Professional Documents
Culture Documents
2015 AHA Guidelines Highlights Vietnamese
2015 AHA Guidelines Highlights Vietnamese
Ni dung
Gii thiu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Nhng vn o c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Cc h thng chm sc v Ci thin cht lng lin tc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Duy tr s sng c bn ngi ln v cht lng
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi):
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) khng chuyn . . . . . . . . 5
Duy tr s sng c bn ngi ln v Cht lng
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi):
BLS (Basic Life Support; Hi sinh tim phi c bn) cho Nhn vin y t . . . . . . . . . . . . 8
K thut thay th v Thit b ph cho CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Duy tr s sng tim mch nng cao ngi ln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Chm sc sau ngng tim. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Hi chng mch vnh cp tnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Cc Trng hp hi sinh c bit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Duy tr s sng c bn khoa nhi v Cht lng
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Duy tr s sng nng cao tr em. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Hi sc tr s sinh. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Gio dc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Cp cu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Ti liu tham kho . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Li cm n
American Heart Association cm n nhng ngi sau v nhng ng gp ca h cho s pht trin ca n bn ny: Mary
Fran Hazinski, RN, MSN; Michael Shuster, MD; Michael W. Donnino, MD; Andrew H. Travers, MD, MSc; Ricardo A. Samson,
MD; Steven M. Schexnayder, MD; Elizabeth H. Sinz, MD; Jeff A. Woodin, NREMT-P; Dianne L. Atkins, MD; Farhan Bhanji, MD;
Steven C. Brooks, MHSc, MD; Clifton W. Callaway, MD, PhD; Allan R. de Caen, MD; Monica E. Kleinman, MD; Steven L. Kronick,
MD, MS; Eric J. Lavonas, MD; Mark S. Link, MD; Mary E. Mancini, RN, PhD; Laurie J. Morrison, MD, MSc; Robert W. Neumar,
MD, PhD; Robert E. OConnor, MD, MPH; Eunice M. Singletary, MD; Myra H. Wyckoff, MD; v Nhm d n Nhng im ni
bt trong Hng dn ca AHA.
Gii thiu
n bn Nhng im ni bt trong hng dn ny tng
hp nhng vn v thay i ch yu trong Hng dn
cp nht ca American Heart Association (AHA) cho Hi sinh
tim phi (CPR) v Chm sc tim mch khn cp (ECC) nm
2015. n bn ny hng n mc ch gip nhng ngi
lm cng tc hi sinh v hun luyn vin ca AHA tp trung
vo cc khuyn ngh lin quan n khoa hc hi sinh v cc
nguyn tc ch dn quan trng nht hoc gy tranh ci nht,
hoc nhng khuyn ngh c kh nng mang li thay i
trong thc hnh hi sinh hoc o to hi sinh. Ngoi ra, n
bn cn cung cp c s l lun cho nhng khuyn ngh ny.
Do n bn ny c thit k thnh mt bn tm tt, n
khng cp n nhng nghin cu h tr c xut
bn v khng lit k cc Lp khuyn ngh hay Mc chng
c. bit thm thng tin v ti liu tham kho chi tit, c
gi nn c Hng dn cp nht ca AHA cho Hi sinh tim
Hnh 1
LP I (MNH)
MC A
Li ch >>> Ri ro
Li ch >> Ri ro
LP IIb (YU)
Li ch Ri ro
LP III: Tc hi (MNH)
MC B-R
(Ngu nhin)
MC B-NR
MC C-LD
(D liu hn ch)
MC C-EO
Ri ro > Li ch
Hnh 2
Lp III: Khng c li ch
2%
Lp
25%
Lp IIb
45%
Lp IIa
23%
Mc chng c
LOE A
1%
LOE C-EO
23%
LOE B-R
15%
LOE B-NR
15%
LOE C-LD
46%
Nh ra trong bo co mi xut bn gn y ca
Institute of Medicine4 v phn ng ng thun ca AHA
ECC i vi bo co ny,5 cn lm nhiu vic hn na
thc y khoa hc v thc tin v hi sinh. S cn c n
lc kt hp ti tr cho nghin cu hi sinh ngng tim
tng t nh ti tr cho nghin cu ung th v t qu
trong 2thp k qua. C th thy r nhng khong trng
trong khoa hc hi sinh khi xem xt k lng cc khuyn
ngh c trong Cp nht hng dn nm 2015 (Hnh 2). Nhn
chung, cc Mc chng c v Lp khuyn ngh trong hi
sinh l thp, ch 1% trong tng s khuyn ngh nm 2015
(3/315) da trn Mc chng c cao nht (LOE A) v ch
25% trong tng s khuyn ngh (78/315) c xp vo Lp
I (khuyn ngh mnh). Hu ht (69%) cc khuyn ngh trong
Cp nht hng dn 2015 c Mc chng c thp nht
(LOE C-LD hoc C-EO), v gn mt na (144/315; 45%) c
phn loi thnh Lp IIb (khuyn ngh yu).
Xuyn sut quy trnh nh gi chng c ca ILCOR v xy
dng Hng dn cp nht nm 2015, nhng ngi tham gia
tun th cht ch cc yu cu ca AHA v cng khai mu
thun quyn li. i ng nhn vin AHA x l hn 1000
k khai mu thun v quyn li, v tt c cc trng nhm
vit Hng dn v ti thiu 50% cc thnh vin nhm vit
Hng dn c yu cu khng c mu thun v quyn li
c lin quan.
Nhng vn o c
S pht trin ca thc hnh hi sinh ko theo s tin
trin ca cc cn nhc v o c. Vic qun l nhiu
quyt nh lin quan n hi sinh mang tnh thch
thc t nhiu gc , c bit l khi cc nhn vin y t
(HCP) ang i mt vi cc vn o c xoay quanh
quyt nh c can thip cp cu tim mch hay khng.
Nhng vn o c xoay quanh vic c nn bt u
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi)
hay khng v khi no th chm dt CPR (Cardiopulmonary
Resuscitation; Hi sinh Tim phi) c tnh phc tp v c th
khc nhau ty vo bi cnh (trong hay ngoi bnh vin),
ngi thc hin (cn bn hay chuyn su) v bnh nhn
(s sinh, tr em, ngi ln). Mc d cc nguyn tc o
c khng thay i t khi xut bn Hng dn nm 2010,
nhng d liu cung cp thng tin cho nhiu tho lun v
o c c cp nht thng qua qu trnh nh gi
chng c. Quy trnh nh gi chng c ca ILCOR nm 2015
v Hng dn cp nht tng hp ca AHA bao gm mt s
cp nht v khoa hc c th c tc ng n vic ra quyt
nh v o c i vi cc bnh nhn trc ngng tim,
ngng tim v sau ngng tim.
