BEYPAZARI

SAHA RAPORU
(9. Hafta)

Ebru Aktepe
20220248
Jeoloji Mhendislii
01

Ankarann 100 km kuzeyinde, Beypazar blgesinde Hdrlk Tepe mevkii ve nz Vadisi

incelenmitir. Hava olduka souk ve kar ya srmektedir. Ve u birimler grlmtr.

* Bu blgede tek kanad olan bir kvrm, yani monoklinal gzlenmektedir. 70 - 80lik bir
eim sz konusudur ve ayn birim karda yataydr. Bu monoklinale ayrhan Monoklinali
denir. Vadilerin oluturduu Vler olduka belirgindir. Vlerin ucu bize eim ynn
gstermektedir. Bu birim Miyosen yal, anmaya dayanml glsel kiretalardr. Hemen
arkasnda daha yal volkanikler bulunmaktadr.

* TRONA MADEN
lk trona minerali ABD Wyomingde petrol sondajlar yaplrken bulunmutur. lkemizde ise
trona minerali 1979 ylnda, Beypazarnn kuzeyinde Maden Tetkik ve Arama Genel
Mdrlnce yaplan kmr sondajlar esnasnda belirlenmi, 1980 ylnda balayan trona
ettleriyle 23x103 metre sondaj yaplarak Dnyann bilinen ikinci byk trona yata
bulunmutur. Saha iletilmek zere 1985 ylnda Etibanka devredilmitir.
Trona, ancak ilenip soda klne dntrlerek ticari bir deer kazandrlmaktadr.
Dnyadaki trona retimi 17x106 tonun zerinde olup tamam doal soda kl ve edeeri
rnlerin retiminde kullanlmaktadr. Tronann yalnzca baca gaz slfrszletirme ve
hayvan yemi olarak ticarete konu olmayacak dzeyde dorudan kullanm mevcuttur.
Ar kimya sanayiinin en nemli ana mallarndan birisi sudkostiktir. Petrokimya sanayiinde
tuzun elektrolizi ile elde edilen sudkostiin trona dan retilmesi lkemiz iin allmaktadr.
Baz uzmanlar uzun vadede tronadan elde edilen sudkostiin elektrolitik sudkostiin tamamen
yerini alabilecei beklenmektedir.
Trona, tabiatta doal olarak bulunan soda minerallerinden en yaygn olandr. Ancak trona ok
kolay eridii iin tabiatta hi mostra vermemekte ve gen Tersiyer havzalarnda
bulunabilmektedir. Oluumu ok zel artlar gerektiren trona mineralleri baka amala
yaplan arama almalarnda ortaya kmaktadr.
Trona, monoklinal ve prizmatik sistemde kristalleen, doal olarak olumu sodyum
seskikarbonatn (Na2CO3.NaHCO3.2H2O) saf olmayan eklidir. Cevherin ierdii organik
maddeye bal olarak rengi kahverengiden koyu sarya kadar deiir. Saf numunelerinde ise
renk beyazdan effafa kadar deiiklik gsterir.

* nz vadisinde bulunan bu birimler; stte anmaya dayanml kahverengi, volkanik

kavkl glsel kiretalar bulunmakta altta ise
anmaya dayanmsz kilta marn kumta
ardalanmas vardr. stteki tabakalar burada
yatay, vadinin knda ie tabakalar eimli, tam
monoklinalin yzn oluturmaktadr. Burasnn
oyulmaya balamasnn nedeni dey ynde
anma olmasdr. kta ise yoktur. Birimin ya
Miyosendir. Taban alttaki birimin iine
gmlmtr. Yk kalb (plastik malzeme iine

girmi) olumutur ve bu birim Sedimanterdir. Yani Sedimantasyon ile e zamanl, bu olay

esnasnda olumutur.
Ters Fay Srme Kvrmlar (Drag Fold) oluumu vardr. Bu kvrmlar sert karakterli iki
tabaka arasndaki plastik tabakalarda meydana gelir. Kvrmlanma srasnda biribirleri zerine
kayarlar. st ve alttaki tabakalarn ortadaki tabaka boyunca kaymalar sonucunda plastik
tabaka iinde kk ve biribirlerine benzer kvrmlar oluur. te bu tr kvrmlara srme
kvrmlar denir.

* Bu birimin sol tarafnda dayanml Bazalt, sa tarafnda ise rtl Kireta Marn Tf
ardalanmas bulunmaktadr. Aradaki birim ise 2 dayanml birim arasndaki malzemenin
karmas ile olumu Disharmonik kvrmdr. Tabakalarn plastiklik dereceleri veya
kvrmlanma eimleri birbirinden farkl ise ve bu tabakalar birlikte kvrlmaya urarlarsa
disharmonik kvrm oluur.
Ters fay grlmektedir. stteki blok yukarya kmtr. Sadaki birimlerin ittirmesiyle
ortadaki hareketsiz ktlenin kvrmlanmas gzleniyor.