Godisnji Izvjestaj 2012

CRNA GORA
DRAVNA REVIZORSKA INSTITUCIJA

Br: 4011-06-1188
Podgorica, 30.10.2012. godine
GODINJI IZVJETAJ
o izvrenim revizijama i aktivnostima
Dravne revizorske institucije Crne Gore
za period oktobar 2011 oktobar 2012. godine
Podgorica, oktobar 2012. godine
Godinji izvjetaj Dravne revizorske institucije za period oktobar 2011 oktobar 2012. godine
SADRAJ
Uvodne napomene
IZVJETAJ O REVIZIJI ZAVRNOG RAUNA BUDETA CRNE GORE ZA 2011. GODINU
OPTI DIO
Pravni osnov, cilj i predmet revizije Zavrnog rauna Budeta Crne Gore za 2011. godinu
UTVRENO INJENINO STANJE
Sistem evidencije i izvrenje budeta
Javne nabavke
Dravna imovina
Transakcije finansiranja
IZVJETAJ O REALIZACIJI ZAKLJUAKA SKUPTINE CRNE GORE POVODOM USVAJANJA ZAKONA O ZAVRNOM
III)
RAUNU BUDETA CRNE GORE ZA 2010. GODINU
IV) MILJENJE, PREPORUKE I MJERE
I)
1.
II)
2.
3.
4.
5.
II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
III
11
11
13
13
64
68
70
81
90
IZVODI IZ KONANIH IZVJETAJA O IZVRENIM POJEDINANIM REVIZIJAMA U 2011 - 2012. GODINI
101
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Agencije za nacionalnu bezbjednost Crne Gore
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Crnogorske akademije nauka i umjetnosti
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Centra za ekotoksikoloka ispitivanja Crne Gore
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Ministarstva rada i socijalnog staranja za 2011. godinu
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Fonda rada za 2011. godinu
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Fitosanitarne uprave za 2011. godinu
Izvod iz Izvjetaja o reviziji sredstava donacije Kraljevine Danske (Projekat - Program razvoja organske poljoprivrede u Crnoj Gori)
Izvod iz Izvjetaja o kontrolnoj reviziji Fonda za zatitu i ostvarivanje manjinskih prava
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Regulatorne agencije za energetiku za 2011. godinu
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Zavrnog rauna budeta Optine Bar za 2011. godinu
Izvod iz Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Montenegro airlines AD Podgorica za 2011. godinu
Kontrola realizacije preporuka iz revizorskih izvjetaja:
- Preliminarna revizija Naplata i rasporeivanje boravine takse,
- Revizija Zavrnog rauna budeta Optine Herceg Novi za 2009. godinu,
- Revizija Godinjeg finansijskog izvjetaja Javnog preduzea "Aerodromi Crne Gore" za 2009. godinu,
- Revizija finansijskog izvjetaja Javnog preduzea za upravljanje morskim dobrom Crne Gore za 2008. godinu
103
111
119
129
139
145
153
159
165
171
187
195
197
198
199
201
OSTALE AKTIVNOSTI DRAVNE REVIZORSKE INSTITUCIJE
203
1. Aktivnosti na donoenju i sprovoenju Stratekog plana razvoja Dravne revizorske institucije

2. Saradnja sa Skuptinom Crne Gore, Vladom Crne Gore i drugim dravnim organima i civilnim sektorom
3. Miljenje Evropske komisije o zahtjevu za lanstvo Crne Gore u Evropskoj Uniji (2012. godina) - realizacija preporuka u oblasti
eksterne revizije
4. Izuzimanje nezavisnog Revizorskog tijela za reviziju sredstava fondova Evropske unije iz okvira DRI
5. Jaanje finansijske i funkcionalne nezavisnosti DRI
6. Jaanje profesionalnih kapaciteta i nezavisnosti DRI u dijelu vrenja revizije finansijskih izvjetaja politikih partija i izbornih
kampanja
7. Realizacija projekta Evropske Unije Jaanje eksterne revizije u Crnoj Gori
8. Meunarodna i regionalna saradnja
9. Upravljanje ljudskim resursima
10. Informacioni sistem
11. Planirane aktivnosti DRI i zavrne napomene
Strana 3
205
205
206
206
206
207
207
208
209
210
210
Senat Dravne revizorske institucije, na osnovu lana 144 Ustava Crne Gore, lana 38, a u
vezi sa lanovima 18 i 19 Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji na sjednici odranoj 30. oktobra
2012. godine, usvojio je:
GODINJI IZVJETAJ
O IZVRENIM REVIZIJAMA I AKTIVNOSTIMA
DRAVNE REVIZORSKE INSTITUCIJE CRNE GORE
ZA PERIOD OKTOBAR 2011 OKTOBAR 2012. GODINE
Ustavom Crne Gore Dravna revizorska institucija (u daljem tekstu: DRI) definisana je kao
samostalni i vrhovni organ dravne revizije, koji vri reviziju zakonitosti i uspjenosti upravljanja
dravnom imovinom i obavezama, budetom i svim finansijskim poslovima subjekata iji su izvori
finansiranja javni ili nastaju korienjem dravne imovine.
Senat Dravne revizorske institucije, je shodno svojoj zakonskoj obavezi, donio Godinji plan
revizije za 2012. godinu. Pored revizije Zavrnog rauna budeta Crne Gore za 2011. godinu, u
izvjetajnom periodu zavrene su i sljedee revizije:
Subjekat revizije
Vrsta revizije
Agencija za nacionalnu bezbjednost
Opta revizija - revizija pravilnosti
Crnogorska akademija nauka i umjetnosti
Centar za ekotoksikoloka ispitivanja
Ministarstvo rada i socijalnog staranja
Fond rada
Fitosanitarna uprava
Revizija sredstava donacije Kraljevine

Danske u 2011. godini Projekat Program
Regulatorna Agencija za energetiku
Optina Bar
Montenegroairlines AD Podgorica
Fond za zatitu i ostvarivanje manjinskih
prava

Kontrolna revizija
za razvoj organske poljoprivrede u CG
Revizija Zavrnog rauna budeta Optine Plav za 2011. godinu je okonana i poslata subjektu
revizije na izjanjavanje.
Takoe, u izvjetajnom periodu je izvrena kontrola realizacije preporuka iz revizorskih
izvjetaja: Preliminarna revizija Naplata i rasporeivanje boravine takse, Revizija Zavrnog rauna
budeta Optine Herceg Novi za 2009. godinu, Revizija Godinjeg finansijskog izvjetaja Javnog
preduzea "Aerodromi Crne Gore" za 2009. godinu i Revizija finansijskog izvjetaja Javnog preduzea
za upravljanje morskim dobrom Crne Gore za 2008. godinu.
Strana 5
Pored navedenih revizija, DRI je u ovom izvjetajnom periodu obavila i revizije 12 politikih
subjekata koji su imali mandate u Skuptini Crne Gore i kao takvi raspolagali javnim sredstvima.
Dravna revizorska institucija je, shodno l. 23 Zakona o finansiranju politikih partija, izvrila reviziju
Godinjih finansijskih izvjetaja 12 politikih subjekata koje e u tekuoj kalendarskoj godini dodatno
obuhvatiti i reviziju izvjetaja po osnovu izborne kampanje za parlamentarne izbore odrane 14. oktobra
2102. godine.
U etvrtom kvartalu 2012. godine u postupku revizije su:
- Revizija Centra za struno obrazovanje za 2011. godinu,
- Revizija Prihoda Budeta Crne Gore za 2010. i 2011. godinu po osnovu zakljuenih
ugovora o koncesijama za korienje prirodnih bogatstava
- Revizija Dravnih garancija Vlade Crne Gore u 2010. i 2011. godini, i
- Kontrolna revizija realizacije preporuka i mjera uz Izvjetaj o reviziji budeta Optine Kotor
za 2010. godinu.
Godinji izvjetaj Dravne revizorske Institucije, predstavlja objedinjenu i saetu cjelinu svih
realizovanih aktivnosti u okviru djelatnosti Institucije u izvjetajnom periodu oktobar 2011. - oktobar
2012. godine, prvenstveno aktivnosti na realizaciji plana revizije.
Revizijom Zavrnog rauna budeta Crne Gore za 2011. godinu obuhvaena su 22 subjekta
kojima je dato ukupno 47 preporuka razvrstanih u 14 segmenata, za koje cijenimo da e znaajno
doprinijeti unapreenju poslovanja budetskih korisnika i uvrivanju finansijske discipline.
U izvjetajnom periodu pored revizije Zavrnog rauna budeta Crne Gore za 2011. godinu,
Dravna revizorska institucija je izradila 15 pojedinanih revizija to je u kvantitativnom smislu uveanje
u odnosu na prethodni izvjetajni period.
Svi izvjetaji o obavljenim revizijama su integralno objavljeni na sajtu Dravne revizorske
institucije www.dri.co.me.
Godinji izvjetaj je sastavljen iz tri dijela:
U prvom dijelu izvjetaja pod nazivom Izvjetaj o reviziji Zavrnog rauna budeta Crne Gore
za 2011. godinu prezentiran je izvjetaj o ovoj reviziji, u okviru koje je takoe prezentiran i Izvjetaj o
realizaciji zakljuaka Skuptine Crne Gore povodom usvajanja Zakona o zavrnom raunu budeta
Crne Gore za 2010. godinu.
U drugom dijelu izvjetaja, pod nazivom Izvodi iz izvjetaja o izvrenim pojedinanim
revizijama u 2012. godini dati su izvodi iz 15 revizija u kojima su prezentirani najbitniji nalazi,
preporuke i mjere za otklanjanje nepravilnosti u poslovanju subjekata revizije, obuhvaenih izvjetajnim
periodom.
U treem dijelu izvjetaja pod nazivom Ostale aktivnosti Dravne revizorske institucije
prezentirana je saradnja sa Skuptinom i Vladom Crne Gore, meunarodna saradnja i aktivnosti na
razvoju revizije uspjeha, kao i druge aktivnosti za period oktobar 2011 - oktobar 2012. godine.
U ovom dijelu izvjetaja poseban akcenat je dat realizaciji preporuka iz Miljenja Evropske
komisije koje se odnose na eksternu reviziju, kao i donijetim razvojnim dokumentima, prvenstveno
Strategiji plana razvoja DRI za period 2012 - 2017. godine kojima e Dravna revizorska institucija
nastaviti dalji rad na svom razvoju i jaanju.
Strana 6
Dravna revizorska institucija je i ove godine zabiljeila napredak u svom radu, to je i

konstatovano u Miljenju Evropske komisije, u kojem je naznaeno da se sveobuhvatna efikasnost
DRI nastavlja poboljavati.
Kao lanica Meunarodne organizacije vrhovnih revizorskih institucija (INTOSAI) i
Meunarodne organizacije koja okuplja vrhovne revizorske institucije Evrope (EUROSAI), DRI je
nastavila sa saradnjom na meunarodnom i regionalnom nivou a sve u cilju jaanja razvoja eksterne
revizije u Crnoj Gori.
Strana 7
I DIO
IZVJETAJ O REVIZIJI
ZAVRNOG RAUNA BUDETA CRNE GORE ZA 2011. GODINU
Vrsta revizije:
Opta revizija revizija pravilnosti
Subjekat revizije:
Vlada Crne Gore - Ministarstvo finansija
Predmet revizije:
Zavrni raun budeta Crne Gore za 2011. godinu
Trajanje revizije:
140 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:
Miroslav Ivanievi, predsjednik Senata rukovodilac Kolegijuma

dr Branislav Radulovi, lan Senata lan Kolegijuma
Strana 9
OPTI DIO
1.
Pravni osnov, cilj i predmet revizije Zavrnog rauna Budeta Crne Gore za 2011. g.
1.1. Pravni osnov za vrenje revizije

Na osnovu lana 4. i 9. Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji (Sl. list RCG br. 28/04, 27/06,
78/06 i 17/07, u daljem tekstu: Zakon o Dravnoj revizorskoj instituciji) i lana 51. Zakona o budetu
(Sl. list RCG, br. 40/01, 44/01, 71/05, 12/07, 73/08, 53/09, 46/10 i 49/10, u daljem tekstu: Zakon o
budetu), a u skladu sa Meunarodnim revizorskim standardima za javni sektor (ISSAI) i Godinjim
planom revizije za 2011. godinu, izvrena je revizija Zavrnog rauna Budeta Crne Gore za 2011.
godinu (u daljem tekstu: Zavrni raun).
1.2. Cilj
Revizija Zavrnog rauna imala je za cilj izricanje miljenja o istinitosti i vjerodostojnosti
finansijskih izvjetaja Zavrnog rauna, odnosno, odgovor na pitanje da li iznosi iskazani u Zavrnom
raunu Budeta sadre pogreno predstavljene podatke kao i izricanje miljenja o pravilnosti
(zakonitosti) izvrenja budeta u 2011. godini, odnosno, provjera usaglaenosti rada subjekata revizije
sa vaeim zakonima i dugim propisima koji se odnose na upravljanje budetom, imovinom i
ekonomskim poslovima.
1.3. Predmet
Predmet revizije je Zavrni raun, uraen u skladu sa lanom 51. Zakona o budetu i
lanovima 1, 2, 3 i 4 Pravilnika o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet drave, budete
vanbudetskih fondova i budete optina (Sl. list RCG,br. 35/05, 37/05 i 81/05) i lanom 6. Pravilnika
o nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica
lokalne samouprave (Sl. list RCG, br. 32/10 i 14/11) i u skladu sa tim kontrolisani su:
1) poetno i zavrno stanje Konsolidovanog rauna trezora;
2) pregled izvrenih odstupanja u odnosu na planirane iznose;
3) izvjetaj o uzetim pozajmicama;
4) izvjetaj o izdacima budetskih rezervi;
5) izvjetaj o garancijama datim tokom fiskalne godine;
6) izvjetaj o kapitalnim projektima;
7) izvjetaj o realizaciji programskog budeta;
8) izvjetaj o dravnom dugu i izdatim garancijama;
9) izvjetaj o otpisanim poreskim i neporeskim potraivanjima;
10) izvjetaj o primicima i izdacima javnih ustanova koji nijesu ukljueni u Konsolidovani raun
trezora.
Godinji finansijski izvjetaji se pripremaju do 31.03. tekue godine za prethodnu godinu, na
nain predvien Pravilnikom o nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja
budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave, na sljedeim obrascima:
- ( 1 ) Izvjetaj o novanim tokovima I- ekonomska klasifikacija;
- ( 2 ) Izvjetaj o novanim tokovima II -funkcionalna klasifikacija;
- ( 3 ) Izvjetaj o novanim tokovima III;
- ( 4 ) Izvjetaj o novanim tokovima IV;
Strana 11
- ( 5 ) Izvjetaj o neizmirenim obavezama;

- ( 6 ) Konsolidovani izvjetaj potroake jedinice koja u svom sastavu ima javne ustanove;
- ( 7 ) Izvjetaj o konsolidovanoj budetskoj potronji;
- ( 8 ) Izjavu o nainu utroka sredstava nakon isteka fiskalne godine;
- ( 9 ) Izvjetaj o nainu utroka sredstava tekue budetske rezerve.
1.4. Obuhvat revizije
Revizijom Zavrnog rauna pored dokumentacije i izvjetaja koji su kontrolisani u Ministarstvu
finansija - Dravnom trezoru, obuhvaeni su pojedinani finansijski izvjetaji, evidencije i dokumentacija
po potroakim jedinicama. Revizija pojedinanih finansijskih izvjetaja zasnovana je na kontroli
potovanja propisa koji se odnose na procedure izdavanja i formiranja dokumentacije, voenja
knjigovodstva i usaglaavanja sa Glavnom knjigom Dravnog trezora sa ciljem provjere potkrijepljenosti
izvrenih transakcija sa odgovarajuim dokumentima. Revizija je izvrena kod sljedeih potroakih
jedinica budeta:
1.
1a.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
8a.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Ministarstvo finansija
Rezerve
Centralna banka Crne Gore - prihodni model
Ministarstvo unutranjih poslova - prihodni model
Ministarstvo nauke
Ministarstvo vanjskih poslova
Ministarstvo za evropske integracije
Ministarstvo ekonomije
Ministarstvo zdravlja
Projekat unapreenja zdravstvenog sistema
Uprava policije
Poreska uprava
Uprava carina - prihodni model
Uprava za nekretnine
Uprava za mlade i sport
Direkcija za saobraaj
Centar za struno obrazovanje
Centar savremene umjetnosti Crne Gore
Zavod za udbenike i nastavna sredstva
Zatitnik imovinsko - pravnih interesa Crne Gore
Agencija za zatitu ivotne sredine
Agencija za zatitu linih podataka
Dotacije optinama
Fond PIO - Transferi iz oblasti PIO
Izvrena je i provjera realizacije preporuka DRI, sadrana u Godinjem izvjetaju o izvrenim

revizijama i aktivnostima Dravne revizorske institucije za 2010. godinu usvojenih od strane Skuptine
Crne Gore, Zakljukom br. 33/11 - 4/6 EPA 676 XXIV od 24.11.2011. godine.
Revizija Zavrnog rauna izvrena je u skladu sa Meunarodnim revizorskim standardima za
javni sektor (ISSAI), a ukljuivala je ispitivanje dokaza na osnovu uzoraka kojima se potvruju iskazani
podaci i informacije Zavrnog rauna. Takoe, revizija je ukljuila ocjenu primijenjenih
raunovodstvenih naela, kao i objelodanjivanje podataka u skladu sa Meunarodnim
raunovodstvenim standardima za javni sektor. U postupku vrenja revizije, posebna panja posveena
je prikupljanju dokaza koji omoguavaju izraavanje miljenja o istinitosti i objektivnosti ukupnih
primitaka i izdataka iskazanih u Zavrnom raunu.
Strana 12
II
UTVRENO INJENINO STANJE

2. Sistem evidencije i izvrenje budeta
2.1. Raunovodstveni sistem
Raunovodstveni sistem budeta Crne Gore organizovan je na modifikovanoj gotovinskoj

osnovi shodno odredbama lana 2. i 47. Zakona o budetu, lana 1. Pravilnika o jedinstvenoj
klasifikaciji rauna za budet drave, budete vanbudetskih fondova i budete optina (Sl. list RCG,
br. 35/05 i 37/05) i Uputstva o radu Dravnog trezora (Sl. list CG, br. 80/08; 02/09; 45/10 i 15/11).
Raunovodstveni sistem zasnovan je na evidencijama u Glavnoj knjizi trezora, koja se vodi u
Ministarstvu finansija i knjigovodstvima koja se vode po potroakim jedinicama. Potroake jedinice na
osnovu svojih evidencija o izdacima (plaanjima) i primicima na kraju godine sastavljaju godinji
finansijski izvjetaj koji se dostavlja Ministarstvu finansija - Dravnom trezoru do 31. marta tekue
godine za prethodnu godinu. Glavna knjiga Dravnog trezora i finansijski izvjetaji potroakih jedinica
predstavljaju dokumentacionu osnovu za izradu Zavrnog rauna. Obavezu dostavljanja godinjih
finansijskih izvjetaja Ministarstvu finansija - Dravnom trezoru imalo je 133 potroake jedinice.
Revizijom je utvreno da finansijski izvjetaji pojedinih potroakih jedinica nijesu sastavljeni u
skladu sa Pravilnikom o nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja godinjih finansijskih izvjetaja
budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave. Takoe, utvreno je da nijesu do kraja
regulisana prava i obaveze pojedinih budetskih korisnika koje u svom finansijskom poslovanju koriste
obraunsku osnovu, kao na primjer: kod Centra savremene umjetnosti i Zavoda za udbenike i
nastavna sredstva1, to utie na tanost finansijskog izvjetavanja.
Revizijom je utvreno da struktura pojedinih rashoda kod potroakih jedinica, kao npr. kod
Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija, Ministarstva ekonomije, Ministarstva finansija,
Ministarstva zdravlja, Ministarstva nauke, Uprave policije, Uprave za nekretnine, Agencije za zatitu
ivotne sredine, Zatitnika imovinsko - pravnih interesa CG, Zavoda za udbenike i nastavna sredstva i
Direkcije za saobraaj, ne odgovara stvarno izvrenoj budetskoj potronji.
Potroake jedinice treba da vre plaanja izdataka koja korespondiraju sa budetom
iskazanim namjenama, a da Ministarstvo finansija kroz kontrolu isplata obezbijedi
fiskalnu disciplinu i namjensko korienje sredstava.
2.2. Utvrene nepravilnosti u finansijskom izvjetavanju
Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija i Generalni sekretarijat Vlade nijesu u
svojim izvjetajima iskazali potronju sredstava iz tekue rezerve na obrascu O - 9, to nije u skladu sa
Pravilnikom o nainu sainjavanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i
jedinica lokalne samouprave.
Finansijski iskazi u zavrnom raunu Zavoda za udbenike i nastavna sredstva sadre
pogreno predstavljene podatke i ne daju istinit prikaz rezultata poslovanja Zavoda u 2011. godini.
Zavrni raun Zavoda nije usklaen sa Meunarodnim raunovodstvenim standardom 1 Przntci
finansijskih izvjetaja. U finansijskom izvjetaju kao prihod tekue godine uneena je nerasporeena
dobit ostvarena u ranijim godinama u iznosu od 350.000,00.
1
U reviziji Zavrnog rauna budeta za 2010. godinu bio je izraen isti problem kod Instituta za standardizaciju i Akreditacionog tijela.
Strana 13
Takav finansijski izvjetaj ne daje istinit prikaz o tekuem poslovanju za 2011. godinu. Zavrni
raun Zavoda za 2011. godinu treba da sadri na propisan nain proknjiene tekue prihode i tekue
rashode izvjetajnog perioda da bi finansijski rezultat bio realan. Ako se na prihodnoj strani od iznosa
3.731.096,53 izuzme, kao prihod tekue godine, unesena nerasporeena dobit ostvarena u ranijim
godinama u iznosu od 350.000,00 onda bi Zavod imao gubitak u poslovanju u 2011. godini u iznosu
od 292.273,63, a ne dobit u iznosu od 57.726,37, kako je prikazano u zavrnom raunu Zavoda za
2011. godinu.
Izvjetaj o novanim tokovima III Zavoda za udbenike i nastavna sredstva ne sadri sve
prihode iz budeta, jer nijesu prikazane uplate iz budeta za socijalni program u iznosu od 333.077,50
(od Ministarstva prosvjete u iznosu od 33.387,50, Ministarstva odrivog razvoja i turizma u iznosu od
200.000,00 i Ministarstva za informaciono drutvo u iznosu od 99.690,00), ne sadri sredstva od
donacija UNDP u iznosu od 2.100,00, a prikazani sopstveni prihodi u iznosu od 57.726,37
predstavljaju dobit koja nije ostvarena.
Upravni odbor Centra za struno obrazovanje nije pravovremeno razmatrao i usvojio finansijski
izvjetaj Centra. U Izvjetaju o novanim tokovima IV nije pravilno prikazana struktura primitaka Centra.
Sredstva stranih donacija u iznosu od 55.218,50 trebalo je izdvojiti i unijeti na stavku donacije.
Uvidom u dokumentaciju dostavljenu od koordinatora Projekta unapreenja zdravstvenog
sistema, revizor se uvjerio da su uplate dobavljau, po ispostavljenim situacijama, vrene i sa
Programa 413053461- Dodatno finasiranje projekta za unapreenje sistema zdravstva, (plaano je
85% obaveza po ispostavljenoj situaciji, iz sredstava kredita Svjetske banke) i sa programa 602012492
- Fond zdravstva - javne zdravstvene institucije (plaano je 15% obaveza po ispostavljenoj situaciji , iz
sredstava budeta), shodno Ugovoru. Navedeno je uslovilo i knjienje u Glavnoj knjizi trezora, jedne
iste knjigovodstvane isprave (privremene situacije), kod dvije potroake jedinice (u odnosu 85%:15%).
Ovakav nain knjigovodstvene evidencije izdataka i nabavke graevinskih objekata, nije u skladu sa
raunovodstvenim naelima i principima urednog knjigovodstva.
Prilikom pripreme i izvrenja budeta moraju se potovati principi efikasnosti i

ekonominosti, potpunosti, tanosti i jedinstvene budetske klasifikacije i iz tog razloga
je neophodno dodatno propisati uslove i nain voenja poslovnih knjiga, evidenciju
imovine i obaveza, sadraj, sastavljanje, rokove, dostavljanje i objavljivanje finansijskih
izvetaja.
Budetski korisnici, koji svoje finansijsko poslovanje obavljaju preko sopstvenih

rauna, trebali bi da prilagode svoje raunovodstvene evidencije i omogue da se
podaci iz glavnih knjiga sintetizuju i prikau kroz izvjetaje shodno Pravilniku o nainu
sainjavanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica
lokalne samouprave. Na ovaj nain bi se obezbijedila kontrola svih poslovnih
transakcija i konzistentnost raunovodstvenih evidencija ovih subjekata sa budetskim
evidencijama i minimizirao rizik od pogrenog postupanja.
Preporuuje se da Ministarstvo finansija i druga resorna ministarstva pojaaju kontrolu

u ustanovama nad kojima vre upravni nadzor u cilju obezbijeenja blagovremenog
usvajanja godinjih finansijskih planova. Budetski zahtjevi ministarstava treba da
obuhvate i godinje finansijske planove ustanova koje su u njihovom sastavu i treba da
sadre opte prihode, namjenske prihode, prihode od djelatnosti i donacije.
Strana 14
2.3. Izvrenje Budeta Crne Gore za 2011. godinu

2.3.1. Primjena propisa i prekoraenje rokova
Revizijom je utvreno da postoje sluajevi neprimjene ili nedosljene primjene zakona i drugih
propisa ime se nastavlja loa praksa iz ranijih godina to je konstatovano nalazima DRI i zakljucima
Skuptine CG povodom usvajanja Izvjetaja Zavrnog rauna Budeta za 2009. i 2010. godinu.
Revizijom Zavrnog rauna za 2011. godinu takoe je utvreno da budetski korisnici u okviru svojih
nadlenosti nijesu postupali u potpunosti u skladu sa obavezama utvrenim zakonskim i podzakonskim
propisima i zakljucima Skuptine Crne Gore u otklanjanju nepravilnosti utvrenim revizijama Zavrnog
rauna iz ranijih godina.
U Zakonu o izmjenama i dopunama Zakona o budetu za 2011. godinu nijesu u potpunosti
izvrene izmjene u skladu sa planiranom reorganizacijom Vlade i nije izvreno usklaivanje naziva
potroakih jedinica sa ranije predloenim izmjenama. Naime, tom prilikom nije objavljeno u
Slubenom listu preko 100 stranica budetskih razdjela potroakih jedinica. Takoe, lanom 74.
Uredbe o organizaciji i nainu rada dravne uprave, koja je stupila na snagu 28.01.2011. godine,
utvreno je: Ministarstva i drugi organi uprave, u skladu sa djelokrugom utvrenim ovom Uredbom,
uskladie akta o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu
ove uredbe, to nije materijalizovano u izmjenama Zakona o budetu.
Revizijom je utvreno da postoje sluajevi krenja l. 8. Zakona o dravnim slubenicima i
namjetenicima i odredbi Zakona o radu kod zapoljavanja dravnih slubenika i namjetenika i
pripravnika, kao i nepravilnu upotrebu instituta ugovora o djelu. Prema podacima Uprave za kadrove2 u
dravnim organima je u periodu od 01.01. - 31.12.2011. godine zaposleno:
Revizijom je utvreno da se znaajan broj lica zapoljava po osnovu ugovora o djelu ili ugovora
o privremenim i povremenim poslovima za obavljanje poslova iz redovne nadlenosti dravnih organa.
Revizijom potroakih jedinica obuhvaenih uzorkom je utvreno da su zapoljavanja po
osnovu ugovora o djelu tokom 2011. godine evidentirana kod: Uprave za nekretnine (82 zaposlena),
Uprave policije (66), Agencije za zatitu ivotne sredine (57), Ministarstva finansija (47 - 24 zaposlena
na odreeno vrijeme rade po osnovu ugovora o djelu, a 23 po osnovu ugovora o privremenim i
povremenim poslovima), Ministarstva vanjskih poslova (32), Fonda PIO (23), Direkcije javnih radova
(12), Poreske uprave (10), Direkcije za saobraaj (7), Ministarstva zdravlja (3), Uprave za mlade i sport
(3), Agencije za zatitu linih podataka (3), Zatitnika imovinsko - pravnih interesa CG (5) i Ministarstva
za evropske integracije (2), to ukupno ini 352 lica.
Zakonom o dravnim slubenicima i namjetenicima nije predviena mogunost zapoljavanja
po osnovu ugovora o djelu, to znai da se u ovim sluajevima primjenjuju opti propisi o radu,
odnosno Zakon o radu. lanom 165. Zakona o radu propisana je mogunost za poslodavca da sa
odreenim licem zakljui ugovor o djelu za obavljanje poslova koji su van djelatnosti poslodavca, a koji
imaju za predmet samostalnu izradu i opravku odreene stvari, samostalno izvrenje odreenog
fizikog ili intelektualnog posla.
2
Izvor: Uprava za kadrove

Strana 15
Revizijom je utvreno da Uprava za kadrove ne raspolae sa podacima o broju

slubenika/namjetenika kojima je prestao radni odnos iz razloga to dravni organi Upravi za kadrove
ne dostavljaju podatke o istima, te stoga Uprava za kadrove ne vodi aurnu Centralnu kadrovsku
evidenciju.
Imenovanje poslovnog direktora Centra savremene umjetnosti nije u skladu sa lanom 24.
Zakona o kulturi (Sl. list CG, br. 49/08; 16/11 i 40/11), kojim je precizirano,da se direktor ustanove bira
na osnovu javnog konkursa, na period od etiri godine, a u skladu sa Statutom ustanove. Imenovanje
v.d. umjetnikog direktora, takoe nije u skladu sa Zakonom o kulturi i lanom 27, gdje se kae da se
umjetniki direktor ustanove bira na osnovu javnog konkursa, na period od etiri godine. Radno mjesto
umjetnikog direktora nije predvieno Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji poslova i radnih
zadataka JU Centra savremene umjetnosti Crne Gore. Prije imenovanja trebalo je sistematizovati radno
mjesto umjetnikog direktora.
Revizijom je utvreno da kod veeg broja kontrolisanih subjekata postoje brojne nepravilnosti
uprimjeni Zakona o javnim nabavkama. Nerealni planovi javnih nabavki, netransparentnost sprovoenja
postupka, neimenovanje slubenika za javne nabavke, dijeljenje predmeta javnih nabavki i nepotpuno
izvjetavanje su karakteristika dosadanjeg sistema javnih nabavki.
Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija nije uskladilo akt o unutranjoj organizaciji
i sistematizaciji u zakonskom roku. Pravilnik o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta
Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija, kojim su sistematizovana radna mjesta za 411
izvrilaca, Vlada je utvrdila Zakljukom br. 03-12267 od 22.12.2011. godine. Raspored namjetenika i
slubenika u skladu sa ovim Pravilnikom izvren je od 01.01.2012. godine, tako da je u toku 2011.
godine Ministarstvo primjenjivalo Pravilnike koji su utvreni Zakljucima Vlade iz ranijeg perioda.
Zaposleni po osnovu ugovora o privremenim i povremenim poslovima Ministarstva finansija
obavljali su i poslove iz redovne nadlenosti Ministarstva. lanom 163. Zakona o radu odreeno je da
poslodavac moe za obavljanje odreenih poslova kojine zahtijevaju posebno znanje i strunost, a po
svojoj prirodi su takvi da ne traju due od 120 radnih dana u kalendarskoj godini, sa odreenim licem
koje se nalazi na evidenciji Zavoda za zapoljavanje, odnosno agencije za posredovanje, da zakljui
poseban ugovor o radu.
Vei broj promjena u unutranjoj organizaciji resora Vlade kroz razdvajanje ili sastavljanje
pojedinih djelova razliitih ministarstava uveava inherentni rizik da potroake jedinice nee postii
eljene ciljeve. Tako su revizijom utvrene nepravilnosti konstatovane od strane revizora pravdane
reorganizacijama kod Ministarstva nauke, Ministarstva vanjskih poslova i ekonomskih integracija,
Uprave za mlade i sport i Uprave policije.
Preporuuje se Vladi da obezbijedi dosljednu primjenu propisa o zasnivanju radnog

odnosa u svim dravnim organima i da uskladi angaovanje po osnovu ugovora o djelu
samo za obavljanje poslova koji su van redovne djelatnosti poslodavca. Ugovore o
privremenim i povremenim poslovima zakljuivati za obavljanje poslova koji ne
zahtijevaju posebno znanje i strunost, do 120 radnih dana u godini, sa licima koja se
nalaze na evidenciji Zavoda za zapoljavanje, odnosno agencije za posredovanje.
Preporuuje se Upravi za kadrove da obezbijedi unos i redovno auriranje podataka u

kadrovski informacioni sistem radi obezbjeivanja evidencija neophodnih za kvalitetnije
upravljanje kadrovima.
Preporuuje se Ministarstvu unutranjih poslova da pojaa upravni nadzor nad

sprovoenjem Zakona o dravnim slubenicima i namjetenicima.
Strana 16
2.3.2. Propisi koje treba izmjeniti ili dopuniti

Godinji finansijski izvjetaji za 2011. godinu pripremaju se na nain predvien Pravilnikom o
nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica
lokalne samouprave (Sl. list CG, br.32/10 i 14/11). Skreemo panju na injenicu da je Ministarstvo
finansija donijelo Uputstvo o radu Dravnog trezora (Sl. list CG, br.80/08; 02/09 i 45/10), kojim je u
dijelu zatvaranja godinjih rauna Glavne knjige trezora takama 120 - 123 odreeno da potroake
jedinice koje vre plaanja posredstvom podrauna ili prelaznih rauna i koje, zbog tehnikih razloga ili
vremena trajanja zakonom utvrenih procedura, nijesu u mogunosti da sredstva sa tih rauna prenesu
krajnjem korisniku do 31. decembra tekue godine, prenos tih sredstva mogu izvriti najkasnije do
31.januara naredne godine.
Pravilnikom o nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta,
dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave je predvieno da potroake jedinice koje imaju
neutroena sredstva na podraunima ili prelaznim raunima, a evidentirani su u Glavnoj knjizi trezora
kao izdatak dostavljaju uz godinje finansijske izvjetaje i Izjavu o nainu utroka tih sredstava nakon
isteka fiskalne godine na Obrascu 8. Revizijom je utvreno da su potroake jedinice koje su imale
sredstva na raunima i nakon isteka fiskalne godine, kasnile sa dostavom finansijskih izvjetaja do
predvienog roka, odnosno da su Izjave najee predavale sa finansijskim izvjetajima, odnosno
31.03.2012. godine.
U skladu sa lanom 21. Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji, Institucija moe u sluaju da
je dola do saznanja da postojei propisi proizvode ili mogu proizvesti negativne posljedice ili ne
dovode do planiranih rezultata, dati preporuku Skuptini i Vladi za njihove izmjene.
Smatramo da Uputstvo o radu Dravnog trezora u takama 120, 121, 122 i 123 , i lan 2. stav
3. Pravilnika o nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih
fondova i jedinica lokalne samouprave, treba izmjeniti na nain da se ove odredbe odnose samo na
devizne raune.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da izmjeni Uputstvo o radu dravnog trezora u

takama 120, 121, 122 i 123 i lan 2. stav 3. Pravilnika o nainu pripreme, sastavljanja i
podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne
samouprave, na nain da primjenu ovih odredbi ogranii samo na devizne raune.
Zbog sloenosti budetskog sistema, finansijsko poslovanje korisnika i raunovodstvo

koje se koristi u evidentiranju poslovnih promjena treba preciznije prilagoditi potrebama
budeta. Iz tog razloga preporuuje se Vladi da donese Uredbu o budetskom
raunovodstvu kojom e otkloniti nedostatak propisanih procedura u budetskom
poslovanju.
2.3.3. Planiranje i Programski budet
Revizijom je utvreno da planiranje budeta i njegovo izvrenje pokazuje da budeti kod

kontrolisanih potroakih jedinica nijesu u potpunosti utemeljeni na analizama stvarnih potreba po
strukturi rashoda i utvrenim namjenama. Planiranje budeta podrazumijeva pisano obrazloenje koje
opisuje programske aktivnosti i objedinjava budetski zahtjev, programske ciljeve i programske
indikatore. U Zakonu o Budetu za 2011. godinu sve potroake jedinice formalno imaju programe ali
programi nemaju programske indikatore kao sredstvo za praenje rezultata u realizaciji programskih
ciljeva, zbog ega bi trebalo u to skorijem roku zavriti aktivnosti u vezi Programskog budeta.
Revizijom je utvreno da se nedostaci u planiranju rjeavaju na nain to se u odreenom broju
sluajeva koriste preusmjerenja koja prevazilaze zakonom utvrene limite i namjene. Poseban problem
predstavlja injenica da je proputeno da se:
Strana 17
U Zakonu o izmjenama i dopunama Zakona o Budetu CG za 2011.g (Sl. list CG, br.28/11),
objave izmjene Zakona o budetu u kojima je trebao biti objavljen raspored sredstava budeta
po potroakim jedinicama, po izdacima i ekonomskoj klasifikaciji.
U godinjem Zakonu o budetu na vie mjesta navedeno je da e se Izdaci potroakih

jedinica koji se finansiraju iz kredita izvravae se u visini njihovog ostvarenja, ili izvravae se
u visini neophodnoj za implementaciju navedenog projekta. Takoe, izdaci potroakih
jedinica koji se finansiraju iz donacija, kao i sredstva Kapitalnog budeta za izdatke potroakih
jedinica koji se finansiraju iz kredita izvravae se u visini njihovog ostvarenja.
Kao primjer navodimo da su u Glavnoj knjizi trezora, kao i u Predlogu Zakona o Zavrnom
raunu Budeta za 2011. godinu, iskazani podaci o planiranim sredstvima za potrebe Projekta za
unaprjeenje zdravstvenog sistema u iznosu od 705.908,55, a realizovana 1.629.241,43, odnosno
realizovano je 230,81% planiranih sredstava. injenica da je iznos realizovanih sredatavaza 2,30 puta
vei od iznosa planiranih ukazuje na nerealno planiranje potronje budetskih sredstava. Ukazujemo na
injenicu da je Ugovor sa dobavljaem za izvoenje graevinskih radova na rekonstrukciji objekta
Doma zdravlja u Bijelom Polju, potpisan 13.10.2010. g. sa rokom zavretka radova 17 mjeseci od dana
potpisivanja Ugovora. Vrijednost Ugovora sa PDV-om iznosi 2.679.328,39. Iz naprijed navedenih
injenica se moe zakljuiti, da je bilo realno oekivati da e u toku 2011. godine biti ispostavljene
situacije od izvoaa radova i da je trebalo planirati sredstva za realizaciju preuzetih obaveza po
Ugovoru.
Ministarstvo finansija ima obavezu da vodi rauna o strukturi izdataka potroakih jedinica i
utvrdi koje su to budetske pozicije za koje je mogue planirati manje ili vie sredstava, a da to ne
ugrozi rad i normalno funkcionisanje budetskih korisnika. Revizijom je utvreno da postoje sluajevi u
postupku planiranja budeta, da zahtjevi za dodjelu budetskih sredstava potroakih jedinica budu
znaajno umanjeni, a da kasnije u fazi izvrenja budeta isti budu znaajno uveani, kao npr. kod
Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija, Projekta za unaprjeenje zdravstvenog sistema i
Uprave policije. Rjeenja o preusmjerenju sredstava nijesu uredno dostavljana potroakim jedinicama,
dok jedan broj ovih rjeenja nije ni dostavljen, to upuuje da se radi o rjeenjima donijetim radi
upodobljavanja zahtijevane potronje. Karakteristina su ona preusmjeravanja koja su sprovedena na
nain da se sredstva preusmjere sa jednog ili vie izdataka na poziciju budetske rezerve, a zatim se
istim rjeenjem vrate u istu potroaku jedinicu ali na druge pozicije.
Revizijom je utvreno da se osnivaju novi organi sa nedovoljno obrazloenom potrebom i
jasnim nadlenostima. Neke potroake jedinice koje su uvedene u budet za 2011. godinu nijesu ni
formirane npr. Fond za energetsku efikasnost i Uprava za ugljovodonike. S druge strane u budet za
2011. godinu nijesu izvrene izmjene u skladu sa planiranom reorganizacijom Vlade i usklaivanje
naziva potroakih jedinica sa predloenim izmjenama. Ovaj propust nije ispravljen ni rebalansom
budeta donijetim 10.06.2011. godine.
Dravni trezor koji razvija i vodi raunovodstvo budeta drave treba da obezbijedi evidenciju
svih prihoda i rashoda i obezbijediti uslove da Glavna knjiga trezora sadri pouzdane raunovodstvene
evidencije naroito za indirektne korisnike, kako bi Glavna knjiga trezora i u ovom segmentu
predstavljala pouzdanu osnovu za pripremanje konsolidovanih finansijskih izvetaja.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da nastavi sa aktivnostima na realizaciji i

implementaciji Programskog budeta u skladu sa Odlukom o nainu i sadrini
Programskog budeta (Sl. list CG, br.38/08 od 20.06.2008. godine).
Strana 18
2.3.4. Ocjena pouzdanosti sistema unutranjih finansijskih kontrola

Revizijom je utvreno da su u najveem broju sluajeva sve faze kontrole izdataka, u skladu sa
Uputstvom o radu Dravnog trezora, dokumentovane Zahtjevima za plaanje, koji se sa prateom
dokumentacijom nalaze kod subjekata revizije. Personalno su odvojene funkcije za odobravanje i
ovjeravanje, kao i lice zadueno za blagajniko poslovanje kod gotovo svih potroakih jedinica, osim
kod onih koje zapoljavaju manji broj izvrilaca, iz kog razloga slubenik za ovjeravanje obavlja i
blagajnike poslove. Subjekti revizije su u najveem broju sluajeva uspostavili interne procedure kada
su u pitanju trokovi reprezentacije, potronja goriva, upotreba slubenih telefona i upotreba slubenih
automobila, odreivanjem limita potronje.
Nenamjenska potronja koja je od strane dravnih revizora utvrena kod vie potroakih
jedinica ukazuje na nedovoljnu efikasnost uspostavljenog sistema unutranje kontrole, to se posebno
odnosi na slubenika za odobravanje iji potpis na najvanijem instrumentu kontrole plaanja izdatakaZahtjevu za plaanje, treba da obezbijedi plaanje u skladu sa odobrenim budetom, tj. kontrolu
namjenskog korienja sredstava.
Kao primjer nedovoljno efikasnog funkcionisanja sistema unutranjih kontrola u pojedinim
sluajevima navodimo primjer Nadzornog komiteta Projekta: Unapreenje zdravstvenog sistema, kao
tijela odgovornog za donoenje stratekih odluka i optih smjernica za implementaciju Projekta, koje
nije razmatralo i usvojilo Finansijski izvjetaj Projekta za 2011. godinu i nije podnosilo Vladi Godinji
izvjetaj o svom radu, to nije u skladu sa Odlukom Vlade (Sl. list CG, br.20/04, 54/04 i 40/08).
Takoe, navodimo i sluaj Centra za stuno obrazovanje, gdje isto lice obavlja sva plaanja,
blagajnike poslove, knjii svu finansijsku dokumentaciju, izrauje finansijske izvjetaje i lan je
Upravnog odbora Centra u ime zaposlenih.
Navedeni postupci nijesu u skladu sa lanom 9. Zakona o sistemu unutranjih finansijskih
kontrola u javnom sektoru (Sl. list CG, br.73/08, 20/11, 30/12). lanom 9. navedenog Zakona
odreeno je da korisnici sredstava budeta Crne Gore, budeta optina, dravni fondovi, nezavisna
regulatorna tijela, akcionarska drutva i druga pravna lica u kojima drava ili optine imaju veinski
vlasniki udio uspostavljaju kontrolne aktivnosti radi ostvarivanja ciljeva subjekta svoenjem rizika na
prihvatljiv nivo, primjenom pisanih pravila, principa i postupaka. Korisnici budeta bi morali voditi rauna
da kontrolne aktivnosti budu primjerene njihovim djelatnostima, a trokovi njihovog uvoenja ne bi
smjeli prei oekivanu korist. Stoga, neophodno je da budetski korisnici u svom poslovanju dosljedno
obezbijede:
- rasporeivanje slubenika za finansije za postupke ovlaivanja i odobravanja;
- razdvajanje dunosti kojom se sprjeava da je jedno lice istovremeno odgovorno za
ovlaivanje, izvrenje, evidentiranje i kontrolu;
- sistem dvojnog potpisa u kome nijedna obaveza ne moe biti preuzeta ili izvreno plaanje
bez potpisa rukovodioca subjekta i rukovodioca finansijske slube ili drugog ovlaenog lica;
- pristup sredstvima i informacijama;
- prethodnu kontrolu pravilnosti koju sprovodi finansijski kontrolor ili drugo lice koje odredi
rukovodilac subjekta;
- postupke potpunog, tanog, pravilnog i aurnog evidentiranja svih poslovnh transakcija;
- procjenu efektivnosti i efikasnosti transakcija;
- nadgledanje postupaka;
- postupke upravljanja ljudskim resursima, izvjetavanje i dokumentovanje svih transakcija i
poslova vezanih za aktivnost subjekata u skladu sa utvrenim pravilima.
Strana 19
2.3.5. Unutranja revizija

U narednoj tabeli dat je pregled subjekata koji su organizaciono uspostavili jedinicu za
unutranju reviziju na dan 31.12.2011. godine:
Revizijom je utvreno da Zavod za izvrenje krivinih sankcija nije izvrio izmjene akta o
unutanjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta i nije predvidio organizacionu jedinicu za
unutranju reviziju u skladu sa Uredbom o uspostavljanju unutranje revizije u javnom sektoru (Sl. list
CG, br. 23/09 i 35/11). Reviziji je prezentiran i pregled zakljuenih sporazuma izmeu dravnih organa
o povjeravanju poslova unutranje revizije. Analizom podataka iz prezentiranih tabela evidentno je da
e jedinica unutranje revizije Ministarstva finansija imati najvei obim posla i da je neophodno izvriti
njeno popunjavanje predvienim kadrom. Takoe, iako je Uredbom o izmjeni uredbe o uspostavljanju
unutranje revizije u javnom sektoru izostavljeno Ministarstvo zdravlja kao subjekat koji uspostavlja
posebnu organizacionu jedinicu smatramo da, s obzirom da se radi o ministarstvu koje ima nadlenosti
nad jednim velikim resorom kakav je resor zdravstva, treba predloiti da ovo ministarstvo formira
posebnu organizacionu jedinicu kako bi moglo ostvariti sutinski uvid i nadgledanje sistema zdravstva.
Dravni organi, koji su shodno Zakonu o sistemu unutranjih finansijskih kontrola u

javnom sektoru duni da uvedu sistem unutranjih kontrola treba da obezbijede
dosljednu primjenu ovog Zakona.
Preporuuje se Vladi da, u skladu sa Zakonom o sistemu unutranjih finansijskih

kontrola u javnom sektoru i Uredbom o uspostavljanju unutranje revizije u javnom
sektoru ubrza proces uspostavljanja unutranje revizije u javnom sektoru na nain to
e izvriti zapoljavanje nedostajajueg broja sistematizovanih radnih mjesta za
unutranje revizore.
Strana 20
2.3.6. Ostvarenje primitaka i izdataka Budeta Crne Gore za 2011. godinu

U Zavrnom raunu Budeta u lanu 1. iskazano je sljedee stanje:
R/B
O P I S
I Z N O S
Sredstva preneena iz 2010.godine
102.196.942,930
II
Primici
tekui prihodi
primici od prodaje imovine
primici od otplate kredita
donacije i transferi
uzeti zajmovi(pozajmice i krediti)
1.371.161.020,96
1.124.136363,08
3.351.251,94
5.006.443,98
4.014.349,98
234.652.611,98
III
Izdaci
a) tekui budet
rashodi
rezerve(tekua i stalna)
1.451.584.148,70
635.693.804,36
623.904.328,58
11.789.476,78
b) transakcije finansiranja
195.876.619,38
c) kapitalni budet
67.115.187,97
d) budet dravnih fondova

IV
552.898.536,99
Depoziti
21.773.815,19
Provjerom iskazanih podataka u prethodnoj tabeli konstatovano je da su izvori finansiranja

uravnoteeni sa korienjem sredstava u toku 2011. godine.
Sredstva preneena iz prethodne godine.................................102.196.942,93
Primici....................................................................................1.371.161.020,96
Ukupno..................................................................................1.473.357.963,89
Izdaci......................................................................................1.451.584.148,70
Gotovina na kraju godine........................................................... 21.773.815,19
Ukupno..................................................................................1.473.357.963,89
Razlika u iskazanoj gotovini na poetku i kraju perioda.......80.423.127,74
Gotovina na kraju 2010. godine iskazana je u iznosu od 102.196.942,93, a ukupni primici
1.371.161.020,96, tako da su raspoloiva sredstva za finansiranje javne potronje iznosila
1.473.357.963,89. Od ukupno raspoloivih sredstava potroeno je 1.451.584.148,70, dok je gotovina
na kraju godine iznosila 21.773.815,19. Gotovina na kraju 2011. godine manja je u odnosu na poetno
stanje gotovine za 80.423.127,74.
Strana 21
2.4. Finansijski izvjetaji budeta

