= “ PROJ «MoD | E-IMPACT [imworec | FILIPINO =e sel ON MIPAGI Ewnanceo fa TRUCTIONAL MANAGEMENT BY PARENTS, Community, AND TEACHERS Alternative Delivery Mode (ADM) for Basic Education ee Based (Revised Basic Education Curriculum) PY ecn/e7_| Peer-Group Learning MODULE 2 3 Paggamit ng pores? mL BRO UMOR ZZ PROJIMOD E-MPACT FILIPINO V ule 23‘LEA > INNOTECH | | Seay RESOURCE CENTER Learning * 0 2238 SEAMEO INNOTECH Copyright © 2007 by SEAMEO INNOTECH All rights reserved. Published 2007 Printed in the Philippines ISBN 978-971-0427-89-5, No part of this publication maybe reproduced or distributed in any form or by ‘any means, or stored in a database or retrieval system, without the prior written permission of SEAMEO INNOTECH. www.seameo-innotech.orgHanda Ka Na Ba? Ayusin ang sumusunod na salita sa wastong pagkasunud-sunod ayon sa alpabeto. 1. atsara 2. bulag 3. libro autopsiya bilao luwad asupre bariles ligwak akademya bataan langit abandonado binti latag PAGKASULAT NG IYONG SAGOT, ITAAS ANG KAMAY NANG MALAMANG HANDA KA NA PARA SA GROUP DISCUSSION. | Maghanda Tayo Ang Diksyunaryo ay isang uri ng aklat o sanggunian na napagkukunan ng kahulugan ng mga salita. Matatagpuan din dito ang tamang baybay ng salita, tamang pantig ng salita, at ang gamit ng salita bilang bahagi ng pananalita.ARALIN Paggamit ng Patnubay na Salita sa Diksyunaryo Pag-aaralan natin sa unang aralin ang paggamit ng pamatnubay na salita sa diksyunaryo. Napapadali ang paghahanap ng mga salita sa diksyunaryo sa tulong ng mga pamatnubay na salita. Matatagpuan ito sa gawing itaas ng diksyunaryo. Ang salita na nakasulat sa kaliwa ang unang salita sa pahina na binibigyan ng kahulugan. Halimbawa: salita pamatnubay na salita a.liwasan litson - lubo b.gusali gunting - habi Ang salitang liwasan ay matatagpuan sa patnubay na salita na ~ nagsisimula sa L - litson - lubo. Dahil ang unang tatlong titik ng salitang liwasan | i w ay nasa pagitan ng salitang litson, ang unang titik nito ay 1 i t ay nasa unahan ng alpabeto, at ang salitang lubo naman ay | u ay matatagpuan sa hulihan dahil ang titik na u ay nasa hulihan ng titik i.Gawin Mo A. Pag-aralan natin ang mga salitang ito at kung saan sila matatagpuan na pamatnubay na salita. Isulat ang titik ng tamang sagot. Ang unang bilang ay ginawa na para sa iyo. 1. pamahalaan: ¢ a. pari - puso b. pamana - pamunas d.__ pakat - palabok A pamagat - paham 2. himbing:___ a. hamon - huli c. himig - himno b. hugot - huli d. himas - himay 3. gulantang:___ a. gulat - gulay c. galugad- guyabano b. — gulo - hasa d. gulaman - gulani 4. panghalip: a. pabiling-panahon cc. _ pamatok - panato b. payapa - paying d. panatag - panot 5. hanapbuhay: a. gulay - halik c. hanap - hapay c. halaman -halimuyak d. _hapis - hipag PAGKASULAT NG IYONG SAGOT, ITAAS ANG KAMAY NANG MALAMANG HANDA KA NA PARA SA GROUP DISCUSSION. 3B. Paunlarin ang kasanayan sa paggamit ng patnubay na salita sa paghahanap ng mga salita sa talatinigan. Narito ang ilang patnubay na salitang katatagpuan nito. Tularan ang una. a. patis - paying b. palagi - palay ¢. papait - parisukat d. _ pabiling - padpad e. pagal - palag f. paltik - paminta —__1. patnubay 6. pagod —____2. pader 7 palad —____3. pabitin 8. palagay ____4. pamana 9. palaki —____5. payapa 10. patunay PAGKASULAT NG IYONG SAGOT, ITAAS ANG KAMAY NANG MALAMANG HANDA KA NA PARA SA GROUP DISCUSSION.