You are on page 1of 112

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.

00 uur

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Inhoudsopgave Programmabegroting 2016


1. INLEIDING

Inleiding
Kerngegevens

5
7

2. PROGRAMMA'S
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Bestuurlijke organistatie
Veiligheid
Verkeer en vervoer
Beheer openbare ruimte
Samenleving
Begraafplaats en milieu
Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
Economische zaken, toerisme en recreatie
Havens

3. ALGEMENE DEKKINGS MIDDELEN

41

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien


Lokale heffingen, waarvan besteding niet gebonden
Algemene uitkering
Integratie-uitkering Sociaal domein
Kostenplaatsen
Financiering
Onvoorzien
Reserves en voorzieningen

4. PARAGRAFEN
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

9
13
16
18
21
30
33
36
39

41
41
41
42
42
42
43
43

45
Lokale heffingen
Weerstandsvermogen
Onderhoud kapitaalgoederen
Financiering
Bedrijfsvoering
Verbonden partijen
Grondbeleid

45
50
62
64
67
68
79

5. FINANCIELE POSITIE EN MEERJARENRAMING

86

5.1
5.2

Financile begroting
Financile positie

85
86

6. BIJLAGEN
Bijlage 1: Meerjarenperspectief 2016-2019
Bijlage 2: Staat van reserves en voorzieningen op programmaniveau

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

91
97

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

1. Inleiding

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Inleiding

Inleiding
Voor u ligt de programmabegroting 2016. Deze begroting is gebaseerd op de kadernota 2016. Naar aanleiding
van de kadernota 2016 heeft u ingestemd met de uitgangspunten voor de begroting 2016, de bijgestelde
bezuinigingen en de extra middelen voor ingezet en nieuw beleid. Uw besluiten zijn in de voorliggende
begroting verwerkt, evenals de subsidieplafonds 2016 zoals die in de kadernota 2016 zijn vermeld.
De begroting 2016 is de eerste begroting die door de SED organisatie is opgesteld. De begroting is ingedeeld
zoals u dat tot nu toe was gewend. De indeling van de paragrafen verschilt enigszins als gevolg van
uniformering van de opzet van de begrotingen van de drie deelnemende gemeenten. Voor de komende jaren is
in onderzoek op welke wijze de begrotingen van de deelnemende gemeenten verder kunnen uniformeren,
zonder daarbij overigens afbreuk te doen aan de eigenheid van de individuele gemeente.
Financile positie
De primitieve begroting 2016 sluit met een overschot van 352.000. Het doorrekenen van al eerder
voorgenomen bezuinigingen en nieuw beleid, die nog niet tot concrete besluitvorming heeft geleid en daarom
niet in de primitieve begroting zijn verwerkt, leiden er toe dat de begroting sluit met een positief saldo van
247.000. In bijlage 2 van de begroting, het meerjarenperspectief 2016 2019, ziet u om welke nog te nemen
besluiten het gaat. Het gaat o.a. om het beschikbaar stellen van gelden voor
onderwijshuisvestingsvoorzieningen onderwijs en uitvoering handhavingsnota.
Meerjarenperspectief 2016 2019.
In de bijlage bij deze begroting wordt het meerjarenperspectief van de financile positie geschetst. Ten
opzichte van de kadernota 2016 is het beeld in grote lijnen hetzelfde: er is sprake van een meerjarig sluitende
begroting met een behoorlijk overschot in 2016 en 2017, teruglopend naar een gering overschot in 2018 en
2019. Getalsmatig ziet het beeld er als volgt uit:

Kadernota 2016
Begroting 2016

2016
269.000
247.000

2017
477.000
354.000

2018
67.000
20.000

2019
14.000
76.000

Autonome mutaties die in de aanloop naar de begroting nog bekend zijn geworden, zijn in de cijfers van de
begroting verwerkt. De belangrijkste mutaties zijn de algemene uitkering op grond van de meicirculaire, die
tegenviel en de bijdrage aan de Veiligheidsregio, die op termijn meevalt ten opzichte van wat aanvankelijk kon
worden verwacht.
Beheer openbare buitenruimte
In de raadsvergadering van 21 mei 2015 is het rekenkamercommissierapport Reserve Onderhoud
Kapitaalgoederen Enkhuizen behandeld. In vervolg op het rapport vindt nu overleg plaats met raads- en
commissieleden met als doel te komen tot een geheel vernieuwd meerjaren onderhoudsplan. In de begroting
2016 zijn is het reguliere niveau van de kosten voor groot onderhoud opgenomen ( 939.000) aangevuld met
het verwachte restant van de reserve grootonderhoud op 1 januari 2016 ( 709.000).
Sociale Domein
Evenals vorig jaar staan ook in 2016 de decentralisaties van het rijk naar de gemeenten centraal. Sinds 1 januari
2015 voeren de gemeenten deze taken uit, terwijl er nog onzekerheid is over het toereikend zijn van de
overgekomen middelen om de taken uit te voeren. De begroting 2016 is, zoals ook bij de begroting 2015 is
gedaan, zodanig opgesteld dat de verwachte uitgaven kunnen worden opgevangen met de nieuwe uitkering
van het rijk: het deelfonds sociaal domein. De uitvoering van de WMO maakt in financile zin nu ook onderdeel
uit van het sociale domein. Als gevolg van de wijzigingen binnen het sociale domein heeft u bij de kadernota
2016 besloten de reserve WMO en de reserve WMO voorzieningen gehandicapten samen te voegen tot n
reserve Sociaal Domein. Vanuit deze reserve kunnen mogelijke tekorten als gevolg van het inregelen van
nieuwe maatregelen worden opgevangen.

Gemeente Enkhuizen

5 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

SED
De bedrijfsvoering is met ingang van 2015 ondergebracht in de gemeenschappelijke regeling SED. Dat betekent
dat de kosten van de bedrijfsvoering geen onderdeel meer zijn van de begroting van de gemeente Enkhuizen.
Daarvoor in de plaats is de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling SED-organisatie opgenomen. De
bijdrage in de begroting 2016 is gebaseerd op de vastgesteld begroting SED-organisatie 2016.
Auditcommissie
De huidige indeling van de begroting is mede op advies van de auditcommissie tot stand gekomen. Alhoewel er
in de afgelopen jaren al de nodige vernieuwingen zijn doorgevoerd blijven wij ons gezamenlijk inzetten voor
het verbeteren van de leesbaarheid.
Naast het aanpassen van de programma-indeling is de webapplicatie begroting in beeld ontwikkeld. Sinds
vorig jaar wordt via heldere beelden de begroting stap voor stap inzichtelijk gemaakt voor raad, college en
organisatie, maar ook voor burgers, instanties en organisaties. De webapplicatie is geschikt voor pc en tablet.
Leeswijzer
De programmabegroting is opgebouwd uit de volgende onderdelen:
- inleiding
- programmas
- algemene dekkingsmiddelen
- paragrafen
- financile positie
Alle programmateksten zijn op dezelfde wijze ingedeeld. Na een korte inhoud van het programma worden
trends en ontwikkelingen toegelicht. Daarna wordt ingezoomd op de 3 W-vragen: Wat willen we bereiken,
wat gaan we er voor doen en wat mag het kosten. De maatschappelijke doelstelling wordt zoveel mogelijk
smart gemaakt door het gebruik van indicatoren. Op het onderdeel Wat mag het kosten? is een analyse
gemaakt van de afwijkingen ten opzichte van de begrotingscijfers van het vorig jaar.
Op grond van nieuwe begrotingsvoorschriften worden een aantal indicatoren met ingang van het
begrotingsjaar 2017 voorgeschreven. In afwachting van de toekomstige regelgeving hebben we wat betreft het
doorontwikkelen van indicatoren een pas op de plaats gemaakt. Zodra meer duidelijk is over de toekomstige
regelgeving, worden in SED verband nieuwe indicatoren ontwikkeld.
Op het programmablad staan ook de begrote cijfers voor de jaren 2017, 2018 en 2019. Die zijn voor deze jaren
dezelfde als voor het jaar 2016. In voorgaande jaren waren in deze cijfers de mutaties door prijsaanpassingen,
afgesloten caos en inflatiecorrecties bij belastingen meegenomen. Omdat dit jaar de aanpassingen slechts zeer
beperkt zijn, (nullijn t.a.v. prijsstijgingen, inflatiecorrectie belasting na 2016 slechts 0.5%) zijn deze mutaties
niet op de programmabladen verwerkt. In het beeld over de meerjarige financile positie zijn deze mutaties
uiteraard wel meegenomen. U vind ze terug in het meerjarenperspectief 2016 2019 (bijlage 2)

Gemeente Enkhuizen

6 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur


KERNGEGEVENS 2016

A.

Sociale Structuur

Per 1 januari 2015


Werkelijk

Aantal inwoners
waarvan jongeren (t/m 19 jaar)
waarvan 20 t/m 64 jarigen
waarvan ouderen (vanaf 65 jaar)

Per 1 januari 2016


Prognose

18.345
4.010
10.899
3.436

18.450
4.025
10.895
3.530

2.890
365
675

2.900
355
675

1.268
228
10.000
117
54
10.700
2.330
1
8.599
80
93
10

1.268
228
10.000
117
54
10.700
2.330
1
8.638
80
93
10

Indien de bevolkingsopbouw grafisch wordt weergegeven, ontstaat het volgende beeld

per 1 januari 2016


waarvan jongeren (t/m
19 jaar)

(prognose)

waarvan 20 t/m 64
jarigen
waarvan ouderen (vanaf
65 jaar)

Aantal huishoudens met een laag inkomen


Aantal periodiek bijstandsgerechtigden
Aantal inwoners minderheden

B.

Fysieke structuur

Oppervlakte land in hectares


Oppervlakte binnnenwater in hectares
Oppervlakte buitenwater in hectares
Oppervlakte bebouwing
Oppervlakte historische kernen
Lengte historisch water
Historische woningen in historische kernen
Aantal kernen
Aantal woonruimten
Lengte van de wegen in kilometers
Lengte van voetpaden in kilometers
Lengte van fietspaden in kilometers

C.

Financile structuur

Gewone uitgaven (zie 5.2 Fin.positie)


Investeringen
waarvan voor grondexploitatie
Opbrengst belastingen en retributies
Algemene uitkering gemeentefonds
Langlopende leningen
Reserves
Voorzieningen

Gemeente Enkhuizen

Primitieve
begroting 2015
Totaal

Begroting 2016
Totaal

48.495.000
51.264.000
6.519.000
9.388.000
18.473.000
31.967.000
11.639.000
3.520.000

47.417.000
50.785.000
6.704.000
9.588.000
18.482.000
30.388.000
12.680.000
2.905.000

Primitieve
begroting 2015
Per inwoner

Begroting 2016
Per inwoner

2.643
2.794
355
512
1.007
1.743
634
192

7 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

2.570
2.753
363
520
1.002
1.647
687
157

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Gemeente Enkhuizen

8 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

2. Programmas

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 1 Bestuurlijke organisatie

Portefeuillehouder

J.G.A. Baas

Inhoud van het programma


De gemeente Enkhuizen staat voor een betrouwbaar bestuur, die op een open en transparante wijze inwoners
en ondernemers betrekt bij haar besluitvorming en over de uitvoering hiervan verantwoording aflegt.
Enkhuizen biedt een goede dienstverlening aan onze inwoners door:

snel te reageren;
de juiste informatie te verstrekken;
mee te denken;
digitale diensten aan te bieden.

Trends en relevante ontwikkelingen


De samenleving heeft een groeiende behoefte om op digitale wijze genformeerd en betrokken te worden bij
de (lokale) overheid. Hierbij past een transparante overheid die de digitale mogelijkheden inzet voor betere
dienstverlening, gegevensuitwisseling en participatie.
In 2015 is de Wet elektronische dienstverlening burgerlijke stand ingevoerd. De wet regelt de gefaseerde
invoering van de digitale aangifte van overlijden en geboorte. Ook is een aantal niet-digitale zaken in de wet
geregeld, zoals de afschaffing van ondertrouw in de woongemeente, afschaffing van de M46-verklaring (een
verklaring om aan te geven dat er geen sprake is van een schijnhuwelijk) en een vereenvoudigde procedure bij
akteverbetering.
Vanaf 1 juli 2015 bestaat voor gemeenten de mogelijkheid om aangifte van overlijden digitaal plaats te laten
vinden. Men is niet verplicht de aangifte van overlijden digitaal aan te bieden. In 2016 zal voor de SED
organisatie de mogelijkheid worden onderzocht om de aangifte van overlijden volledig digitaal te laten
plaatsvinden.

Wat willen we bereiken?


Maatschappelijke doelstelling
1.
2.

Een open, transparante en betrouwbare overheid


Verhogen kwaliteit dienstverlening

Indicatoren

nulmeting

Norm

2016

2017 2018 2019

1. Een open, transparante en betrouwbare overheid


Waardering van inwoners voor de wijze waarop de
gemeente burgers en organisaties betrekt bij (de
uitvoering van) beleid*

2014: 5,8

6,8

Waardering van inwoners voor de communicatie en


voorlichting van de gemeente*

2014: 6,8

2. Verhogen kwaliteit dienstverlening


Waardering totale gemeentelijke dienstverlening*

Gemeente Enkhuizen

2014: 6,5

9 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Aantal bezwaarschriften (ex. WOZ):


Waarvan:
Herroepen
Niet herroepen
Niet ontvankelijk
Ingetrokken

2014:
124
27%
48%
7%
18%

*Cijfers afkomstig uit de benchmark Waar staat je gemeente

Wat gaan we ervoor doen?


Bestuur
Informatie is voor iedereen beschikbaar (met inachtneming van wettelijke regels). Het Raads Informatie
Systeem (RIS) is voor iedereen toegankelijk en de schriftelijke verslaglegging van raads- en
commissievergaderingen zijn volledig beschikbaar
Door het instellen van adviescommissies (bijvoorbeeld WMO adviesraad) worden burgers waar mogelijk in de
gelegenheid gesteld invloed uit te oefenen op de besluitvorming van het gemeente bestuur. Ten behoeve van
de participatie van jongeren in de Enkhuizer politiek wordt een Jongeren Advies Commissie (JAC) ingesteld die
gevraagd of ongevraagd adviezen kan uitbrengen.
Communicatie
Burgers en klanten actief informeren via een breed mediaspectrum, waaronder sociale media. Hierin worden
verdere stappen gemaakt, maar er is blijvende aandacht voor mensen zonder computer.
Dienstverlening
Landelijke Basisregistratie Personen
Er wordt gewerkt aan een landelijke Basisregistratie Personen (BRP). Om als gemeente aan te sluiten op de BRP
zijn mutaties nodig op de huidige persoonslijsten. De meldingen zijn te vinden in de Kwaliteitsmonitor,
ontwikkeld door de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG). De Kwaliteitsmonitor biedt gemeenten nu en in
de toekomst ondersteuning bij het up to date houden van de kwaliteit van de BRP. In 2016 is de streefwaarde
een percentage afwijkingen van minder dan 3% over 22.000 persoonslijsten.
Klant Contact Centrum (KCC)
Het Klant Contact Centrum is volop in ontwikkeling. Steeds meer vragen en producten worden rechtstreeks aan
de balie in het gemeentehuis, via internet of via de telefoon geregeld. Naast de huidige inloopmogelijkheid zal
er ook meer op afspraak gewerkt gaan worden om de inwoner nog beter van dienst te kunnen zijn. De nieuwe
website heeft daar een belangrijke rol in. Het is de bedoeling dat via de website inwoners zelf een afspraak
kunnen maken op de dag en het tijdstip die voor hen het beste uitkomt. Natuurlijk blijft het ook mogelijk
telefonisch of via een bezoek een afspraak te maken. Halverwege 2016 is de nieuwe website klaar en de
tweede helft van 2016 zal in het teken staan van het verbeteren en verder ontwikkelen van de digitale
dienstverlening.
Speerpunten dienstverlening
Voor 2016 zijn er twee speerpunten. We willen dat inwoners meer producten en diensten rechtstreeks kunnen
regelen en we willen dat dit ook meer digitaal kan gebeuren.

Gemeente Enkhuizen

10 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Juridische Zaken
Bellen met de burger
De burger wordt steeds mondiger. Meer dan voorheen wordt bezwaar gemaakt en juridische procedures
gevoerd. Dit is een landelijke tendens. Wij signaleren dit ook in onze gemeente.
De aanpak van de klassieke overheid werkt niet meer. De tijd is voorbij dat de burger een aanvraag indient en
vervolgens moet afwachten tot het moment dat hij de negatieve beschikking in de bus krijgt. Meer persoonlijk
en tussentijds contact is nodig. Dit wordt ook wel pre-mediation genoemd. De bedoeling is om tijdens de
behandeling van de aanvraag contact te hebben met de burger om problemen op te lossen, ontevredenheid
weg te nemen of simpelweg zaken goed uit te leggen.
Deze nieuwe aanpak wordt aanbevolen door (onder meer) het ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties, de Nationale ombudsman en de VNG conform het project Prettig contact met de overheid.
Ook de organisatie gaat hiermee aan de slag. In de eerste helft van 2016 worden medewerkers conform deze
methodiek opgeleid.
Het project Bellen met de burger maakt onderdeel uit van de juridische kwaliteitszorg. Dit is erop gericht om
structureel zowel de klanttevredenheid te verbeteren als de algehele juridische kwaliteit te verhogen. Een
succesvolle aanpak van juridische kwaliteitszorg heeft daarmee rechtstreeks positieve gevolgen voor de onze
gemeente.
LEAN Bezwaar
Bezwaarschriften worden door de organisatie voor de SED gemeenten op uniforme wijze behandeld. Dit is het
resultaat van LEAN Bezwaar. Hierdoor kunnen bezwaarschriften sneller worden afgehandeld waarbij een
persoonsgerichte aanpak centraal staat.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Bestuurlijke Organisatie
Rekening
Begroting
2014
2015

(Bedragen x 1.000)
Begroting
Begroting
2016
2017

Begroting
2018

Begroting
2019

Lasten

3.788

3.880

3.949

3.949

3.949

3.949

Baten

-760

-306

-320

-320

-320

-320

3.028

3.574

3.629

3.629

3.629

3.629

Saldo programma P01.

Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 55.000 meer is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Hogere apparaatskosten.
De publicatie van Gemeentenieuws wordt teruggebracht van 2 naar 1 pagina.
In 2015 was een incidenteel bedrag opgenomen voor de organisatie van de
waterschapsverkiezingen.
De aanschaf van reisdocumenten is duurder geworden.
Overige verschillen.

Gemeente Enkhuizen

11 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Euros
-/-50.000
21.000
26.000
-/-50.000
-/-16.000
-/-69.000

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Baten
Overige verschillen.

Euros
14.000
14.000

Per saldo nadeel van

-/-55.000

Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen:
Prognose

Prognose

01-01-2016

31-12-2016

498.000
11.000
509.000

462.000
0
462.000

Reserve
Verkiezingen

Voorzieningen
Voorziening pensioen wethouders
Voorziening wachtgeld wethouders

Toelichting voorzieningen:
Voorziening
Pensioen ex- wethouders; de onttrekking in 2016 betreft de pensioenuitkering aan 7
pensioengerechtigde ex-wethouders.
Voorziening wachtgeld ex-wethouders; de onttrekking in 2016 betreft de wachtgeldverplichting van
de ex-wethouders.

Gemeente Enkhuizen

12 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 2 Veiligheid

Portefeuillehouder

J.G.A. Baas

Inhoud van het programma


De gemeente Enkhuizen streeft er met dit programma naar om het niveau van zowel de feitelijke veiligheden
(objectief) als de gevoelens van veiligheid (subjectief) bij burgers te vergroten. Enkhuizen is voor zowel burgers
als toeristen een stad waar men op een veilige manier kan vertoeven.
Trends en relevante ontwikkelingen
Doordat meer en meer taken vanuit het Rijk bij de lokale overheden komen te liggen, hebben gemeenten ook
op veiligheidsgebied elkaar steeds meer nodig. Dit heeft inmiddels geleid tot het vaststellen van de West-Friese
veiligheidsambitie, waarin de zeven Westfriese gemeenten prioriteiten hebben benoemd die zij gezamenlijk
gaan oppakken.
Veiligheidsregio
Vanwege de taakverbreding die is ontstaan op het vlak van brandweerzorg en integrale veiligheid, is het
1
huidige beleidsplan aangepast. Het beleidsplan VR 2015-2018 borduurt voort op de maatschappelijke ambities
uit het vorige beleidsplan, maar aanpassing was noodzakelijk vanwege diverse ontwikkelingen. De brandweer is
geregionaliseerd, de veiligheidshuizen zijn per 2014 ingebed in de organisatiecontext van de veiligheidsregio,
de meldkamer wordt in de komende periode onderdeel van de landelijke meldkamerorganisatie en de verdere
professionalisering van risicobeheersing wordt binnen het regionale netwerk verder vormgegeven.
Verdeelsleutel
In juni heeft de commissie verdeelsleutel haar bevindingen en advies ten aanzien van de toe te passen
verdeelsleutel voor de begroting van de Veiligheidsregio NHN gepresenteerd. De commissie heeft hierbij
gekeken naar de wijze waarop de gemeenten gefinancierd worden voor deze taak en is uiteindelijk tot het
advies gekomen om een verdeelsleutel te kiezen gebaseerd op het draagkrachtbeginsel. Inhoudelijk betekent
dit dat de begroting wordt verdeeld op basis van het relatieve aandeel van de eigen belastinginkomsten en het
relatieve aandeel van herziene OOV component binnen de algemene uitkering.
Dit advies is voorgelegd aan het AB en het AB heeft besloten dat op basis van het voorstel van de commissie
verdeelsleutel een wijziging van de gemeenschappelijke regeling wordt voorbereid. Deze wijziging wordt
vervolgens ter besluitvorming aan de individuele colleges van Burgemeester en Wethouders voorgelegd. De
individuele colleges nemen een besluit op het voorstel en vervolgens wordt op basis hiervan door de VR
bepaald of er meerderheid is voor het wijzigen van de GR.
Voor wat betreft de financile gevolgen voor onze gemeente, deze kunnen pas inzichtelijk worden gemaakt op
e
moment dat duidelijk is of er een 2/3 meerderheid van stemmen voor de wijziging is. Dit traject gaat lopen in
het najaar.
Daarnaast zal 2016 een spannend jaar worden voor de veiligheidsregio omdat inzichtelijk gaat worden hoe de
voorgenomen bezuinigingen worden gerealiseerd en welke gevolgen dat heeft in de taakuitoefening.

Wat willen we bereiken?


Maatschappelijke doelstelling
1.
2.
3.

Het vergroten van de objectieve veiligheid


Het vergroten van het veiligheidsgevoel van zowel onze inwoners als bezoekers
Verkleinen van risicos en het beperken van leed en schade bij incidenten

Het stond in de planning om het beleidsplan eind 2014 vast te stellen, maar door de bezuinigingsslag is dit uitgesteld. Het beleidsplan
heeft namelijk geen rekening gehouden met 7,4 miljoen bezuinigingen.

Gemeente Enkhuizen

13 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Indicatoren

nulmeting

Norm

2016

2017 2018

2019

1. Vergroten objectieve veiligheid


Het aantal woninginbraken is met 25% gedaald ten
opzichte van het jaar 2011

56 (2011)

37

45

40

37

35

Het aantal misdrijven van uitgaansgeweld is significant


lager dan in 2011

54 (2011)

<54

50

48

45

42

115 (2011)

<115

110

105

100

95

14% (2011)
19% (2013)

<14%

16%

14%

13%

12%

10% (2013)

8%

9%

8%

8%

7%

46% (2014)

54%

50%

54%

54%

56%

Het aantal incidenten van huiselijk geweld is


significant lager dan in 2011
2. Vergroten veiligheidsgevoel
Percentage mensen dat aangeeft zich wel eens
onveilig te voelen in de eigen buurt*
Percentage mensen dat aangeeft zich soms onveilig te
voelen in het eigen huis*
Percentage mensen dat aangeeft dat er voldoende
aandacht is voor verbeteren leefbaarheid en
veiligheid*

*Cijfers afkomstig uit de benchmark Integrale veiligheidsmonitor


** concept doelstellingen VR-NHN 2015-2018

Veiligheidsregio
De hoofddoelstelling van het beleidsplan is als volgt geformuleerd: De veiligheidsregio NHN richt zich op het
verkleinen van risicos en het beperken van leed en schade bij incidenten.
Naast deze hoofddoelstelling heeft de veiligheidsregio negen andere subdoelstellingen geformuleerd.
1. In 2018 wordt de samenwerking in NHN door ketenpartners met een 8 gewaardeerd
2. In 2018 is 80% van de burgers en 100% van de bedrijven in NHN op de hoogte van risicos en
handelingsperspectieven
3. In 2018 zijn alle burgers en alle bedrijven op de hoogte van de (on)mogelijkheden van hulpdiensten
4. In 2018 zijn er 75 (10%) minder uitrukken voor brand dan in 2013
5. In 2018 is er 10% minder overlast en criminaliteit in NHN dan in 2015
6. In 2018 hebben burgers minder gezondheidsschade dan in 2015
7. In 2018 is er 10% minder schade en minder onveiligheid bij incidenten dan in 2015
8. In 2018 wordt gevaar bij woningbrand en bij ongevallen binnen 15 minuten weggenomen
9. In 2018 worden alle acute effecten van incidenten binnen 4 uur teruggebracht naar situatie
brongebied

Wat gaan we ervoor doen?


Veiligheidsregio
De veiligheidsregio biedt adequate hulp en werkt samen met alle bij de veiligheid en hulpverlening betrokken
partijen. Daarbij worden burgers en bedrijven gestimuleerd tot het nemen van eigen verantwoordelijkheid en
actief betrokken bij de hulpverlening.
Rampenbestrijding
Binnen de veiligheidsregio Noord-Holland Noord zijn de processen die onder bevolkingszorg
(gemeente) vallen regionaal opgepakt, zodat expertisevoordelen ontstaan. Voor de resterende taken die
onder verantwoordelijkheid van de gemeente uitgevoerd dienen te worden, is er in SED verband een
crisisorganisatie neergezet. Dit zal zo gecontinueerd worden.
Interbestuurlijk toezicht
Op grond van de Wet veiligheidsregios zijn wij verplicht om informatie aan te leveren aan de Veiligheidsregio
voor de risicokaart. Deze kaart vermeldt onder andere kwetsbare objecten, ongevallen, lpg-installaties, opslag
en risicovolle bedrijven. Onze informatieverstrekking voor deze kaart is actueel.

Gemeente Enkhuizen

14 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Overige beschermende maatregelen


Door uitvoering te geven aan uitgangspunten uit de Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
en het Integraal Handhavingsbeleidsplan wordt bijgedragen aan een positieve gedragsverandering in de
maatschappij ten aanzien van gedragingen in de openbare ruimte. Een gevolg hiervan is dat het aantal
parkeerovertredingen en ergernissen zullen afnemen.
Bij gemeentegrensoverschrijdende onderwerpen zullen beleidsuitgangspunten regionaal opgepakt worden.
Onze inwoners worden hierover genformeerd.
Tevens creert de gemeente omstandigheden die het mogelijk maken dat burgers ook hun eigen
verantwoordelijkheden kunnen oppakken en waarmaken voor een veiliger Enkhuizen.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Veiligheid (Bedragen x 1.000)
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016

Begroting
2017

Begroting
2018

Begroting
2019

Lasten

2.177

2.141

2.135

2.135

2.135

2.135

Baten

-66

-69

-34

-34

-34

-34

2.112

2.072

2.101

2.101

2.101

2.101

Saldo programma P02.

Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 29.000 meer is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Hogere bijdrage aan de Veiligheidsregio.
In 2015 is incidenteel een bedrag toegekend voor een extra handhaver.

Euros
-/- 74.000
80.000
6.000

Baten
De vergoedingsregeling gemeenten voor handhaving parkeren en overlast is komen
te vervallen.

Euros
-/- 35.000
-/-35.000

Per saldo voordeel van

-/-29.000

Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren geen reserves en voorzieningen.

Gemeente Enkhuizen

15 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 3 Verkeer en vervoer

N.J.J. Kok

Portefeuillehouder

Inhoud van het programma


Het oplossen van knelpunten (zowel objectief als subjectieve) in de infrastructuur.
In de Stadsvisie wordt gepleit voor betere verbindingen tussen de buitenwijken en de binnenstad.
De binnenstad is zo goed als vrij van autoverkeer. Via de havens kunnen watertoeristen de stad goed bereiken.
Door busverbindingen, wandel- en fietsroutes en het gebruik van binnenwateren is het op allerlei manieren
mogelijk voor mensen om zich in en rondom de stad te bewegen. (bron: Stadsvisie)
Trends en relevante ontwikkelingen
Geen

Wat willen we bereiken?


Maatschappelijke doelstelling
1.
2.

Vergroten verkeersveiligheid en leefbaarheid


Gebruiksvriendelijker Parkeerbeleid

Indicatoren

nulmeting

Norm

2016

2017 2018 2019

1. verkeersveiligheid
Oordeel van de burger over de verkeersveiligheid van
de gemeente.

6.3

7.0

6,3

6,3

6,3

6,3

Oordeel van de burger over de verkeersveiligheid


In de buurt.

6.3

7.0

6,3

6,3

6,3

6,3

Oordeel van de burger over onderhoud wegen en


fietspaden.

6.5

6.0

6,5

6,5

6,5

6,5

Wat gaan we ervoor doen?


Verkeersveiligheid
Eind 2015 of begin 2016 wordt het herziene Verkeersplan vastgesteld. Vanaf 2016 worden de daaruit vloeiende
verkeersmaatregelen of werkzaamheden uitgevoerd.
Door het concept duurzaam veilig verder door te voeren worden straten en woonwijken op een duurzame en
veilige manier ingericht. Dit is een doorlopend proces. Verder worden de verkeersonveilige situaties adequaat
opgepakt.
Parkeren
Het huidige parkeerbeleid is gevalueerd. Afhankelijk van de resultaten van dit onderzoek zullen er
aanpassingen worden gedaan.
Parkeerfonds
In de raadsvergadering van 7 mei 2014 is de parkeerfondsverordening vastgesteld waarbij tevens het
parkeerfonds is ingericht en een storting van 36.000 euro in de reserve is gedaan voor het aanleggen van de
eerste 12 parkeerplaatsen. Het parkeerfonds dient ervoor om kleine projecten mogelijk te maken die nu
stranden op het niet kunnen realiseren van voldoende parkeerplaatsen op eigen terrein. Bij kleine projecten

Gemeente Enkhuizen

16 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

moet worden gedacht aan ontwikkelingen met een parkeervraag gelijk aan die van maximaal vijf
woonhuizen/woningen. De eerste 12 parkeerplaatsen zullen in de loop van 2015/2016 worden aangelegd.
Inmiddels is een aantal van deze parkeerplaatsen ook ingezet voor verschillende kleine projecten in de
binnenstad. Op dit moment worden twee nieuwe locaties verkend om verdere parkeerplaatsen aan te leggen.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Verkeer en Vervoer (Bedragen x 1.000)
Rekening
Begroting
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
2017

Begroting
2018

Begroting
2019

Lasten

231

323

247

247

247

247

Baten

-152

-146

-146

-146

-146

-146

79

177

101

101

101

101

Saldo programma P03.


Toelichting

Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 76.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Voor het actualiseren van het verkeersplan is in 2015 een incidenteel budget
beschikbaar gesteld.
Voor de evaluatie van het parkeerbeleid is in 2015 een incidenteel budget toegekend
Overige verschillen

Per saldo voordeel van

35.000
-/-

50.000
9.000
76.000

76.000

Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoort de volgende reserve:
31-12-2015

31-12-2016

36.000
36.000

36.000
36.000

Reserve
Parkeerfonds

Voorzieningen
Bij dit programma behoren geen voorzieningen
Toelichting op de reserve
Reserve
Parkeerfonds; Om daar waar het niet mogelijk is op eigen terrein parkeerplaatsen aan te leggen toch in
een oplossing te voorzien, is een bedrag van 36.000 in het parkeerfonds gestort.

