ULUSAL YETERLLK

12UY0092-3

ASANSR BAKIM VE ONARIMCISI

SEVYE 3
REVZYON NO:00

MESLEK YETERLLK KURUMU

Ankara, 2012

12UY0092-3 Asansr Bakm ve Onarmcs

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

NSZ
Asansr Bakm ve Onarmcs (Seviye 3) Ulusal Yeterlilii 5544 sayl Mesleki Yeterlilik
Kurumu (MYK) Kanunu ile anlan Kanun uyarnca kartlan Mesleki Yeterlilik, Snav ve
Belgelendirme Ynetmelii hkmlerine gre hazrlanmtr.
Yeterlilik tasla, 29.03.2012 tarihinde imzalan ibirlii protokol ile grevlendirilen Ankara
Sanayi Odas 2. ve 3. Organize Sanayi Blgesi Mdrl tarafndan hazrlanmtr.
Hazrlanan taslak hakknda sektrdeki ilgili kurum ve kurulularn grleri alnm ve
grler deerlendirilerek taslak zerinde gerekli dzenlemeler yaplmtr. Nihai taslak MYK
Elektrik- Elektronik Sektr Komitesi tarafndan incelenip deerlendirildikten ve Komitenin
uygun gr alndktan sonra, MYK Ynetim Kurulunun 17.10.2012 tarih ve 2012-78 sayl
karar ile onaylanarak Ulusal Yeterlilik erevesine (UY) yerletirilmesine karar verilmitir.
Yeterliliin hazrlanmas, gr bildirilmesi, incelenmesi ve dorulanmasnda katk salayan
kii, kurum ve kurululara gr ve katklar iin teekkr eder, yararlanabilecek tm
taraflarn bilgisine sunarz.

Mesleki Yeterlilik Kurumu

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

12UY0092-3 Asansr Bakm ve Onarmcs

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

GR
Ulusal yeterliliin hazrlanmasnda, sektr komitelerinde incelenmesinde ve MYK Ynetim
Kurulu tarafndan onaylanarak yrrle konulmasnda temel ltler Mesleki Yeterlilik,
Snav ve Belgelendirme Ynetmeliinde belirlenmitir.
Ulusal yeterlilikler aadaki unsurlar iermektedir;
a)Yeterliliin ad ve seviyesi,
b)Yeterliliin amac,
c)Yeterlilie kaynak tekil eden meslek standard, meslek standard birimleri/grevleri
veya yeterlilik birimleri,
)Yeterlilik snavna giri iin aranan artlar,
d)Yeterlilik birimleri baznda renme ktlar ve baarm ltleri,
e)Yeterliliin kazanlmasnda uygulanacak lme, deerlendirme ve deerlendirici
ltleri
f)Yeterlilik belgesinin geerlilik sresi, yenilenme artlar, belge sahibinin gzetimine
ilikin artlar,
g)Yeterlilii gelitiren kurum/kurulu ve dorulayan Sektr Komitesi.
Ulusal yeterlilikler ulusal meslek standartlar ve/veya uluslararas meslek standartlar esas
alnarak oluturulur.

Ulusal yeterlilikler;

rgn ve yaygn eitim ve retim kurumlar,

Yetkilendirilmi belgelendirme kurulular,

Kuruma yetkilendirme n bavurusunda bulunmu kurulular,

Ulusal meslek standard hazrlam kurulular,

Meslek kurulular ile bunlarn mterek almasyla oluturulur.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

ii

12UY0092-3 Asansr Bakm ve Onarmcs

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

12UY0092-3 ASANSR BAKIM VE ONARIMCISI ULUSAL YETERLL

1
2
3
4

YETERLLN ADI
REFERANS KODU
SEVYE
ULUSLARARASI
SINIFLANDIRMADAK YER
TR
KRED DEER
A)YAYIN TARH
B)REVZYON NO
C)REVZYON TARH

Asansr Bakm ve Onarmcs

12UY0092-3
3
ISCO 08 : 7412

17/10/2012
00
7
Asansr Bakm ve Onarmcs (Seviye 3) mesleinde
alan ya da almak isteyen bireylerin bu meslek iin
standartlatrlm bilgi, beceri ve yetkinliklere sahip
8
AMA
olup
olmadn
lmek,
deerlendirmek
ve
yeterliliklerini belgelendirmek amacyla hazrlanmtr.
9
YETERLLE KAYNAK TEKL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I
Asansr Bakm ve Onarmcs (Seviye 3) Ulusal Meslek Standard 12UMS0204-3
10 YETERLLK SINAVINA GR ART(LAR)I
11 YETERLLN YAPISI
5
6

