a)
dF ( s )
ds
Ghi ch: S dng bng phi nhn vi hm u(t), hay tha mn iu kin f(t) = 0
khi t < 0
2.2.2. Hm truyn
a. Khi nim
Xt h thng tuyn tnh bt bin lin tc, m t bi phng trnh vi phn:
d n c(t )
d n 1c(t )
dc(t )
a
... a n 1
an c(t )
1
n
n 1
dt
dt
dt
d m r (t )
d m 1 r (t )
dr(t )
b0
b
... bm 1
bm r (t )
1
m
m 1
dt
dt
dt
Bin i Laplace 2 v phng trnh trn, tnh cht nh ca o hm, gi
thit iu kin u bng 0, ta c:
a0
a0 s n C ( s) an 1 s n 1C ( s) ... an 1 sC ( s) an C ( s)
b0 s m R( s) bm 1 s m 1 R( s) ... bm 1 sR( s) bm R( s)
Hm truyn ca h thng:
G( s)
a0 s n C ( s) an 1 s n 1C ( s) ... an 1 sC ( s) an C ( s)
b0 s m R( s) bm 1 s m 1 R( s) ... bm 1 sR( s) bm R( s)
1
RC.s 1
+ Mch vi phn bc 1:
Hm truyn: G ( s)
Hm truyn: G ( s)
RC.s
RC.s 1
+ Mch sm pha:
Hm truyn: G ( s) K C
Ts 1
Ts 1
Trong : K C
+ Mch tr pha:
R2
RRC
R R2
; T 1 2 ; 1
1
R1 R2
R1 R2
R2
Hm truyn: G ( s) K c
Ts 1
Ts 1
Trong :
Kc 1;
T ( R1 R2 )C ;
Hm truyn: G( s) K p
Trong :
Kp
R2
R1
Hm truyn: G ( s) K p
Trong :
Ki
s
Kp
R2
R1
Ki
1
R1C
Hm truyn: G(s) K p K d .s
Trong :
Kp
R2
R1
K d R2 C
R2
1
R1 R2
Hm truyn: G( s) K p
Trong :
Ki
K d .s
s
1
R
; K d R2 C
K p 2 ; Ki
R1C
R1
- L : in cm phn ng
- : tc ng c
- R : in tr phn ng
- Mt : moment ti
- U : in p phn ng
- B : h s ma st
- E : sc phn in ng
- J : moment qun tnh
p dng nh lut Kirchoff cho mch in phn ng:
di (t )
U u (t ) iu (t ) Ru Lu u Eu (t )
dt
Eu (t ) K .. (t )
Trong :
K h s
t thng kch t
p dng nh lut Newton cho chuyn ng quay ca trc ng c:
d (t )
M (t ) M t (t ) B (t ) J
dt
M (t ) K ..iu (t )
Trong :
Bin i Laplace cc phng trnh trn ta c:
U u (s) I u (s) Ru Lu sI u (s) Eu (s)
Eu (s) K .. (s)
M (s) M t (s) B(s) Js(s)
M (s) K ..I u (s)
t : Tu
Lu
- hng s thi gian in t ca ng c
Ru
J
- hng s thi gian in c ca ng c
B
Thay vo cc phng trnh ta c h phng trnh in v ng hc ca ng c
in mt chiu:
U ( s ) Eu ( s )
I u ( s) u
Ru (1 sTu )
Tc
Eu (s) K .. (s)
( s)
M ( s) M t ( s)
B(1 sTc )
a)
c tnh ca l in tr a) chnh xc
