Professional Documents
Culture Documents
00 uur
Programmabegroting 2016
Inleiding
Kerngegevens
5
7
2. PROGRAMMA'S
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Bestuurlijke organistatie
Veiligheid
Verkeer en vervoer
Beheer openbare ruimte
Samenleving
Begraafplaats en milieu
Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
Economische zaken, toerisme en recreatie
Havens
41
4. PARAGRAFEN
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
9
13
16
18
21
30
33
36
39
41
41
41
42
42
42
43
43
45
Lokale heffingen
Weerstandsvermogen
Onderhoud kapitaalgoederen
Financiering
Bedrijfsvoering
Verbonden partijen
Grondbeleid
45
50
62
64
67
68
79
86
5.1
5.2
Financile begroting
Financile positie
85
86
6. BIJLAGEN
Bijlage 1: Meerjarenperspectief 2016-2019
Bijlage 2: Staat van reserves en voorzieningen op programmaniveau
91
97
1. Inleiding
Inleiding
Inleiding
Voor u ligt de programmabegroting 2016. Deze begroting is gebaseerd op de kadernota 2016. Naar aanleiding
van de kadernota 2016 heeft u ingestemd met de uitgangspunten voor de begroting 2016, de bijgestelde
bezuinigingen en de extra middelen voor ingezet en nieuw beleid. Uw besluiten zijn in de voorliggende
begroting verwerkt, evenals de subsidieplafonds 2016 zoals die in de kadernota 2016 zijn vermeld.
De begroting 2016 is de eerste begroting die door de SED organisatie is opgesteld. De begroting is ingedeeld
zoals u dat tot nu toe was gewend. De indeling van de paragrafen verschilt enigszins als gevolg van
uniformering van de opzet van de begrotingen van de drie deelnemende gemeenten. Voor de komende jaren is
in onderzoek op welke wijze de begrotingen van de deelnemende gemeenten verder kunnen uniformeren,
zonder daarbij overigens afbreuk te doen aan de eigenheid van de individuele gemeente.
Financile positie
De primitieve begroting 2016 sluit met een overschot van 352.000. Het doorrekenen van al eerder
voorgenomen bezuinigingen en nieuw beleid, die nog niet tot concrete besluitvorming heeft geleid en daarom
niet in de primitieve begroting zijn verwerkt, leiden er toe dat de begroting sluit met een positief saldo van
247.000. In bijlage 2 van de begroting, het meerjarenperspectief 2016 2019, ziet u om welke nog te nemen
besluiten het gaat. Het gaat o.a. om het beschikbaar stellen van gelden voor
onderwijshuisvestingsvoorzieningen onderwijs en uitvoering handhavingsnota.
Meerjarenperspectief 2016 2019.
In de bijlage bij deze begroting wordt het meerjarenperspectief van de financile positie geschetst. Ten
opzichte van de kadernota 2016 is het beeld in grote lijnen hetzelfde: er is sprake van een meerjarig sluitende
begroting met een behoorlijk overschot in 2016 en 2017, teruglopend naar een gering overschot in 2018 en
2019. Getalsmatig ziet het beeld er als volgt uit:
Kadernota 2016
Begroting 2016
2016
269.000
247.000
2017
477.000
354.000
2018
67.000
20.000
2019
14.000
76.000
Autonome mutaties die in de aanloop naar de begroting nog bekend zijn geworden, zijn in de cijfers van de
begroting verwerkt. De belangrijkste mutaties zijn de algemene uitkering op grond van de meicirculaire, die
tegenviel en de bijdrage aan de Veiligheidsregio, die op termijn meevalt ten opzichte van wat aanvankelijk kon
worden verwacht.
Beheer openbare buitenruimte
In de raadsvergadering van 21 mei 2015 is het rekenkamercommissierapport Reserve Onderhoud
Kapitaalgoederen Enkhuizen behandeld. In vervolg op het rapport vindt nu overleg plaats met raads- en
commissieleden met als doel te komen tot een geheel vernieuwd meerjaren onderhoudsplan. In de begroting
2016 zijn is het reguliere niveau van de kosten voor groot onderhoud opgenomen ( 939.000) aangevuld met
het verwachte restant van de reserve grootonderhoud op 1 januari 2016 ( 709.000).
Sociale Domein
Evenals vorig jaar staan ook in 2016 de decentralisaties van het rijk naar de gemeenten centraal. Sinds 1 januari
2015 voeren de gemeenten deze taken uit, terwijl er nog onzekerheid is over het toereikend zijn van de
overgekomen middelen om de taken uit te voeren. De begroting 2016 is, zoals ook bij de begroting 2015 is
gedaan, zodanig opgesteld dat de verwachte uitgaven kunnen worden opgevangen met de nieuwe uitkering
van het rijk: het deelfonds sociaal domein. De uitvoering van de WMO maakt in financile zin nu ook onderdeel
uit van het sociale domein. Als gevolg van de wijzigingen binnen het sociale domein heeft u bij de kadernota
2016 besloten de reserve WMO en de reserve WMO voorzieningen gehandicapten samen te voegen tot n
reserve Sociaal Domein. Vanuit deze reserve kunnen mogelijke tekorten als gevolg van het inregelen van
nieuwe maatregelen worden opgevangen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
SED
De bedrijfsvoering is met ingang van 2015 ondergebracht in de gemeenschappelijke regeling SED. Dat betekent
dat de kosten van de bedrijfsvoering geen onderdeel meer zijn van de begroting van de gemeente Enkhuizen.
Daarvoor in de plaats is de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling SED-organisatie opgenomen. De
bijdrage in de begroting 2016 is gebaseerd op de vastgesteld begroting SED-organisatie 2016.
Auditcommissie
De huidige indeling van de begroting is mede op advies van de auditcommissie tot stand gekomen. Alhoewel er
in de afgelopen jaren al de nodige vernieuwingen zijn doorgevoerd blijven wij ons gezamenlijk inzetten voor
het verbeteren van de leesbaarheid.
Naast het aanpassen van de programma-indeling is de webapplicatie begroting in beeld ontwikkeld. Sinds
vorig jaar wordt via heldere beelden de begroting stap voor stap inzichtelijk gemaakt voor raad, college en
organisatie, maar ook voor burgers, instanties en organisaties. De webapplicatie is geschikt voor pc en tablet.
Leeswijzer
De programmabegroting is opgebouwd uit de volgende onderdelen:
- inleiding
- programmas
- algemene dekkingsmiddelen
- paragrafen
- financile positie
Alle programmateksten zijn op dezelfde wijze ingedeeld. Na een korte inhoud van het programma worden
trends en ontwikkelingen toegelicht. Daarna wordt ingezoomd op de 3 W-vragen: Wat willen we bereiken,
wat gaan we er voor doen en wat mag het kosten. De maatschappelijke doelstelling wordt zoveel mogelijk
smart gemaakt door het gebruik van indicatoren. Op het onderdeel Wat mag het kosten? is een analyse
gemaakt van de afwijkingen ten opzichte van de begrotingscijfers van het vorig jaar.
Op grond van nieuwe begrotingsvoorschriften worden een aantal indicatoren met ingang van het
begrotingsjaar 2017 voorgeschreven. In afwachting van de toekomstige regelgeving hebben we wat betreft het
doorontwikkelen van indicatoren een pas op de plaats gemaakt. Zodra meer duidelijk is over de toekomstige
regelgeving, worden in SED verband nieuwe indicatoren ontwikkeld.
Op het programmablad staan ook de begrote cijfers voor de jaren 2017, 2018 en 2019. Die zijn voor deze jaren
dezelfde als voor het jaar 2016. In voorgaande jaren waren in deze cijfers de mutaties door prijsaanpassingen,
afgesloten caos en inflatiecorrecties bij belastingen meegenomen. Omdat dit jaar de aanpassingen slechts zeer
beperkt zijn, (nullijn t.a.v. prijsstijgingen, inflatiecorrectie belasting na 2016 slechts 0.5%) zijn deze mutaties
niet op de programmabladen verwerkt. In het beeld over de meerjarige financile positie zijn deze mutaties
uiteraard wel meegenomen. U vind ze terug in het meerjarenperspectief 2016 2019 (bijlage 2)
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
A.
Sociale Structuur
Aantal inwoners
waarvan jongeren (t/m 19 jaar)
waarvan 20 t/m 64 jarigen
waarvan ouderen (vanaf 65 jaar)
18.345
4.010
10.899
3.436
18.450
4.025
10.895
3.530
2.890
365
675
2.900
355
675
1.268
228
10.000
117
54
10.700
2.330
1
8.599
80
93
10
1.268
228
10.000
117
54
10.700
2.330
1
8.638
80
93
10
(prognose)
waarvan 20 t/m 64
jarigen
waarvan ouderen (vanaf
65 jaar)
B.
Fysieke structuur
C.
Financile structuur
Gemeente Enkhuizen
Primitieve
begroting 2015
Totaal
Begroting 2016
Totaal
48.495.000
51.264.000
6.519.000
9.388.000
18.473.000
31.967.000
11.639.000
3.520.000
47.417.000
50.785.000
6.704.000
9.588.000
18.482.000
30.388.000
12.680.000
2.905.000
Primitieve
begroting 2015
Per inwoner
Begroting 2016
Per inwoner
2.643
2.794
355
512
1.007
1.743
634
192
2.570
2.753
363
520
1.002
1.647
687
157
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
2. Programmas
Portefeuillehouder
J.G.A. Baas
snel te reageren;
de juiste informatie te verstrekken;
mee te denken;
digitale diensten aan te bieden.
Indicatoren
nulmeting
Norm
2016
2014: 5,8
6,8
2014: 6,8
Gemeente Enkhuizen
2014: 6,5
Programmabegroting 2016
2014:
124
27%
48%
7%
18%
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Juridische Zaken
Bellen met de burger
De burger wordt steeds mondiger. Meer dan voorheen wordt bezwaar gemaakt en juridische procedures
gevoerd. Dit is een landelijke tendens. Wij signaleren dit ook in onze gemeente.
De aanpak van de klassieke overheid werkt niet meer. De tijd is voorbij dat de burger een aanvraag indient en
vervolgens moet afwachten tot het moment dat hij de negatieve beschikking in de bus krijgt. Meer persoonlijk
en tussentijds contact is nodig. Dit wordt ook wel pre-mediation genoemd. De bedoeling is om tijdens de
behandeling van de aanvraag contact te hebben met de burger om problemen op te lossen, ontevredenheid
weg te nemen of simpelweg zaken goed uit te leggen.
Deze nieuwe aanpak wordt aanbevolen door (onder meer) het ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties, de Nationale ombudsman en de VNG conform het project Prettig contact met de overheid.
Ook de organisatie gaat hiermee aan de slag. In de eerste helft van 2016 worden medewerkers conform deze
methodiek opgeleid.
Het project Bellen met de burger maakt onderdeel uit van de juridische kwaliteitszorg. Dit is erop gericht om
structureel zowel de klanttevredenheid te verbeteren als de algehele juridische kwaliteit te verhogen. Een
succesvolle aanpak van juridische kwaliteitszorg heeft daarmee rechtstreeks positieve gevolgen voor de onze
gemeente.
LEAN Bezwaar
Bezwaarschriften worden door de organisatie voor de SED gemeenten op uniforme wijze behandeld. Dit is het
resultaat van LEAN Bezwaar. Hierdoor kunnen bezwaarschriften sneller worden afgehandeld waarbij een
persoonsgerichte aanpak centraal staat.
(Bedragen x 1.000)
Begroting
Begroting
2016
2017
Begroting
2018
Begroting
2019
Lasten
3.788
3.880
3.949
3.949
3.949
3.949
Baten
-760
-306
-320
-320
-320
-320
3.028
3.574
3.629
3.629
3.629
3.629
Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 55.000 meer is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Hogere apparaatskosten.
De publicatie van Gemeentenieuws wordt teruggebracht van 2 naar 1 pagina.
In 2015 was een incidenteel bedrag opgenomen voor de organisatie van de
waterschapsverkiezingen.
De aanschaf van reisdocumenten is duurder geworden.
Overige verschillen.
Gemeente Enkhuizen
Euros
-/-50.000
21.000
26.000
-/-50.000
-/-16.000
-/-69.000
Programmabegroting 2016
Baten
Overige verschillen.
Euros
14.000
14.000
-/-55.000
Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen:
Prognose
Prognose
01-01-2016
31-12-2016
498.000
11.000
509.000
462.000
0
462.000
Reserve
Verkiezingen
Voorzieningen
Voorziening pensioen wethouders
Voorziening wachtgeld wethouders
Toelichting voorzieningen:
Voorziening
Pensioen ex- wethouders; de onttrekking in 2016 betreft de pensioenuitkering aan 7
pensioengerechtigde ex-wethouders.
Voorziening wachtgeld ex-wethouders; de onttrekking in 2016 betreft de wachtgeldverplichting van
de ex-wethouders.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Programma 2 Veiligheid
Portefeuillehouder
J.G.A. Baas
Het stond in de planning om het beleidsplan eind 2014 vast te stellen, maar door de bezuinigingsslag is dit uitgesteld. Het beleidsplan
heeft namelijk geen rekening gehouden met 7,4 miljoen bezuinigingen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Indicatoren
nulmeting
Norm
2016
2017 2018
2019
56 (2011)
37
45
40
37
35
54 (2011)
<54
50
48
45
42
115 (2011)
<115
110
105
100
95
14% (2011)
19% (2013)
<14%
16%
14%
13%
12%
10% (2013)
8%
9%
8%
8%
7%
46% (2014)
54%
50%
54%
54%
56%
Veiligheidsregio
De hoofddoelstelling van het beleidsplan is als volgt geformuleerd: De veiligheidsregio NHN richt zich op het
verkleinen van risicos en het beperken van leed en schade bij incidenten.
Naast deze hoofddoelstelling heeft de veiligheidsregio negen andere subdoelstellingen geformuleerd.
1. In 2018 wordt de samenwerking in NHN door ketenpartners met een 8 gewaardeerd
2. In 2018 is 80% van de burgers en 100% van de bedrijven in NHN op de hoogte van risicos en
handelingsperspectieven
3. In 2018 zijn alle burgers en alle bedrijven op de hoogte van de (on)mogelijkheden van hulpdiensten
4. In 2018 zijn er 75 (10%) minder uitrukken voor brand dan in 2013
5. In 2018 is er 10% minder overlast en criminaliteit in NHN dan in 2015
6. In 2018 hebben burgers minder gezondheidsschade dan in 2015
7. In 2018 is er 10% minder schade en minder onveiligheid bij incidenten dan in 2015
8. In 2018 wordt gevaar bij woningbrand en bij ongevallen binnen 15 minuten weggenomen
9. In 2018 worden alle acute effecten van incidenten binnen 4 uur teruggebracht naar situatie
brongebied
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Begroting
2017
Begroting
2018
Begroting
2019
Lasten
2.177
2.141
2.135
2.135
2.135
2.135
Baten
-66
-69
-34
-34
-34
-34
2.112
2.072
2.101
2.101
2.101
2.101
Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 29.000 meer is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Hogere bijdrage aan de Veiligheidsregio.
In 2015 is incidenteel een bedrag toegekend voor een extra handhaver.
Euros
-/- 74.000
80.000
6.000
Baten
De vergoedingsregeling gemeenten voor handhaving parkeren en overlast is komen
te vervallen.
Euros
-/- 35.000
-/-35.000
-/-29.000
Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren geen reserves en voorzieningen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
N.J.J. Kok
Portefeuillehouder
Indicatoren
nulmeting
Norm
2016
1. verkeersveiligheid
Oordeel van de burger over de verkeersveiligheid van
de gemeente.
6.3
7.0
6,3
6,3
6,3
6,3
6.3
7.0
6,3
6,3
6,3
6,3
6.5
6.0
6,5
6,5
6,5
6,5
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
moet worden gedacht aan ontwikkelingen met een parkeervraag gelijk aan die van maximaal vijf
woonhuizen/woningen. De eerste 12 parkeerplaatsen zullen in de loop van 2015/2016 worden aangelegd.
Inmiddels is een aantal van deze parkeerplaatsen ook ingezet voor verschillende kleine projecten in de
binnenstad. Op dit moment worden twee nieuwe locaties verkend om verdere parkeerplaatsen aan te leggen.
Begroting
2018
Begroting
2019
Lasten
231
323
247
247
247
247
Baten
-152
-146
-146
-146
-146
-146
79
177
101
101
101
101
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 76.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Voor het actualiseren van het verkeersplan is in 2015 een incidenteel budget
beschikbaar gesteld.
Voor de evaluatie van het parkeerbeleid is in 2015 een incidenteel budget toegekend
Overige verschillen
35.000
-/-
50.000
9.000
76.000
76.000
Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoort de volgende reserve:
31-12-2015
31-12-2016
36.000
36.000
36.000
36.000
Reserve
Parkeerfonds
Voorzieningen
Bij dit programma behoren geen voorzieningen
Toelichting op de reserve
Reserve
Parkeerfonds; Om daar waar het niet mogelijk is op eigen terrein parkeerplaatsen aan te leggen toch in
een oplossing te voorzien, is een bedrag van 36.000 in het parkeerfonds gestort.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
N.J.J. Kok
Portefeuillehouder
Indicatoren
nulmeting
Norm
7,4
6,3
6,4
1)
2017
2018 2019
(2012)
2016
7,4
7,4
7,4
7,4
6,3
6,3
6,3
6,3
6,4
6,4
6,4
6,4
66
55
55
55
55
80
110
110
110
110
6,0
1)
(2013)
Het vastgestelde uitgangspunt is dat de kapitaalgoederen (de buitenruimte) op een zodanige wijze worden beheerd dat er sprake is van minimaal verantwoord beheer
hetgeen overeenkomt met de cijfer 6,0
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Begroting
2019
Lasten
5.809
7.400
5.602
5.602
5.602
5.602
Baten
-1.481
-1.414
-1.478
-1.478
-1.478
-1.478
4.328
5.986
4.124
4.124
4.124
4.124
Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 1.862.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
In 2015 is nmalig extra afgeschreven op geactiveerde kapitaalsuitgaven
In 2015 is nmalig een bedrag van 10.000 toegevoegd voor onderzoek riool
De geplande uitgaven voor groot onderhoud zijn in 2016 lager
Overige verschillen
1.450.000
10.000
347.000
-/- 9.000
1.798.000
Baten
Op grond van de begrote baten en lasten voor rioolwerkzaamheden en investeringen
wordt een hoger bedrag onttrokken aan de voorziening rioleringen
Euros
64.000
64.000
Gemeente Enkhuizen
1.862.000
Programmabegroting 2016
Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen
Reserves
Egalisatie tarieven riolering
Reserve onderhoud kapitaalgoederen
Voorzieningen
Voorziening onderhoud rioleringen
Prognose
01-01-2016
Prognose
31-12-2016
412.000
709.000
1.121.000
392.000
0
392.000
607.000
607.000
524.000
524.000
Voorzieningen
Voorziening onderhoud rioleringen; naar verwachting wordt in 2016 83.000 onttrokken aan deze
voorziening.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Programma 5 Samenleving
Portefeuillehouder
M.W. Olierook
K. Kok
Onderwijs
In 2016 wordt de visie op de brede school doorontwikkeld naar integraal aangeboden
kindvoorzieningen waarbij spelen en leren organisch in elkaar overlopen en kinderen n doorgaande
leerlijn wordt geboden. Integrale kindvoorzieningen geven een impuls aan duurzame inhoudelijke
samenwerking tussen kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, naschoolse opvang, PO- en VO onderwijs,
sport en cultuur. In 2016 zal worden verkend welke partijen hierin het initiatief nemen.
