You are on page 1of 24

Deba Ibarreko

Aditz-taulak
(Debabarrena)

Badihardugu Euskara Elkartea

Egilea: Jesus Mari Makazaga


Koordinatzailea: Aintzane Agirrebea
Azala eta inprenta: Gertu
Argitalpena:
BADIHARDUGU Euskara Elkartea:
www.badihardugu.com
argitalpenak@badihardugu.com
Urkizu 11, behea
Tel.: 943121775
I.S.B.N.: 84-611-3756-6
Lege Gordailua: SS-1369-06
Deba Ibarra. 2006

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

atarikoa

Aurkibidea
Atarikoa ...........................................................................1
Oharrak .............................................................................2
Indikatiboa .......................................................................3
Baldintza ..........................................................................7
Ahalera .............................................................................9
Subjuntiboa eta Agintera ..............................................12
Aditz trinkoak ................................................................14
Erabilera-adibideak ........................................................18

Atarikoa

sku artian daukazun lan hau


Badihardugu Euskara Elkartiaren
proiektu baten parte da. 2005 urtian
jarri zan martxan proiektua, eta
haren helburua da Deba ibarreko 17 herrixetako
aditz-taulak osatzia eta zabaltzia. Oatiko Bedita
Larrakoetxea Udal Euskaltegixak egindako lan
bat izan zan lehenengua, Oatiko Aditz-taulak, eta
Aintzane Agirrebeak eman zion jarraipena,
haura oiarritzat hartuz, Eibarko Aditz-taulak
lanarekin. Esku artian dozun lan hau horretan
bixetan oiarrittu da.
Lantxo honetan aditz ezagun eta erabillixenak
bakarrik batu nahi izan dittugu, modu praktiko
eta labur batian danon eskura ipintzeko.
Ahoz gehixen entzuten diran formak jaso
dittugun arren, hemen agertzen diran aditzformak idazteko orduan erabiltzekuak dira; hau
da, lan honetan gure herriko berbetan idazteko
balixoko digun proposamena egin nahi izan
dogu. Hau dala ta, forma osuak idatzi dittugu.

Horretarako, adizki batzuen formia eta egitturia


osatzeko, paradigmen batasunari eta logikiari
kasu egiez eta euskera batuari begira lan egin
dogu; azken batian, euskera bat dala erakusteko
eta herri-hizkeren eta batuaren arteko zubi-lana
egitteko asmoz sortu dogu lan hau.
Aditz-forma batzuetan parentesixak ikusiko
dittuzue; horrek esan nahi dau bi modutara
esaten/entzuten dala aditz hori: parentesi
barrukua esanda edo esan be. Beste batzuetan,
berriz, bi aditz-forma ipii dittugu, forma bixak
entzuten diralako berdin samar; horregaittik,
bata zein bestia eman dittugu ontzat.
Lan hau ikusi ondoren konturatzen bazara
zure belarrirako ezezagunak diran formak
agertzen dirala edo zure inguruan beste modu
batera esaten dirala, gustora hartuko dittugu
zure ohar, iritzi eta proposamenak. Nahi dozun
arte, ba.

Badihardugu Euskara Elkartia

Oharrak

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

 Nola irakurri aditz-taulak


naiz

Erabillera neutrua

naiz

Euskara batuko ordaia

nauk

Forma alokutibua, gizonezkuekin hitz egitteko

naun

Forma alokutibua, andrazkuekin hitz egitteko

 Goguan hartzeko oharrak


Elgoibarko aditza jasotzen deben taula honek irakurtzeko orduan, ohar batzuk euki biharko lirake kontuan:
1) Euskara batuko grafia erabilli dogu.
2) Tauletan agertzen diran formak, Elgoibarko hizkera ondo menderatzen deben hiztun zaharren jardunetik jasotakuak dira, eta forma horrek hobetsi nahi gendukez, eta
azken urtietan, batiz bat gaztien jardunian, sortu diran berrikerixa batzuk baztertu.
3) Danok dakigu ahozko hizkeran aditzak, bestelako berbak bezela, fonetismuak izaten
dittuela. Beste kontu bat da, baia, idatzira fonetismo horrek eruatia. Lan honetako
tauletan, automatikuak diran fonetismuak ez dittugu jaso, hemengo formak idatzirako diranez gero. Hona, ondorengo atalian, fonetismo horretako batzuk.

Esan

Idatzi

 Bokal arteko -g- galdu egiten da:


Txuleta edar bat erosiko juau afaltzeko . . . . . . . . . . . . . {juagu}
Gustora naok zuen kuadrillan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . {nagok}

 Bokal arteko -r- biguna ixa galdu egitten da:


Atzo etorri zian Lizarrako gure lagunak . . . . . . . . . . . . . {ziran}
Badia fubolian sekula aspertzen eztianak . . . . . . . . . . . {badira, ez diranak}

 Bokal arteko -d- ixa galdu egitten da:


Lagunak ekarri dian oparixa politt askua da . . . . . . . . . . {didan}
Errioxara juten dia udaran, semia sendatu dei . . . . . . . . {dedi}
Lau urte daruaz zigarrorik erre be . . . . . . . . . . . . . . . . . . {daruadaz}

 D/R alternantzia:
Etorri hari hona ointxe bertan! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . {hadi}
Oso elegante ikusi zindduran domekan . . . . . . . . . . . . . . {zinddudan}

Indikatiboa

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR / Indikatiboa
ORAINA
NI

HI (g)
HI (a)
HAURA

GU

ZU
ZUEK
HAREK

naiz

LEHENA
nitzan

naiz

nintzen

nok
non

nitzuan
nitzunan

haiz

hitzan

haiz

hintzen

haiz

hitzanan

haiz

hintzen

da

zan

da

zen

dok
don

zuan
zunan

gara

gian

gara

ginen

gaittuk
gaittuk

giuan
giunan

zara/zera

zian

zara

zinen

zerate

ziaten

zarete

zineten

dira

ziran

dira

ziren

dittuk
dittun

zittuan
zittunan

NOR-NORI / Indikatiboa - Oraina


NERI
HAURA

HIRI (g)

HIRI (a)

