ANDRZEJ LAPKO BJARNE CHRISTIAN JENSEN PODSTAWY PROJEKTOWANIA | ALGORYTMY OBLICZEN KONSTRUKCJI ZELBETOWYCH Arkadyjodancy Prof dr hab ind. Maria Kamidska ‘eof. dr ab ind. Ryszard Kowalczyk Redaktornaskonry ‘Mar ind. Sanuse Panas Opracowanic techniczne ksigiki Iwona Malick Piojelt oldadk stron tytwtowyeh Andrzej Piich “Mirostawa Onopiak Ksigika dofinansowana prasz Ministero Edukacii Narsowe) © Copyrigh by Wydawnictwo -Arkaty” Sp. x 0.0, Warszawa 2005, ‘Weeythie prava zasrzezone Kopiowanie lub reprodkcjajakiegokolviek fragment ej hig ‘wymazapisemne| zzody wydawecy ISBN 83-213-4397- CAP ~ Bibloteka Narodowa, Lapko, Andeze} Porbtamy’ projektowanis i algoytmy oblicoed onstuke delbetowsch / Andej Lapto, Bjame Chistian Jensen. Warszawa = “Arkady” , 2005 Wrdawnicewo WArkady” Sp. 1.00, u Dulxa 28, 00.944 Waseawa ‘Tel 635 83.44, fax 8274198 Keiggamna wysyowa 86495 9, ksigariafrmowa 928 4020 Internet: wwwarkadycompl; e-mail: info@arkadycom pl Weydanic 1, 2005. Symbol 41337% ‘Shad i lamanie: IMEX, Warszawa Druk i oprana: Poznaskie Zallady Graficonc SA Spis tresci Worowadzonic a . 8 Specyfika projektowania konstrueji x betom ° 2 Stan normulizaji w zakrese projekiowaniaKonsrueji 2 betom uw 13. Padsawawe symbole uzywane w teicie 2 Zasady opine projektowania ‘i 6 2.1, Zasady wsalaia odcigied i odtzatywas 16 22. Rerpicesistwo kondrukeji W metodzie staniw graniezyeh 8 221. Delinicje standw eraicanjch 222. Cechy matrialove prayjmowane w projektowaniy 2.3, Zasay ogdine projekiowania kontokej 2 etme 24. Zasady ops anaizy satyene} konstrukejt 24.1. Kalizacja honsrukei 242. Model sali betonu w anliie statyerne) 243, Metody analizy lonsiwkeyjne} | Wlasctwotet botona I stall zbrojeniowe) a Py B. Beton 28 SLA. Wiadomoie ogsloe 2B 3.1.2. Wyttymaloie betoms ma Siskanic ca 313. Wyteymatoie betomu ma ezciganie 31 LAA, Pcie Kasy betoas a ALS, Osbszatealaosé elon % 3.16. Kryteria zniszczenia betonu i wytezymalodé w stan uplastyeamenia | 45 32, Stal arojeniows 6 321, Whaseivose sta 8 322. Ky sal svojenione} ” 3.2.3, Oskszalealnose sali zbrojeniowych 51 3.34. Zaloceia yy doborze gatunke sali do zrojnia bone 1 3.3. Wspipraca mrojeniaz betonem ay 3341 Preyezepnosé betons do dbrojenia 52 33.2. Dingo zakowwienia prt zbrojeionych 3 34, Niezawodode i trwalodé konstukcj Zelbeomych st 34.1, Wymagania opine w zakresi niezawndnodct : 37 342. Wymigani w zakeesie rapewaicnia wae oSpi rect Etementy zginane 4.1. Zaloenia obicreiowe 442. Analia prackrojéw w elemeatach delbetowyeh 2 betondw zwyjch 42.1 Metoda opin 422. Metoda uproscroaa 43. Algoryimy ablicie clement z beloniw zwyklych 4.1. Preekrojeo kazlee prostoktaya 432. Prickroje eave 44. Algoryimy oblicee clement Jlheoych 2 BWW 44. Zalatonia ebliczeiome 442. Projekiowanic prskrojw prostokgnych w clementach 2 BWW Elomenty abcigione staml podtutnymi SL Blementysciskane SLL. Uwzalgdianie wplywa wyboxeni 5.12, Stany odksrakes i peed pray Siskin ~ metas opsaa 5.13. Obliczenia wedlg metody ops S14. Obliczenia wed metody wptos2ezon) 5.2. Blementyroecigane S21. Zasady obleres 522. Obliczeia wellag meody opslne| 523. Oblicrenin wellog metody uproszezone Etomenty obeigzone iam popreecznyeni 6.1. Zaloenia do oblicz wedlg modely kratownicone go 62. Non clementéw ielbetonyeh ma Sinan 62.1. Elementy 0 sky wyrokoéel peskojy 62.2. Elementy 0 znieane} wysokotcipreckraja 623. cinanie w przckrojach belek teowyeh 624. Wyimagania w atresi zrojenia popraecnego na Sinaic 63. Algoryimy wymiaraeania aojenia popezsczaego a Seinanie tementyskrgeane és TLL, Model tsonicy poszan)peyshganin TLL. Zaloienia opine 7112. Nosnoslementsw pedanysh ezystem skgcania 713. Nosnosé ry jedcresnym skgcani 1 ina THA. Nosnose prey jlaczesayin sigan i zginania TLLS. Wymaganiakonrukeye przy jen elemeanin podlanyeh shige 72. Wymiarowanie aja elmentsw podanych segcania Eemontypracujace na presbici i docisk 8.1. Prashicie w elemeaachkonseukeyych BLA. Zaloenia opslne 5.12. Wymiaroeaic ma pebicie we Eurokodu 2 8.13, Obliezenia na prebice weg PN 02 8.2. Elementy pracujae a doisk 52.4, Zasaly opie pojktowania 822. Nosaosé suey dock 823. Projeltowanieshajenia ze wagledu a dacsk 824. Konsiruomaniesbeojenia w steiedocsk e a a o ” 1 os. os. BL 43 ms us 1st 10. 169 14 Ws - 209 209 216 216 za mm 20 238 238 aS 246 a0 20 2a 258 255 255 256 261 268 268 268 m m Spie tees 9, Stany granicane usythowalnosel Konstrukelt 9.1. Stan granicany zarysowania 9.1.1. Mechanizm pojawienia sig 3 9.12. Zastowomanie tort sprezystosi w obliczeaiach anu zaryowania 9.13. Wymagania w zaiese zarysowania koestrukeji 9.14. Oblicranieseerokaéc rysprosopadiych do os elements 9.15. Szerkosé rs ukoinyeh . = 9.16. Okreslanie minimalnego zvojenia x uwagi na zarysowanie 9.2. Upigca elementéu Zelbetowyeh 9.2.1. Zalodenia oblicreniowe 9.2.2. Uproszczony spoash Konto stu granicznego ugicia 92.3. Oblicanieupigéelementow Zlbetowyeh 9.24. Algorytm oblicrania upigéelemeatiw Zlbeiowych 40, Elomenty zespolone zbetonu . . eee 1011. Zaloiena obliczeniowe 102, Zasady proektowania element zespotoaych 2 betons 1021, Obiczenia 2 uwagi na nosnose 1022 Sprawdranie saniw graicamyeh wiythowalnosei . 1023, Projeltowanie stykow i polyczed w elementach zspolonyeh 11. Ogbine zasady obliczod Konstruke} wedlug EN 19924 11.1 System Borokodw i ich eelacja do worm krajowyet 11.2. Uktad Eurokoda 2 13. “aac mati wigan Wakes berpiceta HALL Beton 32. Znojnie 33. Cugciowe wspélczymiki berpicezefstwa 114. Opn aay bic elenetb inch zune st pec LAL, Wplyw moment i sit podtuznyets 1142 Uwzgleianie efebtow Ueaeda 115. Zany obit nem pach any i opaceye sca SL Wp sil popezseznych 1132 Skrgeaic 11.6, Konto stn granicenych wiytkowalnode 1,7 Prepisy zakresi konstruowania elemeatiw Zelbetowyeh “TA. Konstvowone zheojenia 72. Konsrwowaie elements Zetbetowych 11.8, Koastrcje betonowe i slabo brojone ‘.. Zalodenia opie ‘82. Noinodé na zginaic i sily podlne 183. Seine 118.4. Zginanie i sly podluine wrar x efekiami Magda 1185. Lawy i stopy fandamentowe 12 Nowoczosne metody | model obliczeniowe analizy Konstrukcj olbotowyeh 12.1, Zalozenia opine metod opartych na tor plastyeznosct 122. Metoda Stut and Tie 10.21. Podstamy metody 1222. Wealy 1223. Ciggna 1228. Zasreaty 36 316 3st 351 532 355 355Spistresch 1225, Prykdadowa analiza Setkiego wopornika spa. 1226 Poytniow alia ion wpm wt 1233. Prayldadowa analiza napegie w tarry éieane) 1234, Prykladowa analiza eaczy stropowe) w budyaku wiclopigowym 1235, Bezpicezne pola napegied w oastrukcjach Jelbetongch Projektowanie podstawowych ustrojéw Zelbetowych BLL, Phy dlbotowe TB. Ksztaowanie i ray abicze ply 13.12. Oblicranie i koasrvowanie ply 132. Belli fabetowe = 132.1. Kezahowanic belek 1322. Oblicreniastaycane belek 15.23, Zasady sbrojenia belek 1.24, Seczegoly konstrukcyjue belek 13.3. Stpy dlbetowe nieuzwojone 133.1, Kscahowanic i zsady cliczed slaw 133.2. Zbeojeniestupdw x 134, Kee wsporni 134.1 Krstkie wspoenikiw shpach 1342. Krbtkie waporniki w belkach | 13. Uwzglednianie wplywu nadmicrnyh odkstakes —dylatace. | | 136 Ouraic mnes wit Kosi pod wpiwem iit wyiaghonych 1317, Wymagania dodatkowe dotyezace Konsruowaniasbroenia 12.7.1. Wytyezne w zakresiezakoewinia pl i inte 13.72. Zaginanie arojenia 13.73. Laczente preiéw zhrojenia ‘Zalacznik~tablice pomocnieze . - See eens Bibtiograta 3 383 au 415 45 a8 419 aa Wprowadzenie 4.4. Specyfika projektowania konstrukeji z betonu Projektowanie obiektu budowlanego jest procesem zloZoaym zkilku fiz ~ koncepeyne), ‘obliczeniowe} i konstrukcyjne). W dziataniach tych operuje sig metodami, procedurami i technikami, w ramach przestreni informacyjnej i ogdlnie wanane} metodologi projek towania [58]. W kolejnych etapach obliczes projektant wypetna te przestrzed danymi niezbedaym do ralizacji obiekt. Do obliczeskonstrukeyjaych niezbedne sq zalozenia achitektoniczno-funkejonalne. [Na ich podstavie prowadzi sig wstgpne analy obliczeniowe, w celu opracowania kon- cepeji systemu Konstrukcyjnego uklad6w nosnych obickt, 'W kolejnym etapie dokonuje sig optymalnego wyboru Koncepei, a na tej podstawie ‘njpowiednie} idealizaii systemu Konstrukcyjnego przez zalozenie zblizonych do rze~ ‘caywistych schematsw statyeanych, w nawigzaniu do realnego modelu mateiatowego (betons i zhrojenia) i modelu obcigéest. Zalozenia powyésce tworza przestanki do wy- boru metody anaizy statyeznej usroju, 2 wykorzystaniem dopuszczalnych dla danego {ypu ustroju metod, bazujqeych na liniowej lub nieliniowej eori spreZystosei lub pla ‘stycznosei. Na tym etapie szczegélnie pomocne sq algorytmy i provedury numeryczne ‘oraz standardowe programy komputerowe do analizy statyeanej Konstrukcjizbetont, ‘Wyniki analizy Konstrukeyjnej umosiwiaia praejscie do etapu wymiarowania ele ‘mentéw nosnych ustroju, co w odniesieniu do konstrukejiz betomu zazwyczajsprowadza sig do analizy wybranych prackroj6w krytycznych, (. do sprawadzenia zalozonych wy- jaw geometrycznych preckroju betonowego i abliczenioweg0 ustalenia niczdednych pl przckrojéw zbrojenia. Na tym etapie projektant musi wykazaé sie wiedg 2 z3- rest mechaniki i worii Konstrukcji betonowych, z uwzglednieniem zalozed zawartych Ww normach projekiowaniatych konstrukeji wedlug metody stanow granicznych. Analiza statycona i wymiarowanie sq to 7 reguly procesy wzajemnic spragione i czesto za ra sig, 22 w wyniku analizy prackrojéw Konsirukcyjaych nalezy powtsezyé obliczenia statyezne, Mode to mieé miejsce na preyklad prey projektowaniu stupéw Zelbetowych, ‘zuovzelednieniem wptywu siuktose ‘Wyniki wymiarowania umodliwiajg przejscie do koleiezo ctapu — konstruowania elements. Ta réwnie’ szczeglng role odgryWaja normy konstrukcyjne, narzucajace pre- ‘eyzyine reguly tvzwiqead w tym zaktesie, Dopiero na take} podsawie sq opracowrywane rst i finalne opisy konstrukeyjne, tworzgce wraz 2 obliczeniami stayezaymi dokw tmentacje projektowa. Algorytm tworzenia finalnej dokumentacit obiektu budowlanege1. Worowadeenie NSH}, uwzaledniajgcy wymicnione wy2ej fazy projektowania predstawiono na rysun- ‘ku 11, ana rysunku 1.2 pokazano wzajemne zaleinosei migtzy wymienionymi etapani projektowania konstrukei. Poszczegdine fazy projoktovania, nakladajge sig czeSciowo na siebie, w calosci tworza wicloparametrows przesrzeinformacyjna, wypelnion4 Wy. nikami etapowo prowadzonych obliczet indynierskich prey wykorzystaniu algorytmniw projektowania Projeltowanie arcitektoniczne *funkcjonalae Koncepeje obliczeniowe i dob ustojéw nosayeh yo ealizaca konstukej i die ‘modelu obliczeniowezo Kontola Analiza sil wewngtrnych, informacji odksaalces i praemiszezet | — — TI Dokumentacja — — rojektowa \Wymiarowaniekonstuksi | Konstruowanicelementow | —- sunk Kontak, ‘osztonsowanie yimet 11. Fzy proces potwani Konsuyjogo W nin sic omiwion pony projkiowaia element knstrukit betowjeh, hancement each anlizy Kons, wymarorania pk ‘ich konstruowania, we uae odsawy oiires uvrgedsiag wymagania zavane w znowelzwans) PN 032642002, omnacranj w das crc sith zaps sdconyn PNO2 (N10) Rozbudowana ern obicet, zara topos treiOn pastgpoania ried yank 12. Wilparametowa pra ‘ect rocnbw pojekowonin bo saben ‘nych do uwzglednienia przypadkow obliczeaiowych, zmusza projektantow do korzystania “z prostych narzedzikalkulacyjnych, jake zapewniaia standardowe narzedzia kalkulacyjne typu Excel czy MathCAD. Wychodz3c z powyésrych preestanek, autorzy niiejszej ksi: i zaproponowali projektantom konstrukeji pakiet opracowanych graficznic algorytméw obliczeniowych w zakresie wymiarowania zbrojenia i sprawdzania noSnosei prockro- jw, take Koatzoli stanu granicenego rys i ugigé w konsirukcjach delbetowych. Ujete 'w postacialgorytméw schematy blokowe procesow oblicze4 maja za zadanie ulatwic koczystanie z powszechnie dosigpayeh dis technik Kalkulacyjaych. 4.2. Stan normalizacji w zakresie projektowania konstrukcji z betonu Polska jako petnoprawny calonck Unii Europejskiej jest zobowigzana do wprowadze- fia europejskich norm projektowania konstrukeji budowlanych. Etap uzgadniania tych norm (zwanych Eurokodami) w UE wkracza w fazg kofcowg. Wedlug stanu pravenego ina poczalek 2005 +. norma europejska o symbolu EN:1992-I-1 [N2} (omaczona jako Eurokod 2) 2ostala juz. formalnie proeglosowana w Europejskim Komitecie Normalizacji (CEN), po czym urvchomiono kilkuletn proces jej wérazania. W tej fazie przewidziano réwnolegte stosowanie Eurokodu 2 i normy krajowej oraz ‘opracowanie w Polsce niczbednego zalycznika, zawiersjgcego ustalone indywidualnic ‘aw. parametry krajowe, uvzgledniaigce rSnice w ocenie poziomu niezawodnosei, ocbro- ny stodowiska, warunk6w geograficznych i klimatycznych, [Na tym the w grudnin 2002 r. w Polsce zostala zmowelizowana dotychezasowa nor ‘ma projektowania Konstrukeji z betonu PN-B-03264:1999 (NI1]. Zastpiono ja norma ‘© symbolu PN-B-03264:2002 [NIO}, w ramach przejsciowego dostosowywania przepi- sw polskich do wymog6w Eurokodu 2. Biorac pod uwage przewidywany siedmioletat fokres warazania Eurokodu 2. w Unii Europejskej, PN-2002 [N1O} powinna byé stoso- ‘wana w Polsce a: do czasu zastapienia jej norma europejska ‘Zmniany wprowadzone w PN-2 {NiO} (w stosunku do PN-99 [N11)) dotyezse — zakresu stosowanych Klas betont, — sposobu wymnaczania wytrzymatosci obliczeniowej betonu na Sciskanie i rozciqganic, — nowych gatunkdw stali zbrojeniowej i ich praydatnosci do spawania, — Klasyfkacjiérodowisk konstrukeji budowlanych, — zasad wyznaczania gruboci otulenia betonem pret6w zbrojeniowych, — wartosci wspétezynnika ¢ w elementach Sciskanych,2 Wy — sprawdzania nosnosi shupéw uzwojonych, — obliczania zbrojenia poprzecznego miedzy pétka a Sodnikiem w belkach teowyeh, — sposobu wyznaczania minimalnego przekroju zbrojnia, — sposobu wyznaczania wykresu noSnosc zbrojenia podtuénego belek wraz 2 zasada, Drzesunigcia obwiedni momentéw zginajacych, — sposobu: wyznaczania minimalnego zbrojenia poprzecznego belek, — zasad obliczania nosaosci i zbrojenia krStkich wsporniku, — ustales w zakresie ograniezania skid wywolanych obcigieniem wyjatkowym, — wymagad w zakresie ustalania efekt6w od skurezu i pelzania betons, Istoie zmiany, zaréwno w znowelizowane| w grudoiu 2002 r, normie polskie), jak iw Burokodzie 2 (wersja finalna z grudnia 2004 r), zdaniem autorow uceynity celo- ‘wym opracowanie niniejszej monografii omawiajace) podsiawy teorelyczne i algorytmy projektowania konstrukeji Zelbetowych. fa podstawie wymagai zawartych w PN-02 w rozdzialach 2. 10. ksigki oméwiono keoleino zalozenia dotyczace metod analizy konstrukcyjne), wlasciwosei materialowych Stall i betonu oraz wymiarowania prackrojéw w elementach Zelbetowych, w zakresie sta 1éw granicenych nosnosei i wéytkowalnosei Konsrukcj,lustrujge pezykladami obliczed ‘opracowane graficznicalgoryimy projektowania. Ujete w tekécie ksigzki odstepstwa od postanowie PN-02 dotyeza jedynie tych przy- padkow projektowania, kiéte w normie polskie] zostaly podane w duiym uproszez2- niu lub tez calkowicie je pominigto. Jako preyklady moina podaé clementy zginane z baoniw wyrokowaroscioneh BWW) (oats. 4) oraz py pace ma peice W rozdcale 11. nawigzano do wymagah Burokodu 2, omawiajge bardziejseczogéto- wo r6inice w podejéciu do zalozed i wymagai projektowania konstrukeji Zlbetowych, W porswnaniu ze znowelizowang norma polska, 'W rozdziale 12. przedstawiono zalecane w Burokedzie 2, lecz malo upowszechnio- ne w Polsce, metody analizy statycznej Konstrukeji Zelbetowych uwzeledniaigce teorig plastyeznosci,takie jak Strut and Tie ezy Stringer, do obliczania ustroj6w tarezowyeh. 'W rondziale 13. zestawiono zasady obliczania i konstruowania podstawowych ele- ‘ment6w Zelbetowych,takich jak plyty, belki, slupy, krdtkie wsporiki, a take podano \dodatkowe informacje o zasadach konstruowania zbrojen 'W Zaljezniku zamicszczono podstawowe tablice do projektowani. Podstawowe symbole uzywane w tekécie ‘Ac ~ pole powirzchniprkroju betonu w elemencic ‘Ace ~ pole powierzehni suey Siskane} 0 wysokase = Accor ~ pole pow dae pote powers! Aa ~ pole powierzchni rozdziata w obliczeniach docisku ‘Ak ~ pole powierzchni zawartej wewnatr lini Stodkowej preekroju cieakoscien- ‘so clmentsrsanepo (ez poem povircn weve ce ust Aa ~ pole preekroju dodatkowego zbrojenia podtuznego w obliczeniach prey skrg- eens Any ~ pole prckroju zbrojenia rozciaganego pray zginani (bardze| ozciaganes0 Tub mnie} sciskanego prey Sciskaniu lub rozciganiu mimosrodowy) ‘Ans ~ pole prackroju zbrojeniaSciskanego prey zginaniu (bardziejSiskanego tub Imig ucigganego prey éciskanin lb rozciggania mimosrodowy®) ‘Aga ~ pole pezekroju zhrojenia poprzecznego na Scinanie B’” ~ szywnos zginanego clementu Zelbetowego EB. ~ styeaay modul sprezystosei beton ; Fogy — efektyway modal sprezystsei betona pry obcigéeniach dlugotrwalyeh Eun ~ wantoSé Srednia modulu sprezystosi betont E,, modal spreéystsei stall zbrojeniowe} FE. _— wypadkowa bryly napreiet Sciskajgeych w strefie Sciskanej betont Ex — wypadkowa napreze w zbrojentu 0 polu przekioju Ay, Fax ~ wypadkowa naprezed w zbrojeniv o polu przektoju Avs J. ~ moment bezwhidnosci betonowego przekroju poptzecznego obliczany wl dem rodka eigékosci preekroju J, ~ moment bezwladnosi preckroju zbrojenis, obliczany wzgledem Srodka cigz- kosei przekroju betonowego Moe = moment rysujacy Mya — nogaos obliczeniowa przekroju na zginanie ‘Moa ~ moment gingjey wywolany obcigéeniem obliczentowym Noy ~ sila rysujaca Neve — umowna sila keytycena prey Sciskaniu Naat ~ nosnoS6 obliczeniowa przekroju 7 uwagi na site podtuing Nox ~ sita podluina wywolana obcigéeniem obliczeniowym Ry ~ obliczeniowa wartosé nosnosci element ‘Suayy ~ moment statyezny efektywne} stefy éiskanej betonu 0 zasigaw rey = 08x ‘obliczony wzgledem Srodka eigikosei zrojenia rozcigganego A,y ‘Trax ~ nosoo8 obliczeniowa na skrgcanie 7 uwagi na wytrzymalosé betonowych krzyzule6w Sciskanych w modelu kratownicowym Trea ~ noSnoSé obliczeniowa na skrecanie z uwagi na zbroj Tea — smoment skrgcajacy wywolany obcigzeniem obliczeniowym Vg ~ nosnos oblicreniowa na Scinanie Vaan ~ nosno8€ obliezeniowa na écinanie ze wegledu na rozcigganic betonu prey ‘cinanin w elemencie niemajgeym zbrojenia poprzecznego Vinsx — nosnosé obliczeniowa na Scinanie ze wegledu na Sciskanie betoou powstajace pry Seinanin w elementach zginanych Ves ~ nosnosé obliezeniowa na Scinanie 2e weglgdu na rozciggani zhrojenia po- praccmego na Scinanic Var In poprzeczna wywotana dziataniem obcigied obliczeniowych TW. — wskadnik wytrzymalosei przekroju betonowego na zginanie obliczony wedlug teoritsprezystosci liniowej @ = tigcie element ‘in ~ ugigeie graniczne element for” ~ odleglosé Srodka cigtkosei zbrojenia Aq, od krawedi bardziejrozciqgane) Jub mniejSeiskane) ay ~ olleglos Srodka cigikosci zbrojenia Aja od krawedei Sciskane} (mniej roz- ciggane))Mo 1 Wrowadeene 13, Rastowowe symbole wiywanew tbicie s 1b ~ szerokosé preekoju poperecznego clement ac ~ wspétcrymik redokujgey wytreymalosé betonu na rozciaganic, uwzzled bag ~ sterokosé efektywna poli w praskeoj tcowym hiajagy wplyw obcigienia dlugotrwalego i nickorzysiny efekt praylozenia te ~ szerokosé sodnika w przckroj teow obeigenia €_~ rubs oxy prtow zbrojenia o Siosunck moduluspreystoei sali do modutu sprezysogcibetons d—_~ wysokos wiytecena prackroja a ‘wspéeeyanik zaleeny od schemata sttyernego i uktadu obcigzet de —_~ Stedica supa o prcekrou kolowym a ‘esp6ezynnik iniow} rozszerzalnosei termine} degre ~ Stedaica ezenia spa 2 uzwojenicn “ Copsiony wapkezymik bezpicczedstva dla beton 44," ~ maksymalny wymiarziaren kruszywa w miescance betonows} a cxgsciony wspolczymik bezpicczedstva da sali hrojeniowej fq—~ mimoseéd preypadkowy sity pode) ae Capsiony wapélczyanik bezpicczsistva dla obcigaet ce ~ mimosed sayy & ‘odksaaleniejednostkowe betonu en ~ alegos sly podluzne No Sroka cigZkosc ahrojenia Ay Cenme ~ Kaowe odksztalcenie skurezowe betona cca ~ alegosé sly podhuine) Nod Srodka cigekosi brojenia As Cr” pranisane odkszttcenie jednostkove betom che ~ mimosedealkowity uwzgledniaigey wplyw smug, zony od mimosrodu cdkstaleniejednostkowe sali poceatkoweg coe ~ adksitaleeniejednastkowe sali, odpowiadajgceosiagnieiu granicyplastyer- Jig ~ obliczeniowa prayezepnos peta do betonu w stefiezakowwienia nofei na wyhtesic 0-2 Peas © wyicgnchattewatasivae Cea oa cee eax _~ oflarinicenlechualasrystycne jednostkowe stall dla maksymalng sity Jor ~ wytezymaloé obliczeniowa betonw na Siskanie w konstrukcjch zbrojonych Com ~ cdksialcenieSredaicjednostkowe zbrojeniarozcigganego okrestone w prec fx ~ wytezymalsé charakterystycena botona na Scskanie koja proce ye Foam ~ wytrzymalss Sredaa betons na rozciganie ‘ vwspétyanik amcna sit wewnetrnych (stosunek =/) Jour ~ wytrzymalosécharakterystycona betomu na tozciganie 6 kat nachylena betonow yh krzyzuledw Sciskanych w obliezeniowym model Tout ~ wyttzymatos obliczeniowa betonu na docisk kratownicy na inane lb skrgeanie fur ~ wrzymalos charakterystycna stall zbrojeniowej na rrcigganie » ‘wspitcymik pomocniczy do obliczenia nosnosei na zginanic Sot ~ obliceniowa granica plastyeznoset sal zrojenione % wspdtcyanik Poissona dla betonu Jou ~ chacaktorysiconagranicnplastyernosc ali zbrojenions} ? topes zbrojen Soot ~ obliczeniowa granica plast}cenoei sali zbrojenia popezecznego na Scinanie be Stopitzbrojenia odaiesiony do efektywnego pola betonu rozciaganego 1” swysokos preekroju popraecznego clement Po topic zheojenia poprzecenego a inane hhy _~ wysokos¢ (grubos) pot w preekroje eowym os rnapryéenic normale w betonic hy = wysokos€ stu betonu uzupeniscez0 2 plytami prefabrykowanyrni w ele Sum ~ Sedie napreenierozciagajgce w betonie ‘meotach zespoloyeh a rnapeenie w sali heojeniowe| 44 ~ podstawowa dlugoss zakotvienia r aprcnie syne lug ~ obliczeniona dlugosézakotwienia ‘Tray ~ nono oblczeniowa ziycza na Scinanie podhuéne w konsrukcjach zespo oe ~ clleplosé migdzy punktami podparcia sta (wysokose stp) Aoayeh 1g ~ rozpgtosé lu dlugoséefektywna elements preyjmowana do oblicze é Sreibica prea arojenioweg0 fy) ~ dlugose obliczeniowa sta x erzywina elements 2ginaneg0 5° = esiowy rozstaw prow zbrojenia a swspazyanik obzelagcy wypadkowg napreied w strefe Seiskanejbetona 81 raastaw pret trojenia mierzony w Swiele migdzy gta € bezwymiarowy wapdlceyanik okreslajgey zasigg strety Seiskanej (€ = 2/1) @~ cans dzitania obeigienia ° wpelczynnik wyrazajgcy wplyw mimosroda i smuktogei na nosnasé beto Sem ~ Seni, Koacowy roast rysprostopadlych do osi element rowych elementsw deiskanych ty ~ abliczen 2m 1” wiysokose Seiskane|srety prackroju ag ~ wysokos efltywna fciskane} suey prackroju im ~ granicana wysohoS sey Seskane) przzkroju Ze ~ ramig si wewngtrnych w preekioja ~ wspotezynnik redukujacy wytrzymalosé betoau na Sciskanie, uwagledniaia- cy wplyw obcigienia dlugotrwalego,nickorzysiny efekt sposcba proylozenia ‘obcigéenia, a w slupach wplyw malych preckroj6w poprascznyechZasady ogéine projektowania 2.1, Zasady ustalania obcigzen i oddzialywan Obcigéenia wywolujgce naprezenia w elementsch konstrukeji moga byé bezposrednie 4 wynikaé 2 zewngranych obdzialywal typu mechanicanego. Konstrukeje budowiane ‘nops ed podleyaé oddialy waniom posrednim, wy wolujqeym odksztakceniaKonsrukei \wymmaszone przez wiezy lege jez innymi elementami lub 2 podlozem pruntowym (ap. many temperatury,skurez kb pelzanie beton albo aierowmomicrne osadanie podloza od fundamentem). Z uwagi na dlugotrwalosé oddzialywat wyréinia sig nastepujace rodzaje obcigies: = stake, np. cigdar wlasny Lonstrukji i urwalych elementow wykorezenia, = umienne, np. obcigienia umicnne uiytkowe, wit, Sie, = wrfatkowe, take jak uderzenia pojazdéw lub wybuchy. [Na potrzeby projekiowania