Vedan Vit nam

Thc hin bi
Vin Kenan Chu
Thng 10, nm 2010

Mc tiu hc tp

Trng hp ca Vedan lm dy ln nhng vn trong vic tp trung vo tit kim chi ph

ngn hn hoc to ra li nhun m khng xt n nhng nh hng lu di ln x hi, mi
trng v cng ty. Vedan khng ch trng gii quyt nhng vn quan trng vi mi trng
v x hi m cui cng cng lm nh hng nghim trng n li nhun v danh ting lu di
ca cng ty. Trng hp ny ch r rng s tun th ti thiu (hoc thp hn mc ti thiu)
nhng quy nh ca nh nc c th em li ri ro cho cc cng ty, khi s thc p gia tng c th
n bt c lc no, v nhng cng ty hot ng mc thp nht c th s khng c kh nng
iu chnh nhanh chng v hiu qu. Trng hp ny cng s hng dn cho cc hc vin cch
nh gi phn ng ca mt cng ty i vi cc vn mt khi h phi i ph, v nhng vn
gy ra bi vic thiu chp hnh php lut thay v cch tip cn c trch nhim x hi. Bng cch
nghin cu tnh hung ny v hon thnh cc bi tp, hc vin s hiu hn v:
Gi tr ca vic khng xem xt nhng nh hng n mi trng v x hi
Lut bo v mi trng Vit Nam
Cc cch gii quyt vn , bng cch tp trung vo li nhun i vi nh hng v danh ting

Tc gi chnh
Paul Wedel, Ch tch, Vin Kenan Asia
ng tc gi
Phng Thanh bnh, Ging vin, Trng i hc kinh t, Thnh ph H Ch Minh
i nghin cu, chnh sa, son tho v dch thut
Christine Davis, Richard Bernhard, John DaSilva, Stephanie B.Soderborg, Phm Lm Thy
Qunh, Peeranun Panyavaranant v Kamonphorn Kanchana

Trng hp nghin cu ny c pht trin di Mng li Hip c Ton cu Vit Nam

(GCNV). Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam (VCCI) l i tc thi hnh mang tm c
quc gia ca Mng li Hip c Ton cu Vit Nam v vi s ng h v ti chnh bi Chng
trnh Pht trin Lin hp quc (UNDP).
Vin Kenan chu c la chn vi t cch l c vn cho vic a vn Trch nhim x hi
ca doanh nghip vo Vit Nam thng qua nghin cu, o to v xy dng gio trnh.

Vedan Vietnam

Vedan Vit Nam

Tnh ng Nai, pha ng ca Thnh ph H Ch

Minh, c tng s dn hn 2 triu ngi. Trong 20
nm qua, tnh cng nghip ha nhanh chng vi s
u t ng k t nc ngoi trong ngnh tu thy,
lng thc thc phm v sn xut cng nghip. n
nm 2010, tnh c trn 678 d n nc ngoi u
t trc tip t 30 nc. Trong khi , tnh c 16
khu cng nghip c a vo hot ng, vi tng
Dng sng Th Vi, ng Nai, gn nh my Vedan
din tch ln n 4.805 hecta. Nh c ngun u t
ny v v tr ln cn vi thnh ph H Ch Minh,
ng Nai c s pht trin tt v c s h tng nh ng s, in lc v truyn thng.
Nng dn v qun Long Thnh, ng Nai rt vui mng khi Vedan Vit Nam, mt nh sn
xut ln v cc sn phm nh tinh bt, glucose, bt ngt v lyzin (mt amino axit quan trng),
c php ca chnh ph Vit Nam xy dng mt nh my trong khu vc. Nhng sn phm
ny c th c sn xut t nhng sn phm nng nghip c sn ti a phng. Vedan khng
ch to ra mt th trng mi cho cy sn ti a phng m cn to nhiu c hi vic lm lng
cao cho nhiu ngi dn trong tnh. Xt cho cng, mi ngi u hy vng Vedan c th s mang
li mt tc ng tch cc n kinh t v x hi cho tnh.
Tuy nhin, nm 2008, S Ti Nguyn v Mi Trng ca tnh pht hin nc thi ca cng ty
vo sng Th Vi vi phm lut mi trng ca Vit Nam. Thm vo , Chnh ph Vit Nam
p dng cc bin php thi hnh php lut, nhng ngi nng dn chu nh hng ca nc
sng Th Vi b nhim cng m n kin Vedan i bi thng. Vedan tr thnh mt
trng hp in hnh v vic v trch nhim vi mi trng, dn n nhng hu qu, thit hi v
mt ti chnh v danh ting thay v ng l tr thnh mt cng ty thnh cng.
Trng hp ny cng a ra nhng thch thc m cng ty phi i mt trong vic n lc sa
cha nhng vn ca mi trng m khng nhn c s h tr t cng ng, chnh quyn a
phng, nhng t chc chuyn mn v cc phng tin truyn thng.