11-a) Zorunlu Birimler

12UY0092-3/A1 Sal ve Gvenlii le evre Gvenlii
12UY0092-3/A2 Kalite Ynetimi
12UY0092-3/A3 Bakm ve Onarm n Hazrl
12UY0092-3/A4 Bakm ve Onarm
11-b) Semeli Birimler
11-c) Birimlerin Gruplandrlma Alternatifleri ve lave renme ktlar
Adayn yeterlilik belgesi alabilmesi iin yeterlilik birimlerinin tamamndan baarl olmas gerekir.
12 LME VE DEERLENDRME
Yeterlilik Birimlerinde yer alan baarm ltleri, zelliklerine gre teorik snav veya performans snav
uygulanarak llr ve deerlendirilir.
Yeterlilik birimlerinde teorik snav ile performans snav uygulanarak llen baarm ltlerinin
deerlendirmesi ayr ayr yaplr.
Teorik snav yntemi uygulanan yeterlilik birimlerinden baarl saylmak iin; adayn teorik snavdaki
toplam puannn, yeterlilik birimlerinin lme ve deerlendirilmesine ilikin aklamalarnda (Blm
8'de) ngrlen deerlerde olmas gerekir.
Performans snav uygulanan yeterlilik birimlerinden baarl saylmak iin; uygulama snav kontrol
listesinde aday tarafndan baarlmas zorunlu kritik admlar belirlenir. Adayn, performans snavndan
baar salamas iin kritik admlarn tamamndan baarl performans gstermek kouluyla snavn
genelinden asgari % 80 baar gstermesi gerekir.
Yeterlilik belgesi geerlilik sresi, belgenin dzenlendii
13 BELGEGEERLLK SRES
tarihten itibaren (5) yldr.
Adayn performans, mesleki yeterlilik belgesinin
geerlilik sresi ierisinde, ikinci yln sonundan itibaren
14 GZETM SIKLII
en az bir kez Snav ve Belgelendirme Kuruluu
Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

12UY0092-3 Asansr Bakm ve Onarmcs

15
16
17
18

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

tarafndan gzetime tabi tutulur. Bu gzetim,

belgelendirme kuruluu tarafndan hazrlanan Gzetim
ve Hizmet Birim Formunun belge sahibinin alt i
yeri yetkilisi tarafndan onaylanmas ile gerekleir.
Belgenin geerlilik sresi sonunda aday, tm yeterlilik
birimlerini kapsayacak ekilde Belge Yenileme Snav
na girer.

BELGE YENLEMEDE
UYGULANACAK LME DEERLENDRME YNTEM
YETERLL GELTREN
Ankara Sanayi Odas 2. Ve 3. Organize Sanayi Blgesi
KURULU(LAR)
YETERLL DORULAYAN
MYK Elektrik-Elektronik Sektr Komitesi
SEKTR KOMTES
MYK YNETM KURULU ONAY
17.10.2012/2012-78
TARH VE SAYISI

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

12UY0092-3/A1 Sal ve Gvenlii ile evre

Gvenlii

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

12UY0092-3/A1 SALII VE GVENL LE EVRE GVENL YETERLLK

BRM
1
YETERLLK BRM ADI Sal ve Gvenlii ile evre Gvenlii
12UY0092-3/A1
2
REFERANS KODU
3
3
SEVYE
4
KRED DEER
17/10/2012
A)YAYIN TARH
00
5
B)REVZYON NO
C)REVZYON TARH
6
YETERLLK BRMNE KAYNAK TEKL EDEN MESLEK STANDARDI
Asansr Bakm ve Onarmcs (Seviye 3) Ulusal Meslek Standard 12UMS0204-3
7
RENME IKTILARI
renme kts 1: sal ve gvenlii ile acil durum kurallarn uygular.
Baarm ltleri:
1.1 Meslee zg i sal ve gvenlii kurallarn aklar.
1.2 alma ortam ile ilgili riskleri ve korunma yollarn aklar.
1.3 alma srasnda kullanmas gereken kiisel koruyucu donanmlar tanmlar.
1.4 alannn ve personelin gvenliinin salanmasnda kullanlacak uyar iaret ve levhalarn seer.
1.5 Yangn nleme ve yangnla mcadele yntemleri ile acil durum prosedrlerini ifade eder.
1.6 alma annda meydana gelebilecek i kazalarna mdahale etmede gerekli temel ilk yardm
kurallarn aklar.
1.7 Asansr kabininde mahsur kalan kiilerin kurtarlma yntemini ifade eder.
renme kts 2: evre koruma mevzuatna uygun alr.
Baarm ltleri:
2.1 evre koruma nlemlerinin nasl uygulanacan aklar.
2.2 Dntrlebilen malzemelerin geri kazanm iin gerekli ayrmay ve snflamay yapar.
2.3 Dklme ve szntlara kar kullanlacak uygun donanm, malzeme ve ekipman tanmlar.
8
LME VE DEERLENDRME
8 a) Teorik Snav
(T1) 4 seenekli oktan semeli test snav yaplacaktr.
Her biri eit puanda en az 10 adet soru sorulacaktr. Her soruya 2 dakika cevaplama sresi verilir.
Teorik snav yeterlilik biriminde belirtilen tm baarm ltlerini kapsamaldr.
Sorularn/cevaplarn toplam deeri 100 (Yz) puandr.
Adayn baarl saylabilmesi iin en az 70 (Yetmi) puan almas gerekir.
8 b) Performansa Dayal Snav
8 c) lme ve Deerlendirmeye likin Dier Koullar
Snav sonularnn geerlik sresi snav tarihinden itibaren 2 (ki) yldr. Yeterlilik biriminden baarsz
olan aday bu sre ierisinde yeniden snava girme hakkna sahiptir.
Ankara Sanayi Odas 2. Ve 3. Organize
YETERLLK BRMN GELTREN
9
Sanayi Blgesi
KURUM/KURULU(LAR)
YETERLLK BRMN DORULAYAN
MYK Elektrik-Elektronik Sektr Komitesi
10
SEKTR KOMTES
MYK YNETM KURULU ONAY TARH ve
17.10.2012/2012-78
11
SAYISI