GURI

ZURI

ZUERI

HARERI

jata

jak

jan

jako

jaku

jatzu

jatzue

jakue

zait

zaik

zain

zaio

zaigu

zaizu

zaizue

zaie

jakok
jakon

jakuk
jakun

jatak
jatan
HAREK

HARI

jakuek
jakone

jataz

jaz

janaz

jakoz

jakuz

jatzuz

jatzuez

jakuez

zaizkit

zaizkik

zaizkin

zaizkio

zaizkigu

zaizkizu

zaizkizue

zaizkie

jakuaz
jakonaz

jakuaz
jakunaz

jatazak
jatanaz

jakuezak
jakonez

NOR-NORI / Indikatiboa - Lehena


NERI
HAURA

HIRI (g)

HIRI (a)

jatan

jaan

janan

jakon

jakun

jatzun

jatzuen

jakuen

zitzaidan

zitzaian

zitzainan

zitzaion

zitzaigun

zitzaizun

zitzaizuen

zitzaien

jakuan
jakonan

jakuan
jakunan

jat(i)an
jatanan
HAREK

HARI

GURI

ZURI

ZUERI

HARERI

jakuen
jakonen

jatazen

jazen

janazen

jakozen

jakuzen

jatzuzen

jatzuezen

jakuezen

zitzaizkidan

zitzaizkian

zitzaizkinan

zitzaizkion

zitzaizkigun

zitzaizkizun

zitzaizkizuen

zitzaizkien

jakuazan
jakonazan

jakuazen
jakunazen

jatazen
jatanazen

Lehenaldiko formetan, tauletan agertzen diran formez gai, normala da zitzatan, zitzakun, zitzakuen modukuak entzutia.

jakuezen
jakonezen

Indikatiboa

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR-NORK / Indikatiboa - Oraina


NIK
NI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

nok

non

nau

nozu

nauk

naun

nau

nauzu

ZUEK
nozue
nauzue

najok
najon
HI (g)

HI (a)

HAURA

najuek
najone

haut

hau

haugu

haue

hau

haugu

haute

hau(na)t

hau(n)

hau(na)gu

haune

haut

hau

haugu

haute

dot

dok

don

dau

dogu

dozu

dut

duk

dun

du

dugu

duzu

jok
jon

juagu
jonagu

GU

dozue
duzue

HAREK

debe
dute

juek
jone

gaittuk

gaittun

gaittu

gaittuzu

gaittuzue

gaittue

gaituk

gaitun

gaitu

gaituzu

gaituzue

gaituzte

gaittuk
gaittun

ZUEK

naue
naute

haut

juat
jonat

ZU

HAREK

gaittuek
gaittune

zaittut

zaittu

zaittugu

zaittue

zaitut

zaitu

zaitugu

zaituzte

zaittuet

zaittue

zaittuegu

zaittue

zaituztet

zaituzte

zaituztegu

zaituztete

dittut

dittuk

dittun

dittu

dittugu

dittuzu

dittuzue

dittue

naute

dituk

ditun

ditu

ditugu

dituzu

dituzue

dituzte

jaittuk
jaittun

jaittuagu
jaittunagu

jaittuat
jaittunat

jaittue
jaittune

NOR-NORK / Indikatiboa - Lehena


NIK
NI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

nindduan

ninddunan

ninddun

nindduzun

nindduzuen

nindduen

ninduan

nindunan

ninduen

ninduzun

ninduzuen

ninduten

nindduan
ninddunan
HI (g)

HI (a)

HAURA

nindduen
ninddunen

hinddudan

hindduan

hinddugun

hindduen

hindudan

hinduen

hindugun

hinduten

hinddunaten

hinddunan

hinddugunan

hinddunen

hindudan

hinduen

hindugun

hinduten

naban

zuan

zonan

zaban

gendun

zendun

zenduen

nuen

huen

huen

zuen

genuen

zenuen

zenuten

juan
jonan

genduan
gendunan

najuan
najonan
GU

ZUEK

HAREK

zeben
zuten

juen
jonen

gindduazen

ginddunazen

gindduzen

gindduzun

gindduzuen

gindduezen

gintuan

gintunan

gintuen

gintuzun

gintuzuen

gintuzten

gindduazen
ginddunazen
ZU

HAREK

gindduezen
ginddunezen

zinddudazen

zindduzen

zindduguzen

zindduezen

zintudan

zintuen

zintugun

zintuzten

zindduedazen

zindduezen

zindduguzen

zindduezen

zintuztedan

zintuzten

zintuztegun

zintuzteten

nittuan

hittuan

hittunan

zittuan

genduzen

zenduzen

zenduezen

zittuen

nituen

hituen

hituen

zituen

genituen

zenituen

zenituzten

zituzten

jaittuan
jaittunan

genduazen
gendunazen

najaittuan
najaittunan

jaittuen
jaittunen

Indikatiboa

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR-NORI-NORK / Indikatiboa - Oraina (objektu singularra)


NERI
NIK

HIRI (g)

HIRI (a)

HARI

GURI

ZURI

ZUERI

dixat

diat

diot

dizut

dizuet

diuet

diat

dinat

diot

dizut

dizuet

diet

jauat
jaunat
HIK (g)

HIK (a)

HAREK

jauet
jauenat

didak

diok

diguk

diuek

didak

diok

diguk

diek

didan

dion

digun

diuen

didan

dion

digun

dien

ditt

dik

di

dio

digu

dizu

dizue

diue

dit

dik

din

dio

digu

dizu

dizue

die

jaok
jaon

jauk
jaun

j(i)ak
j(i)an
GUK

jauek
jauen

dixagu

diagu

diogu

dizugu

dizuegu

diogu

diagu

dinagu

diogu

dizugu

dizuegu

diegu

jauagu
jaunagu
ZUK

ZUEK

HAREK

HARERI

jauagu
jauenagu

didazu

diozu

diguzu

diozu

didazu

diozu

diguzu

diezu

didazue

diozue

diguzue

diozue

didazue

diozue

diguzue

diezue

die

dixek

die

diue

digue

dizue

dizue

diue

didate

diate

dinate

diote

digute

dizute

dizuete

diete

jauek
jaune

jauek
jaune

jaek
jane

jauek
jaune

NOR-NORI-NORK / Indikatiboa - Oraina (objektu plurala)


NERI
NIK

HIRI (g)

HIRI (a)

