Professional Documents
Culture Documents
C Standartlar PDF
C Standartlar PDF
2 nsha
3 nsha
A-3
2 nsha
: n proje belgelerini:
2 nsha
2 nsha
4 nsha
4 nsha
D-3
D-4
D-5
E
EE-2
: hale aamasnda
: hale dosyas belgelerini
: hale yaplmas belgelerini
F
F-1
F1.1
F1.2
F-2
3 nsha
3 nsha
4 nsha
3 nsha
3 nsha
2 nsha
3 nsha
2 nsha
3 nsha
in (projenin) ismi
Proje numaras
VEREN/SAHB'nin ismi ve adresi
MMAR'n ismi ve adresi
belirtilmelidir.
2.
PAFTA BOYUTLARI :
Mesleki denetim iin Mimarlar Odasna verilen projeler ve yazl belgelerin tm A 4 normuna uygun katlanabilir pafta dzenine sahip olacaktr.
3. PROJENN SUNU ESASLARI : Proje sunuluunda izili belgeler aadaki ekilde sralanr.
1. Genel bilgi paftalar
1-1: Proje bal, (Birinci sahife olarak) Proje Balnda u bilgiler yer alr;
(bkz. rnek no:1)
- in smi
- Mimarn veya mimarlk brosunun, ortaklnn irketinin;
smi Soyad,
nvan,
Sicil nosu,
Bro Tescil Belge (BTB) no'su
Adresi
Vergi dairesi ve vergi nosu
- VEREN/SAHB'nin
m maliyet bedeli
Yap yaklak maliyeti ,
Yap snf
Mimari hizmet snf
Zorluk kriterleri katsays
ube tarife katsays
-
numaras,
M harfi, (Mimari proje izimi olduunu belirlemek zere)
Copyright bilgileri, (Mimarn izni olmadan oaltlamayaca)
Ortak mellif olan mimarlarn bilgileri ve imzalar,
Mellif mimara ait bilgiler ve tadilat iznine dair olur imzas,
Mellifi belli olmayan yaplara ait VEREN/SAHB'nin verdii taahhtname noter onay tarih ve nosu,
Mimarlar Odas onay blm
5- PAFTA DZEN :
Pafta dzeni aadaki ekilde yaplr.
-
Pafta revizyon bilgileri pafta balnn zerine, aadan yukarya doru yazlr. Revizyon notlarnda u bilgiler yer alr.
Revizyon sra numaras
Revizyon aklamas
Revizyon tarihi
Revizyonu yapann imzas
-
Pafta zerindeki izimle ilgili aklayc bilgiler verilecekse, bu bilgiler paftann sa tarafna, Balk + Revizyon notlar zerinde yer alr.
Planlar paftalar zerinde ayn bak ynnde yer alr.
: TM
SD-A-02,........ SD-A-n
SD-B-02, ........SD-B-n
SD-Z-02, ........SD-Z-n
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
R
S
T
U
V
Y
Z
1/2000
1/1000
1/500
1/200
1/50
1/20
1/5
1/1000
1/500
1/200
1/100
1/500
1/200
1/10
1/2
1/5
1/1
1/50
Vaziyet planlar: Tasarlanan binann zerinde ina edilecei imar parselinde ya da imar adasndaki konumunu ve imar parselinin evresine
ait bilgileri ieren bu belge genellikle 1/1000 leinde imar plan paftalarndan yararlanlarak izilir. Projenin byklne ve elde edilen bilgi
paftalarnn leine gre 1/2000 ve 1/500 lekleri kullanlabilir.
Yerleim planlar: Tasarlanan binann zerinde ina edilecei imar parselinde ya da imar adasndaki konumunu ll ve koordinatl olarak
gsteren bu belge genellikle 1/200 leinde izilir. Projenin byklne ve elde edilen bilgi paftalarnn leine gre 1/100 ve 1/500
lekleri kullanlabilir.
Fikir projeleri: Bir binann fikir projeleri genellikle 1/200 leinde izilir. Ancak, MIMAR isterse 1/100 ya da 1/50 leklerini ya da dier
n projeler: Bir binann n projeleri genellikle 1/100 leinde izilir. Ancak, ierdii bilgiler ve izim teknii ayn kalmak koulu ile MMAR
1/200 ya da 1/50 leklerini ya da dier uygun grd lei kullanabilir.
Kesin projeler: Bir binann kesin projeleri genellikle 1/100 leinde izilir. Ancak, ierdii bilgiler ve izim teknii ayn kalmak koulu ile
MMAR 1/50 leini kullanabilir.
Uygulama projeleri: Bir binann uygulama projeleri genellikle 1/50 leinde izilir. Ancak, ierdii bilgiler ve izim teknii ayn kalmak
koulu ile MMAR 1/100 leini kullanabilir.
Sistem detaylar: Sistem Detaylar genellikle 1/20 leinde izilir. Ancak, verilmek istenen bilgiler gerektiriyorsa 1/10 ya da 1/5 lekleri
kullanabilir.
malat detaylar: malat Detaylar genellikle 1/1 leinde izilir. Ancak, ierdii bilgiler ve izim teknii ayn kalmak, koulu ile MMAR 1/2
ya da 1/5 leklerini ya da dier uygun grd lei kullanabilir.
Uygulama projelerinde izilmi sistem detaylar pafta numaralar, sistem detay ile ilgili ksma planda ve kesitte yazlmaldr.
rnek: Merdiven sistem detay iin uygulama projesi plan ve kesitine (Bak: SD-D-06) yazlmaldr.
izilen sistem detay paftalarna, sistem detaynn grld uygulama projesi pafta numaralar yazlmaldr.
rnek: Merdiven sistem detay paftasnn sa kenarna,
(Bak pafta:
UP-01: Zemin Kat Plan
UP-02: Normal Kat Plan
UP-08: A-A Kesiti.... gibi)
Merdivenler
Kaplar
Caml kaplar
Camekanlar
Pencereler
Giri kaplar
Gmme Dolaplar
: Ml, M2.....................Mn
: Kl, K2,.....................Kn
: CKl, CK2,............. CKn
: CMKl, CMK2,....CMKn
: Pl,P2,.........................Pn
: GKl, GK2,..............GKn
: GDl, GD2,..............GDn
eklinde numaralandrlr.
Boyutlar belirtilecek yap elemanlar u ekilde gsterilir.
: B-01, B-02,.B-n
: Z-01, Z-02,...Zn
: 101, 102,.......1n
: n01,n02,........nn
l)
m)
n)
o)
p)
q)
r)
s)
t)
u)
v)
w)
x)
y)
z)
talar salk donatm ile doalgaz kullanmna ak blgelerde (Kombinin yeri) mekanda stma amal soba kullanlyor ise doalgaz
sobasnn yeri ve bunlarn olduu mekanlarda bacann projelerine ve imalat tariflerine uygun izilir.
Dey donatmla ilgili borular, kanallar yerlerinde ve llerinde ve tam adetlerinde izilir, ematik olarak kapladklar alan llendirilerek
verilir. Donatmlarn, yapnn mimarisini ilgilendiren stc soutucu, iklimlendirici, aydnlatc, kanal az gibi cihazlar donatm projelerindeki
gerek boyutlarna uygun olarak ve ematik olarak izilir.
Varsa demelerdeki desenler,eimler szge yerleri, deme kaplamas malzemelerinin derz yerleri belirtilir.
Btn doramalar detayna uygun ve ematik olarak izilir, alan kanatlar belirtilir, akslar gsteren izgiler zerinde en ve ykseklik (kaba
yap boluu K790/220 gibi) gsterilir.
Tavandaki kirilerin sarkntlar, nervr ve kasetler nokta nokta (ifade edecek kadar) gsterilir. Betonarme projesindeki lleri yazlr, kolon
isimleri ve lleri yazlr.
Esas giri n tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek, demelerdeki btn kot farklarna ait deerler bitmi ve kaba yap kotu olarak ayr ayr
gsterilir.
Merdivenler konstrksiyonlarna uygun olarak izilir, merdiven numaras, basamak adedi, genilik ve rht ykseklii yazlr. Merdiven ve
sahanlk aksn gsteren izginin basamaklar kestii noktalar k ynnde numaralanr ve bu izgi en son basamakta ok ucu olarak bitirilir,
korkuluklar izilir, merdiven genilii lleri verilir. Balang ve biti noktalarnda ve sahanlklarda kaba ve bitmi deme kotlar verilir.
Rampalarn k yn oklar, eimleri, korkuluklar, balang ve biti noktalarnn kaba ve bitmi deme kotlar yazlr ve tm lleri
verilir.
Asansr, yryen merdiven, monarjlar kapasitelerine ve donatm projelerine uygun olarak izilir.
Zemin kat planlar da evre tanzimi, (tretuvar, balant yollar, giri platolar, ieklikler vb.) gerektii kadar ilenir. Kaba ve bitmi kotlar
verilir, yap ile ilikili olarak llendirilir.
Asma tavan yaplmas gerekli mahaller belirtilir. Malzemesi mahal listesinde gsterilir.Asma tavan kaplamas alt yz kotu yazlr.
Plann getii dzlem ile tavan arasnda kalan imalat nokta nokta ilenir. (Saak ara kat kma vb.)
arpk eri imalatlarn gerek lleri hesaplanarak zerlerine yazlr.
at plan izilir. Meyiller su toplama yerleri, dereler tesisat ve asansr kntlar, bacalar at k delikleri gsterilir ve' gerekli kotlar verilir.
Yamur ini borular gerek boyutlarnda izilir ve lleri yazlr.
Zemin kat planlarnda kuranglezlerin grnleri konstrksiyonlarna uygun izilir, llendirilir.
Sabit rpere gre tm kotlamalar balanr.
Deiik malzeme, imalat ya da yap elemanlarnn tm birleme zellikleri ematik olarak gsterilir, ayrnt imalat de-taynda verilir.
Tm malzeme isimleri yazlr, malzeme almlar yazlr.
Malzeme isimlerinin yanlarna, gerekiyorsa poz no'lar ya da referans no'lar yazlr.
zellii olan imalatlar iin aklama notlar yazlr.
malat detaylarnn referans numaralar ve bulunduklar pafta numaralar yazlr.
Paftann kesine imalatta dikkat edilecek hususlar yazlr.
FRMA
ADI
ARSANIN
L
LES
MAHALLES
SOKAI
PAFTA
ADA
PARSEL
N ADI
ADI SOYADI
UNVANI
ODA SC.NO
BRO TESCL
BELGE NO
ADRES-TEL
.....BELEDYES ONAYI
YAPININ
ADI SOYADI
ADRES-TEL
MZA
MAL SAHB
MTEAHHD
MH
Aamas
Kullanma
Amac
Yapm
Sistemi
naat Alan
Taban Alan
Kat Adedi
B.Blm
Adedi
Blok Adedi
MHS
YMS
Blge
Katsay
Zorluk
Katsay
SK ONAYI
FRMA
ADI
ARSANIN
LES
MAHALLES
SOKAI
PAFTA
ADA
PARSEL
N ADI
ADI SOYADI
UNVANI
ODA SC.NO
BRO TESCL
BELGE NO
ADRES-TEL
UNVANI
ODA
SC.NO.
UNVANI
ODA
SC.NO.
BRO TESCL
BEL.NO.
Vergi D. ve
No
ADRES-TEL
MZA-MHR
YAPININ
BRO TESCL
BEL.NO.
Vergi D. ve
No
ADI SOYADI
ADRES-TEL
MZA-MHR
ADRES-TEL
MZA
MAL SAHB
MTEAHHD
MH
Aamas
Kullanma
Amac
Yapm
Sistemi
naat Alan
Taban Alan
Kat Adedi
B.Blm
Adedi
KVK/M.P.D
Katsays
MHS
YMS
Blge
Katsay
Zorluk
Katsay
FRMA
ADI
ARSANIN
LES
MAHALLES
SOKAI
PAFTA
ADA
PARSEL
N ADI
ADI SOYADI
UNVANI
ODA SC.NO
BRO TESCL
BELGE NO
ADRES-TEL
UNVANI
ODA
SC.NO.
UNVANI
ODA
SC.NO.
BRO TESCL
BEL.NO.
Vergi D. ve
No
ADRES-TEL
MZA-MHR
YAPININ
BRO TESCL
BEL.NO.
Vergi D. ve
No
ADI SOYADI
ADRES-TEL
MZA-MHR
ADRES-TEL
MZA
MAL SAHB
MTEAHHD
MH
Aamas
Kullanma
Amac
Yapm
Sistemi
naat Alan
Taban Alan
Kat Adedi
B.Blm
Adedi
Blok Adedi
MHS
YMS
Blge
Katsay
Zorluk
Katsay
.....BELEDYES ONAYI
MMAR PROJE DZENLEME ESASLARI, Bayndrlk Bakanlnca yaplacak veya onanacak projelerin,
inceleme ve uygulama safhalarnda grlen aksaklklar nedeni ile, belli esaslara gre
dzenlenmesini temin zorunluluundan tr hazrlanmtr.
Bylece, gerek incelemede ve gerek antiyede daha kolaylkla okunabilir proje dzenlenmesinin
teminine allmtr.
MMAR PROJE DZENLEME ESASLARI, aslnda, yeni bir proje dzenleme ynetimi
getirmemektedir. Ancak proje dzenlenmesi srasnda kolaylkla ihmal edilebilen izim ve
dzenleme usullerinin, bir metin haline getirilmesi suretiyle, bundan sonraki proje almalarnda yol gsterici olarak deerlendirilmesi ve uyulmasndaki zorunluluk nedeni ile de, bilinen
esaslarn her projede gz nnde tutulmas ve yer almas salanm olmaktadr.
lek 1/20-1/1
MD
001/ detay
MD 002/
gibi harf ve numaralar kullanlr.
Ayrca, kk bir lekte yapnn pln ve kesiti ablon olarak izilir ve bunun zerinde, paftann ait
olduu kat, kesit yeri veya grn belirtilir. En altta onay iin yer braklr.
AVAN PROJE
Avan proje; belirli bir konunun, kesin ihtiya programna, ngrlen maliyet tavanna, arsa verilerine ve
fikir projesi yarma ile elde edilmi ise bunlara ilave olarak, yarmaya teklif edilen proje ile bu proje
hakkndaki jri tavsiyelerine uygun zm getiren ve Bakanlka baka bir lekte istenmedii
takdirde 1 /200 leinde dzenlenen projesidir.
Avan projede; vaziyet pln, kat plnlan, at pln, kesitler grnler bulunur. Avan projeye mimari
rapor eklenir.
darece, avan proje olarak bir ka teklif istendiinde, maliyet ve fonksiyon raporlar her teklif iin
ayrca eklenecektir.
Vaziyet pln :
Genellikle 1 /500 lekli izilir.
Hakim rzgar, manzara ve kuzey yn iaretleri, ayn yerde toplu olarak gsterilir.
Mevcut durum. (Bina, hudut, yol, yeil rt vb.) imar hatlar, teklif yap konumlan ve saha
dzenlemeye ait izgiler st ste ve farkl teknikle izilir.Korunmas istenen bina, yeil rt
vb. ile teklif bloklar ve korunmayan ksmlar belirtilir.
Bloklar harflendirilir ve yksek bloklar, ykseldike kalnlaan izgilerle belirtilir.
2
Bloklarn iine kat adetleri, gabarileri, zemine oturma sahalar (m ) yazlr. Paftann uygun bir
yerinde toplam inaat alan verilir.
Bloklarn; yol ve komu hudutlara, korunacak binalara uzaklklar eksiksiz llendirilir.
Blok keleri, arsa ii servis yollar, istinad duvarlar, meyil, rampa ve merdivenlerin balang ve
biti noktalan, servis avlular, akaryakt tank yerleri ve gerekli baka noktalar plnkote rper
kotuna gre kotlandrlr ve bu kotlarn altna, ayrt edilebilecek ekilde, halihazr duruma ait kot
yazlr.
Bina esas girii bitmi deme st kotu "Z 0.00 olarak alnr. Pln, kesit ve grnler bu kota
gre kotlandrlr. Ayrca, ~+ 0.00 kotu altna, plnkote kotuna gre deeri yazlr. Bylece, ~ 0.00
kotu ile plnkote rper kotu balanm olur. Bina birden fazla ise, her bina girii bitmi deme
st kotu ~ 0.00 kabul edilir. Bu kotlar plnkote rper kotuna gre deerlendirilerek altna yazlr.
Birbirine bal bloklar bir bina olarak kabul edilir*
Mevcut hudutlara ve yollara gre byk farkllk getiren imar pln tatbikat sz konusu ise;
girilerin, mevcut yollara gre geici olarak kullanlma imkan dnlr ve vaziyet plnnda belirtilir.
Binann nemi gerektiriyorsa, evreyi de ihtiva eden, gerekmiyorsa a rsa dahili iki siluet izilir.
Siluetlerin yannda veya altnda en ve boy kesitleri izilerek tabii ve teklif zemin kotlar ile tm
3
hafriyatn yaklak toplam m olarak yazlr.
Planlar :
htiya programnn tam olarak gerekletirildii benzer katlarn biri ile dier katlarn tm izilir.
Tekrar eden katlar iin aklama yazlr.
Planlar, pafta veya paftalar zerinde ayn bak ynnde yer alr, her paftada hakim rzgar,
manzara ve kuzey yn ayn yerde toplu olarak gsterilir.
D ller, dtan - bina cephesine doru
1inci izgide blok ls
2nci izgide cephe hareketlen
3nc izgide tayc akslar olmak zere dzenlenir.
Bloklar harflendirilirler ve ihtiva ettikleri nitelerin isimleri d l izgileri ci varna yazlr.
Blok ilerinden enine ve boyuna birer l izgisi geirilir
Her kat plannn kesit geirilen yerlerinde kesit izgisinin tm ve bak ynleri gsterilir.
Dilatasyonlar her katta gsterilir.
2
Her mahallin iine mahal numaras, ismi ve gere kletirilen net m alan yazlr.