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

12UY0092-3/A1 Sal ve Gvenlii ile evre

Gvenlii

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

EKLER
EK A1-1: Yeterlilik Biriminin Kazandrlmas iin Tavsiye Edilen Eitime likin Bilgiler

Acil durum bilgisi

Alarm ve tehlike iaretleri bilgisi
Basit ilkyardm bilgisi
sal ve gvenlii bilgisi
Kabinde mahsur kalan kiilerin kurtarlmas bilgi ve becerisi
Meslee ilikin yasal dzenlemeler bilgisi
Risk analizi bilgi ve becerisi (Yrtt grevlerle snrl)
Yangn nleme, yangnla mcadele, acil durum ve tahliye bilgisi

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

12UY0092-3/A2 Kalite Ynetimi

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

12UY0092-3/A2 KALTE YNETM YETERLLK BRM

YETERLLK BRM ADI Kalite Ynetimi
12UY0092-3/A2
REFERANS KODU
3
SEVYE
KRED DEER
17/10/2012
A)YAYIN TARH
00
5
B)REVZYON NO
C)REVZYON TARH
6
YETERLLK BRMNE KAYNAK TEKL EDEN MESLEK STANDARDI
Asansr Bakm ve Onarmcs (Seviye 3) Ulusal Meslek Standard 12UMS0204-3
7
RENME IKTILARI
1
2
3
4

renme kts 1: Kalite salamada kalite gerekliliklerini ve teknik prosedrleri uygular.

Baarm ltleri:
1.1 Asansr sektrndeki imalat, bakm-onarm ve montaj ilemlerine ilikin yasal dzenlemeleri srekli
takip ederek gncel yaptrmlar aklar.
1.2 lem formlarnda yer alan talimatlara ve planlara gre kalite gerekliliklerini uygular.
1.3 Uygulamada izin verilen tolerans ve sapmalara gre kalite gerekliliklerini uygular.
1.4 Makine, alet, donanm ya da sistemin kalite gerekliliklerine uygun alr.
1.5 lemler srasnda kalite salama ile ilgili teknik prosedrleri uygulayarak, zel kalite artlarnn
karlanmasn salar.
1.6 lme ve kontrol cihazlarnn kullanm ve bakm zelliklerini sralar.
1.7 Hata ve arza gidermeyle ilgili basit ilemleri uygular.
1.8 Bilgisayarda internet aracl ile mesleki bilgi kaynaklarna ulam ve iletiim kurma tekniklerini
aklar.
1.9 Kontrol ilemleri sonunda tespit ettii arza ve aksaklklar gidermeye ynelik, kullanm mrn
tamamlam veya ilevini yerine getiremeyecek durumda olanlarn yenisi ile deitirilmesi, ayarlama,
bakm ve onarm ilemlerini talimatlarda belirlenmi standart deerlere gre yaplmasn salar.
8
LME VE DEERLENDRME
8 a) Teorik Snav
(T1) 4 seenekli oktan semeli test snav yaplacaktr.
Her biri eit puanda en az 10 (On) adet soru sorulacaktr. Her soruya 2 dakika cevaplama sresi verilir.
Teorik snav yeterlilik biriminde belirtilen tm baarm ltlerini kapsamaldr.
Sorularn/cevaplarn toplam deeri 100 (Yz) puandr.
Adayn baarl saylabilmesi iin en az 70 (Yetmi) puan almas gerekir.
8 b) Performansa Dayal Snav
(P1) Baarm ltleri performans snavyla llp deerlendirilecektir. Snav sahada/gerek ortamda
veya baarm ltlerinin test edilip deerlendirmesine uygun prototip rnler, kk lekli modeller ve
benzeri materyaller kullanlarak yaplabilir.
Adayn baarm ltlerindeki yeterliliklerini lme, deerlendirme ve kayt altna alma ilemi
Deerlendirme Tablosu / Kontrol Listesi zerinden yaplr. Performans snav iin adaya verilecek sre
hazrlanan kontrol listesine uygun olarak ve kontrol listesinde yer alan admlar gz nnde
bulundurularak belirlenir.
Bu birimin performansa dayal snav 12UY0092-3/A3, 12UY0092-3/A4 ve 12UY0092-3/A5 yeterlilik
birimlerinin performansa dayal snav ile birlikte yaplr. Adayn, performans snavndan baar
salamas iin kritik admlarn tamamndan baarl performans gstermek kouluyla snavn genelinden
asgari % 80 baar gstermesi gerekir.
8 c) lme ve Deerlendirmeye likin Dier Koullar
(T1) ve (P1) snavlar ayr ayr deerlendirilir. Snav sonularnn geerlik sresi snav tarihinden
Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

12UY0092-3/A2 Kalite Ynetimi

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

itibaren 2 (ki) yldr. Yeterlilik birimindeki (T1)'den ve/veya (P1)'den baarsz olan aday bu sre
ierisinde baarsz olduu (T1)'den ve/veya (P1)'den yeniden snava girme hakkna sahiptir.
Ankara Sanayi Odas 2. Ve 3. Organize
YETERLLK BRMN GELTREN
9
Sanayi Blgesi
KURUM/KURULU(LAR)
YETERLLK BRMN DORULAYAN
MYK Elektrik-Elektronik Sektr Komitesi
10
SEKTR KOMTES
MYK YNETM KURULU ONAY TARH ve
17.10.2012/2012-78
11
SAYISI
EKLER
EK A2-1: Yeterlilik Biriminin Kazandrlmas iin Tavsiye Edilen Eitime likin Bilgiler

