You are on page 1of 26

I.

O HM V VI PHN
1. Cng thc o hm cc hm c bn

e x e x e f ( x ) f ( x).e f ( x )
xn nxn 1 f n ( x) n. f ( x) f n 1( x)
ln x

1
f ( x )
ln f ( x )
x
f ( x)

sin x cos x sin f ( x)

f ( x ).cos f ( x )

cos x sin x cos f ( x) f ( x).sin f ( x)


tan x 1 tan 2 x
arcsin x
arctan x

1
1 x

1
1 x2

1
cos2 x

tan f ( x )

arcsin f ( x )

arctan f ( x)

f '( x )

cos2 f ( x )
f ( x )

1 f 2 ( x)
f ( x )

1 f 2 ( x)

2. Cc quy tc ly o hm
( f g ) f g
( f . g ) g . f f . g
f g. f f . g

g2
g
f ( f )

3. Cch tnh o hm ring ca hm 2 bin f(x,y)


o hm ring theo x ( hoc y) : Coi y ( hoc x) l hng s
( f x )x , f yy
( f y )y , f xy
( f x )y ( f y )x
o hm cp 2 : f xx

4. Vi phn
a. Hm 1 bin :

df f .dx
d 2 f f dx 2

df f xdx f y dy

b. Hm 2 bin:

dx 2 f yy
dy 2 2 f xy
dxdy
d 2 f f xx

5. Cc dng bi tp
a. Dng 1: Tnh ton o hm, vi phn ca hm 2 bin

(0,
Bi 1: Cho hm f ( x, y ) x 2 cos y 2 y sin(3x ) . Tnh A f xx

(0, )
) 3 f yy
2
2

0, 0, f yy
0, 0 A 0
2cos y 18 y sin(3x ), f yy
x 2 cos y f xx
f xx
2
2

(1, 1)
Bi 2: Cho hm f ( x, y ) e x y ln( x 2 y ) . Tnh A f y (1, 1) 2 f xy

f y e x y

2
2
( f y )x e x y
, f xy
x 2y
( x 2 y )2

5
7
29
f y 1, 1 , f xy 1, 1 A
3
9
9
Bi 3: Cho hm f ( x, y )

f x

x 3 3 y 2 4 xy . Tnh df (1,0) ,d2f(1,0)

3x 2 4 y

3
6 y 4 x
4
f x (1,0) , f y
f y (1,0) .
2
2
2 x 3 3 y 2 4 xy
2 x 3 3 y 2 4 xy

df (1,0)

3
dx 2dy
2

3
(1,0)dx 2 f yy
(1,0)dy 2 2 f xy
dxdy dx 2 7dy 2 2dxdy
d 2 f (1,0) f xx
4
Bi 4: Cho hm f ( x, y )

f x

3x 2
2 x3 y3

df (1,1)

3
2 2

x 3 y 3 . Tnh df(1,1)

f x (1,1)

3
2 2

, f y

3y2
2 x3 y3

f y (1,1)

3
2 2

dx dy

2 f
(0,0)
Bi 5: Cho hm f ( x, y ) xy 1 x y .Tnh df (0,0),
xy
2

t u 1 x y
2

th f xy.u , u x
2

x
y
, u y
, u(0,0) 0
u
u

x
y

f x yu xy f x (0,0) 0, f y xu xy f y (0,0) 0
u
u

df (0,0) 0

x2
xy x 2
x
2 1

f x y u yuy
(0,0) 1
f xy
x y. u
x 2 y. 3 f xy
u
u
u
u
u y

2 f
Bi 6: Cho hm f ( x, y ) y ln( x y ) . Tnh df ( 2,1),
( 2,1)
xy
2

f x y

2x
x y
2

f x

f y ln( x 2 y 2 ) y

df


f xy

2,1 f x

2x
x y
2

2y
x2 y2

f y

2,1 dx f y

4 xy

2 2

x2 y2

2 2

2,1 dy 2 2dx 2dy

f xy

(x y )
2

df f xdx f y dy 6 xy 2e x
2 2

2,1 2

2,1 2 2

Bi 7: Cho hm f ( x, y ) 3e

12 xye x
f xy

2,1 6 2

2 f
(1,1)
. Tnh df (1,1),
xy

dx 6 x 2 ye x

6 xy 2 .2 x 2 ye x

2 2

2 2

dy df (1,1) 6e(dx dy )