Izvjetaj o konsolidovanoj javnoj potronji pokazuje ostvareni deficit ili suficit za fiskalnu 2011.
godinu. Ministarstvo finansija je u skladu sa lanom 16. Zakona o budetu iskazalo deficit za 2011.
godinu u iznosu od 189.673.594 ili 5,68% BDP.lanom 16. Zakona o budetu, propisano
je:Gotovinski suficit ili deficit predstavlja razliku primitaka i izdataka, pri emu se primici umanjuju za
pozajmice, primljene transfere, donacijei primitke od prodaje imovine, a izdaci za otplatu glavnice u
zemljii i inostranstvu po osnovu duga nastalog uzimanjem kredita ili emitovanjem hartija od vrijednosti i
promjenu neto obaveza iz prethodnih godina koje nemaju karakter pozajmica. Promjena neto obaveza
iz prethodnih godina prikazuje se kao razlika stanja obaveza na poetku i kraju fiskalnog perioda.
Strana 22
U Glavnoj knjizi trezora za 2011.g, na poziciji 46300 - Otplata obaveza iz prethodnog perioda,
nije vreno knjienje na nain koji bi nedvosmisleno omoguio evidenciju otplate obaveza iz prethodnog
perioda koje nemaju karakter pozajmica, kako je to definisano lanom 16. Zakona o budetu.
Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih

fondova i budete optina (Sl. list RCG, br. 37/05; 81/05) u l. 7. odreeno je:
Za evidenciju stanja obaveza po klasi, kategoriji, grupi i sintetici, koriste se rauni klase 2 Obaveze. Na raunu Obaveze, evidentiraju se zahtjevi za plaanje i sva plaanja koja se odnose na
tekue izdatke, transfere za socijalnu zatitu, transfere institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom
sektoru, kapitalne izdatke, kredite i hartije od vrijednosti, otplate kredita, izdate garancije i obaveze iz
rezervi, tako da pokazuju stanje neizmirenih obaveza.
Pravilnikom o nainu sainjavanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih
fondova i jedinica lokalne samouprave (Sl. list CG, br. 32/10 i 14/11), propisani su obrasci, na kojima
se dostavljaju kvartalni i godinji finansijski izvjetaji. Uputstvom za popunjavanje Izvjetaja o
neizmirenim obavezama (Obrazac 5), koje je sastavni dio Pravilnika o nainu sainjavanja i podnoenja
finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave, predvieno je da se u
Izvjetaju o neizmirenim obavezama unose podaci koji su evidentirani na kontima klase 2 - Obaveze.
U Predlogu Zakona o Zavrnom raunu Budeta CG za 2011. godinu, sadran je Izvjetaj o
neizmirenim obavezama za 2011. godinu sa sledeim podacima:
-
Stanje obaveza na dan 31.12.2010. godine..................61.314.028,00

Stanje obaveza na dan 31.12.2011. godine..................61.889.395,00
Uvidom u Glavnu knjigu trezora iskazano je da je na poziciji 46300 - Otplata obaveza iz

prethodnih godina izvrena potronja (iji je izvor finansiranja budet) u ukupnom iznosu od
70.500.202,73, a od toga za potroake jedinice:
405011711 Ministarstvo finansija u iznosu od................68.813.783,58

Fond za obeteenje u iznosu od ....................................1.686.419,15
Strana 23
Revizijom Godinjeg finansijskog izvjetaja za 2011. godinu, kod vie potroakih jedinica
(Ministarstva zdravlja, Projekta unapreenja zdravstvenog sistema, Ministarstva vanjskih poslova i
evropskih integracija, Ministarstva rada i socijalnog staranja, Fitosanitarne uprave i Agencije za
nacionalnu bezbjednost), utvreno je da potroake jedinice nijesu vodile i iskazivale obaveze na
kontima klase 2, to znai da nije vreno usaglaavanje Glavne knjige potroakih jedinica i Glavne
knjige trezora, u skladu sa Pravilnikom.
Nain evidentiranja otplate obaveza iz ranijeg perioda i podaci iskazani u Izvjetaju o

neizmirenim obavezama ne pruaju dovoljno pouzdanu evidencionu osnovu tako da, s
obzirom da je raunovodstveni sistem budeta koncipiran na modifikovanoj gotovinskoj
osnovi, treba konano uspostaviti sistem kvalitetnije evidencije obaveza za sve
korisnike budeta.
2.5. Primici budeta
U skladu sa lanom 9. Zakona o Budetu primici budeta Crne Gore obuhvataju:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
tekue prihode (porezi, doprinosi, takse, naknade i ostali prihodi)............1.124.136.363,08

primitke od prodaje imovine....................................................................... 3.351.251,94
primitke od otplate kredita.......................................................................... 5.006.443,98
donacije i transfere..................................................................................... 4.014.349,98
pozajmice i kredite (domae i inostrane)..................................................... 234.652.611,98
druge prihode, u skladu sa Zakonom.............................................................................0,00
Primici Budeta Crne Gore za 2011. godinu ostvareni su u iznosu od 1.371.161.020,96. U

strukturi primitaka u 2011. godini najveu stavku ine porezi u iznosu od 704.070.354,97, odnosno
51,35%. U strukturi poreza najvee je uee poreza na dodatu vrijednost u ukupnom iznosu od
392.235.880,91 ili 28,61%.
U sistemu naplate izvornih javnih prihoda (porezi, takse i naknade) u Crnoj Gori nadleni su
Poreska uprava, Uprava carina, Ministarstvo unutranjih poslova i javne uprave, Uprava policije i
Ministarstvo finansija.Centralna banka Crne Gore dostavlja pojedinane izvode o dnevnim promjenama
na raunima po uplatiocima: Poreskoj upravi sa grupe rauna 820, Upravi carina sa grupe rauna 805,
Ministarstvu unutranjih poslova sa grupe rauna 825, Upravi policije sa grupe rauna 840 i Dravnom
trezoru sa grupe rauna 832.
Poreska uprava, Uprava carina, Ministarstvo unutranjih poslova i javne uprave i Uprava
policije nakon identifikacije vrste prihoda vre prenos sredstava sa obraunskih rauna na Centralni
raun Dravnog trezora uz istovremeno dostavljanje Izjave primaoca o strukturi javnih prihoda po eko
kodovima i po optinama. Slubenik za finansije u Trezoru vri raspored uplaenih prihoda na Centralni
raun Dravnog trezora (prihode koji 100% pripadaju Budetu), odnosno na raune korisnika prihoda
(djeljivi prihodi), u skladu sa propisima kojima se odreuje pripadnost tih prihoda.
Revizijom prihoda Budeta obuhvaeno je i uporeivanje podataka o ostvarenom prihodu
evidentiranog u Dravnom trezoru sa podacima davaoca Izjave primaoca tj. Poreskom upravom,
Upravom carina, Ministarstvom unutranjih poslova i Upravom policije. Revizijom prihoda Budeta Crne
Gore za 2011. godinu utvrene su i odreene nepravilnosti kod naplate javnih prihoda koje se ogledaju
u tome to se pojedini prihodi:
- ne uplauju na uplatne raune,
- ne identifikuju pravovremeno,
- neadekvatno evidentiraju.
Strana 24
Navodimo primjer uplatnog rauna 832-1194-19 kod Centralne banke za prikupljanje prihoda
od naknada za korienje domena ME, na kojem je u 2011. godini po podacima iz SAP naplaeno
1.983.985,21. Revizijom je utvreno da je ovaj iznos uplaivan kvartalno, direktno na Glavni raun
trezora sa rauna Crnogorske komercijalne banke 510-20451-88. Revizijom je utvreno da u Dravnom
trezoru ne postoje adekvante mjere nadzora nad naplatom ovog budetskog prihoda, pa je neophodno
da Ministarstvo finansija shodno Ugovoru obezbjedi svu potrebnu dokumentaciju i praenje svake
uplate po ovom osnovu.
Takoe, u Reviziji Zavrnog rauna Budeta za 2010. godinu utvrdili smo i da se prihodi od
privatizacije prvo uplauju na raun Hipotekarne banke 520-02812-78, pa nakon toga na uplatni raun
832-210-52 ostali prihodi Savjeta za privatizaciju, to pokazuje da se nastavlja praksa na koju je
upozorila DRI u Reviziji Zavrnog rauna Budeta za 2010. godinu.
U skladu sa konceptom dune profesionalne panje koju je DRI obavezana ispoljiti prilikom
vrenja revizije skreemo panju da naprijed navedene procedure nijesu usaglaene sa Zakonom o
poreskoj administraciji i Naredbom o nainu uplate javnih prihoda, zbog ega DRI izraava rezervu u
odnosu na iste jer sistem finansijske kontrole Dravnog trezora nije funkcionisao na odgovarajui nain.
S obzirom na preporuku DRI iz Zavrnog rauna Budeta za 2010. g., smatramo neophodnim da
Ministarstvo finansijainformie DRI i Skuptinu Crne Gore da li je zavrena procedura za gaenje
poslovnih rauna Savjeta za privatizaciju i kapitalne projekte, izuzev jednog rauna koji e sluiti za
uplatu depozita i njegovog povraaja uesnicima na tenderima (Iz Izvjetaja Ministarstva finansija
Skuptini CG) i konfirmaciju stanja na raunima Savjeta za privatizaciju na 31.12.2011. godine.
2.5.1. Prihodni model Ministarstva unutranjih poslova
Revizijom prihodnog modela MUP-a utvreno je da kod MUP-a nije obezbijeen adekvatan
sistem naplate javnih prihoda jer nije ukljuen u platni sistem za izvravanje meubankarskih transfera
po bruto principu u realnom vremenu (RTGS) sa CBCG, pa komunikacija ide na nain da Ministarstvo
finansija od CBCG prikuplja elektronske poruke o stanju na uplatnim raunima MUP-a, a i prosleuje ih
MUP-u radi sastavljanja Izjave primaoca. Nakon sastavljanja Izjave primaoca MUP-a, slubenik
Trezora vri raspored ovih prihoda na Centralni raun Dravnog trezora (prihode koji 100% pripadaju
Budetu), odnosno na raune korisnika prihoda (djeljivi prihodi), u skladu sa propisima kojima se
odreuje pripadnost tih pihoda. Revizijom je utvrena razlika izmeu ukupno naplaenih prihoda (prije
raspodjele) koji su nam prezentirani od strane MUP-a i Ministarstva finansija. Po podacima Ministarstva
unutranjih poslova ukupni godinji prihod na uplatnim raunima MUP-a iznosi 12.684.757,23, dok je
prema podacima Ministarstva finansija prikupljeno 12.614.432,60. Iako razlika nije materijalno
znaajna, radi se o iznosu od 70.324,63 ili 0,55% prikupljenih prihoda, navedeno upuuje na
nepreglednu strukturu uplatnih rauna MUP-a koju treba proiriti, to bi olakalo sravnjenje analitike
evidencije od strane MUP-a.
Revizijom prihodnog modela izvrenog kod Uprave policije utvreno je da je ovaj dravni organ
ukljuen u platni sistem za izvravanje meubankarskih transfera po bruto principu u realnom vremenu
(RTGS), to znai da je ispunio tehnike uslove i standarde za povezivanje sa RTGS sistemom u
skladu sa Pravilima platnog prometa donijetih od strane Centralne banke Crne Gore. Centralna banka
dostavlja Upravi policije pojedinane izvode o dnevnim promjenama na raunu sa grupe rauna 840
slanjem odgovarajue elektronske poruke, nakon ega ovlaeno lice u Upravi policije sastavlja Izjavu
primaoca i dostavlja je Dravnom trezoru. Revizijom je utvreno da se prenos sredstava vri
svakodnevno pri emu je stanje na raunu na kraju dana nula. Takoe, uporeivanjem podataka o
Strana 25
ostvarenim prihodima u Upravi policije sa podacima iz Dravnog trezora nijesu utvrene razlike. Na
osnovu izloenog i injenice da je Uprava policije ukljuena u RTGS sistem, odnosno, da ima
obezbijeenu konekciju na telekomunikacionu mreu Centralne banke, a da je Uprava policije od 2012.
godine organ u sastavu Ministarstva unutranjih poslova, smatramo da je racionalno izvriti
objedinjavanje prihodnog modela Ministarstva unutranjih poslova i Uprave policije.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da u skladu sa zakonskim ovlaenjima razmotri

mogunost objedinjavanja prihodnog modela Ministarstva unutranjih poslova i Uprave
policije.
2.5.2. Zavrni poreski raun
U skladu sa lanom 6. stav 1. taka 13. Zakona o poreskoj administraciji (Sl. list Crne Gore,
br. 65/01 do 28/12) poreski organ je duan da vodi poresko knjigovodstvo. Shodno lanu 6. stav 2.
navedenog zakona, Pravilnik o poreskom knjigovodstvu (Sl. list RCG, br. 81/06) ureuje nain
voenja knjigovodstvenih evidencija o porezima, doprinosima, naknadama, kamatama i drugim javnim
prihodima, nain zakljuivanja knjigovodstvenih evidencija, nain sastavljanja Zavrnog poreskog
rauna, rokove za knjienje knjigovodstvenih promjena i nain uvanja knjigovodstvenih evidencija i
dokumentacije.
Zavrni raun Poreske uprave zasniva se na evidenciji po Raunskom planu za knjienje javnih
prihoda, koji ini sastavni dio Pravilnika o poreskom knjigovodstvu (Sl. list RCG, br. 81/06).
Za vrijeme vrenja revizije u Poreskoj upravi dravnom revizoru nije stavljen na uvid Zavrni
poreski raun za 2011. godinu, jer informacioni sistem ne funkcionie na nain koji bi trebao da
opsluuje potrebe Poreske uprave. U skladu sa lanom 19. stav 1. navednog Pravilnika Zavrni poreski
raun se sastavlja po isteku godine i u skladu sa stavom 4. istog lana dostavlja Ministarstvu finansija
do 31.marta tekue godine, a koji je dostavljen naknadno, 26.09.2012. godine.
U Poreskoj upravi egzistiraju stari i novi informacioni sistem, koji jo nijesu povezani, tako da
podatke za pojedine poreske obveznike koji imaju dug iskazan u starom sistemu nije mogue upariti sa
podacima iz novog sistema i na taj nain dobiti pravo stanje duga za 2011. godinu. Jo uvijek nije
zavreno programsko rjeenje koje omoguava listanje bilo kojeg izvjetaja sa jedinstvenog rauna na
osnovu stanja na analitikim raunima poreskih obveznika i da je iz ovog razloga u poreskim filijalama,
za sada, potrebno prilikom utvrivanja pravog stanja, analizirati svakog poreskog obveznika
pojedinano.
Preporuuje se Vladi da obezbijedi dodatna sredstva za unapreenje kadrovskih

potencijala i IT sistema Poreske uprave imajui u vidu njen znaaj i direktni uticaj na
ostvarivanje budetskih prihoda.
Na osnovu navedenog, posebno zbog injenice da je DRI Zavrni poreski raun kao zvanina
konfirmacija poreskih prihoda dostavljen 26.09.2012. godine, a da je zakonski rok za okonanje revizije
30.09.2012. godine, DRI se nije mogla u razumnoj mjeri uvjeriti u tanost prezentiranih podataka.
S toga, polazei od znaaja Zavrnog poreskog rauna, DRI e dodatno provjeriti podatke iz
dostavljenog Zavrnog poreskog rauna i o tome naknadno izvjestiti Skuptinu.
Strana 26
2.5.3. Evidencija javnih prihoda koje naplauje Poreska uprava

Revizijom izvrenom kod svih primaoca prihoda utvreno je da se pranjenje rauna vri
svakodnevno elektronskim putem. Meutim, revizijom su utvrena kanjenja sa izjavama primaoca kod
Poreske uprave koja ima veliki broj neraienih uplata. Po objanjenju odgovornih lica iz Poreske
uprave problem je uslovljen nedostatkom adekvatnog informacionog sistema i kadrovski osposobljenih
izvrilaca. Smatramo da je neophodno da Poreska uprava obezbijedi prikupljanje javnih prihoda u
skladu sa glavom IV Uputstva o radu Dravnog trezora i lanom 66. Uputstva, preduzme mjere za
identifikaciju javnih prihoda u roku od sedam dana. Takoe, u skladu sa lanom 72. Uputstva,
Ministarstvo finansija treba da za izjave koje nijesu dostavljene u propisanom roku, vodi evidencije i
preduzima neophodne mjere.
Uvoenjem jedinstvenog zbirnog rauna svi oblici javnih prihoda po osnovu dohotka se
uplauju na jedinstveni raun i iskustveno (na bazi procentualnog uea) rasporeuju na pojedine
stavke. Nakon podnoenja poreskih prijava odnosno obrazaca IOPPD vri se storniranje prethodnih
privremenih knjienja pa se vri stvarno zaduenje, to je u sadanjim uslovima rada jedini nain.
Ovakvim postupkom posao se komplikuje, uslonjava i izaziva veliko kanjenje u zaduenju uplata po
osnovu poreza i doprinosa, zahtijeva vie vremena, rada i trokova. Revizijom je utvreno da u
Poreskoj upravi ne postoji adekvatan broj kadrova informatike struke.
U narednoj tabeli dat je pregled prikupljenih i rasporeenih javnih prihoda Poreske uprave
preko Centralnog rauna Dravnog trezora3:
Izvor: Dravni trezor

Strana 27
U 2011. godini Poreska uprava je izvrila ukupno 2268 kontrola kod pravnih i fizikih lica, kao i
9.351 provjeru. Ukupni finansijski efekti odnosno korekcije (koje znae neprijavljene i netano
prijavljene poreske i druge obaveze) iznose 27.323.699,87, od ega su najvee korekcije ostvarene
kod poreza na dodatu vrijednost u iznosu od 14.949.976,80, te po osnovu poreza na dohodak i
doprinosa za socijalno osiguranje u iznosu od 9.606.429,00.
Kod 83,3% izvrenih kontrola utvrene su korekcije, to govori da veliki broj poreskih
obveznika netano obraunava i plaa poreske obaveze, zbog ega je potrebno kontrole intenzivirati ali
i pootriti mjere protiv onih poreskih obveznika koji neuredno izmiruju ili ne izmiruju poreske obaveze.
Od ukupno izvrenih provjera u 2011. godini 4.082 provjere su se odnosile na posjedovanje i
upotrebu poreskih registar kasa, odnosno 43,7%, pri emu je naroita panja posveena kontroli u cilju
suzbijanja sive ekonomije - prodaje krijumarenih cigareta; 853 provjera PDV-a i akciza, odnosno 9,1%;
272 provjere po osnovu registracije, to je 2,9% od ukupnog broja izvrenih provjera i 4.144 ostalih
provjera, odnosno 44,3% od ukupnog broja izvrenih provjera. Provjera podataka o registraciji se javlja
jo uvijek kao specifina vrsta kontrole, jer je Poreska uprava prinuena da zbog nedovoljne
koordiniranosti u razmjeni podataka izmeu organa uprave jo uvijek vri provjeru pojedinih poreskih
obveznika koji su izvrili registraciju kod Privrednog suda, a u evidenciji Poreske uprave jo nijesu
postali aktivni poreski obveznici, odnosno jo nijesu izvrili optu poresku registraciju. Smatramo da se
u cilju efikasnijeg, racionalnijeg i breg obavljanja poslova iz domena dravne uprave mora uspostaviti
stalna i kvalitetna saradnja i koordinacija izmeu dravnih organa. Ukupni finansijski efekti izvrenih
kontrola i provjera dati u narednim tabelama iznose 27.323.699,87, i to:
- ukupne korekcije poreza na dohodak fizikih lica i doprinosa za socijalno
osiguranje.......................................................................... 9.606.429,05;
- ukupne korekcije poreza na promet ............................................652,34;
- ukupne korekcije prireza.......................................................293.185,60;
- ukupne korekcije poreza na dodatu vrijednost................ 14.949.976,80;
- ukupne korekcije poreza na dobit......................................2.473.456,08;
- ukupno........................................................................... 27.323.699,874.
2.5.3.1. Kontrole poreza na dobit
Broj kontrola poreza na dobit u odnosu na ukupan broja kontrola iznosi 15,6%. Ako se uzme u
obzir injenica da je od 354 kontrola poreza na dobit u 279 kontrola utvrena korekcija poreza u iznosu
od 78,8%, preporuuje se da je u narednom periodu kontroli poreza na dobit pravnih lica neophodno
posvetiti vie panje.
Izvor podataka: Poreska uprava

Strana 28
2.5.3.2. Kontrole poreza na dodatu vrijednost
Broj kontrola poreza na dodatu vrijednost u odnosu na ukupan broj kontrola tokom izvjetajnog
perioda iznosi 43,7%, dok je uee broja kontrola sa korekcijom u odnosu na ukupan broj ovih
kontrola 82,4%. Dravni revizori su i prethodnim revizijama utvrdili trend visokog uea kontrola sa
korekcijom, pa je s obzirom na znaaj ove vrste poreza za budetske prihode, u narednom periodu
neophodno intenzivirati ovu vrstu kontrola.
2.5.3.3. Kontrole poreza na dohodak i doprinosa za socijano osiguranje fizikih lica
Uee kontrola poreza na dohodak fizikih lica i kontrola doprinosa za socijalno osiguranje u
ukupnom broju kontrola izvrenih u 2011. godini je 34,1%. Procenat izvrenih kontrola sa
nepravilnostima u odnosu na ukupan broj ovih kontrola je 83,6%, ali u svakom sluaju prilikom ovih
kontrola treba to vie insistirati naproirenju broja poreskih obveznika i vrsta djelatnosti koji podlijeu
ovim kontrolama.
2.5.3.4. Kontrole prireza porezu na dohodak fizikih lica
S obzirom da je Poreska uprava u skladu sa odredbama Zakona o poreskoj administraciji, sa

pojedinim jedinicama lokalne samouprave, zakljuila sporazume o naplati ove vrste prireza, kao i
poreza na potronju, neophodno je u narednom periodu intenzivirati i posvetiti vie panje ovim
kontrolama, posebno kod fizikih lica koja se bave izgradnjom stanova za trite. Uee broja kontrola
sa korekcijom u odnosu naukupan brojovih kontrola je 90,3%.
Strana 29
2.5.3.5. Provjere PDV-a
Provjere PDV-a i akciza vre se i u sluajevima kada poreski obveznici podnesu zahtjev za
povraaj PDV-a ili akciza. Po podnijetim zahtjevima za povraaj PDV-a izvrene su potrebne provjere i
utvreno je da su tokom 2011. godine po tom osnovu od strane poreskih inspektora izvrene korekcije
u iznosu od 1.411.710,09.
Kada je u pitanju povraaj PDV kredita u Izvjetaju o realizaciji zakljuaka Skuptine povodom
usvajanja Predloga Zakona o Zavrnom raunu Budeta Crne Gore za 2010. godinu, istie se da je
Pogramom Vlade Crne Gore za 2012. godinu planirana izmjena Zakona o porezu na dodatu vrijednost
za IV kvartal 2012. godine. Dravni revizor jo jednom istie neophodnost izmjene navedenog zakona i
donoenje vrlo preciznih i jasnih procedura, kao i uputstava za povraaj PDV kredita.
Poreska uprava je obavjestila Ministarstvo finansija krajem 2011. godine da je zapoeta
kontrola kod jednog broja velikih poreskih obveznika. Nakon izvrenog inspekcijskog nadzora kod
velikih poreskih obveznika izvrena je korekcija poreskih obaveza u znaajnom iznosu.
Kada se radi o pravnim licima koja se bave prometom naftnih derivata, DRI istie da je ukupna
korekcija poreskih obaveza u 2010. godini iznosila 3.700,00. Uvaavajui preporuku dravnih revizora,
kod ovih poreskih obveznika u 2011. godini, izvrena je kontrola kod 15 (petnaest) pravnih lica pri emu
je korekcija poreskih obaveza iznosila 774.632,00, od ega je porez na dobit pravnih lica u iznosu od
54.265,00. Ovome treba dodati da je, zajedno sa Upravom carina, izvrena kontrola kod uvoznika i
korisnika lo ulja i ekstra lo ulja pri emu je pokrenut postupak naknadne naplate akcize i utvrene
dodatne obaveze u iznosu od 2.014.149,00. Korekcija je utvrena, jer odreeni broj pravnih lica
nenamjenski koristi lo ulje kao motorno gorivo ili gorivo za industrijske i komercijalne svrhe (ne za
grijanje), a za to je akcizna obaveza propisana u veim iznosima. Navedeno dokazuje, da je
ispunjenje preporuka DRI iz Izvjetaja o Zavrnom raunu Budeta za 2010. godinu od strane Poreske
uprave dala pozitivan efekat na poboljanje naplate javnih prihoda. U toku 2011. godine nije vren
inspekcijski nadzor kod fizikih lica koja se bave izdavanjem nepokretnosti za potrebe diplomatskih i
konzularnih tijela, te smatramo da je neophodno da Poreska uprava u buduim aktivnostima obuhvati i
ove subjekte.
Preporuuje se da se poreskom kontrolom u narednom periodu dodatno obuhvate

pravna i fizika lica koja se bave izdavanjem nepokretnosti diplomatskim i konzularnim
tijelima i nastavi kontrola kod banaka i finansijskih institucija u dijelu poreza na prihod
od kapitala.
2.5.3.6. Provjere evidentiranja prometa preko poreske kase
Strana 30
Procenat provjera sa utvrenim nepravilnostima u odnosu na ukupan broj provjera poreskih

registar kasa iznosi 55,2%, to ukazuje da u narednom periodu treba jo vie panje posvetiti ovim
provjerama, posebno ako se ima u vidu da je i dalje veoma prisutna pojava neizdavanja fiskalnih
rauna od strane poreskih obveznika.
U tabelama5 koje slijede dat je uporedni pregled broja kontrola (Tabela I), odnosno uporedni
pregled broja provjera (Tabela II) u odnosu na broj kontrola i provjera predvienih Godinjim planom
Poreske uprave za period januar- decembar 2011. godine.
TabelaI
Tabela II
Polazei od injenice da je plan kontrola realizovan sa preko 150%, potrebno je postii

uravnoteenost izmeu kvaliteta izvrenog nadzora, brojnosti kontrola i provjera imajui u vidu
raspoloivi broj inspektora. Takoe, treba uzeti u obzir i injenicu da se na izvjestan broj poreskih
rjeenja neminovno izjavljuju albe, i da se postupak nastavlja kod drugostepenog organa to zahtijeva
dopunu i obnovu postupka, odnosno, dodatni rad i vrijeme do okonanja cjelokupnog postupka.
Kada je upitanju naplata pojedinih javnih prihoda (koncesije, porez na promet nepokretnosti) u
poreskom organu istiu da je nakon preporuka dravnih revizora uspostavljena bolja saradnja izmeu
dravnih organa, te da se poreskom organu urednije dostavljaju ugovori odnosno rjeenja kojim se
utvruju obaveze po osnovu koncesionih naknada za korienje mineralnih sirovina.
Takoe, u proceduri je izmjena Zakona o igrama na sreu, kojim e se regulisati obraun
kamata i po osnovu fiksnog dijela koncesione naknade od igara na sreu, ime e se omoguiti
jedinstvena primjena Zakona o poreskoj administraciji i pravilno evidentiranje na analitikim karticama
poreskih obveznika fiksnog dijela koncesione naknade od igara na sreu i efikasnost naplate
koncesionih naknada.
Poreska uprava navodi da je na osnovu podataka podrunih jedinica Poreske uprave
intenzivirana aktivnost na obezbjeenju poreskih potraivanja i primjeni postupaka blagovremenog
korienja instrumenata naplate kod poreskog duga. Od 15. novembra 2011. godine u svim podrunim
jedinicama aurirana je evidencija o poreskom dugu koja se prati na mjesenom nivou kako bi se
preduzele mjere za njegovo raiavanje. Na osnovu ove evidencije u podrunim jedinicama se
pristupilo raiavanju nepostojeih i nenaplativih potraivanja6 iz ranijih godina, kao i primjena dijela
Zakona o poreskoj administraciji koji se odnosi na zastarjelost prava na naplatu poreza. S obzirom da
su evidentirani sluajevi zastare prava na naplatu poreza, iako je apsolutni rok za naplatu 10 godina,
5
6

Strana 31
evidentno je da je postupak naplate poreskih dugova u duem period problematian. Po podacima

Infomacionog centra Poreske uprave poreski dug u 2010. godini porastao je za 66.086.793,00, a u
2011. godini za 38.347.445,00. Rast poreskog duga pokazuje trend pada, to cijenimo da je pozitivna
okolnost s obzirom na ekonomsku krizu. Takoe je konstatovano, da i pored manjeg unutranjeg
prometa ukupna naplata javnih prihoda kojima upravlja Poreska uprava ima trend poveanja u odnosu
na uporedni period.
Pojedini poreski obveznici dugi niz godina duguju po osnovu poreza na promet nepokretnosti
pri emu se pojavljuju i subjektivne i objektivne slabosti. Poreski organ ne koristi instrumente
obezbjeenja naplate kod ovakvih poreskih obveznika. U poreskom organu istiu da notari kao lica koja
vre ovjeru dokumenata (ugovora o sticanju nepokretnosti) i Uprava za nekretnine koja vri uknjibu
nepokretnosti neredovno dostavljaju ta dokumenta poreskom organu kako bi se utvrdila i naplatila
poreska obaveza.
Preporuuje se da se kod naplate poreza na promet nepokretnosti obezbijedi dosljedna

primjena lana 13. Zakona o porezu na promet nepokretnosti i da Uprava za nekretnine i
notarska sluba dostavljaju poreskom organu na podruju na kojem se nalazi
nepokretnost akt o promjeni vlasnitva nad nepokretnostima. Takoe je neophodno da
Poreska uprava dodatno preduzme mjere i prema poreskim obveznicima koji izbjegavaju
zakonsku obavezu prijavljivanja nastanka poreske obaveze.
Zakonom o porezu na nepokretnosti (Sl. list RCG, br.65/01 i 69/03, Sl. list CG, br.75/10)
predviena je dunost Uprave za nekretnine i Poreske uprave da jedinici lokalne samouprave stave na
raspolaganje podatke o nepokretnostima koje se vode kod tih organa (lan 21. Zakona), kao i obaveza
jedinice lokalne samouprave da redovno usaglaava stanje svog registra nepokretnosti sa registrom
koji vodi Uprava za nekretnine (lan 16. Zakona).
Preporuuje se da se razmotri mogunost da se postupak naplate poreza na promet

nepokretnosti prenese iz nadlenosti Poreske uprave u nadlenost lokalnih samouprava,
imajui u vidu da njima pripada najvei dio ovog prihoda. Kod razmjene podataka
mogue je izvriti povezivanje optinskog servera sa serverom katastra, s obzirom da se
veina podrunih jedinica Uprave za nekretnine nalaze u zgradi optine, to pogoduje
lakoj tehnikoj izvodljivosti postavljanjem mrenog kabla. Na taj nain bi se obezbijedila
razmjena podataka izmeu baza optine i katastra (potpuna automatizacija), to bi
upotpunilo optinsku bazu podataka o nepokretnostima i omoguilo modernizaciju i
automatizaciju naplate poreza na promet nepokretnosti.
2.5.3.7. Odloeno plaanje poreskih obaveza

Dospjele odloene, a nenaplaene poreske obaveze na dan 31.12.2011. godine iznose
8.775.298,20. Poreske obaveze u navedenom iznosu su odloene na osnovu rjeenja koje je donosilo
Ministarstvo finansija. U sistemu odloenog plaanja poreskih obaveza revizijom je utvreno da postoje
sluajevi formalne naplate, kao i da se nedovoljno koriste instrumenti prinudne naplate. Dravni revizor
istie da je poreski organ u obavezi da prema svim poreskim obveznicima koji ne potuju dinamiku
odloenog plaanja preduzme adekvatne mjere naplate.
Strana 32
U izvjesnom broju sluajeva uglavnom se vri formalna mjera naplate - zabrana raspolaganja
novanim sredstvima na i onako blokiranim ili dui period neaktivnim iro-raunima. Kod poreskih
obveznika koji su u steaju poreski organ prijavljuje potraivanje, a kod nekih poreskih obveznika se
donosi Zakljuak o pokretanju prinudne naplate koji esto ne prati i postupak prinudne naplate.
Neophodno je unaprijediti rjeenja propisana zakonskim i podzakonskim aktima kojima se regulie
postupak prinudne naplate radi pojednostavljenja procedure, to bi rezultiralo brom i efikasnijom
naplatom.
Pojedini poreski obveznici kojima je odloeno plaanje poreskih obaveza (ukupno odloeno
2.935.615,13) nijesu dostavili mjenicu kao instrument obezbjeenja naplate, pri emu je kod tih
obveznika na dan 31.12.2011. godine od dospjelih obaveza za plaanje 942.981,37 ukupno
naplaeno 118.570,14.
Evidentan je i veliki iznos odloenog plaanja do okonanja drugostepenog postupka
(3.348.589,50), pa je neophodno da dravni organi preduzmu mjere da se ti postupci ubrzaju, te da se
ta sredstva bre ili naplauju ili poreske obaveze storniraju nakon zavrenog postupka ako se pokae
da su neosnovano obraunate. Na osnovu izloenog sistem odloenog plaanja poreskih obaveza
treba unaprijediti kroz dodatno obezbjeenje instrumenata plaanja.
2.6. Izdaci Budeta
2.6.1. Bruto zarade i doprinosi na teret poslodavca
Na raunu bruto zarade i doprinosi na teret poslodavca evidentiraju se zahtjevi za plaanja i
sva plaanja koja se odnose na: neto zarade, poreze, optinske prireze i doprinose koji se plaaju na i
iz linih primanja. Izdaci po osnovu bruto zarada zaposlenih planirani su u iznosu od 282.718.171,02,
rjeenjima o preusmjerenju plan je uvean za 4.921.736,57, tako da je konani plan iznosio
287.009.907,67, a ostvareni izdaci u iznosu od 285.866.346,99 ili 99,60% plana. Izdaci za bruto
zarade uestvuju sa 44,97% u izdacima tekueg budeta u 2011. godini i ine pojedinano najvei
izdatak budeta.
Porezi se utvruju u skladu sa Zakonom o porezu na dohodak fizikih lica (Sl. list RCG, br.
65/01,12/02, 37/04, 29/05, 78/06, 04/07 i Sl. list CG, br.86/09), a u zavisnosti od visine bruto zarade i
utvrenih skala na koje se obraunava porez po stopi od 9%.
Doprinosi se utvruju u skladu sa Zakonom o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje
(Sl. list RCG, br.13/07 i Sl. list CG, br. 79/08 i 86/09) po sljedeim stopama: doprinosi za penzijskoinvalidsko osiguranje na teret zaposlenog 12% i na teret poslodavca 8,50%, doprinosi za zdravstveno
osiguranje na teret zaposlenog 5,00% i na teret poslodavca 5,50%, doprinos za osiguranje od
nezaposlenosti na teret zaposlenog 0,5% i na teret poslodavca 0,5%.
Revizijom je utvreno da se u Ministarstvu finansija vri obraun i isplata zarada za Skuptinu
Crne Gore, organe dravne uprave i pravosua, dok se za: Zavod za izvrenje krivinih sankcija,
Ministarstvo unutranjih poslova i javne uprave, Upravu policije, Agenciju za nacionalnu bezbjednost,
Ministarstvo odbrane, Direkciju za zatitu tajnih podataka, Ustanove socijalne i djeije zatite,
Specijalne ustanove, Srednje kole, Osnovne kole i predkolske ustanove, obraun vri u navedenim
organima i ustanovama, dok se isplata vri preko Dravnog trezora.
Strana 33
Revizijom kod potroakih jedinica budeta obuhvaenih uzorkom utvreno je sljedee:

Izdaci za Bruto zarade planirani su u Ministarstvu vanjskih poslova i evropskih integracija
u iznosu od, 5.959.592,45, a realizovani u iznosu od5.949.834,32. Revizijom je utvreno da je za
vie slubenika zaposlenih u okviru programa Diplomatija, u Izvjetaju o ostvarenim asovima rada,
iskazan mnogostruko vei iznos ostvarenih asova od 176 sati mjeseno i po osnovu njih je izvren
obraun bruto zarade zaposlenog, a isti nijesu obrazloeni posebnim rjeenjem.
Zarade za zaposlene u Diplomatsko konzularnim predstavnitva (u daljem tekstu: DKP),
obraunavaju se u okviru strune slube Ministarstva (nijesu ukljuene u sistem trezora), na osnovu
Pravilnika o zaradama i naknadama zaposlenih u DKP Crne Gore, kao i Pravilnika o izmjenama i
dopunama istog br. 02/07-1936/2 od 01.02.2007. godine, a kojim se privremeno, do donoenja Zakona
o vanjskim poslovima, utvrujulina primanja zaposlenih u DKP.
U skladu sa lanom 74. Zakona o vanjskim poslovima (Sl. list CG, br. 46/10 od 06.08.2010),
stupio na snagu 14.08.2010. g. propisano je da: podzakonska akta za sprovoenje ovog zakona
donijee se u roku od 12 mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona. Do zakljuenja terenskog
rada, Ministarstvo nje donijelo podzakonska akta u skladu sa Zakonom.
Revizijom je utvreno da je u toku 2011. godine obraun i uplata poreza i doprinosa za
obavezno socijalno osiguranje vren na ukupan iznos primanja zaposlenih u DKP. Po pismenom
obrazloenju odgovornog lica Ministarstva vanjskih poslova, prilikom planiranja budeta za 2011.
godinu, dobili su od Ministarstva finansija instrukcije da su obavezni obraunavati i uplaivati poreze i
doprinose na ukupan iznos primanja zaposlenih u DKP i za te namjene su planirana sredstva u
Budetu za 2011. godinu, pa su po tom osnovu pretplatili oko 1.400.000,00 doprinosa za penzijskoinvalidsko i zdravstveno osiguranje.
Prema Zakonu o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje, osnovicu za obraun i
plaanje doprinosa za penzijsko - invalidsko i zdravstveno osiguranje za upuena lica (upueno lice koje za poslodavca sa sjeditem u Crnoj Gori obavlja poslove u drugoj dravi ili je na radu u
diplomatskom ili konzularnom predstavnitvu ili u meunarodnoj organizaciji u inostranstvu), ini zarada
koju bi, u skladu sa Zakonom i Kolektivnim ugovorom, ta lica ostvarila u Crnoj Gori na istim ili slinim
poslovima. Po Zakonu o porezu na dohodak fizikih lica, propisano je da se linim primanjima koja
podlijeu plaanju poreza na dohodak fizikih lica smatraju zarade, odnosno naknade zarada u skladu
sa propisima kojima se ureuju radni odnosi i primanja po osnovu naknada i druga primanja koja
poslodavac, pored zarade isplauje zaposlenom iznad iznosa utvrenog ovim zakonom.
Za zaposlene u DKP, za 2011. godinu trebalo je obraunavati i isplatiti doprinose za obavezno
socijalno osiguranje na iznos zarade koji bi zaposleni ostvario za isto zvanje u zemlji (l.18a Zakona o
doprinosima za obavezno socijalno osiguranje), a obraun poreza i prireza je trebalo obraunavati i
isplatiti na ukupno ostvarena primanja.
Revizijom je utreno da Ministarstvo nije sainilo i podnosilo Poreskoj upravi, jedinstvene
obrasce Izvjetaja o obraunatim i plaenim porezima na dohodak fizikih lica i doprinosima za
obavezno socijalno osiguranje (IOPPD) za 2011. godinu.
Preporuuje se Ministarstvu da u to kraem roku izvri izmijenjeni obraun zarada zaposlenih
u DKP za 2011. godinu, saini i podnese Poreskoj upravi IOPPD obrasce, nakon ega e izvriti
sravnjenje sa Poreskom upravom i zapisniki utvrditi iznos vie plaenih doprinosa za socijalno
osiguranje. Takoe, neophodno je kod Ministarstva finansija, radi budetskog planiranja i evidencije,
utvrditi nain regulisanja preplate doprinosa sa Poreskom upravom.
Strana 34
Uprava policije je u 2011. godini planirala sredstva za bruto zarade i doprinose na teret
poslodavca u iznosu od 51.674.172,82, plan je rjeenjima o preusmjerenju umanjen tako da je
konaan plan iznosio 51.435.740,77 dok je izvrenje iznosilo 51.396.583,90 ili 94,03% plana.
Revizijom je utvreno da se u Upravi policije Zakon o policiji (Sl. list, br. 28/05), Uredba o zvanjima
policijskih slubenika (Sl. list RCG, br.77/06) i novi Pravilnik o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji
ne primjenjuju u potpunosti, i da su po njemu rasporeeni samo slubenici koji ispunjavaju uslove u
skladu sa navedenim pravnim aktima. Za ovu grupu slubenika pravilno je izvren raspored na radna
mjesta i rasporeivanje zvanja u platne razrede policijskih slubenika shodno lanu 11. stav 2. Zakona
o zaradama dravnih slubenika i namjetenika (Sl. list CG, br.86/09). U skladu sa Zakonom o policiji,
Zakonom o zaradama dravnih slubenika i namjetenika i Odlukom o uveanju zarade dravnim
slubenicima i namjetenicima za obavljanje odreenih poslova izvrena su rasporeivanja zaposlenih
u zvanja i odreeni koeficijenti za 3.172 zaposlena, dok 1.714 zaposlenih jo uvijek nijesu rasporeeni
po novoj sistematizaciji. Za zaposlene koji nijesu rasporeeni u skladu sa novim zakonskim rjeenjima,
i dalje se vri obraun zarada na osnovu propisa koji su prestali da vae. Primjena propisa koji su
prestali da vae vri se na osnovu Zakljuka Vlade kojim je utvreno da se zarada zaposlenih u Policiji
ne smanjuje.
Obraun zarada u Upravi policije nije do kraja usklaen sa vaeom zakonskom regulativom,
jer u Upravi policije jo uvijek nije izvren raspored u skladu sa novim Pravilnikom o unutranjoj
organizaciji i sistematizaciji, donijetim u skladu sa Zakonom o zaradama dravnih slubenika i
namjetenika i Odlukom o uveanju zarade dravnim slubenicima i namjetenicima za obavljanje
odreenih poslova. S obzirom da je Uprava policije od juna 2012. godine i faktiki postala organ u
sastavu Ministarstva unutranjih poslova i da je doneen novi Pravilnik o unutranjoj organizaciji i
sistematizaciji radnih mjesta, neophodno je prilikom rasporeivanja slubenika u platne razrede i
odreivanja njihovih koeficijenata obezbijediti dosljednu primjenu zakonskih propisa.
Obraun zarada zaposlenih u Agencijiza zatitu linih podataka vri se na osnovu Pravilnika
o zaradama, naknadama zarada i ostalim primanjima zaposlenih u Agenciji, a zarada predsjednika,
lanova Savjeta Agencije i direktora utvrena je Statutom Agencije. lanom 18. Statuta Agencije
odreeno je da direktor Agencije ima pravo na zaradu u visini zarade koja je odreena za Generalnog
sekretara Ustavnog suda CG. Stavom 2. istog lana ureeno je da direktor Agencije ima pravo na
naknade i druga primanja u skladu sa zakonom i optim aktima Agencije. Na osnovu rjeenja br. 61/1002 od 22.04.2010.g. direktoru Agencije je utvren i dodatak na zaradu po osnovu vrenja funkcije u
visini od 15% na utvrenu zaradu, kao i fiksni diood 116,88, pozivom na lan 3. Odluke o pravu na
dodatak po osnovu vrenja funkcije (Sl. list CG, br.39/08 od 25.06.2008.g.) kojom je propisano da se
javnom funkcioneru u Skuptini CG i Generalnom sekretaru Predsjednika CG utvruje pravo na
dodatak po osnovu vrenja funkcije u visini od 15% fiksnog dijela zarade. Prethodnim lanom je striktno
navedeno koja lica imaju pravo na dodatak, to ukazuje da dodatak odreen za direktora Agencije
nema pravni osnov u navedenoj Odluci. Fiksni dio iz rjeenja Agencije u iznosu od 116,88 je, po
usmenom objanjenju iz Agencije dodatak koji je odreen analogno fiksnom dijelu koji prima Generalni
sekretar Ustavnog suda CG. Objanjenjem nije konkretizovan pravni akt na osnovu koga je odreen
fiksni dio.
Utvreno je da Ministarstvo nauke nije dostavilo Poreskoj upravi IOPPD obrasce za 2011.
godinu, stoga je neophodno iste dostaviti u tekuoj godini.
Strana 35
Vlada je donijela na sjednici od 01. aprila 2010. godine, Odluku br. 09-2099/3 o utvrivanju
zarade Zatitnika i zamjenika Zatitnika imovinsko-pravnih interesa Crne Gore. Istim aktom kojim
je utvrena njena primjena od 01.01.2010. godine, dakle sa povratnim dejstvom, to je u suprotnosti sa
l.147.st.1. Ustava Crne Gore (Sl. list Crne Gore, br.01/07 od 25.10.2007. g.). Navedenim lanom
Ustava Crne Gore, utvrena je zabrana povratnog dejstva za zakone i druge propise. Izuzetno,
pojedine odredbe zakona, ako to zahtjeva javni interes utvren u postupku donoenja zakona, mogu
imati povratno dejstvo.
Za prekovremeni rad, uslovljen poveanim obimom posla, u izvjetajnom periodu isplaeno je u
bruto iznosu 22.851,67. Utvreno je da se zarada zaposlenog uveavala za 40% po asu, u skladu sa
Uputstvom za obraun bruto zarada (Sl. list CG,br.5/11). Pravni osnov uvoenja prekovremenog rada
bila je Odluka starjeine organa ZU br. 227/10 od 15.12.2010. g. kojom je utvren obavljanje istog u
kancelarijama u Podgorici, Bijelom Polju i Kotoru i to subotom, poev od 04.12.2010. g. od 08:00
asova do 16:00 asova. Revizijom je utvreno, da subjekat revizije nije postupio u skladu sa l.52.
Zakona o radu, kojim je bio duan obavjestiti inspektora rada o uvoenju prekovremenog rada, kao i da
nijesu doneena pojedinana rjeenja zaposlenim o isplati prekovremenog rada.
Preporuuje se Ministarstvu vanjskih poslova i evropskih integracija, da u to kraem

roku, izvri izmijenjeni obraun zarada zaposlenih u DKP za 2011. godinu, saini i
podnese Poreskoj upravi IOPPD obrasce (Izvjetaj o obraunatim i plaenim porezima i
doprinosima), nakon ega e izvriti sravnjenje sa Poreskom upravom i zapisniki utvrditi
iznos vie plaenih doprinosa za socijalno osiguranje. Takoe je neophodno da se i sa
Ministarstvom finansija, radi budetskog planiranja i evidencije, utvrdi nain regulisanja
preplate doprinosa sa Poreskom upravom.
S obzirom da je Uprava policije od juna 2012. godine postala organ u sastavu

