You are on page 1of 31
CHU TRINH NHIEN LIEU NAM 2009 Lé Bé Thudn, Pham Quang Minh, Lé Quang Thai, Than Van Lién, Nguyén Dite Kim, Nguyén Trong Hing, Dang Ngoc Thing ‘Vign Céng nghé xa 1. Mé dau Vige dim bao cung tg nhién ligu hat nhan ¢6 ¥ nghia quyét dinh cho vige hoat dong lién tue, on dinh trong suat théi gian ton tai cia nha may dign hat nhan. La mét vign chuyén nganh vé nhién ligu hat nhin, hogt dng cua Vign CNXH trong Tinh vue nay trong théi gian qua tp trung theo huéng sau: - TO chite lai bé may cée don vi chuyén mén dap img yéu cdu nghién cru trong théi gian ti. ‘én céru nhimg vin dé lién quan dén quy hoach dim bao nhién liéu hat 7 Nghién ciru céng nghé nhim phuc vu muc dich tu van ky thuat vé nhién ligu, noi dia hoa chu trinh nhién ligu, dénh gid tdi nguyén urani Viét Nam va dao tao cén bo TL. Xay dung co céu t6 chire ‘Dé dap img v6i nhu cu cua chuong trinh dign hat nhén, dudi sy chi dao cita Vign NLNTVN, Vién CNXH di td chite lai cic don vi thude Vign nhim lam 15 chite nang ctia cae don vi chuyén mén. Hién nay, trong Tinh vue chu trinh nhién ligu, Vign c6 cde don vi sau: TT, Phan tich; TT. Céng nghé nhién ligu hat nhan; TT. Cong nghé quang phong xa; TT. Xtr ly chat thai phéng xq va Méi truong. hé bién Qua céng tac t6 chite nay, cde don vj xéc dinh rd chic nang, chudn bi tiém Ic con ngudi, co sé vat chat va huéng nghién ciru chuyén s4u.Céng tac 16 chite nay di cé téc dung bude dau thie day hoat déng trong linh vye chu trinh nhién ligu hat nhan, IIL, Hogt dng xay dyng chinh sich Vige xay dung quy hogch va chinh sich nhién ligu hat nhén cho nha may dign hat nhan la rat quan trong 4é thyc hign thang lgi chuong trinh dign hat nhan, Trong thdi gian 2008 va 2009 c6 cdc nhigm vu sau duge thyc hign theo ndi dung nay: - Vign CNXH tham gia vao dé 4n “Quy hoach dai han phat trién nha may ign hat nban va thye hién dy an xy dung nha may dign hat nhan dau tién”, phan nhién ligu hat nhan do BO Cong thuong chi tri, Hign nay, dé dn dang duge thio lun dé di dén phé duyét trong ting thé dé dn sé 6 Ké hoach téng thé thyc hign chign luge ning lrgng nguyén tit vi myc dich hoa binh. = Nhiém vu cp eo sé nim 2008: nghién iru ede sang kién chu trinh nhién ligu ctia m@t vai quée gia gan day (Nga, My) va kién nghj di voi Vigt Nam Két qui nghién ctu nay duge trinh bay tom tit sau day: IIL. 1. Co sé quy hogch cung ep nhién ligu cho nha may dign hat nhin © Chién lye NLNT vi mye dich hda binh én nim 2020 Chién luge img Chién luge img dung nang long nguyén tir vi myc dich hod binh dén nm 2020 duge Thi tuéng Chinh phii ki ngay 03/ 01/ 2006. Chién luge di xe dinh 16 trinh chung cia Lim chi cng nghé dign hat nhan néi chung gém 3 giai doan sau day: Giai doan hoc tp, tich Iy cong nghé: khéi cong xy dung nha my DHN dau tién (2014); Giai dan chuyén giao céng nghé (ndi dia hod céng nghé) khgi cong xay dung nha may DHN dau tién va kéo dai trong mot s6 dy n tiép theo va Giai doan phat trién cong nghé. Giai doan nay khong 10 nam sau khi van hinh nha mdy DHN dau tién, Chién luge da xéc dinh khai quat nhiing ni dung cua chyong trinh néi dia hod sn xuat thanh nhién ligu. Vé nhién ligu, tién hanh dong thi 2 nhiém vu: Chuan bi chuong trinh ndi dia héa sn xuat thanh nhién liéu tir urani nhap khdu va Nghién ciru sir dung thong mai tai nguyén urani trong nuée. Chign luge trinh bay vé Hoat dng R&D chudn bj cho viée n6i dia héa nhur sau: Viée tién hanh cdc hoat dong R&D vé CN san xuat nhién ligu tir urani nhdp khau gém thiét ké hat nhan, tinh ton thiy nhiét, thiét ké b6 nhién ligu, phan tich an toin, cong nghé gém nhién ligu, cng nghé vo thanh nhién liéu, thir nghiém thanh nhién ligu lam co sé cho viée thyc hién dy 4n chuyén giao céng nghé ché tao thanh nhién ligu cho nha may DHN va ld phan tmg nghién ctu & trong nude. Dé sir dung thong mai tai nguyén urani cia Viét Nam, can tiép tue t6 chite cde nghién ctu thim dd va danh gid trit lugng tii nguyén urani. Xay dung hé thong phong thi nghigm vé xir ly quiing, ché tao cdc sin phim urani ¢6 d@ sach hat nhin, ché tao vign gém nhign ligu, ché tao cdc sin phim zirconi tinh khiét, sin xudt thir nghigm urani ky thugt cho khu ve tii nguyén cap Cl. Trén eo sé dénh gid higu qua kinh té - xi hi ctia vige khai thc va ché bién tai nguyén urani, xéy dung chinh sich sir dyng tai nguyén urani trong nude cho chuong trinh dai han vé phat trién DEN. © So dé dign 6 va so dé dign 7 Theo so dé dign VI, tu nim 2020 dén 2025 Vigt Nam xay dymg 11 6 may voi cong sudt 11.000 MW. Tir nam 2006- dén nam 2030, Vigt Nam c6 cong suat 15.000-16.000 MW. © Khung phap ly quéc té lién quan dén xudt nhap khdu nhién ligu hat nhan, quan ly nhién ligu da chay Hign nay, nude ta da tham gia 8 diéu ude quéc té, trong dé ¢6 cde diéu ude quan trong nhu Higp uée khéng pho bién vii khi hat nhan (1982), Céng uée théng bio s6m tai nan hat nhan (1987), Céng usc trg giup trong truéng hop sy cé hat nhn hode tai nan phéng xa (1987), Higp ude cdm thir vai Khi hat nhan toan dign (ky nim 1996, phé chuan nim 2006), Higp dinh thanh sat hat nhin véi Co quan ning lugng nguyén tir quéc t8 IAEA (1990) vi Nghi dinh thu bé sung cho Higp dinh thanh sat (ky nam 2007, chura phé chun) v.v. Dé xay dmg nha méy DHN, Vigt Nam edn phai phé chun Nghj dinh thy bé sung néi trén va ky két mt s6 digu ude quée té khae nhu Cong ude an toan hat nhan; Céng uée Bao vé thyc thé vat ligu hat nhan va phan stra doi vé Bao vé thye thé co sé hat nhan; Céng wée chung vé quin ly an toan nhién ligu da chay va quan ly an toan chat thai phéng xa; Quan ly xuat khau (London guideline for Nuclear supply Group (1978/1992); Céng uée Vién vé trach nhigm dan su adi véi ton hai hat nhan, Cong ude trigt tiéu cae hanh dong khiing bo hat nhén, v.v. * Tai nguyén urani Vigt Nam va Phé duyét Quy hogch phan ving thim dé, khai thac,ché bién va strdung quing d4 quy, dit hiém va urani giai doan dén 2015, c6 xét dén nim 2025 (25/2008/QD-BCT ) Theo sé ligu hign tai, tai nguyén dy bao cia Viét Nam khoang 218.167 tin U, trong 46 khoang 100.000 tan urani nim dudi dang mé ing cit ket Ving Nong Son, Quang Nam 1 cé thé khai thc dc lap, phan con lai di kém véi quang ctia cée nguyén 16 khéc nhu kim loai dat hiém, photpho, v.v, Ham lrgng urani trong quing cat két Nang Son kha thap, e& 0,05-0,06%. Dé tién t6i khai théc, Vigt Nam can thm dé chi tiét nhim xée dinh chinh xéc tri Iugng co thé khai thée va thu nhin 8000 tn urani. Véi 8.000 tan urani trir long nay chi cé thé cung c4p cho 10 t6 may trong 3 ndm hoje 4 t6 may trong 8-10 nam. Hign nay, Vigt Nam chwa dinh gid chi tiét chi phi cho vigc khai thac va cl quang urani & quy mé thich hgp. Quyét dinh phé duyét Quy hoach phin ving thim d3, khai théc, ché bién va str dung quing di quy, dat hiém va urani giai doan dén 2015, 66 xét den nim 2025 (25/2008/QD-BCT) khang dinh rang, Nha muéc dc quyén trong khai théc, ché bign va