Sport, bewegen en cultuur
Sport en bewegen zijn belangrijk daar waar het gaat om bevordering van de sociale cohesie,
participatie, gezondheid;
Het kunst en cultuurbeleid zal worden herijkt.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Maatschappelijke doelstellingen
1.
2.
3.
Als uitgangspunt voor dit programma zijn, naast de in februari 2014 vastgestelde Wmo-nota, de nota
Gezondheidsbeleid en het beleidskader zorg voor jeugd gebruikt. Eind 2014 en halverwege 2015 worden de
nog te ontwikkelen cultuurnota en de sport en bewegen opgeleverd.
Indicatoren
nulmeting
1. Meer ontplooiingsmogelijkheden
passend bij de mogelijkheden van het
individuele kind
Cultuureducatie en cultuurparticipatie
% scholen basisonderwijs die in aanraking
komen met zoveel mogelijk vormen van
cultuureducatie en kunstdisciplines
2. Vergroten van de veiligheid en
leefbaarheid in de stad
Stimuleren van vrijwilligerswerk
percentage mensen dat vrijwilligerswerk
doet
3. Vergroten van de zelfredzaamheid
Norm
2016
2017
2018
2019
Niet bekend
100%
100%
100%
100%
100%
53% (2015)
55%
57%
59%
60%
60%
70%
70%
70%
70%
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
De komende jaren worden meer initiatieven voor algemene voorzieningen ontwikkeld. Dit zijn voorzieningen
die toegankelijk zijn voor iedereen en die de participatie en zelfredzaamheid ondersteunen. Zo zal in 2016
verder onderzocht worden hoe we als gemeente een goed laagdrempelig aanbod van dagbesteding kunnen
aanbieden
In het kader van eenzaamheidspreventie voor senioren heeft de gemeente Enkhuizen een actief beleid waarbij
de nadruk ligt op senioren. Er wordt meer bekendheid gegeven aan eenzaamheidspreventie, voornamelijk het
signaleren hiervan en wat te doen met de signalen. Ook vinden er, in samenwerking met Welwonen,
maandelijkse zondagmiddagpodia plaats. Dit is een plek waar senioren op de zondagmiddag bij elkaar kunnen
komen onder het genot van koffie, spelletjes, workshops, enz.
Ondersteuning naar werk
Met de invoering van de participatiewet zijn er nieuwe doelgroepen toegevoegd aan het klantenbestand. De
afbouw van de WSW en de beperkte toegang tot de Wajong zorgen voor een aanvullende instroom van
inwoners met een arbeidsbeperking. Met de komst van deze nieuwe klanten, die vanwege hun
arbeidsbeperking slechts in beperkte mate zullen kunnen uitstromen, vindt een verschuiving plaats van volledig
uitstroom naar het zoveel als mogelijk toeleiden naar arbeid binnen de mogelijkheden die de klant heeft. Hier
ligt een belangrijke rol voor het WerkSaam om samen met de klant op zoek gaat naar individuele oplossingen.
Via WerkSaam geven de Westfriese gemeenten gezamenlijk invulling aan het centrale doel iedereen met
arbeidsvermogen naar werk toe te leiden, regulier werk of zo regulier mogelijk werken en beschut waar het
moet. De kerntaak van WerkSaam West-Friesland is het samen met het bedrijfsleven zorg dragen voor het
zo snel mogelijk aan het werk helpen van werkzoekenden in het kader van de Participatiewet en het goed
bedienen van werkgevers die op zoek zijn naar (tijdelijke) arbeidskrachten.
Voor locale initiatieven op het gebied van re-integratie heeft de gemeente Enkhuizen 10% van het reintegratiebudget. Hiervoor zijn afspraken gemaakt met WerkSaam hoe wij dit willen gaan inzetten. Een
voorbeeld van een dergelijk initiatief is SailWise.
In 2016 zullen de mogelijkheden van vrijwilligerswerk door klanten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt
verder worden onderzocht. De ervaringen van het project bijstandsgerechtigden geven bijstand worden
hiervoor gebruikt.
Versterken van financile redzaamheid door middel van minimabeleid
Het uitgangspunt van de gemeente Enkhuizen is dat alle inwoners meedoen. Wie dat niet op eigen kracht kan,
krijgt extra steun bijvoorbeeld in de vorm van financile ondersteuning. Deze ondersteuning kan een tijdelijk of
langdurig karakter hebben. We bieden hierbij lokaal maatwerk.
Leerlingenvervoer
In augustus 2015 start de islamitische school in Hoorn met een kleine groep leerlingen om in vijf jaar uit te
groeien naar een volwaardige school. Leerlingen uit Enkhuizen die naar deze school gaan hebben recht op een
tegemoetkoming in de kosten van het leerlingenvervoer (signatuurvervoer). Op dit moment is nog geen
inschatting te maken van het aantal leerlingen dat hiervan gebruik gaat maken.
Project Van vervoeren naar Vervoer
De SED-gemeenten hebben subsidie van de provincie voor de kanteling in het leerlingenvervoer toegekend
gekregen. Doelstelling is om de zelfredzaamheid van leerlingen in het zelfstandig reizen te vergroten en
daarmee het aantal leerlingen in het aangepast vervoer te verminderen. Hierbij is gekozen voor de methode
MEE op Weg, waarbij leerlingen met behulp van een maatje zelfstandig leren reizen. In de uitvoering van het
project is ook de borging in de gemeentelijke organisatie meegenomen.
Los van deze ontwikkeling staat de nieuwe gebundelde aanbesteding van het leerlingenvervoer, WMO-vervoer
en jeugdvervoer die per augustus 2016 gereed moet zijn.
Fysieke toegankelijkheid
De richtlijn toegankelijkheid openbare ruimte en -gebouwen wordt toegepast door de gemeente Enkhuizen.
Verder stemt de gemeente Enkhuizen ontwikkelingen/projecten, waarbij toegankelijkheid een rol speelt, af
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
met de Groep Toegankelijk Enkhuizen. De Groep Toegankelijk Enkhuizen zal ook in 2016 meerdere projecten,
ontwikkelingen en bestaande bouw en openbare ruimte beoordelen en hierover aan de gemeente adviseren.
Vergroting draagkracht en verlichten draaglast van mantelzorgers
Om mantelzorgers zo lang mogelijk in staat te stellen om zorg te kunnen bieden worden zij ondersteund en van
informatie voorzien vanuit de consulenten van de gemeente Enkhuizen. Jaarlijks zet de gemeente Enkhuizen
haar mantelzorgers in het zonnetje. Daarnaast subsidieert de gemeente Enkhuizen het Westfriese
Kennisplatform Mantelzorgondersteuning. Een van de belangrijkste doelen van dit Kennisplatform is om
mantelzorgers eerder te bereiken en te voorkomen dat ze overbelast raken. De vragen en behoeften van
mantelzorgers (bijv. met betrekking tot wonen) worden daarbij continu gemonitord, zodat er passende
ondersteuning geboden kan worden. Vrijwilligers en mantelzorgers die te maken hebben met mensen met
(beginnende) dementie vergen extra aandacht. Ook respijtzorg is een blijvend aandachtspunt voor de
gemeente Enkhuizen waarbij ook kerkgenootschappen een rol weggelegd zien.
Begroting
2017
Begroting
2018
Begroting
2019
Lasten
19.864
26.772
25.135
25.135
25.135
25.135
Baten
-8.981
-6.141
-5.766
-5.766
-5.766
-5.766
10.883
20.631
19.369
19.369
19.369
19.369
Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 1.262.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
De apparaatskosten zijn lager
De kapitaallasten zijn lager bij onderwijshuisvesting en het Recreatiebad
Er is bezuinigd op het subsidieprogramma
Hogere kosten leerlingen vervoer want er was in 2015 een incidentele verlaging
Lagere lasten BUIG
De kosten WMO zijn hoger door een incidentele post huishoudelijke hulp toelage
(ook hogere dekking in algemene uitkering)
Lagere lasten vanwege de decentralisaties (ook lagere dekking in algemene uitkering)
Lagere lasten bij het Recreatiebad vanwege een incidentele bijraming in 2015
Eenmalige koopkrachtregeling in 2015
Incidentele investeringsbijdrage Immerhornpolder in 2015
Lagere lasten onderhoud kapitaalgoederen
Overige verschillen
Gemeente Enkhuizen
Euros
14.000
304.000
50.000
-/-25.000
370.000
88.000
233.000
107.000
27.000
100.000
94.000
275.000
1.637.000
Programmabegroting 2016
Baten
Lagere rijksbijdrage BUIG incidentele IAU
Incidentele huuropbrengsten SMC in 2015
Overige verschillen
Euros
275.000
90.000
10.000
375.000
1.262.000
Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves.
Prognose
01-12-2016
Prognose
31-12-2016
1.595.000
461.000
0
467.000
235.000
2.758.000
0
0
2.056.000
467.000
228.000
2.751.000
Prognose
01-01-2016
Prognose
31-12-2016
1.273.000
1.273.000
1.273.000
1.273.000
Reserves
Reserve WMO
Reserve WMO voorziening gehandicapten
Reserve Sociaal Domein
Reserve Huisvestingsvoorzieningen onderwijs
Reserve Kunst- en museumbeleid
Voorzieningen
Investeringssubsidie Wijkcentrum
Toelichting reserves:
Reserves
Reserve WMO en Reserve WMO voorzieningen gehandicapten; worden ingebracht in de nieuwe
Reserve Sociaal Domein; vooralsnog geen mutaties.
Reserve kunst-museumbeleid; ten laste van de exploitatie zal 13.000 in de reserve Kunst- en
museumbeleid worden gestort in 2015. Als onttrekking is 20.000 regulier begroot voor diverse
onderdelen van het kunst en museumbeleid.
Huisvestingsvoorziening onderwijs; Vanaf 1 januari 2015 is het buitenonderhoud overgeheveld naar
de schoolbesturen. De gemeente blijft wel verantwoordelijke voor bepaalde onderhoudsactiviteiten
zoals bijv. constructiefouten, schade en nieuwbouw. De onderhoudsvoorziening houden we hiervoor
in stand. De jaarlijkse dotatie kan worden opgeschort tot er een nieuw Integraal Huisvestingsplan
wordt vastgesteld. Naar aanleiding hiervan kan worden bekeken of er nog een jaarlijkse dotatie moet
plaatsvinden of dat de voorziening in zijn geheel kan worden opgeheven.
Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze
(egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Toelichting voorzieningen:
Voorzieningen
Voorziening investeringssubsidie Wijkcentrum; deze voorziening 2010 betreft uitvoering van het
raadsbesluit van 8 mei 2007, Dekkingsplan voorzieningen WoZoCo". Aan Stichting Woondiensten is
een geldlening van 1.273.000 verstrekt, waarvan de aflossing ineens na afloop van de looptijd (2048)
zal plaatsvinden en waarbij de gemeente dan een investeringssubsidie verstrekt voor hetzelfde
bedrag. Voor de dan uit te betalen investeringssubsidie is deze voorziening ingesteld.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Portefeuillehouder
N.J.J. Kok
G. Wijnne
Bedrijven en burgers kunnen rekenen op een goede dienstverlening als het gaat om vergunningen en
handhaving milieu
2.
Het duurzaamheidsbeleid draagt bij aan een klimaatvriendelijke stad met een gezonde leefomgeving,
waarbij het aandeel duurzaam opgewekte energie wordt vergroot en een jaarlijkse energiebesparing
van 2% wordt gerealiseerd.
3.
Een efficinte afvalscheiding draagt bij aan een gezonde leefomgeving waarbij het percentage
hergebruik wordt verhoogd.
Optimaliseren van de samenwerking met de RUD op het gebied van milieu, vergunningverlening en
handhaving
Het duurzaamheidsuitvoeringsprogramma zal worden vernieuwd en aangepast. Hierbij zal de
evaluatie die in 2015 is uitgevoerd worden verwerkt.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Samen met de HVC worden acties geformuleerd tot een nog effectievere inzameling van afval om zo
te komen tot een hoger percentage materiaalhergebruik en minder zwerfaval.
In 2016 zal naar aanleiding van het onderzoek ondergrondse containers, bekeken worden of het
haalbaar en/of wenselijk is om de zakkenwijken in de binnenstad van Enkhuizen gebruik te te laten
maken van ondergrondse afvalcontainers.
Begraafplaats
De stijging van het aantal opgegeven graven komt de capaciteit voor particuliere graven op de gemeentelijke
begraafplaats ten goede. Om de begraafcapaciteit voor de toekomst te waarborgen is de komende jaren geen
uitbreiding van de gemeentelijke begraafplaats noodzakelijk. Er zal de komende jaren moeten worden ingezet
op een inbreiding, een kwaliteit/efficiencyslag die ervoor moet zorgen dat zoveel mogelijk particuliere graven
geschikt zijn om in te begraven. Voor de uitbreiding van het aantal urnengraven is momenteel nog ruimte
genoeg aanwezig op de begraafplaats.
Begroting
2018
Begroting
2019
Lasten
2.966
3.036
3.059
3.059
3.059
3.059
Baten
-3.004
-3.042
-3.140
-3.140
-3.140
-3.140
-38
-6
-81
-81
-81
-81
Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 75.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
In 2015 is een incidenteel bedrag toegekend voor het uitvoeringsplan ondergrondse
afvalinzameling.
Voor het wijzigingen van het afvalinzamelingstraject (nieuwe wijze van inzameling waarbij
een extra container wordt uitgerold voor kunststof en drankenkartons) is in 2015 een
incidenteel bedrag van 24.000 beschikbaar gesteld
Hogere kosten afvalverwijdering
Overige verschillen
Euros
44.000
24.000
-/- 83.000
-/- 8.000
-/-23.000
Baten
Hogere inkomsten afvalstoffenheffing
Euros
98.000
98.000
75.000
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen.
Prognose
31-12-2015
Prognose
31-12-2016
438.000
438.000
451.000
451.000
Voorzieningen
Begraafplaats; vooruitbetaald grafrechten / onderhoud graven
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Portefeuillehouder
N.J.J. Kok
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Indicatoren
nulmeting
Norm
Nvt
35-55
per jaar
Nvt
20-30
per jaar
2015
2016
2017
2018
Het in ontwikkeling nemen van nieuwe woningbouwlocatie (besluitvorming locaties moet nog plaats
vinden).
Circa 20/30 woningen via inbreiding realiseren, veelal particuliere initiatieven.
Het maken van volkshuisvestingsafspraken met de woningbouwcorporaties (prestatieafspraken).
Op basis van de door de raad vastgestelde woonvisie op 7 april 2015 worden de voorbereidende
werkzaamheden voor woningbouw op Gommerwijk-west-west voortgezet.
Onderzocht wordt hoe het braakliggende terrein aan de Reigerweg ontwikkeld kan worden.
In 2015 zijn orinterende gesprekken gevoerd over de wijze waarop de woningbouw op de locatie de
Cuyp vorm kan krijgen. In 2016 verwachten wij de planologische procedure verder vorm te geven.
Met bedrijven en partijen onderzoeken waarom er geen volwaardige inschrijvingen voor de
aanbesteding REZ zijn binnengekomen. Daarna worden vervolgstappen uitgewerkt in diverse
scenarios. Het college legt in februari 2016 hun voorkeursvariant voor aan de gemeenteraad.
Naast de herontwikkeling van het REZ, ontwikkelingen voorbereiden voor het plangebied
IJsselmeer/Markermeer), zoals de versterking van de Houtribdijk.
Conform het college-uitvoeringsprogramma wordt het monumentenbeleid doorontwikkeld. Op basis
van een startconferentie, uiterlijk begin 2016, wordt het monumentenbeleid verder uitgewerkt.
Op basis van opgedane ervaringen met de in 2013 vastgestelde bestemmingsplannen, blijkt dat het
wenselijk is een aantal regelingen te herzien.
In 2016 wordt de actualisatie van het bestemmingsplan Landelijk Gebied ter hand genomen. Voor
februari 2018 moet het bestemmingsplan zijn vastgesteld door de raad.
Begroting
2019
Lasten
1.208
1.330
1.243
1.243
1.243
1.243
Baten
-624
-397
-364
-364
-364
-364
584
933
879
879
879
879
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 54.000 minder begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Voor de structuurvisie West/ Pact van West Friesland is in 2015 een incidenteel budget
toegekend
Voor de uitvoering van de woonvisie is in 2015 een incidenteel bedrag toegekend.
Voor het door ontwikkelen van het monumenten beleid is in 2015 een incidenteel
bedrag toegekend
Op basis van opgedane ervaringen met de in 2013 vastgestelde bestemmingsplannen,
blijkt dat het wenselijk is een aantal regelingen te herzien. Hiervoor is in 2016 een
incidenteel bedrag beschikbaar gesteld.
Door de gewijzigde planning wordt in 2016 op dit programma minder uitgegeven voor
groot onderhoud.
Overige verschillen
Baten
Twee uitgezette leningen zijn volledig afgelost. De rente-inkomsten komen te vervallen.
Euros
9.000
15.000
15.000
-/- 40.000
80.000
6.000
87.000
Euros
-/-33.000
-/- 33.000
54.000
Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen.
