Gua prctica

LOMCE
1. ESO e Bacharelato

Gua para analizar o

impacto das principais
novidades nos centros
educativos

Gua prctica LOMCE ESO e bacharelato

PRLOGO

Esta lei non debera chegar a aplicarse nunca. E niso estamos.

Despois dun longo e duro perodo de contestacin e mobilizacins sociais co que se
logrou deslexitimar a lei e desacreditar totalmente a actual Administracin educativa,
os centros teen que afrontar a implantacin dunha norma que a comunidade
educativa e a sociedade en xeral rexeitaron en bloque e de forma frontal.
O profesorado e os profesionais do ensino sabemos perfectamente que a educacin
non cambia s porque cambie unha lei, sobre todo se unha lei imposta que ningun
quere. A pesar da norma, a inmensa maiora de profesionais, e tamn de familias,
seguirn comprometidas ao mximo cos seus proxectos educativos, cunha prctica
docente baseada na calidade da educacin para todo o alumnado e na equidade para
que se siga garantindo a igualdade de oportunidades, a inclusin educativa e a non
discriminacin. Porque, como CCOO, non entenden a educacin doutra maneira; e
por iso o noso apoio teno asegurado.
Con todo, sendo moita, non abonda a resistencia. A perversidade desta norma ten
moitas caras, condiciona demasiados aspectos e debemos seguir organizados,
planificando a estratexia, os instrumentos e as accins, fra e dentro dos centros de
traballo, que deben conseguir expulsala definitivamente do noso sistema educativo.
CCOO compromtese a seguir traballando neste obxectivo, como fixemos at agora:

ante a Defensora do Pobo (maio de 2012)

ante o Parlamento Europeo (setembro de 2013)
ante a Comisin Europea (febreiro 2014)
Tras a publicacin da LOMCE, a implantacin dos currculos de primaria e FP bsica e,
agora, o currculo de educacin secundaria e bacharelato, o impacto real que vai ter a
implantacin dos cambios na organizacin e a xestin dos centros educativos pasa de
ser unha preocupacin latente a ser unha preocupacin de primeira orde, e cmpre
coecer valoracins solventes, opinins e, en definitiva, xerar coecemento e debate
ao redor desta cuestin, para comprender e coecer con mis profundidade, desde
unha dimensin mis concreta, o que implica a imposicin desta lei. Esta tamn
unha forma de combatela.
Este traballo presenta unha sntese ordenada dos cambios que afectan estrutura das
ensinanzas medias. Organiza e sintetiza a informacin clave ao respecto, contida na
LOMCE, no RD 1105/2014 e no Decreto 86/2015 polo que se establece o currculo de
ESO e Bacharelato en Galicia, e achega algunhas observacins que axuden aos e s
profesionais a facer unha valoracin obxectiva de como repercutir realmente a lei
nos seus centros e nas sas condicins de traballo.
Federacin de Ensino de CCOO de Galicia, agosto de 2015

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

1. NOVA TERMINOLOXA
1.1. De competencias bsicas a competencias

Competencias: capacidades para aplicar de forma

integrada os contidos propios de cada ensino e etapa
educativa, co fin de lograr a realizacin adecuada de
actividades e a resolucin eficaz de problemas complexos.
1. Comunicacin lingstica
2. Competencia matemtica e competencias
bsicas en ciencia e tecnoloxa
3. Competencia dixital
4. Aprender a aprender
5. Competencias sociais e cvicas
6. Sentido de iniciativa e esprito emprendedor
7. Conciencia e expresins culturais

O sentido das competencias

na nova redaccin da lei dirxese capacidade para facer
algo, adquisicin de destrezas para resolver problemas.
Prdese, as, o sentido integrador das competencias
bsicas, como desenvolvemento de aprendizaxes que
faciliten a realizacin persoal.
dicir, instrumentalzanse as
competencias bsicas e dilese o seu carcter orixinal.
Dse especial relevancia s
competencias lingstica, matemtica e ciencias, as que se
avalan no PISA.

1.2. Os estndares de aprendizaxe avaliables

Estndares de aprendizaxe avaliables: especificacins
dos criterios de avaliacin que permiten definir os
resultados da aprendizaxe, e que concretan o que o
alumnado debe saber, comprender e saber facer en cada
materia; deben ser observables, medibles e avaliables e
permitir graduar o rendemento ou logro alcanzado. O
seu deseo debe contribur e facilitar o deseo de probas
estandarizadas e comparables.

