Akilli sehirlere giden yolda yenilikci teknolojiler Konusan Yollar-Konusan Araclar ‘Dinya genelinde bugin yasam! ve havati etkle ‘ye brgoktemel kon ie Kas: kargiyayz Kent ve sehr hayatretaleyen bu konularn basinda da sphesic i basta hi nus artist elivor. ‘Son cénemdeldistatstisel degerleregbz at ‘maz daya nofusunun ne kadar hi atin, rahatlka goreblmekteyz. Bu ats sayesinde 1850 yi ile (26 milyar) 2000 yi (5.8 Mya arasinda dunya nfusunun neredeyse kiye Kat- landie: gizdmize capiyor ve bu atin dzelide txlismette olan leer gok daha yogun olarak ebruld)g0n0 bllyoruz ‘Donya Banka, Dunya Salk Org ib kur luslarin veririne gre 2050 yin sehirlerce ‘yasayaninsanlann says: anya ndfusunun '870'niolusturacakyani Dunya dzerinde vase ‘an her 10 kisiden 7! sehr yasayan insane lardan olacak. Bu desisim elbette ki gelismis ve ‘clsmeste olan ikelerde toplumsal,sosyal ve ‘ekonomik sonuclaranecen olacakr. Kentlesme,krsalkesiiercen kenere lan cdemogratix geri, tara dayaliekanomiden tek nolo, ends ve hizmete dayah bir ekanomiye eesti Buatine kadar ik kez dinya nafusunun 18 ANCL UURSuM ve GENK StSTEMLER |: ofundugu sal keimierde yasayanardan de de shirerde yosayan insenlardanolusmaktacir ve sired yagayan insaniarin ora giderek artnaya da devam etmektedi Buginsehirlerde yesayanlarn saysina her yi yakiagk 60 milyon i katarak srekl artmakta, 2009 ylinda 3.4 milyar nsan sete vaserken 2050 yinda bu sayin 6.4 milyara vagmas: beklenmektedi =m) i Muhammed Alyordk /SBAK A. AR-CE ve Ble Teknolojier Maer ‘sehiresmede her gegen gun atan bu ndtusartk beraberinde teknolojikgelismeerle salanan biametler yada art sire ilendirmeye basladgumr AKILL SEMIRLER Kavrarin bir zorunllukhaline getrmeye balamyst. Daha yasanbilir ve vagal bir ent haya ign alana tim hizmetlerce teknoloinn gett imkénlar ve olanakar en iyi dizeyde kullarama baslanmak zorundadt ‘kil Shire bas atndasayabilecesimiz; Akal Etim, Al Sahl Uap, Akl ‘Tasimacik Al sehr ven, Akl Gevre ve ‘Ail ner yonetim basikian ainda yapian ve yapilacak olan cligmalarhem yerel yeti Jer hem de seni ayatiersinde ot bizar icin bircokfaydaytberaberirce getirmektedr. ‘Ail ehirerin maz ie olmaz ciyeileeg riz haberlsme ve etisim basi hem yerl ‘yeti hizmetierind, hem de sehr hayatt igersindeoldukca buyok bir Gneme sahiotc. BU 2 cok fark eknloier olarak dandrcsmiz kabllu ve Kebiosuz haberegme gazumieri yine bu gozumier anda yer alan Fier letsimcen, wif wimax, GSM uygulamalarina Kadarbirgok teknoai kent hayatimiersnde Gremlyerier‘amayabaslah ve gelecek yilarda daha da ‘nem ir yer alacak. Bu etn hepimizin kt andi internet teknolojier ve bu teknclojler ‘zerinden yordolen tim hizmelr gi Etim, asim, sak basiklarnda cok fark ve yeni tekolojler bu lets cozomier Uzrinden yneivor ve kllaniyr aca {u teknoloiericersine yer aan ve yakin gee cektenayatimiza grecek olan uygulamelardan bir de, gece aki ulasim sister altyap Fannin olturumasina yoneliktasaranan VOX Yani arar-ara (v2V-Vehicle2vehil),arae-cevre birimier’ VehicezInfratructur)haberlesmesini salfayack olan uygulamaardr. Bu uygulamay irae da ckekalturomze uygun olarak