Professional Documents
Culture Documents
Serami̇k Kaplamali Alümi̇nyum Firin Tepsi̇si̇ni̇n Transi̇ent Isil Geri̇lme Anali̇zi̇
Serami̇k Kaplamali Alümi̇nyum Firin Tepsi̇si̇ni̇n Transi̇ent Isil Geri̇lme Anali̇zi̇
BTRME PROJES
Samet ARIKI
Projeyi Yneten
Prof. Dr. Mehmet Zor
Ocak, 2013
ZMR
:
:
0
2.) evre sorunlar
0
3.) Srdrlebilirlik
0
4.) retilebilirlik
0
5.) Mesleki ve Etik Sorumluluk Bilinci
0
6.) Salk
0
7.) Gvenlik
0
8.) Sosyal ve Politik Sorunlar
0
9.) Gerek Yaam Kstlarn Dikkate Alma 0
1.) Ekonomi
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
* Belirtilen konu ve kstlarn ierii iin MDEK lt 5.5.i inceleyiniz. Belirtilen kriterlerin proje almasnda
kapal olarak salanmas yeterli deildir. Konularn Bitirme Projesi Tezi ierisinde ak bir ekilde yer almasn
salaynz.
:
:
Bakan
ye
ye
Bakan
ye
ye
ONAY
TEEKKR
Bitirme projem sirasinda deerli zamann esirgemeyen danman hocam Prof. Dr.
Mehmet ZORa, ve desteklerinden dolay aileme teekkr ederim.
Samet ARIKI
ZET
Bu almada, seramik kapl alminyum alamdan yaplm bir frn tepsisinin, seilen
bir kullanm scaklndan balayarak, doal tanm ile oda scaklna soumas esnasnda,
yine seilen bir zamanda model zerinde oluan gerilmeler, ANSYS Workbench program
ile transient sl gerilme analizi yaplarak elde edilmitir.
NDEKLER
Sayfa
indekiler..................................................................................................................................1
Tablo Listesi..............................................................................................................................3
ekil Listesi...............................................................................................................................4
BLM BR
GR
BLM K
MODELN OLUTURULMASI VE ANALZ
2.1 Modelleme...........................................................................................................................7
2.2 Malzeme Ayarlar................................................................................................................9
2.3 Model Ayarlar ve Mesh....................................................................................................10
2.4 Isl Analiz Snr artlar.....................................................................................................11
2.5 Adm Says ve Adm Zamanlar.......................................................................................12
2.6 Transient Termal Analizden Static Yapsal Analize Gei...............................................13
2.7 Statik Yapsal Analiz Ayarlar..........................................................................................14
2.8 Statik Yapsal Analizde Yk ve Desteklerin Uygulanmas...............................................16
BLM
SONULAR
Sayfa
3.1 Seramik Kaplama seramik = 1 Durumunda Sonular........................................................18
3.2 Seramik Kaplama seramik = 2 Durumunda Sonular........................................................20
3.3 Seramik Kaplama seramik = 3 Durumunda Sonular........................................................21
3.4 Seramik Kaplama seramik = 4 Durumunda Sonular........................................................23
3.5 Seramik Kaplama seramik = 5 Durumunda Sonular........................................................24
3.6 Seramik Kaplama seramik = 6 Durumunda Sonular........................................................26
3.7 Seramik Kaplama seramik = 7 Durumunda Sonular........................................................27
3.8 Analiz Sonularnn Modellere Gre Kyaslanmas..........................................................29
3.9 Silindirik Model, 23oC Mermer zerinde Souduu Esnada Oluan Gerilmeler.............29
BLM DRT
SONULARIN DEERLENDRLMES
4.1 Deerlendirme...................................................................................................................38
TABLO LSTES
Sayfa
Tablo 2.1 Kullanlan Malzemelerin zellikleri........................................................................9
Tablo 2.2 Seramik Kaplama iin Kullanlan Isl Genleme Deerleri......................................9
EKL LSTES
Sayfa
ekil 2.1 Dikdrtgen Prizma Model..........................................................................................8
ekil 2.2 Kesik Konik Model....................................................................................................8
ekil 2.3 Silindirik Model.........................................................................................................8
ekil 2.4a SolidWorks Programndan ANSYS Workbenche Gei........................................10
ekil 2.4b Aktarlan Geometrinin (A), Bir Analizde (B) Kullanlmas..................................10
ekil 2.5 Yklerin 1. Saniyeden tibaren Etkisiz Hale Getirilmesi.........................................11
