ESKEHR OSMANGAZ NVERSTES

MHENDSLK MMARLIK FAKLTES

naat Mhendislii Blm

Sunu Ders Notlar

Ana donat

ki dorultuda
alan deme

Bir dorultuda
alan deme

BETONARME II

Ek donat

Datma donats
Ek donat
pilye

dz

Ahmet TOPU
ESKEHR, Eyll

2012
Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

nsz

Deerli rencilerim,
Betonarmeyi anlayabilmek, kalc bilgiler edinebilmek, ders ve sonras baarl olabilmek iin:
Derslere devam etmenizi, dinlemenizi,
Ders kitaplar ve nemli ynetmeliklerin gncellenmi olanlarn temin etmenizi,
Gnderme yaplan kaynaklar ders sonras mutlaka okumanz, yorumlamanz, arkadalarnz ve retim yesi ile konuyu tartmanz,
Ezberden iddetle kanarak sorgulayc ve yorumlayc olmanz,
zlm rnekleri ders sonras satr-satr ve yazarak tekrar zmenizi, eksiklerinizi belirleyerek gidermenizi,
Karnza kan her inaat zenle gzlemenizi,
Mesleinize ynelik her kayna, zaman ierisinde, ktphanenize eklemenizi,
Bilgisayar kullanm becerinizi gelitirmenizi, uygulamada youn kullanlan en az bir Analiz-Betonarme yazlmn zaman kaybetmeden renmenizi,
naat sektrndeki gelimeleri, meslek yaamnz boyunca, gnbirlik izlemenizi, internetten srekli yararlanmanz,
neririm.

Siz nasl renmek istersiniz?

Der Mensch hrt nur, was er versteht

renmenin bedeli:

nsan sadece anladn duyar

nceden renenler indirimli fiyattan renir

Otoriteden renenler zgrlk bedeliyle renir
Deneyerek renenler etiket fiyatndan renir
Hayattan renenler gecikme zammyla renir
Hayattan da renemeyenler boa gitmi hayatlaryla renirler

Goethe

Arthur Miller

Bildiini bilenin, arkasndan gidiniz.

Bildiini bilmeyeni, uyandrnz.
Bilmediini bilene, retiniz.
Bilmediini bilmeyenlerden, kanz.
Konfys

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Devam, snavlar, telafi, itiraz, kaynaklar, ynetmelikler, dier