Modller ve inai akslar belirtilir.
nai elemanlar, kolon veya perde, duvar, pano vb. ayr izim teknii ile izilir, ileri koyulatrlr.
Pano, caml blme vb. gibi mahal ve bina ayrm elemanlar eksiksiz gsterilir; ematik aklamalar yaplr.
Btn hacimler, ihtiya programnda belirtilen fonksiyonlarna uygun tefri edilir.
Esas giri bitmi deme st kotu ~0.00 kabul edilerek demelerdeki btn kot farklarna
ait deerler yazlr. Dier giriler isimlendirilir ve T0.00 kotuna gre kotlandrlr.
Merdiven ve rampalarn k oklar izili r. Rampalarn meyilleri, balang ve biti noktalar i l e
ara balantlar varsa bu noktalarn kotlar yazlr.
2
Asansr ve monarjlar istenilen kapasiteye gre ve m alan yazlarak belirtilir.
Zemin kat planlarnda, evre tanzimi (trotuar, balant yollar, giri platolar vb.) gerektii kadar
ilenir. Kuranglezlerin grnleri izilir.
Asma tavan yaplmas gerekli mahaller, mahal ismi altna yazlarak belirtilir.
Bacalar ait olduklar ve devam ettikleri katlarda eksiksiz gsterilir.
Kaplarn al ynleri belirtilir.
Gerekli mahallerin 1 /50, 1 /20 ve 1/10 leinde ve o lein izim teknii ile plan, kesit ve grnleri izilir. Bunlarda tefri ve yap elemanlar gster ilir. Btn ller verilir.
Plan paftalarnn yanna, maliyet tavanna ve bundan sonraki proje dnemlerindeki kararlara
esas olmak zere yapdaki ana malzemeleri gsterir bir mahal listesi, kolayca izlenilebilir
dzende verilir.
Kesitler :
En az iki kesit izilir. Biri merdivenden, dieri yapda konstrktif zellii olan yerlerde en ok bilgi
verecek ekilde geirilir.
Yapnn inai ve dekoratif elemanlar net ve ematik izgilerle ifadelendirilir. Kesitin getii yer
deki mahallerin numara ve isimleri yazlr.
Esas giri bitmi deme st kotu T0.00 alnarak btn farkl ykseklikteki demeler
kotlandrlr.
Bir l izgisi zerinde kat ykseklikleri verilir. Dk demeler ve asma tavan yaplan yerlerde
kaba deme stnden olmak zere kat yksekli i ayrca llendirilir.
Pencere altlar ve radyatr boluu belirtilir.
Giri saaklar, meyilleri, rt malzemeleri gsterilir.
Bodrum duvarlarnda ve temelde yaltm gerekiyorsa sistemi hakknda aklama yaplr.
Zemin suyu minumum ve maximum kotlar gsterilir. Kuranglezler izilir.
Tabii zemin nokta-nokta, teklif zemin devaml izgi ile gsterilir; ve her ikisine ait gerekli kotlandrma
eksiksiz yaplr.
Cephelerde gne krc bir sistem kullanlyorsa malzeme aklamas yaplr.
at meyli ve rt malzemesi dere kesitleri belirtilir. Malzeme almlar yazlr. Dereler, mahyalar,
asansr ve tesisat kntlar ile bacalar kotlandrlr.
Kesit dzlemi arkasnda kalan grnen ksmlar izilir.
Grnler :
Yap tek blok ise drt grn de izilir. Birka bloktan mteekkil ise yapnn mimarisini ifade
edecek ekilde oaltlr.
Mimari ile ilgili olmayan izgilere yer verilmez.
Tabii zemin nokta nokta, teklif edilen zemin devaml izgi i l e gsterilir ve kotlandrlr.
Zemin izgisi altnda kalan yap ksmnn d hatlar, kesik izgilerle b e l i r t i l i r ve kutlandrlr.
Grnlerde, kesit ve planlardan intikal eden yap elemanlarnn farkllk gstermemesi
salanr.
Kullanlan cephe kaplama malzemesi, at rts malzemesi yazlr.
Yamur oluklar, ini borular ve varsa paratoner inileri gsterilir.
at Plan :
Meyiller, su toplanma yerleri, dereler, tesisat ve asansr kntlar, bacalar ve atya k delikleri gsterilir.
Gerekli kotlandrma ve aklamalar yaplr.
Mimari Rapor :
Bakanlka verilen kesin ihtiya program ve arsa verilerinin, konunun projelendirilmesinde ele aln ve
deerlendirilii belirtilir. Yap ekonomisi ve fonksiyonel inaat tatbikat gerei olarak seilen inaat sistemi,
malzeme ve genel mimari planlama ile maliyet tavanna uyum ynnden getirilen zm hakknda geni
bilgi verilir. Is, ses ve su yaltmlar, gne tedbirleri ve zellik gsteren tesis ve cihazlar iin akla malar
yaplr. Seilen modller ve tayc akslar hakknda bilgi verilir, gerekesi aklanr. zmn birden fazla
oluu halinde, raporda tekliflerin iyi ve kt taraflar mukayese edilir. Tercih sebepleri aklanr.
KESN PROJE
Kesin proje; yapnn, Bakanlka onaylanan avan proje esaslarna gre, ve baka bir lekte istenmedii
takdirde, 1/100 leinde dzenlenen, yap elemanlarnn tmnn kesin olarak llendirildii, inaat
sisteminin ve malzemenin kati projesidir.
Kesin projede; vaziyet plan ile kat planlar, at plan, asma tavan planlar, kesitler, grnler ve detay
listesi bulunur.
Vaziyet Plan :
Baka bir lekte istenmemise genellikle 1 /200 lekli izilir.
Hakim rzgar, manzara ve kuzey yn iaretleri ayn yerde toplu olarak gsterilir.
Mevcut durum (bina, hudut, yol, yeil rt vb.) imar hatlar, teklif yap konumlar ve saha
dzenlemesine ait izgiler st ste ve farkl teknikte izilir. Korunmas istenen bina, yeil rt ve
benzeri ile teklif bloklar
ve korunmayan ksmlar belirtilir. Korunmayan binalarn yklma
sralar bloklar zerine yazlr.
Mevcuta bitiik ilaveler yeni blok izgileri ile izilir.
Bloklar harflendirilir ve yksek bloklar ykseldike kalnlaan izgilerle belirtilir.
2
Bloklarn iine kat adetleri, gabarileri, at rt malzemesi, zemine oturma sahalar (m
olarak) ve belli edilmi ise inaat sras yazlr. Paftann uygun bir yerinde toplam inaat alan
verilir.
Bloklarn; yol ve komu hudutlara, korunacak binalara uzaklklar, gerekiyorsa konum alan i l e
birlikte, inaat tatbikatna esas olmak zere kesin olarak verilir.
Korunmas istenen bina, yeil rt vb. bir rpere balanr ve uzaklklar gsterilir.
Bina keleri, arsa ii servis yollar, istinad duvarlar, meyil, rampa ve merdivenlerin balang
ve biti noktalan, servis ve merasim avlular, akaryakt tank yerleri ve gerekli baka noktalar
plankote rper kotuna gre kutlandrlr ve bu kotlarn altna ayrd edilebilecek ekilde,
halihazr duruma ait kot yazlr. Bunlarla ilgili inaat sistemi ve malzeme hakknda gerekli
aklama ve llendirme yaplr.
Bina esas girii bitmi deme st kotu +"0.00 olarak alnr. Plan, kesit ve grnler bu kota gre
kotlandrlr. Ayrca T 0.00 kotu altna, plankote kotuna gre deeri yazlr. Bylece, ~ 0.00 kotu
ile plankote rper kotu balanm olur. Bina adedi birden fazla ise, her bina girii bitmi
deme st kotu + 0.00 kabul edilir. Bu kotlar plankote rper kotuna gre deerlendirilerek
altna yazlr. Birbirlerine bal bloklar bir bina olarak kabul edilir.
Mevcut hudutlara ve yollara gre byk farkllk getiren imar plan tatbikat sz ko nusu ise; girilerin, mevcut yollara gre geici olarak kullanlma imkan vaziyet plannda belirtilir.
Binann nemi gerektiriyorsa, evreyi de ihtiva eden, gerekmiyorsa arsa dahili iki siluet izilir.
Mevcut kanalizasyon veya muhafaza edilmesi gerekli binalar arasnda, su, kalorifer tesisat ebekesi
varsa, tabii ve teklif zemine gre kotlar verilir ve hatlar ile belirtilir.
Bloklar haricinde detay verilecek elemanlar iaretlenir bilahare detay projesi safhasna esas
tekil edecek detaylar listesine ayn numara ve harflendirme ile girer.
Planlar :
Benzer kat planlarnn biri ile dier katlarn tm izilir, tekrar eden katlar iin aklama yazlr.
Yma inaatlarda temel plan ilave edilir.
Planlar pafta veya paftalar zerinde ayn bak ynnde yer alr; her paftada hakim rzgar,
manzara ve kuzey yn ayn yerde toplu olarak gsterilir.
D ller, dtan bina cephesine doru:
1.izgide blok ls
2.izgide cephe hareketleri
3.izgide tayc akslar
4.izgide doluluk ve boluklar olmak zere dzenlenir.
Tayc sistemin akslar, statik projedeki harf ve saylarla (koordinat sistemi esaslarna gre)
belirtilir.
Bloklar harflendirilir.
ller, deiik her hacimde, ve projenin kolaylkla okunmasn salayacak ekilde, enine ve
boyuna iki izgi zerinde verilir. Net en ve boylar bu izgiler zerinde gsterilir.
Kat planlarnn kesit geirilen yerlerinde kesit izgisinin tm ve bak yn gsterilir.
Dilatasyonlar herkatta gsterilir.
Btn mahallere Mahal numaras Mahal ismi yazlr.
Modller, inai akslar ve bunlarn kesime noktalan belirtilir.
nai elemanlar; kolon veya perde, duvar, pano vb. ayr izim teknii ile ve hakiki lleri ile izilir,
ileri kuyulatrlr.
Pano, caml blme , alak duvar vb... bina ayrm elemanlar e ksiksiz gsterilir, ematik
aklamalar yaplr ve ykseklikleri yazlr.
Btn hacimler ihtiya programnda belirtilen fonksiyonlarna uygun ve hakiki lleri ile tefri
edilir.
Mutfak, ofis, laboratuvar, amarhane, banyo, W.C. gibi hacimlerde btn te zgahlar,
lavabo,eviye, banyo ve du tekneleri pisuvar ve W.C. talar tesisat projelerine ve birim fiyat
tariflerine uygun izilir.
Tesisat hizmetlerinin, yapnn mimarisini ilgilendiren stc, aydnlatc, kanal azlar gibi cihaz lar
tesisat projelerindeki llerine uygun ve ematik gsterilir.
Varsa demelerdeki eimler ve szge yerleri belirtilir.
Btn doramalar ematik olarak izilir alan kanatlar belirtilir, akslar gsteren izgiler zerinde
en ve ykseklik (kaba inaat boluu) yazlr. ( K 7 90/220) gibi.
Tavandaki kiri sarkntlar, nervr ve kasetler nokta nokta (ifade edecek kadar) gsterilir.
Esas giri bitmi deme st kotu T0.00 kabul edilerek, demelerdeki btn kot farklarna
ait deerler (kaba inaat kotu olarak) yazlr.
Merdivenler, konstrksiyonlarna uygun olarak izilir. Merdiven numaras, basamak adedi, ge
nilik ve rht ykseklii yazlr. Merdiven ve sahanlk aksn gsteren izgi en son basamakta ok ucu
ile bitirilir, korkuluklar izilir. Balang ve biti noktalar ile sahanlklara ait kotlar gsterilir. Rampalarn
k oklar, meyilleri, balang ve biti noktalarnda bitmi deme st kotlar ve korkuluklar gsterilir.
Asansr ve monarjlar kapasitelerine uygun lde izilir.
Zemin kat planlarnda evre tanzimi (trotuar, balant yollar, giri platolar vb.) gerektii kadar
ilenir, bitmi kotlar yazlr.
Asma tavan yaplmas gerekli mahaller belirtilir, malzemesi mahal listesinde gsterilir.
Plann getii dzlemle, tavan arasnda kalan imalat (saak, ara kat gibi) nokta nokta ilenir.
Bacalar ait olduklar ve devam ettikleri katlarda hakiki lleri ile izilir.
arpk ve eri imalatn hakiki lleri hesaplanarak zerine yazlr.
Yamur ini borular gsterilir, kesit lleri yazlr.
Zemin kat planlarnda, kuranglezlerin grnleri konstrksiyonlarna uygun izilir. Bodrum kat
planlarnda kuranglezlerin su toplama ekli ve yaltm hususlar ile dier malzeme almlar
verilir. Kot ve lleri yazlr.
Plan paftalarndan ayr bir paftada, tip mahal list esi rneine (Ek : 3) uygun ekilde ve yapda
kullanlan btn malzemeyi gsterir bir mahal listesi dzenlenir.
Kesitler :
Her bloktan en az iki kesit izilir. Biri merdivenden, dieri yapda konstrktif zellii olan yerler
den en ok bilgi verecek ekilde geirilir. Gerektii hallerde kesit says oaltlr.
Yapnn inai ve dekoratif elemanlar net ve ematik izgilerle ifadelendirilir. Malzeme almlar
yaplr. Kesitin getii yerlerdeki mahallerin numara ve isimleri yazlr.
Esas giri bitmi deme st kotu + 0.00 alnarak btn farkl ykseklikteki
demeler
kotlandrlr.
Ayni l izgileri zerinde kat ykseklikleri verilir. Tavanndan tesisat geen mahallerde asma
tavan yaplyor ise tesisat ve asma tavan belirtilir. Asma tavan alt ile d eme st aras
llendirilir.
Tayc olmayan, hacim ayrc elemanlarn (pano, caml blme, WC duvarlar) kaplarn,
pencerelerin, dk demelerin ykseklikleri gsterilir.
Pencere alt dolu ksmlarnn yapm ekli ak olarak belirtilir. Kiri biti i, duvar dolgusu ayr
ayr kutlandrlr, radyatr ykseklii gsterilir. Parapet + denizlik belirtilir, malzeme alm
yaplr.
Giri saaklar ve balkonlar, konstrksiyonlarna uygun izilir. Su toplama ekli, rt ve yaltm
malzeme almlar gsterilir; kot ve lleri ile eimleri yazlr.
Bodrum duvarlarnda ve temelde yaltm gerekiyor ise sistemi belirtilir ve malzeme alm yazlr.
Zemin suyunun minimum ve maksimum kotlar gsterilir.
Kuranglezler konstrksiyonuna uygun izilir. Su toplama ekli ve yaltm hususlar ile dier
malzeme almlar verilir. Kot ve lleri yazlr.
Drenaj sistemi gsterilir, malzeme alm yaplr. Kutlandrlr. Yol ve tra tuarlar izilir, almlar ve
kotlar yazlr; llendirilir.
Tabii zemin nokta nokta, teklif zemin devaml izgi ile gsterilir, ve her ikisine ait gerekli
kotlandrma eksiksiz yaplr.
Cephelerde gne kinci bir sistem kullanlyorsa llendirilir ve malzeme alm yaplr.
at konstrksiyonu hakiki ekli ve lleriyle izilir, malzeme alm yaplr, kesitler llen dirilir. Dereler, mahyalar, asansr ve tesisat kntlar, bacalar kutlandrlr.
Kesit dzleminin arkasnda kalan ve grnen ksmlar, grnlerde istenen hususlara uygun
ekilde izilir.
Grnler :
Btn grnler izilir. Bulunduklar dey dzlemlere gre farkl izim teknii ile ifadelendirilir.
Mimari ile ilgisi olmayan izgilere yer verilmez.
Tabii zemin nokta nokta, teklif zemin devaml izgi ile gsterilir. Ve kotlandrlr.
Zemin altnda kalan yap ksmlarnn d hatlar kesik izgilerle belirtilir ve kotlandrlr.
Statik sistem akslar ve deme hatlar grn zerinde nokta nokta belirtilir. Denizlik st,
lento alt (kaplar dahil) kaba inaat kotlan verilir.
Cephe kaplama malzemesi ve rengi yazlr.
Yamur oluklar, ini borular ve varsa paratoner inileri gsterilir.
Kap ve pencere grnleri kat'i taksimatna uygun izilir. Alan btn kanatlar gsterilir.
at grn izilir. at stne kan asansr ve tesisat kntlar ile bacalar, dereler, mahyalar
gsterilir ve kotlandrlr.
at Plan :
Meyiller, su toplama yerleri, dereler, tesisat ve asansr kntlar tam llendirilmi olarak hakiki
konstrksiyonlar ile izilir. l ve kotlan yazlr.
at sistemini belirtecek sayda gerekli kesitler verilir.
Detaylar verilecek noktalar iaretlenir ve numaralandrlr.
Asma Tavan Plan :
Asma tavan yaplacak mahaller iin ayrca dzenlenen planlarda, tesisat hatlar, aydnlatma
sistemi, tavan konstrksiyonu gsterilir. llendirilir. Malzeme alm yaplr.
Planlarn yannda ayrca tavan kesitleri verilir. Kotlandrlr.
Detaylandrlacak noktalar, harf ve numara ile belirtilir.
Detay Listesi :
Yapnn detaylandrlacak btn inai ve dekoratif elemanlarnn bir a rada yer ald listede, bu dnemin plan, kesit ve grnlerinde belirtilen referans harf ve numaralan aynen tekerrr edecektir.
Detay listesinde", her yap elemannn hangi lekte nokta ve sistem detaylarnn verilecei de ak lanacaktr.
zemenin yazld; bro ve antiyede her trl alma ve imalat safhasnda kullanlabilecek nitelikte
ve kolayca anlalabilir izim teknii ile hazrlanm, 1 / 5 0 - 1 / 2 0 - 1 / 1 0 - 1 / 5 - 1 / 1 lekli projesidir.
Tatbikat projesi iki blm olarak dzenlenir.
