Altnc Ulusal Deprem Mhendislii Konferans, 16-20 Ekim 2007, stanbul

Sixth National Conference on Earthquake Engineering, 16-20 October 2007, Istanbul, Turkey

KOMPOZT TAIYICI SSTEME SAHP SKELE YAPILARININ

TASARIMI, ONARIM VE GLENDRLMES
DESIGN, REPAIR AND STRENGTHENING OF JETTY STRUCTURES
HAVING COMPOSITE BEARING SYSTEM
Turgut ZTRK1 ve Mustafa Ali GLVER2

ZET
Yanama yaplarndan olan ve kyya dik olarak ina edilen iskeleler, ounlukla betonarme-elik
kazklar zerindeki prefabrike-betonarme platformla oluturulurlar. Kazkl iskelelerin yapsal
sistemleri oluturulurken, zemin artlar, ykler, su derinlikleri ve blgenin depremsellik durumu
dikkate alnr. Kazk konumuna gre dey ve eik kazkl alt yap sistemi oluturulabilir. Birinci
derece deprem blgelerinde sistemin dey kazkl olarak dzenlenmesi istenmektedir. Eik
kazklar, kazk ifti oluturacak ekilde tekil edilmeli, kazk eksenlerinin mmkn olduunca st
yap elemanlarnn ekseninde kesimesi salanmal ve eilme momentlerinin olumamasna
allmaldr. Deniz suyu iinde veya fazla asidik yada bazik sularla temastaki elik kazklar
korozyona maruzdur. Deprem blgesinde yer alan bir iskele yapsnn kompozit tayc sistemi,
betonarme-elik klfl kazk, betonarme balk kirileri, prefabrike paneller, betonarme platform
olarak tekil edilip bilgisayar programyla boyutlu halde zlmtr. Dey ve eik kazklarn
kullanm ve yerleimi irdelenip eitli durumlar iin en uygun zmler retilmitir. Su derinlii,
kazk boylar, zemin zellikleri, deprem blgesi gibi deiimler dikkate alnarak iskele sisteminin
dinamik zellikleri belirlenmi ve irdeleme sonular diyagramlar halinde verilmitir. Gemi
arpmasna maruz kalm iskelenin hasar durumu, malzeme kalitesi, tayc sisteminin mevcut
durumu belirlenmi, sistemin yetersiz kalmas zerine ilave kazklar ve platformlar ile
glendirme yoluna gidilmitir. Glendirme ve birleim detaylar ayrntl olarak verilmitir.
Anahtar Kelimeler: Kompozit sistem, skele yaplar, Deprem, Kazklar, Glendirme

ABSTRACT
In this study, definations regarding port design and the design of a jetty according to the
calculation rules for berthing structures, have been taken into consideration. At the port design
and definations part, information about the structural systems of berthing places is given. In
general information about piles takes place. Because of the reason that the piles in the system will
be constructed inside sea water, field applications for protecting steel pipe piles from corrosion is
explained. Mathematical model of the jetty design is made with SAP2000 computer program. On
this model external forces which are likely to effect the structure during its life time are applied
and dimension calculations are made according to the internal forces resulting from external
effects. The jetty which is designed is located at 1st degree seismic zone. The design is made for
maximum 25 000 dwt ore carriers. General information is given about the construction method of
the designed jetty. In addition important subject which should be carefully watched on during
construction procedure are mentioned. The substructure of the system is analysed for two different
water depths. Also for all classes of seismic zones, analysis is made for both vertical piled and
batter piled systems. Results are commented. As a result of also these different analysis
procedures, n 1st degree seismic zones, vertical piles with large diameters are found to be more
economical in correspondance to batter piles. Repair and strengthening of a jetty structures is
examined and the related details are given.
Keywords: Composite system, Jetty structures, Earthquake, Piles, Strengthening

1
2

Do. Dr., T naat Fakltesi, Yap Anabilim Dal, stanbul, tozturk@ins.itu.edu.tr

n. Y. Mh., MAG Mh. Hiz. Tic. Ltd. ti., stanbul
383

384

Kompozit tayc sisteme sahip iskele yaplarnn Tasarm, onarm ve glendirilmesi

GR
Ulatrma yaplarndan olan deniz ulam ve ticareti, kara ve hava ulam ve ticaretine gre daha
ekonomiktir. Liman ve ky yanama yaplarna olan talep, bu sektrde planlama ve projelendirme
almalarna olan gereksinimi beraberinde getirmitir. Limanlar, kylardaki korunakl alanlardr.
Yanama ve barnmaya olanak salayacak ekilde dizayn edilirler. Ky yanama yaplarnn
balcalar iskele, rhtm ve dolfenlerdir. Dock, gemilerin baland yaplar iin yaplan genel bir
tanmdr. skeleler, ky izgisine dik veya belirli bir a ile bulunan, bir ucu ky ile balantl
yaplardr. Rhtmlar ise, iskelelerin aksine kyya paralel olarak yaplan ve istinat yaps grevi de
gren kyya bitiik yaplardr. Dolfenler, gemi yanamas veya balanmas iin yaplan tekil
yanama veya balanma yaplardr. skeleler genelde betonarme ve/veya elik kazklar zerine ina
edilen prefabrike-betonarme platform ile oluturulurlar. Kullanma amacna, derinliine ve zemin
durumuna gre rhtmlarn yapsal sistemleri deiik olmakla birlikte uygulamada en ok kazkl
sistemler kullanlmaktadr. Kazkl iskele ve rhtmlarn yapsal sistemleri oluturulurken, zemin
artlar, yk durumlar, su derinlikleri ve blgenin depremsellik durumu dikkate alnr. Kazk
konumuna gre dey ve eik kazkl alt yap sistemi oluturulabilir. Deprem blgesinde ina
edilmesi planlanan bir iskele yapsnn tayc sistemi, betonarme-elik klfl kazk, betonarme
balk kirileri, prefabrike paneller, betonarme platform olarak tekil edilip bilgisayar program
kullanlarak boyutlu halde zlmtr. Dey ve eik kazklarn kullanm ve yerleimi irdelenip
eitli durumlar iin en uygun zmler retilmitir. Su derinlii, kazk boylar, zemin zellikleri,
deprem blgesi gibi deiimler dikkate alnarak iskele sisteminin dinamik zellikleri belirlenmitir.
rdeleme sonular diyagramlar halinde verilmitir. Betonlarn bakm ve korozyona kar
alnabilecek nlemler hakknda detayl bilgilere yer verilmitir. Ayrca hasar grm bir yanama
yapsnn mevcut durumu ayrntl inceleme sonucunda belirlenmi ve planlanan grevini yapacak
ekilde onarm ve glendirme almalar yaplm, ilgili detaylar verilmitir.
SKELE YAPILARINDA KOMPOZT TAIYICI SSTEMN TEKL EDLMES
skele yaplarnn kompozit tayc sistemini altyap ve styap olarak iki blmde gz nne almak
uygun olmaktadr.
Altyap Tasarm
Ky yanama yaplarndan olan iskelelerin altyaplar genellikle elik ya da betonarme kazklardr.
Bunun yan sra kesonlar kullanlarak yaplan uygulamalar da mevcuttur. Rhtmlar ise genellikle
istinat yaplar eklinde olup, elik ve betonarme kazkl sistemlerin yan sra bloklu rhtm, prekast
L duvar, beton arlk duvar ve gergili ya da gergisiz parplanl sistemler eklinde tekil
edilmektedir (ekil 1). skele ve rhtmlarn altyapsnn seiminde yerel zemin artlar, su derinlii,
blgenin depremsellii, yanaacak gemilerin tonaj ve styap ykleri nemlidir.