ekil 2.6 Silindirik Modelin 1.Tr Analiz Koullarnda Transient Scaklk Dalm............12
ekil 2.7 Silindirik Modelin 2.Tr Analiz Koullarnda Transient Scaklk Dalm............13
ekil 2.8 Transient Isl Analizden, Statik Yapsal Analize Gei...........................................14
ekil 2.9 Yapsal Analiz Mesh Ayarlar..................................................................................15
ekil 2.10 Gvde ve Kaplamann Mesh Kesiti.......................................................................16
ekil 2.11 Alnan Veri Zamanlar(sol) Analiz Adm Zamanlar (sa).................................17
ekil 3.1.1 Dikdrtgen Prizma Modelde (1) Von Mises Gerilmeleri....................................18
ekil 3.1.2 Silindirik Modelde (1) Von Mises Gerilmeleri....................................................19
ekil 3.1.3 Kesik Konik Modelde (1) Von Mises Gerilmeleri..............................................19
ekil 3.2.1 Dikdrtgen Prizma Modelde (2) Von Mises Gerilmeleri....................................20
ekil 3.2.2 Silindirik Modelde (2) Von Mises Gerilmeleri....................................................20
ekil 3.2.3 Kesik Konik Modelde (2) Von Mises Gerilmeleri..............................................21
ekil 3.3.1 Dikdrtgen Prizma Modelde (3) Von Mises Gerilmeleri....................................21
ekil 3.3.2 Silindirik Modelde (3) Von Mises Gerilmeleri....................................................22
ekil 3.3.3 Kesik Konik Modelde (3) Von Mises Gerilmeleri..............................................22
ekil 3.4.1 Dikdrtgen Prizma Modelde (4) Von Mises Gerilmeleri....................................23
ekil 3.4.2 Silindirik Modelde (4) Von Mises Gerilmeleri....................................................23
ekil 3.4.3 Kesik Konik Modelde (4) Von Mises Gerilmeleri..............................................24
ekil 3.5.1 Dikdrtgen Prizma Modelde (5) Von Mises Gerilmeleri....................................24
ekil 3.5.2 Silindirik Modelde (5) Von Mises Gerilmeleri....................................................25
Sayfa
ekil 3.5.3 Kesik Konik Modelde (5) Von Mises Gerilmeleri..............................................25
ekil 3.6.1 Dikdrtgen Prizma Modelde (6) Von Mises Gerilmeleri....................................26
ekil 3.6.2 Silindirik Modelde (6) Von Mises Gerilmeleri....................................................26
ekil 3.6.3 Kesik Konik Modelde (6) Von Mises Gerilmeleri..............................................27
ekil 3.7.1 Dikdrtgen Prizma Modelde (7) Von Mises Gerilmeleri....................................27
ekil 3.7.2 Silindirik Modelde (7) Von Mises Gerilmeleri....................................................28
ekil 3.7.3 Kesik Konik Modelde (7) Von Mises Gerilmeleri..............................................28
ekil 3.8 Modellerde Oluan, Azami Gerilme-CTE Grafii...................................................29
ekil 3.9.1a seramik=1 Durumu ...............................................................................................30
ekil 3.9.1b 1 Durumu Azami Gerilim Deerinin Zamana Bal Deiimi..........................30
ekil 3.9.2a seramik=2 Durumu................................................................................................31
ekil 3.9.2b 2 Durumu Azami Gerilim Deerinin Zamana Bal Deiimi .........................31
ekil 3.9.3a seramik=3 Durumu................................................................................................32
ekil 3.9.3b 3 Durumu Azami Gerilim Deerinin Zamana Bal Deiimi..........................32
ekil 3.9.4a seramik=4 Durumu................................................................................................33
ekil 3.9.4b 4 Durumu Azami Gerilim Deerinin Zamana Bal Deiimi..........................33
ekil 3.9.5a seramik=5 Durumu................................................................................................34
ekil 3.9.5b 5 Durumu Azami Gerilim Deerinin Zamana Bal Deiimi..........................34
ekil 3.9.6a seramik=6 Durumu................................................................................................35
ekil 3.9.6b 6 Durumu Azami Gerilim Deerinin Zamana Bal Deiimi..........................35
ekil 3.9.7a seramik=7 Durumu................................................................................................36
ekil 3.9.7b 7 Durumu Azami Gerilim Deerinin Zamana Bal Deiimi..........................36
ekil 3.9.8 I.Tr (Normal) ve II.Tr Analiz Sonularnn Kyaslamas..................................37
BLM BR
GR
1.1 Seramiin Tanm, Tarihi ve Mhendislikteki Yeri
Seramik inorganik, ametal bir materyaldir. Yapsal olarak kristal, ksmi kristal veya amorf
bir yapya sahip olabilir. Tarih boyunca eitli trleri ss eyas ve sanatsal eserlerin
yapmnda kullanlmtr.