Nos currculos das materias,

xunta os contidos e os criterios
de avaliacin, inclense os estndares de aprendizaxe,
dicir, o que acabar sendo o
currculo real, posto que
servirn para desear as
avaliacins
externas
ou
revlidas.

A relacin entre competencias, contidos e criterios de avaliacin vn recollida no

documento achegado polo MECD, Orde ECD/65/2015

O que non se avala, desvalorzase.

1.3. Os indicadores de logro da programacin docente
Como establece o Decreto 86/2015 do currculo de Galicia, nos artigos 21.3 (ESO) e
33.4 (BAC), o profesorado avaliar a sa propia prctica docente, establecendo
indicadores de logro nas programacins didcticas.

Gua prctica LOMCE ESO e bacharelato

1.4. Configuracin e itinerarios LOMCE

2. ESO: MATERIAS, PROMOCIN E AVALIACIN FINAL DE ETAPA

2.1. MATERIAS E CARGA HORARIA PRIMEIRO CICLO ESO (1., 2., 3. ESO)
As materias de libre configuracin podern dedicarse ao afondamento e/ou reforzo dalgunha das
materias. E, da mesma forma, poderase optar por establecer outra ou outras materias que determine
o centro, segundo o seu proxecto educativo e logo de autorizalo a consellera.
A consellera establece na orde de 15 de xullo de 2015 as seguintes materias de libre configuracin
autonmica (Paisaxe e Sustentabilidade, Educacin Financeira, Investigacin e Tratamento da
Informacin, Programacin, Promocin de Estilos de Vida Saudables e Xadrez) elixibles polos
centros no horario de libre configuracin.
Requirense 10 alumnos/as para crear grupo de materias de libre configuracin autonmica e de
centro en 1 curso , e en 3 curso para as matematicas academicas, matematicas aplicadas, 2
lingua estranxeira e cultura clsica. Con carcter extraordinario para atender a diversidade en
mbitos rurais, e pequenos ncleos de poboacin e/ou outras circunstancias o nmero mnimo de
alumnado de 5 alumnos/as.

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

En todos os casos estas materias son avaliables. De tratarse dun reforzo avaliarase coa materia que se
reforza. E nos outros casos ter unha avaliacin especfica. Anda que a nota non conta para titular si
conta para a media da etapa.

HORARIO MATERIAS PRIMEIRO CICLO ESO

1 curso

2 curso

3 curso

Bioloxa e Xeoloxa

4h

2h

3h

2h

Xeografa e Historia

3h

3h

3h

Lingua Castel e Literatura

4h

3h

3h

Primeira Lingua Estranxeira

3h

3h

3h

Matemticas

5h

5h

a) Matemticas acadmicas(Oferta obrigatoria)

4h*

b) Matemticas aplicadas(Oferta obrigatoria)

4h*

Educacin Fsica

2h

2h

2h

Relixin ou Valores ticos

1h

1h

1h

Fsica e Qumica

Optativas a cursar
(* en 3 elixir 1)

Obrigatorias

Troncais Xerais (*Elixir 1)

Configuracin Especfica

MATERIAS

Cultura Clsica
Educacin Plstica , Visual e Audiovisual

De libre
config
autonmica

2h*

2h

2h

2h

2h

2h

2h

2h*

3h

2h

1h

1h

1h

Lingua galega e Literatura

4h

3h

3h

Libre configuracin do centro**

1h

1h

Msica
Segunda Lingua Estranxeira((Exencin))
Tecnoloxa
Titora

Exencin 2 Lingua Extranxeira: O alumnado do primeiro curso que presente dificultades continuadas no proceso
de aprendizaxe, en particular nas materias lingsticas, poder quedar exento de cursar a materia de segunda lingua
estranxeira. Neste caso recibir reforzo educativo naqueles aspectos en que se detectasen as dificultades, logo do
informe pertinente da persoa titora da etapa ou curso anterior, coa colaboracin do Departamento de Orientacin,
no cal se far explcito o motivo da medida adoptada. Nos seus documentos de avaliacin figurar coa mencin de
"exento/a".

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

DESAPARECE

INCORPRASE

MODIFCASE

OBSERVACINS

Tecnoloxa, Msica e Educacin

plstica e visual que pasa a
denominarse Educacin plstica visual
e audiovisual

Pasan ao bloque de materias de

configuracin especfica optativas. O
alumnado deber elixilas en cada curso
de entre o resto de materias ofertadas.