b)
b) gn ng
Hm truyn c xc nh gn ng theo:
C ( s)
G( s)
R( s )
Tn hiu vo ca h thng l nhit dng hm nc n v (cng sut trn in
tr 100%) R( s)
1
s
trong f (t ) K (1 e t / T )
2
T y: F ( s)
K
s(1 sT2 )
Ke sT
s(1 sT2 )
1
Hm truyn
G( s)
C ( s) Ke sT
R( s) 1 sT2
1
- Hm truyn t
F ( s) Ms B sT 1
1
M
; T
B
B
- H thng gim xc ca t, xe my
Trong : K
d 2 y (t )
dy(t )
B
K . y (t ) f (t )
2
dt
dt
Trong :
l xo
f(t): lc do xc
y(t): dch chuyn ca thn xe
Hm truyn
G( s)
Y ( s)
1
2
F ( s) Ms Bs 1
( s) M T s 2 Bs
- Hm truyn ca cm bin
Hm truyn: G ( s) Gi ( s)
i 1
Hm truyn: G ( s) Gi ( s)
i 1
- H thng hi tip m
Hm truyn: Gk ( s)
G(s)
1 G(s) H ( s)
- H thng hi tip m n v
Hm truyn: Gk ( s)
G( s)
1 G( s)
Hm truyn: Gk ( s)
G ( s)
1 G ( s) H ( s)
Hm truyn: Gk ( s)
G( s)
1 G(s)
x3 x1G
x2 x1
1 1
Gx1 x1
G G
Chuyn im r nhnh t pha sau ra pha trc 1 khi:
x3 x1G
x 2 x3
x3 x1G
x3 x1G
x2 x3 x1G
x2 x1G
x2 ( x1 x3 )G
x2 x1G x3G ( x1 x3 )G
x2 x1G x3
x2 ( x1 x3
1
)G x1G x3
G
x4 ( x1 x2 ) x3
x4 ( x1 x3 ) x2
x4 x1 x2 x3
x4 ( x1 x2 ) x3
Bi gii:
Chuyn v tr hai b tng 1 v 2, rt gn GA(s)=[G3(s)//G4(s)]
GB (s) 1 G1 (s)
GC ( s)
G2 ( s )
G2 ( s )
Bi gii:
Chuyn v tr hai b tng 2 v 3, chuyn im r nhnh ra sau G2(s)
GA
H1
G2
GB
G2
1 G2 H 2
GC 1 G A 1
H 1 G2 H 1
G2
G2
GD GB GC G3
G G G3 H 1
G2
G2 H 1
G3 2 3
1 G 2 H 2 G2
1 G2 H 2
G2 G3 G3 H 1
G2 G3 G3 H 1
GD
1 G2 H 2
GE
G G G3 H 1
1 GD H 3
1 G2 H 2 G2 G3 H 3 G3 H 1 H 3
1 2 3
H3
1 G2 H 2
G2 G3 G3 H 1
1 G1GE
1 G1
1 G2 H 2 G2 G3 H 3 G3 H 1 H 3
Gt
G1G2G3 G1G3 H1
1 G2 H 2 G2G3 H 3 G3 H1H 3 G1G2G3 G1G3 H1
Bi gii:
Chuyn b tng 3 ra trc G1(s), sau i v tr 2 b tng 2 v 3. Chuyn
im r nhnh 4 ra sau G2(s)
Mt s nhn xt
Phng php bin i s khi l mt phng php n gin.
Khuyt im ca phng php bin i s khi l khng mang tnh h
thng, mi s c th c th c nhiu cch bin i khc nhau, ty theo trc gic ca
ngi gii bi ton.
Khi tnh hm truyn tng ng ta phi thc hin nhiu php tnh trn cc
phn thc i s, i vi cc h thng phc tp cc php tnh ny hay b nhm ln.
