You are on page 1of 3

Him khi, si thn chn ng Si tit niu c th gy phc tp do mt nhim

trng thn, c nh du bi s hin din ca st. Nhng cn tr ngn cn dng


chy bnh thng ca nc tiu, v v s gia tng p lc trong ng tit niu
ngc dng, thc y s xut hin ca nhim trng nng hoc nhim trng (nhim
trng ton thn). Mt phn ng rt nhanh l cn thit (xem phn "iu tr cn au
qun thn vi st").
Nguyn nhn
Thnh phn ca si thn
Cc nguyn nhn gy si thn thng nhiu. H thng c th c xc nh theo
cc thnh phn ca php tnh.
Phn ln cc tnh ton (70-80%), c to thnh t canxi v oxalate (mt phn t
cha trong nhiu loi thc vt cho lng thc v thng bi tit trong nc tiu).
Si acid uric cng rt ph bin v c th xy ra trong hip hi vi si canxi oxalate
(gi l tnh ton hn hp). Chng lin kt vi hi chng chuyn ha (bo ph, tiu
ng, cao huyt p) v c lin quan cht ch vi ch n ung (n king protein
cao, b phn ni tng, vv).
Cc loi tnh t thng xuyn cng c th c quan st thy. ng ch , tnh
ton phosphate magi amoni, cng c gi l "si struvite" c th c hnh
thnh trong qu trnh nhim trng ng tit niu do vi khun nht nh m lm
cho nhiu nc tiu kim (axt). Tnh ton Calcium phosphate (hoc carbapatite)
cng c quan st thy trong mt tht bi qu trnh axit ha nc tiu (nhim
toan ng thn) hoc mt s mt cn bng ni tit t (cng cn gip nguyn pht).
Rt him khi, mt s bt thng di truyn nh cystinuria (bi tit qu nhiu nc
tiu ca mt acid amin t cystine tan) hoc hyperoxaluria tiu hc (tng tit nc
tiu ca axit oxalic) l nguyn nhn trc tip ca bnh si thn ti pht.
Cc yu t nguy c
i vi canxi oxalat v acid uric, cc yu t ch n ung thng c lin
quan.
Cc yu t ph bin nht l mt hydrat ha y (v d nh do khng hp th
cht lng hoc loi b qu mc ca h do tiu chy hoc nn ma). Nc tiu
c sn xut vi s lng nh, sau c (rt) tp trung, to iu kin hnh
thnh cc tinh th khng tan.
Mt lng cao (thng xuyn hoc trong giai on ln) thc n giu oxalat cng
c th thc y s hnh thnh si calcium oxalate. y l v d chocolate, u
phng, tr (nng hoc lnh), i hong hay rau bina.

Nghch l thay, ch n ung khng y canxi (sn phm sa ni ring) cng


c coi l mt yu t nguy c cho ch n ung si canxi oxalate, c l bi v
hp thu ng rut ca oxalate v do bi tit trong nc tiu sau to iu
kin. Lng hp thu canxi ca khong 800 mg mi ngy c khuyn co l tt
(tng ng vi 2-3 ly sa), nhng khng c vt qu 1500 mg c th lm
tng s bi tit canxi v tit niu tnh ton ri ro.
Ngoi ra, mt ch n ung giu protein ng vt lm tng bi tit nc tiu ca
acid uric v nng axit trong nc tiu, trong to iu kin cho s hnh thnh
ca cc tinh th v si acid uric sau .
Bo ph, tiu ng (hoc tin i tho ng) v bnh gt l yu t nguy c cho
bn thn si acid uric thn.
Rt thng mt polygenic thnh phn di truyn (lin quan n rt nhiu gen) c th
gii thch s hin din ca cc loi trong mt s thnh vin ca cng mt gia
nh. c bit, tnh di truyn thng l nguyn nhn ca s gia tng canxi niu
c tm thy trong hn mt na nhng ngi b si thn ca hp cht canxi
oxalate.
>>>Xem thm: Trang b thng tin y v bnh si thn
Cc yu t mi trng cng c th ng mt vai tr. V d, mt mi trng nng,
gng sc v th cht hoc nng ko di m hi mt chuyn i di c th gip
gim lng nc tiu khi hydrat ha l khng b p cho nhng nhu cu
quan trng nht.
Cc si thn cng c th c gy ra bi mt s bnh nh sarcoidosis (bnh khng
r nguyn nhn m ch yu n phi nhng cng c th nh hng cc c quan
khc) hoc hi chng (bnh mn tnh Sjogren do khng sn xut t cc cht tit
tuyn ca nht nh ca c th). V vy, i khi nhng bnh ny c chn on
sau khi mt tp ca si thn.
Km hp thu ng rut cng c th l nguyn nhn gy ti pht si calcium
oxalate v c th c quan st c bit trong mt khng dung np gluten (bnh
celiac), bnh vim ng rut (Crohn bnh c bit) hoc nhiu hn trong phu
thut rut.
Cui cng, him hn, mt s loi thuc c bi tit trong nc tiu (aciclovir,
indinavir, sulfadiazine) c th kt tinh v hnh thnh si thn, c bit khi quy nh
liu cao v tim tnh mch. iu ny xy ra nh vy, ch khng phi trong hoc
sau khi nhp vin.
Phng php iu tr

iu tr cn au qun thn
Do cng au, cc tim tnh mch mt loi thuc gim au (ketorolac (ToraDol) hoc diclofenac (Voltaren)) thng l cn thit.
Quy nh tamsulosin (Pradif) cng lm gim cc triu chng v to thun li cho
vic thng qua mt vin si trong niu qun, lm tng c hi ca vic loi b t
pht.
Vic qun l ban u ca cn au qun thn c th c cung cp bi cc bc s
iu tr khi c sn. Mt cuc kim tra phng x c ch nh xc nh kch
thc ca php tnh (m ph thuc vo c hi trc xut t pht), v tr ca n, bn
cht ca n (c cha canxi hay khng) v nh hng ca n trn ng tit niu
(tc nghn v / hoc dn ng tit niu upstream).
Nu tnh ton l khng ui sau khi mt vi ngy trong trng hp tc nghn
ng tit niu, hoc nu kch thc ca n (hn 5 mm) ngay lp tc khin cho
kh trc xut t pht ca mnh, chm sc tit niu sau c ch nh.
iu tr bng tn si (sng xung kch extracorporeal mnh tnh ton cho php
trc xut ca mnh thng qua cc ng tiu) hoc mt th tc ni soi i thu hi
tnh ton i khi cn thit.
Trong mi trng hp, iu quan trng l lc nc tiu (v d bng cch i tiu
thng qua mt ci ry tr) trong nhng ngy sau khi mt tp phim ca cn au
qun thn phc hi v cho php phn tch tnh ton.
iu tr cn au qun thn vi st
Cn au qun thn vi st vn i hi tham vn khn cp, k c gia m, v c
nguy c cao nhim trng nng hoc nhim trng huyt. iu tr khng sinh tim
tnh mch v mt th tc tit niu loi b tc nghn ng tit niu c th c
ni chung cn thit.
C th bn quan tm: Khng c ch quan khi b vim bng quang

You might also like