(1,1) 24e
f xy

f
f
2 f
2 f
(1,1) (1,1),
(1,1) 2 (1,1)
Bi8: Cho hm f ( x, y ) ln( x 3 y ) . Tnh
x
y
xy
x
2

f x

2x
x2 3 y


, f xx

, f y
2

6y
x2 3 y2

2( x 2 3 y 2 ) 4 x 2
( x 2 3 y 2 )2

Bi 9: Cho hm f ( x, y )

f x (1,1) f y (1,1) 2


' f xy

12 xy
( x 2 3 y 2 )2

(1,1) f xy
(1,1)
f xx

6 x 2 y 2 . Tnh

f
f
2 f
2 f
( 2,2) ( 2,2),
( 2,2) 2 ( 2,2)
x
y
xy
y

1
2

6x

f x

6x2 y2


f yy

, f y

6x2

6x2 y2

y
6x2 y2


' f xy

f x

6 xy
(6 x 2 y 2 )3

2, 2 f y

f yy

2, 2

3 2 1
2

2, 2 f xy

2, 2

12 12 2 3 3 2

64
64
16

x
f
f
2 f
Bi 10: Cho hm f ( x, y ) sin
. Tnh 2
khi x , y 0
3 -5
3
1 y
x
y
xy
1
x
x
x
1
x
1
x
x

f x
cos
, f y
cos
,
f
cos

sin
xy
1 y
1 y
1 y
1 y 1 y (1 y )2
1 y
(1 y )2
(1 y )2

1 1 3 7 (5 3 3)


,0 1 3.
2 f x ,0 3 f y ,0 5 f xy
5 .

32
2
3
2
6
3
3
3

2
Bi 11: Cho hm f ( x, y ) ln(3x 2 5 y 2 4 xy ) . Tnh A 2

f
f
4 , df ti x=1, y=-1
x
y

6x 4 y

5
10 y 4 x
7
x (1, 1) , f y
y (1, 1)

f
6
6
3x 2 5 y 2 4 xy
3x 2 5 y 2 4 xy
5
7 19
5dx 7dy
A2 4
, df (1, 1)
6
6
3
6
f x

x 2y
f
f
2 f 2 f
Bi 12: Cho hm f ( x, y )
. Tnh A 2
3 , B=4 2 -2 2 khi
2x 5y
x
y
x
y
x=-2, y=-1

9 y

f x

f x ( 2, 1) 9, f y

9x

f y ( 2, 1) 18 A 36
(2 x 5 y )2
(2 x 5 y )2
4.9 y
10.9 x

( 2, 1) 36, f yy

( 2, 1) 180 B 216
f xx
f xx
f yy
3
(2 x 5 y )
(2 x 5 y )3
Bi 13: Cho hm f ( x, y ) e

B=3

2 f
x 2

-2

2 f
y 2

x 2 4 xy 4 y 2 1

, ti (x,y)=(1,1)

. Tnh A 2

f
f
3 , ti (x,y)=(3,2) v
x
y

f x (2 x 4 y )e x
A2

4 xy 4 y 2 1

4 xy 4 y 2 1

f
f
(3, 2) 3 (3, 2) 2( 2) 3.4 8
x
y

= 2+(2x-4y)2 .e x
f xx
B=3

, f y (8 y 4 x )e x

2 f
x 2

(1,1)-2

4 xy 4 y 2 1

2 f
y 2

= 8 (8 y 4 x ) 2 e x
, f yy

(1,1) 3.6 2.24 30

4 xy 4 y 2 1

b. Dng : Cc tr ca hm 2 bin f(x,y)


Cch lm

f x 0
Bc 1: Tm im dng : Bng cch gii hpt
. Gi s ta c cc im dng
f y 0
M i ( xi , yi )
Bc 2: Tnh 3 o hm ring cp 2.
Xt ti tng im dng Mi(xi,yi) bng cch t

( xi , yi ), B f xy
( xi , yi ), C f yy
( xi , yi ), B 2 AC
A f xx
0 : Hm khng t cc tr ti Mi ang xt
A 0 : f ct f ( xi , yi )
0
A 0 : f cd f ( xi , yi )
0 : Khng xt

Bi tp: Tm cc tr cc hm sau

1 / f ( x, y ) 2 x 3 xy 2 5 x 2 y 2

6 / f ( x, y ) 3 x 3 y 3 3 y 2 x 1

2 / f ( x, y ) x 2 3xy 8ln x 6ln y

7 / f ( x, y ) ( x y 2 2 y )e 2 x

3 / f ( x, y ) 3x 2 y y 3 18 x 30 y

8 / f ( x, y ) x 3 12 xy 48 x

4 / f ( x, y ) x 3 y 3 6 xy

9 / f ( x, y ) x 3 8 y 3 6 xy

5 / f ( x, y ) x 3 y 12 x 2 8 y

10 / f ( x, y ) x 4 2 x 2 y y 2 y 3

c. Dng 3: Gii phng trnh vi phn cp 2 : y a1 y a2 y f ( x )