HARI

GURI

ZURI

ZUERI

dixadaz

diadaz

diodaz

dizudaz

dizuedaz

diuedaz

dizkiat

dizkinat

dizkiot

dizkizut

dizkizuet

dizkiet

jauadaz
jaunadaz
HIK (g)

HIK (a)

HAREK

jauedaz
jauenadaz

didaz

diuaz

diguaz

diuaz

dizkidak

dizkiok

dizkiguk

dizkiek

didanaz

dionaz

digunaz

diuenaz

dizkidan

dizkion

dizkigun

dizkien

didaz

dixaz

diaz

dioz

diguz

dizuz

dizuez

diuez

dizkit

dizkik

dizkin

dizkio

dizkigu

dizkizu

dizkizue

dizkie

jauaz
jaonaz

jauaz
jaunaz

jiaz
jianaz
GUK

jauezak
jaoenaz

dixaguz

diaguz

dioguz

dizuguz

dizueguz

dizkiagu

dizkinagu

dizkiogu

dizkizugu

dizkizuegu

jauaguz
jaunaguz
ZUK

ZUEK

HAREK

HARERI

dioguz
dizkiegu

jauaguz
jauenaguz

didazuz

diozuz

diguzuz

diozuz

dizkidazu

dizkiozu

dizkiguzu

dizkiezu

didazuez

diozuez

diguzuez

diozuez

dizkidazue

dizkiozue

dizkiguzue

dizkiezue

diez

dixez

diez

diuez

diguez

dizuez

dizuez

diuez

dizkidate

dizkiate

dizkinate

dizkiote

dizkigute

dizkizute

dizkizuete

dizkiete

jauez
jaonez

jauezak
jaunez

jiez
jienez

jauezek
jaoenez

Indikatiboa

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR-NORI-NORK / Indikatiboa - Lehena (objektu singularra)


NERI
NIK

HIRI (g)

HIRI (a)

HARI

nixan

nian

nian

ninan

GURI

ZURI

ZUERI

HARERI

nion

nizun

nizuen

niuen

nion

nizun

nizuen

najauan
najaonan
HIK (g)

HIK (a)

HAREK

zidan

ziuan

ziguan

ziuan

hidan

hion

higun

hien

zidanan

zionan

zigunan

zionan

hidan

hion

higun

hien

zidan

zixan

zian

zion

zigun

zizun

zizuen

ziuen

zidan

zian

zinan

zion

zigun

zizun

zizuen

zien

jauan
jaonan

jauan
jaunan

j(i)an
j(i)anan
GUK

jauen
jaonen

gixan

gian

gion

giuzun

giuzuen

genian

geninan

genion

genizun

genizuen

giuan
gionan
ZUK

ZUEK

HAREK

nien

najauen
najaonen

gion
genien

giuan
gionan

zidazun

zion

ziguzun

ziuen

zenidan

zenion

zenigun

zenien

zidazuen

ziuen

ziguzuen

ziuen

zenidaten

zenioten

zeniguten

zenieten

zien

zixen

zien

ziuen

ziguen

zizuen

zizuen

ziuen

zidaten

ziaten

zinaten

zioten

ziguten

zizuten

zizueten

zieten

jauen
jaonen

jiuen
jiuenan

jien / jaen
jienan

jauen
jaonen

NOR-NORI-NORK / Indikatiboa - Lehena (objektu plurala)


NERI
NIK

HIRI (g)

HIRI (a)

HARI

GURI

ZURI

ZUERI

nixazen

niazen

niozen

nizuzen

nizuezen

niuezen

nizkian

nizkinan

nizkion

nizkizun

nizkizuen

nizkien

najauazen
najaonazen
HIK (g)

HIK (a)

HAREK

najauezen
najaonezen

zidazen

ziuazen

ziguazen

ziuazen

hizkidan

hizkion

hizkigun

hizkien

zidazenan

zionazen

zigunazen

zionazen

hizkidan

hizkion

hizkigun

hizkien

zidazen

zixazen

ziazen

ziozen

ziguzen

zizuzen

zizuezen

ziuezen

zizkidan

zizkian

zizkinan

zizkion

zizkigun

zizkizun

zizkizuen

zizkien

jauazen
jaonazen

jauazen
jaunazen

j(i)azen
j(i)azenan
GUK

jauezen
jaonezen

gixazen

giazen

giozen

giuzuzen

ginzuezen

genizkian

genizkinan

genizkion

genizkizun

genizkizuen

giuazen
giunazen
ZUK

ZUEK

HAREK

HARERI

giozen
genizkien

giuazen
gionazen

zidazuzen

ziozen

ziguzuzen

ziuezen

zenizkidan

zenizkion

zenizkigun

zenizkien

zidazuzen

ziuezen

ziguzuezen

ziuezen

zenizkidaten

zenizkioten

zenizkiguten

zenizkieten

ziezen

zixezen

ziezen

ziuezen

ziguezen

zizuezen

zizuezen

ziuezen

zizkidaten

zizkiaten

zizkinaten

zizkioten

zizkiguten

zizkizuten

zizkizueten

zizkieten

jauezen
jaonezen

jiuezen
jiuezenan

jiezen
jiezenan

jauezen
jaonezen

baldintza

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR / Baldintza eta Ondorioa


ONDORIOA

BALDINTZA
NI

HI (g)
HI (a)
HAURA

GU

ZU
ZUEK
HAREK

banitz

nitzake

banintz

nintzateke

bahitz

hitzake

bahintz

hintzateke

bahitz

hitzake

bahintz

hintzateke

balitz

litzake

balitz

litzateke

bagia

giake

bagina

ginateke

bazia

ziake

bazina

zinateke

baziate

ziakie

bazinete

zinatekete

balira

lirake

balira

lirateke

NOR-NORI / Baldintza
NERI

HIRI (g)

HAURA

balitzat

balitzak

balitzan

balitzait

balitzaik

balitzain

balitzaio

HAREK

HIRI (a)

HARI

GURI

ZURI

balitzako

balitzaku

balitzazu

balitzazue

balitzaigu

balitzaizu

balitzaizu

balitzaie

balitzataz

balitzaz

balitzanaz

balitzakoz

balitzakuz

balitzaizkit

balitzaizkik

balitzaizkin

balitzaizkio

balitzaizkigu

balitzazuz
balitzaizkizu

ZUERI

HARERI
balitzakue

balitzazuez

balitzakuez

balitzaizkizue

balitzaizkie

NOR-NORI / Ondorioa
HAURA

HAREK

NERI

HIRI (g)