ekil 1. Gei plakl ve prekast L perdeli rhtm kesiti

Turgut ZTRK ve Mustafa Ali GLVER

385

skele ve rhtmlarda, kazkl sistemler en ok uygulanan altyap sistemleridir. Yanal

ykler, su derinlii ve zemin parametreleri gznne alnarak, eik ya da dey kazkl

sistemlerden hangisinin uygun olacana karar verilmektedir. Su derinliinin fazla olduu
blgelerde, zellikle yatay deplasmanlar snrlandrmak ve ekonomi salayabilmek
asndan eik kazkl sistemler tercih edilmektedir (ekil 2). Eik kazkl sistemlerin,
deprem ykleri altnda davran analiz edildiinde, dey kazkl sistemlere gre daha
ekonomik sonular verdii grlmektedir. Eik kazkl sistemlerin tekilinde, kazk iftleri
oluturmak gerekmektedir. Kazk eksenlerinin mmkn olduunca styap elemanlarnn
eksenlerinde kesimesi salanmaldr. Bylece kazklarda byk eilme momentleri
olumamakta ve kazklar etkin olarak eksenel kuvvet altnda almaktadr. Ancak kazktaki
ekme kuvvetleri nedeniyle zemin tama gc bakmndan yetersizlikler var ise, balk
kirii ya da mantar demeyi yeterli mukavemette yapmak koulu ile kazk iftlerinin
eksenleri aras alarak kazklardaki ekme kuvvetlerinin azaltlmas mmkndr. Eik
kazklarn tekilinde, d aks kazklarnn eimlerinin ve ynlerinin, yanamaya engel
olmayacak ekilde seilmesi gerekmektedir. Ayrca, eik kazklarn birbiriyle akmayacak
ekilde ynlerinin tespiti nemlidir.

ekil 2. Eik kazkl iskele kesiti, dolfen ve kediyolu

Su derinliinin ok fazla olmad yerlerde dey kazklar tercih edilebilmektedir. Bu
durumda, eitli yatay ykleme kombinasyonlarna gre kazn yatay deplasmanlar ve mukavemeti
kontrol edilmeli ve kazk ap, et kalnl ve malzeme kalitesine tm bunlar gznne alnarak karar
verilmelidir. Eer kazklarn bir blm dolgu iinde bulunuyorsa dey kazk seilmesi daha uygun
olmaktadr ve kazk ap, et kalnl ve malzeme kalitesi seiminde ina aamas da gznne
alnmaldr. akma kazkl iskelelerde genellikle elik ve betonarme kazk kullanlmaktadr. Ahap
kazkl yanama yaplar, mrlerinin ve kapasitelerinin fazla olmamas nedeniyle, gnmzde
zellikle byk tonajl gemilerin yanat yanama yaplarnda tercih edilmemektedir. Betonarme
kazklar, zemin koullarnn ve su derinliinin uygun olduu durumlarda seilmektedir. akm
esnasnda zemine penetrasyonun salanabilmesi ve kazk ularnn deforme olmamas amac ile
kazk bana ve ucuna elik takviye yaplmas gerekmektedir. Deiik kesitlerde olmakla birlikte
mukavemet asndan homojenlik gsteren dairesel kesitli elik kazklar en ok tercih edilen
tiplerdir. elik kazklarn boylar, kaynakl ek yaplmak suretiyle arttrlabilmektedir.
styap Tasarm
skele, rhtm ve dolfen styaplar genellikle kompozit-betonarme olarak dizayn edilmektedirler.
Ahap ve elik styaps olan sistemler, genellikle zerinde hafif ykler olacak ekilde dizayn edilen
yaplarda kullanlr ve betonarme styapya nazaran daha ok bakm gerektirirler. skele ve
rhtmlarda, akln fazla olmas ve denizde allmas nedeniyle kalp problemi ortaya
kmaktadr. Bu sebeple daha ok prekast sistemler tercih edilmektedir. Prekast demeli ve kirili
sistemler en yaygn kullanlan sistemlerdir (ekil 3). Prekast demeli sistemler, balk kirilerinin

386

Kompozit tayc sisteme sahip iskele yaplarnn Tasarm, onarm ve glendirilmesi

birinci kademesi dklp prizini aldktan sonra zerine prekast demelerin yerletirilmesi ve ikinci
kademe betonu dklmesiyle inaat tamamlanan sistemlerdir (ekil 3). Prekast kirili sistemlerde
ise nce balk kirii birinci kademe betonu dklr, ardndan prekast kiriler yerletirilir ve balk
kirilerinin prekast kiri kotuna kadar olan ksm ikinci kademede dklr. Sonra kirilerin stne
prekast demeler yerletirilir ve nc kademe betonu dklerek inaat tamamlanr (ekil 3).