Prognose
01-01-2016
Prognose
31-12-2016
180.000
180.000
180.000
180.000
100.000
100.000
82.000
82.000
Reserves
Volkshuisvestingfonds
Voorzieningen
Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk
Reserve:
Reserve Volkshuisvestingsfonds; geen mutaties.
Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze
(egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen.
Voorziening:
Voorziening actualisering bestemmingsplannen / stedenbk; jaarlijks wordt 77.000 in de voorziening
gestort. In 2016 wordt incidenteel 40.000 extra in de voorziening gestort. Door het uitwerken van
diverse bestemmingsplannen en stedenbouwkundige adviezen wordt naar verwachting in 2016
135.000 onttrokken aan deze voorziening.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Portefeuillehouder R. de Jong
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Toerisme
Lokaal ondersteunen we het Toeristisch Platform Enkhuizen om in samenwerking met de VVV Enkhuizen de
promotie van Enkhuizen te verzorgen onder de noemer Enkhuizen Boeit, bij de organisatie van toeristische
activiteiten en voor het verzorgen van het gastheerschap voor de stad.
Regionaal werken we samen binnen Westfriesland en Noord-Holland Noord aan de marketing en promotie van
de regio en verbetering van het toeristisch product. Binnen de VVRE wordt najaar 2015 een toeristische agenda
voor Westfriesland opgesteld als uitwerking van het Pact van Westfriesland en de Regionaal Economische
Agenda. Op de schaal van Noord-Holland Noord wordt gewerkt aan de oprichting van een
Destinatiemarketingorganisatie (DMO), welke de marketing en promotie van onze regio zal gaan verzorgen
onder de noemer Holland boven Amsterdam. Afhankelijk van de besluitvorming omtrent de toeristische
agenda voor Westfriesland en de DMO Holland boven Amsterdam gaan we met daaruit voortvloeiden
activiteiten aan de slag in 2016.
Op het gebied van de promotie van Enkhuizen als bestemming voor de riviercruisevaart en chartervaart werken
we samen met andere havenplaatsen binnen het platform Amsterdam Cruise Port.
Begroting
2019
Lasten
2.558
3.061
3.020
3.020
3.020
3.020
Baten
-2.143
-4.940
-2.771
-2.771
-2.771
-2.771
415
-1.879
249
249
249
249
Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 2.128.000 meer is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Voor de verkoop van een woning zijn kosten gemaakt. Voor deze kosten is in 2015
incidenteel een bedrag in de begroting opgenomen
Voor het opstellen van de economische visie is in 2015 incidenteel een bedrag in de
begroting opgenomen
Op basis van de opgestelde dienstverleningsovereenkomst met de nieuwe doelen is in
2015 incidenteel een bedrag in de begroting opgenomen
Voor de uitvoering va de regionale kadernota voor de economische agenda is in 2016
een structureel een bedrag in de begroting opgenomen.
Overige verschillen
Gemeente Enkhuizen
Euros
10.000
18.000
25.000
-/- 15.000
3.000
41.000
Programmabegroting 2016
Baten
Wegens verkoop van een woning is in 2015 incidenteel een bedrag in de begroting
opgenomen
Wegens de verkoop van aandelen NUON door GKNHN is in 2015 interim dividend
ontvangen van GKNHN
Hogere opbrengst erfpacht
Overige verschillen
Euros
-/- 452.000
-/- 1.750.000
40.000
-/- 7.000
-/- 2.169
-/- 2.128
Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen.
Prognose
01-01-2016
Prognose
31-12-2016
777.000
753.000
101.000
1.631.000
777.000
753.000
120.000
1.650.000
Reserves
Stadsuitleg bouwgrondexploitatie
Wijk gebonden voorzieningen Schepenwijk
Ondernemersfonds
Bij dit programma behoren geen voorzieningen.
Toelichting reserve:
Reserves:
Stadsuitleg bouwgrondexploitatie; Geen mutaties.
Wijk gebonden voorzieningen Schepenwijk; geen mutaties
Ondernemersfonds; er wordt 19.000 in 2016 gestort.
De risicoreserve bouwgrondexploitatie maakt deel uit van de algemene reserve en is opgenomen onder het overzicht
algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Programma 9
Havens
Portefeuillehouder
R. de Jong
Begroting
2017
Begroting
2018
Begroting
2019
Lasten
2.634
1.860
1.830
1.830
1.830
1.830
Baten
-683
-697
-702
-702
-702
-702
1.952
1.163
1.128
1.128
1.128
1.128
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 35.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Door de ingebruikname van ondergrondse containers zijn de afvallasten met 26.000
gedaald. Daarentegen zijn de kapitaallasten gestegen met 13.000
Lagere kosten voor civiel technisch onderhoud.
Overige verschillen
Euros
13.000
18.000
-/- 1.000
30.000
Baten
Overige verschillen
Euros
5.000
5.000
35.000
Reserves
Bij dit programma behoort de volgende reserve:
Reserve onderhoud kapitaalgoederen De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze
(egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
3. Algemene dekkingsmiddelen
3.
Algemene dekkingsmiddelen
Werkelijk
2014
3.188
20.336
Begroting
2015
3.249
18.475
Begroting
2016
3.298
18.482
Begroting
2017
3.324
18.115
Begroting
2018
3.350
18.020
Begroting
2019
3377
18.121
-502
171
537
9.160
-176
75
355
8.981
-92
75
372
9.026
-92
75
392
8.999
-92
75
404
8.961
-92
75
424
-25
-25
-25
-25
-25
23.730
31.113
31.091
30.815
30.731
30.841
Lokale heffingen
Lokale heffingen bestaan uit gebonden en niet gebonden heffingen. Gebonden heffingen zijn bijvoorbeeld
afvalstoffenheffing en rioolheffing en zijn niet vrij aanwendbaar. Zij worden verantwoord op het programma
waar ook de kosten worden gemaakt. De niet gebonden heffingen zijn Onroerende Zaak Belasting(OZB),
toeristenbelasting, vermakelijkhedenretributie en precariobelasting. Deze belastingen zijn dus vrij
aanwendbaar. Ook de baten dwanginvordering worden in deze post meegenomen. Bovengenoemd bedrag
lokale heffingen is de netto verantwoording van de opbrengst (baten minus lasten). Dit wijkt af van de tabel in
de paragraaf lokale heffingen waar alleen de baten zijn verantwoord.
De geraamde opbrengsten in 2016 stijgen trendmatig met 1% inflatiecorrectie, de jaren daarna met 0,5%
waarbij rekening is gehouden met areaaluitbreiding.
Algemene uitkering
In de begroting 2016 is een bedrag van 18.482.000 opgenomen voor de algemene uitkering. Dit bedrag is
gebaseerd op de meicirculaire 2015. Hierin is de tweede fase van het groot onderhoud van het gemeentefonds
gedeeltelijk verwerkt. Gedeeltelijk omdat besloten is een aanvullend onderzoek te doen. De uitkomsten van dit
aanvullend onderzoek worden meengenomen in de meicirculaire 2016. Het nadelig herverdeeleffect volgens
de meicirculaire 2015 is voor ons berekend op 143.000. Via een suppletie-uitkering krijgen we hiervoor in
2016 nmalig een tegemoetkoming (50% van 143.000). In 2016 wordt het nadelig herverdeeleffect
gecompenseerd door het hogere accres. Dit geldt niet voor 2017 en de jaren daarna, waar het accres juist weer
lager nadelig doorwerkt.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Boekwaarde
66.000
Begrote inkomsten
153.000
7.000
Geen
296.000
75.000
1000
Geen
Boekwaarde
3.186.000
Begrote rente
40.000
58.000
1.455
2.224
67
Rente
Stimuleringsfonds volkshuisvesting
Van grootboek nationale schuld wordt jaarlijks rente
ontvangen op uitstaande obligaties
Grootboekinschrijving 2,5%
Grootboekinschrijving 3,0%
Financiering
De Gemeente Enkhuizen heeft per 1 januari 2016 voor een bedrag van 30.388.000 aan langlopende leningen
aangetrokken, waarvan 3.785.000 in het jaar wordt afgelost. De hiermee gepaard gaande rentelasten
bedragen 887.000. Dit is exclusief de rentekosten ad 96.000 van een in 2016 aan te trekken lening van
3.000.000. Wat niet wordt gefinancierd met langlopende leningen, wordt betaald met kortlopende leningen
en rekening-courant krediet. De rentelasten van deze kortlopende financieringen bedragen 57.000. De rente
van de algemene reserve en van de bestemmingsreserves wordt aan de exploitatiebaten toegevoegd. Een deel
van de rente kan worden doorberekend aan derden, b.v. van verstrekte geldleningen, of worden doorbelast
aan zelfstandige bedrijfsmatige onderdelen zoals de bouwgrondexploitaties. Deze rentekosten drukken niet op
de begroting.
In onze gemeente hanteren wij het systeem van totaalfinanciering, dat wil zeggen dat niet per investering
geld wordt aangetrokken, maar leningen worden afgesloten op basis van de totale financieringsbehoefte. De
totale netto financieringslasten worden via het renteomslagpercentage aan de producten toegerekend op basis
van de investeringen voor die producten. Het saldo Financiering betreft het rentevoordeel ad 372.000 van
wege eigen financieringsmiddelen en vanwege het verwachte voordeel op de rentekosten.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Onvoorzien
De post onvoorzien wordt in de begroting opgenomen voor uitgaven waarmee tijdens het opmaken van de
begroting (in de zomer) geen rekening kon worden gehouden. Hiervoor wordt jaarlijks een bedrag van
25.000 opgenomen.
Reserves
Algemene reserve
Risicoreserve bouwgrondexploitatie
Bedrijfsrisicoreserve
Werkelijk
01-01-2015
Prognose
01-01-2016
Prognose
31-12-2016
2.157.000
749.000
3.500.000
6.406.000
2.673.000
700.000
3.500.000
6.873.000
2.253.000
657.000
3.500.000
6.410.000
Algemene reserve
De algemene reserve is bedoeld voor het versterken van het financieel weerstandsvermogen van de gemeente.
Over de algemene reserve wordt in 2016 2% rente als bate in de begroting opgenomen. De algemene reserve
wordt gevoed door batige jaarresultaten en eventuele incidentele baten. Indien er een nadelig jaarresultaat is,
wordt deze onttrokken aan deze reserve.
De verwachte stand van de algemene reserve per 1 januari 2016 bedraagt 2.673.000. Met de volgende
onttrekking moet nog rekening worden gehouden:
-
Frictiekosten SED
Incidentele kosten i.v.m. de Brede School
220.000
200.000
Reserve bouwgrondexploitatie
Deze reserve is bedoeld als buffer voor financile tegenvallers van de diverse bouwgrondexploitaties binnen
onze gemeente. Deze reserve is een geoormerkt onderdeel van het weerstandsvermogen van de gemeente.
Onttrekkingen uit deze reserve vinden plaats indien er een voorziening moet worden getroffen voor een
complex waar een tekort wordt voorzien. Bij het afsluiten van een complex, met een negatief saldo, vindt er
eveneens een onttrekking plaats. De voeding komt uit de batige exploitatiesaldi van afgesloten
bouwgrondexploitaties.
De verwachte stand van de risicoreserve bouwgrondexploitatie bedraagt per 1 januari 2016
700.000. Ten laste van de risicoreserve bouwgrondexploitatie komt een bedrag van 43.000. Dit betreft de
verrekening van alle kosten voor het complex Zilverstraat, die de economische waarde van
1.050.000 te boven gaan.
Reserve Bedrijfsrisicos
De reserve Bedrijfsrisicos fungeert als buffer voor risicos in de bedrijfsvoering. Met deze bestemmingsreserve
kunnen tijdelijke tekorten in onderdelen van de bedrijfsvoering worden opgevangen. Deze buffer is op basis
van een risico-analyse vastgesteld op 3.500.000. Over deze reserve wordt in 2016 2% rente als bate in de
begroting opgenomen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
4. Paragrafen
Paragraaf 1
Lokale heffingen
Inleiding
In deze paragraaf wordt een overzicht geboden van de heffingen die de gemeente Enkhuizen kent en welke
plaats deze heffingen innemen in de gemeentelijke begroting voor 2016. Ook de ontwikkelingen op het gebied
van de lokale heffingen komen aan bod. Hiermee wordt een beeld gegeven van het belang van deze heffingen
en wordt inzicht gegeven in de lokale lastendruk. Daardoor wordt het kader geschetst waarbinnen de
afwegingen gemaakt kunnen worden tussen het gewenste beleid en de gewenste inkomsten.
De tarieven van belastingen kennen in principe geen begrenzingen, deze zijn vrij vast te stellen. De
belastingopbrengsten zijn vrij te besteden en vallen onder de algemene dekkingsmiddelen. De tarieven van de
rechten, leges, retributies en dergelijke mogen maximaal kostendekkend zijn. De baten daarvan dienen ter
dekking van de gemaakte kosten en de opbrengsten worden daarom in de diverse programmas afzonderlijk
verantwoord.
In deze begroting is het gematigde beleid met betrekking tot de tarieven van de gemeentelijke belastingen
voortgezet. In algemene zin komt dit er op neer, dat jaarlijks een stijgingspercentage wordt doorgevoerd ter
grootte van het inflatiepercentage. (dit is bepaald op 1%). Uitgangspositie bij het bepalen van de tarieven van
de leges en dergelijke is dat wordt uitgegaan van kostendekkendheid.
In deze paragraaf worden in tabellen de tarieven van 2014 en 2015 weergegeven. De tarieven van 2016
worden niet genoemd. Dat komt omdat de vaststelling van de begroting in november plaats vindt en het
vaststellen van de tarieven in december.
Overzicht lokale heffingen
Welke lokale heffingen
In de onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van verwachte opbrengsten van de belangrijkste
heffingssoorten in 2016.
Opbrengst uit lokale heffingen
A Leges Burgerlijke stand, GBA, reisdocumenten, rijbewijzen
B Haven- en liggelden
C Marktgelden
D Afvalstoffenheffing
E Grafrechten
F Bouwleges en leges welstand
G Onroerendezaakbelasting
H Toeristenbelasting en vermakelijkhedenretributie
I
Rioolheffing
J
Reinigingsrechten
K Precariobelasting
L Overige heffingen
Totaal
Gemeente Enkhuizen
Begroting 2016
X 1.000
320
545
11
2.849
220
302
3.370
500
1.365
25
47
34
9.588
Programmabegroting 2016
6%
12%
35%
30%
3%
Afvalstoffenheffing
Rioolheffing
Bouwleges en welstand
OZB
14%
Het totaal aan belastingen en heffingen bedraagt 9,59 miljoen. Hierbij zijn de inkomsten uit onroerende
zaakbelastingen met 35% de belangrijkste. De afvalstoffenheffing volgt met 30% en de rioolheffing bedraagt
14% van de totale opbrengsten.
Beleid ten aanzien van lokale heffingen.
Onroerendezaakbelasting (OZB)
OZB wordt geheven van de eigenaren en gebruikers van onroerende zaken. Er zijn drie soorten OZB ieder met
een eigen tarief:
Soort OZBOZB-heffing
OZB Woning eigenaar
OZB Niet-Woning eigenaar
OZB Niet-Woning gebruiker
2014
2014
0,1084%
0,2377%
0,1689%
2015
2015
0,1131%
0,2518%
0,1915%
Gebruikers van woningen worden niet in de heffing betrokken. Woongedeelten van niet-woningen worden ook
niet meegenomen in de heffing.
De berekening van de OZB tarieven wordt gedaan aan de hand van de door de raad goedgekeurde methode.
De berekening wordt vastgelegd in de Belastingnota en is daarmee toegankelijk voor iedereen. Door de
verlaging van de totale WOZ-waarde van woningen en niet-woningen de laatste jaren, zijn de OZB tarieven
verhoogd om toch de gewenste begrotingsopbrengst te behalen.
Het te betalen bedrag aan OZB is het genoemde percentage van de WOZ-waarde. De WOZ-waarde wordt ieder
jaar vastgesteld. Voor het belastingjaar 2016 is de waardepeildatum 1 januari 2015. De Waarderingskamer
houdt toezicht op de uitvoering van de Wet WOZ door gemeenten. De werkzaamheden van de Gemeente
Enkhuizen worden als goed beoordeeld.
Rioolheffing
De gemeente heeft niet alleen de zorg voor de inzameling en het transport van afvalwater, maar ook een
regenwaterzorgplicht en een taak om grondwaterproblemen te voorkomen. De kosten die de gemeente voor
de uitvoering van haar taken maakt mogen doorberekend worden via de rioolheffing.
De tarieven voor 2014 en 2015 zijn als volgt vastgesteld:
Tarieven rioolheffing voor
2014
Aansluitrecht (eigenaar)
83,76
Afvoerrecht (gebruiker)
61,20
2015
86,40
63,12
De rioolheffing mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis van de
(voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Afvalstoffenheffing
De afvalstoffenheffing is een vergoeding voor de kosten van het ophalen van huisvuil en de verwerking
daarvan. Ieder perceel waar huishoudelijk afval kn ontstaan, wordt in de heffing betrokken. In de gemeente
Enkhuizen is niet gekozen voor Diftar. Dit staat voor gedifferentieerde tarieven waarbij per huishouden
geregistreerd wordt hoeveel afval aangeboden wordt en hoe meer afval een burger aanbiedt hoe hoger de
afvalstoffenheffing zal zijn. Toch wordt er gewerkt met een gedifferentieerd systeem. Er wordt een
onderscheid gemaakt tussen een eenpersoons- en een meerpersoonshuishouden.
De volgende tarieven zijn vastgesteld:
Tarieven afvalstoffenheffing voor
Eenpersoonshuishouden
Meerpersoonshuishouden
2014
259,20
363,60
2015
266,64
374,04
Afvalstoffenheffing mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis van de
(voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota.
Reinigingsrecht
Een bedrijf betaalt reinigingsrecht wanneer met huisvuil vergelijkbaar bedrijfsafval aan de straat wordt gezet of
in (haven)containers wordt aangeboden. Vrijstelling van deze heffing wordt alleen verleend op verzoek en
wanneer wordt aangetoond dat het bedrijf zelf zorgdraagt voor de afvoer van afval dan wel een overeenkomst
heeft met een inzamelaar.
