Din Nedir?

slma Gre Dinin Tanm:

Buraya kadar din kelimesinin szlk anlamlarn ve Kuranda hangi manalarda kullanldn ksaca
grdk. Grld gibi bu kelimenin szlk anlamyla yakn ilgisi olmakla beraber, Kurann geliiyle
yepyeni bir kavram anlam kazanmtr. Bu kavram, Allahn insanlara gnderdii slmn ad olmutur.
slm bilginleri bu kullanmlardan hareketle din kavramnn tanmn yapmaya almlardr. slm
kaynaklarda dinin farkl tanmlarna rastlamaktayz. Ancak bu tanmlarn szleri farkl olsa da hepsinin
ortak bir eyi syledikleri aktr.
Bu tanmlardan Seyyid erif Crcnye ait olan olduka yaygndr: Din, akl sahiplerini Peygamberin
bildirdii gerekleri benimsemeye aran ilh kanundur.
Din u ekilde de tarif edilmitir:
Din, akl sahibi insanlar kendi tercihleriyle bizzat hayrl eylere gtren ilh bir kanundur. [1]
Bu tanmlara gre din, Allahtan gelen, peygamberler tarafndan insanlara tebli edilen, insanlar kendi
istekleriyle hayrl olan eylere, daha dorusu dnya ve Ahiret saadetine gtren, ierisine iman, amel ve
hayatla ilgili btn hkmleri alan insanst bir sistemin addr.
Mehur Cibril hadisinde Peygamberimiz (sav) dini slm, iman ve ihsan olarak tarif etmiti. Allahtan
gelen din teslimiyeti, yani en yce otorite olan Allahn hakimiyetine balanmay gerektirir. Bu telimiyetin
bir gerei olarak Ondan gelen hkmleri kabul edip onlarla amel etmek inanmann artdr. Nitekim slm
kelimesi hem Allaha teslimiyeti, hem de bu teslimiyetle selm (bar ve huzura) ulamay ifade eder.
man etmek, elilerin Allahtan getirip tebli ettikleri btn haberlerin doru olduundan emin olmak,
onlar dorulamak ta dinin gereidir.
hsan, hem Allah gryormucasna ibadet etmek, hem de adaletli olmann da tesinde gzel
davranlarda bulunmaktr. Bu davranlar, amellerde, ahlkta ve Allahn hkmlerini uygulamakta olur.[2]
Kuranda kullanlan din kavram, yukarda geen anlam gruplarnn bazen birisini, bazen hepsini birden
ifade eden bir nizamn ad olarak yer almaktadr. Kuran bu nizama yer yer dinl kayyim-dosdoru din [3],
dinl hlis-katksz-Allaha has din[4], dinl hakk-dosdoru, gerek din[5] dinullah-Allahn
dini[6] gibi isimler vermektedir.
Dier taraftan Kurandaki din kavram, hem ilhl hem de kulluu ifade etmektedir. Din, yaratc
(hlik) ve kendisine ibadet edilen (mabud) Allaha nisbetle; hakim olma, itaat altna alma, hesaba ekme,
ceza veya mkafat verme; yaratlm (mahluk) olan ve ibadetle sorumlu insana nisbetle, boyun eip, itaat
etme, zelil olduunu anlama, teslim olma, Yaratcnn hkmlerine uyma ve ibadet etmedir.
phesiz ki slma gre din, kul ile Yaratc arasndaki ilikiyi dzenleyen bir nizam, bir yoldur. [7]

[1]

Nak. Trkiye Diyanet Vakf slam Ansiklopedisi: 9/314.

Ebu Davud, Snne, Hadis no: 4695, 4/223; Mslim, man: 1, Hadis no: 1, 1/36; Tirmiz, man: 6, Hadis no: 2612, 5/9.
[3]
Tevbe: 9/36.
[4]
Zmer: 39/3.
[5]
Tevbe: 29.
[6]
li mran: 3/83.
[7]
Hseyin K. Ece, slamn Temel Kavramlar, Beyan Yaynlar: 146-147.
[2]