Gemeente Enkhuizen

17 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 4 Beheer openbare ruimte

N.J.J. Kok

Portefeuillehouder

Inhoud van het programma


Met het programma beheer openbare ruimte streeft de gemeente Enkhuizen naar een verantwoord beheer
van de openbare ruimte en de riolering en wel zodanig dat de instandhouding ervan en de volksgezondheid
worden gewaarborgd. Er is sprake van een minimaal beheer waarbij achterstallig onderhoud wordt
voorkomen. Het kwaliteitsniveau wordt gekenschetst als basis.
Trends en relevante ontwikkelingen
In met name de buitenwijken van Enkhuizen naderen een aantal kapitaalgoederen het einde van hun
technische levensduur te denken valt aan beschoeiingen en kunstwerken. Momenteel wordt er hard gewerkt
om goed in beeld te krijgen welke maatregelen getroffen moeten worden om kapitaalgoederen te vervangen
of te renoveren. Ten aan zien van de verhardingen en de waterwegen zal het huidig beleid worden voortgezet
en waar dat uit de inspecties blijkt zal (groot) onderhoud worden gepleegd.
Ten aanzien van het groenonderhoud en met name de onkruidbestrijding op verhardingen zal in 2016 duidelijk
worden of het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen (glyfosaat) verboden wordt.
Alternatieve werkmethoden worden momenteel onderzocht op effectiviteit en financile haalbaarheid.
Wat willen we bereiken?
Het beheer van de kapitaalgoederen wordt uitgevoerd op kwaliteitsniveau basis, met uitzondering van het
Snouck van Loosenpark wat op een hoog kwaliteitsniveau wordt onderhouden. Voor de komende
bestuursperiode zal dit niveau worden gehandhaafd. Wel zal er een accentverschuiving zichtbaar worden naar
de buitenwijken waar de komende jaren meer aandacht geschonken zal worden voor het onderhoud en
vervanging van kunstwerken en beschoeiingen.
Maatschappelijke doelstelling
1.
2.

Tevreden burgers over de leefbaarheid en het onderhoud in de buurt en wijk


Voorkomen van wateroverlast en waterschade

Indicatoren

nulmeting

1. Tevreden burgers over de leefbaarheid en het


onderhoud in de buurt en wijk

Norm

7,4

over het onderhoud van de wijk


(benchmark: Waar staat je gemeente)

6,3

over het openbaar groen in de wijk


(benchmark: Waar staat je gemeente)

6,4

1)

2017

2018 2019

(2012)

over de leefbaarheid in de buurt


(benchmark: Waar staat je gemeente)

2. Voorkomen van wateroverlast en waterschade


Aantal meldingen over riolering
(gemeentelijke registratie)
Aantal meldingen over kolken
(gemeentelijke registratie)
Aantal meldingen over grondwater
(gemeentelijke registratie)

2016

7,4

7,4

7,4

7,4

6,3

6,3

6,3

6,3

6,4

6,4

6,4

6,4

66

55

55

55

55

80

110

110

110

110

6,0

1)

(2013)

Het vastgestelde uitgangspunt is dat de kapitaalgoederen (de buitenruimte) op een zodanige wijze worden beheerd dat er sprake is van minimaal verantwoord beheer
hetgeen overeenkomt met de cijfer 6,0

Gemeente Enkhuizen

18 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Wat gaan we ervoor doen?


Op basis van het vernieuwde Meerjarenonderhoudsplan, onderhouden en beheren van de kapitaalgoederen
op het afgesproken kwaliteitsniveau. Hiervoor zijn (meerjaren)onderhoudscontracten afgesloten met diverse
aannemers. Daarnaast zullen, conform het gestelde in de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen, in het
kader van grootonderhoud kapitaalgoederen worden vervangen of gerenoveerd.
Het beheer en onderhoud van de riolering wordt op basis van het GRP in 2016 verder geoptimaliseerd voor
wat betreft het systeembeheer en operationele onderhoud.
Vanuit het bestuursakkoord water wordt in 2016 het reinigen van de kolken in WF7-verband aanbesteed. In
SED-verband wordt het beheer en onderhoud van de gemalen aanbesteed. Waarbij de manier van
storingsafhandeling wordt geharmoniseerd.
T.b.v. de visie op het stedelijk water wordt in samenwerking met de gemeente Medemblik en het
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier een waterplan opgesteld waarin alle aspecten die met water
van belang zijn, o.a. waterrecreatie, ecologie en doorvaarbaarheid. In het eerste kwartaal 2016 kan dit plan ter
vaststelling worden aangeboden aan het bestuur.
Voor het gemeentelijk baggerwerk is een meerjarenplan opgesteld waarbij rekening is gehouden met de
functie van het water. Doorvaarbaar water wordt bijvoorbeeld dieper gebaggerd.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Beheer Openbare Buitenruimte (Bedragen x 1.000)
Rekening
Begroting
Begroting
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
2017
2018

Begroting
2019

Lasten

5.809

7.400

5.602

5.602

5.602

5.602

Baten

-1.481

-1.414

-1.478

-1.478

-1.478

-1.478

4.328

5.986

4.124

4.124

4.124

4.124

Saldo programma P04.

Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 1.862.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
In 2015 is nmalig extra afgeschreven op geactiveerde kapitaalsuitgaven
In 2015 is nmalig een bedrag van 10.000 toegevoegd voor onderzoek riool
De geplande uitgaven voor groot onderhoud zijn in 2016 lager
Overige verschillen

1.450.000
10.000
347.000
-/- 9.000
1.798.000

Baten
Op grond van de begrote baten en lasten voor rioolwerkzaamheden en investeringen
wordt een hoger bedrag onttrokken aan de voorziening rioleringen

Euros
64.000
64.000

Per saldo voordeel van

Gemeente Enkhuizen

1.862.000

19 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen

Reserves
Egalisatie tarieven riolering
Reserve onderhoud kapitaalgoederen

Voorzieningen
Voorziening onderhoud rioleringen

Prognose
01-01-2016

Prognose
31-12-2016

412.000
709.000
1.121.000

392.000
0
392.000

607.000
607.000

524.000
524.000

Toelichting reserves en voorzieningen:


Reserves
Reserve egalisatie tarieven; Deze reserve wordt ingezet om de lastenverzwaring voor de burger te
temporiseren.
Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze
(egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen.

Voorzieningen
Voorziening onderhoud rioleringen; naar verwachting wordt in 2016 83.000 onttrokken aan deze
voorziening.

Gemeente Enkhuizen

20 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 5 Samenleving

Portefeuillehouder

M.W. Olierook
K. Kok

Inhoud van het programma


Met het programma Samenleving streven we ernaar dat de inwoner van Enkhuizen zelf regie voert over
zijn/haar leven met een gemeente die dat stimuleert en daar waar nodig ondersteunt. De gemeente biedt
compensatie waar zij dit nodig acht.

Trends en relevante ontwikkelingen


Algemeen
demografische ontwikkelingen zorgen voor vergrijzing waardoor er een toename is van de zorgvraag;
bereikbaarheid en leefbaarheid staan onder druk door beperking OV-vervoer;
Maatschappelijke tweedeling neemt toe, de consequentie hiervan is een toename van de druk op de
voorzieningen en uitkeringen;
Invulling geven aan "participatiesamenleving is een belangrijke opgave;
Integrale benadering van vraagstukken is de norm.
Zorg

Toenemende samenhang tussen het medische en het sociale domein;


Transformatie sociaal domein: in 2015 hebben de gemeente nieuwe taken gekregen, in 2016 zal dit
zich verder ontwikkelen;
De overheid participeert steeds meer in de lokale samenleving;
Met de uitgangspunten zo lang mogelijk zelfstandig thuis en eigen kracht, zal het beroep op
mantelzorg en vrijwilligers toenemen;
Met de wijzigingen in de zorg verwachten we in 2016 een grotere druk op maatschappelijke opvang,
inloopvoorzieningen en beschermd wonen.

Onderwijs
In 2016 wordt de visie op de brede school doorontwikkeld naar integraal aangeboden
kindvoorzieningen waarbij spelen en leren organisch in elkaar overlopen en kinderen n doorgaande
leerlijn wordt geboden. Integrale kindvoorzieningen geven een impuls aan duurzame inhoudelijke
samenwerking tussen kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, naschoolse opvang, PO- en VO onderwijs,
sport en cultuur. In 2016 zal worden verkend welke partijen hierin het initiatief nemen.
Sport, bewegen en cultuur
Sport en bewegen zijn belangrijk daar waar het gaat om bevordering van de sociale cohesie,
participatie, gezondheid;
Het kunst en cultuurbeleid zal worden herijkt.

Wat willen we bereiken?


De Beleidsnota WMO 2013-2016 fungeert als overkoepelend document voor de beleidsterreinen op het gebied
van samenleving. De uitgangspunten van deze nota passen goed bij de nieuwe taken rondom de decentralisatie
van zorg die de gemeenten vanaf 1 januari 2015 hebben gekregen.
De beleidsnota is opgebouwd uit drie themas:
Opvoeden en opgroeien
Thuis in Enkhuizen
Drempels weg in Enkhuizen
De maatschappelijke doelstellingen in dit hoofdstuk worden per thema weergegeven.

Gemeente Enkhuizen

21 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Maatschappelijke doelstellingen
1.

2.

3.

Meer ontplooiingsmogelijkheden passend bij de mogelijkheden van het individuele kind


Kinderen in Enkhuizen groeien op in een veilige en gezonde omgeving
Ouders worden (of zijn!) zich (nog meer) bewust van hun voorbeeldfunctie in het gedrag en
de leefstijl van hun kind en worden hierbij zo nodig (tijdelijk) ondersteund
Een versterkte zorgstructuur, waarbij alle kinderen in beeld zijn en goede zorgbegeleiding
wordt geboden in een doorlopende (leer-)lijn;
Extra aandacht voor preventie, jeugdzorg en ondersteuning voor kinderen waarmee het soms
even of voor een langere periode niet goed gaat;
Bevordering van actieve, receptieve en reflectieve (deze begrippen worden later in het
document toegelicht) cultuureducatie voor en door jeugd.
Vergroten van de leefbaarheid en de veiligheid in de stad
Vrijwilligerswerk in Enkhuizen is en wordt vanzelfsprekend(er) door (potentiele) vrijwilligers
te stimuleren en te faciliteren;
Een brede inzet van sport en bewegen als middel ter bevordering van sociale samenhang, een
gezonde leefstijl en participatie van burgers;
Een brede inzet van kunst en cultuur als middel ter bevordering van sociale cohesie,
leefbaarheid en betrokkenheid.
Vergroten van de zelfredzaamheid
Samen sterk voor kwetsbare burgers
Een vergroting van de draagkracht bij mantelzorgers en het verlichten van de draaglast van
mantelzorgers;
Ondersteuning naar werk: scholing, een re-integratie traject, een stage of werken in de
sociale werkvoorziening;
Ondersteuning voor inwoners die niet op eigen kracht of met behulp van het eigen sociale
netwerk in staat zijn om mee te doen

Als uitgangspunt voor dit programma zijn, naast de in februari 2014 vastgestelde Wmo-nota, de nota
Gezondheidsbeleid en het beleidskader zorg voor jeugd gebruikt. Eind 2014 en halverwege 2015 worden de
nog te ontwikkelen cultuurnota en de sport en bewegen opgeleverd.
Indicatoren
nulmeting
1. Meer ontplooiingsmogelijkheden
passend bij de mogelijkheden van het
individuele kind
Cultuureducatie en cultuurparticipatie
% scholen basisonderwijs die in aanraking
komen met zoveel mogelijk vormen van
cultuureducatie en kunstdisciplines
2. Vergroten van de veiligheid en
leefbaarheid in de stad
Stimuleren van vrijwilligerswerk
percentage mensen dat vrijwilligerswerk
doet
3. Vergroten van de zelfredzaamheid

Norm

2016

2017

2018

2019

Niet bekend

100%

100%

100%

100%

100%

53% (2015)

55%

57%

59%

60%

60%

70%

70%

70%

70%

Vergroting draagkracht en verlichten draaglast van mantelzorgers


Mantelzorgers die zeggen tevreden tot zeer
tevreden te zijn over de ondersteuning die 70% (2010)
70%
de gemeente biedt.

Gemeente Enkhuizen

22 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Wat gaan we ervoor doen?


1.Meer ontplooiingsmogelijkheden passend bij de mogelijkheden van het individuele kind
Bieden van adequate huisvesting voor kindvoorzieningen
Door het scherp in beeld brengen van de toekomstige huisvestingsbehoefte van scholen en kinderopvang in
relatie tot de visie op integrale kindvoorzieningen, wordt een goed aanbod, spreiding en bereikbaarheid
gerealiseerd. Een integraal huisvestingsplan (IHP) voor meerdere jaren brengt de ambitie van de gemeente in
beeld. Dit plan biedt een ruimtelijk, financieel en beleidsmatig kader voor de toekomstige huisvesting van
kindvoorzieningen. Het integraal huisvestingsplan heeft een nauwe relatie met de visie op het integraal
kindcentrum. Waar mogelijk vinden netwerkverbindingen tussen onderwijs, kinderopvang, sport en cultuur
plaats binnen de bestaande huisvesting. Als in het IHP een aanpassing in de huisvesting is voorzien, wordt
hierin de mogelijkheid tot fysieke samenvoeging van de betrokken voorzieningen onderzocht.
Toezicht en handhaving kwaliteitseisen kinderopvang en peuterspeelzaalwerk
Onze gemeente streeft ernaar dat ouders en verzorgers alleen kunnen kiezen uit goede en zeer goede
kinderopvang. De kwaliteit wordt daarom voortdurend gecontroleerd, verbeterd en geborgd. Dit wordt
uitgevoerd door middel van goed toezicht, adequate handhaving, nieuwe initiatieven, het ondersteunen van
pilots en het zoeken van afstemming met de ondernemers.
Bieden van educatie thuisnabij
Met de invoering van Passend Onderwijs wordt gestreefd naar een zorgstructuur in en rond de school, waarbij
elke leerling de zorg krijgt die hij/zij nodig heeft om thuisnabij een doorgaand ontwikkelingsproces te kunnen
doorlopen. Om dit te realiseren zijn verbindingen nodig tussen onderwijs en jeugdbeleid, waarbij de
samenwerkingsverbanden essentieel zijn.
Stimuleren behalen startkwalificatie
De gemeente is verantwoordelijk voor het voorkomen van vroegtijdige schooluitval. Deze actie wordt
voornamelijk uitgevoerd door de regionale RMC functie. Het RMC heeft een wettelijke taak om te zorgen dat
jongeren een startkwalificatie halen of om ze een passend traject te bieden.
Voorkomen van taalachterstanden
Een goede beheersing van de Nederlandse taal is een voorwaarde om nu en in de toekomst te kunnen
participeren in de maatschappij. Toch zijn er veel kinderen en volwassen met een taalachterstand. De
gemeente zet zich in om taalachterstanden bij jonge kinderen en laaggeletterdheid bij (jong) volwassenen te
voorkomen dan wel aan te pakken. Dit betekent dat er moet worden genvesteerd in de preventieve (het
voorkomen) en curatieve (het bestrijden) aanpak van taalachterstanden. Binnen de gemeente Enkhuizen wordt
reeds veel genvesteerd in de preventieve aanpak door middel van voor- en vroegschoolse educatie (VVE).
Zoals VVE-educatie in de peuterspeelzalen, voorleesexpress en de pilot peuterplus voor kinderen met taal- en
ontwikkelingsachterstanden en gedragsproblematiek. Dit beleid wordt in 2016 voortgezet.
De Nieuwkomerklas op t Palet - voor kinderen die bij het primair onderwijs aangemeld worden, maar geen
woord Nederlands spreken - is gevalueerd. Zowel de gemeente als het primair onderwijs is blij met de
voorziening. In de regio West-Friesland is daarop besloten om de voorziening uit te breiden met een
voorziening voor Medemblik en Koggenland - en voor vier jaar te consolideren.
Bieden van opvoed- en opgroeiondersteuning
Het Centrum Jeugd en Gezin ontwikkelt zich door als zorg- en welzijnsnetwerk op de peuterspeelzalen,
kinderdagverblijven en scholen. Hierdoor ontstaat een intensieve samenwerking tussen onderwijs,
peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en buitenschoolse opvang en de partners van het CJG netwerk.
Voorlichtings- en informatiebijeenkomsten over opvoeden- en opgroeien worden in samenwerking met
bovengenoemde partners voor ouders/verzorgers, jeugd en jongeren georganiseerd. Gezinnen met specifieke
vragen over opvoed- en opgroeiondersteuning kunnen daarnaast terecht bij de CJG-partners op de
peuterspeelzalen, kinderdagverblijven, in het onderwijs of bij hen thuis.

Gemeente Enkhuizen

23 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Ondersteunen van (kwetsbare) tieners


Halverwege juni 2015 is Stichting Welzijn Enkhuizen van start gegaan met een pilot tienerwerk.
De pilot heeft als doel de (kwetsbare) tieners, in de leeftijd van 10 t/m 16 jaar, in hun ontwikkeling optimaal te
ondersteunen, hen te voorzien in nuttige vrijetijdsbesteding en vroegtijdige schooluitval te voorkomen. De
tienerwerker werkt samen met het onderwijs, de professionals vanuit het CJG netwerk en/of het stadsteam en
politie, zodat steeds meer adequate verbindingen ontstaan tussen vroeg signalering, preventie en de inzet van
gespecialiseerde zorg. Specifiek tienerwerk en specifiek jongerenwerk liggen hierbij in elkaars verlengde. In het
kader van de pilot is IJsselzand omgebouwd als tienerhonk. Sinds de opening van het tienerhonk komen er
gemiddeld 30 50 tieners naar het tienerhonk.
Brede school binnenstad
In 2013 is besloten tot nieuwbouw van de brede school (de Tweemaster / Veste / Pierewiet) in de binnenstad.
Na een bemiddelingstraject met de schoolbesturen wordt er verder vorm gegeven aan de invulling van de
voorziening. Hierbij worden de ontwikkelingen rondom de Sprong meegenomen. Het streven is om in 2016 een
start te maken aan de daadwerkelijke realisatie van de brede school. Uitgangspunt voor deze school is een
intensieve samenwerking van de betrokken partners, die verder gaat dan alleen de fysieke samenvoeging.
Kunst en cultuur
Dit beleid zal worden herijkt. In de regio wordt gewerkt aan een gezamenlijke regionale bibliotheekvisie. Deze
gaat echter verder dan alleen het bibliotheekwerk. Gestreefd wordt naar een integrale visie waar ook
muziekonderwijs, cultuureducatie en cultuurparticipatie deel van uit maken. Integratie van en samenwerking
tussen voorzieningen, cultureel ondernemerschap en zoveel mogelijk in de scholen, zijn uitgangspunten.
Mogelijk maken van cultuureducatie en cultuurparticipatie
Cultuureducatie vormt een onmisbaar onderdeel in de ontwikkeling van een kind. En niet alleen van kinderen.
Door elkaars cultuur en tradities te kennen wordt wederzijds begrip gecreerd, maar ook het kennen van de
historie van een stad of plaats creert meer verbondenheid en betrokkenheid. Het belang van cultuureducatie
is daarmee groot.
Kunst en cultuur zijn om van te genieten en om door geraakt te worden. Bovendien levert het een bijdrage aan
de algemene ontwikkeling van jongeren. Alle jeugd in Enkhuizen wordt daarom in aanraking gebracht met
verschillende kunstdisciplines op een actieve, receptieve en reflectieve wijze. De subsidie draagt bij aan het
prikkelen, enthousiasmeren en uitdagen van jeugd om talenten te ontdekken en te ontwikkelen.
De activiteiten dienen bij te dragen aan de volgende resultaten:
Alle kinderen in Enkhuizen komen in aanraking met zoveel mogelijk vormen van cultuureducatie en
kunstdisciplines, er is dus sprake van een gedifferentieerd aanbod cultuureducatie;
Een lokale en regionale infrastructuur waar het onderwijs en alle (lokale) cultuurinstellingen deel van
uitmaken en waarin een goede cordinatie tussen de vraag vanuit het onderwijs en het aanbod vanuit de
culturele instellingen aanwezig is;
Een samenhangend aanbod van cultuureducatie ten behoeve van de doorlopende leerlijn cultuureducatie
en de bijbehorende kerndoelen in het basisonderwijs;
De binnenschoolse activiteiten zijn vernieuwend, verrassend en verbindend, ofwel activiteiten die
prikkelen, indruk maken en beklijven;
Zoveel mogelijk kinderen ontwikkelen hun talent door (naschools) zelf aan actieve kunstbeoefening te
doen.
2. Vergroten van de leefbaarheid en de veiligheid in de stad
Bieden van tijdelijke en/of langdurige vormen van ondersteuning
Sinds april 2015 vervult het stadsteam een cruciale rol bij het verhogen van de kwaliteit en efficiency van de
jeugdhulp en bij de vermindering van het gebruik van (dure) specialistische hulp.
In Enkhuizen is gekozen het Stadsteam te positioneren als spin in het web tussen de eerste en tweede lijn.
Het stadsteam is vooral gericht op bieden van ambulante ondersteuning om zoveel mogelijk vragen lokaal en
laagdrempelig af te kunnen vangen in de gemeente Enkhuizen. De enkelvoudige vragen worden opgepakt door
de consulenten en/ of andere vrij toegankelijke voorzieningen.

Gemeente Enkhuizen

24 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

De gespecialiseerde zorg is in West-Friesland regionaal ingekocht. In de Jeugdwet is ook voorgeschreven dat in


ieder geval Veilig Thuis (Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling) en de zorg van
gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en reclassering bovenregionaal zullen worden ingekocht.
Bevorderen dat iedereen gezond kan leven
Gezondheid bepaalt in belangrijke mate de kwaliteit van leven. Een goede gezondheid wordt door mensen
vaak benoemd als het belangrijkste aspect in hun leven. Gezonde mensen voelen zich beter, zijn minder vaak
ziek en werken meer en langer. Ze kunnen in de samenleving beter meedoen. Een goede gezondheid komt dus
zowel het individu, alsook de samenleving ten goede.
De gemeente initieert, stimuleert, subsidieert en faciliteert initiatieven op het gebied van preventie met als
doel de gezondheid van inwoners te beschermen en te bevorderen, zodat mensen zo lang mogelijk lichamelijk
en geestelijk gezond blijven. Het project In Control of Alcohol&Drugs wordt verlengd tot in ieder geval 2018,
de regionale samenhang en samenwerking blijven onverminderd overeind. Lokale initiatieven dragen bij aan de
gemeenschappelijke doelstellingen. De gemeente Enkhuizen zal in 2016 nader onderzoeken hoe we het
drugsgebruik in onze gemeente kunnen beperken.
In 2016 zal de gezondheidsnota 2013-2016 worden gevalueerd en een nieuwe nota worden voorbereid.
Stimuleren van sport en bewegen
Sport en bewegen leveren een belangrijke bijdrage aan een goede gezondheid, de sociale samenhang en de
leefbaarheid. Met het ontwikkelen van een kadernota sport en bewegen 2030 probeert de gemeente
Enkhuizen enerzijds een gezamenlijke visie op lange termijn te formuleren en anderzijds de lokale
gemeenschap (bewoners, verenigingen en maatschappelijke partners) de vrijheid te geven om zelf een aanpak
te ontwikkelen en te implementeren. De kadernota sport en bewegen 2030 kan gezien worden als een kompas
dat richting geeft maar niet stuurt. Bewoners en maatschappelijke organisaties hebben nadrukkelijk het stuur
in handen als het gaat om het realiseren van de door hen gewenste vitale samenleving. Het is daarbij van
belang om te bepalen wat de gezamenlijke ambities zijn, die helpen om de eigen bijdrage aan het doel te
kunnen bepalen, in een gezamenlijke uitwerking van een tweejarig uitvoeringsprogramma. Bij de uitwerking is
samenwerking tussen alle betrokkenen cruciaal.
Vrijwilligerswerk in Enkhuizen is en wordt vanzelfsprekend(er) door (potentiele) vrijwilligers te stimuleren en te
faciliteren
De gemeente Enkhuizen stimuleert het vrijwilligerswerk door jongeren en de senioren (65+) aan te
spreken. De gemeente Enkhuizen zoekt meer samenwerking en afstemming met de kerken en moskee uit
Enkhuizen. De kerken en moskee leveren een grote bijdrage aan de gemeenschap, met name in de inzet van
vrijwilligers(projecten) in Enkhuizen. Ook worden er mogelijkheden gecreerd om potentile vrijwilligers zelf
hun wensen kenbaar te laten maken. Daarnaast worden hiervoor ook de maatschappelijke organisaties en het
bedrijfsleven bij elkaar gebracht.
Om het vrijwilligerswerk te versterken worden organisaties, die werken met vrijwilligers, actief genformeerd
en ondersteund. Ook is het belangrijk om vrijwilligers zichtbaar te waarderen. Dit middels een jaarlijks
vrijwilligersfeest en een conferentie.
3.Vergroten van de zelfredzaamheid
Samen sterk voor kwetsbare burgers
Gemeenten hebben de taak om kwetsbare burgers te ondersteunen die moeite hebben om op eigen kracht te
participeren, regie over het leven te bewegen in en om het huis. Om te voorkomen dat mensen
buiten de samenleving komen te staan wil de gemeente dit soort situaties tijdig en effectief oppakken,
zo mogelijk maatschappelijk herstel bevorderen en samen met de betrokkenen een passende oplossing
vinden. Uitgangspunt van de Wmo 2015 is dat zelfredzaamheid en meedoen in de samenleving in eerste
instantie een verantwoordelijkheid is van de burger en zijn sociale omgeving zelf. Aan inwoners wordt
ondersteuning geboden, zodat zij zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen.
Inloop activiteiten, zoals de inloopvoorziening van de Baanbreker, richten zich bijvoorbeeld op kwetsbare
inwoners binnen de gemeente Enkhuizen waarbij de vraag latent aanwezig is. Kwetsbare inwoners zijn
inwoners van Enkhuizen die niet op eigen kracht mee kunnen doen aan de samenleving en het maatschappelijk
verkeer.

Gemeente Enkhuizen

25 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

De komende jaren worden meer initiatieven voor algemene voorzieningen ontwikkeld. Dit zijn voorzieningen
die toegankelijk zijn voor iedereen en die de participatie en zelfredzaamheid ondersteunen. Zo zal in 2016
verder onderzocht worden hoe we als gemeente een goed laagdrempelig aanbod van dagbesteding kunnen
aanbieden
In het kader van eenzaamheidspreventie voor senioren heeft de gemeente Enkhuizen een actief beleid waarbij
de nadruk ligt op senioren. Er wordt meer bekendheid gegeven aan eenzaamheidspreventie, voornamelijk het
signaleren hiervan en wat te doen met de signalen. Ook vinden er, in samenwerking met Welwonen,
maandelijkse zondagmiddagpodia plaats. Dit is een plek waar senioren op de zondagmiddag bij elkaar kunnen
komen onder het genot van koffie, spelletjes, workshops, enz.
Ondersteuning naar werk
Met de invoering van de participatiewet zijn er nieuwe doelgroepen toegevoegd aan het klantenbestand. De
afbouw van de WSW en de beperkte toegang tot de Wajong zorgen voor een aanvullende instroom van
inwoners met een arbeidsbeperking. Met de komst van deze nieuwe klanten, die vanwege hun
arbeidsbeperking slechts in beperkte mate zullen kunnen uitstromen, vindt een verschuiving plaats van volledig
uitstroom naar het zoveel als mogelijk toeleiden naar arbeid binnen de mogelijkheden die de klant heeft. Hier
ligt een belangrijke rol voor het WerkSaam om samen met de klant op zoek gaat naar individuele oplossingen.
Via WerkSaam geven de Westfriese gemeenten gezamenlijk invulling aan het centrale doel iedereen met
arbeidsvermogen naar werk toe te leiden, regulier werk of zo regulier mogelijk werken en beschut waar het
moet. De kerntaak van WerkSaam West-Friesland is het samen met het bedrijfsleven zorg dragen voor het
zo snel mogelijk aan het werk helpen van werkzoekenden in het kader van de Participatiewet en het goed
bedienen van werkgevers die op zoek zijn naar (tijdelijke) arbeidskrachten.
Voor locale initiatieven op het gebied van re-integratie heeft de gemeente Enkhuizen 10% van het reintegratiebudget. Hiervoor zijn afspraken gemaakt met WerkSaam hoe wij dit willen gaan inzetten. Een
voorbeeld van een dergelijk initiatief is SailWise.
In 2016 zullen de mogelijkheden van vrijwilligerswerk door klanten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt
verder worden onderzocht. De ervaringen van het project bijstandsgerechtigden geven bijstand worden
hiervoor gebruikt.
Versterken van financile redzaamheid door middel van minimabeleid
Het uitgangspunt van de gemeente Enkhuizen is dat alle inwoners meedoen. Wie dat niet op eigen kracht kan,
krijgt extra steun bijvoorbeeld in de vorm van financile ondersteuning. Deze ondersteuning kan een tijdelijk of
langdurig karakter hebben. We bieden hierbij lokaal maatwerk.
Leerlingenvervoer
In augustus 2015 start de islamitische school in Hoorn met een kleine groep leerlingen om in vijf jaar uit te
groeien naar een volwaardige school. Leerlingen uit Enkhuizen die naar deze school gaan hebben recht op een
tegemoetkoming in de kosten van het leerlingenvervoer (signatuurvervoer). Op dit moment is nog geen
inschatting te maken van het aantal leerlingen dat hiervan gebruik gaat maken.
Project Van vervoeren naar Vervoer
De SED-gemeenten hebben subsidie van de provincie voor de kanteling in het leerlingenvervoer toegekend
gekregen. Doelstelling is om de zelfredzaamheid van leerlingen in het zelfstandig reizen te vergroten en
daarmee het aantal leerlingen in het aangepast vervoer te verminderen. Hierbij is gekozen voor de methode
MEE op Weg, waarbij leerlingen met behulp van een maatje zelfstandig leren reizen. In de uitvoering van het
project is ook de borging in de gemeentelijke organisatie meegenomen.
Los van deze ontwikkeling staat de nieuwe gebundelde aanbesteding van het leerlingenvervoer, WMO-vervoer
en jeugdvervoer die per augustus 2016 gereed moet zijn.
Fysieke toegankelijkheid
De richtlijn toegankelijkheid openbare ruimte en -gebouwen wordt toegepast door de gemeente Enkhuizen.
Verder stemt de gemeente Enkhuizen ontwikkelingen/projecten, waarbij toegankelijkheid een rol speelt, af

Gemeente Enkhuizen

26 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

met de Groep Toegankelijk Enkhuizen. De Groep Toegankelijk Enkhuizen zal ook in 2016 meerdere projecten,
ontwikkelingen en bestaande bouw en openbare ruimte beoordelen en hierover aan de gemeente adviseren.
Vergroting draagkracht en verlichten draaglast van mantelzorgers
Om mantelzorgers zo lang mogelijk in staat te stellen om zorg te kunnen bieden worden zij ondersteund en van
informatie voorzien vanuit de consulenten van de gemeente Enkhuizen. Jaarlijks zet de gemeente Enkhuizen
haar mantelzorgers in het zonnetje. Daarnaast subsidieert de gemeente Enkhuizen het Westfriese
Kennisplatform Mantelzorgondersteuning. Een van de belangrijkste doelen van dit Kennisplatform is om
mantelzorgers eerder te bereiken en te voorkomen dat ze overbelast raken. De vragen en behoeften van
mantelzorgers (bijv. met betrekking tot wonen) worden daarbij continu gemonitord, zodat er passende
ondersteuning geboden kan worden. Vrijwilligers en mantelzorgers die te maken hebben met mensen met
(beginnende) dementie vergen extra aandacht. Ook respijtzorg is een blijvend aandachtspunt voor de
gemeente Enkhuizen waarbij ook kerkgenootschappen een rol weggelegd zien.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Samenleving (Bedragen x 1.000)
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016

Begroting
2017

Begroting
2018

Begroting
2019

Lasten

19.864

26.772

25.135

25.135

25.135

25.135

Baten

-8.981

-6.141

-5.766

-5.766

-5.766

-5.766

Saldo programma P05.

