‫ﺧﻮاﻧﻨﺪة ﮔﺮاﻣﻲ ‪ ،‬ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ اي ﻛﻪ درﭘﻲ آﻣﺪه اﺳﺖ ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺮداﻧﻲ اﺳﺖ ازدﻳﺪﮔﺎﻫﻬﺎي ﭘﺮوﻓﺴﻮر روﻟـﻦ‬

‫اﻳﺮان ﺷﻨﺎس ﻧﺎﻣﺪارﻛﻪ ﺧﻮدﺑﺮﭘﺎﻳﻪ دﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﮔﺰﻧﻔﻮن ‪ ،‬ﻫﺮودوت ‪ ،‬ﺳﻴﺴ‪‬ﺮو وﭘﻠﻴﻨﻲ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺷـﺪه‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬ﻫﻤﺔ ﺗﻼش ﺧﻮدراﺑﻜﺎرﺑﺮده ام ﺗﺎﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ واژه اي اﻓﺰون ﺑﺮﺧﻮدﻧﻮﺷـﺘﻪ راﺑﻜـﺎرﻧﺒﺮم ﺗﺎﺳـﺨﻦ ‪،‬‬
‫ﺳﺨﻦِ ﻫﻤﺎن ﺑﺰرﮔﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ درﺑﺎﻻ ﻧﺎم ﺑﺮده ام ‪ .‬وﻧﻴﺰﻛﻮﺷﺶ ﻓﺮاوان ﺷﺪه ﺑـﻴﺶ ازﭘـﻴﺶ واژه ﻫـﺎي‬
‫ﭘﺎرﺳﻲ ﺑﻜﺎرﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد وازﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي واژه ﻫﺎي ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻮﻳﮋه ﻋﺮﺑﻲ ﭘﺮﻫﻴﺰﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ درﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺠﺎي ﻣﺎﻧﺪه ازﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور وﭼﻨﺪي ﻧﻴﺰ ازروزﮔﺎرﻛﻮرش ﺑﺰرگ ﺑـﻪ‬
‫زﺑﺎن ﻫﺎي ﻻﺗﻴﻦ ‪ ،‬ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ‪ ،‬ﺳﺮﻳﺎﻧﻲ وﻋﺒﺮي ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري درﺑﺎرة وي وﺷﻴﻮة ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ و وﻳﮋﮔﻲ‬
‫– ﻫﺎي ارزﺷﻤﻨﺪش ‪ ،‬وﻫﻢ ازروزﮔﺎران ﭘﺲ ازﻛﻮرش ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎرﺳـﻴﺪه ﻛـﻪ دوﺳـﺘﺎران وﺷـﻴﻔﺘﮕﺎن اﻳـﻦ‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﻫﻮراﺋﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ زﻣﻴﻨﺔ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن آﻧﻬﺎرا ﺑﻪ ﭘﺎرﺳﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﻋﺒﺪاﷲ زراﻓﺸﺎن‬
‫ﻛﻮرش راﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ‪ ،‬ﺧﺮدﻣﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﭘﻴﺮوز وﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ داﻧﺴﺖ ﻛـﻪ ﺗـﺎرﻳﺦ ﺑـﻪ‬
‫ﺧﻮددﻳﺪه اﺳﺖ ‪ .‬وي ﻫﻤﺔ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻻزم راﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪاﻧﺴـﺎﻧﻲ ﺑـﺰرگ راﺑﺴـﺎزد ‪ ،‬درﺧﻮدداﺷـﺖ ‪:‬‬
‫دﻟﻴﺮي ‪ ،‬ﺧﺮدﻣﻨﺪي ‪ ،‬ﻣﺮداﻧﮕـﻲ ‪ ،‬ﭘـﺎك ﻧﻬـﺎدي ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺴـﺘﮕﻲ ﺗﺤﺴـﻴﻦ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰدرﻣـﺪاراﻛﺮدن ﺑﺎاﻧﺴـﺎﻧﻬﺎ‬
‫وﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻦ ﻣﻬﺮ و ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ ‪ ،‬آﮔﺎﻫﻲِ ﻫﻤـﻪ ﺳـﻮﻳﻪ ازﻫﻨﺮﺳـﭙﺎﻫﻲ ﮔـﺮي ‪ ،‬ﻫﺸـﻴﺎري ﺷـﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴـﺰ‬
‫وﻛﺎرآﺋﻲ درﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺪاري واﺳﺘﻮاري درﺧﻮر ودوراﻧﺪﻳﺸﻲ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﺑﺰرگ ‪...‬‬
‫درﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺴﻴﺎرﻧﺪ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﺟﺎﻳﮕﺎه ﺗﺎرﻳﺨﻲِ ﺧﻮد درﺧﺸـﻴﺪه وﭼﻬـﺮه اي ﺑـﺰرگ ازﺧـﻮد ﺑـﻪ‬
‫ﻳﺎدﮔﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ ‪ ،‬وﻟﻲ درﺟﺎﻳﮕﺎه ﻫﺎي دﻳﮕﺮزﻧﺪﮔﻲ ‪ ،‬ﺧﻮاروﭘﺴﺖ ﺑﻮده اﻧﺪ ‪ .‬ﻫﺮﮔﺎه آﻧﻬﺎ رادرﺗﻨﻬﺎﺋﻲ‬
‫و ﺑﺪور از زﻳﺮدﺳﺘﺎن وﺳﭙﺎﻫﻴﺎﻧﺸﺎن ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ‪ ،‬ازﺧﻮاري وزﺑﻮﻧﻲ آﻧﻬﺎ ﺷﮕﻔﺖ زده ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ‪ .‬آﻧﮕﺎه ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ در زﻧـﺪﮔﻲ ﺧﺼﻮﺻـﻲ ﺗﺎﭼـﻪ اﻧـﺪازه ﮔـﺮاﻳﺶ ﻫـﺎي ﭘﺴـﺖ وﺑـﻲ ارزش داﺷـﺘﻪ ودرﺑﺮاﺑـﺮ‬
‫رﺧﺪادﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازه ﻧﺎﺗﻮان ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ر‪‬ﺷﮓ ورزي ﺑﺮآﻧﻬﺎ ﭼﻴﺮه دارد وﭼـﻪ ﺳـﺎن‬
‫ازاﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎي ﺳﻮدﺟﻮﻳﺎﻧﻪ ﭘﻴﺮوي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺷﻜﻴﺒﺎﺋﻲ ﺧﻮدراازدﺳﺖ داده وﺗﺎﭼﻪ اﻧﺪازه ﻧﻔﺮت‬
‫اﻧﮕﻴﺰﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ ،‬ﺑﺎورﻣﺎن ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺧﻮدﺑﺰرگ ﭘﻨﺪاري وﮔﺴﺘﺎﺧﻲ دارﻧﺪ ﭼﻮن ﺧﻮدرا ﺑﻪ آن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ‬
‫ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻧﻜﻮﻫﺶ و ﺑﻴﺰاري دﻳﮕﺮان را ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﻣﻲ آورد ‪.‬‬
‫ﻛﻮرش ﻫﻴﭽﻜﺪام ازاﻳﻦ ﻛﺎﺳﺘﻲ ﻫﺎرا درﺧﻮدﻧﺪاﺷﺖ ‪ .‬او ﻫﻤﻮاره ﻣﻨﺶ وﻧﻬﺎدي ﻳﻜﺴﺎن داﺷﺖ ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺰرگ ﺑﻮد ‪ ،‬ﺣﺘﻲ درﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ‪ ....‬ﺑﺎﭘﺸﺖ ﮔﺮﻣـﻲِ ﺑـﺰرگ ﻣﻨﺸـﻲِ ﺧـﻮد ﻛـﻪ وﻳﮋﮔـﻲ‬
‫دروﻧﻲ وي ﺑﻮد ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره ﻣﻬﺮﺑﺎن وﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ دﺳـﺘﺮس ﭘـﺬﻳﺮﺑﻮد ‪ .‬وﻫﺮاﻧـﺪازه ﻛـﻪ ازآﺑـﺮوﻳﺶ ﺑـﺮاي‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻛﺴﺎن ﭘﺎﺋﻴﻦ دﺳﺖ ﻣﺎﻳﻪ ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺖ ‪ ،‬ﺑﺎﻣﻨﺶ ورﻓﺘﺎرﻓﺮوﺗﻨﺎﻧﻪ اش ﻛﻪ ﻣﻬـﺮش رادردل‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدﻣﺎﻧﺶ ﺟﺎي داده ﺑﻮد ‪ ،‬ﺗﻼﻓﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻴﭻ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازة ﻛﻮرش ازاﺳﺘﺎدي درﻫﻨﺮﺟﺎي ﮔﺮﻓﺘﻦ دردل ﻣﺮدﻣﺎﻧﺶ ﻛﻪ ازﻧﻴﺎزﻫﺎي‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ اﺳﺖ ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺒﻮده اﺳﺖ وﻫﻨﻮزﻫﻢ ﭘﺲ ازﺑﻴﺶ ازدوﻫﺰارﺳﺎﻟﻲ ﻛـﻪ ازﻓﺮﻣـﺎﻧﺮواﺋﻲ اش‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ ‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ وﺑﻪ آن ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﻛﻮرش ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﭼـﻪ ﺑﺮﺗـﺮي‬
‫ﻫﺎﺋﻲ ازﻳﻚ واژه ﻛﻪ درﺳﺖ وﺑﺠﺎﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد ‪ ،‬ازﻳﻚ ﺳﺨﻦ ﻣﻬﺮآﻣﻴﺰ ‪ ،‬ازﻳﻚ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ درﺳﺖ درﻫﻨﮕﺎم‬
‫دادن ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮزﺑﺎن آﻳﺪ ‪ ،‬ازﻳـﻚ ﻧﻜﻮداﺷـﺖ ﻛﻮﺗـﺎه درﻧﺸـﺎن دادن ﻣﻬﺮﺑـﺎﻧﻲ ‪ ،‬وﻧﭙـﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﭼﻴـﺰي‬
‫ﺑﺎﻓﺮوﺗﻨﻲ و ﮔﻔﺘﻪ اي ﻣﻬﺮآﻣﻴﺰ ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪﺑﺪﺳﺖ آﻳـﺪ ‪ .‬داﺳـﺘﺎن زﻧـﺪﮔﻲ وي ﺳﺮﺷﺎراﺳـﺖ ازاﻳﻨﮕﻮﻧـﻪ‬
‫زﻳﺒﺎﺋﻲ ﻫﺎ‪....‬‬
‫ﻛﻮرش درﮔﻮﻧﻪ اي ازاﻧﺪوﺧﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎرﺗﻮاﻧﮕﺮﺑﻮد ‪ ،‬اﻧﺪوﺧﺘﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﭘﺎدﺷﺎﻫﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰدارﻧﺪ‬
‫ﺟﺰ دو ﺳﺘﺎن راﺳﺘﻴﻦ وﭘﺎﻳﺪاردرﭘﻴﻤﺎ ن ازآن ﺑﺮﺧﻮرد ا رﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬وﺗﻬﻴﺪ ﺳﺘﻲ ﺷﺎن دراﻳﻦ ﺑﺎره ‪ ،‬درﭘﺲ‬
‫» دﺑﺪﺑﻪ وﻛﺒﻜﺒﺔ« ﻫﻮﻳﺪاي ﺷﺎن ‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎن اﺳﺖ ‪ ،‬آرزوي آﻧﺮادارﻧﺪ ‪ .‬ﻛﻮرش ﻣﺤﺒﻮب ودوﺳﺖ داﺷـﺘﻨﻲ‬
‫ﺑﻮد ‪ ،‬ﭼﻮن او ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ازژرﻓﺎي دل ﻣﺮدﻣﺎﻧﺶ را دوﺳﺖ ﻣﻲ داﺷﺖ ‪ .‬آﻳﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺴـﻲ ﻛـﻪ دﻟـﺶ‬
‫ﺗﻬﻲ از ﻣﻬﺮوﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ اﺳﺖ ‪ ،‬دوﺳﺘﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟‪ ...‬ﻳﺎﺷﺎﻳﺴﺘﺔ دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ ﺑﺎﺷﺪ؟ ‪ ...‬ﻫﻴﭻ ﭼﻴـﺰ ﮔﻮﻳـﺎ‬
‫ﺗﺮاز ﺳﺨﻦ ﮔﺰﻧﻔﻮن از ﻣﻨﺶ و رﻓﺘﺎرﻛﻮرش وﺷﻴﻮة زﻧﺪﮔﻲ اوﻧﻴﺴﺖ ‪ .‬ﮔﺰﻧﻔﻮن ﮔﻔﺘﻪ اﺳـﺖ ‪ » :‬ﻛـﻮرش‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ درراه وروش اش درﻛﺎرو زﻧﺪﮔﻲ ﭘﺎﻳﺪاري داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ ﺑـﺰرگ ﻣﻨﺸـﻲِ واﻻﺋـﻲ‬
‫داﺷﺖ وﻟﻲ ﺑﺎاﻳﻦ ﻫﻤﻪ ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره ازوﻳﮋﮔﻲِ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ‪ ‬ﺧﻮدﺑﺰرگ ﺑﻴﻨﻲ وﺧﻮدﺧﻮاﻫﻲ ﻛـﻪ اﻧﺴـﺎن وﺑـﻮﻳﮋه‬