Educacin para a cidadana e

os dereitos humanos

Ciencias da natureza divdese en

Bioloxa e xeoloxa (1 e 3), e Fsica e
qumica (2 e 3)
Ciencias sociais, xeografa e historia
pasa a chamarse Xeografa e historia

Matemticas ten das opcins no 3 O alumnado debe escoller unha, que

curso, va acadmica ou va aplicada
non ser vinculante para a eleccin
posterior, no 4 curso.

En 1 pdense agrupar materias en mbitos de coecemento, para facilitar o trnsito entre primaria e secundaria.

O agrupamento ten efectos na organizacin pero non na avaliacin nin na promocin (artigo 18 do decreto de currculo de ESO e
bacharelato de Galicia).

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

2.2. MATERIAS E CARGA HORARIA SEGUNDO CICLO ESO (4. ESO)

PROPOSTA HORARIO MATERIAS SEGUNDO CICLO ESO

ACADMICAS

APLICADAS

4 curso

4 curso

Xeografa e Historia

3h

3h

Lingua Castel e Literatura

3h

3h

Primeira Lingua Estranxeira

3h

3h

a) Matemticas acadmicas

4h

b) Matemticas aplicadas

4h

Tecnoloxa

3h

CC Aplicadas actividade profesional

3h

Iniciacin a Actividade Emprendedora e Emp.

3h

Bioloxa e Xeoloxa

3h

Economa

3h

Latn

3h

Fsica e Qumica

3h

Educacin Fsica

2h

2h

Relixin ou Valores ticos

1h

1h

Cultura Clsica

3h*

3h*

Educacin Plstica , Visual e Audiovisual

3h*

3h*

Cultura cientfica

3h*

3h*

Msica

3h*

3h*

Segunda Lingua Estranxeira

3h*

3h*

Filosofa

3h*

3h*

Unha materia do bloque de troncais non cursada

3h*

3h*

TIC

3h*

3h*

Artes escnicas e danza

3h*

3h*

1h

1h

3h

3h

Optativas**
(elixir 2)

Configuracin Especfica

Obrigatorias

Troncais de opcin (Elixir 2)

Troncais Xenerais

MATERIAS

De libre config
autonmica

Titora

Lingua Galega

** As materias optativas estn en funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza a
Consellera e, se for o caso, da oferta dos centros docentes.

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

DESAPARECE

INCORPRASE

MODIFCASE

OBSERVACINS

Educacin tico-cvica
Tecnoloxa
Educacin fsica

Iniciacin actividade
emprendedora e empresarial
Cultura cientfica, Cultura clsica
e Filosofa

Artes Escnicas e Danza

Relixin e Valores ticos

Informtica aparece como Tecnoloxas da
informacin e a comunicacin

Pasa ao bloque de troncais de opcin

propias do itinerario de va aplicada

Bloque de especficas obrigatorias

Bloque de especficas

Bloque de especficas obrigatorias

Bloque de especficas optativas
Mantense como optativa

Bloque de especficas optativas

IMPORTANTE: Os centros podern elaborar itinerarios para orientar o alumnado na eleccin de materias troncais. S se poder limitar
a eleccin de materias de opcin cando haxa un nmero insuficiente de alumnos e alumnas, segundo os criterios que determine a
consellera.

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

2.3. PMAR : AGRUPACIN DE MATERIAS E CARGA HORARIA
MATERIAS

HORARIO GALICIA PMAR

PROFESORADO

PMAR (3 ESO)

TITORA
(1h)

LIBRE
C.A.
(3h)

ESPECFICAS
(7h)

TRONCAIS
(20h)

mbito LS:

Lingua Galega e Literatura

Lingua Castel e Literatura

Xeografa e Historia

mbito Primeira Lingua Estranxeira

mbito CM:

Matemticas orientadas ensinanzas aplicadas

Bioloxa e Xeoloxa

Fsica e Qumica

9h
Cada mbito especfico ser impartido por un nico profesor ou profesora, pertencente a un dos
departamentos didcticos a quen corresponda a atribucin docente das materias que forman
parte do mbito, preferentemente con destino definitivo no centro

3h

8h

Educacin Fsica

2h

Relixin ou Valores ticos

1h

Educacin Plstica , Visual e Audiovisual

Cultura Clsica / 2 Lingua Extranxeira

Msica

Tecnoloxa

Lingua galega e literatura

8h

3h

Cada grupo de alumnado que integre un PMAR contar cun profesor/a titor/a, que ter entre as
sas funcins: a orientacin do alumnado do programa e a sa atencin personalizada, a
coordinacin do equipo docente que imparte o programa, a relacin coas familias e a
coordinacin co profesorado titor do grupo de referencia de cada alumna e alumno integrante do
programa.

