Professional Documents
Culture Documents
CS Sistemas Electrotecnicos Automatizados
CS Sistemas Electrotecnicos Automatizados
Currculos de FP
Decreto 138/2011
Tcnico superior en sistemas electrotcnicos e
automatizados
Pxina 1 de 135
ndice
Decreto 138/2011, do 9 de xuo, polo que se establece o currculo do ciclo
formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior en
sistemas electrotcnicos e automatizados.............................................................5
CAPTULO I. Disposicins xerais .............................................................................................7
Artigo 1.- Obxecto. ..................................................................................................................7
CAPTULO II. Identificacin do ttulo, perfil profesional, contorno profesional e prospectiva do
ttulo no sector ou nos sectores ......................................................................................7
Artigo 2.- Identificacin............................................................................................................7
Artigo 3.- Perfil profesional do ttulo. .......................................................................................8
Artigo 4.- Competencia xeral...................................................................................................8
Artigo 5.- Competencias profesionais, persoais e sociais. ......................................................8
Artigo 6.- Relacin de cualificacins e unidades de competencia do Catlogo Nacional de
Cualificacins Profesionais includas no ttulo.................................................................9
Artigo 7.- Contorno profesional. ............................................................................................10
Artigo 8.- Prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores. ...................................................11
CAPTULO III. Ensinanzas do ciclo formativo e parmetros bsicos de contexto .................12
Artigo 9.- Obxectivos xerais. .................................................................................................12
Artigo 10.- Mdulos profesionais...........................................................................................14
Artigo 11.- Espazos e equipamentos. ...................................................................................14
Artigo 12.- Profesorado. ........................................................................................................15
CAPTULO IV. Accesos e vinculacin a outros estudos, e correspondencia de mdulos
profesionais coas unidades de competencia ................................................................15
Artigo 13.- Preferencias para o acceso a este ciclo formativo en relacin coas modalidades
e as materias de bacharelato cursadas. .......................................................................15
Artigo 14.- Acceso a outros estudos e validacins................................................................15
Artigo 15.- Validacins e exencins. .....................................................................................16
Artigo 16.- Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de competencia para
a sa acreditacin, validacin ou exencin. ..................................................................16
CAPTULO V. Organizacin da imparticin............................................................................17
Artigo 17.- Distribucin horaria..............................................................................................17
Artigo 18.- Unidades formativas. ...........................................................................................17
Artigo 19.- Mdulo de proxecto. ............................................................................................17
Disposicins adicionais...........................................................................................................17
Primeira.- Oferta nas modalidades semipresencial e a distancia deste ttulo. .......................17
Segunda.- Titulacins equivalentes e vinculacin coas capacitacins profesionais. .............17
Terceira.- Regulacin do exercicio da profesin. ...................................................................18
Cuarta.- Accesibilidade universal nas ensinanzas deste ttulo...............................................18
Quinta.- Autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas reguladas neste
decreto. .........................................................................................................................19
Sexta.- Desenvolvemento do currculo...................................................................................19
Disposicin transitoria.............................................................................................................19
nica.- Centros privados con autorizacin para impartir ciclos formativos de formacin
profesional.....................................................................................................................19
Disposicin derrogatoria .........................................................................................................20
nica.- Derrogacin de normas..............................................................................................20
Pxina 2 de 135
1.
1.2
1.3
1.5.3
1.5.4
1.8
1.7
1.6
1.5
1.4
1.9
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Pxina 4 de 135
Decreto 138/2011, do 9 de xuo, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados.
O Estatuto de Autonoma de Galicia, no seu artigo 31, determina que competencia plena da Comunidade Autnoma de Galicia a regulacin e a administracin
do ensino en toda a sa extensin, nos seus niveis e graos, nas sas modalidades
e especialidades, sen prexuzo do disposto no artigo 27 da Constitucin e nas leis
orgnicas que, conforme o punto primeiro do seu artigo 81, a desenvolvan.
A Lei orgnica 5/2002, do 19 de xuo, das cualificacins e da formacin profesional, ten por obxecto a ordenacin dun sistema integral de formacin profesional,
cualificacins e acreditacin que responda con eficacia e transparencia s demandas sociais e econmicas a travs das modalidades formativas.
A devandita lei establece que a Administracin xeral do Estado, de conformidade
co que se dispn no artigo 149.1, 30 e 7 da Constitucin espaola, e logo da
consulta ao Consello Xeral de Formacin Profesional, determinar os ttulos de
formacin profesional e os certificados de profesionalidade que constituirn as
ofertas de formacin profesional referidas ao Catlogo Nacional de Cualificacins
Profesionais, creado polo Real decreto 1128/2003, do 5 de setembro, e modificado
polo Real decreto 1416/2005, do 25 de novembro, cuxos contidos podern ampliar
as administracins educativas no mbito das sas competencias.
Establece as mesmo que os ttulos de formacin profesional e os certificados de
profesionalidade tern carcter oficial e validez en todo o territorio do Estado e sern expedidos polas administracins competentes, a educativa e a laboral respectivamente.
A Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, establece no seu captulo III
que se entende por currculo o conxunto de obxectivos, competencias bsicas,
contidos, mtodos pedagxicos e criterios de avaliacin de cada unha das ensinanzas reguladas pola citada lei.
No seu captulo V establece as directrices xerais da formacin profesional inicial
e dispn que o Goberno, logo da consulta s comunidades autnomas, establecer as titulacins correspondentes aos estudos de formacin profesional, as como
os aspectos bsicos do currculo de cada unha delas.
O Real decreto 1538/2006, do 15 de decembro, polo que se establece a ordenacin xeral da formacin profesional do sistema educativo, estableceu no seu captulo II a estrutura dos ttulos de formacin profesional, tomando como base o Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais, as directrices fixadas pola Unin Europea e outros aspectos de interese social.
No seu captulo IV, dedicado definicin do currculo polas administracins educativas en desenvolvemento do artigo 6.3 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de
educacin, establece que as administracins educativas, no mbito das sas competencias, establecern os currculos correspondentes ampliando e contextualizando os contidos dos ttulos realidade socioeconmica do territorio da sa competencia, e respectando o seu perfil profesional.
O Decreto 114/2010, do 1 de xullo, polo que se establece a ordenacin xeral da
Pxina 5 de 135
formacin profesional do sistema educativo de Galicia, determina nos seus captulos III e IV, dedicados ao currculo e a organizacin das ensinanzas, a estrutura
que deben seguir os currculos e os mdulos profesionais dos ciclos formativos na
comunidade autnoma de Galicia.
Publicado o Real decreto 1127/2010, do 10 de setembro, polo que se establece
o ttulo de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados, e se fixan
as sas ensinanzas mnimas, e de acordo co seu artigo 10.2, correspndelle
Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria establecer o currculo correspondente no mbito da comunidade autnoma de Galicia.
Consonte o anterior, este decreto desenvolve o currculo do ciclo formativo de
formacin profesional de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados. Este currculo adapta a nova titulacin ao campo profesional e de traballo
da realidade socioeconmica galega e s necesidades de cualificacin do sector
produtivo canto a especializacin e polivalencia, e posibilita unha insercin laboral
inmediata e unha proxeccin profesional futura.
Para estes efectos, e de acordo co establecido no citado Decreto 114/2010, do 1
de xullo de 2010, determnase a identificacin do ttulo, o seu perfil profesional, o
contorno profesional, a prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores, as ensinanzas do ciclo formativo, a correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades
de competencia para a sa acreditacin, validacin ou exencin, as como os parmetros do contexto formativo para cada mdulo profesional no que se refire a
espazos, equipamentos, titulacins e especialidades do profesorado, e as sas
equivalencias para efectos de docencia.
As mesmo, determnanse os accesos a outros estudos, as modalidades e as
materias de bacharelato que facilitan a conexin co ciclo formativo, as validacins,
exencins e equivalencias, e a informacin sobre os requisitos necesarios segundo
a lexislacin vixente para o exercicio profesional, cando proceda.
O currculo que se establece neste decreto desenvlvese tendo en conta o perfil
profesional do ttulo a travs dos obxectivos xerais que o alumnado debe alcanzar
ao finalizar o ciclo formativo e os obxectivos propios de cada mdulo profesional,
expresados a travs dunha serie de resultados de aprendizaxe, entendidos como
as competencias que deben adquirir os alumnos e as alumnas nun contexto de
aprendizaxe, que lles han permitir conseguir os logros profesionais necesarios para
desenvolver as sas funcins con xito no mundo laboral.
Asociado a cada resultado de aprendizaxe establcese unha serie de contidos
de tipo conceptual, procedemental e actitudinal redactados de xeito integrado, que
han proporcionar o soporte de informacin e destreza precisos para lograr as competencias profesionais, persoais e sociais propias do perfil do ttulo.
Neste sentido, a inclusin do mdulo de formacin en centros de traballo posibilita que o alumnado complete a formacin adquirida no centro educativo mediante a
realizacin dun conxunto de actividades de producin e/ou de servizos en situacins reais de traballo no contorno produtivo do centro, de acordo coas esixencias
derivadas do Sistema Nacional de Cualificacins e Formacin Profesional.
O mdulo de proxecto que se incle neste ciclo formativo permitir integrar de
forma global os aspectos mis salientables das competencias profesionais, persoPxina 6 de 135
ais e sociais caractersticas do ttulo que se abordaron no resto dos mdulos profesionais, con aspectos relativos ao exercicio profesional e xestin empresarial.
A formacin relativa prevencin de riscos laborais dentro do mdulo de formacin e orientacin laboral aumenta a empregabilidade do alumnado que supere estas ensinanzas e facilita a sa incorporacin ao mundo do traballo, ao capacitalo
para levar a cabo responsabilidades profesionais equivalentes s que precisan as
actividades de nivel bsico en prevencin de riscos laborais, establecidas no Real
decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba o regulamento dos servizos
de prevencin.
De acordo co artigo 10 do citado Decreto 114/2010, do 1 de xullo, establcese a
divisin de determinados mdulos profesionais en unidades formativas de menor
duracin, coa finalidade de facilitar a formacin ao longo da vida, respectando, en
todo caso, a necesaria coherencia da formacin asociada a cada unha delas.
De conformidade co exposto, por proposta do conselleiro de Educacin e Ordenacin Universitaria, no exercicio da facultade outorgada polo artigo 34 da Lei
1/1983, do 22 de febreiro, reguladora da Xunta e da sa Presidencia, modificada
polas Leis 11/1988, do 20 de outubro, 2/2007, do 28 de marzo e 12/2007, do 27 de
xullo, conforme os ditames do Consello Galego de Formacin Profesional e do
Consello Escolar de Galicia, e logo de deliberacin do Consello da Xunta de Galicia, na sa reunin do da nove de xuo de dous mil once,
DISPOO
CAPTULO I. Disposicins xerais
Artigo 1.- Obxecto.
Este decreto establece o currculo que ser de aplicacin na Comunidade Autnoma de Galicia para as ensinanzas de formacin profesional relativas ao ttulo de
tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados, determinado polo
Real decreto 1127/2010, do 10 de setembro.
CAPTULO II. Identificacin do ttulo, perfil profesional, contorno profesional
e prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores
Artigo 2.- Identificacin.
O ttulo de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados identifcase polos seguintes elementos:
Denominacin: sistemas electrotcnicos e automatizados.
Nivel: formacin profesional de grao superior.
Duracin: 2.000 horas.
Familia profesional: electricidade e electrnica.
Referente europeo: CINE - 5b (Clasificacin Internacional Normalizada da
Pxina 7 de 135
Educacin).
Artigo 3.- Perfil profesional do ttulo.
O perfil profesional do ttulo de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e
automatizados determnase pola sa competencia xeral, polas sas competencias
profesionais, persoais e sociais, as como pola relacin de cualificacins e, de ser
o caso, unidades de competencia do Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais includas no ttulo.
Artigo 4.- Competencia xeral.
A competencia xeral deste ttulo consiste en desenvolver proxectos e en xestionar e supervisar a montaxe e o mantemento de instalacins electrotcnicas no
mbito do regulamento electrotcnico para baixa tensin (REBT). Tamn consiste
en supervisar o mantemento de instalacins de infraestruturas comns de telecomunicacins, a partir da documentacin tcnica, especificacins, normativa e procedementos establecidos, asegurando o funcionamento, a calidade, a seguridade,
e a conservacin ambiental.
Artigo 5.- Competencias profesionais, persoais e sociais.
As competencias profesionais, persoais e sociais deste ttulo son as que se relacionan:
a) Elaborar o informe de especificacins de instalacins e sistemas, obtendo os
datos para a elaboracin de proxectos ou memorias tcnicas.
b) Calcular as caractersticas tcnicas de equipamentos, elementos e instalacins, consonte a normativa e os requisitos da clientela.
c) Elaborar o orzamento da instalacin, cotexando os aspectos tcnicos e econmicos para lle dar a mellor resposta clientela.
d) Configurar instalacins e sistemas de acordo coas especificacins e as prescricins regulamentarias.
e) Xestionar a subministracin e o almacenamento dos materiais e dos equipamentos, definindo a loxstica e controlando as existencias.
f) Planificar a montaxe e probas de instalacins e sistemas, a partir da documentacin tcnica ou das caractersticas da obra.
g) Realizar o lanzamento da montaxe das instalacins partindo do programa de
montaxe e do plan xeral da obra.
h) Supervisar os procesos de montaxe das instalacins, verificando a sa adecuacin s condicins de obra e controlando o seu avance para cumprir os obxectivos da empresa.
i) Planificar o mantemento a partir da normativa, as condicins da instalacin e
as recomendacins dos fabricantes.
j) Supervisar os procesos de mantemento das instalacins controlando os temPxina 8 de 135
transformacin.
UC0834_3: desenvolver proxectos de instalacins de iluminacin exterior.
edificios.
Proxectista de instalacins de electrificacin en baixa tensin para locais esPxina 10 de 135
peciais.
Proxectista de instalacins de iluminacin exterior.
Proxectista de lias elctricas de distribucin de enerxa elctrica en media
cios.