Ders : 1514x7640 BETONARME II (3+0) 3 (Reinforced Concrete II)
nart: Betonarme I dersinden devam alm olmak (neri)
Derslik: M4-A217 retim yesi: Prof.Dr. Ahmet TOPU Oda: M4-A311
Tel.: 0 222 239 37 50/3238 E-Posta: atopcu@ogu.edu.tr , nternet: http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
Devam:
Yoklama yaplmayacak, herkes devaml saylacaktr. Ancak, baarl olabilmeniz iin devam etmeniz nerilir.
Snavlar ve arlklar:
1. Yaryl ii snav: %25, 2. Yaryl ii snav: %25, Final: %50.
1. ve 2. retimin tm gruplarnn snavlar ayn gn ayn saatte ayn sorularla yaplacak ve deerlendirme ortak olacaktr. Snavlarda kitap ve notlar aktr.
Geerli ve gncel fotorafl kimlii olmayanlar snava alnmaz!
Telafi snavlar:
Yazl olarak yaplacak telafi snavnda, hangi snavn telafisi olduuna baklmakszn, renci tm konulardan sorumlu olacaktr.
Snav sonularna itiraz:
Eskiehir Osmangazi niversitesi nlisans Lisans retim ve Snav Ynetmeliinde belirtilen yol izlenir.
Kaynaklar (Reading List):
1.CELEP, Z., (2009). Betonarme Yaplar, T, stanbul.
2.DOANGN, A. (2008). Betonarme Yaplarn Hesap ve Tasarm, Birsen Yaynevi, stanbul.
3.ERSOY, U. (1995). Betonarme 2, Deme ve Temeller, Evrim Yaynevi, stanbul.
4.AYDIN, M. R. (2002). Betonarme Hesap Tablolar, Osmangazi niversitesi yayn No: 71, Eskiehir.
5.ETMEL, E. (1987). Plaklar, T, stanbul.
6.KSEOLU, S. (1986). Temeller, I, II, Matbaa Teknisyenleri Basmevi, stanbul.
7.KSEOLU, S. (1992). Merdivenler, Matbaa Teknisyenleri Basmevi, stanbul.
Yardmc Kaynaklar:
1.ATIMTAY, E. (2001). Betonarme Sistemlerin Tasarm, Cilt I, II, ODT.
2.ATIMTAY, E., (2000). Aklamalar ve rneklerle Afet Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda Ynetmelik, Cilt I, II, ODT.
Ynetmelikler (National Codes):
1.TS 498-1997, Yap Elemanlarnn Boyutlandrlmasnda Alnacak Yklerin Hesap Deerleri, TSE, 1997
2.TS ISO 9194-1997, Yaplarn Projelendirilme Esaslar-Tayc Olan ve Olmayan Elemanlar-Depolanm Malzemeler-Younluk, TSE, 1997
3.TS 500-2000, Betonarme Yaplarn Hesap ve Yapm Kurallar, Trk Standardlar Enstits, 2000
4.Deprem Blgelerinde Yaplacak Binalar Hakknda Ynetmelik, Bayndrlk Bakanl, 2007
5.TS 708 -2010. elik-Betonarme iin-Donat elii, Trk Standardlar Enstits.
6.Deprem Blgeleri Haritas, ndeks, Yerleim Birimleri ve Deprem Blgeleri, Bayndrlk Bakanl, 1996.
Dier:
Betonarme I dersini almam veya devamsz kalm olan renci bu dersi almamaldr.
Gncel ynetmelikleri ve hesap makinasn rencinin yannda bulundurmas yararnadr.
Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

li
ko
ns
ol
d
e
m
e

Bu derste ne, nasl renilecek?

Ko

Ki

ri

ns
ol
d
e
m
e

Kirili deme

Kiri

Konsol
kiri

Betonarme I in konular:
imento, agrega, su, karm(z bilgiler)
Beton, beton snflar, mekanik zellikleri, davran
elik, elik snflar, mekanik zellikleri, davran.
Kiriler, davran, tama gc, boyutlandrma, izim
Kolonlar, davran, boyutlandrma, izim

Te
m
el

ki

ri
i

Betonarme II nin konular:

Tayc sistemin seimi, nerelere kiri, kolon deme konur?
Boyutlar nasl seilir? Kalp plan hazrlanmas, dzensizlikler.
Yapya etkiyen ykler, yk analizi
Demeler, deme tipleri, modelleme-analiz-izim
Temeller, temel tipleri, modelleme- analiz-izim
Yaltm
membran

Ba kirii

Grobeton
Zemin

neri:
Gncel ders notlarn http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ indirerek derslerde yannzda bulundurunuz. Ders notunun ayns snfta projektr ile sunulacaktr. Derste
sunuyu izleyiniz, okumaya almaynz, sadece anlatlanlar dinleyiniz. Gerekirse, ders notlarnn zerine kk notlar ekleyiniz. Ders sonras ilenen konuyu ders
notlarnzdan okuyunuz, dinlediklerinizi pekletiriniz, eksiklerinizi gideriniz.
Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012 http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

erik

erik:
Dersin amac betonarme yaplarn tasarm ilkelerini kavratmaktr. Dersin ierii yledir: Yaplarn snflandrlmas. Tayc sistem seimi. Tayc sistem
dzensizlikleri. Deme tipleri. Kirili demeler, bir ve iki ynde alan demeler, TS500-2000 tablolar ile donat hesab, boluklu demeler, eitli
mesnetli ve ykl demeler. Dili demeler. Temeller, temel tipleri, duvar alt temeli, srekli temeller, radye temeller.
Content:
The main aim of the course is to introduce the design principles of the reinforced concrete structures. Content of the course is as follows: Classification of
buildings. Choice of structure. Structural system irregularities. Types of slabs. Joist floors, One-two way slabs, design using the TS500-2000 tables. Slabs with
openings, Slabs of varying support and loading conditions. Ribbed slabs. Foundations, types of foundations. Wall footings, one and two-way continuous strip
foundations, mat foundations.