10.883

20.631

19.369

19.369

19.369

19.369

Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 1.262.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
De apparaatskosten zijn lager
De kapitaallasten zijn lager bij onderwijshuisvesting en het Recreatiebad
Er is bezuinigd op het subsidieprogramma
Hogere kosten leerlingen vervoer want er was in 2015 een incidentele verlaging
Lagere lasten BUIG
De kosten WMO zijn hoger door een incidentele post huishoudelijke hulp toelage
(ook hogere dekking in algemene uitkering)
Lagere lasten vanwege de decentralisaties (ook lagere dekking in algemene uitkering)
Lagere lasten bij het Recreatiebad vanwege een incidentele bijraming in 2015
Eenmalige koopkrachtregeling in 2015
Incidentele investeringsbijdrage Immerhornpolder in 2015
Lagere lasten onderhoud kapitaalgoederen
Overige verschillen

Gemeente Enkhuizen

27 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Euros
14.000
304.000
50.000
-/-25.000
370.000
88.000
233.000
107.000
27.000
100.000
94.000
275.000
1.637.000

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Baten
Lagere rijksbijdrage BUIG incidentele IAU
Incidentele huuropbrengsten SMC in 2015
Overige verschillen

Euros
275.000
90.000
10.000
375.000

Per saldo voordeel van

1.262.000

Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves.

Prognose
01-12-2016

Prognose
31-12-2016

1.595.000
461.000
0
467.000
235.000
2.758.000

0
0
2.056.000
467.000
228.000
2.751.000

Prognose
01-01-2016

Prognose
31-12-2016

1.273.000
1.273.000

1.273.000
1.273.000

Reserves
Reserve WMO
Reserve WMO voorziening gehandicapten
Reserve Sociaal Domein
Reserve Huisvestingsvoorzieningen onderwijs
Reserve Kunst- en museumbeleid

Bij dit programma behoren de volgende voorzieningen.

Voorzieningen
Investeringssubsidie Wijkcentrum
Toelichting reserves:

Reserves
Reserve WMO en Reserve WMO voorzieningen gehandicapten; worden ingebracht in de nieuwe
Reserve Sociaal Domein; vooralsnog geen mutaties.
Reserve kunst-museumbeleid; ten laste van de exploitatie zal 13.000 in de reserve Kunst- en
museumbeleid worden gestort in 2015. Als onttrekking is 20.000 regulier begroot voor diverse
onderdelen van het kunst en museumbeleid.
Huisvestingsvoorziening onderwijs; Vanaf 1 januari 2015 is het buitenonderhoud overgeheveld naar
de schoolbesturen. De gemeente blijft wel verantwoordelijke voor bepaalde onderhoudsactiviteiten
zoals bijv. constructiefouten, schade en nieuwbouw. De onderhoudsvoorziening houden we hiervoor
in stand. De jaarlijkse dotatie kan worden opgeschort tot er een nieuw Integraal Huisvestingsplan
wordt vastgesteld. Naar aanleiding hiervan kan worden bekeken of er nog een jaarlijkse dotatie moet
plaatsvinden of dat de voorziening in zijn geheel kan worden opgeheven.
Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze
(egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen.

Gemeente Enkhuizen

28 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Toelichting voorzieningen:
Voorzieningen
Voorziening investeringssubsidie Wijkcentrum; deze voorziening 2010 betreft uitvoering van het
raadsbesluit van 8 mei 2007, Dekkingsplan voorzieningen WoZoCo". Aan Stichting Woondiensten is
een geldlening van 1.273.000 verstrekt, waarvan de aflossing ineens na afloop van de looptijd (2048)
zal plaatsvinden en waarbij de gemeente dan een investeringssubsidie verstrekt voor hetzelfde
bedrag. Voor de dan uit te betalen investeringssubsidie is deze voorziening ingesteld.

Gemeente Enkhuizen

29 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 6 Begraafplaats en Milieu

Portefeuillehouder

N.J.J. Kok
G. Wijnne

Inhoud van het programma


Het onderdeel milieu uit dit programma bestaat globaal uit drie componenten. Op het gebied van milieu
streven we naar een kwalitatief goede vergunningverlening, handhaving en toezicht in het omgevingsrecht.
Daarnaast gaat het op het gebied van duurzame ontwikkeling om een evenwichtige ontwikkeling waarbij
rekening gehouden wordt met de mens (People), met het milieu (Planet, ecologie en natuurlijke hulpbronnen)
en de economie (Profit). Het derde onderdeel is een effectieve afvalinzameling waarbij aandacht is voor
gescheiden afvalstromen.
Trends en relevante ontwikkelingen
Milieu
Op het gebied van vergunningverlening milieu is heeft er een opschaling plaatsgevonden met de vorming van
regionale uitvoeringsdiensten. Taken op het gebied van vergunningverlening en handhaving zijn hier
ondergebracht.
Aandacht voor duurzaamheid is een continue maatschappelijk item. De laatste jaren is met name de interesse
voor andere vormen van energie, zoals zonnepanelen, actueel.
Op het gebied van gescheiden afvalinzameling blijft Enkhuizen iets achter ten opzichte van andere gemeenten
in de regio. Landelijk zijn afspraken gemaakt om een doelstelling van 65% hergebruik te halen. Regionaal wordt
samengewerkt aan nieuwe inzamelmethodes om deze doelstelling te halen. Enkhuizen zal in 2016 starten met
een nieuwe manier van inzamelen om de landelijke doelstelling te behalen. Hierbij worden de inwoners
intensief betrokken.
Begraafplaats
Volgens de landelijke prognose van het CBS zullen, door de vergrijzing van de bevolking, het aantal
sterfgevallen per vijf jaar met ongeveer 10% stijgen. Een dergelijke stijging komt nog niet tot uiting in de cijfers
van de Gemeentelijke begraafplaats, dit kan verklaard worden door het toenemende aantal crematies waarbij
de asbussen niet op een begraafplaats worden bijgezet of verstrooid.

Wat willen we bereiken?


Maatschappelijke doelstelling
1.

Bedrijven en burgers kunnen rekenen op een goede dienstverlening als het gaat om vergunningen en
handhaving milieu

2.

Het duurzaamheidsbeleid draagt bij aan een klimaatvriendelijke stad met een gezonde leefomgeving,
waarbij het aandeel duurzaam opgewekte energie wordt vergroot en een jaarlijkse energiebesparing
van 2% wordt gerealiseerd.

3.

Een efficinte afvalscheiding draagt bij aan een gezonde leefomgeving waarbij het percentage
hergebruik wordt verhoogd.

Wat gaan we ervoor doen?


Milieu

Optimaliseren van de samenwerking met de RUD op het gebied van milieu, vergunningverlening en
handhaving
Het duurzaamheidsuitvoeringsprogramma zal worden vernieuwd en aangepast. Hierbij zal de
evaluatie die in 2015 is uitgevoerd worden verwerkt.

Gemeente Enkhuizen

30 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Samen met de HVC worden acties geformuleerd tot een nog effectievere inzameling van afval om zo
te komen tot een hoger percentage materiaalhergebruik en minder zwerfaval.
In 2016 zal naar aanleiding van het onderzoek ondergrondse containers, bekeken worden of het
haalbaar en/of wenselijk is om de zakkenwijken in de binnenstad van Enkhuizen gebruik te te laten
maken van ondergrondse afvalcontainers.

Begraafplaats
De stijging van het aantal opgegeven graven komt de capaciteit voor particuliere graven op de gemeentelijke
begraafplaats ten goede. Om de begraafcapaciteit voor de toekomst te waarborgen is de komende jaren geen
uitbreiding van de gemeentelijke begraafplaats noodzakelijk. Er zal de komende jaren moeten worden ingezet
op een inbreiding, een kwaliteit/efficiencyslag die ervoor moet zorgen dat zoveel mogelijk particuliere graven
geschikt zijn om in te begraven. Voor de uitbreiding van het aantal urnengraven is momenteel nog ruimte
genoeg aanwezig op de begraafplaats.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Begraafplaats en Milieu (Bedragen x 1.000)
Rekening
Begroting
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
2017

Begroting
2018

Begroting
2019

Lasten

2.966

3.036

3.059

3.059

3.059

3.059

Baten

-3.004

-3.042

-3.140

-3.140

-3.140

-3.140

-38

-6

-81

-81

-81

-81

Saldo programma P06.

Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 75.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
In 2015 is een incidenteel bedrag toegekend voor het uitvoeringsplan ondergrondse
afvalinzameling.
Voor het wijzigingen van het afvalinzamelingstraject (nieuwe wijze van inzameling waarbij
een extra container wordt uitgerold voor kunststof en drankenkartons) is in 2015 een
incidenteel bedrag van 24.000 beschikbaar gesteld
Hogere kosten afvalverwijdering
Overige verschillen

Euros
44.000
24.000
-/- 83.000
-/- 8.000
-/-23.000

Baten
Hogere inkomsten afvalstoffenheffing

Euros
98.000
98.000

Per saldo voordeel van

75.000

Gemeente Enkhuizen

31 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen.

Prognose
31-12-2015

Prognose
31-12-2016

438.000
438.000

451.000
451.000

Voorzieningen
Begraafplaats; vooruitbetaald grafrechten / onderhoud graven

Toelichting reserves en voorzieningen:


Voorziening
Voorziening begraafplaats, vooruitbetaalde grafrechten / onderhoud graven; naar verwachting zal
20.000 worden vooruitbetaald en 7.000 aan de voorziening worden onttrokken ten gunste van de
exploitatie.

Gemeente Enkhuizen

32 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Portefeuillehouder

N.J.J. Kok

Inhoud van het programma


Met het programma voor deze beleidsvelden beoogt de gemeente Enkhuizen een evenwichtig en duurzaam
kader te geven voor de inrichting en het gebruik van de ruimte.
Voor de huidige en toekomstige inwoners zal naar verwachting het geactualiseerde beleid leiden tot een
uitkomst waarbij het aantal woningen en de gewenste kwaliteit passend is en aansluit bij hun behoefte. Hierbij
is speciale aandacht voor kwetsbare groepen.
Trends en relevante ontwikkelingen
Recreatieoord Enkhuizen Zand
De aanbesteding voor het Recreatiegebied Enkhuizer Zand (REZ) is vroegtijdig beindigd. Twee partijen hadden
zich aangemeld, maar konden niet voldoen aan de selectievoorwaarden.
Omgevingswet
De Omgevingswet vervangt tientallen wetten en honderden ministerile regelingen en AMvB's over ruimte,
wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water, die relevant zijn voor de leefomgeving. Volgens planning is in
2018 de huidige wet- en regelgeving volledig vervangen door de Omgevingswet. Vanaf 2016 wordt onderzocht
welke (organisatorische) gevolgen de omgevingswet heeft en op welke manier we ons hier het beste op
kunnen voorbereiden.
Interbestuurlijk toezicht Wro
De Provincie houdt (interbestuurlijk) toezicht op het werkveld Wet ruimtelijke ordening (Wro). Het is daarbij
van belang dat bestemmingsplannen actueel zijn; niet ouder dan 10 jaar. Er is een inhaalslag gemaakt en veel
bestemmingsplannen zijn vervangen en vernieuwd. De Provincie oordeelt dat de gemeente haar zaken op het
Wro-werkveld op orde heeft. Voor nagenoeg het hele grondgebied van Enkhuizen (m.u.v. REZ en
IJsselmeer/Markermeer) geldt nu een actueel bestemmingsplan.
Wabo
De informatie over de Wabo moet inzicht geven in een doelmatige vergunningverlening, toezicht en
handhaving. Het wetsvoorstel VTH (Kwaliteitscriteria 2.1) is op een aantal punten aangepast. Een belangrijke
wijziging is dat de eisen aan deskundigheid en beschikbaarheid van personeel (kritische massa) niet langer in
landelijke wetgeving wordt opgenomen. Wij kunnen daar zelf regels over stellen. Hiervoor heeft de VNG een
modelverordening opgesteld.
Procescriteria
In 2014 richtte de Provincie Noord-Holland zich in haar toezichthoudende rol op de procescriteria. Dit zijn de
eisen die worden gesteld aan het beleidskader en de beleidscyclus. In 2014 zijn het handhavingsbeleid en het
uitvoeringprogramma vastgesteld. Hiermee is een grote stap gemaakt, maar we voldoen nog niet aan alle
proceseisen. Dit jaar zijn/worden verbeterpunten opgepakt, zodat in 2016 volledig aan alle procescriteria
wordt voldaan.

Wat willen we bereiken?


Maatschappelijke doelstelling
1.
2.

Passend woningaanbod voor elke inwoner.


Een evenwichtige en duurzame ruimtelijke ontwikkeling van Enkhuizen.

Gemeente Enkhuizen

33 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Indicatoren

nulmeting

Norm

Nvt

35-55
per jaar

Nvt

20-30
per jaar

2015

2016

2017

2018

1. Passend woning aanbod voor elke


inwoner
35-55 35-55 35-55 35-55
per
per per
per
jaar
jaar jaar
jaar
20-30 20-30 20-30 20-30
per
per
per
per
jaar
jaar
jaar
jaar

Aantal te bouwen woningen uitleglocatie

Aantal te bouwen woningen inbreiding

Wat gaan we ervoor doen?


Om de bovenstaande maatschappelijke doelstelling(en) te halen wordt het volgende voorgenomen:

Het in ontwikkeling nemen van nieuwe woningbouwlocatie (besluitvorming locaties moet nog plaats
vinden).
Circa 20/30 woningen via inbreiding realiseren, veelal particuliere initiatieven.
Het maken van volkshuisvestingsafspraken met de woningbouwcorporaties (prestatieafspraken).
Op basis van de door de raad vastgestelde woonvisie op 7 april 2015 worden de voorbereidende
werkzaamheden voor woningbouw op Gommerwijk-west-west voortgezet.
Onderzocht wordt hoe het braakliggende terrein aan de Reigerweg ontwikkeld kan worden.
In 2015 zijn orinterende gesprekken gevoerd over de wijze waarop de woningbouw op de locatie de
Cuyp vorm kan krijgen. In 2016 verwachten wij de planologische procedure verder vorm te geven.
Met bedrijven en partijen onderzoeken waarom er geen volwaardige inschrijvingen voor de
aanbesteding REZ zijn binnengekomen. Daarna worden vervolgstappen uitgewerkt in diverse
scenarios. Het college legt in februari 2016 hun voorkeursvariant voor aan de gemeenteraad.
Naast de herontwikkeling van het REZ, ontwikkelingen voorbereiden voor het plangebied
IJsselmeer/Markermeer), zoals de versterking van de Houtribdijk.
Conform het college-uitvoeringsprogramma wordt het monumentenbeleid doorontwikkeld. Op basis
van een startconferentie, uiterlijk begin 2016, wordt het monumentenbeleid verder uitgewerkt.
Op basis van opgedane ervaringen met de in 2013 vastgestelde bestemmingsplannen, blijkt dat het
wenselijk is een aantal regelingen te herzien.
In 2016 wordt de actualisatie van het bestemmingsplan Landelijk Gebied ter hand genomen. Voor
februari 2018 moet het bestemmingsplan zijn vastgesteld door de raad.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting (Bedragen x 1.000)
Rekening
Begroting
Begroting
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
2017
2018

Begroting
2019

Lasten

1.208

1.330

1.243

1.243

1.243

1.243

Baten

-624

-397

-364

-364

-364

-364

Saldo programma P07.

584

933

879

879

879

879

Gemeente Enkhuizen

34 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 54.000 minder begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Voor de structuurvisie West/ Pact van West Friesland is in 2015 een incidenteel budget
toegekend
Voor de uitvoering van de woonvisie is in 2015 een incidenteel bedrag toegekend.
Voor het door ontwikkelen van het monumenten beleid is in 2015 een incidenteel
bedrag toegekend
Op basis van opgedane ervaringen met de in 2013 vastgestelde bestemmingsplannen,
blijkt dat het wenselijk is een aantal regelingen te herzien. Hiervoor is in 2016 een
incidenteel bedrag beschikbaar gesteld.
Door de gewijzigde planning wordt in 2016 op dit programma minder uitgegeven voor
groot onderhoud.
Overige verschillen

Baten
Twee uitgezette leningen zijn volledig afgelost. De rente-inkomsten komen te vervallen.

Per saldo een nadeel van

Euros
9.000
15.000
15.000
-/- 40.000
80.000
6.000
87.000

Euros
-/-33.000
-/- 33.000
54.000

Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen.

Prognose
01-01-2016

Prognose
31-12-2016

180.000
180.000

180.000
180.000

100.000
100.000

82.000
82.000

Reserves
Volkshuisvestingfonds
Voorzieningen
Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk

Reserve:
Reserve Volkshuisvestingsfonds; geen mutaties.
Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze
(egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen.

Voorziening:
Voorziening actualisering bestemmingsplannen / stedenbk; jaarlijks wordt 77.000 in de voorziening
gestort. In 2016 wordt incidenteel 40.000 extra in de voorziening gestort. Door het uitwerken van
diverse bestemmingsplannen en stedenbouwkundige adviezen wordt naar verwachting in 2016
135.000 onttrokken aan deze voorziening.

Gemeente Enkhuizen

35 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 8 Economische zaken, toerisme en recreatie

Portefeuillehouder R. de Jong

Inhoud van het programma


Het programma Economische zaken, toerisme en recreatie is vooral gebaseerd op de uitgangspunten van de
Routekaart naar de toekomst (2014) en het Coalitieakkoord 2014-2018. In een economie die al jaren onder
druk staat is het uitgangspunt om te streven naar kwalitatieve groei. Daarbij ligt de nadruk op drie sterke
pijlers: het toerisme, de agribusiness en nautische industrie.
Trends en relevante ontwikkelingen
De economische ontwikkeling vraagt om een grotere sturing op kwaliteit in plaats van kwantiteit. De behoefte
aan bijvoorbeeld bedrijventerreinen en winkelvloeroppervlak is niet langer sterk groeiende. Daarentegen is het
wel steeds belangrijker dat het aanbod goed aansluit bij wat de consument en de ondernemer vraagt. De
overheid richt zich meer op het actief stimuleren en het bieden van een perspectief. Deze nieuwe rollen
vragen om een open en flexibele houding van de overheid richting de toekomst. Door vrijheid te bieden
kunnen toekomstige functies een plek vinden en het voorzieningenniveau in de stad versterken. Ook is het
op veel fronten niet mogelijk om als gemeente alleen zaken op te lossen. De Westfriese gemeenten hebben
hierop ingespeeld door gezamenlijk een Economische agenda vast te stellen. Deze agenda zal de komende
jaren de leidraad zijn voor regionaal economische beleid op het gebied van onder andere bedrijventerreinen,
detailhandel, toerisme, agribusiness.

Wat willen we bereiken?


Maatschappelijke doelstelling
1.
2.
3.
4.

Behoud en uitbreiding van werkgelegenheid in Enkhuizen en de regio met groei in de sterkere


sectoren
Groei van het toeristisch en recreatief bezoek aan de stad
Behoud van het voorzieningenniveau en groei van de aantrekkelijkheid van de stad
Verbetering van de gemeentelijke dienstverlening aan ondernemers

Wat gaan we ervoor doen?


Economische zaken
De dienstverlening richting de ondernemer zal versterkt worden en de ondernemer wordt pro-actief benaderd.
Op SED-niveau is er een bedrijfscontactfunctionaris die samen met partners in de regio, zoals Werksaam, het
regionale Bedrijvenloket en het Ontwikkelingsbedrijf, de ondernemer met elke vraag verder kan helpen.
Speerpunt daarbij zijn vooral de zgn parels in de regio, de bedrijven die het meeste potentie hebben als het
gaat om innovatie en werkgelegenheid.
Op regionaal niveau zal Enkhuizen haar bijdrage leveren in de uitvoering van de Regionaal Economische
agenda. Het betreft hier projecten die een meerwaarde hebben om op Westfries niveau opgepakt te worden.
De focus voor Enkhuizen ligt daarbij vooral op het verstevigen van het toeristisch product en marketing, het
verstevigen van het nautisch cluster en de agribusiness.
In de binnenstad streven we naar samenwerking met de verschillende belangenpartijen als het gaat om
economie. Het Stadsmanagement is daarvoor het beoogde instrument maar de inhoud gaat vooral over de
aantrekkelijkheid van de totale binnenstad. Daarom richten we ons op het verbeteren van de uitstraling van de
Westerstraat en omgeving, het tegengaan van de leegstand, het creren van een samenhangen
evenementenaanbod, het verbeteren van het marktaanbod en een effectieve stadspromotie.

Gemeente Enkhuizen

36 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Toerisme
Lokaal ondersteunen we het Toeristisch Platform Enkhuizen om in samenwerking met de VVV Enkhuizen de
promotie van Enkhuizen te verzorgen onder de noemer Enkhuizen Boeit, bij de organisatie van toeristische
activiteiten en voor het verzorgen van het gastheerschap voor de stad.
Regionaal werken we samen binnen Westfriesland en Noord-Holland Noord aan de marketing en promotie van
de regio en verbetering van het toeristisch product. Binnen de VVRE wordt najaar 2015 een toeristische agenda
voor Westfriesland opgesteld als uitwerking van het Pact van Westfriesland en de Regionaal Economische
Agenda. Op de schaal van Noord-Holland Noord wordt gewerkt aan de oprichting van een
Destinatiemarketingorganisatie (DMO), welke de marketing en promotie van onze regio zal gaan verzorgen
onder de noemer Holland boven Amsterdam. Afhankelijk van de besluitvorming omtrent de toeristische
agenda voor Westfriesland en de DMO Holland boven Amsterdam gaan we met daaruit voortvloeiden
activiteiten aan de slag in 2016.
Op het gebied van de promotie van Enkhuizen als bestemming voor de riviercruisevaart en chartervaart werken
we samen met andere havenplaatsen binnen het platform Amsterdam Cruise Port.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Economie, Toerisme en Recreatie (Bedragen x 1.000)
Rekening
Begroting
Begroting
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
2017
2018

Begroting
2019

Lasten

2.558

3.061

3.020

3.020

3.020

3.020

Baten

-2.143

-4.940

-2.771

-2.771

-2.771

-2.771

415

-1.879

249

249

249

249

Saldo programma P8.

Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 2.128.000 meer is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
Lasten
Voor de verkoop van een woning zijn kosten gemaakt. Voor deze kosten is in 2015
incidenteel een bedrag in de begroting opgenomen
Voor het opstellen van de economische visie is in 2015 incidenteel een bedrag in de
begroting opgenomen
Op basis van de opgestelde dienstverleningsovereenkomst met de nieuwe doelen is in
2015 incidenteel een bedrag in de begroting opgenomen
Voor de uitvoering va de regionale kadernota voor de economische agenda is in 2016
een structureel een bedrag in de begroting opgenomen.
Overige verschillen

Gemeente Enkhuizen

37 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Euros
10.000
18.000
25.000
-/- 15.000
3.000
41.000

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Baten
Wegens verkoop van een woning is in 2015 incidenteel een bedrag in de begroting
opgenomen
Wegens de verkoop van aandelen NUON door GKNHN is in 2015 interim dividend
ontvangen van GKNHN
Hogere opbrengst erfpacht
Overige verschillen

Euros
-/- 452.000
-/- 1.750.000
40.000
-/- 7.000
-/- 2.169

Per saldo een voordeel van

-/- 2.128

Reserves en Voorzieningen
Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen.

Prognose
01-01-2016

Prognose
31-12-2016

777.000
753.000
101.000
1.631.000

777.000
753.000
120.000
1.650.000

Reserves
Stadsuitleg bouwgrondexploitatie
Wijk gebonden voorzieningen Schepenwijk
Ondernemersfonds
Bij dit programma behoren geen voorzieningen.

Toelichting reserve:
Reserves:
Stadsuitleg bouwgrondexploitatie; Geen mutaties.
Wijk gebonden voorzieningen Schepenwijk; geen mutaties
Ondernemersfonds; er wordt 19.000 in 2016 gestort.

De risicoreserve bouwgrondexploitatie maakt deel uit van de algemene reserve en is opgenomen onder het overzicht
algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Gemeente Enkhuizen

38 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programma 9

Havens

Portefeuillehouder

R. de Jong

Inhoud van het programma


De havens van Enkhuizen zijn de grootste passantenhavens van het IJsselmeer. De stad is samen met zijn rijke
historie en grote attracties een aantrekkelijke verblijfslocatie.
De gemeentelijke haven van Enkhuizen streeft met dit programma naar de ontwikkeling tot een
A-klasse watersportaccommodatie.
Trends en relevante ontwikkelingen
De gemeentelijke haven kent een brede groep gebruikers en behoort tot een kleine groep unieke havens op
basis van deze diversiteit. De pleziervaart, motor- en zeilchartervaart, riviercruisevaart, veerdiensten en andere
beroepsvaart zijn continue gebruikers van de haven.
In vervolg op de Stadsvisie zijn de integrale Haven-, Economische-, Recreatieve-, en Toeristische visie (HERTvisie) en Routekaart naar de toekomst opgesteld en vastgesteld. Deze documenten geven in grote lijnen de
toekomstige ontwikkelingen van de havens weer, waarbij de focus ligt op de kwalitatieve ontwikkeling van de
havens. In het najaar van 2015 worden deze hoofdlijnen in samenwerking met de andere Enkhuizer Havens
(Buijshaven en Compagnieshaven) uitgewerkt in een actieprogramma voor de komende jaren waar vanaf 2016
aan zal worden gewerkt.

Wat willen we bereiken?


Maatschappelijke doelstelling
1.
2.
3.

Streven ontwikkeling A-klasse watersportaccommodatie.


Promoten aantrekkelijkheid haven.
Betere bezetting afmeerlocaties riviercruisevaart door het seizoen heen.

Wat gaan we ervoor doen?


Goede samenwerking en regelmatig overleg met de Buys-, Compagnieshaven en de VVV. Onze haven wordt
middels een beursstand gepresenteerd op Boot Holland en/of Hiswa. Betrokken bij overleg Amsterdam Cruise
Port ter promotie van de riviercruisvaart.

Wat mag het kosten?


Lasten en baten programma Havens (Bedragen x 1.000)
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016

Begroting
2017

Begroting
2018

Begroting
2019

Lasten

2.634

1.860

1.830

1.830

1.830

1.830

Baten

-683

-697

-702

-702

-702

-702

1.952

1.163

1.128

1.128

1.128

1.128

Saldo programma P9.

Gemeente Enkhuizen

39 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Toelichting
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo 35.000 minder is begroot ten
opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:

Lasten
Door de ingebruikname van ondergrondse containers zijn de afvallasten met 26.000
gedaald. Daarentegen zijn de kapitaallasten gestegen met 13.000
Lagere kosten voor civiel technisch onderhoud.
Overige verschillen

Euros
13.000
18.000
-/- 1.000
30.000

Baten
Overige verschillen

Euros
5.000
5.000

Per saldo voordeel van

35.000

Reserves
Bij dit programma behoort de volgende reserve:
Reserve onderhoud kapitaalgoederen De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze
(egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen.

Gemeente Enkhuizen

40 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

3. Algemene dekkingsmiddelen

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

3.

Algemene dekkingsmiddelen

Onder dit hoofdstuk vallen de baten en lasten die samenhangen met:


lokale heffingen (OZB), besteding niet gebonden;
algemene uitkering / deelfonds sociaal domein
kostenplaatsen
dividend
rente
financiering
onvoorzien
Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
Bedragen x 1.000
Algemene
dekkingsmiddelen
Lokale heffingen
Algemene uitkeringen
Integratie-uitkering
Sociaal domein
Lasten Kostenplaatsen
Dividend
Financiering
Lasten Onvoorziene
uitgaven
Totaal algemene
dekkingsmiddelen

Werkelijk
2014
3.188
20.336

Begroting
2015
3.249
18.475

Begroting
2016
3.298
18.482

Begroting
2017
3.324
18.115

Begroting
2018
3.350
18.020

Begroting
2019
3377
18.121

-502
171
537

9.160
-176
75
355

8.981
-92
75
372

9.026
-92
75
392

8.999
-92
75
404

8.961
-92
75
424

-25

-25

-25

-25

-25

23.730

31.113

31.091

30.815

30.731

30.841

Lokale heffingen
Lokale heffingen bestaan uit gebonden en niet gebonden heffingen. Gebonden heffingen zijn bijvoorbeeld
afvalstoffenheffing en rioolheffing en zijn niet vrij aanwendbaar. Zij worden verantwoord op het programma
waar ook de kosten worden gemaakt. De niet gebonden heffingen zijn Onroerende Zaak Belasting(OZB),
toeristenbelasting, vermakelijkhedenretributie en precariobelasting. Deze belastingen zijn dus vrij
aanwendbaar. Ook de baten dwanginvordering worden in deze post meegenomen. Bovengenoemd bedrag
lokale heffingen is de netto verantwoording van de opbrengst (baten minus lasten). Dit wijkt af van de tabel in
de paragraaf lokale heffingen waar alleen de baten zijn verantwoord.
De geraamde opbrengsten in 2016 stijgen trendmatig met 1% inflatiecorrectie, de jaren daarna met 0,5%
waarbij rekening is gehouden met areaaluitbreiding.
Algemene uitkering
In de begroting 2016 is een bedrag van 18.482.000 opgenomen voor de algemene uitkering. Dit bedrag is
gebaseerd op de meicirculaire 2015. Hierin is de tweede fase van het groot onderhoud van het gemeentefonds
gedeeltelijk verwerkt. Gedeeltelijk omdat besloten is een aanvullend onderzoek te doen. De uitkomsten van dit
aanvullend onderzoek worden meengenomen in de meicirculaire 2016. Het nadelig herverdeeleffect volgens
de meicirculaire 2015 is voor ons berekend op 143.000. Via een suppletie-uitkering krijgen we hiervoor in
2016 nmalig een tegemoetkoming (50% van 143.000). In 2016 wordt het nadelig herverdeeleffect
gecompenseerd door het hogere accres. Dit geldt niet voor 2017 en de jaren daarna, waar het accres juist weer
lager nadelig doorwerkt.

Gemeente Enkhuizen

41 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Integratie-uitkering Sociaal domein


In de begroting 2016 is een bedrag van 8.981.000 opgenomen voor de integratie-uitkering Sociaal domein.
Deze middelen zijn bedoeld voor de nieuwe taken op het gebied van maatschappelijke ondersteuning ( 2,5
miljoen), voor jeugd ( 4.2 miljoen) en voor participatie ( 2.3 miljoen). De afname van de uitkering ten opzicht
van 2015 is voor een groot deel het gevolg van de uitname uit het gemeentefonds in verband met de Wlzindiceerbaren; besluitvorming in het kader van de Wet langdurige zorg heeft ertoe geleid dat minder clinten
dan verwacht instromen bij de gemeenten, waarvoor er op dit budget wordt gekort. Verder zijn de gevolgen
meegenomen van de invoering van de objectieve verdeelmodellen van de middelen voor het sociaal domein.
Voor 2016 en de jaren er na komen meer middelen beschikbaar, waardoor de uitkering hoger uitkomt dan de
eerdere ramingen.
Kostenplaatsen
Het saldo kostenplaatsen heeft betrekking op schade onbekende daders. Deze lasten zijn niet specifiek toe te
rekenen aan n programma en vallen derhalve onder de dekkingsmiddelen. In 2016 is een bedrag van
92.000 voor schade onbekende daders opgenomen.
Dividend
Aandelen gasbedrijf (NUON)
(deze opbrengst is verantwoord bij programma 10)
Aandelen Stadsherstel
130.650 aandelen BNG

Boekwaarde
66.000

Begrote inkomsten
153.000

7.000

Geen

296.000

75.000

1000

Geen

Boekwaarde
3.186.000

Begrote rente
40.000

58.000

1.455

2.224

67

Aandelen Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord

Rente
Stimuleringsfonds volkshuisvesting
Van grootboek nationale schuld wordt jaarlijks rente
ontvangen op uitstaande obligaties
Grootboekinschrijving 2,5%
Grootboekinschrijving 3,0%

Financiering
De Gemeente Enkhuizen heeft per 1 januari 2016 voor een bedrag van 30.388.000 aan langlopende leningen
aangetrokken, waarvan 3.785.000 in het jaar wordt afgelost. De hiermee gepaard gaande rentelasten
bedragen 887.000. Dit is exclusief de rentekosten ad 96.000 van een in 2016 aan te trekken lening van
3.000.000. Wat niet wordt gefinancierd met langlopende leningen, wordt betaald met kortlopende leningen
en rekening-courant krediet. De rentelasten van deze kortlopende financieringen bedragen 57.000. De rente
van de algemene reserve en van de bestemmingsreserves wordt aan de exploitatiebaten toegevoegd. Een deel
van de rente kan worden doorberekend aan derden, b.v. van verstrekte geldleningen, of worden doorbelast
aan zelfstandige bedrijfsmatige onderdelen zoals de bouwgrondexploitaties. Deze rentekosten drukken niet op
de begroting.
In onze gemeente hanteren wij het systeem van totaalfinanciering, dat wil zeggen dat niet per investering
geld wordt aangetrokken, maar leningen worden afgesloten op basis van de totale financieringsbehoefte. De
totale netto financieringslasten worden via het renteomslagpercentage aan de producten toegerekend op basis
van de investeringen voor die producten. Het saldo Financiering betreft het rentevoordeel ad 372.000 van
wege eigen financieringsmiddelen en vanwege het verwachte voordeel op de rentekosten.