okresone zostaly nstepujge poziomy oddzialywar — charakterytyezne (znormalizowane) wartosei Fh, — obliezeniowe wartsei Fy WiartoSéobliczeniowa odtzialywania Fy osnie wyrada si wzorem Fane en ndzie 1p ~ czeSciowy wspdtezynnik bezpieczedistwa zaledny od rodzaju obcigienia, Analogicznie mozna wyréénié — ohliczeniowa wartos6 obsigienia stalege Gy = 7c, — obliczeniowa wartos€ obciaienia zmiennego Qu — 719. Wartosi ezgéciowych wspslezynnikow berpicczefistwa 7c i 7@ okteslone w PN- -EN:1991-1-1:2002 [NI] (Eurokod 1), ktdra ma status Polskie) Norm, zestawiono w ta bilicy 2.1 dla preypadkow nickorzysinego i Korzystnego oddalywania obcigzef na kon- strukeje. Podano tam takoe wartosei wspélczynnikow prayigte w dotychczasowych pol skich normach obcigief staych izmiennych, Jak wynika z poréwnania czeSciowe wspOt- czynniki bezpieczefstwa 7° w odpowiednich nocmach polskich « mniejsze niz w Eu rokodzie 1 Krajowe zasady og6ine usalania obcigzes budowli (we stanw na rok 2004) podano \w PN-82/B-02000 [N20], za warts charakterystyczne obcigied zestawione s4 w kil- ku normach, w zaleinosei od rodzaju i charakteru oddzialywania. Normy te sq obecnie ra etapie aktwalizaci i harmonizacji z wymaganiami Eurokody 1 {NI}, dlatego przed wykorzystaniem tych norm nalezy sprawdzié ich aktualnosé. Zasady ustalania obci de 2.1 Zasedy usalania obciicn “Tablica 21, Cpe wopiceymaih berpccesiva da obeladed.preyjmrane Barohde 1 (Nt ‘rae pak normach bye stale zmicnych heigiena sake 0 oy Roda obcistenial - = day normy | ete fat] ak ickoreysny|koreysty|rickorzystny | horzysny Norma | ieraleiic of ctaratiers | 135, o | 10 ° ewropejska | prypadku obcigenia rod 1 Nt : PN-#270-02001 cgiar wlasny mateiatow, ele | it | 09 | [N21] | meatw i koustrksj betono yc i debetowyeh x betonsy| yh ab cig ‘ipiar wasny materaliw, cle 12 | 0d | — 7 ‘meni6n i Konsrukjt bade lanych z bet lebih, citar wyrobw eaacyayeh 1 warstw wykosczeionyeh wokananych fabric igiar wasny materialiw, wy | 13 | 08 — robs, clementow inlay} nych§ wykodezenionyeh > onanych aa plac badowy 'PN.82/8.02003) obcigienia zmienne rwa0- [N22] | miericroloéone, w zaleino- i od wart! obigho = do 2 Nin, - |- o ~ poral 2 do 5 kN, = |= o = pona 5 kN? Ss o PNs2re-02008] obcigicna od pojaadow |_| ff a 1833) echaniczmych PN s07B-02010| _ _ we bcigenia Siege la ° P-77B-02011 = iz Rea obeigenia wie 13 o ‘sign Pred astsomanion mlely sande atalolé wirm preywatyeh nih pay ‘ stalych podtane sa. PN-82/B-02001 [N21], obcigze zmiennych technologicznyeh w PN-82M0000% [N22], obcigied ruchomych. wynikajaeych Z pracy suwsnic w PN. -82/B-02005 [N23], a obcigiet pojazdami w PN-82/B-02004 [N33]. Zasady ustalania pozostaych obcigies zmiennych, odpowiadajgeyeh warunkom ppolskim, podano w normach: Snicgowe} PN-8OVB-02010 [N24], wiatrowe} PN-77- ‘Q2011 {N25} oraz w normie dotyczace} termicanych obcigzes Stodowiskowych (PN-86/B-02015 {N27). Zasady ustalania obcigies w konstrukcjach mostowych podano ww normach [N29], [N33Bo 2. Zasady opine projekionania W fazie nowelizacj znajduja sig w Polsce (konice roku 2004): norma Saiegowa PN. LEN 1991-1-3:2004 [N39}, [71], a takze norma wiatrowa, kt6rej wprowadzenie przewi duje sig w roku 2006, Zeodnie 2 wymaganiami zawartymi w znowelizowane] PN-B-03264:2002 [NIO}, do- ‘yezqce} konstrukeji 2 betonu, projektowanie clementéw konsteukeyjaych naledy prec pprowadzaé w podanych nizej wybranych sytuacjach obliczeniowych, rozummianych jako abiory warunkow fizycenych reprezentujacych raeczywisle warunki pracy zachodzace ‘w ustalonym okresie. Moga zatem wystape: — trwala sytuacja obliczeniowa (w okresic tego samego red, co abiczeniowy okres viytkowania konstrukgj), — przefSciowa sytuacja obliczeniowa (w okresie znacznie krdtszym nid obliczeniowy okres uiytkowania Koastrukeji, np. na etapie realizaci konstrukej lub je remontu), — wyjatkowa sytuacja obliczeniowa (obsjmujaca wyjqikowe uwarunkowsnia Konstruk- ‘eye Tub wyjatkomy charakter oddzialywania, np. pozar,eksplozg lb lokalne uszk: ddzenie konstruksji). 'W sytuaeji trwaleobcigienia budowli rozpateuje sig 2atem w czas zblizonym do ‘okresu eksploatajiobiektu. Obcigzenia trwajace krécej, wigzane np. 2 roaformowaniem, ‘ransportem czy montazem konstrukeji prefabrykowanych,nalezy uwrledniaé w sytuacji przejSciowe} Zgodnie z wymaganiami PN-76/B-03001 [N28] obcigienia obliczeniowe budowli, ‘6rych zniszczenie pociagneloby za sob katastrofalne skutki (np. 2ap6e czy budyakow “wysokich),nalezy mnozyé przez dodatkowy wspélezyanik konsekwenc}i zniszczenia 7. ‘Wartosei tego wspéczynnikatrzeba wyznaczaé 2godnic 2 normami branzowyrni lub ted ~ gdy brak jest takich nocm ~ nalezy je okresla indy widual 2.2. Bezpieczeristwo konstrukcji w metodzie stanéw granicznych 2.2.1. Definicje stanéw granicznych Stan graniczny konstrukej utozsamia sg uratgniezawodnosi przez ust) konsirukeyj ny lub jezo element sktadowy, czyli ze stanem, w jakim przestagbyé spelnione zalozone \wymagania nosnosi lub uzytkowania [NI]. W ugeiu ogélnym wyréinia si: "— stany granicae nosnose, odpowiadajace keyleriom wyczerpania obliczeniowe}n0- Snosei miarodajnych przekrojow lub fragment6w konsirukeji hyd je cathowite}nic- preyilainosci do eksploataci (np. przez utrae statecenosei Seiskanyeh elements, ‘zamiang konstrukeji w mechanizm lub te2 osiagnigcie stanu zniszezenia na skutek “zmgczenia sali brojeniowe} czy betonu w wyniku dziaania obcigies wielokrotnie zmiennych), stany graniczne uiythowalnosei, odpossiadaigce spelnicnin kxyteriw zwizanych 7 eksploataca | trwalosci konstrukejt (np. ugicca lub szerokoseirys w koasteukeji), Sprawdzanie sandw graniczaych nosnosci polega na wykazaniy, de w kiddy mi ‘odajnym przckroju clementa konstrukcyjnego, pod wplywem kde) 2 moZliwych kom. binacji oddziatywai obliczeniowyech,spelniony jest warunek Sac Re @2 pie Se ~ wartosé obliczeniowa momentu zginajgcego lub sly prackrojowef; Ry ~ oblicze iowa odpomosé (nosnosé elementu) na dziatanie dane sly wewnetr=c) 22 Bexpieccenstwo konstruj w metodsie standw granicenych fo \W zastosowaniach metody tan6w granicenych do projektowania onstukej budow lanych pryjgio Loncepzi rozdsiclonych wspslczynaikiw bezpieceetstva. Wartsci ob- Ticzeniowe sil wewnearanych, wystepuace w warunku (22) 2 lewe} stony, okzeslane 3 1w wyniku zastosowania czeciowyeh wopélczynnikiw obciaéed, zestawionych w tabi- Cy 2.1 Natomiast wystepuace po stonie prawej warunku 2.2) obiczeaiowe nosnosi Clement debetowego Mg 54 funkeja obliczeniowyeh wlasciwosci materilowych: wy- trzyimalosc beton | sali zbrojeniowe) oraz wymiardw geometrycznych pola przckroj botons i zbrojesia, zz0daie 2 wymaganiami EN 1990:2003 (N7], czti Eurokodu 0. Zaterm Xtc Xx nf 8, By dy.) @3) nan ete et: Merce Xiy ~ curaerysycam wytymaoléttoon | grin playa! tl “hue tats Oped Excione wapleyeaibepicreata da boat | al Meas Ac symiary geometyeane pol pz sl bono) {Beton waz 2 spit cya W nanachgrnceayeh wiyoalote wart obliceninwych elt cites Bx wyoepavoph w Konaljach 2 Beton (a praylad earlote ray WO apie element i pin’ warvck Eas Ca e4) adrie Cy — wartosci granicane efektow oddzialywas, bedacyeh funkcjg odpowiednich \wlagcivosci geonetrycznych i materialowych ustroju 2.22. Cechy materialowe prayjmowane w projektowaniu owolng whaicivos materiatu konstrukcyjnego (betonu lub stali zbrojeniowej) okresta sig na podstawie wartoSci charakterystyczne) Xz, ktdra jest wyznaczana na podstawie ‘opracowania staystycznego wynik6w badaii dane} cechy, pr2yjlej 2 zalozonym porio- ‘mem prawdopodobierstwa. Zgodnie z Koncepcja praedstawiong w (2.3) obliczeniow wytrzymalosé materia definiuje sig wzorem Xe Xaantt es) "om ie: “an —cogiony matrialony wspétezymik bezpieczedstvs; n ~ wspsleryanik konwersi (7.< 1) stosowany w cela wwzeledninia objtoci i proporej element6wv probnych orsz wolywu ezasu dziafania obcizenia, wilgotosi i temperatury na rozpatrywang cece smateria Wspotczynnik materiatowy ar wyraza wplyw niekorzystnych odchyle powstajaeych 1 wyriku stosonania niepewnych danychiniedoskonalych model obliczeiowych pray stalaniu dan) sechy. Wspétezynniki materialowe jar dla betonu i sali zbrojeniowe} ‘okreslone w PN-02 [NIO] zestawiono w tabicy 2.2. Wartosci wspélczynnikéw materialowych zaleza od obliczeniowe sytuacj abciavet tewalej, prejgcinwe) lub wyjathowsj (paz p. 2.1). W praypadku betonu zx6znicowa- te zostaly ponalto wartosci yy dla koastrukgji Zlbetowych i betonowych (aiezbro- jon.2 ____2 Zasady opine projettowania ‘Wytrzymalosci obliczeaiove okreslone wzorem (2.5), 2 ewentualaym uproszezeniem przy 1)= 1, stosowane sq w obliczeniach stanu granicanego nosnosci element6w i kon- strukeji. Przckroczenie stanu granicznego uiytkowalnosci nie stwarza bezposredniego Zeer dawnt, rem watt! eh emery pee ek = 1. “Tbiea 22. Cayce woplceyanlé mateo yy la ete ital shrojelowsIN2) N10 Paameary Rodzaj normy |” Kombincj obcigies (wg EC 2) | Wepélezymiki mazrialowe Sytuaca obciged (ve PN-02) | pan ae Kombinaja podsawowa 15 Betod 2 ombinacja wyiqkows 13 ‘mace trwala | projciow = honstrukcje zbojone 1s 1 ~ kes nlezbojone ts - PN42 {NIO} = ‘quae wyjatkowa ~honstrukcje zbojone 13 to = kent niezbnojoe 16 — Do ustalenia obliczeniowrch cech goometryeznych przekrojéw elementéw zbudo- wanych z material6w konstrutcyjnych wiywa si podanego nize] wor, wyraiaigcego ‘wplyw imperfekeji Aa na noninalay wymiar geometryezny dom danego element 04 = Gpom + Ae 26 ‘gdzie Aa mote oznaczaé na pezyktad tolerancje wymiarow dane] wielkose. 2.3. Zasady ogéine projektowania konstrukcji z betonu Kaida ieTbetowa konstrokejabudowlana (oiezalenie od rodzaju materiala konsrukey}- nego) powinna byé zaprojektowana i wykonana w taki sposdb, aby w okreslonym czasie uzytkowania spetnione byly krytera je) niezawodnosei. Wymaga sig zatem, aby zapro- jektowana konstrukeja: — preenosia wszystkie zewrgtrane i wewnetrne oddialywania i sily obeiginjce, — spelniata wymagania iytiownika z akeeptowalaym prawdopodobiestwem, — wykazywala odpowiednig wwalosé w okresieuzythowania, prey uwzgledienia ra 4 (ley oznacza tu oméwiong dale rozpigtosé efektywng lementu). ezeli powyzszy warunek nie jest zachowany, to ust) trate sig jak tarezg Plyty stwopéw Zelbetowych, zawiersjqce gqsto rorstawione Zebra (Zwane stropami sxstozcbrowymi) o sztywnym i trvalym wypelnieniu, mogg byé we PN.02 traktowane jako pelne plyty, pod warunkiem Ze grubosé éelberowe plyty z6me} wynosi 30 mi, a stop ma zebra rozdzieleze w rozstavie nie wigkszym niz 40 m. 'W zeinanych belkach o praekroju tcowym, edy Srodnik belk jest monolityezaie poty- ‘czony 2 pélka, przyjmowana do obliczed szerokose wsppracusaca plyty x belkg zaledypo 2, Pasady opine projekionania Tables 2 Wark Kean semetrymne) wybranch element hanseskeyeych Roda pita clektywne) Log | wysokoick proce {ee Phyto racic prostokqla, podparta wa obwodie 0 rorpigiogs lea ela et Piya © race prostokiy, porta na obwarre 0 rarpigio&i lly racajca dvukierunkowo “Tarcza (ita Kiana) rorpigioic lg twysokoisl prekrju opraecreg0 h ‘od wymiar6w przekroju, rozpigosei, redzaju obciadenia oruz od schematu statyeznego i warunkow podparcia Zeodnie 2 wymaganiami PN-02 efektywng szerokosé bey plyty w belkach (eowych ‘w obliezeniach statyeznych mona preyjmowat jako staly na dlugosei jednego praests. Srerokosé tg nalety wyenaczaé nastepujgco (pate £ys. 2.1) — w belkach teowych prry dwustronnym wysigew plyty 6 bat Bebe tthe en — beach eowjch 0 jedaosromnyn wig phyty bag = bat 1 Binin 2.16) cco wynika 2 koniccznosci zapewnienia zolnosi do obrout plastycznego w przckrojach kxytycenych rozpatrywanego ustroju (np. na podporach belek ciaghych). “ZlolnoS przckroju do obrotu zalezy glownie od zasiggu z strelySciskanej prackroju Posrednio duty wplyw ma tu takie stopies zbrojenia, Ograniczenia stosowania tej me- tody polegaja na zdefiniowaniu dolne} wartosci granicznej wspélezyanika redystrybucji _moment6w Bjin- Wedlug PN-02 dla betonu ograniczenie to ma postaé Sin = OA 1,255 aun dre: Ir ~ zasig strefy Scskanej preckroju w stanie granicanym nosnosi po redysirybueji: 07 2.180) = dla sali 6 Sede} ciggliwosci 5>08 2.180) Jeteli warunki te nie moga byé spelnione, redystrybucja momentw jest dopuszezal 1a, 0 ile obliczony (analtycznie lub numerycznie) kat obrotu w przegubie plastycznytm przckroju po redystrybuejispetnia kryteria podane w EN-1992:2004 [N2} “Metody analizy eliniowe) konstrukej Zlbetowych s4 powszechnie wykorzystywane ww obliczeniach komputerowych, Zastosowanie tych metod omGwiono min. w monogra- fiach (13), 21) (28), (70)Wiasciwosci betonu i stali zbrojeniowej 3.4. Beton 3.4.4, Wiadomosci ogéine ‘Beton jest materialem konstrukcyinym 0 wiaiciwosciach ,sztucznego kamienia”, w kis- rym ziarna kruszywa otoczone sq warstewka stwardnialego zaczymu cementowepo. Wiad Z uwodnionymi kryszalami kamicnia cementowego kruszywo tworzy szkielet podstawo. vy struktury betonu, wypetniony toloidalaym roztworem produktow hydratacji cement, {8 takie powictrzem zawartym w porach powstalych w procesie mieszania skladnik6w po ‘dparowaniu i zwigzaniu wody. Pedstawowe informacje dotyezqce struktury betonu mod. ina zaledé min. w pracach (8, (22), [46} Poni) oméwiono wlasciwose: betondw zwykych uwzglednionych w PN-02, ktdrych ‘laSciwoSi zdefiniowano w PN-EN 206-1:2003 [NG] jako betondw 0 gestsci pozorne} w stanie suchym wynoszqcej od 2000 do 2600 kg/m? Norms [N6] zastepuje dotychevasowa PN-88/B-06250 [N12] i dotyczy takie betondw \wysokowartosciowych (BWW) or beton6w lekkich i niektérych betondw specjalaych (ap. bydrotechnicznych. Betony wysokowartoéciowe (BWW) 59 czgsto stosowane w krajach Unii Europej- ‘skiej 1 mozna oczekiwaé ich szeszego upowszechnienia w naszym kraju, dlatego te W niniejsze pracy oméwiono je oddzilnie. Stany napreées' i odksztaket w betonie, Kie towarzysza jego zniszezeniu wskutek ‘2miaédzenia lub rozrywani, sq podstawa do formulowania kryteri6w wytgienia betona i lezq u podstaw definici jego wy:rzymalosci, |W procedurach i podstawowych algorytmach projektowania konstrukeji Zelbetowych najezeSciej wykorzystuje sig wytrzymaloS botont a Sciskanie oraz na rorciaganie 3.1.2. Wytrzymatosé betonu na éciskanie \Wytrzymatosé betonu na Sciskanie jest jogo podstawowa cech decydujaca 0 praydat Sci do zastosowania w konstrukcji Obisza sig ja jako obcigzenie Sciskajce, niszceace Drébke betonu, odniesione do jedwostki powierzchni obcigéane} w jednoosiowym stanie aprezenia. Ustalana doswiadczalnie wytrzymatosé betonu na Siskanie jest funkcjg wiely pe Imetr6w zaleénych od sktadu betont (a wigs rodzaju kruszywa, rodzaju i ilosei cement, wskadnika cementowo-wodnez0 c/w), jak teé od warunkSw Srodowiska. Wplyw ma tu 4. Beton réwnie® spossb obcigienia, a takZe cechy geometryezne clementsw probayeh, czas ob- Cigienia oraz wick betonu. Elementy prone (w postaci Kostek lub eylindréw) baa sig Ww prasie wytrzymaloseiowe) po 28 daiach dojrzewania, przy ezym prébka standardov, [Fst Hoatka ezascienna o bok 150 mm. Waruaki badad podano w normoch [NGI [N37] 7 instruksji ITB ne 194 (6) Altematywoie mona stosowaé probki w ksztalcie stupkow waleowych 0 Stedniey 150 mm i wysokosi hk = 300 mm, Obraz prawidlowego zniszczenia probek sciskanych ww maszynic wyteeymalosciowe) pokazano na rysunkw 3.1 Iyronek 3.1. Obra zisacena w prac wyrymalicowe} pik namo etn: 2) pbk cin Adyci )ptt ethowe Prawidlowe zniszczenie probki kostkowe) przy Sciskaniu nastepuje w wyniku odlupy wania sig fragmentéw Seian bocenych, co prowadzi do powstania symetrycznego ukladu dv ostroslupsw Scigtych. Typowy obraz zniszczenia jest tw rezultatem dziatania nape +2 Scingjgeych na styku poziomych powierzchni probki i uchwytGw maszyny. Powoduje {o, Ze prabka Kostkowa w wakcie obcigienia pracuje w tndjosiowym stanie naprezenia ‘Wytrayinalosé kostkowa betonu jest wyisza niz wytrzymalosé prdbek eylindrycznych co smuklosei h/D = 2. Wedtug Leonhardta [34] wytrzymalosé elementu probnego 0 smu- Klose rowne) 4 jest od kilkunastu do dwudziestu kilku procentnidsza od wytrzymalosei ksthi szescienne} (0 smuiklosci 1), ‘Wyniki badan wytrzymalosci betonu na Sciskanie 2aleéq od predkosei obcigaania pro uudowodnione w badaniach Rischa [55]. Jesli poeGwna¢ Stednie wyniki be, co zo voteeymaloi dora) tn. oksslon w wymik obeigania do znisecrenia x srybko {cig cholo 0.21.0 MPals [N6}, to okate sg, Ze probkobigiane prez kilka godin wykans watrzymalogé 0 ok, 5% mms, 236 pri obeiazane W erase kik di wytrymalosémncjzg nave o Klkanacie proce Na wytzymalosé betonu maj te wplyw ergtolinosé i amplituda obcigenia cy Klicane zmienego w erase, co prey de (gages) ds cae wywolnc efety zmgertniowe, crt znaczny spade wytzymalo ‘Wytrzyalosé belonn na éskanic okeslina na prdbkach podanych doafnemy bciien satgezncrm jet podiawa normowe ocenyjakoscibetonn. Mieke ij cen w PN02 jst wytraymaloé betont na Siskanie fs, okreSlona 7 bad ma fosthach seiciennycho krawedzi 150 mm, gwarantowana pizeeprodacenta Beton Wytrzymaloci gwarantovane) betona w PN-O2 praypsana jst wytrzymadé cha rakterpstyemna holon na Siskanie fy, odbiesons do wynikow badas na prabkac_ 3. Waiciwose betonu isa zbrjeniowe cylindrycznyeh 0 wysokosei h = 30 em i Sedaicy D = 15 em. 1 tak fe Ofte ‘WytrzymaloSé betonu jest zmienng losowa, 2atem do oceny statystycznej wynikow badaii wykoczystuje sig mane pojecie kwantyla rozkladu statystyeznego, przyjmujac {ego wartoS na poziomie S$ procent. W ramach statystyezne} oceny wynikow badania parti probek dokonuje sig estymacji(oszacowania) wartosci sed betomu, zgodnie ze waorem n= BS ta on ‘oraz wariancji(cozrzutu wynik6w), kiSre} miary jest Srednie odchylenie standardowe $ wynik6w badat' w dane} sei oliczane 2 zaletnosei po ia fom)? en adzic fo; ~ wynik pomiara wytrzymatose!i-oj prdbki betonu Obcaz gralicany rorktadu wytrzymalosei betonu w dane} seit prabek preedstaviono na rysunku 3.2a jako wykres ezestosci wynik6w (histogram) okrestony da umownych przedriatow wytrzymalosi na Sciskanie. W analizie statystycone) uzywa sig ewykle rox Kady normalnego Gauss, ktdcego wyktes cxgstofci pokazano na rysunku 3.2b. » Pree procentowy Hiczhy prick 50% 950% s +} Czzsoté (lcabaprdbek) © i j “Ws 20 2 24 36 28 30 2 4 36 Witrzy malt na Sesame IMPs) [faas-Sn Sow Son ‘Wiytrzymalot a Sisko {MP} Rosch 2: okt wy ati ery ine poke: eyo tga ‘nk ans) hry ae nce yeep ” Znajqe parametry rorklada normalnego prawdopadobicfsiwa modna okrestié zdef wany w PN-O2 kwaniyl wytreymatosei betonu na Sciskanie fx regdu p = 0,05 jako Podstawe Klay hetonu. W tym rozumieniu 5 pesbek beronu ze 100 zbadanych maze mice ‘wytrzymalosé na Sciskanie mnicjsza od fx. Warunkowi tema w tozkladzie normalnym edeowiads paras 2vany stays rola 0 warts £ = 1,64, Pasiopoentony ewantyl wytizymalosi betonu, czylt wytrzymaé charakterystycena betont na Sisk nic, okresa sig waorem $e 005 = Sem ~ 1,648 30) 31. Baton Na tej podstawie moina tez wyanacayé wytrzymatosé Srednia dane} seit prbek fon zi ¢ ~ Sedaie odchylenie standadowe opisane wzorem (3.2) W owe) PN-EN-1-206:2003 [N6] wprowadzono w zakresie oveny wytrzymalosci bbetonu pojgce tzw. kryterisw zzodhosci pray Kontoli dane} wlaéciwosci betonu 2 wy- ‘maganiami okreslonymi w odpowiednich przepisach, formulowanymi przy wykorzystaniy ‘metod rachunku prawdopodobiefstwa.Jedng z metod definiowaniatakich kryteri6w jest ‘metoda wnioskowania satystyznego, uwzgledniaigca licmosé probek i pezyety poziom tufaosci osracowania. Zagadnicnie 1» oméwiono szczegdlowo w pracy (8]. Jedeli oce tiana jst wytrzymalosé parti betonu prey ciqakj jego produkcji, licenosé seri probek musi byé nie mniejsza nié 15, a odpowiednie kryteria zgodnosei maja postaé fom > Sek +4480, foi > Sor —4 [MPa] 84) fco0s + 1,645 30) de: 1 ommacza oszacowanie odchylenia standardowego populacji obliczone wstgpnie 2 co ‘jennie 35 kolejych badasi wyknanych w okresie ostatnich tech miesiecy: fos — wytrymalosé ite} probki w serii badat. Wartosé o mode byé zastosowara do okreslenia kryteri6w (3.4) tylko wowezas, ady codchiylenic standardowe s15 wynikéw bedaf seri 15 prdbek, okreslone 2e waoeu (3.2) spetnia warunek 0,00 < sis < 1,370 es) Jeieli warunck ten nie jest spelniony, w kryterium 2godnosei naledy przyjaé now, ‘arto s (nowe oszacowanie 2), obliczong 2 ostatnich 35 pesb. Znacanie prose kryterium wprowadzila omawiana tu PN-02 (NIO}. Pray braku ‘itlejzych danych érednig wytreymalos na Sciskanie mozna wyenaczyé ze wor Son = fox +8 [MPa] 66) 3.43. Wytrzymalosé betonu na rozclaganie ‘Wytraymaloi betonu na rozciaganic defini sig jako maksymalne naprzenierozciags- |e, kt jest w stnie preniesébelon w taniejednoosiowego rozciagania, Bezposredi pomiae wyteaymalociprobok osiowo rozcigganych jest bardzo utrudniony, gy iewie ie muet mimoseody prypadkowe powoduja duiy rozrut wyuikswv. Dato tc prey boadaniach tj cechy betomu wykorystuje sie metody posrednie. Warunki wykonyw takich ads sq przedstawione w PN-EN-206 (NO). Naprostzg i najzgicie) stosows 1 jest metoda Siskania prdDki walcowe) wad tworzace},zwana mods brazyliska (8-33), Badanic moina takie wykonaé zhipae Kose betouow, ‘Wytrzymalosé betonu na rozciggiie fy, okeston ty metoda, obicz sg 76 wz0ru Sean = 7) edie: F ~ maksymalne obcigienie prayloione wadlui worzqcej walea; D it - edpowiednio Stednica i dlugosé probki walcowe2 4. Wiasciwosi betonu i sal brjenione) yank 3, Sp oie eyes Bom emai a ei wk Dopuszcza sig réwnicz badanie wytrzymalosi na rozciaganie 2 pomocg zginania be- ‘tonowych pryzmatyeznych beleczek © wysokosci praekroju popraecznego d i rozpigtosci > 3,54. Badanie to wykonuje sig, obcigiaigc elementy prébne dom silami skupio- nymi preylozonymi w jedne} treciej rozpigtosci lub centrycznie~ jedan sila skupiong, ‘Schemat badania pokazano na rysunku 3.4, Hl [Naprgzenie rozciqgajqce fuss: w tej metodze okresla si, wykorzystjge many 2 wy- \tzymaloici materiskow zwiqzek migdzy naprezeniem a momentem zginajgcym beleczk ‘© zadanym schemacie statycznym i sposobie obciazenia, Prey obcigdeniu dwupanktowym mF Rysunek 34, Foe pomiar wy bon a ‘ingan pare zine belo anne aegis} vu pankowo Ful fan = oe sti sta nsczaca pbs opis eck sag bid — ymin poi poprzecznego beleczki. Z “ms » Naprosseazletnosé migny Seda wyteymalotig bet na ogni a wytzymalocia ma Sskani apsna est wrorem Frets w posta fan = BYP 69) sie Fa. wotymalote charaterystyama ma Siskanie; 3 wspezyaikcebowy 0 wa tose 0; Podobnie jak wytrzymaloéé na Sciskanie, s6wnied wytrzymalosé na rozciqganie ma ‘sw6) odpowiednik wictkosci charakterystyeznej feu okrestonejz defini kwantyla roz- ‘Kkadu statystycznego zmienne} losowe}. Na podstawie PN-02 wytrzymatosé ty okresta 2. Bun 3 ‘5-procentowy kwantyl rorktadu normalnego wytrzymalosc charakterystyezne] Beton ne rozciaganie fos. Obowiqzuje tu zalezn0se Sous = 0. Seam G10) 3.1.4. Pojecie klasy betonu COméwiona wis} wytreymalosé charabterystycona betonu na Seskanic w uci sta ‘Ouiynym snow podstawg do okredlenia Klasy betonn, byes} mierikim jakosci feaonu f oznaczane w PND Titer Bora Hicedq oktesajge wytreymaos® [ae Definijtajost eco odienna od pyc} w PN-EN 206-1 [NG], die symbotem kasy tion jt ea Coa hy ge prwsa aa WOKE! Lo ez prbek ylndrycznych) a GF¥ES fo cate wma wytrzymatosc gwarantowane) fc tanya tesa), Pylon symta BDD jot tam symbole C1a0 Gir INGI i ovnacra 2 belon ma wytrzymalo gwarantowang na Sciskanie(okeslang na estkach)rowna 20 MPa Kzdej umovne} Kase hetona zwyklego w PN-O2 praypisane s4 natepyace Wy- teaynaosc ve virzymalose gwarantowana na Scskanie J, (okeslana na kostkch), — Fptrsymaloé charakteryiyezna na Siskanie fu, 2definiowana w p. 31.3 jako Sprocentowy Kwan rozkladu statystycznego wytrzymalose (okrestana na prb- ach walcowyeh froma fy 8 [NGI — wytraymatodé