Dersin renciye kazandraca beceriler:

Yap tiplerini tanma
Tayc sistem seimi ilkelerini renme
Deme tiplerini kavrama
Deme tasarm ve izimini renme
Temel tiplerini tanma
Temel tasarm ve izimini renme
lgili ynetmeliklerin kullanm.

By the end of this course students will be able to:

Know types of structures
Understand how to choose the structure.
Know types of the slabs.
Design and draw the slabs.
Know types of the foundations.
Design and draw the foundations.
Use the related national codes.

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Yaplarn snflandrlmas
retim ekline gre:
Birdkm yaplar
ndkm (prefabrik) yaplar
ngerilmeli (prefabrik) yaplar
Ardgermeli (prefabrik) yaplar

Kullanm amacna gre:

Konutlar
Hizmet yaplar
merkezleri
Sanayi yaplar
Kprler
Barajlar
Tayc sisteminin malzemesine gre:
Yma yaplar (dolu tula, dey delikli tula, gazbeton, doal ta, beton briket)
Ahap yaplar
elik yaplar
Betonarme yaplar

Grsel:
Normal yaplar
Yksek yaplar
Gkdelenler

Yerine gre:

Sahibine gre:
zel kiilere ait yaplar
Kamu yaplar

st yap (Apartman, kule, baca)

Alt yap (Yol, tnel, kanalizasyon, kpr,)

Tayc sistemler
Salt ereveli sistem: Tayc sistem kolon, kiri ve deme elemanlardan oluur. Kolon ve kirilerin birleiminden oluan sisteme ereve sistem denir. Yklerin(dey-yatay)
tamam ereveler tarafndan tanr.
Salt perdeli sistem(perde duvarl sistem): Tayc sistem genelde sadece perde ve deme elemanlardan oluur. Nadiren, az sayda ereve de olabilir. Yatay yklerin
tamamnn perdeler tarafndan karland, erevelerin sadece dey yk tad varsaylr.
Perde-ereveli sistem (karma sistem): Perde, kiri, kolon ve deme elemanlardan oluur. Dey ve yatay ykler perde ve ereveler tarafnda beraber karlanr. Ancak, yatay
yklerin ounu(yaklak %75 ini) perdeler tar.
Kabuklar(erisel yzeyli tayclar): Kubbe, silindirik sv tank, soutma bacas,
Kablolu sistemler: Teleferik, enerji hatlar, asma kpr,
Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Betonarme tayc elemanlar

Deme
Kiriler

Dikdrtgen, daire, sekizgen, halka,

kutu, L, I, T, C kesitli kolonlar/perdeler

Kolon

Kolonlar/perdeler

Dikdrtgen, tablal,
I, kutu kesitli kiriler

Duvaralt temeli
Tekil temel
Srekli Temeller
Radye temeller

Koyu yazlanlar Betonarme II nin konusu olarak bu

yaryl iinde ele alnacaktr.