Ministarstva unutranjih poslova i da je doneen novi Pravilnik o unutranjoj
organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta neophodno je prilikom rasporeivanja
slubenika u platne razrede i odreivanja njihovih koeficijenata obezbijediti dosljednu
primjenu zakonskih propisa.
U narednom periodu neophodno je kod isplate zarada i ostalih linih primanja

obezbijediti zabranu povratnog dejstva za zakone i druge propise, u skladu sa lanom
147. Ustava Crne Gore, jer samo izuzetno, pojedine odredbe zakona, ako to zahtjeva
javni interes utvren u postupku donoenja zakona, mogu imati povratno dejstvo.
2.6.2. Ostala lina primanja
Na raunu 412 - Ostala lina primanja evidentiraju se zahtjevi za plaanje i plaanja koja se
odnose na: topli obrok, godinji odmor, zimnicu, stanovanje i odvojen ivot, prevoz, naknade
skuptinskim poslanicima, akademijske dodatke, jubilarne nagrade, otpremnine i ostale naknade. Izdaci
po osnovu ostalih linih primanja zaposlenih Zakonom o Budetu planirani su u iznosu od
19.473.556,82, rjeenjima o preusmjerenju sredstava plan je umanjen za 7.375.698,13 (sredstva za
topli obrok i regres su planirana na ovoj poziciji, ali su u skladu sa novim zakonskim rjeenjem
preusmjerena na poziciju bruto zarada ), tako da je konani plan iznosio 12.097.858,69. Izvreno je
10.813.829,44 ili 89,39%.
Strana 36
4127 - Otpremnine
Sa rauna 4127- Otpremnine vre se plaanja koja se odnose na otpremnine koje se isplauju
u skladu sa zakonom ili u paualnom iznosu prilikom odlaska zaposlenih u penziju. Zakonom o Budetu
za 2011. godinu (Sl. list CG, br.78/10 od 29.11.2010. godine), planirani iznos za poziciju 4127Otpemnine, kod Uprave policije iznosio je: Program - Borba protiv korupcije i organizovanog kriminala
iznos od 12.000,00, Program - Policija iznos od 33.000 i sa Programa Administracija iznos od
9.900,00. Ukupan planirani iznos pozicije otpremnina je 54.900,00, dok je rjeenjima o preusmjerenju
plan uvean za 1.153.839,08. Ministarstvo finansija je ve 19.01.2011. godine izvrilo preusmjerenje
sredstava Upravi policije u iznosu od 750.811,64 i to sa pozicije Bruto zarada na poziciju Otpremnine,
tako da je plan znaajno uvean ve na poetku budetske godine.
Zakonom o dravnim slubenicima i namjetenicima u lanu 106 i 107 odreeno je postupanje
u sluaju ukidanja organa, odnosno poslova i reorganizacije dravnog organa, po kom dravnom
slubeniku ili namjeteniku pripadaju prava i obaveze kao i zaposlenim za ijim je radom prestala
potreba zbog tehnolokih, ekonomskih i restrukturalnih promjena. Zakonom o zaradama dravnih
slubenika i namjetenika u lanu 18. je odreeno da dravni slubenik, odnosno namjetenik ima
pravo na otpremninu u sluaju proglaenja tehnolokim vikom, dok je lanom 20. odreeno da e
Vlada donijeti uslove, nain ostvarivanja i visinu otpremnine. Vlada je u skladu sa navedenim
zakonskim osnovom donijela Odluku o visini otpremnine dravnih slubenika i namjetenika ( Sl. list
CG, br. 23/10).
Revizijom izvrenom kod Uprave policije je utvreno da je sa pozicije 4127- Otpemnine, pored
isplate otpremnina zbog odlaska u penziju, vrena i isplata otpremnina za tehnoloke vikove tako da
su ukupni izdaci na ovom raunu iznosili 1.171.314,56. Isplaene otpremnine za odlazak u starosnu i
invalidsku penziju isplaene su za 13 lica u ukupnom iznosu 6.546,60, dok je za izdatke po osnovu
sporazumnog prestanka radnog odnosa za 140 lica isplaen iznos od 1.164.767,96.
Kod Ministarstva finansija na Programu: Upravljanje budetom na budetskoj poziciji 4222Otpremnine za tehnoloke vikove planirani su izdaci u iznosu 3.114.116,19, a evidentirano je
izvrenje u iznosu od 959.262,52. Sredstva za tehnoloke vikove su bila namijenjena za isplatu
otpremnina po osnovu tehnolokih vikova kod svih potroakih jedinica. Navedeno upuuje na
nedosljednost pri planiranju i izvrenju budeta, te smatramo neophodnim da Ministarstvo finansija i
Uprava policije pri planiranju i izvrenju budetskog plana obezbijede potovanje Zakona o budetu.
Preporuujemo da se izdaci po osnovu sporazumnog prestanka radnog odnosa planiraju i
izvravaju u skladu sa njihovom namjenom na budetskoj poziciji 4222 - Otpremnine za tehnoloke
vikove.
4129 - Ostale naknade
Na poziciji 4129 - Ostale naknade planirano je 7.423.874,89, rjeenjima o preusmjerenju
sredstava plan je umanjen za 337.953,06, tako da je konani plan iznosio 7.085.921,83. Izvreno je
6.384.747,41 ili 90,10%.
Poreska uprava je u 2011. godini sa pozicije 4129 - Ostale naknade isplatila naknade u iznosu
80.267,11 za rad u tenderskim komisijama i radnim grupama, na osnovu Odluke o kriterijumima za
utvrivanje visine naknade za rad lanova radnih tijela i timova ili drugih oblika rada (Sl. list CG,
br.13/10) i internog akta Poreske uprave - Odluke o odreivanju visine naknade za rad u Komisiji za
otvaranje i vrednovanje ponuda u postupku javnih nabavki. Naglaavamo da je Poreska uprava u
potpunosti realizovala preporuke dravnih revizora i obraunala i uplatila porez i doprinose na sve
Strana 37
naknade isplaene zaposlenima u Poreskoj upravi. Meutim, revizijom je utvreno da zadaci za iju se
realizaciju formiraju radne grupe uglavnom predstavljaju redovne radne zadatke i obavljaju se u radnom
vremenu, to nije u skladu sa lanom 5. Odluke o kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad
lanova radnih tijela i timova ili drugog oblika rada.
Ministarstvo finansija je na analitikom raunu 4129 - Ostale naknade ostvarilo izdatke u
iznosu od 287.084,19. Revizijom je obuhvaen uzorak u iznosu od 196.150,78 ili 68,33% izvrenja.
Utvreno je da su porezi i doprinosi obraunavani i uplaivani do kraja juna 2011. godine dok u drugoj
polovini godine isplate su vrene bez obraunatih poreza i doprinosa na lina primanja na revizijom
utvrenu osnovicu za oporezivanje u iznosu od 132.487,06, to je bilo duno u skladu sa lanom 26.
Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje.
Uprava za nekretnine je sa ove pozicije isplatila nakanade u iznosu od 181.895,32 i to
lanovima komisija za izlaganje podataka na javni uvid kao i lanovima komisija za 21 podrunu
jedinicu za procjenu vrijednosti nepokretnosti. Prilikom isplata naknada obraunavani su porez i prirez
ali ne i doprinosi. U vie sluajeva su na ime naknada isplaivani iznosi vei od 1.000,00, pri emu se
za isplatu jedne komisije donose dva ili vie rjeenja, a pojedini lanovi dobijaju naknadu veu od 50%
prosjene neto zarade u Crnoj Gori za prethodni mjesec, to nije u skladu sa lanom 4. Odluke o
kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad lana radnog tijela ili drugog oblika rada. U lanu 5.
je definisano da se naknada za rad u radnom timu moe ostvariti za rad obavljen poslije redovnog
radnog vremena i van okvira redovnih radnih zadataka to esto nije sluaj u Upravi za nekretnine jer
se radi o redovnim poslovima i zadacima obavljenim u radno vrijeme. Suprotno lanu 5. vrena je
isplata za rad radne grupe iako nije dostavljen Izvjetaj o radu radnog tima.
Kod Uprave policije ukupan planirani iznos pozicije 4129 - Ostale naknade iznosio je
600.000,00, a ostvaren je u iznosu od 267.890,53. Testirano je 97,20% ukupne pozicije. Iznos
sredstava isplaenih sa pozicije 4129 - Ostale naknade odnosi se na isplate naknada lanovima
komisija, radnih grupa, naknade licima privremeno upuenih na mirovnu misiju van teritorije Crne Gore.
Na isplaene naknade za rad u radnim grupama i komisijama Uprava je uredno izmirivala
obaveze po osnovu poreza na dohodak fizikih lica, doprinosa za obavezno socijalno osiguranje i
prireza porezu. Revizijom je utvreno da su u Upravi policije tokom 2011. godine, pored naknada
slubenicima angaovanim u mirovnim misijama, vrene isplate naknada za 20-tak radnih tijela ili
drugih oblika rada. Kod Komisije za primjenu Programa za zatitu svjedoka vrene su isplate za rad
izvren u 2010. godini, dok je za isplatu naknade Ureivakom timu asopisa Policijski glasnik
donijeta Odluka sa retroaktivnim primjenom. Donoenjem Odluke o kriterijumima za utvrivanje visine
naknade za rad lana radnog tijela ili drugog oblika rada (Sl. list CG, br.22/11) prestao je pravni osnov
za isplatu naknade Strunom timu za upravljanje projektima izgradnje stambeno poslovnih objekata u
Podgorici, Herceg Novom i Budvi. Strunom timu od 8 lanova formiranom rjeenjem br.08-051/101128/2 od 27.07.2010. godine pripadala je naknada u iznosu od jedne prosjene neto zarade u Crnoj
Gori za 3 lana i 80% prosjene neto zarade za 5 lanova, odnosno oko 4.000,00 mjeseno u neto
iznosu. U cilju traenja rjeenja za prevazilaenje ove situacije pripremljen je Prijedlog Predsjedniku
Vlade za formiranje Savjeta za upravljanje navedenim projektima sastavljenog od starjeina MUP-a,
Uprave policije, Policijske akademije i ANB-a, a zatim da Savjet formira strunu grupu sastavljenu od
lanova Strunog tima, ime bi se ponovo stvorio pravni osnov za utvrivanje naknade lanovima
Strune grupe, ali i Savjetodavnom tijelu. Analizirajui zadatke strunog tima navedene u Rjeenju br.
08 051/10 1128/2 od 27.07.2010. godine strunom timu su odreeni zadaci koji bi zadatim obimom,
vremenom trajanja i sloenou zahtijevali sistematizovanje posebnih radnih mjesta. Osim to se radi o
velikom broju poslova oigledno je i da se oni preklapaju sa poslovima javnih nabavki, izgradnje
objekata i nadzora nad izvoenjem radova koji su u okviru redovnih zadataka organizacionih cjelina
ovih organa, izabranih izvoaa radova i nadzornih organa.
Strana 38
Uvidom u l.14. Pravilnika o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji Uprave policije u okviru

Slube za finansije, knigovodstvo i investicije vre se izmeu ostalih i poslovi planiranja investicione
izgradnje; pripremu i izradu investiciono-tehnike dokumentacije za izgradnju novih i rekonstrukciju i
adaptaciju postojeih objekata; pripremu potrebne dokumentacije i prijavu investicija kod nadlenog
organa; nadzor nad izvoenjem radova na poslovnim i stambenim objektima; poslove javnih nabavki za
poslovnu i stambenu izgradnju i druge poslove.
Pravilnikom o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji MUP-a (lan 14.) u okviru Biroa za
investicije vre se izmeu ostalih i poslovi koji se odnose na: javne nabavke radova, pripremu potrebne
tehnike dokumentacije za sprovoenje procedure javnih nabavki radova; pribavljanje saglasnosti
rjeenja i dozvola nadlenih organa i institucija i organizovanje tehnike kontrole dokumentacije i
tehnikih pregleda objekata; pripremu i obezbeenje uslova za rad stambenih komisija; stambenu
problematiku; uknjibu objekata, voenje evidencije objekata koje koristi Ministarstvo; struni nadzor
nad adaptacijom i rekonstrukcijom objekata Ministarstva; investiciono i tekue odravanje objekata
Ministarstva. Sistematizacijom radnih mjesta Biroa za investicije u opisu poslova pod rednim br.314.
Samostalni namjetenik I-Naelnik, br.315. Samostalni namjetenik I, br.316. Samostalni namjetenik
II, br. 317. Samostalni namjetenik I, br.318. Samostalni namjetenik I, br.319. Samostalni namjetenik
II i br. 320. Samostalni namjetenik III, izvrena je dalja razrada navedenih nadlenosti Biroa za
investicije. Takoe, u opisu poslova br. 321 i 322 rade namjetenici IV koji obavljaju administrativne
poslove u vezi sa javnom nabavkom radova i adaptacijom, rekonstrukcijom i izgradnjom objekata,
stambenom problematikom i uknjibom objekata. U opisu poslova br. 323. i 324. rade namjetenici IV
koji obavljaju manje sloene poslove izrade investiciono tehnike dokumentacije za izgradnju,
rekonstrukciju i adaptaciju objekata. U opisu poslova br. 325. namjetenik IV takoe obavlja manje
sloene poslove izrade investiciono tehnike dokumentacije za izgradnju, rekonstrukciju i adaptaciju
objekata. Osim navedenih poslova svi zaposleni obavljaju i druge poslove po nalogu pretpostavljenog.
Dakle, samo kod Uprave policije i MUP-a, organa koji nakon reorganizacije dravne uprave
predstavljaju jedinstvenu cjelinu, na navedenim poslovima je sistematizovano 16 izvrilaca sa
potrebnim kvalifikacijama.
Ministarstvo ekonomije nije planiralo sredstva na poziciji 4129 - Ostale naknade, pa je
sredstva za naknadu za rad u komisijama i radnim grupama isplaivala sa pozicije 4139 - Ugovorene
usluge i to u neto iznosu od 104.622,00, preteno za realizaciju zadataka koji predstavljaju redovne
poslove.
U Ministarstvu zdravlja je pozicija 4129 - Ostale naknade planirana u iznosu od 30.000,00,
preusmjerenjem poveana na 78.591,19, a izvreno je 78.591,19. Sa ove pozicije su isplaivane
naknade zaposlenima u Ministarstvu, za rad u radnim tijelima i grupama formiranim odlukama Vlade
CG i rjeenjima ministra zdravlja. Revizijom je utvreno da su rjeenja o isplati naknada donoena i
isplate naknada izvrene bez podnesenog izvjetaja radnog tima o zavretku rada, to nije u skladu sa
lanom 5. Odluke o kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad radnog tijela ili drugog oblika
rada. Revizijom je takoe utvreno da Ministarstvo nije u propisanom roku podnosilo IOPPD obrasce.
Kod Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija testiran je uzorak od 37.847,60,
odnosno 81,03% ostvarenih rashoda koji iznose 46.706,57. Sa ove pozicije izvrena je isplata
nagrada zaposlenima po rjeenju ministra u visini jedne mjesene zarade i varijabilni dio zarade za
jednog zaposlenog u ukupnom bruto iznosu, sa obraunatim porezima i doprinosima od 22.798,37.
Isplate varijabilnog dijela zarade, kao i nagrade zaposlenima imaju tretman zarada i iste treba
isplaivati sa obraunatim porezima i doprinosima sa pozicije 411 - Bruto zarade.
Strana 39
Revizijom je utvreno da su sa pozicije 4129 - Ostale naknade, isplaivane naknade

zaposlenima u Ministarstvu, za rad u radnim tijelima i grupama formiranim odlukama Vlade i rjeenjima
ministra. Utvreno je da su rjeenja o isplati naknada donoena i isplate naknada izvrene bez
podnesenog izvjetaja radnog tima o zavretku rada.
Kod Agencije za zatitu linih podataka sredstva pozicije 4129 - Ostale naknade odnose se
na uveanje zarade kontrolora. Pravilnikom o izmjenama i dopunama Pravilnika o zaradama,
naknadama zarada i ostalim primanjima zaposlenih u Agenciji br. 525-1 od 30.12.2010. godine
utvreno je da se uveava zarada kontrolora zbog posebnih uslova rada, teine i prirode i teine posla,
za odreeni procenat u odnosu na zaradu koja mu pripada po Pravilniku za radna mjesta Glavni
kontrolor i kontrolor. Procenat uveanja zarade utvruje direktor. Mjesenim odlukama direktora
odreen je procenat uveanja pomenutim zaposlenim u iznosu od 30% na osnovnu zaradu zaposlenog,
a po osnovu radnog uinka, posebnih uslova rada, teine i prirode posla. Rjeenjima direktora, koja su
donoena mjeseno, utvreni su pojedinani iznosi uveanja koji su se kretali u rasponu od 173,00 do
209,00. Na ove naknade nisu obraunavani ni plaani porezi i doprinosi shodno propisima o
obaveznom socijalnom osiguranju. Na isplaene nadoknade za rad u radnim grupama nije vren
obraun poreza i doprinosa. Najveim dijelom radne grupe su formirane za obavljanje zadataka koji su
u okviru osnovnih nadlenosti Agencije (l.56. i 59. Zakona o zatiti podataka o linosti; l. 8. Statuta
Agencije za zatitu linih podataka). Revizijom je utvreno da ne postoji interni pravilnik Agencije kojim
bi se regulisalo utvrivanje visine nadoknada lanova radnih grupa. Agencija u odsustvu ovog akta nije
primjenjivala Odluku o kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad lana radnog tijela ili drugog
oblika rada (Sl. list CG, br. 22/11 od 29.04.2011. godine). U odnosu na pomenuti akt visina isplaenih
naknada za rad u formiranim radnim grupama Agencije uglavnom ne odgovara teini povjerenih
zadataka.
Uprava za mlade i sport vrila je sa pozicije 4129 - Ostale naknade isplate za naknade za
radu komisijama u iznosu 5.500,00, pri emu nije vren obraun poreza i doprinosa.
Kod Zatitnika imovinsko - pravnih interesa Crne Gore je sa pozicije 4129 - Ostale naknade
isplaeno 3.981,83 i to na ime naknada za rad u Komisiji za otvaranje i vrednovanje ponuda i po
osnovu naknada za rad u Komisijama za sreivanje arhivske grae. Revizijom je utvreno da su
lanovima Komisija za sreivanje arhivske grae isplaene novane naknade u neto iznosu od
2.380,00, to nije u skladu sa lanom 4. Odluke o kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad
lana radnog tijela ili drugog oblika rada (Sl. list CG, br. 22/11), kojim je precizirano da se Radnom
timu za izvrenje postavljenog zadatka, moe utvrditi naknada najvie do 1.000,00.
2.6.2.1. Zakljune konstatacije vezane za budetsku poziciju 4129 - Ostala lina primanja
Revizijom je utvreno da su rjeenja o obrazovanju radnih grupa u izvjesnim sluajevima
donoena sa retroaktivnom primjenom, znatno nakon isteka rokova za izradu izvjetaja ili su
isplaivana par dana nakon formiranja radne grupe i odreivanja projektnog zadatka, dakle prije
ispunjavanja zadatka i izrade izvjetaja. Utvrena je i prekomjerna brojnost u nekim radnim grupama, a
vrene su i isplate po spisku slubenika koji su ostvarili pravo na nadoknadu bez navoenja pravnog
osnova nadoknade.
Strana 40
Izdatke za rad u radnim grupama neophodno je planirati i isplaivati sa pozicije 4129 - Ostale
naknade, u skladu sa Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete
vanbudetskih fondova i budete optina (Sl. list RCG, broj 35/05, 37/05 i 81/05) i lanom 9. Odluke
Vlade o kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad lanova radnih tijela i timova ili drugog oblika
rada (Sl. list CG, br.13/10 ), kojim je propisano da se naknade isplauju na teret ostalih linih
primanja. Primanja zaposlenih po osnovu naknada za rad u raznim radnim tijelima i komisijama u
skladu sa lanom 14. Zakona o porezu na dohodak fizikih lica imaju karakter prihoda koji su ostvareni
od zaposlenja ili su upodobljeni sa radnim odnosom, ukoliko ih isplauje isti poslodavac i za ova
primanja postoji obaveza poslodavca da obrauna i uplati porez na dohodak fizikih lica i doprinose za
obavezno socijalno osiguranje. Za lica angaovana u radnim grupama, a koja su zaposlena kod drugog
poslodavca, isplatilac linih primanja obraunava porez na dohodak fizikih lica i prirez porezu shodno
optinskim propisima. Jedinstvene obrasce Izvjetaja o obraunatim i plaenim porezima na dohodak
fizikih lica i doprinosima za obavezno socijalno osiguranje (IOPPD), treba dostavljati Poreskoj upravi u
zakonom propisanom roku, do 15-og u mjesecu za prethodni obraunski period (mjesec). Na kraju
poslovne godine neophodno je izvriti sravnjenje sa Poreskom upravom i zapisniki utvrditi stanje
obaveza po osnovu neizmirenih poreza i doprinosa, odnosno iznos vise plaenih poreza i doprinosa
(ako se radi o preplati).
Odreivanje visine naknada za rad u radnim grupama isplatu istih treba vriti u skladu sa
Odlukomo kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad lanova radnih tijela i timova ili drugog
oblika rada (Sl. list CG, br.13/10). U skladu sa lanom 5. Odluke neophodno je naknade za rad u
radnim timovima isplaivati za rad obavljen poslije radnog vremena i van okvira redovnih radnih
zadataka. U narednom periodu, neophodno je voditi rauna i o brojnosti u nekim radnim grupama i
izbjegavati isplate po spisku slubenika bez navoenja pravnog osnova nadoknade. Takoe, smatramo
da organi uprave mogu formirati Savjetodavne organe i Strune timove radi koordiniranja aktivnosti u
stambenoj problematici, ali ne na nain uspostavljanja trajnih angamana sa mjesenim primanjima, te
preklapanja sa nadlenostima drugih subjekata.
Uoavajui probleme koji proizilaze iz prakse formiranja velikog broja radnih grupa, Vlada je u
2012. godini donijela novu Odluku o kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad lana radnog
tijela ili drugog oblika rada (Sl. list CG, br. 26/12 i 34/12) kojom je smanjila limite za utvrivanje
naknade, uvela davanje saglasnosti za obrazovanje radnog tima i ograniila naknade koje se isplauju
u mjesenim iznosima na isplate po samo jednom osnovu. Ipak u lanu 5. Odluke Vlada je utvrdila
pravo da se naknada za rad moe utvrditi i mimo kriterijuma propisanih Odlukom, uz prethodnu
saglasnost Vlade. Smatramo da bi Vlada trebala da preispita odredbu lana 5. Odluke i insistira na
primjeni utvrenih limita kod visine naknade i broja angamana.
lanom 92. Zakona o dravnoj upravi odreeno je da se plate dravnih slubenika i
namjetenika ureuju posebnim propisom. Zarade zaposlenih u javnom sektoru su regulisane,
Zakonom o zaradama dravnih slubenika i namjetenika ili drugim zakonom ili propisom usklaenim
sa platnim razredima iz Zakona o zaradama dravnih slubenika i namjetenika, Zakonom o radu i
kolektivnim ugovorima (optim, granskim i pojedinanim), te je u narednom periodu neophodno
obezbijediti dosljedniju primjenu istih.
Na osnovu utvrenog injeninog stanja postupcima revizije utvreno je da sadanji trend
formiranja radnih grupa, nepotovanje i retroaktivna primjena propisa, kao i prevelika diskreciona
ovlaenja predstavljaju jedan od indikatora rizika koji moe nepovoljno uticati na ekonominost,
efikasnost i efektivnost upotrebe resursa, to i u ovom sluaju pokazuje da sistem unutranjih kontrola
nedovoljno efikasno funkcionie.
Strana 41
S obzirom da je revizijom utvrena praksa formiranja radnih grupa niim pravnim

aktima, a obustavljena je isplata po osnovu varijabilnog dijela zarade za izuzetne
rezultate i kvalitet rada i po osnovu prekovremenog rada normirana Zakonom o
zaradama dravnih slubenika i namjetenika, preporuuje se dravnim organima da
primjenjuju institute nagraivanja odreene Zakonom.
Potroake jedinice prilikom formiranja radnih grupa treba da dosljedno primjenjuju

lan 55. Uredbe o organizaciji i nainu rada dravne uprave i Odluku o kriterijumima za
utvrivanje visine naknade za rad lanova radnih tijela i timova ili drugog oblika rada,
kojima je ureen nain formiranja projektnih grupa, timova ili drugih oblika rada. Aktom
o obrazovanju projektne grupe, tima ili drugog oblika rada obavezno treba odrediti
nosioca posla, sredstva, sastav radne grupe i konkretizovati poslove za svakog lana i
rokove u kojima e se zadatak obaviti i objaviti Izvjetaj o radu.
Primanja zaposlenih po osnovu naknada za rad u radnim tijelima i komisijama imaju

karakter prihoda koji su ostvareni od zaposlenja, ili su upodobljeni sa radnim odnosom,
ukoliko ih isplauje isti poslodavac i za ova primanja postoji zakonska obaveza
poslodavca da obrauna i uplati porez na dohodak fizikih lica i doprinose za obavezno
socijalno osiguranje.
Preporuuje se Vladi da preispita odredbu lana 5. Odluke o kriterijumima za utvrivanje

visine naknade za rad lana radnog tijela ili drugog oblika rada i insistira na primjeni
utvrenih limita kod visine naknade i broja angamana sa ciljem racionalnije upotrebe
javnih sredstava. Takoe, neophodno je izvriti izmjenu i dopunu Odluke, na nain da se
definie iznos utvrenih naknada u bruto ili (neto) iznosu.
2.6.3. Provjera izdataka za materijal i usluge

Kod grupe rauna 413 - Rashodi za materijal i usluge, evidentiraju se zahtjevi za plaanja i
plaanja, koja se odnose na materijal, slubena putovanja, reprezentaciju, energiju, telefonske i
potanske usluge, bankarske provizije, usluge prevoza i ugovorene usluge.
Izdaci po osnovu rashoda za materijal i usluge Zakonom o Budetu planirani su u iznosu od
99.184.914,61, rebalansom plan je umanjen za 70.000,00, a rjeenjima o preusmjeravanju za jo
1.337.300,81, tako da je konani plan iznosio 97.777.613,80. Izvrenje je iznosilo 100.389.971,58 ili
za 2.612.357,78 vie od konanog plana, odnosno 2,67%.
4131 - Provjera rashoda za materijal
Na poziciji 4131- Rashodi za materijal planirano je 11.957.459,03, rjeenjima o preusmjerenju
sredstava plan je umanjen 122.403,06, tako da je konani plan iznosio 11.835.055,97. Izvreno je
11.448.353,62 ili 3,27% manje od plana. Nakon izvrene provjere zadatog uzorka na ovoj budetskoj
poziciji utvrene su sljedee nepravilnosti:
Kod Uprave policije su rashodi za materijal, evidentirani na sintetikom kontu 413-1, planirani
u ukupnom iznosu od 2.468.265,58. Nakon preusmjeravanja planiranih sredstava, za ovu poziciju su
bila opredjeljena sredstva u iznosu od 2.636.338,58. Ukupno izvrenje na ovoj poziciji iznosilo je
2.633.628,66, odnosno 99,90% u odnosu na odobrena sredstva za ove namjene. Provjera rashoda za
materijal izvrena je na uzorku od 2.047.364,03, odnosno 77,74% izvrenja na ovoj poziciji.
Strana 42
Sa pozicije 413-1-9 Ostalo, isplaivani su izdaci po ispostavljenim fakturama i fiskalnim

raunima u ukupnom iznosu od 169.434,20, suprotno l.9. Pravilnika o jedinstvenoj klasifikaciji rauna
za budet Republike, budete vanbudetskih fondova i budete optina, koji su se odnosili na: usluge
smjetaja i ishrane slubenika UP za vrijeme ljetne turistike sezone, po Ugovoru o pruanju usluga
br.404/11-2205, zakljuenog dana 15.06.2011.g. (po Javnom pozivu br.45/11) u ukupnom iznosu od
144.675,00; usluge smjetaja i ishrane SAJ na abljaku, po Ugovoru o pruanju usluga br.404/112653, zakljuenim dana 25.02.2011.g. (po Javnom pozivu br. 02/11) u iznosu od 14.780,00; usluge
smjetaja i ishrane PJP na abljaku, po Ugovoru br.404/11-12320 od 20.07.2011.g. ( po Javnom
pozivu br. 29-1/11) u iznosu od 9.979,20. Osim navedenih, zabiljeeni su takoe sluajevi
nenamjenske potronje u ukupnom iznosu od 6.337,14.
JU Centar savremene umjetnosti - Rashodi za materijal planirani su u iznosu od 16.000,00,
izvrenje po evidenciji Trezora 14.000,00, dok je izvrenje po evidenciji subjekta revizije 12.848.95.
Uzorkom je obuhvaeno 9.216,00 ili 71,73% ostvarenih izdataka. Utvreno je da su u pojedinim
sluajevima isplate iz blagajne pravdane nefiskalnim raunima.
4132 - Provjera rashoda za slubena putovanja
Na poziciji 4132 - Rashodi za slubena putovanja planirano je 5.996.919,29, rjeenjima o
preusmjerenju sredstava plan je uvean za 1.330.392,38, tako da je konani plan iznosio
7.327.311,67. Izvreno je 7.119.990,75 ili 2,83% manje od plana. Nakon izvrene provjere zadatog
uzorka na ovoj budetskoj poziciji utvrene su sljedee nepravilnosti:
U Ministarstvu ekonomije je sa pozicije 4132 - Rashodi za slubena putovanja potroeno za
slubena putovanja ukupno 168.851,00. Takoe je, bez preusmjeravanja sredstava, sa pozicije 4139 Ugovorene usluge, nenamjenski potroeno za slubena putovanja u ukupnom iznosu od 141.361,89, i
to: gotovinski preko blagajne, u iznosu od 59.895,00 i preko iro rauna turistikih agencija za avio
karte u iznosu 81.466,89. Sa nenamjenski potroenih 141.361,89 sa pozicije 4139 - Rashodi za
ugovorene usluge, proizilazi da je ukupan iznos sredstava potroen u Ministarstvu ekonomije za
slubena putovanja 310.212,89, to ini bitno materijalnu greku u planiranju i izvrenju budeta kod
ove potroake jedinice.
Izdaci za slubena putovanja JU Centar savremene umjetnosti iznose 17.143,70. Trokovi
slubenih putovanja u zemlji iznose 10.977.00 (od ega su 6.316,00 trokovi upotrebe sopstvenog
automobila u slubene svrhe) i na izdatke za slubena putovanja u inostranstvo 6.166,70. Pravdanje
trokova za korienje sopstvenog automobila u slubene svrhe je vreno dijelom po putnim nalozima
shodno lanu 38. Uredbe o naknadama i drugim primanjima dravnih slubenika i namjetenika, a
dijelom su vrene isplate po dostavljenim fiskalnim raunima za gorivo. Gotovinske isplate po
dostavljenim raunima za gorivo, za korienje privatnog automobila u slubene svrhe, nijesu u skladu
sa lanom 38. Uredbe o naknadama i drugim primanjima dravnih slubenika i namjetenika. Kada
zaposleno lice koristi privatni automobil u slubene svrhe, uz saglasnost starjeine, pripada mu
nadoknada shodno lanu 38. Uredbe o naknadama i drugim primanjima dravnih slubenika i
namjetenika.
Kontrolom Dnevnika blagajne i knjigovodstvene dokumentacije, utvreno je kod potroake
jedinice Uprava za mlade i sport da su putni nalozi izdavani licima koja nijesu zaposlena u Upravi.
Rashodi za slubena putovanja za program: Diplomatija i Administracija Ministarstva vanjskih
poslova i evropskih integracija planirani su u iznosu od 352.346,45, a preusmjerenjem su poveani
na 475.591,53, odnosno 34,97%, to ukazuje na nerealno planiranje ovih sredstava.
Strana 43
4135 - Rashodi za telefonske usluge

Nakon izvrene provjere zadatog uzorka na ovoj budetskoj poziciji utvrena je nepravilnost
kod Direkcije za saobraaj.
Kod Direkcije za saobraaj rashodi za telefonske usluge su planirani u iznosu od 15.000,00,
a izvreni su u iznosu 13.430,52 ili 89,53%. Revizijom je utvreno da je cjelokupan iznos sa ove
pozicije isplaen za izdatke koji ne pripadaju ovoj poziciji (za usluge objavljivanja tendera, usluge
obezbjeenja objekta, opravku vozila, odravanje sl.vozila, medijske usluge, itd.) to znai da izvrenje
na ovoj poziciji predstavlja nenamjensku potronju, to ini bitno materijalnu greku sa stanovita
planiranja i izvrenja budeta kod ove potroake jedinice.
2.6.4. Ugovorene usluge
Na raunu 4139 - Ugovorene usluge evidentiraju se zahtjevi za plaanja i plaanja koja nastaju
zakljuivanjem ugovora, u funkciji su obavljanja djelatnosti potroake jedinice, a odnose se na
advokatske i pravne usluge, konsalting usluge, izrada projekata i studija, usavravanje zaposlenih,
usluge prevoenja, tampanja i umnoavanja, medijske i promotivne usluge, usluge revizije, osiguranja
i ostale usluge. Na poziciji 4139 - Ugovorene usluge planirano je 59.594.800,92, rebalansom i
rjeenjima o preusmjerenju sredstava plan je umanjen za 73.000,00, odnosno 3.210.620,69, tako da
je konani plan iznosio 56.311.180,23. Izvreno je 60.406.538,51 ili 7,27% vie od plana. Nakon
izvrene provjere zadatog uzorka na ovoj budetskoj poziciji utvrene su sljedee nepravilnosti:
Revizija budetske pozicije 4139 - Ugovorene usluge kod Poreske uprave izvrena je
provjerom uzorka od 93,27%, odnosno 463.861,62. U 2011. godini je po osnovu ugovora o djelu bilo
angaovano 50 (pedeset) lica. U Poreskoj upravi istiu da, su za sva lica angaovana po osnovu
ugovora o djelu, dobili prethodnu saglasnost Ministarstva finansija za njihovo angaovanje, kao i da su
na sve isplate ovako angaovanim licima obraunali i uplatili porez i doprinose za socijalno osiguranje u
zavisnosti da li su ova lica osigurana po ovom ili nekom drugom osnovu. U 2011. godini je po ovom
osnovu isplaen iznos od 71.064,38. Utvreno je da su se na osnovu ugovora o djelu (10) obavljali
pojedini redovni poslovi iz nadlenosti Poreske uprave iako, shodno lanu 165. Zakona o radu (Sl. list
Crne Gore, broj 49/08...26/10) Poslodavac moe sa odreenim licem zakljuiti ugovor o djelu radi
obavljanja poslova koji su van djelatnosti poslodavca, a koji imaju za predmet samostalnu izradu i
opravku odreenje stvari, samostalno izvrenje odreenog fizikog ili intelektualnog posla. Zakon o
izmjenama i dopunama Zakona o radu (Sl. list Crne Gore, broj 59/11) ne predvia mogunost ovog
naina radnog angaovanja.
Kod Uprave za nekretnine je izvrena provjera budetske pozicije 4139 - Ugovorene usluge
na uzorku od 81,35% izvrenja, odnosno 1.787.644,58. Utvreno je da su sa ove pozicije izvrene
isplate u ukupnom iznosu od 49.553,08 za izdatke koji predstavljaju trokove slubenih putovanja, pa
je iste trebalo platiti sa pozicije 4132 - Rashodi za slubena putovanja. Sa pozicije 4139 - Ugovorene
usluge je plaana naknada licu koje je po osnovu ugovora o djelu u Kotoru obavljalo poslove arhivara
jer se protiv nekoliko lica iz podrune jedinice vodi sudski postupak. Navedeno radno mjesto je
utvreno Pravilnikom o sistematizaciji radnih mjesta, zahtjeva puno radno vrijeme i zasnivanje radnog
odnosa. U 2011. godini je sa ove pozicije isplaena i kolarina jednom licu na Fakultetu politikih nauka
po raunu broj 4/2011 u iznosu od 500,00 a kako studije ove vrste nijesu neposredno u funkciji
efikasnijeg obavljanja djelatnosti potroake jedinice, to se ovi rashodi ne evidentiraju na ovoj poziciji
ve predstavljaju transfere pojedincima. U nekoliko sluajeva Uprava za nekretnine je sa ove pozicije
uplaivala izvjesne sume novca na ime sponzorstva sportskim organizacijama to takoe nije u funkciji
efikasnijeg obavljanja djelatnosti i takoe predstavlja transfere pojedincima, grupama, insititucijama i
predstavlja nenamjensku potronju.
Strana 44
Uprava policije je izdatke za ugovorene usluge planirala u ukupnom iznosu od 2.300.000,01.

Nakon preusmjeravanja planiranih sredstava, za ovu poziciju su bila opredjeljena sredstva u ukupnom
iznosu od 2.174.417,59. Izvrenje na ovoj poziciji u 2011. g. iznosilo je 2.107.492,98 odnosno,
96,92% u odnosu na odobrena sredstva za ove namjene. Revizija je vrena na kontrolisanom uzorku
od 1.703.929,39 ili 80,85% izvrenja ove pozicije. Ukupan iznos podignute gotovine sa budetske
pozicije 413-9-9 Ostale usluge, na ime operativnih trokova koji su isplaivani preko blagajne iznosio je
392.540,00. Dravni revizor nije imao uvid u dokumentacionu osnovu za plaanje izdataka za
operativne trokove, jer je ista klasifikovana kao tajni podatak. Utvreno je da se iznos od 184.634,71
ili 10,84% kontrolisanog uzorka odnosi na isplatu neto naknada licima angaovanim po osnovu ugovora
o djelu i uredno obraunatih i plaenih obaveza po tom osnovu. Uvidom u dokumentaciju, kojom su
pravdane isplate istih, utvreno je da su se po osnovu ugovora o djelu obavljali poslovi i zadaci
predvieni aktom o sistematizaciji subjekta revizije i to u duem vremenskom intervalu, to nije u skladu
sa l.165. Zakona o radu (Sl. list Crne Gore, br. 49/08, 26/09, 88/09, 26/10). Tokom 2011. godine po
osnovu ugovora o djelu bilo je angaovano ukupno 66 lica.
Sa pozicije 4139 - Ugovorene usluge vrena su plaanja u ukupnom iznosu od 35.013,35,
koja ne korespondiraju sa budetom predvienim namjenama (naknada za ureenje graevinskog
zemljita, materijalna pomo podrunici penzionisanih slubenika, izdaci za vodoinstalaterske radove,
izdaci za nabavku i ugradnju vanbrodskih motora).
Najvei dio sredstava sa pozicije 4139 - Ugovorene usluge u Ministarstvu ekonomije utroen
je za geoloka istraivanja koja je vrio Republiki zavod za geoloka istraivanja, za lanarine u
meunarodnim organizacijama (WTO, CEFTA, UNDP), za prevodilake, advokatske i druge
konsultantske usluge. Utvreno je, meutim, da su sa ove pozicije nenamjenski troena sredstva, i to:
za slubena putovanja u ukupnom iznosu od 141.361,89, za naknade komisijama i radnim grupama u
neto iznosu od 104.622,00, preteno za poslove koji predstavljaju redovne poslove.
Agencija za zatitu ivotne sredine je sa pozicije 4139 - Ugovorene usluge isplaivala
naknade za rad u 135 komisija i 80 radnih grupa i to u iznosima od 296.250,00 i 138.330,00,
odnosno ukupno 434.580,00. lanovi komisija i radnih grupa su zaposleni Agencije ali i drugih
institucija, zavisno od zadatka zbog kojeg je formirana komisija ili radna grupa. Od 55 zaposlenih u
Agenciji, njih 51 je bilo angaovano za rad u komisijama i radnim grupama i po tom osnovu zaposlenim
iz Agencije isplaeno 101.460.00. Izdatak u iznosu od 101.460 predstavlja lino primanje i trebalo ga
je planirati i izvriti sa budetske pozicije 4129 - Ostale naknade. Uvidom u Pravilnik o unutranjoj
organizaciji i sistematizaciji Agencije dravni revizor je utvrdio da poslovi koje zaposleni Agencije
obavljaju u komisijama i radnim grupama predstavlaju redovne poslove iz njihove nadlenosti. Uvidom
u IOPPD obrasce utvreno je da Agencija nije uplaivala doprinose za svoje zaposlene koji su bili
angaovani za rad u komisijama i radnim grupama.
Ministarstvo zdravlja je planiralo izdatke za ugovorene usluge u iznosu 285.000,00,
ostvareno je 229.620,55, odnosno 80,56%. Testiran je uzorak od172.786,57 ili75,25% izvrenja.
Utvreno je da su sa ove pozicije plaani: rauni za avio karte za slubena putovanja zaposlenih u
Ministarstvu, kao i hotelski rauni za smjetaj na slubenom putu u ukupnom iznosu od 26.273,50;
rauni za ugostiteljske usluge u iznosu od 2.405,00; za obavljanje strunog nadzora, po privremenoj
situaciji u iznosu od 6.299,50, koja nije ovjerena od ovlaenog lica Ministarstva niti zavedena na
arhivi.
Za Projekat unaprjeenja zdravstvenog sistema izdaci za ugovorene usluge izvreni su u
iznosu od 446.678,45. Testiranjem uzorka od 378.690,43, odnosno 84,77% izvrenja, utvrena je
nenamjenska potronja i to za trokove nadzora nad izvoenjem graevinskih objekata u iznosu od
27.364,64.
Strana 45
Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija je izvrilo plaanja sa pozicije 4139 Ugovorene usluge u iznosu 1.393.835,30. Testiran je uzorak od 1.250.827,90, odnosno 89,74%
izvrenja. Utvreno je da su sa ove pozicije vrena plaanja rauna za usluge konzumacije hrane i
pia, u ukupnom iznosu od 17.564,30, koja su trebala biti plaena sa pozicije 4133 - Rashodi za
reprezentaciju. U Ministarstvu je u toku 2011. godine bilo angaovano po osnovu ugovora o djelu vie
lica (36), koja su obavljala poslove utvrene sistematizacijom radnih mjesta. Ukupno isplaena sredstva
po osnovu zarada ovim licima (sa porezima i doprinosima), sa pozicije 4139 iznose 75.918,18.
Zapoljavanje ovih lica trebalo je vriti u skladu sa Zakonom, a bruto zarade u iznosu od 75.918,18
planirati i evidentirati na poziciji 411.
Planom Budeta Agencije za zatitu linih podataka planirano je na poziciji ugovorene
usluge 25.200,00, koliko iznosi i izvrenje. Revizijom su kontrolisani izdaci u iznosu od 20.186,40 ili
80%. Revizijom je utvreno da se izdaci sa ove pozicije u iznosu od 10.796,00 odnose na rad u
radnim grupama Agencije. lanovima radnih grupa koji su zaposleni u Agenciji, isplaeno je 9.496,00,
te smatramo da je izdatke u navedenom iznosu za zaposlene trebalo planirati i isplaivati sa pozicije
4129 - Ostala lina primanja, to znai da se u ovim sluajevima radi o nenamjenskoj potronji.
Kod Uprave za mlade i sport izdaci za ugovorene usluge, evidentirani na sintetikom kontu
413-9, planirani su u iznosu od 5.000,00, nakon preusmjerenja iznose 20.000. Izvrenje je iznosilo
27.908,41, odnosno 39,54% vie u odnosu na budetom odobrena sredstva za ove namjene.
Revizijom je utvreno, da su se tokom 2011. godine, po osnovu instituta ugovora o djelu obavljali
poslovi i zadaci iz akta o sistematizaciji poslodavca, to je u suprotnosti sa lanom 165. Zakona o radu.
Kod Zatitnika imovinsko - pravnih interesa Crne Gore izdaci za ugovorene usluge planirani
su u ukupnom iznosu od 34.000,00. Nakon preusmjeravanja planiranih sredstava za ovu poziciju bila
su opredjeljena sredstva u ukupnom iznosu od 48.853,33. Ukupno izvrenje na ovoj poziciji u 2011.g.
iznosilo je 46.456,61, odnosno, 95,09% plana. Kontrola izdataka izvrena je na uzorku od 42.223,55
ili 90,89% izvrenja. Uvidom u dokumentaciju, kojom su pravdani ovi izdaci, utvreno je da se 76,35%
uzorka odnosi na isplatu neto naknada angaovanim licima po osnovu ugovora o djelu i uredno
obraunatih i plaenih obaveza po tom osnovu. Revizijom je utvreno da je po osnovu ugovora o djelu
u januaru 2011. godine bilo angaovano 20 izvrilaca, od ega je 15 izvrilaca postupkom javnog
oglaavanja zasnovalo radni odnos na odreeno vrijeme od 01.02.2011. godine, etiri izvrioca bila su
angaovana tokom cijele 2011. godine, dok je jedno lice angaovano za period od 7. mjeseca 2011.g.
do kraja iste, na poslovima predvienim aktom o sistematizaciji radnih mjesta poslodavca. Na osnovu
navedenog, neophodno je izvriti upravni nadzor od strane MUP-a, radi obezbjeenja primjene
zakonskih normi kod angaovanja lica po osnovu ugovora o djelu.
Postupkom revizije, u izvjetajnom periodu utvreno je da su sa pozicije 4139 - Ugovorene
usluge u iznosu od 5.118,78 ili 12,12% uzorka vrena plaanja po sudskim rjeenjima na ime trokova
sudskih postupaka.
Izdaci na poziciji 4139 - Ugovorene usluge kod JU Centar savremene umjetnosti Crne Gore
iznose 295.332,21, od ega je testiran uzorak u iznosu 204.329,78 ili 78,79%. Utvreno je da se
isplata u bruto iznosu od 10.180,00 odnosi na autorski honorar za lice zaposleno u Centru. Revizijom
je utvreno da su plaeni porezi i prirezi, shodno Zakonu o porezu na dohodak fizikih lica, ali nijesu
plaeni doprinosi.
Strana 46
Direkcija za saobraaj je izdatke za ugovorene usluge na programu: Administracija i dravni

putevi izvrila u iznosu od 50.743,84. Plaanja se uglavnom odnose na ugovore o djelu za slubenike
koji su angaovani na taj nain. Zbog ogranienja zapoljavanja novih slubenika od strane
Ministarstva finansija, Direkcija za saobraaj je posredstvom ugovora o djelu angaovala dva lica (dipl.
pravnika i dipl. Ing. saobraaja) za obavljanje poslova iz osnovne nadlenosti Direkcije, a tiu se
poslova eksproprijacije zemljita za potrebe izgradnje, rekonstrukcije dravnih puteva i poslova iz
oblasti drumskog saobraaja. Rije je o licima koja nijesu u radnom odnosu kod Direkcije i radnim
mjestima koja su upranjena shodno aktu o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji. Izdaci za
ugovorene usluge na programe iz kapitalnog budeta koji su obuhvaeni uzorkom odnose se na:
eksproprijacije za izgradnju autoputa Bar-Boljare, kao i eksproprijacija za izgradnju obilaznice oko
Bijelog Polja i dionice Slijepa Most - Pavino Polje, koje su isplaivane sa ovog programa, na osnovu
Zakljuaka Vlade br. 03-4467/2 od 05.05.2011. godine i br. 03-11179/2 od 17.11.2011. godine;
plaanje u iznosu od 300.000,00, na raun Rudnika Boksita AD Niki, a na osnovu Zakljuka Vlade
br. 03-9542/3 od 29.09.2011. godine.
Kod Ministarstva nauke ugovorene usluge su realizovane u iznosu od 1.635.741,42.
Revizijom je kontrolisan uzorak od 1.506.038,41, odnosno 92,07% izdataka evidentiranih na raunu
4139 - Ugovorene usluge. Utvreno je da je sa ove pozicije plaen izdatakza nabavku putnikog vozila
u iznosu od 39.620,00, shodno Ugovoru o kupoprodaji vozila, br.01-2504 od 21.11.2011. godine.
Sredstva za kupovinu vozila treba planirati i realizovati u okviru kapitalnih izdataka na poziciji 441-5
Izdaci za opremu. Sa pozicije 4139 - Ugovorene usluge vrene su i isplate sredstava po ispostavljenim
raunima za hotelski smjetaj i avio karte, to je u skladu sa Pravilnikom trebalo evidentirati na poziciji
413-2 Rashodi za slubena putovanja, kao i isplata izdataka u neto iznosu od 18.010,00 po osnovu
naknade lanovima radnih grupa zaposlenih u ministarstvu, koji se mogu isplaivati do nivoa planiranih
izdataka na poziciji 4129 - Ostale naknade. Takoe, sa ove pozicije izvreni su prenosi sredstava, u
ukupnom iznosu od 405.000,00, na osnovu rjeenja Ministarstva nauke o prijavljenim i pozitivno
ocijenjenim nauno istraivakim projektima od strane eksperata, u skladu sa Konkursom objavljenim
u dnevnom listu Pobjeda od 03. oktobra 2011. godine, za sufinansiranje nacionalnih nauno istraivakih projekata koji treba da se realizuju u periodu 2012 - 2014. godine, a u saradnji sa est
ministarstava.
Preporuuje se Ministarstvu nauke da se uplate na ime sufinansiranja nacionalnih projekata
vre u skladu sa lanom 30. Pravilnika o uslovima za odobravanje i nain korienja sredstava iz
Budeta Crne Gore za programe od opteg interesanacionalnih i meunarodno - istraivakih projekata
i uslovima koje treba da ispunjavaju rukovodilac projekta, kao i istraivai angaovani u istraivakom
timu. Stoga je u narednom periodu neophodno obezbijediti da se uplate odobrenih sredstava za
realizaciju istraivanja za trogodinji projekat vre u visini od 40% sredstava od ukupno obraunatog
iznosa na poetku istraivake godine, po 25% nakon pozitivne ocjene izvjetaja za prvu i drugu
istraivaku godinu i preostalih 10% nakon usvojenog zavrnog izvjetaja.
Sa ove pozicije vreni su i prenosi sredstava na ime sufinansiranja magistarskih i doktorskih
studija. S obzirom da navedeni izdaci nemaju komercijalni karakter i da se uplate vre bez injenja
protiv usluge, neophodno ih je planirati i iskazati na budetskoj poziciji 43 - Transferi institucijama,
pojedincima, nevladinom i javnom sektoru.
S obzirom da je ova potroaka jedinica nastala razdvajanjem ranije jedinstvenog ministarstva
u istoj je neophodno, zbog revizijom utvrenih nepravilnosti, ojaati slubu za kadrovske, opte poslove
i finansije, uspostaviti efektivan sistem unutranjih kontola i eliminisati greke i nepravilnosti utvrene
od strane dravnog revizora.
Strana 47
2.6.4.1. Zakljune konstatacije za budetsku poziciju 4139 - Ugovorene usluge