charallerystyema na roziggunie fx 2efiniowana jako S-procen- towy Kwantylrozkta statystycznego tj wytrzymals, — wytraymatoééredala etonu na roziaganie Opréce podanych wyiej wytreymatosci — uiywanych w obliczeniach stanéw gra icaych waytkowalnosei~ poseceélnym Masom befonu praypisane zostaly w PN Tunic? wymicnione naj wytrzymaloe! oblieeniowe okeslone zgodnie z defncja podang we wzorze ops (25). Wylrymabe obliczenione wykorzytywane do projekiowania Kowstruej z elon w stanach ranicanych noSnosc. WyrSnia sig oe wytrzymalogé obliceniowg belonu na siskanie at ww fot = c42 eu — wytrzymalosé oblicreniowa betonu na rozciqganie Sexe % 1 fat = 04 Wspstezynniki 7. we wzorach (3.11) i (3.12) oznaczaja omowione w oz. 2 (abl. 22) czpiciowe materiatowe wspétezynniki bezpieczedstwa, natomiast wspékezyn- iki aoe i ace wprowadzone w PN-O2, sq wspotezynnikami Konwersjt wynikow badat twytrzymalogel betonu z probek na konsirukeje (690 wspélczynniki korekeyjne), Wspt- czynniki te definiuje sig nastepujaco: cn wspétczynnik uvagledniajacy wplyw obcigéenia dlugotewalego, niekorzystnyefekt posobu przylozeaa obcigienia, a w preypadku slup6w dodatkowo wplyw matyel preckrojéw poprzcznych na obliczeniow wytrzymalosé betonu na Sciskanie,“4 3. Wlaéenosci bet i sta cbrojeniome (cz ~ wapslezynnik uwzgledniajgcy wplyw obcigzenia dlugotrwalego oraz nickorzysiny \wplyw sposobu preylozenia obcigienia na obliczeniowg wytrzymaloS betonu ma 3 Bewn 3s “abla 33. Wytrymaoil hetonn ma rrcqganie [MP] prapicne Msn buon, wy PND roxcigganie aa beces [gis | ozo | w2s | 030 | sr | 04s | os | nss | 200 WartoSi wspélezynnik6w Korekeyjnyeh w normowych sytuacjach obliczeniowych ae pray sciskaniw i rozciaganiu podano w tablicy 3.1 Warm | 16 | 19 | 22 | 26 | 29 | 32 | as | 38 | a Tablica 3.1, Wartoici wspélczynnikiw korekeyjuych cx prey ustalaniu wytrzymalesc obliczenionyeh be- Wymgeatate ipl - toms, wa PRA? came wl ctarakerysyema | it | 13 | us | ta | 20 | 22 | 25 | 27 | 29 fos ‘Sytuacje obliczeniowe Pray Sciskanin Przy rozciggania - = a —— ‘Wytrzymatode ace paowe an=10 a sirens fas | 073 | 087 120 | ass | 17 | 167 | a0 | 193 taney tomate o wyjhonyn (econ ojo) ‘czeni, ktirych zniseceenie pociggngloby ea oa) ‘Wytrzymalois ‘sb Knack spoken = = O85 = atitcrenina fag | 061 | 072 | 0383 | 1.00 122 | 139 | 130 | 161 ‘materiale (eeon ert) lementy éiskane o malym proskroju Cree ip yd NaleZy zauwazyé, Ze w PN-02 usunigto wprowadzane w PN-99 Klasy B70 i BOS. popraccenym A, < 0,08 m?, edy jeden Sane = Bezpostednie poréwnanie wytrzymatosci betondw prowadzi do wniosku, 5e betony tej 2 bakin ships Ib eis jo paskoja |g _ gas AT, samej Klasy w ujeciu PN-O2 [NIO} i PN-99 [N11] majg identyczne wytrzymalosci ob- poner s4 maize m2 0.25 m "est AL 2004 mt? Tezeniowe. Roznice pojawisa sig jednak prey wymiarowaniy koasoukcj, 2 uwagi na Zestawienie Klas betonu wedlug PN-02 i odpowiadajgcych im wytezymalose na Se skanie {rozciqganie podano odpowiedaio w tablicach 3.21 3.3 B60 « Foeate ‘Wiytezymalose etaraktrysyema | 12 | 16 | 20 | 25 | 30 | a5 | a | as | so rele Wyrzynalose naga obliceniowa fe | 80 | 106 | 133 | 162 | 200 | 32 | 267 | 390 | 293 (teton zbojony) Wyireymatose z= obliczeniona fi, | 67 | 89 | 14 | 139 | 167 | 194 | 222 | 250 | 278 (beton bez anon) Wytrzymalosciobliczeniowe podane w tblicach 3.21 3.3 odosza sig do ukladow ob ie w sytuacii wale i sytuacjach przeSciowych, przy wartosciach wspélezymniksw orekeyjnyeh acc = ace = 1,0. W obliczeniowe; sytuacji wyjatkowe) capsciowe wspst- ‘zynniki materialowe bezpieczeistwa 7. maja wartosct muniejsze nia w sytuacjitrwalej (pare tab. 2.2, zatem odpowiednie wytrzymatose obliczeniowe betonu na Sciskanie lub rrciaganie nalezy okreslaé zgodnie 2e woorami (3.11) i G12). rayecie w PN-02 (w wighszosei preypedkow projektowania) wapélczyanika Konwer S31 ce = 1,0 (w PN.99 analogicany wapStezynnik a pryjmowany byl niezaleznie od sytuaji oblicreniowych, jako rway 0,85). Betony wysokowartosciowe (skrdt BWW) 510 betony 0 wytrzymalos charaktery- syeznej wyiszej nid 60 MPa, uzyskiwane pry uiyciu odpowiednio wytreymalych kru- $2yw 2 dodatkicm mikrokrzemionki oraz domieszek w postaci superplastikatordw (20) W PN? te Hasy betondw nie 59 jednak uwaglednione. Zestavienie Klas BWW wraz zich charakterystyha wytzymalosiowa we PN-EN 206-1 [NG], dentycng z peyeta Ws finale} wersji Eurokodu 2 (N2}, podano w ablicy 34. Wytzyinaloscicharakterystyczne [BWW okrestone sq na podstawie badati na probkach fox = Jory Faz na kostkach szeeiennseh for cate Srednia wytreymalesé BWW na rozciaganic podana w tablicy 3.4 ustalona jest na podstawie wytrzymaloset Seda) betonu na Siskanie ze weoru Sem fam = 23000 (14 Se") G3) “ablica 34, Wybrane Kacy etondw wysabowarteicongch (BWW), we PN-EN 2064 [NGI | EN wort (Nz) aa BWW Ty ad ser [ cars | emas [cans [ooo foe [ @ fs fs fs | ts a s | @ |» |» |» iL @ | a | = | = p= Tom afl pas | ae | so ee% 2. Wlsciwobe Beton i sal zrojenionej W clu wyznaczenia wytr7ymaloéci charakterystycznej na rozcigganie BWW (trak- ‘owane} jako S-procentowy kwantyl wytreymatosci) korzysta sig ze wz0ru Fea006 ~ O57 fm ow 3.4.5. Odksztatcalnosé betonu 3.1.5.1. Odksztalcalnosé doraina Pod driataniem obcige dorafnych powstaa w betonie odkstacenia i naprgiena spre- dyseiplastyczne.Istotny wplyw na odksztalenia betonu maj takie jawiska reologir. ne, takie jak skurez i potzanie Sprgéyse odkszalcenia betona moga bye razpatrywane jedynic na kxtkim odeinku funkejio (naprezenie)< (odkszalenie). Prey wyészych naprezeniach zaleznosei o- 54 \yraine niliniowe. W efekcie w betonie w)stgpuja odkstalcenia plasyezne, a po ja odeigdenin~ odksralenia pozastajgee (vale, Kure ui w pierwszym eykiuobciazania 4 odeigtania betonu stanowigoiolo 15% odkszalced calkowitych (11). Pelle histerezy ‘rzy jeduokrotnym obcigzeniniodcigzenia pokazano na rysunku 35, Cykliczne obvi ian i odcigzanie powodje odksztleniapreedtawione na nysunku 3b. W preypadku wielokroinegobeigéania i odcigania probk odksztalcenia pozost legit edi wakuek cargo po pewte lize cy beton doznje ko odksaes a wh Th Onan eye Aman 35. Otten ioe to (14) py pte cei ei -obciqgenia wielokrotaym: ae : “ oe W badaniach doswiadczalnych obserwuje sig wyraény zwigzck migdzy odksztaleal- noscia betonu a jego wytrzymatscia. Typowe zaleznosci naprgienic-odksctalenie dla _probek betonowych w jednoosiowym stanie obcigéenia Sciskajacogo dla betonSw 0 215i- nicowane] wytrzymatosci (r6znjch klas) pokazano na rysunku 3.6, .W praypadku beton6w nidszych klas funkoje o-e majg bardziej plas ksztat, pray ‘czyim maksimum odksztaloes wystepuje na poziomie ok. 2% Su. Beton yunek 36, alae ae w belo eine) wpa (51 3.1.52. Modul sprezystosci betonu Funkeja opisujgca stan odksztacenia prébki betonowe) ai do , podstave okreslenia chwilowego modutu sprezystosci betonu, definiowanego w weit ranicenym waorem bo = jim, 9% = tana, 35) Bem fis Be caaa zie a, — kat nachylenia stycznej do wykresu 0-¢ w punkcie 0 wspotragdayeh 01 i ex Rysunek 37. Detnije wspiceymia ode — Fer zal ply) teat mh soya) ‘Wykres a: Swiadezy 0 zmiennosci wspélczyanika odksztalcalnosci sprezysto-pl styczne} (2wanego modulem sprezystosci betonu) Pray oy = 0 osiaga on wartos maksy- ral (est to t2w, modul poczatkowy lub dynamicany modut sprezystosci). W punkcie wykresu, gdzie napreienie 0, = fox, wspblezynaik sprezystosei Bz maleje do zera Prakiycane znaczenie majg ty opisy wspSlczyonika sprezystosei podluzne} betonu: — wspélezynnik chuilowy E., opisany styczng do krzywej oksztalees w dowolaym, punkcie krzywej ~ wa6e (3.15),___ 3. Wlascvoei bet i stall crojenones — wspétezynnik Sredni Bam, opisany siecana popeowadzong przez pocratek uktady wspéltragdaych (o =0) oraz punkt na krzyivej o wspStragdnych (ax = OAfea). — wspétezynnik poezatkowy Bo, wyaaczony proez. syerna do krzyve one w po- czatku ukladu wspétregdayeh, W literaturze przedaiots podano wiele wzorsw empirycznych na obliczenie moduli sprezystosi betonu w funkeji wytrzymalosci hetonw na Sciskanie. Zgodnie z PN-02 siecany modul sprezystosei Ezy (Sredai) betonu na kruszywie kwarcytowym oblicza sig, biorge pod uwage charakterystyezma wytrzymalosé betonw na éeiskani, ze word om = 11 000( fo + 8) (Mal G.16) |W normie europejskej [2] obowigzuje war podany w funkejiSredniej wytrzymatosei bbetonu na Sciskanie fin, okresone} w MP a=no(S)" tong ny Wartosci Srednich modulbw sprezystosci betonu obliczone ze wzoru (3.16) dla klas be: {tonédw wg PN-02 podano w tablicy 3:5 ‘Tblca 5. Sree wart mada sped! btn, we PAD [NI Klass boon “ cepwon, | BIS | B20 | 2s | a0 | a7 | ns | ws0 | ss | woo Mot seeiysosci | 270 | 290 | 300 | s10 | 320 | 340 | a50 | 360 | 370 ‘betone Ean (GPa Srednie wartosci moduli sprezystosei betondw wysokowartosciowych (BWW) po- ddano w tablicy 3.6 za norma europejska [N2]. Odksztalcalnosé doraéna betondw wo owartosciowych jest jeszeze ciggle przedmiotem hada i analiz naukowych (3), (20) ‘Tables 36, Madly spreisoz BWW, wg EN192:2004 [82] Mot ay bo pi gab OW) sswiost [czars [crs [cans | _comnos Bom (GPa 39.0 ao [a0 440 3.4.5.3, Odksztatconia vologiczne betonu Zjawisko skurcen ‘Skurez. wystepuje w Swiezym betonie przcchowywanym w warunkach suchych, co jest ‘awiazane 2 odparowaniem i wigzaniem wody w masie betonu i zmnicjszeniem jezo objetosei. W warunkach stale} i podwyészonej wilgotnosci nastgpuje proces odwrotny polegaigcy na zwiekszeniu objetosci, zwany pgcznieniem betonu. Praykladowy preebieg ‘odksztalces pod wptywem skurezu i pgeznienia betonts w ezasie, w zalednoéci od wil ‘gotn0Sci stodowiska ~ wg Graffa — pokazano schematycanie na rysunku 3.8, 5. Beso 2 +04] +02] Peanieie ce] Cass [doby] ed ano fe ih Aysuock 38. Zniay ose pick eons pod wpbrwem sarc hy dol i pcan kaye ‘Sena Bae Gea 38) W konstrukejach 2 betonu na skutek odksztaced skurcaowych moga pojawié sig rysy pracbicgsjace wadluzrhrojenia badttez rysy 0 uktadzie nieregularnym. “Oaksztalcenia skurcaowe zaleda od skladu betonu (zawartosci cement w 1 m? masy), ‘wskadnika w/e, klasy betonu, wilgotnosei Srodowiska, a takze wymiaréw zewnetrenyeh element [Na odksztalcenia skurczowe cq, skladaja sig odksztalcenia skurezu poczatkowego (ewanego skurezem autogenicenym) oraz odksztacenia skurczu wiasciwego (spowodo- ‘wanego wysychaniem), Kldry to proces ma charakter reologicany. Odksctatcenia skut- ‘czowe betonu oblicza sig zatem jako sume dwu skladnikow we wzoru calls te) = Cenalt) + Cont, .18) sie: . Eeaa(t) ~ odksztalcenie spowodoware skurczem autogeniczaym, narastajgce w stosunko- ‘wo krstkim czasie po ulozenin betcnu: ¢2ya(t, tx) ~ odksztatenie spowodowane wysy- chaniem betonu, narastajgce w czas od t, do t, w wyniku migracj czasteczek wody praet mase stwardnialego beton. ‘Odksztalcenie skurczowe spowodowane skurezem autogenicanym okresta W26r G19 dete: eae ~ kosicowe odksetalcenie skurezu autogenicznego; Hs(t) ~ funkeja okrestajgea prayrost skurcau autogenicznego. ; ‘Koricowe odksztacenic skurc2u autogenicznego Ecxa,x oblicza sig 26 wzoru Fesaa = 25(for — 10) - 10-6 G20 dzie fox ~ charakterysiycna wytrrymalogé betonu na Sciskanic (MPs). ‘Wartos€ funkcji pomocniczejoblicza sig z zaleznosct ‘Balt -oave 21)0 3. Wlaiiwosei betoms i sal sbroenione) Drugi sktadnik skurezu betonu ~ odksztalcenie spowodowane wysychaniem betonu — oblicza sig ze waoru exdoBaalt ~ Ecadlty ) e2 adrie: 1 — wick betonu w rozwadane) chill; t, — wiek betonu na pocagtku skurcau (w do- bach); feado — Kodcowe odksztalcenie skurczowe od wysychania; Buy(t ~t,) ~ funkeja ‘okresajgea prayrost skurczu od wysychania w czasi. Kocowe odksztatcenie skurc20we ecco jest xaleine od Sredniej wytrzymalosci fom, bbetonu na Sciskanie. Obowiazuje tu zaleznoss cade = Batt [160-+ Bye(90~ fa] 10° 23) ‘Wartosé wapétezynnika Bio okresajgcego postgp skurezu, mozna preyjmowaé 4 dla cement6w wolnotwardniejacych, 5 ~ dla cementsw zwykiych i szybkowiazacych, 8 ~ dia szybkotwardniejacych cement6w wysokiej wytrzymalosci Wastepujgcy we waorre (3.23) wspélezyanik Ar dia clementéw 2 betons pozo- staigych w srodowisku powietrnym 0 wilgomosei 40% < RH < 90%, oblicza sie ma " fan ~155[1- (8) ] 2 ‘Wartoié funkeji aa(t ~t,) natomiast oblicza sig ze wzoru Baslt - te) 25) BRE + size: {= t,— cas trwania skurcau (w dobach; ho ~ miarodajny wymiar prackoju lementy ( silimetach) oa. bo 826) dries ‘Ac — pole przckroju poprzecznego elementu; u ~ obw6d prackroju stykajacy sig 2 po- swietrzem, Dia beton6w na cementach zwykljch i szybkotwardnicjgcych wartogci odksztalced skurem od wysychania mona przyjaé 2 tablicy 3.7, natomiast warose skurcau autoge- nicanego z tblicy 3.8. 0.99 | 0.9 ont | 095 600 [oot [ 001 | 092 [003 [ 00s | os [o.12 | 047 [023 | 035 | 047 | 0.0 31. Beton 4 “Tabca 28 Proyast estake sure aaogenicrngy fet), PEED veo | «| 3 [7 [ [| % | io | 30 a.) | 018 | 029 | ot | 055 | 06s | oas | oss | 098 | 10 Jeteli w obliczeniach skurezu nie jest wymagana duza doktadnosé, to wartosct kort ‘cowe odkszialcef skurezowyth fcy0 moda okreslié tblicy 39. ‘Suz od wysychania a goalie ass rauatetwm | ae Rio] CE MC ce BIS 7 oor B20 0.66 (002 es ‘O64 008 B30 6 008 B37 O51 005 BS O54 0.06 B50 050 008 - BSS 7 00 ot oa 010) Petzanie betonu Ziawisko to zachodzi w warunkach swobody odksatalces elementu prey dlugotrwatym ‘dialania obcigzenia. W efekcie skurcau narasajgplatycane deformacje betonu. Przyro- sty odksztalces wywolanych relzaniem malejg 7 uplywem czasu (prakiyeznie zanikaja po uplywie kilku 1a). Na rysunku 3.9 pokazano schematyczny wykres odksztatcet obcig- one} prdbki betonu w funkcii czasu. Preylozenie obcigienia wywoluje natychmniastowy ww2rost odksrialced (odksztalenie doraéne). Nastepaie prey stale] wartosci obcigrenian wwidoczny jest przyrost odksaalcet spowodowanych pelzaniem (odksztafcenia op6énio- re), Petzanie jest zjawiskiem czeSciowo odwracalnym. Po zdjgciu obcigzenia nastepuje nnatychmiastowe zmniejszenie odksztales, a potem (w dluzszym olsesie) ma mice po- Osteen yuk 39, Semen wyhres fk pena boa ‘Gast© 3. Wlasiwosei bet i tl brojenionej ‘wolna redukeja odksztatoes 0 charakterze opéénionym. Pokazany na rysunku 3:9 wyktes funkejipelzania ma charakter wyraznie nicliniowy. ‘Odkstatcenia petzaniazale#a od wielu czynnikéw, m.in, od klasy betonu,jego skladu i wieku w chwili obcigzenia oraz warunkéw Srodowiskowych (wilgotnose, temperatura). COpisy mechanizméw wywohujqcych pelzanie betonu mozna zaaleZé main. w pracy [54] powisko petzania ma dozy wplyw na rozpatrywane w sani granicznym wiytkowalnosc deformacje elementéw Konstrukcyjnych 2 betonu. Bfektem pelzania jest np. znaczaey ‘worost ugigeia elements w czasie, wywolany spadkiem wartosi module sprezystosct betonw. : ‘Odksctalcenia wywolane pelzaniem betonu pod wplywem naprezet Siskajgeyeh oc, drialajgeych na element w przedziale czasu od to do f, zapisuje sig wore # o27 (t, to) = #(t, fo) En _Bdzic (t, to) ~ wspStezynnik pelvania okreslany w zalednosei od poziomu naprciet Sciskajgeych ce dialajgeych na clement z betom “edeli_w prcekroju naprezenia Seiskajgce spetiajg warunek: 0. < 05 fm(to): wspsteryani pelzania 6, fo) oblicza sig 2 zalednoset AE, fo) = 00, to) lt ~ to) G28) edie: {— wiek betonu w rozwadanej chusli (w dobach); to ~ wiek betonu w chwili praytozenia cbciazenia (w dobach); (00, to) ~ Kodicowy wspélezynnik pelzania (W ezasie od fo {do nieskosiczonosei; 8. (t~ fa) ~ przyrost pelzania obliczony 7 podancgo dale] weors G30, Koricowy wspstezyanik pelzania (co, ta), wystepujacy we wrorze (3.28), ablicza sig 1 zaleanoset #00, to) = BUSom) Blo} Onn 629) Wielkosci wystepuigce w powyészym wzorze zaleza od stedniej wytrzymalosci bet hu na Sciskanie fan [MPa] osiqgniete| po 28 daiach od zabetonowania, miarodajnego wy imiaru przekroju clement fy (pat w26r G.26) oraz wilgotnosei srodowiska RIT [1 Kolejno zapisuje sie: — jedeli fom < 35 MPa _ LeRut/i00 oa nur = 14 4 REO ) ete fon > 35)" /.35.)°* 38.)°") (38 33) Oy + 3» Blto) = az 039 O14 Ye 4. Beton 2 ‘Wepétczynnik A(t ta), wystpuiacy we weorze (3:28), obicza sig z wyrazenia _ {tee _\" ase-») = (5a!) os) gdzic By — wspétczynnik zalezny od wilgotnosci wzglednej powiewrza RH [%} i od fnodjecgo mma prostoj cent hm] Bur = 1,51 + (0012RH)"*) hy +250 < 1500 035) Wartoscifunkeji wspétczynniks f(t ~ tg) okrestajgce) preyrostpelzania w czas, obliczone dla betonsw na cementach zwyklych i szybkowiazacych prey temperaturze 20°C, przedstawiono w tablicy 3.1. “Tablea 110, Wapéleyankpigrot petals po perpen ohcyinia A(t ~ to), we PND RH | he (Ceasobeiginia ¢~ ti) fm | toot TT 3 [7 [14 | 28 | 90 | 180 | 360 | 720 | 1800 | oo 50__[ ais [ 2« | 031 | 038 [ 047 | 03 | 073 [oz [oa | 095 30 [150 | ote | 022 [028 [034 | 042 | 0.58 | 0.68 | 078 | 086 | ons 600 _| 0412 | 0.17 | 022 | 027 | 0.33 | 0.46 | 0:55 | 065 | 0.75 | 086 50__| 0.17 | 028 | 030 | 037 | 04s | 0.2 | 072 | oat | 080 | 095 80 [150 [oats [oat [026 [032 | 040 | 0.55 | 0.65 | 0:75 | ose | ov ‘600 [ot | 0.15 | 0.20 | 025 | 0230 [ 0.2 | 0.51 | ost [ 0.7 | 088 JeSi nie est wymagana duia dokladnos oblicreodksralecs ptzana, to kovicom vartosé wspélezymika pelaia (co, f) w ezase t+ co, zgodnie 2 wzorem (3.29), smotna okresliéz ablicy 3.11. Nieco inaczejnalezy postepowat, gy w praekroju elements dzala znaczne napre- ‘nie Sisajgce 06 > O.45fon(to). Wiedy wysepujacy we waorre (3.27) i oblicony 2 wyrafenia (3.28) wspdlezyanik pit, fo) zatgpue sig wspokezymikiem ult, toi Adzie ky ~ iloraz napreied sciskajgeych ow betonie i Sredniej wytreymalasei beton za Sciskanie w chuiliabcigienia fon(to) Pray uwzglednieniu petzania w zakresie obcigied dlugotrwalych okresta sig tz: efektywny modul sprgzystosei betoau E.<- Pray stalyeh lub nieznacenie zmiennych nnapegzeniach w betonie modul ten cblicza sig ze wor eae TH 9, ) Odksrtalealnosé poprzcezna i termiczna betonu ‘Wspstcayanik odksctatcenia poprzecznego betonu ve (wspétezynnik Poissona) jest wiel- koscig zalezng od wytrzymalosci betonu na Seiskani, jego skladu strukturalnego i wiekw ‘oraz od poziomu naprgzenia, W PN-02 dla element6w Sciskanych zaleca sig przyjmowae ty taeb then.) 636) Boog = 637“4 4 Wlasivoscibetnu éstalizrojeniowe) stalg wartosé tego wspélezyanika ve ~ 0,20. Wartosé wspélezynnika liniowe rozsze- ‘aalnoSei termicznej betonu moda prayjmowaé a, = 0,00001 {1°C}, co jest wilkoscig, raktycanie réwng wsp6tczynnikowi liniowe) rozszerzalnoSc sali zbeojeniowe} ‘Tables 3.11 Kodcowe wopczyall pezania beam (<0, to), me PN wm ‘Wilgomose wagledas ‘ec kis | wewnatz RH = 50% | na zewnaire RH = 80% icbaiede || ae ‘miarodajay wymiae przekrojo ho {mn} aid 10 | oo | 30 | 190 | oo BIS 46 [38 [37 [3a | 30 B20 oo lose |i este |e) Bas 32 | 32 | a1 | a8 | as B30 36 | ao | aa lias | 23 5 Bsr 32 | 26 | 25 | 23 | a Bas 28 | 24 | 23 | a | 19 B30 seattle one ee ss 23 | 20 | 19 16 Bo Arg 1s bis armlessy | mse 26 320 a7 | 30 | 29 24 Bas 34°} 28 | 27 22 B30 a1 | 26 | 25 20 a B37 23 | 23 | 22 18 Bas osu aie | ose tan ne B30 22 | is | is [oa | os ss ages | uses | a B60 ts [ous | ots [ou | ois sis | 43 | 36 | 29 | 28 po | 40 | 33 | 27 | 26 po | 37 | 30 | 25 | 24 wo | 34 | as | 23 | 22 5 gsr | 30 | 2s | 20 | 20 pas | 26 | 22 | us | is eso | 23 | 20 | 16 | us pss far | as | ous | ta ee fatsiea | oom | aan |ease goo) po | 32 | 26 | 2 ms | 29 | ae | 20 po | 27 | 22 | os oh B37 20 | 16 Bas ww | ia B50 we | 13 BSS m | 2 B60 3 | om 3. Beton 3.1.6. Kryteria zniszczenia betonu i wytrzymalosé w stanie uplastycznienia Zaleéno$é odksctalcenie-napegzenie w betonie oméwiona jest w rozdz. 4. (pate p. 4.2.1) NajczgScej formuluje sig tg zaleznoS w jednoosiowym stanie napredenia, co jest Wy- ‘godne przy wymiarowaniu Konstrukeji poddanych zginaniu lub zginanyeh z udzialem sit podhuaych. Jednakie w wielu preypadkach zagadnicnia dotyczace pol napryies i odksztalces prockrojach element6w konstrukeyjnych sq bardziej skomplikowane, jak np. przy Sci- naniu czy przebiciu. Weedy siezbedne jest stosowanie bardzicj ogslnych krytcrigw zisz- czenia, manych pod nazwa hipotez wytrzymalosiowyeh. Jedaym 2 najezgscie} wskorzystywanych kryteriéw do opisu zniszezenia betont jest zmodyfikowana hipoteza Coulomba. Opublikowana picrwotaie w roku 1776, a sto lat tne) (w roku 1882) sformatowana matematyeznie przez Mohra,zostala nastepnie zm0- dyfkowana w zaktesie ograniczenia napreze rozciagajgcych. Na cysunku 3.10 preed: stawiono te zmodyfikowang hipoteze wytrzymatosciow Coulomba-Mohra, okrestajge za ‘pomocg k6t Mobra jednoosiowa wytrzymalosé na Sciskanie J i jednoosiowa wytrzyma- Iona rozcigganie fi ‘yma 310. Zndyfoae keyri micron Conte Mats ‘Matematyczny zapis krylerium zniszezenia dango materialu preedstawia sig naste- uigeo: 6.38) 2380) aire; (¢— kohezja material; kat tacia wewnetrenego w materiale; fy — wytreymalosé na roxcigganic w jednoosiowym stanie napreZes. ‘Analiza pokazanych na rysunku 3.10 kél napreée Mobra prowadzi do weoru cease = G39) 1? W przestrzennym stanie napredenia (3D) analizuje sig zadanietrijosiowe. Wykorzy sujqe pojgeie napredes w kierunku trzech osi gliwnyeh 74, 02, &3, prey zalozenin, ie 01 > og > oy, kryterium zniszezenia wyraza sig w2orem kay — 0: (40a) mah 3.400) zie Ltsing ka ptene Gan, Tsing46 1 Wlasiwoseibetonu {tal sbrojenones [Na rysunku 3.11 powyisze kryterium zniszczenia proedstawiono w plaskim stanic napreienia, w ukladzic osi a, a2. Rysunek praedstwia takze saczeg6luy przypadek plo skiego stanu napreze, gy jedno z naprgiedglownych jest r6wne ze. Jest to klasyezny przypadek wykorrystywany w obliczeniach pretowych Konstrukejt zelbetowyeh, taki jak elk, Sciany, pasma plytowe, w Ktérych naprezenia prostopadle do osi podtuzne| lementsw 59 pornijane Stcogine ppt yee Coulomb Matra oy oR apeeie_/ pki tie nage Weryfikacja doswiadezalna hipotezy zniszezenia pozwolia okreslié stale materialowe la betonu, Ustalono, #e kat tarcia wewngtrznego w betonie mote by przyjety jako réwny 37°, co jest wielkoseig podobnego rrgdu jak okreslona z teori parcia grunt ‘dla materia ziamistych. Podstawiaige y= 37° do waoru (341), ouzymuje sig staly kad. W preypadku betonu zbrojonego zazwyczaj zaktada si, 2 prety stalowe mogy prze nosié wylacznie sily rozciggajace, natomiast beton ~ wylgczne sily Sciskajgce (patre p. 4.1) Zatozenia te oznaceaja, 2e funkeja kryterium zniszezenia da betonu w plaskim Stanie naprezen (rys. 3.11), pezy fe = 0 jest ograniczona polem kwadratu, co pokazano sna rysunku 3.12, o fe Aysunek 32. Kotex ncn gran poke is ‘late zoe W praypadkach ady pole wapreées jest jednorodne (np. w badaniach pri siska +), naprezenia maja staly wartosé w ealym przekroju element, zatem prey zniszezenin ‘ag one rdwne wytrzymalose betonu na sciskanic. W pizekrojach, gdve pole naprezed nie jest jednorodne (np. w belkach), naprezenia ale od odksztalces' | nie osiggaig stale} wartoSci na wysokosei prackroju. W fazie zniszezenia belek pry zeinanin naprezenia w stcfc Siskane} moga bye w czesci strely Sciskane} rozpatrywane jako stale. Alleratywnie jest modliwe przyjgcie stale} wartosei ‘naprezed na wysokosei calejstefy Siskane). Pirwsze podejsic stanowi podstawy me- 3.1 Beton ” {ody og6lnej analizy preekrojow 2ginanych, natomiast podejécie drugie podstavg metody uproszczone} ‘Zgodnie 2. tcorig plastycznosci mozna zdefiniowaé sta wartosé wytrzymalosci beto- say Sane player bac pewneg rz wy, oie isanc ios. stayin : Wytrzymatosé betonu prey zniszezeniu vf. defninje sig jako wytrzymalogé beton w fazie uplastycznienia, pdvie wsptczynnik v jest nazywany wspétezynnikiem efektyw nofei betonu na Sciskanic ang. effectivity ratio), Poziom wartosi v jest miata platycz ‘sei betonu i zaledy od rozpatrywanego zagadnienia. Gdyby beton potraktowat jako cialo doskonale sztywne, wspék:zynnik v byiby réwny 1,0 W zastosowaniach