1h

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

Para a imparticin dos mbitos destes programas conformaranse grupos que non superarn o nmero de dez alumnos/as e non sern, con carcter xeral,
menos de cinco.
Os alumnos e as alumnas que sigan un PMAR tern un grupo ordinario de referencia co que cursarn as materias non pertencentes aos mbitos. As
materias de terceiro curso de educacin secundaria obrigatoria cursaraas o alumnado co seu grupo de referencia.
O alumnado que acceda a un PMAR con materias pendentes de cursos anteriores realizar actividades de reforzo e apoio que lle permitan recuperalas
simultaneamente ao desenvolvemento do PMAR.

Coa aplicacin da LOMCE desaparece a diversificacin e aparece o Programa de Mellora da Aprendizaxe e o Rendemento (PMAR) que, como
di o artigo 19 do RD e o artigo 20.3 do decreto 86/2015 de currculo, estar dirixido a:
1. alumnado con dificultades de aprendizaxe NON imputables a falta de estudo ou esforzo (preferentemente);
2. ofrecerase s ao alumnado que repita, polo menos, un curso.
dicir, medida de atencin diversidade na LOMCE REPETICIN
O punto 1, fala de seu: non se pode ligar unha medida de atencin diversidade ao motivo principal polo que o alumnado ten dificultades de
aprendizaxe.
O obxectivo do PMAR garantir que o alumnado dea superado o segundo ciclo da ESO (4. ESO) pola va ordinaria. Ao final do primeiro ciclo
temos un muro, que s lle permite continuar ao alumnado que realmente estea capacitado para superar 4. de ESO.

2.4. Promocin na ESO

FINAL DE CADA CURSO CONSELLO ORIENTADOR = informe sobre o grao
de logro dos obxectivos e da adquisicin das competencias mis proposta a pais,
nais ou titores/as legais do itinerario mis adecuado para seguir:

REPETICIN EN ESO:

PMAR (DIVER) OU FP BSICA

cada curso unha soa vez e un mximo das veces na etapa.

tres ou mis materias suspensas ou das, se son matemticas ou lingua

castel ou lingua galega e literatura.

EXCEPCINS PROMOCIN:

Tres materias ou das sendo matemticas e lingua castel ou galega e literatura, se

o equipo educativo o considera adecuado.

2.5. Avaliacin final de etapa (revlida)

Caractersticas revlida da ESO

Individualizada, segundo a opcin escollida en 4. curso.

Sern estandarizadas e desearanse de xeito que permitan facer
comparacins (artigo 144 LOMCE )
Pode presentarse o alumnado que suspendese un mximo de
das materias, sempre que non sexan simultaneamente Lingua
castel ou Lingua galega e Matemticas.
Para comprobar o logro dos obxectivos da etapa e o grao de
adquisicin das competencias en:
todas as troncais, ags Bioloxa e xeoloxa e Fsica e qumica
das materias troncais de opcin de 4. curso
unha materia especfica de calquera curso, ags Educacin
fsica, Relixin ou Valores ticos.
O alumnado que non a supere ou desexe subir a sa
cualificacin final, poderaa repetir sucesivamente se o solicita,
tomando en consideracin a cualificacin mis alta das obtidas.
As Administracins educativas podern establecer medidas de
atencin personalizada dirixidas aos/s alumnos/as que se
presentasen avaliacin final de educacin secundaria
obrigatoria e non a superasen (artigo 31.5 e 22.10 do Decreto de
currculo de Galicia)

Competencias
MECD
Determinar os
criterios de
avaliacin.
Determinar as
caractersticas das
probas.
Desear as probas
a travs do INEE e
establecer o seu
contido para cada
convocatoria.
Competencias
centro docente

Competencias
Galicia
Realizacin material
das probas.
Determinar as
caractersticas de
Lingua galega.
Establecer o
contido para cada
convocatoria da
materia de Lingua
galega.

Competencias
profesores/as
externos ao centro,
sexan da funcin
pblica ou non
Aplicacin e
cualificacin das
probas.

Celebraranse, polo menos, das convocatorias anuais (ordinaria

e extraordinaria).
A superacin da proba (por calquera das das opcins) ser
necesaria para obter o ttulo de graduado en educacin secundaria.