BLM K
2.1. Modelleme
Firin tepsisi; i boyutlar 308x195x78 mm olan dikdrtgen prizma eklinde tasarlanmtr.
Taban ve yanal alanlarn birleim yerleri 5mm, yanal alanlarn birleim yerleri ise 18mm
rads verilmek suretiyle i hacim oluturulmutur.
Et kalnl toplamda 5mm olup, bunun 3 mm lik ksm dta alminyum alam gvde, ve
ite seramik kaplamadr. Ayn i hacime, derinlie ve et kalnlklarna sahip bir silindirik ve
bir kesik konik biimli model de karlatrma amal olarak hazrlanmtr.
radsler(fillet)
merkezli.
Taban
AA3003[3]
Seramik[4],[b]
Kek[2]
Mermer
2730
2550
600
2600
(kg/m3)
-5
..............
10
-4
(1/ C)
2,32x10
E (GPa)
70
95
0,01
0,33
0,25
0,3
[a]
3,64
0,3
2,5
800
2600
880
210
k (W/m. C)
o
893
cp (J/kg. C)
Tablo 2.1 deki zellikler Engineering Data hcresine girilir. Tabloda seramik sl
genleme katsays girilmemitir. nk seramikte dier zellikleri sabit tutarak yedi adet
sl genleme katsays kullanlmtr. Mermerin ise gerilmeleri incelenmeyeceinden
yanlzca sl zelliklerin deerleri girilmitir. Ayrca kekin de zerinde oluacak gerilmeler
nemsiz olduundan elastik yapsal zellikleri olduka kk alnarak sonular etkilemesi
engellenmitir.
106x seramik
1[4]
1,98
12
16
17
18
Tablo 2.1 deki deerler sabit tutuldu ve Tablo 2.2 deki deerler girilerek yedi adet
seramik malzeme datas oluturuldu. Bu ekilde simlasyon tekrarlar daha seri bir ekilde
yapld.
9
Model
ksmna
girdiimizde
simlasyon
ncesi
ekil
zerinde tm ayarlar
Transient termal analizlerde mesh yaplrken dikkat edilmesi gereken unsur, elemanlarn
tercihen (mmkn olduunca) lineer olmasdr. Bu ekilde fizik kurallarna aykr sonular
10
alma olasl minimize edilmi olur[7]. Lineer elemanlardan olumas iin details of mesh
> advanced sekmesinden element midside nodes = dropped olarak seildi. Bu ekilde
ortalama hassasiyette, ancak termal simlasyon iin ideal bir mesh oluturulmu oldu.
Bu analizler arasndan, 2000. saniyede en dk azami Von Mises gerilmesine sahip olan
geometri, 200 oC niform scaklktan 23 oC mermer zerine braklarak; 23 oC durgun hava
ile tanm yoluyla ve ayn anda mermer yzeyle iletim yoluyla s transferi yapacak ekilde
soumaya brakld.
temperature(balang scakl) 200 oC girildi. Hava ile temas eden yzeyler iin ise her iki
durumda da tanm katsays convection database ten stagnant air simplified case
seildi. kinci durumda ise paralarn analiz balang scaklklar farkl olduu iin, bu
farkn programa tantlmas belli sreli termal ykler uygulanmak suretiyle yapld. Yani;
mermer modele, tepsi modeline( paradan oluuyor: alminyum gvde, seramik kaplama,
kek) birer scaklk yk (temperature load) uyguland ve bu yklere srasyla 23 oC ve 200
C deerleri verildi. Ykler ilk admdan sonra iptal edilecek ekilde ayarland(ekil 2.5).
Yani ilk adm bittii andan itibaren (1. saniyeden sonra) 23 oC ve 200 oC lik scaklk ykleri
etkisiz hale geldi ve sonrasnda tm elemanlarn scaklklar s transferleri ile belirlendi.
11
Admlarn da kaa blneceini, yani adm iindeki admlar da zaman olarak veya altadm(substep) says olarak ayarlayabiliyoruz. Burada da admn tm sresine gre uygun
incelikte adm veya zaman seimi yapld. zellikle balang zaman(initial time step)
nemli olduundan, bu deer 0,25 sn seildi.