De tarieven exclusief BTW over 2014 en 2015 luiden als volgt:
Tarieven reinigingsrechten voor
2014
1 t/m 4 zakken per week
346,20
5 t/m 9 zakken per week
687,12
2015
354,84
704,28
Bedrijfsafval wordt niet opgehaald door het HVC met uitzondering van het gebied in de gemeente waar het
huisvuil in zakken wordt aangeboden. Wel is het bedrijfsafval beperkt tot het zogenaamde KWD (kantoor,
winkel en detailhandel) afval, wat in samenstelling en hoeveelheid overeenkomt met huishoudelijk afval.
Door het HVC wordt bij het ophalen van het huisvuil gecontroleerd op het onjuist aanbieden van bedrijfsafval.
Bij een overtreding wordt in overleg met de gemeente gehandhaafd.
Roerende-zaakbelasting
Deze belasting wordt geheven over de waarde van roerende woon- en bedrijfsruimten gelijk aan de belasting
die wordt geheven over de waarde van onroerende woon- en bedrijfsruimten (de OZB). Daarom wordt deze
belasting ook wel Roerende-zaakbelasting (RZB) genoemd.
Omdat deze belasting zorgt voor een gelijke behandeling van woon- en bedrijfsruimten (ongeacht of deze
roerend dan wel onroerend zijn) ligt het voor de hand dat voor deze belasting dezelfde tarifering geldt als voor
de OZB. Ook hierbij wordt het tarief vastgesteld als een percentage van de waarde.
Leges
Leges zijn betalingen aan de overheid waar een individueel aanwijsbare tegenprestatie van die overheid
tegenover staat. Het gaat om een bedrag dat betaald moet worden aan de overheid voor het gebruik van hun
diensten of producten. De leges worden geheven van de aanvrager van de dienst dan wel van degene ten
behoeve van wie de dienst is verleend. De leges zijn uitgewerkt in een Tarieventabel welke onderdeel is van de
verordening.
De leges mogen maximaal 100% kostendekkend zijn. Jaarlijks wordt op basis van de (voorlopige) begroting de
kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota.
Precariobelasting
Precario is een vergoeding voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst
bestemde gemeentegrond/provinciegrond. In Enkhuizen worden alleen terrassen in de heffing betrokken.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Begraafplaatsrechten
Begraafplaatsrechten geven recht op een graf gedurende een bepaalde periode. De grafrechten zijn uitgewerkt
in een tarieventabel behorende bij de verordening
Begraafplaatsrechten mogen mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis
van de (voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de
Belastingnota.
Toeristenbelasting
Toeristenbelasting is bedoeld om mensen die wel gebruik maken van- maar geen inwoner zijn- mee te laten
betalen aan de gemeentelijke voorzieningen. De inkomsten die gegenereerd worden uit de heffing komen ten
gunste van de algemene middelen. In Enkhuizen is er voor gekozen om (een deel van) de inkomsten te
gebruiken om het voorzieningenniveau voor de toeristen te handhaven.
De belasting wordt geheven van degene die verblijf biedt. De aanbieder kan dit bij degene die overnacht in
rekening brengen. De gemeente probeert op alle mogelijke wijze alle aanbieders in de gemeente te bereiken
en in de toeristenbelasting te betrekken. Zo vragen wij gegevens op bij de VVV en zijn wij afnemers van het
boekje Vrienden op de fiets. Ook wordt de plaatselijke krant doorgenomen, zoeken we op internet en wordt er
regelmatig een rondje door de stad gefietst.
Vermakelijkhedenretributie
In 2006 deed de vermakelijkhedenretributie haar intrede. Over de bijdrage in de vorm van een retributie (en
dus de tarifering van de heffing) is met de belastingplichtige partijen voor de jaren 2012 tot en met 2017 een
nieuwe overeenstemming bereikt.
Met deze retributie wordt een bijdrage gevraagd aan organisaties die vermaak bieden voor de voorzieningen
die de gemeente treft voor de bezoekers van de vermakelijkheid. De gemeente ontvangt namelijk voor
toeristen geen bijdrage via de Algemene uitkering. Voor overnachtende toeristen is door u een
toeristenbelasting ingevoerd.
Marktgelden
Voor het innemen van een standplaats om daarop zaken of voorwerpen te plaatsen, uit te stallen of te
verkopen tijdens de weekmarkt, jaarmarkten, braderien, themamarkten of andere evenementen worden
onder de naam marktgelden rechten geheven.
Woonlasten per huishouden.
Het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) heeft de cijfers van de
gemeentelijke belastingdruk voor 2015 bekend gemaakt. De gemiddelde
woonlasten voor een
meerpersoonshuishouden in Nederland bedragen 717,00 (2014 704,00).
Uit deze cijfers blijkt dat de gemeente Enkhuizen voor deze regio een gemiddelde lastendruk kent en rond het
Nederlandse gemiddelde zit met gemiddelde woonlasten voor een meerpersoonshuishouden van 722,00.
De gemeente met de laagste gemiddelde lastendruk in onze regio staat op nummer n in de rangorde.
Rangorde
Gemeente
1
2
3
4
5
6
7
Koggenland
Hoorn
Enkhuizen
Drechterland
Stede Broec
Medemblik
Opmeer
Bruto woonlasten
eenpersoonshuishouden
551,00 (was 526,00)
601,00 (was 577,00)
615,00 (was 598,00)
636,00 (was 619,00)
654,00 (was 629,00)
657,00 (was 636,00)
684,00 (was 657,00)
Bruto woonlasten
meerpersoonshuishouden
634,00 (was 601,00)
686,00 (was 657,00)
722,00 (was 702,00)
736,00 (was 707,00)
747,00 (was 715,00)
749,00 (was 722,00)
782,00 (was 752,00)
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Paragraaf 2
Weerstandsvermogen en risicobeheersing
Inleiding
Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen is de mate waarin de gemeente in staat is om de gevolgen van risicos op te vangen
zonder dat het beleid of de uitvoering daarvan in gevaar komt. Het weerstandsvermogen is afhankelijk van de
beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit (hoeveel middelen zijn er nodig om
alle risicos op te kunnen vangen). Beide komen in het vervolg van deze paragraaf aan de orde.
Kengetallen
Nieuw in deze paragraaf zijn de kengetallen die als gevolg van de wijzigingen in het BBV (Besluit Begroting en
Verantwoording) verplicht zijn opgenomen. Om beter inzicht te krijgen in de financile positie van gemeenten
schrijft het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) een verplichte basisset van kengetallen voor. De
volgende kengetallen komen in deze paragraaf aan bod:
1. a. Netto schuldquote
b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
2. Solvabiliteitsratio
3. Grondexploitatie
4. Structurele exploitatieruimte
5. Belastingcapaciteit
Inhoud
De opbouw van deze paragraaf is als volgt:
2.1 Beschikbare weerstandscapaciteit
2.2 Risicobeheersing
2.3 Kengetallen en toelichting kengetallen
2.4 Reserve Bedrijfsrisicos
2.1 Beschikbare weerstandscapaciteit
De beschikbare weerstandscapaciteit geeft aan hoeveel middelen beschikbaar zijn om eventuele risicos op te
kunnen vangen. De volgende onderdelen maken deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit:
Begroting
1-1-2016
Beschikbare weerstandscapaciteit
1.
2.
3.
4.
Totaal
7.650
620
25
p.m.
8.295
Bedragen zijn in duizenden euros
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Begroting
1-1-2016
2.673
700
777
3.500
Totaal
7.650
Bedragen zijn in duizenden euros
De toename van de algemene reserve in 2015 wordt voornamelijk veroorzaakt door de toevoeging van het
positieve resultaat uit 2014. In de lagere stand van de algemene reserve 2016 is rekening gehouden met het
raadsbesluit van 2 juli 2013 over de onttrekking voor de Brede School in de Binnenstad, waarvoor een bedrag
van 200.000 beschikbaar is gesteld. Verder wordt in 2016 rekening gehouden met een bedrag van
220.000 aan frictiekosten SED.
2. Onbenutte belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin bij het voordoen van een financile tegenvaller deze in
het volgende begrotingsjaar kan worden opgevangen of dat er ruimte is voor nieuw beleid. Wanneer het
berekende gemiddelde OZB-tarief voor de gemeente lager is dan het percentage voor toelating tot artikel 12 is
er in principe sprake van een onbenutte belastingcapaciteit. In tabel 2.1 is bij benadering aangegeven welke
opbrengst deze verhoging genereert. Er is voor gekozen het verschil in percentage te vermenigvuldigen met de
woz-waarde van de woningen + de woz-waarde van de niet-woningen.
Tabel 2.1 Onbenutte belastingcapaciteit t.o.v. artikel-12 norm voor het jaar 2015
0,1790%
0,1512%
Verschil
0,0278%
Onbenutte belastingcapaciteit
620.229
3. Post onvoorzien
In de begroting 2016 is een bedrag van 25.000 voor onvoorziene uitgaven opgenomen.
4. Stille reserves
Stille reserves hebben te maken met activa die administratief te laag of tegen nul zijn gewaardeerd. De stille
reserves maken alleen deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit als de betrokken activa op korte
termijn (binnen 1 jaar) verkoopbaar zijn, verkoop van de stille reserves niet leidt tot een gat in de
gemeentebegroting en verkoop de taakuitoefening van de gemeente niet aantast.
De volgende objecten kunnen tot de stille reserves worden gerekend
Erfpachtgronden die voor 2004 in erfpacht zijn uitgegeven. De erfpachtgronden die vanaf 2004 in erfpacht
zijn uitgegeven worden conform de voorschriften opgenomen op de balans;
De stille reserve waterberging Schootsveld;
Het gebouw aan het Witte Hert;
Het gebouw aan de Vijzelstraat (SMC).
2.2 Risicobeheersing
De benodigde weerstandscapaciteit is afhankelijk van de risicos die onze gemeente loopt . De risicos die voor
deze paragraaf relevant zijn, zijn de risicos die niet op de n of andere wijze zijn afgedekt of anderszins
kunnen worden opgevangen. Risicogebeurtenissen die zich regelmatig voordoen en voorzienbaar zijn horen
niet thuis in deze paragraaf. Voor deze gebeurtenissen worden voorzieningen getroffen, verzekeringen
afgesloten of verbetermaatregelen getroffen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Leerlingenvervoer
Het leerlingenvervoer betreft een open einde regeling. Het is vooraf moeilijk te bepalen hoeveel
ouder(s)/verzorger(s) een financile tegemoetkoming vragen voor de vervoerskosten van hun kind. In de
begroting 2016 is voor het aangepaste leerlingenvervoer 410.000 begroot, voor het individuele
leerlingenvervoer op grond van geloofs- of levensovertuiging 65.000, en het overige individuele
leerlingenvervoer 20.000.
Daarnaast is het onduidelijk hoeveel kinderen uit Enkhuizen naar de islamitische school in Hoorn zullen gaan.
Deze kinderen hebben recht op een tegemoetkoming in de kosten van openbaar vervoer. Deze kosten zijn nu
nog niet in te schatten.
Minimabeleid
De uitgaven voor het minimabeleid zijn afhankelijk van de hoogte van de vergoeding en het aantal mensen dat
er een beroep op doet. De economische crisis heeft de afgelopen periode geleid tot meer werkloosheid. Het
aantal uitkeringsgerechtigden en/of mensen met een inkomen op het sociaal minimum stijgt. De
minimaregelingen zijn, in tegenstelling tot de subsidie, open einderegelingen. Overschotten, dan wel tekorten,
worden via het rekeningresultaat verrekend met de algemene reserve.
Het aantal mensen dat een beroep doet op schuldhulpverlening is groot. De afgelopen tijd is de problematiek
van mensen met schulden landelijk enorm toegenomen en van karakter veranderd. Steeds meer mensen raken
in de problemen. Ook mensen met een boven modaal inkomen, een eigen woning en zelfstandigen. Omdat dit
probleem bij alle West-Friese gemeenten speelt, wordt regionaal samengewerkt.
Daarnaast stijgt het aantal aanvragen voor minimaregelingen. Door het Rijk zijn extra middelen ter beschikking
gesteld ter bestrijding van armoede en schuldhulpverlening. De bijbehorende lasten zijn reeds opgenomen in
de begroting. Onbekend is of dit voldoende zal zijn.
Openbare orde en veiligheid
De kosten voor openbare orde en veiligheid zijn afhankelijk van de gebeurtenissen die in de loop van een jaar
kunnen gebeuren. Bij iedere gebeurtenis zal worden bekeken hoe er gereageerd zal moeten worden. De
financile consequenties zijn derhalve niet in te schatten.
WA verzekering buiten de dekking / Verzekeringen met eigen risico
Er worden regelmatig claims voor lichamelijke of zakelijke schade ingediend bij onze gemeente, waarbij wij
aansprakelijk worden gesteld door particulieren, bedrijven of rechtsbijstandverzekeringen. Bij toewijzing van
claims moet een beroep op het eigen risico worden gedaan. Voor de aansprakelijkheidsverzekeringen geldt nu
een eigen risico van 5.000 per aanspraak voor schade aan zaken en personen. Voor vermogensschade is dit
12.500. Voor de brandverzekering geldt een eigen risico van 1.000 per gebeurtenis. Het verzekeringsbeleid
is er op gericht, mede door het treffen van preventieve maatregelen, om het schadeprofiel van de gemeente zo
laag mogelijk te houden.
Onderhoudsreserve
Om goed inzicht te hebben in de te verwachten kosten voor het onderhoud van de buitenruimte wordt er
onderscheidt gemaakt in:
A) de te verwachten kosten op korte termijn
Dit zijn de kosten die worden verwacht in de komende 4 jaar. Deze periode loopt gelijk met de periode die
wordt aangehouden in het meerjarenperspectief. De te verwachten kosten worden bepaald op basis van
gehouden inspecties. De frequentie van inspecteren is afhankelijk van het kapitaalgoed. Voor het ene
kapitaalgoed is het van belang om jaarlijks een inspectie uit te voeren. Voor het andere kapitaalgoed is n
keer in de twee of drie jaar voldoende.
B) de te verwachten kosten op middellange termijn
Dit zijn de kosten die worden verwacht in de periode die aansluit op de korte termijn, de jaren 5 tot en met 10.
De verwachten kosten worden bepaald op basis van de theoretische onderhoudscyclus van het kapitaalgoed,
gebaseerd op kengetallen en ervaringscijfers. Een onderhoudscyclus is een set van maatregelen die gedurende
de levensloop van het kapitaalgoed moeten worden uitgevoerd om de kwaliteit op peil te houden. De
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
onderhoudscyclus is geen instructie om maatregelen op gezette tijden uit te voeren. Of een maatregel
daadwerkelijk wordt uitgevoerd wordt bepaald door de uitgevoerde inspectie.
In het coalitieakkoord en het collegeprogramma staan aangegeven dat de financile middelen vanaf 2018 niet
meer toereikend zijn om het dagelijkse en groot onderhoud te verrichten.
De rekenkamercommissie heeft op verzoek een onderzoek ingesteld naar het verloop van de gevormde reserve
en naar de noodzakelijke middelen voor de toekomst. Dit om inzicht te krijgen in wat er vanaf de begroting
2016 nodig is om de reserve op een adequaat niveau te brengen, zodat het noodzakelijke onderhoud ook
daadwerkelijk uitgevoerd kan worden.
Om invulling te geven aan de kaderstellende en controlerende rol op basis van de in het onderzoeksrapport
van de rekenkamercommissie Reserve Onderhoud Kapitaalgoederen Enkhuizen aangegeven verbeterpunten,
wordt gewerkt aan een vernieuwd Meerjarenonderhoudsplan met daarin opgenomen:
Een eenduidig geformuleerd raadskader voor de kwaliteit van de openbare ruimte.
Een nadere uitwerking van de mogelijkheden voor het stellen van een maximaal taakstellend budget en
het bijbehorend risico gestuurd beheer.
De inhoudelijke en financile keuzemogelijkheden bij groot onderhoud en vervanging voor de diverse
beheerobjecten. Waaronder de kaders waarop keuzes tot aanpassingen aan (afstoten van) het areaal
kunnen plaatsvinden.
De kosten voor groot onderhoud voor de korte en middellange termijn (0-10 jaar) op basis van het
geformuleerde raadskader voor de kwaliteit.
De benodigde vervangingsinvesteringen.
De wijze van financiering van het groot onderhoud en de vervangingsinvesteringen.
Een duidelijke omschrijving van eventueel achterstallig onderhoud en de gevolgen hiervan voor de
financin en de kwaliteit van de buitenruimte (de kaders).
De verwachting is dat eind 2015 besluitvorming kan plaatsvinden op basis van het geactualiseerde meerjaren
onderhoudprogramma waarin recht wordt gedaan aan de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie.
Bouwleges
Vanaf 2013 wordt (al) een daling van de bouwleges voorzien i.v.m. het afronden van de lopende
bouwprojecten in plan Kadijken en de Weron-locatie. In de begrotingen is in dat verband de raming van de
bouwleges naar beneden bijgesteld. De bouwmogelijkheden in de bestaande woningbouwuitleglocaties zijn
vrijwel benut. Dit levert naar verwachting een vertraging op in de bouw. Besloten is de haalbaarheid van
woningbouw op Gommerwijk West-West nader te onderzoeken. Het moment van feitelijke uitvoering is (nog)
niet besloten. Ook de effecten van de crisis werken nog door alsmede een verdere verruiming van de
mogelijkheden voor vergunningvrij bouwen.
Verkoop van gemeentelijke eigendommen
De verkoop van gemeentelijk vastgoed is onderdeel van de bezuinigingen. Door de aanhoudende crisis en door
de vastgelopen vastgoedmarkt stagneren de verkopen. Zolang de verkopen niet zijn gerealiseerd kan dit extra
kosten met zich meebrengen.
Ontwikkelingen gemeenschappelijke regelingen
Een natuurlijk gevolg van het oprichten van samenwerkingsverbanden is dat hierdoor frictiekosten ontstaan.
Het beleid en de uitvoering zijn er uiteraard op gericht om deze zoveel mogelijk te voorkomen en indien dit niet
mogelijk is dit zoveel mogelijk te beperken.