ekil 3. Prekast demeli ve prekast kirili sistem

Dolfenlerde kazk akslar arasndaki mesafeler fazla olmad iin genellikle kirisiz mantar
deme uygulanr. Eer beton iki kademede dklecek ise birinci kademe betonu slak beton ykne
gre de tahkik edilmelidir. Ayrca yzey przl braklmal ve yeterli kayma donats konulmaldr.
styap seiminde iskele ve rhtm zerinde kullanlacak ekipmanlar ve tanacak ykler byk
nem tamaktadr. Kullanlabilecek maksimum vin ve yklere gre dizayn edilmelidir. Rayl vin
kullanlacak ise, ray altlarna kiri yaplmas ya da bu blgede ykseklii daha fazla olan demeler
kullanlmas faydal olacaktr. Vin kirii elemanlar kullanlarak bu blgelerin dey ynde
rijitletirilmesi sk rastlanlan yntemlerdendir. Ayrca kullanlmas planlanan mobil vincin
maksimum ke yk gznne alnarak styap kalnl ve betonarme donats seilmelidir.
styap dizaynnda gznne alnmas gereken bir baka husus ise usturmaa blgeleridir.
Yanaacak gemi tipine ve enerjisine gre seilen usturmaalarn ebatlar gznne alnarak
usturmaa kirileri veya panolar dizayn edilmelidir. Bu esnada yanaacak maksimum ve minimum
gemiler gznne alnarak, herbirine uygun olacak usturmaa tipi seilmelidir. skele ve rhtmlarda
kullanm amacna gre deiik boyutlarda seilebilen tesisat kanallarnn mmkn olduunca
kenarlara yerletirilmesi uygun olacaktr. Aksi taktirde demede sreksizlik tekil edecek ve bu
blgeler iin zel nlem alnmas gerekecektir.
SKELE YAPILARININ TASARIM ESASLARI
skele, rhtm ve dolfenden oluan yanama yaplarnn tayc sistemleri, kullanm amac, rhtm
derinlii ve zemin durumuna gre deimekle birlikte genelde; palplan sistemler, beton blok ve
yzer beton sistemler, keson sistemler, T duvar sistemler ve kazkl sistemlerdir.
Tasarmda Kullanlan Malzeme ve Ykler
- skele sisteminde elik kazklar X65 kalitesinde spiral kaynakl elik borulardan oluturulmakta,
boyuna donat S420a, spiral donat S220, beton C30 olup, slfata dayankl imento (SD) tercih
edilmektedir. Yksek mukavemetli, kaliteli, boluk oran dk, geirimsiz beton da slfata yeteri
kadar dayankldr. SDnin sadece zararl etkiyi geciktirici zellii vardr.
- Ar yk iskelelerinde hareketli yk 5~6 t/m2 olarak alnabilmektedir. Kamyon ve vin yk ile
hareketli ykten elverisiz olan alnr.
- Tasarmda TDY98, TS500, BS6349 ve AASTHO kullanlmtr. Etkin yer ivmesi A=0.4, zemine
bal deiken katsay S=1, azaltma faktr R=3 alnm, SAP 2000de modal analiz ile yap
periyodu T=2.29 sn hesaplanm, yap arl G=6213 t, elastik sismik davran katsays Cs ve E
deprem yk (1) ile bulunmutur.

387

Turgut ZTRK ve Mustafa Ali GLVER

Cs=1.2AS/T2/3

E=CsG/R

(1)

- Gemi kapasitesi (GK) 25000 dwt, ykl tonaj W1=1.33GK, ilave arlk W2: Gemi ile birlikte
srklenen su ktlesidir. D: geminin tam ykl iken ektii su (m), L: gemi boyu (m), : deniz
suyunun younluu 1.025 t/m3 dr (Ekinci, 1990).
W2=LD2 / 4

Toplam arlk: W1 + W2

(2)

- Yanama hz:10000-50000 dwt aras gemiler iin proje hz 0.15 m/sn alnabilir. Bu hz geminin
yanaaca blgenin korunmu olup olmamas ile deiiklik gsterebilir. Geminin dnme yarap
gemi boyunun yaklak 1/4ne eit olur. Yanamann en ok meydana geldii bu 1/4 noktasnda
K=0.5 olur. Yanama enerjisi E,
(3)
E=(W1+W2)v2K / 2g
- Rzgar kuvvetinin gemi yan yzeyinde bordasna dik etkidii kabul edilmitir. Geminin rzgar
gren alan B=1900 m2, rzgar hz u=27.78 m/sn (100 km/sa) olarak alnmtr. Yanama yerinde;
rzgar yknn yatay ve yanama yeri eksenine dik dorultuda erit eklinde etkidii varsaylabilir.
Rzgar yk, iskele yksz iken 0.25 t/m2, ykl iken 0.125 t/m2 alnr. skelenin rzgara maruz
yzeyleri; a) iskele bo iken, deniz seviyesi ile iskele st kotu arasnda kalan kiri, balk ve
kazklarn dolu yzeyleri toplam, b) iskele dolu iken bu alanlara ilaveten, iskele zerinde 3.0 m
yksekliinde bir hareketli yk eridi yzeyi, olarak belirlenir. Elverisize gre hesap yaplr (Ayhan
2005, Ekinci 1990).
Ra=0.09Bu2
(4)
- Rzgardan oluan ekme kuvvetini babalarn alaca kabul ile bulunan rzgar kuvveti n baba
saysna blnm, kan kuvvete gre baba seilmitir.
- skelenin yerinde llen sinoptik harita sonularna gre yineleme dnemi 50 yl olacak ekilde
seilen dalga periyodu ve dalga ykseklii deerleri aada verilmitir (SPM 1075, 15
Deniz..1986). Burada; dalga ykseklii Hs=4.43 m, dalga periyodu Ts=7.24 sn, CD: srkleme
kuvveti sabiti, CM: atalet kuvveti sabiti, Fim: kazn birim boyuna den atalet kuvveti, Fdm: kazn
birim boyuna den srkleme kuvvetidir.
Fim=CMrg(pD2/4)HKim ,

Fdm=CDrgDH2Kdm/2 , W=(CMD / CDH) ,

Fm=mrgCDDH2

(5)

- elik boru kazkta; anma ap D/2.54 inch, d ap D=121.9 cm, et kalnl t=1.4 cm, korozyon
pay c.t=0.15 cm, i ap D1=D-2t, kesit alan F=(D2D12)/4=(D2-(D-2t)2)/4, atalet momenti I=(D4
(D2t)4)/4, polar atalet momenti 2(D4(D2t)4)/4, mukavemet momenti W=(D4-D14)/(32D),
elastisite modl E=2.1x106 kg/cm2, kayma modl G=8.1x105 kg/cm2, birim arlk g=0.785F,
atalet yarap i=(I/F), emniyet gerilmesi =4570x0.60=2740 kg/cm2, =1.25x2740=3425 kg/cm2
(rzgar ve dalga durumu iin), =1.33x2740=3644 kg/cm2 (deprem durumu iin).
- Kazk tama gc basn ve ekme hali iin (6) ile hesaplanr (Torol, 2003). Burada; Qd: kazn
tayaca basn kuvveti, A: kazk evresi (m), Au: kazk u alan (m2), fsn: n nolu zemin tabakas
evre srtnmesi (t/m2), Hn: n nolu zemin tabakas kalnl (m), qu: kazk u direnci (t/m2) dir.
Qd=A(fs1H1 + fs2H2 + + fsnHn)+Auqu

Td=A(fs1H1+fs2H2+ + fsnHn)

(6)

- Kazn zemin iindeki ankraj boyu (7) ile hesaplanr. Burada; Ezem: zeminin elastisite modl, E:
kazk malzemesi elastisite modl, Ikaz: kazk atalet momenti, L: hesaplarda dikkate alnan kazk
boyu (m), Hisk: iskele st kotu (m), Hsu: su derinlii (m), Lz: ankraj boyu (m), Lk: burkulmada
alnacak kazk boyu (m), Hb: balk kirii alt kotudur.
Lz = (2.86E Ikaz / Ezem)1/4