HIRI (a)

HARI

GURI

ZURI

ZUERI

HARERI

litzakitt

litzakik

litzaidake

litzaiake

litzakin

litzakixo

litzakigu

litzakizu

litzakizue

litzakixue

litzainake

litzaioke

litzaiguke

litzaizuke

litzaizueke

litzaieke

litzakidaz
litzaizkidake

litzakiaz

litzakiaz

litzakixoz

litzakiguz

litzakizuz

litzakizuez

litzakixuez

litzaizkiake

litzaizkinake

litzaizkioke

litzaizkiguke

litzaizkizuke

litzaizkizueke

litzaizkieke

Baldintza = baldintza hipotetikua, taula guztietan.

baldintza

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR-NORK / Baldintza
NIK
HAURA

HAREK

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

baneu

baheu

baheu

baleu

bagendu

bazendu

bazendue

balebe

banu

bahu

bahu

balu

bagenu

bazenu

bazenute

balute

banittu

bahittu

bahittu

balittu

bagenduz

bazenduz

bazenduez

balittue

banitu

bahitu

bahitu

balitu

bagenitu

bazenitu

bazenituzte

balituzte

GUK

ZUK

ZUEK

NOR-NORK / Ondorioa
HAURA

HAREK

NIK

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

HAREK

neuke

heuke

heuke

leuke

genduke

zenduke

zendukie

leukie

nuke

huke

huke

luke

genuke

zenuke

zenukete

luke te

nittuzke

hittuzke

hittuzke

littuzke

gendukez

zendukez

zendukiez

littuzkie

nituzke

hituzke

hituzke

lituzke

genituzke

zenituzke

zenituzkete

lituzkete

NOR-NORI-NORK / Baldintza (objektu singularra)


NIK
HARI

HARERI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

banio

bahio

bahio

balio

bagio

bazio

baziue

baliue

banio

bahio

bahio

balio

bagenio

bazenio

bazeniote

baliote

baniue

bahiue

bahiue

baliue

bagio

baziue

baziue

baliue

banie

bahie

bahie

balie

bagenie

bazenie

bazeniete

baliete

NOR-NORI-NORK / Baldintza (objektu plurala)


NIK
HARI

HARERI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

banioz

bahioz

bahioz

balioz

bagioz

bazioz

baziuez

baliuez

banizkio

bahizkio

bahizkio

balizkio

bagenizkio

bazenizkio

bazenizkiote

balizkiote

baniuez

bahiuez

bahiuez

baliuez

bagioz

baziuez

baziuez

baliuez

banizkie

bahizkie

bahizkie

balizkie

bagenizkie

bazenizkie

bazenizkiete

balizkiete

NOR-NORI-NORK / Ondorioa (objektu singularra)


HARI

HARERI

NIK

HIK (g)

HIK (a)

nioke

hioke

hioke

nioke

hioke

hioke

niueke

hiueke

nieke

hiueke

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

lioke

gioke

zioke

ziueke

liueke

lioke

genioke

zenioke

zeniokete

liokete

hiueke

liueke

gioke

ziueke

ziueke

liueke

hiueke

lieke

genieke

zenieke

zeniekete

liekete

NOR-NORI-NORK / Ondorioa (objektu plurala)


NIK
HARI

HARERI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

niokez

hiokez

hiokez

liokez

giokez

ziokez

ziuekez

liuekez

nizkioke

hizkioke

hizkioke

lizkioke

genizkioke

zenizkioke

zenizkiokete

lizkiokete

niuekez

hiuekez

hiuekez

liuekez

giokez

ziuekez

ziuekez

liuekez

nizkieke

hizkieke

hizkieke

lizkieke

genizkieke

zenizkieke

zenizkiekete

lizkiekete

ahalera

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR / Ahalera
NI

HI (g)
HI (a)
HAURA

GU

ZU
ZUEK
HAREK

ORAINA / HIPOTETIKOA

LEHENA

neike

neikian

naiteke

nintekeen

neikek
neiken

neikian
neikian

heike

heikian

haiteke

hintekeen

heike

heikenan

haiteke

hintekeen

leike

zeikian

daiteke

zitekeen

leikek
leiken

zeikian
zeikian

geinke

geinkian

gaitezke

gintezkeen

geinkezak
geinkezan

geinkian
geinkenan

zeinke

zeinkian

zaitezke

zintezkeen

zeinkie

zeinkien

zaitezkete

zintezketen

leikez

zeikezen

daitezke

zitezkeen

leikezak
leikezan

zeikiazen
zeikiazen

NOR-NORI / Ahalera
ORAINA / HIPOTETIKOA
HAURA

NERI

NOR-NORI / Ahalera
LEHENA

leikitt

zeikidan

dakidake/lekidake

zekidakeen

ORAINA / HIPOTETIKOA
HAREK

NERI

leikidak
leikidan
HAURA

HAURA

HIRI

HARI

GURI

leikik/

zeiki()an

daki(n)ake/leki(n)ake

zeki(n)akeen

leikixo

zeikixon

dakioke/lekioke

zekiokeen

HAREK

HAREK

HIRI

HARI

HAURA

HAURA

ZURI

ZUERI

HARERI

leikigu

zeikigun

dakiguke/lekiguke

zekigukeen

zekizkidakeen

leikizak/leikiaz

zeiki()azan

dakizki(n)ake/lekizki(n)ake

zekizki(n)akeen

leikixoz

zeikixozan

dakizkioke/lekizkioke

zekizkiokeen

HAREK

GURI

leikiguz

zeikiguzan

dakizkiguke/lekizkiguke

zekizkigukeen

leikiguzak
leikigunaz

leikizu

zeikizun

dakizuke/lekizuke

zekizukeen

leikizue

zeikizuen

dakizueke/lekizueke

zekizuekeen

leikixue

zeikixuen

dakieke/lekieke

zekiekeen

leikixuek
leikixone

zeikidazan

dakizkidake/lekizkidake

leikixozak
leikixonaz

leikiguk
leikigun
HAURA

leikidaz

leikidazak
leikidanaz

leikixok
leikixon
HAURA

LEHENA

HAREK

HAREK

HAREK

ZURI

ZUERI

HARERI

leikizuz

zeikizuzan

dakizkizuke/lekizkizuke

zekizkizukeen

leikizuez

zeikizuezan

dakizkizueke/lekizkizueke

zekizkizuekeen

leikixuez

zeikixuezan

dakizkieke/lekizkieke

zekizkiekeen

leikixuezak
leikixuenaz

10

ahalera

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR-NORK / Ahalera - Oraina


NIK
NI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

neikek

neiken

neike

neikezu

neikezue

nazakek

nazaken

nazake

nazakezu

nazakezue

neikek
neiken
HI (g)