Ta tm nghim tng qut ca pt di dng ytq ytn yr
Trong ytn l nghim ca pt thun nht
V yr l 1 nghim ring ca pt ban u

PT c trng k a1k a2 0
2

o Pt c 2 nghim thc phn bit : ytn C1e


o Pt c nghim kp : ytn C1e

kx

k1 x

C2 xekx
x

o Pt c nghim phc : k= i : ytn C1e

C2ek2 x
cos x C2e x sin x

Nghim ring ca pt ban u (ch xt trng hp c bit khi f(x) c dng

f ( x ) e x ( Pn ( x ).cos x Qm ( x )sin x )
Khi , nghim ring yr c dng

yr x h e x (Ts ( x )cos x Rs ( x )sin x )


Trong s=max{m,n},
h 0 nu i khng l nghim pt c trng

h 1 nu i l nghim n ca pt c trng
h 2 nu i l nghim kp ca pt c trng
Sau , tnh h cp 1, cp 2 ca yr v thay vo pt ban u tm c th 2 a thc Ts(x),
Rs(x)
Bi tp: Gii cc ptvp sau

1. y 3 y 2 y xe 2 x
2. y 5 y 6 y 3e2 x
3. y 5 y 6 y 5cos 2 x
4. y 7 y 6 y 3x 2 2 x 1
5. y 5 y 4 y 5sin x 2 cos x
6. y 4 y 3 y 3e3 x
7. y 4 y 4 y e 2 x
8. y 2 y 3 y (2 x 1)e3 x
9. y 6 y 9 y 2 xe3 x
10. y 3 y 2 y 3cos x 2sin x

Gii:
1. y 3 y 2 y xe2 x

ptdt : k 2 3k 2 0 k 1, k 2
ytn C1e x C2e2 x
V phi : f ( x ) xe e
x

x.cos0 x 0sin 0 x

Suy ra yr xe (ax b) . Ta tnh o hm v thay vo pt cho tm a, b


x

yr e x (ax 2 bx 2ax b), yr e x (ax 2 bx 2ax b 2ax 2a b)


e x (ax 2 4ax bx 2a 2b) 3e x ( ax 2 2ax bx b) 2e x ( ax 2 bx ) xe x
1
( 2a ) x (2a b) x a , b 1
2
x
2x
x 1 x
nghim pt l y ytn yr C1e C2e e ( x x )
2

2. y 5 y 6 y 3e2 x
ptdt : k 2 5k 6 0 k 2, k 3
ytn C1e2 x C2 e3 x
f ( x ) 3e2 x e2 x (( 3).cos 0 x 0.sin 0 x )
yr xe2 x ( a cos 0 x b sin 0 x ) axe 2 x
yr ae2 x (2 x 1), yr ae2 x (4 x 4)
ae2 x (4 x 4) 5ae2 x (2 x 1) 6axe 2 x 3e 2 x
3
5a 3 a
5
3
y ytn yr C1e2 x C2 e3 x xe 2 x
5

Vy

3. y 5 y 6 y 5cos 2 x
ptdt : k 2 5k 6 0 k 2,3
ytn C1e2 x C2 e3 x
f ( x ) 5cos 2 x e0 x 5.cos 2 x 0.sin 2 x
yr a cos 2 x b sin 2 x
yr 2a sin 2 x 2b cos 2 x, yr 4a cos 2 x 4b sin 2 x

4a cos 2 x 4b sin 2 x 5 2a sin 2 x 2b cos 2 x 6 a cos 2 x b sin 2 x 5cos 2 x


2a 10b 5
5
25

a , b
52
52
10a 2b 0
5
y C1e2 x C2 e3 x (cos 2 x 5sin 2 x )
52

4. y 7 y 6 y 3x 2 2 x 1
ptdt : k 2 7k 6 0 k 1,6
ytn C1e x C2e6 x

f ( x ) 3x 2 2 x 1 e0 x (3x 2 2 x 1) cos 0 x 0.sin 0 x


yr ax 2 bx c, yr 2ax b, yr 2a
2a 7(2ax b) 6( ax 2 bx c ) 3x 2 2 x 1
6a 3
1
3
17

14a 6b 2
a ,b ,c
2
2
12
2a 7b 6c 1

y C1e x C2e6 x

1
6 x 2 18 x 17
12

II.