I. BRNC BLM
Bu blm; yap tatbikat projesinin, nceki proje safhasnda dzenlenen ve Bakanlka onaylanan
detay listesinde yer alan eleman ve mahallerinin, listede belirtilen leklerde tm sistem ve nokta
detaylarn kapsayan blmdr. 1 ,/20 - 1 / 1 0 - 1 / 5 - 1 / 1 lekleri kullanlr.
Yap iin gerekli at detaylar, merdiven, dorama, deme, duvar ve tavan kaplamas; aydnlatma, stma,
havalandrma ve klima cihazlarnn mimari ile ilgili detaylan; ses, s, buhar ve su yaltm detaylar; i hacimlere
ait sistem detaylar; dilatasyon, sabit mble ve tesisat projelerinde gsterilen yap elemanlarnn detaylar ile
bahe dzenlemesi ile ilgili detaylar tanzim edilir.
Detaylandrlacak yap elemanlarna ait plan, kesit ve grnlerle bunlarn nokta detaylarnn ayn paftada yer
almas salanr.
Detaylandrlacak yap elemanlar ve mahalleri (kap, pencere, merdiven gibi.) ok eitli ise, her yap
elemannn ve mahallinin plan, kesit ve grn nceki proje safhalarnda kullanlan ayn harf ve numa ralar ile (K., P l . , M., gibi) pafta veya paftalara izilir. Bu yap elemanlar ve mahallerine ait tip nokta detaylar,
imalat ve inaat srasnda kolayca izlenebilir bir sra il e paftalarda yer alrlar.
Mimariyi ilgilendiren ve yap elemanlarnn imali ve kullanna etki yapan tesisat boru ve cihazlar
detaylarda eksiksiz yer alrlar ve llendirilirler.
Detaylandrlan btn imalat tam olarak llendirilir ve kotlandrlr. Pencere, kap vb. ahap ksmlarnn
tm en ve boylar, akslar; pano, caml blme vb. imalatlarn btn lleri verilir. Btn sabit ve alan
ksmlar belirtilir.
Nokta detaylarnda, yap elemannn her paras, en kk ayrntsna kadar malzeme ve l olarak
doru ve eksiksiz ifadelendirilir. malat zelliklerine ait gerekli btn aklamalar ve kullanlan her mal zemenin ismi ayr ayr verilir.
Genel Sistem Detay:
Yapnn tm inaat sistemini gsteren ve inai zellii olan mahallerden geirilerek atdan temele kadar
tm katlar, btn inaat elemanlarn kapsayan plan, kesit ve grnlerdir. 1/20 veya 1/10 leinde
dzenlenir. (Benzer katlar bir defa gsterilir.)
Btn yap elemanlar, nokta detaylarna uygun izilir. Statik ve Tesisat projel erinin mimariyi ilgilendiren
btn elemanlar hakiki lleri ile gsterilir.
Malzeme almlar, btn l ve kotlar eksiksiz yazlr.
Ksmi Sistem Detay:
Mutfak, banyo, W.C, laboratuar vb. gibi tesisatn arlk kazand mahaller iin 1/20 leinde plan,
kesit ve i grnler izilir. Malzeme alm, btn l ve kotlar eksiksiz yazlr. Tesisat eleman lar,
tesisat proje ve birim fiyat tariflerine uygun, hakiki ekil ve llerine gre izilir.
at Detaylar :
at sistemine gre atnn ina edilebilmesi iin gerekli detaylar verilir. Mahya, baca dibi ve st, tesisat
kntlar, at birleimleri, k kapaklan, oluklar, dereler, su inileri, s ve su yaltmlar, at havalandrmas,
dilatasyonlar, saak, kalkan duvar ve parapetler, at rt malzemesinin balant nokta detaylar izilir.
lek 1 / 5 ve 1/1 dir. Gerektii hallerde, imalat kolayl salayacak ematik perspektifler ilave edilir.
Merdiven Detaylar:
Her deiik numaral merdiven ve her merdivenin kendi iinde deiiklik g steren katlardaki durumlarna ait
sistem detaylar 1/20 veya 1/10 leinde plan, kesit ve grn olarak izilir.
Merdivenle ilgili imalat iin gerekli btn nokta detaylar 1/5 ve 1/1 leinde dzenlenir.
Malzeme ve detay ynnden ayn olan merdiven blmleri bir defa gsterilir. Normal basamaklarn kesit
ve grn, korkuluk, kpete, ankraj, sprgelik, limon kirii ve deme-basamak birleim detaylar izilir.
Dner merdivenlerde, deiik basamaklarn duvar ve kova tarafndaki lleri ayr ayr verilir.
Her trl malzeme, l ve kot yazlr. zel imalat iin ayrca ema izilir ve aklamalar yaplr.
Dorama Detaylar:
Kap, pencere, pano, ahap veya madeni blme, dolap, banko, vitrin gibi ince inaat elemanlarna ait 1 / 2 0 1 /10 lekli plan, kesit ve grnten ibaret sistem detay ile imalat iin gerekli bilgi ve lleri 1 /I olarak
gsteren nokta detaylarn kapsar.
Deiik her noktann detay ayr ayr izilir. Deien ller ayn detay zerinde gsterilmez. Kilit, kap
kolu, mandal, ispanyolet, mentee vb. madeni aksam hakiki l ve ekilleri ile tam olarak izilir.
Nokta detaylar, evresi ile ve izdmlerine gre alt alta veya yan yana gelecek ekilde paftalarda yer
alrlar.
Bir yapda dorama detaylarn konstrksiyon ve l ynnden mmkn olduu kadar tipletirmek; yani
pencere, kap, blme, banko duvar kaplamas, asma tavan, merdiven korkuluu vb. gibi yap eleman larnn
imalatn kendi cinsinde az sayda tip nokta detay ile salamak ncelikle gz nnde tutulmaldr.
Kap kasalar, duvar veya kolonda yaplacak kargir dilere tespit edilecektir.
Ayrca detaylandrmada, ekonomi ve imalat kolayl getiren; uzun mrl, az bakm gerektiren
malzeme seilir.
Kap ve pencerelerde kesit; tavanla deme arasnda tm kat yksekliinde, lento st ve denizlik parapet alt yap elemanlar nokta detaylarndaki lleriyle ve tam olarak izilir, (tavan kaplamas, sva,
deme kaplamas, sprgelik, radyatr vb.)
Cephede gne krc elemanlar varsa, pencere veya kap plan, kesit ve grnnde lleri, malzeme
isimleri ve imalat zellikleri eksiksiz yazlr. Kap ve camekanlarda, varsa, asma tavan birleimi gsterilir. D
kaplarda eik ve deme, l ve kotlar ile izilir.
Asma Tavan Detaylar :
Asma tavan yaplacak mahaller iin sistem detay 1 / 5 0 - 1 / 2 0 - 1 / 1 0 leinde plan ve kesit olarak
dzenlenir. Bunlara ait nokta detaylar iaretlenir.
Asma tavan yaplacak mahallere ait tavan plan ve kesitlerinde o mahaldeki tayc sistem ve tesisat
gsterilir.
Ayn pafta zerinde nokta detaylar 1 / 5 - 1 / 1 lekli izilir, malzeme almlar yazlr. Bu detaylar
birbirleri ile ilikisine gre sralanr ve btn ller eksiksiz verilir.
Duvar Kaplama ve Lambri Detaylar :
1 /20 veya 1/10 lekli plan, kesit ve grnten ibaret sistem detay ile imalt, malzeme ve l bakmndan
en kk ayrntlarna kadar bilgi veren 1/5 ve 1/1 lekli nokta detaylarn kapsar.
Bu yap elemanlar; zel hallerde, mimari fonksiyonun gerektirdii yerlerde -kullanlr. Ekonomi, imalat
kolayl ve elverili malzeme seimi gz nnde tutulur.
Yapnn Fonksiyonu ile lgili zel malat Detaylar:
Yapnn fonksiyonu ile ilgili zel imalat iin, 1/ 20 - 1/ 1 0 lekli plan, kesit ve grnten ibaret sistem detay
ile eksiksiz btn lleri ihtiva eden 1 / 5 - 1 / 1 lekli nokta detaylar izilir. malatn zel oluu gz
nnde tutularak gerekli aklamalar yaplr. Mahallin fonksiyonu gerei, mimari ve tesisat youn ve
10
sk bir balant halinde ise, bu detaylarda, tesisatn btn hat ve cihazlar hakiki lleri ile gsterilir. Aydnlatma, stma, havalandrma ve klima cihazlarnn ilgili detaylar 1 / 5 - 1 / 1 leinde ve projeleri ile
uyuacak ekilde dzenlenir.
Is, ses, buhar ve su yaltm detaylar 1 / 5 - 1 / 1 leinde izilir. Eksiksiz olarak malzeme almlar ve
lleri yazlr. Dilatasyon detaylar duvar, deme, tavan, d duvar ve at iin ayr ayr 1/1 leinde
izilir, ve malzemeleri yazlr. Bu detaylar birbirleri ile ilikisine gre sralanr.
Sabit mble detaylar 1 /20 - 1 / 5 - 1 / 1 leinde dzenlenir. Malzeme seiminde ekonomi gzetilir.
II. KNC BLM:
Yapnn ina edilebilmesi iin, statik projesinin tm inai llerini, tesisat projesinin inaat etki leyen
btn elemanlarn, imalat detaylarna uygun l ve karakterde btn mimari elem anlar, detaylarla ilgili
referanslar ihtiva eden, gerekli btn l ve malzemenin yazld, bro ve antiyede her trl alma ve
imalat safhasnda kullanlabilecek nitelikte ve kolayca anlalabilir izim teknii ile hazrlanm, 1 /50
veya baz zel hallerde 1 /100 lekli projesidir.
PlanJar :
Btn kat planlan izilir. Yma inaatlarda temel plan ilave edilir.
Planlar, pafta veya paftalar zerinde ayn bak ynnde yer alr; her paftada hakim rzgar,
manzara ve kuzey yn ayn yerde toplu olarak gsterilir.
D ller, dtan bina cephesine doru:
1.izgide blok ls
2.izgide cephe hareketleri
3.izgide tayc akslar
4.izgide doluluk ve boluklar, olmak zere dzenlenir.
Tayc aks sistemi statik projeye uygun harf ve saylarla (koordinat sistemi esaslarna gre)
belirtilir.
Bloklar harflendirilir.
ller, her hacimde enine ve boyuna ikier l izgisi zerinde gsterilir. Birinci izgiler ze
rinde hacmin net en ve boyu, ikinci izgiler zerinde kap, pencere, kolon vb. elemanlarn
genilikleri ile duvar zerindeki yerlerinin komu duvarlara uzaklklar yazlr.
Kat planlarnn kesit geirilen yerlerinde kesit izgisinin tm ve bak yn gsterilir.
Dilatasyonlar her katta gsterilir.
Btn mahallerde :
Mahal numaras, Mahal ismi yazlr.
Modller; inai akslar ve kesime noktalan belirtilir.
nai elemanlar; kolon veya perde, duvar, pano vb. ayr izim teknii ile ve hakiki lleri ile izilir,
ileri koyulatrlr.
Pano, caml blme, alak duvar vb. gibi mahal ve bina ayrm elemanlar eksiksiz gsterilir.
ematik aklamalar yaplr. Ykseklikleri yazlr.
Mutfak, ofis, laboratuvar, amarhane, banyo, WC. gibi hacimlerde btn tezghlar,
lavabo, eviye, banyo ve du tekneleri, pisuvar ve WC. talan tesisat projelerin e ve birim fiat
tariflerine uygun izilir.
Dey tesisat boru ve kanallannn yerleri ve adetleri, ematik olarak kapladklar alan
llendirilerek verilir. Tesisat hizmetlerinin, yapmn mimarisini ilgilendiren stc, aydnlatc
kanal azlan gibi cihazlar tesisat projelerindeki hakiki llerine uygun ve ematik gsterilir.
Demelerdeki desenler ve varsa eimler, szge yerleri belirtilir.
Btn doramalar detayna uygun ve ematik olarak izilir, alan kanatlar belirtilir, akslar gs teren izgiler zerinde en ve ykseklik (kaba inaat boluu) yazlr. (K7 90/220 gibi)
Tavandaki kiri sarkntlar, nervr ve kasetler nokta nokta (ifade edilecek kadar) gsterilir. Be tonarme projesindeki lleri ilenir. Kolon lleri yazlr.
Esas giri bitmi deme st kotu ~ 0.00 kabul edilerek demelerdeki btn kot farklarna ait
deerler, bitmi ve kaba inaat kotu olarak ayr izim teknii ile gsterilir.
11
12
Kesit dzleminin arkasnda kalan ve grnen ksmlar, grnlerde istenen hususlara uygun
ekilde izilir.
Planlarda grlmeyen ller verilir. (Merdivenlerin hakiki boyu gibi)
Grnler :
Btn grnler izilir. Bulunduklar dey dzlemlere gre farkl izim teknii ile ifadelendirilir.
Mimari ile ilgisi olmayan izgilere yer verilmez.
Tabii zemin nokta nokta, teklif zemin devaml izgi ile gsterilir, ve kotlandrlr.
Zemin altnda kalan yap ksmlarnn d hatlar kesik izgilerle belirtilir ve kotlandrlr.
Cepheye arkadan balanan btn duvar ve demeler nokta nokta (ifade edecek kadar)
ilenir.
Cephe kaplama malzemesi ve renkler yazlr. Cephelerdeki hareketler belirtilir, gerekiyorsa not
yazlr.
Yamur oluklar, ini borular ve varsa paratoner inileri gsterilir.
Kap ve pencere grnleri sistem detaylarna uygun izilir. Alan kanatlar iaretlenir,
Saaklar, balkonlar, deme, denizlik alt, lento alt, kalkan duvarlar, oluk, mahya, baca ve
kntlar kotlandrlr.
Plan ve kesitlerde gsterilmeyen lekler yazlr. (Saak kalnlklar, balkon korkuluu
ykseklii, konsollar gibi).
13
Ulalabilirlik Klavuzu
Mimari Proje
8/13/2007
TMMOB Mimarlar Odas
ULAILABLRLK KILAVUZU
Mimari Projelerde zrl ve Yallarla lgili Olarak Uyulmas Gereken Temel Kurallar
Halka ak olan lokantalar, oteller, tiyatrolar, doktor muayenehaneleri, eczaneler, perakende sat
maazalar, mzeler, ktphaneler, parklar, spor salonlar, stadyumlar, okullar, kurslar, eitim ve retim
kurumlar, gnlk bakm ve tedavi birimleri gibi yerlerle btn devlet daireleri zrl insanlarn girilerine
uygun olarak dzenlenmelidir.
Buna zel kulpler ve dini teekkrler dahil deildir.
KILAVUZ HAKKINDA
Bu klavuz, zrllerin ve bir ksm yal insanlarn ehirsel ve mimari evrelerde rahat edebilmelerine ve
hayata daha kolay katlabilmelerine yardmc olacak temel standartlarn tantlmas iin hazrlanmtr.
Hangi insanlk durumunda bulunursa bulunsun, her insann btn toplumsal konumlar, insan iin ortaya
konmu deerleri ve mutluluk tablolarn kendisine ak ve elde edilmesi mmkn bulunmas gerektii
gibi; hayata katlmas srasnda fiziksel evrenin, ina edilmi evrenin de onu engellememesi gerekir.
evrelere ve mekanlara engellenmeden ulaabilmeyi girilebilirlik, ulalabilirlik (accessibililty,
zuganglichkeit) kavram ile ifade ediyoruz.
nsan, evresinde Hep Dzgn Bir Geometri Arar
nsan bir yeryz parasnda, bir mekan iinde yaamaktadr. evresinin, kendisine zahmet
ektirmeyecek fiziksel artlar tamasn ister. nsann evresini, barnd, yaad mekanlar kendi rahat
edecei ekle dntrme gayreti en temel insan eylemlerindendir. nsan evresini dzenler ve ina
edilmi evreyi (built environment) elde eder. na edilmi evredeki artlarn bir zrl, bir yal ve bir
ocuk iin nemi ise yetikin ve salkl bir insan iin olduundan ok daha fazladr. na edilmi
evredeki olumsuz artlar bir ksm insanlar engelleyip onlarn hayata ve topluma katlmalarn
nleyebilir.
ehirsel evre Bir zgrlk Alandr
Evinden kp toplum hayatna katlmaya, retken olmaya hazrlanan hibir insan iin ehirsel evre
engelleyici olmamaldr. Belli standartlarn uygulama konulmasyla zrl, ar sakat veya tekerlekli
sandalyeli insanlarn rahat hareketine imkan veren bir ehirsel evre elde edilebilir. Byle daha uygar
gzken bir ehir manzaras ile birlikte btn dier insanlarn da daha zgr olabildikleri bir ehirsel
evre meydana gelecektir.
Binalar Kendilerini nsanlara Scak Bir ekilde Sunmaldr
Baz binalarn zrller iin ok engelleyici olabildikleri bilinmektedir. Bu tr binalarn doal hareketlilie
sahip salam insanlar iin de rahat yaama ortamlar olmadklar kolayca grlebilir. Bnalardaki
hayatlarn zorlamas daha ok da biimsel kayglardan, yanl biim anlaylarndan kaynaklanmaktadr.
Btn devlet dairelerinin, yerel ynetim binalarnn, okullarn, rekreasyon alanlarnn, spor tesislerinin,
alveri merkezlerinin, salk tesislerinin, kltr ve eitim kurumlarnn, halka ak kurulularn, tekerlekli
sandalyedeki insanlarn da girebilecekleri yerler olarak dzenlenmeleri gerekir. Binalarn girilebilirlii,
ulalabilirlii, olgun bir mimarlk anlayna ve gelimi toplumsal rgtlenmeye iarettir.
ada ehirlerdeki Hayatn Ak Kolay Ulama Dayaldr
Gelimi ulam sistemleri modern bir ehirdeki hayatn akn dzenler. ehirdeli hayat bir hareketlilii
ve yer deitirmeyi gerektirmektedir.