Coordinador/ora tcnico/a de instalacins electrotcnicas de baixa tensin pa-
ra os edificios.
Tcnico/a de supervisin, verificacin e control de equipamentos e instala-
rior.
Tcnico/a en supervisin, verificacin e control de equipamentos en redes
nacin exterior.
Encargado/a de obras en redes elctricas de distribucin en baixa tensin e
iluminacin exterior.
Xefe/a de equipo de instalacin en redes elctricas de distribucin en baixa
cin exterior.
Artigo 8.- Prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores.
a) O perfil profesional deste ttulo, dentro do sector terciario, marca unha evolucin cara s competencias relacionadas cun deseo e unha instalacin adecuados
a maiores requisitos de eficiencia enerxtica e seguridade na explotacin e no uso
das instalacins e de conservacin ambiental mediante o uso de enerxas renovables e a xestin de residuos.
b) A evolucin tecnolxica est a permitir a adecuacin de materiais e equipamentos con maiores prestacins, eficiencia e seguridade nas instalacins electrotcnicas, cun forte crecemento na demanda de instalacins automatizadas, tanto
en vivendas e edificios como en industrias, instalacins solares fotovoltaicas e de
infraestruturas de telecomunicacins en edificios de vivendas e do sector terciario.
c) A estrutura organizativa das empresas do sector avanza cara ao traballo en
equipo e a delegacin de funcins e responsabilidades en xestin de recursos,
programacin e supervisin dos procesos, e seguimento dos plans de calidade e
Pxina 11 de 135
seguridade.
d) Este profesional debe presentar un perfil polivalente, capaz de adaptarse aos
cambios, cun alto grao de autonoma e de capacidade para a toma de decisins,
para o traballo en equipo e para a coordinacin con persoal instalador doutros sectores.
e) A adaptacin aos cambios de normas e regulamentos est a supor unha evolucin cara a sistemas integrados de xestin de calidade e seguridade, e previsible a incorporacin de protocolos derivados da normativa de xestin de residuos
elctricos.
CAPTULO III. Ensinanzas do ciclo formativo e parmetros bsicos de contexto
Artigo 9.- Obxectivos xerais.
Os obxectivos xerais deste ciclo formativo son os seguintes:
a) Identificar as caractersticas das instalacins e dos sistemas, analizando esquemas e consultando catlogos e as prescricins regulamentarias, para elaborar
o informe de especificacins.
b) Analizar sistemas electrotcnicos, con aplicacin de leis e teoremas para calcular as sas caractersticas.
c) Definir unidades de obra e o seu nmero interpretando planos e esquemas,
para elaborar o orzamento.
d) Valorar os custos das unidades de obra da instalacin, aplicando baremos e
prezos unitarios, para elaborar o orzamento.
e) Seleccionar equipamentos e elementos das instalacins e os sistemas, partindo dos clculos e utilizando catlogos comerciais, para configurar instalacins.
f) Debuxar os planos de trazado xeral e esquemas elctricos, utilizando programas informticos de deseo asistido, para configurar instalacins e sistemas.
g) Aplicar tcnicas de control de almacn utilizando programas informticos, para xestionar a subministracin.
h) Identificar as fases e as actividades do desenvolvemento da obra, consultando a documentacin e especificando os recursos necesarios, para planificar a montaxe e as probas.
i) Facer a traza da instalacin, tendo en conta planos, esquemas e as posibles
condicins da instalacin, para realizar o lanzamento.
j) Identificar os recursos humanos e materiais, dando resposta s necesidades
da montaxe, para realizar o lanzamento.
k) Executar procesos de montaxe de instalacins, sistemas e os seus elementos, aplicando tcnicas e interpretando planos e esquemas, para supervisar a montaxe.
l) Verificar os aspectos tcnicos e regulamentarios, controlando a calidade das
Pxina 12 de 135
cacins.
MP0518. Tcnicas e procesos en instalacins elctricas.
MP0519. Documentacin tcnica en instalacins elctricas.
MP0520. Sistemas e circutos elctricos.
MP0521. Tcnicas e procesos en instalacins domticas e automticas.
MP0522. Desenvolvemento de redes elctricas e centros de transformacin.
MP0523. Configuracin de instalacins domticas e automticas.
MP0524. Configuracin de instalacins elctricas.
MP0526. Proxecto de sistemas electrotcnicos e automatizados.
MP0527. Formacin e orientacin laboral.
MP0528. Empresa e iniciativa emprendedora.
MP0529. Formacin en centros de traballo.
MP0602. Xestin da montaxe e do mantemento de instalacins elctricas.
1. A Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria garantir que o alumnado poida acceder e cursar este ciclo formativo nas condicins establecidas na
disposicin derradeira dcima da Lei 51/2003, do 2 de decembro, de igualdade de
oportunidades, non discriminacin e accesibilidade universal das persoas con discapacidade.
2. As programacins didcticas que desenvolvan o currculo establecido neste
decreto debern ter en conta o principio de deseo para todos. Para tal efecto,
han recoller as medidas necesarias co fin de que o alumnado poida conseguir a
competencia xeral do ttulo, expresada a travs das competencias profesionais,
persoais e sociais, as como os resultados de aprendizaxe de cada un dos mdulos profesionais.
En calquera caso, estas medidas non podern afectar de forma significativa
consecucin dos resultados de aprendizaxe previstos para cada un dos mdulos
profesionais.
Quinta.- Autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas
reguladas neste decreto.
A autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas deste ciclo
formativo esixir que desde o inicio do curso escolar se cumpran os requisitos de
profesorado, espazos e equipamentos regulados neste decreto.
Sexta.- Desenvolvemento do currculo.
1. O currculo establecido neste decreto require un posterior desenvolvemento a
travs das programacins didcticas elaboradas polo equipo docente do ciclo formativo, consonte o establecido no artigo 34 do Decreto 114/2010, do 1 de xullo,
polo que se establece a ordenacin xeral da formacin profesional do sistema educativo de Galicia. Estas programacins concretarn e adaptarn o currculo ao contorno socioeconmico do centro, tomando como referencia o perfil profesional do
ciclo formativo a travs dos seus obxectivos xerais e dos resultados de aprendizaxe establecidos para cada mdulo profesional.
2. Os centros educativos desenvolvern este currculo de acordo co establecido
no artigo 9 do Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino
non universitario de Galicia.
Disposicin transitoria
nica.- Centros privados con autorizacin para impartir ciclos formativos de
formacin profesional.
A autorizacin concedida aos centros educativos de titularidade privada para impartir as ensinanzas a que se fai referencia no Decreto 170/1999, do 7 de maio,
polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior en instalacins electrotcnicas, entenderase referida
s ensinanzas reguladas neste decreto.
Pxina 19 de 135
Disposicin derrogatoria
nica.- Derrogacin de normas.
Queda derrogado o Decreto 170/1999, do 7 de maio, polo que se establece o
currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico
superior en instalacins electrotcnicas, e todas as disposicins de igual ou inferior
rango que se opoan ao disposto neste decreto, sen prexuzo da disposicin derradeira primeira.
Disposicins derradeiras
Primeira.- Implantacin das ensinanzas recollidas neste decreto.
1. No curso 2011-2012 implantarase o primeiro curso polo rxime ordinario e
deixar de impartirse o primeiro curso das ensinanzas a que se fai referencia no
Decreto 170/1999, do 7 de maio, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior en instalacins
electrotcnicas.
2. No curso 2012-2013 implantarase o segundo curso polo rxime ordinario e
deixar de impartirse o segundo curso das ensinanzas a que se fai referencia no
Decreto 170/1999, do 7 de maio, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior en instalacins
electrotcnicas.
3. No curso 2011-2012 implantaranse as ensinanzas reguladas neste decreto
polo rxime para as persoas adultas.
Segunda.- Desenvolvemento normativo.
1. Autorzase a persoa titular da Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria para ditar as disposicins que sexan necesarias para a execucin e o desenvolvemento do establecido neste decreto.
2. Autorzase a persoa titular da Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria a modificar o anexo II B), relativo a equipamentos, cando por razns de obsolescencia ou actualizacin tecnolxica as se xustifique.
Terceira.- Entrada en vigor.
Este decreto entrar en vigor o da seguinte ao da sa publicacin no Diario Oficial de Galicia.
Santiago de Compostela, nove de xuo de dous mil once
Alberto Nez Feijo
Presidente
Pxina 20 de 135
Pxina 21 de 135
1.
1.1
1.1.1
1.1.1.1
Pxina 23 de 135
1.1.1.2
Contidos bsicos
BC1. Caracterizacin de instalacins de infraestruturas comns de telecomunicacins
(ICT)
Posta en servizo das instalacins de radio e televisin, telefona, banda larga, e portara
e videoportara automticas.
Parmetros de funcionamento nas instalacins de radio e televisin, telefona, banda
larga, e portara e videoportara automticas.
Axustes e posta a punto, en modo local e de xeito remoto, va telefnica (GSM ou outros) e a travs de internet.
Instrumentos e procedementos de medida e de orientacin dos elementos de captacin
de sinais e de cabeceira en instalacins de ICT.
Verificacins regulamentarias.
Documentacin esixida pola normativa.
Pxina 26 de 135
1.1.2
1.1.2.1
RA1. Caracteriza instalacins electroacsticas interiores, para o que analiza a sa tipoloxa e as caractersticas dos equipamentos e dos elementos que as integran.
CA1.1. Describronse e analizronse os conceptos bsicos da electroacstica.
CA1.2. Identificronse os tipos e as caractersticas dos sistemas electroacsticos en
relacin megafona, a sonorizacin e a intercomunicacin no interior dos mbitos
domstico, terciario, industrial, institucional, asistencial, etc.
CA1.3. Identificronse os tipos e as caractersticas das instalacins de acordo coa
normativa.
CA1.4. Identificronse as caractersticas acsticas dos locais.
CA1.5. Relacionouse a simboloxa cos elementos e cos equipamentos da instalacin.
CA1.6. Identificronse os equipamentos de cada sistema.
CA1.7. Recoeceuse a funcin dos elementos das instalacins.
Pxina 27 de 135
Contidos bsicos
BC1. Caracterizacin de instalacins electroacsticas
Pxina 29 de 135
1.1.3
Duracin: 30 horas.
1.1.3.1
RA1. Caracteriza instalacins de seguridade electrnica, circutos pechados de televisin (CPTV) e control de accesos, para o que analiza a sa tipoloxa e as caractersticas
dos equipamentos e dos elementos que as integran.
CA1.1. Describronse e analizronse os conceptos bsicos da seguridade electrnica
en relacin coa intrusin, o incendio e a deteccin de gases.
CA1.2. Describronse e analizronse os conceptos bsicos dos sistemas de CPTV e
de control de accesos.
CA1.3. Identificronse os tipos e as caractersticas das instalacins consonte a normativa.
CA1.4. Identificronse os tipos e as caractersticas dos sistemas de seguridade electrnica fronte intrusin, o incendio e a acumulacin de gases nocivos, nos mbitos
domstico, terciario, industrial, institucional, e asistencial, etc.
CA1.5. Identificronse os tipos e as caractersticas dos sistemas de CPTV.
CA1.6. Identificronse os tipos e as caractersticas dos sistemas de control de accesos.
CA1.7. Relacionouse a simboloxa cos elementos e cos equipamentos da instalacin.
CA1.8. Identificronse os equipamentos de cada sistema.
CA1.9. Recoeceuse a funcin dos elementos das instalacins.
CA1.10. Identificronse as caractersticas tcnicas dos dispositivos.
CA1.11. Considerronse posibles evolucins tecnolxicas e normativas.
RA2. Configura instalacins de seguridade electrnica, CPTV e control de accesos, para
o que representa as instalacins sobre planos e elabora esquemas.
CA2.1. Identificronse as especificacins tcnicas das instalacins de seguridade
electrnica, CPTV e control de accesos.
CA2.2. Representronse sobre planos os trazados e os elementos da instalacin (cableamentos, rexistros, etc.).
CA2.3. Determinronse as caractersticas fsicas dos locais que cumpra controlar.
CA2.4. Calculronse os parmetros dos elementos e dos equipamentos.
CA2.5. Elaborronse os esquemas, coa simboloxa normalizada.
CA2.6. Dimensionronse os elementos da instalacin.
CA2.7. Seleccionronse elementos das instalacins.
CA2.8. Dimensionronse os elementos da instalacin elctrica dedicada.
CA2.9. Tivronse en conta interferencias con outras instalacins.
CA2.10. Configurronse as instalacins tendo en conta a posibilidade de ampliacins.
CA2.11. Aplicouse a normativa e o REBT na configuracin da instalacin.
RA3. Instala sistemas de seguridade electrnica, CPTV e control de accesos aplicando
tcnicas establecidas, e verifica a adecuacin normativa e a calidade das instalacins.
CA3.1. Aplicouse o plan de montaxe dunha instalacin de seguridade electrnica.
CA3.2. Aplicouse o plan de montaxe dunha instalacin de CPTV e dunha instalacin de control de accesos.
CA3.3. Programronse as actividades de montaxe.
CA3.4. Verificouse ou executouse a traza da instalacin.
Pxina 32 de 135
Pxina 33 de 135
Contidos bsicos
BC1. Caracterizacin de instalacins de seguridade electrnica, CPTV e control de accesos
Pxina 34 de 135
Elementos das instalacins de CPTV: cmaras, mandos de control de cmaras, monitores, videogravadores, multiplexores, xeradores de cuadrantes e servidores web, etc. Tipos e caractersticas.
Elementos das instalacins de control de accesos: teclados, lectores, elementos e software de control, etc. Tipos e caractersticas.
Tcnicas de representacin de instalacin. Esquemas e planos de trazado.
Clculo dos parmetros das instalacins de seguridade electrnica, CPTV e control de
accesos.
Seleccin de equipamentos e elementos para a montaxe de instalacins.
Elaboracin de esquemas.
Interferencia e coordinacin con outras instalacins.
Configuracin e dimensionamento de elementos e equipamentos de instalacins de seguridade electrnica, CPTV e control de accesos. Posibilidades de ampliacin.