Risicos die voortvloeien uit het beleid van een hogere overheid
Archeologisch onderzoek
De initiatiefnemer van een ruimtelijke project neemt in beginsel de archeologische kosten voor zijn rekening. In
geval van excessieve kosten kunnen de archeologische kosten in redelijkheid niet (geheel) ten laste van de
initiatiefnemer komen. Wanneer de werkelijke kosten de redelijkheid te boven gaan, kan een initiatiefnemer
een verzoek indienen bij de gemeente als bevoegd gezag, om ook bij te dragen in de kosten. Het veroorzakerbetaalt-principe, zoals dat in de memorie van toelichting van de Wet op de Archeologische monumentenzorg is
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
verwoord, staat bij de afweging tot toekenning van (excessieve) schadevergoeding voorop. De gemeente zal
zelf per geval moeten afwegen wat redelijk of buitenproportioneel is of dat er aanpassingen in het bouwplan
mogelijk en acceptabel zijn.
Ontwikkelingen Gemeentefonds
Een belangrijk risico vormt de stabiliteit van onze belangrijkste bron inkomsten: de Algemene Uitkering uit het
gemeentefonds. Deze uitkering vormt voor een belangrijk deel dekking van de gemeentelijke uitgaven.
Wijzigingen in het uitgavenniveau van de Rijksoverheid hebben invloed op de ontwikkeling (accres) van het
gemeentefonds. Eventuele onderuitputting bij de vakdepartementen of uitstel van investeringen kunnen een
negatieve doorwerking hebben naar het gemeentefonds. Naast deze macro-ontwikkeling geeft ook de
verdeling onzekerheid. Doordat de totale omvang van het gemeentefonds niet wijzigt kan door aanpassing van
de landelijke uitkeringsbasis een effect ontstaan (tweede-orde-effect).
BTW Compensatiefonds
Het Rijk heeft maatregelen genomen om het de groei van het BTW Compensatiefonds (BCF) beheersbaar te
maken. Aan de hoogte van het fonds is vanaf 2015 een grens gesteld, het plafond. Overschrijden gemeenten
samen dit plafond dan wordt het tekort uit het gemeentefonds genomen. Ligt het declaratiegedrag lager dan
het plafond dan voegt het Rijk dit verschil toe aan het Gemeentefonds.
Groot onderhoud aan het verdeelstelsel
De afgelopen jaren is groot onderhoud aan het verdeelstelsel uitgevoerd. De uitkomsten van de eerste fase zijn
e
in 2014 afgerond, en met ingang van 2015 doorgevoerd. Met ingang van 2016 worden de uitkomsten van de 2
fase doorgevoerd. Omdat besloten is een aanvullend onderzoek te doen is de nieuwe verdeling slechts
gedeeltelijk (33%) ingevoerd. De uitkomsten van het aanvullend onderzoek worden meegenomen in de
meicirculaire 2016. Ook hier moet rekening worden gehouden met herverdeeleffecten.
Wet houdbare overheidsfinancin (Wet Hof)
De Wet Houdbare overheidsfinancin stelt dat de decentrale overheden een gelijkwaardige inspanning leveren
bij het streven om te voldoen aan de Europese begrotingsdoelstellingen. De budgettaire vrijheden van de
gemeenten kunnen hierdoor worden ingeperkt en dat kan met name consequenties hebben voor het
gemeentelijk investeringsniveau. Afgesproken is dat deze kabinetsperiode van een sanctie wordt afgezien
zolang er geen sanctie uit Europa volgt.
Participatiewet
Op 1 januari 2015 is de Participatiewet in werking getreden en zijn de uitvoeringstaken voor het verstrekken
van uitkeringen neergelegd in een werkorganisatie : WerkSaam Westfriesland. De risicos voor de financiering
van de te verstrekken uitkeringen blijven bij de gemeente.
De Wet participatiebudget is ingetrokken. De nieuwe financieringssystematiek sluit aan bij het uitgangspunt
van de Participatiewet (PW) dat de beleidsmatige en financile verantwoordelijkheid bij gemeenten ligt. Dit
moet gemeenten een prikkel geven om zoveel mogelijk mensen uit de uitkering en aan het werk te helpen en
te houden. Daarom kent de PW evenals voorheen de WWB - een budgetteringssystematiek in plaats van een
declaratiesystematiek.
Voor de bekostiging van het gemeentelijke beleid op het gebied van werk en inkomen bestaan de volgende
geldstromen:
Een gebundelde uitkering voor de bekostiging van uitkeringen op grond van de Participatiewet, de
IOAW, de IOAZ en het Bbz 2004 (voor zover deze laatste betrekking heeft op levensonderhoud
voor startende ondernemers). Vanaf 2015 kunnen gemeenten de gebundelde uitkering ook
benutten voor de inzet van het nieuwe instrument loonkostensubsidie. Het betreft een
ongeoormerkt budget. Een gemeente mag een overschot op het budget vrij besteden, maar moet
een tekort op het budget in beginsel ook zelf opvangen.
Een aanvullende uitkering voor gemeenten die tekort komen op hun budget voor de gebundelde
uitkering. Om hiervoor in aanmerking te komen gelden een aantal voorwaarden.
Een participatiebudget voor de bekostiging van onder andere re-integratievoorzieningen en de
WSW is vanaf 2015 samengevoegd met de budgetten voor de Wmo 2015 en de jeugdhulp tot een
integratie-uitkering sociaal domein. De middelen van de integratie-uitkering Sociaal domein,
zullen na drie jaar in de algemene uitkering van het gemeentefonds worden opgenomen, tenzij dit
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Er is nog geen volledige zekerheid over de Vpb gevolgen van bepaalde activiteiten, aangezien vanuit het
Ministerie/Belastingdienst nog geen duidelijkheid is gegeven. Zo is nog niet duidelijk in welke mate activiteiten
mogen worden geclusterd (Mag het totaal van bouwgrondexploitaties binnen de gemeente als n bedrijf
worden gezien of moet iedere exploitatie afzonderlijk als fiscale entiteit worden beoordeeld; is het mogelijk om
alle gemeentelijke ondernemersactiviteiten in n fiscale eenheid onder te brengen?) en welke kosten aan
ondernemersactiviteiten mogen worden toegerekend (B.v. overheadkosten, rentekosten).Een regionale
werkgroep, waarin ook de SED gemeenten participeren, brengt de financile gevolgen in beeld en adviseert
over eventueel te nemen maatregelen om de gevolgen te beperken.
Risicos die voortvloeien uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties
Gemeenschappelijke regelingen
De gemeente kan geconfronteerd worden met financile tegenvallers van gemeenschappelijke regelingen
waarin de gemeente zich heeft verplicht bij te dragen in eventuele nadelige saldi. Voor de risicos wordt
verwezen naar de paragraaf verbonden partijen.
Risicos die voortvloeien uit het doen / nalaten van derden
Gemeentegaranties
De afgelopen jaren zijn er met betrekking tot de garanties geen aanspraken gedaan.
Revolving Fund
Het revolving fund wordt aangewend om laagrentende leningen, zoals o.a. de startersleningen, te verstrekken
aan derden. Er bestaat altijd een kans dat de hoofdsom uiteindelijk niet kan worden teruggevorderd. Door de
nodige waarborgen - hypotheek, Nationale HypotheekGarantie (NHG), of andere zekerheidsrechten - is de
kans hierop gering.
Vanaf 1 januari 2014 geldt voor geldverstrekkers een eigen risico van 10% op NHG-leningen. Voor de
Starterslening neemt het Stimuleringsfonds dit risico van haar deelnemers over. Dit geldt voor de gehele
looptijd van de leningen die worden verstrekt in de periode 2014-2016.
Risicos die voortvloeien uit voor de gemeente niet te benvloeden (autonome) ontwikkelingen
Renteontwikkelingen
Hiervoor verwijzen wij naar de paragraaf Financiering.
Beleid omtrent weerstandscapaciteit en risicos
Vanuit de verschillende raden is aangegeven dat zij meer inhoud willen geven aan het onderwerp
risicomanagement. In de voorgaande jaren is toegezegd dat de het risicomanagement wordt opgepakt in de
SED Organisatie. In 2015 zal het risicomanagementbeleid worden opgesteld voor de vier organisaties en zal
tevens een initile risico-inventarisatie worden opgesteld. In 2016 zal het risicomanagementbeleid en de risicoinventarisatie het uitgangspunt zijn voor de verdere implementatie van risicomanagement binnen de
afdelingen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
31.011
4.894
1.750
1
18
1.157
42.809
85%
30.432
6.940
1.745
18
1.150
49.181
29.447
7.851
1.825
18
1.150
46.625
77%
81%
31.011
4.894
1.750
5.192
1
18
1.157
42.809
73%
30.432
6.940
1.745
5.227
18
1.150
49.181
29.447
7.851
1.825
5.225
18
1.150
46.625
67%
70%
2. De solvabiliteitsratio
Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financile verplichtingen te
voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal.
Het eigen vermogen van een gemeente bestaat uit de reserves en het resultaat uit het overzicht van baten en
lasten.
A.
B.
Eigen vermogen
Balanstotaal
Rekening
31-12-2014
Begroting
31-12-2015
Begroting
31-12-2016
15.252
55.918
12.679
54.701
11.499
53.393
27%
23%
22%
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
3. Kengetal grondexploitatie
De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitatie een forse impact kan hebben op de financile positie van
een gemeente. De boekwaarde van de voorraden is van belang, omdat deze moet worden terugverdiend bij de
verkoop. De accountant beoordeelt ieder jaar of de gronden tegen een actuele waarde op de balans zijn
opgenomen.
Rekening
Begroting
Begroting
31-12-2014
31-12-2015
31-12-2016
A.
B.
C.
Grondexploitatie
4.430
1.549
42.809
14%
5.468
1.236
49.181
5.468
1.236
46.625
14%
14%
4. Structurele exploitatieruimte
Voor de beoordeling van het structurele en rele evenwicht van de begroting wordt thans het onderscheid
gemaakt tussen structurele en incidentele lasten. Bij incidentele lasten of baten gaat het om eenmalige zaken
die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Voorbeelden van structurele baten zijn de algemene uitkering
en eigen belastinginkomsten. Bij structurele lasten zijn dat bijvoorbeeld de personeelslasten, kapitaallasten en
bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de
structurele lasten is meer flexibel dan een begroting waarbij structurele baten en lasten in evenwicht zijn.
Rekening
Begroting
Begroting
31-12-2014
2015
2016
A.
B.
C.
D.
E.
41.209
40.544
920
936
42.809
- 1,4%
46.693
46.684
920
958
49.181
46.951
46.625
971
952
46.625
0,1%
- 0,7%
A.
B.
C.
D.
E.
Gemeente Enkhuizen
Rekening
31-12-2014
Begroting
2015
Begroting
2016
194
145
363
702
198
150
374
722
200
150
379
729
697
704
716
101%
103%
102%
Programmabegroting 2016
Toelichting kengetallen
De nettoschuldquote wordt sterk benvloed door de baten. De baten zijn in 2015 incidenteel hoger. Zo heeft
de dividenduitkering in 2015 van het Gasbedrijf Kop Noord Holland ad 1.750.000 een positieve invloed op de
schuldquote in 2015, waardoor de schuldquote in 2015 tijdelijk lager is. Ook benvloedt de integratie-uitkering
Sociaal Domein de nettoschuldquote in positieve zin, waardoor deze ten opzichte van 2014 lager uitkomt.
Verder laat de solvabiliteitsratio zien dat het Eigen Vermogen naar verhouding meer terugloopt dan het
balanstotaal. Dit betekent dat er naar verhouding meer gefinancierd wordt met vreemd vermogen. De
structurele exploitatieruimte laat zien dat de baten en lasten behoorlijk in evenwicht zijn en dat de mutaties
met de reserves minimaal zijn. Het kengetal grondexploitatie laat zien hoeveel middelen zijn gestopt in de
boekwaarden van de grondexploitatie, maar zegt niets over de terugverdienmogelijkheden. Bij de
belastingcapaciteit worden de woonlasten van meerpersoonshuishoudens vergeleken met de woonlasten van
het landelijk gemiddelde in het jaar daarvoor. In de tabel wordt er vanuit gegaan dat het tarief voor de
rioolheffing in 2016 ten opzicht van 2015 gelijk blijft. Hierdoor is de trend van de woonlasten in 2016 lager als
in 2015.
2.4 Reserve Bedrijfsrisicos
In onderstaand overzicht zijn de risicos benoemd die als basis zijn genomen voor het berekenen van de
omvang van de reserve bedrijfsrisicos.
Berekening buffer reserve bedrijfsrisicos
Benoemde risico's
Klasse Kwantiteit
Factor
Balans
Totaal
Bandbreedte
Bedrag
Max. risico
Risico
50%
Nvt
100.000
Leerlingenvervoer
50%
2,5 begroting
495.000
75.000
WWB Inkomensdeel
(Inclusief IOAW en IOAZ )
50%
2,5 begroting
4.901.000
500.000
625.000
Minimabeleid
50%
2,5 begroting
954.000
225.000
280.000
AWBZ
Jeugdzorg
Grondbeleid
Risico bouwgrondexploitatie
Risico bouwgrond-exploitatie
Archeologisch onderzoek
Risico bouwgrondexploitatie
Risico bouwgrond-exploitatie
Risico bouwgrondexploitatie
Planschade
Risico bouwgrond-exploitatie
Algemene uitkering
50%
2,5 begroting
18.482.000
295.000
365.000
Gemeenschappelijke regelingen
50%
2,5 begroting
20.000.000
700.000
850.000
Huisvuilcentrale
10%
balans
3.200.000
1.500.000
10%
balans
730.000
200.000
20.000
Achtervang WSW
10%
10%
balans
1.900.000
300.000
30.000
2,5 begroting
1.309.000
Egalisatie rentekosten
30%
250.000
300.000
10%
Nvt
1.000.000
100.000
70%
Nvt
150.000
50%
2,5 begroting
90.000
90.000
100.000
3.120.000
Subtotaal
380.000
3.500.000
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Referentiebeelden
maximaal 1 keer per 10 jaar
1 keer per 5 - 10 jaar
1 keer per 2 - 5 jaar
1 keer per 1 - 2 jaar
tenminste 1 keer per jaar
Gehanteerde kwantiteit
10%
30%
50%
70%
90%
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Paragraaf 3
Onderhoud kapitaalgoederen
Inleiding
Enkhuizen heeft openbare ruimte en gebouwen in beheer. Vele activiteiten vinden er plaats zoals wonen, werken
en recreren. Om dit mogelijk te maken zijn er onder andere wegen, openbare verlichting, bruggen, plantsoenen,
sportvelden en gebouwen nodig. Deze worden ook wel kapitaalgoederen genoemd.
De kwaliteit van de kapitaalgoederen in combinatie met het uitgevoerde onderhoud zijn bepalend voor het
onderhoudsniveau, de uitstraling van de stad. Het onderhoudsniveau en de uitstraling zijn echter afhankelijk van de
beschikbare budgetten.
Vastgesteld onderhoudsniveau
In oktober 2009 heeft de raad besloten dat de kapitaalgoederen zodanig worden beheerd dat er sprake is van
minimaal verantwoord beheer. Veilige en functionele kapitaalgoederen zijn de norm.
Deze norm houdt in dat er wordt gewerkt met een kritische ondergrens. Tegenvallers door interne of externe
invloeden zullen direct leiden tot achterstallig onderhoud en kunnen niet met de beschikbare middelen worden
verholpen.
Soorten werkzaamheden
Bij het beheren en onderhouden van kapitaalgoederen is er sprake van diverse soorten werkzaamheden.
Werkzaamheden die frequent, minder frequent en incidenteel plaatsvinden.
Dagelijks- en klein onderhoud: dit zijn werkzaamheden die periodiek (dagelijks onderhoud) of ad hoc (klein
onderhoud) plaatsvinden en worden toegepast om het object gedurende zijn levensduur in goede staat te
houden. De budgetten hiervoor zijn opgenomen in de exploitatie van de begroting.
Groot onderhoud: dit zijn werkzaamheden om het object gedurende zijn levensduur weer in goede staat
te brengen. Kenmerkend voor deze werkzaamheden is dat ze planmatig zijn. De budgetten hiervoor zijn
opgenomen in de reserve.
Rehabilitatie: dit zijn werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd wanneer het object geheel
vervangen moet worden, de zgn. vervangingsinvestering. De eerste aanleg van een dergelijk object wordt
meestal bekostigd van een grondexploitatie.
Beheergegevens
Om de kapitaalgoederen goed te kunnen beheren is het in eerste instantie van belang te beschikken over de juiste
hoeveelheden en aantallen te beheren kapitaalgoederen en over actuele informatie van de onderhoudstoestand
van het kapitaalgoed. Daarnaast is het van belang om over voldoende financile middelen te beschikken zodat de
benodigde werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd.
Reserve
Voor het onderhouden van de kapitaalgoederen is n reserve ingesteld. Het is van belang om inzicht te hebben in
de beheers- en onderhoudskosten per kapitaalgoed. De reserve kent de onderstaande indeling:
Groen
Wegen
Stedelijk water
Buitenwater
Openbare verlichting
Kunstwerken (bruggen)
Oeverbeschermingen
Havens civiel technische voorzieningen
Havens walvoorzieningen
Speelvoorzieningen
Verkeersborden en wegmeubilair
Sportvelden
Gebouwen
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Hoewel er is besloten om n reserve voor het onderhoud van de kapitaalgoederen in te stellen, is het wel van
belang om per kapitaalgoed inzicht te hebben in de komende onderhoudswerkzaamheden en de hierbij behorende
kosten. Op basis hiervan kunnen benodigde budgetten en jaarlijkse stortingen in de reserve worden bepaald.
Riolering
De riolering, gemalen, persleidingen en drainage maken ook onderdeel uit van de openbare ruimte. In tegenstelling
tot de bovengenoemde onderdelen van de buitenruimte wordt het onderhoud en de vervangingen van de
riolering, gemalen, persleidingen en drainage bekostigd vanuit de rioolheffing.
Voor wat betreft de werkzaamheden met betrekking tot riolering, gemalen, persleidingen en drainage wordt
verwezen naar het verbrede GRP 2010-2015. In het GRP zijn de investeringen, de planning en de financile
onderbouwing opgenomen.
Ontwikkeling van de buitenruimte
Vanaf halverwege de jaren vijftig wordt er gebouwd buiten de oude binnenstad, buiten de vesting. De eerste wijk
buiten de vesting is Plan Noord. Vervolgens zijn de wijken Oude Gouw, Gommerwijk Oost, Gommerwijk west
gebouwd. Momenteel worden de laatste woningen nog gebouwd in de wijk Kadijken. Inmiddels is gestart met de
bouw van woningen in Gommerwijk westwest. Naast de woningbouwlocaties zijn er nog een drietal
industrieterreinen. De industrieterreinen Ketenwaal en Krabbersplaat zijn volgebouwd. Het nieuwste terrein
Schepenwijk is grotendeels volgebouwd.