Bir ehirdeki ulam sisteminde kendisine yer bulamayan ya da ok zorlukla bulabilen zrl veya yal
insan belki btn yeteneklerine ve stn eitim dzeyine ramen topluma bir katkda bulunamayacaktr.
Belli ihtiyalarn karlanmasnda bakalarna daha baml hale gelecektir. Ulam sistemlerinin ve
vastalarnn tasarmnda zrl insanlar da dikkate almak gerekir.
TANIMLAR
zr (Sakatlk): Bir bnyedeki, bir yapdaki, bir doal ileyiteki hasar, noksan, bozukluk veya ilev
kaybdr.
zrl (Sakat): Bir zr (sakatl) bulunan kii, ouum, organ veya yapdr.
Bedensel zr: Hareket organlarndaki veya insann bedenini oluturan yaplardaki eksiklikler, oluum
bozukluklar veya ilev kayplardr.
Duyusal zr: Duyu organlarnda ortaya kan sakatlklar ve fonksiyonel kayplardr.
Zihinsel zr: Koltuk denei, baston veya yrte (yrme evevesi) kullanarak hareket edebilen bir
bedensel zrldr.
Tekerlekli Sandalyedeki Sakat: Sakatl daha ar olup ancak bir tekerlekli sandalye ile yer deitirebilen
bir bedensel zrldr.
ANAYOLDAN ERM
Tekerlekli sandalye kullanan kiilerin, park ettikleri aralarndan binann ana giriine kadar, herhangi bir
yardm almadan eriebilmeleri arzulanr (tercih edilen en uzun mesafe: 50 metre).
ANA GR
Bina girileri, zrller iin zemin seviyesinden dorudan eriime uygun olmaldr. Tekerlekli sandalye
kullananlar iin asl giriin, binann ana girii olmas arzulanr.
Binalara eiksiz girilebilmelidir. Giri hollerinde tekerlekli sandalye iin yeterli hareket alan bulunmaldr.
Bu da genel olarak hibir knt ve kap al tarafndan engelenmemi 150 cm apnda bir dairedir.
RAMPALAR
Rampa eimleri %5 ile %10 arasndadr. 10 santimetreye kadar bir ykseklik farknda en fazla rampa eimi
%10; 25 santimetreye kadar olan ykseklik farknda en fazla rampa eimi %8,25; 50 santimetreye kadar
olan ykseklik farknda en fazla rampa eimi %5 alnmaldr. ok ksa rampalarn eimi zorunlu
durumlarda %12 olabilir. Bir rampann boyu 6 metreden fazla ise araya 150 santimetre uzunluunda bir
sahanlk konur. Rampa genilikleri 130 santimetrenin altna drlmeye allmaldr. Sabit rampalarn
dzenlenemedii yerlerde seyyar rampalar da kullanlabilir.
KALDIRIMLAR
Kaldrm yksekliklei 6-15 cm arasnda olmaldr. Tekerlekli sandalyenin kabilmesi iin kaldrmlarn
uygun yerlerine rampalar yaplmaldr. Bunlarn eimleri %8 civarnda alnmaldr. Kaldrm rampalarnn
genilii 140 cm yaplrsa yan yana yryen iki insann da buradan gemeleri mmkn olur.
OTOPARKLAR
Otoparklarn %2'lik ksm sakat srclerin aralarna ayrlacaktr. Sakat otomobili iin 350 cm x 500 cm
geniliinde bir park yeri gerektii kabul edilmitir.
MEKANI PLANLAMA
Tek seviye: giri kaplar, asansr girileri, eriilebilir alanlar
Deien seviyeler: rampalar, basamaklar
Dz kollu ve sahanlkl merdivenler tercih edilir. Dner merdivenler
geometrik belirsizlikten dolay grme ve hareket zrl insanlar iin
tehlike oluturabilir. Merdivenin her iki tarafna da kpete konulmas
yerinde olur. 40 mm apnda dairesel kesitli bir kpete iyi bir
zmdr. Duvar tarafndaki kpetenin duvardan uzakl 40 mm
olarak alnr. Merdivenlerde basamak genilii 280-300 mm, basamak
ykseklii 150-160 mm olmaldr. Kpetelerin ykseklii 900 mm
olarak alnabilir.
Asansrler ara katlara konulmamaldr. Asansrn kapsna kadar
basamaksz ve eiksiz ulalabilmelidir. Asansrlerdeki kumanda
dmelerinin tekerlekli sandalyedeki insann da uzanabilecei
ykseklie konulmas nemlidir.
TABAN ve DUVAR YZEYLER ( ve D)
* Tavan, duvar ve tabanlarda gz kamatrc parlaklklardan kanlmal.
* Taban demeleri karmak olmamal.
* Taban bitileri slak veya kuruyken kaygan olmamal, su, hava, vs. geirmemeli.
* Seviyelerde beklenmedik deiikliklerden kanlmal.
* Alak tavan ve klandrma / renk / doku deiikliklerinde uyarlar konulmal.
ZRL STANDARTLARI
10
Genel;
Grme zrller, basit ve net bir ekilde tasarlanm (drtgen planlara gre izilmi) bina ve
dzenlemelerde yollarn daha kolay bulurlar.
Zemin kaplamalar sert, dz ve kaymaz malzemelerden seilmelidir. Zemin snrlar dokunmak
suretiyle alglanabilmelidir.
yi, dzenli ve gz kamatrmayan bir aydnlatma nesnelerin ayrt edilmesini kolaylatrr ve
dolaysyla gvenlii arttrr.
ehir;
Yaya blgelerindeki engeller kaldrlamyorsa, evrelerinden gl bir grsel kontrast veya canl
renkler ile ayrlmalar gerekir.
Reklam veya bilgilendirme panolar, gneten koruma storlar, hidrolik kaplar gibi asl veya kntl
engeller yerden en az 2,10 m ykseklie konulmaldr. Eer bu mmkn deilse kr bir kimse
bunlar bastonunun yardmyla yerden en fazla 0,30 m ykseklikteki kenarlarn farkedebilmelidir.
Yayalarn dolat blgelerde knt oluturan engeller, zellikle de ba hizasnda bulunan uyar
levhalar tehlikelidir.
Krler bastonlar ile dokunmak suretiyle parmaklklarn yatay ubuklarn (ykseklii en az 0,30 m)
veya kesintisiz devam eden bir kaide veya seviye farkn (en az 0,30 m yksekliinde)
alglayabilmelidir.
Farkl bir seviye (rnein kaldrm) yayay ara trafiinden korur. Bu da grme zrllerin ynlerini
daha kolay bulmalarn salar ve kazalar konusunda uyarc olur. Yaya alanlarnda dokunmayla
alglanabilen ynlendirici izgiler, grme zrllerin ynlerini daha kolay bulmalarn salar.
Kaldrm kenarlarnn ykseklii, tekerlekli sandalyeye baml zrller iin 30 mm.yi amayacak
ancak krler iin de 30 mm.den daha az olmayacaktr.
ose ile yayalara ayrlm gvenli alanlarn kenar arasndaki seviye fark 30 mmdir. Yaya
geitlerinin grsel olarak veya dokunma yoluyla alglanabilmesi iin zemin kaplamas ve rengi farkl
seilmelidir. Ikl sinyaller, sesli veya titreimli sinyallerle tamamlanmaldr.
Bina;
Parapet ykseklikleri 0,90 m ile 1,40 m arasnda olmaldr. (1,00 m tercih edilir)
Kanatl kaplar yerine srme kaplar tercih edilir. Grme zrller dner kaplardan geerken
ynlerini bulmakta zorluk ekerler. Bu kaplar grme zrller ve bedensel engelliler iin tehlikeli
olabilir.
Zemin ile duvarlar arasnda kuvvetli bir kontrast olmaldr. Yzeyler yanstmamaldr.
11
Zemine yerletirilen bir temas noktasnn kumanda ettii otomatik kaplar, krlere klavuzluk eden
kpeklerin arl ile harekete gemelidir (yaklak 20 kg).
Krler, mekan iindeki konumlarn birtakm ses yansmalar ile belirlerler. Bu bakmdan dolama
alanndaki engellerin ses yanstc zelliinin olmas tercih edilir.
Merdivenler;
Merdivenler, kaymayan trde bir malzeme ile kaplanmaldr. Merdiven trabzan kontrastl bir renkle
fondan kolay ayrt edilebilecek ekilde ayarlanmaldr. Sahanlklarda ve yn deitirme noktalarnda
kesintiye uramayan trabzan, yrme ve yn bulmay kolatlatrr.
zellikle kaplarda, telefon kulbelerinde ve uyar levhalarnda ok kontrastl renkler kullanmak
suretiyle grme zorluu ekenlerin ynlendirilmesi kolaylatrlr. Bu renkler ayn zamanda
merdiven, vb. gibi tehlikeli blgelerin de haber verilmesini de salarlar.
Alt bo olan merdivenlerin alt blm, ba arpma tehlikesini nlemek amacyla 2,10 m ykseklie
kadar bir perde ile kapatlmaldr.
Bina giri kaplar kolayca alabilmelidir. Dner kaplar zrller iin uygun deildir. Giri kaplar
duvarla ayn hizada olup bir dzlem oluturmamal, en az 20 cm mesafe braklmaldr.
Dolam alanlar asgari genilii 1,20 m olmaldr. Kap ve pencere kanatlar dolam alanlarna
almamaldr. Ksa geiler iin asgari 0,80 m; uzun geiler iin 1,00 m mesafe ngrlmelidir.
Kap genilii en az 0,80 m, kanat genilii en fazla 1,00 m olmaldr. Hareket zrller veya
yallar, kanat genilii 1,00 m'den fazla olan kaplar zor hareket ettirirler. Tekerlekli sandalyenin
manevra yapabilmesi iin, kap genilii ile kap nndeki mesafe toplamnn en az 2,00 m olmas
gerekir. Kap aldnda kenar ile kap kolu arasnda en az 0,60 m mesafe kalmaldr. Bu koullarn
gereklemedii durumlarda srme kaplar kullanlabilir.
12
Kap ve pencere kollar yerden 0,90-1,40 m ykseklie yerletirilmelidir. Yaklama imkannn snrl
olduu yerlerde ykseklik 1,00 m'yi gememelidir. Kap kollar uzun ve kvrk ulu olanlardan tercih
edilmelidir. Kavrama gl yaratacandan dner kap kollar nerilmez.
13
14
Asansr boluk genilii en az 0,80 m, kabin genilii en az 1,10 m, kabin derinlii en az 1,40 m
hesaplanmaldr. Kabin iinde mmknse duvara da 0,90 m yksekliinde trabzan konulmaldr.
Asansrn nnde en az 1,40 m x 1,40 m'lik hareket alan braklmaldr. Asansr kumanda
dzenei 0,90-1,40 m ykseklie yerletirilmeli, itmeli dmeler kullanlmaldr.
15
16
Eikler;
Eikler mmkn olduunca kntsz olmaldr. knt ve kemerler 25 mm'yi amamaldr.
Odalarn tefrii, iinde bir tekerlekli sandalyenin dolamasna izin verilecek ekilde yaplmaldr. Kap
geniilikleri en az 0,80 m, en fazla 1,00 m olmaldr. Kap ve pencere kolu ykseklikleri iin ideal
ykseklik 1,00 mdir. Dolap raflar iin en fazla ykseklik 1,40 m olmaldr.
17
18
19
Her dairede en az bir tuvalet ve kvet tekerlekli sandalye kullananlarn kullanmna uygun olmaldr.
Tekerlekli sandalye ile klozete yandan veya cepheden ulalabilmelidir. Tekerlekli sandalyenin altna
girebilecei bir lavabo kullanlmal ve klozetin yanna veya nne konulmaldr. Klozet ykselii
0,40 m olmaldr. Tekerlekli sandalye kullananlar, kvetin ya da gmme banyonun uzun kenarna
ulaabilmelidir. Tekerlekli sandalyenin hareketini engellememesi asndan altna sandalyenin
girebilecei bir lavabo konulabilir. Musluklar uzun kenara yerletirilmelidir. Uzun kenara harekete
yardmc olmas iin yatay ve dikey tutamaklar konulmaldr.
20
21
evre Dzenleme;
Yayalara ayrlan alanlar yrme ve grme zrller tarafndan da kullanlabilmelidir. Yaplacak dzenlemeler,
22
binalarn giriini oluturur ve onlar birbirine balayarak ulam salar. Dolaysyla, binalarn kendileri gibi evre
dzenlemeleri de zrllerin gereksinimlerine uygun olarak tasarlanmaldr.
Kaldrm kenarlarnn ykseklii, tekerlekli sandalyeye baml zrller iin 30 mm.yi amayacak ancak krler
iin de 30 mm.den daha az olmayacaktr.
ose ile yayalara ayrlm gvenli alanlarn kenar arasndaki seviye fark 30 mm.dir.
Parmaklklar btn tehlikeli yerlere konulmaldr. Parmaklk ve korkuluklarn grnty engelleyen ( opak )
blmlerinin ykseklii 0,65 metreyi amamaldr.
Giri kat sahanl ile asansre yoldan basamaksz olarak ulalabilmelidir. Her zrl, salam kimselerin
yararland girilere ulaabilmeli ve bunlardan kendi olanaklar ile bamsz olarak yararlanmaldr. Prensip
olarak, ayr girilerden kanlmaldr. zrl, yannda baka biri olmadan genellikle bu girilere ulaamamaktadr.
Binann girii zorunlu olarak ayr olduunda, iaret levhalar girii belirgin olarak gstermelidir. zrller buraya
zorluk ekmeden ve kendi olanaklaryla ulaabilmelidir. Giri kat sahanl ile asansre garajdan da basamaksz
olarak ulalabilmelidir. Giri kat sahanl ile asansre garajdan da basamaksz olarak ulalabilmelidir.
Rampalar;
Rampalarn eimi olabildiince az ve en fazla %6 olmaldr. stisnai olarak, eer baka bir zm ekli yoksa ve
zrller dier bir kiinin yardmndan yararlanabiliyorlarsa bu eim %12 ye kadar kabilir. Her rampann
balangcnda, bitiminde ve ayn zamanda kaplarn nlerinde yatay bir manevra alan ngrlmelidir. Kapnn
23
ald kenar ile kap kolunun yannda 60 cm. Geniliinde serbest bir yzey gereklidir. Bu genilik
salanamyorsa manevra alan derinlii 120 cm. ye kadar arttrlmaldr. Eimi %6 nn zerindeki uzun rampalar
sahanlklarla blnmelidir. Uzun bir rampadan ziyade bir asansr veya kaldrma platformunu ieren zmler
tercih edilmelidir.
Yollardaki enlemesine eimler olabildiince az ve en fazla %2 olmaldr. Her enlemesine eim tekerlekli
sandalyeyi yolundan saptrr. zrl, tekerlekli sandalyesini doru bir hat izleyerek srmekte glk eker.
Merdivenler, rampalar ve %6 nn zerindeki eimler bir korkuluk ile donatlmaldr. Bu mimari elemanlarn genilii
150 cm den daha az olduunda, korkuluk en azndan bir kenara konulmaldr. Korkuluun ap minimum 40 mm,
ykseklii zeminden 90 - 100 cm olmaldr. Korkuluk, bu mimari elemanlarn balangcndan ve bitiminden itibaren
en az 30 cm daha uzun tutulmal ve yn deitirme noktalarnda kesintiye uramamaldr.
24
Tuvalet;
Kamuya ak alanlardaki tuvaletlerde, her tuvale grubuna en az bir adet tekerlekli sandalye kullananlarn
kullanabilecei bir tuvalet konulmaldr. Bu tuvaletlerin normal tuvaletlerle ayn yere konulmas tercih edilir. Bunun
mmkn olmad durumlarda, yerleri uyar levhalaryla aka belirtilmelidir.Bayanlar ile baylara ayr tuvalet
yapmann mmkn olmamas durumunda, zrl tuvaletinin bayanlar blmne konulmas gerekir. Baka bir
zm, ayr girili tek bir tuvalet yapmaktr.
25
Banyolar;
Tekerlekli sandalye kullananlar, kvetin ya da gmme banyonun uzun kenarna ulaabilmelidir. Tekerlekli
sandalyenin hareketini engellememesi asndan altna sandalyenin girebilecei bir lavabo konulabilir. Musluklar
uzun kenara yerletirilmelidir. Uzun kenara harekete yardmc olmas iin yatay ve dikey tutamaklar konulmaldr.
Du teknelerinin zemini tekerlekli sandalye ile girilebilecek ekilde, en fazla %2 eimli ve eiksiz olmaldr.
Duvardan 0,50 m kntl kaldrlabilir bir oturak veya du sandalyesi ngrlebilir. Zemin kaplamas slandnda
bile kaymamaldr.
Tekerlekli sandalyenin altna girebilmesi iin lavabonun altnda en az 0,80 m genilik olmaldr. kntl sifon
tekerlekli sandalyenin lavabonun altna girmesini engelleyeceinden, sifonlar duvara gml veya paralel
olmaldr.
Musluk takmnda scak su solda, souk su sada olmaldr. Lavabo zerindeki prizler tekerlekli sandalye
kullanann ulaabilmesi iin 0,90-1,40 m ykseklikte planlanmaldr.
Rehabilitasyon merkezleri ve zrl yurtlarnda kullanlan sedye dolama alanlarnn planlamada hesaba
katlmas gerekir. Sedye tekerlekleri tayan bir ereveye oturtulmu olup hemen kaldrlabilir.