Normativa especfica e REBT: aplicacin configuracin das instalacins.
BC3. Instalacin de sistemas de seguridade electrnica, CPTV e control de accesos
Normativa de prevencin de riscos laborais relativa s instalacins de seguridade electrnica, CPTV e control de accesos.
Prevencin de riscos laborais nos procesos de montaxe e mantemento.
Normas de seguridade no emprego de mquinas e ferramentas.
Identificacin das causas mis frecuentes de accidentes laborais nas instalacins de seguridade electrnica, CPTV e control de accesos.
Equipamentos de proteccin individual e colectiva: caractersticas e medios de uso.
Normativa reguladora en xestin de residuos.
Orde e limpeza como elemento fundamental da seguridade no traballo.
1.1.4
Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional capacita para desempear as funcins de deseo, desenvolvemento, montaxe, supervisin e mantemento dunha instalacin de recepcin e distribucin de
sinais de telefona, radio e televisin, dunha instalacin de portara e videoportara automticas, dunha instalacin electroacstica de interior, dunha instalacin de seguridade
electrnica de intrusin, incendio e deteccin de gases, dunha instalacin de CPTV e dunha instalacin de control de accesos de tipo domstico, terciario, industrial, institucional
e asistencial, etc.
A definicin destas funcins abrangue aspectos como:
Identificacin da normativa.
Interpretacin de esbozos e planos.
Configuracin de instalacins de infraestruturas comns de telecomunicacins en
edificios.
Configuracin de instalacins de portara e videoportara automticas, instalacins
electroacsticas de interior, de seguridade electrnica de intrusin, incendio e deteccin de gases, de CPTV e de control de accesos.
Identificacin e seleccin dos equipamentos e dos elementos da instalacin.
Pxina 36 de 135
Pxina 37 de 135
1.2
1.2.1
Unidade formativa 1: tcnicas e procesos en instalacins elctricas de vivendas, de edificios e de locais de tipo comercial e industrial
Cdigo: MP0518_13.
Duracin: 130 horas.
1.2.1.1
RA1. Traza instalacins elctricas en vivendas, en edificios e en locais de tipo comercial e industrial, para o que interpreta planos de obra civil e esquemas elctricos, tendo
en conta a relacin entre os trazados, os equipamentos, os elementos e a sa localizacin.
CA1.1. Identificronse as caractersticas das instalacins elctricas de vivendas, de
edificios e de diversos tipos de locais: de pblica concorrencia, con risco de incendio
ou explosin, con caractersticas especiais, etc.
CA1.2. Verificouse a coincidencia entre os datos dos planos e a situacin das instalacins.
CA1.3. Identificouse o trazado da instalacin en obra.
CA1.4. Relacionronse os espazos e os elementos da instalacin coa sa localizacin.
CA1.5. Comprobouse que o trazado da instalacin non interfira con outras existentes
ou previstas.
CA1.6. Identificronse posibles continxencias e formulronse solucins.
CA1.7. Elaborronse esbozos con propostas de solucins das continxencias.
CA1.8. Aplicronse as normas regulamentarias na traza.
CA1.9. Aplicronse tcnicas especficas de marcaxe e de traza de instalacins.
RA2. Elabora programas de montaxe das instalacins elctricas en vivendas, en edificios e en locais de tipo comercial e industrial, para o que establece a secuencia das actividades e identifica os recursos que cumpra empregar.
CA2.1. Recoeceuse a documentacin da montaxe.
CA2.2. Identificronse as fases do plan de montaxe.
CA2.3. Asignronselle recursos a cada fase de montaxe.
CA2.4. Tvose en conta o abastecemento e a provisin de materiais.
CA2.5. Comprobouse a idoneidade dos equipamentos, as mquinas, as ferramentas,
os equipamentos de proteccin e os medios auxiliares.
CA2.6. Tivronse en conta as medidas de seguridade requiridas en cada fase.
CA2.7. Programronse as actividades para cada fase da montaxe.
Pxina 38 de 135
RA5. Diagnostica avaras ou disfuncins nas instalacins elctricas en vivendas, en edificios e en locais de tipo comercial e industrial, para determinar as sas causas, e propn
solucins.
CA5.1. Definronse e aplicronse procedementos de intervencin na diagnose de
avaras e de disfuncins.
CA5.2. Seleccionronse equipamentos de medida e verificacin.
CA5.3. Identificronse os circutos afectados.
CA5.4. Clasificronse e describronse as avaras mis habituais.
CA5.5. Verificronse os sntomas das avaras a travs das medidas realizadas e da
observacin do comportamento das instalacins.
CA5.6. Determinouse o alcance da avara.
CA5.7. Propuxronse hipteses das causas das avaras e da sa repercusin.
CA5.8. Localizouse a orixe da avara.
CA5.9. Propuxronse solucins para a resolucin da avara ou da disfuncin.
CA5.10. Elaborronse documentos de rexistro de avaras.
RA6. Repara avaras en instalacins elctricas en vivendas, en edificios e en locais de
tipo comercial e industrial, aplicando tcnicas e procedementos especficos, e comproba
a restitucin do funcionamento.
CA6.1. Planificronse as intervencins de reparacin.
CA6.2. Relacionronse os esquemas elctricos da instalacin cos elementos que
cumpra substitur.
CA6.3. Seleccionronse as ferramentas e os utensilios necesarios.
CA6.4. Substituronse os mecanismos, os equipamentos, os condutores, etc., responsables da avara.
CA6.5. Comprobouse a compatibilidade dos elementos que haxa que substitur.
CA6.6. Realizronse axustes nos equipamentos e elementos intervidos.
CA6.7. Verificouse a funcionalidade da instalacin logo da intervencin.
CA6.8. Actualizouse o histrico de avaras.
RA7. Realiza o mantemento preventivo, preditivo e correctivo das instalacins elctricas en vivendas, en edificios e en locais de tipo comercial e industrial, para o que analiza plans de mantemento e a normativa relacionada.
CA7.1. Recoeceuse a normativa de aplicacin.
CA7.2. Planificronse as intervencins segundo o tipo de mantemento.
CA7.3. Definronse as operacins de mantemento preventivo das instalacins.
CA7.4. Medronse parmetros en puntos crticos da instalacin.
CA7.5. Realizronse operacins de mantemento preventivo, preditivo e correctivo.
CA7.6. Elaborronse os informes de continxencia e os histricos.
RA8. Cumpre a normativa de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental, e
identifica os riscos asociados, as medidas e os equipamentos para os previr.
CA8.1. Identificronse os riscos e o nivel de perigo que supn a manipulacin dos
materiais, as ferramentas, os utensilios, as mquinas e os medios de transporte.
CA8.2. Operouse con mquinas e ferramentas consonte as normas de seguridade.
CA8.3. Identificronse as causas mis frecuentes de accidentes na manipulacin de
materiais, ferramentas, mquinas de corte e conformacin, etc.
CA8.4. Recoecronse os elementos de seguridade (proteccins, alarmas, paros de
emerxencia, etc.) e os equipamentos de proteccin individual e colectiva (calzado,
Pxina 40 de 135
1.2.1.2
proteccin ocular, indumentaria, etc.) que cumpra empregar nas operacins de montaxe e mantemento.
CA8.5. Identificouse o uso correcto dos elementos de seguridade e dos equipamentos de proteccin individual e colectiva.
CA8.6. Relacionouse a manipulacin de materiais, ferramentas e mquinas coas
medidas de seguridade e de proteccin persoal requiridas.
CA8.7. Identificronse as posibles fontes de contaminacin ambiental.
CA8.8. Clasificronse os residuos xerados para a sa retirada selectiva.
CA8.9. Valorouse a orde e a limpeza das instalacins e dos equipamentos como
primeiro factor de prevencin de riscos.
CA8.10. Operouse tendo en conta as disposicins regulamentarias para a proteccin
da sade e a seguridade dos traballadores fronte ao risco elctrico.
Contidos bsicos
BC1. Traza de instalacins elctricas en vivendas, en edificios e en locais de tipo comercial e industrial
Tipoloxa e caractersticas das instalacins interiores e das instalacins elctricas comns do edificio: garaxes, iluminacins de zonas comns, subministracin elctrica do
ascensor ou dos sistemas de telecomunicacins, etc.
Tipoloxa e caractersticas das instalacins elctricas en locais de pblica concorrencia,
con risco de incendio ou explosin, de caractersticas ou con fins especiais, etc.
Elementos das instalacins elctricas: receptores, mecanismos, proteccins elctricas,
canalizacins e condutores, etc.
Elementos das instalacins elctricas de iluminacin interior. Equipamentos e sistemas
de iluminacin normal e de emerxencia: lmpadas, luminarias e equipamentos de control e regulacin.
Tcnicas de marcaxe e traza.
Traza de instalacins en edificios destinados principalmente a vivendas, en locais de
pblica concorrencia, destinados a industrias, con caractersticas especiais, etc.
Interpretacin de esbozos, esquemas e planos elctricos normalizados.
Normas de aplicacin: regulamento electrotcnico de baixa tensin, normas UNE, documentos base do cdigo tcnico da edificacin, etc.
Simboloxa normalizada relativa s instalacins elctricas.
Identificacin e anlise de continxencias e propostas de solucins.
BC2. Elaboracin de procesos da montaxe de instalacins elctricas en vivendas, en edificios e en locais de tipo comercial e industrial
teccin, de illamento, de intensidade de fuga a terra, de presunta intensidade de curtocircuto e de taxas de harmnicos e perturbacins. Medidas con analizador-rexistrador
de redes e software asociado a el para control de histricos.
Comprobacin de proteccins e posta a terra.
Documentacin relativa verificacin e posta en servizo das instalacins elctricas.
Certificado de instalacin e memoria tcnica de deseo.
BC5. Diagnose de avaras en instalacins elctricas de vivendas, en edificios e en locais
de tipo comercial e industrial
Diagnstico de avaras: tcnicas e equipamentos de deteccin. Avaras tipo nas instalacins elctricas.
Equipamento de medida e verificacin para a deteccin de avaras nas instalacins.
Elementos e sistemas susceptibles de producir avaras nas instalacins elctricas.
Disfuncins e elementos distorsionadores nas instalacins elctricas.
Tcnicas para a deteccin de avaras producidas pola parasitaxe e o rudo elctrico. Medidas con analizador-rexistrador de redes elctricas.
Medicins especficas de control de disfuncins e avaras.
Procedementos para a formulacin de hipteses das avaras, segundo a sa orixe.
Documentacin para o control de histrico de avaras. Avaras mis habituais.
BC6. Reparacin de avaras de elementos e sistemas utilizados nas instalacins elctricas de vivendas, en edificios e en locais de tipo comercial e industrial
1.2.2
Unidade formativa 2: tcnicas e procesos en redes de distribucin en baixa tensin e instalacins de enlace
Cdigo: MP0518_23.
Duracin: 70 horas.
1.2.2.1
CA8.5. Identificouse o uso correcto dos elementos de seguridade e dos equipamentos de proteccin individual e colectiva.
CA8.6. Relacionouse a manipulacin de materiais, ferramentas e mquinas coas
medidas de seguridade e de proteccin persoal requiridas.
CA8.7. Identificronse as posibles fontes de contaminacin ambiental.
CA8.8. Clasificronse os residuos xerados para a sa retirada selectiva.
CA8.9. Valorouse a orde e a limpeza das instalacins e dos equipamentos como
primeiro factor de prevencin de riscos.
CA8.10. Operouse tendo en conta as disposicins regulamentarias para a proteccin
da sade e a seguridade dos traballadores fronte ao risco elctrico.
1.2.2.2
Contidos bsicos
BC1. Traza de instalacins elctricas de enlace e redes elctricas de distribucin en baixa tensin
Diagnstico de avaras: tcnicas e equipamentos de deteccin. Avaras tipo nas instalacins de enlace e de distribucin elctrica en baixa tensin.
Equipamento de medida e verificacin para a deteccin de avaras nas instalacins.
Elementos e sistemas susceptibles de producir avaras nas instalacins elctricas.
Disfuncins e elementos distorsionadores nas instalacins elctricas.
Tcnicas para a deteccin de avaras producidas pola parasitaxe e o rudo elctrico. Medidas con analizador-rexistrador de redes elctricas.
Medicins especficas de control de disfuncins e avaras.
Pxina 48 de 135
1.2.3
1.2.3.1
RA1. Traza instalacins de iluminacin exterior, para o que interpreta planos de obra
civil e esquemas elctricos, tendo en conta a relacin entre os trazados, os equipamentos
e os elementos, e a sa localizacin.
CA1.1. Identificronse as caractersticas das instalacins de iluminacin exterior e
dos equipamentos empregados nelas.
CA1.2. Identificronse os tipos de instalacins de iluminacin exterior.
CA1.3. Verificouse a coincidencia entre os datos dos planos e a situacin das instalacins.
CA1.4. Identificouse o trazado da instalacin en obra.
CA1.5. Relacionronse os espazos e os elementos da instalacin coa sa localizacin.
CA1.6. Comprobouse que o trazado da instalacin non interfira con outras existentes
ou previstas.
CA1.7. Identificronse posibles continxencias e formulronse solucins.
CA1.8. Elaborronse esbozos con propostas de solucins das continxencias.
CA1.9. Aplicronse as normas regulamentarias na traza.
CA1.10. Aplicronse tcnicas especficas de marcaxe e de traza de instalacins.
RA2. Elabora programas de montaxe das instalacins elctricas de iluminacin exterior,
para o que establece a secuencia das actividades e identifica os recursos que cumpra
empregar.
CA2.1. Recoeceuse a documentacin da montaxe.
CA2.2. Identificronse as fases do plan de montaxe.
CA2.3. Asignronselle recursos a cada fase de montaxe.
CA2.4. Tvose en conta o almacenamento e a provisin de materiais.
CA2.5. Comprobouse a idoneidade dos equipamentos, as mquinas, as ferramentas,
os equipamentos de proteccin e os medios auxiliares.
CA2.6. Tivronse en conta as medidas de seguridade requiridas en cada fase.
CA2.7. Programronse as actividades para cada fase da montaxe.
