Borrador Curriculo CM Mantemento Electromecanico

Direccin Xeral de Educacin, Formacin Profesional e Innovacin Educativa
Currculos de FP
Borrador do Decreto ___/2012

Tcnico en mantemento electromecnico
Pxina 1 de 89
ndice
Decreto ___/2012, do __ de ______, polo que se establece o currculo do ciclo
formativo de grao medio correspondente ao ttulo de tcnico en mantemento
electromecnico. .......................................................................................................5
CAPTULO I. Disposicins xerais........................................................................................... 7
Artigo 1.- Obxecto................................................................................................................. 7
CAPTULO II. Identificacin do ttulo, perfil profesional, contorno profesional e prospectiva do
ttulo no sector ou nos sectores .................................................................................... 7
Artigo 2.- Identificacin. ........................................................................................................ 7
Artigo 3.- Perfil profesional do ttulo. ..................................................................................... 8
Artigo 4.- Competencia xeral. ............................................................................................... 8
Artigo 5.- Competencias profesionais, persoais e sociais. .................................................... 8
Artigo 6.- Relacin de cualificacins e unidades de competencia do Catlogo Nacional de
Cualificacins Profesionais includas no ttulo............................................................... 9
Artigo 7.- Contorno profesional. .......................................................................................... 10
Artigo 8.- Prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores. ................................................. 10
CAPTULO III. Ensinanzas do ciclo formativo e parmetros bsicos de contexto ................ 11
Artigo 9.- Obxectivos xerais. ............................................................................................... 11
Artigo 10.- Mdulos profesionais. ....................................................................................... 13
Artigo 11.- Espazos e equipamentos. ................................................................................. 13
Artigo 12.- Profesorado....................................................................................................... 14
CAPTULO IV. Accesos e vinculacin a outros estudos, e correspondencia de mdulos
profesionais coas unidades de competencia............................................................... 14
Artigo 13.- Acceso e vinculacin a outros estudos.............................................................. 15
Artigo 14.- Validacins e exencins. ................................................................................... 15
Artigo 15.- Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de competencia para
a sa acreditacin, validacin ou exencin. ................................................................ 16
CAPTULO V. Organizacin da imparticin.......................................................................... 16
Artigo 16.- Distribucin horaria. .......................................................................................... 16
Artigo 17.- Unidades formativas.......................................................................................... 16
Disposicins adicionais........................................................................................................ 16
Primeira.- Oferta nas modalidades semipresencial e a distancia deste ttulo. ...................... 16
Segunda.- Titulacins equivalentes e vinculacin coas capacitacins profesionais. ............ 16
Terceira.- Regulacin do exercicio da profesin. ................................................................. 17
Cuarta.- Accesibilidade universal nas ensinanzas deste ttulo. ............................................ 17
Quinta.- Autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas reguladas neste
decreto. ...................................................................................................................... 18
Sexta.- Desenvolvemento do currculo................................................................................. 18
Disposicin transitoria.......................................................................................................... 18
nica.- Centros privados con autorizacin para impartir ciclos formativos de formacin
profesional. ................................................................................................................. 18
Disposicin derrogatoria ...................................................................................................... 18
nica.- Derrogacin de normas. .......................................................................................... 18
Disposicins derradeiras...................................................................................................... 18
Primeira.- Implantacin das ensinanzas recollidas neste decreto. ....................................... 18
Pxina 2 de 89
Segunda.- Desenvolvemento normativo. ............................................................................. 19

Terceira.- Entrada en vigor. ................................................................................................. 19
1.
Anexo I. Mdulos profesionais ..............................................................................20

1.1
Mdulo profesional: tcnicas de fabricacin................................................................ 20

1.1.1
1.1.2
1.1.3
1.1.4
1.2
Mdulo profesional: tcnicas de unin e montaxe....................................................... 27

1.2.1
1.2.2
1.2.3
1.3
1.6.3
Unidade formativa 1: integracin de sistemas .................................................................................................62

Unidade formativa 2: mantemento de lias automatizadas .............................................................................64
Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................66
Mdulo profesional: formacin e orientacin laboral ................................................... 67

1.8.1
1.8.2
1.8.3
1.9
Unidade formativa 1: montaxe e mantemento de mquinas elctricas............................................................56

Unidade formativa 2: montaxe e mantemento de sistemas de control industrial baseados en tecnoloxa
programada...................................................................................................................................................58
Mdulo profesional: montaxe e mantemento de lias automatizadas ......................... 62

1.7.1
1.7.2
1.7.3
1.8
Unidade formativa 1: montaxe mecnica .........................................................................................................47

Unidade formativa 2: mantemento mecnico...................................................................................................51
Mdulo profesional: montaxe e mantemento elctrico-electrnico .............................. 56

1.6.1
1.6.2
1.7
Unidade formativa 1: automatizacin pneumtica e hidrulica ........................................................................40

Unidade formativa 2: automatizacin con cables e programada .....................................................................43
Mdulo profesional: montaxe e mantemento mecnico .............................................. 47

1.5.1
1.5.2
1.5.3
1.6
Unidade formativa 1: electrotecnia e medidas elctricas .................................................................................33

Unidade formativa 2: proteccins elctricas.....................................................................................................35
Unidade formativa 3: mecanizado e montaxe de cadros elctricos baseados en tecnoloxa con cables........36
Mdulo profesional: automatismos pneumticos e hidrulicos.................................... 40

1.4.1
1.4.2
1.4.3
1.5
Unidade formativa 1: procesos e materiais en unins e montaxes..................................................................27

Unidade formativa 2: realizacin de unins e montaxes..................................................................................28
Mdulo profesional: electricidade e automatismos elctricos ...................................... 33

1.3.1
1.3.2
1.3.3
1.3.4
1.4
Unidade formativa 1: caractersticas do produto..............................................................................................20

Unidade formativa 2: esbozamento de utensilios e ferramentas .....................................................................22
Unidade formativa 3: fabricacin e control .......................................................................................................23
Unidade formativa 1: prevencin de riscos laborais.........................................................................................67

Unidade formativa 2: equipos de traballo, dereito do traballo e da seguridade social, e procura de emprego69
Mdulo profesional: empresa e iniciativa emprendedora ............................................ 74

1.9.1
1.9.2
1.9.3
Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin .......................................................................................74

Contidos bsicos ..............................................................................................................................................76
1.10 Mdulo profesional: formacin en centros de traballo ................................................. 79

1.10.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin .......................................................................................79
2.
Anexo II ....................................................................................................................82
3.
Anexo III ...................................................................................................................84

Pxina 3 de 89
4.
Anexo IV ...................................................................................................................86
5.
Anexo V ....................................................................................................................87
6.
Anexo VI ...................................................................................................................88
7.
Anexo VII ..................................................................................................................89
Pxina 4 de 89
Decreto ___/2012, do __ de ______, polo que se establece o currculo do ciclo

formativo de grao medio correspondente ao ttulo de tcnico en mantemento electromecnico.
O Estatuto de Autonoma de Galicia, no seu artigo 31, determina que competencia plena da Comunidade Autnoma de Galicia a regulacin e a administracin
do ensino en toda a sa extensin, nos seus niveis e graos, nas sas modalidades
e especialidades, sen prexuzo do disposto no artigo 27 da Constitucin e nas leis
orgnicas que, conforme o punto primeiro do seu artigo 81, a desenvolvan.
A Lei orgnica 5/2002, do 19 de xuo, das cualificacins e da formacin profesional, ten por obxecto a ordenacin dun sistema integral de formacin profesional,
cualificacins e acreditacin que responda con eficacia e transparencia s demandas sociais e econmicas a travs das modalidades formativas.
A devandita lei establece que a Administracin xeral do Estado, de conformidade
co que se dispn no artigo 149.1, 30 e 7 da Constitucin espaola, e logo da
consulta ao Consello Xeral de Formacin Profesional, determinar os ttulos de
formacin profesional e os certificados de profesionalidade que constituirn as
ofertas de formacin profesional referidas ao Catlogo Nacional de Cualificacins
Profesionais, creado polo Real decreto 1128/2003, do 5 de setembro, e modificado
polo Real decreto 1416/2005, do 25 de novembro, cuxos contidos podern ampliar
as administracins educativas no mbito das sas competencias.
Establece, as mesmo, que os ttulos de formacin profesional e os certificados
de profesionalidade tern carcter oficial e validez en todo o territorio do Estado e
sern expedidos polas administracins competentes, a educativa e a laboral respectivamente.
A Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, establece no seu captulo III
do ttulo preliminar que se entende por currculo o conxunto de obxectivos, competencias bsicas, contidos, mtodos pedagxicos e criterios de avaliacin de cada
unha das ensinanzas reguladas pola citada lei.
No seu captulo V do ttulo I establece as directrices xerais da formacin profesional inicial e dispn que o Goberno, logo da consulta s comunidades autnomas, establecer as titulacins correspondentes aos estudos de formacin profesional, as como os aspectos bsicos do currculo de cada unha delas.
A Lei 2/2011, do 4 de marzo, de economa sustentable, e a Lei orgnica 4/2011,
do 11 de marzo, complementaria da lei de economa sustentable, introducen modificacins na Lei orgnica 5/2002, do 19 de xuo, e na Lei orgnica 2/2006, do 3 de
maio, no marco legal das ensinanzas de formacin profesional, que pretenden, entre outros aspectos, adecuar a oferta formativa s demandas dos sectores produtivos.
O Real decreto 1147/2011, do 29 de xullo, polo que se establece a ordenacin
xeral da formacin profesional do sistema educativo, estableceu no seu artigo 9 a
estrutura dos ttulos de formacin profesional, tomando como base o Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais, as directrices fixadas pola Unin Europea e
outros aspectos de interese social.
Pxina 5 de 89
No seu artigo 8, dedicado definicin do currculo polas administracins educativas en desenvolvemento do artigo 6 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de
educacin, establece que as administracins educativas, no mbito das sas competencias, establecern os currculos correspondentes ampliando e contextualizando os contidos dos ttulos realidade socioeconmica do territorio da sa competencia, e respectando o seu perfil profesional.
O Decreto 114/2010, do 1 de xullo, polo que se establece a ordenacin xeral da
formacin profesional do sistema educativo de Galicia, determina nos seus captulos III e IV, dedicados ao currculo e a organizacin das ensinanzas, a estrutura
que deben seguir os currculos e os mdulos profesionais dos ciclos formativos na
comunidade autnoma de Galicia.
Publicado o Real decreto 1589/2011, do 4 de novembro, polo que se establece o
ttulo de tcnico en mantemento electromecnico e se fixan as sas ensinanzas
mnimas, e de acordo co seu artigo 10.2, correspndelle Consellera de Cultura,
Educacin e Ordenacin Universitaria establecer o currculo correspondente no
mbito da comunidade autnoma de Galicia.
Consonte o anterior, este decreto desenvolve o currculo do ciclo formativo de
formacin profesional de tcnico en mantemento electromecnico. Este currculo
adapta a nova titulacin ao campo profesional e de traballo da realidade socioeconmica galega e s necesidades de cualificacin do sector produtivo canto a especializacin e polivalencia, e posibilita unha insercin laboral inmediata e unha proxeccin profesional futura.
Para estes efectos, e de acordo co establecido no citado Decreto 114/2010, do 1
de xullo de 2010, determnase a identificacin do ttulo, o seu perfil profesional, o
contorno profesional, a prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores, as ensinanzas do ciclo formativo, a correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades
de competencia para a sa acreditacin, validacin ou exencin, as como os parmetros do contexto formativo para cada mdulo profesional no que se refire a
espazos, equipamentos, titulacins e especialidades do profesorado, e as sas
equivalencias para efectos de docencia.
As mesmo, determnanse os accesos a outros estudos, as validacins, exencins e equivalencias, e a informacin sobre os requisitos necesarios segundo a
lexislacin vixente para o exercicio profesional, cando proceda.
O currculo que se establece neste decreto desenvlvese tendo en conta o perfil
profesional do ttulo a travs dos obxectivos xerais que o alumnado debe alcanzar
ao finalizar o ciclo formativo e os obxectivos propios de cada mdulo profesional,
expresados a travs dunha serie de resultados de aprendizaxe, entendidos como
as competencias que deben adquirir os alumnos e as alumnas nun contexto de
aprendizaxe, que lles han permitir conseguir os logros profesionais necesarios para
desenvolver as sas funcins con xito no mundo laboral.
Asociado a cada resultado de aprendizaxe establcese unha serie de contidos
de tipo conceptual, procedemental e actitudinal redactados de xeito integrado, que
han proporcionar o soporte de informacin e destreza precisos para lograr as competencias profesionais, persoais e sociais propias do perfil do ttulo.
Pxina 6 de 89
Neste sentido, a inclusin do mdulo de formacin en centros de traballo posibilita que o alumnado complete a formacin adquirida no centro educativo mediante a
realizacin dun conxunto de actividades de producin e/ou de servizos en situacins reais de traballo no contorno produtivo do centro, de acordo coas esixencias
derivadas do Sistema Nacional de Cualificacins e Formacin Profesional.
A formacin relativa prevencin de riscos laborais dentro do mdulo de formacin e orientacin laboral aumenta a empregabilidade do alumnado que supere estas ensinanzas e facilita a sa incorporacin ao mundo do traballo, ao capacitalo
para levar a cabo responsabilidades profesionais equivalentes s que precisan as
actividades de nivel bsico en prevencin de riscos laborais, establecidas no Real
decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba o regulamento dos servizos
de prevencin.
De acordo co artigo 10 do citado Decreto 114/2010, do 1 de xullo, establcese a
divisin de determinados mdulos profesionais en unidades formativas de menor
duracin, coa finalidade de facilitar a formacin ao longo da vida, respectando, en
todo caso, a necesaria coherencia da formacin asociada a cada unha delas.
De conformidade co exposto, por proposta do conselleiro de Cultura, Educacin
e Ordenacin Universitaria, no exercicio da facultade outorgada polo artigo 34 da
Lei 1/1983, do 22 de febreiro, reguladora da Xunta e da sa Presidencia, modificada polas Leis 11/1988, do 20 de outubro, 2/2007, do 28 de marzo e 12/2007, do 27
de xullo, conforme os ditames do Consello Galego de Formacin Profesional e do
Consello Escolar de Galicia, e logo de deliberacin do Consello da Xunta de Galicia, na sa reunin do da __ de _____ de dous mil _____,
DISPOO
CAPTULO I. Disposicins xerais
Artigo 1.- Obxecto.
Este decreto establece o currculo que ser de aplicacin na Comunidade Autnoma de Galicia para as ensinanzas de formacin profesional relativas ao ttulo de
tcnico en mantemento electromecnico, determinado polo Real decreto
1589/2011, do 4 de novembro.
CAPTULO II. Identificacin do ttulo, perfil profesional, contorno profesional
e prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores
Artigo 2.- Identificacin.
O ttulo de tcnico en mantemento electromecnico identifcase polos seguintes
elementos:
Denominacin: mantemento electromecnico.
Nivel: formacin profesional de grao medio.
Pxina 7 de 89
Duracin: 2.000 horas.

Familia profesional: instalacin e mantemento.
Referente europeo: CINE3 (Clasificacin Internacional Normalizada da Edu-
cacin).
Artigo 3.- Perfil profesional do ttulo.
O perfil profesional do ttulo de tcnico en mantemento electromecnico determnase pola sa competencia xeral, polas sas competencias profesionais, persoais e sociais, as como pola relacin de cualificacins e, de ser o caso, unidades de
competencia do Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais includas no ttulo.
Artigo 4.- Competencia xeral.
A competencia xeral deste ttulo consiste en montar e manter maquinaria, equipamento industrial e lias automatizadas de producin de acordo cos regulamentos e as normas establecidas, seguindo os protocolos de calidade, de seguridade e
de prevencin de riscos laborais e respecto ambiental.
Artigo 5.- Competencias profesionais, persoais e sociais.
As competencias profesionais, persoais e sociais deste ttulo son as que se relacionan:
a) Obter os datos necesarios a partir da documentacin tcnica para realizar as
operacins asociadas montaxe e ao mantemento das instalacins.
b) Elaborar o orzamento de montaxe ou de mantemento das instalacins.
c) Dotarse dos recursos e dos medios necesarios para acometer a execucin da
montaxe ou do mantemento das instalacins.
d) Propor modificacins das instalacins de acordo coa documentacin tcnica
para garantir a viabilidade da montaxe, arranxar os problemas da sa competencia
e informar doutras continxencias.
e) Montar os sistemas mecnicos, hidrulicos, pneumticos e demais elementos
auxiliares asociados s instalacins electromecnicas.
f) Montar sistemas elctricos e de regulacin e control asociados s instalacins
electromecnicas, en condicins de calidade e seguridade.
g) Fabricar e/ou unir compoentes mecnicos para o mantemento e a montaxe
das instalacins electromecnicas.
h) Realizar as probas e as verificacins das instalacins, tanto funcionais como
regulamentarias, para comprobar e axustar o seu funcionamento.
i) Diagnosticar as disfuncins dos equipamentos e dos elementos das instalacins, utilizando os medios apropiados e aplicando procedementos establecidos
Pxina 8 de 89
coa seguridade requirida.

j) Reparar, manter e substitur equipamentos e elementos nas instalacins para
asegurar ou restablecer as condicins de funcionamento.
k) Pr en marcha a instalacin, realizando as probas de seguridade e de funcionamento das mquinas, os automatismos e os dispositivos de seguridade, tras a
montaxe ou o mantemento dunha instalacin.
l) Cubrir a documentacin tcnica e administrativa asociada aos procesos de
montaxe e de mantemento das instalacins.
m) Adaptarse s novas situacins laborais orixinadas por cambios tecnolxicos e
organizativos nos procesos produtivos, actualizando os seus coecementos, utilizando os recursos existentes para a aprendizaxe ao longo da vida e as tecnoloxas
da informacin e da comunicacin.
n) Actuar con responsabilidade e autonoma no mbito da sa competencia, organizando e desenvolvendo o traballo asignado, e cooperando ou traballando en
equipo con diferentes profesionais no contorno de traballo.
) Resolver de xeito responsable as incidencias relativas sa actividade, identificando as sas causas, dentro do mbito da sa competencia e da sa autonoma.
o) Comunicarse eficazmente, respectando a autonoma e a competencia das
persoas que interveen no mbito do seu traballo.
p) Aplicar os protocolos e as medidas preventivas de riscos laborais e proteccin
ambiental durante o proceso produtivo, para evitar danos nas persoas, ambientais
e no contorno laboral.
q) Aplicar procedementos de calidade e de accesibilidade e deseo universais
nas actividades profesionais includas nos procesos de producin ou prestacin de
servizos.
r) Realizar a xestin bsica para a creacin e o funcionamento dunha pequena
empresa, e ter iniciativa na sa actividade profesional.
s) Exercer os dereitos e cumprir as obrigas derivadas da sa actividade profesional, de acordo co establecido na lexislacin, participando activamente na vida
econmica, social e cultural.
Artigo 6.- Relacin de cualificacins e unidades de competencia do Catlogo
Nacional de Cualificacins Profesionais includas no ttulo.
1. Cualificacins profesionais completas includas no ttulo:
a) Montaxe e mantemento de sistemas de automatizacin industrial, ELE599_2
(Real decreto 560/2011, do 20 de abril), que abrangue as seguintes unidades de
competencia:
UC1978_2: montar sistemas de automatizacin industrial.
UC1979_2: manter sistemas de automatizacin industrial.
Pxina 9 de 89
b) Mantemento e montaxe mecnica de equipamento industrial, IMA041_2 (Real

decreto 295/2004, do 20 de febreiro), que abrangue as seguintes unidades de
competencia:
UC0116_2: montar e manter maquinaria e equipamento mecnico.
UC0117_2: manter sistemas mecnicos hidrulicos e pneumticos de lias de
producin automatizadas.
c) Montaxe e posta en marcha de bens de equipamento e maquinaria industrial,
FME352_2 (Real decreto 1699/2007, do 14 de decembro), que abrangue as seguintes unidades de competencia:
UC1263_2: montar, reparar e pr en marcha sistemas mecnicos.
UC1264_2: montar, reparar e pr en marcha sistemas pneumticos, hidruli-
cos, elctricos e electrnicos de bens de equipamento e maquinaria industrial.

UC1265_2: realizar operacins de mecanizado e unin en procesos de mon-
taxe de bens de equipamento e maquinaria industrial.

