POLRETAN

yi bir s yaltm malzemesi olan poliretan, 1950 lerden bugne yaplarda kullanlmaktadr.
Dnyann heryerinde poliretan dolgulu sandvi paneller yatrmclar ve tasarmclar tarafndan
artan bir oranla tercih edilmektedir. Yaplarda kullanlan yaltm malzemeleri arasnda en iyi yaltm
deerine sahip olan poliretan, gittike artan stma ve havalandrma giderlerine %40a varan
tasarruf salar. Fosil yaktlarn kullanm dnyadaki CO2 salmnn %80ini oluturmaktadr. Kresel
snmann da ba sorumlusu olan CO2 salmnn azaltlmas iin de poliretan kullanm aklc bir
yaklamdr. Yatrmclar her zaman dk maliyetle yksek performans beklerler ve bu beklentiye
en iyi cevap poliretandr.
Poliretan, NCO grubuna sahip zosiyanat'lar ile OH grubuna sahip Polyol'larn reaksiyonlar
sonucu oluan (plastik) polimerlerdir. Katlm reaksiyonu, tamamen bir polimerizasyon reaksiyonu
olup plastik ailesinin bir alt grubudur. Poliretan kpk aadaki drt hammaddenin karm ile
elde edilmektedir;
Polyol
zosiyanat
iirici gaz (N-Pentan)
Katalizr
ki akkan izosiyanat ve polyolun yansra aktivatrlerin kimyasal reaksiyonu sonucu kapal hcre
yapsna sahip ideal kpk poliretan olumaktadr. Kpk oluum hzlar katalizr tarafndan
kontrol edilmektedir. ki hammaddenin doru formlasyonu ve kpk reaksiyonunun kontrol ile
poliretann aadaki zellikleri belirlenmektedir:
Younluk
Mekanik Dayanm
Kapal Hcre Yaps
Is Dayanm
Solventlere kar dayanm
Reaksiyon hz
Yapma Dayanm
Kimyasal reaksiyonlar
kabaca drt aamada deerlendirilebilir. Birinci aama Polyol
formlasyonunun izosiyanat ile kartrlmasdr. Bu durumda hemen akkan bir sv oluur ve
Poliretan Spesifikasyonu BG|03|09

ikinci aamada ise kpk olumaya balamaktadr. nc aamada kpk karm s

oluturarak hacminde 25 kata varan faktrle geniler. Bu aamada kpn yksek yapkan
zellii nedeniyle farkl malzemeler ile sk ve srekli mkemmel yapmaktadr. Drdnc
aamada serbest kprme d yzeyinde mukavim bir katman oluturmaktadr. Bu aamada bile
halen akkan svlar kaldysa, kprme oluumu devam ederek kk boluklara doru yolunu
bulmaktadr. Poliretan, homojen kesitler ile ancak en homojen kprme prosesi elde etmektedir.

Kpk reaksiyonlar sona ermesi ile milyonlarca kk kapal hcreler olumaktadr. Her hcre
iirici gaz orjinli gaz ile dolu haldedir. Poliretan kpn mkemmel s yaltmnn altnda yatan
en nemli neden dk s iletkenlie sahip hcre ii gazlar ve greli olarak dk s iletkenliine
sahip poliretan malzemesidir. Assan Panel evre Dostu kimlii ile rnlerinde iirici gaz olarak
ozona zarar vermeyen HC Pentane (n) kullanmaktadr.
Farkl Malzemelerin Edeer
Is Yaltm Salayan Kalnlklar (mm)

Poliretan Sert Kpn

Yaltm Etkinlii

Deerler TS 825 ten alnmtr.

Poliretan, bu zellikleri sayesinde srekli hat sandvi panel retiminde ideal bir dolgu
malzemesidir. Ayrca discontinue hatlarda ve yap boluklarnda dolgu malzemesi olarak da
kullanlabilmektedir.
Poliretann zellikleri byk lde younluuna bal olarak deimektedir. Younluktaki art
basma ve ekme dayanmn da artracaktr. htiyaca bal olarak poliretan malzemeler 30 ila 100
kg/m3 arasnda deien younluklarda retilebilmektedir. Ortalama 40 kg/m3 younlua sahip
poliretann ancak %4,5 mertebesindeki hacmi kat poliretan malzemesinden olumaktadr. Geri
kalan hacmin %95,5 ksm gazlardan olumaktadr. Younluu belirlerken aadaki kriter ok
nemlidir;
Metallere en iyi yapma deeri
at ve cephe uygulamalarnda en iyi tama kapasitesi
En iyi s yaltm deeri
Ayrca, younluun yansra poliretann retim prosesi ve hcre yaps mekanik dayanm
zelliklerini etkilemektedir. Dolgu malzemesi olarak poliretann yksek kayma dayanm
sayesinde sandvi panel sistemin tama kapasitesini ok iyi artrmaktadr.
Poliretan Spesifikasyonu BG|03|09