O novo currculo, como era de prever, segue sen dar solucin incgnita da sada
do alumnado que suspenda a revlida durante o curso seguinte. O Ministerio de
Educacin, no seu texto (RD 1105/2014 artigo 21.7), psalle o problema s
comunidades autnomas. Pois ben, a consellera non vai mis al dun copia-pega
do texto do MECD (Decreto de currculo Galicia, artigo 22.10).

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

2.6. Titulacin

O ttulo de graduado en educacin secundaria obrigatoria consguese obtendo

simultaneamente:
unha cualificacin final, na avaliacin final da etapa, superior ou igual a 5
(pondera o 30 %);
unha cualificacin final, de media, na ESO, superior ou igual a 5 (pondera
un 70 %).
As persoas que non obtean o ttulo recibirn do centro dun certificado onde
constarn os anos cursados e o grao de logro dos obxectivos da etapa e de
adquisicin das competencias correspondentes.

3. BAC: CONFIGURACIN, MATERIAS, PROMOCIN E AVALIACIN

3.1. Organizacin da etapa
MODALIDADES

CIENCIAS

HUMANIDADES
E CIENCIAS
SOCIAIS

ARTES

HUMANIDADES

CIENCIAS
SOCIAIS

OBRIGATORIO OFERTAR
POLO MENOS 1 ITINERARIO

Acceso: revlida
acadmicas 4ESO

Horario lectivo profes

20 horas

Permanencia mxima:
4 anos

Ratio mnima para

impartir materias de
modalidade

Ratio mnima para impartir

troncais de opcin:
5 alumnos/as

? alumnos/as

Ratio grupo de bacharelato:

35 alumnos/as

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

3.2. Materias 1. BACHARELATO

MATERIAS DE PRIMEIRO CURSO DE BACHARELATO

CIENCIAS

HUMANIDADES E CIENCIAS SOCIAIS

XERAIS 13h (Oferta Obrigatoria)
Itinerario
Itinerario
Humanidades
C. Sociais

MATEMTICAS I (4h)

LATN I (4h)

MATEMTICAS (4h)
(aplicadas a C. Sociais I)

ARTES

FUNDAMENTOS DA ARTE I
(4h)

Troncais

FILOSOFA (3h)
LINGUA CASTEL E LITERATURA I (3h)
PRIMERA LINGUA ESTRANXEIRA I (3h)
OPTATIVAS TOTAL 8h (Cada materia 4h) (elixir 2) (Oferta Obrigatoria) min 5 alumnos
BIOLOXA E XEOLOXA

HISTORIA DO MUNDO CONTEMPORNEO

DEBUXO TCNICO I

LITERATURA UNIVERSAL

FSICA E QUMICA

ECONOMA
GREGO I

CULTURA AUDIOVISUAL I

OBRIGATORIAS
EDUCACIN FSICA (2h)
OPTATIVAS e libre config* TOTAL 6 h (Elixir min 2 e mx. 3)
Configuracin Especfica e libre configuracin

ANLISE MUSICAL I (3h)

ANATOMA APLICADA (3h)
CULTURA CIENTFICA (2h)
DEBUXO ARTSTICO I (3h)
VOLUME (3h)
LINGUAXE E PRCTICA MUSICAL (3h)
RELIXIN (1h)
SEGUNDA LINGUA ESTRANXEIRA I (2h)
TECNOLOXA INDUSTRIAL I (3h)
TIC I (2h)
Unha materia do bloque de materias troncais da sa OPCIN non cursadas (4h)

De libre
config
auton

Libre
configuracin
do centro
(Opcins)

Reforzo e/ou afondamento materias (1h / 2h)

Materia especfica distinta s do currculo (Autorizacin consellera) (1h / 2h)
Libre configur autonmica** (Antropoloxa, Literaturas Hispnicas ou Robtica) (2 h)
Lingua Galega (3h)

*Alumnado mnimo = 10. Con carcter extraordinario para atender a diversidade en mbitos rurais, pequenos ncleos
de poboacin e/ou outras circunstancias alumnado mnimo = 5. En todos os casos estas materias son avaliables. De
tratarse dun reforzo avaliarase coa materia que se reforza. E nos outros casos ter unha avaliacin especfica. Anda
que a nota non conta para titular si conta para a media da etapa.