Gemeente Enkhuizen

42 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Onvoorzien
De post onvoorzien wordt in de begroting opgenomen voor uitgaven waarmee tijdens het opmaken van de
begroting (in de zomer) geen rekening kon worden gehouden. Hiervoor wordt jaarlijks een bedrag van
25.000 opgenomen.

Reserves en voorzieningen behorende bij algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Reserves
Algemene reserve
Risicoreserve bouwgrondexploitatie
Bedrijfsrisicoreserve

Werkelijk
01-01-2015

Prognose
01-01-2016

Prognose
31-12-2016

2.157.000
749.000
3.500.000
6.406.000

2.673.000
700.000
3.500.000
6.873.000

2.253.000
657.000
3.500.000
6.410.000

Algemene reserve
De algemene reserve is bedoeld voor het versterken van het financieel weerstandsvermogen van de gemeente.
Over de algemene reserve wordt in 2016 2% rente als bate in de begroting opgenomen. De algemene reserve
wordt gevoed door batige jaarresultaten en eventuele incidentele baten. Indien er een nadelig jaarresultaat is,
wordt deze onttrokken aan deze reserve.
De verwachte stand van de algemene reserve per 1 januari 2016 bedraagt 2.673.000. Met de volgende
onttrekking moet nog rekening worden gehouden:
-

Frictiekosten SED
Incidentele kosten i.v.m. de Brede School

220.000
200.000

(raadsbesluit 2 juli 2013 bedrijfsplan SED)


(raadsbesluit 2 juli 2013)

Reserve bouwgrondexploitatie
Deze reserve is bedoeld als buffer voor financile tegenvallers van de diverse bouwgrondexploitaties binnen
onze gemeente. Deze reserve is een geoormerkt onderdeel van het weerstandsvermogen van de gemeente.
Onttrekkingen uit deze reserve vinden plaats indien er een voorziening moet worden getroffen voor een
complex waar een tekort wordt voorzien. Bij het afsluiten van een complex, met een negatief saldo, vindt er
eveneens een onttrekking plaats. De voeding komt uit de batige exploitatiesaldi van afgesloten
bouwgrondexploitaties.
De verwachte stand van de risicoreserve bouwgrondexploitatie bedraagt per 1 januari 2016
700.000. Ten laste van de risicoreserve bouwgrondexploitatie komt een bedrag van 43.000. Dit betreft de
verrekening van alle kosten voor het complex Zilverstraat, die de economische waarde van
1.050.000 te boven gaan.
Reserve Bedrijfsrisicos
De reserve Bedrijfsrisicos fungeert als buffer voor risicos in de bedrijfsvoering. Met deze bestemmingsreserve
kunnen tijdelijke tekorten in onderdelen van de bedrijfsvoering worden opgevangen. Deze buffer is op basis
van een risico-analyse vastgesteld op 3.500.000. Over deze reserve wordt in 2016 2% rente als bate in de
begroting opgenomen.

Gemeente Enkhuizen

43 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Gemeente Enkhuizen

44 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

4. Paragrafen

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Paragraaf 1

Lokale heffingen

Inleiding
In deze paragraaf wordt een overzicht geboden van de heffingen die de gemeente Enkhuizen kent en welke
plaats deze heffingen innemen in de gemeentelijke begroting voor 2016. Ook de ontwikkelingen op het gebied
van de lokale heffingen komen aan bod. Hiermee wordt een beeld gegeven van het belang van deze heffingen
en wordt inzicht gegeven in de lokale lastendruk. Daardoor wordt het kader geschetst waarbinnen de
afwegingen gemaakt kunnen worden tussen het gewenste beleid en de gewenste inkomsten.
De tarieven van belastingen kennen in principe geen begrenzingen, deze zijn vrij vast te stellen. De
belastingopbrengsten zijn vrij te besteden en vallen onder de algemene dekkingsmiddelen. De tarieven van de
rechten, leges, retributies en dergelijke mogen maximaal kostendekkend zijn. De baten daarvan dienen ter
dekking van de gemaakte kosten en de opbrengsten worden daarom in de diverse programmas afzonderlijk
verantwoord.
In deze begroting is het gematigde beleid met betrekking tot de tarieven van de gemeentelijke belastingen
voortgezet. In algemene zin komt dit er op neer, dat jaarlijks een stijgingspercentage wordt doorgevoerd ter
grootte van het inflatiepercentage. (dit is bepaald op 1%). Uitgangspositie bij het bepalen van de tarieven van
de leges en dergelijke is dat wordt uitgegaan van kostendekkendheid.
In deze paragraaf worden in tabellen de tarieven van 2014 en 2015 weergegeven. De tarieven van 2016
worden niet genoemd. Dat komt omdat de vaststelling van de begroting in november plaats vindt en het
vaststellen van de tarieven in december.
Overzicht lokale heffingen
Welke lokale heffingen
In de onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van verwachte opbrengsten van de belangrijkste
heffingssoorten in 2016.
Opbrengst uit lokale heffingen
A Leges Burgerlijke stand, GBA, reisdocumenten, rijbewijzen
B Haven- en liggelden
C Marktgelden
D Afvalstoffenheffing
E Grafrechten
F Bouwleges en leges welstand
G Onroerendezaakbelasting
H Toeristenbelasting en vermakelijkhedenretributie
I
Rioolheffing
J
Reinigingsrechten
K Precariobelasting
L Overige heffingen
Totaal

Gemeente Enkhuizen

45 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Begroting 2016
X 1.000
320
545
11
2.849
220
302
3.370
500
1.365
25
47
34
9.588

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Gerealiseerde opbrengst lokale heffingen

6%

12%

35%

30%

3%

Afvalstoffenheffing
Rioolheffing
Bouwleges en welstand
OZB

14%

Het totaal aan belastingen en heffingen bedraagt 9,59 miljoen. Hierbij zijn de inkomsten uit onroerende
zaakbelastingen met 35% de belangrijkste. De afvalstoffenheffing volgt met 30% en de rioolheffing bedraagt
14% van de totale opbrengsten.
Beleid ten aanzien van lokale heffingen.
Onroerendezaakbelasting (OZB)
OZB wordt geheven van de eigenaren en gebruikers van onroerende zaken. Er zijn drie soorten OZB ieder met
een eigen tarief:
Soort OZBOZB-heffing
OZB Woning eigenaar
OZB Niet-Woning eigenaar
OZB Niet-Woning gebruiker

2014
2014
0,1084%
0,2377%
0,1689%

2015
2015
0,1131%
0,2518%
0,1915%

Gebruikers van woningen worden niet in de heffing betrokken. Woongedeelten van niet-woningen worden ook
niet meegenomen in de heffing.
De berekening van de OZB tarieven wordt gedaan aan de hand van de door de raad goedgekeurde methode.
De berekening wordt vastgelegd in de Belastingnota en is daarmee toegankelijk voor iedereen. Door de
verlaging van de totale WOZ-waarde van woningen en niet-woningen de laatste jaren, zijn de OZB tarieven
verhoogd om toch de gewenste begrotingsopbrengst te behalen.
Het te betalen bedrag aan OZB is het genoemde percentage van de WOZ-waarde. De WOZ-waarde wordt ieder
jaar vastgesteld. Voor het belastingjaar 2016 is de waardepeildatum 1 januari 2015. De Waarderingskamer
houdt toezicht op de uitvoering van de Wet WOZ door gemeenten. De werkzaamheden van de Gemeente
Enkhuizen worden als goed beoordeeld.
Rioolheffing
De gemeente heeft niet alleen de zorg voor de inzameling en het transport van afvalwater, maar ook een
regenwaterzorgplicht en een taak om grondwaterproblemen te voorkomen. De kosten die de gemeente voor
de uitvoering van haar taken maakt mogen doorberekend worden via de rioolheffing.
De tarieven voor 2014 en 2015 zijn als volgt vastgesteld:
Tarieven rioolheffing voor
2014
Aansluitrecht (eigenaar)
83,76
Afvoerrecht (gebruiker)
61,20

2015
86,40
63,12

De rioolheffing mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis van de
(voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota.

Gemeente Enkhuizen

46 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Afvalstoffenheffing
De afvalstoffenheffing is een vergoeding voor de kosten van het ophalen van huisvuil en de verwerking
daarvan. Ieder perceel waar huishoudelijk afval kn ontstaan, wordt in de heffing betrokken. In de gemeente
Enkhuizen is niet gekozen voor Diftar. Dit staat voor gedifferentieerde tarieven waarbij per huishouden
geregistreerd wordt hoeveel afval aangeboden wordt en hoe meer afval een burger aanbiedt hoe hoger de
afvalstoffenheffing zal zijn. Toch wordt er gewerkt met een gedifferentieerd systeem. Er wordt een
onderscheid gemaakt tussen een eenpersoons- en een meerpersoonshuishouden.
De volgende tarieven zijn vastgesteld:
Tarieven afvalstoffenheffing voor
Eenpersoonshuishouden
Meerpersoonshuishouden

2014
259,20
363,60

2015
266,64
374,04

Afvalstoffenheffing mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis van de
(voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota.
Reinigingsrecht
Een bedrijf betaalt reinigingsrecht wanneer met huisvuil vergelijkbaar bedrijfsafval aan de straat wordt gezet of
in (haven)containers wordt aangeboden. Vrijstelling van deze heffing wordt alleen verleend op verzoek en
wanneer wordt aangetoond dat het bedrijf zelf zorgdraagt voor de afvoer van afval dan wel een overeenkomst
heeft met een inzamelaar.
De tarieven exclusief BTW over 2014 en 2015 luiden als volgt:
Tarieven reinigingsrechten voor
2014
1 t/m 4 zakken per week
346,20
5 t/m 9 zakken per week
687,12

2015
354,84
704,28

Bedrijfsafval wordt niet opgehaald door het HVC met uitzondering van het gebied in de gemeente waar het
huisvuil in zakken wordt aangeboden. Wel is het bedrijfsafval beperkt tot het zogenaamde KWD (kantoor,
winkel en detailhandel) afval, wat in samenstelling en hoeveelheid overeenkomt met huishoudelijk afval.
Door het HVC wordt bij het ophalen van het huisvuil gecontroleerd op het onjuist aanbieden van bedrijfsafval.
Bij een overtreding wordt in overleg met de gemeente gehandhaafd.
Roerende-zaakbelasting
Deze belasting wordt geheven over de waarde van roerende woon- en bedrijfsruimten gelijk aan de belasting
die wordt geheven over de waarde van onroerende woon- en bedrijfsruimten (de OZB). Daarom wordt deze
belasting ook wel Roerende-zaakbelasting (RZB) genoemd.
Omdat deze belasting zorgt voor een gelijke behandeling van woon- en bedrijfsruimten (ongeacht of deze
roerend dan wel onroerend zijn) ligt het voor de hand dat voor deze belasting dezelfde tarifering geldt als voor
de OZB. Ook hierbij wordt het tarief vastgesteld als een percentage van de waarde.
Leges
Leges zijn betalingen aan de overheid waar een individueel aanwijsbare tegenprestatie van die overheid
tegenover staat. Het gaat om een bedrag dat betaald moet worden aan de overheid voor het gebruik van hun
diensten of producten. De leges worden geheven van de aanvrager van de dienst dan wel van degene ten
behoeve van wie de dienst is verleend. De leges zijn uitgewerkt in een Tarieventabel welke onderdeel is van de
verordening.
De leges mogen maximaal 100% kostendekkend zijn. Jaarlijks wordt op basis van de (voorlopige) begroting de
kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota.
Precariobelasting
Precario is een vergoeding voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst
bestemde gemeentegrond/provinciegrond. In Enkhuizen worden alleen terrassen in de heffing betrokken.

Gemeente Enkhuizen

47 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Begraafplaatsrechten
Begraafplaatsrechten geven recht op een graf gedurende een bepaalde periode. De grafrechten zijn uitgewerkt
in een tarieventabel behorende bij de verordening
Begraafplaatsrechten mogen mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis
van de (voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de
Belastingnota.
Toeristenbelasting
Toeristenbelasting is bedoeld om mensen die wel gebruik maken van- maar geen inwoner zijn- mee te laten
betalen aan de gemeentelijke voorzieningen. De inkomsten die gegenereerd worden uit de heffing komen ten
gunste van de algemene middelen. In Enkhuizen is er voor gekozen om (een deel van) de inkomsten te
gebruiken om het voorzieningenniveau voor de toeristen te handhaven.
De belasting wordt geheven van degene die verblijf biedt. De aanbieder kan dit bij degene die overnacht in
rekening brengen. De gemeente probeert op alle mogelijke wijze alle aanbieders in de gemeente te bereiken
en in de toeristenbelasting te betrekken. Zo vragen wij gegevens op bij de VVV en zijn wij afnemers van het
boekje Vrienden op de fiets. Ook wordt de plaatselijke krant doorgenomen, zoeken we op internet en wordt er
regelmatig een rondje door de stad gefietst.
Vermakelijkhedenretributie
In 2006 deed de vermakelijkhedenretributie haar intrede. Over de bijdrage in de vorm van een retributie (en
dus de tarifering van de heffing) is met de belastingplichtige partijen voor de jaren 2012 tot en met 2017 een
nieuwe overeenstemming bereikt.
Met deze retributie wordt een bijdrage gevraagd aan organisaties die vermaak bieden voor de voorzieningen
die de gemeente treft voor de bezoekers van de vermakelijkheid. De gemeente ontvangt namelijk voor
toeristen geen bijdrage via de Algemene uitkering. Voor overnachtende toeristen is door u een
toeristenbelasting ingevoerd.
Marktgelden
Voor het innemen van een standplaats om daarop zaken of voorwerpen te plaatsen, uit te stallen of te
verkopen tijdens de weekmarkt, jaarmarkten, braderien, themamarkten of andere evenementen worden
onder de naam marktgelden rechten geheven.
Woonlasten per huishouden.
Het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) heeft de cijfers van de
gemeentelijke belastingdruk voor 2015 bekend gemaakt. De gemiddelde
woonlasten voor een
meerpersoonshuishouden in Nederland bedragen 717,00 (2014 704,00).
Uit deze cijfers blijkt dat de gemeente Enkhuizen voor deze regio een gemiddelde lastendruk kent en rond het
Nederlandse gemiddelde zit met gemiddelde woonlasten voor een meerpersoonshuishouden van 722,00.
De gemeente met de laagste gemiddelde lastendruk in onze regio staat op nummer n in de rangorde.
Rangorde

Gemeente

1
2
3
4
5
6
7

Koggenland
Hoorn
Enkhuizen
Drechterland
Stede Broec
Medemblik
Opmeer

Bruto woonlasten
eenpersoonshuishouden
551,00 (was 526,00)
601,00 (was 577,00)
615,00 (was 598,00)
636,00 (was 619,00)
654,00 (was 629,00)
657,00 (was 636,00)
684,00 (was 657,00)

Bruto woonlasten
meerpersoonshuishouden
634,00 (was 601,00)
686,00 (was 657,00)
722,00 (was 702,00)
736,00 (was 707,00)
747,00 (was 715,00)
749,00 (was 722,00)
782,00 (was 752,00)

Bron: Atlas van de lokale lasten 2015 Coelo

Gemeente Enkhuizen

48 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Aanslag gemeentelijke belastingen


De aanslagen voor de lokale belastingen worden in 2016 verzonden inclusief de waardebeschikking voor de
WOZ-objecten (waardepeildatum 1-1-2015). De aanslag dient in met ingang van 2016 in n termijn te worden
betaald. Een meer gespreide betaling is mogelijk op voorwaarde dat een automatische incasso wordt
aangegeven.
De gemeente Enkhuizen kent de mogelijkheid tot betaling van aanslagen OZB, rioolheffing, afvalstoffenheffing
en negen maandelijkse termijnen via automatische incasso.
Kwijtschelding
In de gemeente Enkhuizen wordt een kwijtscheldingsbeleid gevoerd waarbij 100% van de belastingschuld
wordt kwijtgescholden indien men aan de wettelijke normen voldoet waarbij er geen sprake mag zijn van
betalingscapaciteit of vermogen. De beleidsvrijheid van gemeenten is beperkt. Waar er een keuzemogelijkheid
is, is deze voorgelegd aan de raad en vastgesteld in de Kwijtscheldingsverordening.
Om kwijtschelding zo gemakkelijk mogelijk te maken wordt gebruik gemaakt van jaarlijkse geautomatiseerde
toetsing via een overkoepelende rijksinstantie. Degene die volgens de toets voor kwijtschelding in aanmerking
komen, krijgen hier bij de aanslagoplegging schriftelijk bericht over. Zij hoeven zelf geen gegevens meer te
leveren.
Ook werkt de gemeente samen met het waterschap. Kwijtschelding hoeft slechts bij n van beide instanties
aangevraagd te worden. De gegevens van de aanvraag evenals de uitkomst van de toetsing worden aan elkaar
doorgegeven.. Het blijft de verantwoordelijkheid van de gemeente om te toetsen of het door het
Hoogheemraadschap genomen besluit ook door de gemeente overgenomen kan worden.
De afgelopen jaren is het aantal kwijtscheldingsaanvragen toegenomen. Ook is de toetsing van de aanvragen
complexer geworden, waardoor de afhandeling van verzoeken langer duurt. Met name het aantal aanvragen
door eigen woning bezitters en door ondernemers zijn hier debet aan.
Samenwerking
De gemeente heeft voor de behandeling van kwijtscheldingsverzoeken een samenwerkingsverband gesloten
met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Indien iemand in aanmerking wil komen of
denkt te komen voor kwijtschelding van gemeentelijke heffingen of waterschapsbelastingen, kan volstaan
worden met het indienen van een kwijtscheldingsverzoek bij een van deze twee organisaties. De organisatie
waar het verzoek wordt ingediend, zorgt ervoor dat het verzoek tevens bij de andere organisatie wordt
behandeld.

Gemeente Enkhuizen

49 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Paragraaf 2

Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Inleiding
Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen is de mate waarin de gemeente in staat is om de gevolgen van risicos op te vangen
zonder dat het beleid of de uitvoering daarvan in gevaar komt. Het weerstandsvermogen is afhankelijk van de
beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit (hoeveel middelen zijn er nodig om
alle risicos op te kunnen vangen). Beide komen in het vervolg van deze paragraaf aan de orde.
Kengetallen
Nieuw in deze paragraaf zijn de kengetallen die als gevolg van de wijzigingen in het BBV (Besluit Begroting en
Verantwoording) verplicht zijn opgenomen. Om beter inzicht te krijgen in de financile positie van gemeenten
schrijft het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) een verplichte basisset van kengetallen voor. De
volgende kengetallen komen in deze paragraaf aan bod:
1. a. Netto schuldquote
b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
2. Solvabiliteitsratio
3. Grondexploitatie
4. Structurele exploitatieruimte
5. Belastingcapaciteit
Inhoud
De opbouw van deze paragraaf is als volgt:
2.1 Beschikbare weerstandscapaciteit
2.2 Risicobeheersing
2.3 Kengetallen en toelichting kengetallen
2.4 Reserve Bedrijfsrisicos
2.1 Beschikbare weerstandscapaciteit
De beschikbare weerstandscapaciteit geeft aan hoeveel middelen beschikbaar zijn om eventuele risicos op te
kunnen vangen. De volgende onderdelen maken deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit:
Begroting
1-1-2016

Beschikbare weerstandscapaciteit
1.
2.
3.
4.

Vrij aanwendbare reserves


Onbenutte belastingcapaciteit
Post onvoorzien
Stille reserves

Totaal

7.650
620
25
p.m.
8.295
Bedragen zijn in duizenden euros

1. Toelichting vrij aanwendbare reserves


Reserves kunnen worden gedefinieerd als onderdelen van het eigen vermogen, die vrij te besteden zijn. Tot de
vrij aanwendbare reserves worden gerekend de reserves die van de gemeenteraad (nog) geen bestemming
hebben gekregen. De vrij aanwendbare reserves bestaan uit meerdere onderdelen, die hieronder worden
toegelicht.

Gemeente Enkhuizen

50 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Begroting
1-1-2016

Vrij aanwendbare reserves


Algemene reserve
Reserve bouwgrondexploitatie
Reserve stadsuitleg
Reserve Bedrijfsrisicos

2.673
700
777
3.500

Totaal

7.650
Bedragen zijn in duizenden euros

De toename van de algemene reserve in 2015 wordt voornamelijk veroorzaakt door de toevoeging van het
positieve resultaat uit 2014. In de lagere stand van de algemene reserve 2016 is rekening gehouden met het
raadsbesluit van 2 juli 2013 over de onttrekking voor de Brede School in de Binnenstad, waarvoor een bedrag
van 200.000 beschikbaar is gesteld. Verder wordt in 2016 rekening gehouden met een bedrag van
220.000 aan frictiekosten SED.
2. Onbenutte belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin bij het voordoen van een financile tegenvaller deze in
het volgende begrotingsjaar kan worden opgevangen of dat er ruimte is voor nieuw beleid. Wanneer het
berekende gemiddelde OZB-tarief voor de gemeente lager is dan het percentage voor toelating tot artikel 12 is
er in principe sprake van een onbenutte belastingcapaciteit. In tabel 2.1 is bij benadering aangegeven welke
opbrengst deze verhoging genereert. Er is voor gekozen het verschil in percentage te vermenigvuldigen met de
woz-waarde van de woningen + de woz-waarde van de niet-woningen.
Tabel 2.1 Onbenutte belastingcapaciteit t.o.v. artikel-12 norm voor het jaar 2015

OZB-percentage van de Woz-waarde voor toelating art.12

0,1790%

Werkelijk gewogen % Woz-waarde gemeente

0,1512%

Verschil

0,0278%

Onbenutte belastingcapaciteit

620.229

3. Post onvoorzien
In de begroting 2016 is een bedrag van 25.000 voor onvoorziene uitgaven opgenomen.
4. Stille reserves
Stille reserves hebben te maken met activa die administratief te laag of tegen nul zijn gewaardeerd. De stille
reserves maken alleen deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit als de betrokken activa op korte
termijn (binnen 1 jaar) verkoopbaar zijn, verkoop van de stille reserves niet leidt tot een gat in de
gemeentebegroting en verkoop de taakuitoefening van de gemeente niet aantast.
De volgende objecten kunnen tot de stille reserves worden gerekend
Erfpachtgronden die voor 2004 in erfpacht zijn uitgegeven. De erfpachtgronden die vanaf 2004 in erfpacht
zijn uitgegeven worden conform de voorschriften opgenomen op de balans;
De stille reserve waterberging Schootsveld;
Het gebouw aan het Witte Hert;
Het gebouw aan de Vijzelstraat (SMC).
2.2 Risicobeheersing
De benodigde weerstandscapaciteit is afhankelijk van de risicos die onze gemeente loopt . De risicos die voor
deze paragraaf relevant zijn, zijn de risicos die niet op de n of andere wijze zijn afgedekt of anderszins
kunnen worden opgevangen. Risicogebeurtenissen die zich regelmatig voordoen en voorzienbaar zijn horen
niet thuis in deze paragraaf. Voor deze gebeurtenissen worden voorzieningen getroffen, verzekeringen
afgesloten of verbetermaatregelen getroffen.

Gemeente Enkhuizen

51 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

De risicos bij de gemeente Enkhuizen worden als volgt ingedeeld;


Risicos die voortvloeien uit het eigen beleid
Risicos die voortvloeien uit het beleid van een hogere overheid
Risicos die voortvloeien uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties
Risicos die voortvloeien uit het doen / nalaten van derden
Risicos die voortvloeien uit voor de gemeente niet te benvloeden (autonome) ontwikkelingen.
Risicos die voortvloeien uit het eigen beleid
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), maatwerkvoorzieningen
Per 1 januari 2015 is de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 in werking getreden. Daarmee zijn ook de
individuele begeleiding, groepsbegeleiding en kortdurend verblijf naar de gemeente gekomen. Er zijn diverse
contracten voor het verstrekken van maatwerkvoorzieningen gesloten: hulpmiddelen (voornamelijk
scootmobielen en rolstoelen), Regiotaxi, huishoudelijke hulp, individuele begeleiding, groepsbegeleiding,
dagbesteding en kortdurend verblijf.
Jaarlijks worden de uitgaven en inkomsten (eigen bijdrage) voor deze voorzieningen begroot. De
beheersbaarheid van deze regeling is moeilijk omdat de verstrekking van deze voorzieningen een zogenoemde
open einde regeling betreft. Op voorhand staat niet vast in welke mate er gebruik van wordt gemaakt. Om
aan deze onbeheersbaarheid tegemoet te komen is de reserve Sociaal Domein ingesteld. Overschotten, dan
wel tekorten worden verrekend met deze reserve. Op dit moment kan geconstateerd worden dat op de reeds
bestaande voorzieningen de uitgaven al enkele jaren dalende zijn. Op de uitgaven voor begeleiding is nog
onvoldoende zicht. Daarnaast is er geen zekerheid of het aantal klanten zal stijgen of dalen. Ook in 2016 zijn de
door het Rijk (eerder) aangekondigde kortingen op de budgetten toegepast. Het jaar 2015 is een overgangsjaar,
wettelijke bestaande indicaties worden gehandhaafd. Het budget dat vanuit het Rijk wordt ontvangen is
daarop gebaseerd. Vanaf 2016 kunnen gemeenten door innovatie en inzet van andere regelingen andere
vormen van zorg en ondersteuning inzetten.
Een grote uitgavenpost, 1,35 miljoen euro per jaar, is hulp bij het huishouden. Aan eigen bijdrage wordt
330.000 ontvangen zodat de netto lasten 1.02 miljoen bedragen. Van het Rijk wordt een integratiebudget
WMO van 1,26 miljoen euro ontvangen. De overeenkomsten hulp bij het huishouden zijn in 2015 voor
maximaal 12 maanden verlengd. Dit geeft de gemeente ruimte om in 2015 na te denken over andere vormen
van ondersteuning.
Grote woningaanpassingen zijn moeilijk beheersbaar gebleken. Sommige jaren zijn er geen aanvragen voor een
grote woningaanpassing, andere jaren meerdere. Een grote woningaanpassing kan meer dan 100.000 per
woning bedragen. De gemeente is volledig verantwoordelijk voor deze kosten. Op dit moment is nog niet in te
schatten of de kosten van begeleiding ook een dergelijk risico kent. Een deel van de zorg zwaarte pakketten
wordt ge-extramuraliseerd. Inwoners blijven langer thuis wonen en doen voor begeleiding een beroep op de
Wmo. Op dit moment is het nog niet duidelijk welke aantallen het betreft en wat de bijbehorende kosten
zullen zijn.
Een functie uit de AWBZ die ook naar de Wmo is overgeheveld is beschermd wonen. Deze voorziening wordt
door de centrum gemeente (Hoorn) uitgevoerd. De toegekende regionale budgetten zijn door het rijk naar
boven bijgesteld. Het is nog niet bekent of deze verhoogde budgetten voldoende zullen zijn in 2016 en er kan
een (klein) te kort ontstaan. Mogelijk spreekt de gemeente Hoorn de regiogemeenten aan voor dit tekort.
Naast de hierboven genoemde decentralisaties heeft het rijk in het regeerakkoord een aantal bestaande
regelingen voor financile compensatie afgeschaft. Dit betreft de regelingen:
Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten;
Compensatie eigen risico zorgverzekeringswet;
Regeling specifieke zorgkosten.
Het bijbehorende budget is overgeheveld naar het gemeentefonds. Onbekend is op dit moment of dit dekkend
zal zijn.

