Atksularn Artm

Do. Dr. Ahmet ALTIN

2012-Gz

rnein ilk 15 yl sonundaki I kademe nfusu 2031

ve sonraki 15 yl sonundaki nfusu 4000 kii olan bir
kasabann
tasarm
debileri
aadaki
gibi
hesaplanabilir.

2031 kii

4000 kii

I. KADEME

II. KADEME

m3/saat

m3/sn

m3/saat

m3/sn

Qmin

8,78

2,44.10-3

17,30

4,80.10-3

Qort

13,50

3,75.10-3

26,67

7,40.10-3

Qprj.

27

7,50.10-3

53,33

1,48.10-2

Qmax

28,35

7,9.10-3

56

1,55.10-2

KRLLK
HESAPLARI

YK

Evsel kirlilik ykleri hesabnda aadaki

kriterler kabul edilebilir.
BO5
= 45 gr/N/gn
AKM
= 24 gr/N/gn
Toplam Azot = 7
gr/N/gn
Toplam Fosfor = 1,0
gr/N/gn
I. AAMA:
BOI5 Yk : 2 031 kii * 45 gr/N/gn * 10-3 =
91,4 kg/gn
AKM
: 2 031 kii * 24 gr/N/gn * 10-3 =
48,74 kg/gn
Azot (N) Yk : 2 031 kii * 7 gr/N/gn * 10-3

KRLLK
HESAPLARI

YK

NFU Ort. Debi BO Evsel

S
m/gn
kg/gn
2031

91,4

4000

325
640

6000

960

270

NFU Ort. Debi

S
m/gn
2031

180

AKM
kg/gn
48,74

4000

325
640

6000

960

144

96

Konsantras
yon
(mg/l)
281

Konsantras
yon
(mg/l)
150

Santrifj Pompalara Sahip Terfi

Merkezi Tasarm...
Emme, Basma ve letim Boru aplarnn
Belirlenmesi...
Atksu debileri ;

Emme ve basma borularnda ngrlen akm hz

1.50 m/sndir. ki asil ve bir yedek pompa tesis
edilecektir. Bir asil pompann debisi ortalama
debiden byk olacak ekilde aadaki gibi
seilmitir ;

Emme ve basma borularnn aplar sreklilik denklemi

kullanlarak aadaki gibi hesaplanabilir ;

Geri ilem yaplarak gerek akm hz aadaki ekilde

hesaplanmtr;

Bir branman sistemi ile birletirilen ayr basma borusu ana

iletim borusuna atksuyu iletecektir. Ana iletim borusunun ap
maksimum atksu debisine gre belirlenecektir. Bu borudaki
maksimum akm hz 1.50 m/sn olarak ngrlmtr.

rfi Hatt Karakteristik Erisinin karlmas...

Emme, basma ve iletim borularnn uzunluklar
sras ile 2.50, 4.00 ve 12.50 m olduu kabul
edildiinde; bu borular zerindeki armatrler ve
bunlarn yersel yk kayb katsaylar aada
sunulmutur ;

Emme borusu :
- Kt giri az,
kGR = 1.00
- 90 derece dirsek, kDRSEK = 0.65
- Vana,
kVANA = 1.35
Basma borusu :
- ek vana,
- Vana,
- Branman,

kEK VANA
= 2.50
kVANA = 1.35
kBRANMAN = 1.50

letim borusu :
- 90 derece dirsek ( 3 adet ),

kDRSEK = 3 x 0.65

Yersel yk kayplar, terfi merkezi karakteristik erisinin

karlmasnda hazrlanacak izelgede hesap kolayl
asndan formle edilecektir.

Srekli yk kayplar da izelgede hesap kolayl asndan

formle edilecektir.

Toplam yk kayplar aadaki gibi hesaplanabilir;

Farkl debiler kullanlarak terfi merkezi karakteristik

erisinin
karlmasnda
kullanlan
byklkler
hesaplanm ve aadaki izelgelerde zetlenmitir.
Bu rnekte toplam geometrik ykseklik 8.30 m
olarak kabul edilmitir. Bu deerlerde aadaki
sistem karakteristik erisi izilir.

Yukardaki ekilde, retici firmann katologlarndan alnan bir

santrifj pompa karakteristik erisi grlmektedir. Optimum
pompa debisini bulmak iin, bir nceki slayttaki manometrik
ykseklikler ekil zerine ilenmeli ve terfi merkezinin
karakteristik erisi oluturulmaldr. Kesim noktalar optimum
debi deerini verir. ekilden okunan deerler aadaki
izelgede zetlenmitir.

Yukardaki iletme deerlerine gre hatlardaki akm

hzlar yeniden hesaplanmtr ;

Emme ukurunun Tasarm...

Emme ukurunun tasarmnda gz nnde tutulmas
gereken en nemli unsur alt saysdr. alt says, i
= 6 olarak ngrlmtr. Pompa emme ukurunun
hacmi aadaki denklem kullanlarak hesaplanmtr
;

Emme ukurunun tm boyutlarnn belirlenmesinden

nce kat kelmesine izin vermeyecek evli ksmn
boyutlar ve ukurunun taban genilii saptanmaldr.
Bu byklkler aadaki ekilde verilmitir.

Emme ukurunun genilii

1.00 mdir. Pompalarn
emme
borularnn
eksenleri arasnda 120er
cm aralk braklacak ve
kenarlarda kalan emme
borularnn
eksenleri
duvarlardan 100er cm
uzakta monte edilecektir.
Bu
durumda
pompa
emme
ukurunun
uzunluu
440
cm
olmaktadr. Bu zellikler
yukardaki
ekilde
verilmitir.
Birinci
pompann
devreye
girecei
su
ykseklii
aadaki
gibi

Emme ukurundaki ikinci asil pompann almaya

balayaca su ykseklii 0.30 m olarak kabul edilmitir.
Hava pay 0.30 m olarak ngrlmtr. Bu hidrolik olgular
yukardaki
ekilde verilmitir.
ekilde ;
1. Birinci pompann
devredenYukardaki
kt seviye
2. Birinci pomp. devreye girdii ve ikinci pomp. devreden
kt seviye

Pompalarn alma hacimleri aada hesaplanmtr

;

Yaplan boyutlandrmann alt saylar asndan

tahkiki aada yaplmtr.

Yukardaki hesaplara gre, tm atksu debilerinde

hesaplanan alt saylar 6dan kk olduundan emme