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

3.3. Materias 2. BACHARELATO

MATERIAS DE SEGUNDO CURSO DE BACHARELATO

CIENCIAS

HUMANIDADES E CIENCIAS SOCIAIS

XERAIS 13h
Itinerario
Itinerario
Humanidades
C. Sociais

MATEMTICAS II (4h)

LATN II (4h)

MATEMTICAS (4h)
Aplicadas a C. Sociais II

ARTES

FUNDAMENTOS DA ARTE II
(4h)

LINGUA CASTEL E LITERATURA II (3h)

Troncais

PRIMEIRA LINGUA ESTRANXEIRA II (3h)

HISTORIA DE ESPAA (3h)
OPTATIVAS TOTAL 8h (Cada materia 4h) (elixir 2)
BIOLOXA

ECONOMIA DA EMPRESA

ARTES ESCNICAS

DEBUXO TCNICO II

XEOGRAFA

CULTURA AUDIOVISUAL II

FSICA

GREGO II

DESEO

XEOLOXA

HISTORIA DA ARTE

QUMICA

HISTORIA DA FILOSOFA

OPTATIVAS E LIBRE CONFIGURACIN TOTAL 8 h (Elixir min 2 e mx. 3)*

ANLISE MUSICAL II (3h)
CIENCIAS DA TERRA E O MEDIO AMBIENTE (3h)
DEBUXO ARTSTICO II (3h)
FUNDAMENTOS DE ADMINISTRACIN E XESTIN (3h)
HISTORIA DA MSICA E DANZA (3h)

Configuracin
Especfica e libre
configuracin

IMAXE E SON (3h)

PSICOLOXA (3h)
RELIXIN (1h)
SEGUNDA LINGUA ESTRANXEIRA II (3h)
TCNICAS DE EXPRESIN GRAFOPLSTICA (3h)
TECNOLOXA INDUSTRIAL II (3h)
TIC II (3h)
Unha materia do bloque de materias troncais da sa OPCIN non cursadas (4h)
Reforzo e/ou afondamento materias (1h / 2h)

Libre
configuracin
do centro
( 3 Opcins)
Libre Conf.
Autonmica

Materia especfica distinta s do currculo (Autorizacin consellera) (1h / 2h)

Libre configuracin autonmica ( tica e Filosofa do Dereito, Filosofa das Ciencias e da
Tecnoloxa, Mtodo Estatsticos e Numricos, Xeografa e Historia de Galicia, Patrimonio Artstico
e Cultural de Galicia e Literatura Galega do Sculo XX e da Actualidade.) (2 h)

Lingua Galega (3h)

* Alumnado mnimo = 10. Con carcter extraordinario para atender a diversidade en mbitos rurais, pequenos ncleos de
poboacin e/ou outras circunstancias alumnado mnimo = 5. En todos os casos estas materias son avaliables. De tratarse dun
reforzo avaliarase coa materia que se reforza. E nos outros casos ter unha avaliacin especfica. Anda que a nota non conta
para titular si conta para a media da etapa.

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

DESAPARECE

INCORPRASE

MODIFCASE

OBSERVACINS

Latn I e II

Aparecen como materias obrigatorias

en ambos os cursos para o itinerario de
Humanidades.
Obrigatorias no itinerario de Ciencias
sociais.
Intgrase no bloque de materias de
configuracin especfica, pero segue
tendo carcter obrigatorio

Ciencias para o mundo

contemporneo

Matemticas aplicadas s ciencias

sociais I e II
Educacin fsica
Filosofa e cidadana
Historia da filosofa
Filosofa

Convrtese nunha materia troncal de

opcin en segundo ou especfica
optativa.
Materia troncal obrigatoria en
primeiro.

As materias troncais divdense en xerais e optativas. As xerais son obrigatorias e as troncais de opcin agrpanse segundo a
modalidade.

Mantense Segunda lingua estranxeira e Tecnoloxas da informacin e a comunicacin, que se desagrega en I e II. Polo tanto,
mantense case o mesmo abano de materias que coa LOE, pero non todas conservan o seu antigo estatus de materia obrigatoria:
A materia de Cultura audiovisual desagrgase en I e II.

Desaparece a materia de Electrotecnia.

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

IMPORTANTE:
A oferta de Troncais de opcin e de materias especficas deber atender os criterios de
demanda do alumnado, a dispoibilidade de profesorado no centro e as posibilidades
organizativas e a dispoibilidade de recursos.
Cando un centro docente non poida ofrecer algunha materia troncal de opcin facilitaralle
ao alumnado que a curse noutro centro prximo, sempre que a organizacin dos horarios
de ambos o permitan, ou a travs das ensinanzas de persoas adultas, en calquera das sas
modalidades, presencial ou a distancia. En calquera caso, contar coa autorizacin do pai,
da nai ou da persoa que tea a titora legal, cando se trate de alumnado menor de idade.