Gemeente Enkhuizen

52 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Leerlingenvervoer
Het leerlingenvervoer betreft een open einde regeling. Het is vooraf moeilijk te bepalen hoeveel
ouder(s)/verzorger(s) een financile tegemoetkoming vragen voor de vervoerskosten van hun kind. In de
begroting 2016 is voor het aangepaste leerlingenvervoer 410.000 begroot, voor het individuele
leerlingenvervoer op grond van geloofs- of levensovertuiging 65.000, en het overige individuele
leerlingenvervoer 20.000.
Daarnaast is het onduidelijk hoeveel kinderen uit Enkhuizen naar de islamitische school in Hoorn zullen gaan.
Deze kinderen hebben recht op een tegemoetkoming in de kosten van openbaar vervoer. Deze kosten zijn nu
nog niet in te schatten.
Minimabeleid
De uitgaven voor het minimabeleid zijn afhankelijk van de hoogte van de vergoeding en het aantal mensen dat
er een beroep op doet. De economische crisis heeft de afgelopen periode geleid tot meer werkloosheid. Het
aantal uitkeringsgerechtigden en/of mensen met een inkomen op het sociaal minimum stijgt. De
minimaregelingen zijn, in tegenstelling tot de subsidie, open einderegelingen. Overschotten, dan wel tekorten,
worden via het rekeningresultaat verrekend met de algemene reserve.
Het aantal mensen dat een beroep doet op schuldhulpverlening is groot. De afgelopen tijd is de problematiek
van mensen met schulden landelijk enorm toegenomen en van karakter veranderd. Steeds meer mensen raken
in de problemen. Ook mensen met een boven modaal inkomen, een eigen woning en zelfstandigen. Omdat dit
probleem bij alle West-Friese gemeenten speelt, wordt regionaal samengewerkt.
Daarnaast stijgt het aantal aanvragen voor minimaregelingen. Door het Rijk zijn extra middelen ter beschikking
gesteld ter bestrijding van armoede en schuldhulpverlening. De bijbehorende lasten zijn reeds opgenomen in
de begroting. Onbekend is of dit voldoende zal zijn.
Openbare orde en veiligheid
De kosten voor openbare orde en veiligheid zijn afhankelijk van de gebeurtenissen die in de loop van een jaar
kunnen gebeuren. Bij iedere gebeurtenis zal worden bekeken hoe er gereageerd zal moeten worden. De
financile consequenties zijn derhalve niet in te schatten.
WA verzekering buiten de dekking / Verzekeringen met eigen risico
Er worden regelmatig claims voor lichamelijke of zakelijke schade ingediend bij onze gemeente, waarbij wij
aansprakelijk worden gesteld door particulieren, bedrijven of rechtsbijstandverzekeringen. Bij toewijzing van
claims moet een beroep op het eigen risico worden gedaan. Voor de aansprakelijkheidsverzekeringen geldt nu
een eigen risico van 5.000 per aanspraak voor schade aan zaken en personen. Voor vermogensschade is dit
12.500. Voor de brandverzekering geldt een eigen risico van 1.000 per gebeurtenis. Het verzekeringsbeleid
is er op gericht, mede door het treffen van preventieve maatregelen, om het schadeprofiel van de gemeente zo
laag mogelijk te houden.
Onderhoudsreserve
Om goed inzicht te hebben in de te verwachten kosten voor het onderhoud van de buitenruimte wordt er
onderscheidt gemaakt in:
A) de te verwachten kosten op korte termijn
Dit zijn de kosten die worden verwacht in de komende 4 jaar. Deze periode loopt gelijk met de periode die
wordt aangehouden in het meerjarenperspectief. De te verwachten kosten worden bepaald op basis van
gehouden inspecties. De frequentie van inspecteren is afhankelijk van het kapitaalgoed. Voor het ene
kapitaalgoed is het van belang om jaarlijks een inspectie uit te voeren. Voor het andere kapitaalgoed is n
keer in de twee of drie jaar voldoende.
B) de te verwachten kosten op middellange termijn
Dit zijn de kosten die worden verwacht in de periode die aansluit op de korte termijn, de jaren 5 tot en met 10.
De verwachten kosten worden bepaald op basis van de theoretische onderhoudscyclus van het kapitaalgoed,
gebaseerd op kengetallen en ervaringscijfers. Een onderhoudscyclus is een set van maatregelen die gedurende
de levensloop van het kapitaalgoed moeten worden uitgevoerd om de kwaliteit op peil te houden. De

Gemeente Enkhuizen

53 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

onderhoudscyclus is geen instructie om maatregelen op gezette tijden uit te voeren. Of een maatregel
daadwerkelijk wordt uitgevoerd wordt bepaald door de uitgevoerde inspectie.
In het coalitieakkoord en het collegeprogramma staan aangegeven dat de financile middelen vanaf 2018 niet
meer toereikend zijn om het dagelijkse en groot onderhoud te verrichten.
De rekenkamercommissie heeft op verzoek een onderzoek ingesteld naar het verloop van de gevormde reserve
en naar de noodzakelijke middelen voor de toekomst. Dit om inzicht te krijgen in wat er vanaf de begroting
2016 nodig is om de reserve op een adequaat niveau te brengen, zodat het noodzakelijke onderhoud ook
daadwerkelijk uitgevoerd kan worden.
Om invulling te geven aan de kaderstellende en controlerende rol op basis van de in het onderzoeksrapport
van de rekenkamercommissie Reserve Onderhoud Kapitaalgoederen Enkhuizen aangegeven verbeterpunten,
wordt gewerkt aan een vernieuwd Meerjarenonderhoudsplan met daarin opgenomen:
Een eenduidig geformuleerd raadskader voor de kwaliteit van de openbare ruimte.
Een nadere uitwerking van de mogelijkheden voor het stellen van een maximaal taakstellend budget en
het bijbehorend risico gestuurd beheer.
De inhoudelijke en financile keuzemogelijkheden bij groot onderhoud en vervanging voor de diverse
beheerobjecten. Waaronder de kaders waarop keuzes tot aanpassingen aan (afstoten van) het areaal
kunnen plaatsvinden.
De kosten voor groot onderhoud voor de korte en middellange termijn (0-10 jaar) op basis van het
geformuleerde raadskader voor de kwaliteit.
De benodigde vervangingsinvesteringen.
De wijze van financiering van het groot onderhoud en de vervangingsinvesteringen.
Een duidelijke omschrijving van eventueel achterstallig onderhoud en de gevolgen hiervan voor de
financin en de kwaliteit van de buitenruimte (de kaders).
De verwachting is dat eind 2015 besluitvorming kan plaatsvinden op basis van het geactualiseerde meerjaren
onderhoudprogramma waarin recht wordt gedaan aan de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie.
Bouwleges
Vanaf 2013 wordt (al) een daling van de bouwleges voorzien i.v.m. het afronden van de lopende
bouwprojecten in plan Kadijken en de Weron-locatie. In de begrotingen is in dat verband de raming van de
bouwleges naar beneden bijgesteld. De bouwmogelijkheden in de bestaande woningbouwuitleglocaties zijn
vrijwel benut. Dit levert naar verwachting een vertraging op in de bouw. Besloten is de haalbaarheid van
woningbouw op Gommerwijk West-West nader te onderzoeken. Het moment van feitelijke uitvoering is (nog)
niet besloten. Ook de effecten van de crisis werken nog door alsmede een verdere verruiming van de
mogelijkheden voor vergunningvrij bouwen.
Verkoop van gemeentelijke eigendommen
De verkoop van gemeentelijk vastgoed is onderdeel van de bezuinigingen. Door de aanhoudende crisis en door
de vastgelopen vastgoedmarkt stagneren de verkopen. Zolang de verkopen niet zijn gerealiseerd kan dit extra
kosten met zich meebrengen.
Ontwikkelingen gemeenschappelijke regelingen
Een natuurlijk gevolg van het oprichten van samenwerkingsverbanden is dat hierdoor frictiekosten ontstaan.
Het beleid en de uitvoering zijn er uiteraard op gericht om deze zoveel mogelijk te voorkomen en indien dit niet
mogelijk is dit zoveel mogelijk te beperken.
Risicos die voortvloeien uit het beleid van een hogere overheid
Archeologisch onderzoek
De initiatiefnemer van een ruimtelijke project neemt in beginsel de archeologische kosten voor zijn rekening. In
geval van excessieve kosten kunnen de archeologische kosten in redelijkheid niet (geheel) ten laste van de
initiatiefnemer komen. Wanneer de werkelijke kosten de redelijkheid te boven gaan, kan een initiatiefnemer
een verzoek indienen bij de gemeente als bevoegd gezag, om ook bij te dragen in de kosten. Het veroorzakerbetaalt-principe, zoals dat in de memorie van toelichting van de Wet op de Archeologische monumentenzorg is

Gemeente Enkhuizen

54 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

verwoord, staat bij de afweging tot toekenning van (excessieve) schadevergoeding voorop. De gemeente zal
zelf per geval moeten afwegen wat redelijk of buitenproportioneel is of dat er aanpassingen in het bouwplan
mogelijk en acceptabel zijn.
Ontwikkelingen Gemeentefonds
Een belangrijk risico vormt de stabiliteit van onze belangrijkste bron inkomsten: de Algemene Uitkering uit het
gemeentefonds. Deze uitkering vormt voor een belangrijk deel dekking van de gemeentelijke uitgaven.
Wijzigingen in het uitgavenniveau van de Rijksoverheid hebben invloed op de ontwikkeling (accres) van het
gemeentefonds. Eventuele onderuitputting bij de vakdepartementen of uitstel van investeringen kunnen een
negatieve doorwerking hebben naar het gemeentefonds. Naast deze macro-ontwikkeling geeft ook de
verdeling onzekerheid. Doordat de totale omvang van het gemeentefonds niet wijzigt kan door aanpassing van
de landelijke uitkeringsbasis een effect ontstaan (tweede-orde-effect).
BTW Compensatiefonds
Het Rijk heeft maatregelen genomen om het de groei van het BTW Compensatiefonds (BCF) beheersbaar te
maken. Aan de hoogte van het fonds is vanaf 2015 een grens gesteld, het plafond. Overschrijden gemeenten
samen dit plafond dan wordt het tekort uit het gemeentefonds genomen. Ligt het declaratiegedrag lager dan
het plafond dan voegt het Rijk dit verschil toe aan het Gemeentefonds.
Groot onderhoud aan het verdeelstelsel
De afgelopen jaren is groot onderhoud aan het verdeelstelsel uitgevoerd. De uitkomsten van de eerste fase zijn
e
in 2014 afgerond, en met ingang van 2015 doorgevoerd. Met ingang van 2016 worden de uitkomsten van de 2
fase doorgevoerd. Omdat besloten is een aanvullend onderzoek te doen is de nieuwe verdeling slechts
gedeeltelijk (33%) ingevoerd. De uitkomsten van het aanvullend onderzoek worden meegenomen in de
meicirculaire 2016. Ook hier moet rekening worden gehouden met herverdeeleffecten.
Wet houdbare overheidsfinancin (Wet Hof)
De Wet Houdbare overheidsfinancin stelt dat de decentrale overheden een gelijkwaardige inspanning leveren
bij het streven om te voldoen aan de Europese begrotingsdoelstellingen. De budgettaire vrijheden van de
gemeenten kunnen hierdoor worden ingeperkt en dat kan met name consequenties hebben voor het
gemeentelijk investeringsniveau. Afgesproken is dat deze kabinetsperiode van een sanctie wordt afgezien
zolang er geen sanctie uit Europa volgt.
Participatiewet
Op 1 januari 2015 is de Participatiewet in werking getreden en zijn de uitvoeringstaken voor het verstrekken
van uitkeringen neergelegd in een werkorganisatie : WerkSaam Westfriesland. De risicos voor de financiering
van de te verstrekken uitkeringen blijven bij de gemeente.
De Wet participatiebudget is ingetrokken. De nieuwe financieringssystematiek sluit aan bij het uitgangspunt
van de Participatiewet (PW) dat de beleidsmatige en financile verantwoordelijkheid bij gemeenten ligt. Dit
moet gemeenten een prikkel geven om zoveel mogelijk mensen uit de uitkering en aan het werk te helpen en
te houden. Daarom kent de PW evenals voorheen de WWB - een budgetteringssystematiek in plaats van een
declaratiesystematiek.
Voor de bekostiging van het gemeentelijke beleid op het gebied van werk en inkomen bestaan de volgende
geldstromen:
Een gebundelde uitkering voor de bekostiging van uitkeringen op grond van de Participatiewet, de
IOAW, de IOAZ en het Bbz 2004 (voor zover deze laatste betrekking heeft op levensonderhoud
voor startende ondernemers). Vanaf 2015 kunnen gemeenten de gebundelde uitkering ook
benutten voor de inzet van het nieuwe instrument loonkostensubsidie. Het betreft een
ongeoormerkt budget. Een gemeente mag een overschot op het budget vrij besteden, maar moet
een tekort op het budget in beginsel ook zelf opvangen.
Een aanvullende uitkering voor gemeenten die tekort komen op hun budget voor de gebundelde
uitkering. Om hiervoor in aanmerking te komen gelden een aantal voorwaarden.
Een participatiebudget voor de bekostiging van onder andere re-integratievoorzieningen en de
WSW is vanaf 2015 samengevoegd met de budgetten voor de Wmo 2015 en de jeugdhulp tot een
integratie-uitkering sociaal domein. De middelen van de integratie-uitkering Sociaal domein,
zullen na drie jaar in de algemene uitkering van het gemeentefonds worden opgenomen, tenzij dit

Gemeente Enkhuizen

55 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

om verdeel-technische redenen niet mogelijk blijkt. In de integratie-uitkering Sociaal domein zijn


tevens de middelen voor de WMO en de Jeugdzorg opgenomen. De middelen van de integratieuitkering Sociaal domein zijn voor de gemeente geheel vrij besteedbaar voor alle gemeentelijke
taken. Het participatie deel van de integratie uitkering Sociaal Domein wordt in 2016 wel gekort
vanwege de verplichte afbouw van het WsW-bestand. Vooralsnog wordt er vanuit gegaan dat dit
niet zal leiden tot tekorten omdat via WerkSaam de afbouw zal worden gerealiseerd.
Een uitkering voor de bekostiging van uitkeringen op grond van het Bbz 2004 voor zover deze
betrekking hebben op levensonderhoud voor gevestigde ondernemers en op kapitaalverstrekking.
Specifieke vergoedingen, op declaratiebasis, voor bepaalde uitvoeringskosten voor
bijstandsverlening aan gevestigde en startende zelfstandigen.
Een algemene uitkering uit het Gemeentefonds voor de bekostiging van onder andere de
gemeentelijke uitvoeringskosten.
In de gemeentelijke systematiek wordt uitgegaan van de laatst ontvangen budgetbrieven en de meicirculaire
2015.
Nieuw verdeelmodel
Bij de verdeling van de gebundelde uitkering wordt vanaf 1 januari 2015 gebruik gemaakt van het nieuw
gekozen multiniveau-model. Dit model houdt rekening met alle objectieve kenmerken van de huishoudens in
een gemeente, die van belang zijn voor de kans dat een huishouden een bijstandsuitkering ontvangt. Dan gaat
het om het type huishouden, waarbij onder andere wordt gekeken naar gezinssamenstelling, leeftijd, opleiding
en het wel of niet hebben van gezinsleden met een arbeidsbeperking. Ook wordt specifieke informatie over de
regionale arbeidsmarkt betrokken bij het vaststellen van het budget. Op basis van deze gegevens wordt
uiteindelijk het budget van in totaal 5,5 miljard euro onder gemeenten verdeeld.
Om de effecten die met de overgang naar een nieuw model gepaard gaan te beperken, is er een
overgangsregeling, waarbij rekening wordt gehouden met de historische uitgaven van gemeenten. Na twee
jaar wordt de overgangsregeling gevalueerd. Voor gemeenten waar omvangrijke tekorten ontstaan, blijft er
een vangnetregeling bestaan.
Vangnet regeling.
Vanaf 2015 is de IAU-regeling vervangen door de zogenaamde Vangnet regeling.
Bij gemeenten met 15.000-40.000 inwoners is de uitkering voor 2016 deels gebaseerd op het historisch
aandeel in de bijstandsuitgaven van het jaar 2014 en deel op een objectieve verdeelgrondslag.. Goede
prestaties in het verleden betekent twee jaar later minder budget. Bij een incidenteel tekort op het budget
voor de gebundelde uitkering kan de gemeente Enkhuizen een beroep doen op de vangnet regeling bij het Rijk.
Daarvoor moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Een verschil van 7,5 % tussen budget en
uitgaven blijft altijd voor rekening van de gemeente. De gemeente Enkhuizen heeft eerder de IAU ontvangen.
Over 2014 zal eveneens een IAU aangevraagd. Of deze uitkering wordt toegekend is nog niet bekend. De baten
zijn reeds opgenomen in de rekening.
Decentralisatie Jeugdzorg
Vanaf 2015 worden gemeenten integraal verantwoordelijkheid voor de gehele jeugdzorgketen in Nederland.
De verwachting is dat deze decentralisatie zorgt voor betere jeugdzorg tegen lagere kosten. Gemeenten staan
hiermee voor een grote uitdaging: met minder middelen dan de huidige uitgaven een nieuwe taak uitvoeren.
De gemeente Enkhuizen ziet kansen in het organiseren van betere en betaalbare jeugdzorg maar realiseert zich
terdege dat deze decentralisatie ook grote risicos op verschillende gebieden (o.a. zorginhoudelijk, financieel,
imago) met zich mee brengt.
Een aantal te noemen financile risicos:
onvoldoende budget om de benodigde zorgaanbod te realiseren;
er is een grotere zorgvraag dan waarmee rekening is gehouden.
Vennootschapsbelasting overheidsbedrijven
Vanaf 2016 zijn bedrijfsmatige onderdelen van gemeenten onderhevig aan de Vennootschapsbelasting (Vpb).
In principe betekent dit dat over batige resultaten van ondernemersactiviteiten 25% aan Vpb moet worden
afgedragen. Er is genventariseerd welke activiteiten mogelijk als ondernemersactiviteit moeten worden
aangemerkt. Hiervoor gelden als vereisten dat sprake is van een duurzame organisatie van arbeid en kapitaal,
deelname aan het economisch verkeer, potentile concurrentie met andere belastingplichtigen en de
mogelijkheid van een bescheiden bestaan.

Gemeente Enkhuizen

56 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Er is nog geen volledige zekerheid over de Vpb gevolgen van bepaalde activiteiten, aangezien vanuit het
Ministerie/Belastingdienst nog geen duidelijkheid is gegeven. Zo is nog niet duidelijk in welke mate activiteiten
mogen worden geclusterd (Mag het totaal van bouwgrondexploitaties binnen de gemeente als n bedrijf
worden gezien of moet iedere exploitatie afzonderlijk als fiscale entiteit worden beoordeeld; is het mogelijk om
alle gemeentelijke ondernemersactiviteiten in n fiscale eenheid onder te brengen?) en welke kosten aan
ondernemersactiviteiten mogen worden toegerekend (B.v. overheadkosten, rentekosten).Een regionale
werkgroep, waarin ook de SED gemeenten participeren, brengt de financile gevolgen in beeld en adviseert
over eventueel te nemen maatregelen om de gevolgen te beperken.
Risicos die voortvloeien uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties
Gemeenschappelijke regelingen
De gemeente kan geconfronteerd worden met financile tegenvallers van gemeenschappelijke regelingen
waarin de gemeente zich heeft verplicht bij te dragen in eventuele nadelige saldi. Voor de risicos wordt
verwezen naar de paragraaf verbonden partijen.
Risicos die voortvloeien uit het doen / nalaten van derden
Gemeentegaranties
De afgelopen jaren zijn er met betrekking tot de garanties geen aanspraken gedaan.
Revolving Fund
Het revolving fund wordt aangewend om laagrentende leningen, zoals o.a. de startersleningen, te verstrekken
aan derden. Er bestaat altijd een kans dat de hoofdsom uiteindelijk niet kan worden teruggevorderd. Door de
nodige waarborgen - hypotheek, Nationale HypotheekGarantie (NHG), of andere zekerheidsrechten - is de
kans hierop gering.
Vanaf 1 januari 2014 geldt voor geldverstrekkers een eigen risico van 10% op NHG-leningen. Voor de
Starterslening neemt het Stimuleringsfonds dit risico van haar deelnemers over. Dit geldt voor de gehele
looptijd van de leningen die worden verstrekt in de periode 2014-2016.
Risicos die voortvloeien uit voor de gemeente niet te benvloeden (autonome) ontwikkelingen
Renteontwikkelingen
Hiervoor verwijzen wij naar de paragraaf Financiering.
Beleid omtrent weerstandscapaciteit en risicos
Vanuit de verschillende raden is aangegeven dat zij meer inhoud willen geven aan het onderwerp
risicomanagement. In de voorgaande jaren is toegezegd dat de het risicomanagement wordt opgepakt in de
SED Organisatie. In 2015 zal het risicomanagementbeleid worden opgesteld voor de vier organisaties en zal
tevens een initile risico-inventarisatie worden opgesteld. In 2016 zal het risicomanagementbeleid en de risicoinventarisatie het uitgangspunt zijn voor de verdere implementatie van risicomanagement binnen de
afdelingen.

Gemeente Enkhuizen

57 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

2.3 Kengetallen en toelichting kengetallen


Om de financile positie van de gemeente inzichtelijker te maken schrijft het rijk met ingang van de begroting
2016 en de jaarrekening vanaf 2015 een verplichte basisset van vijf financile kengetallen voor. Deze vijf
kengetallen worden hierna uitgewerkt.
1a. Netto schuldquote
De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen
middelen. De nettoschuldquote geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de
exploitatie.
Rekening
Begroting
Begroting
31-12-2014
31-12-2015
31-12-2016
A.
B.
C.
D.
E.
F.
G.
H.

Vaste schuld (inclusief waarborgsommen 44.000)


Netto vlottende schuld
Overlopende passiva
Financile activia
Uitzettingen
Liquide middelen
Overlopende activa
Totale baten (exclusief reserves)

Netto schuldquote (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100

31.011
4.894
1.750
1
18
1.157
42.809
85%

30.432
6.940
1.745
18
1.150
49.181

29.447
7.851
1.825
18
1.150
46.625

77%

81%

Bedragen zijn in duizenden euros

1b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen


Om inzicht te krijgen in hoeverre sprake is van doorlenen wordt de netto schudquote zowel in- als exclusief
doorgeleende gelden weergegeven (netto schudquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen). Op die
manier wordt duidelijk in beeld gebracht wat het aandeel van de verstrekte leningen is en wat dit betekent
voor de schuldenlast.
Rekening
Begroting
Begroting
31-12-2014
31-12-2015
31-12-2016
A.
Vaste schuld (inclusief waarborgsommen 44.000)
B.
Netto vlottende schuld
C.
Overlopende passiva
D.
Financile activia
E.
Uitzettingen
F.
Liquide middelen
G.
Overlopende activa
H.
Totale baten (exclusief reserves)
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle
verstrekte leningen (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100

31.011
4.894
1.750
5.192
1
18
1.157
42.809
73%

30.432
6.940
1.745
5.227
18
1.150
49.181

29.447
7.851
1.825
5.225
18
1.150
46.625

67%

70%

Bedragen zijn in duizenden euros

2. De solvabiliteitsratio
Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financile verplichtingen te
voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal.
Het eigen vermogen van een gemeente bestaat uit de reserves en het resultaat uit het overzicht van baten en
lasten.

A.
B.

Eigen vermogen
Balanstotaal

Solvabiliteit (A/B) x 100%

Rekening
31-12-2014

Begroting
31-12-2015

Begroting
31-12-2016

15.252
55.918

12.679
54.701

11.499
53.393

27%

23%

22%

Bedragen zijn in duizenden euros

Gemeente Enkhuizen

58 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

3. Kengetal grondexploitatie
De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitatie een forse impact kan hebben op de financile positie van
een gemeente. De boekwaarde van de voorraden is van belang, omdat deze moet worden terugverdiend bij de
verkoop. De accountant beoordeelt ieder jaar of de gronden tegen een actuele waarde op de balans zijn
opgenomen.
Rekening
Begroting
Begroting
31-12-2014
31-12-2015
31-12-2016
A.
B.
C.

Niet in exploitatie genomen bouwgronden


Bouwgronden in exploitatie
Totale baten (exclusief mutaties reserves)

Grondexploitatie

4.430
1.549
42.809
14%

5.468
1.236
49.181

5.468
1.236
46.625

14%

14%

Bedragen zijn in duizenden euros

4. Structurele exploitatieruimte
Voor de beoordeling van het structurele en rele evenwicht van de begroting wordt thans het onderscheid
gemaakt tussen structurele en incidentele lasten. Bij incidentele lasten of baten gaat het om eenmalige zaken
die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Voorbeelden van structurele baten zijn de algemene uitkering
en eigen belastinginkomsten. Bij structurele lasten zijn dat bijvoorbeeld de personeelslasten, kapitaallasten en
bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de
structurele lasten is meer flexibel dan een begroting waarbij structurele baten en lasten in evenwicht zijn.
Rekening
Begroting
Begroting
31-12-2014
2015
2016
A.
B.
C.
D.
E.

Totale structurele lasten


Totale structurele baten
Totale structurele toevoegingen aan de reserves
Totale structurele onttrekkingen aan de reserves
Totale baten (exclusief mutaties reserves)

Structurele exploitatieruimte (B-A)+(D-C)/E x 100%

41.209
40.544
920
936
42.809
- 1,4%

46.693
46.684
920
958
49.181

46.951
46.625
971
952
46.625

0,1%

- 0,7%

Bedragen zijn in duizenden euros

5. Belastingcapaciteit: Woonlasten meerpersoonshuishoudens


De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale
woonlasten. Het Coelo publiceert deze lasten ieder jaar in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten
worden verstaan de OZB en de rioolheffing en reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde WOZ-waarde
in die gemeente. De belastingcapaciteit van gemeenten wordt daarom berekend door de totale woonlasten
meerpersoonshuishouden in jaar t te vergelijken met het landelijk gemiddelde in jaar t-1 in en uit te drukken in
een percentage. De (ongewogen) gemiddelde woonlasten van gemeenten in 2015 - op basis van de cijfers van
het Coelo - bedragen 716. Het gemiddelde voor de jaren 2013 en 2014 is respectievelijk 697 en 704.

A.
B.
C.
D.
E.

OZB-lasten voor gezin bij gemiddelde WOZ-waarde


Rioolheffing voor gezin bij gemiddelde WOZ-waarde
Afvalstoffenheffing voor een gezin
Eventuele heffingskorting
Totale woonlasten voor gezin bij gemiddelde WOZwaarde (A+B=C-D)
F.
Woonlasten landelijk gemiddelde voor gezin in t-1
Woonlasten t.o.v. landelijk gemiddelde
jaar er voor (E/F) x 100%

Gemeente Enkhuizen

Rekening
31-12-2014

Begroting
2015

Begroting
2016

194
145
363
702

198
150
374
722

200
150
379
729

697

704

716

101%

103%

102%

59 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Toelichting kengetallen
De nettoschuldquote wordt sterk benvloed door de baten. De baten zijn in 2015 incidenteel hoger. Zo heeft
de dividenduitkering in 2015 van het Gasbedrijf Kop Noord Holland ad 1.750.000 een positieve invloed op de
schuldquote in 2015, waardoor de schuldquote in 2015 tijdelijk lager is. Ook benvloedt de integratie-uitkering
Sociaal Domein de nettoschuldquote in positieve zin, waardoor deze ten opzichte van 2014 lager uitkomt.
Verder laat de solvabiliteitsratio zien dat het Eigen Vermogen naar verhouding meer terugloopt dan het
balanstotaal. Dit betekent dat er naar verhouding meer gefinancierd wordt met vreemd vermogen. De
structurele exploitatieruimte laat zien dat de baten en lasten behoorlijk in evenwicht zijn en dat de mutaties
met de reserves minimaal zijn. Het kengetal grondexploitatie laat zien hoeveel middelen zijn gestopt in de
boekwaarden van de grondexploitatie, maar zegt niets over de terugverdienmogelijkheden. Bij de
belastingcapaciteit worden de woonlasten van meerpersoonshuishoudens vergeleken met de woonlasten van
het landelijk gemiddelde in het jaar daarvoor. In de tabel wordt er vanuit gegaan dat het tarief voor de
rioolheffing in 2016 ten opzicht van 2015 gelijk blijft. Hierdoor is de trend van de woonlasten in 2016 lager als
in 2015.
2.4 Reserve Bedrijfsrisicos
In onderstaand overzicht zijn de risicos benoemd die als basis zijn genomen voor het berekenen van de
omvang van de reserve bedrijfsrisicos.
Berekening buffer reserve bedrijfsrisicos
Benoemde risico's

Klasse Kwantiteit

Factor

Balans

Totaal

Bandbreedte

Bedrag

Max. risico

Risico

Structureel Begroting 2016

Openbare orde en veiligheid

50%

Nvt

100.000

Leerlingenvervoer

50%

2,5 begroting

495.000

75.000

50.000 Incidenteel risico


90.000

WWB Inkomensdeel
(Inclusief IOAW en IOAZ )

50%

2,5 begroting

4.901.000

500.000

625.000

Minimabeleid

50%

2,5 begroting

954.000

225.000

280.000

WMO, voorzieningen gehandicapten

Risico reserve Sociaal Domein

WMO, huishoudelijke hulp

Risico reserve Sociaal Domein

Risico reserve Sociaal Domein


Risico reserve Sociaal Domein

AWBZ

Risico reserve Sociaal Domein

Risico reserve Sociaal Domein

Jeugdzorg

Risico reserve Sociaal Domein

Risico reserve Sociaal Domein

Grondbeleid

Risico bouwgrondexploitatie

Risico bouwgrond-exploitatie

Archeologisch onderzoek

Risico bouwgrondexploitatie

Risico bouwgrond-exploitatie

Risico bouwgrondexploitatie

Planschade

Risico bouwgrond-exploitatie

Algemene uitkering

50%

2,5 begroting

18.482.000

295.000

365.000

Gemeenschappelijke regelingen

50%

2,5 begroting

20.000.000

700.000

850.000

Huisvuilcentrale

10%

balans

3.200.000

1.500.000

Verstrekte leningen met risico

10%

balans

730.000

200.000

20.000

Achtervang WSW

10%

Revolving Fund (uitgeleend)

10%

balans

1.900.000

300.000

30.000

2,5 begroting

1.309.000

150.000 Door CAW gewaarborgde leningen


60.000

Egalisatie rentekosten

30%

250.000

300.000

Brand- en stormschade (ER)

10%

Nvt

1.000.000

100.000

WA aanspraken (max. 5.000


per geval)

70%

Nvt

150.000

Schade onbekende daders

50%

2,5 begroting

90.000

90.000

100.000
3.120.000

Subtotaal

380.000

Overige niet benoemde risico's

3.500.000

Noodzakelijke buffer reserve bedrijfsrisicos

Gemeente Enkhuizen

100.000 Incidenteel risico

60 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Uitgangspunten bij de berekening van het risico


Referentiebeeld is de kans dat een risico voorkomt
Kwantiteit is de kans van optreden
Klasse
1
2
3
4
5

Referentiebeelden
maximaal 1 keer per 10 jaar
1 keer per 5 - 10 jaar
1 keer per 2 - 5 jaar
1 keer per 1 - 2 jaar
tenminste 1 keer per jaar

Gehanteerde kwantiteit
10%
30%
50%
70%
90%

Bandbreedte geeft het maximale risico aan.


Bij structurele lasten gaan we er van uit dat 2,5 jaar nodig is de lasten terug te brengen en/of om het effect in
te bouwen in het meerjarenperspectief
De gehanteerde kwantiteit is de kans dat een voorval zich jaarlijks voordoet.
Risicoduur ofwel risicofactor
Het risicoprofiel kan worden onderverdeeld in drie groepen. Incidentele, semi-structurele en structurele
risicos. Het geeft aan of een risico zich bij herhaling of lager voordoet. Ook hier is het een subjectieve
inschatting. Voor de eenvoud wordt er hierbij vanuit gegaan dat er in de voorkomende gevallen waarbij wordt
geschat dat risicos meer dan incidenteel zijn, maatregelen er toe leiden dat binnen 2,5 jaar het risico is
afgedekt door bijvoorbeeld een begrotingsaanpassing, bezuiniging, taakafstemming e.d.

Gemeente Enkhuizen

61 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Paragraaf 3

Onderhoud kapitaalgoederen

Inleiding
Enkhuizen heeft openbare ruimte en gebouwen in beheer. Vele activiteiten vinden er plaats zoals wonen, werken
en recreren. Om dit mogelijk te maken zijn er onder andere wegen, openbare verlichting, bruggen, plantsoenen,
sportvelden en gebouwen nodig. Deze worden ook wel kapitaalgoederen genoemd.
De kwaliteit van de kapitaalgoederen in combinatie met het uitgevoerde onderhoud zijn bepalend voor het
onderhoudsniveau, de uitstraling van de stad. Het onderhoudsniveau en de uitstraling zijn echter afhankelijk van de
beschikbare budgetten.
Vastgesteld onderhoudsniveau
In oktober 2009 heeft de raad besloten dat de kapitaalgoederen zodanig worden beheerd dat er sprake is van
minimaal verantwoord beheer. Veilige en functionele kapitaalgoederen zijn de norm.
Deze norm houdt in dat er wordt gewerkt met een kritische ondergrens. Tegenvallers door interne of externe
invloeden zullen direct leiden tot achterstallig onderhoud en kunnen niet met de beschikbare middelen worden
verholpen.
Soorten werkzaamheden
Bij het beheren en onderhouden van kapitaalgoederen is er sprake van diverse soorten werkzaamheden.
Werkzaamheden die frequent, minder frequent en incidenteel plaatsvinden.
Dagelijks- en klein onderhoud: dit zijn werkzaamheden die periodiek (dagelijks onderhoud) of ad hoc (klein
onderhoud) plaatsvinden en worden toegepast om het object gedurende zijn levensduur in goede staat te
houden. De budgetten hiervoor zijn opgenomen in de exploitatie van de begroting.
Groot onderhoud: dit zijn werkzaamheden om het object gedurende zijn levensduur weer in goede staat
te brengen. Kenmerkend voor deze werkzaamheden is dat ze planmatig zijn. De budgetten hiervoor zijn
opgenomen in de reserve.
Rehabilitatie: dit zijn werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd wanneer het object geheel
vervangen moet worden, de zgn. vervangingsinvestering. De eerste aanleg van een dergelijk object wordt
meestal bekostigd van een grondexploitatie.
Beheergegevens
Om de kapitaalgoederen goed te kunnen beheren is het in eerste instantie van belang te beschikken over de juiste
hoeveelheden en aantallen te beheren kapitaalgoederen en over actuele informatie van de onderhoudstoestand
van het kapitaalgoed. Daarnaast is het van belang om over voldoende financile middelen te beschikken zodat de
benodigde werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd.
Reserve
Voor het onderhouden van de kapitaalgoederen is n reserve ingesteld. Het is van belang om inzicht te hebben in
de beheers- en onderhoudskosten per kapitaalgoed. De reserve kent de onderstaande indeling:
Groen
Wegen
Stedelijk water
Buitenwater
Openbare verlichting
Kunstwerken (bruggen)
Oeverbeschermingen
Havens civiel technische voorzieningen
Havens walvoorzieningen
Speelvoorzieningen
Verkeersborden en wegmeubilair
Sportvelden
Gebouwen

Gemeente Enkhuizen

62 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Hoewel er is besloten om n reserve voor het onderhoud van de kapitaalgoederen in te stellen, is het wel van
belang om per kapitaalgoed inzicht te hebben in de komende onderhoudswerkzaamheden en de hierbij behorende
kosten. Op basis hiervan kunnen benodigde budgetten en jaarlijkse stortingen in de reserve worden bepaald.
Riolering
De riolering, gemalen, persleidingen en drainage maken ook onderdeel uit van de openbare ruimte. In tegenstelling
tot de bovengenoemde onderdelen van de buitenruimte wordt het onderhoud en de vervangingen van de
riolering, gemalen, persleidingen en drainage bekostigd vanuit de rioolheffing.
Voor wat betreft de werkzaamheden met betrekking tot riolering, gemalen, persleidingen en drainage wordt
verwezen naar het verbrede GRP 2010-2015. In het GRP zijn de investeringen, de planning en de financile
onderbouwing opgenomen.
Ontwikkeling van de buitenruimte
Vanaf halverwege de jaren vijftig wordt er gebouwd buiten de oude binnenstad, buiten de vesting. De eerste wijk
buiten de vesting is Plan Noord. Vervolgens zijn de wijken Oude Gouw, Gommerwijk Oost, Gommerwijk west
gebouwd. Momenteel worden de laatste woningen nog gebouwd in de wijk Kadijken. Inmiddels is gestart met de
bouw van woningen in Gommerwijk westwest. Naast de woningbouwlocaties zijn er nog een drietal
industrieterreinen. De industrieterreinen Ketenwaal en Krabbersplaat zijn volgebouwd. Het nieuwste terrein
Schepenwijk is grotendeels volgebouwd.
Met het uitbreiden van de stad met woningen en industrie komt er meer buitenruimte bij die moet worden
beheerd en onderhouden. Een groot gedeelte hiervan is al behoorlijk op leeftijd en is de komende tijd aan groot
onderhoud of vervanging toe.
De te verwachten onderhoudskosten
Om een goed inzicht te hebben in de te verwachten onderhoudskosten wordt er onderscheidt gemaakt in:
A) de te verwachten kosten op korte termijn
Dit zijn de kosten die worden verwacht in de komende 4 jaar. Deze periode loopt gelijk met de periode die
wordt aangehouden in het meerjarenperspectief. De te verwachten kosten worden bepaald op basis van
gehouden inspecties. De frequentie van inspecteren is afhankelijk van het kapitaalgoed. Voor het ene
kapitaalgoed is het van belang om jaarlijks een inspectie uit te voeren. Voor het andere kapitaalgoed is n
keer in de twee of drie jaar voldoende.
B) de te verwachten kosten op middellange termijn.
Dit zijn de kosten die worden verwacht in de periode die aansluit op de korte termijn, de jaren 5 tot en met
10. De verwachten kosten worden bepaald op basis van de vastgestelde onderhoudscyclus van het
kapitaalgoed. Een onderhoudscyclus is een set van maatregelen die gedurende de levensloop van het
kapitaalgoed moeten worden uitgevoerd om de kwaliteit op peil te houden. De onderhoudscyclus is geen
instructie om maatregelen op gezette tijden uit te voeren. Of een maatregel daadwerkelijk wordt uitgevoerd
wordt bepaald door de uitgevoerde inspectie.
Actuele situatie
Momenteel wordt er gewerkt aan een vernieuwd meerjarenonderhoudsplan, waarbij zoveel mogelijk recht wordt
gedaan aan de aanbevelingen vanuit de rekenkamercommissie.
Doel is om dit vernieuwde meerjarenonderhoudsplan eind 2015 vast te stellen.
Synergie, subsidies en aanbestedingsvoordeel
Om de kosten voor het onderhoud zoveel mogelijk te beperken zal steeds worden onderzocht of er
subsidiemogelijkheden zijn en/of werkzaamheden te combineren zijn waardoor er synergievoordelen ontstaan.
Bijvoorbeeld afstemming tussen riool- en wegwerkzaamheden.
Op het ogenblik is de markt nog steeds gunstig voor opdrachtgevers en dit leidt tot gunstige
aanbestedingsresultaten.