tcoril plastyeznosci mona wyznaczyé dokladng wartosé nosno- Si elementu. W tym celu niczbedha jest analiza 2definiowanego wyze) wspélezynnika cfektywnosci v. Analiza taka zostah przeprowadzona przez Nielsena w odniesieniu do wybranych zagadnies Zlbetu, np. scinania w belkach, a takee eniscozenia krtkich wspor, nikow [48]. Zardwno w PN-02, jak i w Eurokodzie 2 (N2] w wigkszosei preypadkow Drojektowania wspékezynnik efektywmosci betonu pray Siskaniu wyznacza sige wor Seu zie fx preyimuje sig w MPa. Wartosev 26 wo.) jest ciesan w normach 2 sien zapasem bezpi W astosowaniach specjalnych, np. w opisanyim w p. 12.2 modelu zastreatowo: -ciggnowym (ang. Sirut and Tie), uiywa sig nieco inne} deiniji wartosei v, okresla- ‘ej tam jako bezpieczna. W plaskim stanie napreied! kryterium zniszezenia ograniczone polem kwadatu (ops 3.12) przechodsi w praypadek pokazany na rysunku 3.14 Rysanek 3.14 Keim izes raison pole kad - wp Konepi wyeymalit Beton py ayes vf4 4. Wlacinodc betona i stl br 3.2, Stal zbrojeniowa 3.24. WiaSciwosci stali Zadaniem stali zbrojeniowe jest werocnienic betonu. W koastrukcjach betonowych stosuje sig zbrojenie w postaci witkich pretow, drut6w lub siatck stalowych, ktérych _slévuym zadanicm jest prenoszenie napreze ozciggajgcych. Stl zrojeniowa wmiesz- 2a sig nowniet w nadmiernie obcigzonych Sciskanych strefach element6w, w strefach naprgzed scinajgcyeh, a takie tam, gizic moina oczekiwaé macraeych napreict od skurcau i temperatury. W konstukcjach sprezonych zbrojenie w postaci strun, cig- fies Lub kabli sprgzajaeych ma na celu wprowadzenie wstepaych naprezed Sciskajaeych w betonic. Opréce stali Konstrukeyjoej umieszczanc) w betonic 2e wagledéw wytrzymatoscio- _wyeh,stosuje sig stal montazowa, kre zadaniem jest zespalanie pretw zbrojenia W nie~ codksztatcalny szkiclet zbrojeniowy. Stale preeznaczone do zbrojenia konstrukcjiz betonu sq 2rGénicowane pod wazledem skladu chemicznego, technologii produkeji oraz wlasciwosci mechanicenych, Dobe sali 2brajeniowych w krajach Uni Europeskiejprowadzi sig 2godnie 2 norma EN 10080 INI5]. W Polsce w tym zakresie obowiqzuja normy N17}, [NIB], a w preygotowaniy Jest pePN-H-93220 [N19] (stan na rok 2005). Do zbrojenia konsrukjizbetonu stosuje sig podane nie) rodzae stali: — duty lb prety waleowane na goraco bez dodatkowe} obrobkicepin}, — druty ub prety walcowane 2 dodatkowa obrébka plastyceng na 2imno, — wyroby stopowe z dodatkam uszlachetniajacymi W procesie produeji do sali zbrojeniowych dodaje sig pierwiasthi polepsrajace cecky sali, takie jak: wegiel C, mangan Mn, krzcm Si, mied# Cu, niket Ni, chrom Ce 'W ladowych lodciach dodge sg: fsforP,sarke S, a takée wanad V i molibden Mo. Podstawowa miara decydajaca 0 wytrzymalosci,ciagliwosci i spjalnosci stalizbro- Jeniowej jest wartoSé parametru oznaczanego symbolem Cz (ten. rownowaznika ‘wesle) Mn Cr+Mo+V | Ni+Cn 6 3 15 W PN-02 prryetozaleinadé Cy, < 0.50%. Jel powyiszy warunk ne jst sptrio- ny, sta nalezy wwazaé za trudno spajalng (moze by spajana wylgcanie w warunkach vwarstatowyc. ‘wiekszenie zawartosei wegla np. do 0.90% w stalach speeiajacych wplywa na kil kalcotne zwigkszene ich wytezymalosei w poréwaanin do sali niskoweglowych (nigh: ict. W efekcie uzyskuje sig warost kruchosei sali i zimieszenie je wyduzet gra nicanyeh, a take spadek odpornosci na amgceeni i korozi¢ napreieniwa. Cechy wytrzymalosciowe sali wyznacza sig, poddajqe rozciqganin probki wycigte bezpostednio z pretdw stalowych, Moina w ten sposab okresie granicg spreéystosi i phstyconosei, modal speiystosi oraz zwigzek migzy napreizaiami a odkstsce- nami, Wykresy zaleinoge o-¢ dla sali zbrojeniowe) o wyradne) (izycne) granicy plastyeznosci pokazano na rysunku 3.15, dla tlio umowne} ranicy plastyeznose — na sunk 3.150, ct 6.43) 3.2. Stal abvojniowa ” Da bi je 02% = Ryrene 345. Schemnjerae alco oe dl sll ajo: 2) sl x wyedeg gry pyennoi, ‘wok weyuryeal x urowng rng plaster \Wedlug PN-02 sal wyraéne erancy plsiyeznosc charakteryzujanastgpujce 22- kresy odksalet (projekt nermy [N19] wprowadza inne oznaczenia): — granica spreiytose fy = tranicaplasyeznosci fy, = wytraymalosé na rozcgpanie fu Jako umowna granicg plastycznosei prayjmuje sig taki pociom naprge, KtSry po osawia w stl uwale odksualenia owne 0.2% (4 wo odkszlceniapozostajgce po ‘odeigenin pr). Umowng aranicaplstycznseiodanacraa sie praede wszystkie stale pracznaczone do konsrukeji sprezonych Stal stosowang do zhrojenia konstrukjiZelhetonych wg PN-02 [N10] charakteryzna rastpuigee whseivosei wytrzymaloscowe: : — charakterystyema wytrzymaloséna rozciaganie fu, okreslanasatytycznie w Wy- nik badaf na zeywanie probek stl tego samego gatunku i Seednicy pret, — charakterystyezna granica platyeamosel fy, wyznaczana salysyezaie na podst- wie bada prbek pret jako wartoségwarantowana, — obliezeniowa granica plastyeznsei sali fg okeslona ze wroru Sua = oay die 7, ~ cxgsciowy wspsitezynnik bezpicczesstwa dla sali (tabl 2.2) orojenie w koastrukejach Zelbetowych powinna cechowaé dobra spajalnose, ezyli motliwosé Iyczenia poszczepslaych wyrobsw ze stali metodg spawania lub zgrzewania Prety stalowe mozna spajac doczolowo, z nakladkami jednostronnie lub dwustronnic, fa zaklad. Oceng spajalnose stali preeprowadea sig na podstawie badan wytrzymalo- siawyeh poze, Zasay hezenin peti zboeniowych metod spn oméviono wrozds. | 3.2.2. Klasy stali zbrojeniowe] ‘Stal zwykla produkowana w Folsce (stan na koniee 2004 roku) praeznaczona do zhrojenia Konstrukeji elbetowych klasyfikowana jest w pigiu klasach wyttzymalosci, Poszczegsl ym Klasom przypisano gatunki stali, zakresy spajalnosei, przedzialy produkowanychSrednic oraz odpowiodnie wlasciwosci wytrzymalosciowe: charakterystyezna i oblicze niowa.granice plasiycanosei i wytrzymaloss charakterystyezna na rozciaganie. Zgodne 2 N02 zestawienie klas stali zbrojeniowych podano w t “Tattca 112, Charakerysph sali stsowanc) do rae kot Stbtowych, we PN? (NI mx Nesta] _ Grea panel ‘Wry sy ‘Srednica ‘charakterystyeena satmiy | ‘luge, [chrktryscma |eticceionn| “an ompne val ¢ foun) Sux (Pal ya (MPal ve MPa} no | S086 zo 0 300 | sasxe | ss:40 as | Mae 240, 210 ”~ Sas mm 209 | 6s 268 son | ay rol sca 3s 310 80 acav | 6ra8 acos 3 30 ssaav Prety zbrojeniowe 2 stl weglowych klas A-0 i A-s gladkie i wymagajgzakorizei hhakowych w cele polepszenia warunkow prayezepmosei w strefie zakotwienia. Prety 2¢ Stal nskostopowych klas AI, A-IILi A-IIN sq zebrowane, a wige adznaczala sie dlr presezepnoscig do betonu. Zwykle stosuje sig je bez zakoficzet hakowych, Aby ulatwic rozpoznawanie poszezegélaych gatunkdw stali Zebrowanych, réinicuje sig kad eberek. Prety ze stl klasy A-II sq 2ebrowane spirale (ys. 3.16a ib), a Klasy AIL — w jodethe (os. 3.1601 0), W ostatnich latch do zbrojenia Konstrukeji Zelbetowych coraz powszechnie) jest Polsce stosowana, ujednolicona pod wzgledem sktadu chemicmego oraz wlasciwosct ‘mechanicznych i geometrycznych, niskoweplowa Zebrowana sal gatunku RB 500 (tudno spajalna) i gatunku RB SOOW (spajalna) Stale te sq produkowane metodg konsolowanego cchodzenia i mala aprobatgtechniczng ITB. Rune 316. Schomary wicbrowania wytamch sli sovangh w Pic: 2 at 18G2,W) gat SSD, 2) et GS) pa RB S00W 3.23. Odksztalcalnosé stalizbrojeniowych Odkstataino8 sali zbrojeniowejopisywana jest w wyniku badania wyduienia probek ret6w poddanych dziatanis maksymalnejsily (zrywajace)). Definiyje sig charaktery- stycenq wartosé wyluieniagranicznego eqs, wyenaczona satystycznie 2 badaf na prob- ach sta. WartoSé wydluienia granicznego éxe pojedyncze} probki zbrojenia wyraza sig stosunkiem przyrostu wyjiciowe) dlugose prob (odpowiadsjarego wytrzymatosei chharakterysycznej na rozciaganie fs) do wyjfciowej dlugosei pomiarowe} ‘Wydluzalnosé polskich sali zbrojeniowych jest macena i wynosi preyktadowo: sali sgatunku 18G2 17%, sali gatunku 34GS 12,5%, sali gatunku 25625 13%. ‘Waing ceca sal 2rojeniowej jest ciglivosé, defniowana jako ilorazcharaktery styconej wytrzymaiosistalinarozeigzanie i granicyplatyeznosc (feu/ fy). Wartose te wymacza sig tatystyznie 1 badafina prébkach stl. Stale Klas od AO do A-IIL was sig za wysokocigglive, jedeli spelniajg warunki cub > 5% oraz (Jt/ yt) > 108 Gas) [Natomas stale klasy A-IIIN sa Sredniociaglive, jel: ean > 2.5% oraz (ful fy) > 1,05 6.46) Opedcz oméwvione} wy2e] odksztalcalnosci dorafnej stl abrojeniowa wykazuje r6w niez odksmalcenia 0 charakterze opsnionym. Gay prety 2brojena nie majg mozliwosei ‘odksztaleana sig pod wplywem dlugotrwalych obciaied, wéwczas nastepuje spadek na Drees, czyli dochiodai do relaksacii sali. Efekt ten odgrywa dug role w konstrukcjach sprezonyeh, gdyz prowadri do znacznego spadku sily spreiaigce] w ciggnach, Dlate- fo fe w eh Romalcjach proces reat brojenia spezajcero musi bye scise ontrolowany. Prayjnuje sig, Ze modul sprezystosci sta, (w temperaturze od ~30 do 200°C) ‘wynosi 200000 MPa, a wspétezynnik odksztalcenia popreecznego 1, (Viczba Poisso- 1a) 0,3, Wspotezynnik liniowe) rozszerzalnosci termicznej stali aes przyjmuje sig jako Gyny 0,00001 [1/*C], a gestose stat 7850 ky/n’ 3.2.4. Zalecenia przy doborze gatunku stali do zbrojenia betonu Jako zbrojenic noéne w konstrukcjach Zelbetowych mogg byé uiywane prety ze st Klas Al, AIL 1 AIIIN, Jezeli pole preekroju zbrojenia wymiarye sig 2 uwagi2 3. Wlaivoieibetonu i sali dbrojeniowe) stan granicany zarysowania (np. w Scianach zbiornik6w na ciecze) oraz gly koastrukeje pracuja w Srodowisku agresywnym, stosowaé naledy stale Klasy A-II gatunku 18G2 lub ‘ed Klasy ALT gatunk6w SGSX i SOSY. Zgodaic 2 instrukejg ITB (68) konsirukeje naruzone na obciggenia dynamicene wie lokroinie zmienne zaleca sig zbroiépretami ze sali klas A-II lub Ack; dopusecza sig take uwiywanie stali klasy A-IL, jakkolwick w pracy (27] nie zaleca sig takich rozwiqza. “Zorojenie niomajace charakteru konstukeyjnego (stezemiona, prety montazowe w bel- kach i rozdrielcze w plytach) naleiy wykonywaé ze stali A-O gatunku Si0S, a uchwyty ‘montadowe w elementach prefabrykowanych — wylgcznie2e stall AI gatunku SUSY (6. “Minimalne Klasy betonu dostosowane do néznych preypadkéw zbrojenia Konstukeji ‘betonowych podano w tablicy 3.13. ‘Charakterystyke geometryezng pil prkroj6w pretGw zbrojeniowych zestawiono dla pourzeb obliczed konstrukcyjnyeh w tablicach Zi Z2 (Zatgeznil).. ‘Tblca 313 Miaimalne Mary hetoms, wy PN-02 ‘Roda Konark “Misimalaa Kasabetooo ‘Konstrcje betonowe (bez drojenia) BIS Konstrukge itbctowe brojenie Klas AO ATL pis ‘brojnie Klay ASTIN B20 ‘Konsrateje ielbciowe pline oben a ‘wilobrotnie tmicaay 3.3. Wspétpraca zbrojenia z betonem 3.3. Prayezepnosé betonu do zbrojenia Beton i zbrojenie w konstrukejach Zelbetowych na powierachni styku musta byé wza- Jjemmie zespolone, aby konstrukeja zbrojona mogta bezpiecznie proenosié naprezenia od ‘bcigéed. Nalezycie wykonana otuina betonowa stanowi ponadio ochronna batiere, 22- bezpieczajac stal praed korozja, a takie pred oddzialywaniem wysokich temperatut Wespétpraca betonu i sali zbrojeniowe jest modliwa dzigki natgpujacym czyanikom: — jednakowe) (lub bardzo zblizone) rozszerzalnose termiczne sal i betont, — przyezepnose, powodujace) zachowanie réwnosei odksztalced stalic, i betonu eg na owierzchni styku, 2godnie x warunkiem €, = € Weptpraca staliz betonem jest modliwa przy zapewnieniu prawidlowego nasycenia clement stag zhrojeniowa. Oznacza to, ze musza byé zachowane zasady forsiawu pretOw \ przekroju elementu, a takie spelniony warunck minimalnego stopaia zbrojena, zl ilorazu pola prackroju zbrojenia A, i pola przckroju betona A, (spos6s wyznaczania, ‘minimalnego stopnia zbrojenia Prin omGwiono w dalszych rozdzialach ksizki) ean Prayczepnosé betonu do stalinaleZy rozumiet jako ops stawiany a powierzchni ‘styku obu materialow silom wyrywajgeym pret zbrojeniowy z betonu, Mozna wymieni¢ nastepujace czynniki wplywajgce na zjawisko preyezepnose 23, Wpéipraca sbrojenia ¢ betonem 3 — larcie sta 0 beton spowodowane efektem koacentrycznego skurczu betonu, W wy niku czego beton zaciska sig wok6l zbrojenia, = docisk walhviny preta do betony, wywolany strukturalag nieréwnomiemoscig po- wietacini cbrojenia (w pretach gladkich majq charakter mikroskopowy, W pretach ‘ebrowanych ~ pezyezepaosé powickszajq nierSwnosci makroskopowe). —adhezja (prayciqganie migdzyezqsteczkowe) obu materakiw, — ehemiezne 2wigzanie sig sta i betonu, Sily preyezepnosci na styku sta i betonu zaledg od wielu czynnik6w, w tym od Klasy ‘etonw i wlasciwosci mieszanki betonowej (losei cementu, wskaénika ¢/w i sposcbu zaggszezania).Istotny wplyw ma tu tz kszialt preckroju poprzecznego peta (najwigkse przyezepnoscia odaczaja sig prety 0 przeksoja kolistym). Prety okraele Zebeowane, ap. produkowane w Polsce ze staliklas A-Ili AIL, maj preyczepnose okolo 50% wigktz riz prety ze salt gladkich klas AO i ALL Rozklad naprezen preyezepnosei stali do betonu wadlu? peta nie jest r6wnomiemy. ‘Zagadnienic to ma istotny wplyw przy okseSlaniv dlugosci zakotwienia prelsw zbeojenia ww konstrukejach Zelbetowych 3.3.2. Dlugosé zakotwionia pretéw zbrojeniowych Rozklad naprezet na dlugosci koricowego odcinka fy preta zabetonowanezo w Blok ‘betonowym pokazano na rysunku 3.17. Sila wyrywajgca F powodyje wystapienie napre- ‘ef rozciggajacyeh o, w przckroju preta 0 polu powierzchni A, oraz naprgzea stycznych przyezepnosci 7. Rozklad tych naprezed jest nieliniowy. Napredenia normalne w pry- Cie zbrojenia zanikaja w odleglosei umownej{y; ich najwigksza wartosé obliczeniowa 'w rozpatrywanym prackroju elements «= fya ysumeh 317 Napoli sakotwiaia pach opin _Z warunksw braegowych wynika, Ze aa poczatku i na kofcu rozPatrywane) dupe Sei zakotwienia ly naprezenia prayczepnosci sj rGwne zeru. Usredniona wartosé th napegier jest niwna prayezepnosci obliczeniow) fz betonu do zbrojenia Z rownania rGwnowagi zewngtrznej sity F i wypadkowych naprcier ottzymuje sig P= Acfya = Wala G48)st 4. Wateivatcs boon état ehojeniowe) W preypadku pretGw o kolistym proekroju poprzecanym i Srednicy $ ti A= ora wand Po prackstalceniu s6wnania (248) otrzymuje si Sua ote G49) Jak widac, dlugos cakotwienia J, prgia zbrojeniowego zwigksza sig ze warostem wytezymalose stl i Srednicy preta, maleje natomiast przy wigks2ej przyezepnosc. ‘Obliezeniowe naprezenia preyczepnose fy w przypadku prctow sladkich okresta sig f= 20360 a 630) 2a w preypadku pretsw debrowanych x zaleznosei Soa NEES G51) |W powyzszych weorac 7 jest wspéltezynnikiem bezpieczeistwa r6wnym 1.5. W Uablicy 3.14 podano wartosci prayczepnosi obliezeniowe) fis dla wybranych las betonéw ~ oddzielnie da pret6w gladkich i Zebrowanych (przy sednicy < 32 mm). Podane wartosci fur dotyeza Srednic pretiw zbrojenia, Lire maja zapewnione tw. dobre warunki prayezepnosci “Talica 3.14. Obiceniows prncaspmo fos [MPa] sbrojeia do beloau w warunkich wan jako re PNA Klas betoms pis | B20 | w25 | B30 | B37 | B45 | B50 | 5s | noo Geanica | P89 | os | 10 12 ]as] ra fas | a6 | a7 prayczepnoict |_#tae | fou imeray | ey | 16 | 20 | 23 | 27 | 0 | a4 | a7 | 40 | 4 ‘Waroi w ui bleoen ve wane (0) (31) me waplcymiion bec Z bbadais doswiadczalaych [59] wynika, Ze w elementach zginanych poddanyeh na prezeniom Sciskajgeym a4, prostopadiym do rozpatrywanych pr@tow zbrojenta, moilive jest zwigkszenie pezyezepnosci obliczeniowe} fu, ustalone) ze wzorsw (3.50) 1 G51) Ib z tablicy 3.14, do wartosei ff, okreslone} z warunku 1 Dpto. Sia= Sia NAS 652) Schematy sytuacji obliczeniowych, ktére adasra sig do dobeych warunksw przyezep ‘osc, pokszano na rysunkw 3.18, ‘Dobre warunki preyezepnosci zachowane sq wOwezas, edy w stelie zakotwienia podluzne prety zbrojeniowe sq nachylone pod duzym katem (od 45 do 90°) (rs. 3.184). 0 ulatwia ich nalezyte otulenie mieszanks betonowg na calym obwodzie. Jes prety 33, Wepslpraca abrojenia zbetoners 55 » natn a i A 4] 2 a - / pe yank 3:1 tht presheva png ng PAD: 9) ml dobre w catym prackroj, €), d) warunki dobee w cxgici zakreskowaecj " > tulozone 54 poziome (lub nachylone pod katem a < 45°), warunki preyezepnosei uznaje sig za dobre, ady spelnione sq nastepujgce wymagania: — grubosé clementu w kierunku betonowania nie jest wigksza ni2 250 mm (ys. 3.18b), — prubosé clementu w kierunku betonowania jest zawarta w granicach 250 < hi < << 600 mum, a prety poziome umieszezone sa w dolnej potowie element (rys.3.18c), — srubos clement w kierunku betonowania jest wigksza ni 600 mm, a prety poziome ‘umieszczone sq w odlegloSi co najmniej 300 mn od gérnej powierzchni (cys. 3.184), Jezeli oméwione wyie) warunki nie sq spelnione, naledy zxedukowaé wyttzymalose Jaa okseslong ze w2or6w (3.50) lub (3.51) lub prayjetaztablicy 3.14, prey wykorzystaniu \wspotezynnika redukcyjnego r6wnego 0,7. Obliczeniows dtugosé zakotwienia prota w betonie Ing, w zaleénosei od oméwione) wyzej podstawowej dlugosci zakotwienia I, usta sig 2 warunku 53) dete ‘1g ~ wspsterynnik uwzgledniajacy efektywnos’ zakotwienia; Agreq — wymagane ob liczeniowe pole prackroju zbrojenia; A. proe ~ zastosowane pole przekroju zbrojenia lain ~ miimalna dhugosé zakecwienia ‘Wartose wspétczynnika a, we wzorze (3.53) preyjmuyje sig — dla pretow prostych (bez hak) a = 1,0, — dla zagietyeh prew rozciaganych, jezli w strefic haka kotwigcego (lub pet) zbe0- jenie w kierunku prostopadiym do plaszczyany zagigcia otulone jest warstwa betonu _zrubosci co najmniej 39, a = 0,7 Minimalna dlugosé zakotwienia lmin prota zaleZy of sytuacji obliczeniowe} ele- ‘mentu. Odpowiodnie warunki wyznaczania tej wielkosi, podane oddzilnie dla pretow rozciaganych i Seiskanych, zestawiono w tablicy 3.15, Rodzaje zakoticzed pretsw w betonie (prety z hakami, pele kotwigce) oraz spos6b Ustalenia dlugosci zakotwieniatych pretsw pokszano na rysunku 3.19. Haki lub petle kouwigce maja za zadanie praeciwstawiane sig przemieszczeniom (poslizgom) zbrojeni6 3. Wlascinosei beta sali crojenione) “Talia 3.15, Mineman digo matic Lunn Br roy wg PRA odes) prt ‘Minimae dtgodezakoewinia & won (0a) 0,3 Roviggane max 100 Seiskane (hliczeaiowo niezbedne) » f D 4 }&_} + ° 4 8 £, “ toy A Rywunck 319. Raksje zalodcacl prt zheojeia w hei, wg PN: 6) pret oa) hak play, © peti d) hk rst Haki potokragle i pele otwigce wykonue sig w preach ze sta gladkich Klas A.O 4 Ad, aki prose w prtach 2 stl Klas AI, li AIIIN. Zasady Kontuowaniatych hakow prasdstawiono w roa. 13. W celu naleiytego zakotwieni, prety zbrojenione koficzace sig w pragSlenaledy przedtuzaé pozaprockréj element, w kidrym sq one obiczeniowopotrcbne, na dlugosé He mniera nit lg. Zrojenie prgstowe doprowadzone do podpory naledy prediuiaé ora joj hrawedé 0 odcink nie hdtszy ni (ys. 320): — 2/Slea ~ przy podparciu bezposredim clement, = tha prey podparcia posed element a : 34. Nezawodnosé | trnetose hans elbetowych Ea ciel ne praeprowadza sie szczeélowyeh obliczet tow elementach zginanych (przy leg [> 12) dlugoSé odcinka ay (przedtudenie pora krawedd podpory pretsw 0 Seanicy 9) modna przyjmowaé nastepajqeo: — w clementach niewymagaigcych obliczenia zbrojenia ma site poprzeceny (patre rordz.6.) a, =56 — w elementach wymagajacych zbrojenia na sity poprzccena jezell 2 pragsla do pod: ory doprowadzono co najmniej 13 lceby pretiw 156 — w elementach jak wy2ej, jeelt do podpory doprowadzono co najmniej 2/3 liezby ‘pretow wymaganych w praesle 4p = 108 3.4, Niezawodnosé i trwalosé konstrukeji Zelbetowych 3.4.1. Wymagania ogélne w zakresie nlezawodnosei Konstrukcje z betonv powinny byé tak zaproekiowane, aby w praewidywanym erase ich wiytkowania, w zadanych warunkach Srodowiskowyeh, 2 naleytym prawdopodo stwem spelnaly alozone wymagania niczawodnosi, wyikajgee 2 nos, saezno- {ci i uiythowalnosi,bex ryzyka ponoszonianadmicrych, nieprewidzianych hese onserwacji czy remontow. Szezegslowe zasady i wymagania W zakresieniezawodnosct konstrukei badowlanyeh oméwiono w Eurokodzie 0 EN 1990-2003 [NT] ‘Wymaga si, aby konstrukje spelnala warunkiniezawodnosc w zalozonym okresic ssiythowania. Wedlug (62] okzes ten wynosi 50 lat dla zwyklych obiekt6w budowlanych 1100 lat dla Konswukejiinzynierskch | mostw. Zalozouy poziom niezawornosei Konsvukeji musi by osigniety w wyniku odpo- ‘iedniego je zapoektowania. W tym celu projktant poviien — pravwidzie zastosowanie betonv odpowiednie| Kas i jakosi, — spelnié wymaganiaobliczeniowe zwiqzane ze stanem graniczaym nosnesi | wiyte kowalnose (ograniczenie napreze, szerokosc ys, pzemieszc2e8), jak rwniré wy ‘magania doyezgce geubosi otulny betonows pet6w zhrojeniow yh, Aby uznaf Konstuce 2a niezawodng, aalezy takie zapewnié je) pretrwane prey ‘wystapienin obciaies wyjaowych, takich jak pata, eksploze lub aware, wynikajace 2 blpdow projekiowych, wykonavezyeh lub eksploatacyjnych. W wyniku takicy za reef moi loc destrukcji jedynic fragment konstukcji, lece budowla jako eaksé ie powinna zostaé miseczona. W cel zapownienia niezawodnosci Konstrukej aa clin {ywaniao charakterze wyjatkowym,naleZy spelié wymaganiaKonstrukcyjne omowione w road. 13.(p. 13.6) 7. niczawonnoscig konstukeji wigie sig akie jj trwalS w przewidywanym okresie wiythowani. Trvalosé Konstukejt2nleéy od warunkow Srwiska i Klasy ekspor ye bickty {Nb}, Srodowisko pracy Konstrukeji definiyje sig jako zesp5t oddzialywaa ze swngtanyeh (chemicenych i fizycznych), majgeych wplyw na 2achowanic si Konsrukcji \wezasie[N7]-Rozaina sig dea podstawowe rodzae oddialywaa srodowiska na beton — oddratywaniao charakerzebezposedaim, np. tugowanie kladaik cement be- ton lub zobojgnienic hetonu w otic zbrojena (proces karbonayzac). Deena eae ee THEE pee ee o es cee atin a ee ee == . rome [ee ee ee zaberpiecza si¢ przed korozja (chemiczng lub fizyczna), co wymaga przyjgcia odpowied- ‘Kasy One ~~ ‘Klas rae woes a eee aoe ee war yacmemciees ae eee a a ae ee ee a ea = ren ee eee Beta Sr a a = ‘Zalecana ‘XSI |narazenic na dzialanic soli zawar- a = oo one = ee ee ° eo om sen |" en easieemoscns 7 ° "A =e ————a = - Gad a paves) ‘XS3_— | strefy plywdw, rozbryrgéw i acro- | elementy budowli morskich = a ss wierajeych nye element me alowyet = wszystkie Srodowiske 2 wyiat xo [em preypadkiw wystgpovania| ton wow budyakiw o bur] ys ameadania todensiania,Scieana | dao niki) wilgotnosi powitra ‘5. Agresywne oddalywanie zamrazanla/roumraianiaz lub bez érodkw odladzajacych XE! umiatowanie nasyeonc wodg bez|pionowe powierzhnic beionowe srodku adage mrzione na desecz i zamarzanie XF2_|umiarkowanie ausyeone wodq 22] plonowe powierzchaie betonowe ta rest emiczne} oda lade Konstrukst open maazone na] 20 as etn abojyeh tb zavi- pamarean dzstanie Soko of talus inne clement tale adeapesch 1 pewitra ows bard She _ | iy pking — spd 2: Korugja wy wolana Karbonatyacia XF5 [snc maycone wo bee Sr |posiome powiewchaie tetonowe ET [che ab sae mokre Fon wewngre buyin” © wt edadajcseh saratone na dese i tamarani skiejwilgoconscipowictrea beon sale zanurzony w weaie | 620 RE [makes sparayeznie suche powierzcnie betons narazone wa lgotvaly kontakt 2 wod, raze) fundamenty toa wenngtra budynksw o ume wane lub woke wilotnoei RCE umiaenana wilgoinose pos XF4 | silsic nasyeone wody 2 frodkami |jezdni digi mostw marazone na oladzajacymi lub wod, merska | vitanie Seah odladeaneych powierzchnie betonowe narszne| bezposrednio na diatnie serz0-| ‘awry Seok odladasigce | B37 srety roehryzgu w budowach mor skichnarazonye na zamarzanic powcr eh an ety zene ott red _ ___|otry pki eh - ___feesezem ve acces © Ares chemicrna “NGI iiaie woe Fas ovine nw talons wa RAT [odovtaochoncan malo apr] ern exes woe grea omatt ody aleniakitase| | 830 ee mente 830 apeyeh XC By iiepochodzacymi x wody morshiej XDI powiershnie naraione na dzialanie chlo 2 powietr _ ply parking — pi By D2 [moire sporadyernie suche Taseny sey narazone na dialaie wody praemyslowe) zawierajge| chek XA2 | Soowisko chemicene Seno gruniy matwalac | wods graotowa sgresywne zgodnie 2 PN-EN 206-1 NOL Bas XA3_|Srodowisho chemicene sae are gronty naturale | woda grantowa sywne 2godaie 2 PEN 206-1 iN}©, 3. WlaSeiwosl etn | sta sbrojenone ‘Czynniki powodujgce korozje Konstrukeji 2 betonu mogy micé charakter fizyezny, ‘chemiczny lub fizykochemicay. Zawarta w strukturze betonu cieez porowa moze np. reagowaé chemicznic z otoczeniem, a nastepaie produkty korozji (sole) 2e stref 22- ‘wnetrmych moga byé w wyniku procesSw fizyeznych (Ayfuzyjnie) prenoszone w gta betonu, ,zarazajqc” korazja wigksze fragmenty elementu Konstrukcyjnego. Dlatego tez ‘w cela preeciwdziatania korozjinaleZy projekiowaé betony wystarezajqco szczelne, co zapewnia minimaina Klasa betonu, okseslona w tablicy 3.16 pray kaidej 2 Klas ekspo- ye. Wigce| informacji dotyeracych trwaloSi Konsirukcji betonowych moina znaledé w pracy (62). 