26
Bedens el engelliler i in ngrlen standart larda; t ekerlekli sandalye boyutlar, tekerlekli sandalyen in
hareket etmes i i in gerekli alan ve teker lekli sandalyede oturan birin in uzanma mesafeleri gznne
aln r.
zrllere Uygun Tasarlanm rneker;
27
28
29
Kaynak:
- TMMOB Mimarlar Odas stanbul Bykkent ubesi,
- Disabled Access Guide (zrller in Ulalabilirlik Rehberi), Disability Scotland, Mays 1990
lgili Web Sayfalar
30
ICS: 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 8737/ubat 1991
Babakanlk
Mevzuat Gelitirme ve Yayn Genel Mdrlnce Yaymlanr
Kurulu : 7 Ekim 1920
30 Ocak 2007
SALI
Say : 26419
TEBL
ileri Bakanlndan:
YAPI RUHSATI VE YAPI KULLANMA ZN BELGES
KULLANILMASINA LKN MECBUR
STANDARD TEBL
Ama ve dayanak
MADDE 1 (1) Bu Tebli, yap ruhsat ile yap kullanma izin belgelerinin standardn ve bu belgelerin kullanm
eklini belirlemek zere 3152 sayl ileri Bakanlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun, 3194 Sayl mar
Kanunu, 132 Sayl Trk Standardlar Enstits Bakanl Kurulu Kanunu, 5490 Sayl Nfus Hizmetleri Kanunu ve
5429 Sayl Trkiye statistik Kurumu Kanununa dayanlarak hazrlanmtr.
Standard yap ruhsat ve yap kullanma izin belgesi kullanm zorunluluu
MADDE 2 (1) Trk Standardlar Enstits Bakanl Teknik Kurulu'nun 7/12/2006 tarihli toplantsnda tadil
edilen TS 8737 yap ruhsat ile TS 10970 yap kullanma izin belgesi standard, Resm Gazetede yaym tarihinde yrrle
girecektir.
(2) Adres ve Numaralama Ynetmeliine gre numaralama almasn tamamlayp Ulusal Adres Veri Tabanna
giriini tamamlayan yetkili idareler bu Tebliin yrrle girdii tarihten itibaren, veri giriini tamamlamayan idareler ise
tamamladklar tarihten veya en ge 1/7/2007 tarihinden itibaren sz konusu belgeleri Ulusal Adres Veri Taban ile
eletirerek e zamanl olarak dzenleyeceklerdir.
MADDE 3 (1) Yap ruhsat veya yap kullanma izin belgesi dzenlenecek adres, 31/7/2006 tarih 26245 sayl
Resmi Gazetede yaymlanan Adres ve Numaralamaya likin Ynetmelik hkmlerine gre numaralamada yetkili
idarelerce Ulusal Adres Veri Tabanna ilenecektir.
MADDE 4 (1) Yetkili il zel idaresi, belediye veya organize sanayi blgesi mdrl, standard yap ruhsat ile
yap kullanma izin belgesini eklerinde yaplan aklamalara uygun ekilde dzenleyeceklerdir.
MADDE 5 (1) Standard yap ruhsat ile yap kullanma izin belgeleri, formlarn eklerinde belirtilen kurum ve
kurululara sresi iinde gnderilecektir.
Yrrlkten kaldrlan mevzuat
MADDE 6 (1) 24/10/2001 Tarihli ve 24563 Sayl Resm Gazetede yaymlanan 81164 Sra Numaral Standard
Yap Ruhsat Kullanlmasna likin Tebli ile 6/9/2001 Tarih ve 24515 Sayl Resmi Gazetede yaymlanan 81028 Sayl
Mecburi Standard Teblii yrrlkten kaldrlmtr.
Yrrlk
MADDE 7 (1) Bu Tebli, yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme
Madde 8 (1) Bu Tebli hkmlerini ileri Bakanl yrtr.
Ekleri in Tklaynz
TS 8737
TS 10970
ICS: 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 8737/ubat 1991
TRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
TS 8737
ubat 1991
ICS 91.040.01
YAPI RUHSATI
Building licence
ICS: 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 8737/ubat 1991
N SZ
Bu standard, Trk Standardlar Enstitsnn Krtasiye Malzemeleri ve Formlar zel Daim
Komitesi'nce hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 5 ubat 1991 tarihli toplantsnda Trk
Standard olarak kabul edilmi ve 12 Nisan 1991 tarihli toplantsnda mecbur yrrlk iin ilgili
Bakanla nerilmitir. 17 Eyll 1991, 26 Nisan 2000, 11 Nisan 2001 ve 7 Aralk 2006 tarihli
Teknik Kurul toplantlarnda da tadil edilerek yaymna karar verilmitir.
Bu standard, 07/08/1991 gn ve 20953 sayl Resmi Gazete 'de yaymlanan ilgili Bakanlk
Teblii ile mecburi yrrlkte bulunduundan, bu yeni metne ilikin Bakanlk Teblii Resmi
Gazete 'de yaymlandktan ve bu kararda verilen gei sresi son bulduktan sonra eski basklar
geersizdir.
Bu standardn hazrlanmasnda, milli ihtiya ve imkanlarmz n planda olmak zere,
milletleraras standardlar ve ekonomik ilikilerimiz bulunan yabanc lkelerin standartlarndaki
esaslar da gz nnde bulundurularak; yarar grlen hallerde, olabilen yaknlk ve benzerliklerin
salanmasna ve bu esaslarn, lkemiz artlar ile badatrmasna allmtr.
- Bu standard son eklini almadan nce; bilimsel kurulular, retici, imalat ve tketici
durumundaki konunun ilgilileri ile gerekli ibirlii yaplm ve alnan grlere gre
olgunlatrlmtr.
ICS: 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 8737/ubat 1991
NDEKLER
0 - KONU, TARF, KAPSAM, AMA ......................................................................... 6
0.1 - KONU .......................................................................................................................... 6
0.2 - TARF .......................................................................................................................... 6
0.2.1 - Yap Ruhsat ........................................................................................................................ 6
2.4 - DEERLENDRME.................................................................................................... 10
2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU.............................................................................. 10
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
YAPI RUHSATI
0 - KONU, TARF, KAPSAM, AMA
0.1 - KONU
Bu standard, Yap Ruhsat'nn tarifine, snflandrma ve zelliklerine, numune alma, muayene ve
deneyleri ile piyasaya arz ekline dairdir.
0.2 - TARF
0.2.1 - Yap Ruhsat
Yap ruhsat, belediye ve mcavir alan snrlar iinde ve dnda kalan yerlerde ina edilecek
yaplar iin Belediye veya Valiliklerce, imar Kanunu, imar Pln ve Ynetmelik hkmlerine gre
dzenlenen belgedir.
0.3 - KAPSAM
Bu standard, Yap Ruhsat'n kapsar.
0.4 - AMA
Bu standardn amac, Yap Ruhsat'nda boyut, .malzeme, imalt zellikleri, sayfa dzenlemesi ve
bilgi balklar ynnden birlik, kullanma ve kontrolde kolaylk salamaktr.
1 - SINIFLANDIRMA VE ZELLKLER
1.1 - SINIFLANDIRMA
1.1.1 - Snflar
1.2.1.1 -Genel
Yap Ruhsatnn basld kt, lekesiz, deliksiz, yrtksz, krksz, buruuksuz, przsz ve
dzgn bir yapda olmaldr.
1.2.1.2-Renk
Yap Ruhsatnn basld kdn rengi beyaz olmaldr.
1.2.2 - Malzeme
1.2.2.1-Kt
Yap Ruhsatnn basld kt, TS 57351)'e uygun, l. hamur kt olmal, zerine mrekkeple
yazldnda mrekkebi dalmamal, arka yze geirmemelidir.
1.2.3 -Yap Ruhsatnn mali le lgili zellikler
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
1) Bu standard metninde atf yaplan standardlarn numaralan, yaym tarihleri, Trke ve ngilizce
isimleri kapak arkasnda verilmitir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Boyut ve zellikler
- 12 Punto byk harf
- 8 Punto kk ve byk harf
- 10 Punto byk harf
- 6 Punto byk ve kk harf
- 8 Punto byk harf tam
TRK STANDARDLARINA UYGUN TSE BELGEL YAPI
MALZEMES VE YAPI ELEMANI KULLANILMASI ............... siyah
.ZORUNLUDUR" ifadeleri (Fy 2/b)
- "YAPI RUHSATI" bal (Fy 1/a)
- Aklama ve Duyuru ksmndaki yazlar (Fy 2/a, Fy 2/b)
- "AIKLAMA " ve "DUYURU" balklar (Fy 2/a), Fy 2/b)
- Dierleri (Fy 1/a, Fy 1/b, Fy 2/a, Fy 2/b)
- Duyuru sayfas 1. Maddede yer alan ................"
ZG KARAKTERLER
- Kenar ereve izgileri
- Bilgi balklarn ayran yatay ve dikey izgiler
- Satr izgileri
- Seme kutular (3 mm x 3 mm)
- Dosyalama iareti (Fy 1/a, Fy 2/a)
Yap ruhsatnn basld kdn boyuttan TS 506 EN 20216'daki A serisinin A4 boyutuna uygun
olmaldr.
1.3.2 - Toleranslar
Yap ruhsatnn basld kdn boyutlarnn toleranslar TS 506 EN 20216 'ya uygun olmaldr.
1.4 - ZELLK, MUAYENE VE DENEY MADDE NUMARALARI
Bu standardda belirtilen zellikler ile bunlarn muayene ve deney madde numaralar izelge 2'de verilmitir.
zellik Madde No ve Ad
1.2.1 -Grn
1.2.2.1 -Kat
Muayene ve Deney
Madde Numaralar
2.2.1
2.3.1,2.3.2
2.2.1
2.2.2
2.2.1
2.2.1
2.2.1
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
50
80
125
200
Parti miktarna gre izelge 3'de belirtilen sayda numunenin ayrlmasnda, partideki Yap Ruhsat
says N olmak zere Yap Ruhsatlan 1, 2, 3 ...... N olarak numaralanr veya numaralandklar
varsaylr. Partiden ayrlacak Yap Ruhsat says n olmak zere N/n = r hesaplanr. Bu say tamsay
deilse tam sayya tamamlanr. Partinin herhangi bir yerinden saymaya balanarak r 'inci Yap
Ruhsat numune olarak ayrlr. Sayma ve ayrma ilemi izelge 3'e gre ayrlmas gereken numune
saysna (n) eriilinceye kadar srdrlr.
2.2 - MUAYENELER
2.2.1 - Gzle Muayene
Madde 2.1'e gre alman numunelerin boyutlar ile Fy 1/a, Fy 1/b ve Fy 2la ve Fy 2/b 'de
verilen lleri TS 5828'e uygun 0,5 mm hassasiyette bir cetvel ile llr. Sonularn Madde 1.2.3
ve Madde 1.3'e uygun olup olmadna baklr.
2.3 - DENEYLER
2.3.1 - Kadn Fiziksel zelliklerinin Tayini
Yap Ruhsatnn basld kdn fiziksel zellikleri TS 5735'e gre tayin edilir. Sonularn Madde
1.2.2.1'e uygun olup olmadna baklr.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Mrekkep dalm tayini, Yap Ruhsatnn basld kt zerinde TS 5735'e gre yaplr.
Sonularn Madde 1.2.2.1'e uygun olup olmadna baklr.
2.4 - DEERLENDRME
Muayene ve deney sonular izelge-3'deki kabul edilebilir kusurlu numune saysn at takdirde
parti standarda aykr saylr.
2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU
Muayene ve deney raporunda en az aadaki bilgiler bulunmaldr:
- Muayenenin ve deneyin yapld yerin ve laboratuvarn ad ve adresi, muayene ve deneyi
yapann ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adlan, grev ve meslekleri,
- Muayene ve deney tarihi,
- Numunenin tantlmas,
- Muayene ve deneyde uygulanan standartlarn numaralar,
- Sonularn gsterilmesi,
- Muayene ve deney sonularn deitirebilecek faktrlerin mahzurlarn gidermek zere alman
tedbirler,
- Uygulanan, muayene ve deney metotlarnda belirtilmeyen veya mecburi grlmeyen, ancak
muayene ve deneyde yer alm olan ilemler,
- Standarda uygun olup olmad,
- Rapor tarih ve numaras,
3 - PYASAYA ARZ
3.1 - AMBALAJLAMA
Yap Ruhsat bloklarnn 10 adedi renksiz polietilen ile sarlarak paketlenir. Paketler, tamaya ve
depolamaya dayankl oluklu mukavvadan veya edeer dayankllkta baka bir maddeden yaplm
kutulara brt ktlesi en ok 50 kg olacak ekilde yerletirilmelidir.
3.2 - ARETLEME
Yap Ruhsatnn n yznde sol alt kesinden balamak zere, okunakl olarak:
- Basmevi veya firmann ad varsa tescilli markas,
- Basld yl,
- Bask adedi,
- Bu standardn iareti ve numaras (TS 8737 eklinde), yazlmaldr.
rnek : ..........Basmevi, 20..., ....adet, TS 8737
3.3 - ETKETLEME
3.3.1 - Ambalajlarn Etiketlenmesi
Her i ambalaj paketi zerine en az aada verilen bilgiler silinmeyecek ekilde ve okunakl olarak
baslmal veya etiketlenmelidir.
- Paketlenmi maddenin ad,
- malt firma ad ve adresi veya tescilli markas,
- malt yl,
- Paketteki blok ve yaprak says (rnek: 10 x 100 adet),
- Parti ve/veya seri numaras
- Gerektiinde imalt kod numaras,
- Bu standardn iareti ve numaras (TS 8737 eklinde),
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Her d ambalaj kutusu zerine en az aada verilen bilgiler silinmeyecek ekilde ve okunakl
olarak baslmal veya etiketlenmelidir.
- Ambalajlanm maddenin ad,
- malt firma ad ve adresi veya tescilli markas,
- malat yl,
- Ambalajdaki paket ve blok says (rnek: 50 x 100 adet),
- Parti ve/veya seri numaras,
- Gerektiinde imalt kod numaras,
- Brt ve net ktlesi,
- Bu standardn iareti ve numaras (TS 8737 eklinde),
Bu bilgiler gerektiinde yabanc dille de yazlabilir.
4 - ETL HKMLER
imalat veya satc, bu standarda uygun olarak imal edildiini beyan ettii Yap Ruhsat iin
istendiinde, standarda uygunluk beyannamesi vermek veya gstermek mecburiyetindedir.
Bu beyannamede sat konusu Yap Ruhsatnn:
- Madde 1'deki zelliklere uygun olduunun,
- Madde 2'deki muayene ve deneylerin yaplm ve uygun sonu alnm bulunduunun belirtilmesi
gerekir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Fy 1/a
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Fy 1/b
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Fy 2/a
Yap Ruhsat Formu Eki : Aklama
mar plan olsun ya da olmasn mar Kanununun 21. ve 26. Maddeleri uyarnca btn yaplar
iin (27. maddede belirtilen istisnalar hari), belediye veya valilikler tarafndan Yap Ruhsat
verilmesi zorunludur. Usulne uygun doru ve eksiksiz dzenlenmeyen Yap Ruhsat,
onaylanm olsa dahi geersizdir.
Bu Ruhsat formu, 1 asl, 3 nsha olarak dzenlenecektir. Asl yap sahibine verilecektir. 1inci
nsha Ruhsat veren kurumda kalacaktr. 3nc nsha ise ilgili muhtarla gnderilecektir.
Yap Ruhsat Formunun 2 nci nshas, ileri Bakanl tarafndan aksi bildirilinceye kadar
inaata balansn ya da balanmasn ruhsatn verildii tarihten itibaren bir ay iinde Trkiye
statistik Kurumu Bakanlna gnderilmeye devam edilecektir.
Yap inaasna balanldnda; ruhsat formunun inaata balama tarihi de ilenerek bu tarihten
itibaren onayl birer rnei bir ay iinde ilgili meslek odalarna gnderilecektir.
Aklama ve duyuru sayfasnn 1 nshas yap sahibine verilecek, 1 nshas da Ruhsat veren
kurumda kalacaktr.
Yap Ruhsat formu usulne uygun olarak dzenlenmek zorundadr. Mimari proje mellifleri
dier grevliler ile birlikte bu formun usulne uygun doldurulmasndan sorumludur. Yeterli
olmayan blmler iin, yanlzca o blm kullanmak koulu ile ek form dzenlenecek olup,
dzenlenecek ek form mutlaka ayn ruhsat tarih ve numaras yazlarak idarece onaylanacak ve
ilgili kurum ve kurululara gnderilecektir.
Yap Ruhsat, benzer dahi olsa parselde birden fazla yap var ise ayn ruhsat numaras ile her
yap iin onayl mimari projede belirtilen blok numaras verilerek ayr ayr dzenlenecektir.
Form duyuru metni ile birlikte onaylanacak ve yrrle girecektir.
Yap Ruhsat Formunun oluturulmas ve Ulusal Adres Veri Tabanna lenmesi
Yap Ruhsat ile ilgili sre, 5490 Say ve 25/04/2006 tarihli Nfus Hizmetleri Kanununun
Sekizinci Ksm 50. Maddesi 1. fkras ile Adres ve Numaralamaya likin Ynetmelikin
kinci Blm 9. Maddesine gre gerekletirilecektir.
Ulusal Adres Veri Tabannda, Yap Ruhsat verilecek yapnn adresi ilenmi olmak
zorundadr. Web zerinde ileri Bakanl tarafndan Ulusal Adres Veri Tabann grme ve
deitirme konularnda yetkilendirilmi kiiler Yap Ruhsat verilecek yerin d kap numarasna
kadar adresini seecek ve bu alanda yer alan yap belgeleri mensnden Yap Ruhsat hazrla
seenei seilerek veri giri sayfasna ulalacaktr. Bu sayfaya giri yaplmadan nce
kullancnn TC kimlik numaras , ifresi sorgulanacaktr. Yap Ruhsat web ortamnda usulne
uygun olarak doldurulup kts formun stne Ruhsat Takip No olacak ekilde alnacaktr.
Yap Ruhsat formu, ilgili makamlarca onaylandktan sonra tekrar ulusal adres veri tabanna
kaydedilmi olan Ruhsat Takip No kullanlarak ilgili Yap Ruhsat arlp onay butonuna
baslarak onayland teyid edilecektir. Sistemin oluturduu onay kodu Yap Ruhsat
formunda 118. Onay kodu Blmne elle yazlarak Yap Ruhsat verme ilemi
sonlandrlacaktr.