KHO ST HM y=f(x). CHUI S - CHUI LU THA


1. Mt s gii hn thng gp
0, m n

an x n an 1 x n 1 ... a1 x a0 an
lim

,m n
m 1

x b x m b
b
x

...

a
x

b
m
m
m 1
1
0

, m n
lim e x , lim e x 0

lim ln x , lim ln x

x 0

1
lim 1 e lim 1 f ( n )
n
f ( n )0
n

1
f (n)

2. Dng 4: Kho st hm s y=f(x)


1. Tm MX:
Lu :
+ Hm f(x) c cha mu s th mu s c iu kin khc 0
+ Phn trong cn bc chn phi c iu kin ln hn hay bng 0
+ f(x) c cha hm ln(g(x)) th phi c ii kin g(x)>0

2. Tm cc tr - GTLN, GTNN bng cch gii pt f(x)=0


Nu f(x)>0 trong khong (a.b): hm tng trong khong (a,b)
Nu f(x)<0 trong khong (a.b): hm gam trong khong (a,b)
Nu f(x) i du t dng qua m ti x=x0 th hm t cc i ti x0
Nu f(x) i du t m qua dng ti x=x0 th hm t cc i ti x0
Hoc f(x0)>0 th hm t cc i v f(x0)<0 th hm t cc tiu ti x0
Trn on [a,b]: tm nghim ca pt f(x)=0 trong khong (a,b). Tnh gi tr ca hm ti cc
nghim v ti a, b. So snh tm GTLN, GTNN
3. Tm tim cn: Bng cch tnh gii hn hm f(x) khi x dn ra v cc v x dn ti
cc gi tr x0 khng thuc MX ca hm
TC x xo khi lim f ( x )
x x0

TCN y yo khi lim f ( x ) y0


x

10

lim f ( x )
x
f ( x)

TCX y ax b khi lim


a
x x

lim f ( x ) ax b
x
4. Tm im un, khong li, lm : Tnh h cp 2
Nu f(x)>0 trong khong (a,b): hm lm trong (a,b)
Nu f(x)<0 trong khong (a,b): hm li trong (a,b)
o hm cp 2 i du khi qua x0 th ta c im un (x0,f(x0))
Bi tp
1. Tm khang tng, gim v cc tr ca cc hm

y ln x x
y x x2 2
3

y x3 x2
y
y
y

3x 2 4 x 4
x2
x 1
x2 x 1
4x 5
x2 1

2. Tm tt c tim cn ca cc hm

1 x2
y
x
y x2 1 x
y 1 xe x /2
3

y x3 x2 , x 0
y
y
y

3x 2 4 x 4
x2
x 2 6 x 10
x 5
x 4 10
x2 3
11

3. Tm khong li , lm v im un ca cc hm

y x 3 3x 2 6 x 2
x2
y
x 1
y x x2 4
4. Tm GTLN, GTNN trong cc on tng ng

y x 2 x 2 ,( , )
3
y x 2 ln x, [ , e]
2
y ( x 3)2 e x , [ 1, 4]

12

3. Dng 5: Kho st s hi t ca chui s

Cho chui s

un ,

n 1

un 0

a. iu kin cn ca s hi t: Nu

lim un a, a 0 hoc lim un


n

th chui

un

n 1

Phn k

C 1: HT
C 1: PK

b. Tiu chun Cauchy : Gi s lim n | un | C th


n

Ch : Khng xt trng hp C=1. Tuy nhin, khi un>0, C=1 v n un 1, n th ta vn kt lun


chui PK

| un 1 |
D 1: HT
D th
n | un |
D 1: PK
u
Ch : Khng xt trng hp D=1. Tuy nhin, khi un>0, D=1 v n 1 1, n th ta vn kt lun
un

c. Tiu chun dAlembert: Gi s lim

chui PK
Bi tp : Kho st s hi t ca cc chui sau

1/

1.3.5...(2n 1).3n
22 n 1.n !

n 1

n !3n
2/
n 1 2.4...(2n )

1 2
3 / n (1 )n
n
n 1 3

3n 1 2 n
4/ n (
)
7
n

2
n 1

1 n ( n 1)
(1

)
n
n
3.4
n 1

5/

6.

(2n 1)!!

n
n 1 3 n !
2
n

5 ( n !)
n 1 (2n )!

7.