sir dung quing urani cing nhu cdc ché pham phong xa. Trong giai doan dén nim 2025, nghién cimu khai thac va ché bién quing urani chi yéu phye vy cho nhu cu phat trién dign hat nhan trong nude. © Két qua nghién cru KHCN trong nwéc vé chu trinh nhién ligu hat nhan Hoat dng nghién ciu khoa hoc céng nghé vé chu trinh nhién ligu hat nhan duge bit diu tir khi Vign Nang luong nguyén tir Quoc gia duge thinh lap. Két qua nghién citu khoa hoc va céng nghé tai Vign NLNTVN 1a co so quan trong dé dé xudt vio quy hoach nhién ligu hat nhin cho cde nha may dign hat nhan etia nude ta, TIL. 2. Nhimg van dé chung vé nhién © Chu trinh nhign ligu Chu trinh nhién ligu ¢6 cae giai doan chinh sau day: Khai thac quang urani; Chuyén hoa U;Og, Lam gidu déng vi U-235; Ché tgo nhién ‘Tai ché nhién ligu da chay. Do tiém nang thyc hign myc dich quén sy, céng dogn lam giau déng vi U-235 va tdi ché nhién ligu lA cong doan nhay cim, cde nude cé céng nghé hat nhan va ca nhimg nude khéng c6 cOng nghé hat nhan, khéng muén nhiing nuéc méi cd chyong trinh hat nhan thye hign hai e6ng doan nay trong chu trinh nhién ligu hat nhan, Va néu quéc gia no thyc hign hai giai doan nay sé bi bao vay kinh t6, tao ap lye chinh tr, v.v. Céng nghé ché tao nhién Ligu logi nhién ligu oxit urani co d6 lam gidu déng vi U-235 thap (< 20 % U-235) khng thuge logi cong nghé nhay cim theo quan diém. phé bién vii khi hat nhan. Vi vay, néu cde quéc gia thyc hign ché tgo bé nhién ligu cho nha may dign hat nbn cita riéng ho khi ding urani chita 4-5% U-235 (loai urani ding cho 15 phan img phat dign), ma khong ¢6 co sé kim gidu dng vi urani hode tai ché thi khong bi cOng déng quoc té bao vay kinh t8, v.v. . Chi van hinh nha may dign hat nhin chi sir dung bé nhién ligu thanh phim cho Jo phin tg. Dé duge nhién ligu dui dang bé nhién ligu cho 1d phan ting cin thye hign cng dogn ché tao nhién ligu tir nguyén ligu nhw 1a UF, va UO> dang bot. Cac ca s6 ché tao phai ché tao nhién ligu cdn c6 cho mdi thiét ké 16. Cae 1d van han voi hiéu suat cao cin nhién liéu véi thay d6i riéng biét cho mdi bé nhién ligu. Viée ché tao nay cé tinh chuyén mén cao nhung chi nha may dién hat nhén cé thé thé thyc hin hgp déng cho nhiing dich vu nay véi céc nha may gidu déng vi U-235 hoge nh may ché tao nhién ligu. Djch vy ché tgo nhién ligu, giéng nhu dich vy lam gidu déng vj urani, déu nam trong thj truémg canh tranh nhumg ¢6 khée nhau quan trong. Trong khi urani lam gidu thap 1a hang héa c6 thé trao doi (sin pham tir cde nha lam gidu dong vj khac nhau o6 thé trao d6i voi nhau), ché tao nhién ligu 6 tinh de thi cho méi 1d phan tg nhu da trinh bay. ¢ Nhu cau nhién ligu cho nha may dign hat nhan Theo tai ligu Sé tay NLNT cla Higp Hdi Cong Nghigp Hat nhan Nhat Ban, Iugng urani cn thiét cho mt nim ding cho loai 1d nude nh cong sudt 1000MW 6 d@ chy nhién Tigu 40GWdAU) 1a ~ 200 tan U,Os hoge 170 tan U te nhién, tong duong 23 tin UO; 6 dé gidu U-235 la 4,1% hoa 20 tin U tinh cho dang kim loai. nhién ligu fh thire mua ban nhién ligu Gia nhién ligu chiém < 10% tinh chi phi chon cat chit thai. Nhig tinh toan méi day ca Hoa Ky cho thdy gid nhién ligu o6 thé 1én dén 15% (SUSD/MWh theo gid USD 2006) va da bao g6m 1USD/MWh cho viée chén thai, Gid nhién ligu: 4-SUSD/MWh ~ 10% gid dién trong dé: 25% cho U; 30% lam gidu déng vi; 20% ché tao nhién ligu va 25% chén cét thai véi tinh ton gid thanh dign hat nhan: 30-30USD/MWh (70% cho khéu hao, 20% cho van hinh va bio dudng, 10 % chi phi cho chu trinh nhién ligu).. Gia van chuyén va bio quan nhién ligu di chy gdm 70-100 USD/kg cho vige van chuyén bing xe hog bang tau h6a; 200 USD/ kg cho vige van chuyén bing tau thay va 100-300 USD/ kg bao quan nhién ligu kho ving déi 50 nim, Gia dé thu nhdn lai nhién ligu sau khi chdy va bo quan dai han 1a nhé, chiém 10 % etia nhién ligu méi hoje 1-2% gid dign ning. Gia chén cat thing nhién ligu da chiy duge u6e hugng 1a 400-900USD/kg. Nguyén ligu dau urani dang ky thuat sau khi tinh ché dén mite d6 nhat dinh 1a hang héa, c6 thé duge nha van hanh 16 phan img ly théc cho bat ky nhd may chuyén héa nao & ki két hp déng va sin phim sau chuyén héa duge chuyén dén bat ky nha may lam giau nao trong khuén khé throng mai gitta cae nude. Mét diém de bigt cia chu trinh nhién ligu hat nhan 1a edch cdc c6ng ty c6 16 phan img mua nhién ligu. Thay cho vige mua b6 nhién ligu tir nha ché tao, thuéng ho mua urani thuge tat ca cae dang trung gian. Dién hinh, ngudi mua nhién ligu cia cOng ty c6 16 phan img sé ky két riéng ré véi cdc nha cung cap 6 tang bude ciia qua trinh san xuat, Ddi lic ngudi mua ¢6 thé mua urani gidu va ki két hop dang ché tao ring, Ho cing thuring thué hai hog ba nha cung cp cho mdi giai doan ciia chu trinh 1a nhimg ai canh tranh cho vige kinh doanh ciia ho. Hién nay, tat ca cac nha ché tao nhién ligu canh tranh nhau dé sin xudt va ban nhién ligu bo sung hang nam. Phan Ién co’ so ché tao nhién ligu nam bén trong lanh thé ciia ciia cic nude cé nha cung cap 16 phan img va cing la phan Ién_ nude lim gidu dng vj urani (xem phy Iyc kém theo). Vige buén ban nhién ligu, vat ligu hat nhan, thict bj hat nhan khéng chi don thuan dya vao ki két hop ddng mang tinh kinh té git nha ché tgo hoc cung cp véi ngudi mua ma cén phy thude vo quan hg gitta cée quéc gia va bj rng bude quoc té vé Higp dinh khong pho bign vii khi hat nhan, vé quin ly xudt khdu, vv © Tinh hinh cung cau nhién ligu hat nhan cia thé giéi hign nay va du bao cho giai dogn 2020-2030 va sau 2030 - Tai nguyén urani va cung cu nhién ligu hat nhan trén thé gidi + Phan bé tai nguyén urani trén thé Khac véi nhién ligu héa thgch, phan bé tai nguyén urani khéng tp trung vio mot sé khu ve, ma phan b6 khé dong déu: Lién X6 ci: 27% (Nga: 10%; Kazakhstan: 15%; Uzbekistan: 2%); Ue: 23%; Chau My (19%) (Canada: 8%; Hoa Ky: 6%; Brazil: 5%); Chau Phi: 18% (Nam Phi: 8%; Niger: 5%; Namibia: 5%) va cae nude khéc: 13%. (So sanh nhién ligu hoa thach: Trung Dong: 61%, Lién X6 ci 9,6%; Chau MY: 14,6% va Chau Phi: 9,5%). Phan lén cde nude c6 tai nguyén urani 6 ché 46 chinh tri én dinh, Su phan bé nay tao thudn Igi cho viée dam bao cung c4p nguyén ligu urani. +Cung cAu nguyén ligu urani trén thé gidi Kha nang san xuat urani ky thuat Theo tai ligu phan tich cia Té chite NLNT thé gidi (IAEA), t6c 6 dong gop phan dign hat nhan hang nim vao tng dign nang cia thé gidi trong giai doan 2006 dén 2030 tir 0,6 dén 2,8%. Vai téc 49 nay, dién hat nhan phat trién tir 369,7 GWe vio nim 2006 dén 447- 691 GWe vao nim 2030. Dé dip tmg nhu cau dign hat nhan nay, nhu cau urani nguyén ligu tir 66.500 tin U vao nam 2006 dén 93.775- 121.955 tan U vao nam 2030. IAEA ciing dua ra sé ligu dy kién kha nding san xuat urani ciia thé gidi toi nm 2030 nhur sau: Nam 2007 | 2010 | 2015 | 2020 | 2025 | 2030 san A | 54370 | 80685 95.630 | 88525 | 83840 | 83 130 lugng (tinU) | B 56855 /86720 