Bakm dokmanlar okuma ve anlama bilgi ve becerisi

Bilgisayar kullanma, internetten yararlanma bilgi ve becerisi
evre koruma yntemleri bilgisi
El ve gz ile muayene esaslar bilgisi
yeri alma prosedrleri bilgisi
Mesleki teknolojik gelimelere ilikin bilgi
lme ve kontrol cihazlarnn kullanm ve korunmas bilgi ve becerisi
Tehlikeli atk bilgisi
Temel alma mevzuat bilgisi

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

12UY0092-3/A3 Bakm ve Onarm n Hazrl

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

12UY0092-3/A3 BAKIM VE ONARIM N HAZIRLII

YETERLLK BRM ADI Bakm ve Onarm n Hazrl
12UY0092-3/A3
REFERANS KODU
3
SEVYE
KRED DEER
17/10/2012
A)YAYIN TARH
00
5
B)REVZYON NO
C)REVZYON TARH
6
YETERLLK BRMNE KAYNAK TEKL EDEN MESLEK STANDARDI
Asansr Bakm ve Onarmcs (Seviye 3) Ulusal Meslek Standard 12UMS0204-3
7
RENME IKTILARI
renme kts 1: alma ortam ve evre gvenlii nlemlerini alr.
1
2
3
4

Baarm ltleri:
1.1 Tesis yetkilisine veya tesis grevlisine bakm onarm almasna balandn haber verir.
1.2 Kat kaplarna SG ve evre gvenlii asndan bakm-onarm almas yapldn, asansr
kullanmnn yasak olduunu bildiren uyar levhalarn grlebilir ekilde asar.
1.3 Makine dairesini SG ve evre gvenlii asndan (aydnlatma, havalandrma, temizlik, toz,
elektriksel durumunu) kontrol ederek ie uygun hale getirilmesini salar.
1.4 Makine dairesinin kap kilidinin ilevselliini kontrol ederek emniyetli giri ve k iin uygun hale
getirilmesini salar.
1.5 Kuyuyu SG ve evre gvenlii asndan (aydnlatma, havalandrma, temizlik, toz, elektriksel
durumunu) kontrol ederek ie uygun hale getirilmesini salar.
1.6 Yangn tpnn tarihini ve doluluunu kontrol eder.
1.7 Bakm onarm almalarnda karlat basit matematiksel hesaplamalar yapar.
1.8 Elektrik tesisatnda yer alan elemanlarn adlarn ve temel dzeyde ilevsel zelliklerini sralar.
1.9 Asansr sisteminde yer alan mekanik aksamn adlarn ve temel dzeyde ilevsel zelliklerini aklar.
1.10 Asansr sisteminde yer alan hidrolik aksamn adlarn ve temel dzeyde ilevsel zelliklerini aklar.
1.11 Asansr sisteminde yer alan elektromekanik aksamn adlarn ve temel dzeyde ilevsel zelliklerini
aklar.
renme kts 2: Bakm ve onarmda kullanaca yedek paralar, sarf malzemelerini, makine ve
donanmlar hazrlar.
Baarm ltleri:
2.1 Meslekle ilgili terimleri tanmlar.
2.2 Teknik dokmanlarda yer alan basit mesleki resimleri okuyarak yorumlar.
2.3 Bakm ve onarmda kullanlan malzeme, ara, gere ve ekipmanlarn kullanm yerlerine gre
zelliklerini aklar.
2.4 Bakm veya onarm talimatnda belirtilen yedek paralarn ve sarf malzemelerinin uygunluklarn
kontrol ederek ie hazr hale getirir.
2.5 Bakmla ilgili makine ve donanmlar almaya hazr hale getirir.
8
LME VE DEERLENDRME
8 a) Teorik Snav
(T1) 4 seenekli oktan semeli test snav yaplacaktr.
Her biri eit puanda en az 10 (On) adet soru sorulacaktr. Her soruya 2 dakika cevaplama sresi verilir.
Teorik snav yeterlilik biriminde belirtilen tm baarm ltlerini kapsamaldr.
Sorularn/cevaplarn toplam deeri 100 (Yz) puandr.
Adayn baarl saylabilmesi iin en az 70 (Yetmi) puan almas gerekir.
8 b) Performansa Dayal Snav
(P1) Baarm ltleri performans snavyla llp deerlendirilecektir.
Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

12UY0092-3/A3 Bakm ve Onarm n Hazrl

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

Snav sahada/gerek ortamda veya baarm ltlerinin test edilip deerlendirmesine uygun prototip
rnler, kk lekli modeller ve benzeri materyaller kullanlarak yaplabilir.
Adayn baarm ltlerindeki yeterliliklerini lme, deerlendirme ve kayt altna alma ilemi
Deerlendirme Tablosu / Kontrol Listesi zerinden yaplr. Performans snav iin adaya verilecek sre
hazrlanan kontrol listesine uygun olarak ve kontrol listesinde yer alan admlar gz nnde
bulundurularak belirlenir.
Adayn, performans snavndan baar salamas iin kritik admlarn tamamndan baarl performans
gstermek kouluyla snavn genelinden asgari % 80 baar gstermesi gerekir.
8 c) lme ve Deerlendirmeye likin Dier Koullar
(T1) ve (P1) snavlar ayr ayr deerlendirilir. Snav sonularnn geerlik sresi snav tarihinden itibaren
2 (ki) yldr. Yeterlilik birimindeki (T1)'den ve/veya (P1)'den baarsz olan aday bu sre ierisinde
baarsz olduu (T1)'den ve/veya (P1)'den yeniden snava girme hakkna sahiptir.
Ankara Sanayi Odas 2. Ve 3. Organize
YETERLLK BRMN GELTREN
9
Sanayi Blgesi
KURUM/KURULU(LAR)
YETERLLK BRMN DORULAYAN
MYK Elektrik-Elektronik Sektr Komitesi
10
SEKTR KOMTES
MYK YNETM KURULU ONAY TARH ve
17.10.2012/2012-78
11
SAYISI
EKLER
EK A3-1: Yeterlilik Biriminin Kazandrlmas iin Tavsiye Edilen Eitime likin Bilgiler