1 1
8. n 1
n
n 1 2.5

1 n
9. n

n 1 4 n 1

n2

2n
10. n

3n 1
n 0

13

2n

4. Dng 6: Tm min hi t ca chui lu tha


n

Dng lim an x ,
n

lim an ( x x0 )n . Ta c th t x-x0=X a chui sau v ng dng chnh tc

nh chui trc. Do vy, ta thng nht rng dng chnh tc ca chui lu tha l lim an x

tm

Min hi t ca chui lu tha, ta lm qua 2 bc sau

lim n | an |
0,
n

Bc 1: Tm Bn knh hi t (BKHT) R . t
| an 1 | th R , 0
lim
1 ,0
n | an |

Bc 2: Xt ti x=R v x=-R, tc l k.st s HT ca 2 chui s lim an R ,


n

lim an ( R)n

Bc 3: Kt lun v MHT tu theo kt qu bc 2. Nu c 2 chui trn HT th MHT l [-R,R]


Nu 1 chui HT, 1 chui PK th MHT l [-R,R) hoc (-R,R]
Nu 2 chui PK th MHT la (-R,R)

Ch : Khi kho st s HT ca 2 chui s ng vi X=R, X=-R , ta lm theo th t u tin sau

1.

Nu chui s sau khi rt gn c dng lim

2.

3.

4.

HT , khi 1
th
,
c

0
n n
PK , khi 1
c

HT , khi 0
,
c

0
th
n n
PK , khi 0
lim un c 0
n
Nu khng c 2 dng trn th tnh gii hn lim un v ta c kt qu sau
th chui PK.
lim un
n
n
Nu chui s sau khi rt gn c dng lim

( 1)n c

Lc c 2 chui s ng vi x=R v x=-R u PK


Nu khng c 2 dng u v lim un 0 th dng t/c Cauchy hoc dAlembert v lm theo 2 ch ca
n

2 t/c trn.
Bi tp
Tm MHT ca cc chui lu tha sau

14

n4
2n
1/
( x 2)
n 1 2n 1

( x 1)n

2/

( 1)n 1 2n 1 ( x 5)n

n 1

( n 1) ln( n 1)
( 1)n ( x 2)n

4/

n 1 3
n 1 3

5/

6/

n4 n2 1

n 1 4

n2 3

n 1

( 1) n n( x 3) n
2n 1 (2n 1)

n 1 2n
9/
x
4
n

n 1

( 1) n x n
10 /
n 1 (2n 1)(3n 4)
2n 1 x n
11 /
n 1 2n 1

(3n 1)

( 1)n 3n 1

5n 2. n 6 1

( 1)n x 2 n

n 1 4

n 1

7/

n 1

( n 2)( x 1) n

8/

n
n 1 n.2 . n 1

3/

( x 1) n

( 1) n 1 x n

12 /

n 1

15

n 2 1( n 1)

n cho t n tp th nht
1
Cu 1: Gii pt y 5 y 4 y ( x 2 x)e x
y
f xy
ti x=1, y=0
x 2 2 y . Tnh A f x 3 f y v B f xx
x
8 x
Cu 3: Tm cc tr hm f ( x, y ) y vi x>0, y>0
x y

Cu 2: Cho hm f ( x, y ) arctan

Cu 4: Tm tim cn v cc tr hm y 1

Cu 5: Kho st s hi t ca chui s

n 1

2
xe x

n 1
n 1

2n 1

5n

3n 1
3n 1 ( x 1)n
n 1

Cu 6: Tm min hi t ca chui lu tha

2
Cu 1: Gpt y 5 y 6 y 2sin x

2n ( n !) 2
Cu 2: Kho st s hi t ca chui s
n 1 (2n )!

( x 1) n n 1
Cu 3: Tm min hi t ca chui lu tha

5n 2n 1
n 1
Cu 4: Cho hm f ( x, y ) e x y 3x cos y . Tnh

( , ) 2 f xy
( , )
A f x (0,0) 4 f y (0,0), B f xx
4 4
4 4
x2 2 x 1
Cu 5: Tm cc tr v tim cn ca hm y
x2
Cu 6: Tm cc tr hm f ( x, y ) x y xy 2 y 3x
2

3
Cu 1: Gpt y 3 y 2 y x 2 2 x 5
16

( n 1)

Cu 2: Kho st s hi t ca chui s

( 1)n 2n

3n 5n

n 1

Cu 3: Tm min hi t ca chui lu tha

( 1)n ( x 2)2n

n 1

n 3 2n 2 2

Cu 4: Cho hm f ( x, y ) ln( x 2 xy 2 y ) . Tnh


( 1,0) 2 f yy
( 1,0)
A 3 f x (1,0) 5 f y (1,0), B f xy
x2 2 x 1
x2

Cu 5: Tm cc tr v tim cn ca hm y
Cu 6: Tm cc tr hm f ( x, y ) x3 y 3 6 xy
4
Cu 1: Gpt y y 2 y (2 x 1)e x