117 | 122 | 118 060| 117850 420 | 620 (c6t A: Nang lue ctia cde co so dang sdn xudt va c6 ké hoach sén xudt tie tdi nguyén RAR va EAR-I c6 gid < 80USD/kgU. Cét B: Bao gém cic co sé dang xdy dung hodc cb ké hoach xdy dung voi die kién san xudt tie tai nguyén RAR va EAR-L cé gié < 80USD/KgU). Dé théa man nhu cau urani dén nim 2020 can phai ting cudng digu tra dia chat va dén nim 2030 can dua vao van hanh hing chye mé méi va vugt mite khai thée hién nay dén 2-3 Lin, Theo IAEA, giai quyét van dé nay 1a hoan toan hign thyc. Cac danh gid so b6 cia té chtre IAEA va OECD NEA, vé tong thé cua thé gidi, tir cde ngudn urani d3 duge thim dé va trit Iugng urani dy béo du cho nhan loai trong théi gian dai. Thai gian nay hién duge dénh gia 1a ~ 100 nam t6i, Hién c6 11 quéc gia san xuat urani ky thuat chinh va duge sp xép theo thir ty. sau: Canada, Uc, Kazakhstan, Nga, Namibia, Niger, Uzbekistan, Nam phi, My, Ukraina va Trung Quée ( xem bang 1). Ning lye lam giau va ché tao nhién ligu Nhu da trinh & trén, nhién ligu hat nhan thanh phim ding truc tiép cho 10 phan img duge ché bién tir urani ky thuat qua cde cng dogn nhu chuyén héa urani ky thuat sang dang UF,, lam gidu déng vi urani nhim dat ham luong déng vi U-235 c& 4-5% va ché tao nhién ligu (g6m cdc bude: ché tao gém nhién ligu tit UP. di Jam gidu; ché tao v6 boc nhién ligu; ché tao thanh va bé nhién ligu).. Hign nay, nhing nude sau od cong nghé kim gidu dng vi urani-235: Brazil, Trung Quéc, Phép, Dirc, An Bd, Nhat Ban, Ha Lan, Pakistan, Nga, Anh va Hoa KY. Trong 46, m6t sé nude phuc vu cho ca chuong trinh vii khi, mét sé chi phuc vu cho nhu cau nhién ligu hat nhan cia quéc gia. Chi c6 hai quéc gia: Nea (MINATOM) va Hoa ky (DOE va USEC) va hai t6 hop quéc té: Eurodif (6 Phap) va Urenco (@ Dire, Hi Lan, Anh va sip t6i li 6 Hoa ky va lign doanh véi Phip) cung cp dich vu lam giau déng vi U-235 cho cc nude khic. Céng suat lam giau ding vj ctia Nga va Hoa ky va hai t5 hgp quéc té: Eurodif (6 Phip) va Urenco (6 Die, Ha Lan, Anh va sip t6i 1a & Hoa ky va lién doanh véi Phip) dit cho vige hoat dng ca cae nha may dign gi dia va cde nude hign cde co sé nay cung ep dich vu. _ Téng ning lye lam gidu déng vi urani ctia 10 quéc gia 1a 45.755 10°SWU /ndim xép theo thir tyr sau: Nga, MY, Phap, Ha Lan, Anh, Bite, Nhat ban, Trung Quéc, Achentina va Pakistan. Quéc gia thyc hién céng nghé ché tao nhién ligu tir nguyén ligu urani di duge Jim gidu phu va cho nhu ciu n6i dia: Achentina, Brazil, Canada, Trung Quée, An Nhét Ban, Hin Quéc, Romani, Pakistan va quéc gia vira cung cp nhu cau ni dia vira cung cap dich vu ché tao cho nuée khdc: Bi, Phap (AREVA NC), Dite (Framatom ANP), Nga, Tay Ban Nha, Thiy Dién (WH), Anh Quéc, Hoa Ky (GE, WH, Siemens, AREVA NC). Phin I6n co sé ché tao nhién ligu hign nay duge xay dung tai cae nude c6 ban 16 phin img va ciing 1a phan 16n la nhimg nuée thyc hign vige lim gidu urani. « Xu thé bam bao cung tng nhién liéu cia thé gidi Dya trén Higp u6e NPT, cae nude sé hitu vii khi hat nhan va cée nude 6 nén cong nghigp hat nhan phat trién (Nga, Hoa Kj, Dire, Anh, Nhat Ban) ciing nhu mét s6 16 chite qudc té (IAEA, Hi Hat Nhan qué té, ...) dé xuat cae sing kién va co ché dim bao cho vige cung cap nhién ligu hat nhan, Ban chat cia cae dé xuat nay la Khong cho phép cae nude méi tham gia vao dign hat nhan xay dyng co sé lam gidu 6 a tai ché nhién ligu hat nhin di chay. Céc co si hat nhn nhay cém nay ge ha quoc gia de thi. Cie quée gia dic thi may phai bio dim cho cée nutée khac vige cung cap n dinh nhién ligu hat nhin, Xu hung chung hign nay la: (1) Xay dung cdc trung tam Lim giau dong vi U-235 quéc té, dat tai cae nude si hifu vii khi hat nhan va (2) Xay dyg ngan hang nhién ligu dang sén pham urani da lam giau nhe nhu UO; va UF nhim cung cép nhién ligu cho nha may ign hat nhan khi cé dirt quang trong viéc cung cAp nhién liéu do nhing dé vd chinh tri. Trién vong cua cde dé xudt, sing kién ny van cén rat han ché trong trién khai thye 16. Hign nay, vige cung cp urani va cée dich vy nhign ligu van duge thye hign theo co ché di trinh bay. Trong cdc dé xuat trén cing nhdn manh co ché cung cp nhién 1igu hign tai, ILL, 3. Dam bio cung e4p nhién ligu hat nhdn cho giai dogn 2020-2030 Nhu cau nhién ligu hat nhan Theo QHD VI trong giai doan tir 2020 dén 2025 nhu cdu nhién ligu thanh phim cua 11 t6 may 1a: 220 tan U cho mdi nim nhim dé bé sung nhién ligu. Giai doan sau 2025 -2030 nhu cau nhién ligu thanh pham cua 16 t6 may la: 320 tan U cho méi nm nhim 4é bé sung nhién ligu chua ké nhién ligu Lin dau nap cho cde 1d phin ing 1a. Viéc danh gid gid nhién ligu vao thoi diém nay 1a rat kho, Gid hién nay cho mot 0 phan img cong sudt 1000 MW mdt nim 14 25-30 trigu USD. © Phwong an cung cAp nhién ligu Trong giai doan nay cn cé 1di nhién ligu hat nhan dau tién cho viée khoi d6ng nha may va nhién a t sé nam trong thoi gian bao hanh nha may ( 16i thigu 03 nim). $6 nhién ligu nay t6t nhat sé do cOng ty tring thau cung cp nha may dim nhiém. Nhién ligu thanh phim cho Idi 16 va bé sung hang nim duge thy hién bing cach thie nhip khau, Phuong thire nhap khdu nhién ligu hat nhan thanh phim cé thé duge thye hién: _- Chi nha may DHN ty thée cho mét céng ty nude ngoai, dé 1a c6ng ty tring thau cung cp nha may DEIN, dam nhigm, - Chi nha méy DHN truc tiép nh@p khdu nhién ligu tir mot hoge mét sé cng ty nurée ngoai. Trong thi gian ny chit nh miy DEHN wy thée nhap khéu cho céng ty trung thu 1a thich hop nhat do kinh nghiém, swt chuan bj vé co séha ting va trich nhigm bao hanh ciia chi thau. © Cée chudn bj cho viée dam bao nhap khau nhién ligu thanh phim Chuan bj yéu cau dau thau cho nha may DHN ~ Dura yéu cdu cung cp nhién ligu vao yéu céu théu cung cép nha may DEN. - Thuong thio hgp ding va ki két hop ding véi nha thé. Chuin bi co sé phap ly nhap khdu va chuyén ché nhién ligu Tuy nhap khdu dy théc, nhung Vigt Nam phai c6 trach nhiém tao co sé phép ly cho vige nhdp khdu nhign ligu hat nhin thanh phim, Dé 1d co so phap ly quéc 18, song phuong va da phuong va co sé phip ly cho hoat dng chuyén cho, kiém dinh nhién ligu, v.v. tai Viét Nam, Thanh lip cong ty nhién ligu hat nhain ‘Céng ty nhién ligu hat nhin chuyén trich céng tac dim bio cung cép nhién ligu gdm nhap khau va trién khai hoat dng vé nhién ligu trong nuéc. Day ld cong ty nha nuéc véi dau tr tai chinh cia chi nha may dién va cdc nha dau tu khac. Trong giai doan dau, céng ty phéi hop céc co sé nghién ciru nhu Vign Nang lugng nguyén tir Vit Nam dé dé thyc hién viéc nhap khdu nhién ligu (kiém tra nhién ligu tai nha may ché tao, ...), xay dung chinh séch, cde dé an tién kha thi, kha thi xdy dmg nha may ché tgo nhién ligu va nha may ché bién quang urani. Thanh lp cong ty van chuyén nhién ligu va nhién ligu hat nhan di chay Chuyén cho nhién ligu hat nhan cin dap img yéu cdu cao vé an ninh, anh toan. Vigc