Cc h thng chm sc v
Ci thin cht lng lin tc
Hng dn cp nht nm 2015 cung cp cho nhng ngi c
lin quan mt gc nhn mi v cc h thng chm sc, phn
bit gia ngng tim trong bnh vin (IHCA) vi ngng tim
ngoi bnh vin (OHCA). Nhng im ni bt chnh bao gm
Phn loi chung cc h thng chm sc
Dy chuyn x tr cp cu
2015 (Mi): Dy chuyn x tr cp cu tch bit (Hnh 4)
c khuyn ngh xc nh nhng qu trnh chm sc
khc bit i vi bnh nhn tng b ngng tim trong
bnh vin so vi bi cnh ngoi bnh vin.
L do: Bt k vic ngng tim din ra u, tt c cc bnh
nhn sau ngng tim u c chm sc trong bnh vin,
thng thng l trong mt n v chm sc sc khe
chuyn su c cung cp dch v chm sc sau ngng
tim. Cc yu t cu trc v quy trnh cn thit trc khi
vo vin rt khc nhau trong 2 bi cnh. Bnh nhn b
Hnh 4
IHCA
Ngay lp tc CPR
trnh cao
Cc nh cung cp chnh
Nhm m
Duy tr s sng v
chm sc hu ngng
tim nng cao
Phng thng
tim can thip
ICU
OHCA
Ngay lp tc CPR
trnh cao
Khng chuyn mn
Cc dch v cp cu
c bn v nng cao
EMS
ED
Duy tr s sng v
chm sc hu ngng
tim nng cao
Phng thng
tim can thip
ICU
V
n tip tc c s ch trng vo cc c im ca CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) cht
lng cao: nhn ngc vi tc v bin va cho
php ngc ny ln hon ton sau mi ln nhn, gim thiu
gin on trong khi nhn v trnh thng kh qu mc.
2010 (C): gip ngi xung quanh nhn bit ngng tim,
ngi iu phi cn hi v phn ng ca nn nhn l ngi
ln, nn nhn c ang th hay khng v c th bnh thng
hay khng c gng phn bit nn nhn Th ngp (c
ngha l ngi cn CPR) vi nn nhn ang th bnh thng
v khng cn CPR.
L do: Thay i ny so vi Hng dn nm 2010 nhn mnh
vai tr ca ngi iu phi khn cp trong vic gip ngi
cu h khng chuyn nhn bit tnh trng khng th hoc th
khng bnh thng.
Ngi iu phi cn c o to chuyn bit gip
ngi xung quanh nhn bit rng Th ngp l mt du hiu
ca ngng tim. Ngi iu phi cng cn bit rng co git
ton thn nhanh c th l biu hin u tin ca ngng
tim. Tm li, ngoi vic kch hot ngi s cp cu chuyn
nghip, ngi iu phi cn t ra nhng cu hi thng
thn v vic bnh nhn mt phn ng hay cha v th bnh
thng hay khng bnh thng nhn bit bnh nhn c
kh nng b ngng tim v cho php CPR (Cardiopulmonary
Resuscitation; Hi sinh Tim phi) theo hng dn ca ngi
iu phi.
Tc nhn ngc*
2015 ( cp nht): nn nhn ngng tim l ngi ln, s hp
l nu ngi cu h thc hin nhn ngc tc 100 n
120 ln/pht.
2010 (C): S hp l khi ngi cu h khng chuyn v nhn
vin y t thc hin nhn ngc tc t nht l 100 ln/pht.
L do: S ln nhn ngc c thc hin mi pht trong CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) l mt
yu t quyt nh quan trng i vi vic ti lp tun hon t
nhin (ROSC) v sng st vi chc nng thn kinh tt.
S ln nhn ngc thc t hiu qu c thc hin mi pht
c xc nh bi tc nhn ngc v s ln v khong thi
gian gin on khi nhn ngc (v d: m ng th, thc
hin h hp nhn to, cho php phn tch AED (automated
external defibrillator; my kh rung bn ngoi t ng)).
Trong hu ht cc nghin cu, s ln nhn ngc cng nhiu
Nhng im ni bt trong Hng dn cp nht nm 2015
Ngi cu h khng nn
p gin on hn 10 giy
thng kh qu nhiu
(tc l qu nhiu ln th hoc th qu mnh)
Bng 2
Thnh phn
Ngi ln v
Thiu nin
an ton ti hin
trng
Tr em
Tr s sinh
T l nhn ngcthng kh m
khng cn ng
th h tr
Nu bn ch c mt mnh v khng c in
thoi di ng, hy ri khi nn nhn
kch hot h thng ng cu khn cp v
ly AED trc khi bt u CPR
Nu khng, hy nh ai v
bt u CPR ngay lp tc;
s dng AED cng sm cng tt
1 hoc 2 ngi cu h
30: 2
1 ngi cu h
30: 2
2 ngi cu h tr ln
15: 2
T l nhn ngcthng kh c ng
th h tr
Tc nhn
Bin nhn
V tr t tay
100-120 ln/pht
t nht l 2 inch (5 cm)*
1 ngi cu h
2 ngn tay t gia ngc, ngay bn di
ng nm v
2 ngi cu h tr ln
2 ngn tay ci bao quanh phn gia ngc,
ngay di ng nm v
Ny ngc
Gim thiu s ln
gin on
ngc ny ln hon ton sau mi ln nhn ngc; khng t tay ln ngc sau mi ln nhn ngc
Gii hn s ln gin on khi nhn ngc di 10 giy
10
Ny ngc*
L do: Cng ngh cho php theo di, ghi nhn v phn hi
theo thi gian thc v cht lng CPR (Cardiopulmonary
Resuscitation; Hi sinh Tim phi), bao gm c cc thng s
Nhng im ni bt trong Hng dn cp nht nm 2015
11
Hnh 5
B quy tc ngng tim ngi ln ca nh cung cp dch v chm sc sc khe BLSBn cp nht 2015
B quy tc ngng tim ngi ln ca
nh cung cp dch v chm sc sc khe BLSBn cp nht 2015
Xc minh an ton ti hin trng.
Theo di cho n
khi ngi tr li
khn cp n.
Th bnh
thng, c
mch
Th khng
Kim tra xem khng th
bnh thng,
hay ch th hn hn v
c mch
kim tra mch (ng thi).
C cm nhn c mch dt
khot trong vng 10 giy
hay khng?
Khng th hoc
ch th hn hn,
khng c mch
Ti thi im ny trong tt c cc
kch bn, h thng ng cu khn cp
hoc h tr c kch hot v AED
(automated external defibrillator; my
kh rung bn ngoi t ng) v thit
b cp cu c tm thy hoc ai
ang tm chng.
