Si Shuboy Subay kag ya Binlud

Sa bilug nga kuta ka subay sa puno ka kapayas, sa likud ka isa ka balay, si Shuboy lang
ya natamadan. Daw kapira don si Shuboy gindara sa atubang ka Rayna tungod sa ana nga
katamadon.
Shuboy, kita nga mga subay mapisan. Insa katamad tana kanimo man? Ano indi ikaw
subay? permi ginamuno ka anda nga Rayna. Pay waay gid si Shuboy nag ilis ka ana nga
batasan.
Kung kaisa ginasilutan don gani tana ni Manoy, nga kabo ka mga manug-obra kon
magtinamad tana, pay amo man tana sa guihapon. May isa ka bes nga nadakpan tana ni Manoy
nga naga bira-bira ka kaon ka binlud sa idalum ka isa ka bato. Nasimhutan ni Manoy ya inagyan
ni Shuboy, amu da natultulan na kung diin nagpanago si Shuboy.
Shuboy, di ba hambal ko kanimo nga dar-on ya mga binlud pasulod sa kuta ta? Insa
dayan mo day-a gindar-a? pamangkot ni Manoy.
Ano abi Manoy hay kabug-at ka binlud nga daya. Ti kundi ginkaon ko dulang diya eh,
rason ni Shuboy.
Abaw! Katamad gid tana kanimo! hambal ni Manoy nga ginsungay si Shuboy.
Nakaisol man si Shuboy hay ka hanggod kay Manoy.
Hala, isulod don daang nabilin, sugo ni Manoy.
Pirme man si Shuboy madakpan nga nagakaturog kung naga ubra ya mga trabahador.
Isa ka bes nga ginpakutkot sanda ka isa ka buho para sa mga itlog ka Rayna nga waay pa
nagbuto, si Shuboy nagparapa-urihe sa likod ka ana nga mga imaw kag nagsulod sa buho nga
ginatagu-an ka pagkaon kag tuya tana nagturog. Ginkutot ni Manoy ya ana nga buli.
Araguy! singgit ni Shuboy kag dali-dali nga nagbungkaras.
Shuboy, balik sa ubra! Temprano pa gani daya nagaturog don timu, pangakig ni
Manoy. Hay Shuboy, san-o pa timu mabag-o man?
Isa ka adlaw, ginpatawag sanda tanan ka Rayna.
Dukar-on nga nag-abot don ya tig-ururan, pamatyagan ko nga dasig dulang sudlon ka
tubig ya aton nga kuta. Kinanglan ta don maghalin insigida, hambal ka Rayna.
Naghurulag dayon ya mga subay. Ya mga manug-ubra gintunga ni Manoy sa duwa ka
grupo: ya mga manugdara ka itlog nga waay pa nagbuto kag ya mga madara ka pagkaon. Si