3.4. Promocin e avaliacin BACHARELATO

O alumnado poder promocionar de 1 a 2 cun mximo de das materias

suspensas, das que deber matricularse. A superacin das materias de 2 estar
condicionada superacin das de 1.
O/A profesor/a responsable de avaliar a sa materia.

O centro docente debe organizar actividades de recuperacin para as materias

pendentes.
Para superar as materias pendentes pdese realizar unha proba extraordinaria.

Pdese repetir cada un dos cursos unha soa vez e, excepcionalmente, algn dos
cursos unha segunda vez (logo do informe favorable do equipo docente).
No bloque de materias de libre configuracin s computar Lingua galega.

3.5. Avaliacin final de etapa (revlida)

Caractersticas revlida do bacharelato

Individualizada.
Sern estandarizadas e desearanse de xeito que permitan facer
comparacins (artigo 144 LOMCE)
S poder presentarse o alumnado que obtivese unha avaliacin positiva
en todas as materias.
Para comprobar o logro dos obxectivos da etapa e o grao de adquisicin
das competencias en:
todas as troncais*
das materias troncais de opcin de 1. ou 2. curso*
unha materia especfica de calquera curso, ags Educacin fsica,
Relixin ou Valores ticos
* Das materias que impliquen continuidade, s se ter en conta a de 2. curso.
O alumnado que non a supere ou desexe subir a sa cualificacin final,
poderaa repetir sucesivamente se o solicita, e tomarase en consideracin a
cualificacin mis alta das obtidas.
Celebraranse, cando menos, das convocatorias anuais (ordinaria e
extraordinaria).
A superacin da proba ser necesaria para obter o ttulo de bacharel.

Competencias MECD,
logo da consulta s
CCAA
Determinar os criterios
de avaliacin.
Determinar as
caractersticas das
probas.
Desear as probas e
establecer o seu
contido para cada
convocatoria.
Competencias centro
docente

Competencias
Galicia
Realizacin material
das probas.
Determinar as
caractersticas de
Lingua galega.
Establecer o contido
para cada convocatoria
da materia de Lingua
galega.
Competencias
profesorado externo
ao centro, sexa da
funcin pblica ou
non
Aplicacin e
cualificacin das
probas.

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

Igual que na ESO, o decreto tampouco d sada ao alumnado que suspenda a revlida de
bacharelato. (Decreto de currculo de Galicia, artigo 34.7)

3.6. Titulacin

O ttulo de bacharel consguese obtendo simultaneamente:

Avaliacin final da etapa, cualificacin 5 (pondera o 40 %).

Cursos da etapa, cualificacin media 5 (pondera un 60 %).

As persoas que non aproben a avaliacin final da etapa (revlida) pero si obtean a
cualificacin positiva final da etapa (a media do bacharelato), recibirn un certificado
acreditativo que producir efectos laborais e acadmicos. O certificado permite acceder:

Aos ciclos formativos de grao medio.

Aos ciclos de formacin profesional superior,

O ttulo permite acceder:

Aos ciclos formativos de grao medio.

Aos ciclos de formacin profesional superior.

Ao ensino universitario, superando os correspondentes procedementos de

admisin que establezan as diferentes universidades. Este procedemento de
admisin pode levar implcita unha proba especfica de acceso ou non.

4. ATENCIN DIVERSIDADE
NEAE

LOE
(Artigos 71 a 79 bis)

LOMCE
(RD 1105/2014)

MEDIDAS ORGANIZATIVAS E CURRICULARES (Artigo 16)

AUTONOMA
CENTROS
AGRUPAMENTOS
FLEXIBLES
MEDIDAS
INDIVIDUAIS
ADAPTACINS
CURRICULARES

INTEGRACIN
MATERIAS EN
MBITOS

DESDOBRAMENTOS

PMAR

OFERTA MATERIAS
ESPECFICAS

TTULO OBRIGATORIO SUPERAR

A PROBA DE AVALIACIN FINAL
(pdese adaptar a proba)

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

5. PARALIZACIN DA LOMCE: POR QUE?

Actualmente (abril de 2015), xa non falamos do que supn a lei en conxunto, senn
de tempos para a sa implantacin nas diferentes etapas

QUE QUEDA POR FACER?