Gemeente Enkhuizen

63 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Paragraaf 4 Financiering

In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeheer van de
gemeente.
Financieringsfunctie
De financieringsfunctie ondersteunt de uitvoering van de programmas. Deze functie omvat de financiering van
het beleid en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. De Wet financiering decentrale
overheden (wet Fido) schrijft de decentrale overheden een aantal zaken voor op het gebied van financiering.
In deze wet staan transparantie en risicobeheersing centraal. De transparantie komt daarbij tot uitdrukking in
voorschriften voor een verplicht Financieringsstatuut evenals een financieringsparagraaf in de begroting en
rekening. De risicobeheersing binnen de Wet Fido richt zich o.a. op koersrisicos, renterisicos, en
kredietrisicos.
Financieringsstatuut
Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financile
vermogenswaarden, de financile geldstromen, de financile posities en de hieraan verbonden risicos. Het
Treasurystatuut gemeente Enkhuizen is in 2011 voor het laatst geactualiseerd. Inmiddels zijn er een aantal
ontwikkelingen zoals het Schatkistbankieren en de verandering van de gemeentelijke organisatie die leiden tot
een aanpassing van het Treasurystatuut. Het Treasurystatuut wordt in de komende periode hierop aangepast.
Tegelijkertijd wordt de naam dan aangepast in Financieringsstatuut.
Financieringsbeleid
Financieringen voor een periode van een jaar en langer worden enkel aangetrokken ten behoeve van de
uitoefening van de publieke taak. Het aantrekken van geldleningen geschiedt overeenkomstig het gestelde in
het Treasurystatuut.
Ontwikkelingen leningenportefeuille
Het onderstaand overzicht is een raming van het verloop van de vaste financiering. Voor 2016 houden we
voorlopig rekening met een nieuwe lening van 3.000.000. Dit bedrag is benodigd voor herfinanciering en voor
nieuwe investeringen, zoals investeringen ten laste van de reserves en investering in de Brede School.
Verwachte stand per 1 januari
Nieuwe leningen
Reguliere aflossingen
Stand per 31 december

2016
30.388
3.000
3.985
29.403

2017
29.403
3.000
3.540
28.863

Rentelasten

983

955

2018
28.863
3.000
3.164
28.699

2019
28.699
3.000
3.036
28.664

963

989

Bedragen zijn in duizenden euros

Kasbeleid
Het beleid van de gemeente is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende
schulden omdat de rente op de kortlopende schulden in het algemeen lager is dan de rente op langlopende
middelen. Hierbij is de gemeente gehouden aan de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende
schuld over drie maanden gezien, niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen. De
liquiditeitenplanning geeft aan of het te financieren saldo op enig ogenblik structureel of incidenteel is. Bij een
structureel tekort zal de gemeente overgaan tot het aantrekken van een langlopende vaste geldlening. De
gemeente is vrij in zijn keuze voor de bank waarbij leningen worden opgenomen, met in acht name van de
bepalingen uit de Wet fido en het treasurystatuut. Overtollige middelen worden belegd bij de schatkist.
Schatkistbankieren
Eind 2013 is de Wet fido gewijzigd vanwege de invoering van het verplicht schatkistbankieren voor decentrale
overheden (zonder leenfaciliteit). Reden voor de invoering van het verplicht schatkistbankieren is het
beheersen van de overheidsschuld en het reduceren van het financile risico voor decentrale overheden
Schatkistbankieren betekent dat deelnemers de middelen die zij (tijdelijk) niet nodig hebben voor de

Gemeente Enkhuizen

64 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

uitoefening van hun publieke taken en verantwoordelijkheden met andere woorden hun overtollige
middelen aanhouden bij het ministerie van Financin. Het schatkistbankieren heeft een verlagend effect op
de Nederlandse EMU-schuld. Wanneer decentrale overheden hun tegoeden aanhouden in de Nederlandse
schatkist, daalt de financieringsvraag van de overheid op de financile markten. Een vordering van de ene
overheidspartij op de andere valt tegen elkaar weg. Gelet op onze schuldpositie is het de verwachting dat
schatkistbankieren bij ons niet structureel voor zal komen.
Rentevisie
Kortlopende leningen: een belangrijke factor bij het uitvoeren van het treasurybeleid is het verwachte en
werkelijke verloop van de rente. De korte rente is voorlopig nog laag. De marktrente met betrekking tot 1
maand kasgeldleningen bedraagt in de maand augustus 2015 0,05%.
Langlopende leningen: de marktrente met betrekking tot leningen voor een periode van 15 jaar, met een vast
rentepercentage, bedraagt in de maand augustus 2015 1,26%. Ten opzichte van 2014 1,97% is dat nog weer
lager. De verwachting is dat de lange rentetarieven onder invloed van het gematigde economisch herstel wat
op gaan lopen.
Risicobeheer
De belangrijkste financile risicos bij de uitvoering van het treasurybeleid zijn koersrisicos, renterisicos en
kredietrisicos. Hieronder wordt weergegeven op welke wijze de gemeente deze risicos beheerst.
Koersrisico
De gemeente beschikt niet over aandelen van beursgenoteerde ondernemingen en loopt als zodanig geen
risicos. Wel neemt de gemeente deel in het aandelenvermogen van de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten en
indirect via Gasbedrijf Kop Noord-Holland in de aandelen Alliander(netwerkbeheer). Het risico op
waardeverlies van deze aandelen is zeer beperkt.
Renterisico
Het renterisicobeheer is het beheersen van de risicos die gepaard gaan met een in de toekomst hoger dan
gewenst niveau van de rentelasten van het vreemd vermogen of lager uitvallen van de rente inkomsten. Ter
beperking van het renterisico heeft de wetgever de kasgeldlimiet en de renterisico-norm ingesteld.
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet geeft voor de gemeente de maximale toegestane omvang van de kortlopende schuld (met een
looptijd korter dan 1 jaar) aan. Wettelijk moet worden overgegaan tot omzetting naar langlopende schulden
zodra de limiet meer dan twee achtereenvolgende kwartalen wordt overschreden. Het doel van deze limiet is
het renterisico op korte financiering te beperken. Fluctuaties in korte rente kunnen namelijk een relatief grote
invloed hebben op rentelasten. De kasgeldlimiet wordt uitgedrukt in een percentage van het begrotingstotaal
(8,5%) en bedraagt voor de gemeente Enkhuizen voor 2016 afgerond 4.000.000.
Bij het financieringsbeleid in 2016 wordt rekening gehouden met deze limiet.
Renterisiconorm
De norm voor het renterisico stelt een grens aan financiering op lange termijn (met een oorspronkelijke
looptijd van n jaar of langer). Het doel is om overmatige renterisicos op de vaste schuld te vermijden. Door
zorg te dragen voor een gelijkmatige opbouw van de leningportefeuille spreidt de gemeente het renterisico op
vaste schuld. De norm wordt berekend door het begrotingstotaal te vermenigvuldigen met een door het Rijk
vastgesteld percentage (20%). Het totaal van renteherzieningen en de aflossingen in een begrotingsjaar mag
deze norm niet overschrijden.
In cijfers betekent dit het volgende:

2016

2017

2018

2019

Het renterisico bedraagt 20% van het begrotingstotaal


Het totaal van de renteherzieningen
Reguliere aflossingen

9.483
3.985

9.483

9.483

9.483

3.540

3.164

3.036

Ruimte binnen de renterisiconorm

5.698

5.943

6.319

6.447

Gemeente Enkhuizen

65 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Bedragen zijn in duizenden euros

De bedragen aan langlopende leningen waar de gemeente de komende jaren een renterisico over loopt blijven
de komende periode ruimschoots binnen de norm.
De gemeente Enkhuizen loopt een beperkt krediet risico over gelden die zijn uitgezet in het kader van haar
publieke taak.
Kredietrisicos gemeente Enkhuizen

Schuldrestant
per
31-12-2014

Schuldrestant
per
31-12-2015

Schuldrestant
per
31-12-2016

Geldlening De Nieuwe Doelen


Lening stimuleringsfonds Volkshuisvesting / Revolvingfund
Lening Nationaal Restauratiefonds
Overige verstrekte geldleningen

676.000
3.187.000

14.000

42.000

676.000
3.222.000

14.000

42.000

676.000
3.222.000

14.000

40.000

Totaal verstrekte leningen

3.919.000

3.954.000

3.952.000

Lening verstrekt aan

Voor de bouw van het wijkcentrum de Bonte Veer is aan Stichting Woondiensten een geldlening verstrekt voor
40 jaar (raadsbesluit 8 mei 2007). Het bedrag van de geldlening bedraagt 1.273.000 en wordt aan het eind
van de looptijd (31 december 2048) in n bedrag afgelost. Tegelijkertijd wordt dan een investeringssubsidie
beschikbaar gesteld voor hetzelfde bedrag als de restant-hoofdsom op dat moment. Deze wordt verrekend met
de aflossing. Om op termijn aan deze verplichting te kunnen voldoen is een voorziening ingesteld, waarmee
tevens het risico van deze lening is afgedekt.

Gemeente Enkhuizen

66 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Paragraaf 5

Bedrijfsvoering

Traditioneel treft u hier de paragraaf bedrijfsvoering een volgens BBV verplichte paragraaf waarin inzicht wordt
gegeven in de stand van zaken en de beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. Als gevolg van de
ambtelijke fusie, geffectueerd per 1 januari 2015 liggen alle onderwerpen voor wat betreft de bedrijfsvoering
bij de SED organisatie. Indien u inzicht wil in de huidige stand van zaken van de bedrijfsvoering binnen de SED
alsmede naar beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering van de SED verwijzen wij naar de
paragraaf bedrijfsvoering zoals deze In de begroting 2016 van de SED organisatie opgenomen.

Gemeente Enkhuizen

67 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Paragraaf 6

Verbonden partijen

Inleiding
Gemeenten brengen steeds meer taken onder bij verbonden partijen. Verbonden partijen stellen beleid op
en/of voeren vaak beleid uit dat de gemeente in principe ook in eigen beheer kan doen. De gemeente
mandateert als het ware de verbonden partijen, maar houdt wel de eindverantwoordelijkheid voor het
realiseren van de beoogde doelstellingen van de programmas.
Van belang is te controleren of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds corresponderen met die
van de gemeente en of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd zijn. Een
ander belang is het kostenbeslag en de financile risicos die de gemeente met verbonden partijen kan lopen
en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen.
Voor het adequaat invullen van de toezichthoudende rol door de gemeenteraad is het belangrijk, dat de
begroting en de jaarrekening inzicht geven in de verbonden partijen waarin de gemeente deelneemt, het
belang dat de gemeente hierin heeft en de financile positie van de verbonden partijen.
In deze paragraaf wordt enkel gerapporteerd over de partijen waarin de gemeente een bestuurlijk n financieel
belang heeft. Gekozen is voor de indeling: gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen en regionale
samenwerking.
Verbonden partijen
Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtspersoon waarin de gemeente een
bestuurlijk en financieel belang heeft. Publiekrechtelijke rechtsvormen zijn gemeenschappelijke regelingen
(vier vormen; openbaar lichaam, centrumgemeente, gemeenschappelijk orgaan of regeling zonder meer) en
privaatrechtelijke rechtsvormen zijn vennootschappen (NV, BV, CV, VOF), stichtingen en verenigingen.
Bestuurlijk belang betekent dat de gemeente zeggenschap heeft door vertegenwoordiging in het bestuur of
door stemrecht. Het financile belang is het bedrag dat de gemeente ter beschikking heeft gesteld en dat niet
verhaalbaar is, of het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat wanneer de verbonden partij failliet gaat of
haar verplichtingen niet nakomt.
In onderstaande tabel treft u het totaal overzicht aan van de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen.

Westfries Archief
Op/Maat
WerkSaam Westfriesland
Stichting Muziekschool Oostelijk West-Friesland
Ondersteuning bestuurlijke Samenwerking West-Friesland
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
Recreatieschap Westfriesland
Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden
Archeologie Westfriese gemeenten
Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord
SED organisatie
Shared Service Center DeSom (SED)
Totale bijdrage

Gemeente Enkhuizen

2014 rekening 2015 begroting 2016 begroting


119.000
119.000
119.000
2.100.000
N.v.t
N.v.t
N.v.t
7.254.000
7.111.000
57.000
53.000
53.000
37.000
37.000
41.000
198.000
1.042.000
1.119.000
93.000
93.000
93.000
305.000
321.000
315.000
17.000
17.000
17.000
405.000
334.000
406.000
N.v.t
9.654.000
9.748.000
N.v.t
626.000
536.000
3.331.000

68 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

19.550.000

19.558.000

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Gemeenschappelijke regelingen
Westfries Archief
Vestigingsplaats: Hoorn
Vertegenwoordiging:
Deelname verplicht:
Bijdrage (afgerond):
Bedrag per inwoner:

Lid van het algemeen bestuur


Nee
119.000
6,51

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

580.000
514.000

443.000
365.000

514.000
421.000

365.000
147.000

33.000 N
32.000 V

Relatie programma:

1 Bestuur, organisatie en publieke dienstverlening

Doelstelling en openbaar belang:


De zorg, bewaring en het beheer van archiefbescheiden van de aangesloten overheidsorganisaties,, alsmede
het bevorderen van de lokale regionale geschiedbeoefening.
Activiteiten en ontwikkelingen:
In het vastgestelde informatiebeleidsplan wordt een gedetailleerd beeld geschetst van de gevolgen van
digitalisering bij de gemeentelijke overheden. Dit heeft gevolgen voor zowel de gemeenten als de
archiefdienst. Belangrijkste ontwikkeling voor 2016 zal de implementatie van een Westfries e-depot zijn, waar
de digitale archiefbescheiden van de overheidsorganisaties in opgeslagen kunnen worden. Daarnaast helpt het
e-depot met de verdere ontwikkeling van de digitale dienstverlening van het Westfries Archief.
WerkSaam Westfriesland
Vestigingsplaats:
Hoorn
Vertegenwoordiging:
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
Rijksbijdrage 7.111.000
Bedrag per inwoner:
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

11.730.000
11.484.000

3.090.000
2.791.000

11.484.000
11.103.000

2.791.000
3.665.000

80.000 V
566.000 V

Toelichting: de gegevens van 2013 zijn afkomstig uit jaarrekening Op/Maat

Relatie programma:

6 Sociaal Domein

Doelstelling en openbaar belang:


Op 1 januari 2015 is de Participatiewet in gegaan. De Participatiewet vervangt de Wet Werk en Bijstand, de
Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) en een deel van de Wajong.
WerkSaam Westfriesland voert de Participatiewet uit voor 7 Westfriese gemeenten, namelijk: Hoorn,
Enkhuizen, Medemblik, Stede Broec, Drechterland, Koggenland en Opmeer. Ook het SW bedrijf Op/maat is
opgegaan in WerkSaam Westfriesland.

Gemeente Enkhuizen

69 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Activiteiten en ontwikkelingen:
Het doel van de Participatiewet is dat WerkSaam Westfriesland iedereen die gedeeltelijk of volledig kan werken
begeleidt naar werk, het liefst bij een gewone werkgever. Hierbij kan WerkSaam Westfriesland verschillende
instrumenten inzetten, zoals een sollicitatietraining of een loonkostensubsidie. Wat nodig is om werk te vinden
is voor iedereen anders. Lukt het (nog) niet om te werken dan zorgt WerkSaam Westfriesland voor een
uitkering als dat nodig is.
De beleidsvoornemens en activiteiten van WerkSaam staan uitgebreid verwoord in het beleidsplan voor
WerkSaam. Het beleidsplan is, na een positieve zienswijze van alle gemeenteraden, begin 2015 vastgesteld
door het Algemeen Bestuur.
De verwachting is dat na het oprichtingsjaar 2015 er in 2016 steeds meer te merken zal zijn van het verwachte
voordeel door WerkSaam op het gebied van re-integratie en de uitstroom uit de bijstand voor de gemeente
Drechterland. Ook zal er worden onderzocht hoe er aansluiting kan worden gevonden bij de ontwikkelingen
binnen de gemeente Drechterland in het kader van de WMO 2015 en de Jeugdhulp.
Centraal afvalverwijderingsbedrijf West-Friesland (CAW)
Vestigingsplaats: Hoorn
Vertegenwoordiging:
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
n.v.t.
Bedrag per inwoner:
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

133.000
227.000

2.118.000
2.614.000

227.000
155.000

2.614.000
2.342.000

94.000 V
9.000 V

Relatie programma:

5 Bouwen en Milieu

Doelstelling en openbaar belang:


Behartigen van nog enkele resterende taken op het gebied van milieu.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Het CAW is de voortzetting van de gemeenschappelijke regeling waarbinnen tot en met 2003 het afvalbeheer
binnen de regio Westfriesland werd uitgevoerd. Het CAW is namens de deelnemende gemeenten
aandeelhouder van de NV HVC. De gemeente betaalt geen bijdrage, maar ontvangt garantstellingsprovisie en
dividend vanuit het CAW. Over de gegarandeerde leningen wordt jaarlijks door HVC een garantstellingsprovisie
van 1% uitgekeerd. Daarnaast wordt nog dividend uitgekeerd mits de garantstellingsprovisie niet reeds meer
dan 40% van het nettoresultaat bedraagt. Het bestuur van het CAW besluit jaarlijks over de uitkering van de
garantstellingsprovisie en dividend.
Binnen de gemeenschappelijke regeling worden de volgende activiteiten uitgevoerd:
- beheer van de voormalige stortplaats te Westwoud;
- uitoefening van de rechten en plichten zoals verbonden aan het aandeelhouderschap in NV HVC;
- uitvoering van de taken en bevoegdheden in het kader van de gemeenschappelijke regeling.
Stichting Muziekschool Oostelijk West-Friesland (MOW)
Vestigingsplaats: Wervershoof
Vertegenwoordiging:
N.v.t.
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
53.000

Gemeente Enkhuizen

70 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Bedrag per inwoner:

n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

Relatie programma:

7 Sport, cultuur en welzijn

Doelstelling en openbaar belang:


Het in stand houden van muziekonderwijs
Activiteiten en ontwikkelingen:
Deze gemeenschappelijke regeling is voortgekomen uit de opheffing van de Gemeenschappelijke Regeling
Muziekschool West-Friesland in 1989. Op grond van het vastgestelde personeelsplan gaat het personeel over
naar de deelnemende gemeenten. De gemeente Medemblik is centrumgemeente.
In regionaal verband wordt onderzocht op wat voor manier het muziekonderwijs herijkt kan worden. Het doel
is om een beter bereik te behalen en het muziekonderwijs binnen de scholen te professionaliseren. Het aanbod
zal flexibeler en meer vraaggericht ingezet moeten worden. Het is nog de vraag of het instituut muziekschool
daar in haar huidige vorm nog in past. Niet alleen de gemeenten, maar ook het veld (de aanbieders) worden bij
dit proces betrokken. De gemeenten dienen de voorwaarden en kaders te vormen en de instellingen worden
uitgenodigd om op basis hiervan met ideen te komen voor de organisatie van het aanbod.
Ondersteuning Bestuurlijke Samenwerking West-Friesland
Vestigingsplaats: Hoorn
Vertegenwoordiging:
n.v.t.
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
41.000
Bedrag per inwoner:
2,50 OBSW
0,43 SOW i.l.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

8.000 V
2.000 V

Relatie programma:

1 Bestuur, organisatie en publieke dienstverlening

Doelstelling en openbaar belang:


Het doel van deze regeling is om voor de regio West-Friesland de samenwerking tussen de zeven deelnemende
gemeenten op het gebied van bestuurlijk overleg te ondersteunen. De overblijvende taken van het voormalig
Samenwerkingsorgaan Westfriesland zijn hierin ook opgenomen.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Sinds 1 januari 2005 voert de gemeente Hoorn als centrumgemeente een aantal taken uit voor de regio,
gebaseerd op de gemeenschappelijke regeling Ondersteuning bestuurlijke samenwerking West-Friesland
2005. Dit gebeurt in de vorm van de marktplaatsen ABZ (algemeen bestuurlijk) MaDiVoSa (sociaal) en VVRE
(fysiek). Daarnaast worden ook diverse ander taken uitgevoerd zoals de volwasseneneducatie, de cordinatie
van het regionale jeugdbeleid, Urgentiecommissie huisvesting, het (ambtelijk) secretariaat van de Regionale

Gemeente Enkhuizen

71 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Klachtencommissie woningtoewijzing en de cordinatietaken van het regionaal leerlingenvervoer, alsmede het


Pact van Westfriesland.
Verder is ook de rechtsopvolging van het SOW i.l. als taak in deze gemeenschappelijke regeling ondergebracht.
De begroting en jaarrekening hiervan worden separaat aangeboden. Deze regionale voorziening wordt per 1
januari 2017 opgeheven. De gemeente hoeft hiervoor dan geen bijdrage meer te betalen.
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
Vestigingsplaats: Alkmaar
Vertegenwoordiging:
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht:
Ja
Bijdrage (afgerond):
1.119.000
Bedrag per inwoner:
60,86

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

2.408.000
1.563.000

9.677.000
61.690.000

1.563.000
1.370.000

61.690.000
63.370.000

508.000 N
146.000 N

Relatie programma:

2 Openbare orde en veiligheid

Doelstelling en openbaar belang:


Het gezamenlijk behartigen van belangen die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan ten
behoeve van de veiligheid van de bevolking in het samenwerkingsgebied.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Vanwege de taakverbreding die is ontstaan op het vlak van brandweerzorg en integrale veiligheid, is het
huidige beleidsplan aangepast. Het beleidsplan VR 2015-2018 borduurt voort op de maatschappelijke ambities
uit het vorige beleidsplan, maar aanpassing was noodzakelijk vanwege diverse ontwikkelingen. De brandweer is
geregionaliseerd en de veiligheidshuizen zijn ingebed in de organisatiecontext van de veiligheidsregio. De
gemeenschappelijke meldkamer wordt in de komende periode onderdeel van de landelijke
meldkamerorganisatie en de verdere professionalisering van risicobeheersing wordt binnen het regionale
netwerk verder vormgegeven.
Recreatieschap Westfriesland (RSW)
Vestigingsplaats: Stede Broec
Vertegenwoordiging:
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
93.000
Bedrag per inwoner:
5,09

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

1.408.000
1.186.000

2.869.000
2.894.000

1.186.000
1.054.000

2.894.000
3.023.000

39.000 N
109.000 V

Relatie programma:

Gemeente Enkhuizen

4 Ruimtelijke- en economische ontwikkeling

72 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Doelstelling en openbaar belang:


Behartigt voor de Westfriese gemeenten de belangen van de openluchtrecreatie en het landschap in het
samenwerkingsgebied. Inzet voor een rijkere, gevarieerdere natuur met meer recreatiemogelijk-heden, beheer
en onderhoud van de terreinen.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Afgelopen jaren heeft er in het algemeen bestuur een brede discussie gespeeld over de rol en taken alsmede
de bedrijfsvoering van het recreatieschap. Halverwege 2014 heeft een aanbestedingstraject plaatsvonden om
het aantrekken van een manager/directeur en het huisvesten van de huidige medewerkers van het schap op te
vangen binnen n van de organisaties van deelnemende gemeenten. Naar aanleiding daarvan is besloten dat
de organisatie van het recreatieschap ondergebracht wordt binnen de SED organisatie en wethouder Nico
Slagter van Stede Broec als nieuwe voorzitter benoemt. In 2015 zijn de medewerkers daadwerkelijk gehuisvest
in het gemeentehuis van Stede Broec. Een andere belangrijke ontwikkeling binnen het schap is dat er in
2015 wordt gewerkt aan de herziening van het huidige overkoepelende beleidsplan: Landschapsplan WestFriesland. Er zal en nieuw plan worden opgesteld dat Natuur- en recreatieplan gaat heten. Hierin zullen de
verouderde beleidsambities en doelstellingen op gebied van openluchtrecreatie worden bijgesteld en een
nieuwe strategie voor de toekomst uiteengezet worden. De vaststelling van dit plan staat gepland in de eerste
helft van 2016.
Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD)
Vestigingsplaats:
Schagen
Vertegenwoordiging:
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht
Ja
Bijdrage (afgerond)
315.000
Bedrag per inwoner
17,15

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

182.000
497.000

3.861.000
3.299.000

497.000
744.000

3.299.000
3.616.000

361.000 V
285.000 V

Relatie programma:

6 Sociaal Domein

Doelstelling en openbaar belang:


Het bevorderen, bewaken en beschermen van de gezondheid van de inwoners van de regios Westfriesland,
Kop van Noord-Holland en Noord-Kennemerland.
Activiteiten en ontwikkelingen:
De GGD bevindt zich nog steeds in een dynamische periode. De afgelopen jaren is veel inzet gepleegd om
bezuinigingen op te vangen en de organisatie (na de fusie) op orde te brengen. De afwikkeling daarvan vordert
gestaag terwijl er nieuwe uitdagingen bij zijn gekomen. De overdracht van taken in het sociaal domein van rijk
naar gemeenten (decentralisaties) heeft ook gevolgen voor de GGD, bijvoorbeeld de samenwerking met de
nieuw opgerichte jeugd- of wijkteams. Het overnemen van de taak Algemeen Meldpunt Kindermishandeling en
Huiselijk Geweld (AMHK), tegenwoordig Veilig Thuis, is in 2014 opgepakt en wordt in 2015 gemplementeerd
binnen de GGD. De GGD HN is een actieve partner in tal van ontwikkelingen zoals o.a. Holland Health, de JOGG
projecten, Lekker leven doe je samen, het preventieplatform en het programma versterking publieke
gezondheid.
In 2016 zullen de effecten van de decentralisaties in het sociaal domein voor gemeenten nog een grote impact
hebben. De uitdaging voor de GGD is de gemeenten daarbij effectief te ondersteunen. In een Position Paper
Sociaal Domein is het aanbod van de GGD hierop geformuleerd. In nauw contact met de gemeenten zal de
vertaling plaatsvinden naar een effectieve werkwijze. Deze moet voorzien in een slagvaardig, flexibel en
passend aanbod met sterke nadruk op de preventieve rol van de GGD.

Gemeente Enkhuizen

73 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Archeologie Westfriese Gemeenten (AWF)


Vestigingsplaats:
Hoorn (centrumgemeente)
Vertegenwoordiging:
n.v.t.
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
17.000
Bedrag per inwoner:
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

0
0

Relatie programma:

5 Bouwen en milieu

Doelstelling en openbaar belang:


De regeling draagt bij aan de slagvaardigheid van de gemeente met betrekking tot gebiedsontwikkeling en
ruimtelijke ordeningsprocessen. Tevens versterkt het de cultuurhistorische identiteit.
Activiteiten en ontwikkelingen:
De ingevoerde Wet op de Archeologische Monumentenzorg (Nederlandse uitwerking van het Verdrag van
Malta), zorgt voor een aanmerkelijke verzwaring van de verantwoordelijkheid bij de individuele gemeenten
voor de zorg van het erfgoed in de bodem. Deze wet regelt hoe gemeenten bij hun ruimtelijke plannen
rekening moeten houden met het erfgoed. Dat wil zeggen dat in het ruimtelijk ordeningsbeleid ook deze
waarden onderdeel dienen uit te maken van de afwegingen in de besluitvorming. Door deze decentralisatie
wordt van de gemeenten verwacht over kennis en expertise op het complexe beleidsveld te beschikken. Dit is
voor veel gemeenten alleen in de gezamenlijkheid haalbaar gebleken. Archeologie speelt een belangrijke rol in
het gemeentelijk archeologiebeleid voor wat betreft de hele keten van archeologische monumentenzorg. Tot
de kerntaken van Archeologie West-Friesland behoren o.a.
Het adviseren van gemeenten, projectontwikkelaars en particulieren;
Het uitvoeren van archeologisch onderzoek;
Het archeologisch depotbeheer;
Kennisbank over de Westfriese archeologie.
Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord (RUD)
Vestigingsplaats: Hoorn
Vertegenwoordiging:
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht:
Ja
Bijdrage (afgerond):
406.000
Bedrag per inwoner
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 1-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

0
223.000

0
3.706.000

223.000
1.030.000

3.706.000
3.763.000

0
991.000 V

Relatie programma:

Gemeente Enkhuizen

5 Bouwen en milieu

74 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Doelstelling en openbaar belang:


Het behartigen van de belangen van de deelnemers bij de uitvoering van taken op het gebied van
vergunningverlening, toezicht en handhaving.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Per 1 januari 2014 voert de Regionale uitvoeringsdienst Noord Holland Noord de milieutaken voor de
gemeente Drechterland uit. Jaarlijks wordt er een werkprogramma opgesteld, waarin de werkafspraken tussen
het dagelijks bestuur van de RUD en het college van B&W worden vastgelegd. Het is aan de opdrachtgever om
te bewaken of de afspraken conform het programma worden uitgevoerd. De RUD zal hiervoor de nodige
managementrapportages aanleveren. De RUD legt jaarlijks verantwoording af aan de deelnemers via de
jaarstukken. De bevoegd gezag verantwoordelijkheid blijft bij de gemeente. De gemeente blijft daarmee
verantwoordelijk voor de taakuitvoering en het beleid. In 2015 heeft de RUD het beleidsvoorstel t.a.v.
knalapparaten afgerond en is de geurverordening t.a.v. veehouderijen in ontwikkeling.
Gemeenschappelijke Regeling SED organisatie
Vestigingsplaats: Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland
Vertegenwoordiging:
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
9.748.000
Bedrag per inwoner:
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

Relatie Programma:

diversen

Doelstelling en openbaar belang:


Bewerkstelligen van een kwalitatief hoogwaardige, effectieve en efficinte uitvoering door de SED organisatie
van de door de gemeenten opgedragen uitvoerende taken met het oog op een goede dienstverlening aan de
inwoners en een krachtige ondersteuning aan de besturen van de gemeenten.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Het jaar 2015 stond in het teken van Samen en in 2016 wordt er gewerkt aan Beter. Er worden verdere stappen
gezet in de realisatie van de dienstverleningsvisie. In 2016 staan de volgende activiteiten op het programma:
implementatie dienstverleningsconcept;
verdere digitalisering van de dienstverlening;
een optimale informatie voorziening;
optimaliseren gegevensuitwisseling interne en externe partners;
doorontwikkeling gezamenlijk klantcontactcentrum:
implementeren digitaal werken middels zaaksysteem.
Shared Service Centre ICT DeSom
Vestigingsplaats Wognum
Vertegenwoordiging
Lid van het algemeen bestuur
Deelname verplicht
Nee
Bijdrage (afgerond)
536.000 (opgenomen in SED-begroting)
Bedrag per inwoner
n.v.t.