Met het uitbreiden van de stad met woningen en industrie komt er meer buitenruimte bij die moet worden
beheerd en onderhouden. Een groot gedeelte hiervan is al behoorlijk op leeftijd en is de komende tijd aan groot
onderhoud of vervanging toe.
De te verwachten onderhoudskosten
Om een goed inzicht te hebben in de te verwachten onderhoudskosten wordt er onderscheidt gemaakt in:
A) de te verwachten kosten op korte termijn
Dit zijn de kosten die worden verwacht in de komende 4 jaar. Deze periode loopt gelijk met de periode die
wordt aangehouden in het meerjarenperspectief. De te verwachten kosten worden bepaald op basis van
gehouden inspecties. De frequentie van inspecteren is afhankelijk van het kapitaalgoed. Voor het ene
kapitaalgoed is het van belang om jaarlijks een inspectie uit te voeren. Voor het andere kapitaalgoed is n
keer in de twee of drie jaar voldoende.
B) de te verwachten kosten op middellange termijn.
Dit zijn de kosten die worden verwacht in de periode die aansluit op de korte termijn, de jaren 5 tot en met
10. De verwachten kosten worden bepaald op basis van de vastgestelde onderhoudscyclus van het
kapitaalgoed. Een onderhoudscyclus is een set van maatregelen die gedurende de levensloop van het
kapitaalgoed moeten worden uitgevoerd om de kwaliteit op peil te houden. De onderhoudscyclus is geen
instructie om maatregelen op gezette tijden uit te voeren. Of een maatregel daadwerkelijk wordt uitgevoerd
wordt bepaald door de uitgevoerde inspectie.
Actuele situatie
Momenteel wordt er gewerkt aan een vernieuwd meerjarenonderhoudsplan, waarbij zoveel mogelijk recht wordt
gedaan aan de aanbevelingen vanuit de rekenkamercommissie.
Doel is om dit vernieuwde meerjarenonderhoudsplan eind 2015 vast te stellen.
Synergie, subsidies en aanbestedingsvoordeel
Om de kosten voor het onderhoud zoveel mogelijk te beperken zal steeds worden onderzocht of er
subsidiemogelijkheden zijn en/of werkzaamheden te combineren zijn waardoor er synergievoordelen ontstaan.
Bijvoorbeeld afstemming tussen riool- en wegwerkzaamheden.
Op het ogenblik is de markt nog steeds gunstig voor opdrachtgevers en dit leidt tot gunstige
aanbestedingsresultaten.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Paragraaf 4 Financiering
In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeheer van de
gemeente.
Financieringsfunctie
De financieringsfunctie ondersteunt de uitvoering van de programmas. Deze functie omvat de financiering van
het beleid en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. De Wet financiering decentrale
overheden (wet Fido) schrijft de decentrale overheden een aantal zaken voor op het gebied van financiering.
In deze wet staan transparantie en risicobeheersing centraal. De transparantie komt daarbij tot uitdrukking in
voorschriften voor een verplicht Financieringsstatuut evenals een financieringsparagraaf in de begroting en
rekening. De risicobeheersing binnen de Wet Fido richt zich o.a. op koersrisicos, renterisicos, en
kredietrisicos.
Financieringsstatuut
Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financile
vermogenswaarden, de financile geldstromen, de financile posities en de hieraan verbonden risicos. Het
Treasurystatuut gemeente Enkhuizen is in 2011 voor het laatst geactualiseerd. Inmiddels zijn er een aantal
ontwikkelingen zoals het Schatkistbankieren en de verandering van de gemeentelijke organisatie die leiden tot
een aanpassing van het Treasurystatuut. Het Treasurystatuut wordt in de komende periode hierop aangepast.
Tegelijkertijd wordt de naam dan aangepast in Financieringsstatuut.
Financieringsbeleid
Financieringen voor een periode van een jaar en langer worden enkel aangetrokken ten behoeve van de
uitoefening van de publieke taak. Het aantrekken van geldleningen geschiedt overeenkomstig het gestelde in
het Treasurystatuut.
Ontwikkelingen leningenportefeuille
Het onderstaand overzicht is een raming van het verloop van de vaste financiering. Voor 2016 houden we
voorlopig rekening met een nieuwe lening van 3.000.000. Dit bedrag is benodigd voor herfinanciering en voor
nieuwe investeringen, zoals investeringen ten laste van de reserves en investering in de Brede School.
Verwachte stand per 1 januari
Nieuwe leningen
Reguliere aflossingen
Stand per 31 december
2016
30.388
3.000
3.985
29.403
2017
29.403
3.000
3.540
28.863
Rentelasten
983
955
2018
28.863
3.000
3.164
28.699
2019
28.699
3.000
3.036
28.664
963
989
Kasbeleid
Het beleid van de gemeente is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende
schulden omdat de rente op de kortlopende schulden in het algemeen lager is dan de rente op langlopende
middelen. Hierbij is de gemeente gehouden aan de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende
schuld over drie maanden gezien, niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen. De
liquiditeitenplanning geeft aan of het te financieren saldo op enig ogenblik structureel of incidenteel is. Bij een
structureel tekort zal de gemeente overgaan tot het aantrekken van een langlopende vaste geldlening. De
gemeente is vrij in zijn keuze voor de bank waarbij leningen worden opgenomen, met in acht name van de
bepalingen uit de Wet fido en het treasurystatuut. Overtollige middelen worden belegd bij de schatkist.
Schatkistbankieren
Eind 2013 is de Wet fido gewijzigd vanwege de invoering van het verplicht schatkistbankieren voor decentrale
overheden (zonder leenfaciliteit). Reden voor de invoering van het verplicht schatkistbankieren is het
beheersen van de overheidsschuld en het reduceren van het financile risico voor decentrale overheden
Schatkistbankieren betekent dat deelnemers de middelen die zij (tijdelijk) niet nodig hebben voor de
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
uitoefening van hun publieke taken en verantwoordelijkheden met andere woorden hun overtollige
middelen aanhouden bij het ministerie van Financin. Het schatkistbankieren heeft een verlagend effect op
de Nederlandse EMU-schuld. Wanneer decentrale overheden hun tegoeden aanhouden in de Nederlandse
schatkist, daalt de financieringsvraag van de overheid op de financile markten. Een vordering van de ene
overheidspartij op de andere valt tegen elkaar weg. Gelet op onze schuldpositie is het de verwachting dat
schatkistbankieren bij ons niet structureel voor zal komen.
Rentevisie
Kortlopende leningen: een belangrijke factor bij het uitvoeren van het treasurybeleid is het verwachte en
werkelijke verloop van de rente. De korte rente is voorlopig nog laag. De marktrente met betrekking tot 1
maand kasgeldleningen bedraagt in de maand augustus 2015 0,05%.
Langlopende leningen: de marktrente met betrekking tot leningen voor een periode van 15 jaar, met een vast
rentepercentage, bedraagt in de maand augustus 2015 1,26%. Ten opzichte van 2014 1,97% is dat nog weer
lager. De verwachting is dat de lange rentetarieven onder invloed van het gematigde economisch herstel wat
op gaan lopen.
Risicobeheer
De belangrijkste financile risicos bij de uitvoering van het treasurybeleid zijn koersrisicos, renterisicos en
kredietrisicos. Hieronder wordt weergegeven op welke wijze de gemeente deze risicos beheerst.
Koersrisico
De gemeente beschikt niet over aandelen van beursgenoteerde ondernemingen en loopt als zodanig geen
risicos. Wel neemt de gemeente deel in het aandelenvermogen van de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten en
indirect via Gasbedrijf Kop Noord-Holland in de aandelen Alliander(netwerkbeheer). Het risico op
waardeverlies van deze aandelen is zeer beperkt.
Renterisico
Het renterisicobeheer is het beheersen van de risicos die gepaard gaan met een in de toekomst hoger dan
gewenst niveau van de rentelasten van het vreemd vermogen of lager uitvallen van de rente inkomsten. Ter
beperking van het renterisico heeft de wetgever de kasgeldlimiet en de renterisico-norm ingesteld.
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet geeft voor de gemeente de maximale toegestane omvang van de kortlopende schuld (met een
looptijd korter dan 1 jaar) aan. Wettelijk moet worden overgegaan tot omzetting naar langlopende schulden
zodra de limiet meer dan twee achtereenvolgende kwartalen wordt overschreden. Het doel van deze limiet is
het renterisico op korte financiering te beperken. Fluctuaties in korte rente kunnen namelijk een relatief grote
invloed hebben op rentelasten. De kasgeldlimiet wordt uitgedrukt in een percentage van het begrotingstotaal
(8,5%) en bedraagt voor de gemeente Enkhuizen voor 2016 afgerond 4.000.000.
Bij het financieringsbeleid in 2016 wordt rekening gehouden met deze limiet.
Renterisiconorm
De norm voor het renterisico stelt een grens aan financiering op lange termijn (met een oorspronkelijke
looptijd van n jaar of langer). Het doel is om overmatige renterisicos op de vaste schuld te vermijden. Door
zorg te dragen voor een gelijkmatige opbouw van de leningportefeuille spreidt de gemeente het renterisico op
vaste schuld. De norm wordt berekend door het begrotingstotaal te vermenigvuldigen met een door het Rijk
vastgesteld percentage (20%). Het totaal van renteherzieningen en de aflossingen in een begrotingsjaar mag
deze norm niet overschrijden.
In cijfers betekent dit het volgende:
2016
2017
2018
2019
9.483
3.985
9.483
9.483
9.483
3.540
3.164
3.036
5.698
5.943
6.319
6.447
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
De bedragen aan langlopende leningen waar de gemeente de komende jaren een renterisico over loopt blijven
de komende periode ruimschoots binnen de norm.
De gemeente Enkhuizen loopt een beperkt krediet risico over gelden die zijn uitgezet in het kader van haar
publieke taak.
Kredietrisicos gemeente Enkhuizen
Schuldrestant
per
31-12-2014
Schuldrestant
per
31-12-2015
Schuldrestant
per
31-12-2016
676.000
3.187.000
14.000
42.000
676.000
3.222.000
14.000
42.000
676.000
3.222.000
14.000
40.000
3.919.000
3.954.000
3.952.000
Voor de bouw van het wijkcentrum de Bonte Veer is aan Stichting Woondiensten een geldlening verstrekt voor
40 jaar (raadsbesluit 8 mei 2007). Het bedrag van de geldlening bedraagt 1.273.000 en wordt aan het eind
van de looptijd (31 december 2048) in n bedrag afgelost. Tegelijkertijd wordt dan een investeringssubsidie
beschikbaar gesteld voor hetzelfde bedrag als de restant-hoofdsom op dat moment. Deze wordt verrekend met
de aflossing. Om op termijn aan deze verplichting te kunnen voldoen is een voorziening ingesteld, waarmee
tevens het risico van deze lening is afgedekt.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Paragraaf 5
Bedrijfsvoering
Traditioneel treft u hier de paragraaf bedrijfsvoering een volgens BBV verplichte paragraaf waarin inzicht wordt
gegeven in de stand van zaken en de beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. Als gevolg van de
ambtelijke fusie, geffectueerd per 1 januari 2015 liggen alle onderwerpen voor wat betreft de bedrijfsvoering
bij de SED organisatie. Indien u inzicht wil in de huidige stand van zaken van de bedrijfsvoering binnen de SED
alsmede naar beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering van de SED verwijzen wij naar de
paragraaf bedrijfsvoering zoals deze In de begroting 2016 van de SED organisatie opgenomen.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Paragraaf 6
Verbonden partijen
Inleiding
Gemeenten brengen steeds meer taken onder bij verbonden partijen. Verbonden partijen stellen beleid op
en/of voeren vaak beleid uit dat de gemeente in principe ook in eigen beheer kan doen. De gemeente
mandateert als het ware de verbonden partijen, maar houdt wel de eindverantwoordelijkheid voor het
realiseren van de beoogde doelstellingen van de programmas.
Van belang is te controleren of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds corresponderen met die
van de gemeente en of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd zijn. Een
ander belang is het kostenbeslag en de financile risicos die de gemeente met verbonden partijen kan lopen
en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen.
Voor het adequaat invullen van de toezichthoudende rol door de gemeenteraad is het belangrijk, dat de
begroting en de jaarrekening inzicht geven in de verbonden partijen waarin de gemeente deelneemt, het
belang dat de gemeente hierin heeft en de financile positie van de verbonden partijen.
In deze paragraaf wordt enkel gerapporteerd over de partijen waarin de gemeente een bestuurlijk n financieel
belang heeft. Gekozen is voor de indeling: gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen en regionale
samenwerking.
Verbonden partijen
Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtspersoon waarin de gemeente een
bestuurlijk en financieel belang heeft. Publiekrechtelijke rechtsvormen zijn gemeenschappelijke regelingen
(vier vormen; openbaar lichaam, centrumgemeente, gemeenschappelijk orgaan of regeling zonder meer) en
privaatrechtelijke rechtsvormen zijn vennootschappen (NV, BV, CV, VOF), stichtingen en verenigingen.
Bestuurlijk belang betekent dat de gemeente zeggenschap heeft door vertegenwoordiging in het bestuur of
door stemrecht. Het financile belang is het bedrag dat de gemeente ter beschikking heeft gesteld en dat niet
verhaalbaar is, of het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat wanneer de verbonden partij failliet gaat of
haar verplichtingen niet nakomt.
In onderstaande tabel treft u het totaal overzicht aan van de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen.
Westfries Archief
Op/Maat
WerkSaam Westfriesland
Stichting Muziekschool Oostelijk West-Friesland
Ondersteuning bestuurlijke Samenwerking West-Friesland
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
Recreatieschap Westfriesland
Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden
Archeologie Westfriese gemeenten
Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord
SED organisatie
Shared Service Center DeSom (SED)
Totale bijdrage
Gemeente Enkhuizen
19.550.000
19.558.000
Programmabegroting 2016
Gemeenschappelijke regelingen
Westfries Archief
Vestigingsplaats: Hoorn
Vertegenwoordiging:
Deelname verplicht:
Bijdrage (afgerond):
Bedrag per inwoner:
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
580.000
514.000
443.000
365.000
514.000
421.000
365.000
147.000
33.000 N
32.000 V
Relatie programma:
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
11.730.000
11.484.000
3.090.000
2.791.000
11.484.000
11.103.000
2.791.000
3.665.000
80.000 V
566.000 V
Relatie programma:
6 Sociaal Domein
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Activiteiten en ontwikkelingen:
Het doel van de Participatiewet is dat WerkSaam Westfriesland iedereen die gedeeltelijk of volledig kan werken
begeleidt naar werk, het liefst bij een gewone werkgever. Hierbij kan WerkSaam Westfriesland verschillende
instrumenten inzetten, zoals een sollicitatietraining of een loonkostensubsidie. Wat nodig is om werk te vinden
is voor iedereen anders. Lukt het (nog) niet om te werken dan zorgt WerkSaam Westfriesland voor een
uitkering als dat nodig is.
De beleidsvoornemens en activiteiten van WerkSaam staan uitgebreid verwoord in het beleidsplan voor
WerkSaam. Het beleidsplan is, na een positieve zienswijze van alle gemeenteraden, begin 2015 vastgesteld
door het Algemeen Bestuur.
De verwachting is dat na het oprichtingsjaar 2015 er in 2016 steeds meer te merken zal zijn van het verwachte
voordeel door WerkSaam op het gebied van re-integratie en de uitstroom uit de bijstand voor de gemeente
Drechterland. Ook zal er worden onderzocht hoe er aansluiting kan worden gevonden bij de ontwikkelingen
binnen de gemeente Drechterland in het kader van de WMO 2015 en de Jeugdhulp.
Centraal afvalverwijderingsbedrijf West-Friesland (CAW)
Vestigingsplaats: Hoorn
Vertegenwoordiging:
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
n.v.t.
Bedrag per inwoner:
n.v.t.
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
133.000
227.000
2.118.000
2.614.000
227.000
155.000
2.614.000
2.342.000
94.000 V
9.000 V
Relatie programma:
5 Bouwen en Milieu
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
n.v.t.
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Relatie programma:
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
8.000 V
2.000 V
Relatie programma:
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
2.408.000
1.563.000
9.677.000
61.690.000
1.563.000
1.370.000
61.690.000
63.370.000
508.000 N
146.000 N
Relatie programma:
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
1.408.000
1.186.000
2.869.000
2.894.000
1.186.000
1.054.000
2.894.000
3.023.000
39.000 N
109.000 V
Relatie programma:
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
182.000
497.000
3.861.000
3.299.000
497.000
744.000
3.299.000
3.616.000
361.000 V
285.000 V
Relatie programma:
6 Sociaal Domein
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
0
0
Relatie programma:
5 Bouwen en milieu
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 1-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
0
223.000
0
3.706.000
223.000
1.030.000
3.706.000
3.763.000
0
991.000 V
Relatie programma:
Gemeente Enkhuizen
5 Bouwen en milieu
Programmabegroting 2016
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Relatie Programma:
diversen
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
160.000
n.v.t.
4.945.000
n.v.t.
160.000 V
Relatie programma:
diversen
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
29.936.000
92.764.000
4.254.000
4.839.000
92.764.000
91.557.000
4.839.000
4.802.000
110.558.000 V
4.787.000 V
Relatie programma:
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Nuon juridisch gesplitst in een energieleverancier (Nuon Energy) en een netbeheerder (Alliander). Medio
2009 heeft de Houdstermaatschappij besloten de aandelen van Nuon Energy te verkopen. De aandelen
van Alliander kunnen niet verkocht worden, wettelijk is bepaald dat die in handen van de (lagere) overheid
blijven. Op 1 juli 2015 is de laatste tranche (21%) van de NUON Energy aandelen aan Vattenfall verkocht.
Daarmee kan het hoofdstuk Vattenfall worden afgesloten. Alliander zal de komende jaren het hoofd moeten
bieden aan de veranderingen in energieproductie en energie-verbruik als gevolg van fossiele brandstoffen naar
duurzame alternatieven. Decentrale opwekking door zonnepanelen, warmtepompen, windturbines en biogas
heeft gevolgen voor de infrastructuur van de netwerken. Het transport van energie wordt gecompliceerder. De
omvangrijke investeringen zullen in lijn moeten blijven met deze ontwikkelingen.
NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG)
Vestigingsplaats: Den Haag
Vertegenwoordiging:
Aandeelhouder
Deelname verplicht:
Ja
Bijdrage (afgerond):
n.v.t.
Bedrag per inwoner:
n.v.t.
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
2.752.000
3.430.000
139.476.000
127.753.000
3.430.000
3.582.000
127.753.000
149.923.000
283.000 V
126.000 V
Relatie programma:
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
68.145.000
63.178.000
982.027.000
967.307.000
63.178.000
68.309.000
967.307.000
936.905.000
4.940.000 N
5.137.000 V
Relatie programma:
5 Bouwen en milieu
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Activiteiten en ontwikkelingen:
Terugwinning van secundaire grondstoffen uit afval vormt een nationaal en Europees speerpunt. Gemeenten
worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor het sorteren van ingezamelde kunststofverpakkingen.
Om de landelijke doelstelling van 75% hergebruik in 2020 te behalen wordt het afval op een andere manier
ingezameld. De laagbouwaansluitingen krijgen er een container voor kunststof verpakkingen bij. Het inzamelen
van kunststof verpakkingen en drankenkartons zal opgenomen worden in de reguliere inzamelcyclus.
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord NV (ONHN)
Vestigingsplaats: Alkmaar
Vertegenwoordiging:
Aandeelhouder
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
n.v.t.
Bedrag per inwoner:
n.v.t.
Jaar
EV per 1-1
VV per 1-1
EV per 31-12
VV per 31-12
Resultaat
2013
2014
703.000
594.000
1.203.000
1.950.000
594.000
660.000
1.959.000
1.168.000
109.000 V
66.000 v
Relatie programma:
4 Ruimtelijke- en economische ontwikkeling
Doelstelling en openbaar belang:
Bevorderen onderlinge samenwerking binnen de regio waardoor efficinter aan economische doelstellingen
gewerkt wordt en stimulering van de economische structuur en daarmee de werkgelegenheid in Noord-Holland
Noord.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord werkt als uitvoeringsorgaan in opdracht van de regio NoordHolland Noord in het teken van de overall ambitie: bedrijvigheid behouden en vergroten, meer mensen aan
het werk in de eigen regio. In 2013 is er een transitie afgerond waarbij de aandelenverhouding is
gesynchroniseerd met het aantal inwoners. Tevens is de Kamer van Koophandel geen aandeelhouder meer. Bij
de transitie is besloten dat de N.V. zich alleen nog maar richt op regionale economische stimulering.
Deelnemingen in projecten via onderliggende B.V.s zijn worden voor de uitvoering van projecten die
beschreven zijn in het Regionaal Economisch Actieprogramma West-Friesland, die door alle zeven
gemeenteraden is vastgesteld.
Regionale samenwerking
Door het stellen van gezamenlijke Westfriese kaders voor regionale samenwerking ontstaat meer grip en
sturing op regionale samenwerking door de raden. Dit draagt bij aan de betrokkenheid van de raden en
daarmee aan de effectiviteit van regionale samenwerking. Door verbetering van regionale samenwerking
kunnen gemeentegrens-overschrijdende opgaven beter en sneller worden opgelost. Dit heeft een duidelijk
effect voor inwoners van Westfriesland.
Vastgestelde kaders voor samenwerking:
de Westfriese 5: algemene principes voor regionale samenwerking in Westfriesland;
de Hoornse 10 (of 9): dit zijn de spelregels die specifiek van toepassing zijn op de interactie met de
gemeenschappelijke regelingen. Hierin staat met name het tijdig, juist en volledig informeren van de
gemeenteraad centraal
het Pact van Westfriesland: door een door de raden opgestelde gezamenlijk ambitie om binnen vijf jaar tot de
top 10 van meest aantrekkelijke regio's in Nederland te behoren.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Paragraaf 7
Grondbeleid
Grondbeleid algemeen
Binnen de grondexploitatie wordt een onderscheid gemaakt tussen actief- en passief grondbeleid. Bij actief
grondbeleid verwerft de gemeente de grond, maakt deze bouw- en woonrijp en verkoopt de bouwgrond aan
projectontwikkelaars/particulieren, die op deze bouwgrond het vastgoed realiseren.
Bij passief grondbeleid heeft de gemeente een faciliterende rol bij gebiedsontwikkeling door derden. De
gemeente stelt het bestemmingsplan vast, waarbij kosten van gemeenschapsvoorzieningen worden verhaald
door middel van (anterieure) overeenkomst of vaststelling van een exploitatieplan.
Een variant tussen deze beide vormen is de publiek-private samenwerking (PPS), waarbij de gemeente samen
met een private partij de grondexploitatie doet. Winst en risico worden dan gedeeld.
Op basis van de Financile verordening ex artikel 212 Gemeentewet stelt de gemeenteraad iedere vier jaar een
geactualiseerde nota Grondbeleid vast.
Op 6 december 2011 heeft de raad de Nota Grondbeleid 2011 vastgesteld. In 2015 zal een geactualiseerde
nota Grondbeleid aan de raad worden voorgelegd.
In de nota Grondbeleid 2011 heeft de gemeenteraad het volgende besloten:
1.
Het doel van het gemeentelijk grondbeleid is het, ten behoeve van de gemeentelijke doelstellingen op
het gebied van ruimtelijke ordening, creren van ruimte voor wonen, welzijn, zorg, werken, winkelen
en recreren in zowel uitleggebieden als bestaand stedelijk gebied, door het oppakken of
ondersteunen van concrete ontwikkelinitiatieven. Hierbij wordt gestreefd naar optimalisatie van het
financile resultaat per project (in principe sluitende grondexploitaties).
2.
3.
4.
Strategische aankopen in het kader van actief grondbeleid vinden plaats voor zover deze passen
binnen de door de raad vastgestelde plannen en visies.
5.
In het geval van faciliterend grondbeleid streeft de gemeente naar het afsluiten van anterieure
overeenkomsten. In het uiterste geval dat geen overeenstemming is te bereiken met n of meer
eigenaren in het gebied en het publieke belang van de ontwikkeling groot is, wordt een
exploitatieplan, gekoppeld aan een bestemmingsplan of een projectbesluit, vastgesteld.
6.
Voor complexe gebieds(her)ontwikkelingen die een lang tijdsbeslag hebben en waar voor de
gemeente een sterke sturende rol noodzakelijk wordt geacht, wordt met private partijen onderzocht
of er samenwerking via een Publiek Private Samenwerking (alleen grond- of ook vastgoed-exploitatie)
tot de mogelijkheden behoort.
7.
Gelet op de financile positie is de gemeente terughoudend met verwervingen met een hoog
risicoprofiel.
Gemeente Enkhuizen
8.
9.
10. De risicoreserve bouwgrondexploitaties dient ter afdekking van de inherente risicos die verbonden
zijn met de grondexploitatie. Aan de hand van het normatieve risicomodel wordt ten laste van deze
risicoreserve direct de benodigde voorziening gevormd indien een bouwgrondexploitatie tussentijds
een gecalculeerd verlies te zien geeft.
11. Voor zover de risicoreserve, na jaarlijkse resultaatbepaling, een grotere omvang kent dan op basis van
het vastgestelde beleid in de Nota Reserves en Voorzieningen 2010 noodzakelijk is, wordt het
meerdere boven de 1,5 miljoen afgedragen aan de algemene reserve van de gemeente. Indien de
beschikbare risicoreserve kleiner is dan de benodigde risicoreserve ( 250.000), dan moet het saldo
van de risicoreserve worden aangevuld uit toekomstige resultaten dan wel uit de algemene middelen.
12. Alleen kosten en opbrengsten die het aankopen, het bouw- en woonrijpmaken en het verkopen van
grond mogelijk maken of die daaruit voortvloeien, worden betrokken in de grondexploitatie. Hierbij
wordt de kostensoortenlijst uit de Grondexploitatiewet gehanteerd. De gemeentelijke investeringen
binnen het plangebied in (openbare) gebouwde voorzieningen (zoals sportaccommodaties,
buurthuizen, scholen, culturele instellingen) worden gedekt uit de algemene middelen. Binnen de
grondexploitatie wordt wel rekening gehouden met het fysieke ruimtebeslag en met een specifieke
(lage) grondprijs voor deze voorzieningen. De inbreng van eigen gemeentelijke onroerend goed in de
grondexploitatie vindt plaats tegen een taxatiewaarde waarbij rekening gehouden wordt met de
planologische risicos en de marktrisicos bij de herontwikkeling van het betreffende gebied, dan wel
de residuele herontwikkelingswaarde.
13. Met de in deze nota opgenomen toerekensystematiek als basis, wordt een nadere uitwerking
opgesteld met betrekking tot de verhaalbaarheid van bovenwijkse voorzieningen. Deze uitwerking
wordt vastgelegd in een afzonderlijke nota, de Nota Bovenwijkse Voorzieningen, welke vervolgens
jaarlijks geactualiseerd wordt.
14. Bij het grondbeleid gelden openheid, transparantie en verantwoording als uitgangspunt, maar de
mate en de vorm van openbare democratische sturing zal altijd worden afgewogen tegen de mogelijke
schade die kan ontstaan voor de strategische positie van de gemeente bij onderhandelingsprocessen
Nieuwe (wettelijke) ontwikkelingen
Vanaf 2016 zijn bedrijfsmatige onderdelen van gemeenten en dus ook bouwgrondexploitatie- onderhevig aan
de Vennootschapsbelasting (Vpb). In principe betekent dit dat over batige resultaten van grondexploitaties 25%
aan Vpb moet worden afgedragen.
De VNG en de Vereniging van grondbedrijven zijn in discussie met de Belastingdienst over de vraag of het
totaal van grondexploitaties binnen de gemeente in dit kader als n bedrijf mag worden gezien (zodat batige
en nadelige resultaten eerst kunnen worden verevend) en daarnaast of het mogelijk is om alle gemeentelijke
bedrijfsmatige activiteiten in n fiscale eenheid onder te brengen. Daarmee wordt alleen over een eventueel
batig resultaat onder de streep Vpb afgedragen.
Momenteel wordt beoordeeld wat de financile gevolgen van het voorgaande voor de gemeente zijn.
Conclusies hiervan zullen met de raad worden gedeeld en indien nodig- worden maatregelen om de gevolgen
te beperken, voorgelegd.
Gemeente Enkhuizen
Gemeente Enkhuizen
Voorraad Gronden
Gommerwijk West-west
Het totale gebied ten noorden van het Weelenpad is eigendom van de gemeente. Het bestemmings-plan met
de bestemming wonen met een uitwerkingsplicht is door een uitspraak van de voorzitter van de Raad van
State van 29 augustus 2009 onherroepelijk geworden. Daarmee is het voorkeursrecht voor een periode van 10
jaar veilig gesteld.
In de Structuurvisie 2020 is opgenomen dat voor de overige fasen van Gommerwijk West-West, gelet op
gewijzigde beleidsinzichten, een stagnerende woningmarkt en demografische ontwikkelingen een
heroverweging noodzakelijk is. In 2014 is de financile haalbaarheid van drie scenarios voor ontwikkeling van
deze woningbouwlocatie onderzocht en op 7 april 2015 aan de gemeenteraad voorgelegd.
De gemeenteraad heeft daarbij gekozen voor een verdere uitwerking van scenario 2: alleen ontwikkeling van
het noordelijke deel langs De Haling, alsmede een soort lintbebouwing langs De Gouw. Dit betekent een groen
middenhart, woningbouw ten noorden van het Weelenpad en een verdikt lint aan de zuidzijde van De Gouw.
In totaal is daarbij sprake van ca. 274 woningen (sociale sector; midden- en duursegment) in een plangebied
2
2
van ca. 125.000 m , waarvan reeds 108.000 m in eigendom van de gemeente is. Gronduitgifte binnen dit plan
kan na besluitvorming- in vijf jaar worden gerealiseerd.
Financile kaders
Gedetailleerde presentatie van ramingen per grondexploitatie kunnen de onderhandelingspositie van de
gemeente bij toekomstige aanbestedingen ondermijnen. Daarom worden de financile kaders in dit onderdeel
op totaalniveau gepresenteerd, conform hetgeen daarover in voorschriften is opgenomen.
Voor de diverse grondexploitaties (grexen) is bij aanvang een totaal batig resultaat geraamd ad
59.000.
Medio 2015 wordt het financieel totaalresultaat van de grexen geraamd op batig 49.000. In deze kaders is
nog geen rekening gehouden met de eventuele financile gevolgen van invoering van de Vpb voor gemeenten.
Deze kunnen op dit moment niet nader worden gekwantificeerd.
Financile risico s:
Grondexploitatie
Schepenwijk
De mate waarin de resterende kavels in de (nabije) toekomst afgezet kunnen worden, zal bepalend zijn voor
het uiteindelijke financile resultaat van dit complex. Voorlopig wordt uitgegaan van een exploitatie tot en met
31 december 2020, waarbij de resterende 18.300 vierkante meters (met een geraamde opbrengst van ruim
2,1 miljoen) min of meer gelijkmatig over de periode 2015-2020 worden verkocht. Op basis van de
gehanteerde uitgangspunten voor deze exploitatie wordt nog altijd een bescheiden positief saldo voorzien.
Strategische grondposities
Financile risicos ontstaan onder andere wanneer deze grondposities uiteindelijk niet kunnen worden
aangewend als bouwgrond en moeten worden afgewaardeerd naar agrarische waarde.
Ook toerekening van rente aan de nog niet in exploitatie genomen gronden houden een financieel risico in zich,
daar deze kosten worden geactiveerd en derhalve toegevoegd worden aan de boekwaarde.
Zilverstraat
De boekwaarde van gronden in dit complex bedraagt eind 2014 407 p/m2. De huidige verwachting is dat bij
exploitatie van deze gronden als woningbouwproject de boekwaarde wordt gecompenseerd.
Gommerwijk West-west
Uit het onderzoek naar financile haalbaarheid volgt dat scenario 2 kan worden ontwikkeld met een zeer
bescheiden batig resultaat. In dit onderzoek is gerekend met normbedragen en uitgangspunten, voor zowel
plankosten als opbrengsten. De raad heeft op 7 april 2015 besloten de haalbaarheid verder te (laten)
onderzoek overeenkomstig scenario 2.
Hiertoe wordt zowel een meer uitgewerkt woningbouwprogramma als een meer gedetailleerde- en
geactualiseerde exploitatieopzet opgesteld, met daarbij een nieuwe resultaatberekening.
Gemeente Enkhuizen
Vennootschapsbelasting
Zoals aangegeven is het op dit moment nog niet duidelijk of de fiscus in het kader van de Vpb het gemeentelijk
grondbedrijf als n belastingentiteit ziet of dat iedere exploitatie binnen het grondbedrijf als een aparte
fiscale entiteit wordt beoordeeld. In het laatste geval betekent dit dat batige exploitaties niet meer (deels)
worden gecompenseerd met eventuele nadelige exploitaties. De Vpb-heffing zal dan (wellicht) hoger uitvallen
dan wanneer het grondbedrijf als n fiscale entiteit wordt gezien.
Reserves en voorzieningen
Op de balans 2014 is een voorziening afronding grondexploitaties opgenomen van 172.000, bedoeld voor
dekking van eventuele restkosten van afgewikkelde exploitaties Kadijken en De Oksel.
Op de balans 2014 is een reserve Bouwgrondexploitatie opgenomen van 749.000. De beleids-uitgangspunten
voor de Reserve Bouwgrondexploitaties zijn vastgelegd in de door de raad vastgestelde Nota Reserves en
Voorzieningen. Het saldo van deze Reserve per 31 december 2014 ligt tussen het vastgestelde minimum (
250.000) en maximum ( 1,5 miljoen).
Gemeente Enkhuizen
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
5. Financile positie en
meerjarenplanning
5.1
Financile begroting
(bedragen x 1.000)
Programma's
Begroting 2016
Lasten
Baten
1 Bestuurlijke organisatie
3.949
320
3.629
2 Veiligheid
2.135
34
2.101
3 Verkeer en vervoer
Saldo
247
146
101
5.602
1.478
4.124
25.135
5.766
19.369
6 Begraafplaats en milieu
3.059
3.140
1.243
364
879
3.020
2.771
249
9 Havens
1.830
702
1.128
46.220
14.721
81-
31.499 Nadeel
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
Lokale heffingen
Algemene uitkering
Dividend
Saldo financieringsfunctie
Subtotaal algemene dekkingsmiddelen
Onvoorzien
Begroting 2016
Lasten
Baten
Saldo
656
3.954
3.298-
27.463
27.463-
40
115
75-
92
372
280-
788
31.904
31.116-
25
813
25
31.904
31.091- Voordeel
408 Nadeel
Begroting 2016
Lasten
Baten
Algemene reserve
Saldo
-
Kostenplaatsen
1 Bestuurlijke organisatie
2 Veiligheid
3 Verkeer en vervoer
13
729
729-
20
7-
6 Begraafplaats en milieu
19
43
32
792
9 Havens
24-
760- Voordeel
Totaal
47.065
47.417
Gemeente Enkhuizen
352- Voordeel
Programmabegroting 2016
5.2
Financile positie
Algemeen
De primitieve begroting is gebaseerd op de kadernota 2016. Dat betekent dat autonome mutaties zoals
ontwikkeling aantal uitkeringsgerechtigden en ontwikkeling algemene uitkering in de begroting zijn verwerkt,
maar ook de extra middelen voor ingezet en nieuw beleid waartoe is besloten. Dat geldt ook voor de financile
gevolgen van eerder genomen besluiten van de raad.
De primitieve begroting 2016 sluit met een overschot van 352.000. Het doorrekenen van al eerder
voorgenomen bezuinigingen en nieuw beleid conform de kadernota 2016, die nu nog niet tot concrete
besluitvorming hebben geleid en daarom nog niet in de primitieve begroting zijn verwerkt, leiden er toe dat de
begroting sluit met een positief saldo van 247.000 (zie bijlage 2 ).