Phn I

Vedan Vit Nam c thnh lp vo nm 1991 nh mt chi nhnh ca cng ty Trch nhim hu
hn quc t Vedan, mt cng ty ca i Loan c nim yt trn sn giao dch chng khon

Hng Kng. Cng ty c thnh lp t nm 1954 ti Shalu, i Loan. Cho n nm 2010, Cng
ty quc t Vedan c bn chi nhnh hot ng chnh, ba trong s l Trung Quc, v chi
nhnh th bn l Vit Nam. Vedan xm nhp vo th trng Trung Quc, Vit Nam v
nhng nc khc trong khu vc ASEAN k t nhng nm 1970. Cng ty l mt nh sn xut
hng u Chu v nhng sn phm cng nghip nh amino axit ln men, thc phm b sung
v cc sn phm t bt sn. m rng th trng, cng ty m thnh lp Vedan Vit Nam
nh mt c s sn xut chnh. n nm 2010, Vedan l nh sn xut bt ngt (MGS) ln nht ti
ng Nam v l nh cung cp Lyzin & sn phm t bt sn Vit Nam. 1
Vedan m t phong cch qun l da trn s S khim tn, trch nhim, i mi v mt phn
ca nn vn ha doanh nghip tng tr2. Cho n nm 2010, cng ty c hn 1.800 nhn
vin Vit Nam, v mt s t ngi trong s c b nhim ln v tr qun l.
Vedan gip nng cao i sng y mt i din ca ngi dn vng ln cn Phc Thi
cho bit. Trc y, Vedan gp kh khn trong vic tm kim th trng cho cy sn ca
chng ti. Ngi dn ny cho rng cng ty h tr cng ng, quyn gp t thin cho dn
ngho.

Cng vo nh my Vedan Vit Nam, Long Thnh,

Tnh ng Nai

Vedan. Ly t ngun www.vedaninternational.com

Ibid

Vedan Vietnam

Trch nhim x hi
Vedan trc y lun tp trung vo chng trnh CSR v phc li cho cng nhn, cung cp dch
v y t 24 gi, nhng ba n v phng tin i li min ph cho nhn vin, nh min ph cho
nhng ai n t cc huyn khc, v c bit thng tin nhn ngy Quc t Lao ng v Quc
Khnh Vit Nam. Cng ty cng t chc cc chng tnh hun luyn i ng nhn vin v truyn
thng, k thut sn xut, bo dng my mc, an ton lao ng v v sinh, bo v mi trng,
phng chng chy n, iu khon khn cp, cu tr v tiu chun hot ng ISO 9000. Ngoi ra,
Vedan cng cng tc vi cc trng i hc ca a phng v nhng c quan nng nghip nh
nc trong vic ci thin k thut v cng ngh nng nghip tng nng sut. Cng ty cng
lm t thin vi tng s tin ln n 10 t3 ng vo nm 2010.

Giy chng nhn

Vedan t chng ch ISO 9001: 2000 v c chnh ph Vit Nam cng nhn. Cc gii
thng bao gm Gii thng Xut khu B Thng mi nm 2001 cho cng ty c gi tr xut
khu ni bt v nhng ng gp cho thu nhp ca Vit Nam, v chng nhn t B trng B
Nng nghip v Pht trin nng thn nm 2001 v nhng ng gp cho s pht trin nng nghip
v nng thn ca t nc.
Nhng hot ng huyn Long Thnh
Ti Vit Nam, Cng ty sn xut mt lot nhng sn phm c ngun gc t nhng nguyn liu
c sn ca a phng bao gm tinh bt, ng glucose, bt ngt v lyzin. Cng ty k hp
ng thu 50 nm mt l t ln ti thn Phc Thi, huyn Long Thnh, tnh ng Nai, gn
sng Th Vi v cch thnh ph H Ch Minh 70km v pha ng Nam. Gn sng Th Vi l
mt la chn a im rt quan trng khi cng ty s dng mt lng ln nc v thi nc thi
ra sng trong quy trnh ch bin sn phm.
Vic sn xut bt u vi 2 dy chuyn sn xut. Mt h thng x l nc thi cho hai dy
chuyn thi nc c x l ra sng Th Vi qua mt ng nc ngm ln t b sng. V
cng ty tng nhanh chng sc tiu th v sn xut, nhng dy chuyn sn xut mi c tip
tc thm vo v lm tng nng sut. Tuy nhin, cng ty li khng tng cng sut ca nh my x
l nc thi.
n nm 1996, dn lng bt u n s nhim. Nhng ngi sng bng ngh nh bt
trn sng bt u phn nn vi cng ty rng cht thi tng ln t nh my ang git cht c.
Vedan p li nhng phn nn ny bng cch n b t 700.000 1.000.000 ng cho mi ng
dn b nh hng gip h tm nhng vng khc nh bt. Tuy nhin, h vn khng thay
3