C,
sc c
12
Khng,
khng sc c
Ngay lp tc tip tc
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi
sinh Tim phi) trong khong 2 pht
(cho n khi c AED (automated
external defibrillator; my kh rung
bn ngoi t ng) cho php kim tra
nhp tim). Tip tc cho n khi nhn
vin ALS tip nhn hoc nn nhn
bt u c ng.
Tr hon thng kh
2015 (Mi): i vi OHCA (out-of-hospital cardiac arrests,
ngng tim ngoi bnh vin) c ngi chng kin vi
nhp tim c th sc c, c th hp l khi h thng EMS
(emergency medical service, dch v cp cu y t) c ng
cu nhiu lp da trn u tin s tr hon thng kh p lc
dng (PPV) bng cch s dng chin lc ln n 3 chu k
gm 200 ln nhn lin tip km bm oxy th ng v h tr
ng th.
L do: Mt vi h thng EMS (emergency medical service,
dch v cp cu y t) th nghim chin lc thc hin
nhn ngc lin tc ban u vi PPV (positive-pressure
ventilation; Thng kh p lc dng) tr hon cho nn nhn
OHCA (out-of-hospital cardiac arrests, ngng tim ngoi
bnh vin) l ngi ln. Trong tt c cc h thng EMS
(emergency medical service, dch v cp cu y t) ny,
ngi thc hin c o to thm, ch trng vo vic
thc hin nhn ngc cht lng cao. Ba nghin cu trong
cc h thng s dng ng cu nhiu lp da trn u tin
c cng ng th v nng thn v thc hin gi chm
sc bao gm ln n 3 chu k bm oxy th ng, chn
h tr ng th v 200 ln nhn ngc lin tip vi sc
can thip cho thy ci thin kh nng sng st vi tnh
trng thn kinh thun li cho nn nhn ngng tim c ngi
chng kin hoc c nhp tim c th sc c.
13
My ngng tr khng
2015 ( cp nht): Khng khuyn ngh s dng u n ITD
(impedance threshold device, my ngng tr khng) h
tr trong CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim
phi) truyn thng. Vic kt hp ITD (impedance threshold
device, my ngng tr khng) vi CPR (Cardiopulmonary
Resuscitation; Hi sinh Tim phi) nhn-th c th l phng n
hp l thay cho CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh
Tim phi) truyn thng trong cc trng hp sn c thit b v
nhn s c o to ph hp.
2010 (C): C th cn nhc nhn s c o to s dng
ITD (impedance threshold device, my ngng tr khng)
h tr CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim
phi) trong ca ngng tim ngi ln.
L do: Hai th nghim i chng ngu nhin ln
a ra thng tin mi v vic s dng ITD (impedance
threshold device, my ngng tr khng) trong OHCA
(out-of-hospital cardiac arrests, ngng tim ngoi bnh
vin). Mt th nghim lm sng ngu nhin a trng
tm ln khng cho thy bt k ci thin no gn lin
vi vic s dng ITD (impedance threshold device, my
ngng tr khng) (so vi gi thit b) h tr cho CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) truyn
thng. Mt th nghim lm sng khc cho thy li ch khi
s dng CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh
Tim phi) nhn-th ch ng cng vi ITD (impedance
threshold device, my ngng tr khng) khi so snh vi
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi)
truyn thng v khng c ITD (impedance threshold
device, my ngng tr khng). Tuy nhin, khong tin
cy quanh c lng im kt qu c bn rt rng v
c nguy c b lch cao trn c s ng can thip (nhm
tip nhn CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh
Tim phi) nhn-th ch ng cng vi ITD (impedance
threshold device, my ngng tr khng) cng c thc
hin CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim
phi) bng cch s dng thit b phn hi cht lng CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi), trong
khi nhm i chng khng c s dng thit b phn hi
nh vy).
14
15
Hp 2
16
Hin tng
2015 ( cp nht): Tt c nhng bnh nhn tnh li sau ngng
tim nhng sau tin trin n t vong hoc cht no nn
c nh gi l ngi hin tng tim nng. Nhng bnh
nhn khng t c ti lp tun hon t nhin v nhng
Nhng im ni bt trong Hng dn cp nht nm 2015
17
Tm tt v cc vn chnh v thay i ln
Khuyn co trong Hng dn cp nht nm 2015 cho ACS
(acute coronary syndromes; hi chng mch vnh cp) bao
gm nhng vn chnh vi thay i ln sau:
Ly v din gii ECG (electrocardiogram; in tm ) trc khi n bnh vin
C hn mt chin lc ti ti mu khi sn c thuc tiu si huyt trc khi
chuyn ti bnh vin
C hn mt chin lc ti ti mu mt bnh vin khng c kh nng PCI
(percutaneous coronary intervention; Can thip mch vnh qua da)
Troponin xc nh nhng bnh nhn c th c ri phng cp cu an ton
N hng can thip c th c hoc c th khng em li li ch trc khi n
bnh vin
18
Ti ti mu
2015 (Mi): Khi sn c thuc tiu si huyt trc khi chuyn
ti bnh vin nh mt phn trong h thng chm sc nhi
mu c tim ST chnh v c th vn chuyn trc tip n
mt trung tm PCI (percutaneous coronary intervention;
Can thip mch vnh qua da) th c th u tin phn loi
bnh theo mc nguy cp trc khi n bnh vin v
vn chuyn trc tip n mt trung tm PCI (percutaneous
coronary intervention; Can thip mch vnh qua da) v iu
ny s lm gim t l xut huyt ni s mc tng i
nh. Tuy nhin khng c chng c cho thy liu php no
c t l t vong thp hn so vi liu php cn li.
2015 (Mi): bnh nhn ngi ln c biu hin nhi mu
c tim ST chnh trong phng cp cu ca mt bnh
vin khng c kh nng PCI (percutaneous coronary
intervention; Can thip mch vnh qua da), chng ti
khuyn ngh ngay lp tc chuyn i m khng c thuc
tiu si huyt t c s ban u sang mt trung tm PCI
PCI (percutaneous coronary intervention; Can thip mch
vnh qua da) thay v cho dng thuc tiu si huyt ngay lp
tc bnh vin ban u vi vic chuyn vin ch cho PCI
(percutaneous coronary intervention; Can thip mch vnh
qua da) do thiu mu cc b.
2015 (Mi): Khi khng th chuyn cc bnh nhn nhi mu
c tim ST chnh sang mt bnh vin c kh nng PCI
(percutaneous coronary intervention; Can thip mch vnh
qua da) kp thi th tr liu tiu huyt khi vi vic chuyn
u n chp (xem di y) c th l mt phng n
c th chp nhn c ngay lp tc chuyn sang PCI
(percutaneous coronary intervention; Can thip mch vnh
qua da) tin pht.