L = Hisk + Hsu + Lz

Lk = Hb + Hsu + Lz

(7)

Tasarm Esaslar
Birinci derece deprem blgesindeki iskele, ekonomik olmas iin dey kazklara mesnetlenmitir.
Zemin elastisite modl 1300 t/m2 ile zemine girme boyu Lk=4.60 bulunmutur. Kazklarn styap

388

Kompozit tayc sisteme sahip iskele yaplarnn Tasarm, onarm ve glendirilmesi

ile birletii yerler de ankastre olacak ekilde tasarlanmtr. Sistemin styaps rijit deme olarak
kabul edilmitir. skeleye etkiyen deprem ykleri (Ex, Ey) edeer statik yke evrilmi ve demeye
yayl yk olarak verilmitir. Gemi arpmas (R) ve baba ekme kuvvetleri (Bx, By) ise iskelede
burulma etkisi oluturacak ekilde keden etki ettirilmitir. Bu yklerin ynleri elverisiz kuvvetler
oluturacak ekilde seilmitir. Rzgar kuvveti (Wx, Wy), dalga kuvveti (px, py) de katlarak G+P+R,
G+P+By+W+p, G+Ey+0.30Ex, G+P+Bx, G+Ex+0.30Ey, elverisiz yk kombinasyonlar iin
deplasmanlar hesaplanmtr.
elik Kazklarda Korozyon Problemi
skele tayc sisteminde betonarme ve elik kazklar kullanlabilmektedir. Betonarme kazklarn,
elik kazklara gre maliyetleri daha dk olduundan, zemin artlar ve su derinlikleri uygun
olduu takdirde tercih edilebilirler. Kazklarda korozyona kar tedbir alnmas gerekmektedir.
akm esnasnda kazk ucu glendirilmelidir. Betonarme kazklarn kaldrma ve akm esnasnda
zarar grmemeleri iin, beton kalitesinin C30 veya zerinde seilmesi uygundur. ok kullanlan
elik kazklar, boru, kutu, H kesitli kazklardr. elik kazklarn akma boyu, kaynakl ek yaplmak
sureti ile arttrlabilir. Kazk et kalnl, eliin kalitesine bal olarak belirlenir. Kutu elik kazklar,
palplanlarn kaynaklanmasyla veya boru kazklardaki gibi elik levhalardan yaplabilir. rselenmi
veya dolgu zeminlerde korozyon nemlidir. Deniz suyu iinde veya fazla asidik yada bazik sularla
temastaki elik kazklar korozyona maruzdur. skelelerde dalga ve gelgit sebebiyle srekli olarak
hava ve su temas arasnda yer deitiren ksmlar, en fazla korozyona maruz kalan kazk
blgeleridir. Betonarme kazk balndan itibaren alak su seviyesinin oksijeni bol olan 1-2 m
altna kadar olan kazk boylar korozyona kar korunmaldr. skele betonlarnn yksek
mukavemetli, homojen ve su szdrmaz olmas istenir. Genelde betonun zaman iinde klorlanma ve
karbonatlamasna engel olunamaz. Beton yzeylerin zellikle Cl kkenli korozyona kar su itici ve
anmay nleyici malzemeler ile emprenye edilmesi gerekmektedir. artname ve standartlara
girmi, korozyon balangc olarak kabul edilen maksimum Cl limitleri ACIda %0.15 ve %0.20,
RILEMde %0.40 olarak verilmektedir. Betonda Cl kkenli korozyonun ilerlemi olmas halinde
onarm maliyetleri ok yksek olmaktadr.
BR SKELE YAPISININ TASARIMI VE ETKL PARAMETRELERN RDELENMES
skele; birinci derece deprem blgesinde, 30 m x 232 m boyutunda, 4 anodan oluan, dey elik
kazkl bir sistem olup 25000 dwt luk ar yk gemileri iin tasarlanmtr (ekil 4). skeleye etkiyen
ykler; statik ykler, hareketli ykler, rzgar yk, deprem yk, baba ekmesi, gemi arpmas ve
dalga ykleridir. Sistemin altyaps dey kazklardan, styaps ise rijit demeden olumaktadr.
35

36

37

38

39

40

41

42

ekil 4. skelenin tip ano plan

BK5 ( 305-290 / 70-135 )

BK4 ( 240-210 / 70-135 )

BK4 ( 240-210 / 70-135 )

BK4 ( 240-210 / 70-135 )

BK4 ( 240-210 / 70-135 )

BK4 ( 240-210 / 70-135 )

BK4 ( 240-210 / 70-135 )

BK5 ( 305-290 / 70-135 )

389

Turgut ZTRK ve Mustafa Ali GLVER

- Kazk ap/et kalnl 1219/14 mm, kazk adedi 48, iskele (ano) eni ve boyu 30 m ve 58 m, balk
kirii adedi 8, kenar ve orta balk kirii eni 3.05 m ve 2.40 m, balk birinci ve ikinci kademe
ykseklii 0.70 ve 0.35 m, prekast deme ykseklii 0.30 m, deme ykseklii 0.65 m, kaplama
betonu ykseklii 0.10 m, kazk ii beton ykseklii 7.50 m, elik boru emniyet gerilmesi 2740
kg/cm2, elik boru korozyon miktar 1.5 mm, su derinlii 20 m, balk kirii alt kotu 3.05 m, iskele
st kotu 4.50 m, usturmaa panosu st ve alt genilii 3.50 m dir.
- Kazklar 1219 / 14 mm elik boru X65, C30, S420a, S220 (etriye).
- Sabit ykler, kuru ve slak betonarme ile betonda 2.50, 2.65 ve 2.30 t/m, dzgn yayl hareketli
ykler, kazk hesabnda p=3.0 t/m, styap hesabnda p'=6.0 t/m, H30 yk snf kamyon iin
edeer 1.67 t/m, HMK 280e vin iin yayl yk 1.94 t/m dir.
- skeleye etki eden deprem yk (E), yap arl AASTHOdan alnan katsayyla arplarak
bulunur. Bulunan bu deer iskele alanna blnerek 1 m2 ye etki eden deprem kuvveti (e) bulunur ve
deprem dorultusunda iskeleye dzgn yayl yk olarak etkir. A0=0.4, T=2.29 sn, S=1, R=3,
Cs=0.276, E=572 t, e=572/(30x58)=0.329 t/m2
- 25 000 DWT luk gemi karakteristikleri; ykl deplasman tonaj 33 333, boy 176.00 m, genilik
25.10 m, tam ykseklik 13.60 m, tam ykl ektii su 9.80 m, ilave arlk 13 600 t, tahmini arlk
46 933 t, yanama enerjisi 26.90 t.m.
- 26.9 tm yanama enerjisine uygun usturmaalar Tablo 1de verilmitir (BMFC, TFC). Gemi
arpma kuvveti R=100 t dur.
Tablo 1. Seilen Usturmaa Tipleri
Usturmaa
Markas