Artigo 7.- Contorno profesional.
1. As persoas que obteen este ttulo exercen a sa actividade profesional en
empresas, maioritariamente privadas, dedicadas a montaxe e mantemento ou instalacins de maquinaria, equipamento industrial e lias automatizadas, por conta
propia ou allea.
2. As ocupacins e os postos de traballo mis salientables son os seguintes:
Mecnico/a de mantemento.
Montador/ora industrial.
Montador/ora de equipamentos elctricos.
Montador/ora de equipamentos electrnicos.
Mantedor/ora de lia automatizada.
Montador/ora de bens de equipamento.
Montador/ora de automatismos pneumticos e hidrulicos.
Instalador/ora electricista industrial.
Electricista de mantemento e reparacin de equipamentos de control, medida
e precisin.
Artigo 8.- Prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores.
1. No mbito funcional, desde o punto de vista de montaxe, haber unha tendencia clara cara ensamblaxe de subconxuntos previamente preparados. Canto
ao mantemento, a tendencia relegar o tradicional mantemento correctivo a favor
do mantemento preditivo-preventivo, con paradas programadas. Imporanse as
aplicacins informticas de apoio a estas funcins: manuais de montaxe en formaPxina 10 de 89
to multimedia, propostas informatizadas de plans de mantemento, axuda informatizada no proceso de montaxe e posta a punto, supervisin e xeracin de reportes,
etc. O telemantemento implantarase de forma paulatina.
2. No aspecto tecnolxico, os actuadores elctricos van substitur de forma progresiva as aplicacins pneumticas e hidrulicas. A incorporacin de sistemas
SCADA, que faciliten a supervisin das instalacins de xeito local e a distancia,
tamn ser un factor que cumpra considerar. O desenvolvemento das comunicacins industriais permitir ter acceso aos datos das mquinas que conforman toda
a instalacin. Isto tamn vai supor a posibilidade de monitorizar o consumo enerxtico nas sas variables.
3. As estruturas organizativas, tanto para a montaxe como para o mantemento,
vlvense globais, ao abranguer todos os departamentos das empresas. Este feito
ha supor unha descentralizacin da toma de decisin, maior autonoma, un maior
coecemento das estruturas organizativas da empresa e a necesidade de traballar
en equipo.
4. No mbito de traballo deste perfil profesional non infle directamente normativa especfica. As e todo, as directivas europeas sobre deseo das mquinas e instalacins influirn hora de realizar tarefas de montaxe e mantemento destas. Os
requisitos de eficiencia enerxtica, tanto na maquinaria como nas lias automatizadas, outro elemento que cmpre ter en conta, sobre todo nos procesos de
montaxe e posta a punto.
CAPTULO III. Ensinanzas do ciclo formativo e parmetros bsicos de contexto
Artigo 9.- Obxectivos xerais.
Os obxectivos xerais deste ciclo formativo son os seguintes:
a) Identificar a informacin salientable, interpretando planos, esquemas e fichas
tcnicas, para obter os datos necesarios.
b) Valorar materiais e man de obra, consultando catlogos, tarifas de fabricante
e taxas horarias, para elaborar orzamentos.
c) Seleccionar ferramentas e equipamentos, utilizando esquemas de montaxe e
instrucins de mantemento, para se dotar dos recursos.
d) Documentar os problemas identificados da sa competencia, realizando os
planos ou esbozos necesarios, para propor modificacins das instalacins.
e) Identificar os compoentes hidrulicos e pneumticos, e os elementos auxiliares dunha instalacin electromecnica, interpretando a documentacin tcnica, para montar os sistemas mecnicos.
f) Fixar e conectar os compoentes hidrulicos e pneumticos, e os elementos
auxiliares dunha instalacin electromecnica, manexando ferramentas e aplicando
tcnicas de montaxe, para montar os sistemas mecnicos.
g) Identificar os compoentes elctricos e de regulacin e control, interpretando
Pxina 11 de 89
a documentacin tcnica, para montar sistemas elctricos.

h) Ensamblar e conectar os compoentes elctricos e de regulacin e control,
manexando as ferramentas e a instrumentacin axeitadas, para montar sistemas
elctricos.
i) Seleccionar mquinas e ferramentas, interpretando planos e follas de proceso,
para fabricar e unir compoentes mecnicos.
j) Aplicar tcnicas de mecanizado e unin, operando con mquinas e ferramentas, para fabricar e unir compoentes mecnicos.
k) Seleccionar equipamentos e aparellos de medida, tendo en conta a relacin
entre os parmetros que cumpra medir e os equipamentos e aparellos, para realizar probas e verificacins.
l) Aplicar tcnicas de medida e verificacin tendo en conta os parmetros que
cumpra medir e valorando os resultados obtidos, para realizar probas e verificacins.
m) Identificar e localizar a causa da disfuncin, en relacin cos efectos producidos, para diagnosticar disfuncins.
n) Determinar o procedemento operativo que se vaia levar a cabo, interpretando
os manuais de instrucins dos equipamentos ou manuais de procedementos, para
reparar e manter.
) Analizar o funcionamento das instalacins, identificando os seus bloques e as
sas funcins, para diagnosticar disfuncins.
o) Aplicar tcnicas de reparacin, mantemento e substitucin de elementos, utilizando os utensilios e as ferramentas, e interpretando a documentacin tcnica,
para reparar e manter.
p) Axustar os elementos de regulacin, control e seguridade da instalacin,
usando os utensilios, as ferramentas e os equipamentos de medida axeitados, e
tendo en conta os parmetros de referencia, para pr en marcha a instalacin.
q) Verificar o funcionamento do equipamento, a mquina ou a instalacin, aplicando o procedemento operativo, para pr en marcha a instalacin.
r) Analizar e utilizar os recursos existentes para a aprendizaxe ao longo da vida
e as tecnoloxas da informacin e da comunicacin, para aprender e actualizar os
seus coecementos, recoecendo as posibilidades de mellora profesional e persoal, para adaptarse a diversas situacins profesionais e laborais.
s) Desenvolver traballos en equipo e valorar a sa organizacin, participando
con tolerancia e respecto, e tomar decisins colectivas ou individuais, para actuar
con responsabilidade e autonoma.
t) Adoptar e valorar solucins creativas ante problemas e continxencias que se
presenten no desenvolvemento dos procesos de traballo, para resolver responsablemente as incidencias da sa actividade.
u) Aplicar tcnicas de comunicacin, adaptndose aos contidos que se vaian
transmitir, sa finalidade e s caractersticas dos receptores, para asegurar a efiPxina 12 de 89
cacia do proceso.
v) Analizar os riscos ambientais e laborais asociados actividade profesional en
relacin coas sas causas, co fin de fundamentar as medidas preventivas que se
vaian adoptar, e aplicar os protocolos correspondentes para evitar danos propios,
nas demais persoas, no contorno e no ambiente.
w) Analizar e aplicar as tcnicas necesarias para dar resposta accesibilidade e
ao deseo universais.
x) Aplicar e analizar as tcnicas necesarias para mellorar os procedementos de
calidade do traballo no proceso de aprendizaxe e do sector produtivo de referencia.
y) Utilizar procedementos relacionados coa cultura emprendedora, empresarial e
de iniciativa profesional, para realizar a xestin bsica dunha pequena empresa ou
emprender un traballo.
z) Recoecer os dereitos e os deberes como axente activo na sociedade, tendo
en conta o marco legal que regula as condicins sociais e laborais, para participar
na cidadana democrtica.
Artigo 10.- Mdulos profesionais.
Os mdulos profesionais deste ciclo formativo, que se desenvolven no anexo I
deste decreto, son os que se relacionan:
MP0949. Tcnicas de fabricacin.
MP0950. Tcnicas de unin e montaxe.
MP0951. Electricidade e automatismos elctricos.
MP0952. Automatismos pneumticos e hidrulicos.
MP0953. Montaxe e mantemento mecnico.
MP0954. Montaxe e mantemento elctrico-electrnico.
MP0955. Montaxe e mantemento de lias automatizadas.
MP0956. Formacin e orientacin laboral.
MP0957. Empresa e iniciativa emprendedora.
MP0958. Formacin en centros de traballo.
Artigo 11.- Espazos e equipamentos.

1. Os espazos e os equipamentos mnimos necesarios para o desenvolvemento
das ensinanzas deste ciclo formativo son os establecidos no anexo II deste decreto.
2. Os espazos formativos establecidos respectarn a normativa sobre prevencin de riscos laborais, a normativa sobre seguridade e sade no posto de traballo,
e cantas outras normas sexan de aplicacin.
3. Os espazos formativos establecidos poden ser ocupados por diferentes gruPxina 13 de 89
pos de alumnado que curse o mesmo ou outros ciclos formativos, ou etapas educativas.
4. Non cmpre que os espazos formativos identificados se diferencien mediante
pechamentos.
5. A cantidade e as caractersticas dos equipamentos que se inclen en cada
espazo deber estar en funcin do nmero de alumnos e alumnas, e han ser os
necesarios e suficientes para garantir a calidade do ensino e a adquisicin dos resultados de aprendizaxe.
6. O equipamento dispor da instalacin necesaria para o seu correcto funcionamento, cumprir as normas de seguridade e prevencin de riscos, e cantas outras sexan de aplicacin, e respectaranse os espazos ou as superficies de seguridade que esixan as mquinas en funcionamento.
Artigo 12.- Profesorado.
1. A docencia dos mdulos profesionais que constiten as ensinanzas deste ciclo formativo correspndelle ao profesorado do corpo de catedrticos e catedrticas de ensino secundario, do corpo de profesorado ensino secundario e do corpo
de profesorado tcnico de formacin profesional, segundo proceda, das especialidades establecidas no anexo III A) deste decreto.
2. As titulacins requiridas para acceder aos corpos docentes citados son, con
carcter xeral, as establecidas no artigo 13 do Real decreto 276/2007, do 23 de
febreiro, polo que se aproba o regulamento de ingreso, accesos e adquisicin de
novas especialidades nos corpos docentes a que se refire a Lei orgnica 2/2006,
do 3 de maio, de educacin, e se regula o rxime transitorio de ingreso a que se
refire a disposicin transitoria decimo stima da devandita lei. As titulacins equivalentes s anteriores para efectos de docencia, para as especialidades do profesorado son as recollidas no anexo III B) deste decreto.
3. As titulacins requiridas para a imparticin dos mdulos profesionais que formen o ttulo, para o profesorado dos centros de titularidade privada ou de titularidade pblica doutras administracins distintas das educativas, concrtanse no
anexo III C) deste decreto.
A Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria establecer un
procedemento de habilitacin para exercer a docencia, no que se esixir o cumprimento dalgn dos seguintes requisitos:
Que as ensinanzas conducentes s titulacins citadas engloben os obxectivos
dos mdulos profesionais.

Que se acredite mediante certificacin unha experiencia laboral de, polo me-
nos, tres anos no sector vinculado familia profesional, realizando actividades

produtivas en empresas relacionadas implicitamente cos resultados de aprendizaxe.
CAPTULO IV. Accesos e vinculacin a outros estudos, e correspondencia de
Pxina 14 de 89
mdulos profesionais coas unidades de competencia

Artigo 13.- Acceso e vinculacin a outros estudos.
1. O ttulo de tcnico en mantemento electromecnico permite o acceso directo
para cursar calquera outro ciclo formativo de grao medio, nas condicins de acceso que se establezan.
2. Este ttulo permitir acceder mediante proba, con dezaoito anos cumpridos, e
sen prexuzo da correspondente exencin, a todos os ciclos formativos de grao superior da mesma familia profesional e a outros ciclos formativos en que coincida a
modalidade de bacharelato que facilite a conexin cos ciclos solicitados.
3. Este ttulo permitir o acceso a calquera das modalidades de bacharelato, de
acordo co disposto no artigo 44.1 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, e no artigo 34.2 do Real decreto 1147/2011, do 29 de xullo.
Artigo 14.- Validacins e exencins.
1. As validacins de mdulos profesionais dos ttulos de formacin profesional
establecidos ao abeiro da Lei orgnica 1/1990, do 3 de outubro, de ordenacin xeneral do sistema educativo, cos mdulos profesionais dos ttulos establecidos ao
abeiro da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, establcense no anexo
IV deste decreto.
2. As persoas que tiveran superado o mdulo profesional de formacin e orientacin laboral, ou o mdulo profesional de empresa e iniciativa emprendedora, en
calquera dos ciclos formativos correspondentes aos ttulos establecidos ao abeiro
da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, tern validados os devanditos
mdulos en calquera outro ciclo formativo establecido ao abeiro da mesma lei.
3. As persoas que obtiveran a acreditacin de todas as unidades de competencia includas no ttulo, mediante o procedemento establecido no Real decreto
1224/2009, do 17 de xullo, de recoecemento das competencias profesionais adquiridas por experiencia laboral, podern validar o mdulo de formacin e orientacin laboral sempre que:
Acrediten, polo menos, un ano de experiencia laboral.
Estean en posesin da acreditacin da formacin establecida para o desem-
peo das funcins de nivel bsico da actividade preventiva, expedida de acordo co disposto no Real decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba
o regulamento dos servizos de prevencin.
4. De acordo co establecido no artigo 39 do Real decreto 1147/2011, do 29 de
xullo, polo que se establece a ordenacin xeral da formacin profesional do sistema educativo, poder determinarse a exencin total ou parcial do mdulo profesional de formacin en centros de traballo pola sa correspondencia coa experiencia
laboral, sempre que se acredite unha experiencia relacionada con este ciclo formativo nos termos previstos no devandito artigo.
Pxina 15 de 89
Artigo 15.- Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de

competencia para a sa acreditacin, validacin ou exencin.
1. A correspondencia das unidades de competencia cos mdulos profesionais
que forman as ensinanzas deste ttulo para a sa validacin ou exencin queda
determinada no anexo V A) deste decreto.
2. A correspondencia dos mdulos profesionais que forman as ensinanzas deste
ttulo coas unidades de competencia para a sa acreditacin queda determinada
no anexo V B) deste decreto.
CAPTULO V. Organizacin da imparticin
Artigo 16.- Distribucin horaria.
Os mdulos profesionais deste ciclo formativo organizaranse polo rxime ordinario segundo se establece no anexo VI deste decreto.
Artigo 17.- Unidades formativas.
1. Consonte o artigo 10 do Decreto 114/2010, do 1 de xullo, polo que se establece a ordenacin xeral da formacin profesional no sistema educativo de Galicia, e
coa finalidade de facilitar a formacin ao longo da vida e servir de referente para a
sa imparticin, establcese no anexo VII a divisin de determinados mdulos profesionais en unidades formativas de menor duracin.
2. A Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria ha determinar
os efectos acadmicos da divisin dos mdulos profesionais en unidades formativas.
Disposicins adicionais
Primeira.- Oferta nas modalidades semipresencial e a distancia deste ttulo.
A imparticin das ensinanzas dos mdulos profesionais deste ciclo formativo nas
modalidades semipresencial ou a distancia, que se ofrecern unicamente polo rxime para as persoas adultas, ha requirir a autorizacin previa da Consellera de
Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria, conforme o procedemento que se
estableza.
Segunda.- Titulacins equivalentes e vinculacin coas capacitacins profesionais.
1. Consonte o establecido na disposicin adicional trixsimo primeira da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, os ttulos que se relacionan deseguido
tern os mesmos efectos profesionais que o ttulo de tcnico en mantemento electromecnico, establecido no Real decreto 1589/2011, do 4 de novembro, cuxo currculo para Galicia se desenvolve neste decreto:
Pxina 16 de 89
Ttulo de tcnico auxiliar mantemento en lia, rama de metal, da Lei 14/1970,
do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico auxiliar mantemento industrial, rama de metal, da Lei
14/1970, do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

2. O ttulo que se relaciona deseguido ter os mesmos efectos profesionais e
acadmicos que o ttulo de tcnico en mantemento electromecnico, establecido
no Real decreto 1589/2011, do 4 de novembro, cuxo currculo para Galicia se desenvolve neste decreto:
Ttulo de tcnico en instalacin e mantemento electromecnico de maquinaria
e conducin de lias establecido polo Real decreto 2045/1995, do 22 de decembro, cuxo currculo para Galicia foi establecido polo Decreto 254/2000, do
13 de setembro.
3. A formacin establecida neste decreto no mdulo profesional de formacin e
orientacin laboral capacita para levar a cabo responsabilidades profesionais equivalentes s que precisan as actividades de nivel bsico en prevencin de riscos
laborais, establecidas no Real decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se
aproba o regulamento dos servizos de prevencin.
Terceira.- Regulacin do exercicio da profesin.
1. Os elementos recollidos neste decreto non constiten regulacin do exercicio
de profesin titulada ningunha.
2. As mesmo, as equivalencias de titulacins acadmicas establecidas nos puntos 1 e 2 da disposicin adicional segunda deste decreto hanse entender sen prexuzo do cumprimento das disposicins que habilitan para o exercicio das profesins reguladas.
Cuarta.- Accesibilidade universal nas ensinanzas deste ttulo.
1. A Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria garantir que
o alumnado poida acceder e cursar este ciclo formativo nas condicins establecidas na disposicin derradeira dcima da Lei 51/2003, do 2 de decembro, de igualdade de oportunidades, non discriminacin e accesibilidade universal das persoas
con discapacidade.
2. As programacins didcticas que desenvolvan o currculo establecido neste
decreto debern ter en conta o principio de deseo universal. Para tal efecto, han
recoller as medidas necesarias co fin de que o alumnado poida conseguir a competencia xeral do ttulo, expresada a travs das competencias profesionais, persoais e sociais, as como os resultados de aprendizaxe de cada un dos mdulos profesionais.
En calquera caso, estas medidas non podern afectar de forma significativa
consecucin dos resultados de aprendizaxe previstos para cada un dos mdulos
profesionais.
Pxina 17 de 89
Quinta.- Autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas

reguladas neste decreto.
A autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas deste ciclo
formativo esixir que desde o inicio do curso escolar se cumpran os requisitos de
profesorado, espazos e equipamentos regulados neste decreto.
Sexta.- Desenvolvemento do currculo.
1. O currculo establecido neste decreto require un posterior desenvolvemento a
travs das programacins didcticas elaboradas polo equipo docente do ciclo formativo, consonte o establecido no artigo 34 do Decreto 114/2010, do 1 de xullo,
polo que se establece a ordenacin xeral da formacin profesional do sistema educativo de Galicia. Estas programacins concretarn e adaptarn o currculo ao contorno socioeconmico do centro, tomando como referencia o perfil profesional do
ciclo formativo a travs dos seus obxectivos xerais e dos resultados de aprendizaxe establecidos para cada mdulo profesional.
2. Os centros educativos desenvolvern este currculo de acordo co establecido
no artigo 9 do Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino
non universitario de Galicia.
Disposicin transitoria
nica.- Centros privados con autorizacin para impartir ciclos formativos de
formacin profesional.
A autorizacin concedida aos centros educativos de titularidade privada para impartir as ensinanzas a que se fai referencia no Decreto 254/2000, do 13 de setembro, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao medio correspondente ao ttulo de tcnico en instalacin e mantemento electromecnico de maquinaria e conducin de lias entenderase referida s ensinanzas reguladas neste
decreto, sen prexuzo do establecido na disposicin adicional quinta.
Disposicin derrogatoria
nica.- Derrogacin de normas.
Queda derrogado o Decreto 254/2000, do 13 de setembro, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao medio correspondente ao ttulo de tcnico
en instalacin e mantemento electromecnico de maquinaria e conducin de lias,
e todas as disposicins de igual ou inferior rango que se opoan ao disposto neste
decreto, sen prexuzo do establecido na disposicin derradeira primeira.
Disposicins derradeiras
Primeira.- Implantacin das ensinanzas recollidas neste decreto.
Pxina 18 de 89
1. No curso 2012-2013 implantarase o primeiro curso polo rxime ordinario e

deixar de impartirse o primeiro curso das ensinanzas a que se fai referencia no
Decreto 254/2000, do 13 de setembro, polo que se establece o currculo do ciclo
formativo de grao medio correspondente ao ttulo de tcnico en instalacin e mantemento electromecnico de maquinaria e conducin de lias.
2. No curso 2013-2014 implantarase o segundo curso polo rxime ordinario e
deixar de impartirse o segundo curso das ensinanzas a que se fai referencia no
Decreto 254/2000, do 13 de setembro, polo que se establece o currculo do ciclo
formativo de grao medio correspondente ao ttulo de tcnico en instalacin e mantemento electromecnico de maquinaria e conducin de lias.
3. No curso 2012-2013 implantaranse as ensinanzas reguladas neste decreto
polo rxime para as persoas adultas.
Segunda.- Desenvolvemento normativo.
1. Autorzase a persoa titular da Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin
Universitaria para ditar as disposicins que sexan necesarias para a execucin e o
desenvolvemento do establecido neste decreto.
2. Autorzase a persoa titular da Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin
Universitaria a modificar o anexo II B), relativo a equipamentos, cando por razns
de obsolescencia ou actualizacin tecnolxica as se xustifique.
Terceira.- Entrada en vigor.
Este decreto entrar en vigor o da seguinte ao da sa publicacin no Diario Oficial de Galicia.
Santiago de Compostela, __ de ________ de ____
Alberto Nez Feijo
Presidente
Jess Vzquez Abad
Conselleiro de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria
Pxina 19 de 89
1.
Anexo I. Mdulos profesionais
1.1
Mdulo profesional: tcnicas de fabricacin

Cdigo: MP0949.
Duracin: 240 horas.
1.1.1 Unidade formativa 1: caractersticas do produto

Cdigo: MP0949_13 .
Duracin: 40 horas .
1.1.1.1
Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin
RA1. Determina a forma e as dimensins dos produtos que se vaian fabricar, interpretando a simboloxa e asocindoa coa sa representacin nos planos de fabricacin.
CA1.1. Recoecronse os sistemas de representacin grfica.
CA1.2. Identificronse os formatos de planos empregados en fabricacin mecnica.
CA1.3. Comprendeuse o significado das lias representadas no plano (arestas, eixes,
auxiliares, etc.).
CA1.4. Deduciuse a forma do obxecto representado nas vistas ou nos sistemas de
representacin grfica.
CA1.5. Identificronse os cortes e as seccins que se representan nos planos.
CA1.6. Recoecronse as vistas, as seccins e os detalles dos planos, determinando
a informacin contida nestes.
CA1.7. Caracterizronse as formas normalizadas do obxecto representado (roscas,
soldaduras, entalladuras, etc.).
RA2. Identifica tolerancias de formas e dimensins, e outras caractersticas dos produtos que se queiran fabricar, analizando e interpretando a informacin tcnica contida
nos planos de fabricacin.
CA2.1. Recoecronse os elementos normalizados que vaian formar parte do conxunto.
CA2.2. Determinronse as dimensins e as tolerancias (xeomtricas, dimensionais e
superficiais) de fabricacin dos obxectos representados.
CA2.3. Identificronse os materiais do obxecto representado.
CA2.4. Identificronse os tratamentos trmicos e superficiais do obxecto representado.
CA2.5. Determinronse os elementos de unin.
CA2.6. Valorouse a influencia dos datos determinados na calidade do produto final.
CA2.7. Propuxronse posibles melloras dos utensilios e das ferramentas dispoibles.
RA3. Selecciona o material de mecanizado, recoecendo as propiedades dos materiais
en relacin coas especificacins tcnicas da peza que se vaia construr.
Pxina 20 de 89
CA3.1. Determinronse as dimensins do material en bruto, tendo en conta as caractersticas dos procesos de mecanizado.
CA3.2. Relacionronse as caractersticas de maquinabilidade cos valores que as determinan.
CA3.3. Valorronse as condicins mis favorables de mecanizado dos materiais.
CA3.4. Obtvose a referencia comercial do material seleccionado.
CA3.5. Relacionouse cada material coas sas aplicacins tecnolxicas.
CA3.6. Determinronse os riscos inherentes manipulacin de materiais e evacuacin de residuos.
CA3.7. Mantvose unha actitude ordenada e metdica na realizacin das actividades.
CA3.8. Recoecronse os tipos de aceiros pola sa designacin numrica e simblica.
CA3.9. Realizronse ensaios microscpicos, de dureza, etc.
CA3.10. Relacionronse os tratamentos trmicos e termoqumicos coas caractersticas que lles achegan aos metais.
CA3.11. Efecturonse tratamentos de acordo coa natureza do material e coas esixencias do traballo que se vaia realizar.
1.1.1.2
Contidos bsicos
BC1. Determinacin de formas e dimensins representadas en planos de fabricacin
Interpretacin de planos de fabricacin.

Normas de debuxo industrial.
Planos de conxunto e despezamento.
Sistemas de representacin grfica.
Procedemento para a obtencin de vistas.
Procedemento para a obtencin de cortes e seccins.
Normas de representacin de roscas, soldaduras, entalladuras, etc.
BC2. Identificacin de tolerancias de dimensins e formas
Interpretacin dos smbolos utilizados en planos de fabricacin.

Cotacin: normas de cotacin.
Representacin de tolerancias dimensionais, xeomtricas e superficiais.
Representacin de elementos de unin.
Identificacin e representacin de materiais.
Representacin de tratamentos trmicos, termoqumicos e electroqumicos.
Representacin de formas normalizadas (chavetas, roscas, guas, soldaduras, etc.).
Esbozamento a man alzada de solucins construtivas de ferramentas e utensilios para
procesos de fabricacin de acordo coa forma, as dimensins, os tratamentos trmicos,
os acabamentos, elementos normalizados e materiais.
Pxina 21 de 89
BC3. Seleccin de materiais de mecanizado
Identificacin de materiais en bruto para mecanizar.