2015 (Mi): Khi tr liu tiu huyt khi c dng cho bnh
nhn nhi mu c tim ST chnh mt bnh vin khng
c kh nng PCI (percutaneous coronary intervention; Can
Hnh 6
B quy tc (Ngi
ln)
trng hp
cp e hp
da mng
linda
quan n OpioidB mi 2015
B quy
tcv(Ngi
ln)khn
v trng
khnsng
cp e
mng sng lin quan n Opioid
nh gi v kch hot.
Bt u CPR (Cardiopulmonary
Resuscitation; Hi sinh Tim phi).
Ngi c phn
ng khng?
Ngi c c c ng,
th u, rn hay c phn ng
khc ti bt k thi im
no hay khng?
Khng
PPCI (Primary PCI; Can thip mch vnh qua da tin pht)
tr nn sn c hn hu ht cc ni ca Bc M v
cho thy ci thin kt qu mc va phi khi so snh vi
thuc tiu si huyt do PPCI (Primary PCI; Can thip mch
vnh qua da tin pht) c th c thc hin kp thi bi
nhng ngi hnh ngh c kinh nghim. Tuy nhin, khi tr
hon PPCI (Primary PCI; Can thip mch vnh qua da tin
pht) th ty vo thi gian tr hon, vic s dng thuc tiu
si huyt ngay lp tc c th tt hn bt k li ch no khc
ca PCI (percutaneous coronary intervention; Can thip
mch vnh qua da). Chuyn trc tip n mt bnh vin
c kh nng PCI (percutaneous coronary intervention; Can
19
20
Hnh 7
Th bnh
thng, c
mch
Th khng
Kim tra xem khng th
bnh thng,
hay ch th hn hn v
c mch
kim tra mch (ng thi).
C cm nhn c mch dt
khot trong vng 10 giy
hay khng?
Khng th hoc
ch th hn hn,
khng c mch
Ng qu t ngt
c ngi chng kin?
Khng
C,
sc c
AED (automated
external defibrillator;
my kh rung bn ngoi t
ng) phn tch nhp tim.
Nhp c sc c
khng?
Khng,
khng sc c
Ngay lp tc tip tc
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi
sinh Tim phi) trong khong 2 pht
(cho n khi c AED (automated
external defibrillator; my kh rung
bn ngoi t ng) cho php kim tra
nhp tim). Tip tc cho n khi nhn
vin ALS tip nhn hoc nn nhn bt
u c ng.
21
iu tr qu liu opioid
2015 (Mi): C th hp l khi cho dng thc nghim
naloxone IM (intramuscular; tim bp) hoc IN (intranasal;
ng mi) cho tt c cc nn nhn khng phn ng cp
cu c kh nng e da mng sng c lin quan n opioid
b tr cho cc giao thc tiu chun cho s cu v BLS (Basic
Hnh 8
Theo di cho n
khi ngi tr li
khn cp n.
Th bnh
thng, c
mch
Th khng
bnh thng,
c mch
Khng th hoc
ch th hn hn,
khng c mch
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi)
Ngi cu h th nht bt u CPR (Cardiopulmonary
Resuscitation; Hi sinh Tim phi) vi t l 30: 2 (nhn
ngc trn ln th).
Khi ngi cu h th hai quay li, s dng t
l 15: 2 (nhn ngc trn ln th).
S dng AED (automated external defibrillator; my kh
rung bn ngoi t ng) ngay khi sn sng.
C,
sc c
AED (automated
external defibrillator;
my kh rung bn ngoi t
ng) phn tch nhp tim.
Nhp c sc c
khng?
22
Khng,
khng sc c
Ngay lp tc tip tc
(Cardiopulmonary Resuscitation;
Hi sinh Tim phi) trong khong
2 pht (cho n khi c AED
(automated external defibrillator;
my kh rung bn ngoi t ng)
cho php kim tra nhp tim). Tip
tc cho n khi nhn vin ALS tip
nhn hoc nn nhn bt u
c ng.
23
Trnh t C-A-B
2015 ( cp nht): Mc d s lng v cht lng ca d
liu cng c l hn ch nhng c th hp l khi duy tr
trnh t t Hng dn nm 2010 bng cch bt u CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) vi
trnh t C-A-B thay v A-B-C. C k h trong kin thc v
cn nghin cu c th kim tra trnh t tt nht cho CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) tr em.
2010 (C): Bt u CPR (Cardiopulmonary Resuscitation;
Hi sinh Tim phi) cho tr s sinh v tr em bng cch
nhn ngc ch khng phi l h hp nhn to (C-A-B ch
khng phi l A-B-C). Nn bt u CPR (Cardiopulmonary
Resuscitation; Hi sinh Tim phi) vi 30 ln nhn (bi ngi
cu h duy nht) hoc 15 ln nhn (trong trng hp c
2 nhn vin y t hi sinh tr s sinh v tr em) ch khng
phi 2 ln thng kh.
L do: Khng c d liu mi nn trnh t nm 2010 khng
thay i. Tnh nht qun trong th t nhn ngc, ng th
v th cho CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh
Tim phi) cc nn nhn thuc mi la tui c th l iu
d nh v thc hin nht cho nhng ngi cu h iu tr
mi ngi thuc mi la tui. Duy tr cng mt trnh t cho
ngi ln v tr em to ra s nht qun trong ging dy.
24
Tc nhn ngc
2015 ( cp nht): ti a ha tnh n gin trong o to
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi)
khi khng c y chng c nhi khoa, s hp l khi s
dng tc nhn ngc cho ngi ln c khuyn ngh l
100n 120 ln/pht cho tr s sinh v tr em.
2010 (C): Nhn nhanh: Nhn tc t nht l 100 ln
nhn mi pht.
L do: Mt nghin cu lu tr v ngi ln cho thy
bin nhn ngc khng y vi tc nhn nhanh
qu mc. ti a ha tnh nht qun v duy tr gio dc
khi khng c d liu nhi khoa, cc chuyn gia nhi khoa
p dng cng mt khuyn co cho tc nhn c
a ra cho BLS (Basic Life Support; Hi sinh tim phi c
bn) cho ngi ln. Xem mc BLS (Basic Life Support; Hi
sinh tim phi c bn) cho ngi ln v Cht lng CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) ca n
bn ny bit thm chi tit.
A miodarone hoc lidocaine l mt cht chng lon nhp tim c chp nhn
cho chong khng do rung tht nhi khoa v tim nhp nhanh v mch
tr em.
M
t vi bin s lm sng trong ngng tim v sau ngng tim c kim tra
ngha tin lng. Khng c bin s n l no c xc nh l tin cy d
on kt qu. Do ngi chm sc cn cn nhc nhiu nhn t khi c gng d
on kt qu trong khi ngng tim v hu ti lp tun hon t nhin.