Ruhsatn Doldurulmas le lgili Olarak Aklanmas Gerekli Grlen Bilgiler Aada Yer
Almaktadr.
Ruhsat Takip No: Yl iinde verilen Yap Ruhsatlar 1den balayarak yl sonuna kadar verilen
her form iin artan srada ayr numara web zerinden Yap Ruhsatnn sa st kesine
verilecektir. Bu numara; yeni yap, yenileme, yeniden, ek bina, kat ilavesi, ilave, geici, tadilat,
dolgu, restorasyon, glendirme, kullanm deiimi, fosseptik, mekanik, tesisat, elektrik tesisat,
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
isim deiiklii, istinat duvar, bahe duvar ve dier ruhsat verili amac iin ayrm
yaplmakszn verilecektir. Sisteme kaydedilmi olan Yap Ruhsat formuna ruhsat takip
numaras kullanlarak eriilecektir.
1. Blme, Yap Ruhsatn veren kurumun ad kaydedilecektir.
2. Blm, Ulusal Adres Kayt Sistemi ve Numaralama Ynetmeliine uygun olarak Yap
Ruhsat dzenlenen yapya ilikin adres eletirilecektir.
3., 4. ve 5. Blmlere, yapnn yaplaca yerin pafta, ada ve parsel numaralar kaydedilecektir.
6. Blmde, iinde birden fazla bina ve tesis bulunan parsel iin dzenlenecek olup, onayl
mimari projenin vaziyet plannda belirtilen blok numaras kaydedilecektir.
7. Blme, onayl mimari projede belirtilen bamsz blm numaralar kaydedilecektir. Bu
blm ilave, kat ilavesi, tadilat amacyla verilen Yap Ruhsatlar iin doldurulacaktr.
8. Blmde, Ruhsat, seeneklerde belirtilen amalardan hangisi iin veriliyor ise X iareti
konulacaktr. Bunlarn dnda bir ama iin veriliyor ise, 19. bo olan seenek iaretlenerek
yanna amac kaydedilecektir. Bir yapya birden fazla ama iin ruhsat dzenleniyorsa, her bir
ama iin ayn ruhsat numaras ile ayr form dzenlenecek ve detay bilgiler Dier Hususlar
blmnde aklanacaktr.
9. Blme, ruhsatn onay tarihi; 10. Blme, ruhsatn numaras kaydedilecektir.
11. ve 12. Blmler, ruhsat konusu yap iin dzenlenen ilk Yap Ruhsatnn tarihi ve numaras
kaydedilecektir. Yapya ilikin ilk kez ruhsat dzenleniyor ise bu blmler doldurulmayacaktr.
13. Blme, Yap Ruhsatnn dzenlendii parseli ieren yrrlkteki imar plannn onay tarihi
kaydedilecektir.
14. ve 15. Blmlere, bu ruhsat iin yrrlkteki imar plan ve imar mevzuatna uygun olarak
dzenlenmi imar durumu belgesinin tarihi ve numaras kaydedilecektir. Ruhsatn onay
tarihinde imar durumu belgesi hkmlerinin geerlilii kalmam ise mevzuat karsnda
geersiz olan imar durum belgesine gre ruhsat dzenlenmeyecektir.
16. Blme, yapnn statik projesine esas olmak zere hazrlanan zemin ett raporunun onay
tarihi kaydedilecektir. Bir parselde birden fazla yap var ise, her yap iin zemin ett raporu ayr
ayr dzenlenecektir.
17. Blm, uygulama imar plan bulunan parseller iin doldurulacaktr. Buraya, mar parselini
oluturan ve tapu tesciline esas olan parselasyon plannn onay tarihi kaydedilecektir. mar plan
olup onayl ve tescile konu parselasyon plan olmayan alanlarda Yap Ruhsat
dzenlenmeyecektir. mar Kanununun 33. Maddesine gre geici ruhsat dzenlenecek
yaplarda bu blm doldurulmayacaktr.
18. Blme, bu ruhsatn dzenlendii parselin uygulama imar plannda belirtilen kullanma
amac kaydedilecektir. mar plan olmayan ancak st lekli dier planlar kapsamnda kalan
alanlarda plan ve plan notlarna gre doldurulacaktr. Herhangi bir plan kapsamnda kalmayan
alanlarda Plansz Alanlar mar Ynetmeliine uygun olarak doldurulacaktr.
19. Blme, parselin tapu kaytlarna esas alan m olarak kaydedilecektir. Bu blm, 57. ve 62.
Blmlere kaydedilen alanlardan byk olmaldr.
20., 21. ve 22. Blmler, ilgili tapu sicil mdrlnden alnan gncel belgede yer alan bilgiler
dorultusunda dzenlenecektir.
23. Blm, evresel Etki ve Deerlendirmesine konu parsel ve yaplar iin doldurulacaktr.
24. Blme, bu ruhsat konusu yap iin temelin inasna ynelik kaznn yaplaca tarih
kaydedilecektir.
25. Blme, yap sahibince inaatn planlanan bitirme tarihi kaydedilecektir. Bu tarih, be ylk
en fazla ruhsat sresinde teknolojik olarak bitirilmesi g olan yaplar haricinde be yl
amamaldr. Fenni mesuller veya yap denetim kuruluu ile yaplan yap denetim hizmet
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
szlemelerinde yer alan sreyi hibir ekilde aamaz. 25. Blme kaydedilen tarih, 24. Blme
kaydedilen tarihten sonraki bir tarih olmaldr.
26. Blme, Yap Ruhsatnn onay tarihinden itibaren en fazla ruhsat sresi olan 5 yllk srenin
son gn kaydedilecektir. 5 yllk en fazla ruhsat sresini aacak yaplarda yenileme ruhsat
bavurusunda bulunulmasndan fenni mesuller veya yap denetim kuruluu ile yap mteahhidi
de sorumludur. Bu blmde yer alan tarihte Yap Kullanma zin Belgesi alnmaz veya yenileme
ruhsat dzenlenmez ise verilmi olan ruhsat hkmsz kalr ve yap en ge gn iinde
idarece mhrlenir.
27. Blme, parsel sahibinin ad soyad, T.C. Kimlik Numaras kaydedilecektir. Birden fazla
ortaklkl veya tzel kiiliklere ait parsellerde ve yap sahibi zel iaretlenmi ise bu blme
en byk hissedarn bilgileri kaydedilecektir. Yap sahibi yabanc ise T.C. Kimlik Numaras
doldurulmayacak, uygulama ileri Bakanl tarafndan belirlenecektir. Kamu iaretlenmi
ise T.C. Kimlik Numaras doldurulmayacaktr. Birden fazla hissedar olan yaplarda
hissedarlarn onayl yap projelerine ve ruhsata muvafakat alnmadan Yap Ruhsat
dzenlenemez.
28. ve 29. Blmlere, yap sahibinin bal olduu vergi dairesinin ad ve vergi kimlik numaras
kaydedilecektir.
30., 41., 49., 94., 99., 105. Blmler, adres bilgi sistemine uygun olarak dzenlenecektir.
31. Blm, yap sahibi tarafndan imzalanacaktr.
32. Blme, tzel kiiliklerde en byk hissedarn T.C. kimlik numaras kaydedilecektir. Yap
sahibi yabanc ise T.C. Kimlik Numaras doldurulmayacak, uygulama ileri Bakanl
tarafndan belirlenecektir.
33. Blme, yap mteahhidinin bal olduu meslek odasnda kaytl olduu sicil numaras
kaydedilecektir.
34. Blme, yap mteahhidinin bal olduu meslek odas tarafndan bu ruhsat iin dzenlenen
sicil durum belgesinin tarihi ve numaras kaydedilecektir. Sicil durum belgesi olmadan Yap
Ruhsat dzenlenmeyecektir. Yabanc mteahhitler iin ticaret odas tarafndan dzenlenen
geici belgenin tarihi ve numaras kaydedilecektir. Sicil durum belgesi getirilmeden Yap
Ruhsat dzenlenmeyecektir.
35. ve 36. Blmlere, yap mteahhidinin bal olduu vergi dairesinin ad ve vergi kimlik
numaras kaydedilecektir.
37. Blme, iyerine ait sigorta sicil numaras kaydedilecektir.
38. ve 39. Blmlere, yap mteahhiti ve yap sahibinin karlkl taahtlerini ieren noterden
onayl szlemenin tarih ve numaras kaydedilecektir.
40. Blme, yap mteahhidine Bayndrlk ve skan Bakanl tarafndan verilen yap
mteahhidi yetki belgesinin numaras kaydedilecektir. Bu blme ilikin uygulama Bayndrlk
ve skan Bakanl tarafndan yaymlanan ynetmeliklere uygun olarak gerekletirilecektir.
42. Blm, yap mteahhidi tarafndan imzalanacaktr.
43., 44., 45., 46., 47., 48., 49., 50. Blmler, Bayndrlk ve skan Bakanl tarafndan
yaymlanan Tip mar Ynetmeliinde antiye efi zorunluluu getirilen yaplar, ky yaplar ve
kamuya ait yaplar iin doldurulacaktr.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Fy 2/b
45. Blme, mimar ve mhendisler iin antiye efinin yesi olduu meslek odas tarafndan
dzenlenen sicil durum belgesinin tarihi ve numaras kaydedilecektir. Tip mar Ynetmeliinde
belirlenen byklkteki yaplar iin yetki snrlar iinde fen adamlarna antiye efi yetkisi
verilmesi halinde bu blm ynetmelie uygun olarak, l Bayndrlk ve skan Mdrlkleri
tarafndan verilen belgenin tarihi ve numaras yazlarak doldurulacaktr.
51., 52. ve 53. Blmlere, onayl mimari projeye uygun olarak kullanma amacna gre konut,
dkkan ve benzeri kullanma amalar ile ortak alanlar olarak bu ruhsata konu bina ve tesis
iin dzenlenecektir.
51. Blmde, yapnn bir daireli konut binas, iki daireli konut binas, ve daha fazla daireli
konut binas, huzurevi, yetimhane, yurt, otel, motel, pansiyon, apart otel, lokanta, idari amal
postahane-banka-belediye hizmet-devlet hizmet-mahkeme, konferans-toplant salonu, alveri
merkezi, pasaj, maaza, dkkan, pasaj iindeki dkkan, bina iinde iyeri, ticari depo, sanayi
depo, ardiye, demiryolu-otobs istasyon, radyo-televizyon yayn, telefon santral, yeralt veya
yerst garaj, fabrika, atlye, imalathane, mezbahane, mandra, souk hava deposu, sinema,
tiyatro, mze, sanat galerisi, konser salonlar, ariv, ktphane, okul, metoroloji, devlet-zelcezaevi-askeri hastane, sanatoryum, dispanser, salk oca, veteriner, kaplca, spor (basketbol,
tenis, yzme, jimnastik, buz pateni vb.), ahr-al-tavuk retme-tahl ambar gibi tarmsal
amal, cami-kilise gibi dini amal, cezaevi, karakol, itfaiye, askeri vb. kullanma amalar ile
yapya ilikin ortak alan ayrntl olarak belirtilecektir. Yap ii ortak alan: yap iindeki giri
holleri, klklar, merdivenler, yangn merdivenleri, asansrler, kalorifer dairesi, kmrlk,
snak ve otopark gibi ortak kullanma ak alanlardr. Bir yapda birden fazla kullanma amac
var ise herbir kullanma amac ayr ayr yazlacaktr. Bu blm ruhsata esas ksmlar iin
doldurulacaktr.
52. Blm, mimari projeye uygun olarak konut ve dier kullanma amal bamsz blmlerin
saylar kaydedilecektir. Toplam blmne yapda kullanma amac ayrm yaplmadan toplam
bamsz blm says kaydedilecektir. Konut birimi (daire); etraf kapal, tavan rtlm, bir
aile veya bir grup insann dier fertlerden ayr olarak yaamasna imkan salayan, dorudan
doruya sokaa, koridora veya genel bir yere alan, mstakil bir kaps olan bina veya binann
bir blmdr. Beki, bahvan, kaloriferci, kapc gibi hizmetlilerin ikametine ayrlan daireler
de konut birimi olarak saylmaldr.
53. Blm, onayl mimari projeye uygun olarak yap inaat alan esas zerinden belirlenen
yzlmleri kaydedilecektir. Yapnn ortak alanlarndan olmayan bamsz blmn eklentisi
olan alanlar bamsz blmn yzlmnde belirtilecektir. Toplam blm ruhsat yapnn
tamam iin veriliyor ise yap inaat alanna eit olacaktr.
54. Blme, birden fazla yap olan parsellerde, onayl mimari projede belirtilen ve projeleri, bu
ruhsata konu yap ile ayn olan yaplarn says kaydedilecektir.
55. Blme, yeni yaplarda 52. Blmn toplam ile tadilat, ilave ve kat ilavelerinde ise evvelce
yaplanlarla birlikte yapda toplam bamsz blm says kaydedilecektir.
56. Blm, binalar iin dzenlenecek olup, ilave, tadilat ve kat ilavelerinde bu ksmlar dahil
yapnn tamam iin onayl mimari projeye uygun olarak dzenlenecektir.
57. Blme, ilavelerde, ilave edilen ksmla birlikte onayl mimari projeye uygun olarak yapnn
taban alan kaydedilecektir.
58. Blme, ilave ve kat ilavelerinde ilave edilen ksmla birlikte onayl mimari projeye uygun
olarak yap inaat alan kaydedilecektir.
59., 60. ve 61. Blmlere, bu ruhsata konu yap ile birlikte onayl mimari projenin vaziyet
plannda bulunan toplam yap, bamsz blm ve konut birimi saylar kaydedilecektir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
62. Blme, varsa ilave ile birlikte parselde bulunan btn yaplarn toplam taban alan onayl
mimari projeye gre kaydedilecektir.
63. Blme, varsa ilave ve kat ilaveleri ile birlikte parselde bulunan btn yaplarn toplam yap
inaat alan kaydedilecektir.
64. ve 68. Blmlerde, varsa ilavelerle birlikte yapnn yol kotu tutana ve ynetmelik ile
belirlenen yol kotu altndaki katsays ve ykseklii onayl mimari projeye uygun olarak
kaydedilecektir.
65. ve 69. Blmlerde, varsa kat ilaveleri ile birlikte yapnn yol kotu tutana ve ynetmelik ile
belirlenen yol kotu stndeki kat says ve ykseklii onayl mimari projeye uygun olarak
kaydedilecektir. Bu l ve miktarlar imar plan kararlarna aykr olamaz.
66. ve 70. Blmlerde, varsa ilave ve kat ilaveleri ile birlikte yapnn yol kotu altnda ve
stnde kalan toplam kat adedi ve toplam ykseklii kaydedilecektir. 66. Blm, 64. ve 65.
Blmlerin toplamna; 70. Blm, 68. ve 69. Blmlerin toplamna eit olmaldr.
67. ve 71. Blmlerde, mevcut yapya ilave ve kat ilavesi yapldnda onayl mimari projeye
uygun olarak bu ruhsat konusu iin doldurulacaktr. 67. Blm 66. Blmden, 71. Blm 70.
Blmden kk olmaldr.
54, . 55., 56., 57., 58., 59., 60., 61., 62., 63., 64., 65., 66., 67., 68., 69., 70. ve 71. Blmler,
sadece bina ve tesisler iin doldurulacaktr.
72., 73. ve 74. Blmler, Bayndrlk ve skan Bakanlnca her yl yaymlanan Mimarlk ve
Mhendislik Hizmet Bedellerinin Hesabnda Kullanlacak Yap Yaklak Birim Maliyetleri
Hakndaki Tebli hkmlerine gre kaydedilecektir.
75. Blme, inaatn yzlm ile Bayndrlk ve skan Bakanlnca tespit edilip
yaymlanan, inaatn snf ve grubuna gre belirlenen son inaat m birim maliyetleri esas
alnarak bulunan arsa deeri hari deer kaydedilecektir.
76. Blm, en son verilen Emlak Vergi Beyannamesinde gsterilen vergi deeri esas alnarak
yazlan deerdir.
77. Blme, 75. ile 76. Blmn toplam kaydedilecektir.
78. Blme, bu ruhsat konusu iin geerli olan deer kaydedilecektir.
79. Blm, onayl mekanik tesisat projelerine uygun olarak iaretlenecektir. Projesinde birden
fazla stma sistemi olan bina ve tesislerde ilgili btn seenekler iaretlenecektir.
80. Blme, onayl mekanik tesisat projelerine uygun olarak stma sisteminde kullanlan yakt
veya yaktlar iaretlenecektir.
81. Blme, onayl mekanik tesisat projelerinde scak su tesisat bulunan yaplarda projeye
uygun seenek iaretlenecektir.
82. Blme, onayl scak su temin ekli projesine uygun olarak yakt cinsi iaretlenecektir.
83. Blme, onayl mekanik tesisat projesine uygun olarak yapnn ime suyunu temin ekli
iaretlenecektir. Tama ile bir parselde yer alan depo doldurularak su temin edilmesi halinde
tama suyu seenei iaretlenecektir.
84. Blme, mekanik tesisat projelerine ve atksu projelerine uygun olarak iaretlenecektir.
85. Blme, ruhsat verilen yapya ilikin tesisatlar iaretlenerek belirtilecektir.
86. Blmde, ruhsat verilen yapya ilikin ortak kullanm alanlar iaretlenerek belirtilecektir.
87. Blmde, yapnn tayc sistemi seenekleri iaretlenerek doldurulacaktr.
88. Blmde, yaplacak yapda duvar dolgu maddesi olarak kullanlacak inaat malzemeleri
iaretlenecektir.