aan ‘racakolursak alia yan etecekte konusan volar ve konusanaralar artic hayatmizagirmis lacak ged Bu uyeviamalar sayesinde sos esrasindacev emia’ tum olaylardan haberdar olarak sro evenignin agianmas: yan sir raf aks ve nami de saflanms olacat. \V2x Uyulamasi tim uasim sistemini Kap sayacak bir mimarl olustrarak gore olan ven ve verimilik zelixrinisablayaakt Bu mimariigerisinde al ulaim chaz, yolatyansiun, trai otoritlriin taken bizmet alan ve yinetrafige hizmet satlayan son ulanciann ve trai hizmet saglayan kuru \e kurlusannortak ira izerinden haber legerek bu mimariy olugturmas ve lulanmas! sagianacaktr, “Tum bunardan yo ilarak V2x sistem, aaclann gizergahlsn tzerindeki dige araglaria \ve tim al lagi sistomleibilegenleriyle (sinyalize kavslla, deishen mesa] garetier, atk bilglendirme ekranian vs) haberieserek bir mobil traf haberiesme fy olusturumasin ve olustuulan bu aan edinilen ill snd sree icin en uygun yol ve srs kogula rin salanmasin:hedeeyen sistem olarak ta tanvmayabiliz Sistemin Galisma Yapist 2X sistem’ yap olarak Ara:Aras Haberlesmesi (v2v ve ara st Yao! Conatilanhaberesmesi (20 olmak ier ikive ayrityor debi. Stein rare Haberepesi(V2V) bli araslarn ager arariata haverlesmesin, V2 bolum ise aren cere birimieriyle haberes- sini saBiyor. rexjardia bulunan WAVE (Wireless Access in Vehicular Environments cinalar IEEE 802.119 {smi verilen ve aragar gin cel olarak yazimis birhaberlesme potokold Czerinden cer ara lara kablosu olarak haberlesmekte ve ken aralarnda bir mobil af olusturmaktadi. Bu haberlesme gondmzde kullaniinaya baslanms olan 8021 fa protokcline benzer bir yapida ‘lup 59 GHz DSAC (eticated Short Ranee Communication) frekansnda ¢alsmaktad. 802.112 protokoidye 6zeli olarak benzrik osterse de €02.11p pratokolne aaclara (abil ‘ortama) rel bir tek dediskergetiimitir. 802.112 protokoi kanllarinda 20 Miz genislk kulararken 602.119 protokolunde bu yara sGrblmds ve 10 MHz br gens olarak bre kit Sistem Avrupadielerinde de hendz test agamasia olup golistirimeye devam ediimektedir, 2x teknolojisinin Ulkemizdeki durumu ve faydalari \V2x teknolosinin ik caligmatarindan bri ‘Olkemizde ilk defa ISBAK AS, Tarafindan 2013 ylinda bir Avrupa bili projesi olarak baslanan Comosefprojesii, Devam eden projede ge- listirme asamalan sirmekte olupsistemin Ik ck ‘ilar da bir taraftan test ecilmeltedi. Projenin "Avrupaian yer alan bir cok ortaginin yaninda vyne ikemizden KOC Sistem ve OTOKAR gibi yerli ortaklan da bulunmaktadr, Gergelestrlen Diver warned signal ‘slain predicted bu caligma ile fark senaryo ve uygulamalann hayata gecesi bununlairikte de bir cok ‘aya bereberinde getirmes|bekienmektect Bu uygulamalara bakacak olursak, ‘Sistemin kurulu oldugu bolgelerde; ‘Sinyaizasyon Bigs: SUH yakiasakaysan sinyalizasyon durum bigsin ali. Baylece yaklasikavsabn ne zaman degisiik gostere= ‘efi ve aracn yes sk yanarken gecebimesi icin kag klometer/saat hile gies gore ‘anlar sisteden alarakbiglleni (Gzergah Durum Biles: Surcl gizerza boyuncaaracpotansive bir tebike urumuna yaklagyorsa yar. Bu teikelerartza durum: lar, kala, nik raf skis baslangcla, ‘ondek! araca carpe tehlkes! gb durumisr cli, GordnmerTehlke Biles: Aracyol Gzerinde ‘alla gorunmez thier kaygan zen, bazuk zemin,dosOk banket Keskin via) allayarakbunlan gizergahdzerindei der _araaa iti ve daha ven sus kosullan ‘lusturuimus alu. ‘Signal abt te fedforcar 2015 | AKL ULASIM ve GUVEMLKSISTEER! 