NDEKLER

NDEKLER...........................................................................................................................2
1. Z.......................................................................................................................................3
2. GR..................................................................................................................................3
3. STRATGRAF...................................................................................................................3
3.1. Sedimanter Birimleri........................................................................................................3
3.1.2. Kireta birimleri.....................................................................................................3
3.1.2. Alvyonlar.................................................................................................................4
3.2. Magmatik Birimler...........................................................................................................5
3.2.1. Volkanik kayalar......................................................................................................5
4. FOSLLER..........................................................................................................................6
4.4. Radyolarya.......................................................................................................................6
5. SONU...............................................................................................................................6
KAYNAKLAR............................................................................................................................7
EKLER........................................................................................................................................7

http://www.yerbilimleri.com/forum/index.php?topic=270.0

1. Z
Eskiehir yolu zerinde Ankaraya 40 km uzaklkta Temelli mevkiinde; Kargabedir
Tepe, Sck Deresi ve Kam Tepeyi de iine alan olduka geni bir alan
incelenmitir. Bu blgede litodem (mamatik ve metamorfik) birimler ile stratigrafi
birimleri arasndaki snr gzlenmektedir. Litodem birimleri bazaltik akma eklinde
yaplar da gstermitir. Sras ile kiretalar, volkanik birimler ve bunlarn zerine
gelen alvyonlar incelenmitir.
Bu alma sonrasnda, gidilen blgedeki dokanaklar tespit edilmi, jeolojik haritaya
(EK1) ilenmitir. Ayrca arazide kuzeydou-gneybat eksenli yaklak 1 km.lik bir
blmn jeolojik kesiti (EK-2) kartlmtr.

2. GR
Bu alma Kargabedir Tepe ve civarnn jeolojik adan incelenmesi, stratigrafik
ilikilerin belirlenmesi ve litostratigrafi birimlerinin snrlarnn izilmesi, blgenin
jeolojik haritasnn ve stratigrafik kesitinin karlmas ve sonularnn paleocorafik
adan yorumlanmas amacyla yaplmtr.
alma blgesi Ankarann 40 km uzaklkta Temelli mevkiinde; Kargabedir Tepedir.
3. STRATGRAF
3.1. Sedimanter Birimleri
3.1.2. Kireta birimleri
Marnl Killi Kiretalar:
st Jura Alt Kretase yal bu birimler litolojik adan incelendiinde, 1cm den 4cm
ye kadar deien kalnlkta deien, ince, dike yakn tabakal ierisinde rt modlleri
ieren (rtler gri-siyah renkli) bej renkli kiretalardr.
nce tabaka ve silis ierii bize ak deniz ortamn iaret ederken ,volkanizmayla
sonradan gelmi silisler irregular ilikiyle birim iinde bulunurlar ki bunlar ikincil silis
dolgusu olarak adlandrlr.Ayrca tabakaya paralel gelien rtler birincil silis
dolgusudur ki bunlarda yer, yer grlmektedir.Bu kiretalar iin bozunma rengi
kahve- sardr. Yer yer Ammonites (Cephalopoda grubu) gibi makro fosiiler
grebilmekteyiz.

Detritik (krntl) kiretalar:

Kalsitrbiditler olarak adlandrlan bu birimler ken karbonat platformundan aa
yuvarlanan

karbonat

talamasyla

oluan

akllarnn,
karbonatl

yeni

oluan

kayalardr.

kiretalar
Matriks

ierisinde

karbonattan

tekrar

meydana

gelmektedir.
Ortamda rtl kiretalar, killi kiretalar, marnlar ve kalsitrbiditleri bir arada
grlebilmektedir.
Asidik silis kavkl rtler ve bazik kiretalarnn bir arada olmas ortamda bir atma
yaratmakta ve stable kalamayp akarak bir yerde toplanp nodller olumasna neden
olmaktadr. Bu birimler Litolojik adan ; ince tabakal (s denizel), kil oran yksek,
genelde gri renkli (ak sirklasyon) birimler barndrmaktadr.Bu kayalara plaketli
kiretalar yada bklmckl kiretalar da denilmektedir. Radyolaryaca zengin
olan bu birimler planktonik olan bu canlnn yardm ile CCD(kalsiyum karbonat
derinlii) nin zerinde bir ortamn rn olduu anlalmaktadr.
Volkanizma Sonras Kiretalar:
Volkanik birimlerin sokulum yapmasyla kireta tabakalarnn ykselmeye bal
olarak ilk konumlarna oranla dikletii grlmektedir. zellikle incelenen birimler
arsnda rastlanabilen senklinal gibi baz kvrm yaplarnda kanat konumlarnda
ykselmeye bal deiiklik olduka belirgindir. Ykselimin olduu taraftaki kanat
eiminin dier kanada nazaran dike yakn olduu grlmtr.
Bir senklinale ait devrik kvrm kanadn temsil edebilecek olan, dike yakn tabaklar
ve yatay klivajlar , skma kuvvetlerinin varln gstermektedir.
3.1.2. Alvyonlar
Kuvaterner yal bu birim dere akllar ve gncel sedimanlardan olumaktadr.
Suyun olduu blgeler kaynak noktasn gstermektedir. Bu blgede 2 tane kaynak
noktas gzlenmitir. Yaz scanda bile buralar yemyeil sazlklar oluturmaktadr.
Sck deresi ana drenaj hattn oluturmaktadr.
Bu birimlerin incelenmesiyle yaklak olarak 2 kmlik bir alan incelenmitir ve volkanik
birimler, kiretalar ve alvyonlar arasndaki snr izilmitir.