Revizijom pozicije 4139 - Ugovorene usluge u prethodnih nekoliko godina od strane DRI
konstantno se ukazuje da se kod potroakih jedinica upravo na ovoj poziciji pojavljuje najvei iznos
nenamjenske potronje. Stoga u planiranju ove budetske pozicije i u procesu odobravanja Zahtjeva za
dodjelu sredstava potroakim jedinicama treba prii sa mnogo vie panje imajui u vidu da se ista
koristi suprotno planiranoj namjeni. Potrebno je sredstva opredijeljena Zakonom o Budetu na poziciji
4139 koristiti u skladu sa namjenom, a za svaku nepredvienu situaciju, kada je neophodna
prenamjena sredstava, postupiti u skladu sa lanom 35. Zakona o budetu (Sl. list RCG, broj 40/01,
44/01, 71/05 i 12/07) i zatraiti preusmjeravanje sredstava odobrenjem Vlade ili Ministarstva finansija.
Izdatke treba evidentirati na raunima propisanim lanom 9. Pravilnika o jedinstvenoj klasifikaciji
rauna.
Kod vie potroakih jedinica je utvreno angaovanje lica na osnovu ugovora o djelu i to za
obavljanje poslova koji su aktom o sistematizaciji predvieni kao redovni i za koje su sistematizovana
radna mjesta, to nije u skladu sa lanom 165. Zakona o radu, a istovremeno za posledicu ima
nenamjensku potronju sa pozicije 4139 - Ugovorene usluge. Takoe, utvreno je angaovanje lica
ugovorom o djelu za poslove koji nijesu predvieni aktom o sistematizaciji, ali gdje trajanje ugovora i
priroda posla ukazuju da se ne radi o ...samostalnoj izradi i opravci odreenje stvari, samostalnom
izvrenju odreenog fizikog ili intelektualnog posla, kako predvia Zakon o radu. U ovim sluajevima
je potrebno novom sistematizacijom utvrditi slubenika i namjetenika mjesta neophodna za
neometano obavljanje redovnih aktivnosti, zakljuiti sa tim licima ugovor o radu, izvriti rasporeivanje
zvanja u platne razrede i obezbijediti dosljednu primjenu Zakona o zaradama dravnih slubenika i
namjetenika. Time bi se stekli uslovi da se ta lica zaposle u skladu sa Zakonom o radu i da ostvaruju
prava iz radnog odnosa. Ovo tim prije to Zakon o radu ne predvia mogunost radnog angaovanja
ugovorom o djelu. Na taj nain bi se izbjeglo nenamjensko troenje budetskih sredstava i postigla
vea disciplina i transparentnost kada je u pitanju i zapoljavanje i izdaci po tom osnovu.
2.6.5. Tekue odravanje graevinskih objekata
Na raunu 4142 - Tekue odravanje graevinskih objekata evidentiraju se zahtjevi za plaanje
i plaanja koja se odnose na izdatke koji su namijenjeni odravanju graevinskih objekata u ispravnom
stanju. Tekue odravanje graevinskih objekata obuhvata: molerske, stolarske radove, radove na
elektrinim instalacijama, otklanjanje sitnijih graevinskih nedostataka i rutinske preglede.
Revizijom izvrenom kod Uprave policije metodom uzorkovanja plaenih transakcija sa
pozicije 414-2 Tekue odravanje graevinskih objekata, utvreno je da je 28.522,28 ili 18,33%
kontrolisanog uzorka utroeno nenamjenski, odnosno, da je ova potroaka jedinica vrila plaanja koja
ne korenspondiraju sa budetom iskazanim namjenama, kako u daljem tekstu slijedi:
Izdaci po osnovu usluga servisiranja i odravanja dizel elektrinih agregata, izvrenih u skladu
sa Ugovorom br. 404/11-7816 od 02.06.2011.g. (Javni poziv br. 24/11), a po ispostavljenoj III
privremenoj situaciji br. 03/10-011 od 01.10.2011. g, i IV privremenoj situaciji br. 24/11 od 01.11.2011.
g, od strane dobavljaa u ukupnom iznosu od 7.490,00, evidentirani su i isplaeni sa pozicije 414-2
Tekue odravanje graevinskih objekata. Navedene izdatke je trebalo evidentirati na raunima koji su
propisani Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih
fondova i budete optina, tj. na poziciji 414-3 Tekue odravanje opreme.
Strana 48
Uprava policije Crne Gore je sa dobavljaem zakljuila Ugovor o izvoenju radova br.404/115139 (Javni poziv br.11/11-Partija br.2) u iznosu od 71.821,30 koji je znaajno bio vei od planiranih
sredstava nakon preusmjeravanja na kontu 441-6 Investiciono odravanje. Usled toga, subjekat revizije
je vrio plaanje po okonanoj situaciji br. 30/2011 od 24.11.2011. g. za izvedene radove na
rekonstrukciji elektrinih instalacija jake struje u objektu PJ Bijelo Polje u iznosu od 21.032,28 sa
pozicije 414-2 Tekue odravanje graevinskih objekata. Izdatke po osnovu izvedenih radova na
rekonstrukciji elektrinih instalacija jake struje u objektu PJ Bijelo Polje, trebalo je evidentirati na poziciji
441-6-3 Investiciono odravanje graevinskih objekata, shodno Pravilniku o jedinstvenoj klasifikaciji
rauna.
Dravni organi kod kojih je testirana ova pozicija nijesu traili od Uprave za imovinu da ona
izvri radove na odravanju dravne imovine ili saglasnost da to obavi neko drugi.
S obzirom da potroake jedinice ne koriste kapacitete Uprave za imovinu u izvravanju

radova na odravanju dravne imovine, smatramo cjelishodnim da se propie obaveza
korienja kapaciteta Uprave za imovinu kod tekueg i investicionog odravanja
graevinskih objekata ili dobijanje saglasnosti da to obavi neki drugi subjekat, ukoliko
specifinost i obim predmetnih poslova prevazilazi strune, kadrovske i materijalne
resurse ove Uprave.
2.6.6. Kamate
4151 - Kamate rezidentima
Na raunu 4151 - Kamate rezidentima evidentiraju se zahtjevi za plaanje i plaanja koja se

odnose na izdatke koje zajmoprimac plaa rezidentnom zajmodavcu u rokovima utvrenim ugovorima o
kreditu, kao i kamate za docnje u isplati. Izvrenje na ovoj poziciji iznosi 4.922.593,65. Testiran je
uzorak od 4.887.115,22, odnosno 99,28% izvrenja. Izdaci za kamate rezidentima realizovani su u
veem iznosu od planiranih za 67,61%.
Plaena kamata rezidentnim bankama uglavnom se odnosi na plaenu kamatu Crnogorskoj
komercijalnoj banci a.d. Podgorica, Erste bank a.d. Podgorica, Hipotekarnoj banci a.d. Podgorica, NLB
Montenegro banci a.d. Podgorica.
Prenos sredstava Hipotekarnoj banci a.d. Podgorica, sa pozicije 415-1 Kamate rezidentima, u
iznosu od 132.568,50, izvren je po osnovu otplate kamate po Ugovoru o kreditu br.101-4149/2 od
06.08.2010. godine zakljuenim izmeu Hipotekarne banke a.d. Podgorica i Univerziteta Crne Gore
Podgorica, u skladu sa:
- Zakljucima Vlade br.03-3681/2 od 21.aprila 2011. godine, kojim je Vlada usvojila Predlog za
plaanje duga po osnovu dospjelih kamata po ovom Ugovoru;
- Ugovorom o sufinansiranju zavretka izgradnje poslovno-stambenog objekta Unistan II u
Podgorici br.07-1412/1 od 03.08.2010. godine i br.01-9178/1 od 03.08.2010. godine;
- Aneksom br.1 Ugovora o sufinansiranju zavretka izgradnje poslovno-stambenog objekta
Unistan II u Podgorici br.07-1412/1 od 03.08.2010. godine i br.01-9178/1 od 03.08.2010. godine;
- Aneksom br.1, br.01-910/2 od 03.02.2011. godine, Ugovora o cesiji br.01-1418 od
05.08.2010. godine;
- Aneksom br.2, br.06-1526/1 od 05.05.2011. godine, Ugovora o cesiji br.01-1418 od
05.08.2010. godine.
Strana 49
Sredstva u iznosu od 2.802.735,57, po osnovu otplate glavnice po ovom Ugovoru, uplaena

su dana 03.02.2011. godine Hipotekarnoj banci a.d. Podgorica, sa Glavnog rauna Dravnog trezora,
sa pozicije Kapitalni izdaci - izgradnja stanova Direkcije javnih radova, shodno planiranim sredstvima
Kapitalnog budeta Direkcije javnih radova za 2011. godinu u okviru Programa - 807 Izgradnja
stambenih objekata za projekat Kupovina stambenih objekata u iznosu od 2.800.000,00.
Prenosi sredstava prema Erste bank a.d. Podgorica i Atlasmont banci a.d. Podgorica (Radio
Televizija Crne Gore), izvreni su u skladu sa sljedeim:
Shodno lanu 12. Zakona o Budetu Crne Gore za 2011. godinu (Sl. list CG, broj 78/10),
shodno Odluci o zaduivanju i davanju garancija Crne Gore za 2011. godinu (Sl. list CG, broj 16/11)
kojim je definisano preuzimanje dugova od: eljeznikog prevoza Crne Gore a.d. Podgorica, u iznosu
od 8.500.000,00; JP Regionalnog vodovoda crnogorsko primorje, u iznosu od 7.000.000,00;
Crnogorskog fonda za solidarnu stambenu izgradnju, u iznosu od 3.800.000,00 i Radio Televizije Crne
Gore, u iznosu od 858.256,00, izvrena su sa ove pozicije plaanja po osnovu kamate i ostalih
trokova, u ukupnom iznosu od 1.389.028,54, a u skladu sa ugovorima o kreditima zakljuenim
izmeu Erste bank a.d. Podgorica i ovih pravnih lica i planovima otplate koji predstavljaju sastavni dio
ovih ugovora o kreditu i shodno ugovorima izmeu Vlade - Ministarstva finansija i ovih pravnih lica,
kojima su preuzete obaveze ovih pravnih lica sa svim trokovima koji proizilaze iz Ugovora o kreditu
poev od 01.01.2011. godine i u skladu sa Protokolima o preuzimanju dugova po ovim kreditima,
zakljuenim izmeu Vlade - Ministarstva finansija i Erstebank a.d. Podgorica. S obzirom da Vlada Ministarstvo finansija nije regulisalo meusobne odnose sa ovim pravnim licima u dijelu kamate i ostalih
trokova koji proizilaze iz Ugovora o kreditu, poev od 01.01.2011. godine, neophodno ih je regulisati
Aneksima ugovora.
Ostali prenosi sredstava prema Erste bank a.d. Podgorica odnose se na:
- plaenu kamatu, u iznosu od 377.840,30, po Ugovoru o kreditu br. LD/10050/00082 od
25.02.2010. godine, zakljuenim izmeu Erste bank a.d. Podgorica i Vlade - Ministarstva finansija.
Kredit je namijenjen za zavretak radova na izgradnji zgrade Uprave policije u Podgorici.
- plaenu kamatu, u iznosu od 325.956,16, u skladu sa Ugovorom o kreditu br.
LD/10103/00110 od 14.04.2010. godine zakljuenim izmeu - Ministarstva finansija i Erste bank a.d.
Podgorica, koji je odobren za restauraciju spomenika kulture na Cetinju.
Prenosi sredstava Crnogorskoj komercijalnoj banci a.d. Podgorica po osnovu kamate vreni
su shodno Aneksu Ugovora o preuzimanju duga, po Ugovoru o overdraft kreditu br. 952-88-136 od
20.05.2011. godine zakljuenim izmeu Ministarstva finansija, Fonda penzijsko invalidskog osiguranja i
Crnogorske komercijalne banke a.d. Podgorica. Ovim Anexom izvrene su izmjene i dopune Ugovora o
preuzimanju duga br. 9437 od 20.05.2010. godine, u pogledu roka i naina otplate kredita. U skladu sa
navedenim Anexom Ugovora izvrena je i uplata u iznosu od 15.000,00, po osnovu jednokratne
provizije za administriranje Aneksa u visini od 0,15%. Izdatke za proviziju u iznosu od 15.000,00
trebalo je evidentirati na poziciji 413-7-1 bankarske usluge/provizije, a ne na poziciji 415 -1 Kamate
rezidentima, zbog ega su izdaci na ovoj poziciji iskazani u veem iznosu.
Prenosi sredstava po osnovu Ugovora o kreditu br.961-88-64 od 06.10.2008. godine,
zakljuenim izmeu Crnogorske komercijalne banke a.d. Podgorica i Kroling d.o.o. Danilovgrad, za
realizaciju programa Direkcije javnih radova-Izrada Glavnog projekta izvoenja radova na rekonstrukciji
postojeeg objekta za potrebe Regionalne kole za dravnu upravu (RESPA).
Strana 50
Prenosi sredstava NLB Montenegro banci a.d. Podgorica po osnovu kamate, vreni su u
skladu sa Ugovorom o kreditu br.KR2007/6326.1 od 16.05.2007. godine, zakljuenim izmeu NLB
Montenegro banke a.d. Podgorica i Optine Budva, za realizaciju programa Direkcije javnih radovaureenje terena sa infrastrukturnim prikljucima i radove na opremanju objekta Osnovne kole u Budvi.
Sa ove pozicije vreni su i prenosi sredstava na ime kamate uplaene na raun likvidnosti
Ministarstva finansija, po osnovu emisije Dravnih zapisa, kao i sredstava za trokove emisije dravnih
zapisa po osnovu obrauna CBCG.
U cilju realnog iskazivanja izdataka po osnovu plaenih kamata rezidentima, kao to je i
navedeno u Izvjetaju o reviziji Zavrnog rauna Budeta Crne Gore u prethodnim godinama,
neophodno je provizije, naknade i ostale trokove bankarskih usluga planirati i iskazati na pozicije
predviene Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budet vanbudetskih
fondova i i budete optina.
4152- Kamate nerezidentima
Na raunu 4152 - Kamate nerezidentima evidentiraju se zahtjevi za plaanje i plaanja koja se
odnose na izdatke koje zajmoprimac plaa nerezidentnom zajmodavcu u rokovima utvrenim
ugovorima o kreditu, kao i kamate za docnje u isplati. Izvrenje na ovoj poziciji iznosi 40.007.984,50.
Testiran je uzorak od 39.998.819,61, odnosno 99,98% izvrenja.
U toku 2011. godine, obaveze po osnovu ino kamate realizovane su za 60,90% u veem
iznosu u odnosu na realizovane obaveze po osnovu ino kamate iz prethodne godine, a najveim
dijelom usljed otplate novonastalih obaveza po osnovu kamate za Eurobond obveznice u iznosu od
15.750.000,00 i otpate obaveza prema Deutsche bank AG, London Branch u iznosu od
1.000.000,00. Obaveza za kamatu, u iznosu od 15.750.000,00, nastala je po osnovu emisije
Eurobond obveznica u vrijednosti od 200.000.000,00, sa rokom dospijea 2015. godine, dok se
kamata isplauje na godinjoj osnovi na 14. septembar svake godine po stopi od 7,8757%, poev od
14. septembra 2011. godine. Obaveze prema Deutsche bank AG, London Branch, izvrene su u skladu
sa Zakljucima Vlade, br.03-11676/3 od 08. decembra 2011. godine i Pismom Deutsche Bank AG,
London Branch, od 25. novembra 2011. godine i Pismom Deutsche Bank AG, London Branch, od 22.
novembra 2011. godine, na ime Restructuring Fee (trokovi prestrukturiranja). Trokove u iznosu od
1.000.000,00, na ime Restructuring Fee (trokovi prestrukturiranja) trebalo je iskazati na poziciji 4622-1 Otplata garancija finansijskim institucijama, obzirom da su uzrokovani izdatom garancijom za
korisnika garancije Kombnat aluminijuma a.d. Podgorica.
Sredstva po osnovu kamata u iznosu od 5.784.099,48 isplaena su prema Credit Suisse
International po osnovu Ugovora o zajmu potpisanim 30.07.2009. godine izmeu Crne Gore i Credite
Suisse International i u skladu sa Izmjenom pisma o naknadama potpisanim 02.11.2010. godine
izmeu Credit Suisse AG i Crne Gore, vezanim za izmjenu i dopunu Ugovora o finansijskom
aranmanu od 30.07.2009. godine.
Kao to je navedeno i u Izvjetaju o reviziji Zavrnog rauna Budeta Crne Gore za 2009 i
2010. godinu, bankarske provizije i ostale trokove, neophodno je evidentirati na odgovarajue raune
u skladu sa Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budete Republike, budete
vanbudetskih fondova i budete optina, kako bi izdaci za kamate bili realno prikazani.
Izvor podataka: Ministarstvo finansija

Strana 51
2.6.7. Subvencije za proizvodnju i pruanje usluga

Revizijom je na poziciji 4171 - Subvencije kod Ministarstva ekonomije konstatovano izvrenje u
iznosu od 32.267.934,46, i to: subvencija KAP-u za utroenu elektrinu energiju u iznosu od
14.721.605,79, uplate eljezari za otpremnine radnicima u iznosu od 16.106.129,60 i subvencija
socijalno ugroenim domainstvima za utroenu elektrinu energiju u iznosu od 1.436.577,30.
Komisija Ministarstva je vrila kontrolu datih subvencija, tako to je dostavljene fakture Elektroprivrede
za utroenu struju uporeivala sa uslovima definisanim ugovorima o subvenciji i izdavala mjeseno
rjeenja na osnovu kojih je uplaivana subvencija.
Subvencija za KAP8 za utroenu elektrinu energiju odreena je Zakljukom Vlade br.0312523/2 od 17.12. 2009. godine i Ugovorom o poravnanju, za period 2009 - 2012. godina u ukupnom
iznosu od 60.000.000,00. U sljedeoj tabeli prikazane su plaene subvencije KAP-u za elektrinu
energiju u periodu 2009 - 2011. godina:
Na osnovu ispostavljenih faktura Elektroprivredi do kraja 2011. godine iz budeta je uplaeno

53.085.661,63. U prvoj polovini 2012. godine ispostavljene su fakture u iznosu od 4.752.462,92.
Subvencija eljezari za utroenu elektrinu energiju je odreena Zakljucima Vlade br. 038941 od 16.11.2006. godine i br. 03-2194 od 26.04.2007. godine za period 2007 - 2011. godina, u visini
razlike izmeu cijene za koliinu elektrine energije koju plaa eljezara u skladu sa Ugovorom o
realizaciji subvencije br. 01-2553/12 od 28.12.2007. godine i cijene koju utvrdi Regulatorna agencija za
energetiku. Subvencije za elektrinu energiju eljezari Niki9 po godinama i za period 2007 -2010.
godina:
U periodu 2007 - 2010. godine uplaena je Elektroprivredi subvencija u iznosu 23.630.273,69.

U 2011. godini sa pozicije Subvencije nije bilo plaanja Elektroprivredi za elektrinu energiju, ve su na
osnovu Odluke Vlade o davanju saglasnosti za isplatu sredstava definisanih Programom rjeavanja
problema zaposlenih u eljezari Niki, Radvent i Tehnostil br. 03-4551 od 28.04.2011. godine i
zakljuaka Vlade isplaivane otpremnine radnicima A.D. eljezara, A.D. Radvent i A.D. Tehnostil
koji zbog steaja ostaju bez posla u iznosu od 16.106.129,60. Dio sredstava sa pozicije 4171Subvencije u iznosu od 1.512.918,00 je zakljucima Vlade preusmjeren na Tekuu rezervu i uplaen za
Program eljezari. Za radnike eljezare, Radventa i Tehnostila iz Budeta je uplaeno ukupno
17.619.047,60.
Subvencija socijalno ugroenim domainstvima u 2011. godini odreena je Zakonom o
Budetu za 2011. godinu i plaena je u iznosu 1.436.577,30. Elektroprivreda je Ministarstvu za
socijalno ugroena domainstva dostavljala na disku nasnimljen pregled pojedinanih rauna za
subvenciju socijalno ugroenim domainstvima po optinama i zbirni raun za plaanje subvencije.
8
9
Izvor podataka: Ministarstvo ekonomije

Izvor podataka: Ministarstvo ekonomije
Strana 52
Revizijom je utvren porast iznosa subvencija u 2011. godini u iznosu od 6.665.133,84. Sa

pozicije Subvencije u 2011. godini, vrena su i plaanja za rjeavanje problema vika zaposlenihu A.D.
eljezara, A.D. Radvent i A.D. Tehnostil u ukupnom iznosu od 16.106.129,60. Dodatno je sa iste
pozicije Zakljukom Vlade preusmjereno na Tekuu rezervu 1.512.918,00 i uplaeno za rjeavanje
tehnolokih vikova AD eljezare Niki.
Preporuuje se Vladi da dodatno preispita politiku davanja subvencija i posebno njihovu

strukturu.
Davanja za subvencije, garancije na zaduivanje i odlaganje obaveza prema dravi za

poreze i doprinose, te za socijalne programe zahtijevaju sveobuhvatnu analizu i
odreivanje granice do koje drava treba da poreskim obveznicima, s jedne strane,
omoguava poreske beneficije, a sa druge strane istim poreskim obveznicima daje
subvencije i garancije za zaduivanje.
2.6.8. Otpremnine za tehnoloke vikove
Na Programu: Upravljanje budetom kod Ministarstva finansija na budetskoj poziciji 4222Otpremnine za tehnoloke vikove planirani su izdaci u iznosu 3.114.116,19, a evidentirano je
izvrenje u iznosu od 959.262,52. Sredstva za tehnoloke vikove su namijenjena za isplatu
otpremnina po osnovu tehnolokih vikova kod svih potroakih jedinica.
Meutim, revizijom izvrenom kod Uprave policije to je u ovom Izvjetaju detaljno obraeno u
odeljku 2.6.2. Ostala lina primanja (str.28) utvreno je da je za isplatu otpremnina ove potroake
jedinice isplaeno 1.171.314,56. Zakonom o Budetu za 2011. godinu, planirani iznos za poziciju
4127 - Otpemnine, kod Uprave policije iznosio je 54.900,00, dok je rjeenjima o preusmjerenju plan
uvean za 1.153.839,08. Ministarstvo finansija je ve 19.01.2011. izvrilo preusmjerenje sredstava
Upravi policije u iznosu od 750.811,64, i to sa pozicije Bruto zarade na poziciju Otpremnine, tako da je
plan znaajno uvean ve na poetku budetske godine, to upuuje na nedosljednost pri planiranju i
izvrenju budeta.
2.6.9. Prava iz oblasti penzijsko invalidskog osiguranja
U sljedeoj tabeli dat je pregled korisnika prava iz oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja po
njihovoj strukturi10:
10
Izvor podataka: Fond PIO

Strana 53
Rashodi za penzije i ostala prava koja su u skladu sa Zakonom o penzijskom i invalidskom

osiguranju isplaena u 2011. godini ukupno iznose 356.875.323,42 i vei su za 25,9mil., odnosno
7,83% u odnosu na 2010. godinu (330.972.340,54). Rastu broja penzionera doprinijele su izmjene i
dopune zakonskih propisa ija je primjena poela u toku 2011. godine, i to:
- izmjena od 06. januara 2011. godine, koja se odnosi na preraun i usklaivanje vojnih
penzija. Obeteenje po ovom osnovu isplatilo je Ministarstvo finansija, u dvije rate, u ukupnom iznosu
od 6.875.451,73. Meutim, rast vojnih penzija primjenom ovih propisa iznosio je 10,7% to se
znaajno odrazilo na izdatke Fonda, jer se radi oko 3000 penzionera;
- izmjena i dopuna kojom se omoguava ostvarivanje prava na prijevremenu starosnu penziju
sa navrenih 62 godine ivota i 15 godina penzijskog staa, ime je u toku 2011. godine povean broj
penzionera za 846, a samim tim i iznosi sredstava za isplatu;
-izmjena od 20. jula 2011. godine, koja se takoe odnosi na povoljnije uslove za ostvarivanje
prava na starosnu penziju (lan 197z) i kojom osiguranik stie pravo na penziju sa 30 godina staa
osiguranja od ega najmanje 20 godina na poslovima sa uveanim staom osiguranja. Po tom osnovu
pravo je ostvarilo 993 korisnika. Takoe, propisano je pravo na penziju za roditelja koji ima dijete sa
tekim smetnjama u razvoju i najmanje 20 godina staa (lan 197i). Po ovom osnovu pravo je ostvarilo
125 korisnika. U izvjetajnom periodu ukupan broj korisnika svih prava povean je za 4.885 ili 4,3%
(rast broja penzionera je 5.396, dok je opao broj korisnika ostalih prava za 511);
- usklaivanje penzijskih primanja, izvreno je u skladu sa Zakonom o PIO, na nain da se
vrijednost penzije za jedan lini bod usklauje od 1. januara tekue godine, na osnovu statistikih
podataka, sa kretanjem potroakih cijena i prosjenih zarada zaposlenih na teritoriji Crne Gore u
prethodnoj godini u odnosu na godinu koja joj prethodi, u procentu koji predstavlja zbir 75% procenta
rasta, odnosno pada potroakih cijena i 25% procenta rasta, odnosno pada zarada. U skladu sa
navedenim Upravni odbor Fonda donio je Odluku o usklaivanju penzija i novanih naknada od 01.
januara 2011. godine u iznosu od 1,2%.
U cilju obezbjeenja sredstava neophodnih za isplatu ovih penzija nedostajua sredstva u
odnosu na poetni plan su se obezbjeivala preusmjeravanjem sredstava u skladu sa lanom 35.
Zakona o budetu. Najvei iznos preusmjerenja odnosio se na starosne penzije tako da je konaan
plan za ovu vrstu izdataka iznosio 189.885.501,22, a izvrenje je iznosilo 189.881.983,20 i ine
53,21% ukupnih izdataka, te su vei za 11,06% u odnosu na 2010. godinu. Isplata se vri na osnovu
vjerodostojne dokumentacije o obraunatim penzijskim primanjima koju dostavlja Odjeljenje za obraun
i isplatu prava u Fondu. Prije konanog obrauna i obrade podataka, izvrene su kontrole u skladu sa
meusektorskim procedurama koje su uvedene u Fondu. U 2011. godini izvrena je isplata obeteenja
i to u iznosu od 1/6 ukupno obraunatog prava. Sredstva za ove namjene obezbijeena su iz Budeta
Crne Gore, a ne na teret budeta Fonda.
2.6.10. Transferi javnim institucijama
Na poziciji 4311 - Transferi javnim institucijama planirano je 11.348.013,50. Rebalansom je
plan uvean za 70.000,00, a rjeenjima o preusmjerenju umanjen za 27.756,23, tako da je konani
plan iznosio 11.390.257,27. Izvreno je 11.332.346,25 ili 0,51% manje od plana. Nakon izvrene
provjere zadatog uzorka na ovoj budetskoj poziciji utvrene su sljedee nepravilnosti:
Strana 54
Kod Uprave za mlade i sport izdaci po osnovu transfera javnim institucijama planirani su u
iznosu od 3.710.801,45, a izvreni u iznosu od 3.710.778,50, odnosno 100% u odnosu na planirana
sredstva za ove namjene. Sufinansiranje programa sporta Uprava je vrila iz sredstava Budeta Crne
Gore u ukupnom iznosu od 700.000,00. Isplata dodijeljenih sredstava sportskim subjektima vrena je
sa pozicije 431-Transferi javnim institucijama. Sufinansiranje programa sportskih saveza u 2011.g.
vreno je iz sredstava Budeta Crne Gore u ukupnom iznosu od 2.400.000,00. Uvidom u
dokumentaciju koja se odnosi na sredstva dodjeljena nacionalnim savezima konstatovano je da su
pojedinim savezima uplaivani iznosi vei od iznosa opredijeljenih Rjeenjem o sufinansiranju
programa crnogorskih sportskih saveza u 2011. godini. Navedena razlika, u iznosu od 169.100,00,
pravdana je vanrednim okolnostima vezanim za pripreme i uea na meunarodnim takmienjima. S
druge strane, utvreno je da su pojedinim savezima uplaivani iznosi manji od iznosa opredijeljenih
Rjeenjem o sufinansiranju programa crnogorskih sportskih saveza u 2011.g.(br.01-678 od
28.02.2011.g.). Sa ove pozicije je izvrena isplata naknada lanovima Komisije za sufinansiranje
projekata za mlade. Kako ovakva vrsta primanja predstavlja lino primanje, trebalo ih je evidentirati na
poziciji 4129 - Ostale naknade i obraunati porez na dohodak fizikih lica, prirez porezu na dohodak
(shodno lanu 14. Zakona o porezu na dohodak fizikih lica), kao i doprinose za obavezno socijalno
osiguranje (lan 4. Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje).
2.6.11. Kapitalni izdaci
Kapitalni izdaci, u skladu sa lanom 4. godinjeg Zakona o budetu planirani su u iznosu od
89.094.828,19, i isti je ostao nepromijenjen nakon rebalansa budeta. Kapitalni budet je u skladu sa
lanom 1. Zakona o Buetu CG za 2011. godinu planiran u iznosu od 81.213.750,00, a rjeenjima o
preusmjerenju sredstava plan je uvean za 72.000,00, tako da je konani plan iznosio
81.288.750,00.
Kapitalni budet se izvrava preko Direkcije za saobraaj koja je nadlena za upravljanje,
razvoj, gradnju, rekonstrukciju, odravanje i zatitu dravnih puteva i Direkcije javnih radova koja vri
strune poslove u vezi sa izgradnjom i rekonstrukcijom infrastrukturnih objekata i objekata od javnog
interesa iju izgradnju finansira drava. Izvrenje je iznosilo 67.115.187,97 ili 82,56% od budetskog
plana.
Revizija je obuhvatila projekte Direkcije za saobraaj i Direkcije javnih radova. Zbog
materijalnog znaaja u izvrenju izdataka kontrolisan je i Program: Dravni putevi, kod Direkcije za
saobraaj, u iznosu od 10.832.827,44, a zbog pravilnosti izvrenja budeta kontrolisana je i pozicija
kapitalnih izdataka Sredstva za rjeavanje stambenih potreba, Program: Stambena politika i Projekat:
Unapreenje zdravstvenog sistema.
Direkcija za saobraaj
Ukupna vrijednost budetskih sredstava koje je Direkcija za saobraaj realizovala u 2011.
godini iznosi 41.779.010,73, to ini 94% od ukupno odobrenih sredstava. Od toga, na kapitalni
budet odnosi se 30.541.575,84, a na tekui budet 11.237.434,89. Revizijom izvrenom kod
Direkcije za saobraaj izvrena je provjera sljedeih projekata:
Na Projektu 771 - Rjeavanje uskih grla na saobraajnoj mrei Crne Gore - izgradnja mosta na
Port Mileni, bulevar Bar, obilaznica abljak, most Kolain, predviena su sredstva u visini od
11.500.000,00. Izvrenje na ovom projektu iznosi 11.437.635,38. Testirana je pozicija 4411- Izdaci
za infrastrukturu opteg znaaja u iznosu od 10.700.000,00 ili 100% pozicije11. Revizijom je utvreno
da su izvreni radovi na:
11
Ostali izdaci na ovom projektu su ostvareni na poziciji 4139 - Ugovorene usluge

Strana 55
- Izgradnji mosta na Port Mileni koji su otpoeli u decembru 2010. godine. Vrijednost izvedenih
radova u 2011. godini iznosila je 7.539.556,50. Izvoa radova je Primorje d.o.o. Ajdovina. Radovi
se nastavljaju u 2012. godini. Kod ovog podprojekta je dolo do promjene u odnosu na 2010. godinu
kada su trokovi sa ovog podprojekta bili planirani na Projektu 764 i dijelom izvreni na Projektu 756 Rjeavanje uskih grla na saobraajnoj mrei Crne Gore, dakle pod istim nazivom projekta, u iznosu od
2.828.638,59. U sluaju kada u Budetu postoje dva ista projekta, smatramo da je neophodno kod
svih zapoetih podprojekata obezbijediti njihovo sprovoenje na ve odreenom kodu kako bi se
budet uinio preglednijim, izbjegle nedosljednosti u izvrenju budeta i olakalo analitiko praenje i
razdvajanje svakog troka.
- Izgradnja bulevara Bar - Radovi su otpoeli u 2011. godini, izvoau radova Bemax d.o.o,
Podgorica isplaeno je 787.912,98. Radovi su nastavljeni i u 2012. godini. Na ovom podprojektu
uplaen je avans od 20% iako je po Ugovoru predvien avans od 10% uz obrazloenje da je usled
dugog procesa javnog nadmetanja i partnerskog nastupa dobavljaa dolo do kanjenja u
iskorienosti sredstava planiranih za ovaj projekat u 2011. godini a ista nijesu predviena u 2012.
godini.
- Izgradnja obilaznice abljak - Vrijednost izvedenih radova u 2011. godini je 919.179,47.
Projekat je zavren.
- Izgradnja mosta na Tari kod Kolaina. Vrijednost izvedenih radova u 2011. godini je
1.098.907,21. Radovi su nastavljeni i u 2012. godini.
- Izgradnja mini obilaznice Kolain - Uplaen je iznos od 193.392,01. Ovaj projekat nije
predvien Kapitalnim budetom za 2011. godinu. Radi se o projektu koji je zapoeo 2008. godine i
planiran da se finansira izvoakim kreditom na period od 3 godine i grejs periodom od 6 mjeseci.
Radovi su otpoeli i na osnovu ispostavljenje situacije (375.166,63), uplaena je prva rata u iznosu od
181.774,62. Radovi na projektu su obustavljeni iz razloga to optina Kolain, koja je bila obveznik
eksproprijacije, nije uspjela da rijei trasu po projektovanom koridoru. Poslije izvjesnog vremena
donijeto je novo rjeenje da se spajanje puta Mateevo- Kolain sa magistralnim putem M 2 izvri
izgradnjom mosta Kolain. Kako se radi o sasvim novom projektu, raspisan je tender i izabran
najpovoljniji izvoa. Obaveza koja je ostala prema preduzeu PORR od 193.392,01 po ispostavljenoj
situaciji za do tada izvrene radove plaena je sa ove budetske pozicije, umjesto s pozicije 4630 Otplata obaveza iz prethodnog perioda sa razdjela Ministarstva finansija.
Na Projektu 773 - Investiciono odravanje regionalnih i magistralnih puteva (nadzor i
projektovanje) predviena su sredstva u visini od 1.220.000,00, a od tog iznosa za poziciju 4139 Ugovorene usluge odnosilo se 1.000.000,00. Testirani su izdaci sa pozicije ugovorene usluge i
utvreno je da je za eksproprijaciju obilaznice abljak isplaeno 50.324,10. Budetom za 2011. godinu
sredstva za predmetnu eksprorijaciju odreena su na Projektu 771 - Rjeavanje uskih grla na
saobraajnoj mrei Crne Gore - izgradnja mosta na Port Mileni, bulevar Bar, obilaznica abljak, most
Kolain i trebalo ih je isplatiti sa tog projekta.
Nije otpoela izrada Projekta 755 - Projektovanje Jadransko-jonskog puta u iznosu od
450.000,00 zbog nepostojanja planske dokumentacije. Takoe, nije otpoela izrada Projekta 756Rjeavanje uskih grla na saobraajnoj mrei Crne Gore u iznosu od 450.000,00 zbog nekompletne
projektne dokumentacije za obilaznicu Kotor to je bio sluaj i u 2010. godini.
Pored injenice da je preporukama Dravne revizorske institucije sadranim u Izvjetaju o
reviziji Zavrnog rauna Budeta za 2010. godinu da se bez planske dokumentacije, urbanistiko
tehnikih uslova i revidirane projektne dokumentacije ne kandiduju projekti za finansiranje iz kapitalnog
budeta, revizijom je utvreno da se i u 2011. godini ponavljaju iste nepravilnosti.
Strana 56
Direkcija javnih radova

Kapitalni budet Direkcije javnih radova planiran je u iznosu od 47.943.750,00, a rjeenjima o
preusmjerenju plan je uvean za 275.000,00, tako da je konani plan iznosio 48.218.750,00.
Izvrenje je iznosilo 36.573.612,13, odnosno za 11.645.138 manje ili 75,85% od budetskog plana.
Uoava se da cjelokupno odobrena sredstva za realizaciju kapitalnih projekata nijesu u
potpunom iznosu realizovana, ali i da bi bila manja, da u kapitalni budet Direkcije javnih radova nije
ukljuen i Projekat 822 - Izgradnja i kupovina diplomatskih predstavnitava Crne Gore, koji po naem
miljenju nije trebalo ukljuivati u budet Direkcije javnih radova. Sredstva za ovaj projekat su planirana
u iznosu od 3.250.000,00, a izvrena u iznosu od 3.249.420,00 za kupovinu Crnogorske kue u
Njujorku i diplomatskog predstavnitva Crne Gore u Briselu. Kod realizacije ovog projekta Direkcija
javnih radova je imala pasivnu ulogu jer je sa njenog razdjela izvrena samo isplata.
Na Projektu 804 - Izgradnja i rekonstrukcija administrativnog prostora za rad dravnih organa i
predviena su sredstva u visini od 9.466.000,00, rjeenjima o preusmjerenju plan je umanjen za
871.600,00 tako da je konani plan iznosio 8.594.400,00. Izvrenje je iznosilo 6.023.427,11 od
ega se 5.550.876,42 odnosilo na poziciju 4413 - Izdaci za graevinske objekte. Budetom za 2011.
godinu Izgradnja i rekonstrukcija administrativnog prostora za rad dravnih organa vrena je kroz
sedam podprojekata od kojih su revizijom obuhvaeni: podprojekat izgradnje objekata CANU u sklopu
kompleksa zgrada Ministarstva odbrane, Generaltaba vojske CG i Ministarstva vanjskih poslova i
evropskih integracija, izgradnja poslovne zgrade Uprave za nekretnine u Podgorici i Rekonstrukciju i
adaptaciju objekata tuilatva u Pljevljima i Bijelom Polju. Testirano je 60,00% ili 3.330.438,55
izdataka za graevinske objekte i utvreno da je sa ove budetske pozicije izvrena isplata u iznosu od
74.250,00 za kupovinu poslovnog prostora u Roaju za potrebe Uprave za nekretnine. Sredstva su
preusmjerena sa pozicije Uprave za nekretnine sa izdatka 4139 - Ugovorene usluge. Iako postoji
Zakljuak Vlade o ovom preusmjerenju, revizijom je utvreno da kupovina poslovnog prostora u
Roajama nije predviena u kapitalnom budetu za 2011. godinu i da je ovaj izdatak trebalo izvriti sa
razdjela Uprave za nekretnine, nakon sprovedenog postupka javnih nabavki. Takoe, lanom 11.
Zakona o budetu odreeno je da se nijedan izdatak sa Konsolidovanog rauna trezora ne smije
isplatiti ako nije odobren Zakonom o budetu.
Na Projektu 807 - Izgradnja stambenih objekata planirano je 3.670.000,00. Rjeenjima o
preusmjerenju plan je umanjen za 300.000,00 tako da je konani plan iznosio 3.370.000,00.
Izvrenje je iznosilo 3.336.298,31, od ega je na poziciji 4413 - Izdaci za graevinske objekte testirano
98,76% ili 3.295.022,22. Na osnovu pregledanog uzorka utvreno je da je 492.286,65 utroeno za
stambeno poslovni objekat za potrebe Ministarstva odbrane u Podgorici, dok je iznos od 2.802.735,57
utroen za kupovinu stambenog prostora povrine 3.255,21m od Univerziteta Crne Gore. Realizacija
navedenog projekta ostvarena je na osnovu Zakljuka Vlade br. 03-1381/2 od 29. jula 2010. godine
kojim je odreeno da Komisija za stambena pitanja Vlade Crne Gore izvri raspodjelu stambenih
jedinica, uz obavezu da est stambenih jedinica podijeli fakultetima umjetnosti za rjeavanje radnih
prostora profesora na ovim fakultetima. U skladu sa Ugovorom o sufinansiranju zavretka izgradnje
poslovno-stambenog objekta UNISTAN II zakljuenog izmeu Univerziteta Crne Gore i Vlade br. 019178/1 od 03.08.2010. godine Ministar finansija je zaduen da budetom za 2011. godinu planira
sredstva u iznosu od 2.802.735,57. Ugovorom o cesiji zakljuenim izmeu Univerziteta CG, Vlade CG
i Hipotekarne banke A.D. Podgorica, br. 01-9237/1 od 09.08.2010. godine, Univerzitet CG (cedent) je
imao novano potraivanje prema Vladi Crne Gore (cesus), pri emu je Hipotekarna banka (cesionar)
imala novano potraivanje prema cedentu (Univerzitet Crne Gore) po osnovu Ugovora o kreditu br.
101-4149/2 od 05.08.2010. godine u iznosu od 2.800.000,00, uveanom za redovnu kamatnu stopu
Strana 57
od 10% na godinjem nivou, zateznu kamatu, naknade i druga sporedna potraivanja i eventualne
trokove prinudne naplate, sve prema uslovima koji su precizirani Ugovorom. Po ovom pravnom poslu
Rjeenjem Ministarstva finansija br. 06-1562/1 od 09.05.2011. g. plaena je i zatezna kamata u iznosu
od 132.568,50 kao prihvaena obaveza u skladu sa Aneksom br.1 Ugovora o sufinansiranju.
Kod realizacije ovog podprojekta, Direkcija javnih radova imala je pasivnu ulogu jer je izvrena
samo evidencija i transfer sredstava sa razdjela Direkcije koja nijesu ukljuena u Plan javnih nabavki
Direkcije javnih radova za 2011. godinu, dok je stvarni nosilac posla bio Univerzitet CG.
Tokom vrenja revizije utvreno je da je do okonanja postupka revizije i u tekuoj 2012. godini
od ukupno 41 stambene jedinice izvrena raspodjela 34 stana, preko Komisije za rjeavanje stambenih
potreba Vlade Crne Gore.
Revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu i kontrolom preporuka iz revizije
Zavrnog rauna Budeta za 2010. godinu, utvreno je da se odreeni broj nepravilnosti u realizaciji
Kapitalnog budeta ponavlja, pa se stoga preporuuje:
Godinjim Zakonom o budetu, obezbijediti realnije planiranje Kapitalnog budeta,

transparentan opis poslova i izvriti detaljnu razradu projekata po fazama, radi
obezbjeenja njihove realizacije u budetskoj godini za koju se kandiduju.
Neophodno je u Kapitalnom budetu, na projektima koji sadre podprojekte, obezbijediti

posebne kodove to bi olakalo analitiko praenje i razdvajanje svakog troka.
Neophodno je da izvrioci Kapitalnog budeta kao i njihova nadlena ministarstva ne

kandiduju projekte za finansiranje iz Kapitalnog budeta, bez planske dokumentacije,
urbanistiko tehnikih uslova i revidirane projektne dokumentacije.
Preporuuje se Direkciji javnih radova i Direkciji za saobraaj da, u saradnji sa

Ministarstvom finansija pojaaju nadzor nad izvrenjem Kapitalnog budeta, radi
obezbjeivanja realnijeg planiranja i realizacije Kapitalnog budeta po dinamici
utvrenoj budetskim planom potronje. Takoe, neophodno je obezbijediti kvalitetnije
izvjetavanje Ministarstva finansija o stepenu izgraenosti kapitalnih projekata i izvriti
prezentaciju tih podataka kroz Predlog Zakona o Zavrnom raunu.
4413 - Izdaci za graevinske objekte - Sredstva za rjeavanje stambenih potreba

Budetom planirana sredstva za rjeavanje stambenih potreba iznosila su 400.000,00, a
rjeenjima o preusmjerenju plan je uvean za 65.000,00, tako da je konani plan iznosio 465.000,00.
Izvrenje je iznosilo 465.000,00, odnosno 100%. Zakonom o Budetu za 2011. godinu ova sredstva
su namijenjena za subvencioniranje kamata za kredite preko banaka. Meutim, revizijom je utvreno
da je 90% ovih sredstava utroeno za namjene:
- poboljanja uslova stanovanja nezaposlenim licima i zaposlenim u dravnim organima i
ustanovama
- kao i za trajno rjeavanje stambenih potreba funkcionera.
Strana 58
Raspodjela sredstava izvrena je po osnovu odluka doneenih od strane Komisije za

rjeavanje stambenih potreba12 Vlade Crne Gore. U skladu sa lanom 62. stav 3. Zakona o etanoj
svojini (Sl. list RCG, br. 71/04) donijeta je Odluka o nainu i kriterijumima za rjeavanje stambenih
potreba funkcionera (Sl. list CG, br 47/07 i 37/09) na osnovu koje je i vrena raspodjela. Na osnovu
lana 29. Odluke, Komisija, uz saglasnost Vlade, moe rjeavati stambene potrebe pojedinih
funkcionera i odreenih lica zaposlenih u ustanovama, bez oglaavanja, to dovodi u pitanje princip
jednakosti u ostvarivanju prava na rjeavanje stambenog pitanja.
Polazei od injenice da su odlukama za rjeavanje stambenih potreba funkcionera odnosno
dravnih slubenika i namjetenika ureeni postupci i nain rjeavanja stambenih potreba, revizijom je
utvreno da pojedini segmenti javnog sektora, to je sluaj i sa DRI, u praksi nijesu obuhvaeni
raspodjelom sredstava, odnosno stanova, ni u prethodnoj ni u ranijim godinama. Smatramo da bi Vlada
trebala da donese nove propise kojima e rjeavanje stambenih potreba regulisati na jedinstven nain
za sve zaposlene u javnom sektoru.
Rjeavanje stambenih potreba treba urediti na nain da svi zaposleni u javnom sektoru
imaju ravnopravan tretman u ostvarivanju prava u ovoj oblasti, na nain to e se
dodatno unaprijediti kriterijumi i procedure radi obezbjeenja sveobuhvatnosti pristupa
u ostvarivanju prava i transparentnosti postupka dodjele stambenih kredita ili stambenih
jedinica.
U godinjem Zakonu o budetu, pored novano iskazanog iznosa za rjeavanje

stambenih potreba, neophodno je u Obrazloenju godinjeg Zakona o budetu
transparentno istai broj stambenih jedinica, koje bi bile predmet raspodjele u narednoj
fiskalnoj godini.
4413 Izdaci za graevinske objekte Projekat unapreenja zdravstvenog sistema
Testiran je uzorak od 1.000.000,01 odnosno 100% ostvarenih rashoda. Sa ove pozicije

vrene su isplate po ispostavljenim situacijama dobavljau za izvoenje graevinskih radova na
rekonstrukciji objekta Doma zdravlja u Bijelom Polju. Ugovor o izvoenju graevinskih radova na
rekonstrukciji, dogradnji i nadogradnji Doma zdravlja u Bijelom Polju potpisan je 13.10.2010. godine
izmeu dobavljaa i Ministarstva zdravlja. Vrijednost ugovora sa PDV-om iznosi 2.679.328,39.
Ugovorom o sufinansiranju, utvreno je da se sredstva za realizaciju Ugovora o izvoenju graevinskih
radova na rekonstrukciji, dogradnji i nadogradnji Doma zdravlja u Bijelom Polju obezbjeuju na sljedei
nain:
- 1.000.000,00 iz sredstava kredita Svjetske banke, dodatno finasiranje projekta za
unapreenje sistema zdravstva
- maksimalno 800.000,00 Optina Bijelo Polje i
- maksimalno 800.000,00 Fond zdravstva CG.
Testirane isplate su vrene po ispostavljenim situacijama koje su potpisane i ovjerene od
strane izvoaa radova i nadzornog organa. Trokovi nadzora nad izvoenjem graevinskih objekata,
dobavljau isplaeni su u iznosu od 27.364,64, a isti su evidentirani na poziciji 4139 - Ugovorene
usluge. Ove rashode trebalo je planirati i iskazivati na poziciji 4413 - Izdaci za graevinske objekte na
kojoj se evidentiraju svi izdaci nastali po osnovu izgradnje objekata u skladu sa Pravilnikom o
jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet.
12
Revizijom je utvreno da je sredstva za navedene namjene vrio i Ui kabinet Vlade12- Vidjeti dio Rezerve
Strana 59
4415 - Izdaci za opremu