Ibid.

i c s vt cht cng nh khng tng cng sut x l nc thi, thay vo , h chuyn sang
ng ng th hai thi nc vo con sng. ng ng ny c xy dng bn di ng
ng th nht v thay v thi nc gn b, n nm di y sng v thi nc vo on gia
sng xa nh my Vedan hn. Nc thi ny cha cht xy ha hc cao (COD). Nhng nhn
vin nh my sau ny k cho cc
chuyn gia mi trng ca i hc
rng ch duy nht mt nhn vin
Vit Nam c bit v s tn ti
ca ng ng th hai ny. Cng
ty t chi gii thch v sao
ng ng th hai ny li c lp
t. Vi s tng nhanh v cng
sut v nhng sn phm mi ca
Vedan, cht lng nc ca sng
Th Vi tip tc b gim st.
Nhng hot ng ca nh my
Vedan gm 6 c s chnh: nh
Mt phn c s vt cht ni sn xut Vedan ti Long Thnh
my bt ngt, nh my tinh bt v
glucose, nh my tinh ch tinh bt, nh my Clo-Alkali, nh my lyzin v nh my pht in b
sung. Thm na, c 3 c s x l cht thi tin tin, mt b cha nc 60.000 m3, v cng Phc
Thi Vedan.
Vn ni cm ca Vedan trong vic qun l cht thi t qu trnh sn xut s dng mt ng.
Theo nhng chuyn gia mi trng ti trng i hc quc gia Bch Khoa4, cht thi ny lc
u c d nh lm phn bn cho rng cao su gn . Tuy nhin, cho n nm 2002, nhng
nng trng ny tip nhn nhiu phn bn tng t v khng th tip nhn thm v s c th
lm t tr nn qu chua. Do , nhng ngi nng dn t chi tip nhn loi phn bn ny.
Vedan c th x l v sy kh cht thi ny, nhng thc hin iu th rt tn km.
Nm 2005, lut sa i v Bo v mi trng (LEP) (nm 1994) lm tng mc ri ro php
l cho Vedan lin quan n s nhim m cng ty ny gy ra. Lut nm 2005 yu cu c quan
bo v khu vc phi bo co v cc c s gy nhim cho cng ng. Cng ng cng c th
yu cu li gii thch v s nhim v nh gi cc nh hng ca n, vi nhng c s khng
tun th s b pht hoc phi tr ph bo v mi trng. Quan trng nht l, lut sa i quy
nh nhng c ch bt buc tun theo cc tiu chun mi trng thng qua vic thit lp cc n
v cnh st mi trng.

Phng vn ti Vin Ti nguyn v Mi trng, i hc Bch Khoa Quc gia ti TP H Ch Minh, ngy
15 thng 9 nm 2010

Vedan Vietnam

Tuy nhin, ti ng Nai phi mt thi gian ng k b nhim v o to cc nhn vin cnh
st mi trng a phng. Trong khi , cc nh khoa hc mi trng ti Vin Ti nguyn v
Mi trng thuc i hc Bch Khoa TP. H Ch Minh c b nhim vo mt y ban c
trch nhim bo co vi chnh quyn v tnh trng nhim sng trong khu vc. y ban ny
cung cp cc bo co hng nm v tnh trng nhim sng ngy cng tng. "Vi chiu di t
nht l 11km ca con sng, ngi ta khng pht hin ngun nc b Oxy ha theo nh mt
thnh vin ca y ban bo co v tnh trng nhim ca sng Th Vi. Khng mt con c no
c th sng st.
Tuy nhin, cnh st mi trng thuc Vin Ti nguyn v Mi trng khng quyn hn, do
khng th buc cc nh my cho php thanh tra. Kt qu l khng th xc nh ngun gc ca
s nhim hin r rng ti sng Th Vi. n nm 2008, c mt s ngnh cng nghip v
khu cng nghip c xy dng dc theo sng Th Vi. Vic nui c cng c cho l lm cho
s nhim tr nn nghim trng hn t thc n cho c cha tiu th. Ngoi ra, phn bn t t
nng nghip thi ra sng cng b nghi ng.
Hn na, cc hip hi nng dn trong ba khu vc php l dc theo sng Th Vi: tnh ng Nai,
TP. H Ch Minh v tnh B Ra-Vng Tu, s dng quyn ca mnh theo lut bo v mi
trng sa i, gi khiu ni n chnh quyn a phng. Bo ch bt u vit nhng bi nhn
xt v tnh hnh. Nm 2008, cc mi quan tm ca a phng bt u c xc nhn khi mt
on thy th ca Nht Bn bo co rng nc sng c mu en v c mi hi ang e da n
mn v kim loi chic tu ca h. Cui cng, mt i cnh st mi trng vi lnh ca c quan
chc nng c giao nhim v tm ra nguyn nhn ang git cht sng Th Vi.
"i cnh st mi trng dnh nhiu thng ghi li cc du hiu nhim v sn xut ti nh
my Vedan", ng Nguyn Vn Hu, mt lut s c Hip hi Lut s Vit Nam ch nh thc
hin trng hp ny. ng Hu v hip hi p ng li ku gi gip t nhng ngi nng
dn a phng. ng ni rng cnh st mi trng cui cng khm ph ra ng ng nc
thi Vedan th hai. ng Hu cho bit: "Cnh st c th ln xung tm v tr cc ng ng v
n c lp di sng cch xa nh my".
im ch trng
Vo ngy 08/09/2008, C quan Cnh st Mi trng v Thanh tra ca B Ti nguyn v Mi
trng chnh thc xc nh rng Vedan x nc thi khng qua x l vo sng Th Vi. Su
ngy sau , B Ti nguyn v Mi trng thng bo rng gim c nh my Vedan Vit
Nam c cc c quan chnh quyn triu tp v nh my vi phm lut mi trng nh sau:
1.