Ara, gere ve ekipman bilgisi

Temel elektrik bilgisi
Temel elektrik makineleri bilgisi
Temel elektromekanik tayc sistemleri bilgisi
Temel elektronik bilgisi
Temel hidrolik sistemler bilgisi
Temel malzeme bilgisi
Temel matematik bilgisi
Temel mekanik bilgisi
Temel mesleki resim bilgisi
Mesleki terim bilgisi
Standart ller bilgisi

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

10

12UY0092-3/A4 Bakm ve Onarm

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

12UY0092-3/A4 BAKIM VE ONARIM YETERLLK BRM

YETERLLK BRM ADI Bakm ve Onarm
12UY0092-3/A4
REFERANS KODU
3
SEVYE
KRED DEER
17/10/2012
A)YAYIN TARH
00
5
B)REVZYON NO
C)REVZYON TARH
6
YETERLLK BRMNE KAYNAK TEKL EDEN MESLEK STANDARDI
Asansr Bakm ve Onarmcs (Seviye 3) Ulusal Meslek Standard 12UMS0204-3
7
RENME IKTILARI
1
2
3
4

renme kts 1: Ray sisteminin bakm ve onarmn yapar.

Baarm ltleri:
1.1 Ray konsollarnn klavuzluk ilevini zorlatrc toz, katlam ya birikintisi vb. etkenleri
temizleyerek giderir.
1.2 Ray konsollarndaki boyalar ve paslanma durumunu kontrol eder, boyasz kalarak paslanm
yzeyleri temizleyerek boyar.
1.3 Ray konsollarnn tutturulduu ksmda geveme ve oynama olup olmadn kontrol eder, uygun
olmayan geveme ve oynamalar amirine bildirir.
1.4 Ray flanlarnn geveklik ve skln kontrol eder, tespit ettii uygun olmayan geveklik ve
sklklar amirine bildirir.
1.5 Ray ek yerlerinin birleme yzeylerinde boluk olup olmadn kontrol eder, tespit ettii birleme
yzeylerindeki uygun olmayan boluklar amirine bildirir.
1.6 Raylarda bulunan ya birikintisini ve tozu temizler.
1.7 Ray trnaklarnn skln kontrol eder, tespit ettii uygun olmayan ray trna sklklarn amirine
bildirir.
renme kts 2 : Kat kaplarnn bakm ve onarmn yapar.
Baarm ltleri:
2.1 Kap kzaklarnda skma veya ngrlen deerlerden fazla boluk olup olmadn elle hareket
vererek kontrol eder.
2.2 Kapya elle hareket vererek birleim yerlerindeki boluklar ve kanatn dzgn almn engelleyen
uygunsuzluklar kontrol eder.
2.3 Yar otomatik kap yaynn itme ekme gc uygunluunu kapya elle verdii hareketle kontrol
eder.
2.4 Yar otomatik kap amortisrnn balant salamln ve ilevselliini kontrol eder.
2.5 Yar otomatik kap camnn SG ve evre gvenlii asndan salamln kontrol eder.
2.6 Kap kontann salamln elektriksel lme ve kontrol aleti ile kontrol eder.
2.7 Kap kilit mekanizmasnn ilerliini el ve gz ile kontrol eder
2.8 Kap tahrik motorunun ilerliini el ve gz ile kontrol eder.
2.9 Kap tahrik motor nitesinin ilerliini el ve gz ile kontrol eder
2.10 Kap kasasnn sabitlenme uygunluunu kontrol eder.
2.11 Kap kasasnn etek sacnn tutturulduu ksmda oynama olup olmadn kontrol eder.
2.12 Kap kilit kontan el, gz ve gerektiinde elektriksel aletlerle kontrol ederek basnl hava ile
Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