Materiais: metlicos, polimricos e cermicos.
Tipos de aceiros: designacin normalizada.
Tratamentos trmicos e termoqumicos: fundamento e proceso de execucin.
Propiedades mecnicas dos materiais.
Formas comerciais dos materiais.
Caractersticas dos materiais.
Materiais e as sas condicins de mecanizado.
Ensaios microscpicos, de dureza, etc.
Tratamentos trmicos e termoqumicos.
Riscos no mecanizado e na manipulacin de certos materiais: explosin, toxicidade,
contaminacin ambiental, etc.
Influencia ambiental do tipo de material seleccionado.
Prevencin de riscos laborais.
1.1.2 Unidade formativa 2: esbozamento de utensilios e ferramentas

Cdigo: MP0949_23.
Duracin: 30 horas.
1.1.2.1
RA1. Realiza esbozos de utensilios e ferramentas para a execucin dos procesos, definindo as solucins construtivas en cada caso.
CA1.1. Seleccionouse o sistema de representacin grfica mis axeitado para representar a solucin construtiva.
CA1.2. Preparronse os instrumentos de representacin e soportes necesarios.
CA1.3. Realizouse o esbozo da solucin construtiva dos utensilios ou da ferramenta
segundo as normas de representacin grfica.
CA1.4. Representouse no esbozo a forma, as dimensins (cotas, e tolerancias dimensionais, xeomtricas e superficiais), os tratamentos, os elementos normalizados
e os materiais.
CA1.5. Realizouse un esbozo completo de xeito que permita o desenvolvemento e a
construcin dos utensilios.
CA1.6. Propuxronse posibles melloras dos utensilios e das ferramentas dispoibles.
1.1.2.2
Contidos bsicos
BC1. Realizacin de esbozos de utensilios e ferramentas
Tcnicas de esbozamento a man alzada.

Obtencin de vistas a partir de modelos e maquetas.
Pxina 22 de 89
Esbozamento a man alzada de solucins construtivas de ferramentas e utensilios para

procesos de fabricacin de acordo coa forma, as dimensins, os tratamentos trmicos,
os acabamentos, os elementos normalizados e os materiais.
1.1.3 Unidade formativa 3: fabricacin e control

Cdigo: MP0949_33.
Duracin: 170 horas.
1.1.3.1
RA1. Controla dimensins, xeometras e superficies de produtos, comparando as medidas coas especificacins do produto.
CA1.1. Identificronse os instrumentos de medida, indicando a magnitude que controlan, o seu campo de aplicacin e a sa precisin.
CA1.2. Seleccionouse o instrumento de medicin ou verificacin en funcin da
comprobacin que se pretenda realizar.
CA1.3. Montronse as pezas que cumpra verificar segundo o procedemento establecido.
CA1.4. Identificronse os tipos de erros que inflen nunha medida.
CA1.5. Aplicronse tcnicas e procedementos de medicin de parmetros dimensionais, xeomtricos e superficiais.
CA1.6. Rexistrronse as medidas obtidas nas fichas de toma de datos ou no grfico
de control.
CA1.7. Identificronse os valores de referencia e as sas tolerancias.
RA2. Aplica tcnicas de mecanizado manual, tendo en conta a relacin entre os procedementos e o produto que se vaia obter.
CA2.1. Preparronse materiais, utensilios, ferramentas de corte e medios auxiliares
para a execucin dos procesos de fabricacin mecnica.
CA2.2. Elixronse os equipamentos e as ferramentas de acordo coas caractersticas
do material e as esixencias.
CA2.3. Aplicouse a tcnica operativa (roscaxe, corte, etc.) para executar o proceso.
CA2.4. Comprobronse as caractersticas das pezas mecanizadas.
CA2.5. Identificronse as deficiencias debidas s ferramentas, s condicins de corte
e ao material.
CA2.6. Interpretronse os esbozos e os planos para executar a peza.
CA2.7. Seguiuse a secuencia correcta nas operacins de mecanizado, de acordo co
proceso que haxa que realizar.
CA2.8. Obtivronse as dimensins e a forma estipulada da peza, aplicando tcnicas
de limadura, corte, etc.
CA2.9. Aplicronse tcnicas de axuste para obter a calidade superficial esixida no
esbozo.
CA2.10. Verificouse que as medidas finais da peza estean dentro da tolerancia estipulada.
CA2.11. Aplicronse as medidas de seguridade esixidas no uso dos utensilios e das
ferramentas de mecanizado manual.
Pxina 23 de 89
RA3. Opera con mquinas-ferramenta de arranque de labra, tendo en conta a relacin

entre o seu funcionamento, as condicins do proceso e as caractersticas do produto final.
CA3.1. Seleccionronse mquinas e equipamentos adecuados ao proceso de mecanizado.
CA3.2. Determinronse fases e operacins necesarias para a fabricacin do produto.
CA3.3. Elixronse ferramentas e parmetros de corte apropiados ao mecanizado que
cumpra realizar.
CA3.4. Efecturonse operacins de mecanizado segundo o procedemento establecido no proceso.
CA3.5. Comprobronse as caractersticas das pezas mecanizadas.
CA3.6. Obtvose a peza coa calidade requirida.
CA3.7. Analizronse as diferenzas entre o proceso definido e o realizado.
CA3.8. Discriminouse se as deficiencias se deben s ferramentas, s condicins e os
parmetros de corte, s mquinas ou ao material.
CA3.9. Corrixronse as desviacins do proceso, actuando sobre a mquina ou ferramenta.
RA4. Cumpre as normas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental,
identificando os riscos asociados, as como as medidas e os equipamentos para os previr.
CA4.1. Identificronse os riscos e o nivel de perigo que supn a manipulacin de
materiais, ferramentas, utensilios, mquinas e medios de transporte.
CA4.2. Identificronse as causas mis frecuentes de accidentes na manipulacin de
materiais, ferramentas, mquinas e equipamentos.
CA4.3. Describronse os elementos de seguridade (proteccins, alarmas, pasos de
emerxencia, etc.) das mquinas e os equipamentos de proteccin individual (calzado, proteccin ocular, indumentaria, etc.) que haxa que empregar nas operacins do
proceso de fabricacin.
CA4.4. Relacionouse a manipulacin de materiais, ferramentas, mquinas e equipamentos coas medidas de seguridade e proteccin persoal requiridas.
CA4.5. Determinronse os elementos de seguridade e de proteccin persoal que
cumpra adoptar na preparacin e na execucin das operacins do proceso de fabricacin.
CA4.6. Aplicouse a normativa de seguridade, utilizando os sistemas de seguridade e
de proteccin persoal.
CA4.7. Identificronse as posibles fontes de contaminacin ambiental.
CA4.8. Xustificouse a importancia das medidas de proteccin, no referente sa
propia persoa, colectividade e ao ambiente.
CA4.9. Valorouse a orde e limpeza das instalacins e os equipamentos como primeiro factor de prevencin de riscos.
1.1.3.2
Contidos bsicos
BC1. Verificacin dimensional
Instrumentos de medicin e verificacin: precisin e aplicacins.

Pxina 24 de 89
Erros nas medicins.

Procesos de medicin, comparacin e verificacin.
Medicin dimensional xeomtrica.
Medicin dimensional superficial.
Datos de rexistro de medicins.
Tolerancias.
BC2. Aplicacin de tcnicas de mecanizado manual
Caractersticas e tipos de ferramentas:

Ferramentas utilizadas no mecanizado.
Tcnicas operativas.
Normas de uso e conservacin das ferramentas de mecanizado manual.
Normas de utilizacin.
Identificacin dos utensilios e as ferramentas con mis aplicacin no taller:
Tipos de utensilios mis utilizados: identificacin, aplicacins e caractersticas.
Tipos de ferramentas utilizadas no taller: identificacin, aplicacins e caractersticas.
Operacins de mecanizado manual: limar, cicelar, tradear, escarear, roscar, remachar,
punzonar e chafranar.
Verificacin de medidas.
Normas de seguridade en mecanizado manual.
BC3. Mecanizado con mquinas ferramentas
Relacin entre as operacins de mecanizado por arranque de labra e as mquinas empregadas.

Funcionamento das mquinas-ferramenta por arranque de labra.
Riscos no manexo de mquinas e equipamentos para o mecanizado por arranque de labra.
Elaboracin de follas de procesos.
Operacins de mecanizado:
Fenmeno da formacin de labra en materiais metlicos.
Tcnicas operativas de arranque de labra: torneadura, tradeadura, serraxe e fresaxe.
Emprego de utensilios de verificacin e control.
Correccin das desviacins.
Actitude ordenada e metdica na realizacin de tarefas.
Normas de seguridade en mecanizado con mquinas-ferramenta.
BC4. Prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental
Identificacin de riscos.
Prevencin de riscos laborais nas operacins de mecanizado por arranque de labra.
Pxina 25 de 89
Sistemas de seguridade aplicados s mquinas empregadas para o mecanizado por

arranque de labra.
Equipamentos de proteccin individual.
Cumprimento da normativa de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental.
1.1.4 Orientacins pedagxicas

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear as funcins de
mantemento e reparacin de maquinaria, equipamento industrial e lias automatizadas, e
aplcase nos procesos das instalacins electromecnicas.
A funcin de reparacin e mantemento das instalacins electromecnicas abrangue aspectos como:
Definicin dos elementos que se vaian fabricar.
Preparacin de maquinaria e utensilios.
Producin e verificacin de produtos de mecanizado.
As actividades profesionais asociadas a estas funcins aplcanse en:
Instalacin de maquinaria, equipamentos e instalacins industriais.
Montaxe de elementos electromecnicos presentes en maquinaria e equipamento industrial.
Mantemento electromecnico de maquinaria, equipamentos e instalacins industriais.
Execucin de modificacins en planta de maquinaria, equipamentos e instalacins.
Fabricacin e/ou reparacin de elementos que se vaian empregar nos traballos de
montaxe e mantemento.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), c), i), j), s) e t) do
ciclo formativo, e as competencias a), c), g), h), j), p) e q).
As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre:
Interpretacin de planos de fabricacin, con aplicacin da normativa.
Seleccin do material que haxa que mecanizar e dos utensilios necesarios para asegurar a fabricacin do produto segundo as especificacins tcnicas.
Realizacin de operacins de mecanizado, tanto manuais como con mquinasferramenta.
Verificacin dos produtos obtidos con respecto s especificacins iniciais.
Pxina 26 de 89
1.2
Mdulo profesional: tcnicas de unin e montaxe

Cdigo: MP0950.
Duracin: 133 horas.
1.2.1 Unidade formativa 1: procesos e materiais en unins e montaxes

Cdigo: MP0950_12.
Duracin: 45 horas.
1.2.1.1
RA1. Determina o proceso que se vaia seguir nas operacins de montaxe e unin, analizando a documentacin tcnica.
CA1.1. Identificronse a simboloxa e as especificacins tcnicas contidas nos planos.
CA1.2. Identificronse as vistas, as seccins, os cortes e os detalles.
CA1.3. Identificouse o trazado, os materiais e as dimensins.
CA1.4. Definronse as formas construtivas.
CA1.5. Determinouse o material de partida e o seu dimensionamento.
CA1.6. Definronse as fases e as operacins do proceso.
CA1.7. Analizronse as mquinas e os medios de traballo para cada operacin.
CA1.8. Respectronse os criterios de calidade, seguridade e respecto polo ambiente.
CA1.9. Tivronse en conta os tempos previstos para o proceso.
CA1.10. Elaborouse a informacin correspondente ao proceso de traballo que se vaia seguir.
RA2. Identifica os materiais empregados nos procesos de montaxe e unin, recoecendo a influencia que exercen as sas propiedades.
CA2.1. Identificronse os materiais empregados na montaxe.
CA2.2. Diferencironse as caractersticas e as propiedades dos materiais.
CA2.3. Relacionronse os tratamentos trmicos e termoqumicos coas propiedades
dos materiais.
CA2.4. Identificronse os problemas de corrosin e oxidacin dos materiais.
CA2.5. Describronse os procedementos e as tcnicas que se utilizan para protexer
da corrosin e da oxidacin.
CA2.6. Designronse materiais empregando codificacin normalizada.
CA2.7. Respectronse os criterios de seguridade e ambiente requiridos.
CA2.8. Realizronse os traballos con orde e limpeza.
1.2.1.2
Contidos bsicos
BC1. Determinacin de procesos en operacins de montaxe e unin
Materiais: propiedades.
Pxina 27 de 89
Simboloxa.
Vistas, cortes e seccins.
Formas construtivas de compoentes.
Procedementos de trazado: fases e procesos.
Maquinaria e ferramentas de traballo.
Procesos de montaxe e unin.
Follas de proceso. Estrutura e organizacin da informacin.
BC2. Identificacin de materiais
Propiedades dos materiais metlicos.

Propiedades e clasificacin de materiais plsticos.
Instalacins exteriores: corrosin e oxidacin.
Identificacin e tratamento de tcnicas de proteccin dos materiais.
Tratamento trmico e termoqumico dos materiais.
Normalizacin de materiais: metlicos, polimricos e cermicos.
1.2.2 Unidade formativa 2: realizacin de unins e montaxes

Cdigo: MP0950_22.
Duracin: 88 horas.
1.2.2.1
RA1. Conforma chapas, tubos e perfs, analizando as xeometras e as dimensins especficas, e aplicando as tcnicas correspondentes.
CA1.1. Identificronse os utensilios empregados na marcaxe de chapas, perfs e tubos.
CA1.2. Relacionronse os equipamentos de corte e deformacin cos materiais, as
formas e os acabamentos desexados.
CA1.3. Identificronse os equipamentos de conformacin necesarios segundo as caractersticas do material e as esixencias requiridas.
CA1.4. Calculronse as tolerancias necesarias para a dobradura.
CA1.5. Efecturonse as operacins de trazado e marcaxe de xeito preciso.
CA1.6. Efecturonse cortes de chapa.
CA1.7. Efecturonse operacins de dobradura de tubos, chapas e perfs.
CA1.8. Respectronse as normas de prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental.
CA1.9. Respectronse os tempos previstos para o proceso.
CA1.10. Operouse con autonoma nas actividades propostas.
RA2. Realiza unins non soldadas, analizando as caractersticas de cada unin e aplicando as tcnicas adecuadas a cada tipo de unin.
Pxina 28 de 89
CA2.1. Identificronse os tipos de unins non soldadas e os materiais que cumpra

unir.
CA2.2. Determinouse a secuencia de operacins que se vaian realizar.
CA2.3. Seleccionronse as ferramentas en funcin do material e do proceso que se
vaia realizar.
CA2.4. Manexronse as ferramentas coa destreza e a seguridade requiridas.
CA2.5. Preparronse as zonas que se vaian unir.
CA2.6. Efecturonse operacins de roscaxe, aparafusamento, engatillamento, pegado e remachadura.
CA2.7. Aplicronse as normas de seguridade e prevencin de riscos laborais.
CA2.8. Respectronse as normas de uso e calidade durante o proceso.
CA2.9. Respectronse os tempos previstos para o proceso.
RA3. Prepara a zona de unin para a montaxe de elementos fixos, analizando o tipo de
soldadura e os procedementos establecidos na folla de procesos.
CA3.1. Definronse os tipos de unins en funcin da preparacin dos bordos.
CA3.2. Efectuouse a limpeza das zonas de unin, eliminando os residuos existentes.
CA3.3. Perfilronse as zonas de unin e preparronse os bordos en funcin da unin
que se vaia realizar.
CA3.4. Aplicronse as masillas e os aprestos antioxidantes na zona de unin.
CA3.5. Preparronse os reforzos para as unins segundo especificacins tcnicas da
documentacin.
CA3.6. Colocronse as pezas que cumpra soldar, respectando as folguras, os axustes
e as simetras que se especifican na documentacin.
CA3.7. Comprobouse a aliacin das pezas que se vaian soldar coas adxacentes.
RA4. Prepara equipamentos de soldadura branda, oxiacetilnica e elctrica para a montaxe de elementos fixos, identificando os parmetros, os gases e os combustibles que
haxa que regular e a sa relacin coas caractersticas da unin que se vaia obter.
CA4.1. Identificouse a simboloxa utilizada nos procesos de soldaxe e a correspondente aos equipamentos de soldadura utilizados na fabricacin mecnica.
CA4.2. Seleccionouse o equipamento de soldadura e os materiais de achega consonte o material base dos elementos que se vaian unir.
CA4.3. Efectuouse o axuste de parmetros dos equipamentos e a sa posta en servizo, tendo en conta as pezas que se vaian unir e os materiais de achega.
CA4.4. Regulronse os gases tendo en conta os materiais sobre os que se vaian proxectar.
CA4.5. Aplicouse a temperatura de prequecemento, considerando as caractersticas
dos materiais e as sas especificacins tcnicas.
CA4.6. Realizouse o punteamento dos materiais tendo en conta as sas caractersticas fsicas.
CA4.7. Montouse a peza sobre soportes que garantan unha suxeicin e un apoio correctos, e evitando deformacins posteriores.
Pxina 29 de 89
RA5. Opera con equipamentos de soldadura branda, oxiacetilnica e elctrica, de xeito

manual e semiautomtico, relacionando o seu funcionamento coas condicins do proceso e as caractersticas do produto que se vaia obter.
CA5.1. Soldronse pezas mediante soldadura branda mantendo a separacin entre as
pezas e prequentando a zona temperatura axeitada.
CA5.2. Soldronse pezas mediante soldadura elctrica con elctrodo revestido, mantendo a lonxitude do arco, a posicin e a velocidade de avance axeitadas.
CA5.3. Realizouse a unin de pezas mediante soldadura oxiacetilnica, axustando a
mestura de gases s presins axeitadas para fundir os bordos.
CA5.4. Soldronse pezas mediante soldadura MIG/MAG, mantendo a posicin da
pistola e a velocidade de alimentacin axeitada ao tipo de traballo que cumpra realizar.
CA5.5. Soldronse pezas mediante soldadura por puntos, aplicando a intensidade e o
tipo de elctrodos en funcin da natureza e os grosores das pezas que haxa que unir.
CA5.6. Operouse seguindo as normas de seguridade aplicadas s mquinas de soldar.
CA5.7. Utilizronse os equipamentos de proteccin individual asociados aos procesos de soldadura.
CA5.8. Verificouse que as soldaduras efectuadas cumpran os requisitos canto a penetracin, porosidade, homoxeneidade e resistencia.
CA5.9. Definronse as tcnicas para a deteccin dos defectos en soldadura.
RA6. Cumpre as normas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental
canto ao manexo de mquinas e equipamentos de soldadura, identificando os riscos
asociados, as como as medidas e os equipamentos para os previr.
CA6.1. Identificronse as causas mis frecuentes de accidentes na manipulacin de
materiais, ferramentas, e mquinas de soldadura e proxeccin.
CA6.2. Identificronse os elementos de seguridade das mquinas de soldar e os
equipamentos de proteccin persoal (calzado, proteccin ocular e indumentaria, etc.)
que se deben empregar nas operacins de soldaxe.
CA6.3. Relacionouse a manipulacin de materiais, ferramentas e mquinas coas
medidas de seguridade e proteccin persoal requiridas.
CA6.4. Determinronse as medidas de seguridade e de proteccin persoal que cumpra adoptar na prevencin e na execucin das operacins de soldadura e proxeccin.
CA6.5. Identificronse as posibles fontes de contaminacin ambiental.
CA6.6. Valorouse a orde e a limpeza das instalacins e os equipamentos como primeiro factor de prevencin de riscos.
1.2.2.2
Contidos bsicos
BC1. Equipamentos e ferramentas de conformacin
Equipamentos de corte e conformacin.

Clculo de tolerancias para dobradura.
Instrumentos de medicin e comparacin.
Utensilios para marcaxe.
Pxina 30 de 89
Ferramentas de corte de chapa.

Ferramentas de curvaxe e dobradura de chapas.
Operacins de trazado e conformacin.
Corte e dobradura.
Ferramentas e equipamentos de corte e curvaxe de tubos.
BC2. Execucin de unins non soldadas
Unins non soldadas e tipos de materiais.

Secuencia de operacins.
Eleccin e manexo de ferramentas.
Preparacin das zonas de unin.
Unins remachadas, roscadas, pegadas, etc.
Operacins de roscaxe, aparafusamento, engatillamento, etc.
Aplicacin de medidas de seguridade.
Respecto polas normas de uso e calidade no proceso.
BC3. Preparacin da zona de unin
Clasificacin das unins.

Preparacin de bordos.
Aplicacin de anticorrosivos.
Marcaxe e montaxe de reforzos.
Fixacin das pezas que se vaian soldar.
Control de folguras e verificacin da recuperacin de formas dimensionais e xeomtricas.
BC4. Preparacin de equipamentos de soldadura branda, oxiacetilnica e elctrica
Representacin simblica dos tipos de soldadura.

Posta a punto dos equipamentos para os procesos de soldaxe.
Axuste de parmetros dos equipamentos en funcin do material base.
Gases e materiais de achega e proxeccin.
Clculo de temperaturas de prequecemento.
Punteamento de materiais.
Prevencin de riscos laborais nas operacins de soldadura.
BC5. Operacins con equipamentos de soldadura branda, oxiacetilnica e elctrica
Materiais de achega en funcin do material base.

Pxina 31 de 89
Procesos e tcnicas de soldaxe con soldadura elctrica con elctrodo revestido.

Procesos e tcnicas de soldaxe con soldadura MIG/MAG.
Procesos e tcnicas de soldaxe con soldadura oxiacetilnica.
Caractersticas das soldaduras.
Defectos nos procesos de soldaxe: localizacin e tcnicas de deteccin.
Utilizacin dos equipamentos de proteccin individual.
Sistemas de seguridade aplicados s mquinas de soldar.
BC6. Prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental
Prevencin de riscos laborais nas operacins de soldadura e proxeccin.

Factores fsicos e qumicos do contorno de traballo.
Sistemas de seguridade aplicados s mquinas de soldadura e proxeccin.
Utilizacin dos equipamentos de proteccin individual.
Normativa de proteccin ambiental.
Valoracin da orde e limpeza na execucin das tarefas.