chuyén cho duge thyc hign béi céng ty chuyén trach, c6 chuyén mén cao, Céng ty nay duge dau tw boi chii nha may dign hat nhdn va cdc nha dau tu khdc, © Trach nhigm cia ede eo quan Trach nhiém chinh cia chi dau tw - Bua vio yéu cd dau thiu yéu ciu vé cung cp nhién ligu, Phan thau eung cp ahién ligu duge thyc hign dudi dang hgp déng riéng, nhu 1a m6t phan cua hgp ding chinh xay dung nha may. CAu tric phin thuong lugng gid ca trong hop déng cung cép nhién ligu duge thyc hign tron géi hodc duéi dang tinh toan timg phan m6t nh gid nguyén ligu urani, gid tinh ché, chuyén héa, lam gidu ddng vi va ché tg0 nhién ligu, - Thiét lap cdc cOng ty nhién ligu hat nhan va cng ty chuyén chérnhién ligu hat nhan va nl it nhin da chay. ’n6i hop véi Vign NLNTVN dao tao cén b6, di nhién ligu, ni cée hiéu biét lién quan phuc vu cho céng tac gidm sat qua trinh ché tao nhién ligu 6 co sé nude ngoai cung cp nhién Ligu cho 16 phan tmg trong qua trinh nhap khau. bigt can bG c6 hiéu biét thye ‘Trach nhigm cia chinh phi - Tham gia day dit cdc hiép dinh va céng uée Quéc té lién quan ning lrong nguyén tir va trye tiép dén xudt nh§p khau vat ligu, thiét bj hat nhin, quan ly nhién ligu di chay. (Ngoai higp dinh quéc té 4a ky két: Higp wéc khong pho bien vii khi hat nhan (1982), Céng uéc théng bao sém tai nan hat nhan (1987), Céng ude try gidp trong truéng hgp sy cé hat nhin hoje tai nan phéng xa (1987), Higp use cm thir vii khi hat nhan toan dign (ky nm 1996, phé chudn nam 2006), Higp dinh thanh sét hat nhan véi Co quan nang Iwong nguyén tit quéc té IAEA, (1990) va Nehi dinh dinh thanh sit (kf nim 2007, chua phé chun), Viét Nam cin tham gia: Diéu ude bao vé vat thé hat nhin trong dé c6 vige bao vé vat ligu hat nhan va Quan ly xudt khau (London guideline for Nuclear supply Group (1978/1992),v.v.). - Ki két hiép dinh song phuong va da phuong vé hop tac trong linh vue ning Iugng nguyén tit vi myc dich hoa binh lam kim khung phap ly cho vige cdc cong ty ki két hop dong kinh té cung cp nhién ligu hat nhan va ede dich vu khéc trén co sO da phuong va da dang quan hé quéc té trong van dé nay nhung tap trung vio adi tac c6 tiém nang vé nguyén ligu, eng nghé, c6 ché dO chinh tri 6n dinh va cé quan +hé chinh tr] va kinh t8 liu dai voi Vigt Nam IIL4. Dim bio cung ep nhién ligu hat nhén cho giai dogn sau 2030 © Nhu cau nhién ligu hat nhan _ Theo QHD VI trong giai doan sau 2030 nhu edu ni 16 may 1a: 320 tan U cho mdi nim nham dé bé sung nhién © Phuong dn cung cp nhién ligu ligu thinh phim cia 16 ‘Trong giai doan nay thyc hign hai phuong thre cung ep nhién ligu: - Chit dng nhap khau nhién ligu thanh pham tryc tiép khéng qua uy thac nhim thay thé t6i da vige nhdp khdu nhién ligu qua dy thc; - Chit nha may BHN nhip khiu UO2, UF, 43 duge lam gidu va bo thanh nhién, ligu, Ché tgo nhién ligu tai co so nhién ligu hat nhan & Vigt Nam cho cde lo phan img va thay thé hoan toan vige nhp khdu nhién ligu hat nhan thinh phim sau nim 2035. * C&c chuin bi cho viée dim bio nhap khéu nhién ligu thanh phim va ndi ja héa chu trinh nhién ligu - Hoan thign co sé phap ly quéc té va ‘trong nude vi Tang cudng vi mo rong hop tée song phuong va da phuong voi cc quéc gia c6 tiém nang va cong nghé nhign ligu hat nhan. Ky két cae hop déng ngin va dai han cung cip nguyén isu urani ky thuat, cée dich vu chuyén héa, lam giiu, cung cap v6 thanh nhién ligu. - Nhap khdu cong nghé ché tao va ligu, Xay dung co si ché tqo nhién ligu. iét ké nhién liGu cho giai doan ché tgo nhién © Tréch nhigm cia ede eo quan Trach nhigm cita chi nha may dign nhan: ~ Lya chon déi tic va ki két cac hop dong kinh té cung cp nguyén ligu urani ky thuat, cung cp dich vu va cae sin phim UO} va UF, da lam giau cho viée ché tao nhién ligu, - Thanh Ip co sé ché tao nhién ligu hat nhan tir nguyen ligu UO2 va UF di lam giau cho viée ché tao nhién Gi dia ha mét s6 giai dogn chu trinh nhién ligu hat nhan nh&m to cho Viét Nam gidm phy thudc vao quan hé véi cdc déi tac, ting tinh da dang cho vi dung ni ja héa chu trinh nhién Viet Nam thue hin hai giai doan trong chu trinh nhién lig Giai doan khai thc, ché bién quang urani tir ti nguyén cua Viét Nam va cia nude khac; - Giai doan ché tao nhién ligu tir UO va UF¢ da lam giau trén co sé nhap khau céng nghé ché tao nhién ligu. © Yéu ciu vé cong nghé ché tao nhién ligu nhp khau - Céng nghé ché tgo nhién ligu nhgp khau phai 1a céng nghé tién tién, Déi tae can ky hgp déng cung cap nhién ligu 1a d6i tac c6 chuong trinh phat trién va cai tién cong nghé dai han. Hop dong kinh té ngoai viée chuyén giao céng nghé va thiét bi chinh, cn x xét cic yéu t6 nhur dich vy va trg gidp phat sinh trong qua trinh sin xual, cée phoi hop va hop tac nghién ciu hoan thign va phat trién cOng nghé cing nhu chuyén giao cong nghé mdi do déi tac phat trién. © Quy mé va L6 trinh n@i dja héa chu trinh nhién ligu Co sé ché tao nhién ligu hat nhan: -Quy m6 ea sé ché tao nhign ligu hat nhan chi mot day chuyén c6ng sin xudt va phai dim bio thoa min nhu eau cho tat ed nha may dign véi hg s6 dy phang 30% nghia 14 c6 200-300 tin kim logi nng/ndm twong dong véi céng suat nhieu cor sor ché tao nhién ligu c& nhé cia thé gidi. hap khau va xy dymg co s6 ché tgo nhién ligu hat nhan: + 2010-2020: Chuan bj nghién cttu tién kha thi; Bao céo dau tr, + 2020-2025: Lya chon déi tic cung cp céng nghé, ki két hyp dong ; + 2025-2030: Xay dung co sé ché tao nhién ligu hat nhan; + 2030: Dua co sé ché tao nhién ligu hat nhin vao van hanh. Co sé ché bién quing urani: - Lé trinh thye - Quy mé co sé ché bién quing urani Viét Nam sé duge tinh todn trén co sé dé n tién kha thi, Dua trén kinh nghiém cia cae nude, ¢6 thé xdy dumg co sé ché bién quing urani v6i cong sudt 300-500 tn U/ nim. - Lé trinh thy hign xay dung co sé ché bién quang urani Vigt Nam: + 2010-2020: Diéu tra chi tiét cdp C1 8.000 tin urani Ving Néng Son. Mo rong diéu tra vi nang cap trie Iugng urani, Nghién eitu dinh gié cing nghé, dink gid chi tiéu kinh t8 ky thuat; Chuan bj nghién citu tién kha thi; Bao cdo dau tu; + 2020-2025: Xay dymg co sé ché bién quing urani ving Nong Son, Quang Nam; + sau 2025: Dua co sé ché bién quang urani vao van hanh. © Chuan bi cho chwong trinh ni Hoat dng nghién cru R&D Hogt dng nghién ciru phat trién 14 co s& phat trién tiém nang trong linh vuc nhién ligu hat nhan va trye tiép thyre hién nhigm vy nGi dia héa giai doan ché bién qung, san xuét urani ky thudt va kim chi céng nghé ché tgo nhién ligu 6 giai dogn nhap khau va cai tién va phat trién cong ngh¢ ché tgo nhién ligu trong thai gian tiép theo.. héa N6i dung ciia hoat déng nghién citu va phat trién céng nghé (hoat dng R&D) bao gom: - Dinh gid gia tr] kinh té - ky thugt cua quing urani Vigt Nam, chun bj bio céo kha thi va b4o céo dau tur cho nha may ché bién quing urani Ving Nong Son quy m6 300-500 tn / nam. ~ X@y dung co si ha ting (co $6 nghién ciru, trang thiét bj nghién ciru, dao tao di ngiicén b6, v.v.) edn thiét cho vige nghién ciru e6ng nghé ché tao nhién ligu hat nhan va thiét ké nhién ligu. Xay dung pilot ché tao nhién ligu phyc vu cho céng tic nghién ciu R&D. = Nghién ciru 6 quy m6 pilot nhim myc dich dénh gid Iya chon cdng nghé va nha cung cap céng ngh¢ ché tgo va thiét ké nhién ligu. Chuan bj Bao céo kha thi va Bao céo dau tur cor sé ché tao nhién ligu tir nguyén ligu UF/UO; da Tam gidu nhap khdu. - Nghién ctu sir dung tai nguyén zirconi Viét Nam nhim ché tao zirconi kim Jogi va hgp kim zircaloy lim vo bge thanh nhién ligu. Chuan bj Béo céo kha thi va Bao céo dau tu co sé ché tgo zircaloy lam vo thanh nhién ligu tir tai nguyén zirconi Vigt Nam, Dieu tra khao sat tai nguyén urani 6 Vigt Nam va & nue ngoai ~ Thue hign 48 dn thm do 8.000 tin urani Ving Thinh My, Quing Nam. Mo rong digu tra nang cp trit luong urani Vang Nong Son. - Nghién ctu mé réng diéu tra urani cdc nude trong khu vuc, nhim tién toi chi dong hop tic khai thac néu c6. ‘Céng ty cung cp nhién ~ Qué trinh ngi dia héa nhién ligu hat nhin durge giao trich nhigm cho chu dau tur nha may dign hgt nbn két hgp voi Vign Nang lwgng nguyén tir Vigt Nam. Ngoai ra, dé truc tiép van hanh co sé ché bién quang va ché tao nhién ligu, vo boc nhién ligu do Céng ty nhién ligu hat nhan cia Nha nude dim nhigm trong d6 cé vai tr cua céc vign nghién citu, dic bigt Vign NLNTVN. Cong ty nay duge thanh lap khi xay dung nha may dign hat nhan va co vai tro trong vige nhdp khdu nhién liGu hat nhan thanh phim cho nha may dién hat nhan dau tién nhu da trinh bay 6 tren, Xfy dung chinh sch va co sé ha ting cho ngi dia hoa - Dé dam bio thinh cng ciia chong trinh ngi dja héa chu trinh nhién ligu va dam bao an ninh cung cap nhién ligu hat nhan can cé chinh sich dong b6 vé cung cap dim bao cung cap nhién ligu hat nhan, Chinh sdch nay lién tue duge hoan thign phii hgp sv thay 46i tink hinh cung cau urani, tinh hinh kinh té, chinh, tr cua thé gidi va ning luc phat trién cong nghigp hat nhan trong nude HIL6. Két lun Vige dim bio an ninh cung cap nhién ligu hat nhan 1a vin dé eye ky quan trong. Van dé nay khéng chi mang tinh chat kY thus, c6ng nghé cao ma edn la van 4 lign quan dén quan hg song phuong, da phurong ciia Vigt Nam véi cae nuée va tinh hinh chinh tri quéc té. Lua chon doi tic hat nhan chién luge va phat trién tiém ning, nang lye hat nhan néi chung va nang lye nhién ligu hat nhan 14 rat quan trong cho vige dim bao thing Igi chong trinh dign hat nhan cia Vigt Nam. L6 trinh dim bao nbién ligu hat nhiin eho ese nha may dign hat nhan (NM DHN) & Vigt Nam Dj chon ciia | thiu cho nha niy DHN din tien -Chinh séch- ké hogeh va 1 trinh, chu trinh nhién ligu. Xiy dung chinh sich va co sé hg ting cho ndi dia hoa. - Xéc dinh va ky ket hop tée song phuong va da phuong trong vige cung cap vat ligu hat nan, = Chuan bj co sé phap ly nh§p khdu va chuyén ché nhit ligu, Viv. -Tigp tye bd sung hoan thign chinh sach va 16 trinh chu trinh nhin ligu. Hoan thign co sé phip Iy quée té va trong nuée va Tang cuimg va ma. rng hgp tie song phuong va da phuong véi cée quéc gia c6 tiém nang va céng nghé nhign ligu hot nan, Ky két cée hop dong ngin va dai han cung c4p nguyén ligu urani kj thu§t, cdc dich vy chuyén héa, Lim gidu, cung ep v6 thanh nhién tigu. Thim do: Mé rong thiim dd: Mé rong thim dd; ‘Tham - 15.000 tn (2020-2030) ac 8.000 tan 7.000 tn - 30.000 tn (sau 2030-2050 - Uran tir nguén thir cap. - M6 rong thim do ra nude: = Tiép tuc thye hign R&D Thirnghiém |-Lap luan ching nha|- Nha may ché b xiriy |7 Thye hign xir If mdu eng] PilotBinh | mly cong suit 200-400 | agng nghé trong cde dy an thim do | gis KH-KT | tin U/ndm. a quing urani | - Xay ding nha may ché Nong Son _| bién quing urani i]- Xay dymg ludn ching, ké]- Xay dyng|- ligu, danh gid nhién ligu ) tir U gidu (tir ™*UF,, 25UQ,,...) va dao tao can b9. hoach chi tiét, la chon doi tac cung cap nha may ché tao ni ligu nha may che tgo nhién ligu tt a S[Hoeagag RAD |ehe tao |gea nhign ligu. = Nighi ién ciru cong ngh gom nhién ligu, chit ke nhién lig nding va an toan cia nhién ligu,... -Nghién citu ché tao Zr kim logi va Zircaloy tinh khiét hat nhan tir nguyén ligu trong nude & quy mo phong thi nghigm, -Nghién edu ché tao Zr va zirealoy & quy m6 thir nghiém lon. -Lap FS cho co sé ché tao vo nhién ligu -Xfy dung dé - an chi tiét vé hi may sin xudt v6 thanh nhién ligu TV. Nghién ciru xir ly ché bién quing urani Vign Céng nghé xa hiém hign nay dang hoan thign céc nghién ciru cong nghé quy m6 phdng thi nghiém, tip trung vio tat ed cde khdu cba qua trinh xi IY quing thu urani ky thud Tir chun bj quiing dau, gia céng quing, hoa tich, lim sach tap chit, két tia sin phim thu urani KY thugit va xir ly ba thai cia qua trinh ir IY quing. ‘Trong khu6n khd cia hoat dong nghién eiru hing nim, nim 2008-2009, Vign CNXH thye hign 02 nhiém vy co ban sat 1- De tai cp BO 2008-2009: Hoan thi bj thu nhan urani ky thuét tir quang cat 2. DE tai cap cor sir 2008-2009: Xay dung phuong An céng ngh§ va thiét bi cho céng doan thuy Iuyén miu céng nghé ciia dy én thim dd 8.000 tin U;O; khu vue Thanh Mf tinh Quang Nam 3- Dé An miu xir ly cng nghé: Vin dang chudn bj cho dy dn xir ly miu cong nghé quing urani ving Thanh MY. Dy 4n nay lim du dn thanh phan trong dé én thim dé 6.000 tin U cap C1 quing urani ving Thanh MY, Quang Nam do B6 Cong Thuong chi tri. Noi dung nghién eu xit ly mu cong nghé, phuong 4n cng nghé thir nghiém, trang thiét bi can thiét, quy hoach mit bing, dign tich cho pilot thir nghiém di duge dé xuat. IV.1. Dé tai cp BO 2008-2009: thiés bj thu mhgn rani th trao doi ion” Mue tidu chinh ciia dé tai 14 hodn thign hé théng thiét bi cOng nghé va quy trinh céng nghé thu nhgn urani ky thudt tir quéng cat ket Pa Lita bang ky thugt tron a va trao di ion trén hg thiét bi trao déi lién tue quy m6 sau phong thi nghigm. Trén co sé cac s6 ligu thye nghigm, tinh todn chi phi xir ly quang (chit phi nguyén vat ligu, ning lngng vA nhan cong trén quy m6 hé thong thiét bj thir nghiém). Két qua cy thé nhu sau: = Vé khdu chuiin bj quing du: Quing cét két urani khu vye Nong Son t8n tai ‘duéi 3 logi hinh phong hod, bn phong hod va chua phong hoa, cac dic diém thanh phin khong, thinh phn hod hoc d2 duoc xée dinh. Céc thong s6 céng nghé va thiet bj vé gia céng quing cho phi hop voi qua trinh hoa tach quing bang cae ky thuat khéc nhau nhu hoa tich thm, trdn a hay khudy trén 4 durge xéc dinh. ‘Voi ky thugt hod téch trpn i da x4y dmg quy trinh dap quang hai cép, trén thiét bj dip. Buée 1; 1a dap so bd, thy hign trén may dap trung: digu chinh khe dap (khoaing cich giita 2 mé) vé 5 cm. Hau nhu toan b6 quing c6 thé qua duge méy dp nbd nén Khong can sing phan cap sau bude dap nay. “Hoan thign quy trink thie nghi¢m cong nghé va tie quiing cat két Pa Lira