HALDUN YAVA

Modern pek Yolunda Stratejik s

zmir
H A L D U N Y AVA

HALDUN YAVA
Modern pek Yolunda Stratejik s zmir

Hazar Strateji Enstits olarak zmirde gerekletirdiimiz Modern pek Yolunda

Stratejik s: zmir konulu konferansta belirttiim konu balklar:
Sayn Bakanm, Kymetli Konumaclar, Saygdeer Misafirler, ve Deerli Basn
Mensuplar,
Hazar Strateji Enstitsnn ev sahipliinde gerekleen Modern pek Yolunda Stratejik
s: zmir konulu programmza hogeldiniz.
Tarihi pek Yolunda Ege limanlar, Avrupaya giden mallarn gemilere yklendii
noktalard. Tamann, kervanlarla deve srtlarnda yapld dnemlerde bir haberin bir
yerden baka bir yere ulamas bazen aylar bazen yllar alyordu. Gnmz internet
dnyasnda ise yeni iletiim aralaryla, lokal veya uluslararas frsatlar ve sorunlar annda
dnyann drt bir kesine ulaabiliyor.

HALDUN YAVA
Modern pek Yolunda Stratejik s zmir

Bu saha almasnda cevap aradmz birka soru vard:

1.Hazar Transit Koridoru zerindeki lkelerin ulatrmaclk altyaplarnn mevcut durumu
nedir? Ne tip sorunlar var? Ulatrmaya dair Hedefleri nelerdir? zetle ulatrma ve
lojistik konularnda bugnk fotoraflarn ekmeye altk ve gelecek planlarn
anlamaya altk.
2.Aratrmann sonunda da dier dou bat hatlaryla olan maliyet, sre ve kapasite
mukayesesini yapmaya altk.
Tekrar ediyorum Elinizdeki rapor sadece Trkiye, Grcistan, Azerbaycan ve
Kazakistandaki almalarmz iermektedir. (Haldun Yava)

HALDUN YAVA
Modern pek Yolunda Stratejik s zmir

Tespitlerimiz ve ngrlerimizi ksaca zetlemeye alacam:

1.Tespitimiz: Dnyann arlk merkezi Asyaya doru kaymakta. Trkiyenin dousundaki
tm Hazar Transit Koridoru lkeleri tamaclk kapasitelerini arttrabilmek ve transit lke
olabilmek iin hummal bir alma yrtyorlar. Yani Byk kapasitelere hazrlanyorlar.
rnein ine snr olan Kazakistan, Rusya ve Baltk lkelerine oradan Avrupaya kadar
olan hattn ok aktif kullanyor. Sorunlar minimize etmek iin youn alma yapyor.
Ayrca Basra krfezine inen Kazakistan, Trkmenistan ve ran demir yolu hattn
bitirmiler ve altryorlar. (Haldun Yava)
2.Tespitimiz Hazar Denizi, hzl bir otobana dnyor. Kazakistan Azerbaycan ve
Trkmenistan Hazar Denizinde yksek kapasiteye sahip yeni limanlar ina ediyor ve
mevcut limanlarn kapasitelerini arttryor. Hazar Denizine yeni gemiler indiriyorlar.
Trkmenba liman, Yeni Bak liman veya Alat Liman, Aktau liman Avrasya Avrupa
ticaretinin byk oranda ykn tamaya hazrlanyorlar.

HALDUN YAVA
Modern pek Yolunda Stratejik s zmir

Grcistann Anaklia liman Karadenizin dousu ile bats arasndaki tm kapasiteyi

kaldrmay hedefliyor.
3.Tespitimiz Hazar lkeleri Aralarndaki mevzuata dair skntlar ortadan kaldrmak iin
koordinasyon toplantlar yapyorlar ve peyder pey sorunlar ayorlar.
4.Tespitimiz Hazar Transit Koridoru daha aktif kullanldnda sadece Orta Asya ve Hazar
blgesi lkeleri deil, Trkiye ok byk kazan elde edecektir.
Tekrar edecek olursak Dnyann arlk merkezi Asyaya kaymakta ve global ticaret yeni
bir yn kazanmakta. Hazar Transit Koridoru zerinde Asya ve Avrupa arasnda dou bat
aras ticaret hacmi iki ynl olarak artmaktadr.

HALDUN YAVA
Modern pek Yolunda Stratejik s zmir

Bu ticaret balants ierisinde Trkiyenin de daha aktif bir rol alabilmesi iin Hazar
Denizine ulamamz salayacak Bak Tiflis Kars Demiryolu hattnn bir an evvel
bitirilmesi zmirin Asya ile tarihi ipek yolundaki gibi byk yk kapasitesi ile
buluturulmas gerekiyor.
Bugn Avrupa ve Asya arasnda yaklak 117 milyon TEU olan ift ynl mal trafiinin
170 milyon TEUya kmas hedefleniyor.

HALDUN YAVA
Modern pek Yolunda Stratejik s zmir

Peki bunun Trkiyeye ne faydas ne olabilir?

u anda Trkiye limanlarnn kapasitesi 11 milyon TEU yk akn salayabilirken
gerekletirilen yk ak yalnzca 8,3 milyon TEUdur. Gelecekte planlanan kapasite
artyla beraber toplam kapasite ise 32 milyon TEUya kacak. (Haldun Yava)
Asya ve Avrupa arasndaki yk miktarnn sadece %10luk ksm Hazar Transit Koridoruna
kaysa Trkiye 17 milyon TEU ek transit kapasite elde edecek.
Asya ve Avrupa arasndaki mal trafiinin sadece %10unu bile Trkiye tama
kapasitesinin %80ini doldurmu olacak. Bu durum, pozitif ekonomik bymeye, sektrel
istihdamn artmasna ve liman ehirlerinin birer ticaret merkezi olmasna byk katk
salayacak.

HALDUN YAVA
Modern pek Yolunda Stratejik s zmir

zmir, Trkiyenin Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Dou pazarlar bata olmak zere
dnyaya alan kapsdr. Ege blgesinde bulunan konteyner limanlarnn tamam zmir ve
yakn evresinde bulunmaktadr. 2014 ylnda Trkiyede konteyner ticaretinin %15i Ege
Blgesinde gerekleti. Byk potansiyele sahip zmir hinterlandnda bulunan ve yakn
zamanda faaliyete alacak olan konteyner limanlar ile yk kapasitesi artacak ve
Trkiyenin lojistik s olmasna katk salanacak ve zmir limanlarn tam kapasiteyle
almasna olanak salayacak. (Haldun Yava)
Bu limanlarla birlikte Trkiye kendi rnlerini de en dk maliyetle Avrupa ve dnya
pazarna zmir zerinden ulatracak, Bat Anadoludaki sanayi mallarnn Marmara
blgesindeki limanlara bamll azalacak. Blgedeki istihdama olumlu katk salayacak
ve bu ekilde zmir tarihi pek Yolunda sahip olduu misyonu yeniden kazanacaktr.
Toplantnn baarl ve faydal olmasn temenni ediyorum. Teekkr ederim.
Haldun Yava

HALDUN YAVA
Modern pek Yolunda Stratejik s zmir

HALDUN YAVA

Modern pek Yolunda Stratejik s zmir