Na poziciji 4415 - Izdaci za opremu planirano je 7.028.228,41, rjeenjima o preusmjerenju
sredstava plan je umanjen za 488.198,83, tako da je konani plan iznosio 6.540.029,58. Izvreno je
5.978.166,48 ili 8,59% manje od plana. Nakon izvrene provjere zadatog uzorka na ovoj budetskoj
poziciji utvrene su sljedee nepravilnosti:
Agencija za zatitu linih podataka na ovoj poziciji planirala je sredstva u iznosu od
33.800,00, dok izvrenje iznosi 33.771,13. Revizijom je obuhvaeno cjelokupno izvrenje i utvreno
je da je izvreno plaanje u iznosu od 7.592,50 u 2010. godini. S obzirom da je navedeni iznos
iskazan u Izvjetaju o neizmirenim obavezama za 2010. godinu trebalo ga je isplatiti sa pozicije 4630.
Kod Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija testiran je uzorak od 16.653,60
odnosno 61,65% ostvarenih rashoda, koji iznose 27.011,35. Sa ove pozicije plaani su rauni za
nabavku: lap top raunara, kancelarijskog namjetaja, opremanje registra tajnih podataka.
Izdaci za opremu u JU Centar savremene umjetnosti planirani su u iznosu 6.000,00, a
izvreno je 19.370,95, od ega 3.000,00 preko Trezora. Izvren je otkup slika u iznosu od
14.800,00, bez Odluke Upravnog odbora, kako je predvieno lanom 12 . Statuta Centra.
2.6.12. Tekua budetska rezerva
Na grupi rauna 471 - Tekua budetska rezerva evidentiraju se zahtjevi za plaanja i plaanja
koja se odnose na sve izdatke nastale po osnovu isplata iz tekue budetske rezerve. Rezerve su
predviene za finansiranje hitnih i nepredvienih izdataka tokom fiskalne godine. Zakonom o Budetu
CG za 2011.g. planirana su sredstva tekue budetske rezerve u iznosu od 8.000.000,00. Zakljucima
Vlade o preusmjeravanju u toku 2011. godine je izvreno preusmjeravanje sredstava sa drugih
potroakih jedinica, na poziciju 4710 - Tekua budetska rezerva u iznosu od 7.034.085,20, a sa
pozicije 4710 - Tekua budetska rezerva na druge potroake jedinice u iznosu od 3.224.440,41, te
je plan uvean za 3.809.644,79, tako da su ukupna sredstva na ovoj budetskoj poziciji iznosila
11.789.476,78. Bilo je preusmjeravanja koja su vrena suprotno l.35. Zakona o budetu, sa
programa i pozicija jedne potroake jedinice (u obimu veem od 10%) na poziciju tekua rezerva, a
zatim ta ista sredstva preusmjeravana su na druge pozicije iste potroake jedinice.
Potronja je odobravana odlukama Vlade, odlukama Ueg kabineta Vlade i odlukama Komisije
za raspodjelu dijela sredstava tekue budetske rezerve. Sredstva su odobravana radi: isplate
socijalnih programa privrednim drutvima, naknade tete od elementarnih nepogoda, posebne naknade
lanovima Vlade, davanja pomoi fizikim licima (za lijeenje, poboljanje materijalne situacije i
kolovanje). Takoe su vrene i isplate za pomo pravnim licima, dravnim organima i ostali vidovi
pomoi. Testiran je uzorak od 9.303.013,78 odnosno 78,91% realizovanih izdataka. Uprkos
odredbama l.33. Zakona o budetu i Pravilnikom o bliim kriterijumima za korienje sredstava tekue
i stalne budetske rezerve i u 2011. godini je bilo isplata koje se ne mogu smatrati hitnim i
nepredvienim. Revizijom testiranih pozicija utvreno je da su za socijalne programe zaposlenih u
privrednim drutvima izvrene isplate u iznosu od 2.957.271,45 i to:
Duvankomerc D.O.O.( u steaju ).1.324.353,45
Sindikatu eljezare AD Niki13.1.512.918,00
Lenka A.D. Bijelo Polje...100.000,00
Udruenju bivih radnika Autoprevozno Niki.......20.000,00
13
Za radnike eljezare a.d. Niki, Radventa a.d. Niki i Technostell a.d. Niki
Strana 60
Smatramo da je izdatke za D.O.O Duvankomerc, Technostell a.d. Niki i Udruenje bivih

radnika Autoprevozno Niki trebalo planirati i izvravati u skladu sa Zakonom o Fondu rada i lanom
98. Zakona o radu, preko Fonda rada koji obezbjeuje isplatu neisplaenih potraivanja zaposlenih po
osnovu radnog odnosa kod poslodavca usljed steaja, ako potraivanja nijesu isplaena ili su
djelimino isplaena.
Vlada je Zakljukom br. 03-1342 od 04.03.2010. godine, izmeu ostalog, prihvatila i
finansiranje socijalnog programa eljezare iz Budeta CG do 800.000,00. Iz sredstava Budeta CG za
2010. godinu sa pozicije 4222 - Tehnoloki vikovi eljezari A.D. Niki isplaen je iznos od
348.606,00, to sa sredstvima isplaenim u 2001. godini iznosi 1.861.524,00. Sredstva u iznosu od
100.000,00 su preusmjerena sa kapitalnih izdataka Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, na
tekuu budetsku rezervu radi finansiranja socijalnog programa radnika A.D. Lenka. Privatizovana
privredna drutva eljezara A.D. Niki14 i Lenka A.D. Bijelo Polje su korisnici dravne pomoi i
dravnih garancija, to znai da su njihovi problemi bili poznati Vladi, odnosno, nijesu bili hitni i
nepredvidivi i da ih nije trebalo isplaivati sa ove pozicije, ve su se mogli blagovremeno planirati i
koristiti u skladu sa namjenama predvienim Zakonom o budetu i Programima restrukturiranja ovih
preduzea.
Po Zakljuku Ueg kabineta Vlade od 10.05.2010.g. isplaena je u 2010. godini posebna
naknada na zaradu lanovima Vlade za period 01.01.- 30.06.2010.g. u neto iznosu od 122.232,00
(svakom lanu Vlade po dvije prosjene neto zarade prema podacima Zavoda za statistiku, odnosno po
926 mjeseno). Odluka o utvrivanju posebne naknade lanovima Vlade u iznosu od 926 mjeseno
donesena je 10.05.2010, a istom je utvrena primjena od 01.01.2010. godine.
U 2011. godini Vlada je donijela novu Odluku o kriterijumima za utvrivanje posebne naknade
lanovima Vlade Crne Gore (Sl. list CG, br.22/11) i u lanu 3. definisala da mjesena neto naknada ne
moe biti vea od tri prosjene neto zarade u Crnoj Gori u prethodnoj godini, prema podacima Zavoda
za statistiku. U 2010 i 2011. godini u skladu sa ovom odlukom isplaeno je ukupno 775.379,93.
Odluka i drugi podzakonski akti mogu izuzetno, kada za to postoje razlozi utvreni u postupku
donoenja zakona, stupiti na snagu najranije danom objavljivanja, ali nikako sa povratnim dejstvom.
Smatramo i da isplata posebnih naknada lanovima Vlade nije hitna i nepredviena pojava i da je s
obzirom da je isplaivana tokom 2010. godine, i u dijelu 2011. godine, pa je stoga trebalo planirati i
isplaivati sa razdjela Generalnog sekretarijata Vlade. Odluka je prestala da vai donoenjem Odluke o
prestanku vaenja Odluke o kriterijumima za utvrivanje posebne naknade lanovima Vlade Crne Gore
(Sl. list CG, br. 48/11), objavljenoj 30.09.2011. godine.
Revizijom je utvreno da je Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija koristilo
sredstva tekue rezerve u iznosu od 235.047,00, ali nije u skladu sa Pravilnikom o nainu sainjavanja
i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave (Sl. list
CG br. 32/10 i 14/11), sastavilo Izvjetaj o nainu utroka sredstava iz tekue rezerve na Obrascu O 9. Sredstva su po osnovu zahtjeva Ministarstva vanjskih poslova odobravana zakljucima Vlade i Ueg
kabineta Vlade.
Takoe, sa ove pozicije isplaivana su i sredstva za rjeavanje stambenih pitanja iako u
Budetu postoji pozicija Sredstva za rjeavanje stambenih potreba. Ovakvim postupanjem naruava se
princip transparentne dodjele ovih sredstava i ostavlja se mogunost korienja diskrecionim
ovlaenjima.
14
U eljezari a.d. Niki i Radventu a.d. Niki je dvadesetak dana nakon isplate uveden steajni postupak.
Strana 61
Ui Kabinet Vlade je, po pojedinanom zahtjevu i po istom osnovu, donosio vie pojedinanih
odluka o dodjeli sredstava fizikim i pravnim licima i sportskim klubovima. Primjetna je praksa da
pojedina pravna lica (privredna drutva) u skladu sa lanom 2. stav 2. Pravilnika o bliim kriterijumima
za korienje sredstava tekue i stalne budetske rezerve svake godine dobijaju pomo iz tekue
budetske rezerve za finansiranje djelatnosti. Smatramo da lan 2. stav 2. Pravilnika o bliim
kriterijumima za korienje sredstava tekue i stalne budetske rezerve nije u skladu sa Zakonom i da
bi privredna drutva u skladu sa Zakonom o kontroli dravne pomoi trebala da se obraaju nadlenoj
Komisiji.
Zakljucima Ueg kabineta Vlade izvrena je isplata za 2.149 lica za razne namjene, a
preteno za poboljanje materijalne situacije i lijeenje. Smatramo da postupak dodjele sredstava za
poboljanje materijalne situacije treba vezati iskljuivo za lica koja su registrovana kao lica u stanju
socijalne potrebe i isplaivati ih preko nadlenih Centara za socijalni rad. Takoe, u prezentiranim
zakljucima primjetan je neujednaen odnos u rjeavanju zahtjeva za lijeenje.
Izdaci za nevladine organizacije u ukupnom iznosu od 238.775,00 ne pripadaju ovoj poziciji i
predstavljaju nenamjensku potronju te ih treba reklasifikovati na za to predvien raun 4312 - Transferi
nevladinim organizacijama, politikim partijama, strankama i udruenjima. Takoe, potrebno je
upuivati NVO da svoja prava ostvaruju u postupku dodjele sredstava koji vri Komisija za raspodjelu
dijela prihoda od igara na sreu.
Revizijom je utvreno da su kriterijumi iz lana 2. Pravilnika o bliim kriterijumima za korienje
sredstava tekue i stalne budetske rezerve uopteni i da ostavljaju prostor za ira tumaenja.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da kroz doradu lana 2. Pravilnika o bliim

kriterijumima za korienje sredstava tekue i stalne budetske rezerve izvri
preciziranje kriterijuma za korienje sredstava tekue i stalne budetske rezerve kako
bi se obezbjedila dosljedna primjena lana 33. Zakona o budetu da se ista iskljuivo
koriste za hitne i nepredviene izdatke.
2.6.13. Upravljanje gotovinom
Procedure u vezi sa isplatom gotovog novca iz Dravne blagajne regulisane su u l. 150. do

163. Uputstva o radu Dravnog trezora (Sl. listCG, br. 80/08 i 02/09) i Uredbom o naknadama i drugim
primanjima dravnih slubenika i namjetenika. U 2011. godini preko Dravnog trezora obezbijeeno je
podizanje gotovine za potrebe potroakih jedinica u iznosu od 5.551.301,63 to je za 334.949
manje nego u 2010. godini, odnosno 5,70% manje.
Revizijom je utvreno da su sa budetske pozicije tekue rezerve iz blagajne izvrene isplate u
iznosu od 25.455,00, i to:
Ministarstvu vanjskih poslova i evropskih integracija........................15.000,00
Generalnom sekretarijatu Vlade......................................................... 8.400,00
Tuilatvu........................................................................................ 2.060,00
Tuilatvo je u svojim finansijskim izvjetajima, iji je sastavni dio i Obrazac O-9 Izvjetaj o
nainu utroka sredstava iz tekue rezerve, iskazalo navedenu potronju za potrebe slubenih
putovanja. Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija i Generalni sekretarijat Vlade nijesu u
svojim izvjetajima iskazali ovu potronju i nijesu u skladu sa Pravilnikom o nainu sainjavanja i
Strana 62
podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave (Sl. list
CG, br. 32/10 i 14/11), sastavili Izvjetaj o nainu utroka sredstava iz tekue rezerve na ObrascuO-9.
Smatramo da korienje rezervi na ovaj nain nije transparentno i nije u skladu sa Zakonom o budetu i
Uputstvom o radu Dravnog trezora.
Blagajna Ministarstva finansija, osim to vri blagajnike poslove za Ministarstvo, podie i
opsluuje gotovinom sve potroake jedinice budeta to nije u skladu sa lanom 34. taka 242.
Pravilnika o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji Ministarstva finansija i lanom 76.i 77. Uputstva o
radu dravnog trezora koji reguliu nain uvanja i prenoenja dravnog novca. Smatramo da je
neophodno, na osnovu l. 84. i 85. Uputstva o radu Dravnog trezora, donijeti dodatne interne
procedure radi uvanja novca prilikom njegovog prenoenja.
Kod Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija blagajna Programa: Proces
pridruivanja i pristupanja Evropskoj uniji donacije sa pozicije 4139 Ugovorene usluge, podignuto je
gotovine u iznosu od 25.035,85. Gotovinu sa Glavnog rauna trezora je podizala blagajnica
Ministarstva, koja je po osnovu Zahtjeva za slubeno putovanje, ovjerenog od strane odgovornog lica,
isplaivala akontaciju dnevnice za slubeno putovanje. U blagajni nije evidentiran povraaj i pravdanje
akontacije, niti je razduivan putni nalog po propisanoj proceduri, a isplaeni iznos akontacije dnevnice
je evidentiran kao troak u Glavnoj knjizi trezora na poziciji 4139 Ugovorene usluge. Kod ove
potroake jedinice za svako slubeno putovanje treba obezbijediti evidenciju na nain kako je to
propisano za slubena putovanja u zemlji i inostranstvu za dravne slubenike i namjetenike, uz
obavezno podnoenje propisanog obrasca Nalog za slubeni put. Rashode za slubena putovanja
iskazivati na poziciji 4132, a ne na poziciji 4139 - Ugovorene usluge, jer je evidentno da su trokovi
nastali po osnovu slubenih putovanja.
U Ministarstvu ekonomije sredstva za blagajnu su podizana i sa pozicije 4139 Rashodi za
ugovorene usluge u iznosu od 59.895,00. Sredstva su koriena za slubena putovanja to
predstavlja nenamjensko korienje budetskih sredstva preko blagajne .
U Ministarstvu zdravlja nije vren popis sredstava gotovine u blagajni, Dnevnik blagajne se
vodi ali se isplate iz blagajne ne evidentiraju u Glavnoj knjizi potroake jedinice prema ekonomskoj
klasifikaciji.
U Ministarstvu nauke nije vren popis sredstava gotovine u blagajni i nijesu za pravdanje
putnih naloga sainjavani izvjestaji o slubenom putovanju .Takoe, nije izvren povraaj neutroenih
sredstava avansa u iznosu od 1.627,74 poslednjeg dana fiskalne godine na Glavni raun Dravnog
trezora, kako je propisano lanom 162. Uputstva o radu Dravnog trezora.
U JU Centar savremene umjetnosti pojedine isplate iz blagajne pravdaju se nefiskalnim
raunima, to nije u skladu sa lanom 32. taka 8. Zakona o porezu na dodatu vrijednost, gdje se
navodi da je poreski obaveznik, koji promet proizvoda, odnosno usluga naplauje u gotovini, obavezan
da taj promet iskae preko poreske registar kase. Plaanja za otkup umjetnikih djela vrena su iz
blagajne, a mogla su se realizovati i preko linih bankovnih rauna. Iz blagajne treba iskljuiti isplate
koje se mogu efikasno realizovati bezgotovinski kako bi se smanjile transakcije gotovim novcem.
U Upravi za nekretnine su se, u pojedinim sluajevima, priznavali i plaali trokovi po osnovu
nefiskalnih rauna, a putni nalozi koji se odnose na terenski rad ne sadre pismene izvjetaje o
obavljenom slubenom putovanju.
Strana 63
Kod Uprave policije neophodno je obezbijediti da se u svim sluajevima obezbijedi aurno

podizanje i razduivanje naloga za slubeno putovanje.
Kod Centra za struno obrazovanje finansijska dokumentacija nije uredno proknjiena i
sloena. Dokumentacija blagajne nije proknjiena i sloena, a na dan 31.12.2011. godine nije vren
popis i sravnjenje blagajne. Isto lice obavlja sva plaanja, radi posao blagajnika, knjii svu finansijsku
dokumentaciju, izrauje finansijske izvjetaje i lan je Upravnog odbora Centra u ime zaposlenih.
Preporuuje se da se u cilju jaanja unutranjih kontrola i spreavanja greaka,

moguih zloupotreba u raspolaganju sa finansijskim sredstvima, u skladu sa lanom 9.
Zakona o sistemu unutranjih finansijskih kontrola u javnom sektoru (Sl. list CG,br.
73/08, 20/11 i 30/12), izmjenama i dopunama Pravilnika o unutranjoj organizaciji i
sistematizaciji kod potroakih jedinica izvre razdvajanja dunosti, kojom bi se
sprijeilo da je jedno lice istovremeno odgovorno za ovlaivanje, izvrenje,
evidentiranje i kontrolu.
Preporuuje se da se gotovinska plaanja vre iskljuivo na osnovu fiskalnih rauna i

da se uz raune za pravdanje putnih naloga dostavljaju i posebni izvjetaji o slubenom
putovanju.
U skladu sa l. 162 Uputstva o radu Dravnog trezora,potroake jedinice dune su da,

do poslednjeg dana fiskalne godine izvre povraaj neutroenih sredstava na Glavni
raun trezora.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da u saradnji sa Ministarstvom unutranjih

poslova Sektor za bezbjedonosno zatitne poslove i nadzor, na osnovu l. 84. i 85.
Uputstva o radu Dravnog trezora, propie dodatne interne procedure radi uvanja
novca prilikom njegovog fizikog prenosa.
3.
Javne nabavke
Kod potroakih jedinica budeta koje su obuhvaene revizijom utvreno je:

U Ministarstvu finansija vode evidenciju javnih nabavki zakljuenih neposrednim
sporazumom i iskazana je potronja u iznosu od 114.930,96, ali ovom evidencijom nisu obuhvaene
sve nabavke sprovedene ovim putem. Po Izvjetaju Ministarstva finansija, vrijednost javnih nabavki
sprovedenih neposrednim sporazumom iznosi 6,51% to bi bilo u skladu sa Zakonom o javnim
nabavkama koji propisuje da ukupna godinja vrijednost ovih nabavki ne prelazi 10% od ukupnog
godinjeg budeta za javne nabavke. Meutim, revizijom je utvreno da je iznos od 6,51% dobijen s
aspekta planiranog, a ne izvrenog godinjeg budeta javnih nabavki. Takoe, utvreno je da s aspekta
realizovanog budeta procenat javnih nabavki realizovanih neposrednim sporazumom iznosi 24,76%,
to nije u skladu l.78. Zakona o javnim nabavkama.Kako Izvjetaj ne sadri sva plaanja evidentirana
u Glavnoj knjizi Ministarstva finansija, za najmanje 244.690,18, evidentno je da ne funkcionie sistem
interne kontrole jer sve nabavke izvrene neposrednim sporazumom mora ovjeriti i slubenik za javne
nabavke.
U Ministarstvu ekonomije, Pravilnikom o unutranjoj oganizaciji i sistematizaciji radnih
mjesta, nije sistematizovano radno mjesto slubenika za javne nabavke.
Strana 64
Ministarstvo ekonomije je Direkciji za javne nabavke dostavilo Izvjetaj o dodijeljenim javnim

nabavkama u 2011. godini u kojem je prikazana vrijednost ugovorenih i izvrenih javnih nabavki bez
zbirnih iznosa po kategorijama nabavki i bez obrazloenja. Nabavke izvrene neposrednim
sporazumom prikazane su u Izvjetaju u iznosu od 257.685,87 i ine 22,62% ukupno realizovanih
javnih nabavki (1.136.831,39) prikazanih u Izvjetaju, iako je lanom 78. Zakona o javnim nabavkama
propisan maksimum od 10%.
Subjekat revizije je u toku godine u vie sluajeva dijelio predmet javnih nabavki i na taj nain
izbjegao realizaciju nabavki Zakonom propisanim postupkom (otvoreni postupak ili oping) i iste
realizovao neposrednim sporazumom (popravke i servisiranje vozila - 28.000 i avio karte - 56.093).
Navedene nabavke nijesu prikazane u Izvjetaju o javnim nabavkama.
Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija je za potrebe Diplomatsko
konzularnih predstavnitava za zakup stanova i poslovnih prostora utroilo 3.368.998,32. Ugovori o
zakupu zakljueni su po internoj proceduri, propisanoj Pravilnikom donesenim od strane ministra. U
skladu sa l.2. Zakona o javnim nabavkama, Ministarstvo, odnosno Diplomatsko konzularna
predstavnitva Crne Gore u inostranstvu, bili su obveznici primjene ovog zakona. Izmjenama i
dopunama Zakona o javnim nabavkama donijetim 2011. godine sa primjenom od 01.01.2012. godine
DKP su izuzeti od primjene odredbi Zakona o javnim nabavkama. Ministarstvo je vie puta u toku
godine vrilo nabavku raunarske opreme, po pojedinanim raunima do 2.000,00, to ukazuje da je u
pitanju dijeljene predmeta javne nabavke. Zakup aviona za potrebe Ministarstva vren je naposrednim
sporazumom, po pojedinanim raunima od 6.000,00 do 20.880,00, to nije u skladu sa lanom 19.
Zakona o javnim nabavkama, ve je trebalo sprovoditi odgovarajui postupak javne nabavke.
U Izvjetaju o dodijeljenim javnim nabavkama, prikazano je da je Ministarstvo sklopilo osam
ugovora o nabavci roba i usluga nakon sprovedene oping metode i to za:
- nabavku roba - etiri ugovora ukupne vrijednosti.......................... 28.855,87
- nabavku usluga - etiri ugovora ukupne vrijednosti ......................43.927,40
Dravnom revizoru data je na uvid dokumentacija o sprovedenom postupku javne nabavke
oping metodom samo za jedan sklopljeni ugovor i to za nabavku konferencijskog materijala za potrebe
Ministarstva. Ugovor je nakon procedure sprovedene u skladu sa Zakonom, sklopljen sa dobavljaem
na iznos od 9.970,74. Dravni revizor je uvjerenja da Ministarstvo nije sprovodilo postupak javne
nabavke metodom opinga, za ostalih sedam ugovora prikazanih u Izvjetaju o dodijeljenim javnim
nabavkama.
U izvjetaju o dodijeljenim javnim nabavkama iskazano je da je Ministarstvo tokom 2011.
godine izvrilo 133 pojedinane nabavke, ukupne vrijednosti 77.851,15 to ini 11,76% od ukupno
realizovanih javnih nabavki iskazanih u Izvjetaju (661.649,61), to je u suprotnosti sa l. 78. Zakona o
javnim nabavkama (Sl. list RCG, br. 46/06), kojim je propisano da je naruilac obavezan da obezbijedi
da ukupna godinja vrijednost javnih nabavki ija je vrijednost do 2.000,00 i gdje se koristi postupak
neposrednog sporazuma ne prelazi 10% ukupnog budeta za nabavke.
U Ministarstvu zdravlja ukupna vrijednost nabavki ostvarenih putem neposrednih sporazuma,
prezentirana u Izvjetaju o javnim nabavkama, iznosi 87.518,30, to ini 29.99%, ukupno realizovanih
javnih nabavki za 2011. godinu, to je u suprotnosti sa l. 78. Zakona o javnim nabavkama (Sl. list
RCG, br.46/06), kojim je propisano da je naruilac obavezan da obezbijedi da ukupna godinja
vrijednost javnih nabavki ija je vrijednost do 2.000,00 i gdje se koristi postupak neposrednog
sporazuma ne prelazi 10% ukupnog budeta za nabavke.
Uprava za mlade i sport nije imenovala slubenika za javne nabavke, to nije u skladu sa
Zakonom o javnim nabavkama.
Strana 65
Kod Uprave policije revizijom je utvreno, da su sa pozicije 4139 - Ugovorene usluge,vrena

plaanja dobavljau na ime mjesenih usluga konsaltinga, a po nalogu direktora Uprave policije u
ukupnom iznosu od 18.252,00. Plaanja su vrena po ispostavljenim fakturama, bez prethodno
zakljuenog Ugovora s vriocem usluge. Evidentno, rije je o dijeljenju predmeta javne nabavke u cilju
izbjegavanja primjene Zakona i propisanog postupka javne nabavke. Praksa dijeljenja predmeta javne
nabavke, po ve ustaljenoj proceduri odabira ponuaa od strane Kabineta direktora, a u cilju
izbjegavanja primjene Zakonom propisanog postupka javne nabavke, utvrena je i kod izvrenih usluga
izrade sajta Uprave policije u ukupnom iznosu od 4.761,90.
Dijeljenjem jedinstvenog predmeta javne nabavke, u vie sluajeva, Uprava za nekretnine kri
osnovna naela javnih nabavki: naelo konkurencije, naelo transparentnosti i naelo ravnopravnosti
ponuaa ne vodei rauna o budetskim principima tedljivosti i ekonominosti. Shodno lanu 32. stav
2. Zakona o javnim nabavkama naruilac je obavezan da se pridrava uslova i naina nabavke
odreenih ovim Zakonom, prema utvrenim vrijednostima i ne moe, tokom budetske ili finansijske
godine, dijeliti predmet nabavke koja predstavlja jedinstvenu cijelinu, s namjerom izbjegavanja primjene
ovog Zakona i propisanog postupka nabavke. Revizijom je utvreno dijeljenje jedinstvenog predmeta
javne nabavke u toku godine sa ciljem izbjegavanja Zakonom propisanog postupka javne nabavke kod
vie dobavljaa u ukupno utvrenom iznosu od 92.087,97.
Kod Zatitnika imovinsko-pravnih interesa Crne Gore ukupna vrijednost dodijeljenih javnih
nabavki u 2011. godini iznosi 50.089,92, od ega je neposrednim sporazumom izvreno 185
postupaka javnih nabavki u iznosu od 29.229,67, odnosno 58,35% od ukupnog realizovanog iznosa
ostvarenih javnih nabavki, to nije u skladu sa lanom 78. Zakona o javnim nabavkama.
Kod Agencije za zatitu linih podataka evidencija o javnim nabavkama koje su sprovedenim
neposrednog sporazuma nije potpuna tj. nisu obuhvaene sve nabavke sprovedene ovim postupkom.
Po Izvjetaju Agencije vrijednost javnih nabavki sprovedenih neposrednim sporazumom iznosi 13,79%,
iako Zakon propisuje da ukupna godinja vrijednost ovih nabavki ne prelazi 10% od ukupnog godinjeg
budeta za javne nabavke.
Ministarstvo nauke donijelo je Plan javnih nabavki 29.09.2011. godine, u skladu sa lanom
38. stav 3. Zakona o javnim nabavkama (Sl. list CG, broj 42/11), dok su podaci o dodijeljenim javnim
nabavkama podnijeti Upravi za javne nabavke 12.aprila 2012. godine, u skladu sa lanom 117. istog
Zakona, koji je u primjeni od 01. januara 2012. godine, a ne u skladu sa tada vaeim Zakonom o
javnim nabavkama (Sl. list RCG, broj 46/06) i u rokovima koji supredvieni odredbama ovog Zakona
(lan 27, lan 84.). Ministarstvo je osnovano 28.01.2011. godine, u skladu sa Uredbom o organizaciji i
nainu rada dravne uprave, a otpoelo sa radom u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ove
Uredbe. Ministarstvo je sa zakanjenjem donijelo Plan javnih nabavki, to je uticalo da u Izvjetaju o
javnim nabavkama Ministarstvo nauke iskae potronju od 47.498,91, iako je izvrena potronja bila
znaajno vea.
3.1. Zakljune konstatacije o primjeni Zakona o javnim nabavkama
Kod potroakih jedinica Ministarstvo finansija, Ministarstvo ekonomije, Ministarstvo nauke i
Agencije za zatitu linih podataka, utvreno je da Izvjetaj o dodijeljenim javnim nabavkama nije
taan, odnosno da ne sadri podatke o svim realizovanim javnim nabavkama (uglavnom se radi o
nabavkama realizovanim neposrednim sporazumom), to nije u skladu sa lanom 84. i lanom 78.
Zakona o javnim nabavkama. Netani Izvjetaji o dodijeljenim javnim nabavkama koji se dostavljaju
Direkciji za javne nabavke kao posljedicu imaju netanost Godinjeg izvjetaja o javnim nabavkama koji
sastavlja Direkcija.
Strana 66
Potroake jedinice Ministarstvo nauke i Uprava za mlade i sport nijesu imenovale slubenika
za javne nabavke, dok kod Ministarstva ekonomije nije sistematizovano radno mjesto slubenika za
javne nabavke.
Realizacija javnih nabavki, primjenom neposrednog sporazuma, u obimu koji na godinjem
nivou prelazi propisani limit od 10% u odnosu na godinji budet za javne nabavke, to nije u skladu sa
lanom 78. Zakona o javnim nabavkama utvrena je kod Ministarstva finansija, Ministarstva ekonomije,
Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija, Ministarstva zdravlja, Zatitnika imovinsko-pravnih
interesa Crne Gore i Agencije za zatitu linih podataka.
Realizacija nabavki vrijednosti vee od 2.000,00, suprotno lanu 19. Zakona o javnim
nabavkama i osnovnim naelima javnih nabavki utvrena je kod Ministarstva vanjskih poslova i
evropskih integracija.
Potroake jedinice, kao obveznici Zakona o javnim nabavkama, dune su da nabavke
realizuju propisanim postupkom, u skladu sa lanom 21. Zakona o javnim nabavkama.
Dijeljenje jedinstvenog predmeta javne nabavke u toku godine i na taj nain izbjegavanje
primjene propisanog postupka javnih nabavki utvreno je kod Ministarstva ekonomije, Ministarstva
vanjskih poslova i evropskih integracija, Uprave policije i Uprave za nekretnine to nije u skladu sa
lanom 77. Zakona o javnim nabavkama i osnovnim naelima javnih nabavki.
Neophodno je, da potroake jedinice kod kojih su utvrene nepravilnosti u primjeni Zakona o
javnim nabavkama preduzmu aktivnosti kojima e unaprijediti sopstveni sistem javnih nabavki i donesu
pisane procedure i smjernice kako bi svaki zaposleni znao svoj zadatak i ulogu u sistemu javnih
nabavki.
U narednom periodu neophodno je da potroake jedinice kod kojih su utvrene

nepravilnosti, imenuju lice za obavljanje poslova slubenika za javne nabavke, javne
nabavke realizuju primjenom odgovarajueg postupka u odnosu na prirodu i
procijenjenu vrijednost predmeta javne nabavke, izbjegavaju dijeljenje jedinstvenog
predmeta javne nabavke i obezbijede tano evidentiranje potrebnih podataka o
dodijeljenim javnim nabavkama.
Potroake jedinice u cilju dosljedne primjene Zakona o javnim nabavkama, treba da

preduzmu aktivnosti kojima e unaprijediti sopstveni sistem javnih nabavki i donesu u
skladu sa l. 8. 9. i 10. Zakona o sistemu unutranjih finansijskih kontrola pisane
procedure kojima e dodatno urediti ovaj postupak.
Strana 67
4. Dravna imovina
Evidenciju nepokretnih i pokretnih stvari, na kojima svojinska prava i ovlaenja vri Crna Gora,
a koja slue za obavljanje funkcije dravnih organa, vode organi koji te stvari koriste shodno lanu 44.
stav 1. Zakona o dravnoj imovini (Sl. list CG, broj 21/09). Dravni organi su, shodno lanu 50. istog
zakona, duni da podatke o pokretnim i nepokretnim stvarima dostave organu uprave nadlenom za
poslove imovine u elektronskoj formi radi voenja Registra nepokretnosti odnosno raunovodstvene
evidencije pokretnih stvari.
Ministarstvo finansija izvrilo je popis imovine kojom raspolae i u blagovremenom roku ga
dostavilo Upravi za imovinu. U Izvjetaju je obuhvaena vrijednost pokretne ali ne i nepokretne imovine.
Vlada - Ministarstvo finansija zakljuila je sa Crnogorskim Fondom za solidarnu stambenu
izgradnju d.o.o. Podgorica Ugovor o preuzimanju duga i ustupanju nepokretnosti, br. 06-3387/1 od
31.08.2011. godine, kojim su preuzete obaveze po osnovu kredita kod Erste bank ad Podgorica u
iznosu od 3.800.000,00, sa svim trokovima koji proizilaze iz Ugovora o kreditu br. LD 10040/00086
od 23.02.2010. godine, poev od 01.01.2011. godine, dok e Vlada - Ministarstvo finansija izvriti upis
neopkretnosti u svoje vlasnitvo po katastarskim parcelama iz Lista nepokretnosti 3645 KO Niki. Do
okonanja postupka revizije nije izvren upis nepokretnosti u vlasnitvu Vlade - Ministarstva finansija, a
samim tim nije izvrena evidencija zemljita kao imovine Crne Gore. Takoe, nije izvreno planiranje u
okviru Kapitalnog budeta sticanja navedene nepokretnosti u vlasnitvu Vlade - Ministarstva finansija.
U skladu sa navedenim, potrebno je izvriti upis nepokretnosti u vlasnitvu Crne Gore po katastarskim
parcelama iz Lista nepokretnosti 3645 KO Niki, kako bi se izvrila evidencija nepokretnosti u Glavnoj
knjizi dravnog trezora i evidencija u Registru Uprave za imovinu, shodno Uredbi o nainu voenja
evidencije pokretnih i nepokretnih stvari i o popisu stvari u dravnoj svojini.
U Ministarstvu vanjskih poslova i evropskih integracija se ne vodi knjigovodstvo osnovnih
sredstava i sitnog inventara. Za Diplomatsko konzularna predstavnitva nije izvren popis imovine i
obaveza. Komisija nije sainila popis na popisnim listama koje su trebale biti potpisane od strane
raunopolagaa (lica koje je zadueno imovinom) i svih lanova popisne komisije. Komisija nije izvrila
popis gotovine i stanja na raunima kod banaka i u blagajnama na dan 31.12.2011. godine, popis
obaveza Ministarstva i nije usaglasila popisano (stvarno) stanje sa knigovodstvenim stanjem i utvrdila
eventualne razlike. Za zakup objekata za ambasade i stanove zaposlenih godinje se izdvaja
3.395.403,67. Ugovori o zakupu koji su prezentirani reviziji, nijesu zakljueni po propisanoj proceduri,
odnosno izbor dobavljaa nije izvren u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama. U skladu sa l.2.
Zakona o javnim nabavkama, Ministarstvo, odnosno Diplomatsko konzularna predstavnitva Crne Gore
u inostranstvu, bili su obveznici primjene ovog zakona. Izmjenama i dopunama Zakona o javnim
nabavkama donijetim 2011. godine sa primjenom od 01.01.2012. godine DKP su izuzeti od primjene
odredbi Zakona o javnim nabavkama.
Ministarstvo nauke, zakljuno sa 31.12.2011. godine, nije izvrilo evidenciju imovine koja je
najveim dijelom dobijena od Ministarstva prosvjete i nauke, nije obrazovalo komisiju za popis imovine,
nije sprovelo popis imovine i nije vren popis sredstava gotovine u blagajni.
Uprava za nekretnine, shodno Zakonu o dravnoj imovini, u podrunim jedinicama nije vrila
procjenu nepokretnih stvari i nije podatke o imovini dostavila Upravi za imovinu u elektronskoj formi, niti
je istom organu dostavila sve promjene na pokretnim stvarima nastale u toku godine, ime su postupili
suprotno lanu 50. stav 1-3 navedenog zakona.
Strana 68
Kod Zavoda za udbenike i nastavna sredstva izvreni otpis i rashodovanje robe u

vrijednosti od 250.457,46 po godinjem popisu imovine i obaveza sa stanjem na dan 31.12. 2011.
godine, nije raunovodstveno obuhvaen u Zavrnom raunu za 2011. godinu, to je suprotno
Meunarodnom raunovodstvenom standardu 2- Zalihe.
U Centru za struno obrazovanje nije u skladu sa propisima izvren potpun popis imovine i
obaveza. Dokumentacija blagajne za 2011. godinu nije proknjiena i nije vren popis i sravnjenje
blagajne.
Uprava policije je postala organ u sastavu Ministarstva unutranjih poslova. Smatramo da je
bilo cjelishodno prije ponovnog spajanja ovih organa izvriti popis imovine i obaveza sa presjekom na
dan spajanja. U skladu sa Zakljukom Vlade br. 03-10967/3 od 10. novembra 2011. godine i Uredbom
o izmjenama i dopunama Uredbe o uslovima i nainu korienja prevoznih sredstava u svojini Crne
Gore (Sl. list CG, br. 21/10), Uprava policije je objavila spisak vozila kojima se obavljaju poslovi
Uprave policije i isti dostavila Upravi za imovinu. Od ukupno 774 vozila sa kojima raspolae Uprava
policije vidan je veliki broj razliitih tipova automobila. Smatramo, da bi zbog navedenog u Upravi
policije trebalo standardizovati upotrebne karakteristike koje treba da ispunjava motorno vozilo, pa
nakon toga vriti otvoreni postupak javne nabavke. Na taj nain bi se doprinijelo unapreenju
potovanja naela ekonominosti i efikasnosti upotrebe motornih vozila, nabavke rezervnih djelova i
njihovog servisiranja.
U Ministarstvu zdravlja se ne vodi Glavna knjiga potroake jedinice. Ne vodi se
knjigovodstvo osnovnih sredstava i sitnog inventara i ne knjii Dnevnik blagajne u okviru Glavne knjige.
Rjeenje o formiranju komisije za popis doneeno 05.03.2011. godine, a isto je trebalo donjeti u
razumnom roku, kako bi komisija mogla izvriti popis sa stanjem na dan 31.12.2011. godine. Komisija
nije sainila popis na popisnim listama koje su trebale biti potpisane od strane raunopolagaa (lica
koje je zadueno imovinom) i svih lanova popisne komisije, nije izvrila popis gotovine (stanja) na
raunima kod banaka na dan 31.12.2011. godine.
S obzirom da pojedine potroake jedinice, nijesu izvrile popis imovine i dostavile podatke,
zbirni izvjetaj Uprave za imovinu ne sadri potpune podatke o vrijednosti dravne imovine. Na osnovu
izloenog proizilazi da je u formiranju i auriranju registra dravne imovine neophodno da budetski
korisnici vre potpun popis pokretne i nepokretne imovine, usaglase knjigovodstveno i stvarno
(popisano) stanje, utvrde i obrazloe eventualne razlike .
Uprava za imovinu je na osnovu Zakona o dravnoj imovini (Sl. list RCG, br. 21/09) i Uredbe
o organizaciji i nainu rada dravne uprave (Sl. list RCG, br. 59/09) zaduena da vodi evidenciju o
dravnoj imovini i stara se o namjenskom raspolaganju dravnom imovinom. Revizijom je utvreno da
Uprava jo nije poela da formira elektronski registar dravne imovine, a razlog u neizvrenju ove
zakonske obaveze je kanjenje sa izradom softvera za elektronski registar koji su trebali da obezbijede
Ministarstvo finansija u saradnji sa Ministarstvom za informaciono drutvo. Uprava za imovinu, i pored
tehnike, strune i kadrovske opremljenosti, ne stara se o investicionom i tehnikom odravanju
objekata i opreme kod nekih potroakih jedinica (Ministarstvo prosvjete, Uprava za nekretnine), ve se
za to angauju druga pravna lica. Kada je u pitanju investiciono tehniko odravanje, preporuka
dravnog revizora je da se ti poslovi povjeravaju Upravi za imovinu iji je to Uredbom definisani zadatak
i koja je organizaciono, struno i kadrovski osposobljena. U praksi se esto koriste skuplja rjeenja
povjeravajui te poslove drugim pravnim i fizikim licima. Za korienje prevoznog sredstva treba
izdavati putni nalog (obrazac PN) koji treba da prati i nalog za kontrolu slubenog i drugog vozila, kao i
potronju goriva (obrazac za kontrolu OK), a koji je propisan lanom 17. Uredbe o uslovima i nainu
korienja prevoznih sredstava u svojini Crne Gore (Sl. list CG, br.21/10). Na taj nain bi se mogle
ostvariti odreene utede i preduprijediti neracionalan i nezakonit nain korienja prevoznih sredstava.
Strana 69
Za popisane umjetnike i kulturne predmete neophodno je, od organa uprave nadlenog za

zatitu kulturnih dobara pribaviti miljenje o vrijednosti tih predmeta i uslovima, nainu njihovog
uvanja, odravanja i korienja. Takoe, neophodno je da se u skladu sa lanom 43. stav 1. Zakona o
dravnoj imovini, izvri procjena nepokretne imovine u dravnoj svojini, kako bi se dobila realna slika o
vrijednosti nepokretne imovine.
Ministarstvo finansija i Uprava za imovinu, u saradnji sa Ministarstvom za informaciono

drutvo, u skladu sa lanom 17. Uredbe o nainu voenja evidencije pokretnih i
nepokretnih stvari i o popisu stvari u dravnoj svojini, treba da okonaju aktivnosti oko
nabavke softvera za elektronski registar dravne imovine i omogue njegovo stavljanje
u upotrebu.
Dravni organi treba da, u skladu sa lanom 50. Zakona o dravnoj imovini, bez
odlaganja dostavljaju Upravi za imovinu podatke o nepokretnoj i pokretnoj dravnoj
imovini kojom raspolau, radi stvaranja kvalitetne baze podataka i njihovog unosa u
elektronski registar dravne imovine.
5. Transakcije finansiranja
5.1. Otplata hartija od vrijednosti i kredita rezidentima
Na poziciji 4611 evidentiraju se zahtjevi za plaanja koja se odnose na sve izdatke nastale po
osnovu isplata kojima se vri otplata duga po osnovu emitovanih hartija od vrijednosti i korienih
kredita od rezidentnih finansijskih institucija. Izvrenje je iznosilo 31.950.887,58, testirano je 100,00%
pozicije. Pozicija je realizovana za 17,03% manje u odnosu na planom predviena sredstva. Sa ove
pozicije izvreni su sljedei prenosi sredstava:
Prenosi sredstava prema Erste bank a.d. Podgorica, po osnovu otplate glavnice u skladu sa
ugovorima o kreditima, izvreni su :
- u iznosu od 1.013.561,09, po osnovu preuzetog duga eljeznikog prevoza,
- u iznosu od 858.256,02, po osnovu preuzetog duga RTV CG,
- u iznosu od 672.639,39, po osnovu preuzetog duga Crnogorskog Fonda za solidarnu
stambenu izgradnju.
Navedeni prenosi sredstava izvreni su po osnovu preuzimanja obaveza ovih pravnih lica
prema kreditorima po osnovu ugovora o kreditima, od strane Vlade - Ministarstva finansija, a u skladu
sa:
- lanom 12. Zakona o Budetu Crne Gore za 2011. godinu (Sl. list CG, br. 78/10) kojim je
predvieno da e Vlada - Ministarstvo finansija preuzeti dugove u ukupnom iznosu od
20.160.000,00,
- Odlukom o zaduivanju i davanju garancija Crne Gore za 2011. godinu (Sl. list CG, br.
16/11),
- Zakljucima Vlade br.03-5462 od 09.06.2011. godine, kojim je Vlada usvojila Informaciju o
preuzimanju dugova u ukupnom iznosu od 20.160.000,00, od ega za:
o eljezniki prevoz Crne Gore a.d. Podgorica, u iznosu do 8.500.000,00,
o JP Regionalni vodovod Crnogorsko primorje u iznosu do 7.000.000,00,
o Crnogorski fonda za solidarnu stambenu izgradnju u iznosu do 3.800.000,00 i
o Radio Televiziju Crne Gore u iznosu do 858.256,00.
Strana 70
U skladu sa navedenim Zakljucima Vlade zakljueni su sljedei ugovori:

Ugovor o preuzimanju i konverziji duga u akcijski kapital br. 06-2130/1 od 29.06.2011. godine,
izmeu Vlade - Ministarstva finansija i eljeznikog prevoza Crne Gore a.d. Podgorica, kojim su
preuzete obaveze ovog privrednog drutva u iznosu od 8.500.000,00, i to:
- Kredit kod Erste bank a.d Podgorica, u iznosu od 7.000.000,00, sa svim trokovima koji
proizilaze iz Ugovora o kreditu br. LD 10117/00002 od 30.04.2010. godine, poev od
01.01.2011. godine.
- Dug eljeznikog prevoza prema eljeznikoj infrastrukturi a.d. Podgorica, po osnovu
odravanja eljeznike infrastrukture a.d. Podgorica, u iznosu od 1.500.000,00.
Za preuzeti iznos duga eljeznikog prevoza, Vlada e u tom preduzeu poveati svoj akcijski
kapital u iznosu od 8.500.000,00.
S obzirom da je Vlada - Ministarstvo finansija za kredit kod Erste bank a.d. Podgorica, u iznosu
od 7.000.000,00, u skladu sa Ugovorom o kreditu br.LD 10117/00002 od 30.04.2010. godine, kao
sredstvo obezbjeenja, izdala Jemstvo br. 06-1524/1 od 30.04.2010. godine, trebalo je istovremeno
zakljuiti i Ugovor o regulisanju meusobnih odnosa izmeu Vlade - Ministarstva finansija i eljeznikog
prevoza Crne Gore a.d. Podgorica kao korisnika garancije, u cilju definisanja meusobnih odnosa, a ne
naknadno.
Takoe, u skladu sa prethodno navedenim Zakljucima Vlade zakljuen je i Ugovor o
preuzimanju duga br. 08-2129/1 od 29.06.2011. godine izmeu Vlade - Ministarstva finansija i Radio
Televizije Crne Gore kojim su preuzete sljedee obaveze:
- Radio Televizije Crne Gore, u iznosu od 858.256,00, po osnovu kredita kod Atlasmont
banke a.d. Podgorica, sa svim trokovima koji proizilaze iz Ugovora o kreditu br. 01-4571 od
18.10.2010. godine, poev od 01.01.2011. godine. Za preuzete obaveze Radio Televizije
Crne Gore, u iznosu od 858.256,00, po osnovu Ugovora o kreditu broj 01- 4571 od
18.10.2010. godine kod Atlasmont banke a.d. Podgorica kao i obaveze po osnovu svih
ostalih trokova koji proizilaze iz ovog Ugovora, nije izvreno regulisanje meusobnih
odnosa, izmeu Radio Televizije Crne Gore i Vlade - Ministarstva finansija.
Shodno prethodno navedenim Zakljucima Vlade, zakljuen je Ugovor br.06-2128/1 od
29.06.2011. godine, izmeu Vlade - Ministarstva finansija i JP Regionalni vodovod crnogorsko
primorje, o preuzimanju duga i konverziji u kapital.
- U skladu sa navedenim Ugovorom Vlada e poveati svoj kapital kod JP Regionalni
vodovod crnogorsko primorje u iznosu od 7.000.000,00 i preuzeti obaveze JP
Regionalnog vodovoda crnogorsko primorje, u iznosu od 7.000.000,00, po osnovu kredita
kod Erste bank a.d. Podgorica, sa svim trokovima koji proizilaze iz Ugovora o kreditu br.
LD 10196/00016 od 15.07.2010. godine, poev od 01.01.2011. godine.
- Sredstva dobijena po osnovu ovog kreditnog aranmana koristit e se za finansiranje
projekta Regionalni vodovod crnogorsko primorje.
- Za uredno vraanje obaveza po ovom Ugovoru o kreditu Vlada - Ministarstvo finansija
izdala je neopozivo i bezuslovno Jemstvo Erste Bank, broj. 06-2488/1 od 16.07.2010. g.
- Vlada - Ministarstvo finansija, prilikom izdavanja jemstva Erste bank a.d. Podgorica
(16.07.2010. god), trebala je da istovremeno zakljui i Ugovor o regulisanju meusobnih
odnosa sa JP Regionalni vodovod crnogorsko primorje kao korisnikom garancije, u cilju
definisanja meusobnih odnosa, a ne naknadno (29.06.2011. god).
Strana 71
U skladu sa Zakljucima Vlade, zakljuen je i Ugovor br. 06-3387/1 od 31.08.2011. godine,

izmeu Vlade - Ministarstva finansija i Crnogorskog Fonda za solidarnu stambenu izgradnju doo
Podgorica, o preuzimanju duga i ustupanju nepokretnosti, kojim su:
- Preuzete obaveze Crnogorskog fonda za solidarnu stambenu izgradnju d.o.o. Podgorica, u
iznosu od 3.800.000,00, sa svim trokovima koji proizilaze iz Ugovora o kreditu br. LD
10040/ 00086 od 23.02.2010. godine, kod Erste bank a.d. Podgorica.
- Dok je Crnogorski Fond saglasan da za iznos preuzetog duga, Vlada - Ministarstvo finansija
izvri upis nepokretnosti u svoje vlasnitvo, po katastarskim parcelama iz Lista
nepokretnosti 3645 KO Niki, zaveden pod brojem 103-956-1-836/2011 od 02.02.2011.
godine.
- Za uredno vraanje obaveza po Ugovoru o kreditu kod Erste bank, kao sredstvo
obezbjeenja, Vlada - Ministarstvo finansija izdala je neopozivo i bezuslovno Jemstvo br.
01-1945/1 od 23.02.2010. godine i zakljuen je Ugovor o hipoteci broj HPP/04810 od
23.02.2010. godine na predmetnom zemljitu sa Samostalnim Sindikatom Rudnika boksita
ad Niki.
- Sredstva dobijena po osnovu ovog kreditnog aranmana namijenjena su za finansiranje
kupovine zemljita, ukupne povrine, 46.038m2, upisanog u Listu nepokretnosti br. 3645 KO
Niki shodno Ugovoru o kupoprodaji nepokretnosti broj 01-293 od 18.02.2010. godine,
zakljuenim izmeu Samostalnog Sindikata Rudnici Boksita Niki i Crnogorskog fonda za
solidarnu stambenu izgradnju doo Podgorica. Ukupna cijena zemljita iznosi 3.683.040,00,
to po jednom metru kvadratnom iznosi 80. Ugovorom o kupoprodaji nepokretnosti
definisano je da Fond kupuje zemljite sa namjerom izgradnje stambeno poslovnih objekata
prema usvojenim urbanistiko tehnikim uslovima.
Vlada - Ministarstvo finansija, prilikom izdavanja jemstva Erste bank a. d. Podgorica, trebala je
da istovremeno zakljui i Ugovor o regulisanju meusobnih odnosa sa Crnogorskim fondom za
solidarnu i stambenu izgradnju kao korisnikom garancije, u cilju definisanja meusobnih odnosa, a ne
naknadno.
Takoe, dravni revizor se nije mogao uvjeriti da je sprovedena procedura poveanja kapitala
Vlade po osnovu Ugovora o preuzimanju i konverziji duga u kapital kod JP Regionalni vodovod
crnogorsko primorje i kod eljeznikog prevoza a.d. Podgorica, kao i da je izvren upis nepokretnosti,
po katastarskim parcelama iz Lista nepokretnosti 3645 KO Niki u vlasnitvu Vlade.
Ostale obaveze prema Erste bank a.d. Podgorica, odnose se na sljedee:
Obaveze prema Erste Bank a.d. Podgorica, isplaene u iznosu od 542.050,64, realizovane su
shodno Ugovoru o kreditu br. LD /10103/00110 od 14.04.2010. godine, u iznosu od 5.000.000,00,
zakljuenim izmeu Erste bank a.d. Podgorica i Vlade - Ministarstva finansija, koji je odobren za
restauraciju spomenika kulture na Cetinju,
Obaveze prema Erste bank a.d. Podgorica, u iznosu od 986.260,19, isplaene su shodno
Ugovoru o kreditu br. LD /10050/00082 od 25.02.2010. godine, zakljuenim izmeu Vlade Crne Gore
Ministarstva finansija, koji je odobren za zavretak radova na izgradnji zgrade Uprave policije u
Podgorici.
Strana 72
Otplata obaveza za realizaciju Programa Direkcije javnih radova, odnosi se na:

Otplatu obaveza prema NLB Monenegro banci a.d. Podgorica, izvrenu u skladu sa sljedeim:
Sredstva u iznosu od 730.409,67 (u 2010. godini 725.801,73) prenijeta su NLB Montenegro banci
a.d. Podgorica, shodno Ugovoruo kreditu br. KR 2007/6326.1 od 16.05.2007. godine zakljuenim
izmeu NLB Montenegro banke a.d. Podgorica i Optine Budva za realizaciju programa Direkcije javnih
radova - ureenje terena sa infrastrukturnim prikljucima i radovi na opremanju objekta Osnovne kole
u Budvi - Optina Budva i Ugovoru o graenju br. 06-768 od 04.04.2007. godine zakljuenim izmeu
Direkcije javnih radova i GP Cetinje d.o.o.
Otplatu obaveza prema Crnogorskoj komercijalnoj banci a.d. Podgorica izvrenu u skladu sa
sljedeim:
Za isplatu obaveza prema Crnogorskoj komercijalnoj banci a.d. Podgorica shodno Ugovoru o
kreditu od 06.10.2008. godine zakljuenim sa Kroling d.o.o. Danilovgrad, za realizaciju programa
Direkcije javnih radova, izrada Glavnog projekta i izvoenje radova na rekonstrukciji postojeeg objekta
za potrebe regionalne kole za Dravnu upravu (RESPA) u iznosu od 799.988.09 (u 2010. godini
741.343,14).
Za otplatu glavnice za Dravne zapise opredijeljen je iznos od 8.000.000,00.
Za isplatu obaveza prema Telekomu Crne Gore a.d. Podgorica opredijeljeno je 740.656,20,
odnosno na mjesenom nivou 61.721,35 (u 2010. godini 740.656,20). Obaveza je nastala shodno
Ugovoru o prenosu udjela (osnivakih prava u Radio difuznom centru d.o.o. Podgorica) zakljuenim
izmeu Telekoma Crne Gore A.D. Podgorica i Vlade Republike Crne Gore od decembra 2004. godine.
Za realizaciju programa Direkcije za saobraaj izvrena su sljedea plaanja:
- Za izvoenje radova na izgradnji puta Risan - abljak dionica: avnik Grabovica - tunel
Ivica, u skladu sa Ugovorom br. 13/09 od 16.09.2009. godine (vrijednost ugovorenih radova
iznosi 17.546.059,64, nain plaanja: u roku od 7 godina, otplaena obaveza iznosi
2.599.416,08;
- Putevi Bijelo Polje d.o.o. Bijelo Polje, otplaena obaveza iznosi 2.401.058,36 (u 2010.
godini iznos od 1.800.793,77) za izvoenje radova na izgradnji zaobilaznice oko Bijelog Polja,
u skladu sa Ugovorom br. 19/08 od 05.06.2008. godine (vrijednost ugovorenih radova iznosi
13.806.085,54, nain plaanja: u roku od est godina). U 2011. godini uplaene su 4 rate po
600.264,59, dok su u 2010. godini isplaene 3 rate.
- Porr Technobau und Umwelt Aktiengesellschaft - Be, otplaena obaveza iznosi
3.138.044,76 (u 2010. godini 3.138.044,76), za izvoenje radova na izgradnji puta Risan abljak dionica: ulaz u tunel Ivica- Motiki gaj - abljak (KM3+090.5 - KM16+683.17) u skladu
sa Ugovorom br. 05/08 od 24.04.2008. godine (vrijednost ugovorenih radova iznosi
21.181.802,19, nain plaanja: u roku od 8 godina, a u skladu sa Aneksom br.1 Ugovora od
27.06.2008. godine: nain plaanja: u roku od 7 godina);
- Alpina Mayerder Bau GMBH, otplaena obaveza iznosi 2.880.000,00 (u 2010. godini
2.880.000,00), za izvoenje radova na rekonstrukciji magistralnog puta M-2 PodgoricaPetrovac, dionica I: Ulica Vojisavljevia - Raskre za aerodrom; dionica II: Raskre za
aerodrom - Golubovci (poetak obilaznice); dionica III: Obilaznica Golubovaca, u skladu sa
Ugovorom br. 27/08 od 18.12.2008. godine (vrijednost ugovorenih radova iznosi
36.771.688,45, nain plaanja: u roku od 7 godina).
Strana 73
- AD Mehanizacija i programat Niki, otplaena obaveza iznosi 4.875.285,20 (u 2010.