11

12UY0092-3/A4 Bakm ve Onarm

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

temizler.
renme kts 3: Kabin aksamnn bakm ve onarmn yapar.
Baarm ltleri:
3.1 Kabin patenlerini anma bakmndan kontrol ederek temizler.
3.2 Kabin ve kabin tayc arasndaki izolasyonunun uygunluunu el ve gz ile kontrol eder.
3.3 Kabin butonunun ilerliini kontrol eder.
3.4 Kabin aydnlatmasnn uygunluunu kontrol eder.
3.5 Tayc iskeletin ve zerindeki aparatlarn balant salamln el aletleri ile kontrol eder.
3.6 Yadanlktaki ya seviyesinin belirlenen referans snrlar iinde olup olmadn gz ile kontrol
eder.
3.7 Kar arlk patenlerini anma bakmndan kontrol eder.
3.8 Arlklarn balant konumunu kontrol eder.
3.9 Ask halatlarndaki yalanma durumunu kontrol ederek yalanm halatlar temizler.
3.10 Ask halatlarnn balantlarnn uygunluunu gz ve el aletleri ile kontrol eder.
renme kts 4: Hz reglatrnn bakm ve onarmn yapar.
Baarm ltleri:
4.1 Hz reglatrnn dn hznn uygunluunu el ve gz ile denetler.
4.2 Hz reglatrnn temizliini el ile stb kullanarak yapar.
4.3 Hz reglatrnn balant salamln gz ve el aletleri ile kontrol eder.
4.4 Halatn fren mekanizmasna olan balantsn el aletleri ile kontrol eder.
4.5 Alt makara kanalnn uygunluunu denetler, stb kullanarak el ile temizler.
4.6 Eklem vidalar ile ray tutturma vidalarnn balant uygunluunu el aletleri ile kontrol eder.
renme kts 5: Kuyu dibi aksamnn bakm ve onarmlarn yapar.
Baarm ltleri:
5.1 Kabin alt tamponunun el ile stb kullanarak temizler.
5.2 Tamponun kabinle olan mesafesinin uygunluunu lerek kontrol eder.
5.3 Kar arlk tamponunun tel ile stb kullanarak stb kullanarak temizler.
5.4 Denge zincirinin zemine olan mesafesinin uygunluunu lerek kontrol eder.
5.5 Denge zincirinin kuyu dibi aparatlarnn uygunluunu kontrol eder.
5.6 Denge zincirinin uygunluunu dinleyerek ve gzleyerek kontrol eder.
5.7 Kuyu dibini sprge fra vb. temizlik gereleriyle temizler.
8
LME VE DEERLENDRME
8 a) Teorik Snav
(T1) 4 seenekli oktan semeli test snav yaplacaktr.
Her biri eit puanda en az 5 (Be) adet soru sorulacaktr. Her soruya 2 dakika cevaplama sresi verilir.
Teorik snav yeterlilik biriminde belirtilen tm baarm ltlerini kapsamaldr.
Sorularn/cevaplarn toplam deeri 100 (Yz) puandr.
Adayn baarl saylabilmesi iin en az 70 (Yetmi) puan almas gerekir.
8 b) Performansa Dayal Snav
(P1) Baarm ltleri performans snavyla llp deerlendirilecektir. Snav sahada/gerek ortamda
veya baarm ltlerinin test edilip deerlendirmesine uygun prototip rnler, kk lekli modeller
ve benzeri materyaller kullanlarak yaplabilir.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

12

12UY0092-3/A4 Bakm ve Onarm

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

Adayn baarm ltlerindeki yeterliliklerini lme, deerlendirme ve kayt altna alma ilemi
Deerlendirme Tablosu / Kontrol Listesi zerinden yaplr. Performans snav iin adaya verilecek sre
hazrlanan kontrol listesine uygun olarak ve kontrol listesinde yer alan admlar gz nnde
bulundurularak belirlenir.
Adayn, performans snavndan baar salamas iin kritik admlarn tamamndan baarl performans
gstermek kouluyla snavn genelinden asgari % 80 baar gstermesi gerekir.
8 c) lme ve Deerlendirmeye likin Dier Koullar
(T1) ve (P1) snavlar ayr ayr deerlendirilir. Snav sonularnn geerlilik sresi snav tarihinden
itibaren 2 (ki) yldr. Yeterlilik birimindeki (T1)'den ve/veya (P1)'den baarsz olan aday bu sre
ierisinde baarsz olduu (T1)'den ve/veya (P1)'den yeniden snava girme hakkna sahiptir.
Ankara Sanayi Odas 2. Ve 3. Organize
YETERLLK BRMN GELTREN
9
Sanayi Blgesi
KURUM/KURULU(LAR)
MYK Elektrik-Elektronik Sektr
YETERLLK BRMN DORULAYAN
10
Komitesi
SEKTR KOMTES
MYK YNETM KURULU ONAY TARH ve
17.10.2012/2012-78
11
SAYISI
EKLER
EK A4-1: Yeterlilik Biriminin Kazandrlmas iin Tavsiye Edilen Eitime likin Bilgiler

Ara, gere ve ekipman bilgisi

Ekip iinde alma becerisi
El becerisi
Mesleki terim bilgisi
renme ve rendiini aktarabilme becerisi
Szl ve yazl iletiim yetenei
Standart ller bilgisi
Temel elektrik bilgisi
Temel elektrik makineleri bilgisi
Temel elektromekanik tayc sistemleri bilgisi
Temel elektronik bilgisi
Temel elleleme, tama ve sabitleme donanmlar kullanm becerisi
Temel hidrolik sistemler bilgisi
Temel malzeme bilgisi
Temel matematik bilgisi
Temel mekanik bilgisi
Temel mesleki resim bilgisi
Zaman iyi kullanma becerisi