X nc thi cao hn gp 10 ln mc cho php ti nh my sn xut tinh bt;

2. X nc thi cao hn gp 10 ln mc cho php ti nh my sn xut bt ngt v lyzin;

3. X nc thi cao hn gp 10 ln mc cho php ti cc nh my khc;

4. Khng cung cp cc bn bo co y cho cc c quan chc nng nhng thng tin v

d liu v bo v mi trng;
5. Khng k cam kt bo v mi trng cho trang tri chn nui ln ca cng ty vi c
quan bo v mi trng;
6. Pht trin v a vo hot ng mt d n nng cao nng sut ca cc nh my sn xut
soda v axt m khng nh gi tc ng n mi trng;
7. Pht trin v a vo cc d n hot ng nng cao nng sut ca cc nh my, k c
bt ngt, tinh bt, gia v cao cp, v lyzin m khng bo co nh gi tc ng mi
trng;
8. Thi cht c trc tip vo mi trng m khng s dng cc thit b gim thiu mc
c hi;
9.

Khng kim sot cht thi nguy hi theo quy nh bo v mi trng, v

10. nc thi vo ngun nc ti cc a im khng c ch nh trong giy php. 5

ng Phm Khi Nguyn, B trng B Ti nguyn v Mi trng tr li bo ch rng hnh vi vi
phm ca Vedan l "rt nghim trng" v tip din trong nhiu nm. ng cho bit thm: 1,5%
chi ph hot ng cng ty dnh cho vic x l cht thi l vt xa di mc trung bnh. ng
ch thn n kim tra nh my Vedan v by t mi quan tm v n, nhng Cnh st Mi
trng khng th tm thy bng chng r rng v hnh vi vi phm cho n ngy hm nay.
"Qua trng hp ny, chng ti mun truyn mt thng ip rng cc cng ty nc ngoi khng
th mang cht thi vo Vit Nam", ng Phm ni. "H khng th khng tr cc chi ph mi
trng v gy hi cho sc khe ca ngi dn Vit Nam."6
ng L Vn Hp, mt quan chc cp cao ca B Ti nguyn v Mi trng cho bit: B
quyt nh thu hi giy php hot ng ca cng ty v x nc thi vo sng Th Vi, quyt nh
ny c hiu lc ngay lp tc. ng cho bit thm: cng ty cng phi chu trch nhim tr chi ph
cho vic gy nhim trc v b pht nng v khng tun th. ng Hp cho triu tp Vedan
v vic quyt nh lm th no n b tha ng nhng ng dn b nh hng bi nhim
sng.
ng Trn Vn Cng, Ph Gim c S Nng nghip v Pht trin Nng thn B Ra - Vng
Tu cho bit: Vedan x 105 triu lt nc thi khng qua x l t nm 1994 n 2008 v
gy nh hng nghim trng n vic nui trng thy sn v cy trng ven sng.
Nhng quyt nh quan trng m Vedan phi i mt
5

Bo co do B Ti nguyn v Mi trng vo ngy 14 Thng Chn, 2008.