HI (a)

HAURA

heike

heikegu

heikie

hazake

hazakegu

hazakete

heikenat

heiken

heikenagu

heikene

hazaket

hazake

hazakegu

hazakete

neike

heike

heike

leike

geinke

zeinke

zeinkie

leikie

dezaket

dezakek

dezaken

dezake

duezakegu

dezakezu

dezakezue

dezakete

leikek
leiken

geinkek
geinken

leikiek
leikene

geinkiaz

geinkenaz

geinkez

geinkezuz

geinkezuez

gaitzakek

gaitzaken

gaitzake

gaitzakezu

gaitzakezue

geinkiaz
geinkenaz

HAREK

nazakete

neikiek
neikene

heiket

GU

ZUEK

neikie

hazaket

neikek
neiken

ZU

HAREK

geinkiez
gaitzakete

geinkiezak
geinkenez

zeinkedaz

zeinkez

zeinkeguz

zeinkiez

zaitzaket

zaitzake

zaitzakegu

zaitzakete

zeinkiedaz

zeinkiez

zeinkieguz

zeinkieze

zaitzaketet

zaitzakete

zaitzaketegu

zaitzaketete

neikez

heikez

heikenaz

leikez

geinkez

zeinkez

zeinkiez

ditzaket

ditzakek

ditzaken

ditzake

ditzakegu

ditzakezu

ditzakezue

leikiaz
leikenaz

geinkiaz
geinkenaz

neikiaz
neikenaz

leikiez
ditzakete

leikiezak
leikenez

NOR-NORK / Ahalera - Lehena


NIK
NI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

neikian

neikenan

neikian

neikezun

neikezuen

neikien

nintzakean

nintzakenan

nintzakeen

nintzakezun

nintzakezuen

nintzaketen

neikian
neikenan
HI (g)

HI (a)

HAURA

neikien
neikenen

heikedan

heikian

heikegun

heikien

hintzakedan

hintzakeen

hintzakegun

hintzaketen

heikedanan

heikenan

heikegunan

heikenen

hintzakedan

hintzakeen

hintzakegun

hintzaketen

neikian

heikian

heikenan

zeikian

geinkian

zeinkian

zeinkien

nezakeen

hezakeen

hezakeen

zezakeen

genezakeen

zenezaken

zenezaketen

jeikian
jeikenan

geinkian
geinkenan

neikian
neikenan
GU

ZUEK

HAREK

zeikien
zezaketen

jeikien
jeikenen

geinkiazen

geinkenazen

geinkezen

geinkezuzen

geinkezuezen

gintzakean

gintzakenan

gintzakeen

gintzakezun

gintzakezuen

geinkiazen
geinkenazen
ZU

HAREK

geinkiezen
gintzaketen

geinkiezen
geinkenezen

zeinkedazen

zeinkezen

zeinkeguzen

zeinkiezen

zintzakedan

zintzakeen

zintzakegun

zintzaketen

zeinkiedazen

zeinkiezen

zeinkieguzen

zeinkiezen

zintzaketedan

zintzaketen

zintzaketegun

zintzaketeten

neikezen

heikiazen

heikenazen

zeikezen

geinkezen

zeinkezen

zeinkiezen

nitzakeen

hitzakeen

hitzakeen

zitzakeen

genitzakeen

zenitzakeen

zenitzaketen

jeikiazen
jeikenazen

geinkiazen
geinkenazen

neikiazen
neikenazen

zeikiezen
zituzaketen

jeikiezen
jeikenezen

11

ahalera

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR-NORI-NORK / Ahalera - Oraina


NERI
NIK

HIRI (g)

HIRI (a)

HARI

GURI

ZURI

ZUERI

neikik

neiki

neikixo

neikizu

neikizue

neikixue

diat

dinat

diezaioket

diezazuket

diezazueket

diezaieket

najeikixok
najeikixon
HIK (g)

HIK (a)

HAREK

najeikixuek
najeikixone

heikitt

heikixo

heikigu

heikixue

diezadakek

diezaiokek

diezagukek

diezaiekek

heikidan

heikixon

heikigun

heikixone

diezadaken

diezaioken

diezaguken

diezaieken

leikitt

leikik

leiki

leikixo

leikigu

leikizu

leikizue

diezadake

diezaake

diezanake

diezaioke

diezaguke

diezazuke

diezazueke

leikixok
leikixon

leikiguk
leikigun

leikidak
leikidan
GUK

ZUEK

HAREK

leikixue
diezaieke

leikixuek
leikixone

geinkik

geinki

geinkixo

geinkizu

geinkizue

geinkixue

diezaiakegu

diezanakegu

diezaiokegu

diezazukegu

diezazuekegu

diezaiekegu

geinkixok
geinkixon
ZUK

HARERI

geinkixuek
geinkixone

zeinkitt

zeinkixo

zeinkigu

zeinkixue

diezadakezu

diezaiokezu

diezagukezu

diezaiekezu

zeinkitte

zeinkixue

zeinkigue

zeinkixue

diezadakezue

diezaiokezue

diezagukezue

diezaiekezue

leikitte

leikixek

leikie

leikixue

leikigue

leikizue

leikizue

diezadate

diezaiakete

diezanakete

diezaiokete

diezagukete

diezazukete

diezazuekete

leikixuek
leikixone

leikiguek
leikigune

leikittek
leikidane

leikixue
diezaiekete

leikixuek
leikixuene

NOR-NORI-NORK / Ahalera - Lehena


NERI
NIK

HIRI (g)

HIRI (a)