CA2.8. Elaborouse a documentacin necesaria para o seguimento do plan de montaxe.
CA2.9. Planificronse as intervencins para a montaxe coas condicins de calidade
e seguridade establecidas.
CA2.10. Programronse as actividades de xeito que se eviten interferencias.
CA2.11. Determinronse probas de posta en servizo e seguridade elctrica.
RA3. Aplica tcnicas de montaxe e conexin de elementos de instalacins de iluminacin exterior, para o que analiza programas de montaxe, e describe as operacins.
CA3.1. Relacionronse as fases da montaxe cos plans de calidade e de montaxe.
CA3.2. Identificronse as tcnicas de trazado e de marcaxe de instalacins de iluminacin exterior.
CA3.3. Montronse e conectronse elementos das instalacins de iluminacin exterior, tanto areas como subterrneas.
CA3.4. Seleccionouse a maquinaria lixeira e pesada especfica, de cada fase da montaxe.
CA3.5. Documentronse as fases e as posibles continxencias da montaxe.
Pxina 50 de 135
Contidos bsicos
BC1. Traza de instalacins elctricas de iluminacin exterior
Medidas de potencias elctricas e factor de potencia, de rixidez dielctrica, de resistividade do terreo e resistencia de posta a terra, de sensibilidade de aparellos de corte e proteccin, de illamento, de intensidade de fuga a terra, de presunta intensidade de curtocircuto e de taxas de harmnicos e perturbacins. Medidas con analizador-rexistrador
de redes e software asociado a el para control de histricos.
Comprobacin de proteccins e posta a terra.
Documentacin relativa verificacin e posta en servizo das instalacins elctricas.
Certificado de instalacin e memoria tcnica de deseo.
BC5. Diagnose de avaras en instalacins elctricas de iluminacin exterior
Diagnstico de avaras: tcnicas e equipamentos de deteccin. Avaras tipo nas instalacins de iluminacin exterior.
Equipamento para a medida e verificacin, para a deteccin de avaras nas instalacins.
Elementos e sistemas susceptibles de producir avaras nas instalacins elctricas.
Disfuncins e elementos distorsionadores nas instalacins elctricas.
Tcnicas para a deteccin de avaras producidas pola parasitaxe e o rudo elctrico. Medidas con analizador-rexistrador de redes elctricas.
Medicins especficas de control de disfuncins e avaras.
Procedementos para a formulacin de hipteses das avaras, segundo a sa orixe.
Documentacin para o control de histrico de avaras. Avaras mis habituais.
BC6. Reparacin de avaras de elementos e sistemas utilizados nas instalacins elctricas de iluminacin exterior
Normativa de prevencin de riscos laborais relativa ao mantemento de instalacins elctricas de iluminacin exterior.
Prevencin de riscos laborais nos procesos de montaxe e mantemento.
Medios e equipamentos de proteccin individual e colectiva: caractersticas e criterios
de uso.
Normativa de xestin de residuos, de proteccin ambiental e de prevencin de riscos laborais.
Disposicins regulamentarias para a proteccin da sade e a seguridade dos traballadores fronte ao risco elctrico.
1.2.4
Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear as funcins de supervisin da montaxe e o mantemento, e de verificacin en instalacins elctricas de baixa
tensin no contorno de edificios, en instalacins de enlace, no interior de vivendas, en locais de pblica concorrencia, con risco de incendio ou explosin, e con caractersticas especiais, en redes elctricas de distribucin en baixa tensin e na iluminacin exterior.
A definicin destas funcins abrangue aspectos como:
Recoecemento dos tipos e as caractersticas de vivendas e locais segundo o REBT,
as como das instalacins de enlace, de distribucin en BT e de iluminacin exterior.
Planificacin do traballo que se vaia realizar.
Seleccin e montaxe do material adecuado.
Montaxe das instalacins en vivendas, no contorno dos edificios e en diversos tipos
de locais.
Montaxe de instalacins de enlace, de redes elctricas de distribucin e instalacins
de iluminacin exterior.
Verificacin da posta en servizo.
Supervisin e xestin da montaxe e o mantemento.
As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en:
Supervisin da montaxe de instalacins elctricas en vivendas e edificios, en diversos tipos de locais, en instalacins de enlace, en redes elctricas de distribucin e
instalacins de iluminacin exterior.
Verificacin do funcionamento da instalacin e dos sistemas asociados.
Xestin do mantemento de instalacins elctricas de baixa tensin en edificios de
uso para vivendas, en diversos tipos de locais, as como de instalacins de enlace, de
distribucin elctrica en BT e en iluminacin exterior.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais g), h), i), j), k), l), m), n)
) e o) do ciclo formativo, e as competencias e), f), g), h), i), j) e k).
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo versarn sobre:
Recoecemento dos tipos de instalacins de vivendas e locais, de enlace, de distribucin elctrica en BT e de iluminacin exterior.
Verificacin do funcionamento das instalacins e dos sistemas.
Pxina 55 de 135
Pxina 56 de 135
1.3
1.3.1
1.3.1.1
RA1. Representa instalacins elctricas mediante a elaboracin de esbozos a man alzada, plantas, alzados e detalles.
CA1.1. Identificronse os elementos e os espazos, as sas caractersticas construtivas e o uso ao que se destina a instalacin elctrica.
CA1.2. Seleccionronse as vistas e os cortes que mis a representen.
CA1.3. Utilizouse un soporte axeitado.
CA1.4. Utilizouse a simboloxa normalizada.
CA1.5. Definronse as proporcins adecuadamente.
CA1.6. Cotouse con claridade.
CA1.7. Tivronse en conta as normas de representacin grfica.
CA1.8. Definronse os esbozos coa calidade grfica suficiente para a sa comprensin.
CA1.9. Traballouse con pulcritude e limpeza.
RA2. Elabora documentacin grfica de proxectos de instalacins elctricas e debuxa
planos mediante programas de deseo asistido por computador.
CA2.1. Identificouse o proceso de traballo e a interface de usuario do programa de
deseo asistido por computador.
CA2.2. Identificronse os esbozos subministrados para a definicin dos planos do
proxecto elctrico.
CA2.3. Distriburonse nos planos os debuxos, as lendas, a rotulacin e a informacin
complementaria.
CA2.4. Seleccionouse a escala e o formato apropiados.
CA2.5. Debuxronse planos de planta, alzado, cortes, seccins e detalles de proxectos de instalacins electrotcnicas consonte os esbozos subministrados e a normativa
especfica.
CA2.6. Debuxronse esquemas unifilares e multifilares de instalacins electrotcnicas e sistemas automticos.
CA2.7. Comprobouse a correspondencia entre vistas e cortes.
CA2.8. Cotouse con claridade e de acordo coas normas.
CA2.9. Incorporronse as lendas e a simboloxa correspondentes.
Pxina 57 de 135
RA3. Xestiona a documentacin grfica de proxectos elctricos, reproducindo, organizando e arquivando os planos en soporte impreso e informtico.
CA3.1. Identificouse o sistema de reproducin e arquivo para cada situacin.
CA3.2. Identificouse o sistema de codificacin da documentacin.
CA3.3. Utilizouse o medio de reproducin adecuado, de xeito que as copias sexan
ntidas e se lean con comodidade.
CA3.4. Cortronse e dobrronse correctamente os planos, no tamao requirido.
CA3.5. Organizouse e arquivouse a documentacin grfica no soporte solicitado.
CA3.6. Localizouse no tempo requirido a documentacin arquivada.
1.3.1.2
Contidos bsicos
BC1. Representacin de instalacins elctricas
1.3.2
1.3.2.1
Pxina 59 de 135
Contidos bsicos
BC1. Identificacin da documentacin tcnico-administrativa das instalacins e dos sistemas
Pxina 60 de 135
Normativa de aplicacin.
Formatos para elaboracin de documentos.
Anexo de clculos: estrutura e caractersticas. Software especfico.
Documento memoria: estrutura e caractersticas.
Estudo bsico de seguridade e sade. Mtodos de realizacin e informacin mnima.
Prego de condicins: partes e condicins.
Aseguramento da calidade. Sistemas de calidade aplicados a proxectos. Normas de aplicacin.
Memoria tcnica de deseo (MTD).
Aplicacins informticas para elaboracin de documentacin.
BC4. Confeccin de plans, manuais e estudos
1.3.3
Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear as funcins de desenvolvemento de proxectos de instalacins elctricos, e aplcase a todos os tipos de instalacins que se relacionen co perfil profesional do ttulo.
A definicin destas funcins abrangue aspectos como:
Recoecemento da documentacin tcnica das instalacins.
Elaboracin de memorias tcnicas e de manuais para a montaxe, a posta en servizo e
o mantemento de instalacins.
Realizacin de esbozos e esquemas de instalacins e sistemas.
Elaboracin de planos de instalacins electrotcnicas e sistemas automticos.
Preparacin de orzamentos de montaxe e mantemento.
As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en:
Pxina 61 de 135
Desenvolvemento da documentacin tcnica e administrativa dos proxectos de instalacins elctricas e sistemas de telecomunicacins.
Recoecemento das tcnicas de elaboracin e almacenamento de planos e esquemas.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), c), d), e), f) e v) do
ciclo formativo, e as competencias a), c) e d).
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo versarn sobre:
Identificacin de elementos e equipamentos, e desenvolvemento de procesos de
montaxe, utilizando como recurso a documentacin tcnica do proxecto.
Elaboracin de orzamentos de unidades de obra e aprovisionamento de materiais,
utilizando como recurso a documentacin tcnica do proxecto.
Preparacin dos manuais de servizo e de mantemento das instalacins, utilizando a
informacin tcnica dos equipamentos.
Uso de programas de deseo asistido para o trazado de esquemas e a elaboracin de
planos.
Pxina 62 de 135
1.4
1.4.1
1.4.1.1
Contidos bsicos
BC1. Determinacin de parmetros caractersticos en circutos de corrente alterna
Pxina 63 de 135
1.4.2
1.4.2.1
RA1. Realiza medidas para a verificacin, a posta en servizo e o mantemento de instalacins electrotcnicas, e describe os procedementos e os equipamentos de medida.
CA1.1. Recoeceuse o principio de funcionamento e as caractersticas dos instrumentos de medida.
CA1.2. Identificronse os esquemas de conexin dos aparellos de medida.
CA1.3. Recoecronse os procedementos de medida de cada instrumento ou equipamento.
CA1.4. Identificronse as necesidades de calibracin dos aparellos de medida.
CA1.5. Realizronse medidas dos parmetros bsicos das instalacins elctricas
(tensin, intensidade, potencias, cos , etc.) co equipamento de medida adecuado e
consonte a normativa de seguridade.
CA1.6. Aplicronse procedementos para a correccin de erros en medidas elctricas.
CA1.7. Aplicronse normas de seguridade.
1.4.2.2
Contidos bsicos
BC1. Tcnicas de medida en instalacins electrotcnicas
1.4.3
1.4.3.1
RA1. Determina as caractersticas das mquinas rotativas de corrente alterna, para o que
analiza os seus principios de funcionamento e identifica os seus campos de aplicacin.
CA1.1. Identificronse os tipos de mquinas elctricas.
CA1.2. Identificronse os elementos mecnicos e elctricos das mquinas.
CA1.3. Relacionouse cada elemento da mquina coa sa funcin.
CA1.4. Calculronse magnitudes elctricas e mecnicas.
CA1.5. Obtvose informacin tcnica da placa de caractersticas.
CA1.6. Relacionronse as mquinas coas sas aplicacins.
CA1.7. Utilizronse grficas de funcionamento.
CA1.8. Identificronse sistemas de posta en marcha de mquinas.
CA1.9. Utilizronse grficas de par-velocidade, rendemento-potencia, revolucinpotencia, etc.
RA2. Caracteriza transformadores trifsicos, para o que analiza o seu funcionamento e
realiza probas e ensaios.
CA2.1. Distinguronse as caractersticas fsicas e funcionais dos transformadores.
CA2.2. Obtvose informacin tcnica da placa de caractersticas.
CA2.3. Identificronse os grupos de conexin dos transformadores trifsicos e as
sas aplicacins.
CA2.4. Recoecronse os tipos de acoplamento dos transformadores.
CA2.5. Aplicronse tcnicas de medicin fundamentais en transformadores trifsicos.
CA2.6. Realizronse os ensaios de baleiro e curtocircuto dun transformador.
CA2.7. Aplicronse medidas de seguridade nos ensaios.
CA2.8. Realizronse os clculos das condicins de funcionamento dos transformadores (coeficiente de regulacin, cada de tensin e rendemento, etc.).
1.4.3.2
Contidos bsicos
BC1. Identificacin das caractersticas fundamentais das mquinas rotativas de corrente
alterna
Caractersticas dos transformadores. Placa de caractersticas dos transformadores. Constitucin. Circutos elctrico e magntico. Simboloxa normalizada de transformadores.
Transformador monofsico: principio de funcionamento do transformador.
Autotransformador: tipos e aplicacins electrotcnicas.
Transformador trifsico: esquemas de conexin; grupos de conexin. Banco de tres
transformadores.
Acoplamento en paralelo de transformadores. Tipos de acoplamentos e compatibilidade.
Ensaios: condicins e conclusins.
Ensaio en baleiro.
Ensaio en curtocircuto. Intensidade de curtocircuto. ndice de carga.
Clculos caractersticos: coeficiente de regulacin, cada de tensin, rendemento, etc.
Balance enerxtico.
Catlogos comerciais.
Seleccin do transformador segundo o tipo de aplicacin.
1.4.4
1.4.4.1
RA1. Caracteriza circutos electrnicos analxicos, para o que analiza o seu funcionamento e identifica as sas aplicacins.
CA1.1. Caracterizronse as fontes de alimentacin.
CA1.2. Caracterizronse os sistemas electrnicos de control de potencia.
CA1.3. Verificouse o funcionamento dos sistemas electrnicos de control de potencia.
CA1.4. Caracterizronse os circutos amplificadores.
Pxina 66 de 135
Contidos bsicos
BC1. Caractersticas e compoentes de circutos electrnicos analxicos
Anlise de circutos con portas lxicas. Tipos de portas lxicas: NOT, OR, AND, NOR,
NAND e EXOR.