Phng php bin i tng ng s khi ch thch hp tm hm truyn
tng ng ca cc h thng n gin.
i vi cc h thng phc tp ta c mt phng php hiu qu hn, l
phng php s dng tn hiu s c cp n mc tip theo
2.3.2. S dng tn hiu
a. nh ngha
i, j
i, j,m
L L
i
i, j
L L L
i
i , j ,m
Bi gii:
- ng tin:
G1 G2 G3 G4 G5:
P1 G1G2G3G4G5
G1 G6 G4 G5:
P2 G1G4G5G6
G1 G2 G7:
P3 G1G2 G7
- Vng kn:
G4 H1:
L1 G4 H1
G2 G7 H2:
L2 G2 G7 H 2
G6 G4 G5 H2:
L3 G4 G5G6 H 2
G2 G3 G4 G5 H2:
L4 G2 G3G4 G5 H 2
- Cc nh thc con
1 1
2 1
3 1 L4
Bi gii:
Bin i tng ng s khi v s dng tn hiu
- ng tin:
G1 G2 G3:
P1 G1G2 G3
G1 H1 G3
P2 G1G3 H1
- Vng kn:
G2 H2:
L1 G2 H 2
G2 G3 H3:
L2 G2 G3 H 3
G1 G2 G3 -1
L3 G1G2 G3
H1 G3 H3
L4 G3 H1 H 3
G1 H1 G3 -1
L5 G1G3 H1
- nh thc con
1 1
2 1
G1G2 G3 G1G3 H 1
Gt
1 G2 H 2 G2 G3 H 3 G1G2 G3 G3 H 1 H 3 G1G3 H 1
Bi gii:
Bin i s
- ng tin:
R(s) G1 G2 G3 C(s)
R(s) 1 G4 1 C(s)
- Vng kn:
L1: G1 -H2
P1 G1G2 G3
P2 G 4
L1 G1 H 2
L2: G1 G2 -H1
L2 G1G2 H1
L3: G1 G2 G3 -1
L3 G1G2 G3
L4: G2 G3 -H3
L4 G2 G3 H 3
L5: G4 -1
L5 G4
- nh thc con
1 1
2 1 ( L1 L2 L4 ) L1 L4
a n1
a12
a 22
...
an 2
... a1n
... a 2 n
... ...
... a nn
b1
b
B 2
...
bn
C c1
c2
... cn
t :
K
B
1
x 2 (t ) x1 (t )
x2 (t )
f (t )
x2 (t ) y (t )
M
M
M
x (t ) 0
1 x (t ) 0
B 1 1 f (t )
1 K
x (t )
x 2 (t ) M
M 2 M
x1 (t )
y (t ) 1 0
x2 (t )
x (t ) A.x(t ) B. f (t )
1
y (t ) C.x(t )
0
A K
M
1
B
M
0
B 1
M
C 1 0
3.1.2. Cc v zero
Cho h thng t ng c hm truyn l:
b 0 s m b1s m 1 ... b m 1s b m
G(s)
a 0 s n a 1s n 1 ... a n 1s a n
t:
iu kin n nh
Tnh n nh ca h thng ph thuc vo v tr cc cc.
H thng c tt c cc cc c phn thc m (c tt c cc cc u nm bn tri
mt phng phc): h thng n nh.
H thng c cc c phn thc bng 0 (nm trn trc o), cc cc cn li c
phn thc bng m: h thng bin gii n nh.
H thng c t nht mt cc c phn thc dng (c t nht mt cc nm bn
phi mt phng phc): h thng khng n nh.
Phng trnh c trng (PTT)
Phng trnh c trng: phng trnh A(s) = 0
a thc c trng: a thc A(s)
- H thng hi tip
y( t ) C.x ( t )
Phng trnh c trng: det(sI A) 0
3.2. Tiu chun n nh i s
3.2.1. iu kin cn
iu kin cn h thng n nh l tt c cc h s ca phng trnh c
trng phi khc 0 v cng du.
V d: H thng c phng trnh c trng:
s 3 3s 2 2s 1 0 Khng n nh (c h s m)
s 4 2s 2 5s 3 0 Khng n nh (c h s bng 0)
s 4 4s 3 5s 2 2s 1 0
a 0 s n a 1s n 1 ... a n 1s a n 0
Mun xt tnh n nh ca h thng theo tiu chun Routh, trc tin ta thnh
lp bng Routh theo qui tc:
+ Bng Routh c n+1 hng.
+ Hng 1 ca bng Routh gm cc h s c ch s chn.