HARI

GURI

ZURI

ZUERI

neikian

neikian

neikixon

neikizun

neikizuen

neikixuen

niezaiakeen

niezanakeen

niezaiokeen

niezazukeen

niezazuekeen

niezaiekeen

najeikixon
najeikixonan
HIK (g)

HIK (a)
HAREK

najeikixuen
najeikixonen

heikidan

heikixon

heikigun

heikixuen

hiezadakeen

hiezaiokeen

hiezagukeen

hiezaiekeen

heikidanan

heikixonan

heikigunen

heikixonen

hiezadakeen

hiesaiokeen

hiezagukeen

hiezaiekeen

zeikidan

zeikian

zeikian

zeikixon

zeikigun

zeikizun

zeikizuen

zeikixuen

ziezadakeen

ziezaiakeen

ziezanakeen

ziezaiokeen

ziezagukeen

ziezazukeen

ziezazuekeen

ziezaiekeen

jeikixuan
jeikixonan

jeikiguan
jeikigunan

jeikidan
jeikidanan
GUK

jeikixuen
jeikixonen

geinkian

geinkian

geinkixon

geinkizun

geinkizuen

geinkixuen

geniezaiakeen

geniezanakeen

geniezaiokeen

geniezazukeen

geniezazuekeen

geniezaiekeen

geinkixuan
geinkixonan
ZUK

ZUEK

HAREK

HARERI

geinkixuen
geinkixonen

zeinkidan

zeinkixon

zeinkigun

zeinkixuen

zeniezadakeen

zeniezaiokeen

zeniezagukeen

zeniezaiekeen

zeinkidan

zeinkixuen

zeinkiguen

zeinkixuen

zeniezadaketen

zeniezaioketen

zeniezaguketen

zeniezaieketen

zeikitten

zeikien

zeikien

zeikixuen

zeikiguen

zeikizuen

zeikizuen

zeikixuen

ziezadaketen

ziezaiaketen

ziezanaketen

ziezaioketen

ziezaguketen

ziezazuketen

ziezazueketen

ziezaieketen

jeikixuen
jeikixonen

jeikiguen
jeikigunen

jeikitten
jeikidanen

jeikixuen
jeikixuenen

12

subjuntiboa eta agintera

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR / Subjuntiboa
ORAINA
NI
HI (g)

HI (a)
HAURA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

NOR-NORI / Subjuntiboa
ORAINA

LEHENA

ne(d)i

ne(d)i

nadin

nendin

he(d)i

he(d)i

hadin

hendin

he(d)i

he(d)i

hadin

hendin

de(d)i

ze(d)i

dadin

zedin

gaittezen / gaittian

ginttezen

gaitezen

gintezen

zaittezen / zaittian

zinttezen

zaitezen

zintezen

zaittiezen / zaittien

zinttiezen

zaitezten

zintezten

daittezen / daittien

zittezen

daitezen

zitezen

NERI
HIRI (g)

HIRI (a)
HARI

LEHENA

dakidan

zakidan

dakidan

zekidan

dakixan

zakixan

dakian

zekian

dakian

zakian

dakinan

zekinan

dakixon

zakixon

dakion

zekion

GURI

dakigun

zakigun

dakigun

zekigun

ZURI

dakizun

zakizun

dakizun

zekizun

ZUERI

dakizuen

zakizuen

dakizuen

zekizuen

HARERI

dakixuen

zakixuen

dakien

zekien

NOR-NORK / Subjuntiboa - Oraina


NIK
HAURA

HAREK

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

deidan

deixan

deixanan

deixan

deigun

deizun

deizuen

deixen

dezadan

dezaan

dezanan

dezan

dezagun

dezazun

dezazuen

dezaten

deidazen deixazen

deixanazen

deixazen

deiguzen

deizuzen

deizuezen

deixezen

ditzadan

ditzanan

ditzan

ditzagun

ditzazun

ditzazuen

ditzaten

ZUEK

HAREK

ditzaan

NOR-NORK / Subjuntiboa - Lehena


NIK
HAURA

HAREK

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

neixan

heixan

heixanan

zeixan

geixan

zeizun

zeizuen

zeixen

nezan

hezan

hezan

zezan

genezan

zenezan

zenezaten

zezaten

neixazen

heixazen

heixanazen zeixazen

geixazen

zeizuzen

zeizuezen zeixezen

nitzan

hitzan

hitzan

genitzan

zenitzan

zenitzaten

zitzan

zitzaten

subjuntiboa eta agintera

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR-NORI-NORK / Subjuntiboa - Oraina


NIK
HARI

HARERI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

deixodan

deixoan

deixonan

deixon

deixogun

deixozun

deixozuen

deixuen

diezaiodan

diezaioan

diezaionan

diezaion

diezaiogun

diezaiozun

diezaiozuen

diezaioten

deixuedan deixuen

deixuenan deixuen

deixegun

deixezun

deixezuen

deixuen

diezaiedan

diezaienan

diezaiegun

diezaiezun

diezaiezuen

diezaieten

ZUEK

HAREK

diezaiean

diezaien

NOR-NORI-NORK / Subjuntiboa - Lehena


NIK
HARI

HARERI

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

neixon

heixon

heixonan zeixon

geixon

zeixon

zeixuen

zeixuen

niezaion

hiezaion

hiezaion

ziezaion

geniezaion

zeniezaion

zeniezaioten

ziezaioten

neixen

heixen

heixenan

zeixen

geixen

zeixen

zeixen

zeixen

niezaien

hiezaien

hiezaien

ziezaien

geniezaien

zeniezaien

zeniezaieten

ziezaieten

NOR / Agintera
NI
HI

hadi

HAURA

bedi

NOR-NORK / Agintera

GU

HIK (g)

HIK (a)

ZUK

ZUEK

(eg)ik

(eg)in

(eg)izu

(eg)izue

(eg)ixaz

(eg)iaz

(eg)izuz

(eg)izuez

NI

ZU

zaitte(z)

HAURA

ZUEK

zaittezte

GU

HAREK

bittez

HAREK

NOR-NORI-NORK / Agintera
NERI

HIRI (g)

HIRI (a)

HARI

GURI

ZURI

ZUERI

HARERI

NIK
HIK (g)

(eg)idak

(eg)ixok

(eg)iguk

(eg)ixek

HIK (a)

(eg)idan

(eg)ixon

(eg)igun

(eg)ixen

ZUK

(eg)idazu

(eg)iozu

(eg)iguzu

(eg)iezu

ZUEK

(eg)idazue

(eg)iozue

(eg)iguzue

(eg)iezue

HAREK
GUK

HAREK

*NOR-NORK eta NOR-NORI-NORK sailletako aginterazko formetan, ahoskatzerakoan galdu egiten da hasierako eg- hori: hartu
egik hartu'ik; saldu egiozu saldu'iozu.
*NOR-NORI aginterako formak ez dira erabiltzen.