godini 2.595.415,99), za izvoenje radova na izgradnji magistralnog puta Risan Grahovo abljak: dionica Dragalj Polje - Grahovo, (L:7KM), u skladu sa Ugovorom 04/08 od 13.03.2008.
godine (vrijednost ugovorenih radova iznosi 6.245.666,48, nain plaanja: u roku od 7 godina,
u tekuoj godini otplaene su 4 rate po 231.320,98 u skladu sa Ugovorom), dionica Grahovo
Osjeenica (L=7,975 km), u skladu sa Ugovorom br. 34/08 od 18.12.2008. godine (vrijednost
ugovorenih radova iznosi 11.592.660,11, nain plaanja: u roku od 7 godina, u tekuoj godini
otplaene su 4 rate po 429.357,78 u skladu sa Ugovorom) dionica Osjeenica Vilusi (L:
5,52km) u skladu sa Ugovorom br. 36/08 od 18.12.2008. godine (vrjednost ugovorenih radova
iznosi 6.999.638,90, nain plaanja: u roku od 7 godina, u tekuoj godini otplaene su 4 rate
po 259.245,89); - izvoenje radova na izgradnji mini zaobilaznice Niki, dionica: Brlja Petlja
2 Grebice - Duklo, u skladu sa Ugovorom br. 10/08 od 31.03.2008. godine (vrijednost
ugovorenih radova iznosi 3.680.731,54, nain plaanja: u roku od 4 godine, u tekuoj godini
otplaene su 4 rate po 245.382,10) i shodno Aneksu I broj 01-9435-1 od 21.10.2011. godine
Ugovora br.10/08 za radove na izgradnji mini zaobilaznice Nikia, dionica: Brlja Petlja 2
Grebice - Duklo zbog vika i naknadnih radova, ugovorena cijena se uveava za iznos od
263.134,62 sa PDV-om, pri emu je uplaen iznos od 214.058,20 (zbog umanjenja ukupnog
duga za iznos od 49.076,42).
Revizijom Zavrnog rauna Budeta Crne Gore za 2011. godinu utvreno je, da su sa ove
budetske pozicije isplaivani izdaci po osnovu ugovora o izvoenju radova Direkcije za saobraaj
(15.893.804,40), i izdatke prema Telekomu (740.656,20). S obzirom da se na ovoj poziciji
evidentiraju zahtjevi za plaanja koja se odnose na sve izdatke nastale po osnovu isplata kojima se vri
otplata duga po osnovu emitovanih hartija od vrijednosti i korienih kredita od rezidentnih finansijskih
institucija, smatramo da je izdatke u revizijom utvrenom iznosu po osnovu Ugovora za izvoenje
radova za realizaciju programa Direkcije za saobraaj, u iznosu od 15.893.804,40 i izdatke prema
Telekomu Crne Gore A.D. Podgorica, u iznosu od 740.656,20, trebalo planirati i iskazati u okviru
Kapitalnog budeta.
5.2. Otplata hartija od vrijednosti i kredita nerezidentima
Na poziciji 4612 evidentiraju se zahtjevi za plaanja i plaanja koja se odnose na sve izdatke
nastale po osnovu isplata kojima se vri otplata duga po osnovu emitovanih hartija od vrijednosti i
korienih kredita nerezidentnih finansijskih i nefinansijskih institucija. Izvrenje je iznosilo
59.510.365,69, testiran je uzorak od 59.510.365,69 ili 100%. Pozicija je realizovana za 12,83% iznad
planom predvienih sredstava. Obaveze prema kreditorima uredno su izvravane.
Uplate prema KFW banci - Vodacom, u iznosu od 4.500.000,00, na poseban raun otvoren
kod Crnogorske komercijalne banke a.d. Podgorica, izvreno je za Projekat vodosnadbijevanja i
odvoenja otpadnih voda na Jadranskoj obali Faza III u skladu sa Debt Swap Ugovorom zakljuenim
dana 05.11.2008. godine izmeu Crne Gore (preko Ministarstva finansija) i Njemake banke za obnovu
i razvoj (KFW), u iznosu od 11.231.704,07, kojim je predvieno da Vlada uloi 5.615.852,04, kao
doprinos Crne Gore za izgradnju postrojenja za tretman otpadnih voda u Herceg Novom i mree za
otpadne vode u Kotoru, u okviru Projekta Vodosnadbijevanje i odvoenje otpadnih voda na Jadranskoj
obali - Faza III, uplatom na poseban raun kod Crnogorske komercijalne banke a.d. Podgorica, ime
e se stvoriti mogunost da KFW otpie iznos od 11.231.704,07 dijela duga koji predstavlja DIO I
utvren Ugovorom o konsolidaciji, zakljuenog 29. novembra 2007. godine izmeu KFW i Crne Gore, a
koji ukupno iznosi 12.636.613,47.
Strana 74
Plaanja prema Erste bank a.d Podgorica, u iznosu od 7.500.000,00, za II i III ratu glavnice
izvrena su shodno Ugovoru o kreditu potpisanim 26.06.2009. godine.
Osim prenosa sredstava ino kreditorima na ime otplate glavnice, vreni su i prenosi sredstava
po osnovu obaveze - lanstva Meunarodnim institucijama, kao i prenosi po osnovu provizije i
konverzije valuta CBCG.
U cilju realnog prikazivanja otplaenih obaveza prema ino kreditorima, ostale izdatke nastale
po osnovu lanarina Meunarodnim institucijama, provizija i trokova konverzije valuta neophodno je
planirati i iskazivati na odgovarajuim raunima, shodno Pravilniku o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za
budet Republike, budet vanbudetskih fondova i budete optina.
Kao to je navedeno i u Izvjetaju o izvrenoj reviziji Zavrnog rauna budeta Crne Gore u
2010. godini postojei informacioni sistem, dobijen kao grant Ministarstva finansija Bosne i
Hercegovine, koji koristi Odsjek za upravljanje dugom, predstavlja objedinjeni sistem praenja ino duga
od povlaenja sredstava po osnovu kreditnih zaduenja, preko evidentiranja podataka iz plana za
otplatu, kamate, provizije i ostalih prateih trokova zaduenja, evidentiranje otplate obaveza prema ino
kreditorima. Na osnovu podataka unijetih u sistem mogu se dobiti Izvjetaji o zaduenjima, o izvrenim
plaanjima prema ino kreditorima i podaci o stanju duga. Navedeni sistem ispoljava i odreena
ogranienja usljed nedostatka tehnikog osoblja za odravanje sistema kao i nedovoljno prilagoenih
formi izvjetavanja savremenim potrebama, dok se evidencija domaeg duga vri u Excel programu.
Na osnovu navedenog, smatramo da je u cilju unapreenja evidencija i izvjetavanja u Odsjeku za
upravljanje dugom neophodno obezbijediti licencirani informacioni sistem za evidenciju ino i domaeg
duga.
Zbog znaajnog iznosa obaveza po osnovu ino-zaduenja i poveanja dravnog duga u 2011.
godini, kao i zbog rizika realizacije datih dravnih garancija i mogunosti njihovog pretvaranja u javni
dug, preporuuje se da:
Ministarstvo finansija, najmanje jednom godinje, vri usaglaavanje stanja obaveza

prema ino kreditorima, kao i da zbog moguih novih zaduivanja, vri redovnu analizu
odrivosti duga, a posebno novih zaduenja sa akcentom na kretanje referentnih
kamatnih stopa (EURIBOR).
U skladu sa Strategijom za upravljanje dugom cilj upravljanja dugom je finansiranje rashoda

dravnog budeta uz maksimalno smanjenje trokova duga.
Kroz politiku zaduivanja neophodno je: racionalizovati trokove zaduivanja, ostale trokove
angaovanja sredstava, trokove nepovuenih sredstava-commitment fee i usmjeravati nova kreditna
zaduenja za finansiranje investicionih projekata. Takoe, usljed poveanja ino-duga Crne Gore, koji na
31.12.2011. godine, iznosi 1.063,7 mil. eura (u 2010. godini 912,4 mil. eura), to je za 151,3 mil. eura
vie u odnosu na stanje ino-duga u prethodnoj godini, a usljed smanjenja priliva po osnovu prihoda
neophodno je voditi opreznu politiku zaduivanja u cilju redovnog izvravanja obaveza prema ino
kreditorima.
U cilju unapreenja rada Odsjeka za upravljanje dugom neophodno je obezbijediti efikasan i
pouzdan informacioni sistem, kontinuirano unapreivati procedure to bi doprinijelo efektivnom i
efikasnom obavljanju aktivnosti.
Strana 75
5.3. Otplata garancija u zemlji

nastale po osnovu isplata kojima se vri otplata duga po osnovu datih garancija u zemlji.
Ministarstvo finansija je, 26.12.2011. godine, isplatilo 992.274,50 u korist Podgorike banke
Societe Generale a.d. Podgorica, u skladu sa izdatom garancijom br.06-2225/1 od 10.07.2009. godine
za korisnika garancije Pobjeda a.d. Podgorica, a shodno Ugovoru o kreditu br. 00-421-0400032.5,
zakljuenim izmeu Pobjeda a.d. Podgorica i Podgorika banka Societe Generale a.d. Podgorica.
Za pomo implementaciji Programa restrukturiranja Pobjeda a.d. Podorica, shodno Prijavi za
dravnu pomo br.05-1712 od 18.05.2009. godine, koju je podnijelo Ministarstvo kulture, sporta i
medija, Rjeenju Komisije za kontrolu dravne podrke i pomoi, br.01-21/1 od 26.05.2009. godine
kojim je Predlog modela finansijskog restrukturiranja Pobjeda a.d. ocijenjen kao usaglaen sa
Zakonom o kontroli dravne podrke i pomoi i shodno Zakljucima Vlade, br .03-7082 od 29.05.2009.
godine kojim je Vlada usvojila Predlog modela finansijskog restrukturiranja, Vlada, Ministarstvo finansija
izdalo je garanciju br. 06-2225/1 od 10.07.2009. godine Podgorikoj banci Societe Generale a.d.
Podgorica, u iznosu od 2.970.000,00 za zaduenje Pobjede a.d. Podgorica.
S obzirom da Pobjeda a.d. Podgorica nije izmirivala obaveze po osnovu ovog Ugovora,
Ministarstvo finansija, 26.12.2011. godine, isplatilo je sredstva u iznosu od 992.274,50, u korist
Podgorike banke Societe Generale a.d. Podgorica, a prema slijedeoj strukturi: sredstva u iznosu od
679.275,15 odnose se na dospjelu glavnicu, iznos od 275.575,34 odnosi se na dospjelu kamatu po
istom Ugovoru, iznos od 37.423,99 odnosi na zateznu kamatu po ovom Ugovoru.
Obraun zatezne kamate, u iznosu od 37.423,99, obraunat je za period kanjenja, pri emu
pri obraunu zatezne kamate nije primijenjena zatezna kamatna stopa ve ugovorena redovna kamatna
stopa. I pored Urgencija Ministarstva finansija, Pobjeda a.d. Podgorica nije izvrila uplatu dospjelih
obaveza. Za Pobjedu a.d. Podgorica, poslovnim bankama, izdate su sljedee garancije:
5.4. Otplata garancija u inostranstvu

nastale po osnovu isplata kojima se vre otplate duga po osnovu datih garancija u inostranstvu.
Sa ove pozicije izvrena su plaanja 18.05.2011. godine prema Credit Suisse London Branch,
u iznosu od 26.300.000,00, po osnovu glavnice, a u skladu sa Ugovorom o garanciji, u iznosu od
5.055.966,74, po osnovu kamate i u iznosu od 1.566.922,16 po osnovu kamate u skladu sa
Ugovorom o garanciji.
U 2011. godini izvreno je plaanje, u iznosu od 26.300.000,00, po osnovu date dravne
garancije eljezari a.d. Niki. Za pomo implementaciji Plana restrukturiranja eljezare a.d. Niki,
shodno Rjeenju Komisije za kontrolu dravne pomoi, br. 01-S/1 od 03.02.2010. godine, a u cilju
odravanja poslovanja i likvidnosti eljezare a.d. Niki nakon sprovoenja plana restrukturiranja u
Strana 76
dijelu organizacije, kadrova i finansijskog poloaja preduzea, Vlada je izdala garanciju eljezari a.d
Niki u iznosu od 26.300.000,00 za zaduenje kod Suisse international. S obzirom da eljezara a.d
Niki nije ispotovala obaveze prema Credit Suisse u 2011. godini sredstva u iznosu od
26.300.000,00 isplaena su sa pozicije 462 - Otplata garancija, po osnovu date garancije. U eljezari
a.d. Niki pokrenut je i sproveden postupak steaja.
Zbog rizika realizacije datih dravnih garancija, posebno datih garancija KAP-u i rizika od
mogunosti njihovog pretvaranja u javni dug, kao i zbog poveanja dravnog duga Crne Gore u 2011.
godini u odnosu na kraj 2010. godine, za iznos od 212,8 mil., smatramo da Vlada treba da:
- garancije izdaje za primarne projekte od prioritetnog znaaja za opti drutvenoekonomski i regionalni razvoj drave;
- se dravne garancije u cilju podrke privredi izdaju privrednim drutvima iji finansijski
izvjetaji i poslovna politika garantuju uredno izmirivanje kreditnih obaveza;
- se garancije ne izdaju onim privrednim drutvima koja bi ih koristila za tekue izdatke
ili pokrivanje gubitaka u poslovanju;
- izradi dodatne kriterijume prema kojima e se definisati nain izdavanja i sredstva
obezbjeenja prilikom donoenja odluka o izdavanju dravnih garancija;
- da se prilikom zakljuivanja ugovora o garanciji, odnosno jemstva sa kreditorima, istovremeno
vri zakljuenje ugovora o meusobnom regulisanju odnosa sa korisnikom garancije, u cilju
definisanja pravnih razgranienja;
- zakljuivati ugovore sa korisnicima garancija u kojima bi bila definisana odgovarajua
sredstva obezbjeenja po izdatim garancijama i u kojima bi bilo precizirano da su samo uz
saglasnost Vlade - Ministarstva finansija mogua nova zaduenja i nova znaajnija investiciona
ulaganja i nabavke korisnika garancija;
- zakljuivati ugovore o garanciji odnosno ugovore o jemstvu sa kreditorima, nakon uplaene
naknade za rizik od 0,5% od strane korisnika garancije;
- vriti procjenu kreditnog rizika za izdate i neotplaene garancije;
- vriti redovno nadzor realizovanih aktivnosti korisnika garancija po osnovu izdatih garancija;
- dostavljanjem izvjetaja o realizovanim aktivnostima nakon izdavanja garancija sa prateom
dokumentacijom kojom se dokazuju realizovane aktivnosti;
- periodinim i redovnim dostavljanjem podataka o zahtijevanim i otplaenim obavezama
prema kreditorima;
-redovnim dostavljanjem finansijskih iskaza korisnika garancija.
5.5. Otplata obaveza iz prethodnog perioda
nastale po osnovu isplata kojima se izmiruju obaveze starije od godinu dana. Planirana sredstva na
ovoj poziciji, na nivou budeta iznosila su 55.587.147,70. Izvrenje sa ove pozicije na nivou budeta
iskazano je u iznosu od 70.500.202,73, od ega se na isplatu sudskih sporova odnosi
13.542.855,98. Testiran je uzorak od 68.241.535,19 odnosno 96,79% izvrenja na ovoj poziciji.
Prenosi sredstava sa ove budetske pozicije uglavnom se odnosena sljedee:
Strana 77
Po osnovu obeteenja korisnika PIO, shodno Zakonu o obeteenju korisnika prava iz

penzijsko invalidskog osiguranja. Sredstva su u skladu sa rjeenjima Ministarstva finansija prenoena
na raune komercijalnih banaka koje su vrile isplatu krajnjim korisnicima.
Isplate dijela duga po osnovu devizne tednje graanima, uzrokovane primjenom Zakona o
regulisanju obaveza i potraivanja po osnovu ino duga i devizne tednje graana (Sl. list RCG, br.
55/03 i 11/03) Zakona o isplati devizne tednje graana poloene kod ovlaenih banaka sa sjeditem
van Republike Crne Gore (Sl. list RCG, br. 81/06), Uredbe o konverziji devizne tednje graana u
obveznice (''Sl. list RCG'', br. 42/04) i na osnovu Zakona o isplati deviznih sredstava graana poloenih
kod Dafiment banke AD Beograd i Banke privatne privrede DD Podgorica poloenih preko preduzea
Jugoskandik DD Beograd (Sl. list CG, br. 20/08). Isplatu devizne tednje graanima, u ime
Ministarstva, vrila je Centralna banka i ovlaene banke shodno ugovorima o zastupanju u poslovima
isplate devizne tednje graana. Revizijom nije obuhvaena provjera uplata prema krajnjim korisnicima.
Po osnovu otkupa obveznica PIO kojima su isplaeni rauni za utroenu elektrinu energiju.
Sa ove pozicije izvrena je isplata obaveza, prema Ericsson Nikola Tesla dd Zagreb, u iznosu
od 387.147,54, koju je trebalo planirati i realizovati sa pozicije kapitalnih izdataka Ministarstva
unutranjih poslova i javne uprave, a ne sa pozicije 4630 - Otplata obaveza iz prethodnih godina.
Ostale isplate sa pozicije 4630, uglavnom se odnose na sljedee:
Sredstva za isplatu novane naknade za sprovoenje postupka eksproprijacije, u iznosu od
2.096.530,00, za podruje Kamenoloma, isplaena su sa pozicije 4630 - Otplata obaveza iz
prethodnih godina prenosom na poseban raun Ministarstva finansija - Depozit za exproprijaciju,
shodno Zakljucima Vlade br. 03-7924 od 28.07. 2011. godine. Navedena obaveza izvrena je u skladu
sa sljedeim: Shodno Ugovoru o zakupu i izgradnji na podruju Kamenoloma, na poluostrvu Lutica,
kojim je, u poglavlju 29, Ostale ugovorene odredbe koje se odnose na Vladu, ugovoreno je da je Vlada
obavezna da izdejstvuje sticanje zemljita u roku od 18 mjeseci od dana potpisivanja ovog Ugovora i da
ukljui zemljite u ovaj Ugovor o zakupu i izgradnji, tako da Kamenolom postane dio zemljita koje se
daje u zakup Projektnoj kompaniji pod uslovima ovog Ugovora o zakupu i izgradnji i da ini dio lokacije.
U skladu sa poglavljem 2, stav 2.5 Ugovora, sa predstavnicima Projektne kompanije,
dogovoreno je produenje roka za sticanje prava svojine na zemljitu, na podruju Kamenoloma, do 23.
oktobra 2011. godine. U cilju realizacije prethodnog, donijeti su sljedei zakljuci, elaborati, odluke:
-
Zakljuci Vlade Crne Gore br. 03-5004 od 26. maja 2011. godine;
Zakljuci Vlade Crne Gore br. 03-7924od 28. jula 2011. godine;
Zakljuci Vlade Crne Gore br. 03-8236/1 od 29. septembra 2011. godine;
Odluka o utvrivanju javnog interesa za eksproprijaciju nepokretnosti na poluostrvu Lutica,
na podruju Kamenoloma, objavljena u Sl. list CG, br. 44/11 od 28. 08. 2011. godine;
- Elaborat Uprave za nekretnine;
- Procjena Uprave za nekretnine Crne Gore, br. 02-5226 od 19.09.2011. godine;
- Sporazum o razmjeni nepokretnosti na osnovu naknade za eksproprisano zemljite, izmeu
Vlade i a.d. Raica, potpisanog od strane Zatitnika za imovinsko - pravne odnose.
Sredstva za ovu namjenu obezbijeena su iz Budeta Crne Gore sa pozicije 4630 - Otplata
obaveza iz prethodnog perioda, a bie nadomjetena zakljuivanjem Ugovora o prijevremenoj uplati
zakupa na poluostrvu Lutica, odmah nakon usvajanja Elaborata i Odluke o eksproprijaciji. Isplatu
sredstava, u iznosu od 2.096.530,00, po osnovu eksproprijacije nepokretnosti na poluostrvu Lutica
Strana 78
na podruju Kamenoloma, trebalo je planirati Zakonom o Budetu za 2011. godinu, u okviru Kapitalnog
budzeta kako bi se izdaci za ovu namjenu realizovali na teret planiranih pozicija, a ne sa pozicije 4630 Otplata obaveza iz prethodnog perioda.
Otplata obaveza korisnika budeta, u ukupnom iznosu od 4.272.678.32, od ega po osnovu
poreza na lina primanja u iznosu od 756.025,81, doprinosa za obavezno socijalno osiguranje u
iznosu od 3.423.782,36, prireza porezu na dohodak fizikih lica u iznosu od 92.870,15 izvrena je u
skladu sa Zakljucima Vlade, br. 03-5076 od 02. juna 2011. godine. Nijesmo imali na uvid podatke za
koje budetske korisnike su izvrena plaanja po osnovu poreza na lina primanja, doprinosa na
obavezno socijalno osiguranje i prireza porezu na dohodak fizikih lica.
Otplata neizmirenih obaveza Republikog Fonda za zdravstveno osiguranje sa stanjem na dan
31.12.2010. godine, prema testiranim podacima iznosi 10.443.576,46, a izvrena je u skladu sa
Zakljucima Vlade br. 03-5076, od 02. juna 2011. godine.
Otplata obaveza HTP Onogot a.d. Niki realizovana je u ukupnom iznosu od
1.030.276,58, po osnovu poreza i doprinosa u cilju povezivanja radnog staa zaposlenih u ovom
preduzeu, na osnovu Plana line uprave u steaju, a u cilju realizacije Programa dravne pomoi, u
skladu sa lanom 12. stavom 4 i 5 Zakona o Budetu Crne Gore za 2011. godinu i Zakljucima Vlade
br. 03-1567 od 03.03.2011. godine.
Otplata obaveza Bega Press d.o.o. Podgorica - u steaju, izvrena je u ukupnom iznosu od
880.802,32, u skladu sa lanom 12. stavom 4 i 5 Zakona o Budetu Crne Gore za 2011. godinu,
Zakljucima Vlade br. 03-2060 od 10.03.2011. godine, Rjeenjem Komisije za dodjelu jednokratne
dravne pomoi br. 01-5/1 od 25.01.2011. godine u vidu subvencije, a u cilju realizacije Plana
restrukturiranja Bega Press d.o.o. - u steaju, na osnovu Zahtjeva Ministarstva ekonomije.
Uplate sredstava Agenciji za elektronske komunikacije i potansku djelatnost, u iznosu od
492.727,99 i Radio difuznom centru, u iznosu od 1.655.446,82, izvrene su po osnovu preuzetog
duga emitera/elektronskih medija prema Agenciji za elektronske komunikacije i potansku djelatnost i
Radio difuznom Centru u skladu sa lanom 12. stavom 4 i 5 Zakona o Budetu Crne Gore za 2011.
godinu, Zakljucima Vlade br. 03-2061 od 10.03.2011. godine i u skladu sa Rjeenjem Komisije za
kontrolu dravne pomoi br. 01-19/1 od 23. februara 2011. godine, kojim je Program pomoi
elektronskim medijima, ocijenjen kao usklaen sa Zakonom o kontroli dravne pomoi. Prijavu za
dodjelu dravne pomoi svim emiterima/elektronskim medijima u Crnoj Gori kroz Program dravne
pomoi dostavilo je Ministarstvo kulture.
Isplate sredstava u cilju realizacije Programa dravne pomoi, u iznosu od 4.059.253,49, po
osnovu dodijeljene dravne pomoi prethodno navedenim pravnim licima, nije trebalo realizovati sa
pozicije 4630 - Otplate obaveza iz prethodnih godina, jer se ovi izdaci ne odnose na Obaveze Budeta
Crne Gore iz prethodne godine. Na poziciji 4630 - Otplata obaveza iz prethodnih godina evidentirani su
i izdaci po osnovu provizija i naknada koje se plaaju po osnovu obrauna CBCG. S obzirom na
znaajan iznos ovih izdataka na nivou Budeta, neophodno je preispitati mogunost za njihovo
smanjenje. Takoe, ove izdatke neophodno je planirati i evidentirati na poziciji 413-7-1 Bankarske
usluge - provizije, a u skladu sa Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike,
budete vanbudetskih fondova i budete optina.
Strana 79
5.6. Sudski sporovi

lanom 13. Zakona o Budetu Crne Gore za 2011. godinu predvieno je da se ukupne isplate
po osnovu sudskih odluka realizuju na teret tekueg budeta potroake jedinice koja je uzrokovala te
trokove do nivoa raspoloivih sredstava. Ovaj izdatak za budetsku 2011. godinu iznosio je
13.542.855,98 i predstavlja dalji rast izdataka po ovom osnovu. Analizom podataka iz Glavne knjige
utvreno je da ovi izdaci predstavljaju obaveze, po osnovu sudskih izvrenja, koje su proistekle iz
rada 30 dravnih organa i da se dalje isplauju preko Ministarstva finansija sa pozicije 4630 - Otplata
obaveza iz prethodnog perioda. S obzirom da se ovi izdaci kod nekih organa, zbog prirode njihovog
posla, iz godine u godinu ponavljaju ipak zabrinjava injenica da umjesto trenda smanjenja, dravni
organi biljee kontinuirani rast izdataka po ovom osnovu. Treba napomenuti da izdaci po osnovu
sudskih sporova predstavljaju tekui izdatak jer nastaju u momentu donoenja pravosnane presude,
kako slijedi:
Sa ove pozicije je isplaen izdatak u iznosu od 298.659,86 radi naplate potraivanja
Mediteran D.O.O. Subotica kao tuioca u pravnoj stvari protiv tuene NLB Montenegrobanke A.D.
Podgorica. Presuda je doneena i izdatak je isplaen po osnovu Ugovora o kupoprodaji akcija
zakljuenog izmeu Vlade RCG i Nove Ljubljanske banke D.D. Ljubljana kojim je Vlada RCG preuzela
potencijalne obaveze NLB Montenegrobanke A.D. Podgorica po sudskim sporovima. Potencijalne
obaveze predstavljaju nepredviene obaveze i trebalo ih je isplatiti sa rauna tekue budetske rezerve
tim prije to ova obaveza nije evidentirana u Izvjetaju o neizmirenim obavezama i predstavlja
novonastalu obavezu, odnosno, tekui izdatak.
Revizijom je utvreno da Ministarstvo finansija nije obezbijedilo primjenu lana 13. Zakona o
Budetu Crne Gore za 2011. godinu, kojim je predvieno da se ukupne isplate po osnovu sudskih
odluka realizuju na teret tekueg budeta potroake jedinice koja je uzrokovala te trokove do
raspoloivih sredstava.
Polazei od injenice da se uveava iznos isplata na osnovu sudskih odluka,

neophodno je da Ministarstvo finansija sistemski uredi da se isplate po osnovu sudskih
odluka realizuju na teret tekueg budeta potroake jedinice koja je prouzrokovala te
trokove.
Preporuuje se Vladi, da radi obezbjeivanja pravilnosti u primjeni zakona i drugih

propisa kojima je regulisan rad dravnih organa, razmotri mogunost donoenja propisa
kojim bi se uredila finansijska odgovornost nosilaca javnopravnih ovlaenja kao i
prekrajna odgovornost za budetske korisnike i izvrioce.
Strana 80
III
IZVJETAJ O REALIZACIJI ZAKLJUAKA SKUPTINE CRNE

GORE POVODOM USVAJANJA ZAKONA O ZAVRNOM RAUNU
BUDETA CRNE GORE ZA 2010. GODINU.
Uporedo sa postupkom Revizije Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu izvrena je i

kontrola Izvjetaja o realizaciji zakljuaka Skuptine Crne Gore povodom usvajanja Predloga Zakona o
Zavrnom raunu Budeta Crne Gore za 2010. godinu, koji je Ministarstvo finansija dostavilo Skuptini
Crne Gore. Revizijom Zavrnog rauna budeta Crne Gore za 2010. godinu, DRI je izradila 19
preporuka i struktuirala ih u 5 cjelina i to: 1. Planiranje, evidencija i finansijski iskazi; 2. Prihodi; 3.Tekui
izdaci; 4. Transakcije finansiranja, 5. Kapitalni budet.
Ministarstvo finansija je u svom Izvjetaju o realizaciji zakljuaka Skuptine Crne Gore na bazi
odgovora potroakih jedinica kod kojih su utvrene nepravilnosti struktuiralo svoj Izvjetaj u 7 cjelina, i
to: 1. Planiranje, evidencija i finansijski iskazi; 2. Prihodi; 3. Tekui izdaci; 4. Transakcije finansiranja;
5.Evidencija imovine i obaveza; 6. Revizija efikasnosti programa - Fond za manjine (koja nije bila
predmetom revizije Zavrnog rauna); 7. Kapitalni budet. Na osnovu izvrene kontrole preporuka
utvreno je:
1. Planiranje, evidencija i finansijski iskazi

U Izvjetaju Ministarstva finansija se navodi U vezi primjedbe Dravne revizorske institucije
koja se odnosi na preusmjeravanje preko tekue budetske rezerve, Ministarstvo finansija nema praksu
da vri ovakvu vrstu preusmjeravanja i ovo predstavlja izuzetak kod veoma znaajnih budetskih
korisnika. Imajui u vidu da nije planiran rebalans budeta, ovaj nain preusmjeravanja se pokazao kao
adekvatno rjeenje za prevazilaenje problema, a u skladu sa Zakonom o budetu.
Dravna revizorska institucija ponovo ukazuje da se preusmjeravanja sredstava moraju vriti u
skladu sa organskim i godinjim Zakonom o budetu. Potroake jedinice uz odobrenje Ministarstva
finansija mogu preusmjeriti sredstva po programima i pojedinim izdacima u visini od 10% od sredstava
utvrenih Zakonom o budetu. Takoe, Vlada izmeu potroakih jedinica moe vriti preusmjeravanje
sredstava utvrenih Zakonom o budetu u iznosu od 10% od ukupno planiranih sredstava potroake
jedinice. Sve ostalo je u domenu dobrog budetskog planiranja, a tekuu rezervu treba koristiti za hitne
i nepredviene izdatke koji se nijesu mogli planirati. Stoga DRI ponovo upuuje na neophodnost
realizacije preporuke iz Zavrnog rauna za 2010. godinu u kojima je navedeno da:
o Prilikom planiranja budeta, Ministarstvo finansija mora dosljedno potovati naelo
sveobuhvatnosti i tanosti u dozvoljenim zakonskim odstupanjima;
o Neophodno je izvriti izmjene i dopune Zakona o budetu u dijelu preusmjeravanja i
onemoguiti da se jednom preusmjerena sredstva ponovo vraaju potroakoj jedinici.
Takoe, u Izvjetaju Ministarstva finansija povodom Izvjetaja o realizaciji preporuka navodi se
i da: Rauni budetskih korisnika koji nisu bili sadrani u pregledu Ministarstva finansija odnose se na
raune javnih ustanova Instituta za standardizaciju i Akreditacionog tijela koje su kao pravna lica
registrovane u Centralnom registru Privrednog suda i kao takva imaju pravo na posjedovanje poslovnih
rauna. U Zakonu o Budetu Crne Gore za 2011. godinu, Institut za standardizaciju i Akreditaciono
tijelo planirani su kao programi Ministarstva ekonomije, a ne kao direktni korisnici Budeta.
Strana 81
Takoe, promjene na raunima Savjeta za privatizaciju, shodno lanu 4. Odluke o djelokrugu rada i
sastavu Savjeta za privatizaciju i kapitalne projekte evidentiraju se preko Dravnog trezora na nain to
se prilivi na ovim raunima sukcesivno prenose na uplatni raun (832) Savjeta za privatizaciju. Savjet
za privatizaciju finansira se iskljuivo iz namjenskih prihoda i po tom osnovu mu se do nivoa priliva
otputaju sredstva iz Budeta. Shodno preporuci Dravne revizorske institucije, u toku je procedura
vezana za gaenje poslovnih rauna Savjeta za privatizaciju i kapitalne projekte, izuzev jednog rauna
koji e sluiti za uplatu depozita i njegovog povraaja uesnicima na tenderima.
Dravna revizorska institucija nije sporila pravo potroakim jedinicama da otvaraju raune na
kojima bi se vrila uplata sopstvenih prihoda, ali je ukazala da kao subjekti koji se u velikoj mjeri
finansiraju iz budeta imaju obavezu i da se pridravaju principa o budetskom poslovanju. Revizijom je
utvreno da nijesu do kraja regulisana pravila evidencije i odnosi Instituta za standardizaciju sa
Ministarstvom finansija - Dravnim trezorom. U skladu sa Zakonom o standardizaciji (Sl. list CG, br.
13/08) Institut za standardizaciju CG je samostalna neprofitna organizacija, iako osim budetskih
ostvaruje i druge prihode: prodajom standarda, srodnih dokumenata i drugih publikacija, naplatom
lanarine, naplatom usluga i iz drugih izvora.
Takoe, utvreno je da je Upravni odbor Instituta donio Odluku br. 42/VIII/9 od 14.12.2009.
godine, kojom je odreeno da se po isteku svake poslovne godine, neutroena finansijska sredstva
dobijena iz Budeta Crne Gore, prebacuju na podraun Instituta i usmjeravaju u razvoj Instituta.
Meutim, dio ovih izdataka u iznosu od 269.911,20 utroen je za kupovinu stana, to predstavlja
kapitalni, a ne tekui izdatak. Smatramo da ovaj izdatak nije realizovan u skladu sa budetom
opredijeljenim namjenama i da je u ovom sluaju Upravni Odbor prekomjerno koristio svoja ovlaenja,
te da je prekrio Zakon o budetu. Budet za 2010. godinu nerealno je planiran i u dijelu sopstvenih
prihoda koje je Institut takoe zadravao i koristio za diskrecionu potronju. Svakako da sticanje
sopstvenih prihoda, ukoliko se potuje princip sveobuhvatnosti planiranja, zahtijeva da se ova
sredstva planiraju budetom i da se iskau kroz Predlog Zavrnog rauna Budeta Crne Gore, a to
znai da moraju biti evidentirana u Glavnoj knjizi trezora. Takoe, struktura potronje iskazana po
Zavrnom raunu Budeta ne odgovara strukturi potronje iskazane po Zavrnom raunu potroake
jedinice i smatramo neophodnim da Institut za standardizaciju detaljno informie Ministarstvo finansija i
nadleno tijelo Skuptine o potronji budetskih sredstava u prethodnim godinama.
Takoe, smatramo da se prihodi od privatizacije trebaju uplaivati na za to predvieni uplatni
raun 832 -210 - 52 kod CBCG, pa nakon toga zahtjevima za plaanje otputati Savjetu za privatizaciju.
Revizijom je utvreno da je i u 2011. godini sa komercijalnog rauna Savjeta za privatizaciju i kapitalne
projekte br. 520 - 02812 - 78 otvorenog kod Hipotekarne banke izvren prenos sredstava na uplatni
raun 832 - 210 - 52 kod CBCG u iznosu od 923.900,00, a u 2012.g. (do 13.09.2012. godine) u iznosu
od 551.503,01.
Stoga, DRI ponovo ukazuje na neophodnost izvrenja datih preporuka:
o Neophodno je obavezati potroake jedinice da planiraju sopstvene prihode i potronju po
tom osnovu iskau kroz Zavrni raun Budeta Crne Gore;
o Direktni korisnici budeta su u pojedinim sluajevima registrovani u Privrednom sudu i kao takvi
koriste budetska sredstva, a svoje poslovanje usklauju sa zakonima koji su relevantni za
komercijalni sektor. Takoe, neophodno je izvriti izmjene Zakona o budetu kojim bi se
obavezali svi direktni korisnici budeta, bez obzira na nain registracije, da se moraju
pridravati Zakona o budetu i podzakonskih propisa donesenih u skladu sa ovim Zakonom;
Strana 82
o Ministarstvo finansija e izmjenama Zakona o budetu uskratiti mogunost direktnim

korisnicima budeta da koriste komercijalne raune, koji nijesu sastavni dio Konsolidovanog
rauna trezora i obavezati sve korisnike ovih rauna da u skladu sa ekonomskom
klasifikacijom, na propisanim obrascima za 2010. godinu dostave izvjetaje o potronji sa ovih
rauna nadlenom radnom tijelu Skuptine, a posebno Savjet za privatizaciju, Institut za
standardizaciju i Akreditaciono tijelo Crne Gore.
Na osnovu navedenog proizilazi da ove preporuke nijesu realizovane.
2. Prihodi
Revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2010. godinu DRI je izradila pet preporuka kojima je
ukazala na neophodnost jaanja naplate javnih prihoda, neohodnost propisivanja bliih uslova i naina
povraaja PDV-a, poveanje broja kontrola kod naplate poreza na dobit (posebno kod velikih poreskih
obveznika), dosljedno sprovoenje procedure koncesionih naknada, obezbjeenje mjera naplate
poreza i auriranje evidencije o poreskom dugu.
Poreska uprava je krajem 2011. godine obavjestila Ministarstvo finansija da je zapoeta
kontrola kod jednog broja operatera mobilne telefonije. Nakon izvrenog inspekcijskog nadzora tokom
2012. godine kod mobilnih operatera izvrena je korekcija poreskih obaveza u smislu poveanja u
znaajnom iznosu, to potvruje da je preporuka DRI bila opravdana, a Poreska uprava je realizovala.
Kada se radi o pravnim licima koja se bave prometom naftnih derivata DRI je istakla, u prolom
revizionom nalazu, da je ukupna korekcija poreskih obaveza u 2010. godini bila samo 3.700,00.
Uvaavajui preporuku DRI, kod ovih poreskih obveznika je u 2011. godini Poreska uprava izvrila
kontrolu kod 15 (petnaest) pravnih lica pri emu je izvrena korekcija poreskih obaveza u iznosu od
774.632,00, od ega je porez na dobit pravnih lica u iznosu od 54.265,00. Zajedno sa Upravom
carina izvrena je i kontrola kod uvoznika i korisnika lo ulja i ekstra lo ulja pri emu je pokrenut
postupak naknadne naplate akcize i utvrene dodatne obaveze u iznosu od 2.014.149,00. Korekcija je
utvrena, jer odreeni broj pravnih lica nenamjenski koristi lo ulje kao motorno gorivo ili gorivo za
industrijske i komercijalne svrhe (ne za grijanje), a za to je akcizna obaveza propisana u veim
iznosima. Navedeno potvruje da je preporuka DRI bila opravdana i ista je realizovana od strane
Poreske uprave.
Kada je u pitanju preporuka DRI o neophodnosti jaanja administrativnih i strunih kapaciteta u
Poreskoj upravi, ista je izvjestila Ministarstvo finansija krajem 2011. godine da je doneen Pravilnik o
unutranjoj organizaciji i sistematizaciji i izvrena nova sistematizacija radnih mjesta u Poreskoj upravi.
U skladu sa navedenim, realizujui preporuke dravne revizije, formirana je jedinica za poreske
obveznike sa obavezom da prati i vri nadzor velikih poreskih obveznika. Meutim, i dalje je zastupljen
problem nedostatka dovoljno obuenog strunog poreskog kadra pogotovo kod inspektora naplate u
podrunim jedinicama.
U Poreskoj upravi, po izjanjenju iste upueno Ministarstvu finansija, a nakon preporuke
dravne revizije, uspostavljena je bolja saradnja izmeu dravnih organa, te da se poreskom organu
urednije dostavljaju ugovori odnosno rjeenja kojim se utvruju obaveze po osnovu koncesionih
naknada za korienje mineralnih sirovina.
Strana 83
Takoe, po preporuci dravne revizije, u proceduri je izmjena Zakona o igrama na sreu kojim
e se regulisati obraun kamata i po osnovu fiksnog dijela koncesione naknade od igara na sreu ime
e se omoguiti jedinstvena primjena Zakona o poreskoj administraciji i pravilno evidentiranje na
analitikim karticama poreskih obveznika fiksnog dijela koncesione naknade. S obzirom da do
okonanja revizije postupak izmjene navedenog zakona jo uvijek nije zavren, dravna revizija smatra
da isti treba to prije okonati.
Poreska uprava u svom Izjanjenju o realizaciji preporuka Ministarstvu finansija navela je: na
osnovu podataka podrunih jedinica Poreske uprave, intenzivirana aktivnost na obezbjeenju poreskih
potraivanja i primjeni postupaka blagovremenog korienja instrumenata naplate kod poreskog duga.
Od 15. novembra 2011. godine u svim podrunim jedinicama aurirana je evidencija o poreskom dugu
koja se prati na mjesenom nivou kako bi se preduzele mjere za njegovo raiavanje. Na osnovu ove
evidencije, u podrunim jedinicama se pristupilo raiavanju nepostojeih i nenaplativih potraivanja
iz ranijih godina, kao i primjena dijela Zakona o poreskoj administraciji koji se odnosi na zastarjelost
prava na naplatu poreza. Prema podacima Informacionog centra Poreske uprave, poreski dug u 2010.
godini porastao je za 66.086.793, a u 2011. godini za 38.347.445,00. Rast poreskog duga pokazuje
trend pada to cijenimo da je pozitivna okolnost s obzirom na ekonomsku krizu. Takoe, konstatovano
je i da pored manjeg unutranjeg prometa ukupna naplata javnih prihoda kojima upravlja Poreska
uprava ima trend poveanja u odnosu na uporedne periode.
Kada je u pitanju povraaj PDV kredita u Izvjetaju o realizaciji zakljuaka Skuptine povodom
usvajanja Predloga Zakona o Zavrnom raunu Budeta Crne Gore za 2010. godinu istie se da je,
Pogramom Vlade Crne Gore za 2012. godinu, planirana izmjena Zakona o porezu na dodatu vrijednost
za IV kvartal 2012. godine. Dravna revizija ponovo ukazuje na neophodnost izmjene navedenog
zakona i donoenje vrlo preciznih procedura i uputstava za povraaj PDV kredita, te na osnovu
navedenog proizilazi da ova preporuka nije realizovana.
3. Tekui izdaci
Na osnovu preporuka Dravne revizorske institucije, korisnici Budeta su se u svojim
pojedinanim izjanjenjima Ministarstvu finansija izjasnili da su: ispotovali sugestije koje se odnose na
isplatu naknada za rad u radnim grupama i obraun poreza, doprinosa i prireza na te naknade, a da su
vidovi nenamjenske potronje otklonjeni.
Revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu, utvreno je da su i dalje zastupljene
nepravilnosti vezane za formiranje radnih grupa (brojnost radnih grupa, neplaanje poreza i doprinosa,
nepotovanje utvrenih limita kod odreivanja visina naknada, postojanje fiktivnih radnih grupa,
nepostojanje izvjetaja ili neadekvatanost izvjetaja o radu radne grupe), to ukazuje da ova preporuka
nije realizovana to zahtjeva preduzimanje mjera i uspostavljanje adekvatnog nadzora.
Kod preporuke DRI o nepravilnosti prilikom zakljuivanja ugovora o djelu, revizijom je utvreno
da je dolo do ogranienja zapoljavanja na nain to je neophodno pribaviti saglasnost od Ministarstva
finansija o obezbijeenju finansijskih sredstava za novo zapoljavanje, a da su na drugoj strani
potroake jedinice izbjegavajui mjere ogranienja zakljuivale vei broj ugovora o djelu. U 2011.
godini u 352 sluaja izvreno je zapoljavanje po osnovu ugovora o djelu za vrenje poslova iz redovne
nadlenosti organa to nije u skladu sa Zakonom. Iz navedenog proizilazi da navedena preporuka nije
realizovana.
Strana 84
Preporuke iz Zakljuaka Skuptine CG povodom revizije Zavrnog rauna Budeta za 2010.

godinu, a koje se odnose da sve vladine komisije i radna tijela sredstva za rad planiraju na budetskom
razdjelu Generalnog sekretarijata Vlade, kao i da se jo jednom preispita politika davanja subvencija
nijesu obuhvaene Izjanjenjem Ministarstva finansija o izvrenju preporuka.
U Izvjetaju Ministarstva finansija se navodi: U skladu sa politikom Vlade i Strategijom za
upravljanje dugom u 2011. i 2012. godini znaajno su smanjene aktivnosti u oblasti izdavanja dravnih
garancija, te je u 2012. godini shodno Odluci o zaduivanju i davanju garancija Crne Gore za 2012.
godinu (Sl. list CG, broj 18/12) planirano izdavanje samo jedne garancije u iznosu od 10,00 mil. eura
za kredit Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD) radi realizacije Projekta Glavna opravka i remont
gornjeg stroja pruge Kolain - Trebeica. U Izvjetaju o Zavrnom raunu Budeta za 2010. godinu
DRI je izradila sljedee preporuke:
-
Izdatke koji su dospjeli za naplatu u 2010. godini, po osnovu ugovora za izvoenje javnih
radova, trebalo je planirati i izvravati u okviru Kapitalnog budeta kod Direkcije javnih radova i
Direkcije za saobraaj. Za eventualne hitne i nepredviene izdatke, u skladu sa Zakonom,
mogla su se koristiti sredstva tekue i stalne budetske rezerve;
Zbog rizika realizacije datih dravnih garancija i mogunosti njihovog pretvaranja u javni dug,
preporuuje se Vladi da se prilikom planiranja i izdavanja novih dravnih garancija pridrava
obaveza utvrenih zakonom i Strategijom za upravljanje dugom.
Revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu, utvreno je da se dio izdataka koji su
dospjeli za naplatu u tekuoj godini, po osnovu ugovora za izvoenje javnih radova, ponovo isplaivali
iz budetskog dijela - Transakcije finansiranja, tako da preporuka da je ove izdatke trebalo planirati i
izvravati u okviru Kapitalnog budeta kod Direkcije javnih radova i Direkcije za saobraaj, koja se
odnosila na 2010. godinu, nije realizovana ni u budetskoj 2011. godini.
S obzirom da je u 2011. godini dolo do znaajnog smanjenja izdatih dravnih garancija DRI,
na bazi sprovedene revizije, ocjenjuje da je preporuka DRI iz Izvjetaja o Zavrnom raunu Budeta za
2010. godinu, a koja se odnosila na izdavanje garancija realizovana.
DRI preporuuje Vladi da u narednom periodu uz dodatne mjere opreza vri planiranje i
izdavanje novih dravnih garancija i da se:
garancije daju za primarne projekte vane za realizaciju aktivnosti od javnog interesa i

opti drutveno - ekonomski i regionalni razvoj drave;
dravne garancije u cilju podrke privredi izdaju preduzeima iji finansijski izvjetaji i
poslovna politika garantuju uredno izmirivanje kreditnih obaveza;
ne daju garancije privrednim drutvima koje e ih koristiti za tekue izdatke ili

pokrivanje gubitaka u poslovanju;
kroz izmjenu pravne regulative utvrde dodatni kriterijumi prema kojima e se definisati
sredstva obezbjeenja prilikom donoenja Odluke o izdavanju dravne garancije.
Strana 85
5. Evidencija imovine i obaveza

U Izvjetaju Ministarstva finansija o realizaciji Zakljuaka Skuptine navedeno je: Zakonski
osnov za Registar nepokretnosti je sadran u lanu 46. Zakona o dravnoj imovini kojim je, izmeu
ostalog, propisano da se nepokretne stvari u dravnoj svojini evidentiraju u Registru nepokretnosti koji
vodi organ uprave nadlean za poslove imovine, odnosno Uprava za imovinu. Navedeni Registar
predstavlja jedinstvenu elektronsku javnu bazu podataka. Imajui u vidu navedene zakonske odredbe
Uprava za imovinu je u saradnji sa Ministarstvom finansija, Ministarstvom za informaciono drutvo i
Upravom za nekretnine pripremila projektni zadatak za navedenu oblast. Projektni zadatak se odnosi
na izradu projekta za evidenciju dravne imovine. U narednom periodu, Uprava za imovinu e u
saradnji sa nadlenim institucijama, intenzivirati aktivnosti na uspostavljanju programa jedinstvene
evidencije dravne imovine, odnosno Registra nepokretnosti. Shodno preporuci Dravne revizorske
institucije, Ministarstvo finansija je 18. aprila 2012. godine objavilo Poziv za otvoreni postupak javne
nabavke za izbor najpovoljnije ponude za nabavku usluga - izrada aplikativnog softvera za evidenciju
obaveza budetskih korisnika Trezora Ministarstva finansija i implementacija softvera u 15 potroakih
jedinica.
Revizijom Zavrnog rauna za 2011. godinu, utvreno je da jo uvijek nije formiran Registar
nepokretnosti u skladu sa lanom 46. Zakona o dravnoj imovini. Stoga DRI ponovo preporuuje da:
Ministarstvo finansija i Uprava za imovinu, u saradnji sa Ministarstvom za informaciono

drutvo, u skladu sa lanom 17. Uredbe o nainu voenja evidencije pokretnih i
nepokretnih stvari i o popisu stvari u dravnoj svojini, okonaju aktivnosti oko nabavke
softvera za elektronski registar dravne imovine i omogue njegovo stavljanje u
upotrebu.
Revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu, utvreno je da Izvjetaji o neizmirenim

obavezama pojedinih potroakih jedinica (Ministarstva zdravlja, Projekta unapreenja zdravstvenog
sistema Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija, Agencije za nacionalnu bezbjednost,....) i
dalje ne pruaju dovoljno pouzdanu evidencionu osnovu. Stoga DRI ponovo ukazuje da:
Nain evidentiranja otplate obaveza iz ranijeg perioda i podaci iskazani u Izvjetaju o

neizmirenim obavezama ne pruaju dovoljno pouzdanu evidencionu osnovu, tako da s
obzirom da je raunovodstveni sistem budeta koncipiran na modifikovanoj gotovinskoj
osnovi, treba konano uspostaviti sistem kvalitetnije evidencije obaveza za sve
korisnike budeta.
Na osnovu navedenog, a na bazi Izjanjenja Ministarstva finansija, proizilazi da su preporuke