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear as tcnicas de
montaxe e unin propias das funcins de montar e manter equipamento electromecnico.
As tcnicas de montaxe e unin asociadas s funcins de mantemento electromecnico
abranguen aspectos como:
Interpretacin de planos e determinacin de procesos.
Tratamento de materiais.
Especificacins de utensilios e ferramentas.
Secuencia dos procesos de traballo.
Aplicacin das tcnicas.
As actividades profesionais asociadas aplcanse en:
Montaxe das instalacins electromecnicas.
Mantemento das instalacins.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), c), d), j), k), l) e t) do
ciclo formativo, e as competencias a), e), g) e q).
Execucin de procesos de unin de superficies metlicas e sintticas.
Manexo de equipamentos e ferramentas para a preparacin das unins.
Execucin de operacins de soldadura e recargas, analizando o proceso que se vaia
realizar e a calidade do produto que se queira obter.
Aplicacin da normativa de proteccin ambiental relacionada cos residuos, os aspectos contaminantes e o seu tratamento.
Pxina 32 de 89
1.3
Mdulo profesional: electricidade e automatismos

elctricos
Cdigo: MP0951.
Duracin: 240 horas.
1.3.1 Unidade formativa 1: electrotecnia e medidas elctricas

Cdigo: MP0951_13.
Duracin: 40 horas.
1.3.1.1
RA1. Mide parmetros de magnitudes elctricas en circutos elctricos de corrente continua, comparndoos cos clculos efectuados.
CA1.1. Identificronse as caractersticas de condutores, illantes e semicondutores,
diferenciando o seu comportamento.
CA1.2. Identificronse as principais magnitudes elctricas (tensin, intensidade, resistencia e potencia) e utilizronse correctamente as sas unidades.
CA1.3. Resolvronse problemas sobre a lei de Ohm e comprobouse de xeito prctico
os seus resultados.
CA1.4. Realizronse clculos de potencia e enerxa.
CA1.5. Comprobronse de maneira prctica os resultados a partir dos clculos.
CA1.6. Realizronse e interpretronse esquemas de circutos elctricos, utilizando
simboloxa normalizada.
CA1.7. Realizronse clculos de agrupacins serie, paralelo e mixtas de resistencias.
CA1.8. Recoecronse as propiedades e as funcins dos condensadores.
CA1.9. Realizronse clculos de agrupacins de condensadores.
CA1.10. Identificronse as caractersticas e as formas de conexin de aparellos de
medida de tensin, intensidade, resistencia e potencia.
CA1.11. Realizronse medidas de tensin, intensidade, resistencia e potencia, consonte as normas de seguridade dos equipamentos e das persoas.
RA2. Mide parmetros de magnitudes elctricas en circutos elctricos de corrente alterna monofsica, comparndoas cos clculos efectuados, e describe os aspectos diferenciais coa corrente continua.
CA2.1. Identificronse as caractersticas dun sinal sinusoidal.
CA2.2. Recoecronse os valores caractersticos da corrente alterna.
CA2.3. Verificronse as relacins entre tensin, intensidade e potencia en circutos
serie RLC.
CA2.4. Calculouse o factor de potencia de circutos de corrente alterna.
CA2.5. Relacionouse o factor de potencia co consumo de enerxa elctrica.
CA2.6. Realizronse medidas de tensin, intensidade, potencia e factor de potencia.
CA2.7. Identificouse como corrixir o factor de potencia dunha instalacin.
Pxina 33 de 89
CA2.8. Realizronse clculos de cadas de tensin en lias monofsicas de corrente

alterna.
RA3. Mide parmetros de magnitudes elctricas nun sistema trifsico, comparndoas
cos clculos efectuados.
CA3.1. Describronse os sistemas de xeracin e distribucin a tres ou catro fos.
CA3.2. Identificronse as formas de conexin dos receptores trifsicos.
CA3.3. Recoeceuse a diferenza entre receptores equilibrados e desequilibrados.
CA3.4. Realizronse medidas de tensin, intensidade, potencia e enerxa, segundo o
tipo de sistema trifsico e o tipo de carga.
CA3.5. Realizronse clculos de mellora do factor de potencia en instalacins trifsicas.
CA3.6. Realizronse clculos de cadas de tensin en lias trifsicas de corrente alterna.
1.3.1.2
Contidos bsicos
BC1. Realizacin de medidas bsicas en circutos elctricos de corrente continua
Illantes, condutores e semicondutores.

Circuto elctrico. Resistencia elctrica: caractersticas.
Lei de Ohm en corrente continua.
Asociacin de resistencias serie-paralelo. Montaxes mixtas: clculos.
Potencia e enerxa: clculos.
Medidas de tensin, intensidade, resistencia e potencia en corrente continua.
Aparellos e tcnicas de medida.
Condensadores.
Simboloxa aplicada aos circutos de corrente continua.
Normas de seguridade elctrica aplicadas ao manexo dos equipamentos de medida.
BC2. Realizacin de medidas en circutos de corrente alterna monofsica
Corrente alterna monofsica.

Valores caractersticos da corrente alterna.
Comportamento dos receptores elementais (resistencias, bobina pura e condensador) en
corrente alterna monofsica.
Circutos RLC serie en corrente alterna monofsica. Relacin de fase entre tensins e
correntes.
Potencia activa, reactiva e aparente, e factor de potencia en corrente alterna monofsica.
Clculo do factor de potencia.
Medidas de tensin, intensidade, potencia, frecuencia e factor de potencia en circutos
de corrente alterna monofsicos.
Pxina 34 de 89

Correccin do factor de potencia.
Cada de tensin en lias monofsicas de corrente alterna. Definicin e realizacin de
clculos.
BC3. Realizacin de medidas en circutos elctricos trifsicos
Circuto elctrico trifsico.

Conexin de xeradores e de receptores trifsicos.
Receptores equilibrados e desequilibrados.
Potencia activa, reactiva, aparente e factor de potencia en sistemas trifsicos.
Medidas de tensins, intensidades, potencias, frecuencia, factor de potencia e enerxas
en sistemas trifsicos.
Correccin do factor de potencia.
Cada de tensin en lias trifsicas de corrente alterna. Realizacin de clculos.
1.3.2 Unidade formativa 2: proteccins elctricas

Cdigo: MP0951_23.
Duracin: 30 horas.
1.3.2.1
RA1. Identifica os dispositivos de proteccin que cumpra empregar, en relacin cos

riscos e os efectos da electricidade.
CA1.1. Manexouse o regulamento electrotcnico de baixa tensin, e a normativa de
aplicacin en materia de prevencin de riscos laborais.
CA1.2. Recoecronse os inconvenientes do efecto trmico da electricidade.
CA1.3. Identificronse os riscos de choque elctrico nas persoas e os seus efectos fisiolxicos, as como os factores relacionados.
CA1.4. Identificronse os riscos de incendio por quecemento.
CA1.5. Recoecronse os tipos de accidentes elctricos.
CA1.6. Recoecronse os riscos derivados do uso de instalacins elctricas.
CA1.7. Interpretronse as regras para a realizacin de traballos sen tensin.
CA1.8. Calculouse a seccin dos condutores dunha instalacin, considerando as
prescricins regulamentarias.
CA1.9. Identificronse as proteccins necesarias dunha instalacin contra sobreintensidades e sobretensins.
CA1.10. Identificronse os sistemas de proteccin contra contactos directos e indirectos.
CA1.11. Respectronse os criterios de calidade.
Pxina 35 de 89
1.3.2.2
Contidos bsicos
BC1. Identificacin de elementos de proteccin
Seguridade en instalacins electrotcnicas.

Normativa sobre seguridade elctrica.
Efectos da electricidade nas persoas e nas instalacins.
Regras para a realizacin de traballos sen tensin.
Clculo da seccin dos condutores dunha instalacin, tendo en conta o quecemento.
Clculo da seccin dos condutores dunha instalacin, tendo en conta a cada de tensin.
Risco elctrico: accidentes.
Proteccins en instalacins electrotcnicas e mquinas contra sobreintensidades e sobretensins.
Proteccins en instalacins electrotcnicas e mquinas contra contactos directos e indirectos.
1.3.3 Unidade formativa 3: mecanizado e montaxe de cadros elctricos

baseados en tecnoloxa con cables
Cdigo: MP0951_33.
Duracin: 170 horas.
1.3.3.1
RA1. Executa operacins de mecanizado de cadros, aplicando tcnicas de medicin e

marcaxe, e utilizando mquinas e ferramentas.
CA1.1. Identificouse a simboloxa e as especificacins tcnicas nos planos.
CA1.2. Identificronse materiais (perfs, envolventes e cadros).
CA1.3. Definronse as fases e as operacins do proceso.
CA1.4. Realizouse un plan de mecanizado e montaxe.
CA1.5. Relacionronse ferramentas, medios tcnicos e de seguridade segundo o requisito de cada intervencin.
CA1.6. Seleccionronse os equipamentos, as ferramentas, e os medios tcnicos e de
seguridade.
CA1.7. Realizronse medicins coa precisin esixida.
CA1.8. Executronse operacins de distribucin, trazado e marcaxe.
CA1.9. Operouse coas ferramentas e equipamentos de traballo caractersticos.
CA1.10. Executronse as operacins de mecanizado en perfs, envolventes, cadros e
canalizacins.
CA1.11. Resolvronse as continxencias xurdidas.
CA1.12. Tivronse en conta os tempos previstos para o proceso.
RA2. Monta cadros e sistemas elctricos asociados, interpretando documentacin tcnica, e verifica o seu funcionamento.
Pxina 36 de 89
CA2.1. Obtvose informacin de esbozos e esquemas de mando e manobra de cadros

e sistemas elctricos.
CA2.2. Utilizronse programas informticos de CAD electrotcnico para representar
esquemas de mando e manobra.
CA2.3. Aplicouse a normativa electrotcnica e convencionalismos de automatismos.
CA2.4. Relacionouse cada elemento coa sa funcin de conxunto.
CA2.5. Identificouse a estrutura dun sistema automtico industrial.
CA2.6. Definronse os niveis de automatizacin industrial.
CA2.7. Identificronse as tecnoloxas de automatizacin (con cables e programable)
a nivel industrial.
CA2.8. Montronse circutos de mando e potencia para motores.
CA2.9. Realizronse manobras de arranque, variacin de velocidade e freada con
motores.
CA2.11. Comprobouse o funcionamento da instalacin.
CA2.12. Realizronse medidas e verificacins para a localizacin de avaras.
CA2.13. Operouse con autonoma e destreza na manipulacin de elementos, equipamentos e ferramentas.
1.3.3.2
Contidos bsicos
BC1. Operacins de mecanizado en cadros elctricos
Organizacin do proceso de mecanizacin de cadros elctricos.

Mecanizacin de cadros e instalacins.
Simboloxa normalizada de representacin de pezas aplicadas mecanizacin de cadros e canalizacins.
Materiais caractersticos para mecanizacin de cadros e canalizacins.
Operacins de mecanizacin de cadros elctricos. Ferramentas e tcnicas de utilizacin.
Montaxe de armarios, cadros elctricos e canalizacins. Interpretacin de esquemas,
distribucin e fixacin de elementos.
Normativa e regulamentacin.
Temporalizacin.
BC2. Operacins de montaxe de cadros elctricos e sistemas asociados
Interpretacin da documentacin tcnica.

Simboloxa normalizada e convencionalismos de representacin nas instalacins de automatismos.
Interpretacin e caractersticas de esquemas elctricos das instalacins de automatismos.
Uso de programas CAD electrotcnicos para a representacin de esquemas de mando e
manobra.
Estrutura dun sistema automtico industrial.
Pxina 37 de 89
Niveis de automatizacin industrial.

Tipos de tecnoloxas empregadas en automatizacin industrial.
Automatizacin baseada en tecnoloxa con cables.
Equipamento de cadros para automatizacin con cables: contactores, premedores, sensores, actuadores, etc.
Control de potencia: arranque, variacin de velocidade e freada de motores.
Montaxe de proteccins contra curtocircutos e sobrecargas.
Montaxe das instalacins de automatismos. Circutos de forza. Circutos de mando.
Tipos de mantementos empregados en instalacins de automatismos industriais.
Verificacins elctricas. Tcnicas e equipamentos empregados segundo REBT.
Diagnstico, localizacin e reparacin de avaras. Equipamentos e tcnicas empregadas.

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para mecanizar e montar cadros
elctricos enfocados no mbito industrial, interpretando e elaborando pequenos circutos
de automatismo elctrico.
O desenvolvemento deste tipo de montaxes abrangue aspectos como:
Estudo de conceptos bsicos da electricidade.
Clculo de magnitudes elctricas bsicas esenciais.
Medida de magnitudes elctricas bsicas.
Instalacin de compoentes de proteccin para unha instalacin elctrica industrial.
Mecanizacin de cadros elctricos para o control de procesos industriais.
Conexin e montaxe de instalacin elctrica do cadro para o control de procesos industriais.
Verificacin da posta en servizo da instalacin.
As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en:
Montaxe mecnica e instalacin elctrica de cadros de control de procesos industriais.
Correccin da documentacin (planos e esquemas) en formato dixital xerada a partir
da montaxe efectuada.
Creacin de circutos de automatismo elctrico aplicado a pequenas instalacins de
control de procesos.
Mantemento de cadros de automatismo elctrico.
Verificacin do funcionamento de cadros elctricos.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), c), g), h), l), m), n),
), o), p), s), t), u), v) e w) do ciclo formativo, e as competencias a), b), c), d), f), h), i), j),
k), l), n) e ).
Pxina 38 de 89
Identificacin e configuracin dos dispositivos e dos equipamentos integrantes dun

cadro elctrico.
Elaboracin de esbozos e esquemas de conexin.
Deseo e elaboracin de pequenos esquemas de automatismo elctrico.
Conexin de equipamentos de medida para a determinacin de posibles disfuncins
na instalacin.
Localizacin e recuperacin de avaras.
Verificacin do funcionamento.
Pxina 39 de 89
1.4
Mdulo profesional: automatismos pneumticos e

hidrulicos
Cdigo: MP0952.
Duracin: 240 horas.
1.4.1 Unidade formativa 1: automatizacin pneumtica e hidrulica

Cdigo: MP0952_12.
Duracin: 180 horas.
1.4.1.1
RA1. Identifica os elementos que compoen os circutos pneumticos e electropneumticos, atendendo s sas caractersticas fsicas e funcionais.
CA1.1. Identificouse a estrutura e os compoentes que configuran as instalacins de
subministracin de enerxa pneumtica.
CA1.2. Identificronse as caractersticas diferenciadoras entre os automatismos
pneumticos e os electropneumticos.
CA1.3. Recoecronse pola sa funcin e tipoloxa os elementos utilizados na realizacin de automatismos pneumticos e electropneumticos.
CA1.4. Identificronse as reas de aplicacin dos automatismos pneumticos e electropneumticos.
CA1.5. Recoeceuse a secuencia de funcionamento dun automatismo pneumticoelectropneumtico.
CA1.6. Obtvose informacin dos esquemas pneumticos e electropneumticos.
CA1.7. Discriminouse o equipamento ou circuto de mando do circuto de forza.
CA1.8. Identificronse os elementos que compoen o equipamento ou circuto de
mando e o circuto de forza.
CA1.9. Identificronse equipamentos e materiais pneumticos e electropneumticos
utilizando catlogos comerciais.
RA2. Identifica os elementos que compoen os circutos hidrulicos e electrohidrulicos, atendendo s sas caractersticas fsicas e funcionais.
CA2.1. Identificronse os fludos hidrulicos utilizados en sistemas hidrulicos.
CA2.2. Identificouse a estrutura e os compoentes que configuran as instalacins de
subministracin de enerxa hidrulica.
CA2.3. Identificronse as caractersticas diferenciadoras entre os automatismos hidrulicos e os electrohidrulicos.
CA2.4. Recoecronse pola sa funcin e a sa tipoloxa os elementos utilizados na
realizacin de automatismos hidrulicos e electrohidrulicos.
CA2.5. Identificronse as reas de aplicacin dos automatismos hidrulicos e electrohidrulicos.
CA2.6. Recoeceuse correctamente a secuencia de funcionamento dun automatismo
hidrulico ou electrohidrulico real ou simulado.
Pxina 40 de 89
CA2.7. Obtvose informacin dos esquemas hidrulicos e electrohidrulicos.

CA2.8. Discriminouse o equipamento ou circuto de mando do circuto de forza.
CA2.9. Identificronse os elementos que compoen o equipamento ou circuto de
mando e o circuto de forza.
CA2.10. Identificronse equipamentos e os materiais hidrulicos e electrohidrulicos
RA3. Monta automatismos pneumtico-electropneumticos e hidrulicoelectrohidrulicos, interpretando a documentacin tcnica e aplicando tcnicas de conexin, e realiza probas e axustes funcionais.
CA3.1. Realizronse esbozos para optimizar a disposicin dos elementos.
CA3.2. Distriburonse os elementos no panel de simulacin de acordo coa sa situacin na mquina.
CA3.3. Efectuouse a interconexin fsica dos elementos.
CA3.4. Asegurouse unha boa suxeicin mecnica e/ou unha correcta conexin elctrica.
CA3.5. Identificronse as variables fsicas que cumpra regular para realizar o control
do automatismo.
CA3.6. Seleccionronse as ferramentas e os utensilios axeitados para realizar axustes e reaxustes.
CA3.7. Regulronse as variables fsicas que caracterizan o funcionamento do automatismo pneumtico e/ou hidrulico.
CA3.8. Axustronse os movementos e as carreiras aos parmetros establecidos durante a execucin das probas funcionais en baleiro e en carga.
CA3.9. Realizronse axustes e/ou modificacins para unha axeitada funcionalidade
do automatismo pneumtico e/ou hidrulico.
CA3.10. Recollronse os resultados no documento correspondente.
CA3.11. Identificronse os riscos laborais na montaxe de automatismos pneumticos
ou electropneumticos, e hidrulicos ou electrohidrulicos.
RA4. Diagnostica o estado de elementos de sistemas pneumticos e hidrulicos, aplicando tcnicas de medida e anlise.
CA4.1. Identificronse as tolerancias de fabricacin aplicables.
CA4.2. Comparronse coas orixinais as medidas actuais dun compoente pneumtico ou hidrulico desgastado.
CA4.3. Cuantificouse a magnitude dos desgastes e das erosins.
CA4.4. Identificronse desgastes normais e anormais de pezas usadas.
CA4.5. Comparronse os parmetros das superficies erosionadas cos da peza orixinal.
CA4.6. Relacionronse os desgastes dunha peza coas posibles causas que os orixinan.
CA4.7. Achegronse solucins para evitar ou reducir desgastes.
Pxina 41 de 89
1.4.1.2
Contidos bsicos
BC1. Identificacin de equipamentos e materiais pneumticos e electropneumticos
Producin, almacenamento, preparacin e distribucin do aire comprimido.

Vlvulas: tipos, funcionamento, aplicacin e mantemento.
Actuadores: tipos, funcionamento, aplicacin e mantemento.
Indicadores: tipos, funcionamento e aplicacin.
Secuenciadores.
Elementos de control.
Dispositivos de mando e regulacin: sensores e reguladores.
Anlise de circutos electropneumticos: elementos de control (rels e contactores), de
proteccin e de medida.
Simboloxa pneumtica e electropneumtica.
Procesos pneumticos ou electropneumticos secuenciais. Caractersticas e mtodos de
resolucin e de representacin (diagramas espazo-fase, espazo-tempo, GRAFCET,
etc.).
Mtodos secuenciais na realizacin de esquemas: paso a paso e cascada.
Interpretacin de esquemas pneumticos-electropneumticos.
Identificacin e seleccin de equipamentos e materiais pneumticos e electropneumticos utilizando catlogos comerciais.
BC2. Identificacin de equipamentos e materiais hidrulicos e electrohidrulicos
Fludos hidrulicos.
Depsitos, filtros e refrixeradores.
Cilindros hidrulicos: caractersticas, aplicacin e tipos.
Bombas: caractersticas, aplicacin e tipos.
Motores: caractersticas, aplicacin e tipos.
Acumuladores hidrulicos.
Vlvulas e servovlvulas: tipos, funcionamento, mantemento e aplicacins.
Dispositivos de mando e regulacin: sensores e reguladores.
Anlise de circutos hidrulicos: elementos de control, mando e regulacin hidrulica.
Anlise de circutos electrohidrulicos: elementos de control (rels e contactores), de
proteccin e de medida.
Simboloxa hidrulica e electrohidrulica.
Interpretacin de esquemas hidrulicos e electrohidrulicos.
Identificacin e seleccin de equipamentos e materiais hidrulicos e electrohidrulicos
Pxina 42 de 89
BC3. Montaxe de circutos pneumticos e electropneumticos ou hidrulicos, e electrohidrulicos
Elaboracin grfica e esbozos de posicionamento de circutos.

Tcnica operativa do conexin.
Normas de prctica profesional comunmente aceptadas no sector.
Medidas nos sistemas automticos. Instrumentos e procedementos de medicin das variables que haxa que regular e controlar: tensins, potencias, caudais, presins, temperaturas, etc.
Elaboracin de documentacin cos resultados finais.
Prevencin de riscos laborais
BC4. Diagnstico de elementos pneumticos e hidrulicos
Avaras: natureza; causas e clasificacin nos elementos pneumticos e hidrulicos.

Diagnstico de avaras: procedementos e medios.
Diagnstico de estado de elementos e pezas.
Histrico de avaras.
1.4.2 Unidade formativa 2: automatizacin con cables e programada

Cdigo: MP0952_22.
Duracin: 60 horas.
1.4.2.1
RA1. Realiza programas sinxelos para autmatas programables, identificando as variables que haxa que controlar e dando resposta s especificacins de funcionamento.
CA1.1. Identificronse as variables que haxa que controlar.
CA1.2. Elaborouse o diagrama de secuencia do control automtico dunha mquina
ou un proceso secuencial.
CA1.3. Determinouse o nmero de entradas, sadas e elementos de programa que se
vaian utilizar.
CA1.4. Realizronse diagramas de secuencia (diagramas de fluxo, GRAFCET, etc.).
CA1.5. Elaborouse o programa de control que cumpra as especificacins de funcionamento prescritas.
CA1.6. Documentouse o programa desenvolvido cos comentarios correspondentes.
RA2. Identifica os elementos dos circutos de automatismos de tecnoloxa pneumtica
ou electropneumtica, e hidrulica ou electrohidrulica, con cables e programados, interpretando documentacin tcnica e describindo as sas caractersticas.
CA2.1. Identificouse a simboloxa e os elementos representados nos planos de circutos de automatismos.
CA2.2. Distinguronse as vistas, os cortes e os detalles, entre outros, dos elementos
dos circutos expresados nos planos e/ou nas especificacins de fbrica.
CA2.3. Relacionouse o funcionamento de cada subsistema co conxunto.
Pxina 43 de 89
CA2.4. Interpretronse as especificacins tcnicas para a determinacin dos elementos necesarios en caso de montaxe real.
CA2.5. Relacionronse os smbolos que aparecen nos planos cos elementos reais do
sistema dunha mquina.
CA2.6. Identificronse as partes internas e externas de cada elemento (mediante o
emprego de vistas, cortes, detalles, etc.), que aparece nos planos e nas especificacins tcnicas de fbrica.
RA3. Configura fisicamente sinxelos automatismos con cables e/ou programados para
control automtico, elaborando esbozos e esquemas para a sa construcin.
CA3.1. Propuxronse solucins con cables e/ou programadas que cumpran as especificacins dos automatismos.
CA3.2. Seleccionronse, a partir de catlogos tcnico-comerciais, os equipamentos e
os materiais que cumpran as especificacins tcnicas e econmicas establecidas.
CA3.3. Realizronse os clculos mnimos necesarios para a configuracin do automatismo pneumtico ou hidrulico dunha pequena mquina ou un proceso secuencial.
CA3.4. Documentouse o proceso que se vaia seguir na montaxe e nas probas do sistema pneumtico ou hidrulico dunha pequena mquina ou un proceso secuencial.
CA3.5. Efectuouse a interconexin fsica dos elementos pneumticos ou hidrulicos.
CA3.6. Efectuouse o cableamento e a conexin do autmata (entradas, sadas e alimentacin).
CA3.7. Verificronse as suxeicins mecnicas e as conexins elctricas.
CA3.8. Conseguiuse a axeitada integracin entre as partes lxica e fsica do sistema.
CA3.9. Realizronse probas funcionais.
CA3.10. Identificronse riscos laborais na montaxe de automatismos con cables e/ou
programados.
1.4.2.2
Contidos bsicos
BC1. Programacin de autmatas para o control de circutos pneumticos e hidrulicos
Representacin de automatismos con cables.