Shuboy naghakwat man ka binlud kag nag-imaw sa linya ka mga subay nga naga burugtot
pagwa sa anda nga kuta. Karang nakagwa don si Shuboy sa kuta, ginbutang na ya bitbit na nga
binlud.
Shuboy, dali don. Nagaano pa timu dayan? panghagad ka iban nga mga subay nga
naga agi kana. Sanda tanan nagahakwat, nagatulod, ukon nagaguyod ka anda nga mga dara.
Una lang kamo. Masunod lang ako, sabat ni Shuboy. Pay sa ana nga pinsar, hambal
na, Hmp! Sin-o ininto da maghakwat ka binlud nga ja nga sa kabug-at ka daya? Marayo pa
daan ya amun nga aradtunan. Total makakaon man ko sa gihapon ka anda nga dara. Amu to
ginbilin ni Shuboy ya ana nga dara kag naghayonhayon sa likod ka ana nga mga imaw.
Gulpi nagdapya ya mataas nga tubig nga waay maman-I kung diin naghalin. Aay!
singinggit ka mga subay nga waay makamangan.
Gindara sanda ka tubig nga nagadagunos. Gin-anod ya tanan nga subay dara man si
Shuboy. Sige lang sanda ka panghawid sa anda nga dara nga binlud, bung aka hilamon, kag mga
itlog nga waay pa nagbuto. Naglutaw anda nga mga dara kag amu to nagbulig kananda para indi
sanda malumos. Pay si Shuboy madasig nga gin-anod ka baha.
Bulig! Bulig! singgit ni Shuboy. Ginbalikid na ya ana nga mga imaw nga gin-anod sa
isa ka kilid nga daw isa ka tumpok imaw ya anda nga dara.
Shuboy, panghawid kaw sa dara mo nga binlud! singgit man ka iban nga subay.
Pay waay it binlud nga hawidan si Shuboy. Perti ana nga kulba. Ginkapaykapay na ya
ana nga alima asta indi tana malumos. Gindara tana ka baha parayo nga parayo sa ana nga mga
imaw. Abi ni Shuboy malumos don tana, pay nakabalik pa tana sa ibabaw ka tubig asta nga gin
anod tana sa isa kilid nga batuhon.
Hay, salamat. Abi ko anay todas don ako, hambal ni Shuboy. Daw magkarakakas
man ya ana nga mga alima sa kakapoy. Waay daan si Shuboy naanad sa pagpangabudlay.
Nagkamang si Shuboy sa mga bato kag nagpahuway. Daw mahibi tana kung
madumduman na ya ana nga inagyan. Ginamayan dulang gid tana malumos! Kung daad waay
na ginbilin ya ana nga binlud sa aragyan nakaimaw pa tana sa iban nga mga subay nga
nagturumpok sa isa ka kilid ka tubig. Daad waay pa tana ginhapo ka kapaykapay. Daad waay pa
tana nakabulag sa ana nga mga imaw.
Naturugan si Shuboy.Pagbugtaw na, gutom tana ka tama. Ginsimhutan nay a hangin.
Waay gid tana it may mapanimahuan nga pagkaon sa palibot. Kinanglan na gid makit-an dayon
ya ana nga mga imaw.

Nagpanaw si Shuboy pabalik sa ginhalinan ka tubig. Nagpanaw tana nga nagpanaw pay
waay gid tana it may makit-an nga pwede kan-on sa aragyan. Puro lang basa nga lupa. Sa diin
ayhan ya ana nga mga imaw man?
Pira ka oras nga nagapanaw si Shuboy. Sa urihe, natumba tana sa sobra nga kagutom
kag kakapoy. Nagpiyong ana nga mata pay ginpanumdom nay a binlud nga ginbilin na sa
aragyan tungod sa ana nga katamad. Kung may binlud lang daad tana nga karan-on dukar-on!
Kag nadarayunan nga nalipong si Shuboy.
Shuboy! Shuboy! Bugtaw don kag magkaon, nabati-an na nga panawag ni Manoy.
Nagbungkara si Shuboy. Nakibot tana nga nakita na nga dayan don tana sa sulod ka
kuta. Bag-o da siguro nga kuta hay daw bag-o nga kinutkutan. Sa an nga ingod, dayan si Manoy
nga may dara nga binukbok nga binlud. Waay don nagpa ligoy-ligoy si Shuboy. Gin-udakan na
dayon ya binlud. Daw kinuyaban ya binukbok nga binlud.
Naduraan kaw it animo marapit lang diya sa kuta. Nakita kaw ka mga manug-ubra
nga nagapangita ka pagkaon, amo da nga gintuwangan kaw nanda pabalik diya. Waay gid kami
nagdumdom nga buhi ka pa. Abi namon nalumos ka don sab aha, panugid ni Manoy.
Ginamayan dugid man ako malumos, sabat ni Shuboy nga daw mahibi.
O, sige, pahuway kaw don hay kung mag ayad kaw don may urubrahon duman kita.
May mga binlud duman kita nga harakuton halin sa taraphan ka bugas sa piyak balay, hambal
ni Manoy.
Ha? Binlud? Dali don, manghakot don kita. Dasig man nga nagtindog si Shuboy.
O, maluya ka pa gani Shuboy, indi ka lang anay magbulig, pamugong ni Manoy.
Ayad don ako, Manoy. Ayad don ako, hambal ni Shuboy nga ginpirit si Manoy nga
itudlo ya urubrahon. Dayon tana nga nagpanaw para magbulig sa ana nga mga imaw.
Nabilin si Manoy nga hanggud ya katingala sa bag-o nga kaabtik ni Shuboy sa
pagtrabaho.

Isinalin ni:
Thelani Dawn V. Rapiz
MLS 1G