Usturmaa
Tipi

Trellex
2MV-600 H
Trellex
2MV-750 H
Bridgestone SM-800 H

Usturmaa
Boyu

Usturmaa
Enerjisi(t.m)

Usturmaa Reaksiyon
Kuvveti (t)

1.5 m
1.0 m
1.0 m

27
28
29.9

97.8
82
91.5

- Rzgar hz 100 km/s olup, geminin rzgar etkisindeki yzeyi 1900 m2, dir. Rzgar kuvveti;
Rab=0.09x1900x(1000/3600x100)=131.944 kg, 2 baba olup biri iin Rab,ek=131.9/2=66 t, basn
kuvveti bir ano iin Rab,bas=43.5 t bulunmutur.
- skeleye gelen baba ekme kuvveti Rab,ek=66 t olup hesapta 100 t alnmtr.
- Dalga kuvveti, (SPM 1975, 15 Deniz..1986)den yaplmtr (ekil 5). H=4.43 m, T=7.24 sn,
D=1219 mm, d=20.00 m, L=1.56T=81.8 m, g=9.81 m/sn, =1.03 t/m, d/gT=0.04, Hb/gT=0.02,
Hb=40.5
ft,
H/Hb=0.36,
H=0.36Hb,
Kim=0.46,
Kdm=0.24,
Cm=2.00,
CD=0.70,
Fim=Cm.d.g.(pD/4).H.Kim=4.91 t, Fdm=CD.d.g.D.H.Kdm/2=2.07 t, W=(Cm.D/CD.H)=0.79,
H/gT=0.01, d/gT=0.04 ile dalga basnc m=0.30, Fm=m.w.CD.D.H=5.14 t/kazk olarak bulunur.
Z

0 .0 0

H/2

H su=20 m
H 1= 2 m
d= 20.00m.
D= 1219mm.

B a l k

fs 1 = 0 .0 t/m

H 2 = 20 m

O r t a k a t k il

H 3 = 20 m

K a t k il
fs 3 = 6 .0 t/m
q u = 7 5 t/m

fs 2 = 3 .0 t/m

ekil 5. Kaza etki eden dalga kuvveti

ekil 6. Zemin zellikleri

- Kazk tama gc; Au=1.166 m, A=3.830 m, basnta Qd=A( fs1H1 + fs2H2 + fs3H3) + Auqu (ekil
6, Tablo 2). Qtoplam=229.8+459.6+84 =773.4 t, Qem=773.4/2.5=309.36 t, ekmede Td=Q1+Q2+Q3,
toplam Td=689.4 t, Qem=689.4/2.5 =275.76 t, basn kuvvetleri: 295.69/1.00=295.7 t (G+P+B),
294.58/1.25=235.7 t (G+P+B+W+p) , 203.97/1.33=153.4 t (G+Ey+0.3Ex), toplam kazk kuvveti
295.7<309.36 t, ekme kuvvetleri: (G+P+R), (G+P+B+W+p) ve (G+Ey+0.3Ex) iin 0<275.76 t

390

Kompozit tayc sisteme sahip iskele yaplarnn Tasarm, onarm ve glendirilmesi

- Kazn zemindeki ankraj boyu; Kazk ap 1219/14 mm, I=962072 cm4, E=2.17 t/m, Ezem=1300
t/m, Lz=4.60 m, L=4.50+20.00+4.60 =29.10 m, Lk=1.00(3.05+20.00+4.60)=27.65 m dir.
Tablo 2. Kazk Tama Gc
evre
Zemin Tabakas
Kazk U
Srtnmesi
Kalnl Hn
Direnci(t/m2)
(t/m2)
2
0
20
3.0
20
6.0
75

Basn
Kuvveti
Q1
Q2
Q3
Qu

0
229.8
459.6
84

Kazk
evresi
A (m)
3.83
3.83
3.83
-

Kazk U Alan
Au (m2)
1.12

- skeleye etkiyen ykler Tablo 3de verilmitir.

Tablo 3. skeleye Etkiyen Ykler
Ykler

Etkime ekli

Deer

Sabit Yk G

Dzgn yayl yk (-z)

3.57 t/m2

Hareketli Yk P

Dzgn yayl yk (-z)

3.00 t/m2

Gemi arpmas R

Tekil yk (-y)

100 t

Baba ekmesi Bx ve By

Tekil yk (y ve -x)

100 t

Deprem Yk Ex ve Ey

Dzgn yayl yk (x)

0.329 t/m2

Dalga Kuvveti p

Dzgn yayl yk (y)

0.24 t/m2

Rzgar Kuvveti W

Dzgn yayl yk (y)

0.25 t/m2

* Btn ykler kombinasyonlarda elverisiz kuvvetler verecek ekilde sisteme etkittirilmitir.

Ykleme gruplar; enine ynde; 1- (G+P+R), 2- (G+P+By+W+p), 3- (G+Ey+0.30Ex), boyuna
ynde; 4- (G+P+Bx), 5- (G+Ex+0.30Ey). Bu yklemeler ve bilgisayar program kullanlarak en
elverisiz kazk kuvvetleri hesaplanm, kesit hesab yaplmtr. Donat oran 0.01 den kk olup
kazklara minimum donat As=121.92x/4x0.01=116.7 cm2, 25 24 konulmutur (Celep, 2005).
Ayrca kazklarn alt ve st ucundaki gerilmeler hesaplanp snr deerler ile kontrolu yaplmtr.
Su Derinliinin Kazk Gerilmelerine Etkisi
Dey ve eik kazkl sistem, iki farkl kazk ap (1219/14 ve 914.4/14 mm) iin deiik yk
kombinasyonlarnda, su derinlii farkl (15 m ve 20 m) alnarak tasarm yaplm ve kazk
gerilmelerinin deiimi incelenmitir (ekil 7).
Dey Kazklarn Derinlie Bal Gerilme
Deiimi

Eik Kazklarn Derinlie Bal Gerilme

Deiimi
4000

2000
Dey Kazk
(20 m.)

1500
1000

Dey Kazk
(15 m.)

500

2
Gerilme (kg/cm
)

2
Gerilme (kg/cm
)

2500

Eik Kazk
(20m.)

3000
2000

Eik Kazk
(15m.)

