Primjena informatike u

radiologiji i radioterapiji
II

 Kod

Nove tehnologije u
zdravstvenom sistemu
-informatizacija

filmless- tehnike(bez filma),

radioloka informacija, nakon
prolaska x-zraka kroz objekat(tijelo)
je privremeno stornirana
(pohranjena) u digitalnoj kaseti u
obrnutoj proporciji absorbiranoj
radijacijskoj dozi u toku ekspozicije.

Stvaranje digitalne slike

U digitalnoj kaseti informacija je storirana

u formi ekscitiranih elektrona u sloju
fotosenzitivnog fosfora (latentna
radioloka slika).
Storirana informacija se ita (oslobaa)iz
digitalne kasete laserskim snopom,
oslobaajui na taj nain storiranu energiju
u formi emitirajue svjetlost, iji intenzitet
je proporcionalan absorbiranoj radiolokoj
dozi u toku ekspozicije.

Stvaranje digitalne slike

Laserski snop ita (brie) sliku iz kasete

linearno red po red dok cijela povrina ne
bude proitana.
Poslije laserske stimulacije
(itanja),osloboena informacija u obliku
svjetlosti se u foto multiplikatoru transformira
iz emitirajue svjetlosti u elekstrini analogni
signal, koji se zatim raunarski (kompjuterski)
obradi, pojaa i transferira do procesora (gdje
se analogna informacija pretvara u digitalnu).

Stvaranje digitalne slike

Procesor ima dvostruku funkciju.

Prvo, da izrauna srednju zatamljenost slike
i ukupan dijapazon izmeu svijetlih i tamnih
dijelova slike.
Drugo, da koristi ove informacije za
proraun optimalnog kvaliteta slike da bi je
predao laserskom printeru koji e zatim
isprintati sliku na prozirnom filmu, na
termopapiru, a moe i na obinom pisaem
papiru.

Stvaranje digitalne slike

Digitalna informacija (slika) se, takoer,

prenosi na arhivni disk i komunikacioni sistem
PACS.
Upotreba digitalne kasete uz instalirani RIS,
HIS, PACS u kombinaciji sa monitorima visoke
rezolucije moe eliminirati koritenje
fotografskog filma u dijagnostikom radu, kao i
na strunim radiolokim prezentacijama.
Digitalna slika se moe putem interneta ili
satelita prenijeti i na velike udaljenosti
(teleradiologija).

Digitalna slika

Digitalna slika je u prostornoj rezoluciji

inferiorna u odnosu na analognu
konvencionalnu radioloku sliku, ali ovo se
kompenzira digitalnom tehnologijom.
Meutim, kontrastna rezolucija digitalne
slike je izrazito superiorna u odnosu na
analognu radioloku sliku, to je velika
prednost, naroito zbog mogunosti
mijenjanja intenziteta zasjenjenja slike
(npr. na monitoru).

Digitalna slika
Digitalna slika se moe znatno
poboljati mijenjajui, prema potrebi,
kontrast slike, uveavajui pojedine
dijelove i detalje na slici.
Glavni rezultat manipulacije
radiolokom slikom je poveanje
dijagnostike tanosti, jer
manipulacijom se poboljava kvalitet
radioloke slike.

Upotreba digitalne slike

1.

2.

Upotreba digitalne slike iz digitalne kasete

ima vie prednosti:
Poveana senzitivnost na x- zrake, to se
moe iskoristiti za poveanje kvaliteta
radioloke slike, kao i za smanjenje
radijacione doze.
Pogrene ekspozicije se u veini sluajeva
koriguju, tako skoro sve eksponirane
snimke mogu biti sauvane u toku
procesuiranja.

Upotreba digitalne slike

3.Digitalna slika je prenosiva,
manipulativna i moe biti
prezentirana na vie naina.
4.Digitalna kaseta je veoma trajna i
njena upotreba je i do vie hiljada
puta.

Nove tehnologije u zdravstvu informatizacija

Sistematizaciju

prihvata radiolokih i
medicinskih slika (IMAGING) sa razliite
opreme, te njihovu obradu i transver na
druge lokacije, realizirao je iroko
primijenjeni standard DICOM (Digital
Imaging and Communication in Medicine),
kojeg je kreirao NEMA (National Electrical
Manufactures Association) sa ciljem da
potpomogne distribuciju radioloke slike i
medicinske dokumentacije.

Nove tehnologije u zdravstvuinformatizacija

Ovaj

standard je zasnovan na OSI

konceptu sa ciljem da uvee u
informacionu mreu razliite aparate
i od razliitih proizvoaa.
Aktuelna verzija DICOM standarda je
DICOM 3,0.
Osnovni dijelovi hardwera kao i
pretpostavke potrebne za formiranje
informacionog sistema su sljedee:

Nove tehnologije u zdravstvuinformatizacija

1.
2.
3.
4.
5.

Kompatibilnost dijelova razliitih

proizvodaa,
Otvorena arhitektura mree i
hardvera
DICOM 3,0 HL-7
CD-ROM jukebox
Relacijske baze podataka.

DICOM

DICOM je protokol, tj.standard za prijenos

podataka na daljinu. Jedan DICOM fail
sadri zaglavlje sa podacima o pacijentu i
vrsti radiolokog pregleda, dimenzijama
radioloke slike i podatke o slici.
Podaci o slikama mogu biti komprimirana
koristei JPEG format (Joint Photographic
Experts Group-tehnika kompresije slike),
varijante sa gubitkom ili bez gubitka
kvaliteta video signala.

CD-ROM
CD-ROM

jukebox je dio hardware, po

svom izgledu i nainu rada vrlo
slian klasinom muzikom jukeboxu
i bit e opisan kasnije u ovom
poglavlju.