Perde

Temeller

Perde

Demeler

Kirili deme
Kirisiz deme
Dili(nervrl) deme
Asmolen deme
Kaset(zgara)-kiri deme

Plak

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Yap rnekleri (fotoraflar)

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Yksek yaplar
KEOPS Piramidi hakknda z bilgiler:
Her biri 2.5 ile 15 ton ktleli 2 300 000 adet ta blok kullanlm.
Mezar blgesinde baz bloklar 75 ton. Toplam hacim: 2 500 000 m3.
20 yllk inaat srecinde 100 000 iinin alt tahmin edilmektedir.

yseklik: 143.5 m
yseklik: 65.5 m
yseklik: 146.7 m

Fravun odas

Keops inaat sresi

Mikerinos

Kefren
Keops

M 2500
Pramidler Gize/MISIR

Dnyann ilk gkdelenleri

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Normal yap/yksek yap/gkdelen:

Normal yap/Yksek yap/Gkdelen ayrmnn standart bir tanm
yoktur. lkeden-lkeye, ehirden-ehire alglama farkldr. Aadaki
snflandrma bir fikir verebilir:
1-12 kat (ykseklik 3-36 m)
13-25 kat (ykseklik 39-75 m)
25(ykseklik>75 m)

Dnya ticaret merkezi kiz kuleleri:

Yapl: 1972
Ykl: 11 Eyll 2001
Kat says: 110
Ykseklik: 412 m

:Normal yap
:Yksek yap
:Gkdelen

Dnya ticaret merkezi ikiz kuleleri

(inaat halinde)

Yksek yap

Gkdelen
New York 1972

Normal yap
New York, 11 Eyll 2001

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

10

Dnyada yksek yaplar:

Dnyann en yksek yaps:

Burj Khalifa (proje ad Burj Dubai)
Dubai/Birleik Arap Emirlikleri
Yapl: 2004-2010
Ykseklik: 828 m
Kat says: 163
Tayc sistem: Betonarme ve elik

Central Plaza,
Hong Kong 1992, 374 m.
En yksek betonarme yap.

Jin Mao Tower

Shanghai 1998, 421 m
Betonarme/elik

311 South Wacker Drive

Chicago 1990, 293 m,
Betonarme.

One Shell Plaza

Houston 1971, 218 m.
Hafif beton ile yaplm en
yksek yap.

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Water Tower
Chicago 1975, 262 m, Betonarme.

Onterie
Chicago 1986, 174 m.
Betonarme

11

Trkiyede yksek yaplar:

52 kat (181.2 m)

Mertim Taksim Group Hotels- Mersin

Kat : 52
Ykseklik : 176.8 m
Yl :1987

39 kat (157.3 m)

34 kat

Gkdelen

Yksek yap
Normal yap

Mersin/Trkiye

Foto: brahim Ylmaz-2008

64 kat (261.3 m)

Sabanc Center/stanbul
Yl: 1993
Tayc sistem: Betonarme
Beton snf: C30
naat arsa alan: 20457 m2
Toplam inaat alan: 107000 m2
Beton : 70000 m3
naat elii: 10000 ton
Temel tipi: Radye (18000 m3)

Polat kulesi, Beikta/stanbul

Yl: 2002
Kat: 42
Ykseklik: 153 m
Beton snf: C35

Bankas kulesi No:1, Levent/ stanbul

Yl: 2000
Tayc sistem: Betonarme
Beton snf: C35
Kat: 52
Ykseklik: 181.2 m

Trkiyenin en yksek yaps:

Sapphire, Levent/stanbul
Yl: 2006-2010
Kat: 64 (10 kat yeraltnda)
Ykseklik: 261 m
Beton snf:
Temelde: C60
st yapda: C50
Beton : 90000 m3
naat elii: 20000 ton

Kempinski Astoria, Esentepe/stanbul

Yl: 2010
Kat: 35
Ykseklik: 125 m
Beton snf: C45

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

12

Dnyada en yksek ilk 10 yap (2010 verileri)

Gkdelenlerin ktalara dalm (2010 yl verileri) http://www.thehighrisepages.de/wlhdbsta.htm

Ykseklik
150-199
m

200-249
m

250-299
m

300-349
m

350-399
m

400
m

TOPLAM

Asya1

695

213

37

17

968

Kuzey Amerika

481

119

32

639

Avustralya2

45

14

63

Avrupa3

58

72

Gney Amerika4

48

55

Afrika

1329

363

Blge

TOPLAM

78

21

1)Trkiye ve Endonezya dahil 2) Ozeanlar dahil 3)Rusyann tamam dahil 4)Orta Amerika ve Meksika dahil