Programacin de esquemas con cables.
Evolucin dos sistemas con cables cara aos sistemas programados.
Estrutura e caractersticas dos autmatas programables.
Entradas e sadas: dixitais, analxicas e especiais.
Diagramas de secuencia (diagramas de fluxo, GRAFCET, etc.).
Programacin bsica de autmatas: linguaxes e procedementos.
Resolucin de automatismos sinxelos mediante a utilizacin de autmatas programables.
Elaboracin da documentacin do programa.
Pxina 44 de 89
BC2. Identificacin de elementos e caractersticas en planos e esquemas
Simboloxa grfica normalizada dos sistemas pneumticos ou hidrulicos con cables

e/ou programados.
Vistas, cortes e seccins para a determinacin de elementos do sistema.
Planos de conxunto dos sistemas pneumticos ou hidrulicos de mquinas. Lista de
despezamento.
Regulamentacin e normativa electrotcnica aplicada.
Simboloxa e representacin de esquemas elctricos.
BC3. Configuracin fsica de automatismos sinxelos
Implantacin: distribucin de elementos.

Seleccin, a partir de catlogos tcnicos comerciais, de equipamentos e materiais que
cumpran as especificacins tcnicas e econmicas establecidas.
Operacins de montaxe, conexin e probas funcionais: medios e procedementos.
Regulacin e posta en marcha do sistema.
Normativa de seguridade.

configuracin, montaxe e mantemento, e aplcase aos sistemas pneumticos e hidrulicos
da maquinaria, equipamento industrial e lias de producin automatizadas de diversos sectores produtivos.
A configuracin, a montaxe e o mantemento abranguen aspectos como:
Identificacin e seleccin dos compoentes pneumticos e hidrulicos.
Representacin de esquemas.
Montaxe, axuste e regulacin dos compoentes pneumticos e hidrulicos.
Deteccin, diagnstico e correccin de disfuncins dos sistemas pneumticos e hidrulicos.
Diagnstico do estado dos elementos dos sistemas pneumtico e hidrulico.
Instalacin ou montaxe dos sistemas pneumticos e hidrulicos de mquinas, equipamentos e lias automatizadas.
Mantemento e mellora dos sistemas pneumticos e hidrulicos das mquinas, os
equipamentos e as lias automatizadas.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), e), f), m), n), o) e r)
do ciclo formativo e as competencias a), d), e), h), i), j), m) e p).
Anlise dos sistemas pneumticos e hidrulicos reais, con descricin do seu funcionamento, os compoentes, a estrutura e a tipoloxa.
Pxina 45 de 89
Realizacin de esquemas dos sistemas pneumticos e hidrulicos para a montaxe

simulada.
Definicin de sinxelas secuencias ou modos de funcionamento, e programacin do
mando destes.
Montaxe de sistemas pneumticos e hidrulicos simulados sobre panel de prcticas
con goberno con cables e/ou programado.
Deteccin, diagnstico e correccin de avaras dos sistemas pneumticos e hidrulicos de mquinas ou equipamentos reais.
Pxina 46 de 89
1.5
Mdulo profesional: montaxe e mantemento

mecnico
Cdigo: MP0953.
Duracin: 210 horas.
1.5.1 Unidade formativa 1: montaxe mecnica

Cdigo: MP0953_12.
Duracin: 162 horas.
1.5.1.1
RA1. Determina os bloques funcionais de mquinas e equipamentos, interpretando planos de elementos e conxuntos de mquinas e equipamentos, diagramas de principio e
esquemas de circutos.
CA1.1. Asocironse as representacins e os smbolos normalizados empregados na
documentacin tcnica analizada cos elementos fsicos que representan.
CA1.2. Identificronse as clases ou categoras dos elementos presentes.
CA1.3. Definronse as caractersticas xeomtricas salientables dos elementos de cada bloque.
CA1.4. Determinouse a disposicin espacial e a interrelacin dos elementos asociados a un bloque.
CA1.5. Definiuse correctamente a funcin de cada elemento reflectido na documentacin dentro do bloque funcional ao que pertenza.
CA1.6. Relacionronse os posibles modos de funcionamento da instalacin co comportamento de cada un dos bloques funcionais que a constiten.
RA2. Realiza operacins de montaxe e desmontaxe de elementos mecnicos e electromecnicos de mquinas, interpretando a documentacin tcnica de fbrica subministrada dos equipamentos.
CA2.1. Definiuse a secuencia de montaxe a partir da documentacin tcnica pertinente ao suposto en cuestin (planos, procedementos e especificacins).
CA2.2. Seleccionronse e organizronse os utensilios, as ferramentas e os equipamentos necesarios.
CA2.3. Comprobronse as caractersticas dos elementos que haxa que montar.
CA2.4. Executouse a montaxe ou a desmontaxe do elemento consonte os procedementos prescritos.
CA2.5. Verificouse o resultado final do proceso de acordo co indicado na documentacin tcnica.
CA2.6. Empregronse os equipamentos e os instrumentos de medida e verificacin
axeitados.
CA2.7. Axustronse segundo especificacins os acoplamentos, as aliacins, os
movementos, etc.
Pxina 47 de 89
CA2.8. Efecturonse os traballos de limpeza e engraxamento dos elementos mecnicos previos posta en funcionamento da mquina.
CA2.9. Levouse a cabo a posta en marcha da mquina de acordo coas sas especificacins de funcionamento.
CA2.10. Respectronse as normas de seguridade, hixiene e ambientais aplicables.
CA2.11. Cubriuse a documentacin relativa ao traballo realizado.
RA3. Realiza operacins simples de reparacin ou modificacin do estado funcional da
mquina, respectando as instrucins contidas nos planos de referencia.
CA3.1. Definiuse a secuencia de operacins para executar a partir das caractersticas
do traballo formulado.
CA3.2. Seleccionronse os equipamentos, as ferramentas, os utensilios e os instrumentos de medida axeitados.
CA3.3. Trazronse correctamente as pezas que se vaian mecanizar e marcronselle
os puntos de referencia.
CA3.4. Axustronse axeitadamente os parmetros de operacin das mquinasferramenta e dos equipamentos de soldadura.
CA3.5. Realizronse os procesos de mecanizado previstos de acordo coas especificacins.
CA3.6. Preparronse as pezas que haxa que unir, de xeito que faciliten a execucin
da soldadura.
CA3.7. Efecturonse as unins soldadas previstas.
CA3.8. Verificouse a ausencia de defectos que poidan comprometer o posterior funcionamento das pezas fabricadas.
CA3.9. Realizouse a posta en marcha da maquinaria de acordo coas especificacins.
CA3.10. Respectronse as normas de seguridade e hixiene e ambientais.
CA3.11. Actualizouse a documentacin relativa mquina, de xeito que reflicta os
cambios efectuados.
RA4. Executa a instalacin e acoplamento de maquinaria e equipamento electromecnico, efectuando probas de funcionamento e verificando a sa operacin posterior.
CA4.1. Determinronse as fases do proceso de instalacin a partir da documentacin
tcnica do proxecto de instalacin ou de fabricante.
CA4.2. Realizouse o implantacin da instalacin da maquinaria ou do equipamento.
CA4.3. Efectuouse o movemento da maquinaria e dos equipamentos, empregando os
medios e os procedementos axeitados.
CA4.4. Realizouse a aliacin, a nivelacin e a fixacin da maquinaria.
CA4.5. Efectuouse o acoplamento entre mquinas.
CA4.6. Optimizronse os mtodos e os tempos empregados no proceso.
CA4.7. Efecturonse as probas de funcionamento.
CA4.8. Respectronse as normas ambientais, e de seguridade e hixiene.
CA4.9. Actualizouse a documentacin relativa maquinaria.
Pxina 48 de 89
1.5.1.2
Contidos bsicos
BC1. Determinacin de bloques funcionais de mquinas e equipamentos
Interpretacin de planos de mquinas e equipamentos.

Cadeas cinemticas: definicin. Elos.
Transmisin de movementos: tipos e aplicacins.
Acopladores de eixes de transmisin.
Superficies de esvaramento: guas, columnas, cascos, carros, etc.: tipos e aplicacins.
Anlise funcional de mecanismos.
Redutores.
Transformadores de movemento lineal a circular e viceversa.
Embragues.
Trens de engrenaxes.
Poleas.
Caixas de cambio de velocidade.
Transmisins.
BC2. Realizacin de operacins de montaxe e desmontaxe de elementos mecnicos e
electromecnicos
Documentacin tcnica.
Secuencia de montaxe e desmontaxe.
Ferramentas e utensilios para utilizar.
Montaxe e desmontaxe de elementos e conxuntos.
Equipamentos de medicin e verificacin.
Limpeza e engraxamento de elementos mecnicos.
Mecanismos:
Redutores.
Transformadores de movemento lineal a circular e viceversa.
Trens de engrenaxes.
Cadeas cinemticas:
Relacins de transmisin, par e potencia.
Momentos de rotacin nominal dun motor.
Potencia desenvolvida.
Potencia absorbida polo motor.
Par de xiro.
Par motor.
Procedementos de clculo.
Transmisin de movementos:
Pxina 49 de 89
Tcnicas de montaxe dos elementos das transmisins: correas, poleas, cadeas, eixes
estriados, engrenaxes, eixes de transmisin, acoplamentos, etc.
Regulacin dos elementos de transmisin.
Rodamentos:
Tipos, caractersticas e aplicacins.
Seleccin de rodamentos en funcin das especificacins tcnicas do equipamento ou
mquina.
Montaxe e desmontaxe de rodamentos.
Verificacin da sa funcionalidade.
Superficies de esvaramento: guas, columnas, cascos, carros, etc.:
Procedementos de montaxe, axuste e regulacin.
Montaxe de guas, columnas e carros de desprazamento.
Axuste e reaxuste de guas, carros e columnas.
Verificacin do esvaramento e posicionamento.
Lubricacin.
Xuntas e bridas:
Tipos e aplicacins.
Procedementos de preparacin e montaxe.
Verificacin de funcionalidade.
Montaxe de elementos con xuntas e bridas.
Realizacin das probas de verificacin de unins con xuntas.
Posta en marcha das mquinas.
Normas de seguridade e hixiene e ambientais.
Elaboracin de documentacin.
BC3. Realizacin de operacins de reparacin e modificacin do estado funcional da
maquinaria
Secuencia das operacins que haxa que realizar.

Equipamentos, ferramentas e utensilios.
Instrumentos de medicin.
Trazado e marcaxe dos puntos de referencia nas pezas.
Parmetros para o mecanizado.
Parmetros de equipamentos de soldaxe.
Procesos de mecanizado.
Preparacin de pezas que se vaian unir.
Unins aparafusadas.
Unins remachadas: tipos, materiais, caractersticas e aplicacins.
Soldadura.
Pxina 50 de 89
Actualizacin de documentacin.
BC4. Execucin da instalacin de maquinaria
Fases do proceso.
Implantacin.
Movemento de maquinas e equipamentos.
Acoplamento de mquinas.
Optimizacin de mtodos e tempos.
Cimentacins e ancoraxes de mquinas.
Montaxe de mquinas e equipamentos.
Axuste e reaxuste de mquinas.
Posta en marcha de mquinas e equipamentos.
Actualizacin da documentacin.
1.5.2 Unidade formativa 2: mantemento mecnico

Cdigo: MP0953_22.
Duracin: 48 horas.
1.5.2.1
RA1. Diagnostica as avaras ou os defectos de funcionamento dos sistemas mecnicos

de maquinaria, interpretando os seus sntomas e en relacin coas disfuncins.
CA1.1. Determinouse o funcionamento de cada bloque funcional da mquina, empregando a sa documentacin tcnica.
CA1.2. Relacionronse os sntomas da avara ou defectos de funcionamento da mquina cos bloques funcionais e os elementos que a compoen.
CA1.3. Formulronse hipteses coherentes das causas da avara.
CA1.4. Definiuse un procedemento sistemtico e razoado de procura da causa da
avara ou disfuncin, de acordo co histrico de fallos da mquina.
CA1.5. Determinronse as ferramentas, os utensilios e os instrumentos de medida e
verificacin necesarios para a execucin de cada etapa do procedemento de procura.
CA1.6. Executronse con eficacia os pasos prescritos no procedemento previsto.
CA1.7. Executronse operacins de desmontaxe, medida, verificacin tcnica, etc.
CA1.8. Identificronse as causas da avara ou da disfuncin.
CA1.9. Localizronse os elementos responsables da avara ou da disfuncin.
CA1.10. Cubriuse axeitadamente a documentacin.
RA2. Diagnostica o estado de elementos e pezas de mquinas, utilizando os instrumentos de medida apropiados a cada caso.
CA2.1. Determinouse o modo de funcionamento do elemento a partir da documentacin tcnica da mquina.
Pxina 51 de 89
CA2.2. Seleccionronse as ferramentas, os utensilios e os instrumentos de medida

necesarios para a sa inspeccin.
CA2.3. Realizouse axeitadamente a medicin e a verificacin dos elementos, tomando como referencia as caractersticas reflectidas na documentacin tcnica da
mquina.
CA2.4. Relacionronse cabalmente os defectos observados nos obxectos de estudo,
os desgastes e as roturas, co proceso que os orixinara.
CA2.5. Propuxronse melloras no deseo do elemento ou da mquina que melloren
a sa fiabilidade.
CA2.6. Respectronse as normas ambientais e de seguridade e hixiene aplicables no
suposto prctico.
CA2.8. Elaborronse esbozos de elementos mecnicos que cumpra substitur.
RA3. Aplica tcnicas de mantemento que impliquen substitucin de elementos mecnicos e electromecnicos de maquinaria e de lias de producin automatizadas, seleccionando e aplicando os procedementos que haxa que seguir.
CA3.1. Definronse as caractersticas do elemento que haxa que substitur a partir da
interpretacin da documentacin tcnica de mantemento da mquina.
CA3.2. Determinouse a secuencia de accins que se vaian realizar e os procedementos de montaxe ou desmontaxe.
CA3.3. Seleccionronse as ferramentas, os medios e os instrumentos de medida necesarios.
CA3.4. Executronse axeitadamente os procesos de desmontaxe, verificacin, de ser
o caso, substitucin e montaxe dos elementos obxecto do traballo.
CA3.5. Realizronse os traballos de limpeza e engraxamento, e os axustes previos
necesarios para a posta en funcionamento da mquina.
CA3.6. Efectuouse a posta en marcha da mquina, garantindo o restablecemento das
sas condicins funcionais.
CA3.7. Respectronse as normas de seguridade e hixiene e ambientais.
CA3.8. Cubriuse axeitadamente a documentacin relativa ao traballo realizado (partes de traballo, check-list, etc.).
RA4. Leva a cabo operacins de mantemento que non impliquen substitucin de elementos mecnicos e electromecnicos de maquinaria, e de lias de producin automatizadas, seleccionando e aplicando os procedementos que se vaian seguir.
CA4.1. Definronse as actividades, os elementos e os sistemas obxecto de operacin
a partir da documentacin tcnica de mantemento da mquina (manual de instrucins, planos construtivos, esquemas e programas de mantemento, etc.).
CA4.2. Seleccionronse as ferramentas, os medios e os instrumentos de medida necesarios.
CA4.3. Executronse de acordo cos procedementos previstos as operacins de mantemento indicadas (limpeza, engraxamento, lubricacin, axustes de elementos, correccin de folguras, tensamento de correas, inspeccins visuais, etc.).
CA4.4. Axustronse correctamente os instrumentos de medida, control e regulacin.
CA4.5. Efecturonse as medidas de parmetros clave para proceder valoracin do
estado de mquinas e equipamentos (rudos, vibracins, temperaturas, etc.).
CA4.6. Respectronse as normas ambientais e de seguridade e hixiene.
Pxina 52 de 89

1.5.2.2
Contidos bsicos
BC1. Diagnstico de avaras
Manexo da documentacin tcnica.

Sntomas e avaras.
Equipamentos e aparellos de medida.
Execucin segundo o procedemento.
Operacins de desmontaxe, medida e verificacin.
Verificacin de funcionalidade de mquinas e equipamentos.
Procedementos de diagnstico e localizacin de avaras en mquinas, equipamentos e
lias automatizadas.
BC2. Diagnstico de estado de elementos

Ferramentas e utensilios de inspeccin.
Medicin e verificacin de magnitudes nos sistemas mecnicos.
Desgastes e roturas.
Melloras no deseo.
Verificacin de funcionalidade de mquinas e equipamentos.
Procedementos de diagnstico e localizacin de avaras de elementos de mquinas,
equipamentos e lias automatizadas.
Esbozamento.
BC3. Aplicacin de tcnicas de mantemento que implican a substitucin de elementos

Secuencia e procedementos de montaxe e desmontaxe.
Ferramentas e utensilios.
Limpeza e engraxamento.
Axuste e posta en marcha da mquina.
Mantemento correctivo: sntomas, causas e reparacin de avaras.
Reparacin de avaras e disfuncins de mquinas, equipamentos e sistemas.
Pxina 53 de 89
BC4. Mantemento que non implica substitucin de elementos

Ferramentas e utensilios.
Instrumentos de medida e verificacin.
Mantemento preventivo e preditivo: sntomas, causas e reparacin de avaras.
Reparacin de avaras e disfuncins de mquinas, equipamentos e sistemas.
Medicin e verificacin de parmetros.
Documentacin: fichas, gamas ou normas do mantemento.

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear as funcins derivadas do mantemento mecnico de mquinas, equipamentos e instalacins industriais.
Estas funcins abranguen aspectos como:
Identificacin fsica dos equipamentos e das instalacins.
Identificacin das funcins asociadas a cada elemento constitunte dos bloques funcionais de equipamentos e instalacins industriais.
Interpretacin da documentacin tcnica relativa maquinaria, ao equipamento ou
instalacin industrial de cara a extraer as caractersticas mis salientables dos seus
elementos constituntes.
Interpretacin da documentacin relativa ao mantemento de maquinaria, equipamentos e instalacins.
Establecemento da secuencia de operacins mis acada para a tarefa que cumpra
desempear.
Seleccin das ferramentas e utensilios de traballo necesarios.
Manexo de instrumentos de medida necesarios para verificar o estado das mquinas,
os equipamentos e as instalacins, e para comprobar a validez dos traballos realizados.
Seleccin de recambios de elementos de mquinas en catlogos.
As actividades profesionais asociadas a estas funcins aplcanse en:
Instalacin de mquinas e equipamentos industriais.
Montaxe e desmontaxe de elementos de mquinas.
Diagnstico de avaras en instalacins industriais.
Reparacin e/ou substitucin de elementos danados en equipamentos e instalacins
industriais.
Execucin de traballos de mantemento preventivo en instalacins industriais.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), c), d), k), l), n),
) e o) do ciclo formativo, e as competencias a), b), c), d), e), h), i), j), k), l), ) e p).
Interpretacin de documentacin tcnica de maquinaria e equipamento industrial
(planos de montaxe, despezamentos, esquemas, etc.).
Pxina 54 de 89
Identificacin dos medios de unin de elementos e as sas caractersticas construtivas e operativas.

Identificacin dos tipos de elementos de transmisin de movemento, compoentes e
caractersticas de funcionamento.
Identificacin dos tipos de chumaceiras, rodamentos e guas, compoentes e caractersticas.
Identificacin dos tipos de mecanismos e os seus compoentes empregados habitualmente en maquinaria e equipamento industrial.
Identificacin dos tipos de elementos de estanquidade e as sas caractersticas.
Clculo das magnitudes fsicas e relacins xeomtricas mis salientables de elementos de mquinas e mecanismos.
Seleccin dos instrumentos de medida e verificacin mis axeitados s variables obxecto de control.
Seleccin de utensilios e ferramentas de traballo mis acados para os traballos que
cumpra realizar.
Execucin de traballos de instalacin de maquinaria e equipamento industrial.
Asociacin de sntomas de mal funcionamento de maquinaria, equipamentos e instalacins cos posibles elementos causantes.
Seleccin en catlogos tcnicos de elementos de substitucin de mquinas e equipamentos de acordo cunhas especificacins dadas.
Execucin de traballos de montaxe e desmontaxe de calquera tipo de elemento mecnico presente en maquinaria, equipamento e instalacins industriais.
Realizacin da posta en marcha da mquina, o equipamento ou a instalacin logo de
instalados ou reparados.
Interpretacin de documentacin asociada ao mantemento.
Execucin de tarefas asociadas ao mantemento preventivo.
Deseo, ao seu nivel, de pequenas modificacins de ndole mecnica da maquinaria
e equipamento industrial.
Pxina 55 de 89
1.6
Mdulo profesional: montaxe e mantemento

elctrico-electrnico
Cdigo: MP0954.
Duracin: 192 horas.
1.6.1 Unidade formativa 1: montaxe e mantemento de mquinas elctricas

Cdigo: MP0954_12.
Duracin: 90 horas.
1.6.1.1
RA1. Recoece o funcionamento das mquinas elctricas, identificando a sa aplicacin e determinando as sas caractersticas.
CA1.1. Identificronse os tipos de mquinas elctricas.
CA1.2. Recoecronse os elementos mecnicos e elctricos das mquinas.
CA1.3. Relacionouse cada elemento da mquina coa sa funcin.
CA1.4. Definronse magnitudes elctricas e mecnicas.
CA1.5. Relacionronse as mquinas coas sas aplicacins.
CA1.6. Identificronse sistemas de posta en marcha dos motores elctricos.
CA1.7. Determinronse parmetros de variacin de velocidade dos motores elctricos.
RA2. Monta e mantn mquinas elctricas rotativas, ensamblando os seus elementos e
realizando a conexin, e verifica o seu funcionamento.
CA2.1. Clasificronse avaras caractersticas e os seus sntomas en mquinas elctricas.
CA2.2. Utilizronse medios e equipamentos para a localizacin de avaras.
CA2.3. Realizronse medidas elctricas para a localizacin de avaras.
CA2.4. Substituronse compoentes mecnicos como vasoirias, chumaceiras, etc.
CA2.5. Reparouse a avara.
RA3. Identifica as caractersticas dos transformadores, realizando a conexin e verificando o seu funcionamento mediante clculos.
CA3.1. Realizronse os clculos para posteriormente comprobar con medicins o
correcto funcionamento.
CA3.2. Clasificronse avaras caractersticas e os seus sntomas en pequenos transformadores monofsicos e trifsicos, e en autotransformadores.
CA3.3. Utilizronse medios e equipamentos de localizacin de avaras.
CA3.4. Localizouse a avara realizando medidas elctricas.
CA3.5. Reparouse a avara.
Pxina 56 de 89
RA4. Axusta sistemas de arranque, control de velocidade e freada de motores de corrente alterna e de corrente continua, configurando os equipamentos de regulacin e
control de motores elctricos.
CA4.1. Identificronse os sistemas utilizados para o arranque e control de mquinas
elctricas.
CA4.2. Realizouse o control do arranque de motores mediante sistemas convencionais e mediante arrancadores electrnicos.
CA4.3. Realizouse o control de velocidade de motores mediante sistemas convencionais e mediante convertedores de frecuencia.
CA4.4. Realizouse o control do freada de motores mediante sistemas convencionais
e mediante sistemas electrnicos.
CA4.5. Respectronse as medidas de seguridade na conexin de sistemas de arranque.
CA4.6. Conectouse correctamente o motor ao sistema de arranque e regulacin.
CA4.7. Localizronse e reparronse avaras en sistemas de arranque de motores
elctricos.
CA4.8. Utilizronsese correctamente os aparellos de medida para localizar avaras.
1.6.1.2
Contidos bsicos
BC1. Recoecemento do funcionamento das mquinas elctricas
Clasificacin das mquinas elctricas.