‫اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﺑﺰرگ راازداﺷﺘﻦ ﺷﺎدي ﻫﺎ وﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﻫﺎيِ دﻟﭙﺬﻳﺮ وﺑﻲ آﻻﻳﺶ درزﻧﺪﮔﻲ دور ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪،‬‬
‫ﺑﻪ دور ﺑﻮد وازاﻳﻨﺮو ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﺎﺑﺰرﮔﺎن وﻫﻢ ﺑﺎ ﭘﺎﺋﻴﻦ دﺳﺖ ﻫﺎ آزاداﻧﻪ وﺑﺎﺧﻮﺷﺮوﺋﻲ ﺳﺨﻦ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪.‬‬
‫ﺷﻴﻮة رﻓﺘﺎرِ ﻛﻮرش ﺑﺎدوﺳﺘﺎﻧﺶ وﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﮔﺮد‪ ‬اوﺑﻮدﻧﺪ ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اُﻟﮕـﻮي آﻣﻮزﻧـﺪه اي ﺑﺎﺷـﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاورﻧﮓ‪ ‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ راﻧﻨﺪ ‪ .‬ﻛـﻮرش ﺑـﺮاي دوﺳـﺘﺎن وﻫﻤﻜـﺎراﻧﺶ‬
‫آزادي ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮد وﺑﻴﺸﺘﺮازآن اﻳﻨﻜﻪ ازآﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳـﺖ ﻫﺮآﻧﭽـﻪ دراﻧﺪﻳﺸـﻪ دارﻧـﺪراﻧﻴﺰ ﺑﺎاودرﻣﻴـﺎن‬
‫ﺑﮕﺬارﻧﺪ ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ آﮔﺎه ﺗﺮ از ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻮد ‪ ،‬ﺑﺎاﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺎري راﺑﺪون درﻣﻴـﺎن ﮔـﺬاردن ﺑﺎآﻧﻬـﺎ‬
‫اﻧﺠﺎم ﻧﻤـﻲ داد ‪ :‬ﻫﺮﻛـﺎري راﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ داد ‪ ،‬ازﺳـﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ درزﻣﻴﻨـﻪ ﻫـﺎي ﻓﺮﻣـﺎﻧﺮواﺋﻲ‬
‫ﺗﺎدﮔﺮﮔﻮﻧﻲ درارﺗﺶ ‪ ،‬ﻳﺎ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻳﻚ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﻛﻼن ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺿﺮوري ﻣـﻲ داﻧﺴـﺖ ﻫﻤـﺔ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﮔﺮد‪ ‬اوﺑﻮدﻧﺪ دﻳﺪﮔﺎه ﺧﻮدرادرﺑﺎره ﺷﺎن ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ وﻧﻴﺰدرﻫﻤﻪ ﻫﻨﮕﺎم ازآﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳـﺖ‬
‫دﻳﺪﮔﺎﻫﻬﺎي ﺷﺎن درﺑﺎرة ﺧﻮدﻛﻮرش راﻧﻴﺰ ﺑﺮ زﺑﺎن آورﻧﺪ و ﻛﺎﺳﺘﻲ ﻫﺎي اورا ﮔﻮﺷﺰد ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﻴﺘﻮس‬
‫درﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﻫﺎﻳﺶ ازﻛﺴﻲ ﺳﺨﻦ ﻣﻲ راﻧﺪ ﻛﻪ اﻧﺪﻳﺸـﻪ اي درﺳـﺖ وارون ﺑـﺎﻛﻮرش داﺷـﺘﻪ وآن اﻳﻨﻜـﻪ‬
‫ﻫﺮﭘﻴﺸﻨﻬﺎد وﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي اﮔﺮﭼﻪ ارزﺷﻤﻨﺪ و ﻛﺎرآﻣﺪرا ازآﻧﺮو ﻛﻪ ﻛﺲِ دﻳﮕﺮي ﺟﺰﺧﻮدش ﻋﻨﻮان ﻛﺮده ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ‪.‬‬
‫ﺳﻴﺴ‪‬ﺮو درﺑﺎرة ﻛﻮرش ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻛﻪ درﺳﺮاﺳﺮ دوران ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ ﻛﻮرش ‪ ،‬ﻫﺮﮔـﺰ ازوي واژة زﻧﻨـﺪه‬
‫وزﺷﺖ ﻳﺎ ﺳﺨﻨﻲ ازروي ﺧﺸﻢ ‪ ،‬ﺷﻨﻴﺪه ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ‪ .‬ﭼﻪ ﺳﺘﺎﻳﺸﻲ ارزﺷﻤﻨﺪﺗﺮازاﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻛﻮﺗـﺎه ﺳﻴﺴ‪‬ـﺮو‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﭘﺎدﺷﺎه ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد ؟‪ ..‬ﻛﻮرش ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮﺧﻮدﺑﺴﻴﺎرﭼﻴﺮه ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎﺑﺘﻮاﻧﺪ درﻣﻴﺎن‬
‫آﺷﻮب ﻫﺎ وآﺷﻔﺘﮕﻲ ﻫﺎ وﺑﺎ ﻫﻤﺔ وﺳﻮﺳﻪ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰي اورﻧﮓ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎﻳﺶ راآﻧﭽﻨـﺎن‬
‫درآراﻣﺶ وآﺳﻮدﮔﻲ ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ ‪ ،‬ﻧﺎاﻣﻴﺪي ﻳﺎ ﻫﺮ رﺧـﺪاد‪ ‬ﭘـﻴﺶ ﺑﻴﻨـﻲ‬
‫ﻧﺸﺪه اي ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺮوﺗﻨﻲ او آﺳﻴﺐ رﺳﺎﻧﺪ ﻳﺎوي راوادارﺑﻪ ﻛﺎري ﻧﺎ ﺷﺎﻳﺴﺖ وﮔﻔﺘﻦ ﺳﺨﻨﻲ ﺗﻨﺪوﺧﺸﻢ‬
‫آﮔﻴﻦ ﻛﺮده وﻧﺰدﻳﻜﺎن ﺧﻮدرا ﺧﻮار ﺷﻤﺎرد ‪.‬‬
‫اﻣ‪‬ﺎ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ازاﻳﻨﻬﺎﻧﻴﺰ ارزﺷﻤﻨﺪﺗﺮوﺑﻪ راﺳﺘﻲ ﺷﺎﻫﺎﻧﻪ ﺗﺮﺑﻮد ‪ ،‬ﺑﺎوراﺳﺘﻮاروي ﺑـﻪ اﻳﻨﻜـﻪ ﭘـﻲ آﻣﺪﻫﻤـﺔ‬