89. Blmde, yap katlarndaki kat demesi sistemi seeneklerden iaretlenerek belirtilecektir.
90. Blme, formda yer alamayan projelerin adlar ile ruhsat eki btn projelerin idarece onay
tarihleri kaydedilecektir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
93. Blme, meslek odasnca dzenlenen, bro tescil numaras, bro tescil yenileme tarihi, bro
tescil adresi, ye sicil numaras ve ruhsata konu ie ait bilgilerin de olduu meslek
mesnsubunun kanuna aykr uygulama nedeni ile haklarnn kstlanp kstlanmadna ilikin
bilgilerin de yer ald sicil durum belgesinin tarihi ve numaras kaydedilecektir. Kamu grevlisi
mellifler iin bu ruhsat konusu i iin alnan kurum sicil numarasn ieren grevlendirme
yazsnn tarih ve numaras yazlacaktr.
96., 97., 99. ve 100. Blmlere, fenni mesullerin veya yap denetim kuruluunun uzmanlk
alanna gre deneti mimar veya mhendislerinin ayr ayr ad soyad, T.C. Kimlik Numaras,
adresi kaydedilip imzas alnacaktr.
98. Blme, fenni mesuller iin meslek odasnca dzenlenen, bro tescil numaras, bro tescil
yenileme tarihi, bro tescil adresi, ye sicil numaras ve ruhsata konu ie ait bilgilerin de olduu
meslek mesnsubunun kanuna aykr uygulama nedeni ile haklarnn kstlanp kstlanmadna
ilikin bilgilerin de yer ald sicil durum belgesinin tarihi ve numaras kaydedilecektir. Deneti
mimar ve mhendisler iin ise, Bayndrlk ve skan Bakanl sicil numaras kaydedilecektir.
Deneti mimar ve mhendisler iin ise, Bayndrlk ve skan Bakanlndan alnan deneti
belgesinin numaras kaydedilecektir. Kamu grevlisi fenni mesuller iin bu ruhsat konusu i iin
alnan kurum sicil numarasn ieren grevlendirme yazsnn tarih ve numaras yazlacaktr.
101., 102., 103., 104., 105. ve 106. Blmler, sadece yap denetim kuruluu grevlendirilen
yaplar iin doldurulacaktr. 4708 Sayl Yap Denetimi Haknda Kanunun uyguland
yaplarda, denetim grevini stlenen ilgili yap denetim kuruluuna ilikin bilgileri yer alacak ve
kuruluun yetkilisi tarafndan imzalanacaktr.
118. Blme, Ulusal Adres Veri Taban sistemi tarafndan oluturulan onay kodu
kaydedilecektir.
122. Blme, yap yerinde idare grevlisinin eliinde, yapya balanlan tarih kaydedilecektir.
125. Blme, vizelerin konusuna ve uzmanlk alanna gre ilgili fenni mesuller veya yap
denetim kuruluunun uzmanlk alanna uygun deneti mimar veya mhendislerin ad soyad
kaydedilip, imzalanacaktr.
128. Blme, idarenin ita amirince veya grevlendirecei ilgili birim amiri tarafndan
doldurulacaktr.
129. Blme, varsa ruhsata konu yap ile ilgili aklanmas gereken hususlar kaydedilecektir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
TS 5735/Nisan 1988
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
TRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
TS 10970
Nisan 1993
(T1:Nisan 1994, T 2: Nisan 2000,
TS: 3 Mays 2001 Dahil)
ICS 91.040.01
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
TSEK
Kalite Uygunluk Markas (TSEK Markas)
TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standard
olmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul
edilen teknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya
ktnda Trk Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.
DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna
uygun retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan
herhangi bir garanti sz konusu deildir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
n sz
Bu standard, Trk Standardlar Enstitsnn Krtasiye Malzemeleri ve Formlar zel Daim
Komitesince hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 24 Nisan 1993 tarihli toplantsnda Trk
Standard olarak kabul edilmi ve 12 Nisan 1991 tarihli toplantsnda mecbur yrrlk iin
ilgili
Bakanla
nerilmitir.
19 Nisan 1994 , 26 Nisan 2000 ve 11 Mays 2001 ve 7 Aralk 2006 tarihli Teknik Kurul
toplantlarnda da tadil edilerek yaymna karar verilmitir.
Bu standard, 07/08/1991 gn ve 20953 sayl Resmi Gazetede yaymlanan ilgili Bakanlk
Teblii ile mecburi yrrlkte bulunduundan, bu yeni metne ilikin Bakanlk Teblii Resmi
Gazetede yaymlandktan ve bu kararda verilen gei sresi son bulduktan sonra eski basklar
geersizdir.
Bu standardn hazrlanmasnda, milli ihtiya ve imkanlarmz n planda olmak zere,
milletleraras standardlar ve ekonomik ilikilerimiz bulunan yabanc lkelerin standardlarndaki
esaslar da gznnde bulundurularak; yarar grlen hallerde, olabilen yaknlk ve benzerliklerin
salanmasna ve bu esaslarn, lkemiz artlar ile badatrlmasna allmtr.
Bu standard son eklini almadan nce; bilimsel kurulular, retici, imalat ve tketici
durumundaki konunun ilgilileri ile gerekli ibirlii yaplm ve alnan grlere gre
olgunlatrlmtr.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
TS 5735/Nisan 1988 Yazma Ktlar (I. Hamur Kt, II. Hamur Kt,
Pelur Kt
Writting Papers, Wood - freepaper, Wood Containing Paper, Copy
Paper)
TS 5828/Nisan 1988
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
0.2 - TARF
0.2.1 - Yap Kullanma zin Belgesi
Yap Kullanma zin Belgesi, Belediye ve mcavir alan snrlar iinde ve dnda kalan yerlerde ina edilen
yaplarn, tamamen bittii takdirde tamamnn, ksmen kullanlmas mmkn ksmlar tamamland takdirde
bu ksmlarnn kullanlabilmesi iin Yap Ruhsatn veren Belediye ve Valiliklerce dzenlenen izin belgesidir.
0.3 - KAPSAM
Bu standard, Yap Kullanma zin Belgesini kapsar.
NOT - Bu standard metninde bundan sonra "Yap Kullanma zin Belgesi" yerine sadece "Belge" deyimi
kullanlmtr.
0.4 - AMA
Bu standardn amac, Yap Kullanma zin Belgesi'nde boyut, malzeme, imalt zellikleri, sayfa dzenlemesi
ve bilgi balklar ynnden birlik, kullanma ve kontrolde kolaylk salamaktr.
1 - SINIFLANDIRMA VE ZELLKLER
1.1 - SINIFLANDIRMA
1.1.1 - Snflar
Belge bir snftr.
1.2 - ZELLKLER
1.2.1 - Grn
Madde 2.2.1'e gre muayene edildiinde, belgenin basld kt, lekesiz, deliksiz, yrtksz, krksz,
buruuksuz, przsz ve dzgn bir yapda olmal, bask hatalar bulunmamal, kenarlar dzgn ve
apaksz kesilmi olmaldr.
1.2.2 - Renk
Madde 2.2.1'e gre muayene edildiinde belgenin basld kadn rengi beyaz olmaldr.
1.2.3 - Malzeme
Madde 2.3.1 ve Madde 2.3.2'ye gre denendiinde belgenin basld kat, TS 57351)'de belirtilen zelliklere
uygun, I. hamur kat olmal, mrekkebi datmamal ve arka yze geirmemelidir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
1) Bu standard metninde atf yaplan standardlarn numaralar, yaym tarihleri, ngilizce ve Trke isimleri
kapak arkasnda verilmitir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
HARF KARAKTERLER
Bilgi Balklar
Boyut ve zellikler
12 Punto byk harf, tam siyah
YAPI KULLANMA ZN BELGES (Fy-1/a)
8 Punto byk harf,tam siyah
Blm Balklar (Fy-1/a, Fy-1/b)
8 Punto byk ve kk harf
Metin yazlar (Fy-1/b)
8 Punto byk harf, tam siyah
AIKLAMA bal (Fy-1/b)
8 Punto byk ve kk harf
Aklama metni (Fy-1/b)
8 Punto byk ve kk harf
Dier bilgi balklar (Fy-1/a, Fy-1/b)
ZG KARAKTERLER
2 Punto tam siyah
Kenar ereve izgileri
2 Punto tam siyah
Blmleri ayran yatay ve dikey izgiler
2 Punto yarm siyah
Bilgi balklarn ayran yatay ve dikey izgiler
2 Punto ince
Satr izgileri
2 Punto ince
Dosyalama iareti
2 Punto ince
Seme kutular (3 mm x 3 mm)
1.3.2 - Toleranslar
Belgenin basld kadn boyutlarnn toleranslar TS 506 EN 20216'ya uygun olmaldr.
zellik Madde No ve Ad
1.2.1 - Grn
1.2.2 - Renk
1.2.3 - Malzeme
1.2.4 - Belgenin mali le lgili zellikler
1.3 - Boyut ve Toleranslar
3.1 - Ambaljlama
3.2 - aretleme
2.2.1
2.2.1
2.3.1, 2.3.2
2.2.1
2.2.2
2.2.1
2.2.1
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
3201 - 10000
10001 - 35000
35001 ve fazlas
TS 10970/Nisan 1993
80
125
200
10
14
21
Parti miktarna gre izelge-3'de belirtilen sayda numunenin ayrlmasnda, partideki belge says N olmak
zere belgeler 1, 2, 3 ..... N olarak numaralanr veya numaralandklar varsaylr. Partiden ayrlacak belge
says n olmak zere N/n = r says hesaplanr. Bu say tamsay deilse tam sayya tamamlanr. Partinin
herhangi bir yerinden saymaya balanarak r'inci belge numune olarak ayrlr. Sayma ve ayrma ilemi
izelge-3'e gre ayrlmas gereken numune saysna (n) eriilinceye kadar srdrlr.
2.2 - MUAYENELER
2.2.1 - Gzle Muayene
Madde 2.1'e gre alnan numunelerin tamam dikkatle gzden geirilerek:
Katta leke, delik, krk, buruuk, prz ve yrtk olup olmad,
Kadn her iki yznn dzgn bir yapda olup olmad,
Kadn rengi,
Yaz ve izgilerin dzgn, net, okunabilir ekilde ve izelge-1'e uygun olup olmad
Bask hatalar bulunup bulunmad,
Belgenin kenarlarnn dzgn ve apaksz olarak kesilip kesilmedii,
Bloklardaki yaprak saysnn tam olup olmad,
Ambalajlamann Madde 3.1'e uygunluu,
aretlemenin Madde 3.2'ye uygunluu,
ynlerinden muayene edilir.
Sonularn sras ile Madde 1.2.1, Madde 1.2.2, Madde 1.2.4, Madde 3.1 ve Madde 3.2'ye uygun olup
olmadna baklr.
2.3 - DENEYLER
2.3.1 - Kdn Fiziksel zelliklerinin Tayini
Belgenin basld kdn fiziksel zellikleri TS 5735'e gre tayin edilir. Sonularn Madde 1.2.3'e uygun olup
olmadna baklr.
2.4 - DEERLENDRME
Muayene ve deney sonular izelge-3'deki kabul edilebilir kusurlu numune saysn at takdirde parti
standarda aykr saylr.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Uygulanan, muayene ve deney metotlarnda belirtilmeyen veya mecburi grlmeyen, ancak muayene ve
deneyde yer alm olan ilemler,
Standarda uygun olup olmad,
Rapor tarih ve numaras,
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
3 - PYASAYA ARZ
3.1 - AMBALAJLAMA
Belge bloklarnn 10 adedi renksiz polietilen ile sarlarak paketlenir. Paketler, tamaya ve depolamaya
dayankl oluklu mukavvadan veya edeer dayankllkta baka bir maddeden yaplm kutulara brt ktlesi
en ok 40 kg olacak ekilde yerletirilmelidir.
3.2 - ARETLEME
3.2.1 - Belgenin aretlenmesi
Belgenin n yznde sol alt kesinden balamak zere, okunakl olarak:
Basmevi veya firmann ticari nvan, ad varsa tescilli markas,
Basld yl,
Bask adedi,
Bu standardn iareti ve numaras (TS 10970 eklinde),
yazlmaldr.
rnek : ..........Basmevi, 20 .., ...adet, TS 10970
4 - ETL HKMLER
malat veya satc, bu standarda uygun olarak imal edildiini beyan ettii belge iin istendiinde, standarda
uygunluk beyannamesi vermek veya gstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede sat konusu belgenin:
Madde 1'deki zelliklere uygun olduunun,
Madde 2'deki muayene ve deneylerin yaplm ve uygun sonu alnm bulunduunun
belirtilmesi gerekir.
YARARLANILAN KAYNAKLAR
1)
2)
3)
4)
5)
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Fy 1/a
YAPI KULLANMA ZN BELGES
(CERTIFICATE OF PERMISSION FOR BUILDING USING)
ller mm'dir.
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Fy 1/b
YAPI KULLANMA ZN BELGES
(CERTIFICATE OF PERMISSION FOR BUILDING USING)
ller mm'dir.
ARKA YZ
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
10
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Fy 2
YAPI KULLANMA ZN BELGES
(CERTIFICATE OF PERMISSION FOR BUILDING USING)
Yap Ruhsat verilen btn yaplar iin mar Kanununun 29-30-31. Maddeleri dorultusunda Yap Kullanma zin Belgesi dzenlenmesi zorunludur.
Bu Belge, 1 asl, 3 nsha olarak dzenlenecektir. Asl yap sahibine verilecektir. 1inci nsha Belgeyi veren kurumda kalacaktr. 3nc nsha ise ilgili
muhtarla gnderilecektir. Ayrca formun onayl birer rnei bir ay iinde ilgili meslek odalarna gnderilecektir.
Yap Kullanma zin Belgesi Formunun 2 nci nshas ileri Bakanl tarafndan aksi bildirilinceye kadar, Belgenin verildii tarihten itibaren bir ay
iinde Trkiye statistik Kurumu Bakanlna gnderilmeye devam edecektir.
Yap Kullanma zin Belgesi formu usulne uygun olarak dzenlenmek zorundadr. Mimari proje mellifleri dier grevliler ile birlikte bu formun usulne
uygun doldurulmasndan sorumludur. Yeterli olmayan blmler iin, yanlzca o blm kullanmak koulu ile ek form dzenlenecek olup, dzenlenecek ek
form mutlaka ayn belge tarih ve numaras yazlarak idarece onaylanacak ve ilgili kurum ve kurululara gnderilecektir.
Yap Kullanma zin Belgesi, benzer dahi olsa parselde birden fazla yap var ise ayn belge numaras ile her yap iin onayl mimari projede belirtilen blok
numaras verilerek ayr ayr dzenlenecektir.
Yap Kullanma zin Belgesi Formunun oluturulmas ve Ulusal Adres Veri Tabanna lenmesi
Yap Kullanma zin Belgesi ile ilgili sre, 5490 Say, 25/04/2006 tarihli Nfus Hizmetleri Kanununun Sekizinci Ksm 50. Maddesi 1. fkras ile
Adres ve Numaralamaya likin Ynetmelikin kinci Blm 9. Maddesine gre gerekletirilecektir.
Ulusal Adres Veri Tabannda, Yap Kullanma zin Belgesi verilecek yapnn adresi ilenmi olmak zorundadr. Web zerinde ileri Bakanl tarafndan
Ulusal Adres Veri Tabann grme ve deitirme konularnda yetkilendirilmi kiiler Yap Kullanma zin Belgesi verilecek yerin d kap numarasna
kadar adresini seecek ve bu alanda yer alan Yap Belgeleri mensnden Yap Kullanma zin Belgesi hazrla seenei seilerek veri giri sayfasna
ulalacaktr. Bu sayfaya giri yaplmadan nce kullancnn TC kimlik numaras , ifresi sorgulanacaktr. Yap Kullanma zin Belgesi web ortamnda
usulne uygun olarak doldurulup kts formun stne Belge Takip No olacak ekilde alnacaktr. Yap Kullanma zin Belgesi formu, ilgili makamlarca
onaylandktan sonra tekrar ulusal adres veri tabanna kaydedilmi olan Belge Takip No kullanlarak ilgili Yap Kullanma zin Belgesi arlp onay
butonuna baslarak onayland teyid edilecektir. Sistemin oluturduu onay kodu Yap Kullanma zin Belgesi formunda 132. Onay kodu Blmne
elle yazlarak Yap Kullanma zin Belgesi verme ilemi sonlandrlacaktr.
Belgenin Doldurulmas le lgili Olarak Aklanmas Gerekli Grlen Bilgiler Aada Yer Almaktadr.
Belge Takip No : Yl iinde verilen Yap Kullanma zin Belgeleri 1den balayarak yl sonuna kadar verilen her form iin artan srada ayr numara web
zerinden Yap Kullanma zin Belgesinin sa st kesine verilecektir. Bu numara; ksmi kullanma izni, yap kullanma izni, yeni yap, yenileme,
yeniden, ek bina, kat ilavesi, ilave, geici, tadilat, dolgu, restorasyon, glendirme, kullanm deiimi, fosseptik, mekanik, tesisat, elektrik tesisat, isim
deiiklii, istinat duvar, bahe duvar ve dier ruhsat verili amac iin ayrm yaplmakszn verilecektir. Sisteme kaydedilmi olan Yap Kullanma zin
Belgesi formuna belge takip numaras kullanlarak eriilecektir.
1. Blme, Yap Kullanma zin Belgesini veren kurumun ad kaydedilecektir.
2. Blm, Ulusal Adres Kayt Sistemi ve Numaralama Ynetmeliine uygun olarak Yap Kullanma zin Belgesi dzenlenen yapya ilikin adres
eletirilecektir.
3., 4. ve 5. Blmlere, yapnn yaplaca yerin pafta, ada ve parsel numaralar kaydedilecektir.
6. Blmde, iinde birden fazla bina ve tesis bulunan parseller iin dzenlenecek olup, onayl mimari projenin vaziyet plannda belirtilen blok numaras
kaydedilecektir.
7. Blme, onayl mimari projede belirtilen bu belgeye esas bamsz blm numaralar kaydedilecektir.
8. Blme, onayl mimari projede belirtilen bu belgeden nce Yap Kullanma zin Belgesi dzenlenen bamsz blm numaralar kaydedilecektir.