3.4.2. Wymagania w zakresie zapewnienia trwalosci ‘Wymagania podane w PN-02 w zakresie jakosci betou preyjto 2a PN-EN 206-1 (NGI, ustnawiajge w skadzie mieszanki betonowej maksymala wartodé wskaénla w/e ora tminimalng zawarlosé cement (kg] (ab. 3.17) “Talia 3.17. Zalecenla detyengee Jas bela 2e wage aa Ror mp PN Prayezyma koro ‘lnk 2 wody ae morse} x0 | xc1] xc2] xcs] xca| xpi [x2] xs] xst | xs2] xs3 ‘Minimalna Klasa tetons | BI | B20 | 620 | 25 | 330 | 37 | 37 | was [B37 | Bas | Bas Klasa ekaponseji ete re [bak] tartonatyzaca ‘esr | — fogs | ao] o30 ass] a5 |ans| oo] as as Minimalna zawartodé | | >69 | 230 | 290 | 300 | 300 | 300 | 320 | 300 | 320 | 340 coe [Nominalna grubosc ouliny betonowe) pretsw (rozumiana jako odleglos powierzch- ti zhrojenia od najblizse} powierzchni betonu) musi spelniaé warunki normowe. Przy ustalaniu tego wymiaru bierze sig pod uwage strzemiona i zbrojenie roztzieleze lub mootazowe (takée z uwzglednieniem odchyiki wymiarowe)). Zasade ustalaia grubosci cotuliny w preekroju elementu Zelbetowego zilustrowano na rysunkw 3.21 Ryvunek 321. Zsa area grt ony soja w pak elk tito} 34, Nicawodnoke 4 trwalosé host élbetomych st Nominalng grubosé otuliny betonowej oblicza sig 2e wor C= Cmin te edie: min ~ minimalne otulenie ustalane 2 uwagi na warunki praekazania sit przyezemo G11 ochrong praed korozjg zbrojenia; Ac ~ odchytka wymiarowa otuiny ustalana ze wzgled6w wykonawezych, Pray wyznaczaniu minimalne} wartosciotulenia cq, musza byé spelnione podane nize kryteria (decyduje najwigksza wartoS€ Cyn). 1 tak: 1) 2 uwagi na Stedniog preta Cin > 0 ess) 2) 2 uwagi na maksymalng Srednice grubego kruszywa dy > 32 mm w betonie nin > 4 +5 {om 250) 3) zuwagi na wymagania zwigzane 2 uwaloseig w danej klase ekspozycjiSrodowiska (vartoset cin Drzyjmnue sig tab 3.18) Zapisy PN-O2 zezwalaja na redukejy wartosei ein © 5 mm, jezeli w projekcie _zatosowano beton 0 wytrzymalosci o dwie klasy wydsze nié zalecana w tablicy 3.17 (nie dotyezy to otliny w klasc érodowiska XCI). “ables 3.18 Miniolae gruba taenia pn 20 wah ma har, we PN-O2 Przycayna Korot Klasa ekspozysi chlo 2 wo wg tblicy 316 [bak a ne CRG fc [RD x [as |i Je H arbonatyzaca orks visi] SH ao fas] 2 [asp © -gruboss |_™94 es slo} x» fs] =» a com mn ae 7 Minimalne grubosci otuliny nalezy zwigkszyé co najmniej 0 5 mm w elemenach «© porowatej lub nierdwne} poseierzchni zewnete7ne (np, w betonie 0 wycksponowaaym kruszywie). Jezeli Beton ma byé ukladany bezpostednio na gruncie, t0 grubosé ottiny _brojenia fundamentu posrinna wynosié co najmniej 75 mm. Natomiast w fundamestach na warstwie podoza betonowego otulina nie powinna byé maicjsza nz 40 mn, Prey okreslaniu nominalne} grubosci otuliny betonowe) ce wzotu (3.54) wymaga sig uwzplednienia odehyki wymiarowej Ac, ktre) wielkosé powinna bye Poziomu wykonawstwa i Konteol jakosei ma budawie [37]. Oceniajge Konstujpjltnt powinnpzymowa’ rales wari ene si mas ceymi zaleceniami: — w elementach monolityeznych wykoaywanych na buulowie 5mm < Ac < 10 mm asnbeso i sali sbrojeniowe) |w elementach prefabrykowanyeh 0mm < Ac < 5mm 58) na odpornosé ogniowa, okresta sig wedlug ‘nidzilnyeh proepis6w, main, postanowies EN-1992-1-2 [N3] dotyczacej projektowania Konstrukcji z betonu ze wagledu na poz Elementy zginane 441, Zalozenia obliczeniowe Blementy zginane s4 to ustroje pretowe, plytowe lub tarczowe poddane giéwnie od- Aeiatywaniom momentéw zginajgeych, co okresla rozklad naprgZefi w ich przckrojach i decyduje © sposobie zniszezenia. W pracy statyczne) element6w zginanyeh duzy udziat ‘majg te sily popczecene. Typowyrn elementami zginanymi sq belki,rygle ram i plyty jedno- i dwukierunkowo zbrojone. Przyktady ustrojéw zginanych pokazano na rysun ku 4.1. Zasady ideaizacji tych ustijw zostaly oméwione w road. 2 a » ) dy VY Q— Wy Ryminek 4. Pky wow eimamce 2) bel tows, 8) propia odukionkowo, <) rama, 4 pa biegowa schoo W niniejszym cozdriale oméwiono algorytmy i procedury obliczeniowe dotyezace projektowania Zelbetowych elementsw zginanych oraz sprawdzania ich nosnosci gra nicznej. Oddziatywani sit poprzecanych na pretowe konstrukcle Zelbetowe oméwiono wrozde. 6 Zachowanie sig 2ginanego clomentu zbrojonego, poddanego dzialaniu naprezet| nor malaych pochodzacych od zginana, zalezy od poziomu abcigienia i stopnia zbrojenia betki. W ujgein Klasycznym wyrdinia sig trzy fazy pracy prackroj6w zginanych. Sq to:a 4. Element eginane = faza 1 — wystepujgca w yeh prcekrojach elements, w Ktérych moment 2ginajacy nie jest abyt duty, a odksztalesnia i naprgzenia rociggajgce w betoie nie osiggaia Jeszcze wartosci wywolujgeych rysy prostopadte do osi pode) elemento, — fan TI wyatqpuges po praskroczenin wartofci momenta edpowiadajqccgo zary- sowaniu; w stefie rozeigganejelementu pojawiajg sig rysy prstopade betonro7- ciggany w preckroj przez ry3g nie pracuje, — fara II oanaczagca fag ziszcrenia przckroje ielbctowego, ‘Gharakterysiyke prackrojéw Zelbetowego clementu zginanego w wymienionych fazach pokazano na rysunku 4.2 A 2a n i 7h k 4+ Fa oo I= te ot) + =a % reat im Feat Fall ek 42 Stace ray sit pk prance dent ee Mechanizm ziszezenia clementu wywoluny dzialaniem momentu zginajgceg0 (bez ludziatu sit poprascenych) obserwowany jest na stosunkowo malym obszarze elements ‘elbetowego i moze byé dwojakiej natury. Swefa zniszczenia jest ts rodzajem preegubu plastyeznego w belce lub lini zalomu w plycie elbetowe), Wyebznia sig dwa mechanizay ‘uiszczenia clementOw Zelbetowych w wyniku zginania: — mechanizm pierwszego rodzaju ~ polegajacy na osiggnigciu nofnos (lub granicz rych odiszialces) hrojenia rozciqganego, czyli wystapicniu w zbrojeniu napreiet ‘wnych granicy plastyeznosci stali, bez jednoczesnego wyezerpania nosnosc strefy Sciskanej betonu, — mechanizan deugiego rodzaju — pojawisiacy sig wskutck wyczerpania nosnosei strefy Sciskane} betonu (lub osiaznigeiu przez beton granicanych odksatalced), c2yli ‘wystapienia w betonie napreéed réwnych wytezymalosei na éeiskanie, ber r6wno- czesnego osiagnigcia granicy plastycznosci zbrojenia rozciaganez0. Zaisoczenie jak w drugim preypadku moze wystapic w silnie zbrojonych elementach yeh, jednakie stan taki, Zgodnie 2 przepisami projektowania, jest niedopuszezal ny (clement tak skonsiruowany jest .przezbrojony”). Wynika to 2 fakta, ix nosnose ‘brojenia rozciaganego nie jest t w pelut wykorzystana, a peaebieg ziszczenia mote ‘mig charakter kruchy (nickiedy nastepuje nawet bez wyraznie zauwazalaych rys piono- wych). W przypadku ustrojéw zginanyeh taki mechanizm zniszezenia eliminuje sig dzigkt owe 6 4, Zabotenia ble ‘obliczeniowemu ograniczeniu wysokoSi stely éciskane) w analizowanych praskrojach celement6w. Wykres naprgiesi w betonie na wysokoéci stely Seiskane) w III fazie zniszezenia (pate ys. 42) jest kezywoliniowy. co wynika z oméwionych wezesnie| nieliniowych ‘wlagciwosci betonu, Praekroje odks2talcone w stele zniszezenia 84 w r7eczywislosci _Aeplanowane, jednakie do celéw obliczeniowych moiliwe jest pominigcie tepo faktu { zalozenie prackrojow plaskich 'Na etapiec projektowaria wykorzystuje sig zalozenia wyniksjgce 2 zachowania sig ‘elbetowego clementy zgitanego w fazi Il (2 uproszezeniem polegajacym na przyjeciu liniowego wykresu naprgiat w siete Sciskane))~ jest to podstawa Klasyczne} metody oblicze, znane} pod nazwa metody napreied liniowych. W Polsce metoda jest obecnie stosowana przy projektowaniu zginanych element6w Zelbetowych w ustrjich mostowych [NS]. W przypadku omawianych tu elementGw Zelbetowych stosowanych w budownietwie ‘og6Inym metoda naprezeé Finiowyeh jest w PN-O2 alecana do obliczes przckroj6w w stanie granicznym uzythowalnosi (przy Kontrol ys i ugie®), Zalodenia wynikajgce 2 zachowania sig praekroju w fazie II ( uproszczenicm pole- ‘zsieym na zamianie w stefie sciskane} wykresu krzywoliniowego naprezed na wykres Daraboliczno-prostokatny) stanowig natomiast podstawe metod wymniarowania i analizy noSoosei wprowadzanych do kolejaych edyejipolskich norm, poczawszy od 1956 Element zginany mozna wznaé za Zelbetowy, gdy sq spelnione okrestone nizej warun i dotyezace minimalnezo przekroju zbrojenia podtuinego oraz minimalnego zbrojenia ‘zuwagi na zarysowanie (por. p. 9.1.6). Zgodnie z PN-02 [N10] w elementach zginanych © prackrojach prostokatnych lub teowych (« polka w strefie Sskane)) pole praskroju minimalnego zbrojenia rozciaganego naleiy wyzmaczaé ne wzordw: foam, ao layg ay Tot om Aoi min = 0001364 (4.10) Astin tie b= sedi rood trey rociggangjw elemencie: dl wysokottuiytecanaprckru; ‘om ~ Sedna wyreymabst betonn na rzcigane (para ab. 33); yu ~ charaktry srycena pranicaplastyennai sta Wysokodwiytecang dpraskojuw elemencie zginanym okeia sig jako rut oink Ineracego najbariySeistany punktprekron z najbardze orcigganjn hb naj) SGiskanyny pretem zrojenia podainego na zinanie (3. 4.2) d=hoa a Ldzie a, — olllelos Srocka cigakosci abojenia rozcigganego od najblisze] keawgde przekroju,liczona po prose} prostopadte} do tej krawedz. Do wymiarowania zbrojenia i sprawdzania nosnosci zginanych elementéw Zelbeto. yeh w stanie granicznyr noses (w II fazie pracy elementu) w PN-02 zaleca sie stosowaé model odksztaleniowy, z uwzglednieniem nieliniowych zwiqzkéw migdzy od ksztalceniami a naprgzenism w strefie éciskane}. W modelu tym obowiqzuja nastepujgee zaloienia: 1. Prawo plaskich prackroj6w zgodne z asid Bernoulliezo oznac7ajgca, 2 odkszalce: nia widkien pezekroju w obcigionym elemencie sq proporcjonalae do ich adleglosci od osi obojetne& 4. Blementy sinane 2. RownoS odkszalced sti zbrojeniowej¢, i odksataees otaczajgcego betonU Ees ma styku obu materialiw, c7yli £5 = cy 3. Brak wyirzymalosc hetonu na rozciqganie fu, x uwagi na zarysowanie przekrojéu, 4. Obliczeniowy zwignek oc w betonie Sciskanym, pozwalajgey okresié rozklady na- Drgzet a. w strefieScskanej betonu oraz ich wypadkow ‘5. Obliczeniowy zwigaek o-c w stali zbrojeniowe} 'W og6Inym praypadku clementu Zelbetowe go poddanego zginaniu granicang nosnosé pezekroju normalnego ustala sig odpowiednio do zakresu pracy element, wykorzystujge hastepujqce zalednose — téwnania réwnowagi moment6w i sit podtudnych w preekrojach normalnych, 2 u wzglednicniem wypadkowych napreief w strefie Sciskane} hetonu oraz. wypadko- \wych napreze w zhrojeniu podiuznym elements, — réwnania okreslajce awigeki migd2y naprezeniami a odksctaleeniami w betonic i stali zheojeniowej na podstawie whseiwosei materialowych i idealizowanych Funkeji obliczeniowyeh, — réwnania opisujce rozktad odksztalced betonu i stali zbrojeniowe) na wysokosei przekroju normalnego elementu na podstawie hipotezy plaskich prackrojéw, zgodnic 2 zasadq rownosei odksztaloes| w zhrojeni i otaczajgeym betonie Do analizy preekrojéw Zelbetowych w elementach zginanych (akze poddanych dzia- Janiu sit podluéaych) zgodnie z PN-02 maina stosowaé dwie metody: — metode oglng, oparty na modelu odksztaleniowym przekrojuelementy zginanego, — metodg uproszezona, 2 zastosowaniem ziloies upraszczajgeych obliceenia, |W metodzie uprosaczone} stan odksztalceti w_preckroju jest pomijany, a wykres napreiedt w strefie Sskane} prayjmuje sig o Ksztalcie prostokataym i rede} Swne) foi. W metodzie op6lne} podstaw analizy jest stan odksztaleefpraskroju, Zaloze- hia do analizy przekroju Zelbetowezo metodami opéng i uproszczong prasdstawiono ra rysunku 4:3, ysnek 42, Zaaenia | ommczenis owrine w atalie prckojiny relay metod: 3) opting oss Obie metody rt sig migdzy sobq takie sposobem okreslenia wypadkowe) na redet F w steefie Siskane} preekroju, co wynika ze zréénicowanego kszalty bryly apes Sciskajacych. Srezegélowe zalozenia metody ogélne) w odniesieniu do beto- nw zwyklej wytrzymalosc (klas BIS-B60 we PN-02) podano wp. 42.1, natomiast zalozenia metody uproszczonej w p. 42.2. 4.2. Anatizaprstrojbu w elenentachielbctowych :beoninw awykvch a 4.2. Analiza przekrojéw w elementach Zelbetowych z betonow ‘zwyklych 4.2: Metoda ogélna Podstawa metody og6inej w analizie prckrojéw zginanych (lake z wdziatem sit podtui- yeh) s4 zasady wynikajgce 2 funkcyjne}zaleznosei migdzy odksztalceniami a napreze- tami w betonie strefy siskane} praetroju. Normowy wykres paraboliczno-prostokatay taleinoSci a-= dia betonu Siskanego podany zostal na rysunku 4.4a, natomiast wykres {aleimosci migdzy naprezeniami a odkitaleeniami w stalizbrojeniowe) na rysunku 4.4b, ‘Zaodnie z PN-02 zaleznosc te obowizeuja w przypadku element6w wykonanych z beto- ‘nw Konstrukcyjnych klas od B1S do B60, Podstawy obliczei metoda opéing przckrojéw ‘zginanych wykonanych z betondw klss wyZszych aiz BOO (betonsw wysokowartoscio: ‘wych BWW) oméwiono w p. 4.4.1 Wyftesidealizowany Rymunck A. Zwigk oe niiwane w tae ote) any mono prackojow ilbtowycs 2) we {ome Sestanyan 8) w sl rojo) (rat zp posi) Pokazana na rysunkw 4.44 zlodora funkcja o,-€¢ okrestona w PN-02 dla betondw ‘zwyklej wytrzymaloset ma posta (43a) pry 6206 00 = fea pry 2Mle < ec <3,5ika 6 = fos (436) pute fos ~ obliczeniowa wytrzymaks betonu na siskanie(patrzp. 3.1.4). Obliczeniowy wyktes 0,-, dla sul zbrojeniowej (ys. 4.46) mozna stosowa w dw woriantach: 2 poziom plka gg iz potka 6m nachylon, “Zgodnie 2 zapsami zavartymi w PN-O2 warosé graniceng éxy odksctalce stl _rojeniowe pray uplastycanieniu (ry. 4.4b) oblicza sig ze weoru Lua a)« 4. Blemenyeginane ‘edzie: E, ~ modu sprezystosci sali zbrojeniowe}, pryjmowany niczaleénie od klasy sali jako réway 200000 MPa; fya ~ obliczeniowa granica plastycanosei stall zbrojeniowej (patra p32). ‘Zgodnie 2 podanymi wyiej zaloieniami stan graniczny nosnosci prockroju w cle- ‘mencie zginanym (2 ewentualaym udzislem sit podluinych) zos.anie osiagnigty, gy spelniony bedzie pezynajmniej jeden x ponizszych warunkéw: — oxiksztalcenia e, w zbrojeniu rozciqganym osiggng wartoss graniczng — 10.0%, — eadksztalcenia cw skrajaym wloknie Sciskanym betonu osiqgng warts’ +3,5%a, — odkszatcenia c« we widknie betona poloioaym w odleglsei (3/7)h od krawedzi bardzie eiskanejpreekrojuosiggna wart +2, Oidksztacenia widkien w praekrojach zginanych (na podstawie prayjete) zasady pls- skich prackroj6w) sa proporcjonalne do odlegloscitych widkien od osi obojetne},zigzck ‘bliczeniowy o-e pozwala zatem okresié Ksztat wykresu naprgéea w strefc éiskane} betenu zginanego elementu Zelbetowego. Odksztalcenia widkien betomu w siefic Si- skanej s4 jednoczesnic zaleéne od wydluienia (skr6cenia) widkien zbrojenia.Z. uwagi na stan odksztalcenia Kstaht wykresu napreief w streficScskanej betomu w stanie gra- ricanym nognosei mote byé minicowany. W zwigzkn z tym rownied bry naprezct Sistajqcych i je] wypadkowa F. beda opisane ebznymi w2orami |W metodzic og6tnej mamy zatem do czynienia z kombinacja moddiwych do wystapie- sia standw odksatalees rozpatrywanych preckroj6w, wynikajacych z odmicnayeh ksztal- {6w wykreséw naprezet éiskajgeych w betonie ize 2x6znicowanych warosci naprezet w sali zrojeniowe), dpowiadajacych danemu zakresowi odksztalces. Kombinace sa- néw odksztalces, wystepujgce w przekroju elementu iclbciowego irozpatrywane wedi zalciesi metody og6lnej pokazano na rysunku 4.5 0 m3. Ryrnck 45. Stay cksziked w pracro ily rngtrywane w mete op 3) w cnet rosrja wpa apezin waza, 8) w pac ne wary rnciqami, ©) ay pak ek owaomecne Seka, 8) cay po pt Secmitne Fan W celu usystematyzowania rozwigzai na podstawie podanych wei kryteri6w zacho- wasia sig zginanego przckroju Zelbetowego, Konieezne jest rozpatrzeni tych zakres6w ‘disztalees. Ich Klasyfkacig podano w tablcy 4.1 [38]. Odksztaleenia zbrojeniarozciggancgo £21 W zakresach odksataceniowych 1a, 1b i2 wskazuja, 2e naprezenia w zbrojeniu A, W stanie granicznym noSnosci osigeaja ob- liczeniowra granicg plastycznosei fy. Oznacza to, Ze mniszczenie prockroju nastepuje ‘w wyniku uplastyeznioniazbrojenia rozcigganego (westhig oméwionego wezesnic) me- 42. Anal procrojon w eementich ielbtonych x eto Deki ® {eben hres elas w ene ang ahs agape eaten tr anale peekroir meted opie 81 Zates Caksacia Gl kil = = aaa Gymbod | w abrojenin Axx | w betonie Seiskanym in ea = 100 ee <20 Drone An et ea=to | 20e0<35 a 2 | 100 Send ey | ee= SB | wobiczntach zine 3 meng < est

Sim Oznacza, Ze przer6j elementu zpinanego pr ccuje w zakresie odksztaces 3, a jego miszczenie nasepuje wedhg opisanego wyZe) “Tables 42. Pretaaly wilecgy aso sey chan) €— 2/d w akresach ahaa a, 1 12 wehniee webicentech mele ginny wate oon Pray Wicbowe wld} wysohne ely shang ¢ = 4 scaled _ 0 <6 < 0,67 © — 0.167 < € < 0289 : saxo [saat | = ‘at AA [sat AMIN fim | 025920787 | 023930769 ‘025920607 | 02590605 Gin = 0787 | Ein = 0,709 Sion = 0.625, 42 Analisa prckrojdw w elementach flbetowyeh x betondw zwtdh TL ‘mechanizmu drugiego rodzaju. Zakres ten w elementach zginanych wymaga zaprojekto- wania dodatkowego zbrojenia w strefic Siskane} (wystepuje tu tz. preypadek prackroja podwéjnie zbrojonego). 'W kaidymn 2 wymienionych zakreséw odksztalces dowolny prackréj element 72 ranego pozostje w réwnowadze pod dzialaniem zewnetraego moment zginajacego -Mgq oraz révmowaiacych sit wewngirzych w betonie i stali zbojeniowe}. Praykladowa charakterystyke 2akresu odksziatced La w prackroju Zelbetowym o ksztalie dowolaym, ze zhtojeniem w strefie ozciqganej Agy i Seskanej Aya, pokazano na rysunku 47, — jebeli esa ® taal oa 3 i fa= iz ¥ 2 g ap | s| ~ aes shee xT ae gen] fr ae alk ge) i * aft ¥ a 2 A 3 Te = a SIs > r > H a pls nine ay BI" a I | e Bs Bar 8. £ : 2 « 4.3. Algoryimy oblicce elemensiw & Betoniw ewyktyct n “Tbtica 4S Wepstezymihl do obiae meds oping saan prackrojé prstobatay 0) Parametry obliczcniowe Zakses ‘Wepsleaynni ‘Oastacenia [a iE spolay al oases we Pe | ow | Betonie ee [wa cn “+ Seekanie | + rozeiqganie 002 | 099 [000 | 020) 106 004 | 0990 | 004 | 03 106 008 | 0.986 | 0008 | oz to 95 | oor | 0983 | oor 10¢ 0.06 | 0017 | 0979 | oor 106 07 | 0.023 | ote | ooz 106 008 106 009 106 ees 010 106 ou 106 on 106 03 ioe oa 106 ous 106 016 106 Graica akress ai 1b | 04167 10s 205 woe Zabses 1b os au 020 ot Gras rakzesu tb12 Zakses 2 037 038 0394.3, Algoryy obliccelemensin ¢ beoniw swybych 2 eon) gel “Tabla Se _ pn geet Paanayarion Panay amie Zakres “Wepsitcrynniki Oadksztatcenia [%e} a ‘wares —|- rel okies + Soames | wm a whetonie |W stl en | e=F] oe [oc | x | sbetoni, & LS |e [sista | + Tozsasanic ‘oat | 032 | 0829 | 0275 | 3,50 ‘Wanoéci granicme 1 9769 | 9.622 | 0,680 | 0.423 3.50, 10s | 0.42 | 0,340 | 0.825 | 0.281 3.50, ia stalit kiasy AT 043 J onus [asa | ase | a0, Tales 3 dasa us | 077 [oa [ose] oa | aso] 1088 oat | 0.356 | 0817 | 0291 | 3.50 AAIN, AHL ATT, AL | 0.78 | 0631 | 0675 | 0426} 3.50 09 bas | ee [oats | nase | 330 046 | 0,372 | 0809 | 0301 | 3:50 Wartoéci granicme | 9.787 | 0637 | 673 | oe | 3.50 095 047 | 0380 | oa0s | 0306 | 3.50 aa stl Kasy A-0 0.48 | 0.388 | 0,800 | 0,311 3,50, - 0,79 | 0,640 | 0671 | 0.429 3.50 0.93, a> [tar one [aan | 30 ape ccal| castles masons | ‘30 | oan [tame | oxo | 330 oat |oase | om ous | a3 | as | at {oan | toes | esos | 30 fell coe ||aes|| neem te zatees2aa sai | ose | oszt {ort [asso | 430 eiliceeliecs!| (nena vesystchtis, | 033 [osm [ome | oa | 30 as [aon | oat fase | 30 os oar [ars | ss | 330 esd coal faauel evel tas 3s fas [on fase | 330 Pe eel eae aa ose | ss | ore [ass | 330 ie eel eel ace sr [owt | one [asst | 330 aa coe eal ose | as | ors [ease | San Resear aa 035 [ams | ozs [asm | 330 pee eae dao | tase | ozs | ase | 330 oar aa || 32 bot | ass | om [ase | 30 Saat eal aaa i as | ose | ore [oar | 30 Be ede , ‘Wartosci graniczne 0,609 | 0,463 30 | vii erwiee | goxs | osns| oro | om | aso | 210 sass | 3 : Oe? | a8 [asi] ome asm | aso) a ga) o4s1| 330 | airs 3s | drat fase] 30 | ter ' rd tiny AN 0.65 0730] oass| 330 ss Zaks 3 a ta ati | eant|| sr te Omsfasss| 30 | tan hihi oss Jatt | sa Waotigmicoe Tony Tos : : Osan foam | 330 dla sta ktasy Att | 667 | 0540 | 0.722 | 0.390 - ” 0,576 | 0,476 3.50 oa [ose fom [osm | 330 i esa arr las ates sansa | 067 [958] am [oom [330 [a ses fam | 330 weauninmt | Og [oss [ors] eae | aso | ter tsa tim | 30 == ~ pf _ = a 0,560 | 0.480 3 anol pies alco eel ae oss | ast | 330 dla stali klasy ATE 027) 028 0,550 | 0.481 3.50 om poser | om fox] 30] a ae on | 037s | 0705 | 0405 | 350 Le 0548 | Oat tise fase | 30 dim fase | om [aves | 30 Zales 3 au sats | O72 | O58] 070 |o4on | 3.30 sat fase | 30 AMUN ATEAM | 74 | g399 | oor | oss | 350 pe foes) a avs | eaor | oa fas | 330 oss fos] 3.0 0.76 | 9.615 | 0,684 | az1 3,50 sr =.4.3, Algorymyoblice element = beondw eusktych a » 4. Blemeny zane (db fea — Auta = 0 2p Msa— we) 6foa (4.280) i Msa~(0)dAni Soa =0 (4.280) Algorytm wymiarowania zrojenia dotyezy w tym preypadku przekoju prostokaine- 0 0 zaloionych wymiarach b xh, zginnego momentem o wartosi obliczeniowe) Msg (zy zatozone) klasie betona i sal 2rojeniowe. 'W pierwszzj kolejnosci usta sig nominalng grabosé oun betonowe) (pate p. 3.4), w celu obiczenia wysokosiuzyteczn} d projektowanego przckroju. Do dalszych obi ‘ced zaleca sig wykorzystywas tabicg 4.5.7. prackszalconego warunkt (4.28a)oblicza sig wartosé wspélezynnika tablicoweg0 11 i poréwnuje go 2 wartseig ganiczna jim preyjta x tablicy 45 na granicy zakresdw odksztalces 21 3 (dla zalozone klsy sali Zhroeniowej). Zatem M, ae 046 (429) Toab Jeteli 6 < Him, to projeKtowany przekr6j elementu zginanego spelnia warunki stana ‘ranicenego w zakresach 1a, Ib lub 2 i maze byé obliczany jako pojedynczo zbrojony. W preeciwaym razie zichodzi koniecan0s¢ obliczania przckroju jako podwéjnie 2brojo- nego. 