bing kj thugt tron ti va Buse 2: dip quiing vé kich thude 1 em trén méy dp nhd: digu chinh khe dap vé 1 cm, Sau khi quing qua méy niy duge dia vio sing rung (sing duéi img ¢6 mit 1 em), Phin quing trén sing nay (khong 20%) durge quay lai may dap eting voi quing mai - Vé khdu hod tich quing: 43 xiy dyng quy trinh hod tich bing k¥ thudt tron i, day 1 phuong phép phi hop véi véi déi trong quing ¢6 nhigu thanh phin sét, bo ivi va khé hoa tach. Céc théng s6 cdng nghé co ban da durge xée dinh chi tiét nhur nnéng 49 axit, chi phi axit, y 18 rin long, chi phi cht oxi hod, quy trinh trGn, thoi gian tron, théi gian a, ky thugt na, chi phi nude rira, thi gian va s6 Ln rita, toc 4 bom dung dick. + Théng s6 céng nghé co ban khau trOn quing: Kich thuée hgt quang (max) 2,Sem; Chi phi axit 30-70 kg /tin quaing, chi phi chat Oxi hod 3-Akg/tan quing tity theo ty Ié céc logi quing; DG Aim khi trOn 10-15% khéi long; thoi gian i quing 3 nga. + Théng s6 cng nghé co ban khau mira két hop hoa tach: Téc 46 twéi 6E- Osis, t5e 46 6 thé diéu chinh tuy thuge ty 18 céc logi quiing va theo lin rita nao; s6 lin na 18 6 Lin; $6 bac tuan hoan dung dich ta li 2 (mdi b§e 3 lin rita); Dung dich riza lan 1, 2,3 ¢6 pH =1, dung dich ria lan 4, 5 ¢6 pH = 2, dung dich ria lan 6 ding muse thuimg, + Chuan bi duge phéi tron va hop cho khau trao i thir nghigm quy trinh tr9n d trén quy m6 mot mé hoa téch 3.000 kg quing. Voi phuong phip nay, thoi gian hoa tich giém di nhiéu so véi phuomg phép hod tich tham. Cac chi phi thém vé gia céng quing va qué trinh tron ting lén khéng nhiéu, ‘bi don gian. - Vé khau trao di ion: da thiét ké va ché tao (xem hinh duéi day) va van hanh thanh céng hé trao d6i ion lién tye nang sudt xit ly 20 lit dung dich hoa tach /gi a xy dymg durge nguyén I¥ hogt dng va trinh thao tée eta he, Bay 18 két qua rit quan trong cia 46 ti, lan di tién da ché tgo va vain hanh bé trao di ion lién tue. Quy trinh wir Ly dung dich hoa tich thu duge tir mé tron i c6 néng 46 U =0,496 g/l sau khi digu chinh pH = 1,6, hép dung U cia nhya dat 42 gU /\ nhya. ‘Mot s6 ché dé riéng cho dung dich nay la + Téc a6 dong khi hap thu: 270 ml/phat + Hip thu chu ky dau tign; bom 54,4 lit dung dich hoa téch (¢6 thé kiém tra ndng d9 U & dau ra dé soat); + Thé tich dung dich hoa tich 6 c4c chu ky tiép theo: 25,3 lit (93 phi); + Téc d@ dang dung dich axit hod khi chuyén nhya: 300 ml/phit; 1g cho tich loai tap chat: Dung dich hoa tach va dung djch rita éu chinh vé pH=I,5-1,6, ndng 46 urani khong 1-1,5 gi thich ion tach tap chat tip theo. 4+ The tich nbya thay thé /lin chuyén: 300 mils + Tée d6 ding tée nhin NaCl IM+ H,SO. 0,1M khi rita gidi: 12 ml/phit + Thé tich dung dich tac nhan rita giai /chu ky: 1,054 lit (72 phot) ~ Vé khau ké€t tiia sin phim ‘Dixie dinh durge chi phi H,O- 18 0,182 gH,0,/g UsOs. Cie bude thue hign tia tap chit: ding dung dich sta voi 20% 43 qua sing 75 ym két 1 ‘gi pH 3,8, tng thai gian khudy khodng I gid. Tiép theo li dé loc vi rita ba thu dung dich sach. + Kér nia sin phém: ding dung dich HO» véi lwong edn thiét cho Iwong dung. dich urani trong thing va bo sung ding thoi dung dich NH,OH (pha loing 1/1 48 giam tc 49 bay hoi) sao cho pH dung dich duge duy ti & pH =3, 3. Thoi gian Két tia khodng 1 gig la c6 thé thu duge sin phim dang tinh thé. Sau khi két thie, d& cho n dink tinh thé, sau dé Ige, rza va say san phim. ‘V6i quy trinh nhu vay, san phdm thu duge sé ¢6 chit lugng rit cao (95% 'U;Q,) va sin pham rit dé Ling, loc rira. Higu suét thu hdi urani qué trinh két tia dat trén 99%, Két lun: Higu suét thu hai urani todn b6 qua trinh tir hoa tach, téch logi tap chét va két tia thu sin phim dat trén 70%. Quy trinh khong qué phite tap, khong di hoi cic thiét bi phite tap, de chiing Quang aa ¢ MnO; F H,SO, dic # Nude Dung dich urani sach Yelloweak Bi xirly thi So dé quy trinh cong nghé xit Is quding bang tr6n ti va trao déi ion PHAN XULY QUANG VA DUNG DICH IV.2. Dé tai cp co sé 2008-2009: Xay dung phiong dn cong nghé va thiét bj cho céng dogn thuy luygn mau cong nghé cia dy én thim do 8.000 tin U;Os Khu vyce Thanh Mj tink Quang Nam Phuong dn cng nghé xir ly quiing duge Iya chon cé nhiing dc diém chinh sau: ~ Chuan bj quang dau bao gém 2 ngi dung 1a phan logi quang va giam kich thuée quang dén cé hat can thiét. ~ Héa tich bao gém 2 qua trinh: hoa tich thém d6i véi khoang 40-50% déi tong quang dau va hoa tach tron a (rita trén thiét bj khuay trén) d6i véi khoang 50-60% doi tugng quang dau. - Ding phuong php trao déi ion dé lam sach tap chat va lam ting ham luong urani trong dung dich hda tich, + Thye hién cac khau xir ly thai long va ran, tuan hoan tai sir dung nuéc, thudng, xuyén kiém tra quan tric khu vue lim vige, dam bio nghiém ngit nhimg quy dinh ‘vé an toan phong xa va méi trong. Mot sé dic diém cita so dé céng nghé: 1. Cae sé ligu chung - Ty Ié quang: . xir ly bing phuong php thdm: 40% - xir ly bing phuong php trn t - rira bing khudy tron: 60% ~ Nang sudt; im: 2 tin/mé; 30 ngay/mé ‘On Ui - rita bing khudy tr6n: 100 ke/gis - Dung tich bén chira quaing dau: 10 tan 7 ~ Him Iugng trung binh: 0,06% U;Os, trong dong 600 g U;Oy/1 tin quang - DO 4m trung binh cia quing: 8% - Ty trong rigng cia quing: 2,7 - Thai gian van hanh: . 24 Wngiy d6i véi cde céng dogn nghién, héa tach, tach rin/léng, trao d6i ion, xir ly thai. . 8h/ ngay d6i véi cdc cng doan két tia. . - van hanh theo mé ddi véi cde céng doan loc, séy va dong bao. 2. Chuan bj quang: ‘ : ~ eG hat: - 0,5 mm di véi qué trinh trOn u - rita bing khudy trén. - 1 inch déi véi phutong phap thim. - Ty Ig ran trong bin quing = 55% doi véi qua trinh khuay tron. - Tiéu tin H,SO,, ke/kgquang: 40-70 - Ty trong riéng cia HzSO, 1,84 - Nong d9 H2S0, thuwong phim, %: 98 - Tigu t6n téc nhan oxi héa, kg MnO): 25 - Nong d6 piroluzit thuong pham, %MnO2: 80 ~ Nhigt d9 hoa tich: 28-35 °C ~ Higu suat hoa tach, %: 90% 3. Tach rin/léng - Ty lérta, mtn; 3 - Phan rin trong bin ling, % trong Iugng: 50 ~ Luong chat trg lang, g/tan 80 = Dign tich bé mat lang m’./tan.ngay 4. Trao doi ion: ~ Nhyra trao 04 Amberlite IRA-420 - Nang suit: 20 lit/gis - Dung dich rita gia: NaCl 120 gil ~- Nong 46 urani trong dung dich rita git 10 g/l 5. Két tita urani ky thudt: ~ Nhigt d6: 28- 35°C - NHs, kg/kgU;Ox 02 - Ham long urani trong sin pham, %U;Og: 85. - Ty trong riéng ctia sin pham: 45 ~- Néng 46 urani trong nude cai, gU3Oy/1: 0,004 6. Xirly thai: - Tic nhan trung hoa: sita voi - Nong d9 sita voi, % trong lugng: 20 - Ty trong rigng cia stra voi: 1,18 - Lugng voi sit dung kgCaO/kgHSOx 06 - Luong BaCh, g/m’: 20 - Néng d6 BaCh, g/l: 100 Theo so dé céng nghé da la chon, co sé thir nghiém miu céng nghé cho Dy én thim dé 8.000 tan U;0x khu ve Thanh My bao gm cdc phn xuéng sau: = Phin xwéng chudn bj nguyén tiép nhan va chita quing quing dau cho thir nghiém), . thyre hign qua trinh phén logi