S au khi ti lp tun hon t nhin, vic truyn dch v truyn hot mch cn
c s dng duy tr huyt p tm trng trn 50 bch phn v cho tui .
25
nhc trong nhng tnh hung gia tng nguy c nhp tim
gim. Khng c chng c ng h mt liu atropine ti thiu
khi c s dng lm cht tin m cho t ng cp cu.
2010 (C): Mt liu atropine ti thiu l 0,1 mg IV c
khuyn ngh t cc bo co v nhp tim chm nghch l xy ra
tr s sinh rt nh c tip nhn cc liu atropine thp.
L do: Chng c gn y mu thun v vic liu atropine
c phng trnh nhp tim chm v cc chng lon nhp tim
khc trong khi t ng cp cu tr em. Tuy nhin nhng
nghin cu gn y ny s dng cc liu atropine di
0,1 mg m khng tng kh nng b lon nhp tim.
26
Hi sc tr s sinh
Tm tt v cc vn chnh v thay i ln
Ngng tim tr s sinh phn ln l do ngt v th vic bt
u thng kh duy tr trng im hi sinh ban u. Di y
l cc ch chnh v tr s sinh trong nm 2015:
T h t ca 3 vn nh gi thay i thnh (1) Thai k c khng?
(2) Tnh trng c tt khng? v (3) Th hay khc?
D u hiu Pht vng (60 giy) hon thnh cc bc ban u l nh gi li
v bt u thng kh (nu cn) c gi li nhn mnh tm quan trng ca
vic trnh tr hon khng cn thit trong vic bt u thng kh, bc quan
trng nht cho hi sinh thnh cng tr va sinh khng phn ng vi nhng
bc ban u.
C khuyn co mi rng kp dy nhau tr hon hn 30 giy l hp l cho tr s
sinh ngy v tr sinh non khng cn hi sinh khi sinh nhng khng c
chng c khuyn co cch tip cn kp dy nhau cho tr s sinh cn hi sinh
khi sinh v ngh chng li vic s dng u n vic vt dy rn (bn ngoi
trng hp nghin cu) cho tr sinh di 29 tun ca thai k cho n khi bit
nhiu hn v cc li ch v bin chng.
Cn ghi li nhit l ch s d bo kt qu v l ch s cht lng.
N hit ca tr s sinh khng b ngt khi mi sinh cn c duy tr t 36,5C
n 37,5C sau khi sinh thng qua nhn v n nh ha.
M
t lot cc chin lc (lng p ta nhit, bc plastic c m, chiu nhit, kh
m nng v nhit phng tng ln cng vi m cng vi chiu nhit) c th
hp l phng trnh gim thn nhit tr sinh non. Cn trnh thn nhit
cao (nhit ln hn 38C) v hin tng ny em li nhiu nguy c gn lin
c th xy ra.
T rong cc trng hp hn ch ti nguyn, cc bin php n gin phng
trnh gim thn nhit trong nhng gi u tin trong i (s dng bc plastic,
da tip xc da v thm ch t tr s sinh sau khi lm kh trong ti plastic ng
thc phm sch trm n c) c th lm gim t l t vong.
N u tr sinh qua nc i nhum phn su v c biu hin c yu v hi th
khng , cn t tr s sinh di lng p ta nhit v cn bt u PPV
(positive-pressure ventilation; Thng kh p lc dng) nu cn. Khng nn
p dng quy trnh lun ng ht ni kh qun na bi v khng c bng
chng tip tc khuyn co ny. S can thip ph hp h tr thng kh v
trao i oxy nn bt u nh c ch dn cho mi mt tr s sinh c lp. iu
ny c th bao gm c qu trnh t v ht nu ng th b tc.
nh gi nhp tim vn quan trng trong pht hi sinh u tin v vic s
dng ECG (electrocardiogram; in tm ) 3 im c th hp l v nh cung
cp khng th tip cn nhp tim chnh xc bng thnh chn hay bt mch
v my o oxy da vo mch p c th m thiu nhp tim. S dng ECG
(electrocardiogram; in tm ) khng thay th nhu cu cn my o oxy da
vo mch p nh gi trao i oxy ca tr s sinh.
C n bt u hi sinh tr sinh non di 35 tun ca thai k vi oxy thp (21%
n 30%) v oxy c chun t c bo ha oxy trc ng mch
ng bng khong t c tr s sinh ngy khe mnh.
K hng c d liu v an ton v phng php p dng bm duy tr trong
thi gian hn 5 giy cho tr va sinh mi chuyn.
C th cn nhc mt n thanh qun l mt phng n thay th cho t ni
kh qun nu mt n thng kh khng thnh cng v mt n thanh qun c
khuyn co trong khi hi sinh tr va sinh 34 tun thai k hoc hn khi t
ni kh qun khng thnh cng hoc khng kh thi.
T r sinh non th ng thi vi suy h hp c th c h tr bng p lc ng
th dng lin tc thay v t ng u n cho dng PPV (positive-pressure
ventilation; Thng kh p lc dng).
27
Bng 3
n gin ha
Ni dung kha hc phi c n gin ha theo c phn trnh by ni dung v rng ca ni dung nhm to iu kin t c cc mc
tiu ca kha hc.10,11
Ni dung kha hc v trnh din k nng phi c trnh by theo cch thc nht qun. Hng dn qua video, va xem va thc hnh l
phng php u tin cho o to k nng tm vn ng c bn v phng php ny gim tnh bin ng ca ngi hng dn, c th i
trch khi lch trnh d kin ca kha hc.11-14
Ng cnh
Nguyn tc hc tp cho ngi ln15 phi c p dng cho tt c cc kha hc ECC, tp trung vo vic to cc tnh hung o to c lin
quan c th c p dng trn thc t theo bi cnh th gii thc ca ngi hc chng hn nh cho ngi hc bnh vin thc hnh CPR
trn ging thay v trn sn.
Cn c thc hnh thc t mt cch ng k t c mc tiu hiu qu ca k nng lnh o/phi k thut v tm vn ng.11,12,16-18
Thc hnh n mc
tinh thng
Ngi hc phi c c hi thc hin nhiu ln cc k nng chnh cng vi nh gi kht khe v phn hi giu thng tin trong mt mi trng
c kim sot.19-22 Chng trnh thc hnh thn trng ny phi da vo mc tiu xc nh r rng23-25 v khng mt nhiu thi gian, nhm
gip hc vin tr thnh bc thy. 26-30
Phng vn
Vic cung cp phn hi v/hoc thm tra l mt thnh phn quan trng ca hc tp thc nghim.31 Phn hi v thm tra sau khi thc hnh
v m phng k nng cho php ngi hc (v nhm ngi hc) c c hi suy ngm v hiu qu hc tp v nhn c phn hi c cu trc v
cch ci thin kt qu hc tp ca h trong tng lai.32
nh gi
nh gi hc tp trong kha hc hi sc nhm mc ch m bo t c nng lc ng thi a ra cc tiu chun m sinh vin s phn
u. nh gi cng cung cp c s cho phn hi ca sinh vin (nh cho cho hot ng hc tp). Chin lc nh gi phi nh gi nng lc
v khuyn khch hc tp. Mc tiu hc tp33 phi r rng v c th o lng c ng thi ng vai tr l c s cho nh gi.
nh gi kha hc/
chng trnh
y l mt hp phn c bn ca chng trnh o to v hi sc, c nh gi v kha hc hi sc bao gm ngi hc, ngi hng dn,
kha hc v hiu qu ca chng trnh.34 T chc o to phi s dng thng tin ny thc y quy trnh ci tin cht lng lin tc.