Elementos mecnicos e elctricos das mquinas.
Alternador elctrico: caractersticas bsicas.
Transformador elctrico: caractersticas construtivas e funcionais.
Motores elctricos de corrente continua: caractersticas bsicas.
Motores elctricos de corrente alterna: caractersticas construtivas e funcionais.
Criterios de seleccin de mquinas elctricas.
Esquemas de conexin de mquinas.
Sistemas de posta en marcha de motores elctricos.
BC2. Montaxe e mantemento de mquinas elctricas rotativas
Tipos de mquinas elctricas rotativas.

Simboloxa normalizada e convencionalismos de representacin en reparacin de mquinas elctricas rotativas.
Planos e esquemas elctricos normalizados.
Caractersticas funcionais, construtivas e de montaxe.
Magnitudes elctricas e mecnicas.
Diagnstico e reparacin de mquinas elctricas rotativas.
Elaboracin de plans de mantemento e montaxe de mquinas elctricas rotativas.
Pxina 57 de 89
BC3. Identificacin das caractersticas dos transformadores
Xeneralidades, tipoloxa e constitucin de transformadores: caractersticas funcionais,

construtivas e de montaxe.
Valores caractersticos.
Mantemento e reparacin de transformadores: avaras tpicas.
Ferramentas e equipamentos.
Diagnstico e reparacin de transformadores.
Normas de seguridade utilizadas no mantemento de transformadores.
Criterios de calidade no mantemento de transformadores.
BC4. Axuste de sistemas de arranque, control de velocidade e freada de motores de corrente alterna e de corrente continua
Sistemas de arranque e control de motores de corrente alterna.

Regulacin e control de xeradores de corrente continua rotativos.
Sistemas de arranque e control de motores de corrente continua.
Variacin da velocidade de motores elctricos de corrente continua.
Variacin da velocidade de motores de corrente alterna.
Montaxe e conexin de sistemas de arranque, regulacin de velocidade e freada de motores de corrente alterna e de corrente continua.
Normas de seguridade utilizadas en instalacins de mquinas elctricas rotativas.
1.6.2 Unidade formativa 2: montaxe e mantemento de sistemas de control industrial baseados en tecnoloxa programada
Cdigo: MP0954_22.
Duracin: 102 horas.
1.6.2.1
RA1. Monta e mantn sistemas automticos con control programable, interpretando

documentacin tcnica, e verifica o seu funcionamento.
CA1.1. Identificouse a estrutura e o funcionamento dun autmata programable industrial.
CA1.2. Identificronse as sas entradas, as sas sadas (analxicas e dixitais) e as
sas referencias.
CA1.3. Recoecronse os tipos de sinais e os sistemas de numeracin e de codificacin da informacin.
CA1.4. Conectronse os equipamentos e elementos perifricos do sistema.
CA1.5. Estableceuse a comunicacin do software co dispositivo programable.
CA1.6. Realizronse circutos de control bsicos con autmatas programables.
CA1.7. Realizronse pequenos programas secuenciais de control a partir do
GRAFCET.
Pxina 58 de 89
CA1.8. Verificouse o funcionamento do sistema.

CA1.9. Localizronse e solucionronse disfuncins na posta en marcha de circutos
automticos bsicos con autmatas.
CA1.10. Aplicronse as normas de calidade nas intervencins.
RA2. Monta e mantn cadros elctricos para maquinaria e equipamento industrial a
partir da documentacin tcnica, e repara as avaras detectadas.
CA2.1. Montronse todos os dispositivos no cadro de control segundo as especificacins.
CA2.2. Realizouse a conexin completa do cadro de control da mquina ou do equipamento industrial.
CA2.3. Programouse o autmata programable para cumprir as condicins de funcionamento.
CA2.4. Conectronse todos os compoentes de campo externos ao cadro de control
(botoeiras, detectores, motores, etc.).
CA2.5. Verificouse o correcto funcionamento do cadro de control.
CA2.6. Identificouse a seccin ou parte como causa posible da disfuncin na posta
en marcha.
CA2.7. Detectronse e corrixronse as disfuncins producidas en calquera dos compoentes ou no cableamento do cadro de control.
CA2.8. Aplicronse as normas de calidade nas intervencins.
RA3. Diagnstica avaras en sistemas elctrico-electrnicos utilizando equipamentos de
medida e relacionando as causas coas disfuncins que as producen.
CA3.1. Recoecronse as avaras tpicas nos sistemas elctrico-electrnicos.
CA3.2. Identificronse as causas das avaras tpicas.
CA3.3. Localizronse e solucionronse disfuncins en circutos automticos bsicos
con autmatas.
CA3.4. Identificouse a seccin ou parte como causa posible da avara.
CA3.5. Detectronse e reparronse as avaras producidas en calquera dos compoentes ou no cableamento do cadro de control.
CA3.6. Manexronse manuais e esquemas de sistemas e equipamentos.
CA3.7. Manexronse equipamentos e aparellos de medida.
CA3.8. Aplicronse tcnicas de deteccin de avaras.
CA3.9. Cubrronse os histricos.
CA3.10. Valorouse economicamente a intervencin.
1.6.2.2
Contidos bsicos
BC1. Montaxe e mantemento de sistemas automticos con control programable
Estrutura e caractersticas dos autmatas programables.

Clasificacin dos dispositivos programables.
Funcionamento dos dispositivos programables. Ciclo de programa.
Tipos de sinais e cdigos empregados en automatizacin industrial.
Linguaxes de programacin normalizadas.
Pxina 59 de 89
Programacin e interpretacin de programas secuenciais.

Montaxe e conexin de autmatas programables.
Diagnstico e localizacin de avaras.
Mantemento preditivo, correctivo e preventivo.
Criterios de calidade.
BC2. Montaxe e mantemento de cadros elctricos
Montaxe e mantemento de proteccins contra contactos directos e indirectos, sobretensins e sobreintensidades.

Interpretacin de esquemas para montaxe de sistemas con control programable.
Conexin de arrancadores e variadores de velocidade electrnicos a autmatas programables.
Conexin de sensores e premedores ao autmata programable.
Montaxe de instalacins electrotcnicas automatizadas.
Diagnose e correccin de disfuncins.
Probas funcionais de seguridade.
Mantemento preditivo, correctivo e preventivo.
Criterios de calidade.
BC3. Diagnstico de avaras
Diagnstico e localizacin de avaras en sistemas automticos con control programable

e en cadros elctricos.
Tcnicas de reparacin de avaras de elementos de proteccin, de elementos programables e de elementos de E/S.
Rexistros de avaras.
Memoria tcnica.
Valoracin econmica.
Regulamentacin.
Manual de uso.

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desenvolver montaxes de sistemas de control de mquinas e sistemas automatizados, montando e mantendo os equipamentos elctricos e electrnicos que interveen.
A funcin do desenvolvemento deste tipo de montaxes abrangue aspectos como:
Interpretacin e representacin de esquemas de mquinas elctricas.
Interpretacin de informacin tcnica destinada ao mantemento de mquinas elctricas.
Medicin de magnitudes elctricas.
Pxina 60 de 89
Desmontaxe e montaxe de mquinas elctricas rotativas e estticas.

Probas e ensaios para verificar o funcionamento das mquinas elctricas.
Montaxe de instalacins para o arranque e manobras de mquinas rotativas.
Interpretacin dos dispositivos de seguridade para a mquina e para as persoas.
Instalacin e programacin bsica do autmata programable.
Conexin e configuracin dos equipamentos de regulacin de velocidade para os
motores elctricos.
Diagnose e localizacin de avaras mecnicas e elctricas nos dispositivos que interveen.
Verificacin do funcionamento e o mantemento de cadros de automatismo elctrico.
Deseo de circutos de automatismo elctrico aplicado a pequenas instalacins de
control de procesos.
Instalacin e montaxe de cadros e perifricos de automatismos industriais.
Mantemento de instalacins de automatismos industriais.
Instalacin de mquinas elctricas en instalacins industriais.
Mantemento de mquinas elctricas en instalacins industriais.
Programacin bsica de autmatas programables.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), c), d), g), h), i),
m), n), ), o), p), q), r), s), t) e x) do ciclo formativo, e as competencias a), b), c), d), f), h),
i), j), k), l), n), ), o), p) e q).
Interpretacin de esquemas elctricos e documentacin tcnica.
Desmontaxe e montaxe mecnica de mquinas elctricas.
Mantemento e verificacin do funcionamento de mquinas elctricas.
Elaboracin de esbozos e esquemas de conexin.
Realizacin de instalacins de arranque e manobras de mquinas elctricas.
Montaxe de cadros elctricos e interconexin con mquinas elctricas e outros receptores.
Montaxe e programacin de autmatas programables.
Pxina 61 de 89
1.7
Mdulo profesional: montaxe e mantemento de lias automatizadas

Cdigo: MP0955.
Duracin: 175 horas.
1.7.1 Unidade formativa 1: integracin de sistemas

Cdigo: MP0955_12.
Duracin: 125 horas.
1.7.1.1
RA1. Integra PLC na montaxe dunha mquina, un equipamento ou unha lia de producin automatizada para o seu control, conectndoo, adaptando e/ou elaborando sinxelos
programas, e comproba e mantn o seu funcionamento.
CA1.1. Obtvose informacin de diagramas funcionais, de secuencia, de tempo, etc.
CA1.2. Obtvose informacin dos esquemas de sistemas automticos.
CA1.3. Estableceuse a secuencia de movementos de sistemas automticos de manipulacin.
CA1.4. Elaborronse sinxelos programas de control.
CA1.5. Verificouse o funcionamento dun sistema automtico controlado por un programa de PLC.
CA1.6. Regulronse e verificronse as magnitudes das variables que afectan un sistema automtico manipulado e controlado por PLC.
CA1.7. Montronse e conectronse os elementos e as redes dos sistemas mecnicos,
elctricos, pneumticos e/ou hidrulicos e de control.
CA1.8. Verificouse o funcionamento correcto na posta en marcha dun sinxelo sistema de manipulacin ou producin montado, conectado e programado polo alumnado.
CA1.9. Identificronse sntomas das avaras.
CA1.10. Localizouse o elemento (de hardware ou de software) responsable da avara.
CA1.11. Restituuse o funcionamento do sistema, da mquina ou do equipamento.
RA2. Integra un manipulador e/ou un robot na montaxe global dunha mquina, un
equipamento ou unha lia de producin automatizada controlada por PLC, instalndoo,
conectndoo e realizando sinxelos programas para o seu funcionamento.
CA2.1. Obtvose informacin de planos, esquemas e listas de materiais.
CA2.2. Identificronse os dispositivos e os compoentes que configuran os sistemas
automticos manipulados e/ou robotizados.
CA2.3. Relacionronse os smbolos que aparecen na documentacin cos elementos
dos sistemas.
CA2.4. Montronse os elementos e as redes dos sistemas mecnicos, elctricos,
pneumticos e/ou hidrulicos e de control do manipulador ou robot.
Pxina 62 de 89
CA2.5. Conectronse os elementos e as redes dos sistemas mecnicos, elctricos,

pneumticos e/ou hidrulicos e de control do manipulador ou robot.
CA2.6. Elaborronse programas sinxelos de control do manipulador e/ou robot.
RA3. Integra as comunicacins industriais na montaxe global dunha mquina, un equipamento ou unha lia de producin automatizada controlada por PLC, instalando e conectando os seus compoentes fsicos.
CA3.1. Identificouse o cableamento do sistema susceptible de ser substitudo por
buses de campo.
CA3.2. Seleccionouse o bus ou os buses de campo que se vaian integrar na montaxe.
CA3.3. Realizouse a conexin dun bus industrial que substite entradas-sadas dos
PLC nun sistema automtico de manipulacin simulado por periferia descentralizada.
CA3.4. Realizouse a conexin dun bus industrial para comunicar a nivel de clula os
autmatas programables e PC.
CA3.5. Conectronse sensores e actuadores dun sistema automtico mediante buses.
RA4. Diagnostica e corrixe avaras nos sistemas de producin automticos simulados,
identificando a natureza da avara e realizando as intervencins correctivas para eliminar a disfuncionalidade e restablecer o seu funcionamento.
CA4.1. Identificouse a tipoloxa e as caractersticas das avaras tipo.
CA4.2. Definiuse o procedemento xeral que haxa que utilizar para o diagnstico e a
localizacin de avaras nos sistemas ou nos subsistemas integrantes.
CA4.3. Definiuse o procedemento de intervencin do conxunto e por sistema para
determinar a causa ou as causas que producen a avara.
CA4.4. Identificronse os sntomas das avaras dun sistema automatizado que integren o PLC como elemento esencial de control.
CA4.5. Enuncironse hipteses das causas que das avaras detectadas.
CA4.6. Relacionronse as avaras cos sntomas que presenten os sistemas implicados.
CA4.7. Localizouse o elemento responsable (de hardware ou de software) da avara.
CA4.8. Corrixiuse a disfuncin e/ou modificouse o programa no tempo axeitado.
1.7.1.2
Contidos bsicos
BC1. Integracin de autmatas programables
O autmata programable como elemento de control nos sistemas automticos.

Estrutura funcional dun autmata.
Constitucin, funcins e caractersticas.
Entradas e sadas dixitais, analxicas e especiais.
Linguaxes de programacin de autmatas.
Mantemento.
Documentacin asociada a un sistema automatizado.
Deteccin das situacins de emerxencia nun sistema automtico.
Pxina 63 de 89
O autmata no control electrofludico.

Aplicacins aos sistemas de producin automatizados.
Montaxe dun sistema automtico.
BC2. Integracin de manipuladores e robots
Tipoloxa e caractersticas. Campos de aplicacin.

Cinemtica e dinmica de robots.
Documentacin tcnica asociada a manipuladores e robots.
Comunicacin do robot co seu contorno: caractersticas e procedementos.
Linguaxe de programacin de robots.
Aplicacins e implantacin de robots.
Deteccin das situacins de emerxencia nun sistema robotizado.
Montaxe de elementos e redes dos manipuladores e robots.
Conexin de elementos e redes dos manipuladores e robots.
BC3. Integracin das comunicacins industriais
Comunicacins industriais: elementos da comunicacin e redes de comunicacin; comunicacins industriais e normalizacin.

Control integral dos procesos. Fundamentos CIM. Pirmide de automatizacin.
Redes industriais e buses de campo mis estendidos no mercado europeo (AS-i, Profibus, Ethenet Industrial, PROFInet, etc.): configuracins fsicas.
Conexin de buses industriais.
Conexin de sensores e actuadores.
BC4. Diagnstico de avaras en sistemas mecatrnicos
Avaras tipo nos sistemas mecatrnicos.

Procesos de diagnstico e localizacin de avaras. Sistemas monitorizados.
Procesos de reparacin de avaras e correccin de disfuncins.
Equipamentos e medios empregados.
Histrico de avaras.
1.7.2 Unidade formativa 2: mantemento de lias automatizadas

Cdigo: MP0955_22.
Duracin: 50 horas.
1.7.2.1
RA1. Elabora procedementos escritos de mantemento preventivo e preditivo de maquinaria, determinando as operacins que cumpra realizar e a sa frecuencia.
Pxina 64 de 89
CA1.1. Identificronse as vantaxes do mantemento preventivo e/ou programado respecto do correctivo.

CA1.2. Seleccionouse a documentacin tcnica necesaria para realizar o mantemento.
CA1.3. Identificronse na documentacin tcnica os compoentes que se deban
manter.
CA1.4. Identificronse as actividades de mantemento preventivo, sistemtico e preditivo que se deban realizar.
CA1.5. Seleccionronse os medios e os materiais para realizar as intervencins programadas de mantemento.
CA1.6. Determinouse a temporalizacin e os tipos de intervencin (de uso, de nivel,
etc.) que se vaian definir no plan de mantemento preventivo.
CA1.7. Elaborouse a ficha de mantemento preventivo.
CA1.8. Desenvolvronse as gamas de mantemento.
CA1.9. Aplicronse as normas de seguridade establecidas nos cadernos de mantemento dos equipamentos ou as mquinas das lias de producin automatizadas.
RA2. Caracteriza os procesos auxiliares de producin ou fabricacin, identificando e
describindo as tcnicas e os medios automticos para os realizar.
CA2.1. Identificronse as tcnicas de manipulacin, transporte, almacenamento,
etc., que se utilizan en procesos de fabricacin ou producin tipo.
CA2.2. Identificronse os medios utilizados para a automatizacin da alimentacin
de mquinas (robots, manipuladores, etc.).
CA2.3. Diferencironse elementos estruturais, cadeas cinemticas, elementos de
control, actuadores (motores) e captadores de informacin.
CA2.4. Elaborouse a listaxe de medios necesarios.
CA2.5. Elaborouse o diagrama de fluxo de fabricacin dun proceso produtivo.
CA2.6. Completronse as fases de seleccin de materiais, alimentacin de mquinas,
mecanizado, almacenaxe, etc.
1.7.2.2
Contidos bsicos
BC1. Elaboracin de procedementos de mantemento de maquinaria
Mantemento: funcin, obxectivos e tipos.

Organizacin da xestin do mantemento na producin.
Intervencins no mantemento: tipos, temporalizacin, etc.
Medios e materiais necesarios no mantemento.
Documentacin das intervencins: fichas, gamas ou normas.
Normas de seguridade.
Calidade do mantemento.
BC2. Caracterizacin dos procesos auxiliares de producin ou fabricacin
Procesos auxiliares automatizados de producin ou fabricacin.

Pxina 65 de 89
Diagramas de fluxo en lias de producin automatizadas.

Compoentes dun sistema de control: reguladores, transdutores, actuadores, etc.
Manipuladores e robots: tipos, caractersticas e aplicacins.
Sistemas de alimentacin: tipoloxa, caractersticas e aplicacins.
Sistemas de manipulacin: tipoloxa, caractersticas e aplicacins.
Sistema de almacenamento: tipoloxa, caractersticas e aplicacins.
Sistemas de transporte: tipoloxa, caractersticas e aplicacins.

montaxe e mantemento de instalacins automatizadas e lias de producin, e aplcase
maquinaria, ao equipamento industrial e s lias de producin automatizadas de diversos
sectores produtivos.
A funcin de montaxe e mantemento abrangue aspectos como:
Anlise dos mtodos e procedementos xerais empregados para realizar os labores de
mantemento electromecnico.
Anlise das tecnoloxas de automatizacin que se van pr en prctica.
Definicin e programacin de sinxelas secuencias ou modos de funcionamento.
Montaxe de todos os sistemas mecnicos, elctricos ou electrnicos, comunicacins,
etc.
Posta en marcha das mquinas, equipamentos ou lias de producin automatizadas.
Mantemento de primeiro e segundo nivel de mquinas, equipamentos ou lias de
producin automatizadas.
Instalacin ou montaxe global de mquinas, equipamentos e lias automatizadas.
Posta en marcha das mquinas, equipamentos e lias automatizadas.
Mantemento das mquinas, equipamentos e lias automatizadas.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), c), d), e), f), h),
j), k), l), m), n), ), o), p) e t) do ciclo formativo, e as competencias a), b), c), d), e), f), h),
i), j), k), l), n), ) e o).
Anlise de instalacins automatizadas, describindo o seu funcionamento, os compoentes, a estrutura e a tipoloxa.
Goberno do funcionamento de sinxelas instalacins automatizadas a travs de PLC.
Integracin dos manipuladores ou robots para a mellora dos procesos produtivos automatizados.
Montaxe global de mquina, equipamento ou lia automatizada, realizando os axustes dos sistemas fsicos para a axeitada integracin entre as partes lxica e fsica do
sistema.
Diagnstico e correccin de disfuncins en mquinas, equipamentos e lias automatizadas.
Pxina 66 de 89
1.8
Mdulo profesional: formacin e orientacin

laboral
Cdigo: MP0956.
Duracin: 107 horas.
1.8.1 Unidade formativa 1: prevencin de riscos laborais

Cdigo: MP0956_12.
Duracin: 45 horas.
1.8.1.1
RA1. Recoece os dereitos e as obrigas das persoas traballadoras e empresarias relacionados coa seguridade e a sade laboral.
CA1.1. Relacionronse as condicins laborais coa sade da persoa traballadora.
CA1.2. Distinguronse os principios da accin preventiva que garanten o dereito
seguridade e sade das persoas traballadoras.
CA1.3. Apreciouse a importancia da informacin e da formacin como medio para a
eliminacin ou a reducin dos riscos laborais.
CA1.4. Comprendronse as actuacins axeitadas ante situacins de emerxencia e
risco laboral grave e inminente.
CA1.5. Valorronse as medidas de proteccin especficas de persoas traballadoras
sensibles a determinados riscos, as como as de proteccin da maternidade e a lactacin, e de menores.
CA1.6. Analizronse os dereitos vixilancia e proteccin da sade no sector dos
servizos relacionados co mantemento electromecnico.
CA1.7. Asumiuse a necesidade de cumprir as obrigas das persoas traballadoras en
materia de prevencin de riscos laborais.
RA2. Avala as situacins de risco derivadas da sa actividade profesional analizando
as condicins de traballo e os factores de risco mis habituais do sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico.
CA2.1. Determinronse as condicins de traballo con significacin para a prevencin nos contornos de traballo relacionados co perfil profesional de tcnico en mantemento electromecnico.
CA2.2. Clasificronse os factores de risco na actividade e os danos derivados deles.
CA2.3. Clasificronse e describronse os tipos de danos profesionais, con especial
referencia a accidentes de traballo e doenzas profesionais, relacionados co perfil profesional de tcnico en mantemento electromecnico.
CA2.4. Identificronse as situacins de risco ms habituais nos contornos de traballo
das persoas coa titulacin de tcnico en mantemento electromecnico.
CA2.5. Levouse a cabo a avaliacin de riscos nun contorno de traballo, real ou simulado, relacionado co sector de actividade.
Pxina 67 de 89
RA3. Participa na elaboracin dun plan de prevencin de riscos e identifica as responsabilidades de todos os axentes implicados.
CA3.1. Valorouse a importancia dos hbitos preventivos en todos os mbitos e en
todas as actividades da empresa.
CA3.2. Clasificronse os xeitos de organizacin da prevencin na empresa en funcin dos criterios establecidos na normativa sobre prevencin de riscos laborais.
CA3.3. Determinronse os xeitos de representacin das persoas traballadoras na empresa en materia de prevencin de riscos.
CA3.4. Identificronse os organismos pblicos relacionados coa prevencin de riscos laborais.
CA3.5. Valorouse a importancia da existencia dun plan preventivo na empresa que
incla a secuencia de actuacins para realizar en caso de emerxencia.
CA3.6. Estableceuse o mbito dunha prevencin integrada nas actividades da empresa, e determinronse as responsabilidades e as funcins de cadaqun.
CA3.7. Definiuse o contido do plan de prevencin nun centro de traballo relacionado co sector profesional da titulacin de tcnico en mantemento electromecnico.
CA3.8. Proxectouse un plan de emerxencia e evacuacin para unha pequena ou mediana empresa do sector de actividade do ttulo.
RA4. Determina as medidas de prevencin e proteccin no contorno laboral da titulacin de tcnico en mantemento electromecnico.
CA4.1. Definronse as tcnicas e as medidas de prevencin e de proteccin que se
deben aplicar para evitar ou diminur os factores de risco, ou para reducir as sas
consecuencias no caso de materializarse.
CA4.2. Analizouse o significado e o alcance da sinalizacin de seguridade de diversos tipos.
CA4.3. Seleccionronse os equipamentos de proteccin individual (EPI) axeitados
s situacins de risco atopadas.
CA4.4. Analizronse os protocolos de actuacin en caso de emerxencia.
CA4.5. Identificronse as tcnicas de clasificacin de persoas feridas en caso de
emerxencia, onde existan vtimas de diversa gravidade.
CA4.6. Identificronse as tcnicas bsicas de primeiros auxilios que se deben aplicar
no lugar do accidente ante danos de diversos tipos, as como a composicin e o uso
da caixa de urxencias.
1.8.1.2
Contidos bsicos
BC1. Dereitos e obrigas en seguridade e sade laboral
Relacin entre traballo e sade. Influencia das condicins de traballo sobre a sade.
Conceptos bsicos de seguridade e sade laboral.
Anlise dos dereitos e das obrigas das persoas traballadoras e empresarias en prevencin de riscos laborais.
Actuacin responsable no desenvolvemento do traballo para evitar as situacins de risco no seu contorno laboral.
Proteccin de persoas traballadoras especialmente sensibles a determinados riscos.
Pxina 68 de 89
BC2. Avaliacin de riscos profesionais
Anlise de factores de risco ligados a condicins de seguridade, ambientais, ergonmicas e psicosociais.