Vedan trong ngun nc nng, bn Vietnam net Bridge Ly t
http://english.vietnamnet.vn/social/2008/09/804302 ngy 18 thng 9,2008
6

Vedan Vietnam

Ti thi im ny Vedan vn cha c bt k phn ng no vi nhng trch nhim ny. Cng ty

phi i mt vi mt s vn lin quan v phi a ra mt k hoch i ph vi chng.
Nhng vn thuc php l, k thut v tnh hnh ti chnh v s c tc ng ln n cng ty v
n mi quan h ca cng ty vi nhn dn Vit Nam, chnh ph, cng ng, cng nhn v khch
hng ca cng ty. Vn chnh bao gm:
1. p dng cc c s x l cht thi tun th theo lut php;
2. Tm dng sn xut cho n khi c s chp hnh ng;
3. Thc hin nhng yu cu ca Chnh ph v l ph nhim trong qu kh v cc hnh
pht;
4. Bi thng cc n kin ca nhng c dn khng nh b thit hi;
5. Tr li cc hip hi nng dn a phng;
6. Tr li cc phng tin truyn thng;
7. Bo v danh ting v hnh nh thng hiu ca Vedan;
8. Gii thch vn cho cc c ng v ngi lao ng; v
9. Xc nh trch nhim ca ban gim c Vedan i vi cc vn ny.
Cu hi tho lun cho Phn I
1. Ti thi im ny trong nm 2008, i ng qun l Vedan ng l nn lm nhng g gim
thiu v phc hi nh hng ca nhng vn ny?
2. Cn u tin nhng g?
3. Hnh ng nhanh lc ny quan trng th no?
4. Nu bn l mt thnh vin ca i ng qun l Vedan bn c th ngh nhng g?
5. Bn c th lm nhng g vi cc nhn vin ti a phng ca bn?
6. Bn s lm g vi nhng nhn vin qun l c trch nhim?
7. Bn s tr li bo ch nh th no?
8. Bn s gii quyt khon bi thng nh th no?
9. Bn s lm g vi cc cng ng v chnh quyn cc a phng?

Phn II

* (ch c pht sau khi hon thnh phn I)

Thng 9/2008, Vedan Vit Nam phi i mt vi nhng thch thc quan trng c m t
trong phn I ca bi hc tnh hung ny. Cng ty ln k hoch v thc hin mt lot cc hnh
ng bo v nhng g cng ty t c v mang li li nhun. Cng ty phi hnh ng trn
nhiu mt trn v phi hnh ng nhanh chng v hiu qu mang tnh ng b. Cng ty phi
hnh ng c gng khi phc li danh ting ca mnh vi cng chng, gii thch vn cho
nhn vin ca mnh, c nhng hot ng k thut ngn chn nhim, phi tr tin pht, chp
hnh mnh lnh t chnh ph, v p ng quy m ln yu cu bi thng t nhng ngi b nh
hng bi s nhim. Cng ty cng cn nh gi thit hi gy ra - c cc chi ph ti chnh trc
tip v nh hng n uy tn v thng hiu. Sau y l tm tt cc hnh ng, nh vit trong
cc bo co ca cng ty v trn cc phng tin truyn thng.
Quan h cng chng
Sau thng bo ca cc co buc chng li Vedan, cc quan chc ca cng ty phn ng rt
chm. Cng ty khng c tuyn b sn sng cho bui hp bo ngy 17 thng 9 nm 2008 c
ch tr bi B trng B Ti nguyn v Mi trng mc d h c chnh thc thng bo v
cc khon ph t nht ba ngy trc . H gn nh chc chn bit r v vn trc nh vo
vic thanh tra nh my ca C quan Chnh sch Mi trng v hot ng ca cc th ln Cnh
st Mi trng trong dng sng gn nh my. Cng nhiu nm qua cng ty chng kin
nhiu khiu ni ca c dn a phng, cc hip hi nng dn v chnh quyn a phng. Cc
bn bo co hng nm cho B Ti nguyn v Mi trng c ch ra rng: nhim ngy cng tng
ti sng Th Vi cnh bo nhiu cho cng ty kp phn ng, hoc t nht l chun b mt
phn ng trc cng chng no . Tuy nhin, iu ny khng c thc hin. Khi tuyn b,
cng ty ch gii hn nhng li ha thc hin ngay cc yu cu php l - thanh ton l ph mi
trng v tin pht, tm dng sn xut v ci tin h thng x l nc thi ca n. Khng c
quan chc no ca cng ty th hin s sn sng sa cha nhng thit hi cho h sinh thi
sng, hoc n b ngi dn a phng b nh hng nhiu do nhim sng. Do s phn
ng chm tr v hn ch, v tr ca cng ty khng c m t theo hng tch cc trong cc
bn bo co trn cc phng tin truyn thng. Cc bi bo gn y hu ht u a nhng
thng tin tiu cc v cng ty.