~¥ | {- SS Tandaan ¢ Nakakatulong ang paggamit ng pamatnubay na salita sa diksyunaryo dahil napapadali ang paghahanap ng mga salitasa diksyunaryo. Matatagpuan ang pamatnubay na salita sa gawing itaas ng diksyunaryo. Ang salita sa kaliwa ang unang salita sa pahina. Huling salita naman ang patnubay ng salitang nasa gawing kanan. Halimbawa: mangulo memorya mangulo medalya mangupas mediko mapa medyas medico memoryaPagsusulit Lagyan ng tsek ang patlang kung ito ay matatagpuan sa loob ng patnubay na salitang nasa kahon at ekis naman kung. ito ay di matagpuan sa pagitan ng patnubay na salita. ayaw aga agap akala abaniko ___alamin abangan agad ako ahon 2 sarili sibad sarap sapul sari-sari sara sapat sikad silip sikatlumanay - lupon = lunas lusog Junaw lutas lunggati HTT 4. orkestra 5 i ngongo organo opisina ngunit obra HLT | HTT HTT lumbay luray luwad lungsod lupain nguso ospital orador optiko ostisya PAGKASULAT NG IYONG SAGOT, ITAAS ANG KAMAY NANG MALAMANG HANDA KA NA PARA SA GROUP DISCUSSION.am. Wastong Paggamit ng 2 Diksyunaryo Sa unang aralin natutuhan natin ang paggamit ng patnubay na salita sa diksyunaryo. Sa araling ito matututuhan mo ang wastong paggamit ng diksyunaryo. Ang diksyunaryo ay nagpapakita ng wastong bigkas ng salita, Ppagpapantig, uri ng bahagi ng pananalita, mga salitang ugat, mga kahulugan, at kasingkahulugan.Halimbawa: salitang ugat pagpapantig bahagi ng pananalita af 1. ka-li-him [lihim] png. 1. kagawad ng alinmang pamunuan, kapisanan, o lupon na naghahawak at nag-iingat ng mga kasulatan ukol sa kapakanan nito., 2. sa isang pamahalaang Republikano, ang pinuno ng isang kagawaran o departamento at isa sa bumubuo ng gabinete ng pangulo ng bansa. 3. ang tagasulat, sk: sekretaryo kasangguni ue6njnyey eBw kasingkahulugan salitang ugat pagpapantig ft bahagi ng pananalita 2.ka - li - ka - san [ likas ] png. kapaligirang nilikha ng maykapal | Sa kahulugan 2238 SEAMEO - INNOTECH LEARNING RESOURCE CENTERPagsusulit A. Basahin at pag-aralan ang nilalaman ng diksyunaryo sa ibaba. busilak busilak, pu. totoong maputi busisi, png. butingting buslo, png. pana, balantok na kahoy na gamit sa pagtudla ng palaso. buson, png. hulugan ng sulat butas, png. ukit na tagos; busbos na butaw, png. ambag; bayad bilang kasapi ng kapisanan. butbot, png. halungkat, halughog 103 Sagutin Mo Pen Ano ang unang salitang nakatala sa pahina? Ano ang huling salita? Ano ang ibig sabihin ng butaw? Bukod sa ibinigay na mga gabay na nasa itaas ng talaan, anu-ano pa ang makikita sa diksyunaryo? PAGKASULAT NG IYONG SAGOT, ITAAS ANG KAMAY NANG MALAMANG HANDA KA NA PARA SA GROUP DISCUSSION. B. Pag-aralan ang bahagi ng isang diksyunaryo. Gamitin sa pangungusap ang sumusunod na salita. ka - li - ka - san [likas ] png. 1. Mundo at lahat ng bagay sa paligid nito na hindi ginawa ng tao. 2. Pagkanatural ng isang tao o bagay ( lalung-lalo na ng ugali, damdamin, at iba pa) ka - li- kaw png. Paikot na paghalo ng kamay o anuman sa tubig o anumang likido - kalikaw pd. - pagkali - kaw png. sk; kalawkaw, halo ka - li - gra - po png. 1. Tagasulat-kamay, 2. sistema ng sulat kamay ka - lig - ta - san [ ligtas ] png. Pagkalayo sa panganib sk. Katubusan, kawalang panganib. "1ka - li - gu - yan [ ligoy ] png. 1. Pagkamasalita na isinasagawa sa pamamagitan ng pagsulat o pagbigkas. 