Ook in het jaar 2016 zullen de decentralisaties van het rijk naar gemeenten centraal staan. De gemeenten gaan
deze taken uitvoeren maar er bestaat nog steeds onzekerheid over het toereikend zijn van de overgekomen
middelen om de taken uit te voeren. De begroting 2016 is zodanig opgesteld dat de verwachte uitgaven
kunnen worden opgevangen met de nieuwe uitkering van het rijk: het deelfonds sociaal domein. Tegelijk zijn
van rijkswege de middelen gekort voor de uitvoering van de huidige WMO taken. Uitgangspunt is dat deze
bezuinigingen zijn c.q. worden doorgevoerd, zij het dat, om dat te bereiken, mogelijk tijdelijk middelen worden
onttrokken uit de reserve WMO Op voorhand gaan we er van uit dat ook deze taken kunnen worden
uitgevoerd met de jaarlijks beschikbare middelen.
Algemeen financieel beeld voor 2016
Het resultaat van de primitieve begroting voor 2016 is als volgt opgebouwd (x 1.000):
De totale baten bedragen excl. onttrekkingen aan reserves
Onttrekkingen aan reserves ten gunste van de begroting
Totale baten
46.625
792
47.417
47.033
32
47.065
352
47.417
In de lasten van de begroting 2016 is rekening gehouden met een bedrag voor onvoorziene uitgaven van
25.000.
Uitgangspunten begroting 2016
De uitgangspunten voor het opstellen van de begroting 2016 zijn de volgende:
de basis voor de structurele lasten en baten is het bestaande beleid, waarbij raadsbesluiten c.q.
raadsvoorstellen, genomen tot en met de raadsvergadering van 30 juni 2015, worden meegenomen;
de besluiten over extra middelen voor ingezet en nieuw beleid naar aanleiding van de kadernota 2016;
rekening wordt gehouden met autonome ontwikkelingen zoals het aantal bijstandsgerechtigden,
algemene uitkeringen, doeluitkeringen etc.;
de realisatie van het ombuigingsplan 2012 t/m 2015 met inbegrip van de bijgestelde fasering voor de
ombuiging op de kosten voor welzijn, cultuur en sport tot een bedrag van 100.000 in 2016 en 2017;
de bijdrage aan het SED is overeenkomstig de door het DB vastgestelde ontwerp begroting 2016. Voor
de jaren na 2016 wordt rekening gehouden met loon- en prijscompensatie van 0.5% en verhogingen
op grond van de rechtspositie van het personeel;
de rente voor in te lenen kort geld bedraagt in 2016 3,2%;
de opbrengst van lokale heffingen 2016 wordt, conform de hiervoor vastgestelde beleidslijn, verhoogd
ten opzichte van de raming 2015 met het inflatiepercentage (consumentenprijs-indexcijfer) van het
voorgaande jaar. Voor 2016 bedraagt de verhoging ten opzichte van 2015 op grond van het
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
inflatiepercentage van 2014 1%. Daarnaast wordt rekening gehouden met areaaluitbreiding (toename
waarde vastgoed door uitbreiding);
voor de gemeentelijke tarieven, zoals voor de camping, havens etc., worden de ramingen verhoogd
met het inflatiepercentage (consumentenprijsindexcijfer) van 2014. De verhoging bedraagt 1%.
De uitgangspunten liggen in de lijn van de uitgangspunten van voorgaande jaren met uitzondering van het niet
toepassen van prijsindexatie. Overeenkomstig een eerder ombuigingsbesluit was de nullijn toegepast t/m het
begrotingsjaar 2015. Vanaf 2016 zouden de prijzen weer worden gendexeerd. Gelet op het meerjarige
begrotingsbeeld is besloten om in de komende jaren geen prijsindexatie toe te passen.
Incidentele baten en lasten
In de begroting 2016 zijn de volgende incidentele baten en lasten verwerkt:
Incidentele lasten en baten
(bedragen x 1.000)
Programma
4. Beheer openbare buitenruimte
Omschrijving
Onderhoud openbare buitenruimte
Lasten
5. Samenleving
Actualisatie bestemmingsplannen
Baten
759
759
20
19
40
23
Omschrijving
Onderhoud kapitaalgoederen, jaarlijkse storting
5. Samenleving
Lasten
Baten
939
889
13
20
19
43
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Pensioenen (ex)
wethouders
Wachtgeld (ex)
wethouders
De vermogenspositie
Het totaal van de reserves en voorzieningen per 1 januari 2016 bedraagt 15.585.000 en is daarmee
2.680.000 lager dan de werkelijke stand per 1 januari 2015 (inclusief het rekeningresultaat 2014). De
belangrijkste mutaties zijn onttrekkingen uit de algemene reserve van door de raad goedgekeurde budgetten
(resultaatsbestemming 2014) en geraamde onttrekkingen uit de reserves bouwgrondexploitaties, onderhoud
kapitaalgoederen, WMO, stadsuitleg, pensioenvoorziening en wachtgeldvoorziening wethouders. De stand van
alleen de reserves (algemene- en bestemmingsreserves) is per 1 januari 2016 12.680.000. De standen van de
algemene reserves, zijnde de Algemene reserve en de reserve Bouwgrondexploitatie, zijn op 1 januari
2.673.000 respectievelijk 700.000. Binnen de bestemmingsreserves wordt n algemene buffer
aangehouden voor risicos, waarvoor tot 1 januari 2008 specifieke reserves werden aangehouden. Op grond
van de risicoanalyse wordt een bedrag van 3.500.000 aangehouden. Hiermee is de buffer voldoende groot
om onverwachte tegenvallers op te kunnen vangen.
Voor een nadere detaillering verwijzen wij u naar bijlage Staat van reserves en voorzieningen en de paragraaf
Weerstandsvermogen.
De financieringspositie
Het financieringsoverzicht (bedragen x 1.000) per 1 januari 2016 ziet er als volgt uit:
Activa per 1 januari 2016
Beschikbaar aan vaste financieringsmiddelen:
- reserves en voorzieningen
- geldleningen
- waarborgsommen
Totaal vaste financieringsmiddelen
50.785
15.585
33.388
44
Financieringsbehoefte
49.017
1.768
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Onderdeel
Omschrijving
+1
+2
+3
-4
+5
+6
-7
+8
-9
-10
-11
2015
bedragen x
1.000
-1.594
2016
bedragen x
1.000
-408
2017
bedragen x
1.000
-408
1.689
234
1.236
214
1.230
170
1.700
1.833
2.000
23
500
500
500
350
350
350
374
348
329
-1.895
-1.266
-1.487
De begroting wordt opgesteld op basis van het stelsel van baten en lasten. Het EMU saldo wordt berekend op
basis van inkomsten en uitgaven.
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Programmabegroting 2016
6. Bijlagen
Omschrijving
Gemeente Enkhuizen
Subtotaal 1
Dekkingsmiddelen
Primitieve begroting:
Programma
af-
term.
investering schr.
bedrag
352.000
352.000
3,2% + afschr.
nieuwe inv.
2016
jaarlast
352.000
352.000
nieuwe inv.
2017
jaarlast
352.000
352.000
nieuwe inv.
2018
jaarlast
Toelichting
352.000
nieuwe inv.
2019
jaarlast
Programmabegroting 2016
Omschrijving
Gemeente Enkhuizen
Dekkingsmiddelen
Dekkingsmiddelen
Dekkingsmiddelen
Dekkingsmiddelen
Dekkingsmiddelen
Kostenplaatsen
Samenleving
Samenleving
Subtotaal 2
Kostenplaats
risme en recreatie
Dekkingsmiddelen
Dekkingsmiddelen
Dekkingsmiddelen
Dekkingsmiddelen
Ruimtescheppende- en ombuigingsmaatregelen
Programma
af-
term.
investering schr.
bedrag
15.000
15.000
p.m.
3,2% + afschr.
nieuwe inv.
2016
jaarlast
491.000
100.000
50.000
300.000
15.000
p.m.
(20.000)
15.000
5.000
10.000
16.000
nieuwe inv.
2017
jaarlast
637.000
200.000
50.000
300.000
15.000
p.m.
(20.000)
30.000
10.000
20.000
32.000
nieuwe inv.
2018
jaarlast
Toelichting
663.000
300.000
p.m. Het invoeren van het wintertarief kan leiden tot een lagere
nieuwe inv.
2019
jaarlast
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Alle
Alle
Alle
Dekkingsmiddelen
Samenleving
145.000
(47.000)
Mutaties in rentelasten.
Mutaties in afschrijvingen
(47.000)
500.000
nieuwe inv.
3,2% + afschr.
term.
2016
jaarlast
Subtotaal 3
af-
investering schr.
bedrag
Omschrijving
Samenleving
Diversen
Kostenplaats
Kostenplaats
Algemene Uitkering
Autonome mutaties
Programma
(476.000)
10.000
20.000
(21.000)
(115.000)
(676.000)
20.000
32.000
(34.000)
(230.000)
(47.000)
43.000
43.000
(47.000)
(18.000)
(442.000)
nieuwe inv.
2018
jaarlast
(45.000)
(321.000)
nieuwe inv.
2017
jaarlast
Toelichting
(646.000)
huidige (verbouw)volume
afschrijvingen
(47.000)
nieuwe inv.
2019
jaarlast
Programmabegroting 2016
Omschrijving
Gemeente Enkhuizen
Automatisering verkiezingsproces
Uitvoering handhavingsnota
Bestuurlijke organisatie
Veiligheid
Invoering parkeerplan
Herinrichting Melkmarkt
Verkeer en vervoer
Verkeer en vervoer
Verkeer en vervoer
Samenleving
Programma 5 Samenleving
(2013)
Fietsverbindingen bedrijventerreinen
Verkeer en Vervoer
Verkeer en Vervoer
Veiligheid
GR Veiligheidsregio (aangepast)
Bestuurlijke organisatie
Programma 2 Veiligheid
Modernisering GBA
Bestuurlijke organisatie
Automatisering
Bedijfsvoering
Programma
af-
4.900.000
p.m.
60.000
p.m.
41.000
p.m.
210.000
612.000
2.237.000
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
40
term.
investering schr.
bedrag
p.m.
p.m.
p.m.
(60.000)
p.m.
p.m.
p.m
3,2% + afschr.
nieuwe inv.
2016
jaarlast
p.m.
p.m.
p.m.
(60.000)
p.m.
p.m.
p.m.
nieuwe inv.
2017
jaarlast
(280.000)
p.m.
p.m.
p.m.
(60.000)
p.m.
p.m.
p.m.
nieuwe inv.
2018
jaarlast
Toelichting
Programmabegroting 2016
In gebruikname in 2017
uitgebreid.
gesteld.
verkeersplan
p.m. Mogelijk wordt hiervoor een bijdrage van het rijk ontvangen.
p.m. Mogelijk wordt hiervoor een bijdrage van het rijk ontvangen.
p.m. Mogelijk wordt hiervoor een bijdrage van het rijk ontvangen.
nieuwe inv.
2019
jaarlast
Gemeente Enkhuizen
Onderwijshuisvestingsplan 2013
Regionale bibliotheekvisie
GR WerkSaam WF
Tienerwerk
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Subtotaal 4
Parkmanagement
(Integraal evenementenbeleid)
Herstructurering Krabbersplaat
p.m.
p.m.
15.000
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
3.000.000
100.000
p.m.
p.m.
p.m.
199.000
500.000
af-
term.
investering schr.
bedrag
(73.000)
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
(13.000)
3,2% + afschr.
nieuwe inv.
2016
jaarlast
Volkshuisvesting en RO
Volkshuisvesting en RO
Investeringen 2014
Omschrijving
Samenleving
Programma
(13.000)
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
60.000
p.m.
p.m.
p.m.
(13.000)
nieuwe inv.
2017
jaarlast
(293.000)
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
60.000
p.m.
p.m.
p.m.
(13.000)
nieuwe inv.
2018
jaarlast
Toelichting
(293.000)
0 In 2015
0 Krediet is al gevoteerd
nieuwe inv.
2019
jaarlast
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
Recapitulatie:
Programma
247.000
354.000
(13.000)
367.000
(73.000)
nieuwe inv.
2017
jaarlast
20.000
313.000
(293.000)
nieuwe inv.
2018
jaarlast
320.000
3,2% + afschr.
nieuwe inv.
2016
jaarlast
term.
investering schr.
bedrag
Omschrijving
76.000
369.000
(293.000)
nieuwe inv.
2019
jaarlast
Toelichting
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
BESTEMMINGSRESERVES:
Parkeerfonds
Egalisatie tarieven
Onderhoud kapitaalgoederen
Huisvestingsvoorzieningen onderwijs
WMO
WMO voorziening gehandicapten
Sociaal Domein
Kunst- en museumbeleid
Energiebeleid
Volkshuisvestingfonds
Ondernemersfonds
Stadsuitleg
Wijkgebonden voorzieningen Schepenwijk
Bedrijfsrisico's
ALGEMENE RESERVE:
Algemene reserve
Resultaatsbestemming 2014
Bouwgrondexploitatie
Omschrijving
TOTAAL GENERAAL
VOORZIENINGEN:
Bestuurlijke organisatie
Pensioenvoorziening wethouders
Bestuurlijke organisatie
Wachtgeldvoorziening wethouders
Beheer openbare ruimte
Voorziening rioleringen
Samenleving
Investeringssubsidie Wijkcentrum
Begraafplaats en milieu
Begraafplaats
Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk
Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Kadijken
Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Oksel
Verkeer en Vervoer
Beheer openbare ruimte
Beheer openbare ruimte
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Begraafplaats en milieu
Ruimtelijke ordening en volkshuisv.
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Dekkingsmiddelen en onvoorzien
Dekkingsmiddelen en onvoorzien
Dekkingsmiddelen en onvoorzien
Programma
16.409.815
3.011.735
380.452
76.626
626.408
1.272.614
410.010
73.430
32.195
140.000
285.445
79.916
180.463
82.235
876.858
753.481
3.500.000
10.492.355
36.000
347.000
1.956.907
0
1.932.932
461.119
2.157.127
(0)
748.598
2.905.725
31-12-2014
5.382.052
6.207.152
286.626
75.000
50.000
6.000
103.000
77.000
180.000
60.000
76.626
19.000
1.493.000
0
2.678.000
63.000
0
0
338.000
40.000
2.137.000
1.339.000
1.854.526
49.000
3.242.526
-/2015
100.000
0
19.000
13.000
105.000
889.000
467.000
3.709.052
1.854.526
1.854.526
+/+
2015
15.584.715
2.905.109
320.452
0
607.408
1.272.614
438.010
100.430
26.195
140.000
235.445
79.916
180.463
101.235
776.858
753.481
3.500.000
9.307.354
36.000
412.000
708.907
467.000
1.594.932
461.119
2.672.653
(0)
699.598
3.372.251
31-12-2015
(1.594.932)
(461.119)
2.056.051
Kadernota 2016
Herschikking
1.185.000
214.000
97.000
117.000
971.000
19.000
13.000
939.000
+/+
2016
2.498.907
348.000
84.000
135.000
10.000
36.000
0
83.000
1.687.907
20.000
20.000
1.647.907
43.000
463.000
420.000
-/2016
14.270.808
2.771.109
284.452
0
524.408
1.272.614
451.010
82.430
16.195
140.000
36.000
392.000
(0)
467.000
0
0
2.056.051
228.445
79.916
180.463
120.235
776.858
753.481
3.500.000
8.590.447
656.598
2.909.251
2.252.653
31-12-2016
Programmabegroting 2016
Gemeente Enkhuizen
BESTEMMINGSRESERVES:
Parkeerfonds
Egalisatie tarieven
Onderhoud kapitaalgoederen
Huisvestingsvoorzieningen onderwijs
WMO
WMO voorziening gehandicapten
Sociaal Domein
Kunst- en museumbeleid
Energiebeleid
Volkshuisvestingfonds
Ondernemersfonds
Stadsuitleg
Wijkgebonden voorzieningen Schepenwijk
Bedrijfsrisico's
ALGEMENE RESERVE:
Algemene reserve
Resultaatsbestemming 2014
Bouwgrondexploitatie
Omschrijving
TOTAAL GENERAAL
VOORZIENINGEN:
Bestuurlijke organisatie
Pensioenvoorziening wethouders
Bestuurlijke organisatie
Wachtgeldvoorziening wethouders
Beheer openbare ruimte
Voorziening rioleringen
Samenleving
Investeringssubsidie Wijkcentrum
Begraafplaats en milieu
Begraafplaats
Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk
Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Kadijken
Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Oksel
Verkeer en Vervoer
Beheer openbare ruimte
Beheer openbare ruimte
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Begraafplaats en milieu
Ruimtelijke ordening en volkshuisv.
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Dekkingsmiddelen en onvoorzien
Dekkingsmiddelen en onvoorzien
Dekkingsmiddelen en onvoorzien
Programma
948.000
921.000
70.000
115.000
8.000
329.000
1.546.000
93.000
77.000
170.000
1.091.000
36.000
0
100.000
19.000
20.000
20.000
0
889.000
49.000
269.000
220.000
-/2017
19.000
13.000
889.000
+/+
2017
13.815.808
2.612.109
248.452
0
424.408
1.272.614
474.010
44.430
8.195
140.000
36.000
392.000
(0)
467.000
0
0
2.056.051
221.445
59.916
180.463
120.235
776.858
753.481
3.500.000
8.563.447
607.598
2.640.251
2.032.653
31-12-2017
1.091.000
170.000
93.000
77.000
921.000
19.000
13.000
889.000
+/+
2018
1.301.195
304.195
70.000
95.000
8.195
36.000
0
95.000
948.000
19.000
20.000
20.000
0
889.000
49.000
49.000
-/2018
13.605.613
2.477.914
212.452
0
329.408
1.272.614
497.010
26.430
0
140.000
36.000
392.000
(0)
467.000
0
0
2.056.051
214.445
39.916
180.463
120.235
776.858
753.481
3.500.000
8.536.447
558.598
2.591.251
2.032.653
31-12-2018
1.091.000
170.000
93.000
77.000
1.219.350
179.350
70.000
54.350
0
36.000
0
19.000
991.000
0
921.000
19.000
889.000
49.000
49.000
-/2019
63.000
20.000
0
19.000
13.000
889.000
+/+
2019
13.477.263
2.468.564
176.452
0
310.408
1.272.614
520.010
49.080
0
140.000
36.000
392.000
(0)
467.000
0
0
2.056.051
164.445
19.916
180.463
120.235
776.858
753.481
3.500.000
8.466.447
2.032.653
0
509.598
2.542.251
31-12-2019
Programmabegroting 2016