12
Genel proje ekrannda Transient Thermal grubunun yanna bamsz bir StaticStructural grubu ald(Ancak istenirse tamamen baml da alabilir.). Burada bamsz
almasnn nedeni, yanlzca istenen hcrelerin paylalacak olmasdr. Bu ekilde yanlzca
geometriler ve transient termal sonular paylalmtr. Bu sayede sl ve gerilme
analizlerinin modelleri ve materyalleri ayr olmu, sonu olarak da seramik kaplamann
deiik sl genleme katsaylarna gre simulasyonun yanlzca static structural blm
tekrar edilmi, ve iki ayr simlasyonun doalarna uygun iki farkl mesh oluturma ihtimali
domutur (ekil 2.8).
Daha nce 2.3 bal altnda anlatld gibi termal sistemlerde lineer elemanlar(orta
nokta nodelar olmayan elemanlar) daha isabetli sonular vermektedir. Buna karn
13
14
15
16
Bir dier nemli nokta da; veri kullanm zamanlarnn(analysis time), gerilme
analizinin(static structural) adm zamanlaryla bire bir uyum gstermesi gerekliliidir. ekil
2.11de bu aka gsterilmitir.
ekil 2.11 Alnan Veri Zamanlar (sol) Analiz Adm Zamanlar (sa)
17
BLM
SONULAR
Bu blmde; geometrik olarak farkl, ancak i hacim olarak eit iki tepsi modelinin,
seramik kaplamalarna ayr ayr, yedier deiik sl genleme katsays (her seferinde gvde
malzemesinin sl genleme katsaysna yaklaarak) verilerek yaplan transient sl gerilme
analizi sonular yer aliyor. Malzemelerin zellikleri Tablo 2.1 ve 2.2 de verilmitir.
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
azami Von Misses gerilmeleri MS Excel ile grafik olarak elde edildi.
140
130
120
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0,00E+00
Prizmatik
Silindirik
Konik
4,00E-06
8,00E-06
1,20E-05
1,60E-05
2,00E-05
[1/oC]
29
30
31
32
33
34
35
36
Mermer zerinde
Normal
240
220
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
0,0E+00
4,0E-06
8,0E-06
1,2E-05
CTE (1/oC)
1,6E-05
2,0E-05
37
BLM DRT
SONULARIN DEGERLENDIRILMESI
4.1 Deerlendirme
farkl geometriye sahip modelin, ayn evresel koullarda, yanlzca 23 oC durgun hava
ile temas halinde soumas srasnda oluan gerilmeler, ANSYS analizleriyle bulundu.
Analiz; modellerin her biri iin, dier tm zellikler sabit tutularak, seramik kaplamann
yedi farkl sl genleme katsaysyla tekrarland (toplam 21 analiz). Sonular grafik haline
getirildi(ekil 3.8).
ekil 3.8 den de aka grld zere radyal yapdaki modellerde oluan gerilmeler
prizmatik modele nazaran olduka azdr. Ayn ilevi grecek olan bu seramik kapl tepsilerin
retiminde, silindirik modelin tercih edilmesi ANSYS transient sl stress analizinden alnan
sonulara gre, daha uygun olacaktr. Ayrca, burada seilecek kaplamann sl genleme
katsaysnn, alminyum alamn sl genleme katsaysndan farknn 6.2x10-6 civarnda
olmas gerektii anlalyor.
Yanlzca 23 oC hava ile temas halinde soumann, 23 oC mermere temas ederken ayn
anda hava ile soumaya gre kyaslanmas ekil 3.9.8 de yaplmtr. Aka grlecei
zere; 2000. saniyede her sl genleme deerinde, model zerinde ulalan azami gerilme
deeri mermere temasl durumda daha fazla olmutur. Bu; ok ani ve daha hzl souma ile
aklanabilir. ekil 3.9.1b ila 3.9.7b aralndaki grafikler ok ksa srede modelde i
scaklk farklarnn yksek olmas nedeniyle gerilmelerde u noktalar olutuunu ortaya
koymaktadr. Yani; tepsinin frndan karld an (kendisine kyasla) olduka dk
scaklktaki mermer bir yzeye konulmas durumunda, kaplamada atlak oluma olasl,
daha dzenli ve yava souma gerekletii duruma gre olduka yksektir.
38
KAYNAKLAR
[1] www.washingtonpost.com/wpdyn/content/article/2006/01/25/AR2006012502041.html
[2]
Thermal Properties of a Cup Cake During Baking Journal of Food Science, Volume 64,
Issue 2, pages 295299, March 1999
[3] http://www.efunda.com/
[4] HOWIE J.R. - US Patent 3869596, Column 2, Row 59, 1975
5
http://www.figes.com.tr
[7] http://www.simutechgroup.com/FEA/fea-tips-tricks-ansys-thermal-non-physicalresults.html