PRIMARIA
ROC E ORDES DE
DESENVOLVEMENTO

ESTNDARES APR.
1, 2, 4, 5

RELACIONAR
COMPETENCIAS,
ESTNDARES E CONTIDOS

AVALIACIN DE
COMPETENCIAS
(insuf., suf.)

INDICADORES POR
CADA ESTNDAR

SECUNDARIA E BACHARELATO
ORGANIZACIN
NOVOS CICLOS ESO

ITINERARIOS
ORIENTACIN
ALUMNOS/AS
AVALIACIN E
PROMOCIN

PROXECTO
EDUCATIVO DE
CALIDADE

ROC E ORDES DE
DESENVOLVEMENTO
PROBA ACCESO
UNIVERSIDADE

ORGANIZACIN CENTROS
(agrupacin materias
1 ESO)

NEAE
(flexibilidade,
agrupamentos)

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

6. CALENDARIO DE IMPLANTACIN

Curso 2015-16

Curso 2016-17

ESO

BACHARELATO

Modificacins do currculo,
organizacin, obxectivos,
programas, promocin, avaliacins
e requisitos para a obtencin de
certificados e ttulos, programas 1.
e 3.

Modificacins do currculo, a organizacin,

obxectivos, requisitos para a obtencin de
certificados e ttulos, programas, promocin e
avaliacins de 1.

Modificacins do currculo,
organizacin, obxectivos,
promocin, avaliacins e requisitos
para a obtencin de certificados e
ttulos, programas 2. e 4.
Modificacins en condicins de
acceso e admisin
A avaliacin final da ESO do ano
2017 non ter efectos acadmicos.

Modificacins do currculo, a organizacin,

obxectivos, requisitos para a obtencin de
certificados e ttulos, programas, promocin e
avaliacins de 2.
Modificacins en condicins de acceso e admisin
A avaliacin final do bacharelato das das
convocatorias do ano 2017 s se ter en conta para
o acceso universidade. A sa superacin non ser
necesaria para obter o ttulo de bacharel.

Acceso e admisin universidade:

Curso 2017-18

Quen acceda con anterioridade ao curso escolar

2017-2018 deber ter superada a proba de acceso
universidade que estableca o artigo 38 da Lei
orgnica 2/2006 ou as establecidas en normativas
anteriores con similar obxecto.
Quen acceda no curso escolar 2017-2018 ou en
cursos posteriores deber cumprir os requisitos
indicados no novo artigo 38 da Lei orgnica 2/2006

A CORUA

C. P. 15008

Avda. Alfonso Molina, km 2, 3. andar

Telf. 981 145 895 / Fax 981 145 899
scensino.coru@galicia.ccoo.es

LUGO

C. P. 27002

Rolda da Muralla 58, 5. andar

Telf. 982 221 060 / Fax 982 245 907
scensino.lugo@galicia.ccoo.es

O BARCO

C. P. 32300

Praza do Concello, 2 1 andar.

Telf. 988 322 034 / Fax 988 325 159

VERN

C. P. 32600

Avda. Portugal 3-5

Telf. 988 410 641 / Fax 988 410 641
lsverin@galicia.ccoo.es

Gua prctica LOMCE ESO e Bacharelato

SANTIAGO

C. P. 15890

FERROL

C. P. 15402

Va Edison 1. C, Polgono do Tambre.

Telf. 981 958217 / Fax 981 958201
ensino.stgo@galicia.ccoo.es
Ra Mara 42-44
Telf. 981 369 336 / Fax 981 350 353
scensino.ferrol@galicia.ccoo.es

VIVEIRO

C. P. 27850

OURENSE

C. P. 32003

Ra Garca Doriga s/n

Telf. 982 561 001 / Fax 982 561 025
ucamari@galicia.ccoo.es
Parque San Lzaro 12, 3. andar
Telf. 988 392 256 / Fax 988 251 400
scensino.oure@galicia.ccoo.es

PONTEVEDRA

C. P. 36002

VIGO

C. P. 36212

Ra Pasantera 1, 2. andar
Telf. 986 866 276 / Fax 986 869 784
scensino.pont@galicia.ccoo.es
Ra das Teixugueiras 11 entrechn
Telf. 986 246 847 / Fax 986 246 848
scensino.vigo@galicia.ccoo.es

FEDERACIN DE ENSINO

Ra Miguel Ferro Caaveiro 8 1 andar

15703 Santiago de Compostela
Telf 981 551 836 / Fax 981 551 801
ensino@galicia.ccoo.es