Dr in. Maciej Niedostatkiewicz, mniedost@pg.gda.pl, mniedost@gmail.

com
Katedra Budownictwa i Inynierii Materiaowej
Wydzia Inynierii Ldowej i rodowiska
Politechnika Gdaska

WYBRANE ROZWIZANIA PROJEKTOWE

BUDYNKW MIESZKALNYCH JAKO PRZYCZYNA
UTRUDNIE EKSPLOATACYJNYCH
1. Wstp
Analiza przypadkw utrudnie eksploatacyjnych wystpujcych w budynkach mieszkalnych
pokazuje, e s one skutkiem zarwno bdw i niedocigni projektowych, jak rwnie bdw
wykonawczych. Przyczyny te wystpuj zazwyczaj jednoczenie, aczkolwiek procentowy udzia
przyczyn jest zrnicowany w zalenoci od rodzaju konstrukcji budynku, jego wielkoci oraz
standardu prac wykoczeniowych. Niedoskonaoci rozwiza projektowych zwizane s
najczeciej z przyjtymi rozwizaniami w zakresie ksztatu bryy budynku, ukadu funkcjonalnouytkowego poszczeglnych lokali mieszkalnych oraz formy elewacji zewntrznych.
Celem artykuu jest analiza przyczyn powstawania utrudnie eksploatacyjnych w budynkach
mieszkalnych bdcych nastpstwem przyjtych rozwiza projektowych. Zakres artykuu
obejmuje sformuowanie zalece majcych za zadanie przeciwdziaanie powstawaniu uciliwoci
eksploatacyjnych bdcych nastpstwem.
2. Analiza wybranych rozwiza projektowych
Projektowe rozwizania konstrukcyjno-materiaowe wspczenie realizowanych budynkw
mieszkalnych musz charakteryzowa si zarwno niezawodnoci eksploatacyjn rozumian jako
spenienie wymaga normowych w zakresie Stanu Granicznego Nonoci (SGN) oraz Stanu
Granicznego Uytkowania (SGU) oraz wysokimi walorami funkcjonalnouytkowymi.
Parametrami projektowymi wpywajcymi w sposb najistoniejszy na uytkowalno budynkw s:
a) ksztat bryy, b) zastosowany ukad funkcjonalny oraz c) przyjte rozwizania elewacji
zewntrznych.
W zakresie ksztatu bryy budynku zastosowanie ukadu kaskadowego (tarasowego) jest
najczstsz przyczyn uciliwoci eksploatacyjnych (Rys.1a). Tarasy jako przestrzenie uytkowe
obarczone s bardzo czsto bdami projektowymi: w przypadku tarasw klasycznych (izolacja
przeciwwodna powyej izolacji temicznej) bardzo czsto pomijany jest fakt koniecznoci
zaprojektowania warstwy polizgowej umoliwiajcej przemieszcznia warstwy dociskowej,
natomiast w przypadku tarasw odwrconych (izolacja przeciwwodna poniej izolacji termicznej)
w dokumentacji projektowej brak jest szczegw wykonstruowania uszczelnienia wpustw
dachowych do odprowadzenia wd opadowych. Zabudowa kaskadowa wymusza bardzo czsto
odprowadzenie wd opadowych z tarasw wyszych na nisze, co stanowi naruszenie dbr osb
trzecich w przypadku, gdy tarasy przynale do rnych lokali mieszkalnych. Ponadto zabudowa
kaskadowa stwarza problemy w przypaku koniecznoci ich odnieania-nieg jest przesypywany
z tarasw wyszych na tarasy pooone niej. Zaprojektowanie pomieszcze wymagajcych
doprowadzenia przewodw wentylacji grawitacyjnej usytuowanych w obszarze cian zewntrznych
w przypadku przekrycia budynku dachem stromym skutkuje zazwyczaj zbyt krtkim
wyprowadzeniem przewodw kominowych powyej poaci dachowej, w wyniku czego powstaj
zaburzenia w sile cigu oraz krotnoci wymiany powietrza.
W zakresie ukadu funkcjonalno-uytkowego lokali mieszkalnych do najczstszych
niedocigni projektowych naley projektowanie w mieszkaniach usytuowanych bezporednio nad
sob pomieszcze o rnym przeznaczeniu-sytuacja ta jest szczeglnie istotna, gdy pomieszczenia
kuchni oraz higieniczno-sanitarne projektowane s bezporednio nad pokojami mieszkalnymi.

a)

b)

Rys.1. Wielorodzinny budynek mieszkalny: a) przekrj poprzeczny z pokazaniem kaskadowego usytuowania

tarasw, b) przekrj poprzeczny przez klatk schodow z pokazaniem braku cigoci wiecy
midzykondygnacyjnych (na podstawie archiwalnej dokumentacji projektowej)

Istotne pogorszenie eksplotacji mieszka pod wzgldem akustycznym ma rwnie miejsce w

przypadku usytuowania pionw kanalizacyjnych oraz wodocigowych jako przylegajcych do
pokoi mieszkalnych.
W zakresie formy zewntrznej budynku powszechnym bdem jest stosowanie zbyt duej iloci
przegrd przezroczystych w elewacjach budynku-w przypadku budynkw realizowanych
w zabudowie zwartej (szeregowej) bardzo czsto 80% powierzchni elewacji stanowi okna
i witryny. Zastosowanie elementw z drewna jako fragmentw elewacji zewntrznych jest
rozwizaniem estetycznym, ale wymagajcym znacznych nakadw w okresie eksploatacji budynku
ze wzgldu na konieczno okresowej konserwacji drewna. Zwikszanie wymiarw otworw
okiennych w cianach zewntrznych klatek schodowych w celu ich dowietlenia skutkuje
najczciej koniecznoci przerwania wiecy midzykondygnacyjnych dla montau okien
o zwikszonym wymiarze-brak cigoci wiecy powoduje zarysowanie cian obudowy klatek
schodowych (Rys.1b).
3. Wnioski
Ukad funkcjonalno-uytkowy poszczeglnych lokali mieszkalnych jest jednym z gwnych
czynnikw decydujcych o atrakcyjnoci handlowej realizowanych budynkw. Naley pamita o
tym, aby przyjmowane na etapie projektowania rozwizania w zakresie ksztatu bryy budynku jako
caoci oraz w zakresie ukadu poszczeglnych lokali mieszkalnych w okresie ich eksploatacji nie
obniay standardw uytkowych lokali przylegych oraz nie naruszay dbr osb trzecich.
Kaskadowe uksztatowanie bryy budynku skutkuje zwikszonym prawdopodobiestwem
przeciekw do lokali mieszkalnych usytuowanych na niszych kondygnacjach, a lokalizacja
trzonw kominowych z przewodami wentylacji grawitacyjnej przy cianach zewntrznych
wywouje zazwyczaj problemy z cigiem kominowym w przypadku przekrycia w postaci dachu
stromego. Rozwizania projektowe polegajce na zapewnieniu owietlenia wiatem naturalnym
klatek schodowych poprzez zwikszenie wymiarw okien skutkuj najczciej koniecznoci
przerwania wiecy midzykondygnacyjncyh.
Bdy projektowe w zakresie zastosowanych rozwiza zarwno konstrukcyjnych, jak rwnie
architektonicznych powstaj bardzo czsto jako nastpstwo przyjtych na etapie prac
koncepcyjnych rozwiza funkcjonalno-technologicznych. Bedy te moliwe s do eliminacji lub
istotnego zmniejszenia w przypadku prowadzenia wielobranowej weryfikacji dokumentacji
projektowej nawet w przypadku gdy nie stanowi tego przepisy szczegowe.