keyhusrev - kyzylsungur

ULUSLARARASI FİNANSMAN u1.0

ü Ulusal ve uluslararası finansal piyasalar arasındaki ayrım nedir?

Bir finansal merkezde yapılan işlemler içerisinde, uluslararası finansal işlem niteliğine sahip olanlar
belirgin bir şekilde hissedilmeye başlanmış ve piyasayı etkiler düzeye gelmişse ilgili piyasa artık
uluslararası nitelik kazanmaya başlamıştır.

Örneğin; Mart 2010 döneminde IMKB yabancı payı yaklaşık %66'dır. Bu yüksek oran IMKB'nin
uluslararası bir piyasa olduğunu göstermektedir. Eğer yerli payı %66 olsaydı IMKB'ye ulusal bir
finansal piyasa diyebilirdik.

ü Mali piyasaların yakınlaşmasında etkili olan iki önemli unsur nedir? Açıklayınız.

Aracılıktan arınma: Bankalar tarafından gerçekleştirilmekte olan birçok finansal işlemin mali olan
ya da olmayan kurumlar tarafından da yerine getirilmeye başlanmasını ifade eder...

Bankaların sigortacılık alanında da hizmet vermesi aracılıktan arınma'ya bir örnektir.

Menkul kıymetleştirme: Firmaların finansman ihtiyaçlarının direk borçlanma yerine alacak ya da

varlık kalemlerini finansal varlıklara dönüştüren menkul kıymetleştirme yöntemiyle yapması
piyasalararası yakınlaşmayı hızlandırmıştır.

ü Uluslararası değişim aracının fonksiyonları nelerdir?

Değişim aracı olması, tasarruf aracı olması, değer ölçüsü olması...

ü Altın para standardını tanımlayınız ve üç farklı uygulamasını açıklayınız.

Altın – sikke sistemi: Bu sistemde altın, doğrudan para olarak kullanılmıştır.

Altın – külçe sistemi: Bu sistemde banknotlar altın rezervleri ile doğru orantılı olarak basılmıştır.
Özetle ne kadar altının varsa o kadar para basabilirsin anlayışı vardır.

Altın – döviz sistemi: Bu sistemde ise altının dövize çevrilebilirliğinin önemi azalarak hem altın
hem de döviz kullanılmaya başlanmıştır.

i
 keyhusrev - kyzylsungur

ü Bretton Woods Sistemi nedir?

Bu sistemde altına çevrilebilen tek para birimi dolardır ve diğer ulusların para birimleri ise sadece
dolara çevrilebilir niteliktedir.

1 Ons altın 35 dolardır ve kur farkı en fazla %1 aşağı ya da yukarı oynayabilir.

ü Bretton Woods Sistemi neden çökmüştür?

Fransa 1962 yılında dolar'ın güvenirliğinden şüphe etmeye başlayınca rezervlerindeki doları altına
çevirmeye başlamıştır. Fransa'nın huzursuzluğundaki temel neden Amerika'nın senyoraj geliri elde
etmesidir.

Vietnam Savaşı'nın da etkisiyle dolar hızla değer kaybetmeye başlamış, ABD dolarında enflasyon
yaşanmış ve 1971 yılında Nixon'un ABD'nin sistemden ayrılmak istediğini duyurmasıyla Bretton
Woods sistemi son bulmuştur.

Not: Fransa'nın şüphe etmeye başlamasının sebebi: Fransa 1 dolarlık madde üretirken Amerika'nın
sadece 1 dolar para basarak Fransa'nın ürettiği maddeyi satın alabilmesidir. Literatürde bu işleme
senyoraj geliri denir. Senyoraj cinliğini fark edebildiniz sanırım... >:) Fransızlar zeki tabiki...
ABD'nin rezervlerindeki altın kadar dolar basmadıklarının farkındalar... Bu yüzden resti çekiyorlar
Bretton Woods Sistemi'ne... Bize de “helâl olsun!” demek düşer. =D

ü Bretton Woods Sistemi'nin sonuçları nelerdir?

• Vietnam Savaşı'nın finansmanı için tedavüle sürülen dolarlar, Amerikan altın rezervlerini
aşmıştır.

• Amerikan iç fiyatlarına karşı ucuzlayan Avrupa malları, ABD ithalatının artmasına neden
olmuştur. Bunun doğal sonucu olarak ABD dış ticaret açığı vermeye başlamıştır.

• Dolar devalüe edilerek, yani değeri düşürülerek kredi geri ödemelerinde ABD'ye büyük
miktarda likid akışı olmuştur. Düşük dolar politikası ile de ABD, ödemeler bilançosu açığını
kapatmaya başlamıştır. Düşük dolar politikası bir süre sonra enflasyonist açığa sebep olmuş
ve petrol fiyatları yükselmeye başlamıştır. Dolar ile dış ticaret işlemlerini gerçekleştiren
diğer ülkeler açısından petrol fiyatlarının yükselmesi ise “enflasyon ithal etme” olgusuna
sebep olmuştur.

• Bretton Woods'un diğer ülkelere olan bir diğer olumsuz etkisi dış ticaret fazlası veren
Avrupa ülkelerinin ve Japonya'nın ABD doları cinsinden tuttukları rezervlerini altına
çevirmek istemeleri ile başlamıştır. Özetle, ABD doları devalüe olduğu için dış ticaret fazlası
veren ülkeler istedikleri geliri elde edememişler ve zarara uğramışlardır.

ü Avrupa Para Birliği niçin kurulmuştur?

Bretton Woods Sistemi'nin olumsuz etkileri

AB üyesi ülkeler arasında ekonomik ve parasal birlik oluşturulmak istenmesi
Birlik arasında emeğin, malların ve sermayenin serbest dolaşımının istenmesi

ii
 keyhusrev - kyzylsungur

ü Avrupa Para Birliği oluşturulurken uygulanan “tüneldeki yılan (snake in the tunnel)
sistemi”ni kısaca açıklayınız.

Tüneldeki Yılan, Bretton Woods sisteminin

bölgesel versiyonu olarak da yorumlanabilir.
Topluluk üyesi ülke para birimlerinin birbirleri
arasındaki değişim marjı yılan, dolar'a karşı
olan değişim marjı ise tünel olarak
betimlenmiştir.

Üye ülkelerin kurları birbirleri arasında en fazla

±%2.25, tünel içinde ise en fazla ±%4.5
oranlarında değişebilmektedir. Eğer yılanlardan biri tünelin dışına çıkarsa ABD doları cinsinden,
yılanlar kendi aralarında %2.25'in üzerine çıkar ya da inerse topluluk para birimleri cinsinden
piyasaya müdahele yapılacaktır.

Marj: Limit, sınır... Ekonomide alt ve üst sınırları betimlemek için kullanılır.

ü Tüneldeki Yılan Sistemi'nin çökmesinde etkili olan faktörler nelerdir?

• Üye ülkelerin parasal politikaları arasındaki koordinasyon eksikliği

• Üye ülkelerin piyasalara müdahale için gerekli döviz rezervlerinin bulunmaması
• Döviz kurlarındaki istikrarın enflasyondaki artış ile bozulması

iii