'W przypatiku pierwszym, sdy przekr6j moe byé pojedyncz0 zhrojony ztablicy 4.5 ‘odczytuje sig (z doktadnosciainterpolacjiliniowej) wspSlczynnikiw lub ¢, Poe prackroja ‘zbrojenia rozcigganego A,y moina obliczyé na dwa sposoby, preeksztacajge r6wnania Gwnowagi (4.27) lub (4.286). Obowigzaja tu wary: Sea Msa Aa swdblt tub Ay = Mt Tut Cth Jest spetniony jest warunek 1 > juin {0 pray wymiarowaniy zbrojenia prackroju 2g- nanego bedzic wymagane dorbrojenie stefy Sciskane). Schemat obliczeaiowy zadania dla takiego praypadku pokazano na rysunku 4.10. W algorytmie obiczes wykorzystyje sig tu superpozyejg dwu schematéw obliczeniowyech 1H. (430) a) same) ara » Rysunek 410. Schemay olczenowe pry wyemacania hoje element ainnego wymapasce do sbroena Seely Shan} (opi we) Schema I (rys. 4.103) dotyezy prackroju obcigZonego momentem zginajgeym M; ‘© wartoS r6wne} momentowi granicznemu przekroju pojedynczo zhrojonego (eraniczne} nognosci na zginanie Ma in)- Moment ten i odpowiadajgce mu pole przekrojuzbroenia wyenacza sie przy zalozeniu graniczncgo polodeniaosi obojgne) € = fin, podstawiajae te wartosé do w2or6w podanych w tablicy 4.4 (dla zakresu 2), Pole przekroju zbeo.enia rovcigganogo AZ, preypadajgco na echomat I oblicza sig 2 eéwnania sumy rautéw sil wewngtrznych. Kolejo otrzyiuje sig: aan 432) Schemat If prockroju (rs. 4.10b) obcigzony jest r6znica momenta zginajqceg0 AMga = Msa~ Mrastin 433) Prvekdj w schemacie I opsany jest dwiema wypadkowym sit wewngtznych — wypadkowa napreies w zbrojenia Fa, polozonym w odleglosci a2 od krangd Sciskanej element; Fea = Ava fyi — wypadkowa F5f naprgzes w zbrojeniu rozciaganym; Fy = ALi Sy Niezbedne pole praekroju zbrojeniaSciskanee0 Az i odpowiadajace mu pole pre Lroju dodatkowego zbrojenia rozciqganego AZ] oblica sig ze waora AMsa 4am Fda 43) ‘Zeodnie 2 zasada superporycji catkowite pole prackroju abrojenia rozciqganege od: powiada sumie pt abliczonych dla schematsw 1 Il (ry. 4.10) wg weoru An = An + AS 433) Algoryim wymiarowania pola przekrojuzbrojenia w clemenciezginanym o preeroju prostokainym peedsawiono graiczie na rysink 4.11 ‘Srednive ‘uk pew 2rojenia na zeinanic pray sizable ZA Wb 22 Za Iyer), w Hiénch zestawiono charakterysiyk pol preckoj6w pretGw zbrojenionych Jednoczeini niezhgdne jst sprawdzenie warunkdw dotyezaeych minimalnego pola rz broju zrojeiarozeiqganego danego wzorami (41a) (4.10) Sprandzanie novos prackrojuzginanezo Moment sil wewngtzyeh element Zelbetowego okt sig w cela sprawdzenia 23 est spelniony warunck stan granicznegonosnoi na zginane-Olicenia peeprosad sig zakladajac wymiaryprcekrojy bx, pole powirzcat aad zbrojenia ora Kase baton ‘stall zrojeiowe) (eatotd fox 0042 Sys), 1W prosszym pezypadku, ey w przekrojy wystepie wylcenie arojenie oz se Aut obiczenia rorpoczyna si od wstalenia wysokosc wrytecmng d ze wary (2) [Nastgpnie, na podstawie réwnania réwnowagi si wewnetrenych (4.27), okresla sig wspot- exgnnik An fet, aoe 436)2 Raab ae Lat) (Wii dewey ‘Obticaysnadnods schematiw zastepezyeh Ming = Mim bods AM = Mu ~ Ming 4.3, Algoryimy oblieze element z beta sunt 8 sprawdza sig z uwagi na strefy Siskang betona Msa < Mra = pdb foa 437) Algorytm spravelzania noSnosci praekroju zginanego pojedynczo abrojonego praedsta ‘wiono na rysunku 4.12. a a ido: nosso na zgaanie Ma +t ‘Ustalié wymiar ay wysakosé wiytceaag amet +92, d=h—ay ‘table Z1 hb 22 okra pw As ‘Sprawdeiéwarwok ‘minimalnego 2brojenia > o6 fa Aap 2 026 4B bd 120001364 Usalié wymiar ay =e f+ #2 Oblicayt dodathowe zbrojenie AN i Ay ‘Obliczyé a | oa Rysunek 4.11. Alcon wyiaani oeia wolligeciady opts w pimaye cease © peak peosokay An [Na tej podstawie 2 tblic 4.5 ustala sie wartoSe wsp6lezymnika p, a nastepnie wyens za sig moment sil wewngtrznych (nosnoSé granicang przekrojy). Stan granicany nosnosi Z tablcy 45 prviaéw ita, aby spenione bylo réwmanie rownowagi eifeg — Edy 0 ASS ab Alga “Aa ald ‘Dblicayé nota prskeaje Mya = Aacabcd ub Maa = 1b fos Sten graiomy| 7 apie wy Je << Hest sina a jot reco pezloczoy Rysanek 412, Algrytm sponds sti ranicnego mat weg ody oe} w zginaay ee imei oprackje oso tym pojedy ace bron Sedeli wartoss wspétcaymnika 4 w tablicy 4.5 znsjduje sig poza zakresom odkszat- ‘cet 2, ezyli je > pin, t0 sprawdzenie noSnosei na zginanie z wyrazenia (4.37) wymaza korekty, gly naprezenia w rozcigganym zbrojeniu Ayy sq mniesze of granicy plastycz~a 4. Blementy aginane noSel (niepetna jest nosnosézbrojenia rozcigganego). W tym preypadku nlc iteracyjnie ‘okresTiézasigg strefy Sciskane i odpowiadajace je oksztalenia zbrojenia rozciganego eat (pare algorytm ~ ys. 4.12) i oblicayé odpowiednie naprgzenia w tym 2brojenin an = en Bs € fet Nosnosé elementu oblicza sig 2e w2oru Mue= oud Bardziejskomplikowany jest praypadck, gdy sprawdzany clement zginany, opr. zbro- Jenia rozcigganego Avy, zwiera take zrojenie Ave umieszczone w strefe Siskane “Mote to micé miejsce w kilku sytuacjach obliczeniowych: — prey niedositeczne} noSnosci strefy Siskane), co wystepuje w silnc obciazonych ‘elementach zginanych o smuklych przckrojach poprzccznych, — prey oddzialywaniu na element moment6w zginajgcych o zmiennych znakach (np. \w przckrojach proget belek cigglych, w zaleinosci od waranty ustawienia obcigies), — 22 wagledow konstrukeyjayeh (ap. prety montazowe umieszczone w stele Sciska- ne). |W og6inym zapisie warunek stanu granicmego nosnosci na zginanie (4.16) w ele- ‘menciezginanym pode zbrjonym zawieraczlon wynikajaey 2 nosnos zhroje Aaa, umieszezonego w odleglosci aa od Siskang)krawedzi elementa (por. ys. 47). Wy- padkowa naprezed Fig w abrojeniu Ava bedaca funkeja odksztaled eva tep0 zbrojenia 1a poziomie jego srodks cigzkosci,obliza sig ze w2oru Far = Aackeafye 438) W celu ustaleia nosaosci na zginaniepracroju w clemenciczginanym podw6jnie Zhrojonym,nalezy okresié noinoSE zbrojenia Aa, zlokalizowanego prey krawedzi Se sane), wykor2ysujgc wspSlezyanik ky. Wapékezyaik ten mona obliczyéanalityeznie 22 waoe6w (4.14) lub (4.15) na podstawie ustalonej wartosizasiggu suey Sciskanj WartoS wepéiczynmika kre moinatakie okedic 2 tblic pomocniczych 4.6 (lla zb0- Jenia ze sali Klas A-1 ACID lub 4.7 (la zrojenia 2e sali las AI A-IIN) ‘Analiza warosci spélezyanikGw kyo zamies2ceonyeh w tabliach 46 i 47 wska- ze, 2e wylgdenie arojenia Ay zalety od aleglosi a2 ego zbrojenia od krawede ‘ciskane} proskzoju, Peg nosnoss prety zbrojenia osiggia dopero wtedy, acy zasign strefy Seiskanej x jest odpowiednio duzy (prey wartfei ky = 1). Z danych zawartych w tablcach wynika,#e w wilu sytacjach obliczsniowyeh zbrojenie Ay ni osigga no- Soci na siskanie, aw niktsrych preypadkach navel peg napgizniom ewrotnego ‘naka (jest rozciggane. Noinosé zginanego priskroju w elemencie podwdie zrojonymn 0 zadanych Wy- imiarach bh, zawiersjacego podwsjne zbojenie Ay, i Ava, obreda sig na podstavie ‘warunke samy rzut6w sil prakrojowyeh na of podng coments. Ops potas rw ania (4.17) moze by zapisana nasgpujac: adbfoa+ Aakarfys~ Antfys = 0 439) Z powyiszego réwnania moina wyenaczyé wapélczynnik wejsciowy do tblic wa na- stepnie z tablicy 4.5 okreslié wegledny zasiegstely Siskane}& ‘Tubes 46 Wepacrynih do bles metog opting nofnollabojeia Aya Klas A AT, poloonege pray kewwgdal lskane) prekra inane pedwéle shrjonere (40) Ja=o36 43. Algoryny obliczh element «betond awyhivch =02 eal wal Kasy Al 008 eam =o08 eal 0a Wopétezyanike ea eam ea/de0 wal Rasy Ad i=0.08 eal e/a=one set zasigs inkane. § neagainang Zakres odkszilees tb poles Kian za aoe ‘Tieagn Dodane wanotci wpdteyaita ha‘yaaa opal Cy sualage oy Team 2 veapen pom SNE wn 7 360 wo 560 $60 oso 380 980 eo wo 50 1 sto $60 eo 560 190 §60 190 060. 1 1 L L t BO P| ero = P/ | OPI] IO= FI | oro =P/| eO= PI | a= P| WO PI Na-¥ Ae Try 4m By IIE | LY Pee r 1 1 1 t 1 t r 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4.3 Algoryimy oblice element : beton zy osteo sane, 0 1 1 oto T T T 5 | ero- eo oro. | a) oto ze0- 90'0- 610, + oro se0- wo- wo bas ‘oro =P/e | ero =P/* | soo = P/e | ro. = P/™ | oro=/* | cro =P/ | so =P/ | WO= PIT Bam ad ofocfuige mulppod stom ase mos psy elon NEY IEW ATL ME ym PADRE a me! yao OM HHUAENESA EL# 4. Elementy eginane sta fart Be Aa a $s Dane: 5, eto: fs Niewiadoma:aoinoié na zginanic Mg Ustalié wymiary ayia ora wysoko wytecemg FHA met od ‘Oblicayé wapSlezyonik wejeiowy do abliy 4.5 Aabt~Aakichd xeises g Key wk eas = Dla wartoic ‘ilo ay 2 bli 4.6 ab 4.7 weymacey€ now wars kj, w Kaley kro, Dla ustalonej warts £2 tabliy 4.5 obresTié Tobliaye nodnoss prackroja My =H? Bos + Alda) ka hye souetigr |< het > — “ Rysunek 413 Algor spas sna granicenepo wos weg meoy ps) w ain el mene 0 peackoj powotgty pods dojpayn 4.3. Agony obliczen elemenuiw 2 betonde uty. 8 Wiartosé nape w shrojenia Ava nie jst gry znana (nienany jest wspoleyanik ke), zalem w tym preypadku mozna zalecié postgpowanie iteracyjne. W pierwszym roku obiezet wapStczynnik pomocniczy w wyenacza sig, prayjnuiae Ka = 10 60 (enacea yee wyhoreysani Zrojenia Ay). Koreysa sl ta ze Woon Ault Aakalyt _, han Bihos € (4.40) Na podstawie tak obliczonego wspélezynnika w 2 tablicy 45 okresla sig wazledne potoienie oxi obojgtne} &, a nasigpnie z.tablic 4.6 lub 4.7 odpowiednia wartosé wspat- zynnika kya. Jeéeli ky» #1, 0 obliczenie naleZy powtsrzy¢, podstawiajge do wzoru (440) wyznaczong, w ramach poprzedniego keoku wartosé wspétezyanika ky. Po kil- ku krokach iteracyjnyeh, 2 wystarczajgeg dla prakiykiinzynierskiej doktadnosci, mozna ‘wyznaczyé wartasé wspezynnika ky» i odpowiednie polozenie asi obojetne & w danym. prackroj ‘Wyznaczone 2iteragji wspétczyaniki € i kye poxwalag okresié poszukiwany troment sit wewnetrenych (nognosé elementu na zginanic). W rezultacie oblicze sprawdza sig ‘warunek stan granicznego przekroju zapisany na podstawie wyrazenia (4.16) Maa < Mpa = wl?bfoa + Aald— aa)keafya aan dzic 4 wspélczynnik okreslony z tblicy 4.5 dla wyznaczone) iteracyjnie warbsei & ‘Algoryim sprawdzania nosnosci elementu zginanego o ksztaeie prostokatnymprzed- stawiono graficznie na rysunku 4.13. 43.1.2, Zastosowania metody uproszezono} ‘Charakterystyke zginanego praekroju prostokatnego wg zatoies metody uproseezone) podano na rysunku 4.14, W wyniku drialania momenta zginajgcego przekr6j pozostaje ww réwnowadze pod dziataniem nastepujgcych sit wewnetrznych: — wypadkowe) naprezed w strefie Seiskanej betonu Fem Accept faa = teptbhes (4.42) — wypadkowe) sit rozciggajgeych w zbrojenin Fa = Anfus (a3 Prostopadtoscicnna bryta naprezert Sciskajacych w prackeoju prostokatnym reprezen- towana jest praez wypadkows F pezylozong w polowie wysokoseistely Sciskane} zatem ramig sil wewnetrenyeh zapisuje sie wzorem a2 a(r $a 2) ae Moment statyczny éciskane} srefy preckroju we wspétrzgdnej bezwymiarowej € oblicea size weoru (445)or a i" 43. Algoryny obliced element: beonbw oeskych oo 4 {atea 4 Wop pamocnicre do oiraia mealy wprncro seach perv po: ed okainy YY) ba ba a feo ‘om 0990 033 05 + 3 098s om 0.830 004 0980 035 025 ‘05 0975 036 0820 sete 0.06 0970 037 Osis ames ee ares 007 0.965 038 oto +e 0.08 0960 039 0805 ysune 4.14, Utd sit wena pactop postin pope hype elements Zane 00 0985 040 0.800 0.10 0950 oat 0.995 Stan graniceny nosnost preekroju prostokginego sprawza sig 2 warunku out 0945 042 0790 < on 0940 043 78s wa < Mua = fog (1-22) ofa 4.46 013 0935 oa 0.780 Mos a= (1- SE) oD oa | tow os | ans aus 0925 046 70 W powyészym wyrazeniu zasigg stefyScishanej Ey wyenacza sig z twnania rOw 016 0920 oar 0.968 nowag sit wewngtranych w peackroja on Osis as 0.760 O18 0910 049 0755 Eup fas~ Aathyt =0 aan os 0305 050 0.750 020 0300 ost os W celu ulatwienia oblicred opracowane zostaly tabice wspétezynnik6w pomocni oz 03995 052 0700 cexych Cog ora tay. Przez anaogie do wspblczynnikéw stosowanych w metozie opélne} oz 0890 053 0735 Wwielkoisi praekrojowe wyraia sig Wzorami: 023 088s 054 0730 028 0380 035 ons z= bg (48) 025 0875 056 ono 026 0370 os ons Maa = Hog 6fes a9) 027 0305 058 70 028 0860 059 0.705 ‘Wepotezynniki pomocnicze Gey oraz jg 2estawiono w tablicy 48 w funk Gay 029 03855 060 0.700 (w preedziale od 0,02 do 0.63 030 0850 ost 0.995 o3t 0345 0.2 0.690 Wymiarowanie zbrojenia 032 0840 063 0.685 W przekroju prostokatnym o wymiarach bh elementu zginanego momentem o wartosei obliczeniowe} Mga, pray zalodonych Klasich hetonu oraz stali, abroenie oblicza sig ‘metods upeoszczona w spos6b analityczny lub na podstawie tablicy 43. Zasigg efektywnejstefy Sciskanej motna wyznaczy¢ analitycznie, roxwigzujae tw namie kwadatowe drugiego stopnia w postact (450) ‘Znacenic prose jest skorzystaé 2 tablicy 48. W tym cela, przez analogig do metody cogélne), oblicaa sig wspslezynnik wejsciowy do tablicy 4.8 ze weorn (4.29), a na tej podstawie okeesla Sig fey ub Gagy Msa peg = MEE eg, as) Hea = Fapge 6 6 Pole preckroju zbrojenia rozciaganego mozna obliczyé na dwa sposoby 22 w0r6w Sea Moa Soa Sea Gys Jedeli okreslony z tablicy 4.8 wspélezynnik ag > Gop sim, t0 prockréj wymaga. Aozbrojenia w strefiesciskane}. Zasady obliczania 2ginanego przckroju podwéjnie zbro- jonego wg zalozed metody uproszezonej przedstawiono na eysunku 4.15, Praypadek ten moze byé rozwigzany bez Koniecznosei analizy odksztalcef i korekty napredet w zbrojeniu Aye, co jest znaczacym uproszczeniem W porSwnaniu z metody ‘oping, Prez analogig do metody ogélnej stosuje sg zasade supeepozyeji schemat6w Ti Il (9s. 4.15). W sehemacie [oblicza sie maksymalny moment Mm, jai jst w stanic Aa card lub Aa (as)Rysunek 15 Schematy obliczniowe zgianepopesknj prosyneo poi sjnego we rain ‘meody postezoae, preenicsé preekréj pojedynczo zbrojony, a nastepnie odpowiadajacg temu momentowi 2986 nbrojenia rozcigganego A;, 2¢ w20r6w: Main ~ Geom (1~ 28 of asp oa li a ic = agama aso Przy wymiarowaniu zbrojenia preypadajacego na schemat Il stosuje sig procedure ‘nalogiceng jak w metodzie og6ine}. NadwyZke momentu AMsg obciazajqcego sche- mat IT wyzmacza sig ze wzoru (4.33), natomiast pola praekroju zbrojenia sciskanego Aye | dodatkowego rozcigganego AS{ 22 waoru (4.34). Catkowite pole przekroju zbrojenia, rozciaganego w projektowanym przekroju odpowiada sumie p6l praskrojéw zbrojenia ‘obliczonych da schematow Ii TI, 2godnie ze wzorem (4.35). Algorytm wymiarowania zbrojenia metoda uproszczong preedstawiono graficznie na rysunku 4.16. {i uktadsie zbrojenia rozcigganego A.x oraz znanej Klasie betonu i stli zbrojeniowe) naledy wyznactyé wysokoé uiyleceng d ze wzoru (4.2). Nastepnic na podstawie sumy raut6w sil wypadkowych w stanie granicznym nognosei (4.21) naleéy obliczyé zasigg efektywne) strefy Siskane) 2 wyrazenia ass) Moment graniczny (nosnos graniceng preekroju) moéna wyzaezyé analitycznie 2 wyraienia (4.46) lub korzystajae 2 tblicy 4.8, skad odczytuje si wspéczynnik jegy i okresla nosnosé na zginanie we zaleinosci (4.49), W przypadku przekroju podw6jnie zbrojonego, o 2nanych wymiarach hi zadanyma ‘brojeniu A, i Ayo, obliczenia praeprowadza sig w zalezosci od zasiggu efektywne) strofy Sciskane} fo Slee Aah 459) Jest petniony jest warunck Eup < Gx Jam, 1 noS00SS prockrou ma zginanie mods by€ okreslona 2 uwagi na beton, 7 wykorzysaniem réwnania réwnowagi moment 43, Algonymy obi element &betonow zwyych 93 ‘wagledem osicigZkoSei ukladu zbrojenia A,y. Warunck stana granicanego nosnosei ma, posing Msa< Mra Ger (I~ Jen) bfee + Aad Aan — 57) Dane: May by ben: fo, al oy ‘Niewindome:4,,ewenualie tke ,p ZalatySredeicgpretsw glownych $1 stznion 4 Ms _subt.as, sg = ge, MS bag bap (aca | — ¢ _ Praekréj zginany st rack aginany pajeyucznsbrojony fe Sy < gum > podwial bojony Chliceniowo Aa 0 eas Niecbedne zbrojenie da pole proskajuDjeiaAa : paar enero a ‘Obicayé oka echemaibw zasepeych 48" Cadgg MO Mam tes Mi = Cop. 05g. et AM = Mas ~ Mie Dobra uklad aeojia ‘ablicZ1 hb 22 i heii Ay, pon At Oblicay poe paskroju zbrojenis iy Sprawdeié warunki sminimalnegozhrojenin Oblicy€ dodahowe beojenie Alfa — 71 — DaiyEmamanee A | Aandi Ai ARysmck 416. Ageryin wpm ona wet mtd wroteze w giana came «pee gj prostate |4. Element inane |W metodzie uproszczone} nie kontroluje sig odksztalceszbrojenia A,a,nalezy sige mienié podejscieoblicreniowe, gdy zasig strefy Seiskane) jest zbyt maly. Jedi 2a Bey Pay WW bag < (458) to nosnosé przeksoju oblicza sig x sumy momentéw wzgledem Srodka cig2kosei strefy Sciskane} 0 zasiggu Ey = 2ao/d, Pray takim zalodeniu naleZy sprawdzié warunek, Ma < Mr Aasfyald a2) 459) [Algocytm postgpowania w zakresi sprawdzania noSnosei metoda uproszezong prec stawiono na rysunku 4.17, b Iefeli2e waoru (4.56) okate sig, 28 yy > Ge tam sprawienie nosnosc 90 prackroju wedtug powyzszego algorytm nie bedvc poprawne, gy? zbrojeni rozciqgane thane osiaga granicy plsycenosi. Nosnosé w akim praypadku mina abliczyé re wzoru (446), preyime Ea = Ee tm a Tod 28 ay Obloaé nin psioe Seg = Eeton | eg Hein Obicayé nono prekroja 2 Bhd Wah Mug = An ag ot Stan graca ak | “otic jest pekrczoay Aysunck 4.7. Alyn pasa sab eaniconegy nas wed meal pesczes W gianymn hmeecie © postop rosy pose jy 43. Algoryimy obiceh element 2 betondn swyttch 95 » ‘er Soi Ao bi ae Niewadon: ntl en ie SS Ustalié wyrmiary ayia oraz wysokosé wytecona d a=e+ 9+ Al, ar=et $4 fyl2, daha, Obliczyé wapblezynik weiciowy do tablicy 4.8 Oblczyénofooke Mag = Agld~ 0 fya| | Me ‘Obticyé noénosé tng = Hag Bag + Aad) yt am soto nce eek Rysnek 417. Alsen spedvania sane grnicmepe soaks wag metody yostzon|w akan clemenseo psa rosa polwsjue abo Prayktady obliczest Ga Prykha t ya elbctowao gruboseih = 250 mi jdosthowejserokoci pasta b = 1,0 m bcigiona jest, ‘momentem zginajgcym 0 wartosi bliczenione} Msy = 100 EN‘. Zaktadjge Beton Klasy B25 {sta abrojenion Kasy AIL, obliceyénieabed zhrojenie a zginane. W oliceniach zatoroune warianowo metody opélag {uproszczag,prayimuge He pts ma byé wyhowana w Srodkwiski zaliczanym do Rasy ekspozyei XCL Dane: Mea = 100 kNon = 0,100 MNm, & = 10 mh = 0250 m, fou = 13,3 MPa Jot = 220 MPa, fog = 310 MPa, fg = 355 MPa ‘iewiadoma: Av, Obliczenie meta ogg ‘Stosojemy algorytm potany ma rysunku 4.11. Na wstepie wyenaceamy wysokosE uiyeczna pV, ‘bliczajge wymagang grubs olny . Dla Klasyeksporyeji srodowiska XC 2 ablicy 3.18 bre ‘amy cnn = 15 mm i zaktadamy odchyhe olny Ae = 5 mm. Ze waory G.S4) otrymvjeny 1545=20 amereemaganr re % me game Wag took utany wl eye prep. rime wane ny prt et emg 2 om éo20-15-5— 28-00 2 wars (42) cam pty exo ima tsps soit no ran ty 4S pwn we 20317, wv =0165, Ca09t (wale) Wr gic wipe ju wey 43 yO, aap sesh tu poy me = 0380 < pn 0290 Dia wyncony 2 whiny 45 wai mpeg w = 0565, pei wa (30 Seeeay pac pet oun maths 0,100 ton ae = 001576 m? (15,76 em") Ani groe = 16,20 cm? > Ag, = 15,86 em? Naleiyesereshntroloa’ ple piri mininalego zjnia pone. Ze watt (410) 1 6) oceymeeny tle min = 026 - 22 -0;224- 1,0 = 000096 m? (9,6 cm” < Aat pron = 16,20 em") Aaron = 1018-10-22 (Oamacta toe pole pryjcegozojni jest macrnie wighsze ol minimalaego Uta obliczonego _hrojenia w pei pokazano ma rysunku 4.180. A 91 em? < Ant grow = 16,20 em? a Ay (@14c0950m) 5) 4, ($1600 100 mm) ‘ysunck 418. Uiod oiiczoegoaboeiam zinaie pty tbctone a) w pry ) w peyh (2 (wait 2) 4.3 Algoryimy oblcwed clementiw + betonde ewykiych 97 Obticzenie metola uproszezona 1 tym przypadku wykorzystujemy algorytm podany ma ysuaku 4.16. Na watgpicobliceamy ze vwzoru (51) wspélezyanik 0.100 Toone ws Zablicy 48, toss interpola liniowa, orestamy adpowiednie wspéezynniki fap =0161, Gg =0917 Wirt’ granicena wspStcayiniba fy tn tablcy 4.3 (la sali Rasy Ac spelniony jest warunek dla peekroj pojedynez0 zbrojoneg Sag = 0104 < Eg 0m = 0.55, Dia wyzmczone x tablicy 48 warts wapstezynnika Gy ~ 0,164, ma pxstawie weors (452) ‘rzymjeny pole prackoju zbojenia ozciaganego 133 | 2 2 Au = 0164-024. 1,0- 183 = 9.001576 m? (15,76 en?) [Niemalidemjeany wynik wxyskujemy 2 drugiego 22 waoedw (452), wykoezystyge: do oblieze wpozynnik tblieowy Gey = 0,917. Otrzymujemy on A9~ DoiT- 020-30 et 0150 ‘wynosi 0,55, ztem = 0,001570 m? (15,70 em?) Kono san graniconego ugigela pity preprowadzono w peaykaie 27 (pte p. 9.2.3). = Gia Prayktad 2 ia pity delbetowejobcigéone) jk w praykindzic 1. wyznacayé potracbag gros (wysoto$! ji przekroju poprzsezneg0) i odpowiedniezbrojenie ma zginanic, zakladajae waraniowo: 1) ko ‘omicany stopiezrojenia, plyy cway 0.5%, 2) maksymaley slopes rhojenia,odpowiadaaey grmicmemu peypadkowi prickroju pojedyaczo zbojncgo. Prayja’ stal Kasy AHIIN i Mase chsponyejiSeodowiska XCI. W obliczenach naleiy zstosowaé melody uproszczon. Dane: Mg = 100 kNm, b= 1,0 m, beton B2S, for = 13,3 MPa, sal AHIIN, fya = 420 MP iewiadome: hyd, Ans Rocwiqzanie dla wariantu 1) Gabe pty funk rlozoncg0 sopniazhrojeni p, mana wyznaceyé,prokssaksige ww rani rwnowagi sit wewnetranyeh (447) do postact Eafe ~ Aa ya = 0 > Gag = PB = Set 2 pracksatalenia otrzymajerny 20 sett a Bh =0158 eg = 0173 \Wysokos urytoceng przekroja pty obliczymy x wyraenia (4.46) Mea = Maa = Gant ~ 0.5) bfea W wynika proksaales otzymujemy Say = 0.005,98 4. Blenenty sginane Catowitg wysokose prckrja pty A nally wag, powighseajgeobliczony wyis} wymiar d 1m podstawie prckszlaconego w2oeu (42), godaie 2 zasalani olresania grb otaliny. Za. adamy zbrojenie ptm o sednicy 16 mm. W praypadku codowisk 0 Klasie ehsparyet XCI 2 Ublicy 3.18 ustlany cpg ~ 15 mm jodnak walk aie moe by mney mi. peyta ‘4edaica $16 mm. Wymniar a (odlegoié of dolne) krawedi pty do Sok cighosei prt roveigganjch) oblcramy, zaktaajge tolerance wykonania any 5 ea a: = 16454 2 29 mm Cathowita wyokose prio pty = d boy = 208 + 29 = 287 mm (prayeto b= 240 ma) ‘Skorygowara wysokoséwiyteczna pty 4=240-29=211 am Na podstawie algoryims (rs. 4.16) 2 tabliey 48 obliczamy zbojenie ply St 0.100 Hea = gant Fag ~ W168 > Gar = 0187 + 133 _ gog1249 at 2 Ans =0,187-1,0-0211- 83 — o,001249 m? = 12,49 em" m a Z tabliey 22 (Zalgceik) praycto prety abrojenia G16 mm w rrstawie co 16 cm. Pray pole rvckrojo abrojenia pty © tym peryPAlR Ast prow = 12,57 onl a Rozwigzanie dla wariants 2) “Maksymalny stopit zbojenia pjedynczego w prckioj zenanym pin odpowiada przypadko sranicenego zasigan elekiywne)strely Sikane) p.m = 0,5 (wart dla tal Klasy A-IIN Peayjga 2 tal. 4.3), W tblcy 4.8 gj wartosc odpominda wspezymik 291m = 0.375. Dalsze bliczenia prowadvimy jak dla warian 1. Wysokogéuiytcrna packoje pli 1. [ai00 oat Vio 133 Calkowits wysokoséprovkana pty = 142 + 29 = 171 eum (peayto 2 madniaren = 80 mam) ‘Skorygowana wysokosé wiytecan pty a= 180-29 = 151 aan Na pdt algorytm (35.416) 2 Ubley 4.8 oblicramy zhajnic ply. St 00 = oat : 133 2 3 0,417.0. 0,51. 3 = o,001994 1? = 19,94 en?/1 m 2 tablcy 22 (alga) exit wey srojeia 16 mm w ore co 10 em. yj ole rackrojaaboeun pty’ Asn gror ~ 20,0 eum. URta seojeia phy da sin 2) pokazano oa sank 418 => 43. Algoryimy obliczeh elementw 2 betondinzwsttych 8 GE Prayhtad 3 . Zapeojlaowa’ viezbgdee rbojenie ua zginanic w belce iebctowe] 0 przckroju prosokgtnym bh = 250 x 450 mm, obcigione) momentem zgimajxym 0 wartosci obliceniowe) Mea = 200 kNom. Pryiaé beton Klasy B20 i sta Klay All oraz zaloiy, ix bella bedeic pracowala w Sodowisk Kasy XCI. Oblicenia prcprowadeié wariantowo: metodami ogéing uprosaczon Dae: M200 4m; Beton B20 (fos Miewiadome: Aus ‘ewentusnie A Oblicenie metodg oping ‘Obliczeia we algoryt 7 rysunky 4.11 roepoczymamy od wsalenia wysokosi witecane) blk ‘ma psstawie wooen (42). Pryjmujae dane 2 wblicy 3.18 i zakladsige Sednice pew elowayeh (G25 mum srremion $8 mm (py tolerance wykonaniaotaliny Ae = 5 mn), asalamy wymiar tiny Cun = 25 mm, aterm odcinek 154 Bees am teh d= 60505-2905 m0 6 MPa); sal AE (fu = 350 MPa) Obliczany wspélczymiktablicowy 1 §porowonjemy jeg wartosé x wartodci graniczm psn ~ 390 (asta AD 0,200 125-0,39057 106 Porounane wykanye, te wartofé wepblezyanika wykracea pea graniog wlacing dla zakrest ‘dkszalces 2. Onmera to, ie belka mus by zaprojekiowana jako podwajaiezbojona.Stosujae lgoryma, peck clemeat rozpatajeny w dwu schematac [1 Il, W schemacie 1 22 w2orm (4:31) oblicramy maksymalng noseote paskroju odpowiadsjaca wartodc granicze) espsiczyan Am Mrssin “ 0,473 > juin = 0.390, tnt fa Poe prskroju wojenia odpowiadsjace nosnseipranicanejokreslamy 2 prckszakenia rownanis (432), pray 2 wblicy 4.5 granicny zasigg strety Sskang} Gm = 0,657 17 Gumdbfes _ 17 0,667 -0,25-0,8095 -10,6 Si goer ted era 0 [Nastepie wyznaczamy maiwyike momenta rzypadsaca a schemat Il, preenoszony przez 2beo {ee sciskane i dodatkowe zbjenie roaciqgane 0,300 0,25 -0;3985" 10.6 = 0,1649 MNn 16,38 em? 001688 mi? An Ags = 0,200 ~ 0,1649 = 00351 MN |W sehomaci I 2e waora (434) obliczamy pole prekroju zhrojenia Siskanego, zane ode 10 tepo zhnojenia of ej krawedei etki a2 = 0.05 0.0351 350-(0.3985 — 0050) 1 2atem teane pole przksojuabeojeniarozcigganego ze waory (435) Ag = 1633-4287 = 1920 em? Aa (0.000087 m? (2,87 «m*) Oblicenie metoda uproseczong Prayjmjge ustalony wyZej wysokoSé wiytecang d peck bei, do obliczed uykonystujemy algoryim 7 eysuku 4.16 i postogujemy sig tablica 48. Wspdkczyanik pep obiczony ze wzors (4.51) ma warts identyezmy jak wapstezymnik j= 0473 wyznacoony wy] x metody opsioe ‘Warton sg poza ablicg 4.8, eo oznscz, ie nicabedoe jest pode zbojeie blk, ay Eu > Ea tom = O55 (ate tbl. 43).100 4 Element oginane Zgodaie x algocyimem oblicees, w schemacie I ze waoru (4.53) wyzaczamy aotonsé gra. ican na zgnanieprzekrojutrakiowanego jako pojedynczo zbrojony Mngsim = 053 (1 ~ 05 -0,58) -0,3905? 