‫ﻛﺎرﻫﺎ و ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎﻳﺶ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺧﺸﻨﻮدي وﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ ﻣﺮدم اش را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ...‬اﻳﻦ ﺷﻜﻮه‬
‫وآب ورﻧﮓ درﺑﺎر و ﻣﻴـﺰﻏﺬاي رﻧﮕﺎرﻧﮓ ﻛﻪ ازوﻳﮋﮔـﻲ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﺎدﺷـﺎﻫﺎ ن وﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳـﺎن ﺑـﻮده ‪،‬‬
‫ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ اوارزش ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪ ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﻫﺎﻳﺶ درﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه ﺑﻴﺪاري وﺧﺴﺘﮕﻲ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮي‬
‫اش درﺑﺮآوردن آرزوﻫﺎي ﻣﺮدم اش وﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻦ آﺳﺎﻳﺶ وﺑﻲ ﺗﺮﺳﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ‪ ....‬ﻛﻮرش درﺑﺎرة‬
‫آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮاي ﻣﺮدﻣﺶ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ﺑﺎ درﺑﺎري ﻫﺎي ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ‪ » :‬ﭘﺎدﺷـﺎه ﺑﺎﻳﺴـﺘﻲ‬
‫ﺧﻮدرا ﭼﻮﭘﺎن ﺑﺪاﻧﺪ )ﮔﻮﻧﻪ اي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎزي در روزﮔﺎرﺑﺎ ﺳﺘﺎن ﻫﻢ ازدﻳﺪ آﺳﻤﺎﻧﻲ وﻫﻢ ازدﻳﺪ زﻣﻴﻨﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن دادﮔﺴﺘﺮ ( وﻫﻤﭽﻮن ﭼﻮﭘﺎن ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره ﻧﮕﺮان ودراﻧﺪﻳﺸﺔ ﻳﻚ ﻳﻚ‪ ‬ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﺧﻮد‬
‫اﺳﺖ ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ دراﻧﺪﻳﺸﺔ ﻣﺮدﻣﺶ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺎه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭼﺸﻤﺪارو ﻧﮕﻬﺒـﺎن ﺑـﺎ ﺷـﺪ وﺑﻜﻮﺷـﺪ‬
‫ﺗﺎﻣﺮدﻣﺶ درﺑﻲ ﺗﺮﺳﻲ وآﺳﺎﻳﺶ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻤﺔ ﻧﮕﺮاﻧﻴﻬﺎ و دﻟﻮاﭘﺴﻲ ﻫﺎ را ﺑﺠﺎن ﺑﺨﺮد ﺗﺎ ﻣـﺮدﻣﺶ‬
‫درﻧﮕﺮاﻧﻲ ودﻟﻮاﭘﺴﻲ ﻧﺒﺎ ﺷﻨﺪ ‪ ،‬ﻫﺮآن ﭼﻴﺰي راﺑﺮﮔﺰﻳﻨﺪﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮدﻣﺶ ﺳﻮدﻣﻨﺪ اﺳﺖ وﻫﺮاﻧﺪﻳﺸﻪ اي‬
‫راﻛﻪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ زﻳﺎن آور وﺑﺮﺧﻲ راﺑﺮﺗﺮازﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧـﺪ ‪ ،‬ازﺧـﻮد دورﺳـﺎزد ‪ .‬ﺷـﺎدي ﻫـﺎ و‬
‫دﻟﺨﻮﺷﻲ ﻫﺎي ﺧﻮدرادرﺑﻲ ﻧﻴﺎزي ﻣﺮدﻣﺶ ﺟﺴﺘﺠﻮﻛﺮده وﺳﺮﺳﺨﺘﺎﻧﻪ وﺑﺎﻫﻤﺔ ﺗـﻮان ازآﻧﻬـﺎ ﭘﺸـﺘﻴﺒﺎﻧﻲ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬اﻳﻦ دﻳﺪﮔﺎﻫﻬﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮِ ﭼﻬﺮة راﺳﺘﻴﻦ ﻳﻚ ﭘﺎدﺷﺎه‪ ‬دادﮔﺮ اﺳﺖ ‪ ...‬آري درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻣـﺮدم‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﮔﻮش ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺎ ﺷﻨﺪ وﻟﻲ درﺳﺖ ﺗﺮازآن اﻳﻨﻜﻪ ﭘﺎد ﺷﺎه ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﻤﻮاره ﺑﻜﻮﺷﺪ ﺑـﺮاي‬
‫آﻧﻬﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزد ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ وﻇﻴﻔﺔ اوﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎه آﻧﻬﺎ ﺳﺖ ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧـﻪ ﻛـﻪ‬
‫ﻫﻤﺔ ﻛﻮﺷﺶ ﭼﻮﭘﺎن ‪ ،‬ﭼﺸﻤﺪاﺷﺖ وﻧﮕﺎﻫﺒﺎﻧﻲ ازﮔﻠﻪ اﺳﺖ « ‪.‬‬
‫ﺑﻪ راﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﻧﮕﺮان آﺳﺎﻳﺶ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﺑﻮدن وﺷﺎه ﺑﻮدن ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺑـﻮدن و ﭘﺎدﺷـﺎه آﻧﻬـﺎ ﺑـﻮدن ‪،‬‬
‫ﻫﺮدوﻳﻜﻲ اﺳﺖ وﺗﻨﻬﺎ ﻳﻜﻲ ‪ .....‬اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان زاده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ ،‬دﻳﺪه ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻣﻲ ﮔﺸﺎﻳﺪ ﺑـﺮاي‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ وﺑﻪ راﺳﺘﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ ﺑﺮدﻳﮕﺮان ﺑﺮﻣﺮدم ﺗﻨﻬـﺎ وﺗﻨﻬـﺎ ﺳـﻮدﻣﻨﺪ وﺧﺪﻣﺘﮕـﺬارﺑﻮدن اﺳـﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﺮﻳﻦ وﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ وﻳﮋﮔـﻲ ﻫﺎي ﭘﺎد ﺷﺎﻫﺎن اﻳﻨﺴﺖ ﻛـﻪ ازآنِ ﺧﻮد ﺷﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺰرﮔـﻲ ﺷـﺎن‬