+ Hng 2 ca bng Routh gm cc h s c ch s l.
+ Phn t hng i ct j ca bng Routh (i 3) c tnh theo cng thc:
c i , j c i 2, j1 i c i 1, j1
Vi i
c i 2,1
c i 1,1
sn
c11 a0
c12 a2
c13 a4
c14 a6
s n 1
c21 a1
c22 a3
c23 a5
c24 a7
c11
c21
s n 2 c31 c12 3c22 c32 c13 3c23 c33 c14 3c24 c34 c15 3c25
c21
c31
cn 3,1
cn 2,1
s1
cn 2,1
cn 1,1
s0
n 1
cn1 cn 2, 2
n cn 1, 2
s 4 4s 3 5s 2 2s 1 0
s4
s3
s2
c21
9 8
4:
c31
2 9
1
9
5 2
4
2
c41 c22 4 c32
1
1 0 1
4
c42 c23 4 c33
8
0 00
9
c31 9 10 81
:
c41 2 9 20
8 10
2 1
9
9
c51 c32 5 c42
s0
c
1
3 11
c21 4
81
0 1
20
G(s)
50
s(s 3)(s 2 s 5)
H(s)
1
s2
Bi gii:
Phng trnh c trng ca h thng:
1 G(s)H(s) 0
1
50
1
0
2
s(s 3)(s s 5) s 2
H thng khng n nh v ct 1 i du 2 ln
V d 3: Tm iu kin ca K h thng n nh
G(s)
K
s(s s 1)(s 2)
2
Bi gii:
Phng trnh c trng ca h thng
1 G(s) 0
1
K
0
s(s s 1)(s 2)
2
s(s 2 s 1)(s 2) K 0
s 4 3s 3 3s 2 2s K 0
Bng Routh:
iu kin
9
2 K 0
7
K 0
14
K 0
0K
14
9
Trng hp c bit
Nu bng Routh c h s ct 1 ca hng no bng 0, cc h s cn li ca
hng khc 0 th ta thay h s bng 0 ct 1 bi s dng nh ty , sau qu
trnh tnh ton c tip tc.
V d 4: Xt tnh n nh ca h thng c phng trnh c trng
s 4 2s 3 4s 2 8s 3 0
Gii:
Bng Routh
s 5 4s 4 8s 3 8s 2 7s 4 0
Bi gii:
Bng Routh
dA0 (s)
8s 0
ds
Nghim ca a thc ph (cng chnh l nghim ca phng trnh c trng:
A 0 (s) 4s 2 4 0
s j
Kt lun:
+ Cc h s ct 1 bng Routh khng i du nn phng trnh c trng khng
c nghim nm bn phi mt phng phc.
+ Phng trnh c tnh c 2 nghim nm trn trc o.
+ S nghim nm bn tri mt phng phc l 5 2 = 3
H thng bin gii n nh
3.2.3. Tiu chun Hurwitz
Cho h thng c phng trnh c trng:
a 0 s n a 1s n 1 ... a n 1s a n 0
Mun xt tnh n nh ca h thng theo tiu chun Hurwitz, trc tin ta
thnh lp ma trn Hurwitz theo qui tc:
+ Ma trn Hurwitz l ma trn vung cp nn.
+ ng cho ca ma trn Hurwitz l cc h s t a1 n an.
+ Hng l ca ma trn Hurwitz gm cc h s c ch s l theo th t tng dn
nu bn phi ng cho v gim dn nu bn tri ng cho.
+ Hng chn ca ma trn Hurwitz gm cc h s c ch s chn theo th t tng
dn nu bn phi ng cho v gim dn nu bn tri ng cho.
- Dng ma trn Hurwitz
a1
a
0
0
0
...
a3
a2
a1
a0
...
a5
a4
a3
a2
...
a7
a6
a5
a4
...
0
0
0
0
...
an
...
...
...
...