0,25. 10,6 = 0,1647 MN [Naxigpnie 2¢ waors (4.54) oblicramy odpowiadsjce tema momentowi pole pacroju zbrojenia rozcigganego w sebemacie 1 001603 m* (16,03 em) alse postgpowani jest idenyezne jak w metodzieog6lne. Oblicramy kolejno: ‘A Mea = 0,200 ~ 0,1647 = 0,0358 MN =A Aur = 1608-4 2,89 = 1892 em? Wynik jet niemalidomycany jak w obiczniach praeprowadzoaych metoda ogg. Ua pctow _hrojenia w tym prayindzie peylo 2 tblicy Zi, zakladsae w see éeiskane} 2 pty $14 mm © pola prackojv Arapree = 3,08 10? > Ararg = 2,89 em? ater tcz0e pole powier2cai arojeniarzciaganego Aas = 16,08 + 3,08 = 19,11 en? Leabicy 21 Calgon) pny w tc roningne} 4 prety 425 mm 0 pole pzckroju Anges = 1964" > Astong = 1931 en? Prayta dren 25 mm jest gona 2 zalniona, zatem wysokaké uiytecea d prackroju aie wymaga Kock, Rozmiesactenle zrojnia w belce pokazano na rysunku 4.198, a) » 4g (4920) 40414) A=as0 h=70 Ay G9) b=250 Rysek 4.19, Dane do obit romiscacenierprojhtonanego shoes 8) rgd 3, 8) w py Gia Priyklad 4 ‘Sprawdaic stan grasicny nono zginanej podwjie zrojonj belkio prockioj prstokgtayn ‘ray zalaicnis, 2 obiczniony moment 2gitsjey My ~ 0,590 MNm. Wymiary i uktad zbro- jena pokazano marys 4.19, Belka wykonana jst zbetonu Kasy B30 i zbojona sal Klasy ‘AI. Obliczeaia wykonaé wariantowo: metodamogéln i uproszezon, 43. Algoryimy oblicwe element betonbw wich 01 ane (4.198): Msg = 0,530 MN, 50 mm, a = 4 mm beton B30 (Jog = 16,7 MPa}; stal AHI (fya = 350 MPa, B, = 200000 MPa); zbojenie dole (2920), Aas = 25,14 cm, zhrojenic gimme 4920: Ava = 12,57 em? ‘Niewindoma: wos graniczna beki na zznanie Mina ‘Obliczenie metody oping ‘Wyokodé wiytecena prockrojy (ys. 4.196) d= 700 — 50 = 650 mm 1W pierwszsjKoljaoit icebgdne jest ustaleni zig stetydeshane) € w peekraju. W obl crenach osujemy algocytm pokazany na rysunk 4.13. Nc jest znny stan odksztalet zhrjenia ‘Anza zaem w colu wytaczenia maprgicd w tym zhojenie nalety prprowadsic postepowa- tie iteracyne. Na wsgpe zakladany, 20 wspéleryaik yg ~ 10. Ze wzora (4.40) oblcray wopélezyamik ws (pierwszy kok itera: _ 1002514 - 350 — 0.001256 -1,0-350 Os 00-065. 16, Ztablicy 45 da tej wartoici w odczytujemy € = 0157 (eakres 1). Zane warts € obliczany epstezynn ks 26 wroeu (414); =o,101 08 87 — 2 59 ar a Bo pexdotaego wynik maiemy doit znacenieseybeie|poiguite sig tabicg 47. Koejy (eu 18) rok tert wymaga ponownego wyznaczenia wade €, co wzyskamy ponownie oblizane Mesplzynniktabicowy « 22 waar (3.40), podswisige now Warlosé kez = O,647. Kokejoe rok iteracyjne wif wynik oblicze (pare tbl. 49). oon “Tblca 49. Obiczaniezasggu strely Sshan] wpracry Del glnanc) w pstgporaia race (prayed 4) Wartoel wepélczynikiw pomacriczch rk iter i > Zoniana wartsci hea wate (4.10) | wade (440) 1 01 2 ous si 3 otto 41% 4 28% 3 De 6 186 7 10% 8 We 9 3% w om Warts kocon 5% Iteracg ahoevone, py ustalona po deisitym koku wartoié fr okaval sie wystarcaen Lisa (eaica rp 5%) wartosichlicrone} x ppezdacgo prin. Pray koicowe} wartosi 0,179 ze waoru (4.14) obliczono koscona wartosé wspolezyma ka 0479 — 04. lemony cginane W reaulcie powyisaej analy aosaoégraniceny belki na rginaic oblizany ze waonu (441. pezyjnujeedpowiednie wspolezymiki: € = 0,179, « = 0,116 oraz obliczony we wspélezyoik kaa = OBIS, Ontateczie trymujeny Mya = 0,116 0,40 0,65" 16,7 + 0.001256 (0,65 ~ 0,04) 0818 350 = 0.5407 MN |W wymikysprawdzcia waruok stan granicznego noéuoi elk Msg = 058 MNm < Mug = 05467 MNm rmodna stwindzé, e stan graniceny nono blk na 2sinaic nie zastal przekrocony. Obiiczenie metody wproszczong W melodic te) stosyemy algoryim podany ma rysunku 4.17, pezyimuge pelae wykorzytanie vojena Sciskanego Av. Nie zachodci tw poiaca usta wsplezymiba ke. Zasig eek gj sey Siskane prackoju mote bye oblicony wprost ze waar (456) key = (0000514 = 0.00 st = 0.0: 065-167 Waruck (4.58) jst speion. a zatem msde belki oblicramy 26 none (859). Otzymujemy Maw 0,002514 (0,65 ~ 0,04) 380 = 0,557 MN “Tak obliczona nono rinse tylko nicenacanic od wyznaczons| wy we mstody stn W wynike speawdeenia warunku sane granicznego belki Moa = 0590 MN < Mag = 0,537 MN ‘nina swine rainy mai clemca nie zal phar. = 4.3.2. Prackroje teowe 43.2.1. Zastosowania metody og6Ino] Zasady idetizacji geometrycnejclementow zginanych 0 praskoju teowym omdwo é 10 Wp. 24.1 (5.21), Bektywna seek wapélneacujgea pty Dep 7najdulnc) sig * stree Seickane} mus splnia® warn normowe dane wanrani 29) (2.10) W pry. postu obcizenia etki opreckoju coy sil hupiong ibs) ware jet wigksea od Dozowaigo ycznge cbcytenia bl, elskaywng suokob®anley sedition 0 20% (O epoocbisaicana bei tows) docaje Kin strety disk) pra. Wy- s6inia sig tutaj da potstawowe pezyaakiobliczeniowe (ys 4200, 6 tel of obojgna przkroju aaj ig w pole o gruboii hi, co wystepu, gy rehy wb expat (4.60) @ vo mamy do cepa «tev. prostojem ponore town (ey. 4.2} — jel ntomiast of obogna precina Soi blk, co zach ly e>hy ib g>p= ht aon a to racks tue sig jako recep ici tomy (ys. 4200), 4.3. Algorymy olicted elomentdw z betondw eye 13 » ba ty t - “A wey ay omen 428, Paydl wysepu sie ranch pao ok gm: 8 pret po ‘eo pace Z.wwagi na zeinicowany stan odksztalcenia 2ginanych element6w o przekrojach to- ‘wych moga wystapié rééne sytuarje obliczeniowe w obliczeniach wypadkowe] naprezesi w stefie Sciskang) W prackrojach pozomie teowyeh, w Kidrych strefa sciskana ma Kszalt prosto kara, mopa wystapi€ trzy praypadki abliczeniowych rozkladow napreéef, kibre odno- ‘74 Sig do oméwionych wezeSniej zakres6w odksztalcef 1a, Ib i 2. Ksztalt wykresu meek aja sally agit Oi hy Kap sy ltane pro we< Praekroje pozornie teowe wymiaryje sig wedlug algorytmow oméwionych wy2ej dla przckrojéw o ksztalcie prostokatym, przyjmujae stalg szerokosé strefy Sciskane} rwng, efektywnej szerokosci potki boy (prey wykorzystani tab 4.5). Sytuacje obliczeniowe, wynitajgce ze zr6dnicowanego ksztat wykres6w naprezesi Siskajgcych w polce przekroju reeczywiscie teowego, pokazano na rysunku 4.21. Zada- nic rozwigzywane metodg og6Inq musi ostaé rozpatrzone w jednym z tzech zakres6w odksztalce: 1a, 1b lub 2. ‘Wymiarowanie zginanej belki o przckroju rzeczywiscie teowym moéna przeprowa- Aig, rocwaiajgc dv waupelniaace sig schematy przekroj6w Ti TI, pokazane ma rysun- ku 42 W schemacie I stefa Sciskam obejmuje umownie tylko ,skrzydelka” przekroju ele ‘menu, natomiast w schemacie IK- wylgeznie érodaik belkio szerokoSci by. Dla katdego ze schematsw prowadzi sig oddzielne obliczenia wg zasad obowigaujqcych prey wymia- rowaniu zginanego przekroju prestokatnego pojedyncz0 zbrojonego, a nastgpoie wyaiki ssumuje sig W schemacic [ (ys. 4.22) wares naprezef éeiskajgeych w pole przekroju rzeczy~ wiseie wowego moze mice Ksztat wycinka paraboli (ry. 4.249), prostokata i fragmenta paraboli (fs. 421b) lub tz ksziakt wykgeanie prostokata (tys. 4.2c). Ksztalt wykrest w schemacie [usa sig, obliczaig odksztalcenia betonu na grubosei potki, zgodnic 7 2a- sag plskich preekroj6w. Jezel odksztatcenie betonu na dolnej krawedzi potki spelnia ‘warunek €p 2 20Me (462) to wykres naprezet ciskajacych na grubosci pstki przskroju przybiera ksztat prostokat fy. W przcciwaym praypadkis wysres napegéer ma kszialtzloZony z prstokgta i wycinks parabol (ys. 4.21b lub 4.21). Odpowiednie zaleénosci obliczeniowe wynikajqce z ws runku (4.62) okrestono w tablicy 4.10 na podstawie prawa plaskich przeksoj6w.(i Zakres 2 4 4 Be Ryne 21, Wykresy apr saaech w pce paca rscywiee tawep a), doione wyesy maps.) wy pesky Sehomat 1 Seber I yg bE gb Pp ee 43, Algoryony obliceelemeras :betondie yeh ws W schemacie I, w kaidym 2 zakres6w odksatales, praeprowadza sig superpozyele ‘dwu uzupelniaigeych sie wyicres6w maprezet Siskajacych w przekroju. Preyklad super pozycji wykres6w, w zakresieodksvtalces 1a pokazano na rysunku 4.23 = b)2 ene athe Wykees A Wykres B 5 TT) UY xo mS e doz ‘Rysanek 423 Sopeponyja Wyte nape aes w ple w schemas, wpe yesh rencywiei eowy evga w rakes sake In W schemacie I wykres eapegies Sciskajgcych jest wycinkiem paraboli o wysokosei ‘ig, obejmujgeym tylko ,skraydetka” potki. Wykres ten worzy sig, odejmujac od wykre- ‘50 A (o pelne) wysokofei swefy Sciskane) 2) fkeyjny wykres B na odcinku przekroju ponize} pki. Zgodnie 2 zaada superpozyeji (rys. 4.23) moda zapisa: Fas Faa~ Fas (463) Mpa = Fa,ataa~ Fat.p2e,5 aso Wypadkowg Fas okresl sig wedlug zasad podanych wyZej dla zginanego preekroju prostokatnego 0 szerokosei 0 = bey — be, WYkOrzystujge wrory wlasciwe dla zakres6w obliczeniowych La, Ib lub 2, w zaleznose od wzglednej wysokosci stefy Sciskane} ‘Wypadkowa Fx,o naledy oblicayé rozpatryjge wykres B (cys. 4.23) w odpowiednim ‘akresic obliczeniowym, zgudaie 2 zasad superpozycji, W zapisie ogélnym wynika: jacym ze wz0ru (4.7) wypidkowg bryly naprezet Seiskajgeyeh beton w schemacie 1 rorpatrywanego przckroju teowego wyraia sig Wzorem Sa) ay zie cxy — oudksztacenie okreslone wy zasady plaskich przekrojéw ze wzoru (4.8) prey granicenym odksctalcenia stali ¢,y = —10Mly (w zakresie 1a i 1b) lub granicznym, ‘odksztaleeniu betont e- = 8e (W zaksesie 2). ‘Wrory do obliczes: wypadkowe} Fea, wzyskane w seyniku scatkowaniu wyrazenia (4465) w kolejaych zakresach odkszialoes, zostaly wyprowadzone w pracy [40]. Wielkose Fey jest Funkcjg dwu zmicnaych: € 1 8. W cela vlatwienia obliczed w tablicy 4.11105 4.3. Algoryimy oblicnt element «bet swyitvch wr “Talea 411, Wari wopigomika ponwenicsge wr do oblca prckroja ginanege rae Wii _zestawiono wartosi wspétezynnika fenkeyjnego wr(€, A), na podsiawie kiGrego modna veo i ie wymaczyé wypadkowa napreées Siskajgeych zgodnie ze wzorem ates | Za Wpsleryenik wr da torazw = ME sal ae # Fa =wrdlbeg ~ be) fot (4.66) cet _[sikans} 3-030 [=0.14] 9 =0,6 — W celu wyznaczenia nosnosci na zginanic prackroju rzectywicic tcowego w sche- w!-l-l-]2}lz] = rmacie obliczeniowyen T niezbgdne jst obliczenie ramion sil wewngtrnyeh 2,4 (na oe = | - wykresie A) oraz zo. (na wykresie B). Na podstawie réwnania (4.64) mozna zapisacé wel | o|oiol|c wade na nosuoxé prackoju teowego w schemacie 1 0035 | ost | — -j|-|- 2 6.060 | 0.068 Maas = urd? (beg —ba)fos 467 06s | on = - eee - _sdzic jr ~ wspdezyanik pomocniczy 2 tabicy 4.12 okreslony w funkej € oraz wskad- cat loons - nika grubosei poi 8. ors | ax = Weory opisujace budowe wapSlezymika yur w trech zakresach odksztaled wy- cows Tomo - prowadzono w pracy [40]. Zastosownie table 4.11 4 4.12 wymaga komentaza. Dane 076 | 0.03 W nich zawarte doteza przekroju rzezywicie teowego, datego te? opracowano je dla cars | 0.005 = arpumentu € > 8. 0979 | 0.098 = Setli zasig strety éciskane}£ sptnia warunki odkszalcef okrestone w tablicy 4.10, 7 ean | ons (0 superpozyeja schematdw 1 I no jest Koniecena. W tablicach 4.11 ¢ 4.12 wartsci 000 | 0.009 rmaksymalne wsplcyanikow wr i pr spelnigjace powyzsze warunki, zostaly wyri- ‘oso | 0.100 nione. W tym preypadku rozwigzanie da schematu ¥ moéna uzyskaé w prosty spos6b. ‘00 | 0.100 Pamigajg, 2e wykresnapreied Scishajgcych w pélce ma Kszlat prostokala 0 regdnc] | oi fos. Wypadkowa napreiet Fe w suetiesiskane} i nosnosé peackroju na zginanie May = \ sehemacie Iesiggaia maksimum, eo mona wyrazié wzoram: 02 028 Fou = Blbeg ~ beet (468) 02 a Miva = BL 0.58) beg ~ bul fos 4.69) on Latwo zauwaiyé, te dla tego zakresu wspélezyanik rr = 9, natomiast 035 ase r= Bll = 058) (470) 035, > | o8 Zeodnie x zasadg superpozyjischemat Il (ys. 4.22) dovyezy przypadku, edystrefa Si- os skana obejmuje tylko stodnik belli wysokosei hi seerokoSi by. Analizowany prockr6j os betki teowej w schemacie IT ma ksztskt prostokatny, zatem mozna go wytniarowae po- on stepuiac jak w p. 43.4, 2 wykorzystaniem tablicy 4.5, Na schemat Tt preypada eres ona ‘moment zginajacea0 oe AM = Msa— Mra amy oas oa = wa al ‘Mca ~ calkowity moment obcigiaiy prvckrdj eowy; Mpg, ~ nosnos preckroju 046 w schemacie I okseslona ze waorow (4.67) lub (4.69). oa ‘Wymiarowaniezhrojenia na zginanie ings Bk ay vat wy Pray zadanych wymiarach elementu 0 preckroju w ksataleie teowyen (sy bux hy i A) {i momencie obliczeniowym Meg na vstgpie naledy okreslié polozenie ost abojgine) £108, 4. Blemensy ginane “Tabla 412. Wartoct wopékzymaika pomoclene jr do obicred pracraj sinancen rmcrywiie ‘rs | ae si pr da es 9 — Ef cnr] “ac ca [etn ¢ =m om | —|-] = em Joos) — | = io | aoe | = ott | enw | ae | 0 | aos | ao 013 | a0ss | 0066 | 070 ‘os | cos | oon | 007 os | 0056 | 0075 | 0.084 0.16 | 0069 | oot | o090 o467_| oom | 0084 | 0.004 017 | oon | o0ss | oo9s os | 0.074 | 0089 | 0,100 019 | 0.075 | agar | o,108 020 | ors | oos2 | 0.107 o.109 oun ou we | 021 | core | oss 022 | oor | ooo oom | 0095 | a. oor | 0095 | 0.113 0095 | 0.113 ots ous ‘Usage. Brak w abley wae wry yor Omura, de wad mally aba! we wae br = BU - 055). 43. Alporyony oblicce element : betonty yeh i) ‘w przckroju. Mozna tego dokonaé obliczajge wspSlezynnik wejéciowy do tablicy 45, pray zalozeniu, Ze przekr6j jest pozornie teowy (6 = be). Zatern Msa beg fea Jeli dla ustalonego z tabley 4.5 rasiggu strefy Sciskane} jest spetniony warunek oe «ny hy att expat 'o oblicenie dotycxace polozenia osi obojeine| wznaje sig za poprawne, co oznacza, i praeksd} jest pozornie teowy (ys. 4203). W dalszym postepowaniu mona obliczyé _brojenierorciqgane ze wzoru ~via 7 ‘ete natomiastspelniony jest warunek € > 9, to peck elementy musi byé obliczany jako rzeczywiseie wowy (77s. 4.20b). Niezbedne jest zatem zastosowanie superpozyeji schematw zastepeaych Li It wedlug rysunkéw 4.22 i 4,23 Okreslona 2 tablicy 4.5 wartosé € jest jednak obarezona blgdem i wymaga korek- ty. Rzeezywiste polo‘enie esi obojgtne} mokna wyznacryé 2 réwnania, kiére w zapisie skrSeonyen ma posiaé [40] 10+ nt (Si —1) — ABE = 0 am To fea ze: 14 wsp6kczynnikwblicowy w funkeji zmicnne} § (tbl. 4.5); er ~ wsp6tezynnik bedgey funkcja zmiennyeh £ i 9 (Ubl. 4.12). Réwnanie (4.74) modna rozwigzaé metodg podstawiania odpowiedaich wspélezynni: kw prayjmowanych ztablc, czy (2 tab. 4.5) oraz jr (ztabl. 4.12), tak aby rownanie bytospetnione. Na wstepie mozna dobrat wspétczynniki dla wyznaczonej 7 tablic war tosci € xe wzoeu (4.72). Fo rozwigzanin réwnania (4.74) i skorygowaniy wartosei & ww dalszych obliczeniach wykorzystuje sig dwa schomaty 2astgpeze Ti IL. W schemacie 1 pole pezekroju zhrojenia wyznacza sig 26 w20 Aaa = er(bag ~ bodd (415) advic wr — wspétezynnik prayjety 2 tablicy 4.11 dla skorygowane} wartosei € Pole prackroju zbrojenis w schemacie It oblicza sig, wykorzystujge wspélczynnik ws okseslony 7 tablcy 4.5 dla skorygowanej wartasi € JeSli « © Whim. to proekt6jraeczy. \iscic tcowy jest pojedynczo zhrojony. Wéwezas pole przektoja zbrojenia w schemacie a sig 20 wzor fot Aaa = wd (4.76) a (4.76) Zgodnie 1 rasadq supespozseji calkowite pole przekroju zheojeniarozciqganego jest tw: ne sumie pl prackrojéw obliczonych dla schematsw Li IL «amAn 4, lemony inane ‘anc: Mu, bw Behe BeOw: fe af Niewindoma: dy, cweatualnie diz oo ‘Obliczyégrubodé olny betonowe) €~ cau + Ar ZaloyeSredaice pret 9 i stzzmin 9, Oblcaye wymiar aye 14, 1672, obiceyé d= ‘bliceye wakafaikgroboseiplhif~ hyd a Zaloyé wap, Ze pesky jest pozomie cow, ex B= bay — “Obticzyé wapitezynnik do abiey 45 p= S56 thin bag Bh =| A ae un, C2 jest wymagane podwojne zbrojenie, to pole prockroju Auta wyznacza sig watawiajgc do wzoru (4:76) wartoSégraniczna i = hin W tym pezypadku nicabgdne jest akie dodatkowe abrojenierozciggane Aus 3, r6wne co «do wartoscipolu przekroju zhrojniaSciskanego Ava. Pole prackroju tego dodatkowego ‘brojenia oblica sig ze waoru (4.34) dla nadwyéki momenta AM = Msa— [B(1- 0,5)(beg — be) + bimbo] fot (478) Algorytm wymiarowania zbrojesia w belee zginanej o przekroju teowym przedsta- wiono na rysunku 4.24, Srednice petw zbrojeniowych i minimalne pole praskroju zbrojenia okresla sig Jak dla. prosksoju prostokainego, w ktérym jako szerokosé b prayjmuje sig szerokosé Soda by. Sprawdzanie nosnosei na zginanic prackroju teowego W celu wyznaezenia nosaoée na zginanie elementu pojedynczo zbrojonego w pierwsze} Keolejnoseiniezbedne jest ustalenie zasigu strefy Sciskanej. Wstypnie mona zalozyé, belka jest pozornie teowa. W celu ckreslenia wartasci £ wyznacza sig wspélezyanik ws {ina tej podstawie 2 blicy 4.5 okresa sie potoienie osi obojetne) An Syt bed Soa Jeteli os obojetna znajduje sie w pice prackroju, czyli € 8, to pracksdj jest rzeczywiscie teowy i wyznacrenie nosnosi ‘granicznej musi by€ poprzedzone karektg wartosi & Podobne jak w przypadku wymiarowania zbrojenia, mozna tw polecié postepowanic 2 wykorzystaniem schematGw zastencaych [i TL. W spos6b preyblizony zasigg strely Siskane) okresla siz wykorzystaniem tablic 4.5 1 4.11, ozwigzujae réwnanie we torte, ay (S31) Aah 46) ar 0) (Se — 1) — Auf Azie w ora wp ~funkcjepomocniczezaleine od wars € oraz 8 Podstawisie do rownania (481) w kolejych probach wybrane waplaynniki « (ctab. 4.5) oraz wr (2 L411) ual sie wats prey Ke to rOvnani est pe tone, NoSn6E packroju na zginnis oleae sana: acd supeporye wosnok ‘olreonych dla schematéw 11, payne da skorypowane wate € odpowidnio ‘wepotczynniki px (2 tabl. 4.5) i yer (2 tabl. 4.12) Mra = |pr(beg — bu) + ibe) faa (482) ae (479) one styi i ie 12. 4. Blementy eginane Ieteli wykres napreiat w ple jest prostokany (co wystpule, gy ey > 2a, to dai siguprasceza. W tym preypadku nosaosé na zginanle belki roeczywisicteowe} oblicza sig ze wzoru Mga Mpa = |B(1 ~0,58)(beg — bu) + pl fot 483) Algorytmy sprawézania tao granicenegonofnosi elements zginanego 0 preckoju teomym presawiono na rysunkt 4.25, b Dane: Babe A Beton: fos Sal: Ast Niewiadoma: Ma eetereen ean nents Ape aa a (Preteen } ony aa Feeuraibetesmaaeaan sponiance rowmanie sng 19 snl C1) ff -o-0e Przyjaé odpowiedaio yy (tbl. 412) i (tbl. 4) Praskrd) zecaywilcl toowy Korea wards Warabioy 40 wig Obliczyé nosnosé prackroju toweg> Mas = rltag —be)+ helt 43. Algorymy oblczen elementéu 2 betonw ewsHlyoh or Mahe dohala im 8, enn Fra aii fon Zable 46 ab 4 Taste Ray Zuublic 45141 oraz 46 ub 47 Abobrat wspihezynnik oe or ba ‘ak, aby byl sptnione rownanie: 1 wesont 0} data Mile. Pry odpowicdni jr (abl 412) ip (abl 4:9] (Wards To wie | Obie niaaié ik > - 3 Rp - Mu=hP bah daa fd) oe (arouses ‘Stan granicany granicany_ otal fe Ne ace en pee preckrocrny “prackroczny ave 25 lpn ee spn na wth may ae ‘mete ops tony poe Zajonym 43.2.2. Zastosowania motody uproszczone} Prayjecie zaloded metody uproszczone} w praypadku przekroju teowego prowa: ddzi do znacznego ulatwienia obliczes. Podobnic jak w metodzie op6lne), w zaleznosei ‘od prubosci potki hy. rocpatruje sig tu proekroje pazomie i rzeczywiscie teowe (ys. 420), Laki ' na 4. Blemeny ginane = preckssj jest pozornie teowy, ed: zeg Shy Wud beg SB (484) — prackri jest reczywiscie wow, shy Eu > B Podobnic jak w metodzie ogSlnc), w picruszym preypadku zadanic sprowada sig «do analizy przekroju prostokatnego 0 povierachni strefy sciskane} Acco = ees Prackrsj reczywiscie teowy najwypodniej jest obliczaé rozpatrujgc dwa wZupelnia {ace sig schematy zastepeze (ry5. 4.26). Aut og ~b30 og -b 02 Efe 5 tty ZA*| | WZ ay ywunek 426, Seay cage wobec peck iki cays ame to 20M, Wypadkows nape w strefe sciskanej w schemacie I (plyta oblicza sig ze wzore Fer = (beg ~ be) Phot 489) natomiast wypadkowg naprezea w strfie Sciskanej betonu w schemacie It (Seodnik) ze Fa=bagtlhefea (486) ‘Zgosknie x rasady superpozyci schematow Ii IL warunek réwnowagi podtuéaych sit preekrojowych w zapisie ogélaym ma postac Fat Fa Pa 0 (asn, ‘Stan graniceny nosnosci preekroju r2eczywiscie teowego sprawdza si 2 warunke ‘zapisanego w postal ogling} Msi < Mas raza + Pata (438) zie zy 1 Zea ~samig sil wewngtrmych, odpowiednio dla schemat6w 1 iM (95. 4.20) Po uwzelednienin odpowiednich zapis6w warunek prayjmuje postas Mrs =(6(1 = 059) buy ~bu) + Gell O5Seg bold for 4.899) Jeteli zasigg efektywne} stety seiskane} fog < Spr ume 10 abrojenie rozciggane Ioedeie w pelnt wykorzstane. W praeciwnym faze wystapihoniecznosé docbrojenia strefy sciskane) prackeoju(praypadck przckroju teowego podw6jnie zbrojonez0) Algorytm obliczania zbrojenia na zginanie w przckroju teowym Nalezy wstepnic ustalié preypadek obliczeniowy (przekt pozornie lub rzeczywiscie teowy). Mozna tego dokonaé bez Koniecznosci ustalania zasigu stely Sciskane}. W tym 4.3. Algorytmy oblicn element «betondw zvoc us cela okresa sig moment graniczny Mrup,<. odpowiadajacy pelne} nosnosci pot liczony wagledem osi zhrojenia rozcigganego prey Eug = B. [Na podstawie rysunku 4.26 otrzymuje sig Mrpty = BU ~ 058) beg Soa (490) Preckdj jest pozornie tows, jeeli spelniony jest warunek Mea < Mrdptt aon W przeciwnym rai posts) jest rnczywitie tomy. 'W preypadkprokzoj pozorai teowegozadane sprowadza sie do obliczeni 2bo- Jeniaw pki o kaze prosoktya pola powichn sty Sista} Acyey abe ‘Ay blicayé pole preekoju bojeia, wsgpni usala sg warts wapizyanika ag 9 asp 2 aby 48 wyeocra sivas sey Skane) Msi Mel = igdifig Se Gd 49 W dalszej kolejnosci wykorzystje sig warunki réwnowagi sil przekrojowych. Pod- stawiajac beg zamiast b, przez analogie do wyrazed (4.52), dochodzi sig do w2ordw: Ms. Caen W preypadku preckroju rzeczywiscie teowego korzysta sig 2 zasady superpozycii (ys. 4.26). NosnoS¢ granicang praekroju w schemacie I wyraéa sig waorem All ~ 0558) (bey — bu) fot 499) Dorojenie Aji w schemacie I oblcza sig z réwnania sumy rzutéw wypadkowych Sit Ray i Fyy na of podtuing belki. Praez anslogig do wzoru (4.93) otrzymuje sig wyrazenic 4.93) Mra, A beg ~ beh (495 vt W sschemacie IT przekrdj teowy jest obcigzony e6inicg momentéw — zewnetranego { momentu odpowiadajacego nosnosei przekroju w schemacie I we w2ors AM = Mss Mnaa 4.96) Na podstawie wspsezyanika wejiciowego jigy 2 tablicy 4.8 odczytuje sig efektyway zasigg surety Sciskanej Ey oraz wariose wspstezynnika (uy. 1 tak aM aig boa a9 weg Jeieli spelniony jest warunek Se < Eoinnn 16 4. Beneny eginane to ptt ito peda shes. Sone apy aman do waar (4.93), prayjmujge b= Bw. Moa Gays (498) tub Anz it ‘Zgodnie z zasadq superpozycji wypadkowe pole przekroju zbrojenia rozciaganego obli- zag, sume wiht exyskane dla schemat6w 1M, czy ze waoew Ant = Anat “Ania. W preypadka py przkrs tcowy ne spelia warunku zrojenia pojedynczego Gag > fay . WC Merde jest oblczenie zrojnia podwéjnegs. Wymaga to rorbodownia pockroju raxepczeg bk tow) dodatkowy schema, opowiadsjacy rotnoiegranicane) soda. Algoryim postepowania obliczeniowego metoda Upros?