1000
0

0
0

Kombinasyon No

Kombinasyon No

ekil 7. Dey (1219/14mm) ve eik kazklarn (914.4/14) derinlie bal gerilme deiimi

391

Turgut ZTRK ve Mustafa Ali GLVER

Deprem Blgesinin Kazk Gerilmelerine Etkisi

Dey (1219/14 mm) ve eik (914.4/14 mm) kazkl sistem, deiik yk gruplar ve deprem
blgeleri iin hesaplanm ve kazk gerilmelerinin deiimi incelenmitir (ekil 8).

ekil 8. Dey ve eik kazklarn deprem blgesine bal gerilme deiimi

skele Dm Noktas Deplasmanlarnn Deiimi
Dey ve eik kazkl sistem, deiik yk kombinasyonlar, farkl su derinlikleri esas alnarak
tasarm yaplm ve iskele deplasmanlarnn deiimi incelenmitir (9).

f1219/14 mm. - 15 m.

X YNNDEK (U1) DEPLASMANLARIN KARILATIRILMASI

0,15

f1219/14 mm. - 20 m.

0,1
0,05
0
0 1 2 3 4 5 6
-0,05
Kombinasyon No

f914.4/14 mm. - 15
m.
f914.4/14 mm. - 20
m.

Deplasman (m)

Deplasman (m.)

0,15

Y YNNDEK (U2) DEPLASMANLARIN KARILATIRILMASI

f1219/14 mm - 15 m

0,1

f1219/14 mm - 20 m

0,05

f914.4/14 mm - 15 m

0
-0,05

0123456

f914.4/14 mm - 20 m

Kombinasyon No

ekil 9. x ve y ynndeki deplasmanlarn karlatrlmas

Deerlendirme
Yaplan hesaplamalar sonucunda aadaki deerlendirmelerin yaplabilecei grlmtr:
- Dey kazkl sistemlerde d kuvvetlerden oluan deplasmanlar derinlik ile doru orantl olarak
deimektedir. Eik kazkl sistemlerde gerilmeler, byk yatay kuvvetler hari, derinlikten fazla
etkilenmemektedir.
- Dey kazkl sistem ereve gibi, eik kazkl sistem kafes kiri olarak dnlebilir.
- letme ykleri ve yatay yklerden oluan kazk gerilmeleri incelendiinde; dey kazklarda
belirgin farklar olmad, gerilme-kombinasyon erisinin daha yumuak hatlardan olutuu, bu
zellik nedeniyle yatay yklerin etkili olduu blgelerde dey kazkl sistemlerin daha ekonomik
olduu, eik kazkl sistemlerde gerilmeler derinlik ile ok deimeseler de derinlik azaldka
gerilmelerin azald, gerilme erisinin daha keskin hatlardan olutuu, byk yatay ykler etkisinde
ekonomik olmayan zmlerin olutuu grlmtr.
- Deprem blgesi deitike dey kazklara gelen gerilmeler de lineer olarak deiir. Eik
kazklarda da buna benzer lineer bir azalma olup, eik kazklardaki deiim deylerdekine gre
daha belirgindir. Dey kazklarda eilme momenti, eik kazklarda ise normal kuvvetler etkilidir.
Eik kazklarda parazit momentler olumaktadr.

392

Kompozit tayc sisteme sahip iskele yaplarnn Tasarm, onarm ve glendirilmesi

- Yatay yatak katsays dk olan yumuak zemin tabakasnn kalnl nedeniyle, yatay
deplasmanlarn limitleri gemesi durumunda, ekme kuvvetleri makul kazk boylar ile
alnabiliyorsa, deplasmanlar snrlamak iin eik kazk sistemleri seilebilir.
- Hesaplarda R azaltma faktr dey kazklarda 3, eik kazklarda 1 olarak alnmtr. Binalar iin
R, TDYde kesin ibarelerle aklanmtr. Fakat deniz yaplar hakknda ynetmeliklerimiz yetersiz
kalmaktadr. Yabanc ynetmeliklerde de azaltma faktr olarak muhtelif deerler kullanlmaktadr.
Burada alnan Rler en elverisiz deerlerdir. Tecrbelere gre, R deerinde deprem kuvvetini
azaltacak ynde deiiklikler yaplabilecei sylenebilmektedir.
- Yeni hazrlanan taslak ynetmelikte pek ok yenilikler nerilmektedir.
SKELE YAPILARININ ONARIM VE GLENDRLMES
Deprem, gemi arpmas vb. durumlarda hasar gren kazkl yaplarda karlalan hasar tipleri ve bu
hasarlarn giderilmesine ynelik almalar anlatlm, ayrca evre koullar ve zamana bal
etkenler nedeniyle glendirilmesi gereken yaplarda uygulanan yntemlere de deinilmitir.
evre Koullarna Bal Ypranmalar ve Bunlarn Onarm
Gelgit etkileri, asitli veya bazik sularla temas halinde bulunan elik kazklarda korozyon nemli bir
problemdir. Gelgit etkisi nedeniyle su seviyesinin deitii blge (Splash Zone), elik kazklarda en
fazla korozyonun grld yerdir. Korozyon, deniz tabanna doru gittike azalr. Gerek yaplan
deneylerde gerekse aklm kazklar zerinde yaplm gzlemlerde, deniz taban altnda kalan
blgede korozyonun yok denilecek kadar az olduu belirlenmitir. elik boru kazklarn korozyon
blgesi genelde donatl ekilde dizayn edilir. Bu blgenin zamanla korozyona urayaca
dnlerek elik mukavemeti ihmal edilir ve sadece iindeki betonarme kesitin alaca
dnlr ve bu ekilde donat seimi yaplr. Kazk ii donats, yeterli aderans salayacak ekilde
balk kirii veya deme iine uzatlr. Korozyon blgesi dnda kazk ii bo braklr. ekme
kuvvetleri nedeniyle zeminin tama gcnde bir problem szkonusu ise kazk iinin tabana kadar
doldurulmas (dk mukavemetli dolgu betonu ya da kum ile) szkonusu olabilir. eitli
uygulamalarla kazklarda korozyonun nne geilmesi mmkndr. Betonarme ve elik klf
uygulamas, polietilen kaplama, epoxy boya uygulamas ve katodik koruma bu yntemlerden
bazlardr. Katodik koruma, dzenli bakm isteyen bir koruma yntemidir. Kazklara koruma
uygulanm ise, akm annda hasar grmemesine zen gsterilmelidir. ayet akm annda ya da
ina annda koruyucu kaplamada hasar olumu ise bu ksmlarn onarlmas gerekmektedir. Dk
snf beton kullanlarak ina edilen ky yaplarnn betonarme styaplarnda, deniz suyu etkisiyle
zamana bal olarak bir takm hasarlarla karlalabilmektedir. Balk kirii ve demelerde,
uygulama esnasnda yeterli paspay yaplamamasndan kaynaklanan hasarlar grlebilir. Zamanla
deniz suyunun etkisiyle, zellikle denize yakn blgelerde, deme ve balk kirii altlarnda
donatlar korozyona uramakta ve bu blgelerde paspay dmesi gibi hasarlar meydana
gelmektedir. Bu gibi durumlarn nne geilebilmesi amac ile, betonun deniz suyu ile temasta
olduu blgelere ina aamasnda eitli koruyucu ve su itici malzemeler srlerek bu etkiler
azaltlabilir. ayet styapda yukarda belirtilen hasarlar olumu ise, bu blgeler ncelikle kum
raspas vb. yntemlerle temizlenmeli, hasarl beton tamamen temizlenip mevcut donatya
ulalmaldr. Daha sonra mevcut donatlar pastan arndrlmal, gerekiyorsa ilave donat konularak
ve beton yzeyine aderans arttrc malzeme srlerek epoxy bazl tamir harlar ile onarlmaldr.
Deprem veya Kazalar Nedeniyle Oluan Hasarlar
Deprem kuvvetleri, gemi arpmas, baba ekmesi ya da dalga kuvvetleri etkisiyle oluan hasarlar,
genellikle balk kirii (veya deme) ile kazklarn birleim noktalarnda meydana gelmektedir.
Yanal ykler altnda hasara urayan sistemlerde kazkbalk kirii birleim noktalarnda
mafsallama meydana gelmekte ve kirilerde (veya demelerde) krlmalar olumaktadr (ekil 10).