DRI sadrane u Izvjetaju Zavrnog rauna Budeta za 2010. godinu u fazi realizacije i DRI
preporuuje da aktivnosti na njihovom izvrenju treba to prije okonati.
6. Kapitalni budet
Polazei od utvrenih nepravilnosti u realizaciji Kapitalnog budeta u 2010. godini, revizijom
Zavrnog rauna budeta za 2011. godinu izvrena je provjera planiranja i izvrenja Kapitalnog
budeta, kao i kvaliteta izvjetavanja i utvreno je sljedee:
Strana 86
6.1. Nepravilnosti u planiranju Kapitalnog budeta

Vrijednost sredstava koje je Direkcija javnih radova realizovala u 2011. godini iznosila je
36.573.612,13, to ini 75,84% od ukupno odobrenih sredstava Kapitalnim budetom za 2011.
godinu. Preostala odobrena sredstva za realizaciju kapitalnih projekata nijesu realizovana iz sljedeih
razloga:
-
nije zapoeta izgradnja regionalnih sanitarnih deponija i postrojenja za preiavanje otpadnih

voda, iz razloga nezavrenih pripremnih poslova, odnosno procedura dobijanja urbanistiko
tehnikih uslova, nepribavljanja saglasnosti na projektnu dokumentaciju, neobavljenih revizija,
ni obezbjeenih graevinskih dozvola od strane buduih korisnika deponija i postrojenja tako
da nisu stvoreni uslovi za realizaciju kreditnih linija;
radovi na izgradnji EKO zgrade UN organizacija izvodili su se usporenom dinamikom, s

obzirom da je u 2011. godini zavrena dorada i dopuna projektne dokumentacije, tj. razrada
neophodnih tehnolokih detalja izvoenja pojedinih pozicija radova proisteklih iz specifine
strukture objekta, tako da je izvrenje iznosilo 17,72% od budetskog plana. Takoe, na
projektu Izrada projektne dokumentacije i izgradnja Eko zgrade Ministarstva odrivog razvoja i
turizma, zbog izmjena Glavnog projekta plan je realizovan u iznosu od 28,33%. Projekat:
Izgradnja objekta MUP-a u Zagoriu, za koji je u 2011. godini planirano 1.000.000,00, nije ni
zapoet ve je Zakljukom Vlade br.03-11760/3 usmjereno optini Podgorica 1.100.000,00 za
izmirenje obaveza prema Glavnom gradu, dakle 100.000,00 vie nego to je bilo sredstava na
ovoj poziciji;
jedan broj objekata u okviru projekta Objekti kulture na Cetinju, a ijom realizacijom rukovodi i
koordinira Ministarstvo kulture, nije realizovan, s obzirom da nijesu stvoreni preduslovi za
njihovu realizaciju kao to su: donoenje planske dokumentacije, zavretak izrade projektne
dokumentacije i sl.;
za projekte: Izgradnja sportske dvorane u Gusinju, Izrada projektne dokumentacije za objekat

sportske dvorane u Ulcinju, Izrada projektne dokumentacije za objekat sportske sale O..
Lovenski partizanski odred na Cetinju tokom 2011. godine nije bilo aktivnosti iz razloga to
korisnici nijesu realizovali aktivnosti koje prethode izradi projektne dokumentacije, kao to su:
obezbjeenje urbanistiko-planskih pretpostavki, rjeavanje imovinsko pravnih odnosa i
obezbjeenje potrebnih uslova za izradu projektne dokumentacije od nadlenih institucija. S
druge strane, zavrena je izrada idejnog projekta spomen kompleksa Doli u Pluinama iako
nije planirana budetom za 2011. godinu.
Na projektu 810 -Izgradnja lokalne infrastrukture, Planom budeta za 2011. godinu nije planiran
podprojekat 4 - Rekonstrukcija i sanacija gradskih saobraajnica dok je u Predlogu Zakona o
zavrnom raunu Crne Gore za 2011. godinu iskazano izvrenje u iznosu od 1,35 mil..
Preko Direkcije za saobraaj uplaen je iznos od 193.392,01 za Izgradnju mini obilaznice
Kolain. Ovaj projekat nije predvien Kapitalnim budetom za 2011. godinu.
Na Projektu 773 - Investiciono odravanje regionalnih i magistralnih puteva (nadzor i
projektovanje) utvreno je da je za eksproprijaciju obilaznice abljak isplaeno 50.324,10, iako su
Budetom za 2011. godinu sredstva za predmetnu eksprorijaciju odreena na projektu 771 Rjeavanje uskih grla na saobraajnoj mrei Crne Gore - izgradnja mosta na Port Mileni, bulevar Bar,
obilaznica abljak, most Kolain i trebalo ih je isplatiti sa tog projekta.
Strana 87
Nije otpoela izrada projekta 755 - Projektovanje Jadransko - jonskog puta u iznosu od
450.000,00 zbog nepostojanja planske dokumentacije. Takoe, nije otpoela izrada projekta 756 Rjeavanje uskih grla na saobraajnoj mrei Crne Gore u iznosu od 450.000,00 zbog nekompletne
projektne dokumentacije za obilaznicu Kotor, to je bio sluaj i u 2010. godini.
I pored preporuke Dravne revizorske institucije iz 2010. godine, da se bez planske
dokumentacije, urbanistiko tehnikih uslova i revidirane projektne dokumentacije, ne kandiduju projekti
za finansiranje iz Kapitalnog budeta, utvreno je da se i u 2011. godini, istina u manjoj mjeri,
ponavljaju greke iz prethodnih godina to znai da je preporuka koja se odnosila na realnije planiranje
Kapitalnog budeta djelimino realizovana.
6.2. Avansna plaanja
Preporukama sadranim u Izvjestaju o reviziji Zavrnog rauna Budeta za 2010. g. DRI je
preporuila da: Direkcija za saobraaj ne vri avansno plaanje dobavljaima, iz razloga to se
avansnim plaanjem kreditiraju dobavljai i nerealno iskazuju budetski izdaci, a istovremeno izmjene
ugovorenih obaveza dovode do naruavanja naela ravnopravnosti ponuaa u prethodno
sprovodenim postupcima javnih nabavki.
S obzirom da je revizijom utvreno jedno avansno plaanje u Direkciji za saobraaj, to
predstavlja poboljanje u odnosu na prethodnu 2010. godinu, DRI smatra da je ova preporuka
djelimino realizovana, ali istovremeno cijeni da je neophodno obezbijediti striktno potovanje
ugovorom zasnovanih obaveza nakon sprovedenih postupaka javnih nabavki, ime bi se obezbijedilo
pomenuto naelo ravnopravnosti ponuaa.
6.3. Nadzor nad izvrenjem Kapitalnog budeta i izvjetavanje
Revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2010. godinu DRI je preporuila da Direkcija za
saobraaj i Direkcija javnih radova, u saradnji sa Ministarstvom finansija, treba da pojaaju nadzor nad
izvrenjem Kapitalnog budeta radi obezbijeenja realnijeg planiranja i relizacije istog po dinamici
utvrenoj budetskim planom potronje. DRI je, takoe, preporuila da je Neophodno obezbijediti da
se sredstva utvrena za realizaciju faze izgradnje koriste samo nakon zavretka faze pripreme u
Kapitalnom budetu, kao i da se obezbijedi kvalitetnije izvjetavanje Ministarstva finansija o stepenu
izgraenosti objekata.
Revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu, utvreno je da jedan broj projekata
predvien Kapitalnim budetom nije realizovan. Takoe, postoji odreeni broj projekata iji je stepen
realizacije znatno ispod planiranog, to nije dovoljno jasno naznaeno u Predlogu Zakona o Zavrnom
raunu Budeta CG za 2011. godinu.
Tako je npr. revizijom utvreno, da je na budetskom razdjelu Direkcije javnih radova,
projekat 804 - Izgradnja i rekonstrukcija administrativnog prostora za rad dravnih organa podprojekat
6 - Izrada projektne dokumentacije za zgradu Komande u kasarni Milovan aranovi u Danilovgradu
utroeno svega 292, a na podprojektu 7- Izgradnja objekta MUP- a u Zagoriu 3.782, a izvjetava
se kao da je dolo do znaajne realizacije ovih projekata. S druge strane, kada je u pitanju
izvjetavanje koje se odnosi na realizaciju znaajnijeg iznosa sredstava, imamo sluaj da je na projektu
807 - Izgradnja stambenih objekata podprojekat 3 samo konstatovano da je: Kapitalnim budetom za
2011. godinu za potrebe rjeavanja stambenih potreba dravnih slubenika izdvojeno 2,80 mil..
Strana 88
Na projektu 810 - Izgradnja lokalne infrastrukture, podprojekat 3 - Pomo lokalnim upravama

u rjeavanju infrastrukturnih objekata iskazan je samo zbirni podatak da je utroeno 2,31 mil., ali nije
iskazana analitika trokova po optinama. Takoe, na podprojektu 4 - Rekonstrukcija i sanacija
gradskih saobraajnica iskazan je zbirni podatak da je utroeno 1,35 mil. i navedeno ta je raeno, ali
ne i koliko je utroeno sredstava po pojedinim optinama. Pored toga to smo utvrdili da ovaj
podprojekat nije planiran budetom, smatramo da poslove koji se odnose na: upravljanje, razvoj,
gradnju, rekonstrukciju, odravanje i zatitu dravnih puteva kao i ostale poslove u vezi sa putnom
infrastrukturom treba dodjeljivati na izvrenje Direkciji za saobraaj.
Na budetskom razdjelu Direkcije za saobraaj za projekat 772 - Investiciono presvlaenje
magistralnih i regionalnih puteva, budetom je planirano 450.000,00, a izvrenje je iznosilo
2.995.965,53, odnosno 665,77% u odnosu na planirano. Iako je ova mogunost predviena Zakonom
o budetu kada su u pitanju kreditna sredstva, smatramo da ovako izraen disbalans izmeu planiranih
i izvrenih radova krije u sebi rizik od neracionalne potronje javnih sredstava. Takoe, izvjetavanje o
ovom projektu ne sadri analitiku izvrenih radova na saobraajnoj mrei. Stoga, kada je u pitanju
realizacija preporuka DRI koja se odnosi na nadzor nad izvrenjem Kapitalnog budeta i izvjetavanje,
revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu, utvreno je da se odreeni broj nepravilnosti i
dalje ponavlja, iako u manjoj mjeri, pa je stoga ova preporuka DRI djelimino realizovana, ali DRI
ponovo ukazuje da je zbog znaaja Kapitalnog budeta neophodna njihova puna i dosljedna primjena.
6.4. Zakljune konstatacije povodom provjere realizacije Zakljuaka Skuptine Crne
Gore usvojenih povodom Izvjetaja o reviziji Zavrnog rauna Budeta za 2010. g.
Na osnovu izvrene revizije Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu i kontrolom preporuka
sadranih u Zakljucima Skuptine CG usvojenih povodom Izvjetaja o reviziji Zavrnog rauna
Budeta za 2010. godinu, utvreno je da Vlada jo uvijek nije uspostavila dovoljno razvijene procedure
radi otklanjanja nepravilnosti konstatovanih u revizijama DRI. Do sada uspostavljeni mehanizam
kontrole preporuka zasnivao se na tome da potroake jedinice obavjetavaju Ministarstvo finansija o
preduzetim mjerama na otklanjanju nepravilnosti, bez da se te mjere na adekvatan nain provjeravaju.
Navedeno ukazuje da je neophodno radi uspostavljanja sutinske kontrole realizacije
preporuka i otklanjanja utvrenih nedostataka da:
- Ministarstvo finansija uspostavi mehanizam i procedure provjere navoda u izjanjenju
potroakih jedinica;
- Ministarstvo finansija podnosi Vladi Izvjetaj o realizaciji preporuka i isti nakon njegovog
usvajanja dostavi DRI u cilju dalje kontrole pravilnosti i zakonitosti rada potroakih jedinica;
- DRI u sklopu revizije Zavrnog rauna Budeta svake godine izvjetava o realizaciji
preporuka koje su bile sadrane u Izvjetaju o reviziji Zavrnog rauna za prethodnu godinu;
- DRI nastavi sa praksom pojedinanih kontrolnih revizija kod onih subjekata za koje procjeni
da postoji visok rizik da nijesu realizovane preporuke iz tih pojedinanih revizija;
- Skuptina CG, na matinim odborima, u cilju realizacije svoje kontrolne funkcije, razmatra
Izvjetaj DRI o realizaciji preporuka i po potrebi organizuje posebne rasprave za one
potroake jedinice koje nisu realizovale pomenute preporuke.
Ovako uspostavljen sistem kontrole realizacije preporuka, u znaajnoj mjeri, unaprijedio bi
uspjenu realizaciju kontrole i izvjetavanja vezano za pomenute preporuke i u sutinskom smislu
unaprijedio saradnju izmeu Skuptine, Vlade i DRI, u okviru Ustavom definisanih nadlenosti.
Strana 89
IV
MILJENJE, PREPORUKE I MJERE
Na bazi sprovedene revizije, utvrenog injeninog stanja i razmatranja izjanjenja subjekata

revizije na preliminarni Izvjetaj DRI (4011 - 01 - 130/149 od 18.09.2012. godine), a u skladu sa l. 9.
Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji i l. 50. Poslovnika Dravne revizorske institucije, nadleni
Kolegijum u sastavu: Miroslav Ivanievi (Predsjednik Senata - rukovodilac Kolegijuma) i dr Branislav
Radulovi (lan Senata - lan Kolegijuma), na sjednici odranoj 28.09.2012. godine usvojio je:
KONANI IZVJETAJ
o reviziji Zavrnog rauna Budeta Crne Gore za 2011. godinu
M I LJ E NJ E
Revizija Zavrnog rauna Budeta Crne Gore za 2011. godinu izvrena je u skladu sa
Meunarodnim standardima revizije za javni sektor (ISSAI standardima) i odgovarajuim propisima
Crne Gore.
Revizijom je utvreno da je Zavrni raun Budeta uraen u skladu sa podacima iz Glavne
knjige Dravnog trezora i da su u najveoj mjeri potvreni iznosi iskazani u Zavrnom raunu. Pored
evidencije iskazane u Glavnoj knjizi Dravnog trezora, revizijom su obuhvaeni dodatni podaci koji se
nalaze u evidenciji potroakih jedinica ime je obezbijeen adekvatan obim i kvalitet informacija o svim
relevantnim i materijalno znaajnim segmentima vezanim za troenje budetskih sredstava.
Revizijom je utvreno da Zavrni raun Budeta za 2011. godinu u najveem dijelu daje istinit i
objektivan prikaz iskazanih primitaka i izdataka na gotovinskoj osnovi i da su transakcije evidentirane
na osnovu vjerodostojne dokumentacije u vremenu u kojem su realizovane, ali su utvrena i odreena
odstupanja koja su opredijelila izraeno miljenje.
Pomenuta odstupanja prvenstveno se odnose na neprimjenu ili nedosljednu primjenu
zakonskih i podzakonskih propisa, a u manjoj mjeri na nedostatke u sistemu evidentiranja neizmirenih
obaveza, prikupljanja pojedinih javnih prihoda, nefunkcionisanja unutranjih kontrola u pojedinim
sluajevima, kao i nenamjensku potronju na pojedinim budetskim pozicijama utvrenih u postupku
revizije. Shodno tome, a uskladu sa iskazanim primjedbama i rezervama, nadleni Kolegijum izraava
uslovno miljenje.15
Iskazano uslovno miljenje izraeno je u skladu sa takom 13. ISSAI 400 revizorskim standardima Standardi izvjetavanja dravne revizije usvojenim
na XX Kongresu INTOSAI-a u Johanesburgu (koji predviaju etiri vrste miljenja: pozitivno, uslovno, negativno i suzdrano) i odgovara ranije izraenom
miljenju DRI povodom revizije Zavrnog rauna budeta za 2010. godinu.
15
Strana 90
PREPORUKE I MJERE
1. Usklaenost poslovanja subjekata revizije sa propisima
U postupku revizije utvreno je da potroake jedinice, u revizijom utvrenim sluajevima,
nedosljedno primjenjuju zakonom definisane obaveze i da se u pojedinim sluajevima i pored ranijih
preporuka DRI ponavljaju greke u primjeni zakona i drugih niih pravnih akata. Posebno su
karakteristini sluajevi neprimjene ili nedosljedne primjene odredbi sledeih zakonskih propisa:
l. 8. Zakona o dravnim slubenicima i namjetenicima (2.3.1. Primjena propisa, iz

Izvjetaja o reviziji Zavrnog rauna Budeta Crne Gore za 2011. godinu);
l. 165. i l. 163. Zakona o radu (2.3.1. Primjena propisa );
l. 14. Zakona o porezu na dohodak fizikih lica (2.6.2.1. Zakljune konstatacije
vezane za budetsku poziciju 4129 - Ostala lina primanja);
l. 18a Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje (2.6.1. Bruto zarade i
doprinosi na teret poslodavca );
l. 11. Zakona o zaradama dravnih slubenika i namjetenika (2.6.1. Bruto zarade i
doprinosi na teret poslodavca );
l. 52. Zakona o radu, (2.6.1. Bruto zarade i doprinosi na teret poslodavca);
l. 147 Ustava CG, zabrana povratnog dejstva zakona (2.6.1. Bruto zarade i doprinosi
na teret poslodavca, 2.6.2. Ostala lina primanja i 2.6.12. Tekua budetska rezerva);
l. 7. stav 3. Zakona o budetu (2.3.1. Primjena propisa);
l. 11. stav 2. Zakona o budetu (2.6.11. Kapitalni izdaci);
l. 31. Zakona o budetu (2.1. Raunovodstveni sistem);
l. 35. Zakona o budetu (2.3.3. Planiranje i programski budet);
l. 13. godinjeg Zakona o budetu (5.6. Sudski sporovi);
l. 33. Zakona o budetu (2.6.12. Tekua budetska rezerva);
l. 9. Zakona o sistemu unutranjih finansijskih kontrola (2.3.4. Ocjena pouzdanosti
sistema unutranjih finansijskih kontrola);
Zakon o javnim nabavkama (3. Javne nabavke, povreda l: 2, 19, 27, 30, 32, 77, 78 i
84);
l. 50. Zakona o dravnoj imovini (4. Dravna imovina);
l. 24. i l. 27. Zakona o kulturi (2.3.1. Primjena propisa);
l. 74. Zakona o vanjskim poslovima (2.6.1. Bruto zarade i doprinosi na teret
poslodavca).
Potroake jedinice trebaju da dosljedno primjenjuju zakonske propise u cilju
obezbijeenja usklaenosti njihovog rada sa vaeom regulativom i uspjenog
upravljanja i unapreenja ekonominosti, efikasnosti i efektivnosti korienja
javnih sredstava.
Strana 91
2. Planiranje budeta
Revizijom je utvreno da planiranje budeta i njegovo izvrenje, pokazuje da budeti pojedinih
potroakih jedinica nijesu u potpunosti utemeljeni na analizama stvarnih potreba po strukturi rashoda i
utvrenim namjenama. Planiranje budeta podrazumijeva pisano obrazloenje koje opisuje programske
aktivnosti i objedinjavanje budetskih zahtjeva, programske ciljeve i programske indikatore. U Zakonu o
Budetu za 2011. godinu potroake jedinice formalno imaju programe, ali programi nemaju
programske indikatore kao sredstvo za praenje rezultata u realizaciji programskih ciljeva, to je
predmet posebnog projekta koji jo uvijek nije zavren i implementiran. Revizijom je utvreno, da se
nedostaci u planiranju rjeavaju na nain to se u jednom broju sluajeva koriste preusmjerenja koja
prevazilaze zakonom utvrene limite i namjene.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da nastavi sa aktivnostima na realizaciji i

implementaciji Programskog budeta u skladu sa Odlukom o nainu i sadrini
Programskog budeta (Sl. list CG, br. 38/08 od 20.06.2008).
Ministarstvo finansija i druga resorna ministarstvima treba da pojaaju kontrolu

u ustanovama nad kojima vre upravni nadzor, u cilju obezbjeenja
blagovremenog usvajanja godinjih finansijskih planova. Budetski zahtjevi
ministarstava treba da obuhvate i godinje finansijske planove ustanova koje su
u njihovom sastavu i treba da sadre opte prihode, namjenske prihode, prihode
od djelatnosti i donacije.
3. Sistem unutranjih finansijskih kontrola i unutranja revizija

Nenamjenska potronja koja je od strane dravnih revizora utvrena kod vie potroakih
jedinica, ukazuje na nedovoljnu efikasnost uspostavljenog sistema unutranje kontrole, to se posebno
odnosi na slubenika za odobravanje iji potpis na najvanijem instrumentu kontrole plaanja izdataka Zahtjevu za plaanje, treba da obezbijedi plaanje u skladu sa odobrenim budetom, tj. kontrolu
namjenskog korienja sredstava.
Dravni organi, koji su shodno Zakonu o sistemu unutranjih finansijskih

kontrola u javnom sektoru duni da uvedu sistem unutranjih kontrola, treba da
obezbijede dosljednu primjenu ovog Zakona.
Preporuuje se Vladi da u skladu sa Zakonom o sistemu unutranjih finansijskih

kontrola u javnom sektoru i Uredbom o uspostavljanju unutranje revizije u
javnom sektoru ubrza proces uspostavljanja unutranje revizije u javnom
sektoru na nain to e omoguiti popunjavanje nedostajajueg broja
sistematizovanih radnih mjesta za unutranje revizore.
4. Budetsko raunovodstvo
lanom 21. Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji, predvieno je da Institucija moe dati
preporuku o izmjeni ili dopuni postojeih propisa u sluaju da je revizijom dola do saznanja da
postojei propisi proizvode ili mogu proizvesti negativne posljedice ili ne dovode do planiranih
rezultata. Polazei od injenice da u budetskom raunovodstvu postoje odreene
nedoreenosti DRI preporuuje:
Strana 92
Prilikom pripreme i izvrenja budeta moraju se potovati principi efikasnosti i

ekonominosti, potpunosti, tanosti i jedinstvene budetske klasifikacije i iz tog
razloga je neophodno dodatno propisati uslove i nain voenja poslovnih knjiga,
evidenciju imovine i obaveza, sastavljanje, prikazivanje, dostavljanje i
objavljivanje finansijskih izvetaja.
Budetski korisnici koji svoje finansijsko poslovanje obavljaju preko sopstvenih

rauna, trebali bi da u potpunosti prilagode svoje raunovodstvene evidencije i
omogue da se podaci iz glavnih knjiga sintetizuju i prikau kroz izvjetaj
shodno Pravilniku o nainu sainjavanja i podnoenja finansijskih izvjetaja
budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave. Na ovaj nain bi se
obezbijedila kontrola svih poslovnih transakcija i konzistentnost
raunovodstvenih evidencija ovih subjekata sa budetskim evidencijama i
minimizirao rizik od pogrenog postupanja na prihvatljiv nivo.
Zbog sloenosti budetskog sistema i specifinosti poslova koje obavljaju

budetski korisnici, finansijsko poslovanje korisnika i raunovodstvo koje se
koristi u evidentiranju poslovnih promjena treba prilagoditi potrebama budeta,
te iz tog razloga preporuuje se Vladi da donese posebnu Uredbu o budetskom
raunovodstvu kojom bi se unaprijedile procedure u postojeem budetskom
poslovanju.
Nain evidentiranja otplate obaveza iz ranijeg perioda i podaci iskazani u

Izvjetaju o neizmirenim obavezama ne pruaju dovoljno pouzdanu evidencionu
osnovu tako da, s obzirom da je raunovodstveni sistem budeta koncipiran na
modifikovanoj gotovinskoj osnovi, treba konano uspostaviti sistem kvalitetnije
evidencije obaveza za sve korisnike budeta.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da izmjeni Uputstvo o radu Dravnog

trezora u takama 120, 121, 122 i 123 i lan 2. stav 3. Pravilnika o nainu
pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih
fondova i jedinica lokalne samouprave, na nain da primjenu ovih odredbi
ogranii samo na devizne raune.
4.1. Ostvarivanje i evidencija prihoda

Revizijom je utvreno da u Dravnom trezoru ne postoje adekvatne mjere nadzora nad
naplatom pojedinih budetskih prihoda, kao i da informacioni sistem Poreske uprave ne funkcionie na
nain koji bi trebao da opsluuje potrebe Poreske uprave, uz istovremeno i dalje prisutne probleme
obezbijeivanja adekvatne kadrovske strukture.
Preporuuje se Vladi da obezbijedi dodatna sredstva za unapreenje kadrovskih

potencijala i IT sistema Poreske uprave imajui u vidu njen znaaj i direktni uticaj
na ostvarivanje budetskih prihoda.
Preporuuje se da se poreskom kontrolom u narednom periodu dodatno

obuhvate pravna i fizika lica koja se bave izdavanjem nepokretnosti
diplomatskim i konzularnim tijelima i nastavi kontrola kod banaka i finansijskih
institucija u dijelu poreza na prihod od kapitala.
Strana 93
Preporuuje se da se kod naplate poreza na promet nepokretnosti obezbijedi

dosljedna primjena lana 13. Zakona o porezu na promet nepokretnosti i da
Uprava za nekretnine i notarska sluba dostavljaju poreskom organu, na
podruju na kojem se nalazi nepokretnost, akt o promjeni vlasnitva nad
nepokretnostima. Takoe, neophodno je da Poreska uprava dodatno preduzme
mjere i prema poreskim obveznicima koji izbjegavaju zakonsku obavezu
prijavljivanja nastanka poreske obaveze.
Preporuuje se da se postupak naplate poreza na promet nepokretnosti prenese

iz nadlenosti Poreske uprave u nadlenost lokalnih samouprava, imajui u vidu
da njima pripada najvei dio ovog prihoda. Kod razmjene podataka mogue je
izvriti povezivanje optinskog servera sa serverom katastra, s obzirom da se
veina podrunih jedinica Uprave za nekretnine nalaze u zgradi optine, to
pogoduje lakoj tehnikoj izvodljivosti postavljanjem mrenog kabla. Na taj nain
bi se obezbijedila razmjena podataka izmeu baza optine i katastra, to bi
upotpunilo optinsku bazu podataka o nepokretnostima i omoguilo
modernizaciju i automatizaciju naplate poreza na promet nepokretnosti.
Preporuuje se Ministarstvu finansija, da u skladu sa zakonskim ovlaenjima,

razmotri mogunost objedinjavanja prihodnog modela Ministarstva unutranjih
poslova i Uprave policije.
5. Zapoljavanje dravnih slubenika i namjetenika i kadrovska

evidencija
Revizijom je utvreno da postoje sluajevi neprimjene ili nedosljene primjene zakona i drugih
propisa koji se odnose na zapoljavanje dravnih slubenika i namjetenika ime se nastavlja
loa praksa, to je konstatovano i ranijim nalazima DRI izakljucima usvojenim od strane
Skuptine CG.
Preporuuje se Vladi da obezbijedi dosljednu primjenu propisa o zasnivanju

radnog odnosa u dravnim organima i da uskladi zapoljavanje po osnovu
ugovora o djelu samo za obavljanje poslova koji su van redovne djelatnosti
poslodavca. Ugovore o privremenim i povremenim poslovima zakljuivati za
obavljanje poslova koji ne zahtijevaju posebno znanje i strunost, do 120 radnih
dana u godini, sa licima koja se nalaze na evidenciji Zavoda za zapoljavanje,
odnosno agencije za posredovanje.
Preporuuje se Upravi za kadrove da obezbijedi unos i redovno auriranje

podataka u kadrovski informacioni sistem radi obezbjeivanja evidencija
neophodnih za kvalitetnije upravljanje kadrovima.
Preporuuje se Ministarstvu unutranjih poslova da pojaa nadzor nad

sprovoenjem Zakona o dravnim slubenicima i namjetenicima.
Strana 94
5.1. Bruto zarade i ostala ostala lina primanja

Revizijom je utvreno da postoje sluajevi nedosljedne primjene zakona i drugih propisa kojima
je regulisana oblast zarada i linih primanja. Takoe, utvreno je da je kod Ministarstva vanjskih
poslova i evropskih integracija tokom 2011. godine vren obraun zarada i uplata poreza i doprinosa za
obavezno socijalno osiguranje na ukupan iznos primanja zaposlenih u Diplomatsko konzularnim
predstavnitvima. Obraun zarada u Upravi policije nije do kraja usklaen sa vaeom zakonskom
regulativom, jer u Upravi policije jo uvijek nije izvren raspored u skladu sa novim Pravilnikom o
unutranjoj organizaciji i sistematizaciji, donijetim u skladu sa Zakonom o zaradama dravnih
slubenika i namjetenika i Odlukom o uveanju zarade dravnim slubenicima i namjetenicima za
obavljanje odreenih poslova.
Preporuuje se Ministarstvu vanjskih poslova i evropskih integracija, da u to

kraem roku, izvri izmijenjeni obraun zarada zaposlenih u DKP za 2011.
godinu, saini i podnese Poreskoj upravi IOPPD obrasce (Izvjetaj o obraunatim i
plaenim porezima i doprinosima), nakon ega e izvriti sravnjenje sa Poreskom
upravom i zapisniki utvrditi iznos vie plaenih doprinosa za socijalno
osiguranje. Takoe, neophodno je da se i sa Ministarstvom finansija, radi
budetskog planiranja i evidencije, utvrdi nain regulisanja vie plaenih
doprinosa sa Poreskom upravom.
S obzirom da je Uprava policije od juna 2012. godine postala organ u sastavu

Ministarstva unutranjih poslova i da je doneen novi Pravilnik o unutranjoj
organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta, neophodno je prilikom rasporeivanja
slubenika u platne razrede i odreivanja njihovih koeficijenata obezbijediti
dosljednu primjenu zakonskih propisa.
U narednom periodu, neophodno je kod isplate zarada i ostalih linih primanja

obezbijediti zabranu povratnog dejstva za zakone i druge propise, u skladu sa
lanom 147. Ustava Crne Gore, jer samo izuzetno, pojedine odredbe zakona, ako
to zahtjeva javni interes utvren u postupku donoenja zakona, mogu imati
povratno dejstvo.
5.2. Radne grupe

Na osnovu utvrenog injeninog stanja postupcima revizije utvreno je da dosadanji trend
formiranja radnih grupa, retroaktivna primjena propisa, kao i diskreciona ovlaenja
predstavljaju jedan od indikatora rizika koji moe nepovoljno uticati na ekonominost,
efikasnost i efektivnost upotrebe resursa.
S obzirom da je revizijom konstatovana praksa formiranja radnih grupa niim

pravnim aktima, a istovremeno obustavljena je isplata zaposlenima po osnovu
varijabilnog dijela zarade za izuzetne rezultate i kvalitet rada i po osnovu
prekovremenog rada normirana Zakonom o zaradama dravnih slubenika i
namjetenika, preporuuje se dravnim organima da primjenjuju institute
nagraivanja utvrene Zakonom.
Strana 95
Potroake jedinice prilikom formiranja radnih grupa treba da dosljedno

primjenjuju lan 55. Uredbe o organizaciji i nainu rada dravne uprave i Odluku
o kriterijumima za utvrivanje visine naknade za rad lanova radnih tijela i
timova ili drugog oblika rada, kojima je ureen nain formiranja projektnih grupa,
timova ili drugih oblika rada. Aktom o obrazovanju projektne grupe, tima ili
drugog oblika rada obavezno treba odrediti nosioca posla, sredstva, sastav
radne grupe i konkretizovati poslove za svakog lana, kao i rokove u kojim e se
zadatak obaviti i objaviti Izvjetaj o radu.
Primanja zaposlenih po osnovu naknada za rad u radnim tijelima imaju karakter

prihoda koji su ostvareni od zaposlenja ili su upodobljeni sa radnim odnosom i
ukoliko ih isplauje isti poslodavac i za ova primanja postoji zakonska obaveza
poslodavca da obrauna i uplati porez na dohodak fizikih lica i doprinose za
obavezno socijalno osiguranje.
5.3. Subvencije
Revizijom je utvren porast iznosa subvencija u 2011. godini u odnosu na prethodni izvjetajni
period u iznosu od 6.665.133,84. Sa pozicije Subvencije u 2011. godini vrena su i plaanja za
rjeavanje problema vika zaposlenih u A.D. eljezara, A.D. Radvent i A.D. Tehnostil u i znosu od
16.106.129,60. Dodatno je sa iste pozicije, zakljukom Vlade, izvreno preusmjeravanje na tekuu
rezervu u iznosu od 1.512.918,00 i uplaeno za rjeavanje tehnolokih vikova A.D. eljezara Niki.
Preporuuje se Vladi da dodatno preispita politiku davanja subvencija i posebno

njihovu strukturu.
Davanja za subvencije, garancije na zaduivanje i odlaganje obaveza prema

dravi za poreze i doprinose, te za socijalne programe zahtijevaju sveobuhvatnu
analizu i odreivanje granice do koje drava treba da poreskim obveznicima, s
jedne strane, omoguava poreske beneficije, a sa druge strane istim poreskim
obveznicima daje subvencije i garancije za zaduivanje.
6. Kapitalni izdaci
Revizijom Zavrnog rauna Budeta za 2011. godinu i kontrolom preporuka iz revizije Zavrnog
rauna Budeta za 2010. godinu, utvreno je da se odreeni broj nepravilnosti u realizaciji Kapitalnog
budeta ponavlja, pa se stoga preporuuje:
Godinjim Zakonom o budetu, obezbijediti realnije planiranje Kapitalnog

budeta, transparentan opis poslova i izvriti detaljnu razradu projekata po
fazama, radi obezbjeenja njihove realizacije u budetskoj godini za koju se
kandiduju.
Neophodno je u Kapitalnom budetu, na projektima koji sadre podprojekte

obezbijediti posebne kodove to bi olakalo analitiko praenje i razdvajanje
svakog troka.
Neophodno je da izvrioci Kapitalnog budeta kao i njihova nadlena

ministarstva ne kandiduju nijedan projekat za finansiranje iz Kapitalnog budeta,
bez planske dokumentacije, urbanistiko tehnikih uslova i revidirane projektne
dokumentacije.
Strana 96
Preporuuje se Direkciji javnih radova i Direkciji za saobraaj da u saradnji sa

Ministarstvom finansija pojaaju nadzor nad izvrenjem Kapitalnog budeta, radi
obezbjeivanja realnijeg planiranja i realizacije Kapitalnog budeta po dinamici
utvrenoj budetskim planom potronje. Takoe, neophodno je obezbijediti
kvalitetnije izvjetavanje Ministarstva finansija o stepenu izgraenosti kapitalnih
projekata i izvriti prezentaciju tih podataka kroz Predlog Zakona o Zavrnom
raunu budeta.
6.1. Stambena politika

Odlukama za rjeavanje stambenih potreba funkcionera, odnosno dravnih slubenika i
namjetenika ureeni su postupci i nain rjeavanja stambenih potreba. Revizijom je utvreno da
pojedini segmenti javnog sektora, u praksi nijesu obuhvaeni raspodjelom sredstava, odnosno stanova
ni u prethodnoj ni u ranijim godinama, usled ega ne postoji ravnopravan tretman zaposlenih u javnim
slubama.
Rjeavanje stambenih potreba treba urediti na nain da svi zaposleni u javnom

sektoru imaju ravnopravan tretman u ostvarivanju prava u ovoj oblasti, na nain
to e se dodatno unaprijediti kriterijumi i procedure radi obezbjeenja
sveobuhvatnosti pristupa u ostvarivanju prava i transparentnosti postupka
dodjele stambenih kredita ili stambenih jedinica.
U godinjem Zakonu o budetu, pored novano iskazanog iznosa za rjeavanje

stambenih potreba, neophodno je u Obrazloenju godinjeg Zakona o budetu
transparentno istai broj stambenih jedinica, koje bi bile predmet raspodjele u
narednoj fiskalnoj godini.
7. Korienje sredstava tekue rezerve

Revizijom je utvreno da su kriterijumi iz lana 2. Pravilnika o bliim kriterijumima za korienje
sredstava tekue i stalne budetske rezerve uopteni i da ostavljaju prostor za ira tumaenja.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da kroz doradu lana 2. Pravilnika o bliim

kriterijumima za korienje sredstava tekue i stalne budetske rezerve izvri
preciziranje kriterijuma za korienje sredstava tekue i stalne budetske
rezerve, kako bi se obezbjedila dosljedna primjena lana 33. Zakona o budetu
da se ista iskljuivo koriste za hitne i nepredviene izdatke.
8. Nenamjenska potronja
Revizijom je utvreno da struktura pojedinih rashoda kod potroakih jedinica, kao npr. kod
Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija, Ministarstva ekonomije, Ministarstva finansija,
Ministarstva zdravlja, Ministarstva nauke, Uprave policije, Uprave za nekretnine, Agencije za zatitu
ivotne sredine, Zatitnika imovinsko - pravnih interesa CG, Zavoda za udbenike i nastavna sredstva i
Direkcije za saobraaj ne odgovara stvarno izvrenoj budetskoj potronji.
Potroake jedinice treba da vre plaanja izdataka koja korespondiraju sa

budetom iskazanim namjenama, a da Ministarstvo finansija kroz kontrolu
isplata obezbijedi fiskalnu disciplinu i namjensko korienje sredstava.
Strana 97
9.
Blagajniko poslovanje
Revizijom su utvrene odreene nepravilnosti, kada je u pitanju upravljanje gotovinom i

voenje blagajni potroakih jedinica.
U cilju jaanja unutranjih kontrola i spreavanja greaka, moguih zloupotreba

u raspolaganju sa finansijskim sredstvima, u skladu sa lanom 9. Zakona o
sistemu unutranjih finansijskih kontrola u javnom sektoru, izmjenama i
dopunama Pravilnika o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji kod potroakih
jedinica izvre razdvajanje dunosti, ime se spreava da je jedno lice
istovremeno odgovorno za ovlaivanje, izvrenje, evidentiranje i kontrolu.
Preporuuje se potroakim jedinicama da gotovinska plaanja vre na osnovu

fiskalnih rauna i da se uz raune za pravdanje putnih naloga dostavljaju i
posebni izvjetaji o slubenom putovanju.
U skladu sa lanom 162. Uputstva o radu Dravnog trezora, potroake jedinice

dune su da do poslednjeg dana fiskalne godine izvre povraaj neutroenih
sredstava na Glavni raun trezora.
Preporuuje se Ministarstvu finansija da u saradnji sa Ministarstvom unutranjih

poslova - Sektor za bezbjedonosno zatitne poslove i nadzor, u skladu sa l. 84. i
85. Uputstva o radu Dravnog trezora, propie dodatne interne procedure radi
uvanja novca prilikom njegovog fizikog prenosa.
10. Javne nabavke

Revizijom je utvreno, da kod veeg broja kontrolisanih subjekata postoje i ponavljaju se brojne
nepravilnosti u primjeni Zakona o javnim nabavkama. Nerealni planovi javnih nabavki,
netransparentnost sprovoenja postupka, neimenovanje slubenika za javne nabavke, dijeljenje
predmeta javnih nabavki i nepotpuno izvjetavanje su karakteristika dosadanjeg sistema javnih
nabavki.
U narednom periodu, neophodno je da potroake jedinice kod kojih su utvrene

nepravilnosti, imenuju lice za obavljanje poslova slubenika za javne nabavke,
javne nabavke realizuju primjenom odgovarajueg postupka u odnosu na
prirodu i procijenjenu vrijednost predmeta javne nabavke, izbjegavaju dijeljenje
jedinstvenog predmeta javne nabavke i obezbijede tano evidentiranje potrebnih
podataka o dodijeljenim javnim nabavkama.
Potroake jedinice u cilju dosljedne primjene Zakona o javnim nabavkama,

treba da preduzmu aktivnosti kojima e unaprijediti sopstveni sistem javnih
nabavki i donesu u skladu sa l. 8, 9 i 10. Zakona o sistemu unutranjih
finansijskih kontrola pisane procedure kojima e dodatno urediti ovaj postupak.
Strana 98
11. Dravna imovina

Na kraju fiskalne godine, budetski korisnici trebaju da vre popis imovine i obaveza, usaglase
knjigovodstveno i stvarno (popisano) stanje i utvrde i obrazloe eventualne razlike.
Ministarstvo finansija i Uprava za imovinu, u saradnji sa Ministarstvom za

informaciono drutvo, u skladu sa lanom 17. Uredbe o nainu voenja
evidencije pokretnih i nepokretnih stvari i o popisu stvari u dravnoj svojini,
treba da okonaju aktivnosti oko nabavke softvera za elektronski registar
dravne imovine i omogue njegovo stavljanje u upotrebu.
Dravni organi treba da, u skladu sa lanom 50. Zakona o dravnoj imovini, bez
odlaganja dostavljaju Upravi za imovinu podatke o nepokretnoj i pokretnoj
dravnoj imovini kojom raspolau, radi stvaranja kvalitetne baze podataka i
njihovog unosa u elektronski registar dravne imovine.
S obzirom da potroake jedinice ne koriste kapacitete Uprave za imovinu u

izvravanju radova na odravanju dravne imovine, smatramo cjelishodnim da
se propie obaveza korienja kapaciteta Uprave za imovinu kod tekueg i
investicionog odravanja graevinskih objekata ili dobijanje saglasnosti da to
obavi neki drugi subjekt, ukoliko specifinost i obim predmetnih poslova
prevazilazi strune, kadrovske i materijalne resurse ove Uprave.

Zbog znaajnog iznosa obaveza po osnovu ino-zaduenja i poveanja dravnog duga u 2011.
godini, kao i zbog rizika realizacije datih dravnih garancija i mogunosti njihovog pretvaranja u javni
dug, preporuuje se:
Ministarstvo finansija trebalo bi da najmanje jednom godinje vri usaglaavanje

stanja obaveza prema ino kreditorima, kao i da zbog moguih novih zaduivanja,
vri redovnu analizu odrivosti duga, a posebno novih zaduenja sa akcentom
na kretanje referentnih kamatnih stopa.
Preporuuje se Vladi da se:
- dravne garancije primarno izdaju za prioritetne projekte vane za realizaciju
aktivnosti od javnog interesa i opti drutveno-ekonomski i regionalni razvoj
drave;
- dravne garancije u cilju podrke privredi izdaju privrednim drutvima iji
finansijski izvjetaji i poslovna politika garantuju uredno izmirivanje
kreditnih obaveza;
- dravne garancije ne izdaju privrednim drutvima koja bi ih koristila za
tekue izdatke ili pokrivanje gubitaka u poslovanju;
- kroz pravnu regulativu donesu dodatni kriterijumi prema kojima e se
definisati nain izdavanja i sredstva obezbjeenja prilikom donoenja
Odluke o izdavanju dravnih garancija.
Strana 99
13. Sudski trokovi

Revizijom je utvreno da Ministarstvo finansija nije obezbijedilo primjenu lana 13. Zakona o
Budetu CG za 2011. godinu, kojim je predvieno da se ukupne isplate po osnovu sudskih odluka
realizuju na teret tekueg budeta potroake jedinice koja je uzrokovala te trokove do raspoloivih
sredstava.
Polazei od injenice da se uveava iznos isplata na osnovu sudskih odluka,

neophodno je da Ministarstvo finansija sistemski uredi da se isplate po osnovu
sudskih odluka realizuju na teret tekueg budeta potroake jedinice koja je
prouzrokovala te trokove.
14. Finansijska odgovornost

Sistemski Zakon o budetu ne sadri kaznene odredbe za budetske korisnike i izvrioce za
sluaj neodgovarajueg postupanja kod planiranja, izvrenja i izvjetavanja u budetskom postupku.
Preporuuje se Vladi da, radi obezbjeivanja pravilnosti u primjeni zakona i

drugih propisa kojima je regulisan rad dravnih organa, razmotri mogunost
donoenja propisa kojim bi se uredila finansijska odgovornost nosilaca
javnopravnih ovlaenja kao i prekrajna odgovornost za budetske korisnike i
izvrioce.
Strana 100
II DIO
IZVODI
IZ KONANIH IZVJETAJA O IZVRENIM POJEDINANIM REVIZIJAMA
ZA PERIOD OKTOBAR 2011 - OKTOBAR 2012. GODINE
Strana 101
IZVOD
IZ IZVJETAJA O REVIZIJI GODINJEG FINANSIJSKOG IZVJETAJA
AGENCIJE ZA NACIONALNU BEZBJEDNOST CRNE GORE
Vrsta revizije:
Opta revizija (revizija pravilnosti)
Subjekat revizije:
Agencija za nacionalnu bezbjednost Crne Gore
Predmet revizije:
Godinji finansijski izvjetaj ANB-a za 2011. godinu i usklaenost

finansijskog poslovanja sa vaeim zakonskim i drugim propisima
Trajanje revizije:
70 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:
dr Branislav Radulovi, lan Senata rukovodilac Kolegijuma

g. Miroslav Ivanievi, predsjednik Senata lan Kolegijuma
Strana 103
OSNOVNI ELEMENTI REVIZIJE

1.
Pravni osnov za vrenje revizije
Pravni osnov za vrenje revizije Godinjeg finansijskog izvjetaja Agencije za nacionalnu

bezbjednost Crne Gore (u daljem tekstu subjekta revizije ili ANB) sadran je u: Ustavu Crne Gore,
lan 144 (Sl. list CG br. 01/07); Zakonu o Dravnoj revizorskoj instituciji, lan 4 (Sl. list RCG br.
28/04, 27/06, 78/06 i Sl. list CG br. 17/07, 73/10 i 40/11); Godinjem planu revizije Dravne revizorske
institucije, donesenom od strane Senata 01.01. 2012. godine, (br. 4011-06-01/12); Odluci o vrenju
revizije Kolegijuma II u sastavu mr Branislav Radulovi (rukovodilac kolegijuma) i Miroslav Ivanievi
(lan kolegijuma) od 11. 01.2012. god. (broj: 40113-02-33 ).
Revizija subjekta revizije izvrena je u skladu sa:
Poslovnikom Dravne revizorske institucije (Sl. list RCG br. 50/07) i
Meunarodnim standardima vrhovnih revizorskih institucija (ISSAI).
2.
Predmet i obuhvat revizije
Predmet revizje je Godinji finansijski izvjetaj ANB-a za 2011. godinu i usklaenost

finansijskog poslovanja sa vaeim zakonskim i drugim propisima. ANB je, u skladu sa lanom 4.
Pravilnika o nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih
fondova i jedinica lokalne samouprave, u obavezi da Ministarstvu finansija dostavi godinje finansijske
izvjetaje na obrazcima:
- Izvjetaj o novanim tokovima III
- Izvjetaj o neizmirenim obavezama.
Za neutroena sredstava na podraunima ili prelaznim raunima, koja su evidentirana u
Glavnoj knjizi trezora kao izdatak, subjekt revizije je u obavezi da uz Godinje finansijske izvjetaje
dostavi i Izjavu o nainu utroka tih sredstava nakon isteka fiskalne godine na Obrascu 8. Takoe,
subjekt revizije (potroaka jedinica) za utroena sredstva iz tekue budetske rezerve duna je da
dostavi, uz godinji finansijski izvjetaj i Izvjetaj o nainu utroka sredstava tekue budetske rezerve
na Obrazcu 9.
Predmetnom revizijom je obuhvaena kontrola gotovinskih tokova, zakonitost troenja
sredstava, tanost iskazanih podataka i stepen njihovog objelodanjivanja, kao i funkcionisanje sistema
unutranje kontrole. Obuhvat, odnosno obim provjere, je odreen u zavisnosti od utvrenog stepena
materijalnosti (znaajnosti) i utvrenog rizika revizije.
3.
Cilj revizije
Revizija ANB imala je za cilj izricanje miljenja o pouzdanosti i tanosti Godinjeg finansijskog
izvjetaja Agencije za nacionalnu bezbjednost Crne Gore za 2011. godinu i usklaenosti poslovanja
subjekta revizije sa zakonima i propisima, kao i ocjenu unutranjeg sistema finansijskog upravljanja i
kontrole.
U skladu sa ciljem revizije izvreno je:
- ispitivanje istinitosti i vjerodostojnosti finansijskih izvjetaja;
- ispitivanje pravilnosti poslovanja, odnosno finansijskih transakcija i odluka u vezi sa
primicima i izdacima, radi utvrivanja da li su iskazane transakcije izvrene u skladu sa
zakonom, drugim propisima, datim ovlaenjima i za planirane namjene;
- ispitivanje sistema unutranjih kontrola.
Strana 105
4. Vrsta revizije
Dravna revizorska institucija u predmetnoj reviziji obavila je optu reviziju (reviziju pravilnosti),
koja podrazumijeva sveobuhvatan uvid u finansijsko poslovanje subjekta revizije zakljuno sa stanjem
na dan 31.12.2011. godine.
5. Djelatnost subjekta revizije
Subjekat revizije je dravni organ - bezbjedonosno obavjetajna sluba dio sistema
bezbjednosti Crne Gore
Starjeina organa (direktor) u toku kontrolisane 2011. godine bio je g. Vladan Jokovi.
- Sjedite ANB-a je u Podgorici, Bulevar Revolucije broj 1.
Odgovorno lice za voenje raunovodstva i sastavljanje finansijskih izvjetaja u kontrolisanom
periodu bila je Vesna Ivanovi. Kartonom deponovanih potpisa novanim sredstvima odobrenim
Budetom, raspolagala su lica, ovlaena za punovano potpisivanje uz upotrebu peata: Jokovi
Vladan i Ivanovi Vesna u svojstvu slubenika za odobravanje i Vukovi Ljiljana u svojstvu slubenika
za ovjeravanje. Agencija vri kontraobavjetajnu zatitu Skuptine Crne Gore, Vlade Crne Gore,
Predsjednika Crne Gore, drugih dravnih organa, ministarstava i organa uprave, koja obuhvata
aktivnosti od znaaja za bezbjednost odreenih lica i radnih mjesta u ovim organima, kao i objekata,
opreme i prostora koje oni koriste. Agencija vri bezbjednosne provjere, kao i druge poslove od interesa
za nacionalnu bezbjednost, u skladu sa zakonom. O podacima iz stava 1 ovog lana Agencija
izvjetava Predsjednika Crne Gore, predsjednika Vlade Crne Gore i predsjednika Skuptine Crne Gore.
O podacima iz stava 1 taka 2 ovog lana Agencija izvjetava Savjet za odbranu i bezbjednost, kao i
ministra odbrane i naelnika Generaltaba Vojske Crne Gore, u skladu sa zakonom. Druge organe u
Crnoj Gori o podacima koji se odnose na njihovu nadlenost Agencija izvjetava kad to nalau razlozi
nacionalne bezbjednosti. Nain vrenja kontraobavjetajne zatite iz stava 2 ovog lana ureuje se
propisom Vlade.
-
6.
Metode revizije
Revizija je planirana i izvrena u skladu sa ISSAI standardima, na nain koji omoguava da se

u razumnoj mjeri uvjerimo da li finansijski izvjetaj subjekta revizije sadre materijalno znaajne greke
i da li je poslovanje subjekta revizije usklaeno sa zakonskim i podzakonskim aktima i drugim
propisima. Revizija ukljuuje primjenu revizorskih metoda i tehnika u cilju pribavljanja revizorskih
dokaza o iznosima i informacijama objelodanjenim u finansijskim izvjetajima. Izbor postupaka je
zasnovan na revizorskom prosuivanju, ukljuujui procjenu rizika. U skladu sa revizorskom praksom
odreena je materijalnost na nivou 1% ukupnih izdataka subjekta revizije. Odreivanje uzorka za
reviziju izdataka za zaposlene (bruto zarade i doprinosi na teret poslodavca i ostala lina primanja)
izvreno je metodom sluajnog uzorka. Za odabir uzorka za testiranje izdataka (rashodi za materijal i
usluge, tekue odravanje, renta, ostali izdaci i kapitalni izdaci) korien je metod Monetarno jedinino
uzorkovanje (Monetary Unit Sampling-MUS) uz pomo revizorskog softvera IDEA.
7.
Sistem evidencije
Sistem evidencije ANB-a se zasniva na modifikovanoj gotovinskoj osnovi, a u skladu sa

propisima koji reguliu raunovodstveno poslovanje budetskih korisnika. Subjekat revizije je povezan
sa informacionim sistemom SAP (softver Dravnog trezora u kome se evidentira trezorsko poslovanje).
ANB primjenjuje Pravilnik o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet republike, budete vanbudetskih
fondova i budete optina16.
16
Sl. list CG, br. 35/05, 37/05, 81/05