- ‘oom w ogélaym prypadk zginsnia blk cowe)proedstawiono ma rysunka 4.27. Algorytm sprawdzania nosnosel przekroju teowego ‘Sprawdzenie warunku stanu granicznego nosnosci zginanego prackroju teowego 0 zada- nych wymiarach izmanym polu preekroju zbrojenia rozciqganego Ajy wymaga w pierw- 24) oleinofci ustalenia zasiegu efektywnejstrefy éiskanej przekroju, w cela wyjasaie- nia, czy praekj jest pozomic czy reeczywiscie teowy. [Nieabedne jest tu wykorzystanie warunkéw réwnowagi wypadkowych naprezet w be- tonie Siskanym i sali rozcigganej. Nie jest znana wysokosé strefy Sciskane}, a zatem wypodnic jest zalo2yé, 4e ma sig do cxynienia x prackrojem pozornic teowym, w ktérym b= bag. W takim praypadku nalezy korzystaé 2e wz0ru (499) Jeieli spetniona jest zaleinoS fag < 6 (czyli prockréj jest pozori teowy), 10 notnose oblicza sig 2e w20ru Mau Mea= tu (1-8) hash 4.100) Sed prec beki jest zeceywici coms, niezdedna jest horeka obliczeia fg, gy pryjeta we wzorze (4.99) szerokosé suey Siskane} uy nie jest waroscia poprawng. Wym preypadku zasieg strely Sciskane} wyznacca sig 2e weoru (aon) [Na podstawie tak okreslone} wartogei Ey modna obliczyé nosnosé na zginanie prae- ‘koju rzeczywiscie teowego pojedynczo zbrojonego, Odpowiednia zaleénoS opisana jest ‘wzorem (489), Algorytm obliczania nosnosc przckroju tcoweso pojedynczo zbrojonez0 we metody uproszczone} pracdstawiono na rysunku 4.28, natomiastprzekroju teowez0 ppolwéjnie zbrojonego na rysunku 4.28 4.3 Algorymy oblczer element: betonie aie 4 Pa as bag hy fe owindoma 4 reeieete — ) sali gruboss ony abjeia = ey + Be Zale rei pret ghownych istration Usii eynokoséweyecen bel d= he 9, 472 Obliczyé waka B= hla =o Obie nolan pi pasa Mung = BOOP) beg fo emai cony reir sccm] | Oblczyé wapezynnik do tbley 43 M 9 igtiig oe Oboe araenie A, Aas= Alb ~bo fet Ea Stain aml M fe ep Nie ‘Obliczyé nasnodé w schemacie | eieem 05H as Przkes pda arojonyle NC Gy <¢gin "ky | Prac pofedynee wrojony] = E 4 tn Obie abrojenie Ay Ee al iz = hag th Jat ir tna kag de fe : - ‘Rysunek 427 Algrym wyminonans arn weg metoy wos) Prackr6| podwéjniezbrojony | Obkeryé Au ta wealeorinn | WopSicyak pay do lng inc b= bag| Mor Mince ‘hrojenie sumaryezne dam Aas * Auta Debi ukads area ‘kontrola minimalnege ecko A _einaye cence o preue 4. Blementy zinane a Doane b, Ban Bag ty Btn: fa ak Au Ncw: “Zaloiyé watgpne, Ze prt bel {est pozrai coy, cali b= Ba __| jiowy do ablicy 48 Aa Sod 2098 yy 4.3. Algryimy blir elementé zbetonyawykte us » ane bb big. A bon: fo a fotetatoke) Newialoea Ha ‘Usalié gros otaliny abrojeaia © = yin? e ymin ay ora | ‘Usaligwysokoi wzytccana d= hay ‘Obliezye ska B= hd Zale wep, pas Bek {st pozomiecowy, 2ylib™ bag “Obl asi ig tg = AtLee= habe Bog -b0) tas ‘bicve nos rat owe Maa” tag Phaghe + Anld~ 22) fa -zablicy 4 ust py osaicijest_ F< peekroczony Stan g al Nie ysl 426. Algom spowiznia tan grnicrego mona weg mtd poszroe|w rity ‘Semen opera woe ojeez zap ‘biz nodnok pcs toweno Mag =W0-05P bg ~ 0) Habel Sat ‘Oblicyé nofnoté paskojueoweno Mas = WO~ 0.5 bey ~ 6.) hep bles Ald ~02) Sa ho _ Stn raceme ~ San gracon toto ose a tessoezony a jestpezeioesoy Rysunek 28h. Algnyinspamdzania stan gc ong oii wolg metoy wrosacane Zee clemeace o parkas tay pe Zbojay| Prayklady obliczof Penyktad 5 Zaprojekiowaé zhrojenieiebetowego debra w monoltycanym seopic plow belkowy, kte ‘0 peach} poprzscany pokazano na rysusku 429. Wolno podpate Zebo stropu 0 rorpigtose T= 6,00 m ma byé wytonane x betoau Hasy B37 i hojone sala Klasy ALIN. Belka bydeic ‘eksploatoana w Srodowisku 0 Kase ekspozyji XC4. Zero w page obcigzone jest obliez=- Biowym momentem zginajgeym Mg = 15) kN. Obliczenia nay wykonaé metodami og6Inq i upeosaczongDane: Mss = 180 kN, h = 450 mm, by = 250 mm, hy = 60 mm, b = 2000 mm, ‘6000 mm; beton B37 Jug = 20,0 MPa); sal AIIIN (fya = 420 MPa) ‘Miewiadoma: Aas Z wwagi ma spossh obciienia pyta wspélpracijgea x belkg zmjdyje sig w stele Sciskane. W cela ustalenia preypaiku oblizeniowego praskinjynaleiy okresiéefeiywag szerkosé bug pki, agodne 2 2asadami idealiacji geomeuyezne). Z warunku (2.7) oxzymujenty bag #28 +} 600 = 0 mm Any =9.28 cn? ‘Sreduicszatoiona jest réwea wstgpaic prey wig ic jest anicezne hovektaoblczed. Uklad retow w peaskoju blk da tego peypadku pokazano na rysunku 4:30, a » bg 3 zi q a 4,690) 4,920) 50 __y wes Rysunek 438, Kowstcja angen w pacha ony eb 8) wed pla Sb) wade ray ad 6 => GE Prayktnd 6 blip sojenis Sabra w stropic plhtone-bellowym 2 praykbvin 5. prime w proeiojy progslowym oblcreiony moment 2ginajcy Moy ~ 400 Nem. Poaostal dane do blind jk Ww peyklade 5. (95.429). Z.uwagi na zwikszone obeignic (1 porswmani zpryktadem 5) watgpie aka sig zhojene 2 pret 6°20 mim ulozonych dsrrzedow. Wysokoséuiytcam pezcroju d= 490 ~ (25 4548 +20405-20) % 382 mm2 4. Blementy snare Obticzenie mete oa Zaoinie 7 algoryunem ws rysunku 424 oblcznia wozpoceynamy of ustaleniapreypad obi creniowega, Wepsleymnik wejiciowy dp tablicy 45 400 4 Qarose® 200 Z ably 45 po interpol wstalamy wepstryanik € = 0,207 §-0207> 6 tak wigc pac eta ent roeryiei eomy (taktesodksiled 1b). Odezytana wy2e) warts € = 0,207 wymaga zatem Korekty, W cela wyenacrenia wart aeczywte) nczbee jest roowigzani rwnania (418), Prayjmjacodposiedo dane x pezykladu 5. wane ozapszemy ww posta oa HG) +2,88nr (6 8) ~ 0588 =0— Rwnane roigaujomy metody psbaych pedsawied warts wspélezynik podanych w tab cach 4514.12, pesjmujaew perwsze)pobie wartosc wspélzyenikw odpowidsace = 0,210 (icco wioksze)niz wyenaczona wsgpnic). WynikiKoejych posawied zamieszczano w tbl 43 “Tables 413 Obra ag steely Siskane w prea 6 = ‘Wartol wapSlzynnion a € (6) ser(6 8) Me zablcy 45 | etablicy 4.12 om 0382 4 miejsce zee anki dane} waoeem (478) resign do blceena pola pezelsoj zhojenia cxdpowindn wartose €* 0230. Wapolezyan oaeigganeg0 prayimniesi— odpowiedao = ciabliey 45 wopalezyanik = 0,162 oaz = 0,179 (zee alszake Ib), a talicy 412 wspslezymik yer = 0.1835, a2 bly 4.11 wspenymnik wp = 0,145, [Naty teraz panda odksttcoia a dln raw pi, Wykorztujemy w25r podany ww tabiey 4.10 dla zaresu 0290 0,5, 1-025 Zatem zgotie 2 algoryinem 2 eysunky 424 w tym pezypadu wykres aapeeed Seiskajaeyeh 1 pce nie jst preston: Jednaczetnie speiony jot warunck 20.179 < wham = 0505, 8 wige packs) jest pojedynczoabrojony- Obizamy klewo: r= 100 Lotte < 200% 4.3. Algoryimy obliczed elemenudw z betondw zushych 1 _— rojenie nice dla schemas I 2e wears (4.75) 200 Aas = 0.1445 (0.97 ~ 0,25) 0,982 2 = 0.001802 a (18,92 er?) = svojenic niabedne dla stems I 2 waoeu (4:76) ‘ua =0379-095-0.9. 222 = ose w?(4.14 cm Seman pl pare ware (477) A= 18924814 2790 om? Obliczenle metody uproszezong Dane do obliczed sq identyeane, jak w metodeie opin). Wrykorzytujomy algorytm podaay na rysunku 427, W cela ustalenia peypadku obliczeiowego oksesamy nosnost pki ze waar Mrap eg = 0415 -(1 ~0,5-0,15) 0,382" 0.97 -20.0 ‘Spetniony jest warunek Me = 0400 MNom > Mra = 0;398 MN 4 zatem analizowany peskstj powinien byt takiowany jako rexczywiscie teow. Do obliczed wykoreysujeny superpozyeje schemat6w 1 TL W schemacie I (,skr-yelk” bel) poe przkioju hrojeniaoblicea sig ze waaru (4.95) 3 MN 200 0.15 -0.382- (097 — 0.25). 28 “hrojenic to edpowiada nono perkroju w schemacie I okreslangj re weoru (498) Minas =0,15 (1-055 0315) - (0.97 — 025) -0;382" 200 = 0,202 MN [Nadwyike moments pexypadajacg ma schemat I (eodnikbelki), olizamy 2e waeu (4.96) A.M =0,400 — 0,202 = 0,108 MN A 0.001965 m? (19,65 em") Zasigg steely Siskane| w schemacie HI ustalamy, oblizajac warts wspélezynaia 0.108 350.382" 70.0 Z tabliey 48 pry pop = 0,148 odexytano op = 0,161 < Exg.om = 0,500 (PrekrS} po- jedync70 zhrojny). a 26 waoru (498) obliczono pole prackroje zojonia An.s edpowiadaace Shematoe I beg = 0.48 m9 2 =0401-099- 025. 2 CCaltowite poe prckeojuzhrojenia blk wg zasady superpozyej Aa = 1965.47.32 Z tablicy 21 Zalycznit) peeyjemjemy zbeojenie 920 mm w ukladie: 5420 mm (dolay ezad) 4920 mam (gen read) pole poetoju Aatgroe = 23,77 ea? > Avy = 27,06 em? (wynik z metody op6tne) ‘kind preyigtego avojenia belli plazano na rysunku 4.306, = 000792? (7,82 en") 6.97 em?124 4. Elemeny inane ‘ia Praylad 7 Oticzyénasnos: na zginanie Zebetowej prefbrykowane) blk tow o zadanym Kszikie go metyezaym i ukdadzie podwsjnego zbojenia wedlugrysuaku 4.31. W obliczniach preyybeton Say BaD al tay A Gee Wns! wc: motel gn | en Date: h = 550 mm, hy = 80 mm, by = 300 mm, buy = 750 mm a, = 50 mm, oon B20 t= 108 MP sl Al pa = 30 MPa, An 2A cm! (905 ma). i Ay (5825) ys 431 Heliaoa wedg day do payad 7 Obticzenie metodg oping Py ukladre zrojenia pokazanym na rysunku 431 wysoksé wiytecana peekoj 550 — 50 = 500 mm ‘Kontrol wun serokoécieflaywne] peckroj tewego wedg p. 2.1 bag = 750 < 2-6-80 +300 = 1260 mm Wokadnik grubosc pki w oblicanym prakroju 0 = Smo Zexinie 2 algoryimem pezdstawionym na eysuaku 4.25b w pierwszejboejnicinaledy usali rzypadck obliczniomy. Zaktaamy wsgpne, i peck jest pazorne tomy (czy b = bag 0,75 m) i okreslamy iteracyjic zasigg stuely Scikane) prey tym zaloéenv. W pirwszym ‘roku obliczamy wapélezymnik (pate algorytm z 1s. 4.256), zane, de pray maprgzeniach sbrojenia wopétezyanie ya = emt 50 omer 106 0,196 Z nblicy 45 po intexpoaci preyimujemy wartosé a 4 = Mo ons @ leslamy wartosé wspczymnika = 1, esi tk jak zlodono,Sigd wartodé£ na tym epic {es poprawna, Sprawdzamy, czy jest spelniony wanunek (4.61) = 0247 > p =0,160 ‘Wertepue tw preypadek peckroj zeczyiscic teowego, w 2igzku 2 czy nczbeda jest jednak Korein zasigau stely Seiskane. Korzystamy z réumania (481), w key maleiy uwzglednic 247. Z eblicy 4.6 dai 43, Algoryny oblicetelementiw «betonw awyktych bs ‘beenosé zbrojeia Aca 10 ronte on ($5 sino Worse hie 4514. wee onic mo pepe posi uf) + LSer(G #)—049 = 0-8 Presa pit wyomao pre € = 027 Kkjae kk cei eso w oan "Tables 414, Obiranie nse steely Sshane payhatce 7 a Wart wpe ae € (6) orl A) rr auablicy 4s | tablicy At 1 om 019 a 028 0.160 3 030 0.60 0160 (W wysika oblizes salon zasig sey shane} € = 0,31 i dla tj warts pryito vspékezyanik: j= 0,219 (cal. 45) ora pe = 0,147 Cx tal. 412). Naley jeszcze obreshié ‘odksaalcenie btons ma dole} krawpézi pt. WanoSé € = 0,81 miei sig w zakresie odkszal- 26 2 Wykoreystujemy zatem odpowiedl wz ztbicy 4.10. Sd 31-06 DST = MO < 2.0 (Oznacza to, 2 do obliczes naieiy pry wase (4.82), x uwzgledieniem zbrojenia Ave, przni- Aziay algoyimem wg rysnk 4250, tad Mra = [0147 (0,75 ~ 0,30) + 0,219 0,30) 0,507 10,6 + 0.000220 3 Obliczene metody upeuszezang Dane do ablicze # denyeane jak w metodsie ope) Koezystamy 2 algorytn preestavioneg0 ri ryunku 4.288. Rozpoczynamy od wstalenia zsigu fektywne| sey Seiskane} ze wzory (4.9), ‘uwzgledniniem hrojnia Aon ones ~350 — 000226 360 ‘075-050-104 Wortosé Gy = 0,196 > 8 = 0,160, wigeprocks} jest reeceywitei tomy 1 w rwigzku z gym ‘asics efetywne)srelySciskan) musi by skorygowany we, waoru(algoytm z ys. 4286) om2454 $50 — 000226 -350 (075 — 0:80) 0,16 030-050-106 0,30 Zabtcy 4.8 uslamy way Asma jog = 0219, Nes tes prckeoju na eginanic oiveay 2 wyraienia (489), 2 uwzeleniniem zhrojenia Asa. Ita Mag = (0.75 ~ 038) 0.16 (105-016) + “0,215 0,0] 0,50" 10,6 +0,000226 - 350 (0,50 ~ 0,04 Z pontwnania wysikiw oblicacs prospewataonych obima metodani wynika, Ze otrymane ro: Wwigzania sq niemal bento, 1-38 0.3858 MN = 196 = 0,488 — 024 = 0.248, a= 0,3860 Mm126 A etemeny eginane 44, Algorytmy obliczert elementéw Zelbetowych z BWW 4.4, Zalotenia obliczeniowe Belony wysokowartosciowe (BWW) s4 cork powszechnic) stasowane w clementach i konstrukejach Zelbetowych i sprezonych. W znowelizowane) PN-02 nie uwzeledaiono jednak tych klas betond. Odpowiednie wytyezne do oblicze element6w Konstukey} rnych z BWW mona natomiast znaledé w normie niemieckie} DIN-1045 [NIA], a takie {Ww koricowej wersji Burokody 2 [N2]. Dodatkowe informacje 0 zastosowaniach BWW 54 {ed zawarte w pracach (20), (65) Betony wysokowartosciowe 0 wytrzymaloéei charakterysiycanej na Siskanie wyszej i2 10 MPs, wytwarza sig prey uzyciu odpowiednio wytrzymalych kruszyw z dodatkiem ikrokrzemionki oraz domieszek w postaci superplastyfkatordw. W tablicy 4.15 zesta- ‘wiono klasy BWW oraz ich charakterystyki odksztaleeniowe przyicte ws [N2J i [NI4] Preferowanq ideslizacg 7ale#mosci o-w strefie Siskanej clement z BWW w przypad- ku og6inym odwzorowaje wykres paraboliczno-prostokatny pokazany na rysunku 4.32. ‘counts EN. | DIN, 1085 | 1992 | 1045 | 1992 | -1045 igen | -104s | -1992 Sos cate or x 5 95 10s [MPa a am [as] 2 | [1 ta [ta cated | 22 | 203 | 23 | 206 2a | 25 cau el | 34 | 34 | 29 | 27 [ 27 [ 25 | 26 J \ Parabola meg ‘lopmia (2 <2) yume: 4.32 Zale oe prey ‘tale BWW a ec 'W funkcji obliczeniowej wytrzymatasei betonu na Siskanie fos obowiazuia rake ae (eS) emumtvccay Waren 44. Algoryny biz element ilbetowych ¢ BWW. m fa wprredale ea < 60 < eau 4.1020) 1h — wykladnik potgi (n <2); ca ~ ofksaalenie w punkcic poceatkowym potki swykresu 0 (298. 432); cae ~mubsymalne odkszalenic betoau Seskaigo, atwo zauwaiye, ie pry wartsei wykladnika potgpi n= 2 wartosi odksztaloenia granicnego a = 2 0% posta’ finkeji o- opowiads przyite) w PN.02 da clement 2 betondw zwykte wytrzymalosi(Kasy do B60), zgonie 2e wzorem (4.3). (Obliczane przekrojéw zginanych w elemeaach wykonarych zbeton6w wysokiej wy sezymalci wymagn zatem stosovania odrgbaych waorow w kidejKlasie BWW. Wy rika to 7 budowy funkcj (4.1022) i z6znicowanecharakterysyki wlaSciwosei BWW ww zakresi odkszalces granicznyh i Eco. Zatozeniaobliczeniowe do analizy nosno- i 2ginanego praskroju prosikanego w clemencie zginanym w ujgciu metod ogsine| i uproszczonejpodano na rysunku 433. % =m Fe Rysunek 433, Zales do oi mean og | wpozcnong element zinc 0 paca po sky 2 BWW 'W metodrie uproszezonejanalzy clement6w wykonanych z BWW zasieg x strety &i- skanej w praekroju zginanym redukuje sig do wartosci rj za pomoca wspdtczynnika Przez analogie do wzoru (4.18), sbowigzujacego dla beton6w zwykle) wytrzymalasi, ‘otrzymuje sig zaleznosé ny = de 4.103) _edzie weallug [N2] pray 50-< fox < 90 MPa a=os- S458 (4.109, 100 W metodzie uproszc2onej napreienia w skrajaych Seiskanych wloknach betonu prey) rmuje sig 0 wartosci zedukowanej fez, przy czyim wedlug [N2} przy ograniczeniv fos, Jak wyixj, wspélezynnik redukeji (4.105) Pray powyiszych zalozeniach éo obliczeclementsw Zelbetowych zeinanyeh metods uproszczonq mozna wykorzystaé omdwione w p, 4.3.1 procedury i algorytmy obliczenio- ‘we dotyezace element 2 betonsw 2wykle) wytrzymalosei. WartoS6 granicena 2asigg strefy ciskane) w elementach 2 BWW, przez analogie do wzoru (4.19), ma postaé ($a) 108)128 4. Blementy eginane aie cay ~ griicane odksatlenia betone fciskanego zarnaccone na wykrese 2 rysunku 4.32. “Analogicanie jak w elementch 2zinaych 2 betonow zwyklej wytzymalosi,w me- tod ogdlngj analizyclementow Slbtowych 2 BWW clowe en rorwuseniezakreniw okzztslees wodhug conacre i defini zetawionych w tblcy 416. Jest to vogslions versa table 41, dotyezacejbetondw zwyklej wytrzy mals. W model tym odkszal- ‘conn 1 zhrojenia rozeiqganego mops by ofrniczone do wari cn, kira w PN-O2 ott ustalona jako rw 0:00 (10%). “Tiles 16 Zakery adsl w anale meted optng prckojin aginanyeh 2 BWW ‘Odksaalcenia w betonieScskanyen ‘ares 1 stat rozciggane) Opranicenie rakes codtartabcs ea ee stetySistane » sal (rozciggane) | w betonie Seiskanym a eae e h, znane} wartogci momentu obliczeniowego Msq oraz zalozone) charakterystyce BWW i sali zhojeniowe}, 2 pree- Ksztaleenia weoru (4.117) wyznacza sig wspélczynnik wejsciowy do tablic Ma Seat? nastepaie 2 tablicy 4.18 ustala sig odpowiadajgeg wartosé wspétezynnika uy, @ na tej wong Zakies odksiaeed = Spd ase — a - 9*(8 - A) g+(1-6pa (e+ (0~epal soe ( phe p moc be Fen Ge 119) “Tblca 437, Weory wed metdy opsne opluce sly preckrjowe w zeman prackrojeprestokatya clementa wykonanego 2 BWW (4) ‘Wepat czy | ‘ Wietkoses2 < Sy rns 44 Alyn lice emetic m ‘te 8 Widyan deprina dy ig ple pra dent ‘senna = ca |_Baetiay Garis [Reon ny C7OA5 [Ba May Gans gaz [_Bam lay C0075 [Bena Cras | Ban Win COOBS 4 [eye Te [Te Te [ole le a - we | & we Ge te | oe | & 050 | 0347 | ost | 0281 | 0319 | o8t8 | 0261 | 0.300 | 0822 | 0247 aoe | aoos | ome? ons | aes [om | aooe | ass7 931 25 | asts | a255 Qos | oon | ase fiom | 096s | ox | Gor | 09 om dios | aor | a5 aint | 9% | 0010 | oor | eso a3 dior | aw | osrs dais | 097s | oot | fone | on oH oe | ozs | ogre gam | oem | ea | aan | age oss asm | ors | oxo | aast | oso | oast 020 009 | aon | an aaas | a9 | oan | apes | ase O36 | tas | oz | aor | Gasr | or | Gass | ae ae = ast | aes | gaa | aa | a dsr | ase | ores | oan | aoe | oe | tas | oe oun | aoe | ager gam | 036 | case | cass | a8 ose | tos | ozat | 031s | aay | 0 | oas | 03a az | aos | ass goss | age | 906 | a9e: | assy 039 | on | azn | oa | dare | ome | oa [039 f ai digo | asi | on | os | tans | 7s | tm ie | Onms | apes dat | o9se | ons | oss | ease een eee ieee ince us| me | soso oi | aoes | 005 | oo | nose dat | O08 | orm | aaa ie one | toes fom | aon | oars | ms | ass oer | war | ame | na90 017 | 0058 | a9e2 0.089 | asso | 0.086 | o.08s | asst oa 3 fais | au | tox | out | arom | 0997 | o0x | ans | aso7 os | outs | oat | oto | ont | 0933 | 0,103 | o.106 | 0933 020 | 0,129 | o927 | 019 | 0122 | o928 | 0.13 | o.117 | 0929 021 | o.teo | 0922 | 0129 | 0.133 | 0924 | 0,123 | 0,126 | os25 022 | ost | 0917 | ass | 140 | 0920 | 0129 | 0132 | asx 023 | o,160 | 0913 | 0,146 | 0146 | osis | o134 | 0,138 | 0918 024 | o167 | 0900 | o.s2 | 0153 | 0913 | 0,140 | 0.144 | ois 025. | 0174 | 0906 | 0157 | 0.160 | os10 | o.tas | 0.150 | 911 0.25 | ox8i | 0902 | 0.163 | 01165 | 0906 | 0.130 | 0.136 | 0908 0.27 | o.t88 | 0898 | 0.169 | 0.172 | asa2 | o.tss | o.te2 | a906 og | 0,173 | 0.179 | 0999 | o,161 | 0.168 | oso Karyn oeracow wart grain da tal py fg = 900 MPS podstawie wyznacza sie wypadkowa napreted w strefieScskanej F,zgodnie ze wzorem (4.115). Mozna odezytaé ez odpowiedni wspétezynnik Gu, 2a pomocg ktGrego obresla, sig ramig sit wewnetrzaych, zgodnie ze wzorem (4.116). Posaukiwane pole przekroju ~brojenia rozciqganego Ay, okreslay znane w2ory stosowane w obliczeniach elementdw 2 betondw zwyklych (pate p. 4.3) 02 890 | 0.179 | o.tes | 0895 | 0.165 | 0174 | 0897 | = weil tah Ay = MS (4120) 030 0887 gsi | 0.170 | 0180 | 0893 / vt Gethea ost | 021s | 038s oss | 0.176 | 0.186 | 0.890 if 032 | 0222 | 0879 oss | 0,190 | 0,192 | o.s86 ee Jedeli zasigg strefy Seiskane} € prockracza wartosé graniczna, czyli spetniony jest 033 | 0229 | og7s warunek 034 | 0236 | osm 035 | 0283 | 0368 036 | 0250 | oso 037 | 0257 | 0360 038 | 0261 | o8s7 039 | oT | o3s3 040 | 0278 | 0849 oat | 0285 | oss oa | 0292 | os asx | a2 | axe azo | 0.185 | oss | oss og77 | 0.190 | 0208 | 0879 asm | 0.195 | 0210 | 0876 osv0 | 0.200 | 0216 } 0372 any ‘ossz | 0.200 | 0228 | oes ‘ogs9 | 021s | 0.234 | 0.361 ‘oass | o2is | 0.240 | 0858 ‘ost | 0222 | 0246 | ose cases | 0227 | o2s2 | 08st gee | 020 | arse | omer ogat | 0.236 | 0264 | ose 0337 | 0240 | 027 | 0840 045 | 0319 | 0826 333 | 0244 | 0276 | 0837 oar | 0327 | oss 90 | 0.250 | 0282 | 0833 048 | 0333 | oat9 | 0273 | 0.306 | 0x26 | 028s | 0288 | ox20 049 | 0300 | oats | 0277 | 0.313 | o823 | 0257 | 0204 | ans nt6w 7 betondw zwykle} wytrzymalosei. Algorytm postgpowania obliczeniowego we meotody opSlne preedstawiono na rysunku 4.35, Okrestenie nosnesci na zginanie elementu wykonanego x BWW Pray zadanych wymiarach przekroju prosokatnego b xh, znany pol przskroju chro jenia rozcigganego Ay, pezyjete)charakterysiyce BWW i stali arojeniowejoblicrenia rozpoczyna sig od ustalenia wartosci wspéleaynnika z tablic We, KOR wyznacra sig 1 prrekstalcenia warunksw rSwnowagi sit wypadkowyeh w betonie i zbrojenin Aah ‘fax 04s | 0313 | 080 & te iy130 4. Blementy inane Dine: Mb, belo: ft 2S sf [Nicwiadoms: dy, eweatiainic tie a | ‘Usa grubostomtiny betonowe) c= Cain} AE ZaloyéSrednicgpretow glownych #strzemion 4, Oblicayé wymiar ay =e fy #2 I wysokosé weyteema d= fy ‘Oi wep weicowy do wigy 1B ian MSL HHL egg, wit ha te Obticare Ean = r “Frvkri gnny - padndjie ojony Kk Seujony sche we se ia Aa = 4 Set ble 4.18 ey wanes vm, voce fe bine note he apy = ‘abl Z1 lb 72 iokreslié As, Anh Ziabicy 418 pray wapdtezyni im ‘Obliczyézbrjene it w schemacie | i= Omid ft ‘Sprawrié warn sminimalnego broenia " ‘Ustalié wena Aion 026 (Pd Oblicayé jen 4 Aw schema fe aM yn = a Aas pos 000136 40" Faas fe ‘Obticayézbojeiesumaryezne Ryuaick 435, Algor wymianani soa wedug metdy pie) w elemencie giaaym 0 pk rok, yon € BWW Nastepaie 2 tablicy 4.18 usta sig odpowiednie wartosei wspétezynnika jy, W cel ‘wyznaczenia nasnosei preckroju na zginanic, we w20ru Mpa = sob fea > (aay HES 44. Algoryimy oblicetelemensbw ieetonych : BWW Bs Acieli wartosé wspétezynnika £ zmajduje sig poza tablica 4.18, to znaczy, ze spetniony jest warunek (4.21). W tym preypadku peach x BWW jest praczbrojony i zhrojenie rozciqgane A, nie osiaga swe] pelne| noSnosci. Naprezenia w tym zbrojeniu nalezy ‘kre iteracyie, wyenacrajne wlacioy zasigg stelySciskancj€ i odpowiadajgce je} ‘odkszialenie w zhrojeniu rozciqganym é,1. Odpowiednie wyrazenia podano w algoryt thie posgpowania na rysunks 436. Naprednia w zhrojenisrozeaganym Shut (4.124) Dane yh, BWW fot. ea Sf Ars Eo Bs #) ‘Nicwiadoms:notoié na sin Me ‘ia ustalonezo£ obliszyé wapdlezyanl jy wa wane 2 ablcy 4.17 (akresy 213) oo _ Obliczyé pack | Mg * tag A Oleg oe _ i |< veuyel “ae (sma d ~~ jest preekroczony Rysunck 436. Algom spewdzaia sane ganiczepo noni wedug cto opine) w zany cle mei 0 psa prsntym pojeyaco aco, yon 2 WW| \ 136, 4. Blenenty eginane ‘Do obliczenia nosnosci w tym preypadku wymagane jest takie okreSlenie ramienia sit ‘wewnetranych z.. Wielkosé wy moina ustalié za pomoca wspolczymnika G, wedlug W20ru ppodinego w tablicy 4.17 (w kolumnic 3 obowiqzujacej dla zakres6w 23). W rezultacie nofuosé prarkroju opisana jest wore Mra = Andhora (4.125) Algoryim spravidzania noSnoei peakroju w elemencie pojedynczo zhrojoaym 2 BWW podtano na rysunku 4.36, W praypadku edy prockéj elements 2 BWW jest podusjaie zbeojony,nalety itera cyiic ustaligzasig sretySciskan}, korzytajge 2e wzora ay = Alea Aten _g 4.126) Wielkos axa we waorze (4.126) oznacza naprezenia w zbrojenin Aja, kibre 5 2a- ledne od odksztalcet eo tego zbroenia i zasiggu strefy sciskane) £. NaprgZeaia te moina wyznaczy¢ metoda iteracyjng, pezyimujac w pierwszym kroku petne wykorzystanie 2bro- Jenia 042 = Sys. Praypadki obliczeniowe w tym zakresie zestawiono w tablicy 4.19. ‘Tali 19, Napreena w roe Ssanym w lementach# BWW wg medy ohn Zakres | Zakies polotenia | Odksaalenia w zbojeniu | Napegienia w aeojeniu dismal | “ osi obojetne seiskanymn Ave ‘eskanymn Ava ea < He, isi cn < BE, Ja Ib <= aoe Won =Enky vet a> wea bt 1W rezuacie noSnoké na 2ginanieprekroj podwbinc zbrojnego 2 BWW oblicaa signa podsawic wspolezymika ji, r2yeg0 ably 418 da wsahog teacynie waroiei €, 2 wore Mra = Hail"bfea+ Aea(d ~ a2)ose 27 Jeéeli odksztalcenia eye spelniajg warunck uplastycanienia (2 > fya/ Ex), 0 90 Sno prackroju podw6jnie zbrojonego wyznacza sig, przyjmujgc w zbrojenin Aya na- preionia ova = Sy Algorytm postepowania obliczeniowego przy sprawdzaniu nosnosi prockrojéw po- \dwjnie zbrojonych w elementach z BWW przedstawiono na rysunku 4.37. 44. Mlgnyiyobliccenelemensie ilbetonech 2 BWW ra Dane: bh btn fj 2 8: fA As in noe 7 + ‘Dbliczyé wopblezyanik do tablicy 4.18 Aifa—Anan _ewiain , ¢ learns iteracji ieet [ Dia wartodc £2 tablicy 4.19 obliczyé odksuslenia Goi stale wart 2,4 Koleaym kok erat “Zmiana wartbcl Nie jestranicjss 239% Tae 0.95 5 “2H < 105 ‘Dia ustalone| wards gz tablcy 4.18 okreli jo oblceye notes rskoja Myy = Ha Bes +had-o0.0, a : a (Stan granny >) nono — jest przelrocrony rank 47. A pmnam gicnc wel cnyis inym e ee sop prostokatnyen pode zbeojony, wykonanymn 2 BWW 442.2, Zastosowania metody uproszezone) W melodie uproszczonej amalizy element6w zginanych z BWW wykor2ystuje sig podane odpowiednio na rysunkach 4.16 i 4.17a, b algorytmy dia clementow 0 preckroju prosto- nym lub tz algorytmy 2 :ysunk6w 4.27 1428 dla element6w 0 przekrojach teowyeh, Precd pezystapieniem do oblieze nalezy okreslié skorygowang wytrzyimatnsé obliczenio