2. Pagsasalita o pagsulat nang paliguy-ligoy o hindi diretsahan. ka - li- na - ngan [ linang ] png. 1. kultura 2. kaalaman, karunungan. PAGKASULAT NG IYONG SAGOT, ITAAS ANG KAMAY NANG MALAMANG HANDA KA NA PARA SA GROUP DISCUSSION. C. Sa tulong ng diksyunaryo, sagutin ang sumusunod sa sagutang papel. 1. Ano ang kasingkahulugan ng mga sumusunod na salita. a. kalikawin c. kalikasan b. kaligrapo d. kaligtasan Saang kahulugan ng kalikasan nabibilang ang ulan at araw? Hanapin sa diksyunaryo ang kahulugan ng sumusunod na salita. a. praternidad d. teatro b. _ kritiko e. moralidad ec. kultura 124. Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod na salita sa bilang 3. PAGKASULAT NG IYONG SAGOT, ITAAS ANG KAMAY NANG MALAMANG HANDA KA NA PARA SA GROUP DISCUSSION. = Tandaan # Ang diksyunaryo ay aklat na naglalaman ng kahulugan ng isang salita, gayundin ng ilang halimbawang gamit nito. Matatagpuan sa diksyunaryo ang mga impormasyong tulad ng mga sumusunod. kahulugan ng salita baybay ng salita gamit ng salita bilang bahagi ng pananalita bigkas ng salita pagpapantig ng salita pinagmulan ng salita ooo eee Ang diksyunaryo o talatinigan ay nakatutulong sa paghahanap ng kahulugan ng mga salita, wastong bigkas, baybay, at pagkasunud-sunod ng mga ito ayon sa alpabeto.2 Pagsusulit Pag-aralan ang talatinigan sa tulong nito. Hanapin ang kahulugan ng mga sumusunod na salita. 1. mabunyi 2. magaso 3. tugya 4. makabayan mabunyi mabunyi, pu., tanyag; kilala makabayan, pu., may pag-ibig sa bayan, magiting makahiya, png., isang uri ng ligaw na halamang matinik. makapal, pu., siksik, masinsin; marami, hindi manipis magaso makunat, pu., di nababali agad; mahigpit sa pera madilim; pu., walang liwanag maganda, pu., may taglay na ganda; kaakit-akit; magaso, pu., maharot; malikot; magulo 14tugtog tugtog; png., tunog na may himig o melodya na likha ng musiko; tunog ng kampana tugya; png., pang-ugoy sa silyang tumba-tumba tuhod; png., ugpong o kasu-kasuan ng hita at binti tulad, pu., wangis; gaya, paris, Halintulad B. Gamitin ang sumusunod na salita sa pangungusap. 1. makunat 2. tugya 3. magaso 4. mabunyi 5. makapal PAGKASULAT NG IYONG SAGOT, ITAAS ANG KAMAY NANG MALAMANG HANDA KA NA PARA SA GROUP DISCUSSION. 151. Sa modyul ay natutuhan mo ang paggamit ng pamatnubay na salita sa diksyunaryo upang mapadali ang paghahanap ng mga salita at kahulugan nito. Halimbawa haginit hagot haginit, n. gale sound hagis, v. to throw haging, n. whizzing; buzz hagod n. a mark made by pen or pencil hagip, v. to be hit by something hagot v. to strip fiber Ang pamatnubay na salita ay haginit - hagot. Ang salitang haginit ang unang salita sa pahina. 2. Natutuhan mo rin ang wastong paggamit ng diksyunaryo at mga impormasyong makukuha rito tulad ng salita, tamang baybay, bigkas, gamit ng salita, pagpapantig, pinagmulan ng salita, at pagkasunud-sunod ng mga ito ayon sa alpabeto. KUNG HANDA KA NA, KUMUHA KA NG POSTTEST. 16‘SEAMEO INNOTECH Genter Commonwealth Avenue University of the Philippines, Diliman Quezon City 1101, Philippines Postal Address SEAMEO Regional INNOTECH Center UP PO Box 207 University of the Philippines, Diliman Quezon City 1101, Philippines Telephone (632) 924-7681 to 84 (632) 928-7848 (632) 928-7692 Facsimile (632) 928-7692 E-mail Address innotech@seameo-innotech.org World Wide Web Site www.seameo-innotech.org