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

13

12UY0092-3 Asansr Bakm ve Onarmcs

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

YETERLLK EKLER

EK 1: Yeterlilik Birimleri
12UY0092-3/A1- Sal ve Gvenlii ile evre Gvenlii
12UY0092-3/A2- Kalite Ynetimi
12UY0092-3/A3- Bakm ve Onarm n Hazrl
12UY0092-3/A4- Bakm ve Onarm
EK2: Terimler, Simgeler ve Ksaltmalar
AN FRENLEMEL GVENLK TERTBATI: Klavuz raylar zerindeki frenleme hareketi ani
olan gvenlik tertibat.
AN FRENLEMEL TAMPON ETKL GVENLK TERTBATI: Klavuz raylara etki ederek
ok ksa bir mesafede duran ve ancak kabin ve gerekiyorsa kar arlk veya dengeleme arlndaki
frenleme etkisini bir tampon sistemi yardm ile yumuatan tertibat.
ASANSR KUYUSU: Kabin ve varsa kar arlk veya dengeleme arlnn iinde hareket ettii
boluk.
ASANSR: Belirli seviyelerde hizmet veren, sabit ve yataya 15 (on be dereceden) fazla bir a
oluturan raylar boyunca hareket eden bir kabine sahip olup; insanlarn, insanlarn ve yklerin, bir kii
kabine zorlanmadan girebiliyorsa ve kabinin ierisinde bulunan veya kabin iindeki kiinin eriim
mesafesinde yer alan kumandalarla tehiz edilmi ise sadece yklerin tanmasna ynelik tertibat.
AAI YN VALF: Kabinin aa ynde hareketini salayan hidrolik devresinde bulunan,
elektrikle kumanda edilen valf.
AVARA: zerinde dnd ve kendisini tayan milden bamsz olarak alan mekanizma.
BASIN SINIRLAMA VALF: Bir boaltma yolunu aarak basncn nceden belirlenmi bir
deerde snrlanmasn salayan valf.
BEYAN HIZI: Asansrn tasarmland, metre/saniye olarak ifade edilen kabin hz deeri.
BEYAN YK: Asansrn tasarmland yk deeri.
BORU KIRILMA VALF: nceden belirlenen ynde byk bir akn neden olduu basn fark
ayarlanan deeri atnda otomatik olarak kapanan valf.
BKLGEN KABLO: Kabin ile kumanda tablosu arasndaki balanty salayan esnek kablo.
DEB SINIRLAMA VALF: Giri ve k daraltlm bir kesitle birbirine balayan valf.
DENGELEME AIRLII: Kabin arln dengeleyerek enerji tasarrufu yapan ktle.
DREKT TAHRKL ASANSR: Silindir veya pistonu kabin veya kabin iskeletiyle direkt olarak
balantl olan hidrolik asansr.
ELEKTRK GVENLK ZNCR: Seri olarak bal olan elektrik gvenlik cihazlarnn tm.
ELEKTRKL KAYMA DZELTME SSTEM: Kayma tehlikesine kar alnan tedbirlerin tm.
EN KK HALAT KOPMA YK: Halat anma apnn karesi ile (mm olarak), halat tellerinin
anma dayanm (N/mm olarak) ve halat yapsna bal bir katsaynn arpmna eit yk.
Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

14

12UY0092-3 Asansr Bakm ve Onarmcs

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

ENDREKT TAHRKL ASANSR: Piston veya silindiri, tama organlar (halatlar, zincirler)
vastasyla kabin veya kabin iskeletiyle bal olan hidrolik asansr.
ETEK SACI: Kabin eii veya durak kaps eiinden aa doru dey dorultuda uzanan dzgn
ksm.
GER DNSZ VALF: Aka bir ynde izin veren valf.
GVENLK HALATI: Ask tertibatnn kopmas durumunda gvenlik tertibatn altrmak iin
kabin ve dengeleme arlna balanan yardmc halat.
GVENLK TERTBATI: Aa yada yukarya doru ar hz kazanma veya ask tertibatnn
kopmas halinde devreye girerek kabin, kar arlk veya dengeleme arln frenleyerek sabit tutan,
mekanik tertibat.
HIZ REGLTR: Asansr belli bir hza ulatnda tahrik tertibatn devre d brakan ve
gerektiinde gvenlik tertibatn altran dzen.
HDROLK ASANSR: Kaldrma ii, hidrolik svsn kabini direkt veya endirekt olarak etkileyen
bir kaldrcya sevk eden ve elektrikle tahrik edilen bir pompa vastasyla gerekleen (birden fazla
motor, pompa ve/veya kaldrc kullanlm olabilir) asansr.
ISCO: Uluslararas Standart Meslek Snflamas.
SG: Sal ve Gvenlii.
SKELET: Kabin, kar arlk veya dengeleme arln tayan, ask halatlarna balantl metal
ereve.
KABN: Asansrn insan ve/veya ykleri tayan paras.
KAPAMA VALF: Her iki ynde hidrolik akna izin veren veya ak engelleyen, elle kumanda
edilen valf.
KARI AIRLIK: Kabin arl ve ykn yarsn karlayan ktle.
KAYMALI GVENLK TERTBATI: Klavuz raylar etkileyerek frenleme etkisinin srtnme ile
gerekletii, kabin, kar arlk veya dengeleme arlnda meydana gelen kuvvetlerin kabul
edilebilir bir deerde snrlandrlmas iin zel nlemlerin alnd gvenlik tertibat.
KENETLEME TERTBATI: Etkili olunca kabinin aa ynde hareketini frenleyen ve hareket
yolunun her noktasnda sabit tutan, kaymay snrlayc mekanik tertibat.
KILAVUZ RAYLAR: Kabin, kar arlk veya dengeleme arlna klavuzluk eden asansr
ksmlar.
KLT AILMA BLGES: Durak kaps kilidinin almasna izin verilebilmesi iin, kabin
tabannn durak seviyesinin altnda ve stnde konumlandrlabilecei mesafe.
KSEL KORUYUCU DONANIM (KKD): alan, yrtlen iten kaynaklanan, salk ve
gvenlii etkileyen bir veya birden fazla riske kar koruyan, alan tarafndan giyilen, taklan veya
tutulan tm alet, ara, gere ve cihazlar.
KULLANICI: Asansrden yararlanan kii.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