qung : He . thy hign qué trinh dp va nghién quing dén kich thude cin thiét cho 2 loai thir nghiém hoa tach: hoa tach tham va hoa tach bang trén a (thyc chat la qua trinh hoa tach khuay trn). iu (t6i thiéu cé kho chita thung xuyén 10 tan Trang thiét bj bao gdm: may dap ham (2), may nghién (2), may sang (2), may trOn chu axit 2), bé chia quiing dau (4 m’),bé chtta quiing sau dap nghién (2x 2m’), bei quing (2.x 2m’), thing chia trung gian va gu ndng, xe cdi tién. Dign tich mat bing phan xudng edn: 450m’, - Phin xwéng hoa tich: -thye hign qué trinh loai sét dé ting higu qui qué trinh hoa tich, . thyre hign qué trinh héa tach tham di véi khong 40% luong quiing dau, -thyte hign qué trinh hda téch khudy tron véi khodng 60% hong quing dau, . thyze hign qué trinh tach King Igc thu dung dich sau héa tach, thu va luu giir thuimg xuyén khodng 3 m’ dung djch sau hda tich cho cée cong doan sau. ‘Trang thiét bi bao gém: bé héa tach tham (2), thiét bi héa tach khuay tron (5), thigt bj Ling (5), thiét bi loc ép khung ban (1), bon chira dung dich sau hoa téch (3 1m’), cfc Jogi bom, thing chifa trung gian va giw nang, xe cai tin. Dign tich mat bang phan xuéng cn: 630 m? - Phin xwong trao doi ion: . thyc hién qué trinh hap thu va rita giai dé loai bé tap chét va lam gidu urani dén ham lugng 10 g U;O,, pee . thu va luu gitr thuong xuyén khoang 1 m? dung dich sau hap thu dé chun bi xxi ly va hoi lu, . thu va luu gitr thuong xuyén kho’ng 1 m? dung dich sau rita gidi cho hoat dng cia cong doan két tila sin pham urani ky thuat. Thiét bj g6m: hé c6t trao d6i ion va rita giai (2), bé chtta dung dich (2 x 1m’), bom va cée thing chira trung gian. Dién tich mat bang phan xudng can 180 m’. - Phan xwéng két tia san phim: . thyre hign qué trinh két tia loai tap chat, -thye hign qué trinh két a urani KY thugt min, 76% UO. «the hign qué trinh Toe, say va déng g6i san phim. _ luu gitt san pham an toan v6i lugng t6i da 50 kg urani ky thudt, Thiet bj gom: thiet bj két tia tap chat (3), thict bj ket tia urani ky thuat (2), thiét bj King (5), thiét bj loc chan khdng (1), 1d say va nung (2), dung cy ding bao, bé chita dung dich (1 m3), cc logi bom, thing chifa trung gian Din tich mat bang phan xuéng can: 450 m’. - Phin xwong xiv lf thai phéng xq: -thyc hign nhigm vy quan trie phong xq d6i véi ce phan xudng va vj tri edng tac, cling nhu d6i véi toan bd vat ligu (dang khi, rn, léng) cé lign quan dén phéng xa thude khu vye xir ly mau céng nghé, . tip han toan, b6 ba thai rh hoa va dua dén noi cét tit, thye hign qué trinh niém cat lau dai ba thie cde bude thir nghigm cong nghé, . tiép nhn toan bé dung dich sau qué trinh hip thu, xir ly so b6 dé hoan Iu vé qué trinh hoa tach, . nh§n toan b6 két tia tap chat trong giai doan két tiia tach loai tap chit, dong rin va cét tit theo quy dink . tiép nhan toan bo dung dich nuéc cai sau két tia urani ky thuat, xir ly tach loai radi vio ket tia rn, dong rn va bao quan theo quy dinh. . thyre hign quan tric d6i véi cde khu vute cat trir ba thai theo quy dinh. tir qué trinh hoa téch, dem trung hoa, xi min sau khi két Thiét bi gom: thiét bj khuay trén (5, cé thé ding chung v6i phan xuéng xtr ly quing), thiét bj tron pha rin (2, ¢6 thé ding chung véi phan xuréng xir ly quang), thiét bj ket tha (3), thiét bj Hing (3), Ige khung ban (I, e6 thé ding chung véi phan xuemg xit IY quang), thiét bj tron bé tong (1), bé chira ba thai tam thoi (4 m’), mo hinh hé théng dO thai rin va thu hai pha léng, cc loai bom, thing chita trung gian, xe cai tién Dién tich phan xwéng can 540 m’, bai thai thye nghiém: 1.000 m*. ~ Cae b6 phiin kha: . BO phn bao vé, han chinh, khu v@ sinh: 300 m* . Phong phan tich va xtr ly s6 lig - Phin xuéng sita chita co dign: . San bai cho cic hoat dong chung (dé xe, dudng di lai, tap két vat ligu cdc loai =): 1.000 m?. Nha bao vé, hanh chinh, khu vé sinh: 360m? Téng sé dign tich nha xuéng: 2.340 m? Bai thai thye nghiém: 1.000 m? Sn bai va duimg giao thong ndi bo: 2.300 m* Tong cong: 6.000 m? IV.3._ Dé dn mau cong nghé trong dé an “Tham dé qugng urani khu Pé Lira- Pa Rong, huygn Nam Giang, Tinh Quang Nam” . NOi dung cia Dé An sé 15 trong ké hoc tng thé thye hién chién luge tng dung nang Img nguyén tt vi mye dich hoa binh dén nim 2020 1a digu tra dé phat hign céc logi hin m6 quang urani cé gid tri kinh t8; tp trang thim dé m6 quing urani viing bon triing Nong Son (Quang Nam) véi mye tigu 8.000 tén trir lnng cp 122; thim dé cae dign tich khée d& duge dinh gid dé c6 thém trit lygng. Trong Khudn khé ciia dé an sé 15, BO Tai nguyén va Méi truéng trinh chinh phi phé duy@t dé 4n “Tham dd quing urani khu Pa Lita-Pa Réng, huygn Nam Giang, Tinh Quang Nam” Trong khuén khé cia dé dn “Tham do quang urani khu Pa Lita - Pa Rong, huygn Nam Giang, Tinh Quing Nam”, Vign CNXH tham gia véi d8 n thanh phin “Xir ly miu cng nghé” vi myc tigu sau: ~ Xée dinh tinh kha tuyén quing cét két khu Pa lira- Pa Rong va Iva chon gidi phap gia céng, tuyén thich hgp cho céng nghé héa hoe. - Xée dinh higu qua xir ly img véi cic gidi phap cong ngh Khéc nhau. Xéc dinh cdc nhu céu vé nang lugng va cung cap nguyén ligu, nude, nhu cau thai céc logi, xitIy thaior cho diy chuyén cong nghé. i é ~ Xée dinh caveas chi tiéu kinh té ky thudt mdi truéng (higu swat thu hdi urani qua ede giai doan, chi phi nguyén ligu, nang lwgng cho méi don vj sin phim, von dau tu trang thiét bi, nha xudng, chi phi xir ly thai, mite 46 phat tan dng *X vi cic kim logi ning, cae nhan t6 dc hai vio méi truéng) Lim eo so h todn gid san xuét urani ky thuat. Trén co s6 nay Vign CNXH da xay dyng dé cuong chi tiét va da durge théng qua cée ep gop phan vio vige phé duyét dé 4n chung ela BG Tai nguyén va Moi ign xem rang day la dé an rat quan trong can tp trung thy hign. Dé an sé la co s6 dé xay dung pilot ché bién quang urani tai mé Nong Son. V. Nghién etru ché tao gém nhién ligu Trong khuén khé ca hoat déng nghién ciru hang nam, nim 2008-2009, Vién CNXH thyc hign 03 nhiém vu co ban sau: : : : 1- Dé tai cp BS 2008-2009: Nghién citu ché tao b6t gm UO, va vién gim UOs tir bGt ADU thu duge sau qué trinh chuyén héa UOsF>. 