Determinacin dos danos sade da persoa traballadora que se poden derivar das condicins de traballo e dos factores de risco detectados.
Riscos especficos no sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico
en funcin das probables consecuencias, do tempo de exposicin e dos factores de risco
implicados.
Avaliacin dos riscos atopados en situacins potenciais de traballo no sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico.
BC3. Planificacin da prevencin de riscos na empresa
Xestin da prevencin na empresa: funcins e responsabilidades.

rganos de representacin e participacin das persoas traballadoras en prevencin de
riscos laborais.
Organismos estatais e autonmicos relacionados coa prevencin de riscos.
Planificacin da prevencin na empresa.
Plans de emerxencia e de evacuacin en contornos de traballo.
Elaboracin dun plan de emerxencia nunha empresa do sector.
Participacin na planificacin e na posta en prctica dos plans de prevencin.
BC4. Aplicacin de medidas de prevencin e proteccin na empresa
Medidas de prevencin e proteccin individual e colectiva.

Protocolo de actuacin ante unha situacin de emerxencia.
Aplicacin das tcnicas de primeiros auxilios.
Actuacin responsable en situacins de emerxencias e primeiros auxilios.
1.8.2 Unidade formativa 2: equipos de traballo, dereito do traballo e da

seguridade social, e procura de emprego
Cdigo: MP0956_22.
Duracin: 62 horas.
1.8.2.1
RA1. Participa responsablemente en equipos de traballo eficientes que contriban

consecucin dos obxectivos da organizacin.
CA1.1. Identificronse os equipos de traballo en situacins de traballo relacionadas
co perfil de tcnico en mantemento electromecnico e valorronse as sas vantaxes
sobre o traballo individual.
CA1.2. Determinronse as caractersticas do equipo de traballo eficaz fronte s dos
equipos ineficaces.
Pxina 69 de 89
CA1.3. Adoptronse responsablemente os papeis asignados para a eficiencia e a eficacia do equipo de traballo.
CA1.4. Empregronse axeitadamente as tcnicas de comunicacin no equipo de traballo para recibir e transmitir instrucins e coordinar as tarefas.
CA1.5. Determinronse procedementos para a resolucin dos conflitos identificados
no seo do equipo de traballo.
CA1.6. Aceptronse de forma responsable as decisins adoptadas no seo do equipo
de traballo.
CA1.7. Analizronse os obxectivos alcanzados polo equipo de traballo en relacin
cos obxectivos establecidos, e coa participacin responsable e activa dos seus membros.
RA2. Identifica os dereitos e as obrigas que se derivan das relacins laborais, e recoceos en diferentes situacins de traballo.
CA2.1. Identificronse o mbito de aplicacin, as fontes e os principios de aplicacin do dereito do traballo.
CA2.2. Distinguronse os principais organismos que interveen nas relacins laborais.
CA2.3. Identificronse os elementos esenciais dun contrato de traballo.
CA2.4. Analizronse as principais modalidades de contratacin e identificronse as
medidas de fomento da contratacin para determinados colectivos.
CA2.5. Valorronse os dereitos e as obrigas que se recollen na normativa laboral.
CA2.6. Determinronse as condicins de traballo pactadas no convenio colectivo
aplicable ou, en ausencia deste, as condicins habituais no sector profesional relacionado co ttulo de tcnico en mantemento electromecnico.
CA2.7. Valorronse as medidas establecidas pola lexislacin para a conciliacin da
vida laboral e familiar, e para a igualdade efectiva entre homes e mulleres.
CA2.8. Analizouse o recibo de salarios e identificronse os principais elementos que
o integran.
CA2.9. Identificronse as causas e os efectos da modificacin, a suspensin e a extincin da relacin laboral.
CA2.10. Identificronse os rganos de representacin das persoas traballadoras na
empresa.
CA2.11. Analizronse os conflitos colectivos na empresa e os procedementos de solucin.
CA2.12. Identificronse as caractersticas definitorias dos novos contornos de organizacin do traballo.
RA3. Determina a accin protectora do sistema da seguridade social ante as continxencias cubertas, e identifica as clases de prestacins.
CA3.1. Valorouse o papel da seguridade social como piar esencial do estado social e
para a mellora da calidade de vida da cidadana.
CA3.2. Delimitouse o funcionamento e a estrutura do sistema de seguridade social.
CA3.3. Identificronse, nun suposto sinxelo, as bases de cotizacin dunha persoa
traballadora e as cotas correspondentes a ela e empresa.
CA3.4. Determinronse as principais prestacins contributivas de seguridade social,
os seus requisitos e a sa duracin, e realizouse o clculo da sa conta nalgns supostos prcticos.
Pxina 70 de 89
CA3.5. Determinronse as posibles situacins legais de desemprego en supostos

prcticos sinxelos, e realizouse o clculo da duracin e da conta dunha prestacin
por desemprego de nivel contributivo bsico.
RA4. Planifica o seu itinerario profesional seleccionando alternativas de formacin e
oportunidades de emprego ao longo da vida.
CA4.1. Valorronse as propias aspiracins, motivacins, actitudes e capacidades que
permitan a toma de decisins profesionais.
CA4.2. Tomouse conciencia da importancia da formacin permanente como factor
clave para a empregabilidade e a adaptacin s esixencias do proceso produtivo.
CA4.3. Valorronse as oportunidades de formacin e emprego noutros estados da
Unin Europea.
CA4.4. Valorouse o principio de non-discriminacin e de igualdade de oportunidades no acceso ao emprego e nas condicins de traballo.
CA4.5. Deseronse os itinerarios formativos profesionais relacionados co perfil
profesional de tcnico en mantemento electromecnico.
CA4.6. Determinronse as competencias e as capacidades requiridas para a actividade profesional relacionada co perfil do ttulo, e seleccionouse a formacin precisa
para as mellorar e permitir unha axeitada insercin laboral.
CA4.7. Identificronse as principais fontes de emprego e de insercin laboral para as
persoas coa titulacin de tcnico en mantemento electromecnico
CA4.8. Empregronse adecuadamente as tcnicas e os instrumentos de procura de
emprego.
CA4.9. Prevronse as alternativas de autoemprego nos sectores profesionais relacionados co ttulo.
1.8.2.2
Contidos bsicos
BC1. Xestin do conflito e equipos de traballo
Diferenciacin entre grupo e equipo de traballo.

Valoracin das vantaxes e os inconvenientes do traballo de equipo para a eficacia da
organizacin.
Equipos no sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico segundo
as funcins que desempeen.
Dinmicas de grupo.
Equipos de traballo eficaces e eficientes.
Participacin no equipo de traballo: desempeo de papeis, comunicacin e responsabilidade.
Conflito: caractersticas, tipos, causas e etapas.
Tcnicas para a resolucin ou a superacin do conflito.
BC2. Contrato de traballo
Dereito do traballo.
Pxina 71 de 89
Organismos pblicos (administrativos e xudiciais) que interveen nas relacins laborais.

Anlise da relacin laboral individual.
Dereitos e deberes derivados da relacin laboral.
Anlise dun convenio colectivo aplicable ao mbito profesional da titulacin de tcnico
en mantemento electromecnico.
Modalidades de contrato de traballo e medidas de fomento da contratacin.
Anlise das principais condicins de traballo: clasificacin e promocin profesional,
tempo de traballo, retribucin, etc.
Modificacin, suspensin e extincin do contrato de traballo.
Sindicatos de traballadores e asociacins empresariais.
Representacin das persoas traballadoras na empresa.
Conflitos colectivos.
Novos contornos de organizacin do traballo.
BC3. Seguridade social, emprego e desemprego
A seguridade social como piar do estado social.

Estrutura do sistema de seguridade social.
Determinacin das principais obrigas das persoas empresarias e das traballadoras en
materia de seguridade social.
Proteccin por desemprego.
Prestacins contributivas da seguridade social.
BC4. Procura activa de emprego
Coecemento dos propios intereses e das propias capacidades formativo-profesionais.

Importancia da formacin permanente para a traxectoria laboral e profesional das persoas coa titulacin de tcnico en mantemento electromecnico.
Oportunidades de aprendizaxe e emprego en Europa.
Itinerarios formativos relacionados coa titulacin de tcnico en mantemento electromecnico.
Definicin e anlise do sector profesional do ttulo de tcnico en mantemento electromecnico.
Proceso de toma de decisins.
Proceso de procura de emprego no sector de actividade.
Tcnicas e instrumentos de procura de emprego.
Pxina 72 de 89

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para que o alumnado se poida inserir laboralmente e desenvolver a sa carreira profesional no sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico.
A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais r), s), x) e z) do ciclo
formativo, e as competencias ), o), p), r) e s).
Manexo das fontes de informacin para a elaboracin de itinerarios formativoprofesionalizadores, en especial no referente ao sector dos servizos relacionados co
mantemento electromecnico.
Posta en prctica de tcnicas activas de procura de emprego:
Realizacin de probas de orientacin e dinmicas sobre as propias aspiracins,
competencias e capacidades.
Manexo de fontes de informacin, includos os recursos da internet para a procura de emprego.
Preparacin e realizacin de cartas de presentacin e currculos (potenciarase o
emprego doutros idiomas oficiais na Unin Europea no manexo de informacin e
elaboracin do currculo Europass).
Familiarizacin coas probas de seleccin de persoal, en particular a entrevista de
traballo.
Identificacin de ofertas de emprego pblico s que se pode acceder en funcin da
titulacin, e resposta sa convocatoria.
Formacin de equipos na aula para a realizacin de actividades mediante o emprego
de tcnicas de traballo en equipo.
Estudo das condicins de traballo do sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico a travs do manexo da normativa laboral, dos contratos mis
comunmente utilizados e do convenio colectivo de aplicacin no sector dos servizos
relacionados co mantemento electromecnico.
Superacin de calquera forma de discriminacin no acceso ao emprego e no desenvolvemento profesional.
Anlise da normativa de prevencin de riscos laborais que lle permita a avaliacin
dos riscos derivados das actividades desenvolvidas no sector produtivo, as como a
colaboracin na definicin dun plan de prevencin para a empresa e das medidas
necesarias para a sa posta en prctica.
O correcto desenvolvemento deste mdulo esixe a disposicin de medios informticos con
conexin a internet e que polo menos das sesins de traballo semanais sexan consecutivas.
Pxina 73 de 89
1.9
Mdulo profesional: empresa e iniciativa

emprendedora
Cdigo: MP0957.
Duracin: 53 horas.
1.9.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Desenvolve o seu esprito emprendedor identificando as capacidades asociadas a
el e definindo ideas emprendedoras caracterizadas pola innovacin e a creatividade.
CA1.1. Identificouse o concepto de innovacin e a sa relacin co progreso da sociedade e o aumento no benestar dos individuos.
CA1.2. Analizouse o concepto de cultura emprendedora e a sa importancia como
dinamizador do mercado laboral e fonte de benestar social.
CA1.3. Valorouse a importancia da iniciativa individual, a creatividade, a formacin, a responsabilidade e a colaboracin como requisitos indispensables para ter
xito na actividade emprendedora.
CA1.4. Analizronse as caractersticas das actividades emprendedoras no sector dos
servizos relacionados co mantemento electromecnico.
CA1.5. Valorouse o concepto de risco como elemento inevitable de toda actividade
emprendedora.
CA1.6. Valorronse ideas emprendedoras caracterizadas pola innovacin, pola creatividade e pola sa factibilidade.
CA1.7. Decidiuse a partir das ideas emprendedoras unha determinada idea de negocio do mbito do mantemento electromecnico, que ha servir de punto de partida para a elaboracin do proxecto empresarial.
CA1.8. Analizouse a estrutura dun proxecto empresarial e valorouse a sa importancia como paso previo creacin dunha pequena empresa.
RA2. Decide a oportunidade de creacin dunha pequena empresa para o desenvolvemento da idea emprendedora, tras a anlise da relacin entre a empresa e o contorno, do
proceso produtivo, da organizacin dos recursos humanos e dos valores culturais e ticos.
CA2.1. Valorouse a importancia das pequenas e medianas empresas no tecido empresarial galego.
CA2.2. Analizouse o impacto ambiental da actividade empresarial e a necesidade de
introducir criterios de sustentabilidade nos principios de actuacin das empresas.
CA2.3. Identificronse os principais compoentes do contorno xeral que rodea a
empresa e, en especial, nos aspectos tecnolxico, econmico, social, ambiental, demogrfico e cultural.
CA2.4. Apreciouse a influencia na actividade empresarial das relacins coa clientela, con provedores, coas administracins pblicas, coas entidades financeiras e coa
competencia como principais integrantes do contorno especfico.
CA2.5. Determinronse os elementos do contorno xeral e especfico dunha pequena
ou mediana empresa de mantemento electromecnico en funcin da sa posible localizacin.
Pxina 74 de 89
CA2.6. Analizouse o fenmeno da responsabilidade social das empresas e a sa importancia como un elemento da estratexia empresarial.
CA2.7. Valorouse a importancia do balance social dunha empresa relacionada co
mantemento electromecnico e describronse os principais custos sociais en que incorren estas empresas, as como os beneficios sociais que producen.
CA2.8. Identificronse, en empresas de mantemento electromecnico, prcticas que
incorporen valores ticos e sociais.
CA2.9. Definronse os obxectivos empresariais incorporando valores ticos e sociais.
CA2.10. Analizronse os conceptos de cultura empresarial, e de comunicacin e
imaxe corporativas, as como a sa relacin cos obxectivos empresariais.
CA2.11. Describronse as actividades e os procesos bsicos que se realizan nunha
empresa de mantemento electromecnico, e delimitronse as relacins de coordinacin e dependencia dentro do sistema empresarial.
CA2.12. Elaborouse un plan de empresa que incla a idea de negocio, a localizacin, a organizacin do proceso produtivo e dos recursos necesarios, a responsabilidade social e o plan de mrketing.
RA3. Selecciona a forma xurdica tendo en conta as implicacins legais asociadas e o
proceso para a sa constitucin e posta en marcha.
CA3.1. Analizouse o concepto de persoa empresaria, as como os requisitos que
cmpren para desenvolver a actividade empresarial.
CA3.2. Analizronse as formas xurdicas da empresa e determinndose as vantaxes
e as desvantaxes de cada unha en relacin coa sa idea de negocio.
CA3.3. Valorouse a importancia das empresas de economa social no sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico.
CA3.4. Especificouse o grao de responsabilidade legal das persoas propietarias da
empresa en funcin da forma xurdica elixida.
CA3.5. Diferenciouse o tratamento fiscal establecido para cada forma xurdica de
empresa.
CA3.6. Identificronse os trmites esixidos pola lexislacin para a constitucin dunha pequena ou mediana empresa en funcin da sa forma xurdica.
CA3.7. Identificronse as vas de asesoramento e xestin administrativa externas
hora de pr en marcha unha pequena ou mediana empresa.
CA3.8. Analizronse as axudas e subvencins para a creacin e posta en marcha de
empresas de mantemento electromecnico tendo en conta a sa localizacin.
CA3.9. Incluuse no plan de empresa informacin relativa eleccin da forma xurdica, os trmites administrativos, as axudas e as subvencins.
RA4. Realiza actividades de xestin administrativa e financeira bsica dunha pequena
ou mediana empresa, identifica as principais obrigas contables e fiscais, e formaliza a
documentacin.
CA4.1. Analizronse os conceptos bsicos de contabilidade, as como as tcnicas de
rexistro da informacin contable: activo, pasivo, patrimonio neto, ingresos, gastos e
contas anuais.
CA4.2. Describronse as tcnicas bsicas de anlise da informacin contable, en especial no referente ao equilibrio da estrutura financeira e solvencia, liquidez e
rendibilidade da empresa.
Pxina 75 de 89
CA4.3. Definronse as obrigas fiscais (declaracin censual, IAE, liquidacins trimestrais, resumes anuais, etc.) dunha pequena e dunha mediana empresa relacionada
co mantemento electromecnico, e diferencironse os tipos de impostos no calendario fiscal (liquidacins trimestrais e liquidacins anuais).
CA4.4. Formalizouse con correccin, mediante procesos informticos, a documentacin bsica de carcter comercial e contable (notas de pedido, albars, facturas, recibos, cheques, obrigas de pagamento e letras de cambio) para unha pequena e unha
mediana empresa de mantemento electromecnico, e describronse os circutos que
recorre esa documentacin na empresa.
CA4.5. Elaborouse o plan financeiro e analizouse a viabilidade econmica e financeira do proxecto empresarial.
1.9.2 Contidos bsicos

BC1. Iniciativa emprendedora
Innovacin e desenvolvemento econmico. Principais caractersticas da innovacin na

actividade de mantemento electromecnico (materiais, tecnoloxa, organizacin da producin, etc.).
A cultura emprendedora na Unin Europea, en Espaa e en Galicia.
Factores clave das persoas emprendedoras: iniciativa, creatividade, formacin, responsabilidade e colaboracin.
A actuacin das persoas emprendedoras no sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico.
O risco como factor inherente actividade emprendedora.
Valoracin do traballo por conta propia como fonte de realizacin persoal e social.
Ideas emprendedoras: fontes de ideas, maduracin e avaliacin destas.
Proxecto empresarial: importancia e utilidade, estrutura e aplicacin no mbito do mantemento electromecnico.
BC2. A empresa e o seu contorno
A empresa como sistema: concepto, funcins e clasificacins.

Anlise do contorno xeral dunha pequena ou mediana empresa de mantemento electromecnico: aspectos tecnolxico, econmico, social, ambiental, demogrfico e cultural.
Anlise do contorno especfico dunha pequena ou mediana empresa de mantemento
electromecnico: clientes, provedores, administracins pblicas, entidades financeiras e
competencia.
Localizacin da empresa.
A persoa empresaria. Requisitos para o exercicio da actividade empresarial.
Responsabilidade social da empresa e compromiso co desenvolvemento sustentable.
Cultura empresarial, e comunicacin e imaxe corporativas.
Pxina 76 de 89
Actividades e procesos bsicos na empresa. Organizacin dos recursos dispoibles. Externalizacin de actividades da empresa.
Descricin dos elementos e estratexias do plan de producin e do plan de mrketing.
BC3. Creacin e posta en marcha dunha empresa
Formas xurdicas das empresas.

Responsabilidade legal do empresariado.
A fiscalidade da empresa como variable para a eleccin da forma xurdica.
Proceso administrativo de constitucin e posta en marcha dunha empresa.
Vas de asesoramento para a elaboracin dun proxecto empresarial e para a posta en
marcha da empresa.
Axudas e subvencins para a creacin dunha empresa de mantemento electromecnico.
Plan de empresa: eleccin da forma xurdica, trmites administrativos, e xestin de
axudas e subvencins.
BC4. Funcin administrativa
Anlise das necesidades de investimento e das fontes de financiamento dunha pequena

e dunha mediana empresa no sector dos servizos relacionados co mantemento electromecnico.
Concepto e nocins bsicas de contabilidade: activo, pasivo, patrimonio neto, ingresos,
gastos e contas anuais.
Anlise da informacin contable: equilibrio da estrutura financeira e ratios financeiras
de solvencia, liquidez e rendibilidade da empresa.
Plan financeiro: estudo da viabilidade econmica e financeira.
Obrigas fiscais dunha pequena e dunha mediana empresa.
Ciclo de xestin administrativa nunha empresa de mantemento electromecnico: documentos administrativos e documentos de pagamento.
Coidado na elaboracin da documentacin administrativo-financeira.