3.2. Magmatik Birimler

3.2.1. Volkanik kayalar
Andezit lavlar, alttaki birimi rtyor ve uyumsuz seri olarak grlyor. Bu birimde
Trake Andezit Volkanizma nemli bir yer tutmaktadr. Yaklak 20 milyon yl yanda
yani erken Miyosen yaldr. Anadoludaki Tetis Okyanusunun kapanmasna bal
olarak iki kta arpmas ile kabuk kalnlamas oluyor ve atlaklar boyunca bu tr
volkanizma, iinde bulunduu yerden ykselmeye balamaktadr. Andezitten Riyolite
kadar deiebilmektedir. Andezit bazik bileimdedir, Riyolit ise Si ieriinin fazla
olmas nedeniyle asidiktir. Riyolit ierisinden getii kabuun kirlenmesine ,
kalnlna bal olarak asidie dnecektir. Dalma batma olmaynca ktasal kabuk
krlmaktadr. Ana skma ynnde atlaklar, dik ynde almalar, bindirme faylar,
bindirme zonu, strike slipler ve tansiyon atlaklar olumaktadr.
Ktasal kabuun kalnlamasyla kabuk aaya doru indi, ergidi ve zayf zonlar
boyunca eriyen mama yukarya kmtr. Volkanizmann karakteri, atlaklar ne
kadar derinse o kadar benzer Jeokimya gsterecektir. Getii ktasal kabuk
volkanizma asndan nemli. Getii mesafe yaylarda ok ise Kalkalkalin
Volkanizma sz konusudur.

Okyanus ortas volkanizma (plato bazaltlar)

Yay havzasnda

Kta, kabuk kalnlamasna bal olan volkanizma

Burada

gzlenen

kalnlamasyla

kabuk

atlaklar

kalnlamasna
olumaktadr.

bal

olan

Miyosenden

volkanizmadr.
sonra

bu

Kabuk

mekanizma

deimekte, bambaka bir tektonik olay gelimekte ve ykselme durmaktadr.

Anadolu baka nedenlerle ykselmekte ve gller sistemi balamaktadr.
Volkanik bacalar souyana kadar erozyonla anarak sert dayanml bir tepe olarak
ortaya kmaktadr. 20 -25 milyon yl mostra verdikten sonra anmaya balad ve
den malzemeleri dik kesimlerde byk malzemeler olarak grmekteyiz. Dierleri
ise yama molozu halindedir. Traki-Andezit bu Litostratigrafi biriminin iine scak
halde sokulum yaparken evre kayalar piirmektedir. Beyaz, bej renkli kiretalarn
snra yaklatka pembelemi halde greceiz. Gen olan dierini piirecektir.
Doku olarak ince taneli; abuk soumay, iri taneli; daha derinlerde soumay, hem
ince hem iri taneler ise soumaya balad anda basncn ortadan kalktn ve
hemen yukarya ktn ifade eder. Burada hem ince hem iri taneli malzeme vardr.
5

Dokanaa (kiretana) yakn yerlerde hzl souma ile ince taneler, i ksmlara
doru ise yava souma nedeniyle iri tanelerin olduu grlmektedir.
Ayrca Volkanik Bre veya Aglomera dediimiz keli volkanik kaya paralarnn
birlemesinden olumu, volkanik bir malzeme (tf) ile tutturulmu bir kaya eidi de
gzlenmektedir.

4. FOSLLER
4.4. Radyolarya
Alem

: Protista

Snf

: Actinopoda

ube

: Sorcodina

Alt Snf :Radyolarya

Ya

:Fenazoik

Radrolarya ad verilen tek hcreli mikroskobik organizmalarn silisli iskeletlerinden

oluurlar. Genellikle krmz renkte ve ok sert olurlar. Okyanusal ortam tercih
ederler. Deniz suyundaki silis arttka radyolaryay tetikler.

5. SONU
Yaplan jeolojik aratrmalar sonucu blgenin jeolojik haritas (EK-1) kartlmtr.
izilen jeolojik kesitle de (EK-2) birimler gsterilmitir. Bulunan fosiller incelenmitir.
Bu fosillerin yardmyla blgedeki birimlerin yalar ve oluum ortamlar hakknda
yorum yaplmtr.

KAYNAKLAR

www.mta.gov.tr/mta/jeoloji/jeoloji/cono006-paleontoloji1.gif

http://www.metu.edu.tr/~kaymakci/turkish/sedimentoloji_dersnotlari.pdf

EKLER
EK-1 JEOLOJK HARTA
EK-2 JEOLOJK KEST