Gemeente Enkhuizen

75 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
n.v.t.

n.v.t.
160.000

n.v.t.
4.945.000

n.v.t.
160.000 V

Relatie programma:

diversen

Doelstelling en openbaar belang


Bewerkstelligen van een kwalitatief hoogwaardige en een doelmatige uitvoering door het Shared Service
Center van de door de gemeenten opgedragen uitvoerende taken en de ondersteuning in brede zin op het
terrein van de ICT en het creren van voorwaarden voor een efficinte bedrijfsvoering en een efficinte en
klantgerichte dienstverlening.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Deelnemers aan deze gemeenschappelijke regeling zijn de gemeenten Koggenland, Medemblik, Opmeer, Stede
Broec, Enkhuizen en Drechterland. Daarnaast is WerkSaam afnemer. In het opgestelde busisnessplan is inzicht
gegeven in het waarom en de daarbij behorende financile consequenties. Op basis hiervan hebben de raden
in 2012 besloten in te stemmen met deelname aan het Shared Service Center ICT Desom. Deze samenwerking
heeft naast de eerder genoemde doelen een verbetering van de bedrijfszekerheid op het gebied van ICT tot
gevolg. In het businessplan zijn verschillende aandachtspunten genoemd; verlaging van het aantal
werkplekken, samenwerking op gebied van telefonie, opschoning en beindiging van het aantal ICT contracten,
terugdringen van het aantal applicaties en samenwerking op gebied van functioneel beheer.
Na de projectperiode is de gemeenschappelijke regeling gestart op 1 januari 2014. De uitvoering van fase 2 van
het businessplan is in 2015 gestart en wordt begin 2016 afgerond. Fase 3 start volgens het businessplan in 2016
en betreft de samenwerking op het gebied van applicaties.
Deelnemingen (vennootschappen)
NV Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland
Vestigingsplaats: Twisk
Vertegenwoordiging:
Aandeelhouder
Deelname verplicht:
Ja
Bijdrage (afgerond):
n.v.t.
Bedrag per inwoner:
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

29.936.000
92.764.000

4.254.000
4.839.000

92.764.000
91.557.000

4.839.000
4.802.000

110.558.000 V
4.787.000 V

Relatie programma:

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Doelstelling en openbaar belang:


Beheren van de NUON aandelen.
Activiteiten en ontwikkelingen:
In 1999 werd het Gasbedrijf Kop Noord-Holland overgenomen door Energie Noordwest (ENW) Kop NoordHolland (thans Nuon). Het aandelenbezit werd ondergebracht in een houdstermaatschappij. In 2009 is de

Gemeente Enkhuizen

76 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Nuon juridisch gesplitst in een energieleverancier (Nuon Energy) en een netbeheerder (Alliander). Medio
2009 heeft de Houdstermaatschappij besloten de aandelen van Nuon Energy te verkopen. De aandelen
van Alliander kunnen niet verkocht worden, wettelijk is bepaald dat die in handen van de (lagere) overheid
blijven. Op 1 juli 2015 is de laatste tranche (21%) van de NUON Energy aandelen aan Vattenfall verkocht.
Daarmee kan het hoofdstuk Vattenfall worden afgesloten. Alliander zal de komende jaren het hoofd moeten
bieden aan de veranderingen in energieproductie en energie-verbruik als gevolg van fossiele brandstoffen naar
duurzame alternatieven. Decentrale opwekking door zonnepanelen, warmtepompen, windturbines en biogas
heeft gevolgen voor de infrastructuur van de netwerken. Het transport van energie wordt gecompliceerder. De
omvangrijke investeringen zullen in lijn moeten blijven met deze ontwikkelingen.
NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG)
Vestigingsplaats: Den Haag
Vertegenwoordiging:
Aandeelhouder
Deelname verplicht:
Ja
Bijdrage (afgerond):
n.v.t.
Bedrag per inwoner:
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

2.752.000
3.430.000

139.476.000
127.753.000

3.430.000
3.582.000

127.753.000
149.923.000

283.000 V
126.000 V

Relatie programma:

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Doelstelling en openbaar belang:


De BNG draagt met gespecialiseerde dienstverlening bij aan het laag houden van de kosten van
maatschappelijke voorzieningen voor de burger.
Activiteiten en ontwikkelingen:
In het streven de banken veiliger te maken worden door meerdere regelgevers in hoog tempo vele voorstellen
tot nieuwe wet- en regelgeving doorgevoerd. De gevolgen van de nieuwe regelgeving voor BNG Bank zijn
zichtbaar in een structurele stijging van de operationele lasten en bijdragen aan heffingen zoals de nationale
bankenbelasting en het Europese resolutiefonds.
V HVC-Holland Collect
Vestigingsplaats: Alkmaar
Vertegenwoordiging:
Via CAW als aandeelhouder
Deelname verplicht:
Ja
Bijdrage (afgerond):
n.v.t.
Bedrag per inwoner:
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

68.145.000
63.178.000

982.027.000
967.307.000

63.178.000
68.309.000

967.307.000
936.905.000

4.940.000 N
5.137.000 V

Relatie programma:

5 Bouwen en milieu

Doelstelling en openbaar belang:


Stelt afvalverwijderingsbeleid op en maakt afspraken met de uitvoeringsorganisaties.

Gemeente Enkhuizen

77 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Activiteiten en ontwikkelingen:
Terugwinning van secundaire grondstoffen uit afval vormt een nationaal en Europees speerpunt. Gemeenten
worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor het sorteren van ingezamelde kunststofverpakkingen.
Om de landelijke doelstelling van 75% hergebruik in 2020 te behalen wordt het afval op een andere manier
ingezameld. De laagbouwaansluitingen krijgen er een container voor kunststof verpakkingen bij. Het inzamelen
van kunststof verpakkingen en drankenkartons zal opgenomen worden in de reguliere inzamelcyclus.
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord NV (ONHN)
Vestigingsplaats: Alkmaar
Vertegenwoordiging:
Aandeelhouder
Deelname verplicht:
Nee
Bijdrage (afgerond):
n.v.t.
Bedrag per inwoner:
n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013
2014

703.000
594.000

1.203.000
1.950.000

594.000
660.000

1.959.000
1.168.000

109.000 V
66.000 v

Relatie programma:
4 Ruimtelijke- en economische ontwikkeling
Doelstelling en openbaar belang:
Bevorderen onderlinge samenwerking binnen de regio waardoor efficinter aan economische doelstellingen
gewerkt wordt en stimulering van de economische structuur en daarmee de werkgelegenheid in Noord-Holland
Noord.
Activiteiten en ontwikkelingen:
Het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord werkt als uitvoeringsorgaan in opdracht van de regio NoordHolland Noord in het teken van de overall ambitie: bedrijvigheid behouden en vergroten, meer mensen aan
het werk in de eigen regio. In 2013 is er een transitie afgerond waarbij de aandelenverhouding is
gesynchroniseerd met het aantal inwoners. Tevens is de Kamer van Koophandel geen aandeelhouder meer. Bij
de transitie is besloten dat de N.V. zich alleen nog maar richt op regionale economische stimulering.
Deelnemingen in projecten via onderliggende B.V.s zijn worden voor de uitvoering van projecten die
beschreven zijn in het Regionaal Economisch Actieprogramma West-Friesland, die door alle zeven
gemeenteraden is vastgesteld.
Regionale samenwerking
Door het stellen van gezamenlijke Westfriese kaders voor regionale samenwerking ontstaat meer grip en
sturing op regionale samenwerking door de raden. Dit draagt bij aan de betrokkenheid van de raden en
daarmee aan de effectiviteit van regionale samenwerking. Door verbetering van regionale samenwerking
kunnen gemeentegrens-overschrijdende opgaven beter en sneller worden opgelost. Dit heeft een duidelijk
effect voor inwoners van Westfriesland.
Vastgestelde kaders voor samenwerking:
de Westfriese 5: algemene principes voor regionale samenwerking in Westfriesland;
de Hoornse 10 (of 9): dit zijn de spelregels die specifiek van toepassing zijn op de interactie met de
gemeenschappelijke regelingen. Hierin staat met name het tijdig, juist en volledig informeren van de
gemeenteraad centraal
het Pact van Westfriesland: door een door de raden opgestelde gezamenlijk ambitie om binnen vijf jaar tot de
top 10 van meest aantrekkelijke regio's in Nederland te behoren.

Gemeente Enkhuizen

78 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Paragraaf 7

Grondbeleid

Grondbeleid algemeen
Binnen de grondexploitatie wordt een onderscheid gemaakt tussen actief- en passief grondbeleid. Bij actief
grondbeleid verwerft de gemeente de grond, maakt deze bouw- en woonrijp en verkoopt de bouwgrond aan
projectontwikkelaars/particulieren, die op deze bouwgrond het vastgoed realiseren.
Bij passief grondbeleid heeft de gemeente een faciliterende rol bij gebiedsontwikkeling door derden. De
gemeente stelt het bestemmingsplan vast, waarbij kosten van gemeenschapsvoorzieningen worden verhaald
door middel van (anterieure) overeenkomst of vaststelling van een exploitatieplan.
Een variant tussen deze beide vormen is de publiek-private samenwerking (PPS), waarbij de gemeente samen
met een private partij de grondexploitatie doet. Winst en risico worden dan gedeeld.
Op basis van de Financile verordening ex artikel 212 Gemeentewet stelt de gemeenteraad iedere vier jaar een
geactualiseerde nota Grondbeleid vast.
Op 6 december 2011 heeft de raad de Nota Grondbeleid 2011 vastgesteld. In 2015 zal een geactualiseerde
nota Grondbeleid aan de raad worden voorgelegd.
In de nota Grondbeleid 2011 heeft de gemeenteraad het volgende besloten:
1.

Het doel van het gemeentelijk grondbeleid is het, ten behoeve van de gemeentelijke doelstellingen op
het gebied van ruimtelijke ordening, creren van ruimte voor wonen, welzijn, zorg, werken, winkelen
en recreren in zowel uitleggebieden als bestaand stedelijk gebied, door het oppakken of
ondersteunen van concrete ontwikkelinitiatieven. Hierbij wordt gestreefd naar optimalisatie van het
financile resultaat per project (in principe sluitende grondexploitaties).

2.

Om de financile positie van de gemeente (via de risicoreserve bouwgrondexploitaties) niet in gevaar


te brengen en dus op peil te houden, is de gemeente terughoudend met het starten van nieuwe
risicovolle projecten en wordt steeds - ook vanuit financieel oogpunt - een weloverwogen afweging
gemaakt tussen nut en noodzaak van aanvullende kwaliteitseisen van het ruimtelijke ordening- en
facetbeleid enerzijds en kosten c.q. opbrengstenverlagingen die daarbij horen anderzijds

3.

De vorm van grondbeleid (actief, passief/faciliterend of mengvorm) wordt afhankelijk van de


individuele situatie gekozen. Uitgangspunt is actief grondbeleid, tenzij dit op basis van factoren als
grondposities, gemeentelijke doelstellingen, sturingsmogelijkheden, risicoprofiel, financieel resultaat
en/of benodigde capaciteit en/of deskundigheid onwenselijk of niet goed mogelijk is.

4.

Strategische aankopen in het kader van actief grondbeleid vinden plaats voor zover deze passen
binnen de door de raad vastgestelde plannen en visies.

5.

In het geval van faciliterend grondbeleid streeft de gemeente naar het afsluiten van anterieure
overeenkomsten. In het uiterste geval dat geen overeenstemming is te bereiken met n of meer
eigenaren in het gebied en het publieke belang van de ontwikkeling groot is, wordt een
exploitatieplan, gekoppeld aan een bestemmingsplan of een projectbesluit, vastgesteld.

6.

Voor complexe gebieds(her)ontwikkelingen die een lang tijdsbeslag hebben en waar voor de
gemeente een sterke sturende rol noodzakelijk wordt geacht, wordt met private partijen onderzocht
of er samenwerking via een Publiek Private Samenwerking (alleen grond- of ook vastgoed-exploitatie)
tot de mogelijkheden behoort.

7.

Gelet op de financile positie is de gemeente terughoudend met verwervingen met een hoog
risicoprofiel.

Gemeente Enkhuizen

79 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programma begroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

8.

Grondprijzen worden, rekening houdend met de specifieke gebruiksfunctie, marktconform


vastgesteld. Hierbij wordt rekening gehouden met lagere, marktconforme prijzen bij specifieke
gebruiksfuncties (sociale huur en koop en niet-commercile voorzieningen van algemeen belang).

9.

De boekwaarde, de omvang van de risicoreserve bouwgrondexploitaties en het geprognosticeerd


eindresultaat worden vastgesteld op basis van de in de nota genoemde grondslagen voor waardering
en resultaatbepaling.

10. De risicoreserve bouwgrondexploitaties dient ter afdekking van de inherente risicos die verbonden
zijn met de grondexploitatie. Aan de hand van het normatieve risicomodel wordt ten laste van deze
risicoreserve direct de benodigde voorziening gevormd indien een bouwgrondexploitatie tussentijds
een gecalculeerd verlies te zien geeft.
11. Voor zover de risicoreserve, na jaarlijkse resultaatbepaling, een grotere omvang kent dan op basis van
het vastgestelde beleid in de Nota Reserves en Voorzieningen 2010 noodzakelijk is, wordt het
meerdere boven de 1,5 miljoen afgedragen aan de algemene reserve van de gemeente. Indien de
beschikbare risicoreserve kleiner is dan de benodigde risicoreserve ( 250.000), dan moet het saldo
van de risicoreserve worden aangevuld uit toekomstige resultaten dan wel uit de algemene middelen.
12. Alleen kosten en opbrengsten die het aankopen, het bouw- en woonrijpmaken en het verkopen van
grond mogelijk maken of die daaruit voortvloeien, worden betrokken in de grondexploitatie. Hierbij
wordt de kostensoortenlijst uit de Grondexploitatiewet gehanteerd. De gemeentelijke investeringen
binnen het plangebied in (openbare) gebouwde voorzieningen (zoals sportaccommodaties,
buurthuizen, scholen, culturele instellingen) worden gedekt uit de algemene middelen. Binnen de
grondexploitatie wordt wel rekening gehouden met het fysieke ruimtebeslag en met een specifieke
(lage) grondprijs voor deze voorzieningen. De inbreng van eigen gemeentelijke onroerend goed in de
grondexploitatie vindt plaats tegen een taxatiewaarde waarbij rekening gehouden wordt met de
planologische risicos en de marktrisicos bij de herontwikkeling van het betreffende gebied, dan wel
de residuele herontwikkelingswaarde.
13. Met de in deze nota opgenomen toerekensystematiek als basis, wordt een nadere uitwerking
opgesteld met betrekking tot de verhaalbaarheid van bovenwijkse voorzieningen. Deze uitwerking
wordt vastgelegd in een afzonderlijke nota, de Nota Bovenwijkse Voorzieningen, welke vervolgens
jaarlijks geactualiseerd wordt.
14. Bij het grondbeleid gelden openheid, transparantie en verantwoording als uitgangspunt, maar de
mate en de vorm van openbare democratische sturing zal altijd worden afgewogen tegen de mogelijke
schade die kan ontstaan voor de strategische positie van de gemeente bij onderhandelingsprocessen
Nieuwe (wettelijke) ontwikkelingen
Vanaf 2016 zijn bedrijfsmatige onderdelen van gemeenten en dus ook bouwgrondexploitatie- onderhevig aan
de Vennootschapsbelasting (Vpb). In principe betekent dit dat over batige resultaten van grondexploitaties 25%
aan Vpb moet worden afgedragen.
De VNG en de Vereniging van grondbedrijven zijn in discussie met de Belastingdienst over de vraag of het
totaal van grondexploitaties binnen de gemeente in dit kader als n bedrijf mag worden gezien (zodat batige
en nadelige resultaten eerst kunnen worden verevend) en daarnaast of het mogelijk is om alle gemeentelijke
bedrijfsmatige activiteiten in n fiscale eenheid onder te brengen. Daarmee wordt alleen over een eventueel
batig resultaat onder de streep Vpb afgedragen.
Momenteel wordt beoordeeld wat de financile gevolgen van het voorgaande voor de gemeente zijn.
Conclusies hiervan zullen met de raad worden gedeeld en indien nodig- worden maatregelen om de gevolgen
te beperken, voorgelegd.

Gemeente Enkhuizen

80 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programma begroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Stand van zaken grondexploitatie


In het kader van actief grondbeleid is op dit moment n exploitatie actief, namelijk bedrijventerrein
Schepenwijk.
Ten aanzien van de grondexploitatie Recreatieoord Enkhuizer Zand is sprake van een mengvorm: de
gemeente heeft een plan van eisen opgesteld inzake de ontwikkeling van dit gebied en dit in zijn geheel aan
de markt aanbesteedt.
In dit onderdeel wordt de huidige stand van beide ontwikkelingen weergegeven (medio 2015) en de
verwachting voor 2016 en de wat langere termijn.
Schepenwijk
De (gemeentelijke) exploitatie van Schepenwijk, fase 1 is doorgezet waarbij in 2011 de locatie van het
voormalige baggerdepot bouwrijp is gemaakt. Hiermee heeft de gemeente weer mogelijkheden voor uitgifte
van kavels voor bedrijfsdoeleinden. Door de economische situatie echter is de verkoop nagenoeg stil gevallen.
In december 2010 is n kavel verkocht (4.000 m) en op 2 januari 2014 heeft de juridische overdracht van een
2
tweede kavel (2.700 m) plaats gevonden. Er ligt nog 18.300 m bedrijfsgrond.
Recreatieoord Enkhuizer Zand
De raad heeft op 12 mei 2009 het Vlekkenplan gewijzigd vastgesteld.
Dit Vlekkenplan is leidraad voor het vervolg van de ontwikkeling van Recreatieoord Enkhuizer Zand. Op 23 juni
2009 is vervolgens een Beeldkwaliteitsplan door de raad vastgesteld, waarna een voorontwerp
bestemmingsplan voor het totale gebied in procedure is gebracht. Zienswijzen daartegen moeten nog worden
afgerond. Hiervoor en om het bestemmingsplan verder te kunnen brengen is het noodzakelijk gebleken om het
gedateerde flora en fauna onderzoek 2011 te actualiseren.
Om de creativiteit van de markt te kunnen benutten is er voor gekozen om de gesprekken met marktpartijen in
2015 parallel te laten lopen met de verdere voortgang van het bestemmingsplan om zo wederzijdse
bevruchting mogelijk te maken. Voor deze wijze van aanbesteden heeft de raad, na een gehouden
marktconsultatie, op 7 januari 2014 het college de ruimte gegeven. Dit geldt eveneens voor een verruiming van
de oorspronkelijke randvoorwaarden. Deze zijn op 7 oktober 2014 nader door de raad bepaald, na een goed
communicatietraject met alle betrokkenen. De raad heeft toen kennis genomen van het opgestelde
risicodossier en de afwegingsmatrix en vervolgens besloten het project definitief voort te zetten. Het
aanbestedingsdocument is, conform de gedane toezegging, in april 2015 ter kennis van de raad gebracht,
waarna de aanbestedingsprocedure is gestart.
Het resultaat van de aanbesteding is inmiddels bekend. Er zijn te weinig inschrijvingen om het plan te kunnen
gunnen. Wij beraden ons over de wijze waarop wij het project nu gaan voortzetten.
Stand van zaken strategische grondposities
De gemeente heeft in het verleden grondposities verworven, waarvoor - op dat moment - nog geen concrete
plannen voor (grond)exploitatie waren. Het feit dat deze gronden op dat moment te koop werden aangeboden
en een (voor de gemeente) strategische ligging hadden, heeft de raad doen besluiten deze gronden te
verwerven.
Tot het moment dat deze gronden in exploitatie worden genomen is voor balanswaardering van deze gronden
met name van belang hoe de raad zich heeft uitgesproken over de bestemming hiervan. Waar de raad heeft
besloten tot een reel en stellig voornemen tot ontwikkeling van dit gebied mogen de gronden als nog niet
in exploitatie genomen gronden op de balans worden gewaardeerd tegen economische waarde. Daar waar de
raad dit niet heeft uitgesproken worden de gronden als Voorraad gerubriceerd en gewaardeerd tegen
(maximaal) de aankoopprijs.
Nog niet in exploitatie genomen gronden
Zilverstraat
De - in 2010 - voor de locatie Zilverstraat/Bierkade opgestelde stedenbouwkundige verkenning is het
vertrekpunt voor verdere planuitwerking van deze ontwikkeling. De getaxeerde waarde van deze locatie
(ultimo 2012 ad 815.000) is als gevolg van aanhoudende onzekerheid- in 2013 bijgesteld: ten laste van de
risicoreserve bouwgrondexploitaties is de voorziening met 80.000 verhoogd. In 2015 is opnieuw een taxatie
uitgevoerd. Daarbij is de getaxeerde waarde uit 2013 bestendigd.

Gemeente Enkhuizen

81 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programma begroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Voorraad Gronden
Gommerwijk West-west
Het totale gebied ten noorden van het Weelenpad is eigendom van de gemeente. Het bestemmings-plan met
de bestemming wonen met een uitwerkingsplicht is door een uitspraak van de voorzitter van de Raad van
State van 29 augustus 2009 onherroepelijk geworden. Daarmee is het voorkeursrecht voor een periode van 10
jaar veilig gesteld.
In de Structuurvisie 2020 is opgenomen dat voor de overige fasen van Gommerwijk West-West, gelet op
gewijzigde beleidsinzichten, een stagnerende woningmarkt en demografische ontwikkelingen een
heroverweging noodzakelijk is. In 2014 is de financile haalbaarheid van drie scenarios voor ontwikkeling van
deze woningbouwlocatie onderzocht en op 7 april 2015 aan de gemeenteraad voorgelegd.
De gemeenteraad heeft daarbij gekozen voor een verdere uitwerking van scenario 2: alleen ontwikkeling van
het noordelijke deel langs De Haling, alsmede een soort lintbebouwing langs De Gouw. Dit betekent een groen
middenhart, woningbouw ten noorden van het Weelenpad en een verdikt lint aan de zuidzijde van De Gouw.
In totaal is daarbij sprake van ca. 274 woningen (sociale sector; midden- en duursegment) in een plangebied
2
2
van ca. 125.000 m , waarvan reeds 108.000 m in eigendom van de gemeente is. Gronduitgifte binnen dit plan
kan na besluitvorming- in vijf jaar worden gerealiseerd.
Financile kaders
Gedetailleerde presentatie van ramingen per grondexploitatie kunnen de onderhandelingspositie van de
gemeente bij toekomstige aanbestedingen ondermijnen. Daarom worden de financile kaders in dit onderdeel
op totaalniveau gepresenteerd, conform hetgeen daarover in voorschriften is opgenomen.
Voor de diverse grondexploitaties (grexen) is bij aanvang een totaal batig resultaat geraamd ad
59.000.
Medio 2015 wordt het financieel totaalresultaat van de grexen geraamd op batig 49.000. In deze kaders is
nog geen rekening gehouden met de eventuele financile gevolgen van invoering van de Vpb voor gemeenten.
Deze kunnen op dit moment niet nader worden gekwantificeerd.
Financile risico s:
Grondexploitatie
Schepenwijk
De mate waarin de resterende kavels in de (nabije) toekomst afgezet kunnen worden, zal bepalend zijn voor
het uiteindelijke financile resultaat van dit complex. Voorlopig wordt uitgegaan van een exploitatie tot en met
31 december 2020, waarbij de resterende 18.300 vierkante meters (met een geraamde opbrengst van ruim
2,1 miljoen) min of meer gelijkmatig over de periode 2015-2020 worden verkocht. Op basis van de
gehanteerde uitgangspunten voor deze exploitatie wordt nog altijd een bescheiden positief saldo voorzien.
Strategische grondposities
Financile risicos ontstaan onder andere wanneer deze grondposities uiteindelijk niet kunnen worden
aangewend als bouwgrond en moeten worden afgewaardeerd naar agrarische waarde.
Ook toerekening van rente aan de nog niet in exploitatie genomen gronden houden een financieel risico in zich,
daar deze kosten worden geactiveerd en derhalve toegevoegd worden aan de boekwaarde.
Zilverstraat
De boekwaarde van gronden in dit complex bedraagt eind 2014 407 p/m2. De huidige verwachting is dat bij
exploitatie van deze gronden als woningbouwproject de boekwaarde wordt gecompenseerd.
Gommerwijk West-west
Uit het onderzoek naar financile haalbaarheid volgt dat scenario 2 kan worden ontwikkeld met een zeer
bescheiden batig resultaat. In dit onderzoek is gerekend met normbedragen en uitgangspunten, voor zowel
plankosten als opbrengsten. De raad heeft op 7 april 2015 besloten de haalbaarheid verder te (laten)
onderzoek overeenkomstig scenario 2.
Hiertoe wordt zowel een meer uitgewerkt woningbouwprogramma als een meer gedetailleerde- en
geactualiseerde exploitatieopzet opgesteld, met daarbij een nieuwe resultaatberekening.

Gemeente Enkhuizen

82 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programma begroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Vennootschapsbelasting
Zoals aangegeven is het op dit moment nog niet duidelijk of de fiscus in het kader van de Vpb het gemeentelijk
grondbedrijf als n belastingentiteit ziet of dat iedere exploitatie binnen het grondbedrijf als een aparte
fiscale entiteit wordt beoordeeld. In het laatste geval betekent dit dat batige exploitaties niet meer (deels)
worden gecompenseerd met eventuele nadelige exploitaties. De Vpb-heffing zal dan (wellicht) hoger uitvallen
dan wanneer het grondbedrijf als n fiscale entiteit wordt gezien.
Reserves en voorzieningen
Op de balans 2014 is een voorziening afronding grondexploitaties opgenomen van 172.000, bedoeld voor
dekking van eventuele restkosten van afgewikkelde exploitaties Kadijken en De Oksel.
Op de balans 2014 is een reserve Bouwgrondexploitatie opgenomen van 749.000. De beleids-uitgangspunten
voor de Reserve Bouwgrondexploitaties zijn vastgelegd in de door de raad vastgestelde Nota Reserves en
Voorzieningen. Het saldo van deze Reserve per 31 december 2014 ligt tussen het vastgestelde minimum (
250.000) en maximum ( 1,5 miljoen).

Gemeente Enkhuizen

83 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programma begroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Gemeente Enkhuizen

84 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

5. Financile positie en
meerjarenplanning

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

5.1

Financile begroting

(bedragen x 1.000)

Programma's

Begroting 2016
Lasten

Baten

1 Bestuurlijke organisatie

3.949

320

3.629

2 Veiligheid

2.135

34

2.101

3 Verkeer en vervoer

Saldo

247

146

101

5.602

1.478

4.124

25.135

5.766

19.369

6 Begraafplaats en milieu

3.059

3.140

7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

1.243

364

879

8 Economische zaken, toerisme en recreatie

3.020

2.771

249

9 Havens

1.830

702

1.128

46.220

14.721

4 Beheer openbare buitenruimte


5 Samenleving

81-

31.499 Nadeel
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Lokale heffingen

Algemene uitkering

Dividend

Saldo financieringsfunctie
Subtotaal algemene dekkingsmiddelen
Onvoorzien

Begroting 2016
Lasten

Baten

Saldo

656

3.954

3.298-

27.463

27.463-

40

115

75-

92

372

280-

788

31.904

31.116-

25
813

25
31.904

Geraamd resultaat voor bestemming

31.091- Voordeel
408 Nadeel

Beoogde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves

Begroting 2016
Lasten

Baten

Algemene reserve

Saldo
-

Financiering en algmene dekkingsmiddelen

Kostenplaatsen

1 Bestuurlijke organisatie

2 Veiligheid

3 Verkeer en vervoer

4 Beheer openbare buitenruimte


5 Samenleving

13

729

729-

20

7-

6 Begraafplaats en milieu

7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

8 Economische zaken, toerisme en recreatie

19

43

32

792

9 Havens

24-

760- Voordeel
Totaal

47.065

47.417

Ruimte nieuw beleid

Gemeente Enkhuizen

352- Voordeel

85 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

5.2

Financile positie

Algemeen
De primitieve begroting is gebaseerd op de kadernota 2016. Dat betekent dat autonome mutaties zoals
ontwikkeling aantal uitkeringsgerechtigden en ontwikkeling algemene uitkering in de begroting zijn verwerkt,
maar ook de extra middelen voor ingezet en nieuw beleid waartoe is besloten. Dat geldt ook voor de financile
gevolgen van eerder genomen besluiten van de raad.
De primitieve begroting 2016 sluit met een overschot van 352.000. Het doorrekenen van al eerder
voorgenomen bezuinigingen en nieuw beleid conform de kadernota 2016, die nu nog niet tot concrete
besluitvorming hebben geleid en daarom nog niet in de primitieve begroting zijn verwerkt, leiden er toe dat de
begroting sluit met een positief saldo van 247.000 (zie bijlage 2 ).
Ook in het jaar 2016 zullen de decentralisaties van het rijk naar gemeenten centraal staan. De gemeenten gaan
deze taken uitvoeren maar er bestaat nog steeds onzekerheid over het toereikend zijn van de overgekomen
middelen om de taken uit te voeren. De begroting 2016 is zodanig opgesteld dat de verwachte uitgaven
kunnen worden opgevangen met de nieuwe uitkering van het rijk: het deelfonds sociaal domein. Tegelijk zijn
van rijkswege de middelen gekort voor de uitvoering van de huidige WMO taken. Uitgangspunt is dat deze
bezuinigingen zijn c.q. worden doorgevoerd, zij het dat, om dat te bereiken, mogelijk tijdelijk middelen worden
onttrokken uit de reserve WMO Op voorhand gaan we er van uit dat ook deze taken kunnen worden
uitgevoerd met de jaarlijks beschikbare middelen.
Algemeen financieel beeld voor 2016
Het resultaat van de primitieve begroting voor 2016 is als volgt opgebouwd (x 1.000):
De totale baten bedragen excl. onttrekkingen aan reserves
Onttrekkingen aan reserves ten gunste van de begroting
Totale baten

De totale lasten bedragen excl. stortingen in reserves en nieuw beleid


Stortingen in reserves ten laste van de begroting
Subtotaal lasten
Stelpost voor lasten nieuw beleid
Totale lasten

46.625

792
47.417

47.033

32
47.065

352
47.417

In de lasten van de begroting 2016 is rekening gehouden met een bedrag voor onvoorziene uitgaven van
25.000.
Uitgangspunten begroting 2016
De uitgangspunten voor het opstellen van de begroting 2016 zijn de volgende:
de basis voor de structurele lasten en baten is het bestaande beleid, waarbij raadsbesluiten c.q.
raadsvoorstellen, genomen tot en met de raadsvergadering van 30 juni 2015, worden meegenomen;
de besluiten over extra middelen voor ingezet en nieuw beleid naar aanleiding van de kadernota 2016;
rekening wordt gehouden met autonome ontwikkelingen zoals het aantal bijstandsgerechtigden,
algemene uitkeringen, doeluitkeringen etc.;
de realisatie van het ombuigingsplan 2012 t/m 2015 met inbegrip van de bijgestelde fasering voor de
ombuiging op de kosten voor welzijn, cultuur en sport tot een bedrag van 100.000 in 2016 en 2017;
de bijdrage aan het SED is overeenkomstig de door het DB vastgestelde ontwerp begroting 2016. Voor
de jaren na 2016 wordt rekening gehouden met loon- en prijscompensatie van 0.5% en verhogingen
op grond van de rechtspositie van het personeel;
de rente voor in te lenen kort geld bedraagt in 2016 3,2%;
de opbrengst van lokale heffingen 2016 wordt, conform de hiervoor vastgestelde beleidslijn, verhoogd
ten opzichte van de raming 2015 met het inflatiepercentage (consumentenprijs-indexcijfer) van het
voorgaande jaar. Voor 2016 bedraagt de verhoging ten opzichte van 2015 op grond van het

Gemeente Enkhuizen

86 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

inflatiepercentage van 2014 1%. Daarnaast wordt rekening gehouden met areaaluitbreiding (toename
waarde vastgoed door uitbreiding);
voor de gemeentelijke tarieven, zoals voor de camping, havens etc., worden de ramingen verhoogd
met het inflatiepercentage (consumentenprijsindexcijfer) van 2014. De verhoging bedraagt 1%.