Kazkl ky yaplarnda hasar tespiti yaplabilmesi iin kazklarn su stnde kalan

ksmlarndaki hasar durumunun belirlenmesinin yan sra dalg vastas ile su altndaki

Turgut ZTRK ve Mustafa Ali GLVER

393

durumlarnn da tespiti gerekmektedir. Sistemin kapasitesinin kontrol iin kazklarn

fiziksel zellikleri iyice aratrlmaldr. styapdaki krlmalar ayrntl bir ekilde
incelenmeli, uygulanacak onarm ve glendirme yntemine buna gre karar verilmelidir.

ekil 10. Deprem annda hasar gren balk kirii

ekil 11. Balk kirii glendirme detay

Kazkbalk kirii birleim noktalarnda mafsallama yada kopma varsa, bu blgeler

ncelikle uygun yntemle temizlenmeli, mevcut beton yzey mmkn olduunca przlendirilmeli
ve balk kirilerine kimyasal ankraj ile filiz ekimi yaplmaldr. Eer mantolama yaplacaksa mevcut
kazklara donat ilavesi yaplmal ve gerekli aderans salanmaldr. Mevcut kazklarn belirli
uzunluktaki blmleri, yeni yaplacak kirilerin iinde kalacak ise, bu blgelerde kazklar iyice
temizlenmeli ve kazklarn zerine ankraj ubuklar kaynaklanmaldr. Sistemin kapasitesi kontrol
edilmeli, gerekirse eik veya dey kazklarla glendirilmelidir. lave kazklarn kazk ii
donatlar, yaplacak mantolama iine yeterli derecede ankre edilmelidir. Glendirme iin gerekli
balk kirii donatlar hazrlanmal ve beton dklmelidir. Kazklarda korozyon sz konusu ise
nlem alnmaldr. Kazklarn su iinde temizlenmesi iin kazk evresine havuzlama suretiyle kalp
kurulur. Kalp iindeki su tahliye edildikten sonra elik kazklar kumlanarak temizlenir. Daha sonra
koruma ilemi yaplr. Deprem esnasnda iskele veya rhtma gemi balanm ise babalarda ve
balant noktalarnda hasar szkonusu olabilir. Ayrca gemi arpmas halinde mevcut usturmaalar
hasar grmektedir. Bu gibi durumlarda ankraj blgelerinde karot makinas ile ankraj yuvalar
alarak kimyasal ankraj yaplmas uygun olmaktadr. Kimyasal ankraj ncesi, ankraj yuvalar iyice
temizlenmeli, tozdan arndrlmaldr. styapda klcal atlaklar szkonusu ise, epoxy enjeksiyonu
uygulamas sk kullanlan yntemler arasnda gelir.
Gemi arpmas Sonucunda Hasar Gren skele Yapsnn Glendirilmesi
Gemi arpmas sonucunda hasar gren iskele yapsnn grevini yapmak zere 6.000 dwt gemiler
iin geici yanama sistemi ina edilecektir. Yanama yaps (dolfen) kydan yaklak 65.00m
mesafede olup bir kpr ile ulalmaktadr. Yap planda T eklinde olup balk genilii 10.00m,
gvde kalnl 6.00m ve gvde uzunluu 15.00m dir. Yanaan geminin uzun dorultusunun, kyya
ve yanama yapsnn balna dik, yapnn gvde dorultusuna ise paralel dorultuda olaca,
yanaan gemi ile yanama yaps arasnda boluk kalaca, geminin yapya demesinin istenmedii,
geminin sadece yapya balanmasnn amaland anlalmaktadr. Mevcut yanama yaps (ilk
dolfen) planda 6.00m x 15.00m lik dikdrtgen eklindeki bir alan kaplamaktadr. Yapnn uzun
kenar sahile dik olup yanaacak geminin uzun kenarna paralel konumdadr. Bu yapnn sahilden
uzak olan u ksmna planda her iki taraftan ilave ksmlar birletirilmesi tasarlanmtr. Uzun kenara
balanan ilave ksm 1 ve 2nin plandaki boyutlar 2.00m x 2.91m dir. Mevcut ve yeni ksmlarn
kalnl 1.20m dir. lk dolfen ve ilave ksmlar kazklar zerine mesnetlenmitir. Mevcut kazklar
planda ksa dorultuda drt sra halinde olup iki utan itibaren 1.50m mesafede drder kazkl iki
sra bulunmaktadr. Orta blgedeki erli kazklar iki sradr ve bunlar arasnda 1.30m mesafe olup
her bir sra ulardan 6.85m uzaklktadr. lave ksmlarn herbirinde gen eklinde yerleen er
adet kazk bulunmaktadr. Kazklar 609.6/10 mm (St 37) elik boru kazk olup deydeki eimleri