Vit tt: AHA, American Heart Association; CPR, hi sinh tim phi; ECC, cp cu tim mch.
28
Gio dc
29
Tm tt v cc vn chnh v thay i ln
Khuyn ngh quan trng v cc im nhn mnh bao gm:
K huyn ngh s dng mt thit b thng tin phn hi CPR (Cardiopulmonary
Resuscitation; Hi sinh Tim phi) h tr trong vic hc cc k nng tm l
ca CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi). Thit b cung cp
ng thng tin phn hi v hiu sut c a thch hn thit b cung cp ch
bo (v d nh my nhp).
V ic s dng cc ma-n-canh trung thc cao c khuyn khch cho cc
chng trnh c c s h tng, nhn vin c o to, v cc ngun lc duy
tr chng trnh. ma-n-canh tiu chun tip tc l mt s la chn thch hp
cho cc t chc cha c kh nng ny.
K nng BLS (Basic Life Support; Hi sinh tim phi c bn) dng nh cng
d hc thng qua t hng dn (da trn video hoc my tnh) vi thc hnh
thc t ging nh hc thng qua cc kha hc truyn thng c ging vin
hng dn.
M
c d o to trc v CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim
phi) khng phi l thit yu i vi ngi cu h tim nng bt u
CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi), nhng o to ny
s gip mi ngi hiu cc k nng v pht trin s t tin cung cp CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) khi gp mt nn nhn
ngng tim.
gim thiu thi gian kh rung tim cho nn nhn ngng tim, vic trin khai
mt AED (automated external defibrillator; my kh rung bn ngoi t ng)
khng nn gii hn cho cc c nhn c o to (mc d o to vn cn c
khuyn ngh).
S kt hp gia t hng dn v cc kha hc c ging vin hng dn vi o
to thc t c th c coi l mt thay th cho cc kha o to c ngi hng
dn truyn thng cho nh cung cp khng chuyn.
C hun b trc kha hc bao gm xem xt cc thng tin ni dung ph hp,
kim tra trc tuyn/trc kha hc, v/hoc thc hnh cc k nng k thut
cn thit c th ti u ha vic hc t cc kha hc h tr cuc sng nng cao
dnh cho ngi ln v tr em.
V i tm quan trng ca ng lc nhm trong hi sc, o to vi s tp trung
vo nguyn tc lnh o v lm vic nhm nn c tch hp vo cc kha hc
h tr nng cao cuc sng.
C c cng ng c th xem xt o to ngi xung quanh cho vic CPR
(Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi) ch nhn i vi ngi ln
OHCA (out-of-hospital cardiac arrests, ngng tim ngoi bnh vin) nh l mt
thay th cho o to CPR (Cardiopulmonary Resuscitation; Hi sinh Tim phi)
thng thng.
C hu k o to li hai nm khng phi l ti u. o to thng xuyn hn
na v cc k nng h tr s sng t c bn ti nng cao c th hu ch cho nh
cung cp c kh nng gp phi mt ngi ngng tim.
Nhm vn bn hng dn gio dc AHA ECC nm 2015 nht
tr v mt s khi nim ct li hng dn pht trin cc
kha hc v ti liu hc (Bng 3).
30
o to c ch ch
2015 (Mi): o to nhng ngi chm sc chnh v/hoc
thnh vin gia nh ca bnh nhn c nguy c cao c th l
hp l.
L do: Cc nghin cu u cho thy CPR do cc thnh vin
gia nh c o to v/hoc nhng ngi chm sc bnh
nhn tim mch c nguy c cao thc hin c hiu qu cao so
vi nhng ngi khng c o to.
Cp cu
Hng dn cp nht v S cp cu ca AHA v Hi ch thp
Hoa K nm 2015 ti khng nh mc tiu ca cp cu:
gim t l mc v t vong bng cch gim au, ngn nga
hn na bnh tt hoc chn thng, v thc y s phc
hi. Phm vi ca cp cu c m rng. Cp cu c th
c bt u bi bt k ai, trong bt k tnh hung no, v
bao gm c vic t chm sc bn thn.
Tm tt v cc vn chnh v thay i ln
S dng h thng nh gi t qu c th h tr nh cung cp cp cu bng
cch xc nh biu hin v triu chng ca t qu.
V in nn glucose c a dng cho bnh nhn b h ng huyt nh nhng
chng c th khng c sn. Trong trng hp ny, cc dng ng c tm
thy trong cc sn phm n king thng thng c th c dng thay th
vin nn glucose cho bnh nhn b tiu ng h ng huyt c triu chng
lm sng nh, nhng ngi vn cn nhn thc c v c th nut v lm theo
mnh lnh.
C ho php nh cung cp cp cu c th vt thng ngc h v khng cn che
li. Nu vic bng vt thng v p lc trc tip l cn thit cm mu, cn
ch m bo vt bng khng v tnh b chuyn thnh vt bng bt li.
K hng c h thng nh gi chn ng mt cp h tr nh cung cp cp
cu trong vic nhn din cc chn ng.
K hi vic cy li mt chic rng chn thng b tr hon th vic bo qun tm
thi chic rng trong dung dch ph hp s gip ko di kh nng sng
ca rng.
G io dc v cp cu c truyn t qua cc chin dch bo v sc khe cng
cng, cc ch tp trung v cc kha hc cp chng ch c th tng t l sng
st, lm gim mc nghim trng ca chn thng v gim thi gian iu tr
trong bnh vin, v c th gii quyt cc triu chng ca nhng ngi b bnh
hoc b thng.
31
Nhn din t qu
2015 (Mi): Khuyn co nh cung cp cp cu nn s dng
h thng nh gi t qu. So vi cc h thng nh gi
t qu m khng i hi o glucose, h thng nh gi
bao gm o glucose c nhy tng t nhng c
hiu nhn din t qu cao hn. H thng nh gi t
qu Face, Arm, Speech, Time; Mt, Tay, Li ni, Thi gian
(FAST) hoc Cincinnati Prehospital Stroke Scale (CPSS) l
cng c n gin nht nh cung cp cp cu s dng,
vi nhy cao khi xc nh t qu.