13

14

aditz trinkoak

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR aditz trinkoak / Oraina


EGON

ETORRI

IBILLI

JUAN

NI

nago
nagok
nagon

nator
natok
naton

nabill
nabik
nabin

nixe
najiek
najien

HI (g)

hago

hator

habill

hua

HI (a)

hago

hator

habill

hua

HAURA

dago
dagok
dagon

dator
datok
daton

dabill
dabik
dabi

dixe
jiek
jien

GU

gaude
gauaz
gaonaz

gatoz
gatuaz
gatonaz

gabiz
gabixaz
gabiaz

guaz
guazak
guanaz

ZU

zaude

zatoz

zabiz

zuaz

ZUEK

zaudete

zatozte

zabizte

zuazte

HAREK

daude
dauaz
daonaz

datoz
datuaz
datonaz

dabiz
dabixaz
dabiaz

dixez
jiezak
jienaz

NOR aditz trinkoak / Lehena


EGON

ETORRI

IBILLI

JUAN

NI

naguan
najauan
najaonan

natorren
na(ja)tuan
na(ja)tonan

nabillen
nabixan
nabian

nixen
najien
najienan

HI (g)

heguan

hatorren

habillen

huan

HI (a)

heguanan

hatorrenan

habillenan

huan

HAURA

zaguan
jauan
jaonan

zatorren
jatuan
jatonan

zabillen
jabixan
jabian

zixen
jien
jienan

GU

gauden
gauazen
gaonazen

gatozen
gatuazen
gatonazen

gabizen
gabixazen
gabiazen

ginduazen
ginduazen
gindunazen

ZU

zauden

zatozen

zabizen

zinduazen

ZUEK

zaudeten

zatozten

zabizten

zinduazten

HAREK

zauden
jauazen
jaonazen

zatozen
jatuazen
jatonazen

zabizen
jabixazen
jabiazen

zixezen
jiezan
jienazen

14

aditz trinkoak

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR aditz trinkoak / Baldintza


EGON

ETORRI

IBILLI

NI

banengo

banetor

banebill

HI (g)

bahengo

bahetor

bahebill

HI (a)

bahengo

bahetor

bahebill

HAURA

balego

baletor

balebill

GU

bageunde

bagentoz

bagenbiz

ZU

bazeunde

bazentoz

bazenbiz

ZUEK

bazeundete

bazentozte

bazenbizte

HAREK

baleude

baletoz

balebiz

NOR-NORK aditz trinkoak / Oraina (objektu singularra)


EUKI

JAKIN

ERUAN

ERABILLI

JARDUN

NIK

daukat
jaukat
jaukanat

dakitt
jakixat
jakiat

daruat
jaruat
jaronat

darabitt
jarabixat
jarabiat

dihardut
jiharduat
jihardunat

HIK (g)

daukak

dakik

daruak

darabik

diharduk

HIK (a)

daukan

daki

daruan

darabi

dihardun

HAREK

dauka
jaukak
jaukan

daki
jakik
jaki

darua
jaruak
jaruan

darabill
jarabik
jarabi

dihardu
jiharduk
jihardun

GUK

daukagu
jaukagu
jaukanagu

dakigu
jakixagu
jakiagu

daruagu
jaruagu
jarunagu

darabigu
jarabixagu
jarabiagu

dihardugu
jiharduagu
jihardunagu

ZUK

daukazu

dakizu

daruazu

darabizu

diharduzu

ZUEK

daukazue

dakizue

daruazue

darabizue

diharduzue

HAREK

dauke
jaukek
jauken

dakixe
jakixek
jakixen

darue
jaruek
jaruen

darabixe
jarabixek
jarabiek

dihardue
jiharduek
jihardune

* EUKI aditzian, AU / A alternantzixa dago: daukat / dakat; jaukak / jakak.


* ERABILLI aditzian, oso normala da -ra- hori ahoskeran desagertzia: ze dabik Elgoibar aldian?

15

16

aditz trinkoak
Deba ibarreko aditz-taulak
(4)
Elgoibar, Debabarrena

aditz trinkoak

NOR-NORK aditz trinkoak / Oraina (objektu plurala)


EUKI

JAKIN

ERUAN

NIK

daukadaz
jaukadaz
jaukanadaz

dakidaz
jakixadaz
jakiadaz

daruadaz
jaruadaz
jaruanaz

HIK (g)

daukaz

dakixaz

daruaz

HIK (a)

daukanaz

dakiaz

daruanaz

HAREK

daukaz
jaukazak
jaukanaz

dakiz
jakixaz
jakiaz

daruaz
jaruaz
jaronaz

GUK

daukaguz
jaukaguz
jaukanaguz

dakiguz
jakixaguz
jakiaguz

daruaguz
jaruaguz
jaronaguz

ZUK

daukazuz

dakizuz

daruazuz

ZUEK

daukazuez

dakizuez

daruazuez

HAREK

daukez
jaukezek
jaukenez

dakixez
jakixez
jakiez

daruez
jaruez
jaronez

NOR-NORK aditz trinkoak / Lehena (objektu singularra)


EUKI

JAKIN

ERUAN

ERABILLI

JARDUN

NIK

naukan
najaukan
najaukanan

nakixan
najakixan
najakian

naruan
najaruan
najarunan

nerabillen

niharduan

HIK (g)

haukan

hakixan

haruan

herabixan

HIK (a)

haukan

hakixan

haruan

HAREK

zaukan
jaukan
jaukanan

zakixan
jakixan
jakian

zaruan
jaruan
jaronan

zarabillen
jarabillen

ziharduan
jiharduan
jihardunan

GUK

geunkan
geunkan
geunkanan

genkixan
genkixan
genkian

ZUK

zeunkan

zenkixan

ZUEK

zeunken

zenkixen

HAREK

zauken
jauken
jaukenen

zakixen
jakixen
jakien

zaruen
jaruen
jaronen

zarabixen
jarabixen

ziharduen
jiharduen
jihardunen

aditz trinkoak

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

NOR-NORK aditz trinkoak / Lehena (objektu plurala)