Tm kat, sv ve gaz malzemeler scakln deiimine bal olarak boyutlarnda deiiklik

gsterirler. Enerji miktarndaki artla yap genilemeye balar, tersine enerji miktarnda azalma
ise bzlmeye sebep olmaktadr. Poliretan yapsnda kat hcre ve ierisinde gaz da genileyerek
ayn davran sergilemektedir. Dolaysyla scaklk art ve azalna bal olarak hcre
duvarlarnda basn ve bzlmeye neden olmaktadr. Poliretanda dier malzemeler gibi sl
iletkenlik deeri younlua baldr.
Poliretann kapal hcre yaps sayesinde kapiler etki ile ierisine su emmez. Sadece uygulamaya
bal olarak difzyon etkisiyle ieriye su girmesi mmkndr. Nem dengesi ortamn scakl ve
bal nemden etkilenmektedir. %100 Bal neme sahip ortamda bile poliretan arlnda en ok
% 5, hacimde ise en ok % 0,15 etkilenmektedir. Bu durumda zellikle sandvi panellerin metal
yzeylerinin kapal yzeyler oluturmas nem hareketinin pratik nemini azaltmaktadr. Suyun 0,60
W/mK gibi yksek s iletimini dndmzde, ierisine nem almayan poliretan malzemenin s
yaltm zelliine de katk salayacaktr.
Su buhar geirgenlii yaplarda konfor asndan ok nemlidir. Su buhar difzyon dayanm ()
ve difzyona tabi kalnlk (Sd) iki nemli karakteristik deerlerdir. Su buhar difzyon dayanm ()
deeri malzemeye zel olup, 1 kabul edilen havann dayanmyla karlatrlarak belirlenir.
Sandvi panel sistemlerde su buhar geirgenlii de poliretann younluuna, retim prosesine ve
metal yzeyin tipine baldr.
Su Buhar Difzyon Dayanm
Hava
Tahta
EPS
Tayn
Poliretan
Bitml membran
Polietilen Folyo
Metaller

Deerleri
1
40
20-100
1
30-100
10.000-80.000
100.000

Saysz kimyasal malzemenin poliretan ile temas edebilecei ihtimaline karn normalde
Poliretann kendisi antiye ortamnda genellikle yer alan yaptrma iin kullanlan solventler,
boyalar, kaynak malzemeleri, ahap koruyucular vb. kimyasallara temas edebilir ve bunlara kar
dayanm yksektir. Dahas mineral yalar, baca gazlar, agresif endstriyel atmosfer koullar,
asit ve alkalilere kantlanm dayanm gstermektedir. Poliretan rme ve kflenmeye kar da
dayankldr , dalmaz, bnyesinde bakteri ve haere barndrmaz.
Kapal hcre yapsna sahip poliretanlarn akustik koruma zellii ak hcre yapsna sahip
poliretanlara gre daha az olmasna ramen yapnn ihtiyacna bal olarak normal endstriyel
yaplarda yeterli ses yutma zelliine sahiptir fakat sese hassas blge ve ofislerde yeterli olmayp
ilave zmler gerekebilir.
Ses letim Kaybnn Frekansa Bal Deiimi (dB)
Frekans ( Hz )

PUR Kal.
125

50
60

mm
mm

160

200

250

315

400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

3150

4000

5000

6300

8000

7,3

9,3

8,1

22,1

11,7

8,5

11,4

12,3

13,3

14,1

14,7

15,9

15,3

11,5

11,8

23,4

29,2

32,4

29,8

32,5

36,9

14,2

14,5

13,0

13,9

13,8

14,6

15,3

16,0

15,3

13,0

18,3

24,2

29,2

32,5

29,8

32,5

36,9

Ses Yutma Katsaysnn Frekansa Bal Deiimi (dB)

Frekans ( Hz )

PUR Kal.
50
60

mm
mm

315

400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

3150

4000

0,08

0,11

0,22

0,20

0,05

0,59

0,09

0,11

0,04

0,07

0,18

0,07

0,14

0,21

0,25

0,49

0,06

0,69

0,12

0,12

0,22

0,08

0,20

0,11

Testler T Makina Fakltesi, Makina Dinamii Titreimler ve Akustik Laboratuvar' nda yaplmtr.
Poliretan Spesifikasyonu BG|03|09

Poliretan Fiziksel zellikleri

3

Younluk

40 ( 2) kg/m

Is letim Katsays ( )

max. 0,024 W/mK

Su Absorbsiyonu (168 saat) (% Hacim)

2%

Yangna Tepki (EN 14509)

B.S2.d0

Kapal Hcre Oran

95%

Buhar Difzyon Direnci

30-100

Kayma Dayanm

min. 0,11 Mpa

Kayma Modl

min. 2 MPa

Uzun sreli yklemeden sonra Kayma Dayanm

t:1.000 saat min. %35

t:2.000 saat min. %30
t:100.000 saat min. %7

Basma Mukavemeti

min. 0,095 MPa

ekme Dayanm

min. 0,018 Mpa

Scaklk Dayanm (C)

-200 / +110 C

Boyutsal Kararllk (EN 13165)

Seviye DS(TH) 11

Assan Panel, verilen bilgilerin kesin doruluunu garanti etmez.

Poliretan Spesifikasyonu BG|03|09