9. Blme, Belgenin, yapnn tamam iin mi yoksa biten ksmlar iin mi verildii ilgili kutu iaretlenerek belirtilecektir. Baz blmleri iin Ksmi
Kullanma zin Belgesi dzenlenen yaplarda, yap tamamlandktan sonra yapnn tamam iin Yap Kullanma zin Belgesi alnmas ve belgenin onayl birer
rneinin ilgili kurum, kurulu ve kiilere verilmesi ve gnderilmesi zorunludur.
12 Blmde, Bu belgeye esas Yap Ruhsatnda belirtilen amalardan hangisi iin verilmi ise, ilgili seenek X iareti konularak belirtilecektir. Bunlarn
dnda bir ama iin veriliyor ise, 19. bo olan seenek iaretlenerek yanna amac kaydedilecektir. Bir yap iin birden fazla belgenin verili amac veya
belgeye esas ruhsat sz konusu ise, her bir ama iin ayn belge numaras ile ayr form dzenlenecek ve detay bilgiler Dier Hususlar blmnde
aklanacaktr.
10. Blme, belgenin onay tarihi; 11. Blme, belgenin numaras kaydedilecektir.
13. ve 14. Blmlere, belgeye esas ilk yap ruhsatnn tarihi ve numaras kaydedilecektir.
15. ve 16. Blmlere, belgeye esas son yap ruhsatnn tarihi ve numaras kaydedilecektir. Eer, belgeye esas yap iin bir kez Yap Ruhsat dzenlenmi
ise bu blm doldurulmayacaktr.
17., 18. ve 19. Blmlere, belgeye esas yap iin verilen en son yenileme, yeniden ve tadilat ruhsatlarnn tarihleri kaydedilecektir.
20. Blme, Yap Kullanma zin Belgesinin dzenlendii parseli ieren yrrlkteki imar plann onay tarihi kaydedilecektir.
21. ve 22. Blmlere, bu belge iin yrrlkteki imar plan ve imar mevzuatna uygun olarak dzenlenmi imar durumu belgesinin tarihi ve numaras
kaydedilecektir. Belgenin onay tarihinde imar durumu belgesi hkmlerinin geerlilii kalmam ise mevzuat karsnda geersiz olan imar durum
belgesine gre ruhsat dzenlenmeyecektir.
23. Blme, statik projeye esas zemin ett raporunun onay tarihi kaydedilecektir.
28. Blm, uygulama imar plan bulunan parseller iin doldurulacaktr. Buraya, mar parselini oluturan ve tapu tesciline esas olan parselasyon plannn
onay tarihi kaydedilecektir. mar plan olup onayl ve tescile konu parselasyon plan olmayan alanlarda yap belgesi dzenlenmeyecektir. mar Kanununun
33. Maddesine gre geici belge dzenlenecek yaplarda bu blm doldurulmayacaktr.
29. Blme, bu belgenin dzenlendii parselin uygulama imar plannda belirtilen kullanma amac kaydedilecektir. mar plan olmayan ancak st lekli
dier planlar kapsamnda kalan alanlarda plan ve plan notlarna gre doldurulacaktr. Herhangi bir plan kapsamnda kalmayan alanlarda Plansz Alanlar
mar Ynetmeliine uygun olarak doldurulacaktr.
30. Blme, parselin tapu kaytlarna esas alan m olarak kaydedilecektir. Bu blm, 61. ve 66. Blmlere kaydedilen alanlardan byk olmaldr.
25., 26. ve 27. Blmler, ilgili tapu sicil mdrlnden alnan gncel belgede yer alan bilgiler dorultusunda dzenlenecektir.
24. Blm, evresel Etki ve Deerlendirmesine konu parsel ve yaplar iin doldurulacaktr.
31. Blme, parsel sahibinin ad soyad, T.C. Kimlik Numaras kaydedilecektir. Birden fazla ortaklkl veya tzel kiiliklere ait parsellerde ve yap sahibi
zel iaretlenmi ise bu blme en byk hissedarn bilgileri kaydedilecektir. Yap sahibi yabanc ise T.C. Kimlik Numaras doldurulmayacak,
uygulama ileri Bakanl tarafndan belirlenecektir. Kamu iaretlenmi ise T.C. Kimlik Numaras doldurulmayacaktr. Birden fazla hissedar olan
yaplarda hissedarlarn onayl yap projelerine ve ruhsata muvafakat alnmadan belge dzenlenemez.
32. ve 33. Blmlere, yap sahibinin bal olduu vergi dairesinin ad ve vergi kimlik numaras kaydedilecektir.
34., 45., 53., 105., 111., ve 116. Blmler, adres bilgi sistemine uygun olarak dzenlenecektir.
35. Blm, yap sahibi tarafndan imzalanacaktr.
36. Blme, tzel kiiliklerde en byk hissedarn T.C. kimlik numaras kaydedilecektir. Yap sahibi yabanc ise T.C. Kimlik Numaras doldurulmayacak,
uygulama ileri Bakanl tarafndan belirlenecektir.
37. Blme, yap mteahhidinin bal olduu meslek odasnda kaytl olduu sicil numaras kaydedilecektir.
11
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
38. Blme, yap mteahhidinin bal olduu meslek odas tarafndan bu belge iin dzenlenen sicil durum belgesinin numaras kaydedilecektir. Sicil
durum belgesi olmadan Yap kullanma zin Belgesi dzenlenmeyecektir. Yabanc mteahhitler iin ticaret odas tarafndan dzenlenen geici belgenin
tarihi ve numaras kaydedilecektir. Sicil durum belgesi getirilmeden Yap kullanma zin Belgesi dzenlenmeyecektir.
39. ve 40. Blmlere, yap mteahhidinin bal olduu vergi dairesinin ad ve vergi kimlik numaras kaydedilecektir.
41. Blm, iyerine ait sigorta sicil numaras kaydedilecektir.
42. ve 43. Blmlere, yap mteahhiti ve yap sahibinin karlkl taahtlerini ieren noterden onayl szlemenin tarih ve numaras kaydedilecektir.
44. Blme, yap mteahhidine Bayndrlk ve skan Bakanl tarafndan verilen yap mteahhidi yetki belgesinin numaras kaydedilecektir. Bu blme
ilikin uygulama Bayndrlk ve skan Bakanl tarafndan yaymlanan ynetmeliklere uygun olarak gerekletirilecektir.
46. Blm, yap mteahhidi tarafndan imzalanacaktr.
47., 48., 49., 50., 51., 52., 53., 54. Blmler, Bayndrlk ve skan Bakanl tarafndan yaymlanan Tip mar Ynetmeliinde antiye efi zorunluluu
getirilen yaplar, ky yaplar ve kamuya ait yaplar iin doldurulacaktr.
49. Blme, mimar ve mhendisler iin antiye efinin yesi olduu meslek odas tarafndan dzenlenen sicil durum belgesinin numaras kaydedilecektir.
Tip mar Ynetmeliinde belirlenen byklkteki yaplar iin yetki snrlar iinde fen adamlarna antiye efi yetkisi verilmesi halinde bu blm
ynetmelie uygun olarak, l Bayndrlk ve skan Mdrlkleri tarafndan verilen belgenin tarihi ve numaras yazlarak doldurulacaktr.
55., 56. ve 57. Blmlere, onayl mimari projeye uygun olarak kullanma amacna gre konut, dkkan ve benzeri kullanma amalar ile ortak alanlar olarak
bu belgeye konu bina ve tesis iin dzenlenecektir.
55. Blmde, yapnn bir daireli konut binas, iki daireli konut binas, ve daha fazla daireli konut binas, huzurevi, yetimhane, yurt, otel, motel,
pansiyon, apart otel, lokanta, idari amal postahane-banka-belediye hizmet-devlet hizmet-mahkeme, konferans-toplant salonu, alveri merkezi, pasaj,
maaza, dkkan, pasaj iindeki dkkan, bina iinde iyeri, ticari depo, sanayi depo, ardiye, demiryolu-otobs istasyon, radyo-televizyon yayn, telefon
santral, yeralt veya yerst garaj, fabrika, atlye, imalathane, mezbahane, mandra, souk hava deposu, sinema, tiyatro, mze, sanat galerisi, konser
salonlar, ariv, ktphane, okul, metoroloji, devlet-zel-cezaevi-askeri hastane, sanatoryum, dispanser, salk oca, veteriner, kaplca, spor (basketbol,
tenis, yzme, jimnastik, buz pateni vb.), ahr-al-tavuk retme-tahl ambar gibi tarmsal amal, cami-kilise gibi dini amal, cezaevi, karakol, askeri,
itfaiye, tuvalet vb. kullanma amalar ile yapya ilikin ortak alan ayrntl olarak belirtilecektir. Yap ii ortak alan: yap iindeki giri holleri, klklar,
merdivenler, yangn merdivenleri, asansrler, kalorifer dairesi, kmrlk, snak ve otopark gibi ortak kullanma ak alanlardr. Bir yapda birden fazla
kullanma amac var ise herbir kullanma amac ayr ayr yazlacaktr. Bu blm ruhsata esas ksmlar iin doldurulacaktr.
56. Blm, mimari projeye uygun olarak sadece konut ve dier kullanma amal bamsz blmlerin saylar kaydedilecektir. Toplam blmne yapda
kullanma amac ayrm yaplmadan toplam bamsz blm says kaydedilecektir. Konut birimi (daire), etraf kapal, tavan rtlm, bir aile veya bir
grup insann dier fertlerden ayr olarak yaamasna imkan salayan, dorudan doruya sokaa, koridora veya genel bir yere alan, mstakil bir kaps
olan bina veya binann bir blmdr. Beki, bahvan, kaloriferci, kapc gibi hizmetlilerin ikametine ayrlan daireler de konut birimi olarak saylmaldr.
57. Blm, onayl mimari proje uygun olarak yap inaat alan esas zerinden belirlenen yzlmleri kaydedilecektir. Yapnn ortak alanlarndan
olmayan bamsz blmn eklentisi olan alanlar bamsz blmn yzlmnde belirtilecektir. Toplam blm belge yapnn tamam iin veriliyor ise
yap inaat alanna eit olacaktr.
58. Blme, birden fazla yap olan parsellerde, onayl mimari projede belirtilen ve projeler bu belgeye konu yap ile ayn olan yaplarn says
kaydedilecektir.
59. Blme, yeni yaplarda 56. Blmn toplam ile tadilat, ilave ve kat ilavelerinde ise evvelce yaplanlarla birlikte yapda toplam bamsz blm says
kaydedilecektir.
60. Blm, binalar iin dzenlenecek olup, ilave, tadilat ve kat ilavelerinde bu ksmlar dahil yapnn tamam iin onayl mimari projeye uygun olarak
dzenlenecektir.
61. Blme, ilavelerde, ilave edilen ksmla birlikte onayl mimari proje uygun olarak yapnn taban alan kaydedilecektir.
62. Blme, ilave ve kat ilavelerinde ilave edilen ksmla birlikte onayl mimari projeye uygun olarak yap inaat alan kaydedilecektir.
63., 64. ve 65. Blmlere, bu belgeye konu yap ile birlikte onayl mimari projenin vaziyet plannda bulunan toplam yap, bamsz blm ve konut birimi
saylar kaydedilecektir.
66. Blme, varsa bu belge ile birlikte izin verilenler de dahil parselde bulunan btn yaplarn toplam taban alan onayl mimari projeye gre
kaydedilecektir.
67. Blme, varsa ilave ve kat ilaveleri ile birlikte parselde bulunan btn yaplarn toplam yap inaat alan kaydedilecektir.
68. ve 72. Blmlerde, varsa ilavelerle birlikte yapnn yol kotu tutana ve ynetmelik ile belirlenen yol kotu altndaki katsays ve ykseklii onayl
mimari projeye uygun olarak kaydedilecektir.
69. ve 73. Blmlerde, varsa kat ilaveleri ile birlikte yapnn yol kotu tutana ve ynetmelik ile belirlenen yol kotu stndeki kat says ve ykseklii
onayl mimari projeye uygun olarak kaydedilecektir. Bu l ve miktarlar imar plan kararlarna aykr olamaz.
70. ve 74. Blmlerde, varsa ilave ve kat ilaveleri ile birlikte yapnn yol kotu altnda ve stnde kalan toplam kat adedi ve toplam ykseklii
kaydedilecektir. 70. Blm, 68. ve 69. Blmlerin toplamna; 74. Blm, 72. ve 73. Blmlerin toplamna eit olmaldr.
71. ve 75. Blmlerde, mevcut yapya ilave ve kat ilavesi yapldnda onayl mimari projeye uygun olarak bu belge konusu iin doldurulacaktr. 71.
Blm 70. Blmden, 75. Blm 74. Blmden kk olmaldr.
58, . 59., 60., 61., 62., 63., 64., 65., 66., 67., 68., 69., 70., 71., 72., 73., 74. ve 75. Blmler, sadece bina ve tesisler iin doldurulacaktr.
76., 77. ve 78. Blmler, Bayndrlk ve skan Bakanlnca her yl yaymlanan Mimarlk ve Mhendislik Hizmet Bedellerinin Hesabnda Kullanlacak
Yap Yaklak Birim Maliyetleri Hakndaki Tebli hkmlerine gre kaydedilecektir.
79. Blme, inaatn yzlm ile Bayndrlk ve skan Bakanlnca tespit edilip yaymlanan, inaatn snf ve grubuna gre belirlenen son inaat m
birim maliyetleri esas alnarak bulunan arsa deeri hari deer kaydedilecektir.
80. Blm, en son verilen Emlak Vergi Beyannamesinde gsterilen vergi deeri esas alnarak yazlan deerdir.
81. Blme, 79. ile 80. Blmn toplam kaydedilecektir.
82. Blme, bu belge konusu iin geerli olan deer kaydedilecektir.
83. Blm, onayl mekanik tesisat projelerine uygun olarak iaretlenecektir. Projesinde birden fazla stma sistemi olan bina ve tesislerde ilgili btn
seenekler iaretlenecektir.
84. Blme, onayl mekanik tesisat projelerine uygun olarak stma sisteminde kullanlan yakt veya yaktlar iaretlenecektir.
85. Blme, onayl mekanik tesisat projelerinde scak su tesisat bulunan yaplarda projeye uygun seenek iaretlenecektir.
86. Blme, onayl scak su temin ekli projesine uygun olarak yakt cinsi iaretlenecektir.
87. Blme, onayl mekanik tesisat projesine uygun olarak yapnn ime suyunu temin ekli iaretlenecektir. Tama ile bir parselde yer alan depo
doldurularak su temin edilmesi halinde tama suyu seenei iaretlenecektir.
88. Blme, mekanik tesisat projelerine ve atksu projelerine uygun olarak iaretlenecektir.
89. Blme, belge verilen yapya ilikin tesisatlar iaretlenerek belirtilecektir.
90. Blme, belge verilen yapya ilikin ortak kullanm alanlar iaretlenerek belirtilecektir.
91. Blme, yapnn tayc sistemi seenekleri iaretlenerek doldurulacaktr.
92. Blm, yaplacak yapda duvar dolgu maddesi olarak kullanlacak inaat malzemeleri iaretlenecektir.
93. Blmde, yap katlarndaki kat demesi sistemi seeneklerden iaretlenerek belirtilecektir.
94., 95., 96 ve 97. Blmlere, yap ile ilgili daha nce verilen Yap Kullanma zin Belgesi(leri)nin tarihi, belge numaras, blok numaras ile belgenin
kapsad bamsz blm numaralar kaydedilecektir.
98., 99.,100 ve 101. Blmlere, belgeye konu yapda yer alan konut birimlerinin (daire) zellikleri oda saysna gre daire adeti ve bir dairenin yzlm
kaydedilecektir. rnein; 3 odal ka daire olduu, 4 odal ka daire olduu, 3 odal bir dairenin 4 odal bir dairenin yzlmlerinin ka m olduu
belirtilecektir. Ayrca, parkesi olan daire says ilgili alana kaydedilecektir. Konut dndaki yaplar iin doldurulmayacaktr.
12
ICS 91.040.01
TRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
102., 103., 105. ve 106. Blmlere, fenni mesullerin veya yap denetim kuruluunun uzmanlk alanna gre deneti mimar veya mhendislerinin ayr ayr
ad soyad, T.C. Kimlik Numaras, adresi kaydedilip imzas alnacaktr.
104. Blme, fenni mesuller iin meslek odasnca dzenlenen, bro tescil numaras, bro tescil yenileme tarihi, bro tescil adresi, ye sicil numaras ve
ruhsata konu ie ait bilgilerin de olduu meslek mesnsubunun kanuna aykr uygulama nedeni ile haklarnn kstlanp kstlanmadna ilikin bilgilerin de
yer ald sicil durum belgesinin tarihi ve numaras kaydedilecektir. Deneti mimar ve mhendisler iin ise, Bayndrlk ve skan Bakanl sicil numaras
kaydedilecektir. Deneti mimar ve mhendisler iin ise, Bayndrlk ve skan Bakanlndan alnan deneti belgesinin numaras kaydedilecektir. Kamu
grevlisi fenni mesuller iin bu ruhsat konusu i iin alnan kurum sicil numarasn ieren grevlendirme yazsnn tarih ve numaras yazlacaktr.
107., 108., 109., 110., 111. ve 112. Blmler, sadece yap denetim kuruluu grevlendirilen yaplar iin doldurulacaktr. 4708 Sayl Yap Denetimi
Haknda Kanunun uyguland yaplarda, denetim grevini stlenen ilgili yap denetim kuruluuna ilikin bilgileri yer alacak ve kuruluun yetkilisi
tarafndan imzalanacaktr.
132. Blme, Ulusal Adres Veri Taban sistemi tarafndan oluturulan onay kodu kaydedilecektir.
126. Blme, Yap Kullanma zin Belgesinin hangi ksmlar iin verildii ve Yap Kullanma zin Belgesi almam ve tamamlanmam olan ksmlara
ilikin bilgiler de kaydedilecektir.
13