Nm 2008 Bo co thng nin ca Vedan tha nhn "do s sut hot ng" v xin li ngi
dn Vit Nam v hnh ng ca mnh, nhng khng a ra nhng chi tit c th v s s sut

10

Vedan Vietnam

ny v c php tip tc trong 14 nm. Bo co cho bit cng ty ngay lp tc bt u thc hin
cc bin php khc phc hu qu bao gm nng cp cc c s x l nc thi, lp t thm cc
c s ti ch, v thit lp mt nh my lm kh phn bn s dng cc nguyn liu l cht thi.
Bo co tha nhn rng cng ty thc hin thiu thn thin vi mi trng l "yu t chnh nh
hng n hot ng v li nhun ca Tp on trong nm 2008. Hn na, cn gy ra cc tc
ng v nguyn liu phc v sn xut, kinh doanh, hng ha v ngun vn ca cc nh my ti
Vit Nam. 7
Hnh ng ca nhn vin
C rt t du hiu cho thy cng ty thng bo tnh hnh ca mnh cho nhn vin ti a
phng, nhng c th c mt s n lc truyn thng c thc hin lng l trong cng ty. ng
thi, khng c qun l cp cao no chnh thc chu trch nhim hoc b pht cho vic khng tun
th lut mi trng trong mt thi gian di hoc cho cc thit hi do cng ty gy ra. Tuy nhin,
hai gim c iu hnh dng nh chu trch nhim t nht mt vi vn , k s trng chu
trch nhim xy dng cc ng ng nc thi ngm v gim c iu hnh ph trch ca nh
my c hai ngh hu vo nm 2009.
Hnh ng v mi trng
Cng ty Vedan c quyt nh thng minh rng s khng chng li Chnh ph v vic tr cc
khon pht v chi ph mi trng v khng tun th nhng tiu chun v mi trng. Cng ty
tr tng cng 7,7 triu la M m khng a ra bt k khng ngh no. Tng Gim c Vedan,
Yang Kun Hsiang ni rng doanh nghip cng phn ng nhanh nhy trnh c nhng tc
hi hn na ti mi trng, ngng hot ng mt s dy chuyn sn xut v ct gim ti 80%
nng sut ca cc dy chuyn cn li. Cng ty d b nhng ng ng, my bm v cc thit
b vi phm khc m x nc thi cha c x l ra sng Th Vi. Cng ty cng bt u xy
dng hai h thng x l cht thi mi vi cng sut 5.000 m3 mi ngy theo quy nh ca Chnh
ph. x l cc cht thi t mt ng, cng ty xy dng mt c s lm kh nc thi
c th ti s dng lm phn bn dng rn. Cui cng, Vedan quyt nh t mt h thng
qun l mi trng chnh thc, t chng nhn ISO14001 v qun l mi trng cp bi Vin
Tiu chun v Anh Quc. Cng ty cng c chng nhn t c tiu chun OHSAS18001
v qun l sc khe v an ton.
Tng cng khon u t cho cc bin php bo v mi trng mi c c tnh l 31,3 triu
la M. Trong bo co ca cng ty nm 2009, ch tch Vedan cho bit: Nm 2008, chng ti
quan tm n vn mi trng v tm kim nhng gii php tc th bng cch ci thin
nhng h thng v thit b lin quan. Cng vi nhng ci thin do Chnh ph Vit Nam ch nh,
chng ti u t vo nhng thit b x l nc thi v nh my ti ch phn bn dng rn.
Bn bo co ca cng ty cam kt ci thin mi mt trong quy trnh vn hnh, bao gm h
thng qun l phn cng v phn mm cng nh o to i ng gim st v nhn vin. Bn bo

cho bit rng cam kt v tnh hiu qu ca i ng lao ng trong sut nm qua, chng ti
c B Bo v mi trng Vit Nam cng nhn.8
_______________________________
7
8

Vedan, Bo co thng nin nm 2008. Ngun t: www.vedan.com.