Circutos lxicos combinacionais.
Codificadores e decodificadores.
Multiplexores e demultiplexores.
Comparadores.
Circutos lxicos secuenciais: ciestables (asncronos e sncronos), R-S, D, etc. Contadores. Rexistros de desprazamento.
Familias lxicas: aplicacins.
1.4.5
Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional d resposta necesidade de proporcionar unha adecuada base terica e prctica para a comprensin dos parmetros, principios de funcionamento e caractersticas de equipamentos electrnicos e mquinas de corrente alterna utilizadas en instalacins elctricas, automatismos, instalacins domticas, instalacins solares fotovoltaicas
e ICT, etc. Atndese tamn a proporcionar unha adecuada base terica e prctica sobre os
equipamentos e as tcnicas de medida utilizadas en verificacin, posta en servizo e mantemento de instalacins elctricas e ICT, as como a ensinar a recoecer os riscos e os
efectos da electricidade.
A definicin destas funcins abrangue aspectos como:
Determinacin dos parmetros caractersticos de instalacins e mquinas de corrente
alterna.
Recoecemento dos principios bsicos do funcionamento das mquinas elctricas de
corrente alterna.
Recoecemento das tcnicas de arranque e control de mquinas elctricas.
Identificacin prctica das principais caractersticas de circutos electrnicos dixitais
e analxicos bsicos mediante circutos funcionais.
Identificacin prctica de sistemas de alimentacin conmutados.
Identificacin dos equipamentos de medida que cumpra utilizar para a verificacin,
a posta en servizo e o mantemento.
Realizacin de medidas das magnitudes caractersticas en instalacins e mquinas de
corrente alterna.
Uso de ferramentas apropiadas (calculadora cientfica, aplicacins informticas,
etc.).
Uso coherente e correcto das unidades adecuadas para cada magnitude.
Presentacin dos resultados dos clculos coa precisin requirida.
Recoecemento dos riscos e dos efectos da electricidade.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais b), e) e f) do ciclo formativo, e as competencias b) e d).
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo versarn sobre:
Adquisicin de tcnicas para a realizacin de clculos en circutos elctricos de corrente alterna monofsica e trifsica.
Coecemento das mquinas elctricas de corrente alterna, o seu comportamento e as
sas caractersticas de funcionamento.
Pxina 68 de 135
Pxina 69 de 135
1.5
1.5.1
1.5.1.1
Contidos bsicos
BC1. Caracterizacin das instalacins e sistemas automticos industriais
Procesos industriais continuos e discretos. Control de procesos industriais discretos: sistemas combinacionais e sistemas secuenciais.
Variables para controlar nun proceso industrial.
Pxina 70 de 135
1.5.2
Unidade formativa 2: tcnicas e procesos en instalacins automticas industriais baseadas en tecnoloxa con cables
Cdigo: MP0521_23.
Duracin: 60 horas.
1.5.2.1
Contidos bsicos
BC1. Planificacin da montaxe de instalacins automticas no mbito industrial, baseadas en tecnoloxa con cables
Fases da montaxe especficas das instalacins automticas no mbito industrial. Procedementos especficos para montaxe de cadros, de instalacins e outros equipamentos.
Normativa de aplicacin na montaxe de automatismos no mbito industrial.
Organizacin da montaxe de cadros.
Recursos humanos e materiais.
Especificacins da montaxe.
Caractersticas especficas dos elementos das instalacins industriais.
Ferramentas especficas para a montaxe de cadros elctricos.
Sistemas informticos de documentacin aplicados montaxe, a planificacin e a verificacin das instalacins automticas no mbito industrial.
Temporalizacin.
BC2. Montaxe de instalacins elctricas automticas de uso industrial, baseadas en tecnoloxa con cables
Elementos auxiliares das instalacins automticas de uso industrial baseadas en tecnoloxa con cables: cadros, condutores, sistemas de sinalizacin de elementos, conectadores e canalizacins, etc.
Pxina 73 de 135
Caractersticas de conexin, instalacin, situacin, montaxe e axustes de parmetros bsicos de arrancadores electrnicos, variadores de velocidade e servoaccionamentos.
Esquemas de mando e potencia. Marcaxe de condutores, marcaxe de bornes e referencias cruzadas. Simboloxa.
Seleccin (segundo o contorno e a aplicacin) e axuste dos elementos das instalacins
automticas tales como proteccins, sensores, preactuadores, actuadores, etc.
Dimensionamento das proteccins elctricas en instalacins automticas. Tipos de fusibles e magnetotrmicos. Diferencial aplicado industria: caractersticas e precaucins.
Rel de sobreintensidade trmico ou electrnico: clases e utilizacin. Outros tipos de rels. Proteccins contra sobretensins transitorias e permanentes. Esquemas de conexin.
Cadros elctricos: tipos e caractersticas; criterios de montaxe e mecanizado.
Tcnicas de montaxe, conexin e sinalizacin de automatismos con cables.
Verificacins: probas visuais, de seguridade e funcionais. Probas con instrumentacin
(de continuidade, de illamento, de funcionamento das proteccins, etc.). Equipamentos
especficos de medida e verificacin.
Esquemas de representacin pneumtica e electropneumtica.
Documentacin tcnica de montaxe.
Montaxe e conexin de automatismos electropneumticos. Secuencia de movementos.
BC3. Diagnstico de avaras en instalacins automticas a nivel industrial, baseadas en
tecnoloxa con cables
1.5.3
Unidade formativa 3: tcnicas e procesos en instalacins automticas industriais baseadas en tecnoloxa programada
Cdigo: MP0521_33.
Duracin: 133 horas.
1.5.3.1
RA3. Instala sistemas de automatizacin en vivendas, en edificios e industriais, baseados en tecnoloxa programada, para o que realiza operacins de montaxe, conexin e
axuste.
CA3.1. Enumerouse o funcionamento e as caractersticas tcnicas dos sistemas de
automatizacin programada.
CA3.2. Identificronse as tecnoloxas empregadas nos sistemas programados.
CA3.3. Establecronse procedementos de montaxe especficos.
CA3.4. Seleccionronse os equipamentos e os materiais.
CA3.5. Conectronse elementos da instalacin.
CA3.6. Configurronse os elementos conectados.
CA3.7. Instalronse os elementos de seguridade.
CA3.8. Combinronse aplicacins relativas aos contornos de automatizacin industrial programada.
CA3.9. Respectronse as normas de seguridade e de compatibilidade electromagntica.
RA4. Diagnostica avaras en instalacins automticas a nivel industrial baseadas en tecnoloxa programada, para o que localiza a disfuncin e identifica as sas causas, aplicando protocolos de actuacin.
CA4.1. Identificronse os puntos crticos dunha instalacin automtica industrial.
CA4.2. Propuxronse posibles causas de avara.
CA4.3. Definiuse un protocolo de actuacin para a localizacin e a solucin de avaras.
CA4.4. Realizronse as medidas oportunas para localizar a avara.
CA4.5. Propuxronse axustes e outros puntos de mellora para que non volva producirse a avara.
CA4.6. Elaborouse rexistros de avaras.
RA5. Realiza o mantemento preditivo, preventivo e correctivo de instalacins automticas a nivel industrial baseadas en tecnoloxa programada, aplicando o plan de mantemento e a normativa relacionada.
CA5.1. Identificronse as operacins de mantemento preditivo, preventivo e correctivo da instalacin.
CA5.2. Planificouse o mantemento preventivo.
CA5.3. Elaborouse o procedemento de actuacin para cada tipo de sistema.
CA5.4. Establecronse os parmetros bsicos que cumpra comprobar na instalacin.
CA5.5. Determinronse os elementos mis usuais susceptibles de ser intervidos.
CA5.6. Substituronse elementos das instalacins automticas.
CA5.7. Programronse e axustronse elementos e equipamentos.
CA5.8. Elaborronse documentos de rexistro das operacins de mantemento.
RA6. Cumpre as normas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental, e
identifica os riscos asociados, as medidas e os equipamentos para os previr.
Pxina 76 de 135
Contidos bsicos
BC1. Planificacin da montaxe de instalacins automticas no mbito industrial, baseadas en tecnoloxa programada.
Fases da montaxe especficas das instalacins automticas no mbito industrial. Procedementos especficos para montaxe de cadros, de instalacins e outros equipamentos.
Normativa de aplicacin na montaxe de automatismos no mbito industrial.
Organizacin da montaxe de cadros.
Recursos humanos e materiais.
Especificacins da montaxe.
Caractersticas especficas dos elementos das instalacins industriais.
Ferramentas especficas para a montaxe de cadros elctricos.
Sistemas informticos de documentacin aplicados montaxe, a planificacin e a verificacin das instalacins automticas no mbito industrial.
Temporalizacin.
BC2. Implementacin e caractersticas de automatismos industriais, baseados en tecnoloxa programada.
1.5.4
Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional est organizado en tres unidades formativas. A primeira unidade
formativa ter como obxectivo establecer unha visin xeral da automatizacin industrial
(con cables e programada). A segunda e a terceira teen como obxectivo a automatizacin
con cables e programada, respectivamente. Os automatismos programados debern ter maior peso formativo.
Este mdulo contn a formacin necesaria para desempear as funcins de definicin,
planificacin, programacin, control e execucin da producin, e aplcase nos procesos de
montaxe e mantemento relacionados coas instalacins industriais automticas, con cables
e con programacin.
A definicin destas funcins abrangue aspectos relacionados coa automatizacin de
instalacins industriais, como:
Determinacin das caractersticas dunha automatizacin industrial.
Elaboracin de esquemas e programas para a montaxe, a programacin, a posta en
servizo e o mantemento de instalacins automticas industriais, con cables e con
programacin.
Eleccin da tecnoloxa, os dispositivos e os receptores adecuados en cada caso.
Planificacin de probas de funcionamento e posta en servizo.
Coordinacin da montaxe e o mantemento dunha instalacin industrial automtica.
As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en:
Supervisin da montaxe e configuracin de instalacins industriais automticas, con
cables e con programacin.
Coordinacin do mantemento preventivo, correctivo e preditivo en instalacins industriais automticas, con cables e con programacin.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais b), h), i), j), k), l), n), )
e o) do ciclo formativo, e as competencias b), d), e), f), g), h), i), j) e k).
Pxina 79 de 135
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo versarn sobre:
Identificacin dos dispositivos, os receptores e as tecnoloxas de automatizacin que
se deben empregar, a partir dunha toma de datos.
Elaboracin de esquemas e programas de control.
Supervisin da montaxe, a conexin, a programacin e a posta en servizo de sensores, actuadores e autmatas programables.
Verificacin do funcionamento, localizacin de avaras e elaboracin de plans de
mantemento.
Pxina 80 de 135
1.6
1.6.1
1.6.1.1
Contidos bsicos
BC1. Recoecemento de elementos das redes elctricas de alta e baixa tensin
1.6.2
1.6.2.1
RA1. Caracteriza centros de transformacin (CT), para o que analiza o seu funcionamento e describe as caractersticas dos seus elementos.
CA1.1. Clasificronse os CT segundo o seu emprazamento, a alimentacin, e a propiedade e o tipo de acometida.
CA1.2. Relacionronse elementos do CT coa sa representacin simblica en proxectos tipo.
CA1.3. Clasificronse as celas segundo a sa funcin e as sas caractersticas.
CA1.4. Recoeceuse a sinalizacin de cada tipo de celas.
CA1.5. Identificronse as operacins, as interconexins e as fases da montaxe dun
CT.
CA1.6. Relacionronse as manobras que cmpre realizar no CT, identificando os
elementos que interveen nos esquemas.
CA1.7. Establecronse hipteses sobre os efectos que se produciran en caso de modificacin ou disfuncin dos elementos do CT.
CA1.8. Determinouse e dimensionouse a necesidade de corrixir o factor de potencia.
RA2. Configura centros de transformacin de interior ou de intemperie, para o que elabora esquemas e selecciona os seus equipamentos e os seus elementos.
CA2.1. Identificronse os criterios previos de deseo: finalidade do CT, normativa
de aplicacin, requisitos de calidade e seguridade, etc.
CA2.2. Calculronse as magnitudes do CT e dos seus compoentes.
CA2.3. Determinouse e dimensionouse o sistema de posta a terra do CT.
CA2.4. Seleccionronse os aparellos dos CT: interruptores, seccionadores, transformadores de medida, etc.
Pxina 83 de 135
CA2.5. Tivronse en conta na seleccin dos elementos os criterios de montaxe e intercambiabilidade, condicins de subministracin e custos.
CA2.6. Elaborouse a listaxe xeral de equipamentos, elementos de instalacin e medios de seguridade.
CA2.7. Elaborronse esquemas.
CA2.8. Considerouse a normativa e os requisitos de seguridade e espazo para operacins de mantemento na disposicin e no emprazamento dos equipamentos.
CA2.9. Utilizronse aplicacins informticas e programas de clculo de parmetros
e deseo de CT.
RA3. Define as probas e os ensaios dos elementos dos centros de transformacin, para o
que se empregou a informacin de fbrica, e elaborouse a documentacin tcnica correspondente.
CA3.1. Identificouse a normativa de aplicacin.
CA3.2. Compilouse a informacin de fbrica.
CA3.3. Determinronse as caractersticas tcnicas dos transformadores, das celas e
dos equipamentos de medida.
CA3.4. Identificronse os tipos de ensaios: baleiro, curtocircuto, carga, etc.
CA3.5. Definronse os criterios de seguridade na realizacin de ensaios.
CA3.6. Documentronse as probas que cumpre realizar nos ensaios.
CA3.7. Aplicronse os procedementos de calidade nas probas e nos ensaios.
CA3.8. Identificronse os equipamentos para os ensaios dos elementos dos CT
(aceites, aparellos, bateras, acumuladores, etc.).
CA3.9. Medronse as tensins de paso e de contacto.
CA3.10. Aplicouse a normativa ambiental nos ensaios realizados.
CA3.11. Utilizronse aplicacins informticas para a xestin, o ensaio e o mantemento dos centros de transformacin.