EUKI

JAKIN

ERUAN

NIK

naukazen
najaukazen
najaukanazen

nakixazen

naruazen

HIK (g)

haukazen

hakixazen

haruazen

HIK (a)

haukazen

hakixazen

haruazen

HAREK

zaukazen
jaukazen
jaukanazen

zakixazen
jakixazen
jakiazen

zaruazen
jaruazen
jaronazen

GUK

geunkazen

genkixazen

ZUK

zeunkazen

zenkixazen

ZUEK

zeunkezen

zenkixezen

HAREK

zaukezen
jaukezen
jaukenezen

zakixezen
jakixezen
jakiezen

zaruezen
jaruezen
jaronezen

Ikusten dan bezela, aditz trinko batzuk ez dira forma guztixetan


erabiltzen, eta horregaittik daude hutsik gelaxka batzuk.
Horrelakuetan, hiztunak nahixago izaten dau aditzaren forma
perifrastikuetara jotzia: jarduten gendun, jakiten najaittuan ...

NOR-NORK aditz trinkoak / Baldintza


EUKI

JAKIN

NIK

baneuka

baneki

HIK (g)

baheuka

baheki

HIK (a)

baheukan

baheki

HAREK

baleuka

baleki

GUK

bageunka

bagenki

ZUK

bazeunka

bazenki

ZUEK

bazeunkie

bazenkixe

HAREK

baleuke

balekixe

17

18

erbilera-adibideak

aditz trinkoak
Deba ibarreko aditz-taulak
(4)
Elgoibar, Debabarrena

ERABILERA ADIBIDEAK
INDIKATIBOA
NOR

Bueno, amamana edo aittittana jungo gara basarrira, egun batzuk pasatzera.
Guk egitten genduan infanterixan; ni infanterixakua nitzuan.
Elgoibarrera etortzen zittuan Trinidadietan eta San Bartolomietan.
NOR-NORI

Baten batzuk etortzen jakozen beti basarrira, eta hareki egoten zan aitta.
Oi umia hil jakue ba? Ba, haretxek!
Milizianuak esaten zitzakuen hareri.
NOR-NORK

Bai, hogeta bederatzi zittuan egunian juan zan soldau.


Urte bi eta erdi egin najaittuan han, neskame.
Aretxabaletan pasau genduzen hamaika egun, basarri batian.
NOR-NORI-NORK

Inaziori Luzia esaten diue lagunak.


Halako baten esan ditt bera aspertuta daguala.
Guri ez, baia neskeri-eta kriston bilddurra sartzen jauen gabeko sorgiak.
Hango danak pezeta bana eman giuan, hi. Bana eman gion.
Ba nik kendu najauazen soldautziari, permisuekin, bost bat hillabete bai.
ADITZ TRINKOAK

Erderaz ere edarki etortzen dok hori, baia enajiek erderaz egittera hemen.
Entzunda hago holakorik sekula?
Gurian lau lagun gauaz, eta hiru kotxe dauaz: neu bakarrik nagok kotxerik be.
Lehenago han ziharduen langilliak soldau jun zittuan asko.
Nik dakidana dok astuak haruzkuan neka-neka eginda juten zirala.
Kalian etxakixek euskeraz; iok ere.
Erromerixan, guk ez gendun dantzan asko egitten, ez genkixen da.
Eta pentsau (eg)ik, haura hil zala ointxe datuaz hamar urte.

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

erbilera-adibideak

BALDINTZA ONDORIOA
Kanpokuak geuri berbetan baldin badihardue, soltatzen jakuz geuri ere euren berba batzuk.
Loterixan, asko ez, berrogei bat milloi erten ezkero, ba neuk pentsauko dot zertan, baia derrepente gastauko neuke diru dana.
Hori peligrosua izaten dok: txispa bat jun ezkero, horrek esplotau egingo leuke.
Ta zela izaten dan gauzia, e? Haura ikusi bagendu guk...
Ba, telebisiua kenduko balebe, etxakok ardura, esaten deu koauak.
Basarrixan illunduko ezpalau, ezkioke lagako lanari, e?

AHALERA
Eta etxuan erten harek. Bilddurtu egin zuan: ezin zaikiela harek egin-da.
Akontezimento haundixa zan haura. Zei juan leikian orduan Debara?
Zei izan leikien ez naiz konturatzen.
Edozeii pasau leikixo holako desgrazia bat.
Jornal gehitxuago aber eman leikien eskatu zion gure aittak, estu zabillela ta, eta nagusixak
kontestau zion: Ez, gure artikulu horrek konpetentzia haundixa dauka, eta ezin neike.

SUBJUNTIBOA
Baraurik juten giuazen etxetikan, eta bezperan arpegixa garbittuta gaiera, ur tantarik sartu
etzei, pekatua zala ta.
Oi egin daban eurixa ere, mesederakua da patatiantzat. Asko eztaixela egin baia. Oin komeni da egualdixa garbi egon dailla. Osasunerako ta, garbi egon dailla.
Zer moduz umiak? Ondo? Hori dok, osasuna behintzat euki deixela!

19

20

erbilera-adibideak

Deba ibarreko aditz-taulak (4)


Elgoibar, Debabarrena

AGINTERA
Ez juan urrutiregi, hola esan zidan. Geldittu hari, geldittu hari!. Eta juntau gian bixok, eta
esan zidan: ez e(g)ik pauso bat gehixago eman, zergatik eze beheraio etorritta dauaz tankiak italianuak eta.
Gaur arratsaldian eztagok iorako zerarik, eta jun hari, jun hari eskolara, esaten zidan aittak.
Etara (eg)ik, heldu (eg)ixok bilddurrik be, hori ittota dagok eta. Hori aingiria dok.
Kendu (eg)ik hortik eskua, bestela makiiak ebagi egingo dik eta!

Debabarrena
Debaerdikoa
Debagoiena

Laguntzaileak:

ELGOIBARKO UDALA

GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIA

EUSKO JAURLARITZA

You might also like