L do: Bng chng cho thy rng sm nhn din t qu v
s dng mt h thng nh gi t qu gip gim khong
thi gian gia thi im t qu khi pht v n bnh
vin v iu tr. Trong 1 nghin cu, hn 94% ngi khng
chuyn c o to trong mt h thng nh gi t qu
32
H ng huyt
2015 (Mi): i vi bnh nhn tiu ng vi h ng
huyt c triu chng lm sng nh c th lm theo mnh
lnh v nut c an ton, vic s dng glucose ung
dng vin nn glucose gip cu tr lm sng nhanh chng
hn so vi cc dng ng khc c tm thy trong
sn phm n ung thng thng. Nn s dng vin nn
glucose, nu c sn, x l h ng huyt cho nhng
ngi ny. Nu khng c sn vin nn glucose, cc dng
thc phm v ung cha ng c nh gi c bit
khc nh sucrose, fructose, v oligosaccharides c th c
la chn thay th hiu qu cho s o ngc ca h ng
huyt c triu chng lm sng nh.
L do: H ng huyt l mt trng hp m nh cung cp
cp cu thng gp. iu tr sm h ng huyt nh c
th ngn chn s tin trin thnh h ng huyt nng.
H ng huyt nng c th dn ti tnh trng mt nhn
thc hoc co git v v c bn cn s theo di ca EMS
(emergency medical service, dch v cp cu y t).
iu tr Vt thng Ngc H
2015 (Mi): Nh cung cp cp cu chm sc bnh nhn b
vt thng ngc h c th vt thng h. Nu vic bng
vt thng v p lc trc tip c yu cu cm mu,
cn phi ch m bo vt bng mu-bo ho khng v
tnh b bt li.
L do: Vic s dng bng hoc thit b bt khng ng cch
cho cc vt thng ngc h c th dn n s gia tng kh
trn mng phi m khng c bit trc v e da tnh
mng. Cha c nghin cu trn ngi no so snh vic
ng dng vt bng hoc thit b bt vi vt bng hoc thit
b khng bt, v ch c mt nghin cu trn ng vt duy
nht cho thy li ch ca vic s dng thit b khng bt.
Do thiu bng chng v vic s dng mt thit b bt, v
xem xt ri ro trn kh mng phi m khng bit trc, nn
khng khuyn co nh cung cp cp cu p dng bng vt
thng hoc thit b bt cho ngi b vt thng ngc h.
Chn ng
2015 (Mi): Nhn vin y t nn nh gi bt k ngi no
ang b chn thng u dn n thay i mc thc,
tng du hiu hoc triu chng ca chn ng, hoc cc
nguyn nhn khc m ngi cp cu cn quan tm. Vic
nh gi nn c tin hnh cng sm cng tt.
L do: Nh cung cp cp cu thng xuyn gp phi cc c
nhn b chn thng u nh v c th b chn ng (chn
thng s no nh). V s cc du hiu v triu chng ca
chn ng c th khin cho vic nhn din chn thng
ny tr nn kh khn. Ngoi ra, nhng hu qu lu di ca
chn ng khng bit trc c th rt ng k. Mc d
mt h thng ghi li chn ng mt giai on n gin c
th gip ngi cp cu nhn din c chn ng, nhng
khng c h thng nh gi no nh vy c xc nh.
Cng c nh gi chn ng th thao c cc chuyn gia
y t s dng i hi mt nh gi 2 giai on (trc khi thi
u v sau khi chn ng) khng thch hp nh l mt cng
c nh gi n l cho nh cung cp cp cu.
Gio dc Cp cu
2015 (Mi): Gio dc v o to v cp cu c th hu ch
ci thin bnh tt v t vong do chn thng v bnh, v
chng ti khuyn co nn ph cp vic ny.
L do: Bng chng cho thy rng gio dc v cp cu c th
lm tng t l sng, nng cao nhn thc bnh cp tnh, v
h tr phn tch cc triu chng.
au ngc
2015 ( cp nht): Trong khi ch i EMS (emergency medical
service, dch v cp cu y t) n, nh cung cp cp cu c
th khuyn khch bnh nhn au ngc nhai 1 vin aspirin
liu ngi ln hoc 2 vin aspirin liu thp nu du hiu v
triu chng cho thy bnh nhn ny ang b nhi mu c
tim, v bnh nhn khng b d ng hoc chng ch nh
khc vi aspirin. Nu mt bnh nhn b au ngc m khng
khuyn ngh mt ngun tim, hoc nu nh cung cp cp
cu khng chc chn v nguyn nhn gy au ngc hoc
khng thoi mi vi vic theo di aspirin, khi ngi cp
cu khng nn khuyn khch bnh nhn dng aspirin v
quyt nh theo di aspirin c th c hon li cho ngi
bn EMS (emergency medical service, dch v cp cu y t).
2010 (C): Trong khi ch i EMS (emergency medical
service, dch v cp cu y t) n, nh cung cp cp cu c
th khuyn khch nn nhn nhai 1 vin aspirin liu ngi ln
(loi bao khng tan trong rut) hoc 2 vin aspirin tr em
liu thp nu bnh nhn khng b d ng vi aspirin hoc
chng ch nh khc vi aspirin, v d nh bng chng ca
t qu hoc chy mu gn y.
L do: Theo di aspirin lm gim ng k t l t vong do
nhi mu c tim, nhng khng c bng chng h tr
vic s dng aspirin lm gim au ngc khng phn bit.
Gim t l t vong cng c tm thy khi theo di aspirin
sm (tc l, trong vi gi u tin sau khi khi pht triu
chng nhi mu c tim) so vi theo di aspirin sau (tc
l, sau khi n bnh vin) gim au ngc do nhi mu
c tim cp tnh. Tuy nhin, vic ny vn cha r rng, cho
d nh cung cp cp cu c th nhn ra du hiu v triu
chng ca nhi mu c tim, v vic s dng aspirin cho
nguyn nhn gy au ngc khng do tim c th gy hi.
Mc d liu lng v dng aspirin c s dng gim
au ngc khng c Nhm Cng tc Cp cu ILCOR xem
xt c th, tnh kh dng sinh hc ca aspirin bao tan trong
rut l tng t nh loi bao khng tan trong rut khi nhai
36
v nut. Do , s khng cn b hn ch s dng thuc
aspirin bao khng tan trong rut, min l aspirin c nhai
trc khi nut.
Sc phn v
2015 ( cp nht): Khi ngi b sc phn v khng phn ng
vi liu Epinephrine u tin, v i ng chm sc nng cao
n chm 5-10 pht, nn xem xt dng liu tip theo.