‫دراﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن آﻣﺪه اﻧﺪﺑﺮاي ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲِ ﻣﺮدﻣﺸﺎن ‪ ...‬آﻧﻬﺎ راﻣﻲ ﺗﻮان ﺑـﻪ درﺳـﺘﻲ ﻓﺮوﻏـﻲ‬
‫درﺧﺸﻨﺪه داﻧﺴﺖ ﻛﻪ درﺑﻠﻨﺪي ﺟﺎي ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ‪ ،‬وﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﺧﻮد را ﻣﻲ ﺗﺎﺑﻨﺪ وﭘﺮاﻛﻨـﺪه ﻣـﻲ ﺳـﺎزﻧﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﺮآﻧﭽﻪ ﻛﻪ درﭘﺎﺋﻴﻦ دﺳﺖ ﺧﻮددارﻧﺪ ‪ .‬آﻳﺎ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ وﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ ﭼﻴﺰدﻳﮕﺮي اﺳﺖ ؟‪..!..‬؟‪..‬‬
‫ﻛﻮرش ﺑﺎﺑﺮﺧﻮرداري ازاﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ وﺑﺮﺗﺮي ﻫﺎ ﺑﻮدﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺴـﺖ ﻓﺮﻣـﺎﻧﺮواﺋﻲ ﮔﺴـﺘﺮده ازﻛـﺮان‬
‫ﺗﺎﻛﺮان اﻳﺮان زﻣﻴﻦ را ﭘﺪﻳﺪآورد ‪ .‬ﻛﻮرش ﺳﺎل ﻫﺎي درازي در ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ زﻳﺴﺖ وازدﺳﺖ آوردﻫﺎي‬
‫ﭘﻴﺮوزي ﻫﺎﻳﺶ درآراﻣﺶ وآﺳﻮدﮔﻲ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬ﻛﻮرش ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺧﻮدوﻫﻢ ﺑﺮاي ﻣﺮدم‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﭘﻴﺮوز ﻣﻲ ﺷﺪ ‪ ،‬دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﻲ ﺑﻮد ‪ .‬درﻣﺮگ ﻛـﻮرش ﺟﻬـﺎﻧﻲ ﺑـﻪ ﺳـﻮگ‬
‫ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬درﺳﻮگ‪ ‬ﺑﺰرﮔﻤﺮدي ﻛﻪ ﭘﺪرﻫﻤﺔ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺷﮕﻔﺖ آورﻧﻴﺴﺖ اﮔﺮﻛﻮرش درﺑﺴﻴﺎري اززﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ وﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﺑﻮد ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣـﻲ داﻧـﻴﻢ ﺑﺴـﻴﺎري‬
‫ازدوﺳﺘﺎراﻧﺶ ‪ ،‬وي راﺑﺮﮔﺰﻳﺪة ﭘﺮوردﮔﺎرش داﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ اورا ﺑﺮاي رﺳﺎﻧﺪن ﺑﺨﺸﺶ ﻫﺎي ﺧـﻮد ﺑـﻪ‬
‫ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫درﺳﺖ اﺳﺖ ‪ ،‬اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻧﺒﻮده ﻛﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ‪ ،‬ﻛﻮرش را ﺑﻪ ﻳﻜﺒﺎره آﻧﭽﻨﺎن ﻛـﻪ ﻣـﺎ ﻣـﻲ ﺷﻨﺎﺳـﻴﻢ اش‬
‫آﻓﺮﻳﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪ ...‬ﺧﺪاوﻧﺪ ‪ ،‬ﭘﺮواي ﻛﺎري ﺑﻪ وي داد ودرﻧﻬﺎد اوﻧﻴﺰ ﭘﺎك اﻧﺪﻳﺸﻲ را ﺳﭙﺮد وﻛﻮرش ﻫﻢ‬
‫ﺑﺮآن ارج ﻧﻬﺎد ‪ .‬وﻟﻲ اوﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﺴـﺖ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﺑﺨﺸـﺶِ آﺳـﻤﺎﻧﻲ ﺑﺎﻳﺴـﺘﻲ ﺑـﺎﭘﺮورش ﭘﺴـﻨﺪﻳﺪه‬
‫ﺑﺎرورﺷﻮدوازاﻳﻦ راه ﺑﺮاي دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ آرﻣﺎن ﻫﺎي ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ درﺳﺮداﺷﺖ ‪ ،‬آﻣﺎده ﺷﻮد ‪ .‬ﺑﻲ ﻫـﻴﭻ‬
‫ﻫﺮاس و اﻧﺪﻳﺸﻪ اي ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺑﺮﺗﺮي ﻫﺎ درﻛﻮرش ﺑﺮآﻣﺪه ازﺷﻴﻮة ﭘﺮورشِ اوﺑـﻮده‬
‫ﻛـﻪ ﺑــﻪ ﮔﻮﻧــﻪ اي ﺑــﺎآزﻣﻮده ﻫــﺎي دﻳﮕﺮدرآﻣﻴﺨــﺖ ووي راﺑــﻪ ﭘﻴــﺮوي از آﻣــﻮزه ﻫــﺎ واﻧــﺪرزﻫﺎي‬
‫آﻣﻮزﮔﺎراﻧﺶ رﻫﻨﻤﻮن ﮔﺮدﻳﺪ و ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎﺧﻮدﭘﺴﻨﺪي و ﺧﻮدﺑﺰرگ اﻧﮕﺎري دراو ازﻣﻴﺎن ﺑـﺮود ‪،‬‬
‫ﭼﻴﺰﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺑﺴﻴﺎرازآﻧﻬﺎ ﭘﻴﺮوي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ﻛﻮرش آﻣﻮزش داده ﺷﺪ ﺑﻪ ﭘﻨﺪواﻧﺪرزﮔﻮش‬
‫ﻓﺮادﻫﺪ و ﭘﻴﺶ از آﻧﻜﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺷﻮد ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺒ‪‬ﺮدارﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺎﺳﺨﺘﻲ ‪ ،‬ﺗﻨﮕﻲ ورﻧﺞ وﻧﻴـﺰ ﺧﻮﻳﺸـﺘﻦ داري و‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻪ روي ﺧﻮﮔﺮﻓﺖ ‪ .‬وﺳﺮاﻧﺠﺎم اﻳﻨﻜﻪ ‪ ،‬آﻣﻮزش ﻫﺎﻳﺶ ﭼﻴﺰﻫﺎﺋﻲ درﻧﻬﺎد او ﺟﺎي داد ﻛﻪ ﻣﺎ دردوران‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ اش دررﻫﺒﺮي ‪ ،‬ﭘﺎك ﻧﻬﺎدي ‪ ،‬ﻓﺮوﺗﻨـﻲ ‪ ،‬ﺧﻮﺷـﺮوﺋﻲ ‪ ،‬ﻣﻬﺮﺑـﺎﻧﻲ ‪ ،‬دﻟﺴـﻮزي ‪ ،‬ﻧﺎﺳـﺎزﮔﺎري‬