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desenvolver a propia iniciativa
no mbito empresarial, tanto cara ao autoemprego como cara asuncin de responsabilidades e funcins no emprego por conta allea.
A formacin do mdulo permite alcanzar os obxectivos xerais o), r), s), t), u), y) e z) do
ciclo formativo, e as competencias o), p), q) e r).
Manexo das fontes de informacin sobre o sector das empresas de mantemento electromecnico, inclundo a anlise dos procesos de innovacin sectorial en marcha.
Realizacin de casos e dinmicas de grupo que permitan comprender e valorar as actitudes das persoas emprendedoras e axustar a sa necesidade ao sector dos servizos
relacionados co mantemento electromecnico_.
Pxina 77 de 89
Utilizacin de programas de xestin administrativa e financeira para pequenas e medianas empresas do sector.
A realizacin dun proxecto empresarial relacionado coa actividade de mantemento
electromecnico composto por un plan de empresa e un plan financeiro e que incla
todas as facetas de posta en marcha dun negocio.
O plan de empresa incluir os seguintes aspectos: maduracin da idea de negocio, localizacin, organizacin da producin e dos recursos, xustificacin da sa responsabilidade
social, plan de mrketing, eleccin da forma xurdica, trmites administrativos, e axudas e
subvencins.
O plan financeiro ha inclur o plan de tesourara, a conta de resultados provisional e o
balance previsional, as como a anlise da sa viabilidade econmica e financeira.
aconsellable que o proxecto empresarial se vaia realizando conforme se desenvolvan
os contidos relacionados nos resultados de aprendizaxe.
O correcto desenvolvemento deste mdulo esixe a disposicin de medios informticos
con conexin a internet e que polo menos das sesins de traballo sexan consecutivas.
Pxina 78 de 89
1.10 Mdulo profesional: formacin en centros de

traballo
Cdigo: MP0958.
Duracin: 410 horas.
1.10.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Identifica a estrutura e a organizacin da empresa, en relacin co tipo de servizo
que presta.
CA1.1. Identificouse a estrutura organizativa da empresa e as funcins de cada rea.
CA1.2. Comparouse a estrutura da empresa coas organizacins empresariais tipo
existentes no sector.
CA1.3. Relacionronse as caractersticas do servizo e o tipo de clientes co desenvolvemento da actividade empresarial.
CA1.4. Identificronse os procedementos de traballo no desenvolvemento da prestacin de servizo.
CA1.5. Valorronse as competencias necesarias dos recursos humanos para o desenvolvemento ptimo da actividade.
CA1.6. Valorouse a idoneidade das canles de difusin mis frecuentes nesta actividade.
RA2. Amosa hbitos ticos e laborais no desenvolvemento da sa actividade profesional, de acordo coas caractersticas do posto de traballo e cos procedementos establecidos na empresa.
CA2.1. Recoecronse e xustificronse:
Dispoibilidade persoal e temporal necesarias no posto de traballo.
Actitudes persoais (puntualidade, empata, etc.) e profesionais (orde, limpeza,
responsabilidade, etc.) necesarias para o posto de traballo.
Requisitos actitudinais ante a prevencin de riscos na actividade profesional.
Requisitos actitudinais referidos calidade na actividade profesional.
Actitudes relacionais co propio equipo de traballo e coa xerarqua establecida na
empresa.
Actitudes relacionadas coa documentacin das actividades realizadas no mbito
laboral.
Necesidades formativas para a insercin e a reinsercin laboral no mbito cientfico e tcnico do bo facer do profesional.
CA2.2. Identificronse as normas de prevencin de riscos laborais e os aspectos
fundamentais da lei de prevencin de riscos laborais de aplicacin na actividade profesional.
CA2.3. Puxronse en marcha os equipamentos de proteccin individual segundo os
riscos da actividade profesional e as normas da empresa.
CA2.4. Mantvose unha actitude de respecto polo ambiente nas actividades desenvolvidas.
Pxina 79 de 89
CA2.5. Mantivronse organizados, limpos e libres de obstculos o posto de traballo

e a rea correspondente ao desenvolvemento da actividade.
CA2.6. Responsabilizouse do traballo asignado, interpretando e cumprindo as instrucins recibidas.
CA2.7. Estableceuse unha comunicacin eficaz coa persoa responsable en cada situacin e cos membros do equipo.
CA2.8. Coordinouse co resto do equipo, comunicando as incidencias salientables.
CA2.9. Valorouse a importancia da sa actividade e a necesidade de adaptacin aos
cambios de tarefas.
CA2.10. Responsabilizouse da aplicacin das normas e dos procedementos no desenvolvemento do seu traballo.
RA3. Participa nas tarefas de configuracin e valoracin de instalacins e equipamentos, realizando esquemas e formalizando a documentacin necesaria.
CA3.1. Debuxronse os esquemas utilizando a simboloxa axeitada.
CA3.2. Calculronse e dimensionronse as instalacins consonte a normativa.
CA3.3. Utilizronse tboas e ferramentas informticas.
CA3.4. Fxose a implantacin da instalacin de acordo coa documentacin tcnica.
CA3.5. Interpretronse os manuais tcnicos de fabricantes.
CA3.6. Elaborouse o orzamento de materiais e de man de obra da instalacin.
CA3.7. Recoecronse os plans de seguridade, calidade e respecto polo ambiente estipulados.
CA3.8. Colaborouse co equipo de traballo, amosando iniciativa e interese.
RA4. Monta instalacins e equipamentos aplicando a normativa e as normas de seguridade e do sistema de calidade da empresa.
CA4.1. Identificronse os elementos, a sa funcin e a sa disposicin na montaxe.
CA4.2. Interpretouse o plan de montaxe da instalacin e dos equipamentos, seleccionando as ferramentas e os materiais necesarios.
CA4.3. Realizronse as conexins dos elementos e dos equipamentos de acordo cos
esquemas das instalacins.
CA4.4. Utilizronse as ferramentas axeitadas en cada fase da montaxe.
CA4.5. Realizouse a instalacin consonte a normativa.
CA4.6. Cumprronse as normas de seguridade persoal e das instalacins.
CA4.7. Actuouse segundo os procedementos do sistema de calidade.
CA4.8. Realizronse as operacins con criterios de respecto polo ambiente.
CA4.9. Integrouse no equipo de traballo amosando iniciativa e interese.
RA5. Colabora nas operacins e nos trmites de posta en servizo das instalacins e dos
equipamentos, seguindo os procedementos establecidos.
CA5.1. Interpretouse o plan de posta en servizo das instalacins e dos equipamentos.
CA5.2. Seleccionronse as ferramentas e os instrumentos para a posta en servizo.
CA5.3. Comprobouse a secuencia de funcionamento dos elementos da instalacin
(de control, seguridade, receptores elctricos, etc.).
CA5.4. Programronse, regulronse e calibrronse os elementos e os equipamentos,
segundo as sas caractersticas de funcionalidade.
CA5.5. Verificronse os parmetros de funcionamento da instalacin.
Pxina 80 de 89
CA5.6. Utilizronse as ferramentas de man e informticas, e os instrumentos para a

posta en servizo adecuadamente.
CA5.7. Cumpriuse a regulamentacin e as normas de seguridade e calidade.
CA5.8. Cubriuse a documentacin requirida polo proceso de posta en servizo.
RA6. Realiza o mantemento preventivo das instalacins e dos equipamentos a cargo da
empresa, aplicando os plans de mantemento correspondentes.
CA6.1. Interpretronse os plans de mantemento.
CA6.2. Seleccionronse as ferramentas e os instrumentos axeitados.
CA6.3. Comprobouse a funcionalidade, os consumos elctricos, parmetros de funcionamento, etc.
CA6.4. Axustronse e reprogramronse elementos e equipamentos.
CA6.5. Detectronse e comunicronse desviacins do plan.
CA6.6. Realizouse o mantemento preventivo de acordo coa seguridade e a calidade
requiridas.
CA6.7. Realizronse as operacins con criterios de respecto polo ambiente.
CA6.8. Colaborouse co equipo de traballo amosando iniciativa e interese.
RA7. Colabora no diagnstico e na reparacin de avaras e disfuncins en instalacins
e equipamentos, aplicando tcnicas e procedementos de mantemento correctivo.
CA7.1. Identificronse os sntomas de avaras ou disfuncins a travs das medidas
realizadas e a observacin da funcionalidade da instalacin ou o equipamento.
CA7.2. Propuxronse hipteses das posibles causas da avara e a sa repercusin na
instalacin.
CA7.3. Localizouse a avara de acordo cos procedementos especficos para o diagnstico e a localizacin.
CA7.4. Seleccionronse as ferramentas e os instrumentos necesarios para realizar o
proceso de reparacin.
CA7.5. Realizouse a desmontaxe seguindo as pautas establecidas, con seguridade,
calidade e respecto polo ambiente.
CA7.6. Substituronse ou reparronse os elementos avariados.
CA7.7. Restablecronse as condicins iniciais de funcionalidade da instalacin.
CA7.8. Interveuse con orde e limpeza, respectando os tempos estipulados nos traballos realizados.
CA7.9. Cubriuse a documentacin establecida nos programas de mantemento.
CA7.10. Colaborouse co equipo de traballo amosando iniciativa e interese.
Este mdulo profesional contribe a completar as competencias deste ttulo e os obxectivos xerais do ciclo, tanto os que se alcanzaran no centro educativo como os de difcil consecucin nel.
Pxina 81 de 89
2.
Anexo II
A) Espazos mnimos
Espazo formativo
Superficie en m2
(30 alumnos/as)
Superficie en m2
(20 alumnos/as)
Grao de utilizacin
Aula polivalente.
60
40
20 %
Aula de mantemento.
120
80
21 %
Aula tcnica-laboratorio de sistemas automticos.
120
90
44 %
Aula tcnica de instalacins electrotcnicas.
120
90
15 %
A Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria poder autorizar unidades para menos de trinta postos escolares, polo que ser posible reducir os espazos
formativos proporcionalmente ao nmero de alumnos e alumnas, tomando como referencia para a determinacin das superficies necesarias as cifras indicadas nas columnas
segunda e terceira da tboa.
O grao de utilizacin expresa en tanto por cento a ocupacin en horas do espazo prevista para a imparticin das ensinanzas no centro educativo, por un grupo de alumnado,
respecto da duracin total destas.
Na marxe permitida polo grao de utilizacin, os espazos formativos establecidos poden
ser ocupados por outros grupos de alumnos e alumnas que cursen o mesmo ou outros
ciclos formativos, ou outras etapas educativas.
En todo caso, as actividades de aprendizaxe asociadas aos espazos formativos (coa
ocupacin expresada polo grao de utilizacin) podern realizarse en superficies utilizadas tamn para outras actividades formativas afns.
B) Equipamentos mnimos
Equipamento
Equipamentos audiovisuais.
Equipamentos informticos en rede e con conexin a internet. Impresora A3.
Software CAD 2D e 3D, de xestin e de simulacin.
PLC con software
Equipamentos de soldadura branda, MIG-MAG, oxiacetilnica e elctrica.
Tornos paralelos convencionais.
Fresadoras universais.
Prensas.
Utensilios extractores
Baos de aceite.
Mesas con parafusos de banco.
Instrumentos de medida dimensional, superficial, xeomtrica e de propiedades fsicas.
Mquinas ferramenta porttiles: remachadoras, trades e esmeriladoras.
Gatos de elevacin.
Polipastos, guindastres e diferenciais.
Estadas.
Utensilios de medicin, verificacin e control.
Equipamentos e materiais pneumticos e electropneumticos.
Maquinaria e ferramenta xeral e especfica para traballos mecnicos, serra de cinta, trades, pregadora, curvadora, cisalladora, punzonadora, prensa, electroesmeriladora de columna e roscadoras de brazo articulado.
Moblaxe axeitada para cada espazo. Armarios para a ferramenta.
Pxina 82 de 89
Equipamento
Adestradores de electropneumtica e electrohidrulica.
Elementos de hidrulica proporcional.
Instrumentos de medida: comprobador de fases, analizador-rexistrador de redes elctricas de BT, manmetro, polmetro, osciloscopio,
comprobador de cableamento, dinammetros, pinzas amperimtricas e vacumetro.
Equipamentos de automatizacin.
Equipamentos para a construcin de cadros elctricos de tamao medio.
Arrancadores e variadores de velocidade para motores elctricos.
Sistemas de transporte.
Motores asncronos trifsicos.
Rectificadoras cilndrica universal e de superficies planas.
Bombas, motores e cilindros hidrulicos.
Vlvulas, servovlvulas, actuadores e indicadores.
Sensores.
Utensilios de grampaxe de tubos.
Pxina 83 de 89
3.
Anexo III
A) Especialidades do profesorado con atribucin docente nos mdulos
profesionais do ciclo formativo de grao medio mantemento electromecnico
Mdulo profesional
Especialidade do profesorado
Corpo
Mecanizado e mantemento de mquinas.
Profesorado tcnico de formacin profesional.
MP0951. Electricidade e automatismos

elctricos.
Sistemas electrotcnicos e automticos.
Catedrticos/as de ensino secundario.

Profesorado de ensino secundario.
MP0952. Automatismos pneumticos e

hidrulicos.
Organizacin e proxectos de fabricacin

mecnica.

MP0954. Montaxe e mantemento elctricoelectrnico.
Instalacins electrotcnicas.
MP0955. Montaxe e mantemento de lias

automatizadas.
Organizacin e proxectos de fabricacin

mecnica.

MP0956. Formacin e orientacin laboral
Formacin e orientacin laboral.

MP0957. Empresa e iniciativa emprendedoFormacin e orientacin laboral.

ra

B) Titulacins equivalentes para efectos de docencia

Corpos
Especialidades
Titulacins
Diplomado/a en ciencias empresariais.
Diplomado/a en relacins laborais
Diplomado/a en traballo social.
Diplomado/a en educacin social.
Diplomado/a en xestin e administracin pblica.
Formacin e orientacin laboral
Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica.
Enxeeiro/a tcnico/a industrial, en todas as sas especialidades.

Enxeeiro/a tcnico/a de minas, en todas as sas especialidades.
Enxeeiro/a tcnico/a aeronutico/a, especialidade en aeronaves, e especialidade en equipamentos e materiais aeroespaciais.
Enxeeiro/a tcnico/a ou en construcins civs.
Enxeeiro/a tcnico/a naval, en todas as sas especialidades.
Enxeeiro/a tcnico/a agrcola, especialidade en explotacins agropecuarias, especialidade en industrias agrarias
alimentarias, e especialidade en mecanizado e construcins
rurais.
Enxeeiro/a tcnico/a en obras pblicas, especialidade en
construcins civs.
Diplomado/a en mquinas navais.
Diplomado/a en radioelectrnica naval.

Enxeeiro/a tcnico/a aeronutico/a, especialidade en aeronavegacin.
Pxina 84 de 89
Corpos
Especialidades
Titulacins
Enxeeiro/a tcnico/a en informtica de sistemas.
Enxeeiro/a tcnico/a industrial, especialidade en electricidade e especialidade en electrnica industrial.
Enxeeiro/a tcnico/a de telecomunicacin, en todas as sas especialidades.
Tcnico/a superior en producin por mecanizado e outros

ttulos equivalentes.
C) Titulacins requiridas para a imparticin dos mdulos profesionais que

conforman o ttulo para os centros de titularidade privada e doutras
administracins distintas da educativa, e orientacins para a Administracin
educativa
Mdulos profesionais
Titulacins


Licenciado/a, enxeeiro/a, arquitecto/a ou o ttulo de grao correspondente, ou outros ttulos equivalentes para os efectos de docencia.


Licenciado/a, enxeeiro/a, arquitecto/a ou o ttulo de grao correspondente, ou outros ttulos equivalentes.

Diplomado/a, enxeeiro/a tcnico/a ou arquitecto/a tcnico/a, ou o
ttulo de grao correspondente, ou outros ttulos equivalentes.
Tcnico/a superior en producin por mecanizado e outros ttulos
equivalentes.
Pxina 85 de 89
4.
Anexo IV
Validacins entre mdulos profesionais de ttulos establecidos ao abeiro da Lei
orgnica 1/1990 (LOXSE) e os establecidos no ttulo de tcnico en mantemento
electromecnico ao abeiro da Lei orgnica 2/2006
Mdulos profesionais do ciclo formativo (LOE):
mantemento electromecnico
Mdulos profesionais includos nos ciclos formativos establecidos

na LOXSE
Tcnicas de mecanizado para o mantemento e montaxe.

Electrotecnia.
Automatismos elctricos, pneumticos e hidrulicos.
Montaxe e mantemento mecnico.
Montaxe e mantemento elctrico.
Conducin e mantemento de lias automatizadas.
Administracin, xestin e comercializacin na pequena empresa.
Formacin en centro de traballo do ttulo de instalacin e mantemen MP0958. Formacin en centros de traballo.
to electromecnico de maquinaria e conducin de lias.
Pxina 86 de 89
5.
Anexo V
A) Correspondencia das unidades de competencia acreditadas consonte o
establecido no artigo 8 da Lei orgnica 5/2002, do 19 de xuo, cos mdulos
profesionais para a sa validacin
Unidades de competencia acreditadas
Mdulos profesionais validables
UC1265_2: realizar operacins de mecanizado e unin en procesos

de montaxe de bens de equipamento e maquinaria industrial.



UC0117_2: manter sistemas mecnicos hidrulicos e pneumticos

de lias de producin automatizadas.

UC1264_2: montar, reparar e pr en marcha sistemas pneumticos,
hidrulicos, elctricos e electrnicos de bens de equipamento e maquinaria industrial.

B) Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de competencia

para a sa acreditacin
Mdulos profesionais superados
Unidades de competencia acreditables

UC1265_2: realizar operacins de mecanizado e unin en procesos

de montaxe de bens de equipamento e maquinaria industrial.


UC0117_2: manter sistemas mecnicos hidrulicos e pneumticos

de lias de producin automatizadas.


UC1264_2: montar, reparar e pr en marcha sistemas pneumticos,
hidrulicos, elctricos e electrnicos de bens de equipamento e maquinaria industrial.
Pxina 87 de 89
6.
Anexo VI
Organizacin dos mdulos profesionais do ciclo formativo de grao medio de
mantemento electromecnico para o rxime ordinario
Curso
Mdulo
Duracin
Especialidade do profesorado
240
133
240
240
107
Total 1
(FCE)
960
210
192
Instalacins electrotcnicas.
175
53
Total 2
(FCE)
2
630
MP0958. Formacin en centros de traballo.
Pxina 88 de 89
410
7.
Anexo VII
Organizacin dos mdulos profesionais en unidades formativas de menor
duracin
Mdulo profesional
Unidades formativas
Duracin
MP0949_13. Caractersticas do produto.
40
MP0949_23. Esbozamento de utensilios e ferramentas.
30
MP0949_33. Fabricacin e control.
170
MP0950_12. Procesos e materiais en unins e montaxes.
45
MP0950_22. Realizacin de unins e montaxes.
88
MP0951_13. Electrotecnia e medidas elctricas.
40
MP0951_23. Proteccins elctricas.
30
MP0951_33. Mecanizado e montaxe de cadros elctricos

baseados en tecnoloxa con cables.
170
MP0952_12. Automatizacin pneumtica e hidrulica.
180
MP0952_22. Automatizacin con cables e programada.
60
MP0953_12. Montaxe mecnica.
162
MP0953_22. Mantemento mecnico.
48
MP0954_12. Montaxe e mantemento de mquinas elctricas.
90
MP0954_22. Montaxe e mantemento de sistemas de control

industrial baseados en tecnoloxa programada.
102
MP0955_12. Integracin de sistemas.
125
MP0955_22. Mantemento de lias automatizadas.
50
MP0956_12. Prevencin de riscos laborais.
45
MP0956_22. Equipos de traballo, dereito do traballo e da

seguridade social, e procura de emprego
62
Pxina 89 de 89

Borrador Curriculo CM Mantemento Electromecanico

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Borrador Curriculo CM Mantemento Electromecanico

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Borrador Curriculo CM Mantemento Electromecanico

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Direccin Xeral de Educacin, Formacin Profesional e Innovacin Educativa

Borrador do Decreto ___/2012

Segunda.- Desenvolvemento normativo. ............................................................................. 19

Anexo I. Mdulos profesionais ..............................................................................20

Mdulo profesional: tcnicas de fabricacin................................................................ 20

Mdulo profesional: tcnicas de unin e montaxe....................................................... 27

Unidade formativa 1: integracin de sistemas .................................................................................................62

Mdulo profesional: formacin e orientacin laboral ................................................... 67

Unidade formativa 1: montaxe e mantemento de mquinas elctricas............................................................56

Mdulo profesional: montaxe e mantemento de lias automatizadas ......................... 62

Unidade formativa 1: montaxe mecnica .........................................................................................................47

Mdulo profesional: montaxe e mantemento elctrico-electrnico .............................. 56

Unidade formativa 1: automatizacin pneumtica e hidrulica ........................................................................40

Mdulo profesional: montaxe e mantemento mecnico .............................................. 47

Unidade formativa 1: electrotecnia e medidas elctricas .................................................................................33

Mdulo profesional: automatismos pneumticos e hidrulicos.................................... 40

Unidade formativa 1: procesos e materiais en unins e montaxes..................................................................27

Mdulo profesional: electricidade e automatismos elctricos ...................................... 33

Unidade formativa 1: caractersticas do produto..............................................................................................20

Unidade formativa 1: prevencin de riscos laborais.........................................................................................67

Mdulo profesional: empresa e iniciativa emprendedora ............................................ 74

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin .......................................................................................74

1.10 Mdulo profesional: formacin en centros de traballo ................................................. 79

Anexo III ...................................................................................................................84

Anexo VII ..................................................................................................................89

Decreto ___/2012, do __ de ______, polo que se establece o currculo do ciclo

Duracin: 2.000 horas.

coa seguridade requirida.

b) Mantemento e montaxe mecnica de equipamento industrial, IMA041_2 (Real

cos, elctricos e electrnicos de bens de equipamento e maquinaria industrial.

taxe de bens de equipamento e maquinaria industrial.

a documentacin tcnica, para montar sistemas elctricos.

Artigo 11.- Espazos e equipamentos.

dos mdulos profesionais.

nos, tres anos no sector vinculado familia profesional, realizando actividades

mdulos profesionais coas unidades de competencia

Artigo 15.- Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de

Ttulo de tcnico auxiliar mantemento en lia, rama de metal, da Lei 14/1970,

do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

14/1970, do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Quinta.- Autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas

1. No curso 2012-2013 implantarase o primeiro curso polo rxime ordinario e

Anexo I. Mdulos profesionais

Mdulo profesional: tcnicas de fabricacin

1.1.1 Unidade formativa 1: caractersticas do produto

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

Interpretacin de planos de fabricacin.

Interpretacin dos smbolos utilizados en planos de fabricacin.

BC3. Seleccin de materiais de mecanizado

Identificacin de materiais en bruto para mecanizar.

1.1.2 Unidade formativa 2: esbozamento de utensilios e ferramentas

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

Tcnicas de esbozamento a man alzada.

Esbozamento a man alzada de solucins construtivas de ferramentas e utensilios para

1.1.3 Unidade formativa 3: fabricacin e control

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA3. Opera con mquinas-ferramenta de arranque de labra, tendo en conta a relacin

Instrumentos de medicin e verificacin: precisin e aplicacins.

Decreto _/2012, do de ______, polo que se establece o currculo do ciclo