KORISNE POSLOVNE INFORMACIJE

OSNIVANJE PRIVREDNOG DRUTVA1 i 2

Privredno drutvo u Republici Srpskoj mogu osnovati domaa i strana fizika i/ili pravna lica pod
jednakim uslovima, odnosno sa istim pravima i obavezama definisanim vaeom legislativom.
a) Strana lica u Republici Srpskoj mogu:
Osnovati privredno drutvo u potpunoj svojini stranog ulagaa;
Osnovati privredno drutvo u zajednikoj svojini domaeg i stranog ulagaa;
Ulagati u postojee privredno drutvo;
Ulagati u banku ili osiguranje;
Registrovati preduzetniku djelatnost;
Dobiti koncesiju;
Zakljuiti ugovor o javno-privatnom partnerstvu.
Pravne forme privrednih drutava:

Drutvo sa ogranienom odgovornou (d.o.o.)

Novani dio osnovnog kapitala drutva sa ogranienom odgovornou na dan uplate
iznosi najmanje 1 KM
Drutvo sa ogranienom odgovornou moe imati najvie 50 lanova.

Akcionarsko drutvo (a.d.)

Zatvoreno a.d. osniva se simultanim putem, istovremenim upisom i uplatom svih akcija u
osnivanju. Zatvoreno akcionarsko drutvo je drutvo ije se akcije izdaju samo njegovim
osnivaima ili ogranienom broju drugih lica. Minimalni novani ulog osnovnog kapitala
zatvorenog akcionarskog drutva na dan upisa u registar iznosi 20.000 KM.
Otvoreno a.d. osniva se sukcesivnim putem, upuivanjem javnog poziva treim licima za
upis i uplatu akcija. Minimalni novani ulog osnovnog kapitala otvorenog akcionarskog
drutva na dan upisa u registar iznosi 50.000 KM.
Najnia nominalna vrijednost akcija akcionarskog drutva ne moe biti manja od jedne
konvertibilne marke (1 ), a ako je vea onda mora biti djeljiva sa deset.

Ortako drutvo (.d.)

Ortako drutvo je privredno drutvo koje osnivaju dva ili vie fizikih i/ili pravnih lica u
svojstvu ortaka drutva radi obavljanja odreene djelatnosti pod zajednikim poslovnim
imenom.
Ortako drutvo odgovara za svoje obaveze cjelokupnom imovinom. Ortaci ortakog
drutva odgovorni su solidarno za sve obaveze drutva cjelokupnom svojom imovinom,
ako sa povjeriocem nije drugaije ugovoreno.

Komanditno drutvo (k.d.)

Komanditno drutvo je privredno drutvo koje osnivaju dva ili vie fizikih i/ili pravnih lica
u svojstvu ortaka, radi obavljanja odreene djelatnosti, pod zajednikim poslovnim
imenom, od kojih najmanje jedno lice odgovara neogranieno za njegove obaveze
(komplementar), a najmanje jedno lice snosi rizik do visine svog ugovorenog uloga
(komanditor).
Komanditno drutvo za svoje obaveze odgovara cjelokupnom imovinom.

Nadleni za registraciju privrednih drutava su okruni privredni sudovi (Banja Luka, Doboj,
Bijeljina, Istono Sarajevo i Trebinje);
2
Od 1. januara 2014. godine, uvodi se jednoalterski sistem za registraciju poslovnih subjekata u
okviru Agencije za posrednike, informatike i finansijske usluge;

b) Privredno drutvo osniva se aktom o osnivanju (odlukom ili ugovorom), koji mora biti
obraen od strane notara. Izuzetak je osnivanje jednolanog d.o.o. gdje se zahtjeva
samo notarska ovjera potpisa osnivaa. D.o.o. pored osnivakog akta moe imati i
ugovor lanova drutva, a o.d. i k.d., pored osnivakog akta mogu imati ugovor ortaka
drutva. Akcionarsko drutvo pored osnivakog akta moe imati i statut, koji se ne
dostavlja uz prijavu za registraciju a.d..
c) Strana lica u Republici Srpskoj mogu osnovati i poslovnu jedinicu (ogranak) kao izdvojeni
organizacioni dio privrednog drutva posredstvom koga drutvo obavlja djelatnost u
skladu sa zakonom. Poslovna jedinica nema svojstvo pravnog lica, a u pravnom prometu
istupa u ime i za raun privrednog drutva.
Poslovna jedinica registruje se u skladu sa zakonom kojim se ureuje registracija
poslovnih subjekata.
ZAPOLJAVANJE STRANIH DRAVLJANA
Strancem u Republici Srpskoj smatra se svako lice koje nema dravljanstvo Republike
Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine, ili lice bez dravljanstva.
Pored optih uslova utvrenih zakonom, kolektivnim ugovorom i optim aktima
poslodavca, stranac mora da ispunjava i posebne uslove:
a) da ima radnu dozvolu za zakljuivanje ugovora o radu izdatu od Zavoda za
zapoljavanje Republike Srpske.3
Zakonom je predvien izuzetak za strane ulagae ili osnivae privrednog drutva sa
sjeditem u Republici Srpskoj, koji omoguava filijali Zavoda za zapoljavanje da izda radnu
dozvolu bez obzira da li na evidenciji nezaposlenih ima lica koja ispunjavaju uslove traene
zahtjevom za izdavanje radne dozvole, koji bi inae imali prioritet u zapoljavanju.
Radna dozvola izdaje se na period od godinu dana.
Radnu dozvolu za rad u Republici ne moraju imati lica koja se imenuju na pozicije lana
nadzornog odbora pravnog lica sa sjeditem u Republici osnovanog kao privredno drutvo u
veinskom vlasnitvu pravnog, odnosno fizikog lica, ako imenovanje nema karakter radnog
odnosa niti rad na tim pozicijama traje due od ukupno tri mjeseca godinje, te osnivai
privrednog drutva, odnosno preduzea sa sjeditem u Republici koji u tom privrednom drutvu,
odnosno preduzeu obavljaju odreene poslove, ako takav rad nema karakter radnog odnosa,
niti traje due od ukupno tri mjeseca godinje.
b) Stranac ne moe poeti sa radom u BiH na osnovu radne dozvole prije nego to mu je
odobren privremeni boravak. Odobrenje boravka je odobrenje koje izdaje nadleni organ za
poslove sa strancima, a kojim se strancu odobrava da u periodu naznaenom u odobrenju
zakonito boravi u BiH.4
PORESKI SISTEM
Najvaniji porezi:

Porez na dodatu vrijednost (PDV) po jedinstvenoj stopi od 17%, plaa se na promet

dobara i usluga i uvoz dobara u BiH. Plaanja PDV-a osloboen je konani uvoz dobara
koja su osloboena plaanja carine (strani ulagai). Fizika lica koja nemaju stalno
mjesto prebivalita u BiH imaju pravo na povrat PDV-a na robu koju kupe u BiH i iznesu
je izvan BiH, osim na: mineralna ulja, alkohol i alkoholna pia i preraevine od duvana. 5
Porez na dobit plaa se na dobit pravnih lica u Republici Srpskoj i stranih pravnih lica
koja ostvaruju prihod u Republici Srpskoj po poreskoj stopi 10%. Strano pravno lice koje
obavlja poslovnu djelatnost preko stalnog mjesta poslovanja u Republici Srpskoj plaa

http://www.zzrs.org/
http://www.sps.gov.ba
5
http://www.uino.gov.ba/
4

porez na dobit na poresku osnovicu koja se odnosi na to stalno mjesto poslovanja. Zakon
o porezu na dobit omoguava obvezniku koji uloi u opremu, postrojenja i nepokretnosti
za obavljanje vlastite registrovane proizvodne djelatnosti, umanjenje poreske osnovice za
vrijednost izvrenog ulaganja, kao i umanjenje poreske osnovice za iznos plaenog
poreza i doprinosa poreskom obvezniku koji u jednoj kalendarskoj godini zaposli
najmanje 30 novih radnika na neodreeno vrijeme i za njih plati obavezne poreze i
doprinose.6
Porez na dohodak plaa se po stopi od 10%. Obveznik poreza na dohodak je i
nerezident Republike Srpske za dohodak ostvaren u Republici Srpskoj.
Porez na nepokretnosti plaa se na nepokretnosti u Republici Srpskoj, prema trinoj
vrijednosti nepokretnosti koju utvruje Poreska uprava RS. Poresku stopu, koja ne moe
biti manja od 0,05% od procijenjene vrijednosti nepokretnosti, niti vea od 0,50% od
procijenjene vrijednosti nepokretnosti, utvruju skuptine optina i gradova za
nepokretnosti na svojoj teritoriji.
Doprinosi po osnovu dohotka:

za penzijsko i invalidsko osiguranje 18,5%;

za zdravstveno osiguranje 12%;
za osiguranje od nezaposlenosti 1%;
za djeiju zatitu 1,5%.
VLASNIKA PRAVA

Strani ulagai (fizika ili pravna lica), u pogledu stvarnih prava imaju ista prava i obaveze
kao i rezidenti Bosne i Hercegovine.
Strana lica stiu pravo svojine na nepokretnosti u Republici Srpskoj pod uslovom
reciprociteta, ako zakonom ili meunarodnim ugovorom nije drugaije odreeno.
OLAKICE NA OSNOVU ULAGANJA I DRUGI PODSTICAJI
Strana lica u Bosni i Hercegovini ostvaruju pravo na oslobaanje od plaanja uvoznih
dadbina na opremu koja se stavlja u slobodan promet, a koja predstavlja ulog stranog lica, osim
putnikih vozila, automata za zabavu i igru na sreu.
Strana lica mogu otvoriti raune u banci i mogu vriti prenos sredstava u inostranstvo bez
ikakvih ogranienja. Strana lica imaju ista prava kao i graani Republike Srpske kada je u pitanju
investiranje ili ulaganje sredstava u ekonomski sektor, definisana pozitivnim zakonima u toj
oblasti.
Privredna drutva registrovana u Republici Srpskoj mogu koristiti razliite vidove
podsticaja, kao to su subvencije za podsticaj izvoza, novani podsticaji za razvoj poljoprivrede i
sela, podrka investicijama i zapoljavanju itd.
Povoljniji vid pristupa neophodnim finansijskim sredstvima za privredu predstavljaju i
kreditne linije Investiciono-razvojne banke RS 7 namijenjene privrednim drutvima i
preduzetnicima (krediti za poetne poslovne aktivnosti, krediti za mikrobiznis u poljoprivredi,
krediti za poljoprivredu, krediti za preduzetnike i preduzea, krediti za MSP i zajmovi za
preduzea).

Kontrolu i naplatu poreza na dobit, poreza na dohodak, poreza na nepokretnosti, te obaveznih doprinosa
za socijalno osiguranje vri Poreska uprava Republike Srpske - http://www.poreskaupravars.org
7
http://www.irbrs.org