3n ( n 2 1) 2n 1
Cu 2: Kho st s hi t ca chui s

n
2
n

1
5

n 1

Cu 3: Tm min hi t ca chui lu tha

n 1

2n ( x 1)n
n 3 2n 2 2

Cu 4: Cho hm f ( x, y ) xe y 2 y 2 1. Tnh
(5,0) 2 f yy
(5,0)
A 2 f x (2,0) f y (2,0), B f xy
Cu 5: Tm cc tr v tim cn ca hm y

x3 1
x2 1

Cu 6: Tm cc tr hm f ( x, y ) x 27 y 27 xy
3

17

n ( n 1)

TCH PHN
I.
Nhc li tch phn
1. Tch phn 1 s hm c bn

x dx

x 1
C
1

ax
C, a 0
a dx
ln a
dx
ln x C

x
sin xdx cos x C
cos xdx sin x C
x

1
dx tan x C
cos2 x
1
2 dx cot x C
sin x

1
1
dx

arctan x C
2
2
a
x a
1
x
dx arcsin C
2
a
a x2
1
dx ln x a 2 x 2 C
2
a x2
1
dx ln x x 2 a 2 C
2
x a2

2. Cng thc Newton Leibnitz


Gi s f ( x )dx F ( x ) C (ta gi F(x) l 1 nguyn hm ca f(x)) th
b

f ( x )dx F (b) F (a )

3. Hai phng php tnh tp


a. Phng php i bin
t x (t ) dx (t )dt th f ( x )dx f ( (t )) (t )dt
Hoc t t ( x ) dt ( x)dx nu c th bin i f ( x) g ( ( x))
b. Phng php tp tng phn

u( x)v( x)dx u( x)v( x) v( x)u( x)dx


c. Bi tp

I1 x 2 x 2 1dx
2x 3
I2
dx
x2
I3

2x

dx

9 x2
ln 8
dx
I4
0
ex 1

I 5 (2 x 1)e2 x dx

I11 ( x 1) arctan xdx

I 6 ( x 2 x )e x dx
I 7 x sin 2 xdx

I12 x 2 ln( x 2 )dx

I8 (3x 2) cos 2 xdx

I13

I 9 ( x 2 x ) ln xdx
2

x2

I10 (3x 4 x )e dx
3

18

e2

1
3

1x
4

x 1
2

5x 6

dx

x
dx
2
2 x 6x 5

I14

II.

Phng trnh vi phn cp 1


1. Pt tch bin
a. Dng f ( x)dx g ( y )dy
b. Cch gii: Ly tp 2 v pt cho

f ( x)dx C g ( y )dy
2. Ptvp tuyn tnh cp 1
a. Dng y p( x ) y q( x )
b. Cch gii: S dng trc tip cng thc tnh y

y e p ( x )dx q( x )e p ( x )dx dx C

3. Ptvp ton phn


a. Dng

P( x, y )dx Q( x, y )dy 0 vi iu kin Py Qx

b. Cch gii: Chn

( x0 , y0 ) sao cho cc hm P, Q xc nh ti , th dung CT

x0

y0

P( x, y )dx Q( x0 , y )dy C

4. Bi tp

1. 1 y 2 dx y 1 x 2 dy 0
2. tan x sin 2 ydx cos 2 x cot ydy 0
3.( x 1) 2 dy ( y 2) 2 dx 0, y (0) 1
4. y y tan x sin x
5.(1 x 2 ) y 4 xy 3
3
2
y 3 , y (1) 0
x
x
y
7. y 3xe x
x
6. y

8.(3x 2 y 3 4 x )dx 3xy 2 dy 0


9. y

2y
5x2
x

10.( e y sin x )dx (cos y xe y )dy 0

19

y3
11. dx x 2 dy 0, y (4) 2
2
4y
12. y
x 4 cos x
x
3 y 6sin x
13. y

,x 0
3
x
x
14.(5 xy 2 4 y )dx (5 x 2 y 4 x )dy 0
15. y

3y
2e 2 x x 3 , x 0
x

16.( e x sin y 5 y )dx ( e x cos y 5 x )dy 0


17. y 3 y 4e3 x , y (0) 2
18. y 4 y (8 x 3 12 x 2 10 x 3)e 4 x
19. y 3 y 4e3 x cos5 x
20. y

3y
x 3 cos(4 x )
x

III.