De uitgangspunten liggen in de lijn van de uitgangspunten van voorgaande jaren met uitzondering van het niet
toepassen van prijsindexatie. Overeenkomstig een eerder ombuigingsbesluit was de nullijn toegepast t/m het
begrotingsjaar 2015. Vanaf 2016 zouden de prijzen weer worden gendexeerd. Gelet op het meerjarige
begrotingsbeeld is besloten om in de komende jaren geen prijsindexatie toe te passen.
Incidentele baten en lasten
In de begroting 2016 zijn de volgende incidentele baten en lasten verwerkt:
Incidentele lasten en baten

(bedragen x 1.000)

Programma
4. Beheer openbare buitenruimte

Omschrijving
Onderhoud openbare buitenruimte

Lasten

4. Beheer openbare buitenruimte


4. Beheer openbare buitenruimte

Dekking onttrekking reserve Onderhoud


Kapitaalgoederen
Dekking onttrekking egalisatie tarieven riolering

5. Samenleving

Incidentele bijdrage Nieuwe Doelen ivm bezuinigingen

7. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Actualisatie bestemmingsplannen

8. Economische zaken, toerisme en recreatie

Camping, uitgestelde bezuiniging

Baten
759
759
20
19
40
23

Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves


In de begroting 2016 zijn de volgende structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves opgenomen:
(bedragen x 1.000)

Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves


Programma
4. Beheer openbare buitenruimte

Omschrijving
Onderhoud kapitaalgoederen, jaarlijkse storting

4. Beheer openbare buitenruimte


5. Samenleving

Onderhoud kapitaalgoederen, dekking uitgaven


onderhoud
Kunst- en museumbeleid, jaarlijkse storting

5. Samenleving

Kunst- en museumbeleid, dekking uitgaven

8. Economische zaken, toerisme en recreatie

Ondernemersfonds, jaarlijkse storting

8. Economische zaken, toerisme en recreatie

Bouwgrondexploitatie, tbv complex Zilverstraat

Lasten

Baten
939
889
13
20
19
43

Jaarlijks terugkerende arbeidskosten (arbeidsgerelateerde verplichtingen)


Het BBV onderscheidt arbeidskosten gerelateerde verplichtingen met en zonder jaarlijks vergelijkbaar volume.
Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen met een jaarlijks vergelijkbaar volume mag geen voorziening
meer worden gevormd. In de begroting zijn hiervoor ramingen opgenomen.
Voor de verplichtingen die niet een gelijkmatig verloop kennen, dienen er voorzieningen te worden getroffen,
waarvan de hoogte is afgestemd op toekomstige verplichtingen.
De Gemeente Enkhuizen kent de volgende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen, waarbij de geraamde
meerjarenlast vanaf 2016 gelijk blijft:

Gemeente Enkhuizen

87 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Pensioenen (ex)
wethouders

Voor gewezen wethouders is een pensioenvoorziening ingesteld. Jaarlijks


worden daar de pensioenuitkeringen uit gefinancierd. In 2016 gaat het om 3 exwethouders en 4 nabestaande van een gewezen wethouder.

Wachtgeld (ex)
wethouders

Voor de voormalige wethouders is een voorziening ingesteld. Jaarlijks worden


de wachtgelduitkeringen van de 3 wethouders hieruit gefinancierd.

De vermogenspositie
Het totaal van de reserves en voorzieningen per 1 januari 2016 bedraagt 15.585.000 en is daarmee
2.680.000 lager dan de werkelijke stand per 1 januari 2015 (inclusief het rekeningresultaat 2014). De
belangrijkste mutaties zijn onttrekkingen uit de algemene reserve van door de raad goedgekeurde budgetten
(resultaatsbestemming 2014) en geraamde onttrekkingen uit de reserves bouwgrondexploitaties, onderhoud
kapitaalgoederen, WMO, stadsuitleg, pensioenvoorziening en wachtgeldvoorziening wethouders. De stand van
alleen de reserves (algemene- en bestemmingsreserves) is per 1 januari 2016 12.680.000. De standen van de
algemene reserves, zijnde de Algemene reserve en de reserve Bouwgrondexploitatie, zijn op 1 januari
2.673.000 respectievelijk 700.000. Binnen de bestemmingsreserves wordt n algemene buffer
aangehouden voor risicos, waarvoor tot 1 januari 2008 specifieke reserves werden aangehouden. Op grond
van de risicoanalyse wordt een bedrag van 3.500.000 aangehouden. Hiermee is de buffer voldoende groot
om onverwachte tegenvallers op te kunnen vangen.
Voor een nadere detaillering verwijzen wij u naar bijlage Staat van reserves en voorzieningen en de paragraaf
Weerstandsvermogen.
De financieringspositie
Het financieringsoverzicht (bedragen x 1.000) per 1 januari 2016 ziet er als volgt uit:
Activa per 1 januari 2016
Beschikbaar aan vaste financieringsmiddelen:
- reserves en voorzieningen
- geldleningen
- waarborgsommen
Totaal vaste financieringsmiddelen

50.785
15.585
33.388

44

Financieringsbehoefte

49.017
1.768

Voor een nadere detaillering verwijzen wij u naar de paragraaf Financiering.


In de financieringsbehoefte zal worden voorzien door het aantrekken van vaste geldleningen en, binnen de
kasgeldlimiet, met kortlopende leningen of rekening-courant krediet. De werkelijke kapitaalbehoefte zal lager
zijn omdat nog niet alle investeringen, waarvoor kredieten zijn gevoteerd, op 1 januari zijn voltooid. Vaste
leningen worden aangetrokken op het moment dat de liquiditeitsprognose uitwijst dat de
financieringsbehoefte structureel is.
Lokale heffingen en tarieven
Op grond van bestaand beleid, waarbij de lokale heffingen en tarieven worden verhoogd met het
inflatiepercentage (consumentenprijsindexcijfer) van het voorgaande jaar, bedraagt de verhoging voor 2016
ten opzichte van 2015 op grond van het inflatiepercentage van 2014 1 %. Deze tariefstijgingen zijn in de
primitieve begroting 2016 verwerkt.
EMU saldo.
Om zicht te hebben op het EMU (Economische en Monetaire Unie) saldo van de lokale overheid, zijn
gemeenten verplicht de berekening van het EMU-saldo in de begroting op te nemen. Daarbij moet naast de
berekening van het begrotingsjaar, ook de berekening van het voorafgaande jaar en het jaar volgend op het
begrotingsjaar worden opgenomen. Hiervoor wordt onderstaand model gebruikt.

Gemeente Enkhuizen

88 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Onderdeel

Omschrijving

+1

Exploitatiesaldo vr toevoeging aan c.q.


onttrekking uit reserves.
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie.
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste
van de exploitatie.
Uitgaven aan investeringen in (im)materile vaste
activa, die op de balans worden geactiveerd.
De in mindering op onder 4 bedoelde investeringen
gebrachte ontvangen bijdragen van het rijk, de
provincies, de Europese Unie en overigen.
Verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in
(im)materile vaste activa (tegen verkoopprijs).
Uitgaven aan aankoop van grond en de uitgaven aan
bouw-, woon rijp maken e.d.
Verkoopopbrengsten
van
grond
(tegen
verkoopprijs).
Betalingen ten laste van de voorzieningen.
Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar
rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief
fondsen e.d.) worden gebracht en die nog niet
vallen onder n van de andere genoemde posten
Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en
aandelen.
Berekend EMU-saldo

+2
+3
-4
+5
+6
-7
+8
-9
-10

-11

2015
bedragen x
1.000
-1.594

2016
bedragen x
1.000
-408

2017
bedragen x
1.000
-408

1.689
234

1.236
214

1.230
170

1.700

1.833

2.000

23

500

500

500

350

350

350

374

348

329

-1.895

-1.266

-1.487

De begroting wordt opgesteld op basis van het stelsel van baten en lasten. Het EMU saldo wordt berekend op
basis van inkomsten en uitgaven.

Gemeente Enkhuizen

89 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Gemeente Enkhuizen

90 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

6. Bijlagen

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Omschrijving

Gemeente Enkhuizen

Subtotaal 1

Dekkingsmiddelen

Primitieve begroting:

Stand nieuw beleid volgens begroting 2015

Begrotingsruimte begroting 2016

Programma

Bijgewerkt tot 15 september 2015

Bijlage 1 Meerjarenperspectief 2016 - 2019 bij begroting 2016

af-

term.

investering schr.

bedrag

352.000

352.000

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast

= opgenomen in prim begroting

352.000

352.000

nieuwe inv.

2017

jaarlast

352.000

352.000

nieuwe inv.

2018

jaarlast

= aangepast na kadernota 2016

Toelichting

352.000

352.000 saldo in primitieve begroting 2016

nieuwe inv.

2019

jaarlast

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

91 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

Omschrijving

Gemeente Enkhuizen

Extra verhoging afvalstoffenheffing

Verlaging onttrekking reserve egalisatie tarieven

Verhogen rechten en heffingen tot meer kostendekkend niveau

Ombuigingen 2012 extra verhoging belastingen 2015

Invoeren wintertarief haven voor electra

Taakstelling opbrengst door verkoop van gemeente eigendommen

Taakstelling vermindering kosten weekmarkt

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Kostenplaatsen

Economische zaken, toe-

92 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Wijziging in verstrekken van subsidies

Aanvullende bezuiniging op kosten van welzijn, cultuur en sport

Samenleving

Samenleving

Subtotaal 2

SED, verlaging bijdrage

Kostenplaats

risme en recreatie

Verhoging opbrengst vermakelijkhedenretributie.

Extra verhoging rioolheffing

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Trendmatige verhoging onroerende zaakbelastingen

Trendmatige verhoging overige belastingen

Dekkingsmiddelen

Ruimtescheppende- en ombuigingsmaatregelen

Programma

Bijgewerkt tot 15 september 2015

Bijlage 1 Meerjarenperspectief 2016 - 2019 bij begroting 2016

af-

term.

investering schr.

bedrag

15.000

15.000

p.m.

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast

= opgenomen in prim begroting

491.000

100.000

50.000

300.000

15.000

p.m.

(20.000)

15.000

5.000

10.000

16.000

nieuwe inv.

2017

jaarlast

637.000

200.000

50.000

300.000

15.000

p.m.

(20.000)

30.000

10.000

20.000

32.000

nieuwe inv.

2018

jaarlast

= aangepast na kadernota 2016

Toelichting

Wordt niet gerealiseerd in 2015.

663.000

Kadernota 2016: bezuiniging in 2016 en 2017 (deels) teruggedraaid.

200.000 Raad 11-11-2014, bezuingingsmaatregel

50.000 Raadsbesluit 5 november 2013, Verlaging subsidieplafond n 2014

300.000

invulling behoeft nadere besluitvorming.

15.000 Ombuigingsplan 2013, taakstellende vermindering van kosten

met ingang van 2016.

0 Bezuinigingsplan 2012 bedrijfsvoering ,vervallen huur zorgloket

opbrengst van 25.000 euro.

p.m. Het invoeren van het wintertarief kan leiden tot een lagere

0 Bezuinigingsplan 2012 (ophoging 2015)

over 3 jaar gefaseerd over 2014 - 2016 ingevoerd

0 Bezuinigingsplan 2012 (ophoging 2014) Taakstelling wordt

(20.000) Raadsbesluit 5 november 2013

30.000 Raadsbesluit 5 november 2013

( In college besproken op 24 maart 2015, kostendekking is 100%)

de voorziening riolering te verhogen en het tarief gelijk te houden.

10.000 Raadbesluit 5 november 2013. Te realiseren door de onttrekking uit

Rb. 6 december 2005, 2009 convenant met exploitanten tot 2015

30.000 stijgingspercentage in 2016 1%, daarna 0,5%

48.000 stijgingspercentage in 2016 1%, daarna 0,5%

nieuwe inv.

2019

jaarlast

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programmabegroting 2016

Gemeente Enkhuizen

93 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Beschikking over reserve bedrijfsrisico's

Structurele mutaties voorjaarsnota 2015

Alle

Alle

Incidentele mutaties voorjaarsnota 2015

Uitbreiding erfpacht REZ

Meer OZB door toename aantal woningen/bedrijven

EZ, recreatie en toerisme

Hogere lasten a.g.v. indexering van prijzen

Alle

Dekkingsmiddelen

Mutatie in kapitaallasten door investeringen Immerhorn

Samenleving

dividend GKNH (door verkoop aandelen NUON)

145.000

Mutatie kapitaallasten i.v.m. krediet aanpassingen stadskantoor

(47.000)

Mutaties in rentelasten.

Mutatie kapitaallasten i.v.m. versnelde afschrijvingen uit

Mutaties in afschrijvingen

Hogere bijdrage aan het SED, excl. bezuinigingstaakstelling

(47.000)

Verrekenen met WMO ( 1.351.000)

Waarvan bestemd voor huisvestingsvoorzieningen onderwijs

500.000

nieuwe inv.
3,2% + afschr.

term.

2016

jaarlast

Algemene uitkering dec.circulaire 2016 ( 27.462.000 )

Mutatie in kapitaallasten door investeringen Immerhorn

Subtotaal 3

af-

investering schr.

bedrag

= opgenomen in prim begroting

Verekenen met het budget sociaal domein (8.981.000)

Omschrijving

Samenleving

Diversen

Kostenplaats

Kostenplaats

Algemene Uitkering

Autonome mutaties

Programma

Bijgewerkt tot 15 september 2015

Bijlage 1 Meerjarenperspectief 2016 - 2019 bij begroting 2016

(476.000)

10.000

20.000

(21.000)

(115.000)

(676.000)

20.000

32.000

(34.000)

(230.000)

(47.000)

43.000

43.000
(47.000)

(18.000)

(442.000)

nieuwe inv.

2018

jaarlast

(45.000)

(321.000)

nieuwe inv.

2017

jaarlast

= aangepast na kadernota 2016

Toelichting

(646.000)

Op grond van voorjaarsnota 2015 (juni raad)

0 Op grond van voorjaarsnota 2015 (juni raad)

Kadernota 2016: onttrekking is vervallen in 2016 en 2017.

vervallen omdat een IAU uitlkering wordt ontvangen

0 Onttrekking i.v.m. tijdelijk extra kosten bijstand, kan in 2015

huidige (verbouw)volume

30.000 stelpost voor jaarlijkse areaaluitbreiding op basis van het

0 Toename van in erfpacht uitgegeven gronden

0 De prijzen worden niet gendexeerd.

Raad 12-05-2015, was al wel opgenomen in het MJP

0 Raadsvoorstel april 2015, aanvulling op eerder investeringensbedrag

Raad 12-05-2015, was al wel opgenomen in het MJP

0 Kadernota 2014, uitbreiding capaciteit. Kpl.aangepast aan rente 2015

afschrijvingen

Raadsbesluit 11-11-2014: 1.440.000 aanwenden voor vervroegde

maatschappelijk nut. (1 juli 2015 1.740.000)

aanwenden voor vervroegde afschrijvingen investeringen met

0 Raadsbesluit 5 november 2013, opbrengst verkoop aandelen NUON

0 Raad 11-11-2014 investering 300.000 in stadskantoor

52.000 toe- c.q. afname rentekosten

zwembad na 2015 afgeschreven.

(18.000) toe- c.q. afname afschrijvingen

jaarlijkse periodieke verhogingen ingeschat op 65.000 p.jr

loon- en prijscompensatie 0,5% per jaar . Daar boven op

(345.000) 2016 aangepast o.g.v. uitgangspunten SED begroting 2016, na 2016

(47.000)

43.000 Meicirculaire 2015

20.000 Meicirculaire 2015

(381.000) Meicirculaire 2015

nieuwe inv.

2019

jaarlast

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programmabegroting 2016

Omschrijving

Gemeente Enkhuizen

Nieuw programma @genda

Automatisering verkiezingsproces

Uitvoering handhavingsnota

Bestuurlijke organisatie

Veiligheid

Invoering parkeerplan

Herinrichting Melkmarkt

Aanleg parkeerplaatsen noordzijde binnenstad

Verkeer en vervoer

Verkeer en vervoer

Verkeer en vervoer

94 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Samenleving

Investering primair onderwijs

Opwaarderen loswal Krabbersplaat

Beheer openbare buitenruimte

Programma 5 Samenleving

Opstellen waterplan (2013)

Acties vanuit vastgoed- en accommodatiebeleid

(2013)

Opstellen beeldkwaliteitplan openbare buitenruimte binnenstad

Beheer openbare buitenruimte

Beheer openbare buitenruimte

Beheer openbare buitenruimte

Programma 4 Beheer Openbare Buitenruimte

Ontsluiting Schepenwijk 2e fase

Fietsverbindingen bedrijventerreinen

Verkeer en Vervoer

Verkeer en Vervoer

Programma 3 Verkeer en Vervoer

Veiligheid

GR Veiligheidsregio (aangepast)

Digitalisering Burgerlijke Stand

Bestuurlijke organisatie

Programma 2 Veiligheid

Modernisering GBA

Bestuurlijke organisatie

Programma 1 Bestuurlijke Organisatie

Automatisering

Bedijfsvoering

Projecten ingezet beleid en nieuw beleid.

Programma

Bijgewerkt tot 15 september 2015

Bijlage 1 Meerjarenperspectief 2016 - 2019 bij begroting 2016

af-

4.900.000

p.m.

60.000

p.m.

41.000

p.m.

210.000

612.000

2.237.000

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

40

term.

investering schr.

bedrag

p.m.

p.m.

p.m.

(60.000)

p.m.

p.m.

p.m

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast

= opgenomen in prim begroting

p.m.

p.m.

p.m.

(60.000)

p.m.

p.m.

p.m.

nieuwe inv.

2017

jaarlast

(280.000)

p.m.

p.m.

p.m.

(60.000)

p.m.

p.m.

p.m.

nieuwe inv.

2018

jaarlast

= aangepast na kadernota 2016

0 Programma NUP en @Antwoord zijn hierin opgenomen. Dekking

Toelichting

Programmabegroting 2016

In gebruikname in 2017

(Brede School). Kapitaallasten op basis van afschrijving 40 jr

(280.000) Betreft nieuwbouw De Tweemaster en nieuwbouw De Veste

uitgebreid.

p.m. Constructurele aanpassing , waardoor mogelijkheden worden

T.l.v. algemene reserve

Water en de vertaling van de Europese Kaderrichtlijn Water

Onder deel van Uitvoering van het Nationaal Bestuursakkoord

gesteld.

p.m. Er is een rapport vastgoed- en accommodatiebeleid vast-

(coproductie beheer en RO)

Enmalige last in 2013, ten laste van de algemene reserve

p.m. Op basis van vastgesteld parkeerbeleid

verkeersplan

0 Investering verschoven tot na 2016. Afhankelijk van actualisatie

0 kadernota 2009, uitgangspunt betaald parkeren budget. neutraal

kadernota 2009, uitstel tot na 2016.

0 Ten laste van de reserve Voorzieningen Schepenwijk.

sleutel inwoners (nog in discussie)

0 Basis is de vastgestelde begroting van 39.200.000 en de verdeel-

uitbreiding met 1 fte.

(60.000) In 2014 uitbreiding 1 fte t.l.v. reguliere formatie. In 2015 opnieuw

p.m. Mogelijk wordt hiervoor een bijdrage van het rijk ontvangen.

p.m. Mogelijk wordt hiervoor een bijdrage van het rijk ontvangen.

p.m. Mogelijk wordt hiervoor een bijdrage van het rijk ontvangen.

nieuwe inv.

2019

jaarlast

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Gemeente Enkhuizen

Onderwijshuisvestingsplan 2013

Regionale bibliotheekvisie

Eerstelijns taken cultuureducatie

GR WerkSaam WF

Subsidie Nieuwe Doelen

Tienerwerk

Samenleving

Samenleving

Samenleving

Samenleving

Samenleving

Samenleving

Evaluatie regelingen bestemmingsplannen

95 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

eerste uitwerking gebiedsvisie

revitalisering industrieterrein Krabbersplaat

verwerving waterstrook langs Krabbersplaat

terugdringen exploitatietekort camping

Regionale Economische Agenda West-Friesland

EZ, toerisme en recreatie

EZ, toerisme en recreatie

EZ, toerisme en recreatie

EZ, toerisme en recreatie

EZ, toerisme en recreatie

Subtotaal 4

Parkmanagement

(Integraal evenementenbeleid)

EZ, toerisme en recreatie

Herstructurering Krabbersplaat

EZ, toerisme en recreatie

EZ, toerisme en recreatie

uitvoeringsprogramma HERT visie

EZ, toerisme en recreatie

p.m.

p.m.

15.000

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

3.000.000

100.000

ISV3 programma. Herontwikkeling Piet Rodenburgstraat e.o.(2012)

p.m.

p.m.

p.m.

199.000

500.000

ISV3 programma. Herontwikkeling REZ (2014)

af-

term.

investering schr.

bedrag

(73.000)

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

(13.000)

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast

= opgenomen in prim begroting

ISV3 programma. Herontwikkeling Vijzelstraat (2012)

Uitwerking / realisatie Landschapsplan

Programma 8 Economische zaken, Toerisme en Recreatie.

Volkshuisvesting en RO

Volkshuisvesting en RO

Programma 7 Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening

Programma 6 Begraafplaats en Milieu

Investeringen 2014

Omschrijving

Samenleving

Programma

Bijgewerkt tot 15 september 2015

Bijlage 1 Meerjarenperspectief 2016 - 2019 bij begroting 2016

(13.000)

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

60.000

p.m.

p.m.

p.m.

(13.000)

nieuwe inv.

2017

jaarlast

(293.000)

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

60.000

p.m.

p.m.

p.m.

(13.000)

nieuwe inv.

2018

jaarlast

= aangepast na kadernota 2016

Rente is aangepast, nu 3,2%

Toelichting

(293.000)

0 Kadernota 2016: Uitvoeringskosten programma REA

0 Vanaf 2017 is de camping onderdeel van project REZ

p.m. In eigen beheer verhuren en storten in onderhoudsvoorziening

p.m. Functionele opwaardering Krabbersplaat, bedrijvenuitwisseling

Ten laste van bouwgrondexploitatie

p.m. budgettaire gevolgen nog onduidelijk

p.m. budgettaire gevolgen nog onduidelijk

p.m. budgettaire gevolgen nog onduidelijk

0 budgettaire gevolgen nog onduidelijk

Kadernota 2016, nmalig budget

Na 2014, lasten komen ten laste van bouwgrondexploitatie

0 In 2015

0 Krediet is al gevoteerd

p.m. aandachtspunt nog geen bedragen bekend

0 Kadernota 2016: Pilot tienerwerk 2015

Raad 11-11-2014, aanvullende middelen voor temporisering afbouw

60.000 Op basis van de begrotingsstukken

p.m. Financile consequenties nog niet bekend

p.m. Eventuele financile consequenties voorhands nog onbekend

voor het meerjarig onderhoudsplan zijn nog niet bekend

p.m. De consequenties van de nieuwe verordening onderhuisvesting

(13.000) Betreft uitbreiding Driespan.

nieuwe inv.

2019

jaarlast

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

Programmabegroting 2016

Gemeente Enkhuizen

Exclusief meicirculaire 2015

Recapitulatie:

Programma

Bijgewerkt tot 15 september 2015


af-

247.000

Saldo ruimte voor aanvullend nieuw beleid

354.000

(13.000)
367.000

(73.000)

nieuwe inv.

2017

jaarlast

20.000

313.000

(293.000)

nieuwe inv.

2018

jaarlast

= aangepast na kadernota 2016

320.000

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast

Beschikbare ruimte volgens sub 1, 2 en 3

term.

investering schr.

bedrag

= opgenomen in prim begroting

Projecten ingezet beleid, lasten na 2011

Omschrijving

Bijlage 1 Meerjarenperspectief 2016 - 2019 bij begroting 2016

76.000

369.000

(293.000)

nieuwe inv.

2019

jaarlast

Toelichting

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

96 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

Gemeente Enkhuizen

BESTEMMINGSRESERVES:
Parkeerfonds
Egalisatie tarieven
Onderhoud kapitaalgoederen
Huisvestingsvoorzieningen onderwijs
WMO
WMO voorziening gehandicapten
Sociaal Domein
Kunst- en museumbeleid
Energiebeleid
Volkshuisvestingfonds
Ondernemersfonds
Stadsuitleg
Wijkgebonden voorzieningen Schepenwijk
Bedrijfsrisico's

ALGEMENE RESERVE:
Algemene reserve
Resultaatsbestemming 2014
Bouwgrondexploitatie

Omschrijving

TOTAAL GENERAAL

VOORZIENINGEN:
Bestuurlijke organisatie
Pensioenvoorziening wethouders
Bestuurlijke organisatie
Wachtgeldvoorziening wethouders
Beheer openbare ruimte
Voorziening rioleringen
Samenleving
Investeringssubsidie Wijkcentrum
Begraafplaats en milieu
Begraafplaats
Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk
Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Kadijken
Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Oksel

Verkeer en Vervoer
Beheer openbare ruimte
Beheer openbare ruimte
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Begraafplaats en milieu
Ruimtelijke ordening en volkshuisv.
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Dekkingsmiddelen en onvoorzien

Dekkingsmiddelen en onvoorzien

Dekkingsmiddelen en onvoorzien

Programma

Bijlage 2 Overzicht reserves en voorzieningen

16.409.815

3.011.735

380.452
76.626
626.408
1.272.614
410.010
73.430
32.195
140.000

285.445
79.916
180.463
82.235
876.858
753.481
3.500.000
10.492.355

36.000
347.000
1.956.907
0
1.932.932
461.119

2.157.127
(0)
748.598
2.905.725

31-12-2014

5.382.052

6.207.152

286.626

75.000
50.000
6.000

103.000
77.000

180.000

60.000
76.626
19.000

1.493.000
0

2.678.000

63.000
0
0

338.000

40.000
2.137.000

1.339.000
1.854.526
49.000
3.242.526

-/2015

100.000
0

19.000

13.000

105.000
889.000
467.000

3.709.052

1.854.526
1.854.526

+/+
2015

15.584.715

2.905.109

320.452
0
607.408
1.272.614
438.010
100.430
26.195
140.000

235.445
79.916
180.463
101.235
776.858
753.481
3.500.000
9.307.354

36.000
412.000
708.907
467.000
1.594.932
461.119

2.672.653
(0)
699.598
3.372.251

31-12-2015

(1.594.932)
(461.119)
2.056.051

Kadernota 2016

Herschikking

1.185.000

214.000

97.000
117.000

971.000

19.000

13.000

939.000

+/+
2016

2.498.907

348.000

84.000
135.000
10.000

36.000
0
83.000

1.687.907

20.000

20.000
1.647.907

43.000
463.000

420.000

-/2016

14.270.808

2.771.109

284.452
0
524.408
1.272.614
451.010
82.430
16.195
140.000

36.000
392.000
(0)
467.000
0
0
2.056.051
228.445
79.916
180.463
120.235
776.858
753.481
3.500.000
8.590.447

656.598
2.909.251

2.252.653

31-12-2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

97 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

Gemeente Enkhuizen

BESTEMMINGSRESERVES:
Parkeerfonds
Egalisatie tarieven
Onderhoud kapitaalgoederen
Huisvestingsvoorzieningen onderwijs
WMO
WMO voorziening gehandicapten
Sociaal Domein
Kunst- en museumbeleid
Energiebeleid
Volkshuisvestingfonds
Ondernemersfonds
Stadsuitleg
Wijkgebonden voorzieningen Schepenwijk
Bedrijfsrisico's

ALGEMENE RESERVE:
Algemene reserve
Resultaatsbestemming 2014
Bouwgrondexploitatie

Omschrijving

TOTAAL GENERAAL

VOORZIENINGEN:
Bestuurlijke organisatie
Pensioenvoorziening wethouders
Bestuurlijke organisatie
Wachtgeldvoorziening wethouders
Beheer openbare ruimte
Voorziening rioleringen
Samenleving
Investeringssubsidie Wijkcentrum
Begraafplaats en milieu
Begraafplaats
Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk
Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Kadijken
Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Oksel

Verkeer en Vervoer
Beheer openbare ruimte
Beheer openbare ruimte
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Samenleving
Begraafplaats en milieu
Ruimtelijke ordening en volkshuisv.
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Econ.zaken, toerisme en recreatie
Dekkingsmiddelen en onvoorzien

Dekkingsmiddelen en onvoorzien

Dekkingsmiddelen en onvoorzien

Programma

Bijlage 2 Overzicht reserves en voorzieningen

948.000

921.000

70.000
115.000
8.000

329.000
1.546.000

93.000
77.000

170.000
1.091.000

36.000
0
100.000

19.000

20.000
20.000

0
889.000

49.000
269.000

220.000

-/2017

19.000

13.000

889.000

+/+
2017

13.815.808

2.612.109

248.452
0
424.408
1.272.614
474.010
44.430
8.195
140.000

36.000
392.000
(0)
467.000
0
0
2.056.051
221.445
59.916
180.463
120.235
776.858
753.481
3.500.000
8.563.447

607.598
2.640.251

2.032.653

31-12-2017

1.091.000

170.000

93.000
77.000

921.000

19.000

13.000

889.000

+/+
2018

1.301.195

304.195

70.000
95.000
8.195

36.000
0
95.000

948.000

19.000

20.000
20.000

0
889.000

49.000
49.000

-/2018

13.605.613

2.477.914

212.452
0
329.408
1.272.614
497.010
26.430
0
140.000

36.000
392.000
(0)
467.000
0
0
2.056.051
214.445
39.916
180.463
120.235
776.858
753.481
3.500.000
8.536.447

558.598
2.591.251

2.032.653

31-12-2018

1.091.000

170.000

93.000
77.000

1.219.350

179.350

70.000
54.350
0

36.000
0
19.000

991.000

0
921.000

19.000

889.000

49.000
49.000

-/2019

63.000
20.000
0
19.000

13.000

889.000

+/+
2019

13.477.263

2.468.564

176.452
0
310.408
1.272.614
520.010
49.080
0
140.000

36.000
392.000
(0)
467.000
0
0
2.056.051
164.445
19.916
180.463
120.235
776.858
753.481
3.500.000
8.466.447

2.032.653
0
509.598
2.542.251

31-12-2019

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

98 2015 - 17.00 uur


embargo tot 6 oktober

Programmabegroting 2016

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

embargo tot 6 oktober 2015 - 17.00 uur

You might also like