19nan ne | oma ‘Goci OstontogU Once Ara Beis: Sorc vaklastig kavsakta, geri Ustnllione sahip ve ail durum uyarst gonerir durumd araclar haklanda uyari Bu senaryo toplu tasima araclan icin de vygulanabili ural Ina Uyarist: Surdcl eer br tra ku ‘alin ihlal etmek Uzereyse uyerii Bu, kirmi21 ‘kina ernyet seri ill, erin yolhlatler, hz imit asim ihialler ters yon keullanimt inal, yetersiztakip mesafes| Ihlalleri vb, durumlan ier Bahsedilen busistemlern hayata geqmes! le beraberinde getirecei faycalansdylemek eerekirse: + Arag-sinyalize kavsak haberlesmes| ile kav saklardaki bekleme sirelernin soracolere brsel ve isitsel olarak aktarimas sonucu boekeme sireerinin minimum indirgen- + Arag-aal lagi sistemler haberlesmesi(degishen mesa sistemlr ‘20 KIL ULAiM ve GOVENLK SISTEMLER! | ‘otoparkblgllencirme sstemier vb.) ile st: ricblerin youn gozergahlardan daha akict, alterati gizergahlara yenlendirilmesi suretiyletrafiktekt ara siklasyon hizinin arthimast + fag ~arar haberlesmesi ile kontrolsiz avgaklara gelmeden once sorucolerin uya- rlarak olast kazalarin 6nine geciimesi + Trafik yogunluk hartast ve cank trafic kameralan vasitasiyla yo ve trafikkosut lar hakkinda sirtcilerin bilglendiiimesi ‘ve yonlendiriimesi sonucu yak ve vakit tasarrtu saglanmas! + Sricblerin guzergahlan dzerindeki en yakan hastane, en yakan otopark, ndbetg eczane vb. kritik lokasyoniar akkinds | bilglendiiimesi sanucu trafkteki gereksiz ray sirkdlasyonunun Gndne gecilmesi + Ekonomik = ekoiojk = etkin (3) sUrds sis- temi ile suricilerin puanlanarak zellkie toplutagima ve servis aralarinda daha gu- Venti ve konforiy ulaim imkan saB’anmast + Ors ve sirdcu given sister sayesin- e sirdcblerin uyky durumlan, ates yok selmesi ve alkol Kullarimi gibi curumlarin alglanmasi ve istellen bir merkeze (Pols Hastane vb.) bile ais saélanmast Olarak sdylememiz dogru olacaktir, ISBAK A Shin glistiemekte oldugu V2x sistemierikapsaminda yaplln testlede fart senaryo gerceklestiimistir. Bunlardan en ‘nem iki aracin karmasik ve youn trafiéh lan bir balgede hareket halinde iken 800, rmetreye kadar haberiestrimesidi. Yaptian testlerde kaza senaryolarindan carpma risk denenmis, zak mesafede araclarhaberlest- rilmis ve aracarin hz, yon ve mesafe billeri birbirleriye paylastirimist. YYine gerceklestrilen test calismalarinda ISBAK AS.rin geistiraigikavsak kontrol cinaziaina entegr edilen V2I haberlesme ‘nites Uzerindentrafkyiklaninn sre bilgleininaracarailetiimesitestlri de basariyla tamamianmistr Sistem gunomuzde hendz yeni gelistiidil icin olastKullanim ssenaryolan belirtenmekte ve isbak Aside Uikemizde yalan bir gelecekte kullanlacak ‘lan by teknoljilerin ye olarak elitr resi ve hayata gecirilmes| cin calismalarina bu dogruituda yon vermektedir ©