1.6.2.2
Contidos bsicos
BC1. Caracterizacin dos centros de transformacin
Caractersticas dos centros de transformacin: fundamentos, tipos, caractersticas, funcionamento, utilizacin e aplicacins.
Elementos dos centros de transformacin: celas.
Transformadores de distribucin: caractersticas, proteccins, conexins, acoplamentos,
etc.
Correccin do factor de potencia.
Transformadores de medida: caractersticas e seleccin.
Aparellos de proteccin e de manobra: configuracin e montaxe.
Posta a terra: tipos. Especificacins tcnicas das terras en transformadores. Precaucins.
Neutro a terra.
Operacins de montaxe de CT: gabias, embarramentos, conexins, etc.
Regulamentos e normas de aplicacin.
Caractersticas dos centros de transformacin: tipos e funcionamento; partes fundamentais. Centros de transformacin prefabricados.
Pxina 84 de 135
Obra civil dos centros de transformacin: planos de obra civil; localizacins e accesos;
cimentacins e canalizacins.
Planos e esquemas especficos de centros de transformacin: simboloxa e vistas necesarias. Normas especficas de compaas xeradoras de electricidade.
Representacin grfica dos elementos dos centros de transformacin. Elaboracin de
esquemas. Esquemas elctricos de detalle.
Planos de posta a terra e de detalle. Distancias regulamentarias. Esquemas de configuracin de terras. Planos de picas e placas de terra.
Iluminacin e ventilacin. Proteccin contra incendios.
Normas de aplicacin.
Software de clculo e deseo de centros de transformacin.
BC2. Configuracin de centros de transformacin
1.6.3
Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de deseo e definicin, e aplcase nos procesos relacionados con centros de transformacin e
redes de distribucin en baixa tensin.
A definicin destas funcins abrangue aspectos como:
Recoecemento dos elementos e sistemas dos centros de transformacin.
Funcionamento dos centros de transformacin e os seus elementos.
Determinacin das caractersticas de redes de distribucin de baixa tensin.
Recoecemento dos elementos dos centros de transformacin.
Realizacin de manobras en celas de CT.
Medidas e ensaios en centros de transformacin.
As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en:
Desenvolvemento de proxectos de redes de distribucin de baixa tensin.
Desenvolvemento de proxectos de centros de transformacin.
Configuracin e ensaios de elementos e sistemas de centros de transformacin.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais b), e), f), m), n), ) e o)
do ciclo formativo, e as competencias b), d), i), j) e k).
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo versarn sobre:
Realizacin da documentacin necesaria para a redaccin de dous proxectos: unha
rede de distribucin de baixa tensin (area ou subterrnea) e un centro de transformacin de interior ou de intemperie.
Clculo e deseo das instalacins mediante programas informticos.
Elaboracin de plans de seguridade.
Previsin de protocolos de calidade.
Actitude de respecto polo medio.
Interpretacin e aplicacin dos regulamentos e da normativa referente a cada tipo de
instalacin:
Regulamento sobre condicins tcnicas e garanta de seguridade en centrais elctricas, subestacins e centros de transformacin (RCE).
Regulamento electrotcnico de baixa tensin e disposicins complementarias
(RBT).
Pxina 86 de 135
1.7
1.7.1
1.7.1.1
Pxina 88 de 135
1.7.1.2
Contidos bsicos
BC1. Caracterizacin de instalacins e dispositivos domticos e inmticos
Pxina 89 de 135
Caractersticas das tecnoloxas empregadas nos sistemas domticos e inmticos: correntes portadoras, sen fos, etc.
Estrutura, partes fundamentais e precaucins elctricas dos sistemas de correntes portadoras e sen fos, etc.
Conexin de elementos. Configuracin de sistemas e elementos de correntes portadoras
e tecnoloxa sen fos. Axustes de elementos. Tcnicas e software de programacin.
Dimensionamento dos elementos de seguridade propios dos sistemas domticos e inmticos.
Configuracin de mdulos de confort, de seguridade, de xestin enerxtica e de telecomunicacins.
BC5. Caracterizacin de instalacins inmticas aplicadas automatizacin en edificios e
grandes locais
1.7.2
1.7.2.1
RA1. Instala sistemas domticos e inmticos, para o que realiza operacins de montaxe,
conexin e axuste.
Pxina 90 de 135
Pxina 91 de 135
1.7.2.2
Contidos bsicos
BC1. Instalacin de sistemas domticos e inmticos
Esquemas de instalacin.
Caractersticas das tecnoloxas, dos elementos auxiliares e de conexin das instalacins
domticas e inmticas.
Tcnicas de montaxe, conexin de elementos, sinalizacin e documentacin tcnica.
Seleccin (segundo o contorno e a aplicacin) e axuste dos elementos e dos equipamentos.
Configuracin dos elementos da instalacin.
Compatibilidade electromagntica.
Elementos de seguridade propios de cada sistema.
Procesos de verificacin do funcionamento da instalacin.
Instalacin de mdulos de integracin entre sistemas automatizados.
Parmetros de combinacin entre tecnoloxas: protocolos de comunicacin, tipos de sinais, etc.
Sistemas de control integrado.
BC2. Realizacin do mantemento preditivo, preventivo e correctivo en instalacins domticas e inmticas
Normativa de prevencin de riscos laborais relativa ao mantemento de instalacins elctricas nas instalacins domticas e inmticas.
Prevencin de riscos laborais nos procesos de montaxe e mantemento.
Normas de seguridade no emprego de mquinas e ferramentas.
Pxina 92 de 135
Identificacin das causas mis frecuentes de accidentes laborais nas instalacins domticas e inmticas.
Factores e situacins de risco.
Determinacin das medidas de prevencin de riscos laborais.
Medios e equipamentos de proteccin individual e colectiva: caractersticas e criterios
de utilizacin.
Normativa de xestin de residuos, de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental.
Orde e limpeza como elemento fundamental da seguridade no traballo.
1.7.3
Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear as funcins de definicin, configuracin e dimensionamento das instalacins automatizadas en vivendas e
edificios (domtica e inmtica).
A definicin destas funcins abrangue aspectos relacionados coa automatizacin de
instalacins en vivendas e edificios, como as seguintes:
Determinacin das caractersticas da automatizacin nunha vivenda ou edificio.
Elaboracin de memorias tcnicas, esquemas e programas para a montaxe, a programacin, a posta en servizo e o mantemento de instalacins e sistemas domticos
e inmticos.
Eleccin da tecnoloxa, dos dispositivos e dos receptores adecuados en cada caso.
Elaboracin de documentacin de posta en servizo e mantemento.
Coordinacin da montaxe e do mantemento nunha instalacin domtica ou inmtica.
As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en:
Configuracin e supervisin da montaxe de instalacins automatizadas en vivendas
e edificios.
Seleccin de sistemas e elementos de instalacins domticas e inmticas.
Coordinacin do mantemento preventivo, preditivo e correctivo en instalacins domticas ou inmticas.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), e), f) e v) do ciclo
formativo, e as competencias a), b) e d).
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo versarn sobre:
Recoecemento das reas de automatizacin dunha vivenda ou edificio, as como o
grao de automatizacin desexado.
Identificacin de dispositivos, receptores, e tecnoloxas da domtica e da inmtica,
as como das condicins de deseo.
Elaboracin de memorias tcnicas, esquemas, e programas de control.
Combinacin de tecnoloxas nunha mesma instalacin domtica.
Supervisin da montaxe, a conexin, a programacin e a posta en servizo de sensores, actuadores, autmatas programables e sistemas domticos e inmticos.
Verificacin do funcionamento, localizacin de avaras e elaboracin de plans de
mantemento.
Pxina 93 de 135
1.8
1.8.1
1.8.1.1
RA1. Identifica os tipos de instalacins elctricas de baixa tensin no contorno de edificios e iluminacin exterior, describindo os seus elementos, as caractersticas tcnicas e a
normativa.
CA1.1. Clasificronse os tipos de instalacins e locais.
CA1.2. Identificouse a estrutura das instalacins en edificios.
CA1.3. Identificronse as caractersticas das instalacins de iluminacin exterior.
CA1.4. Recoecronse os elementos caractersticos do tipo de instalacin.
CA1.5. Relacionronse os elementos coa sa simboloxa en planos e esquemas.
CA1.6. Diferencironse tipos de instalacins atendendo ao seu uso.
CA1.7. Identificouse a normativa de aplicacin.
RA2. Caracteriza as instalacins elctricas de baixa tensin en locais de caractersticas
especiais e instalacins con fins especiais, identificando a sa estrutura, o seu funcionamento e a normativa especfica.
CA2.1. Identificronse os tipos de subministracins.
CA2.2. Clasificronse os emprazamentos e os modos de proteccin en instalacins
de locais con risco de incendio e explosin.
CA2.3. Recoecronse as prescricins especficas para as instalacins en locais especiais.
CA2.4. Identificronse as condicins tcnicas das instalacins con fins especiais.
CA2.5. Recoecronse as proteccins especficas de cada tipo de instalacin.
CA2.6. Diferencironse as condicins de instalacin dos receptores.
CA2.7. Identificronse as caractersticas tcnicas de canalizacins e condutores.
CA2.8. Relacionronse os elementos das instalacins cos seus smbolos en planos e
esquemas.
CA2.9. Identificouse a normativa de aplicacin.
RA3. Determina as caractersticas dos elementos das instalacins elctricas de baixa
tensin no contorno de edificios e con fins especiais, para o que realiza clculos e consulta documentacin de fbrica.
CA3.1. Calculouse a previsin de cargas.
CA3.2. Definiuse o nmero de circutos.
Pxina 94 de 135
Contidos bsicos
BC1. Identificacin de instalacins elctricas de baixa tensin no contorno de edificios de
vivendas, industrias, oficinas e locais de pblica concorrencia
Normativa: REBT, cdigo tcnico de edificacin (CTE), normas particulares das compaas subministradoras, normas UNE, etc. Certificacin enerxtica.
Sistemas de distribucin en baixa tensin: xeneralidades (redes soterradas e redes areas).
Caractersticas do neutro. Tipos de configuracins.
Caractersticas das instalacins de iluminacin exterior.
Estrutura das instalacins: instalacin de enlace, e instalacin interior ou receptora.
Instalacins de enlace: partes e normativa. Dispositivo xeral de proteccin (CGP, CPM,
etc.); lia xeral de alimentacin; contadores (localizacin e sistemas de instalacin); derivacins individuais; dispositivos xerais e individuais de mando e proteccin; elementos de control de potencia (ICP, maxmetro, etc.).
Tarifas elctricas. Equipamentos de medida. Contadores.
Instalacins interiores ou receptoras: partes e normativa. Caractersticas xerais. Prescricins xerais. Sistemas de instalacin.
Mecanismos e tomas de corrente.
Elementos caractersticos das instalacins: condutores e cables; tubos e canles protectoras.
Envolventes: graos de proteccin.
Proteccins: contacto directo e indirecto, sobreintensidade e sobretensin.
Instalacins interiores en vivendas e edificios. Prescricins xerais.
Pxina 95 de 135
Instalacins en locais de pblica concorrencia: clasificacin. Iluminacin de emerxencia: de seguridade e de substitucin. Instalacins con iluminacin de emerxencia.
BC2. Caracterizacin de instalacins elctricas de baixa tensin en locais de caractersticas especiais e instalacins con fins especiais
Instalacins en locais con risco de incendio e explosin: prescricins particulares e xerais. Clasificacin dos emprazamentos: clases I e II. Elementos da instalacin.
Instalacins en locais de caractersticas especiais (locais hmidos e mollados, bateras
de acumuladores, etc.): clasificacin, tipos e caractersticas. Normas ambientais.
Instalacins con fins especiais: piscinas e fontes, mquinas de elevacin e transporte,
instalacins provisorias e temporais de obra, feiras e pavillns, establecementos agrcolas e de horta, quirfanos e salas de intervencin, etc. Prescricins xerais e caractersticas.
Cadro de obra. Elementos de proteccin e de potencia.
Instalacins elctricas en caravanas e parques de caravanas.
Instalacins elctricas en portos e marismas para barcos de recreo.
BC3. Determinacin das caractersticas de elementos en instalacins elctricas
1.8.2
1.8.2.1
Contidos bsicos
BC1. Caracterizacin de instalacins de iluminacin interior e exterior
1.8.3
1.8.3.1
Contidos bsicos
BC1. Caracterizacin das Instalacins solares fotovoltaicas
Condicins de deseo.
Pxina 99 de 135
Clculos: niveis de radiacin, unidades de medida, zonas climticas, mapa solar, rendemento solar, orientacin e inclinacin, determinacin de sombras, coeficientes de
perdas, clculo de bateras, acumuladores, proteccins do sistema acumulador, clculo
de reguladores, proteccin de reguladores, proteccins da instalacin, cadas de tensin
e seccin de condutores, e clculos do sistema de posta a terra.
Caractersticas de equipamentos e elementos. Catlogos de fabricantes.
Telexestin de instalacins fotovoltaicas.
Procesos administrativos en instalacins solares fotovoltaicas. Instalacins que necesitan proxecto. Instalacins que necesitan memoria tcnica.
Marco normativo de subvencins: lexislacin e convocatorias. Tramitacin de subvencins. Normas internacionais.
1.8.4
Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear as funcins de deseo e definicin, e aplcase nos procesos relacionados con instalacins elctricas de baixa
tensin no contorno de edificios e con fins especiais, con instalacins de iluminacin exterior e con instalacins solares fotovoltaicas.
A definicin destas funcins abrangue aspectos como:
Interpretacin de documentacin previa.
Trazado de planos e esquemas.
Determinacin de caractersticas.
Configuracin de elementos e instalacins.
Elaboracin de especificacins.
Valoracin de custos.
Tramitacin administrativa.
As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en:
Desenvolvemento de proxectos de instalacins elctricas de baixa tensin no contorno de edificios.
Desenvolvemento de proxectos de instalacins elctricas de baixa tensin en locais
con fins especiais.
Configuracin de instalacins de iluminacin exterior.