...
x 3 4x 2 3x 2 0
Bi gii:
Ma trn Hurwitz
a 1 a 3 0 4 2 0
a a a 1 3 0
2
4
0
0 a 1 a 3 0 4 2
Cc nh thc:
1 a 1 4
a1
a0
a3 4 2
4.3 2.1 10
a2 1 3
a1
a3
3 a 0
a2
a4 a3
a1
a3
a1
a3
a0
a2
2.
4 2
1 3
2(4.3 2.1) 20
a i 0; i 0,2
+ H bc 3 n nh nu phng trnh c trng tha mn iu kin:
a i 0; i 0,3
a 1a 3 a 0 a 2 0
+ H bc 4 n nh nu phng trnh c trng tha mn iu kin:
a i 0; i 0,4
a 1a 3 a 0 a 2 0
a a a a a 2 a 2 a 0
0 3
1 4
1 2 3
s1 = 0
s1 = -0,268
s1 = -0,586
s2 = -4
s2 = -3,732
s2 = - 3,414
K= 3
K= 4
K= 5
K= 6
K= 7
K= 8
s1 = -1
s1 = - 2
s1 = -2 + j
s1 = -2 + j1,41
s1 = -2 + j1,73
s1 = -2 + j2
s2 = -3
s2 = -2
s2 = -2 j
s2 = -2 j1,41
s2 = -2 j1,73
s2 = -2 j2
N(s)
D(s)
G
(
s
)
(
2
l
1
)
Qui tc v QNS
Qui tc 1: S nhnh ca qu o nghim s bng bc ca phng trnh c tnh
bng s cc ca phng trnh G0(s) = n.
Qui tc 2:
+ Khi K = 0: cc nhnh ca qu o nghim s xut pht t cc cc ca G0(s).
+ Khi K tin n +: m nhnh ca qu o nghim s tin n m zero ca
G0(s), n-m nhnh cn li tin n theo cc tim cn xc nh bi qui tc 5 v qui tc
6.
Qui tc 3: Qu o nghim s i xng qua trc thc.
nm
Qui tc 6: Giao im gia cc tim cn vi trc thc l im A c ta xc
nh bi:
n
pole zero
OA
i 1
pi zi
i 1
nm
nm
Trong : (pi v zi l cc pole v cc zero ca G0(s) )
Qui tc 7: im tch nhp (nu c) ca qu o nghim s nm trn trc thc
v l nghim ca phng trnh:
dK
0
ds
Qui tc 8: Giao im ca qu o nghim s vi trc o c th xc nh bng
cch p dng tiu chun RouthHurwitz hoc thay s = j vo phng trnh c trng.
Qui tc 9: Gc xut pht ca qu o nghim s ti cc phc pj c xc nh
bi:
m
i 1
i 1
i j
G (s)
K
s(s 2)(s 3)
Gii:
Phng trnh c trng ca h thng:
K
1 G(s) 0 1
0
s(s 2)(s 3)
Cc cc: p1 = 0, p2 = -2, p3 = -3
Cc zero: khng c
Tim cn:
(2l 1) (2l 1)
nm
nm
OA
1 3
2
3
30
im tch nhp:
K s(s 2)(s 3) (s 3 5s 2 6s)
dK
(3s 2 10s 6)
ds
s 2,549
dK
0
1
ds
s 2 0,785
Giao im ca QNS vi trc o:
Cch 1: Dng tiu chun Hurwitz
loi
s 3 5s 2 6s K 0 (*)
iu kin n nh:
K 0
K 0
5.6 1.K 0
a 1a 2 a 0 a 3 0