33
Bng vt thng Cm mu
2015 ( cp nht): Nh cung cp cp cu c th xem xt s
dng bng cm mu khi cc bin php kim sot chy mu
tiu chun (vi p lc trc tip c hoc khng c gc hoc
bng vi qun o) khng hiu qu i vi chy mu nghim
trng hoc e da mng sng.
2010 (C): S dng thng xuyn (cc yu t cm mu)
trong cp cu khng c khuyn co thi im ny v s
thay i ng k trong hiu qu ca cc yu t khc nhau
v kh nng ca chng vi cc hiu ng bt li, bao gm
ph hy m vi hiu ng ca tnh trng tin tc mch v
chn thng nhit tim tng.
L do: Cc ng dng ca p lc mnh, trc tip n mt vt
thng vn c coi l phng tin ch yu kim sot
chy mu. Khi p lc trc tip khng kim sot c tnh
trng chy mu nghim trng hoc e da mng sng, nh
cung cp cp cu c o to c th trong cc ch nh
v hng dn s dng c th xem xt bng cm mu. Bng
thm cm mu th h mi c chng minh l gy ra
t bin chng v tc dng ph hn cc loi cm mu trc
y, v hiu qu cm mu ln n 90% ca cc i tng.
Hn ch Vn ng Ct sng
2015 ( cp nht): Ngy cng c nhiu bng chng cho thy
tc hi v khng c bng chng tt no cho thy li ch r
rng, khng khuyn co nh cung cp cp cu ng dng
lin tc bin php dng ai c. Nh cung cp cp cu
nghi ng chn thng ct sng nn ngi b thng
cng nm im cng tt trong khi ch i ngi ca EMS
(emergency medical service, dch v cp cu y t) n.
2010 (C): Nh cung cp cp cu khng nn s dng cc
thit b c nh v li ch ca chng vi cp cu cha c
chng minh v chng c th c hi. Duy tr hn ch vn
ng ct sng bng cch gi n nh u bng tay
chuyn ng ca u, c, ct sng c gim thiu.
L do: Theo bo co h thng ILCOR nm 2015 v vic s
dng ai gi c nh mt phn trong hn ch vn ng ct
sng cho chn thng cn, khng c bng no ch ra vic
gim chn thng thn kinh vi vic s dng ai gi c.
Trn thc t, cc nghin cu chng minh tc dng c hi
thc t hoc tim tng nh tng p lc ni s v can thip
ng th vi vic s dng ai gi c. K thut thch hp
ng dng ai gi c nhng ngi c nguy c cao i hi
phi c o to v thc hnh y thc hin mt
cch chnh xc. p dng ai gi c khng phi l mt k
nng cp cu. Cc sa i ca hng dn ny phn nh s
thay i trong lp hc khuyn co ti Cp III: Tc hi do kh
nng ca hiu ng bt li.
34
35. Wall HK, Beagan BM, ONeill J, Foell KM, Boddie-Willis CL. Addressing
stroke signs and symptoms through public education: the Stroke Heroes
Act FAST campaign. Prev Chronic Dis. 2008;5(2):A49.
36. Sai Y, Kusaka A, Imanishi K, et al. A randomized, quadruple crossover
single-blind study on immediate action of chewed and unchewed
low-dose acetylsalicylic acid tablets in healthy volunteers. J Pharma Sci.
2011;100(9):3884-3891.
19. Ericsson KA. Deliberate practice and the acquisition and maintenance
of expert performance in medicine and related domains. Acad Med.
2004;79(10)(suppl):S70-S81.
20. Motola I, Devine LA, Chung HS, Sullivan JE, Issenberg SB. Simulation in
healthcare education: a best evidence practical guide. AMEE Guide No. 82.
Med Teach. 2013;35(10):e1511-e1530.
21. Hunt EA, Duval-Arnould JM, Nelson-McMillan KL, et al. Pediatric resident
resuscitation skills improve after rapid cycle deliberate practice training.
Resuscitation. 2014;85(7):945-951.
22. Cook DA, Hamstra SJ, Brydges R, et al. Comparative effectiveness of
instructional design features in simulation-based education: systematic
review and meta-analysis. Med Teach. 2013;35(1):e867-e898.
23. Bloom B, Englehart M. Furst E, Hill W, Krathwohl D. Taxonomy of
Educational Objectives: The Classification of Educational Goals. Handbook I:
Cognitive Domain. New York, NY: Longmans; 1956.
24. Dave RH. Developing and Writing Behavioral Objectives. Tuscon, AZ:
Educational Innovators Press; 1970.
25. Krathwohl DR, Bloom BS. Taxonomy of Educational Objectives: The
Classification of Educational Goals. Handbook II: Affective Domain. New York,
NY: David McKay Co; 1964.
26. Bloom BS. Mastery Learning. New York, NY: Holt Rinehart & Winston; 1971.
27. Ericsson K, Krampe RT, Tesch-Rmer C. The role of deliberate practice in the
acquisition of expert performance. Psychol Rev. 1993;100(3):363-406.
28. McGaghie WC, Issenberg SB, Cohen ER, Barsuk JH, Wayne DB. Medical
education featuring mastery learning with deliberate practice can lead to
better health for individuals and populations. Acad Med. 2011;86(11):e8-e9.
29. McGaghie WC, Issenberg SB, Cohen ER, Barsuk JH, Wayne DB. Does
simulation-based medical education with deliberate practice yield better
results than traditional clinical education? A meta-analytic comparative
review of the evidence. Acad Med. 2011;86(6):706-711.
30. Roppolo LP, Pepe PE, Campbell L, et al. Prospective, randomized trial
of the effectiveness and retention of 30-min layperson training for
cardiopulmonary resuscitation and automated external defibrillators: the
American Airlines Study. Resuscitation. 2007;74(2):276-285.
31. Cheng A, Eppich W, Grant V, Sherbino J, Zendejas B, Cook DA. Debriefing for
technology-enhanced simulation: a systematic review and meta-analysis.
Med Educ. 2014;48(7):657-666.
32. Cheng A, Rodgers DL, van der Jagt E, Eppich W, ODonnell J. Evolution of
the Pediatric Advanced Life Support course: enhanced learning with a new
debriefing tool and Web-based module for Pediatric Advanced Life Support
instructors. Pediatr Crit Care Med. 2012;13(5):589-595.
33. Mager RF. Preparing Instructional Objectives: A Critical Tool in the
Development of Effective Instruction. 3rd ed. Atlanta, GA: Center for Effective
Performance; 1997.
34. Kirkpatrick D, Kirkpatrick J. Implementing the Four Levels: A Practical Guide
for the Evaluation of Training Programs. San Francisco, CA: Berrett-Koehler;
2007.
35