1800

Yap ad ve yeri

Yk.
m

Kat

Yl

1. Burj Khalifa, Dubai/BAE

828

163

2010

2. Taipei 101, Taipei/TAYVAN

508

101

2004

3.Shanghai World Financial Center,

angay/N

492

101

2008

4. International Commerce Center, Hong

Kong/N

484

108

2010

5. Petronas Towers
Kuala Lumpur/MALEZYA

451.9

88

1998

6.Nanjing Greenland Financial

Complex/N

450

89

2010

7. Willis Tower, ikago/ABD

442.1

108

1974

8. Trump International Hotel & Tower,

ikago/ABD

423.4

98

2009

9. Jin Mao Tower, angay/N

420.5

93

1998

10. Two International Finance Centre ,

Hong Kong/N

415.8

90

2003

Trkiyede en yksek yap:

Dnyann en yksek ikinci yaps:

Taipei 101 Ticaret merkezi,
Taipei/Tayvan

Sapphire of stanbul (2010), Levent/stanbul, 64 kat, 261 m.

Endem haberleme kulesi, Beylikdz/stanbul(2001), 230 m
Bankas kulesi No:1(2000), Levent/ stanbul, 52 kat, 181.2 m

Yapl: 2004
Ykseklik: 508 m
Tayc sistem: Betonarme ve elik

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

13

Ahap yaplar:
Gnmzde ahap yap nadir olarak yaplmaktadr.
Yksek yap yaplamamas, yangna ve iddetli rzgara
dayankl olmamas, malzemesinin kt ve pahal olmas,
yalym yaplamamas, iyi ustalk gerektirmesi gibi
olumsuz ynleri vardr.
Kanada, Japonya ve ABD gibi lkelerde youn olarak
ahap bireysel konut yaplmaktadr. rnein, deprem
blgesi olan Kaliforniya/ABD de konutlarn %99 ahaptr.
Ahap yapnn depreme daha dayankl olduu gr
yaygndr. 17 Austos 1999 depremi sonras bu gr
yaygnlam, ancak uygulama bulamamtr. Ahap
betonarmeye nazaran ok daha hafif olduundan ve
daha
elastik
davrandndan
depremde
fazla
zorlanmamaktadr. Ancak, 2-3 kattan daha yksek
yaplamamas, yangna dayankl olmamas, koruma ve
yaltm zorluklar bu avantajn lkemizde yitirmektedir.

Foto: Ahmet Necati YELGN, 2005

150 yllk ahap yap,

Sultanahmet/stanbul
(Gnmzde otel)

Ahap yaya
kprs, Almanya

Foto: Ahmet Necati YELGN, 2005

Ahap ev, Safranbolu/Karabk

Ahap evler, Rize

Tanabilir lkokul (650 m2 )

Montaj sresi:7 gn
17 Austos 1999 Marmara depremi blgesinde 6 adet ina edildi.

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

14

elik yaplar:
Dnyada hemen tm gkdelenlerde elik kullanlmaktadr. Snrl profil seenei, iyi ustalk
gereksinimi, yksek maliyet, yangna dayankszlk ve bakm gibi zorluklar vardr. Trkiyede konut
yapmnda nadir kullanlr. Genelde sanayi yaplarnda kullanm alan bulabilmektedir.

Stuttgart Hava Alan/ALMANYA

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

15

Betonarme yaplar:

Salt ereveli sistem:

Kiri+kolon+deme

Salt perdeli sistem(perde duvarl sistem):

Perde+deme

Perde-ereveli sistem (karma sistem):

Kiri+kolon+perde+deme
yi

Kt

Daha iyi

Kiri

Kiri

Kolon

Kolon

Tula dolgu duvar

Gazbeton dolgu
duvar

Perde
Eskiehir 2002

Deprem kuvvetinin tamamn

kolonlar tar

Deprem kuvvetinin %75 ini

perdeler %25 ini kolonlar tar

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Foto: Hakan ORAKOLU

Deprem kuvvetinin tamamn

perdeler tar

16

Yma yaplar:

Yatay delikli, boluk oran

yksek tula yma yaplarda
kullanlamaz !