0 K 30
im QNS vi trc o
s1 5
s 2 j 6
s 3 5s 2 6s 30 0
s 3 j 6
Giao im vi trc o l cc nghim ch c phn o (s2 v s3) vi s1 = -5, giao
im ti gc ta
Cch 2:
s 3 5s 2 6s K 0
Thay s = j vo phng trnh
( j ) 3 5( j ) 2 6( j ) K 0
j 3 5 2 6 j K 0
j 3 6 j 0
2
5 K 0
K 0
6
K 30
G (s)
K
s(s 2 8s 20)
Gii:
Phng trnh c trng ca h thng:
1 G( s) 0
1
K
0
s(s 8s 20)
2
Cc cc: p1 0 , p 2,3 4 j2
Cc zero: khng
Tim cn :
(2l 1) (2l 1)
2
3
nm
nm
[0 (4 j2) (4 j2)] 0
8
30
3
- im tch nhp cc ng QNS
OA
s 3 8s 2 20s K 0
Thay s = j vo phng trnh
( j ) 3 8( j ) 2 20( j ) K 0
j 3 8 2 20 j K 0
j 20 j 0
2
8 K 0
3
K 0
20
K 160
2
) 90]
4
G(s)
K(s 1)
s(s 3)(s 2 8s 20)
Gii:
Phng trnh c trng ca h thng:
1 G( s) 0
1
K ( s 1)
0
s( s 3)( s 2 8s 20)
Cc cc: p1 = 0, p2 = - 3, p3,4 = - 4 j2
Cc zero: z1 = -1
Tim cn
(2l 1) (2l 1)
nm
nm
OA
2
3
4 1
- im tch nhp
K
dK 3s 4 26s 3 77 s 2 88s 60
ds
(s 1) 2
s 3, 4 0,66 j0,97
- Giao im ca QNS vi trc o:
dK
0
ds
Thay s = j
( j) 4 11( j ) 3 44( j) 2 (60 K)( j ) K 0
4 11 j 3 44 2 (60 K) j K 0
4 44 2 K 0
3
11 (60 K ) 0
K 0
5,893
K 322
j1,314
K 61,7
3 33,7 o
K
10
GC ( s) K P I
s 9s 3
s
Cho KI = 2.7, hy v QNS ca h thng sau y khi KP = 0 +,
bit rng dKP / ds = 0 c 3 nghim l -3; - 3; 1,5.
Khi KP =270, KI = 2.7 h thng c n nh hay khng?
Gii:
Phng trnh c trng ca h thng:
1 GC (s)G(s) 0
G( s)
2,7
10
1 KP
0
2
s s 9s 3
Trong :
M( ) G( j ) P 2 ( ) Q 2 ( )
( ) G ( j ) tg 1
Q( )
P( )
p ng bin
p ng pha
ngha vt l:
+ p ng bin cho bit t l v bin (h s khuch i) gia tn hiu ra
v tn hiu vo theo tn s.
+ p ng pha cho bit lch pha gia tn hiu ra v tn hiu vo theo tn s.
3.4.3. Biu Bode Biu Nyquist
Biu Bode: l hnh v gm 2 thnh phn:
Biu Bode v bin : l th biu din mi quan h gia logarith ca p
ng bin L() theo tn s
L() 20lgM() [dB]
Biu Bode v pha: l th biu din mi quan h gia p ng pha ()
theo tn s .
C hai th trn u c v trong h ta vung gc vi trc honh c
chia theo thang logarith c s 10.