Desenvolvemento de proxectos de instalacins solares fotovoltaicas.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), c), d), e), f) e v)
do ciclo formativo, e as competencias a), b), c) e d).
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo versarn sobre:
Realizacin da documentacin necesaria para a redaccin de proxectos:
Proxecto de instalacin elctrica de baixa tensin nun local de pblica concorrencia, local industrial ou local.
Proxecto de instalacin elctrica dun local con fins especiais.
Proxecto de iluminacin exterior.
Proxecto de instalacin solar fotovoltaica conectada rede.
Clculo e deseo das instalacins mediante programas informticos.
Elaboracin de plans de seguridade.
Previsin de protocolos de calidade.
Pxina 100 de 135
1.9
1.9.1
1.9.2
Orientacins pedagxicas
Este mdulo complementa a formacin doutros mdulos profesionais nas funcins de anlise do contexto, deseo e organizacin da intervencin, e planificacin da sa avaliacin.
A funcin de anlise do contexto abrangue as subfuncins de compilacin de informacin, identificacin e establecemento de prioridades de necesidades, e identificacin dos
aspectos que faciliten ou dificulten o desenvolvemento e a execucin da actividade de estudo de viabilidade.
A funcin de deseo da intervencin ten como obxectivo establecer as lias xerais desta para dar resposta s necesidades detectadas, definndoo en todos os seus aspectos. Incle as subfuncins de definicin ou adaptacin da intervencin, establecemento da secuencia e das prioridades das accins, planificacin da intervencin, determinacin de recursos, planificacin da avaliacin e autoavaliacin, deseo de documentacin e do plan
de atencin clientela, e exposicin do informe.
A funcin de organizacin da execucin abrangue as funcins de deteccin de demandas e necesidades, programacin, xestin, coordinacin e supervisin da intervencin, e
elaboracin de informes, determinando a provisin, o transporte e o almacenamento dos
materiais da instalacin e dos equipamentos que se deben empregar na execucin, tanto
desde a sa orixe como no seu percorrido na obra.
As actividades profesionais asociadas a estas funcins desenvlvense nos subsectores
de producin e distribucin de enerxa elctrica, instalacins elctricas e infraestruturas
comns de telecomunicacin no mbito de edificios, dos sectores industrial e de servizos.
Fomentarase e valorarase a creatividade, o esprito crtico e a capacidade de innovacin
nos procesos realizados, as como a adaptacin da formacin recibida en supostos laborais
e en novas situacins.
O equipo docente exercer a titora das seguintes fases de realizacin do traballo, que
se realizarn fundamentalmente de xeito non presencial: estudo das necesidades do sector
produtivo, deseo, planificacin, e seguimento da execucin do proxecto.
A exposicin do informe, que realizar todo o alumnado, parte esencial do proceso de
avaliacin e defenderase diante do equipo docente.
Polas sas propias caractersticas, a formacin do mdulo relacinase con todos os obxectivos xerais do ciclo e con todas as competencias profesionais, persoais e sociais seguintes, bardante no relativo posta en prctica de diversos aspectos da intervencin deseada.
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo estn relacionadas con:
Execucin de traballos en equipo.
Autoavaliacin do traballo realizado.
Autonoma e iniciativa.
Uso das TIC.
RA1. Recoece os dereitos e as obrigas das persoas traballadoras e empresarias relacionados coa seguridade e a sade laboral.
CA1.1. Relacionronse as condicins laborais coa sade da persoa traballadora.
CA1.2. Distinguronse os principios da accin preventiva que garanten o dereito
seguridade e sade das persoas traballadoras.
CA1.3. Apreciouse a importancia da informacin e da formacin como medio para a
eliminacin ou a reducin dos riscos laborais.
CA1.4. Comprendronse as actuacins axeitadas ante situacins de emerxencia e
risco laboral grave e inminente.
CA1.5. Valorronse as medidas de proteccin especficas de persoas traballadoras
sensibles a determinados riscos, as como as de proteccin da maternidade e a lactacin, e de menores.
CA1.6. Analizronse os dereitos vixilancia e proteccin da sade no sector industrial relacionado cos procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados.
CA1.7. Asumiuse a necesidade de cumprir as obrigas das persoas traballadoras en
materia de prevencin de riscos laborais.
RA2. Avala as situacins de risco derivadas da sa actividade profesional analizando as
condicins de traballo e os factores de risco mis habituais do sector industrial relacionado cos procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados.
CA2.1. Determinronse as condicins de traballo con significacin para a prevencin nos contornos de traballo relacionados co perfil profesional de tcnico superior
en sistemas electrotcnicos e automatizados.
CA2.2. Clasificronse os factores de risco na actividade e os danos derivados deles.
CA2.3. Clasificronse e describronse os tipos de danos profesionais, con especial
referencia a accidentes de traballo e doenzas profesionais, relacionados co perfil profesional de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados.
CA2.4. Identificronse as situacins de risco ms habituais nos contornos de traballo
das persoas coa titulacin de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados.
CA2.5. Levouse a cabo a avaliacin de riscos nun contorno de traballo, real ou simulado, relacionado co sector de actividade.
RA3. Participa na elaboracin dun plan de prevencin de riscos e identifica as responsabilidades de todos os axentes implicados.
CA3.1. Valorouse a importancia dos hbitos preventivos en todos os mbitos e en
todas as actividades da empresa.
CA3.2. Clasificronse os xeitos de organizacin da prevencin na empresa en funcin dos criterios establecidos na normativa sobre prevencin de riscos laborais.
CA3.3. Determinronse os xeitos de representacin das persoas traballadoras na empresa en materia de prevencin de riscos.
CA3.4. Identificronse os organismos pblicos relacionados coa prevencin de riscos laborais.
CA3.5. Valorouse a importancia da existencia dun plan preventivo na empresa que
incla a secuencia de actuacins para realizar en caso de emerxencia.
CA3.6. Estableceuse o mbito dunha prevencin integrada nas actividades da empresa, e determinronse as responsabilidades e as funcins de cadaqun.
CA3.7. Definiuse o contido do plan de prevencin nun centro de traballo relacionado co sector profesional da titulacin de tcnico superior en sistemas electrotcnicos
e automatizados.
CA3.8. Proxectouse un plan de emerxencia e evacuacin para unha pequena ou mediana empresa do sector de actividade do ttulo.
RA4. Determina as medidas de prevencin e proteccin no contorno laboral da titulacin de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados.
CA4.1. Definronse as tcnicas e as medidas de prevencin e de proteccin que se
deben aplicar para evitar ou diminur os factores de risco, ou para reducir as sas
consecuencias no caso de materializarse.
CA4.2. Analizouse o significado e o alcance da sinalizacin de seguridade de diversos tipos.
CA4.3. Seleccionronse os equipamentos de proteccin individual (EPI) axeitados
s situacins de risco atopadas.
CA4.4. Analizronse os protocolos de actuacin en caso de emerxencia.
CA4.5. Identificronse as tcnicas de clasificacin de persoas feridas en caso de
emerxencia, onde existan vtimas de diversa gravidade.
CA4.6. Identificronse as tcnicas bsicas de primeiros auxilios que se deben aplicar
no lugar do accidente ante danos de diversos tipos, as como a composicin e o uso
da caixa de urxencias.
1.10.1.2 Contidos bsicos
BC1. Dereitos e obrigas en seguridade e sade laboral
Relacin entre traballo e sade. Influencia das condicins de traballo sobre a sade.
Conceptos bsicos de seguridade e sade laboral.
Anlise dos dereitos e das obrigas das persoas traballadoras e empresarias en prevencin de riscos laborais.
Actuacin responsable no desenvolvemento do traballo para evitar as situacins de risco
no seu contorno laboral.
Proteccin de persoas traballadoras especialmente sensibles a determinados riscos.
CA1.4. Empregronse axeitadamente as tcnicas de comunicacin no equipo de traballo para recibir e transmitir instrucins e coordinar as tarefas.
CA1.5. Determinronse procedementos para a resolucin dos conflitos identificados
no seo do equipo de traballo.
CA1.6. Aceptronse de forma responsable as decisins adoptadas no seo do equipo
de traballo.
CA1.7. Analizronse os obxectivos alcanzados polo equipo de traballo en relacin
cos obxectivos establecidos, e coa participacin responsable e activa dos seus membros.
RA2. Identifica os dereitos e as obrigas que se derivan das relacins laborais, e recoceos en diferentes situacins de traballo.
CA2.1. Identificronse o mbito de aplicacin, as fontes e os principios de aplicacin do dereito do traballo.
CA2.2. Distinguronse os principais organismos que interveen nas relacins laborais.
CA2.3. Identificronse os elementos esenciais dun contrato de traballo.
CA2.4. Analizronse as principais modalidades de contratacin e identificronse as
medidas de fomento da contratacin para determinados colectivos.
CA2.5. Valorronse os dereitos e as obrigas que se recollen na normativa laboral.
CA2.6. Determinronse as condicins de traballo pactadas no convenio colectivo
aplicable ou, en ausencia deste, as condicins habituais no sector profesional relacionado co ttulo de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados.
CA2.7. Valorronse as medidas establecidas pola lexislacin para a conciliacin da
vida laboral e familiar, e para a igualdade efectiva entre homes e mulleres.
CA2.8. Analizouse o recibo de salarios e identificronse os principais elementos que
o integran.
CA2.9. Identificronse as causas e os efectos da modificacin, a suspensin e a extincin da relacin laboral.
CA2.10. Identificronse os rganos de representacin das persoas traballadoras na
empresa.
CA2.11. Analizronse os conflitos colectivos na empresa e os procedementos de solucin.
CA2.12. Identificronse as caractersticas definitorias dos novos contornos de organizacin do traballo.
RA3. Determina a accin protectora do sistema da seguridade social ante as continxencias cubertas, e identifica as clases de prestacins.
CA3.1. Valorouse o papel da seguridade social como piar esencial do estado social e
para a mellora da calidade de vida da cidadana.
CA3.2. Delimitouse o funcionamento e a estrutura do sistema de seguridade social.
CA3.3. Identificronse, nun suposto sinxelo, as bases de cotizacin dunha persoa
traballadora e as cotas correspondentes a ela e empresa.
CA3.4. Determinronse as principais prestacins contributivas de seguridade social,
os seus requisitos e a sa duracin, e realizouse o clculo da sa conta nalgns supostos prcticos.
CA3.5. Determinronse as posibles situacins legais de desemprego en supostos
prcticos sinxelos, e realizouse o clculo da duracin e da conta dunha prestacin
por desemprego de nivel contributivo bsico.
Pxina 108 de 135
Dereito do traballo.
Organismos pblicos (administrativos e xudiciais) que interveen nas relacins laborais.
Anlise da relacin laboral individual.
Dereitos e deberes derivados da relacin laboral.
Manexo das fontes de informacin para a elaboracin de itinerarios formativoprofesionalizadores, en especial no referente ao sector industrial relacionado cos
procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados.
Posta en prctica de tcnicas activas de procura de emprego:
Realizacin de probas de orientacin e dinmicas sobre as propias aspiracins,
competencias e capacidades.
Manexo de fontes de informacin, includos os recursos de internet para a procura de emprego.
Preparacin e realizacin de cartas de presentacin e currculos (potenciarase o
emprego doutros idiomas oficiais na Unin Europea no manexo de informacin e
elaboracin do currculo Europass).
Familiarizacin coas probas de seleccin de persoal, en particular a entrevista de
traballo.
Identificacin de ofertas de emprego pblico s que se pode acceder en funcin da
titulacin, e resposta sa convocatoria.
Formacin de equipos na aula para a realizacin de actividades mediante o emprego
de tcnicas de traballo en equipo.
Estudo das condicins de traballo do sector industrial relacionado cos procesos de
sistemas electrotcnicos e automatizados a travs do manexo da normativa laboral,
dos contratos mis comunmente utilizados e do convenio colectivo de aplicacin no
sector industrial relacionado cos procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados.
Superacin de calquera forma de discriminacin no acceso ao emprego e no desenvolvemento profesional.
Anlise da normativa de prevencin de riscos laborais que lle permita a avaliacin
dos riscos derivados das actividades desenvolvidas no sector produtivo, as como a
colaboracin na definicin dun plan de prevencin para a empresa e das medidas
necesarias para a sa posta en prctica.
O correcto desenvolvemento deste mdulo esixe a disposicin de medios informticos con
conexin a internet e que polo menos das sesins de traballo semanais sexan consecutivas.
CA2.6. Analizouse o fenmeno da responsabilidade social das empresas e a sa importancia como un elemento da estratexia empresarial.
CA2.7. Valorouse a importancia do balance social dunha empresa relacionada cos
procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados, e describronse os principais
custos sociais en que incorren estas empresas, as como os beneficios sociais que
producen.
CA2.8. Identificronse, en empresas do sector industrial relacionado cos procesos de
sistemas electrotcnicos e automatizados, prcticas que incorporen valores ticos e
sociais.
CA2.9. Definronse os obxectivos empresariais incorporando valores ticos e sociais.
CA2.10. Analizronse os conceptos de cultura empresarial, e de comunicacin e
imaxe corporativas, as como a sa relacin cos obxectivos empresariais.
CA2.11. Describronse as actividades e os procesos bsicos que se realizan nunha
empresa do sector industrial relacionado cos procesos de sistemas electrotcnicos e
automatizados, e delimitronse as relacins de coordinacin e dependencia dentro
do sistema empresarial.
CA2.12. Elaborouse un plan de empresa que incla a idea de negocio, a localizacin, a organizacin do proceso produtivo e dos recursos necesarios, a responsabilidade social e o plan de mrketing.
RA3. Selecciona a forma xurdica tendo en conta as implicacins legais asociadas e o
proceso para a sa constitucin e posta en marcha.
CA3.1. Analizouse o concepto de persoa empresaria, as como os requisitos que
cmpren para desenvolver a actividade empresarial.
CA3.2. Analizronse as formas xurdicas da empresa e determinndose as vantaxes
e as desvantaxes de cada unha en relacin coa sa idea de negocio.
CA3.3. Valorouse a importancia das empresas de economa social no sector industrial relacionado cos procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados.