‫ﺑﺎﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﺠﻤﻞ وﺧﻮدﭘﺴﻨﺪي وﺑﻴﺶ ازﻫﻤﻪ ﻧﺎ ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎﭼﺎﭘﻠﻮﺳﻲ دراودﻳﺪه اﻳﻢ ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ آﺷﻜﺎرا ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ وﮔﺮاﻧﺒﻬﺎﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺸﺶ ﻫﺎﺋﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرﺑﻪ اﻧﺴﺎن ارزاﻧﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺧﺪا را ﺑﺎورﻧﺪارﻧﺪ ﻧﻴﺰﺑﺎﻫﻤـﺔ ﺗﺎرﻳـﻚ اﻧﺪﻳﺸـﻲ‬
‫ﺧﻮد ﻳﺎراي ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ آﻧﺮا ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ ‪ .‬ﻫﻤﺔ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﺎن راﺳﺘﻴﻦ ارﻣﻐﺎﻧﻲ ازﺧﺪاﻳﻨﺪ ‪ ،‬ارﻣﻐﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫دردرون ﺧــﻮد ﻫــﺰاران ارﻣﻐــﺎنِ دﻳﮕﺮﺑــﻪ ﻫﻤــﺮاه دارﻧــﺪ ‪ .‬ﻫــﻴﭽﻜﺲ ﻧﻤــﻲ ﺗﻮاﻧــﺪ دراﻧــﺪازه ﻫــﺎي‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرﺑﺰرﮔﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﭘﺮﺗﻮ ﺧﺪاﺋﻲ ‪ ،‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﭘﺎﻛﺪاﻣﻦ ‪ ،‬ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر و ﻣﻴﺎﻧﻪ‬
‫رو اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ اﻧﺪﻳﺸﻪ اي ﺟﺰ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ ﺑﺎدادﮔﺴﺘﺮي وﻧﻴﻚ ﻧﻬﺎدي درﺳﺮ ﻧﺪارد ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﻤﺎن ﭼﻬﺮه‬
‫اﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﻠﻴﻨﻲ ازﺗﺮاژان ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﻲ ﻧﮕﺎرد ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪي ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري ﺑﺎ ﻛﻮرش دارد ‪.‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﺑﻪ ژرﻓﺎي زﻧﺪﮔﻲِ اﻳﻦ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻣﻲ ﻧﮕﺮم ‪ ،‬آرزوﻣﻲ ﻛﻨﻢ اﻳﻜـﺎش ﻳـﺎراي دﺳـﺖ ﻳـﺎﺑﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﺟﺎﻳﮕﺎه او وﺑﺮﺧﻮرداري ازﺳﺮاﻓﺮازي ﻫﺎي اوراﻛﻪ ﭼﻬﺮه اي ﺗﺎ اﻳﻦ اﻧﺪازه ارزﺷﻤﻨﺪ وﺟﺎوداﻧـﻪ ﺑـﻪ او‬
‫ﺑﺨﺸﻴﺪه راداﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﺰرﮔﻲ اوﺑﺮآﻣﺪه ازﺳﺘﻴﺰه ﺟﻮﺋﻲ ﺑﺎﻧـﺎﺑﺨﺮدي ﻫـﺎ درﺳـﺨﺘﻲ ورﻧـﺞ وﺗـﻼش ﺑـﺮاي‬
‫ﺳﺮﺑﻠﻨﺪي ﺳﺮزﻣﻴﻦ اش اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ ﭘﺮوردﮔﺎرﺧﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﻛﻮرش ﺗﺎاﻳﻦ اﻧﺪازه ﺳﺮﻓﺮاز ودوﺳـﺖ داﺷـﺘﻨﻲ ﺑﺎﺷـﺪ ‪ ،‬ﭼـﻪ‬
‫اوﺧﻮد ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻤﺮد درﺳﺨﺘﻲ ورﻧﺞ وﺗﻠﺨﻜﺎﻣﻲ ‪ ،‬آب دﻳﺪه ﺷﺪه وازآزﻣﻮن ﻫﺎي ﺑﺴﻲ‬
‫دﺷﻮار ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ ‪ ،‬ﻫﻨـﮕﺎم ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن ﺳﺮداري ﺑﺮاي رﻫﺒــﺮي ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﺑﻪ اوﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴﮕﻮﻳـﺪ ‪ :‬ﻧـﻴﺶ ﻫـﺎي‬
‫ﭘﻴﺮوزي ﭼﻨﺪﻳﻦ وﭼﻨﺪﺑﺮاﺑﺮ ازﻧﻴﺶ ﺷﻜﺴﺖ وﻧﺎﻛﺎﻣﻲ ﺗﻴﺰﺗﺮاﺳﺖ ‪ ،‬ﭼﻪ ‪ ..‬درﭘﻴﺮوزي روان اﻧﺴﺎن درﺑﺮاﺑﺮ‬
‫آزﻣﻮﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎردﺷﻮارﺗﺮ ازآﻧﭽﻪ ﻛﻪ درﺷﻜﺴﺖ ﭘﻴﺶ ﻣـﻲ آﻳـﺪ ‪ ،‬ﻗﺮارﻣـﻲ ﮔﻴـﺮد ‪ .‬ازآﻧﺮوﻛـﻪ درﻫﻨﮕـﺎم‬
‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ‪ ،‬ﻛﻪ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﻓﺮاوان آن ﺑﺮﺟﺎن وروان وارد ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ ،‬روان اﻧﺴﺎن ﻣﻲ ﻛﻮﺷﺪ ﺑﺎﻫﻤﺔ ﺗـﻮان ‪،‬‬
‫درﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﺷﻜﺴﺖ وﺗﻴﺮه روزي ﺑﺮدﺑﺎري ﻧﺸﺎن دﻫﺪ وﺧﻢ ﺑﻪ اﺑﺮو ﻧﻴﺎورد ‪ .‬وﻟﻲ ﭘﻴﺮوزي وﻛﺎﻣﺮاﻧﻲ‬
‫‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ ﺑﺮاﻧﺪﻳﺸﻪ ﻳ‪‬ﺮش ﺑﺮده وﻫﻤﺔ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﻫﺎي ﺧﻮدرادرآن ﻓﺮوﻣﻲ ﮔﺬارد ﺗﺎﻫﻤﭽﻮن زﻫﺮي ﻛﺸﻨﺪه‬
‫آﻧﺮاازﭘﺎي درآورد ‪.‬‬