15

12UY0092-3 Asansr Bakm ve Onarmcs

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

KULLANILABLR KABN ALANI: Demeden 1 m ykseklikte llen (el pervazlar hari

olmak zere), asansrn almas srasnda yolcu ve yklerin yararlanabilecei alan.
KUYU ALT BOLUU: Kabinin gittii en alt durak seviyesinin altndaki asansr kuyusu ksm.
KUYU ST BOLUU: Kabinin gittii en st durak seviyesinin stndeki asansr kuyusu ksm.
LAMNE CAM: ki veya daha fazla cam tabakasndan her birinin plastik bir madde ile
birletirilmesiyle meydana gelen gvenlik cam.
MAKARA DARES: Tahrik makinesinin bulunmad, ancak makaralarn bulunduu, hz regltr
ve elektrik tertibatnn bulunabilecei oda.
MAKNE DARES: Makine veya makinelerin ve/veya ilgili donanmn bulunduu oda.
OTOMATK SEVYELEME: Asansr durduktan sonra, ykleme ve boaltma srasnda gerekirse
birbirini takip eden hareketlerle durma seviyesinin ayarlanmas.
OTURMA TERTBATI: Kabinin aa ynde istenmeyen hareketlerini frenlemeye ve sabit
durdurucularla kabini tutmaya yarayan mekanik tertibat.
REGLTR HALATI: Ask tertibatnn kopmas durumunda gvenlik tertibatn altrmak iin
kabin, kar arlk veya dengeleme arlna balanan yardmc halat.
SEVYELEME: Durak seviyesinde durma hassasiyetini iyiletiren sistem.
SRTNME TAHRKL ASANSR: Tahrik sistemi ask halatlaryla tahrik kasna kanallar
arasndaki srtnme kuvvetine dayanan asansr.
TAHRK MAKNES: Motor dahil olmak zere, asansrn hareket etmesini ve durmasn salayan
makine veya pompa, pompa motoru ve kumanda valflarndan oluan, asansrn hareket etmesini ve
durmasn salayan birim.
TAM YK BASINCI: Kabin beyan yk ile ykl ve en st durakta duruyorken kaldrcya
dorudan bal olan hidrolik sistemi etkileyen statik basn.
TAMBURLU ASANSR/ZNCRL ASANSR: Srtnme d yollarla tahrik edilen, zincir veya
halatla asl asansr.
TAMPON: Hidrolik veya yaylarla (veya benzeri tertibatla) frenlemeyi salayan, hareket yolu
sonundaki esnek para.
TEK YNDE ETKL KALDIRICI: Bir ynde hareketi sv basncnn dier ynde hareketi yer
ekimi etkisinin salad kaldrc.
TEK YNL DEB SINIRLAMA VALF: Hidrolik akn bir ynde serbest brakan, dier ynde
snrl izin veren valf.
TESS: Tamamen tesis edilmi insan asansr, yk asansr, iine girilebilen yalnz yk tama
asansr, servis asansr.
YK ASANSR: Genellikle insan refakatinde yk tanmas iin ngrlen asansr.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

16

12UY0092-3 Asansr Bakm ve Onarmcs

Yayn Tarihi:17.10.2012 Rev. No:00

EK3: Meslekte Yatay ve Dikey lerleme Yollar

Dikey lerleme Yolu: 12UY0092-4 Asansr Bakm ve Onarmcs (Seviye 4)
EK 4: Deerlendirici ltleri
Snav komisyonlarnn oluturulmasnda ve komisyonlarda deerlendirici olarak grev alacak kiilerin
grevlendirilmesinde aada yazl artlar yerine getirilir.
A) Deerlendirici olarak grev alacaklar iin artlar;
1. Elektrik, elektronik veya makine alanlarnda en az n lisans veya lisans eitimini tamamlayp en az
2 yl sreyle yksek retim kurumlarnda retim grevlisi veya retim yesi ya da mesleki ve
teknik eitim kurumlarnda retmen olarak alm olmak,
2. Elektrik, elektronik veya makine alanlarnda en az n lisans veya lisans eitimini tamamlayp en az
5 yl sreyle asansr bakm ve onarm ilerinde alm olmak,
3. Mesleki ve Teknik Ortaretim Kurumu mezunu olarak en az 8 yl sreyle asansr bakm ve onarm
ilerinde alm olmak,
4. 12UY0092-4 Asansr Bakm ve Onarmcs Mesleki Yeterlilik Belgesine veya sz konusu
meslein daha st seviyede mesleki yeterlilik belgesine sahip olmak ve en az 10 yl sreyle asansr
bakm ve onarm ilerinde alm olmak.
B) Snav komisyonunun oluumu iin artlar;
1. Snav komisyonlar en az kii ile oluturulur. Komisyonda yer alan yelerden en az iki tanesinin
bran farkl olmaldr.
2. Snav komisyonlarnda; 1. maddede yazl artlar tayan en az bir deerlendirici ile 2. maddede
yazl artlar tayan en az bir deerlendiricinin bulunmas gerekir.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2012

ULUSAL YETERLLK

17