CA3.4. Especificouse o grao de responsabilidade legal das persoas propietarias da
empresa en funcin da forma xurdica elixida.
CA3.5. Diferenciouse o tratamento fiscal establecido para cada forma xurdica de
empresa.
CA3.6. Identificronse os trmites esixidos pola lexislacin para a constitucin dunha pequena ou mediana empresa en funcin da sa forma xurdica.
CA3.7. Identificronse as vas de asesoramento e xestin administrativa externas
hora de pr en marcha unha pequena ou mediana empresa.
CA3.8. Analizronse as axudas e subvencins para a creacin e posta en marcha de
empresas do sector industrial relacionados cos procesos de sistemas electrotcnicos
e automatizados, tendo en conta a sa localizacin.
CA3.9. Incluuse no plan de empresa informacin relativa eleccin da forma xurdica, os trmites administrativos, as axudas e as subvencins.
RA4. Realiza actividades de xestin administrativa e financeira bsica dunha pequena
ou mediana empresa, identifica as principais obrigas contables e fiscais, e formaliza a
documentacin.
CA4.1. Analizronse os conceptos bsicos de contabilidade, as como as tcnicas de
rexistro da informacin contable: activo, pasivo, patrimonio neto, ingresos, gastos e
contas anuais.
CA4.2. Describronse as tcnicas bsicas de anlise da informacin contable, en especial no referente ao equilibrio da estrutura financeira e solvencia, liquidez e
rendibilidade da empresa.
CA4.3. Definronse as obrigas fiscais (declaracin censual, IAE, liquidacins trimestrais, resumos anuais, etc.) dunha pequena e dunha mediana empresa relacionada
cos procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados, e diferencironse os tipos
de impostos no calendario fiscal (liquidacins trimestrais e liquidacins anuais).
CA4.4. Formalizouse con correccin, mediante procesos informticos, a documentacin bsica de carcter comercial e contable (notas de pedido, albars, facturas, recibos, cheques, obrigas de pagamento e letras de cambio) para unha pequena e unha
mediana empresa do sector industrial relacionado cos procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados, e describronse os circutos que recorre esa documentacin na empresa.
CA4.5. Elaborouse o plan financeiro e analizouse a viabilidade econmica e financeira do proxecto empresarial.
Actividades e procesos bsicos na empresa. Organizacin dos recursos dispoibles. Externalizacin de actividades da empresa.
Descricin dos elementos e estratexias do plan de producin e do plan de mrketing.
BC3. Creacin e posta en marcha dunha empresa
Realizacin de casos e dinmicas de grupo que permitan comprender e valorar as actitudes das persoas emprendedoras e axustar a sa necesidade ao sector industrial relacionado cos procesos de sistemas electrotcnicos e automatizados.
Utilizacin de programas de xestin administrativa e financeira para pequenas e medianas empresas do sector.
Realizacin dun proxecto empresarial relacionado coa actividade de desenvolvemento de proxectos, xestin e supervisin da montaxe e o mantemento de sistemas
electrotcnicos e automatizados, composto por un plan de empresa e un plan financeiro e que incla todas as facetas de posta en marcha dun negocio.
O plan de empresa incluir os seguintes aspectos: maduracin da idea de negocio, localizacin, organizacin da producin e dos recursos, xustificacin da sa responsabilidade
social, plan de mrketing, eleccin da forma xurdica, trmites administrativos, e axudas e
subvencins.
O plan financeiro ha inclur o plan de tesourara, a conta de resultados provisional e o
balance previsional, as como a anlise da sa viabilidade econmica e financeira.
aconsellable que o proxecto empresarial se vaia realizando conforme se desenvolvan
os contidos relacionados nos resultados de aprendizaxe.
O correcto desenvolvemento deste mdulo esixe a disposicin de medios informticos
con conexin a internet e que polo menos das sesins de traballo sexan consecutivas.
RA4. Caracteriza os procesos de xestin da montaxe de instalacins elctricas, analizando plans de montaxe e estudos de seguridade.
CA4.1. Identificronse todas as partes do plan de montaxe.
CA4.2. Planificouse o control de avance de obra.
CA4.3. Adecuouse o plan de montaxe s caractersticas da instalacin.
CA4.4. Recoecronse tcnicas de xestin de persoal na execucin das instalacins
elctricas.
CA4.5. Aplicronse tcnicas de xestin de materiais e elementos para a montaxe de
instalacins.
CA4.6. Recoecronse procedementos para a xestin da montaxe.
CA4.7. Determinronse indicadores de control da montaxe.
CA4.8. Aplicouse durante a montaxe a normativa electrotcnica e de seguridade no
traballo.
RA5. Documenta a posta en servizo das instalacins electrotcnicas, atendendo aos requisitos funcionais e normativa.
CA5.1. Recoecronse as instrucins tcnicas do REBT aplicables instalacin.
CA5.2. Determinronse as medicins necesarias para a aceptacin da instalacin.
CA5.3. Determinronse os valores mnimos de illamento, rixidez dielctrica, resistencia de terra e correntes, e fugas aceptables para a aceptacin da instalacin.
CA5.4. Recoecronse as actuacins bsicas que cumpra realizar para a posta en
servizo dunha instalacin (continuidade, accesibilidade e alturas, etc.).
CA5.5. Realizronse os ensaios dos elementos de proteccin.
CA5.6. Realizronse as medidas necesarias para a anlise da rede de subministracin (deteccin de harmnicos e perturbacins).
CA5.7. Propuxronse verificacins especficas en locais de pblica concorrencia,
industriais e con fins especiais.
CA5.8. Determinronse medidas de seguridade especficas na posta en marcha de
instalacins de vivendas e locais.
RA6. Planifica o mantemento e a xestin de residuos das instalacins elctricas en edificios e no contorno de edificios, para o que identifica necesidades e elabora programas
de mantemento e xestin de residuos.
CA6.1. Identificronse as partes e os elementos da instalacin susceptibles de mantemento.
CA6.2. Planificouse o aprovisionamento de cada unha das partes.
CA6.3. Estableceuse un procedemento de operacins bsicas de mantemento preventivo e correctivo.
CA6.4. Programouse o mantemento da instalacin tendo en conta as sas caractersticas.
CA6.5. Identificronse as instrucins de fbrica dos equipamentos e dos elementos
que interveen na instalacin.
Pxina 122 de 135
CA6.6. Propuxronse axustes dos equipamentos e dos elementos para o seu bo funcionamento.
CA6.7. Determinouse a compatibilidade dos equipamentos ou dos elementos.
CA6.8. Elaborronse programas de mantemento.
CA6.9. Recoecronse os tipos de residuos dunha instalacin.
CA6.10. Planificouse o programa de xestin de residuos.
Caractersticas tcnicas e normativas para a montaxe de canalizacins. Instrucins tcnicas especficas. Instrucins dos fabricantes.
Caractersticas tcnicas e normativa para a montaxe: normas autonmicas e locais.
Ferramentas e equipamentos de medida utilizados na montaxe de instalacins elctricas.
Ferramentas especficas para a montaxe de instalacins elctricas. Ferramentas de obra
civil. Equipamento bsico de medidas segundo o REBT.
Maquinaria utilizada na montaxe de instalacins.
Tcnicas de planificacin aplicadas montaxe de instalacins. Xestin da montaxe: fases e planificacin.
Temporalizacin de procesos de montaxe. Tcnicas de planificacin da montaxe. Coordinacin de procesos.
BC4. Caracterizacin dos procesos de xestin da montaxe de instalacins elctricas
Contidos dos plans de montaxe: datos xerais, necesidades, calendario de pedidos e recepcin de material, calendario de actuacin, etc.
Contidos dos plans de montaxe.
Tcnicas de xestin de recursos humanos e materiais. Organizacin dos recursos humanos. Planificacin. Organigramas de empresas do sector elctrico.
Ferramentas informticas para a xestin de recursos humanos e materiais. Software xeral para a xestin da montaxe e dos recursos humanos e materiais (Word, Access, Excel
e Autocad, etc.). Software especfico.
Procedementos e indicadores de xestin. Criterios de aceptacin de instalacins, de materiais e de tcnicos. Indicadores dos procesos de montaxe e da instalacin (calidade da
instalacin, adecuacin ao REBT, adecuacin ao proxecto e cumprimento de prazos de
entrega, etc.). Indicadores de resultados e de satisfaccin.
Temporalizacin de procesos de montaxe.
Normativa: REBT, cdigo tcnico de edificacin e normas internacionais (ISO 9000,
ISO 14000 e EFQM, etc.).
BC5. Organizacin da posta en servizo de instalacins electrotcnicas en vivendas e locais
Revisin de locais de pblica concorrencia: puntos crticos e plan de revisins, etc. Medicins de tomas de terra: valores de aceptacin. Iluminacin de emerxencia. Xestin do
plan de revisins.
Medidas de seguridade. Illamentos. Seguridade dos elementos con risco de incendio ou
explosin.
Normativa.
BC6. Planificacin do mantemento e xestin de residuos
2.
Anexo II
A) Espazos mnimos
Espazo formativo
Superficie en m2
(30 alumnos/as)
Superficie en m2
(20 alumnos/as)
Grao de utilizacin
Aula polivalente.
60
40
22 %
120
90
22 %
120
90
26 %
Aula tcnica.
90
60
30 %
Equipamento
tes de fuga, detectores de tensin, medidores de resistencia de bucle, analizador-rexistrador de potencia e enerxa para corrente alterna trifsica, comprobador de sucesin de fases, equipamento verificador de sensibilidade de disparo de diferenciais, pinzas voltamperimtricas,
etc.).
Cabeceiras de amplificacin monocanle, de banda larga e procesamento de canles.
Dispositivos de medida de enerxa.
Elementos pasivos: distribuidores, derivadores, mesturadores, separadores, filtros, caixas de toma de usuario, etc.
Equipamento para a instalacin de telefona unha ICT.
Equipamento de posta a terra.
Equipamentos analxicos e dixitais de portara e videoportara.
Equipamentos de calefaccin elctrica por acumulacin e por conveccin.
Equipamentos e accesorios para soldadura aluminotrmica.
Equipamentos para instalacin de enlace: caixa xeral de proteccin (CXP), caixa de proteccin e medida (CPM), mdulos de centralizacin
de contadores, contadores, e cadros xerais de mando e proteccin.
Equipamentos para redes de distribucin areas e soterradas.
Ferramentas manuais para traballos elctricos e mecnicos.
Localizadores de satlite (finders).
Ferramenta de mecanizado.
Medidor de campo e analizador de modulacin analxica e dixital.
Multiconmutadores para rede de distribucin.
Paneis de montaxe para instalacin de luminarias.
Simuladores de sinal de frecuencia intermedia.
Sistema multilia de abonado. Central telefnica.
Software de control de cabeceiras.
Torres, mastros e accesorios mecnicos.
Analizador de redes, de harmnicos e de perturbacins de rede.
Arrancadores electrnicos.
Convertedores de frecuencia.
Equipamento verificador da medida de continuidade en cadros elctricos.
Equipamentos de montaxe de cadros elctricos.
Equipamentos e adestradores electropneumticos.
Ferramentas e tiles especficos de sistemas automticos.
Motores elctricos, con bancadas para a montaxe e o acoplamento.
Servoaccionamentos e servomotores.
Sistemas de bus de campo.
Sistemas sen fos.
Sistemas por correntes portadoras.
Tacmetro.
3.
Anexo III
A) Especialidades do profesorado con atribucin docente nos mdulos profesionais do ciclo formativo de grao superior de sistemas electrotcnicos e automatizados
Mdulo profesional
Especialidade do profesorado
Corpo
Instalacins electrotcnicas.
Equipos electrnicos.
Instalacins electrotcnicas.
Instalacins electrotcnicas.
Instalacins electrotcnicas.
Instalacins electrotcnicas.
Especialidades
Titulacins
Diplomado/a en ciencias empresariais.
Diplomado/a en relacins laborais
Diplomado/a en traballo social.
Diplomado/a en educacin social.
Diplomado/a en xestin e administracin pblica.
Sistemas electrnicos.
Sistemas electrotcnicos e automticos.
C) Titulacins requiridas para a imparticin dos mdulos profesionais que conforman o ttulo para os centros de titularidade privada e doutras administracins distintas da educativa, e orientacins para a Administracin educativa
Mdulos profesionais
Titulacins
Licenciado/a, enxeeiro/a, arquitecto/a ou o ttulo de grao correspondente, ou outros ttulos equivalentes para os efectos de docencia.
4.
Anexo IV
Validacins entre mdulos profesionais establecidos ao abeiro da Lei orgnica
1/1990 (LOXSE) e os establecidos no ttulo de tcnico superior en sistemas electrotcnicos e automatizados ao abeiro da Lei orgnica 2/2006
Mdulos profesionais includos nos ciclos formativos establecidos
na LOXSE
Tcnicas e procesos nas instalacins singulares nos edificios.
Xestin do desenvolvemento de instalacins electrotcnicas.
Informtica tcnica
Desenvolvemento de instalacins elctricas de distribucin.
5.
Anexo V
A) Correspondencia das unidades de competencia acreditadas consonte o establecido no artigo 8 da Lei orgnica 5/2002, do 19 de xuo, cos mdulos profesionais para a sa validacin
Unidades de competencia acreditadas
6.
Anexo VI
Organizacin dos mdulos profesionais do ciclo formativo para o rxime ordinario
Curso
Mdulo
Duracin
Especialidade do profesorado
187
Instalacins electrotcnicas.
Equipamentos electrnicos.
240
Instalacins electrotcnicas.
213
213
Instalacins electrotcnicas.
107
Total 1
(FCE)
960
105
122
140
Instalacins electrotcnicas.
140
53
70
Total 2
(FCE)
2
2
630
MP0526. Proxecto de sistemas electrotcnicos e automatizados.
26
384
7.
Anexo VII
Organizacin dos mdulos profesionais en unidades formativas de menor duracin
Mdulo profesional
Unidades formativas
Duracin
120
37
30
130
70
40
60
45
51
29
75
58
20
60
133
69
53
100
40
70
35
35
45
62