Tayc duvar tulas (dey

delikli ve boluk oran dk)

Kalkan duvar hatal!

Eski-yeni duvar birleiminde

kilitlenme yok, tehlikeli!
Deme ve hatl
hatl yok !

Tayc duvar
Kolon yok

Kolon var
Eskiehir 2002

ok kt

Eskiehir 2002

Bodrum evre perdesi

iyi

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

17

Yaplarda kullanlan tula tipleri (TS EN 771-1/2005):

Tayc duvar tulas

Dolgu duvar tulas

Dey delikli tula

Yma yaplarn duvarlarnda tayc olarak
kullanlr.Yksek dayanml fakat ardr.

Yatay delikli tula

Betonarme binalarn blme duvarlarnda dolgu
olarak kullanlr. Dayanm dk fakat hafiftir.

Dayanm 15 N/mm2
younluk 1200 kg/m3
Boyut:29x19x13.5
19x9x8.5

Dayanm 2.5 N/mm2

younluk 600 kg/m3
Boyut:19x19x13.5
19x19x8.5
Delikler dey olacak
ekilde dizilir

Delikler yatay olacak

ekilde dizilir

Tayc duvarda kullanlan tula veya gazbetonun basn dayanm bodrum katlarda 10 N/mm2 den, st katlarda 5 N/mm2 den az olamaz. (Deprem
Ynetmelii-2007, Madde S. 115, Madde 5.4.2.2 )

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

18

kolon

Prefabrik yaplar: Fabrikada retilip yerinde monte edilen yaplardr.

kiri
Yerinde dkme
perde (deprem iin )
kolon

kiri

Deme

kolon

Kolon-kiri birleim
noktas
kiri

OG, Eskiehir 2002

Kolon tekil temeli

(Soket-Tekne temel)

Kolonun sokete yerletirilmesi

Depremde alm dm noktas

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

19

Kabuklar: nce cidarl erisel yzeyli tayclardr.

Katlanm plak

Yar silindirik kabuk(tonoz)

Sidney opera binas

Soutma kulesi

Hiper paraboloid kabuk

Kre paras kabuk

Dnyann en byk opera binas (7385

m2 , 102 Milyon $)
Sidney opera binas 1957-1973
Mimar: Jorn UTZON (Danimarka)
2003 Pritzker en iyi mimari dl
Silindir sv tank

stasyon binas, ESKEHR

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

20

Kprler:
elik, betonarme, ngermeli, ardgermeli ve kablolu asma kprler ina edilmektedir.

Trafie al: 30 Ekim 1973

Hafriyat: 110000 m3
Toplam aklk: 1560 m
Beton: 72000 m3
Ayaklar aras aklk: 1024 m
naat elii: 3600 t
Ykseklik(Su-platform aras): 64 m
Ayak ykseklii: 165 m
Ana kablo ekme kuvveti: 150000 kN
Yapmc: Hochtief (Almanya)/ Cleveland Bridge&Engineering(ngiltere)

Yap elii:
Ayaklar: 5600 t
Platform: 9000 t
Ana kablolar+asklar: 6200 t
Giri-k kprlerinde: 3000 t

Platform alan: 52000 m2

erit says: 6
Trafik kapasitesi : 80000 ara/gn
lk yl iinde geen ara(Ekim 1973-Ekim 1974) :11 Milyon
1973-1997 aras: 1 Milyar

Boazii kprs, 1973

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

21

Boazii Kprs: (1. kpr)