Vedan, Bo co thng nin nm 2009. Ngun t: http://ggn.cc/ggn/832740141842448-3

n b cho nhng thit hi i vi mi trng

Tuy nhin, cng ty Vedan tun th php lut hn i vi cc khon yu cu n b cho tc
hi gy ra ti mi trng, c l bi v cc khon yu cu n b cao hn mc pht v kh khn
hn trong vic nh gi. Vedan nhanh chng ch ra rng cng ty khng phi l tc nhn duy nht
gy ra nhim cho dng sng v do s khng phi chu trch nhim v ton b nhng thit
hi gy ra cho con sng. Vn n b phc tp ch, khng ging nh cc khon pht v
ph, yu cu n b khng ch t mt ni m t cc t chc khc nhau ca ba tnh khc nhau. Do
, cng ty phi tm cch t chi hay gim bt cc khon yu cu bi thng. Trong vng 2
nm, tnh th chnh thc ca cng ty khng phi l bi thng m l ngh h tr cho cc
nng dn b nh hng. Vedan cng thu Tin S Lee Ken, mt gio s i Loan c tnh
thit hi i vi mi trng do cng ty gy ra. ng Ken bo co rng cc khu cng nghip dc
sng Th Vi v cc nhnh sng nh G u, Nhn Trch 2, Ph M 1 v M Xun A cng phi
chu trch nhim cho vic nhim ny. ng ni thm: Vedan ch chu trch nhim t 8,8 -77%
mc nhim ca dng sng, ph thuc vo tng khu vc. Cng vi phm v trch nhim
rng ca Vedan th khon c tnh ny rt tri ngc so vi cc bo co m hi ng mi trng
Vit Nam nh gi. Theo , Vedan gy thit hi gn 90% i vi con sng. Gio s i
Loan cho rng: nc thi t Vedan ch gy thit hi n 325 hecta khu vc nui thy hi sn
tnh B Ra - Vng Tu thay v 2.400 hecta nh cng b t chnh tnh ny. Do , cng ty tm
cch gim mc bi thng ti hng lot bui gp g vi cc hi nng dn v cc t chc a
phng v ko di cho ti thng 9 nm 2010. Mt tc hi tiu cc ca nhng cuc thng lng
ko di l mi bui gp g li c a ln cc bn tin thi s. iu ny cng lm nh hng
trm trng hn ti danh ting ca Vedan v cng thi thc nhng yu cu i bi thng.
Trong thng 8 nm 2010, Vedan nhn ra c nhng tc hi ti danh ting ca cng ty bi
nhng cuc tranh chp lin tip lin quan ti n b thit hi. Nu cng ty quyt nh ra ta, th
mc ngh n b cho nng dn ba tnh tng ln, nng tng s tin n b t 25 t ng (1,3
triu la M) ln n 130 t ng (tng ng 6,84 triu ). Khi ngh ny khng c
chp thun, Vedan nhanh chng ng vi yu cu n b tng cng 218,9 t ng (11,5 triu
) cho nhng thit hi sau:

12

Vedan Vietnam

119.6 t ng cho nng dn tnh ng Nai

53,6 t ng cho nng dn tnh B Ra - Vng tu
45,7 t ng cho nng dn TP H Ch Minh

Mi ngi nht tr rng cc khon bi thng c thc hin ngay v s hon tt vo thng 1
nm 2011.
Tng gim c Vedan Vit Nam, ng Yang Kun Hsiang gii thch v cch gii quyt ca cng
ty: Cuc thng lng din ra trong mt khong thi gian di v chng ti phi xc nhn li
khon n b do Vin Mi trng v Ti nguyn a ra. ng Yang tr li bo ch: Th tng
(Nguyn Tn Dng) ch o rng khon n b phi tha ng. Trong phin hp hm ny,
chng ti nht tr tr y khon yu cu bi thng.
nh hng n ti chnh
S nh hng n ti chnh i vi cng ty l rt to ln, tuy nhin iu ny vn c th kim sot
c theo cch nhn t li nhun hng nm ca cng ty khong 16 - 17 triu la M. S ty
chay sn phm Vedan ca ngi tiu dng v cc nh phn phi, trong bn h thng siu th
ln loi b hng ha ca Vedan, gy ra nhng tn tht khn lng. Tuy nhin, iu ny
b hn ch bi trn thc t phn ln sn phm ca Vedan trong nm 2010 khng c bn trc
tip ti cng chng m ti cc cng ty sn xut thc phm. V cc sn phm ca Vedan khng
ch c tiu th ch yu ti Vit Nam, m l trn ton cu. Vedan cng may mn rng thi
im m Chnh ph Vit nam yu cu tm dng sn xut li trng vi thi im ton cu ang b
khng hong kinh t. Do vy, theo bn bo co nm 2009 ca cng ty, vi phm ca cng ty
lm gim 17% doanh s so vi khong 289 triu M nm 2008. Khon pht v ph mi
trng c tr tng cng ch l 7,7 triu la M v thm ch chp thun n b mc 11,5
triu la M cng khng phi qu cao khi xem xt vic h sai phm v gy tn hi trong 14
nm lin. Chi ph ch yu l khon u t yu cu nng cp h thng x l nc thi tr
gi tng cng l 31,3 triu la M, tuy nhin mc ph ny khng ch l x l cht thi t tiu
chun m cn bin cht thi t mt ng thnh phn bn dng rn m c th bn ra th trng
a phng.
Trong bo co ti chnh tm thi nm 2010, Vedan a ra tng khon bi thng ca cng ty c th
ln ti khong 11,8 triu la M. Bi yu cu trc y cho s tn tht mc 11,8 triu M
c ghi nhn vo chi ph trong na nm u 2010, cng ty bo co khon l rng l
6.959.000 la M trong k , so vi li rng 4.848.000 la M (trong k trc).