‫آﻧﮕﺎه ﻛﻪ رﻧﺞ وﺳﺨﺘﻲ ﺑﺎﺑﺰرگ ﻣﻨﺸﻲ ‪ ،‬ﭘﺎك ﻧﻬـﺎدي وﺷـﻜﻴﺒﺎﺋﻲ ﻫﻤـﺮاه ﺷـﻮد ‪ ،‬ﺑـﺮاي اﻧﺴـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﻓﺮواﻧﺮواﻧﻴﺰﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬زﻣﻴﻨﻪ اي ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﺳﺎزد ﺗﺎﺑﺴﻴﺎري ازﻧﻴﻜﻮﺋﻲ ﻫﺎ و ﺑﺮﺗﺮي ﻫﺎي ﺧﻮدراﻛـﻪ دروراي‬
‫ﭘﻴﺮوزي ﻫﺎ وﻛﺎﻣﺮواﺋﻲ ﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻮده ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺰررگ اﻧﺪﻳﺸﻲ وآزادﮔـﻲ وﺑـﻲ‬
‫ﻧﻴﺎزي اﺳﺖ ‪ .‬ﭘﺎﻳﺪاري ﺷﻜﺴﺖ ﻧﺎﭘﺬ – ﻳﺮ ‪ ،‬ﺷﻜﻴﺒﺎﺋﻲ واﺳﺘﻮاري درﺑﺮاﺑﺮ ﺳـﺨﺖ ﺗـﺮﻳﻦ ﺗﻴـﺮه روزي ﻫـﺎ‬
‫وﺗﻠﺨﻜﺎﻣﻲ ﻫﺎ ‪ ،‬دﻟﻴﺮي وازﺟﺎن ﮔﺬ ﺷﺘﮕﻲ ﻫﻨﮕﺎم روﻳﺎروﺋﻲ ﺑﺎر‪‬ﺧﺪادﻫﺎي ﺧﻄﺮآﻓـﺮﻳﻦ ‪ ،‬ﺑﺮوﻣﻨـﺪي در‬
‫ﮔﺎه‪ ‬ﻧﻴﺎز وﭘﻴﺸﺮﻓﺖ وﺑﺎﻟﻨﺪﮔﻲ ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ درآﺷﻔﺘﮕﻲ وﻧﺎاﻣﻴـﺪي ‪ ،‬ﻧﺸـﺎﻧﻪ ﻫـﺎﺋﻲ از اﻧﺪﻳﺸـﻪ ﻫـﺎي ﺑـﺰرگ‬
‫ودرﺧﺸﺎن ‪ ،‬وﺳﺮاﻧﺠﺎم اﺳﺘﻮاري درﺟﺎن وروان ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎﺑﺮاي ﺧﻮد ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰاﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﻛﻮرش اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮاﻓﺮازي ﻫﺎﺋﻲ را ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ‪ ،‬اوﺧﻮدﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪ » :‬در ﺳﺮاﺳـﺮ زﻧـﺪﮔﻲ ام ‪،‬‬
‫ﻫﻴﭻ ر‪‬ﺧﺪادﻧﺎﮔﻮاري ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺷﺎدي ﻫﺎي آﻧﺮا ﻛﻤﺮﻧﮓ ﺳﺎزد وازاﻳﻨﺮو ﺑﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﭘﻴﺮوزي ﻫﺎ دﺳـﺖ‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪ ام «‪.‬‬
‫ﻛﻮرش ازﺑﺪاﺧﺘﺮي ﻫﺎ وﺗﻠﺦ ﻛﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺎن ﻛﻪ اوﻫﻤـﻮاره در ﻧﻬـﺎن ﺧﻮدﺗﺮﺳـﻲ‬
‫ﺑﺮآﻣﺪه ازﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎري داﺷﺘﻪ ﻛﻪ اورادرﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮدﭘﺴﻨﺪي و ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ وﺧﻮﺷﮕﺬراﻧﻲ ﻫﺎي اﻓﺴﺎرﮔﺴﻴﺨﺘﻪ‬
‫ﺑﺎزﻧﮕﺎه ﻣﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ارج ﻧﻬﺎدن ﺑﺮاﻳﻦ اﻟﮕﻮيِ ﻫﻤﻴﺸﺔ ﺗﺎرﻳﺦ ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ازﭘﻴﺮوزﻫـﺎ وﻛﺸﻮرﮔﺸـﺎﺋﻲ ﻫـﺎي وي ﺳـﺨﻦ‬
‫ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ‪ ،‬وﺑﮕﻮﺋﻴﻢ اﮔﺮاﻳﻦ ﭘﻴﺮوزي ﻫﺎازروي ﺟﺎه ﻃﻠﺒﻲ ‪ ،‬ﺳﺘﻤﮕﺮي وﺗﺠﺎوزﮔﺮي ﻣـﻲ ﺑـﻮده ‪ ،‬ﻛـﻮرش‬
‫ازآن ﻫﻤﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﻫﺎ وﺑﺰرگ ﻣﻨﺸﻲ ﻫﺎ ﻛﻪ ازاوﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﺴﻲ ﺑﻪ دورﺧﻮاﻫﺪﺑﻮد وﺷﺎﻳﺴﺘﺔ آﻧﻜﻪ ﺗﻨﻬﺎ دﺳﺘﻪ‬
‫وﮔﺮوه راﻫﺰﻧﺎن و ﻳﻐﻤﺎﮔﺮانِ ﺟﻬﺎن ﺟﺎي ﺧﻮاﻫﺪﮔﺮﻓﺖ ‪ ،‬آﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ دﺷﻤﻦ ﻣﺮدم واﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑـﻮده اﻧـﺪ ‪،‬‬
‫آﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي ﺟﺰزور را ﻧﻤﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ‪ ،‬آﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛـﻪ ﺗﻨﮕـﻲ ﻫـﺎ وﺳـﺨﺘﻲ ﻫـﺎرا ﺗﻨﻬـﺎ ﺑـﺮاي ﻣـﺮدم‬
‫وﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ وﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ راﺑﺮاي ﺧﻮد ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ‪ ،‬آﻧﻬﺎﻛـﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧـﻪ ﻣـﺮزي ﺑـﺮاي ﺧﻮاﺳـﺘﻪ ﻫـﺎي‬
‫اﻓﺴﺎرﮔﺴﻴﺨﺘﺔ ﺧﻮدﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ‪ ،‬ودﻳﮕﺮان را ﺑﻪ ﺷﺎدي ﻫﺎيِ ﺷـﺎن راﻫـﻲ ﻧﺒـﻮد ‪ ،‬آﻧﻬﺎﻛـﻪ ﻫـﺰاران اﻧﺴـﺎن‬
‫راﻓﺪايِ ﺧﻮدﻛﺎﻣﮕﻲ ﻫﺎي ﺧﻮدﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺷﻜﻮه وﺑﺰرﮔﻲِ ﺧﻮدراﺑﺮوﻳﺮاﻧﻪ ﻫﺎﻣﻲ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﻛـﻪ‬
‫ازﻳ‪‬ﺮش ﺑﺮدن وآﺗﺶ زدن وﺳﻮزاﻧﺪن ﭘﺪﻳﺪﻣﻲ آﻣﺪ ‪ ،‬وآﻧﻬﺎﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ ﺷـﺎن ﻫﻤﭽـﻮن ﺧـﺮس ﻫـﺎ‬
‫وﺷﻴﺮﻫﺎ ‪ ،‬ارﺑﺎب ﻣﻨﺸﺎﻧﻪ ﺑﻮد ‪.‬‬
‫ﺑﺮاﺳﺘﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ وﻳﮋﮔـﻲ ﻫﺎ ي ﻗﻬﺮﻣﺎ ﻧﺎ ن دروﻏﻴﻨﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺷﺮم آور ﺑﺴﻴﺎري‬