Tch phn kp
Ch xt 1 loi tch phn trn min D l 1 phn hnh vnh khn

f ( x, y )dxdy

D( x, y )

D ( x, y ) : x 2 y 2 r22 , x 2 y 2 r12 , a1x b1 y, a2 x b2 y


i bin bng cch t x r cos , y r sin th I

r. f ( r cos , r sin )drd

D ( r , )

Khi , ta xc nh cn tch phn nh sau


1. i vi r : r1 r2 r1 r r2

: ta cn c vo 2 ng thng a1x=b1y, a2x=b2y tnh 2 gc


1 2 1 2

2. i vi

Cc trng hp c bit
a. Nu khng c 2 ng thng: 0 2
b. Nu ly na pha trn hnh vnh khn: 0
c. Nu ly ng vi x>0, y>0 : 0

20

Cui cng, thay cn tch phn tm vo tp ban u


2

r2

r1

I d r. f ( r cos , r sin )dr

Bi tp: Tnh cc tp sau vi min D tng ng

I1 ( x 2 y 2 )dxdy , D :1 x 2 y 2 9, x 0
D

I 2

dxdy , D : x 2 y 2 4, x 0, y 0

x2 y2

I 3 x 2 y 2 dxdy , D : x 2 y 2 4, y 0
D

I 4 e x

y2

dxdy , D : x 2 y 2 1, x 0

I 5

cos x 2 y 2
x y
2

I 6 e x

y2

dxdy , D : x y
2

2
4

dxdy , D : x 2 y 2 1, x 0

I 7 dxdy , D :
D

1
x 2 y 2 4,0 x y
4

I8 4 x 2 y 2 dxdy , D : x 2 y 2 4,0 y , y x, y x
D

I 9
D

1
3 x2 y2

dxdy , D : x 2 y 2 1, x 2 y 2 33,0 x,0 y , y x, y x 3

I10 arctan x 2 y 2 dxdy , D : x 2 y 2 3


D

I11 x 2 y 2 ln( x 2 y 2 )dxdy , D :1 x 2 y 2 e2


D

I12 e

x2 y2

dxdy , D :1 x 2 y 2 ln 2 3

I13 sin( x 2 y 2 )dxdy , D :


D

2
36

x2 y2

Bi kim tra

21

25 2
36

1. y y tan x sin x, y ( ) 0
4
1. Gpt : 2.(2e sin y )dx (2 xe x cos y )dy 0
y

3. y 6 y 5 y xe2 x

( 1)n (2n 1)!

n 1

3n (n !)2

2. KS s HT ca chui

(2 x 3)n

3. Tm MHT

n 1 3

n 5 2n 3 1

4. Tm cc tr v tim cn y

x3 2 x 2 x

(1,0) f yy
(1,0)
5. Cho f ( x, y ) 2e x y 3 y ln x . Tnh A df (1, 1), B f xx

IV.

Tch phn suy rng loi 1


1. Tch phn c bn

HT khi 1
dx
,

PK khi
a x

2. Lu : Ch xt hm f(x)>0 trn on ly tch phn


Bi tp:
KS s HT ca cc tp sau

1.

2.

3.

dx
x ln x
dx
x 2 x2 5
3

dx
4

x x3 x2 x 1

22

dx
2 x 3sin x

4.

xdx

5.

3
1 x 3ln x
( x 2) dx

6.

x x2 1

sin x
7. 2
dx
1 x 2 ln x
2

dx

8.

1 x

9.

cos 2 x

dx

2 3

(2 x )(1 x ) 2

( x 2 1)dx

x3 5x 2

10.

Tm m tich phn HT

1.

dx
( x sin x ) x 2 m
2

2.

3.

dx
x2 2 xm
( x 2 1)m
x 4x 2
5

dx

arctan xdx

4.

(1 x )m

5.

dx
( x ln(1 x 2 )) x 2 m
3

23

V.

Tch phn ng loi 2 khng ph thuc ng i

I P( x, y )dx Q( x, y )dy , C l ng cong cho trc

1. Dng

C
2. iu kin :

Qx Py

3. Cch tnh : Tm hm U(x,y) sao cho dU=Pdx+Qdy tc l

I Pdx Qdy dU , trong hm U c tm bng cch chn (x0,y0) sao cho 2


C

hm P, Q v cc o hm ring ca chng xc nh ti (x0,y0)

x0

y0

U P( x, y )dx Q ( x0 , y )dy (Lu : Tp theo dx th y l hng s)


Khi , tp ch cn ph thuc vo im u A v im cui B ca ng cong C v ta c kt
qu

I Pdx Qdy dU U ( B ) U ( A)
C

AB

Bi tp
1. Cho 2 hm ,

P( x, y ) 2 ye xy emx cos y, Q( x, y ) 2 xe xy emx sin y

a. Tm m Pdx+Qdy l vi phn ton phn ca 1 hm U(x,y) no . (S: m=1)


b. Tnh tp

I Pdx Qdy

bit C l ng cong tu i t

A(0,)

n B(1,0) (S: I=1+e)