Nhng khon chi ph khc kh nh

lng hn v i khi khng r rng.
Cng ty chc chn s phi gnh chu
chi ph kin tng v t vn. Cng ty
thu mt cng ty t vn Hng
Kng cho nhng hnh ng ca
mnh, cng vi s gip v mt
php l ca Vit Nam v mt chuyn
gia mi trng i Loan. Qua vic
nht tr nhng yu cu n b, cng
ty trnh c nhng chi ph thm v
mt php l v kh nng phi tr
nhng khon ln hn. Nhng cuc
tranh ci v mi trng chc s gy
ra s xao nhng cho ban lnh o
cng ty v tiu tn mt khong thi gian ln. V nhng vn pht sinh ng nai, mt nh
my sn xut tinh bt sn ca Vedan ang xy dng ti H inh phi chu thm nhng chi ph v
mi trng. Cc nh chc trch yu cu nh my mi ny phi tun th nghim ngt nhng quy
nh v mi trng, bao gm vic x l cht thi trn mc tiu chun v cha trong nhng h
kn. Vic cho php vn hnh nh my b ngng li cho ti cng ty p dng nhng h thng x l
cht thi hot ng hon ho trong thi gian chy th.
Bt chp tn tht gy ra bi vn mi trng, cng ty gim doanh thu v s mt gi ca ng
Vit Nam, Vedan c th bo co li rng trong nm 2009 l 17,9 triu la, bng 114% so vi nm
2008. Doanh thu b nh hng bi khon bi thng 7,7 triu la M cho mc pht v cc
khon ph. Tuy nhin, nm 2010 khon bi thng dn ti l rng 6,5 triu la M.

nh hng n danh ting

Mt trong nhng mi lo ngi di hn i vi cng ty sau nhng sai phm v mi trng l nh
hng n danh ting v thng hiu Vedan. Trong 2 nm tranh ci, hng trm bi bo v nhng
bn tin thi s Vit Nam v trn th gii u a nhng thng tin tiu cc v cng ty. Ti Vit
nam, Vedan tr thnh mt in hnh v s v trch nhim i vi mi trng. Ti Hng Kong,
cng ty phi yu cu vic tm dng giao dch c phn bi thit hi t cc sai phm c
nh gi. C nhng bo co cho bit tinh thn ca cng nhn b tn thng bi nhng cuc
tranh ci v c dn a phng ni rng Vedan s gp kh khn trong tuyn dng nhng cng
nhn lm vic hiu qu, c bit hin nay c nhiu c hi vic lm trong khu vc.

Ci to con sng

14

Vedan Vietnam

Trc thng 9 nm 2010, nhng n lc ci thin vn ca Vedan c nhng kt qu kh quan

i vi sng Th Vi. B Ti nguyn v Mi trng cho rng nhng cng ty gy nhim khc
c bo ng bng nhng bin php p dng vi Vedan, cng thm lng ci tin h thng
x l cht thi v gim thiu mc nhim ti con sng. ng Phm Khi Nguyn, B trng
B Ti nguyn v Mi trng tr li vi bo ch rng vic ci thin mi trng ca Vedan
gip phc hi sng Th Vi. So vi chuyn kim tra ln u tin m ti tin hnh vo nm
2005, cht lng nc sng nay kh hn nhiu. Vo thi im , nc sng c mu en v
bc mi kh chu.
Cc ng dn k rng t khi ci thin, c tm
xut hin tr li trn con sng Th Vi.
Cc chuyn gia mi trng ni rng s hi
phc ca con sng c y nhanh hn
nh vo nhng cn ma ln v l lt nm
2009 v gip y dng nc nhim ra
bin.
Trc thng 9 nm 2010, ng dn a
phng nh bt c tr li trn con sng
Th Vi gn khu vc nh my Vedan.

Cu hi tho lun cho phn II

1. Cng ty thit lp mi quan h nim tin vi nhng bn lin quan chnh cha khi
cng ty n lc gii quyt mt vn ?
2. Cng ty c hiu c y thc t (v lut php, x hi v mi trng) ca vn
v cng ty nhn thc c cc bn lin quan nhn nhn vn ny nh th no hay
cha?
3. Cng ty c phn ng nhanh nhy, ci m v trung thc gii quyt mi lo ngi ca
cc bn lin quan hay khng?
4. Cng ty c nhng k hoch r rng v thc t i mt vi bo ch v cng chng
nhm bo v danh ting cng ty v gi tr thng hiu khng?

Ti liu nghin cu thm

1. Trong tnh hung khn cp: iu g khng nn lm ca Peter S.Goodman, thi bo
Newyork
2. Bo co thng nin ca Vedan nm 2008
3. Bo co thng nin ca Vedan nm 2009
4. Bo co kinh doanh Vit Nam ngy 21 thng 5 nm 2010
5. Bn bo co Blogspot trn Nht bo Vit Nam pht hnh ngy 11 thng 8 nm 2010