G( j ) K
Bin :
M ( ) K
Pha:
( ) 0
G(s)
1
s
L( ) 20 lg K
c tnh tn s:
G ( j )
Bin :
M ( )
Pha:
1
1
j
j
( ) 90 o
G( s) s
G( j ) j
Bin :
M ( )
Pha:
( ) 90 o
L( ) 20 lg( )
G( s)
1
Ts 1
L( ) 20 lg( )
c tnh tn s:
G( j )
Bin :
M ( )
Pha:
( ) tg 1 (T )
Tj 1
1
1 T
2
K (1 Tj _
1 T 2 2
L( ) 20 lg 1 T 2 2
V gn ng biu bin
1
ng thng nm ngang trng trc honh
T
1
ng thng c dc -20dB/dec
Khu sm pha bc 1
Hm truyn:
c tnh tn s:
Bin :
G(s) Ts 1
G( j ) Tj 1
M ( ) 1 T 2 2 L( ) 20 lg 1 T 2 2
( ) tg 1 (T )
V gn ng biu bin
Pha:
1
ng thng nm ngang trng trc honh
T
1
ng thng c dc + 20dB/dec
T
Khu dao ng bc 2
1
T s 2Ts 1
Hm truyn:
G( s)
c tnh tn s:
G( j )
Bin :
M ( )
0 1
1
T 2Tj 1
2
1
(1 T 2 2 ) 2 4 2T 2 2
L( ) 20 lg (1 T 2 2 ) 2 4 2T 2 2
Pha:
2T
2
2
1 T
( ) tg 1
V gn ng biu bin
1
ng thng c dc - 40dB/dec
T
Khu tr hon
Hm truyn:
G(s) e Ts
c tnh tn s:
G( j ) e Tj
Bin :
M ( ) 1
Pha:
( ) T
L( ) 0
G ( s) Gi ( s)
i 1
c tnh tn s:
l
G ( j ) Gi ( j )
i 1
Bin :
M ( ) M i ( )
i 1
L( ) Li ( )
i 1
Pha:
( ) i ( )
i 1
Biu Bode ca h thng (gm nhiu khu ghp ni tip) bng tng biu
Bode ca cc khu thnh phn
V gn ng biu Bode bin bng ng tim cn
Gi s hm truyn ca h thng c dng:
L( ) 20 lg K 20 lg 0
0 l tn s tha mn 0 < 1. Nu 1 > 1 th c th chn 0 =1.
Bc 3: Qua im A, v ng thng c dc:
(- 20 dB/dec ) nu G(s) c khu tch phn l tng
1
1
100 (rad / s)
T2 0,01
1
Biu Bode qua im A c ta
L( ) 20 lg K 20 lg 100 40
Gii:
- dc on CD:
54 26
40(dB / s)
2 1,301
- Cc tn s gy:
40 26
0,7
20
1 10 0,7 5(rad / s)
lg 2 1,301
2 101,301 20(rad / s)
lg 3 2
3 10 2 100 (rad / s)
lg 1 0
Hm truyn cn tm c dng:
K (T1 s 1)(T2 s 1) 2
G( s)
s(T3 s 1) 2
20 lg K 40 K 100
T1
T2
T3
1
1
2
1
1
0,2
5
1
0,05
20
1
0,01
100
( ) 180 o
( ) (rad )
GM
GM L( )
M ( )
d tr pha (FM Phase Margin):
M 180 o (c )
Gii:
V G(s) n nh nn G(s) khng c cc nm bn phi mt phng phc, do
theo tiu chun Nyquist h kn n nh nu ng cong Nyquist G(j) ca h h
khng bao im (-1, j0)
Trng hp 1: G(j) khng bao im (-1, j0) h kn n nh.
Trng hp 2: G(j) qua im (-1, j0) h kn bin gii n nh;
Trng hp 3: G(j) bao im (-1, j0) h kn khng n nh.
V d 2: Hy nh gi tnh n nh ca h thng hi tip m n v, bit rng
hm truyn h h G(s) l:
K
G(s)
s(T1s 1)(T2 s 1)(T3s 1)
Gii:
Biu Nyquist:
n nh
Khng n nh
Khng n nh
Cho h thng h khng n nh c c tnh tn s nh cc hnh v di y.
Hi trng hp no h kn n nh.
n nh
Khng n nh
Gii:
c tnh tn s ca h thng l: G ( j )
Bin :
M ( )
K
(Tj 1) n
1
1 T
2
( ) n.tg 1 (T )
Pha:
Biu Nyquist:
iu kin n nh: ng cong Nyquist khng bao im (-1, j0). Theo biu
Nyquist, iu ny xy ra khi:
M ( ) 1
Ta c: ( ) n.tg 1 (T )
tg 1 (T )
1
tg
T n
Do : M ( ) 1
T tg
n
K
2
T 2 1 tg 1
T n
2 1
K T tg 1
T n
GM 0
M 0
H thng n nh
c 5
2
L( ) 35dB
(c ) 270 0
GM 35dB
M 180 0 270 0 90 0
Do GM < 0 v FM < 0 nn h thng kn khng n nh.