2- Dé tai cAp co’ sé 2008-2009: Nghién ctru thim do két tia amoni uranyl carbonat (AUC) tir dung dich uranyl clorua + Thu thép, phan tich va tong hop tai ligu vé cong nghé ché tao, thiét bj thi nghiém va tiéu chuan chat lung gém nhién ligu hat nhan. + Nghién ctu thim do két tia amoni uranyl cacbonat (AUC) tir dung dich uranyl florua. V.1. Dé tai cp bo “Nghién ctu ché tao bot gm UO, va vién gém UO, tit bot ADU thu duge sau qiia trink chuyén héa UO,F;” Sau day 18 mOt s6 két qua nghién ciru ché tao vién gém UOs tir ADU thu duge sau qué trinh chuyén héa UO.F; Xu thé sin xudt dign hat nhan trén thé gidi hign nay 1a sit dung cdc 16 phan img hat nhan nude nhe. Nhién ligu cho céc nha may dign hat nhan nay 1a urani dioxit lam giau nhe U>* tir 2,5 - 4,5%. Nguyén ligu dau cho céng nghé nay 1a UFs a duge Lim gidu tuong img. Vigc nghién ciru ché tao nhién ligu hat nhin & Vigt ‘Nam trong may nm gan day cing da c6 nhing chuyén hudng nghién ciru ché tao vien gém dioxit urani c6 nhiing dic tinh ki thuat ctia vién gém nhién ligu sir dung cho 16 phan img nuée nhe. Dé ché tao vién gém UO», bét UO, duge nghién ciu diéu ché theo phuong phap uét, mét phuong phdp dang duge sir dung rong rai trén thé gidi hién nay. Theo phuong php nay, dung dich thiyy phn ciia UF lé dung dich UO.F, duoc ket tia bing dung dich NH dé tao ra amoni diuranat (ADU) roi ADU duge nung phan hiy, loai bo flo va khir thanh bét UO, bing khi H2. So dé céng nghé va thiét bi nghién ciru diéu ché b6t UO> nhu trén hinh | va hinh 2. Dung dich UO.F; t Dung dich NH). ———*[ Két tia ADU. ‘ Nube | Lec, Rita + Séy ADU 4 Khi Nz-+ Hoi née ——»[ Nung phan hay 4 Khi Hy +N2_ ——+| Khir t Bot UO? Hinh 1: So dé céng nghé diéu ché bét UO, Hy +Ny Hinh 2: So dé thiét bi loai bé flo va khir bét UO, tir ADU ADU sau khi két tia chi yéu 6 dang tinh thé nhu trén hinh 3. Sa nhan duge sau khi duge loc, ria va sy 6 dang hat xép, dign tich bé mat lén, Cae tinh chat héa If cia ADU nhu trén bing 1. Hinh 4 1a anh SEM cla ADU sau khi say duge khé. Bang 1: Diic tinh hoa lp chinh cia ADU F | U | NH, | Tasémole | Tasémole | Sacer % % % NH,‘/U FU m’/g 084 | 74,59 | 317 | 0,563 141 20,1 Hinh 3: Hinh thai hat ADU sau khi két ta Hinh 4: Hinh thai hat ADU sau khi sfy. B6t UO» nhan duge sau khi nung, khir tir ADU cé dang mém, xdp. Nhig ‘bét nay cho kha ning tao hinh va thiéu két tét. Hinh 4 va hinh 5 1a hinh thai hat bot UO) duge nung phan hiy 6 700"C va khir 6 650°C. Hinh 5: Hinh thai hat bot UO) nung 6 700°C va khir & 650°C Hinh 6: Anh SEM ciia bot UO nung 6 700°C va khir 6 650°C Cée tinh cht héa ly eta bot UO> due digu ché durge nhu sau: - Kich thude hat trung binh, 41 0,71 - Din tich bé mat riéng, m’/g: 41 - Ty s6 OU: 211 - Ham lugng F: < 30 ~ Khéi lung riéng déng, g/cm’: 1,29 Bot UO; duge diéu ché duge sir dung dé nghién ctru ché tao vién gém UO; So dd céng nghé nghién tru ché tao vién gom UO, nhu trén hinh 7. Bot UO; Ep so bo 1Tem* Tao hat +10 -60 mesh : Kém sterat-0,3% apron eke HO y Ep vign 31cm? Thigu Két 1700°C — 8h. KhiN,+3H; ——+ t Vién Gém UO, Hinh 7: So dé céng nghé nghién ciru ché tao vin g6m UO, Vien gém UO, sau khi duge ép va thigu két di dat duge mot s6 chi tiéu co ban cia vién gém nhién ligu str dung cho 1d phan img nude nhe. Cac die tinh cla vién gdm UO> da duge nhu sau: ~ Kh6i Iugng riéng thiéu két, g/em? 10,48 + 10,62 - Ty s6 O/U: fe 2,01 + 2,02 - Kich thudc hat tinh thé, pm: 11+15 Hinh 8 va hinh 9 18 anh cia vin g6m va anh cdu tric té vi cia vién gm UO; a duge nghién ciru ché tgo qua con during ADU. Hinh 9: Cau tric té vi cia vién gém UO; durge thiéu két & 1700°C trong 8 gid V.2. Dé tai cp co sé “Thu thdp, phan tich va tong hop tai liéu vé cong nghé ché’ tao, thiét bi thi nghiém va tiéu chudn chat luong gdm nhién liéu hat nhn” Két qua thu duge: - Thu thép, phan tich va tng hgp cic tai ligu vé céng nghé, thiét bj ché tao g6m nhién 1igu hat nhan tir UF6 bing con duéng két tia ADU, AUC va phuong phap thuan khé (IDR): Thu thap duge khoang 300 bai cé lign quan, dich mét sO bai, phan tich va __ = Mua mgt b@ tigu chudin eta ASTM (My) vé nang Iugng hat nhan: B6 tiéu chuan gdm 250 tiéu chan vé nang Igng hat nhén, 200 tiéu chuan vé ning long. néi chung, dich mét s6 tiéu chuan (12 tiéu chuan) quan trong cho nghién ciru chu trinh nhién ligu hat nhan, = Dé xudt vé cdc hung nghién ciru phat trién nhién ligu hat nhan, x4y dung. phdng thi nghigm nghién ctu ché tao nhién ligu hat nhin va cde phuong an dio tao ngudn nhan lye cho phéng thi nghiém V.3. Dé tai clip co sé “Nghién ctu tham do két tia amoni uranyl carbonat (AUC) tit dung dich uranyl florua“ Két qua thu duge: Nghién e(ru qua trinh két tia AUC tir hg dung dich UO.F — HF bing téc tua (NH,)2COs. Nghién ctu nay mang tinh so b6 vé danh gid kha ning st UO, qua con dung két tia AUC. ctu tp trung chit yéu thim do cac yéu té chinh anh hung dén qué trinh két tia AUC nhu: ty 1g C/U, nong a9 urani ban dau va nhigt d9 ket tia, Dya trén vige phan tich va dénh gid cdc két qua nghién etru 43 chi ra rang: qua trinh, két tia AUC tir hg dung dich UO3F, — HF bing te nbin két tiia (NH,)»CO; luén kém theo su hinh thanh cia két tia AUF. Dé giam thiéu su hinh thanh cua két tia AUF khong mong mudn, qué trinh két tua phai tién hanh 6 cdc diéu kign nhu: khOng tién hanh két ta 6 téc d6 chim, két tua phai dugc gia héa trong thdi gian di 16n (Khoang 6h). - Di xc dinh duge cac théng s6 két tia nhu: ty Ig C/U, ndng 49 urani ban dau cé anh hurémg dén qué trinh két tia AUC. Dé dat duge higu suat két tia cao >90%, can phai tién hanh két ta 6 ndng d6 urani > 100g/L va ty 1é C/U tir 8 — 9 (tinh theo mol/mol). Tién hanh két tia 6 nhigt 49 cao (>500C) sé lam gidm higu suat két tha nhung 6 digu d6, két tha duge loc dé dang hon so véi két tha & nhigt 46 phong. ~ Trong noi dung nghién ciru sip t6i cia dé tai sé chuyén héa thir nghigm mot mau két tia AUC thinh bt UO2. Tir dé sé c6 co s6 dé danh gid tinh chat bot UO; duge chuyén héa tir két ttia AUC. Tir nam 2010, céc nghién eiru vé digu ché UO} qua con during két tia AUC sé duge tién hanh hé thong va sau hon (nghién iru két tia AUC bing tic nhiin (NH,):CO; va téc nhan hén hgp khi NH + CO>, nghién ciu téch loai flo, nghién ciru qua trinh chuyén héa AUC thanh UO2,...). Che két qua nghién ciru sé 18 co sé danh gi chi tiét hon vé qua trinh diéu ché UO2 qua con dung két tia AUC. VI. Dé xudt kién nghj Trong nim 2009, Vin CNXH da thye hign duge nhiéu céng vige nhu cau dé ra trong linh vuc chu trinh nhién ligu tir t6 chitc lai b6 may, sip xép lai 446i ng can b6, _phong thi nghiém dén xay dung dé tai, ké hoach chuong trinh nghién ctru va trién khai thuc nghiém. Nhiéu dé tai nghién ctru vé chinh sach, cong nghé vé ché bién quing, nghién ciru nhién liéu duge trién khai. Trén day méi 1d nhimg két qua ban dau, nhung da chi rd nhig cOng viée, bude phat trién tiép theo ding 16 trinh di vach ra vé chu trinh nhién ligu, nhing vige can trién khai dé dim bao cung cép an ninh nhién ligu cho nha may dign hat nhdn dau tién & nude ta vao nim 2020, lam rd kha nang ché bién nguén quing urani Vigt Nam, ngi dja hoa mét phan chu trinh nhién ligu hat nhan. Mue tigu va hudng di da 16 ring, cong vige phia trude con rét nhiéu, trong thoi gian t6i d0i hoi phai co su quan tim dau tu tich cue cua Vign NLNTVN, cia BO Khoa hoc va Céng nghé va Nha nude vé kinh phi cho nghién ctu tng i thim dé, dénh gid nguén quing urani, chuong trinh khoa hoc cp nha nude vé img dung ning lurgng nguyén tir trong dé 06 chu trinh nhién ligu, cho dén dao tao déi ngii cén b6 va xay dung tiém Ic trang thiét bi co sé vat chat.

You might also like