CHNG 1

CU TRC
C CU

I. NH NGHA V KHI NIM C BN

1. Chi tit my v khu
- Chi tit my:
l b phn ca my hay c cu m khng th tho ri c na.

http://www.aa1car.com/library/engine2.htm

I. NH NGHA V KHI NIM C BN (tt)

1. Chi tit my v khu (tt)
- Khu:
l mt hoc mt s CTM ghp cng li vi nhau. Trong my
hay c cu, mi khu c mt chuyn ng tng i so vi
cc b phn khc.

http://www.aa1car.com/library/engine2.htm

http://elementtuning.com/competition-engines/

I. NH NGHA V KHI NIM C BN (tt)

2. Bc t do tng i ca hai khu
* Bc t do:
L kh nng chuyn ng c lp tng i ca khu ny
i vi khu kia.
Xt hai khu A v B ri trong khng gian
z

B
A
y
x

I. NH NGHA V KHI NIM C BN (tt)

2. Bc t do tng i ca hai khu (tt)
Khu B c cc chuyn ng so vi khu A:
- Chuyn ng tnh tin: Tx, Ty, Tz
- Chuyn ng quay: Qx, Qy, Qz
z
Tz
Qz
B
A

Qy T
y
y

Tx
Qx

Gia hai khu ri trong khng gian c 6 bc t do tng

i.

I. NH NGHA V KHI NIM C BN (tt)

2. Bc t do tng i ca hai khu (tt)
* Ni ng hai khu: L bt chng phi tip xc vi nhau
theo mt quy tc nht nh trong sut qu trnh chuyn ng.

Khi ni ng bc t do tng i gia hai khu s gim.

I. NH NGHA V KHI NIM C BN (tt)

3. Khp ng v thnh phn khp ng
- Thn phn khp ng: (TPK) l ch tip xc trn mi
khu khi ni ng.
- Khp ng: l hai TPK trong mt php ni ng

TPK

http://www.designnews.com

I. NH NGHA V KHI NIM C BN (tt)

3. Phn loi khp ng
a) Theo c im tip xc
- Khp cao: TPK l ng hay im.
- Khp thp: TPK l mt.

Hnh tru tip xuc mt phng

Hai hnh cu tip xuc vi nhau

1

2
x

Khp tnh tin (khp trt)

Khp quay (khp ban l)

I. NH NGHA V KHI NIM C BN (tt)

3. Phn loi khp ng (tt)
a) Theo s bc t do (BTD) b hn ch
Khp loi 1, 2, 3, 4, 5 ln lt hn ch 1, 2, 3, 4, 5 BTD

Hn ch: Tz v Qy
(loi 2)
y

Hn ch: Tx, Ty, Tz

(loi y3)
1

2
1

Hn ch: Ty, Tz v Qx,

Qy, Qz (loi 5)

Hn ch: Tx, Ty, Tz v

Qy, Qz (loi 5)

I. NH NGHA V KHI NIM C BN (tt)

3. Phn loi khp ng (tt)
a) Theo s bc t do (BTD) b hn ch

http://www.designnews.com

Khp vt
y l khp loi my?
V sao?

II. KCH THC NG CA KHU V LC

1. Kch thc ng ca khu
L thng s xc nh v tr tng i gia cc TPK trn
cng mt khu.
B
B

l
A

II. KCH THC NG CA KHU V LC (tt)

2. Lc khp, lc khu
thun tin cho vic nghin cu, cc khu v khp c
biu din bng cc hnhn gin (lc ).

B
A

http://grabcad.com/library/2-stroke-piston+crankshaft

III. CHUI NG V C CU
1. Chui ng
L tp hp nhiu khu ni ng vi nhau.
Phn loi:
+ Chui ng h, chui ng kn.
+ Chui ng phng, chui ng khng gian.
z
2

III. CHUI NG V C CU (tt)

2. C cu:
L chui ng, trong c mt khu c nh (gi l gi).
Phn loi: tng t cch phn loi chui ng.

IV. C CU PHNG
1. Khp ng phng
a) BTD ca hai khu ri trong mt phng
Hai khu ri trong cng mt mt phng (hay 2 mt phng
z
song song)
Qz

A
Ty
x

B
Tx

BTD tng i l 3: Tx, Ty v Qz

IV. C CU PHNG (tt)

1. Khp ng phng (tt)
b) Khp ng phng
* Khp phng thp
- Khp bn l: cc ng trc // vi nhau
- Khp tnh tin: cc phng trt cng nm trn mt mt
phng hay trn cc mt phng song song.
Khp phng thp hn ch 2 BTD (ngoi 3 BTD b hn ch do khi nim phng)
=> Khp

phng thp l khp loi 5.

* Khp phng cao: nh cam, bnh rng. L khp loi 4.

IV. C CU PHNG (tt)

2. C cu phng
L c cu trong tt c cc khu chuyn ng trong cng
mt mt phng hay cc mt phng song song vi nhau.
3. Bc t do ca c cu phng
a) BTD ca c cu: l s thng s cn cho trc c th
xc nh c hon ton v tr ca c cu.

IV. C CU PHNG (tt)

3. Bc t do ca c cu phng (tt)
b) Cng thc tnh bc t do
Xt c cu phng gm gi c nh v n khu ng.
S BTD ca n khu ng ri nhau v ri vi gi: 3n
Cc khu ni ng vi nhau bng cc khp cao C v cc
khp thp T th s BTD b hn ch l: 2T+C
Vy s BTD W ca c cu:
W = 3n (2T+C)
* S BTD ca c cu ph thuc vo:
- S khu, s khp v loi khp.

IV. C CU PHNG (tt)

4. Khu dn khu b dn
- Khu dn: l khu c quy lut chuyn ng cho trc: ,
(t) Cc khu ng cn li gi l khu b dn.
Khu dn thng l khu ni vi gi bng khp quay, ch
cn mt thng s v tr ta c th xc nh c v tr ca c
cu.

5. Khu pht ng
L khu c ni trc tip vi ngun nng lng lm cho
my chuyn ng.

YU CU KIN THC C C SAU CHNG 1

1. Phn loi c cc loi khp ng (c tn, nu s bc t
do b hn ch ).
2. Thnh lp c cng thc tnh bc t do, p dng cho
cc bi ton tnh bc t do trong c cu.