ZET BLGLER:
Balangtaki ad: stanbul Kprs
Resmi ad: stanbul Boazii Kprs
(20 Ekim 1973 Bakanlar Kurulu Karar)
Takma ad: 1. Kpr
Yapm karar: 31 Eyll 1957 (Adnan MENDERES)
Tasarm: De Leuw-Cather&Company (USA)
Proje: Freeman, Fox&Partner Engineering
(ngiltere)
Yapmc: Hochtief (Almanya)/ Cleveland
Bridge&Engineering(ngiltere)
Proje ihalesi: 3 Temmuz 1968
naat ihalesi: 16 Aralk 1969
Temel treni: 20 ubat 1970 (Sleyman DEMREL)
Tamamlanmas: 29 Ekim 1973
Al treni: 30 Ekim 1973 (Naim TAL)
Kaynak (kredi):
Almanya
Fransa
talya
Japonya
ngiltere
Avrupa Yatrm Bankas

7500000 $ (ABD)
3750000

1875000

22500000
6300000

11250000

Toplam aklk: 1560 m

Ayaklar aras aklk: 1024 m
Ykseklik(Su-tabliye aras): 64 m
Ayak ykseklii: 165 m
Ana kablo ekme kuvveti: 150000 kN
Hafriyat: 110000 m3
Beton: 72000 m3
naat elii: 3600 t
Yap elii:
Ayaklar: 5600 t
Tabliye: 9000 t
Ana kablolar+asklar: 6200 t
Giri-k kprlerinde: 3000 t
Tabliye alan: 52000 m2
erit says: 6
Trafik kapasitesi (Proje): 80000 ara/gn
Geen ara:
ilk gn: 30 000
Ekim 1973-Ekim 1974 :11 Milyon
1973-1997: 1 Milyar
1 gnde(ortalama) : 200 Bin

Proje bedeli: 1 Milyon &

hale bedeli: 3342400 $ (ABD)
Maliyet : 40 Milyon $ (ABD)

Tarihesi iin: http://mmf.2ogu.edu.tr/atopcu/index_dosyalar/BogaziciKoprusu.htm

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

22

Kubbe:

Beton kemer baraj:

Roma 1957

Prefabrik betonarme at rts

(1620 adet pano)

Tayc sistem
(zgara erisel kiriler)
Gkekaya/Eskiehir 1972

Roma 1957

Cami kubbesi

Gkekaya
baraj/Eskiehir

Roma 1957

Trkiye'de yaplan ilk betonarme kubbe

stanbul ili camisi kubbesidir (1945-1949)

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

23

Kule tipi yaplar:

naat alan ok kk fakat yksek yap tipidir. Su, haberleme, deniz feneri, rzgr enerjisi kuleleri, minareler ve sanayi bacalar bu trdendir. Konsol
kiri gibi davranrlar. Bu yaplarda dey yk etkisinden ziyade rzgr ve deprem etkileri nem kazanr.

230 m

160 m

148 m

Rzgr trbini 60-90 m

Sabanc camii/Adana-1999
Minareler: 99 m (Trkiyede en yksek)
Minare
Minera haberleme kulesi
Kuala Lumpur/Malezya
YIL: 1996
Ykseklik: 421 m
Deniz feneri

Endem haberleme kulesi

Beylikdz/stanbul
YIL: 2001
Ykseklik: 230 m

Atakule/Ankara
Yl: 1989
Ykseklik: 125 m
(60 dakikada 1 tur dner)

Su kulesi
Su kulesi

Sanayi bacalar, ykseklik: 300 m

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

24

Kablolu sistemler:

Akashi-Kaikyo asma kprs,

Kobe/JAPONYA, 1998
Orta aklk 1991 m, toplam aklk
3911 m ile Dnyann en uzun
kprs.

Foto: Ahmet Necati YELGN, 2005

Millennium Dome, Greenwich,

Londra
Aklk: 365 m .
Yl: 1999

Teleferik

Olimpiyat stadyumu, Mnih/Almanya, 1972

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2012, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

25