‫ازآﻧﻬﺎرا ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻛﺮده اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮاي ﭘﺎك ﻛـﺮدن اﻳـﻦ اﻧﺪﻳﺸـﻪ ﻫـﺎي ﻧـﺎروا ﻛـﻪ‬
‫ﺑﺮآﻣﺪه از ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﮕﺎري ﻧﺎﺑﺨﺮداﻧﻪ وﻓﺮﻳﺒﻜﺎراﻧﻪ در ﻧﺸﺎن دادنِ ﺑﺰرﮔﻲ وﺑﺰرگ ﻣﻨﺸﻲ اﺳﺖ ‪ ،‬ﻛﻮﺷـﻴﺪﺗﺎ‬
‫ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن راﺳﺘﻴﻦ ﺑﺎز ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ وﻟﻲ ﻣﻦ درﺑﺎرة ﻛﻮرش ﮔﺰاﻓﻪ ﮔﻮﺋﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ ‪ ...‬زﻳـﺮا وي ﺑﺮاﺳـﺘﻲ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي دﮔﺮاﻧﺪﻳﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ازآن ﻓﺎﺗﺤﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﺑﺎﻻ ﻧﺎم ﺑﺮدم ‪ ،‬ﻓﺮﺳﻨﮓ ﻫﺎ ﺑـﻪ دور اﺳـﺖ ‪ .‬ﻣـﻦ‬
‫ﻧﻤﻴﺨﻮاﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﺮراﻫﻲ ‪ ،‬ﻛﻮرش راﺑﻪ دورازﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺟﺎه ﻃﻠﺒﻲ ﺑﺸﻤﺎرآورم ‪ ،‬ﭼﻪ ﺟﺎه ﻃﻠﺒﻲ ﻧﻴﺰﺟﺎﺋﻲ از‬
‫اﻧﺪﻳﺸﺔ اورادرﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ راﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ ﻛﻮرش ﻗﺎﻧﻮن راارج ﻣﻲ ﻧﻬﺎده وﺑﺎورداﺷﺘﻪ ﻛـﻪ‬
‫ﺟﻨﮓ ﻫﺎي ﺳﺘﻤﮕﺮاﻧﻪ ﻧﻴﺰر‪‬خ داده ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺲ ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ درآﻧﻬﺎ درﮔﻴﺮﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﺧﻮن ﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ‬
‫در اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺟﻨﮓ ﻫﺎ رﻳﺨﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻫﻤﻪ وﻫﻤﻪ ﺑﺮﻋﻬﺪة ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎراﺑﭙﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨـﺪ ‪ ،‬ﻛﺴـﺎﻧﻲ‬
‫ﻫﻤﭽﻮن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎﺑﺎاﻧﮕﻴﺰة ﮔﺴﺘﺮش ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺎي زﻳﺮﻓﺮﻣـﺎن ﺷـﺎن ﭼﻨـﻴﻦ ﺧـﻮﻧﺮﻳﺰي ﻫـﺎﺋﻲ‬
‫راداﻣﻦ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻮرش درآﻏﺎز ﻫﺮﺟﻨﮕﻲ ‪ ،‬ﻫﻤﺔ اﻣﻴﺪﻫﺎﻳﺶ راﺑﻪ ﭘﻴﺮوزي وﺑﺎﺑﺎورﺑﻪ راﺳﺘﻴﻦ ﺑﻮدن آرﻣﺎن ﻫﺎﻳﺶ ﭘﺎﻳـﻪ‬
‫ﮔﺬاري ﻣﻲ ﻛﺮد وﺑﻪ ﺳﺮﺑﺎزاﻧﺶ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎدﻟﻴﺮي وازﺟﺎن ﮔﺬﺷﺘﮕﻲ ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ وﺑﺎورژرف داﺷـﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﺠﺎوزﻧﺒﻮده اﻧﺪ ‪ ،‬ﭼﻪ ‪ ،‬اﻳﻦ دﺷﻤﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﺮآﻧﻬﺎ ﻳﻮرش آورده اﺳـﺖ ‪ .‬وﺑﺪاﻧﻨـﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﻧﺒﺮدﺷﺎن ﺑﺮاي رﻫﺎﺋﻲِ ﺳﺘﻢ دﻳﺪﮔﺎن ازﭼﻨﮕﺎل ﺳﺘﻢ ﭘﻴﺸﻪ ﮔﺎن اﺳﺖ ‪.‬‬
‫اﮔﺮﺑﺎﻣﻮﺷﻜﺎﻓﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوزي ﻫﺎ وﻛﺸﻮرﮔﺸﺎﺋﻲ ﻫﺎي ﻛﻮرش ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﻢ ‪ ،‬درﻣـﻲ ﻳـﺎﺑﻴﻢ ﻛـﻪ ﻫﻤـﺔ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﭘﻴﺮوزي – ﻫﺎﺋﻲ ﺑﻮده ﺑﺮﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻤﭽﻮن ﻛﺮﺋﻮﺳﻮس ﭘﺎدﺷﺎه ﻟﻴﺪي و ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺎﺑﻞ ﻛﻪ ﺑﺮﺑﺨﺶ ﮔﺴـﺘﺮده‬
‫اي از ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺎي آﺳﻴﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ وﺑﺮاي ﮔﺴﺘﺮش ﻗﻠﻤﺮو زﻳـﺮِ ﻓﺮﻣـﺎن ﺧـﻮد ﺑـﻪ اﻳـﺮان‬
‫ﻳﻮرش آوردﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﻛﻮرش ﻳﻜﻲ ازﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻪ ﺧﻮددﻳﺪه اﺳﺖ ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﻲ اش‬
‫ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﻮده ﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻳﺴﺖ ﺑـﺪون ﻛﺎﺳـﺘﻲ ﻛـﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻧﺪاﺷـﺘﻪ ‪ ،‬ازﻳﻨـﺮو ﻛـﻪ ﭘﺎﻳـﻪ ﻫـﺎي آن‬
‫ﺑﺮدادﮔﺴﺘﺮي ﺑﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﻮده اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﻋﺒﺪاﷲ زراﻓﺸﺎن‬
‫‪ 1388/6/17‬ﺗﻬﺮان‬