394

Kompozit tayc sisteme sahip iskele yaplarnn Tasarm, onarm ve glendirilmesi

1/5 dir. Mevcut ksmdan drt adet beton karot numunesi alnarak belirlenen beton dayanmnn
projedekine uygun olduu grlmtr. Ayrca tm kazklarda her iki dorultuda ultrasonik
lmler yaplmtr. Yanama yaps tabliyesinde malzeme olarak C30/S420 ngrlm, paspay
7.5 cm seilmitir. lk dolfen ile ilave ksmlarn tabliyesinde stte ve altta, her iki dorultuda karolaj
eklinde 22/15 donat bulunmaktadr. lave ksmlarda, ayrca ilk dolfen ile birleim yzeyine dik
dorultuda deyde eit aralkl sra halinde 22/15 yatay donat ngrlmtr. D kenarlarda
gvde donatlar oluturulmutur. Mevcut ve yeni beton birleim yzeyine dik gelen yeni donatlarn
sreklilii iin donat ankrajlar oluturulmutur. Bu donatlar mevcut ilk dolfen platform betonlarna
50cm girecek ve 50cm lik ksm yeni betonda kalacaktr. lk dolfen platformunun denize bakan
ucunda, st ksmnda 25 tonluk DLH tipi baba ve uta-gemi tarafnda kauuk usturmaa mevcuttur.
lave ksmlarda platformun st ksmna 40 tonluk yeni babalar tekil edilmesi tasarlanmtr.
Kazklar, iletme ykn emniyetle tayacak ref deeri elde edilecek kota kadar aklmtr.
elik boru kazklarn iinde -6.00m kotuna kadar, toplam 7.37m boyunda betonarme ksm
oluturulmas, kazk boyuna donatlarnn platform iine 80cm girmesi uygun grlmtr. Kazk
imalat ile ilgili detaylar verilmitir. 40 tonluk yeni babalarn imalat ile ilgili ayrntl detaylar
verilmi, yk aktarmn kolaylatrc baz ilave elemanlar da kullanlmtr.
lk dolfen ile buna balanan ilave iki ksmdan oluan T eklindeki yeni yanama yaps,
altndaki 20 adet kazk ile birlikte dikkate alnarak idealletirilmi ve SAP2000 program
kullanlarak zlmtr. Yapya gelen ykler dikkate alnarak boyuna ve enine dorultuda
elverisiz yklemeler yaplmtr. elik boru kazk d ap 609.6 mm ve et kalnl 10 mm dir.
Deniz derinlii 18.00 m, altndaki zemin tabalar ise 2.00m akl-orta sk, 1.70m akl-orta sk,
4.00m ok zayf kaliteli kaya alnarak zemin asndan kazk tama gc 117.5 t (basn) ve 30.0 t
(ekme) olarak hesaplanmtr. Elverisiz ykleme durumlarnda kazklara gelen ykler 57.9 t
(basn) ve 24.7 t (ekme) olup gvenlik mevcuttur. Hesaplarda dikkate alnan kazk boyu 23.50 m,
burkulma hesabnda alnan kazk boyu ise 22.30 m dir. Yanama yapsna ait mevcut durum ile
onarm ve glendirme detaylar aadaki ekillerde verilmitir.

ekil 12. Genel yerleim plan

ekil 13. Platform donatlar

ekil 13. Mevcut ve yeni ksm birleim detay

ekil 14. Mevcut ve yeni ksm birleim detay

Turgut ZTRK ve Mustafa Ali GLVER

395

ekil 15. elik kazk birleim detaylar

ekil 16. elik-betonarme kazk detaylar

SONU
Deprem blgelerinde ina edilecek kompozit tayc sisteme sahip iskele yaplarnn tasarm ile
onarm ve glendirilmesinin incelendii bu almada;
- Ky yanama yaplarnn trleri, kullanm alanlar ve tasarm, iskele yaplarnn elemanlar ve
tayc sistem tekili belirtilmi,
- Bu tr yaplara gelen ykler ve tasarmda gz nne alnan yk kombinasyonlar ynetmeliklere
gre aklanm,
- Beton yzeylerin bakm ve korozyona kar alnacak nlemler belirtilmi,
- Deprem blgelerinde iskele yaplarnn tasarm yaplm, su derinlii, zemin koullar, dik ve
eik kazk tekili gibi faktrlerin etkileri incelenmi, kazklarn yerleimi irdelenmi, deplasman
snrlama koullar tartlm, yapm ile ilgili bilgiler sunulmu,
- Deprem veya gemi arpmas gibi nedenlerle hasar grm yanama yaplarnn onarm ve
glendirilmesi iin bilgiler ve detaylar verilmitir.

396

Kompozit tayc sisteme sahip iskele yaplarnn Tasarm, onarm ve glendirilmesi

KAYNAKLAR

AASTHO (1992) Association Of State Highway And Transportation Officials, USA

Abbott M B (1994) Coastal, Estuarial and Harbour Engineers Reference Book, Great Britain.
Ayhan N (2005) Ky-Liman Planlama ve Tasarm, Arkan Basmevi, stanbul
Batmaz G M (2005) Liman Tasarm ve Yanama Yaplar Hesap Esaslar ile Tasarlanan Bir skelenin
Projelendirilmesi, T Fen Bilimleri Enstits, Y. Lisans Tezi, stanbul
Bridgestone Marine Fender Catalogue , Trellex Fender Catalogue
BS 6349 (1988) British Standart Code of practise for Maritime Structures, UK
Celep Z, Kumbasar N (2004) Deprem Mhendisliine Giri ve Depreme Dayankl Yap Tasarm, Beta
Datm, stanbul
Celep Z, Kumbasar N (2005) Betonarme Yaplar, Beta Datm, stanbul
15 Deniz Yresi Dalga Tahminleri ve Tasarm Dalgas zelliklerinin Belirlenmesi (1986)
Ekinci L ve di. (1990) akma Kazkl Yanama Yaplarnn Projelendirilmesi, stanbul
Gaythwaite J W (2004) Design of Marine Facilities for the Berthing, Mooring and Repair of Vessels, USA.
Gottwald Mobile Harbour Cranes Catalogue
Liman ve Deniz naat lerine Ait Genel Teknik artname (1987) TC Ulatrma Bakanl, Limanlar Etd
Proje Daire Bakanl, Ankara
zmen G ve di. (2004) rneklerle SAP 2000-V8. Birsen Yaynevi, stanbul.
Shore Protection Manual (1975) Department of The Army Corps Of Engineers, US Army
TDY (2007) Deprem Blgelerinde Yaplacak Binalar Hakknda Ynetmelik, Bayndrlk Bakanl, Ankara
Torol E ve Tan O (2003) Kazkl Temeller, Birsen Yaynevi, stanbul
TS498 (1997) Yap Elemanlarnn Boyutlandrlmasnda Alnacak Yklerin Hesap Deerleri, Trk Standartlar
Enstits, Ankara
TS500 (2000) Betonarme Yaplarn Tasarm ve Yapm Kurallar, Trk Standartlar Enstits, Ankara
Tsinker G P (2004) Port Engineering, Planning, Construction, Maintenance and Security, Canada.
Tsinker G P (1997) Handbook of Port and Harbor Engineering, Geotechnical and Structural Aspects-P 1 and
P-2, USA.
Yksel Y ve di. (1998) Ky ve Liman Mhendislii, TMMOB Yayn, Ankara