Ch : Trng hp h thng hi tip m nh hnh v, vn c th p dng tiu
chun n nh Nyquist hoc Bode, trong trng hp ny hm truyn h l G(s)H(s).
e xl lim e( t )
e xl lim sE(s)
t
s 0
4.1.2. p ng qu :
vt qu
Hin tng vt qu: l hin tng p ng ca h thng vt qu gi tr xc
lp ca n.
4.2. Sai s xc lp
4.2.1. Biu thc sai s xc lp
R( s )
1 G( s) H ( s)
Ta c:
E ( s)
Suy ra:
s 0
sR( s)
1 G( s) H ( s)
1
1 K p
vi
1
s
K p lim G( s) H ( s) - h s v tr
s 0
e xl
1
1 Kv
G( s)
1
s2
vi
K v lim G(s) H ( s) - h s vn tc
s 0
b)
c)
a) G(s)H(s) khng c khu tch phn l tng
b) G(s)H(s) c mt khu tch phn l tng
c) G(s)H(s) c nhiu hn mt khu tch phn l tng
4.2.4. Sai s xc lp khi tn hiu vo l hm parabol
Tn hiu vo l hm parabol: G ( s)
Sai s xc lp:
a)
e xl
1
1 Ka
1
s3
vi
b)
c)
Nhn xt:
+ Mun exl ca h thng i vi tn hiu vo l hm nc bng 0 th hm truyn
G(s)H(s) phi c t nht 1 khu tch phn l tng.
+ Mun exl ca h thng i vi tn hiu vo l hm dc bng 0 th hm truyn
G(s)H(s) phi c t nht 2 khu tch phn l tng.
+ Mun exl ca h thng i vi tn hiu vo l hm parabol bng 0 th hm
truyn G(s)H(s) phi c t nht 3 khu tch phn l tng.
4.3. p ng qu
4.3.1. H qun tnh bc 1
K
Ts 1
1
H qun tnh bc 1 c mt cc thc: p1
T
1 K
p ng qu : C ( s) R( s)G( s)
s Ts 1
t
T
c(t ) K (1 e )
t
T
c(t ) K (1 e )
Hm truyn h dao ng bc 2:
K n2
K
1
G(S ) 2 2
2
vi n ,0 1
2
T s 2Ts 1 s 2 n s n
T
H dao ng bc 2 c cp cc phc:
p1, 2 n jn 1 2
p ng qu :
K n2
1
C ( s) R( s)G( s) 2
s s 2 n s n2
e t
2
c(t ) K 1
sin(
1
1 2
p ng qu ca h dao ng bc 2 c vt qu.
POT exp
1 2
.100 %
Quan h gia h s tt v vt qu
cng ln (cp cc cng nm gn trc thc) POT cng nh
cng nh (cp cc phc cng nm gn trc o) POT cng ln
Thi gian qu :
Tiu chun 5%:
t q
t q
n
4
H bc cao c nhiu hn 2 cc
H bc cao c th xp x v h bc 2 vi cp cc quyt nh
4.4. Cc tiu chun ti u ha p ng qu
- Tiu chun IAE
(Integral of the Absolute Magnitude of the Error )
J IAE e(t ) dt
0
J ISE e 2 (t )dt
0
J ITAE t e(t ) dt
0
H bc 2:
JIAE min
JISE min
JITAE min
khi 0,707
khi 0,5
khi 0,707
p ng ca h bc 2
Tiu chun ITAE c s dng ph bin nht
p ng qu ca h thng bc n l ti u theo chun ITAE th mu s
hm truyn kn h bc n phi c dng
4.5. Quan h gia cht lng trong min tn s v cht lng trong min thi
gian
- Quan h gia c tnh tn s v sai s xc lp