2. Cho 2 hm

P( x, y ) 3x m y 2 7, Q( x, y ) 2 x 3 y n

a. Tm m, n sao cho Pdx+Qdy l vi phn ton phn ca 1 hm U(x,y) no . (S: m=2, n=1)
b. Vi m, n trn, tnh tp

I P( x, y )dx Q( x, y )dy

vi C l ng parabol y=x2+x+1 i t

A(1,3) n B(-1,1) (S: I= - 24)


3. Cho 2 hm

P(x,y)=y,Q(x,y)=2x-ye y

a. Tm hm h(y) tho h(1)=1 sao cho tch phn

I h( y ) P( x, y )dx h( y )Q( x, y )dy

khng

ph thuc ng i
b. Vi hm h(y) trn, tnh tp I bit C l ellipse 4x2+9y2=36i t A(3,0) n B(0,2)
4. Cho 2 hm

P( x, y ) (1 x y )e y , Q( x, y ) (1 x y )e y

a. Tm hm h(x) , h(0)=1 sao cho h(x)P(x,y)dx+h(x)Q(x,y)dy l vi phn ton phn ca hm U(x,y)


no
24

b. Vi hm h(x) tm c, tnh tch phn

I h( x ) P( x, y )dx h( x )Q( x, y )dy

vi C l na

ng trn x2+y2=9, x>0 i t A(0,-3) n B(0,3)


5. Cho 2 hm
a. Tm hm

P( x, y ) x 2 y 3 , Q( x, y ) x(1 y 2 )

h( x, y ) x m y n , m, n l hng s sao cho h(x,y)P(x,y)dx+h(x,y)Q(x,y)dy l vi phn

ton phn ca hm U(x,y) no .


b. Vi h(x,y) va tm, tnh tp

I h( x, y ) P( x, y )dx h( x, y )Q( x, y )dy

vi C l ng cong

A(1, ) n B(0,1)
2
2
2
Cho 2 hm P( x, y ) 3xy y , Q( x, y ) x xy
1
a. Tm hm h( x, y )
m, n l hng s v h(1,1)=1/3 sao cho
xy (mx ny )
tu i t

6.

h(x,y)P(x,y)dx+h(x,y)Q(x,y)dy l vi phn ton phn ca hm U(x,y) no .


b. Vi h(x,y) va tm, tnh tp

I h( x, y ) P( x, y )dx h( x, y )Q( x, y )dy


C

x2+2xy-y2+5x-5y=2 i t A(1,1) n B(2,3)

HNG DN GII BT tp ng loi 2


3.
a. Tm h(y) tc l hm h(y) ch theo 1 bin y, khi hx 0, hy h .
tp

I h( y ) P( x, y )dx h( y )Q( x, y )dy


C

l tp khng ph thuc ng i ta phi c

h( y ) P( x, y ) y h( y )Q(, y ) x
h. y h.1 0.(2 x ye y ) h.2
h. y h
dh
y h( pt tach bien )
dy
dh 1

dy
h
y
dh
1

dy C
h
y
ln | h | ln | y | C

Thay iu kin h(1)=1 vo ng thc trn, ta c C=0. Vy h=y


Khi , thay h(y)=y vo tp cn tnh, ta c

I y 2dx (2 x ye y ) ydy
AB

25

vi C l ng cong

C 2 hm y2 v (2x-yey) u xc nh vi mi x, y nn ta chn (x0,y0)=(0,0) v tnh hm U


y
x
2
y
2
y
y

U ( x, y ) y dx (2.0 ye )dx y x ye e
0

Vy

I U (0,2) U (3,0) e2 1

U 3x 2 y 2 xy 3 ln x 2ln y

1
1
2 6 x 3 y 2 2 x 2 y 4 xy
x x y
2
1
u y 3x 2 6 xy 2 2 3x 4 y 6 x 3 y 3 2 x 2
y x y
u x 6 xy 2 y 3

P 6 x 3 y 2 2 x 2 y 4 xy , Q 3x 4 y 6 x 3 y 3 2 x 2 , h

1
xm yn

x m y n

12 x3 y 8x 2 y 3 x x m y n n 6 x3 y 2 2 x 2 y 4 xy x m y n1
12 x 3 y 18 x 2 y 3 4 x x m y n m 3x 4 y 6 x 3 y 3 2 x 2 x m 1 y n
10 x 2 y 3 5x x m y n x m1 y n1 nx 6 x3 y 2 2 x 2 y 4 xy my 3x 4 y 6x 3 y 3 2 x 2
10 x 3 y 4 5 x 2 y x 4 y 2 (6n 3m ) x 3 y 4 (2n 6m ) x 2 y ( n 2m )
2n m, n 3m 5, n 2m 5

26

You might also like