Strana 106
MILJENJE, ZAKLJUCI I PREPORUKE

Na bazi utvrenog injeninog stanja i razmatranja Izjanjenja subjekta revizije na preliminarni
Izvjetaj DRI (250/12-08-3925 od 26.06.2011. god), a u skladu sa lanom 50. Poslovnika Dravne
revizorske institucije, nadleni Kolegijum u sastavu mr Branislav Radulovi (lan Senata - rukovodilac
Kolegijuma) i g. Miroslav Ivanievi (predsjednik Senata - lan Kolegijuma), na sjednici odranoj
03.07.2011. god. usvojio je:
KONANI IZVJETAJ
o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja
Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB) Crne Gore za 2011. god.
MILJENJE
Finansijski izvjetaji Agencije za nacionalnu bezbjednost za 2011. godinu po svim materijalno
znaajnim aspektima, daju istinit i objektivan prikaz iskazanih primitaka i izdataka u skladu sa
prihvaenim okvirom finansijskog izvjetavanja.
Aktivnosti, transakcije i informacije koje su prikazane u finansijskim izvjetajima za 2011.
godinu u skladu su sa vaeim propisima, osim odstupanja i neusklaenosti navedenih u preporukama
i mjerama DRI.
Na osnovu navedenog Kolegijum DRI izraava pozitivno miljenje na finansijski izvjetaj i
uslovno miljenje na usklaenost poslovanja subjekta revizije sa propisima.
PREPORUKE I MJERE
1. Revizijom je utvren nizak stepen izvrenja (oko 50% ili manje) na pojedinim budetskim
pozicijama i to nakon to su preusmjeravanjem umanjenje za maksimalno dozvoljenih 10%.
Nasuprot tome na nekim pozicijama, nakon preusmjerenja, realizacija je vea od 80% do 215%
od plana.
Subjekt revizije u narednom periodu treba da realnije planira sredstva po

pozicijama i na taj nain eliminie pojavu neusaglaenosti plana sa izvrenjem
budeta, koje moe imati negativan uticaj na efikasno korienje i raspodjelu
budetskih sredstava.
2. Subjekat revizije u kontrolisanom periodu nije vodio evidenciju obaveza na kontima klase 2
obaveze.
Subjekt revizije treba da evidentira obaveze na kontima klase 2 i saini Izvjetaj o

neizmirenim obavezama u skladu sa Pravilnikom o nainu sainjavanja i
samouprave.
Strana 107
3. Za radna mjesta za koja je sistematizacijom predvieno da se popunjavaju bez javnog

oglaavanja ne postoje pisane politike i procedure kojima se propisuje postupak i nain prijema.
Subjekt revizije treba da donese pisane politike i procedure kojima e se utvrditi

postupak i nain prijema u radni odnos za radna mjesta koja se popunjavaju bez
javnog oglaavanja i koje e osigurati da budu izabrani kandidati sa
odgovarajuim i najboljim kvalifikacijama i vjetinama.
4. Revizijom je utvrena nepravilnost na nain to prilikom isplate jedne otpremnine nije izvren
obraun poreza na isplaenu otpremninu.
Kod sporazumnog raskida radnog odnosa Zakon o porezu na dohodak fizikih

lica u lanu 5a nije predvidio oslobaanje od plaanja poreza, pa je na isplaenu
otpremninu potrebno izvriti obraun i plaanje poreza.
5. Revizijom je utvreno da se za poslove odravanja higijene prostorija angauju lica na nain koji
nije u skladu sa Zakonom o radu.
Subjekt revizije treba da prilikom angaovanja lica za poslove odravanja

prostorija, obezbijedi primjenu propisa iz oblasti radnih odnosa i razmotri
mogunost sistematizacije radnih mjesta sa nepunim radnim vremenom u skladu
sa lanom 46 Zakona o radu i lanom 30a Zakona o dravnim slubenicima i
namjetenicima.
6. Revizijom je utvrena neusklaenost poslovanja subjekta revizije u odnosu na Zakon o javnim

nabavkama koje se odnose na tanost Izvjetaja o realizovanim javnim nabavkama, realizaciju
nabavki neposrednim sporazumom u procentu veem od dozvoljenog, sprovoenje postupka
javne nabavke oping metodom i sprovoenje odgovarajueg postupka javne nabavke u
odnosu na lan 19 Zakona o javnim nabavkama.
Neophodno je da subjekat revizije u buduem poslovanju otkloni evidentirene

nepravilnosti i obezbijedi potovanje svih odredbi Zakona o javnim nabavkama.
7. Agencija je u skladu sa l. 1 Uredbe o bliim uslovima i nainu sprovoenja informatikih mjera

zatite tajnih podataka, u obavezi da pribavi od Direkcije za zatitu tajnih podataka certifikat za
komunikaciono-informacione sisteme i procese, to u kontrolisanom periodu nije uraeno.
Prihvatajui injenicu da subjekt revizije nije u mogunosti, da zbog

nepostojanja potrebnih tehnikih pretpostavki, obezbijedi usklaenost svog
poslovanja sa Uredbom o bliim uslovima i nainu sprovoenja informatikih
mjera zatite tajnih podataka, dravni revizor preporuuje Agenciji da u saradnji
sa nadlenom Direkcijom preduzme sve potrebne aktivnosti u cilju to skorijeg
otklanjanja navedene neusklaenosti.
Strana 108
8. Subjekt revizije ne vodi evidenciju imovine slubenika, i ako je ta obaveza propisana lanom
37a Zakona o Agenciji za nacionalnu bezbjednost.
Subjekt revizije treba da propie sadraj imovinskog kartona slubenika i

obezbijedi voenje evidencije u skladu sa Zakonom.
9. Nepostojanje strategije upravljanja rizicima, manji broj unutranjih revizora od zakonom

propisanog, nedostatak politika i procedura kojima se propisuje postupak i nain prijema za
radna mjesta koja se popunjavaju bez oglaavanja, nepostojanje dugoronog plana upravljanja
ljudskim resursima, nedostatak pisanih smjernica kojima su jasno opisani zadaci, odgovornosti i
nain postupanja prilikom uoenih nepravilnosti svih zaposlenih koji uestvuju u procesu javnih
nabavki, neusklaenost poslovanja sa Zakonom o javnim nabavkama, Uredbom o bliim
uslovima i nainu sprovoenja informatikih mjera zatite tajnih podataka i Zakona o Agenciji za
nacionalnu bezbjednost Crne Gore, ukazuju na nedovoljnu efikasnost uspostavljenog sistema
upravljanja i unutranjih kontrola.
Subjekt revizije treba da, shodno utvrenim nedostacima u funkcionisanju

sistema unutranjih kontrola, preduzme odgovarajue mjere i intenzivira
aktivnosti na otklanjanju istih.
10. Subjekat revizije ne vodi u svojoj knjigovodstvenoj evidenciji tri gostinske vile koje koristi u
skladu sa Uredbom o uslovima i nainu korienja objekata za reprezentativne potrebe u svojini
Crne Gore, a to je obavezan shodno lanu 44. Zakona o dravnoj imovini.
Potrebno je da subjekat revizije, nakon sprovedenog postupka procjene objekata

koje koristi, podatke o istim unese u knjigovodstvenu evidenciju.
Obim i karakter utvrenih nepravilnosti i nedostataka nalae:
Da subjekt revizije u roku od 6 mjeseci izvijesti Dravnu revizorsku instituciju o

preduzetim radnjama po izraenim i dostavljenim preporukama.
Strana 109
IZVOD
CRNOGORSKE AKADEMIJE NAUKA I UMJETNOSTI
Vrsta revizije:
Subjekat revizije:
Crnogorska akademija nauka i umjetnosti
Predmet revizije:
Godinji finansijski izvjetaj CANU-a za 2011. godinu i usklaenost

Trajanje revizije:
70 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:

dr Milan Dabovi, lan Senata lan Kolegijuma
Strana 111

1. Pravni osnov za vrenje revizije
Pravni osnov za vrenje revizije Godinjeg finansijskog izvjetaja Crnogorske akademije nauka
i umjetnosti (u daljem tekstu subjekat revizije, CANU ili Akademija) sadran je u:
Ustavu Crne Gore, lan 144 (Sl. list CG br. 01/07);
Zakonu o Dravnoj revizorskoj instituciji, lan 4 (Sl. list RCG br. 28/04, 27/06, 78/06 i
Sl. list CG br. 17/07, 73/10 i 40/11);
Godinjem planu revizije Dravne revizorske institucije, donesenom od strane Senata
01.01. 2012. godine, (br. 4011-06-01/12);
Odluci o vrenju revizije Kolegijuma u sastavu mr Branislav Radulovi (rukovodilac
kolegijuma) i dr Milan Dabovi (lan kolegijuma) od 13. 01.2012. god. (broj: 40113-0234 ).
Revizija subjekta je izvrena u skladu sa:
2. Predmet i obuhvat revizije
Predmet revizije je Godinji finansijski izvjetaj CANU za 2011. godinu i usklaenost
finansijskog poslovanja sa vaeim zakonskim i drugim propisima. CANU je, u skladu sa lanom 4.
fondova i jedinica lokalne samouprave, u obavezi da Ministarstvu finansija dostavi godinje finansijske
izvjetaje na obrascima: Izvjetaj o novanim tokovima III i Izvjetaj o neizmirenim obavezama.
Za neutroena sredstava na podraunima ili prelaznim raunima, koja su evidentirana u
Glavnoj knjizi trezora kao izdatak, subjekt revizije je u obavezi da uz Godinje finansijske izvjetaje
dostavi i Izjavu o nainu utroka tih sredstava nakon isteka fiskalne godine na Obrascu 8. Takoe,
subjekt revizije (potroaka jedinica) za utroena sredstva iz tekue budetske rezerve duna je da
dostavi, uz godinji finansijski izvjetaj i Izvjetaj o nainu utroka sredstava tekue budetske rezerve
na Obrazcu 9. Predmetnom revizijom je obuhvaena kontrola gotovinskih tokova, zakonitost troenja
sredstava, tanost iskazanih podataka i stepen njihovog objelodanjivanja, kao i funkcionisanje sistema
unutranje kontrole. Obuhvat, odnosno obim provjere, je odreen u zavisnosti od utvrenog stepena
3. Cilj revizije
Revizija CANU imala je za cilj izricanje miljenja o pouzdanosti i tanosti Godinjeg
finansijskog izvjetaja Crnogorske akademije nauka i umjetnosti za 2011. godinu i usklaenosti
poslovanja subjekta revizije sa zakonima i propisima, kao i ocjenu unutranjeg sistema finansijskog
upravljanja i kontrole.
U skladu sa ciljem revizije izvreno je:
4. Vrsta revizije
Dravna revizorska institucija u predmetnoj reviziji obavila je optu reviziju (reviziju pravilnosti),
koja podrazumijeva sveobuhvatan uvid u finansijsko poslovanje subjekta revizije zakljuno sa stanjem
na dan 31.12.2011. godine.
Strana 113
5. Djelatnost i organizacija subjekta revizije

Subjekat revizije je dravna ustanova najvia ustanova u oblasti nauke i umjetnosti u Crnoj
gori. Akademija je samostalna ustanova sa pravima, obavezama i odgovornostima koje ima na osnovu
Ustava, zakona, Statuta Akademije i drugih pozitivnih propisa. Organi Akademije su Skuptina i
Predsjednitvo. Starjeina organa je (predsjednik) Momir urovi. Sjedite CANU je u Podgorici.
Odgovorno lice za voenje raunovodstva i sastavljanje finansijskih izvjetaja je Ruica ivaljevi.
Kartonom deponovanih potpisa, novanim sredstvima, raspolae lice ovlaeno za punovano
potpisivanje uz upotrebu peata: Momir urovi. Akademija ima otvorena dva iro rauna kod
Podgorike banke (Societe Generale group):
550-10093-68 raun na kom se po osnovu zahtjeva za plaanje uplauju sredstva iz budeta.
550-5608-40 raun za donatorska sredstva za nagraivanje mladih stvaralaca.
Zakonom o Crnogorskoj akademiji nauka i umjetnosti17 propisano da je Akademija najvia
ustanova u oblasti nauke i umjetnosti. Akademija ima za cilj da organizuje, razvija i podstie
naunoistaivaki rad i sve vidove stvaralatva, njeguje, unapijeuje i podstie umjetniku djelatnost. U
okviru svoje djelatnosti Akademija sarauje sa drugim akademijama nauka i umjetnosti, naunim i
visokokolskim ustanovama, istraivakim i razvojnim centrima, naunicima, umjetnicima i drugim
stvaraocima, naunim i umjetnikim zajednicama i drugim oblicima organizovanja naunika i umjetnika.
Svoju djelatnost ostvaruje realizacijom naunih istraivanja, objavljivanjem naunih rezultata,
organizovanjem naunih skupova i drugih oblika naunog i umjetnikog djelovanja.
Akademija svoje aktivnosti ostvaruje i kroz rad naunoistraivakih i umjetnikih jedinica, preko
odbora i drugih radnih tijela. Akademijom upravljaju njeni lanovi, koji mogu biti redovni i vanredni, u
ostvarivanju planova i programa uestvuju osim lanova i drugi naunici i umjetnici.
Unutranja organizacija , nain rada i upravljanja kao druga pitanja znaajna za rad Akademije
ureena su Statutom i drugim optim aktima Akademije.
6. Metode revizije
u razumnoj mjeri uvjerimo da li finansijski izvjetaj subjekta revizije sadre materijalno znaajne greke
i da li je poslovanje subjekta revizije usklaeno sa zakonskim i podzakonskim aktima i drugim
propisima. Revizija ukljuuje primjenu revizorskih metoda i tehnika u cilju pribavljanja revizorskih
dokaza o iznosima i informacijama objelodanjenim u finansijskim izvjetajima. Izbor postupaka je
zasnovan na revizorskom prosuivanju, ukljuujui procjenu rizika. U skladu sa revizorskom praksom
odreena je materijalnost na nivou 1% ukupnih izdataka subjekta revizije. Odreivanje uzorka za
reviziju izdataka za zaposlene (bruto zarade i doprinosi na teret poslodavca i ostala lina primanja)
izvreno je metodom sluajnog uzorka. Za odabir uzorka za testiranje izdataka (rashodi za materijal i
usluge, tekue odravanje, renta, ostali izdaci i kapitalni izdaci) korien je metod stratifikovanog
uzorka uz pomo revizorskog softvera IDEA.
7. Sistem evidencije
Sistem evidencije CANU-a se zasniva na modifikovanoj gotovinskoj osnovi, a u skladu sa
propisima koji reguliu raunovodstveno poslovanje budetskih korisnika. Subjekat revizije nije povezan
sa informacionim sistemom SAP (softver Dravnog trezora u kome se evidentira trezorsko poslovanje).
CANU primjenjuje Pravilnik o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet republike, budete
vanbudetskih fondova i budete optina18.
17
18
Slubeni list RCG br: 24/94, 30/94

Sl. list CG, br.35/05, 37/05, 81/05.
Strana 114

Na bazi utvrenog injeninog stanja i razmatranja Izjanjenja subjekta revizije na preliminarni
Izvjetaj DRI (02-10583 od 20.07.2011. god), a u skladu sa lanom 50 Poslovnika Dravne revizorske
institucije, nadleni Kolegijum u sastavu mr Branislav Radulovi (lan Senata rukovodilac Kolegijuma)
i dr Milan Dabovi (lan Senata lan Kolegijuma), na sjednici odranoj 25.07.2012. usvojio je:
KONANI IZVJETAJ
Crnogorske akademije nauka i umjetnosti (CANU) za 2011. god.
MILJENJE
Godinji finansijski izvjetaj Crnogorske akademije nauka i umjetnosti za 2011. godinu ne
sadri materijalno znaajne greke kod zvanino prezentiranih izvjetaja, osim u dijelu naznaenih u
takama 1, 2, 3 i 4 preporuka i mjera DRI navedenih u ovom izvjetaju.
Aktivnosti, transakcije i informacije koje su prikazane u finansijskim izvjetajima za 2011.
godinu nijesu bile u svim materijalno znaajnim aspektima u skladu sa vaeim propisima.
Kolegijum DRI izraava uslovno miljenje na finansijski izvjetaj i negativno miljenje na
usklaenost poslovanja subjekta revizije sa propisima.
PREPORUKE I MJERE
1.
Revizijom je utvreno da je subjekat revizije sastavio Izvjetaj o novanim tokovima III na

osnovu podataka Glavne knjige trezora i da stanje neutroenih sredstava u iznosu od
106.318,70, (koja su u Glavnoj knjizi trezora evidentirana kao izdatak) nije prikazao u Izjavi o
nainu utroka sredstava nakon isteka fiskalne godine.
2.
Subjekat revizije je obavezan da, u skladu sa Pravilnikom o nainu sainjavanja i

samouprave, stanje neutroenih sredstava na kraju fiskalne godine, njihovu
potronju do dana sastavljanja godinjeg Izvjetaja i stanje na dan sastavljanja
Izvjetaja prikae u Izjavi o nainu utroka sredstava nakon isteka fiskalne
godine.
Subjekat revizije u Izvjetaju o novanim tokovima III nije prikazao sopstvene prihode u iznosu
od 16.421,59, kao ni prihode od donacija u iznosu od 4.996,00, ve je iste prezentovao u
napomenama uz finansijske izvjetaje to nije u skladu sa Pravilnikom o nainu sainjavanja i
podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave.
Strana 115
3.
4.
Revizijom je utvreno da je subjekat revizije na kraju fiskalne godine raspolagao sa

700.000,00 depozita, kao i da je ostvario prihod od kamate u iznosu od 38.502,36, koja nije
prikazana u Izvjetaju o novanim tokovima III, ve u posebnim napomenama uz finansijski
izvjetaj. Depozit je dijelom formiran od sredstava od donacija a dijelom (282.000,00) od
neutroenih budetskih sredstva od projekta Crna Gora U XXI stoljeu-eri kompetitivnosti.
Subjekat revizije je bio u obavezi da prihode od kamate prezentuje u Izvjetaju o

novanim tokovima III, posebno iz razloga jer dio depozita predstavljaju
neutroena budetska sredstva.
Sredstva u iznosu od 282.000,00 treba da se ukljue u Konsolidovani raun

trezora i da se koriste u skladu sa Zakonom o budetu za 2012. godinu. Troenje
ovih sredstava treba da bude izvreno preko Konsolidovanog rauna trezora i
evidentirano u Glavnoj knjizi trezora.
Revizijom je utvreno da pozicija Ostali izdaci Izvjetaja o novanim tokovima III koji je
sastavio subjekat revizije, nije prezentovana u skladu sa Pravilnikom o nainu sainjavanja i
podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave, jer
su na njoj evidentirani izdaci u iznosu 64.195,06 eura, koji ne pripadaju grupi 418.
5.
Subjekat revizije je obavezan da Izvjetaj o novanim tokovima III popunjava u

skladu sa Uputstvom za popunjavanje koje je sastavni dio Pravilnika o nainu
sainjavanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i
jedinica lokalne samouprave, i da na poziciju Ostali izdaci prezentira izdatke
grupe 418.
Revizijom je utvrena nenamjenska potronja, u ukupnom iznosu od 119.948,28, na nain to

je vreno plaanje sa pozicija sa kojih Zakonom o budetu za 2011. godinu nije bila planirana
ta vrsta izdataka, to je dovelo do neusklaenosti evidencije izdataka CANU sa Pravilnikom o
jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih fondova i budete
optina.
6.
Subjekat revizije je duan da, u skladu sa Pravilnikom o nainu sainjavanja i

samouprave, sopstvene prihode i prihode od donacija prikae u Izvjetaju o
novanim tokovima III.
Subjekat revizije treba da budetska sredstva koristi u skladu sa Zakonom

predvienom namjenom i da izdatke evidentira u skladu sa Pravilnikom o
jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih
fondova i budete optina.
Uvidom u raunovodstvenu evidenciju subjekta revizije utvreno je da dati avansi na kraju

fiskalne godine iznose 173.053,56. Subjekat revizije je u toku 2011. godine vrio avansna
plaanja prema dobavljaima (hotelske usluge, usluge tampe, avio karte, elektrina energija,
gorivo itd.) i pored injenice da je Dravna revizorska institucija, prilikom revizije Zavrnog
rauna drave za 2008. godinu, konstatovala da avansno plaanje dobavljaima nije u skladu
sa takom 43 Uputstva o radu dravnog trezora.
Strana 116
7.
Prilikom obrauna akademskih dodataka u 2011. godini nije vren obraun poreza na dohodak.
U lanu 4 i 4a Zakona o porezu na dohodak fizikih lica koji taksativno navode koja su primanja
osloboena plaanja poreza, nijesu navedeni akademski dodaci. Nakon to je dravni revizor
ukazao na navedenu nepravilnost, subjekat revizije je do okonanja revizije obraunao i isplatio
porez na akademske dodatke za 2011. godinu.
8.
Subjekat revizije treba da blagovremeno obraunava i plaa porez na akademske

dodatke, u skladu sa Zakonom o porezu na dohodak fizikih lica.
Subjekat revizije nije u toku 2011. godine preduzeo aktivnosti u cilju uspostavljanja sistema
unutranjih finansijskih kontrola i unutranje revizije, odnosne primjene Zakona o sistemu
unutranjih finansijskih kontrola u javnom sektoru.
9.
Subjekat revizije, koji je potroaka jedinica budeta, treba da vri plaanje (u

skladu sa takom 43 Uputstva o radu dravnog trezora) nakon to slubenik za
ovjeravanje utvrdi da je fiziko ili pravno lice izvrilo uslugu ili dostavilo robu.
Subjekat revizije treba da preduzme aktivnosti na uspostavljanju sistema

unutranjih finansijskih kontrola, u skladu sa Zakonom.
Subjekat revizije, u kontrolisanom periodu, nije vodio u svojoj knjigovodstvenoj evidenciji

poslovne prostorije u kojima obavlja svoju djelatnost, to je obaveza propisana lanom 44
Zakona o imovini.
Potrebno je da subjekat revizije, u skladu sa Zakonom o imovini, obezbijedi

evidenciju poslovnih prostorija u kojima obavlja svoju djelatnost, a koje su u
dravnom vlasnitvu.
10. Izvjetaj o dodijeljenim javnim nabavkama subjekta revizije nije potpun jer ne sadri podatke o
svim nabavkama koje su realizovane neposrednim sporazumom. Javne nabavke realizovane
neposrednim sporazumom iznose 47,79% i ako je Zakonom propisani limit 10% od ukupno
realizovanog budeta javnih nabavki. Subjekat revizije je u toku 2011. godine u vie navrata,
neposrednim sporazumom, vrio nabavku raunarske opreme u ukupnom iznosu 7.107,78,
to predstavlja dijeljenje predmeta javne nabavke i to nije u skladu sa l. 19 i l. 77 Zakona o
javnim nabavkama. CANU vri avansna plaanja prema odreenim dobavljaima i ako je
javnim pozivom ili zakljuenim ugovorom predvieno odloeno plaanje. Subjekat revizije je u
stalnom (u toku itave godine) avansu prema pojedinim dobavljaima to dovodi do
naruavanja naela ravnopravnosti ponuaa i nije u skladu sa lanom 8 Zakona o javnim
nabavkama.
Slubenik za javne nabavke je obavezan da u skladu sa l. 78 Zakona o javnim

nabavkama vodi evidenciju javnih nabavki koje se sprovode putem neposrednog
sporazuma i iskae broj, vrijednost i naziv dobavljaa u godinjem izvjetaju
nadlenom organu uprave.
Subjekat revizije je obavezan da prilikom svake nabavke sprovede Zakonom

predvieni postupak javne nabavke i obezbijedi primjenu osnovnih naela javnih
nabavki.
Strana 117
Subjekat revizije treba da donese pisane smjernice kojima e biti definisane

uloge svih zaposlenih koji uestvuju u postupku javnih nabavki i uspostavi
kontrolne procedure u sistemu javnih nabavki u cilju obezbjeenja primjene
Zakona.
Obim i karakter utvrenih nepravilnosti i nedostataka nalae:

Da se o utvrenoj nepravilnosti navedenoj u taki 3 obavijesti Ministarstvo finansija.
Strana 118
IZVOD
CENTRA ZA EKOTOKSIKOLOKA ISPITIVANJA CRNE GORE
Vrsta revizije:
Subjekat revizije:
Centar za ekotoksikoloka ispitivanja Crne Gore
Predmet revizije:
Godinji finansijski izvjetaj CETI-ja za 2011. godinu i usklaenost

Trajanje revizije:
70 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:

g. Dragia Pei, lan Senata lan Kolegijuma
Strana 119

1.
Pravni osnov za vrenje revizije Godinjeg finansijskog izvjetaja JU Centar za ekotoksikoloka

ispitivanja Crne Gore (u daljem tekstu subjekat revizije ili Centar) sadran je u:
Ustavu Crne Gore, lan 144 (Sl. list CG br. 01/07);
Zakonu o Dravnoj revizorskoj instituciji, lan 4 (Sl. list RCG br. 28/04, 27/06, 78/06 i Sl.
list CG br. 17/07, 73/10 i 40/11);
Godinjem planu revizije Dravne revizorske institucije, donesenom od strane Senata
01.01. 2012. godine, (br. 4011-06-01/12);
Odluci o vrenju revizije Kolegijuma II u sastavu mr Branislav Radulovi (rukovodilac
kolegijuma) i Dragia Pei (lan kolegijuma) od 16.04.2012. god. (br: 40113-02-358).
Revizija subjekta revizije izvrena je u skladu sa:
2.
Predmet i obuhvat revizije
Predmet revizije je Godinji finansijski izvjetaj Centra za 2011. godinu i usklaenost

finansijskog poslovanja sa vaeim zakonskim i drugim propisima. Centar je, u skladu sa lanom 2
Pravilnika o nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja nezavisnih regulatornih
tijela, pravnih lica, akcionarskih drutava i drutava sa ogranienom odgovornou u kojima drava ili
optine imaju veinski udio u vlasnitvu19, u obavezi da Ministarstvu finansija dostavi godinje
finansijske izvjetaje na obrazcima: Bilans uspjeha (po funkcionalnoj metodi i po prirodi troka), Bilans
stanja, Iskaz o promjenama neto imovine, Bilans novanih tokova, Tabela indikatora poslovanja.
Revizijom je obuhvaena kontrola gotovinskih tokova, zakonitost troenja sredstava, tanost
iskazanih podataka i stepen njihovog objelodanjivanja, kao i funkcionisanje sistema unutranje
kontrole. Obuhvat, odnosno obim provjere, je odreen u zavisnosti od utvrenog stepena materijalnosti
(znaajnosti) i utvrenog rizika revizije.
3. Cilj revizije
Revizija Centra imala je za cilj izricanje miljenja o pouzdanosti i tanosti Godinjeg
finansijskog izvjetaja JU Centar za ekotoksikoloka ispitivanja Crne Gore za 2011. godinu i
usklaenosti poslovanja subjekta revizije sa zakonima i propisima, kao i ocjenu sistema unutranjeg
finansijskog upravljanja i kontrole. U skladu sa ciljem revizije izvreno je:
4.
Vrsta revizije
Dravna revizorska institucija u predmetnoj reviziji obavila je optu reviziju (finansijsku reviziju i
reviziju zakonitosti), koja podrazumijeva sveobuhvatan uvid u finansijsko poslovanje subjekta revizije
zakljuno sa stanjem na dan 31.12.2011. godine.
19
Sl. list CG, broj 12/08 i 35/10

Strana 121
5. Djelatnost i organizacija subjekta revizije

Djelatnost Centra20 je obavljanje djelatnosti ekotoksikolokih ispitivanja svih segmenata ivotne
sredine, i to: vazduha, vode, mora, zemljita, flore i faune, klimatskih promjena, jonizujueg i
nejonizujueg zraenja, buke i vibracije, kao i izrada posebnih toksikolokih studija, analiza i programa
za potrebe dravnih organa, nauno istraivakih ustanova i preduzea i drugih subjekata. Centar
obavlja svoju djelatnost kroz programe monitoringa, analize i ostale djelatnosti.
Subjekat revizije je javna ustanova. Organ upravljanja Centrom je Upravni odbor. Starjeina
ustanove u toku 2011. godine je direktor, Ana Miurovi do 20.05.2011. godine i Nada Medenica od
20.05.2011. godine. Sjedite Centra je: Put Radomira Ivanovia br. 2, Podgorica.
JU Centar za ekotoksikoloka ispitivanja Crne Gore je osnovan Odlukom Vlade Crne Gore21.
U skladu sa Odlukom Centrom upravlja Upravni odbor koji ima pet lanova, i to: predsjednik i 2
lana su iz reda afirmisanih i strunih radnika koji doprinose razvoju, zatiti i unapreenju ivotne
sredine, a 2 lana su iz reda strunjaka Centra. Direktor Centra je Nada Medenica, imenovana
Rjeenjem Vlade Crne Gore, broj 03-4210/3 od 28.04.2011. godine22. Odgovorno lice za voenje
raunovodstva i sastavljanje finansijskih izvjetaja je Mirsada Markovi. Kartonom deponovanih potpisa
novanim sredstvima raspolau lica ovlaena za punovano potpisivanje uz upotrebu peata: Nada
Medenica, direktor i Zoran Vuini, pomonik direktora za ekonomske, pravne i opte poslove.
Pravilnikom o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta broj 00-28-6560 od
12.10.2004. godine sistematizovano je 28 radnih mjesta sa 66 izvrilaca. Pravilnik je poslednji put
izmjenjen Pravilnikom o izmjenama i dopunama Pravilnika o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji
radnih mjesta broj 00-34-3691/1 od 09.09.2011. godine.
Nadzor nad Centrom vri Ministarstvo odrivog razvoja i turizma. CETI je u obavezi kao pravno
lice iji je vlasnik drava da primjenjuje Zakon o sistemu unutranjih finansijskih kontrola u javnom
sektoru (Sl. list CG, br. 73/08, 20/11 I 30/12).
JU Centar za ekotoksikoloka ispitivanja Crne Gore je u toku 2012. godine u procesu
restruktuiranja i optimizacije poslovanja.
6.
Metode revizije

dravni revizor u razumnoj mjeri uvjeri da li finansijski izvjetaji subjekta revizije sadre materijalno
znaajne greke i da li je poslovanje subjekta revizije usklaeno sa zakonskim i podzakonskim aktima i
drugim propisima. Revizija ukljuuje primjenu revizorskih metoda i tehnika u cilju pribavljanja
revizorskih dokaza o iznosima i informacijama objelodanjenim u finansijskim izvjetajima. Izbor
postupaka je zasnovan na revizorskom prosuivanju, ukljuujui procjenu rizika. U skladu sa
revizorskom praksom odreena je materijalnost na nivou 1% ukupnih izdataka subjekta revizije,
odnosno 17.014,65. Odreivanje uzorka za reviziju izvreno je metodom sluajnog uzorka.
7.
Sistem evidencije
Centar je u obavezi da, u skladu sa Zakonom o raunovodstvu i reviziji23, organizaciju poslova

raunovodstva uredi optim aktom u skladu sa Zakonom, kao i da sve poslovne transakcije evidentira
na obraunskoj osnovi. Sistem evidencije Centra se zasniva na obraunskoj osnovi. Subjekat revizije
vodi dnevnik, glavnu knjigu i pomone evidencije.
lan 3 Odluke o osnivanju Javne Ustanove Centar za ekotoksikoloka ispitivanja Crne Gore
Sl. list RCG, broj 40/96.
22 Sl. list CG, broj 25/11 od 20.05.2011. godine.
23 Sl. list RCG, broj 69/05 i Sl. list CG, broj 80/08 i 32/11, l. 4
20
21
Strana 122

Na bazi sprovedne revizije, utvrenog injeninog stanja i razmatranja Izjanjenja subjekta
revizije na preliminarni Izvjetaj DRI od 21.09.2012. godine, a u skladu sa l. 50 Poslovnika Dravne
revizorske institucije, nadleni Kolegijum u sastavu dr Branislav Radulovi (lan Senata rukovodilac
Kolegijuma) i Dragia Pei (lan Senata lan Kolegijuma), na sjednici odranoj 09.10.2012. godine
usvojio je:
KONAAN IZVJETAJ
JU Centar za ekotoksikoloka ispitivanja Crne Gore (CETI) za 2011. god.
MILJENJE
Godinji finansijski izvjetaj JU Centar za ekotoksikoloka ispitivanja Crne Gore za 2011.
godinu ne sadri materijalno znaajne greke kod zvanino prezentiranih izvjetaja, osimu u dijelu
naznaenih u takama 5, 9, 10, 11, 12, 14 i 16 preporuka i mjera DRI navedenih u ovom Izvjetaju, pa
stoga Kolegijum DRI izraava uslovno miljenje na finansijski izvjetaj.
PREPORUKE I MJERE
1.
Centar nije iskazivao stanje i promjene stanja imovine, kapitala i obaveza, rashode i prihode
prema sadrini rauna u Kontnom okviru, to nije u skladu sa Pravilnikom o kontnom okviru i
sadrini rauna u kontnom okviru za privredna drutva i druga pravna lica.
2.
2011. godine nije izraen novi cjenovnik usluga, niti je to uinjeno do okonanja revizije, i ako
je Planom rada za 2011. godinu, koji je usvojen od strane Upravnog odbora, predviena izrada
istog, jer je u odnosu na aktuelni cjenovnik iz 2007. godine dolo do promjena cijena na tritu
hemikalija, referentnih materija kao i poveanja obima i vrsta analiza koje CETI obavlja.
Primjena postojeeg cjenovnika nije obezbijeena u praksi, a prilikom odreivanja cijena
pojedinih usluga formiranje cijena vreno je (po iskazu subjekta revizije): u skladu sa trinim
principima i pretpostavkama menadmenta o visini cijene koja bi CETI uinila povoljnijim
ponuaem.
3.
Subjekat revizije treba da vodi knjigovodstvenu evidenciju u skladu sa

Pravilnikom o kontnom okviru i sadrini rauna u kontnom okviru za privredna
drutva i druga pravna lica.
Organi upravljanja Centra treba da obezbijede realizaciju aktivnosti koje e

omoguiti izradu cjenovnika usluga na osnovu relevantnih podataka (cijena
kotanja usluge, kalkulacija prodajne cijene), kao i njegovu primjenu u praksi.
Subjekat revizije nije uspostavio kvalitetan laboratorijski informacioni sistem koji e moi u
potpunosti da podri proces prijema i obrade uzoraka, izdavanja izvjetaja, kreiranja statistike
po klijentima, vrstama uzoraka, vrstama analiza, kako je predvidio Planom rada za 2011.
godinu.
Strana 123
4.
Upravni odbor i menadment Centra treba da to prije obezbijede, u cilju

optimizacije
poslovanja,
uspostavljanje
kvalitetnog
laboratorijskog
informacionog sistema koji bi obezbijedio potrebne informacije za Slubu
raunovodstva i menadment.
Subjekat revizije nije u 2011. godini raunovodstvenim politikama definisao osnovu za

vrednovanje opreme niti metod po kojem se vri obraun amortizacije. Pravilnikom o
raunovodstvu i raunovodstvenim politikama, koji je Centar usvojio u decembru 2011. godine,
propisana je osnova mjerenja za utvrivanje bruto knjigovodstvene vrijednosti i metoda
amortizacije.
Uvidom u pomonu knjigu osnovnih sredstava utvreno je da je veliki broj osnovnih sredstava
koji je u upotrebi, u potpunosti otpisan, to u situaciji kada Centar godinama posluje sa
gubitkom, navodi na mogunost da su trokovi amortizacije precijenjeni, odnosno nerealno
visoki. U pojedinim sluajevima stopa amortizacije je iznosila i do 25%.
Preporuuje se subjektu revizije da:

a) prilikom odreivanja stope amortizacije uzme u obzir realan vijek korienja
opreme to e omoguiti realnije optereivanje perioda sa trokovima
amortizacije nego to je to bio sluaj u prethodnim godinama;
b) izvri revalorizaciju osnovnih sredstava u skladu sa MRS 16 Nekretnine,
postrojenja i oprema. Poveanje knjigovodstvene vrijednosti sredstava koje
je rezultat revalorizacije, treba direktno pripisati sopstvenom (dravnom)
kapitalu kao revalorizacioni viak (rezervu). Poveanje treba priznati kao
prihod u bilansu uspjeha do onog iznosa do kojeg se stornira
revalorizaciono smanjenje istog sredstva, koje je prethodno priznato kao
rashod u bilansu uspjeha.
5.
Subjekat revizije nije u 2011. godini usvojio raunovodstvenu politiku za odmjeravanje zaliha
ukljuujui i korieni metod obrauna izlazne vrijednosti zaliha, niti je to uinio
raunovodstvenim politikama koje je usvojio u decembru 2011. godine.
6.
Preporuuje se subjektu revizije da usvoji raunovodstvenu politiku za

odmjeravanje zaliha i metod obrauna izlazne vrijednosti zaliha u skladu sa MRS
2 Zalihe, koju treba u skladu sa pomenutim standardom i objelodaniti u
finansijskom izvjetaju.
U raunovodstvenom sistemu CETI, ne postoji direktna veza izmeu materijalnog i finansijskog

knjigovodstva. Ne postoji precizna evidencija utroka materijala, ve se izlaz materijala sa
zaliha vrednosno knjii na trokove materijala u finansijskom knjigovodstvu bez obzira da li je
kompletan izdati materijal i utroen.
Potrebno je uvezati materijalno i finansijsko knjigovodstvo i obezbijediti tane

podatke o kretanju zaliha koje predstavljaju direktan materijal.
Strana 124
7.
Centar nema propisan nain obrauna cijene kotanja za usluge koje prua. S obzirom da
nema preciznih podataka o utroku direktnog materijala i direktnog rada, niti se vri alokacija
indirektnih trokova na mjesta i nosioce trokova, nije mogue izvriti obraun cijene kotanja
za konkretnu uslugu koju Centar vri i treba da naplati. Menadment Centra, dakle, nema
podatke da li je usluga koju vri po odreenoj prodajnoj cijeni profitabilna ili nije.
8.
Provjerom blagajnikog poslovanja utvreno je da su vrene isplate razlika u zaradi i

stimulansa bez odgovrajue dokumentacije, preko putnih naloga.
9.
Preporuuje se subjektu revizije da usvoji metodologiju obrauna cijene

kotanja, to e omoguiti i utvrivanje odgovarajueg cjenovnika usluga.
Centar treba da preduzme aktivnosti na poboljanju informacionog i
raunovodstvenog sistema kako bi se obezbijedili precizni podaci potrebni za
obraun cijene kotanja usluga koje vri.
Odgovorna lica u Centru treba da obustave nedozvoljene isplate i usvoje pisane

procedure kojima e se propisati koje vrste trokova se mogu isplaivati iz
blagajne kao i spisak potrebne dokumentacije koja prati isplatu.
Subjekat revizije je na poziciji Ostale dugorone obaveze, u Bilansu stanja, prikazao iznos od
6.631 koji se odnosi na rezervisanje za odloeni porez.
Navedeni iznos u Bilansu stanja trebalo je prikazati na poziciji - Dugorona

rezervisanja.
10. Subjekat revizije je na poziciji Kratkorone finansijske obaveze iskazao iznos od 86.657 to
odgovara iznosu iz bruto bilansa koji se odnosi na obaveze prema dobavljaima.
Navedeni iznos u Bilansu stanja trebalo je prikazati na poziciji - Obaveze iz

poslovanja.
11. Subjekat revizije je u Bilansu stanja na poziciji Obaveze iz poslovanja prikazao iznos od
50.757 to odgovara iznosima iz Bruto bilansa koji se odnose na: obaveze po overdraft
kreditu u iznosu 17.364,73 i obaveze za poreze i doprinose na zarade u iznosu 33.391,70.
Obaveze po overdraft kreditu je u Bilansu stanja trebalo prikazati na poziciji Kratkorone finansijske obaveze.
Obaveze za poreze i doprinose na zarade je u Bilansu stanja trebalo prikazati na

poziciji - Ostale kratkorone obaveze i PVR.
12. Subjekat revizije je na poziciji - Ostale kratkorone obaveze i PVR prikazao iznos od 14.238
koji odgovara iznosu iz Bruto bilansa sa rauna obaveze za porez na dodatu vrijednost.
Strana 125
Iznos obaveze za PDV je trebalo u Bilansu stanja prikazati na poziciji - Obaveze

po osnovu poreza na dodatu vrijednost i ostalih javnih prihoda.
13. Revizijom obrauna zarada utvrene su sledee nepravilnosti: uveavane su zarade pojedinim
zaposlenim preko 50% od redovne zarade to nije u skladu sa lanom 26 Kolektivnog ugovora
CETI-ja; pojedinim zaposlenim obraunat je prekovremeni rad vie od 40 sati, to nije u skladu
sa lanom 49 Zakona o radu; pomonici direktorke je uveavana zarada na nain koji nije u
skladu sa lanom 1 i lanom 2 Ugovora o zaradi; nijesu plaeni doprinosi na mjesenu
nadoknadu koju na ime lanstva u Upravnom odboru dobijaju dva lica zaposlena u CETI-ju.
Preporuuje se Centru da:

a) obezbijedi striktnu primjenu Zakona o radu, Kolektivnog ugovora i drugih
propisa kojima su regulisani radni odnosi;
b) donese pisane procedure za obraun i isplatu zarada, stimulansa i
prekovremenih sati i na taj nain obezbijedi voenje adekvatne evidencije za
prekovremene sate i stimulanse kao i kontrolu podataka koji predstavljaju
elemente za obraun i samog obrauna;
c) sprovede aktivnosti na uspostavljanju aplikativnih kontrola za obraun
zarada koje nee dozvoljavati unos nepravilnih podataka (br. prekovremenih
sati vei od 40%, uveanje zarade vee od 50% itd.).
14. Dravni revizor nije mogao, na osnovu raunovodstvene evidencije subjekta revizije (Glavna
knjiga), da se u razumnoj mjeri uvjeri u tanost iznosa priliva i odliva gotovine prikazanih u
Iskazu o tokovima gotovine. Dravni revizor izraava rezervu u odnosu na iznose priliva i odliva
gotovine koji su prikazani u Iskazu o tokovima gotovine.
Subjekat revizije treba da obezbijedi tanost i aurnost raunovodstvene

evidencije i da Iskaz o tokovima gotovine sastavlja na osnovu podataka sa
odgovarajuih rauna Glavne knjige.
15. Na osnovu sprovedenih analitikih procedura konstatovano je da Centar poslednjih pet godina
ostvaruje negativni poslovni rezultat to direktno utie na umanjenje vrijednosti dravnog
kapitala. S druge strane primjetan je trend rasta trokova, posebno trokova zarada, naknada
zarada i ostalih linih rashoda koji su najznaajnija stavka u trokovima Centra (u 2011. godini
uestvuju sa 55,51% u ukupnim rashodima). U Izvjetajima o radu Centra za 2010. i 2011.
godinu konstatuje se da su ispunjeni planirani zadaci, ali i ostvaren negativan rezultat
poslovanja, to za posledicu ima umanjenje dravnog kapitala. Nepostojanje obrauna cijene
kotanja usluga, odnosno naplata usluga po cijenama za koje se ne zna da li su profitabilne,
izraen trend rasta trokova za zarade zaposlenih, kao i vjerovatno precijenjeni trokovi
amortizacije imaju za posljedicu, pored ostalih nedostataka u funkcionisanju Centra, negativan
rezultat poslovanja.
Strana 126
Preporuuje se organima upravljanja Centra da poboljaju kvalitet procesa

planiranja, da trokove poslovanja na koje mogu uticati svedu na optimalnu
mjeru (u 2011. godini u kojoj je planiran negativan poslovni rezultat trokovi
zarada su premaili planirane za 103.972,19) i obezbijede obraun cijene
kotanja usluga.
16. Subjekat revizije nije uz finansijske izvjetaje objavio Napomene, to nije u skladu sa
Pravilnikom o sadrini i formi obrazaca finansijskih iskaza za privredna drutva i druga pravna
lica.
Neobjavljivanje Napomena moe negativno uticati na kvalitet informacija

namijenjenih eksternim korisnicima Finansijskog izvjetaja, posebno
donosiocima odluka i stoga je subjekt revizije duan da u narednom period, u
skladu sa l. 1 i 27 Pravilnika o sadrini i formi obrazaca finansijskih iskaza za
privredna drutva i druga pravna lica, objavi potrebne informacije.
17. Centar u 2011. godini nije preduzeo aktivnosti (usvajanje godinje strategije upravljanja
rizicima, donoenje plana za uspostavljanje finansijskog upravljanja i kontrola, usvajanje
metodologije za sprovoenje plana, podnoenje godinjeg i kvartalnih izvjetaja o sprovoenju
planiranih aktivnosti Centralnoj jedinici za harmonizaciju itd.) u cilju uspostavljanja sistema
unutranjih finansijskih kontrola u skladu sa Zakonom o sistemu unutranjih finansijskih
kontrola u javnom sektoru.
Subjekat revizije treba da preduzme aktivnosti na uspostavljanju sistema

unutranjih finansijskih kontrola u skladu sa Zakonom o sistemu unutranjih
finansijskih kontrola u javnom sektoru, Pravilnikom o nainu i postupku
uspostavljanja i sprovoenja finansijskog upravljanja i kontrola, kao i
Prirunikom za finansijsko upravljanje i kontrole koji je pripremilo Ministarstvo
finansija.
Obim i karakter utvrenih nepravilnosti i nedostataka kod subjekta revizije nalae:

Da se sa sadrajem Izvjetaja DRI o izvrenoj reviziji upozna Ministarstvo odrivog

razvoja i turizma, nadleno za nadzor nad subjektom revizije.
Strana 127
IZVOD
MINISTARSTVA RADA I SOCIJALNOG STARANJA ZA 2011. GODINU
Vrsta revizije:
Opta revizija
Subjekat revizije:
Ministarstvo rada i socijalnog staranja
Predmet revizije:
Godinji finansijski izvjetaj za 2011. godinu
Trajanje revizije:
120 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:
dr Milan Dabovi, lan Senata rukovodilac Kolegijuma

Strana 129
OPTI DIO
Dravna revizorska institucija Crne Gore, (u daljem tekstu Institucija) na osnovu lana 4.
Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji (Sl. list CG br. 28/04, 27/06 i 17/07) i Odluke o vrenju revizije
donijete od strane Kolegijuma nadlenog za predmetnu reviziju (DRI broj: 40113-03-35 od 01.02.2012.
godine) izvrila je reviziju Godinjeg finansijskog izvjetaja Ministarstva rada i socijalnog staranja (u
daljem tekstu Ministarstvo) za 2011. godinu.
Revizija je izvrena u skladu sa Zakonom o Dravnoj revizorskoj instituciji, Poslovnikom
Dravne revizorske institucije24 i Uputstvom o metodologiji rada Dravne revizorske institucije25.
Postupci revizije su sprovedeni u skladu sa Meunarodnim standardima revizije za javni sektor
(INTOSAI). Ovi standardi nalau da se revizija vri u skladu sa etikim zahtjevima i da reviziju
planiramo i izvrimo na nain koji omoguava da se, u razumnoj mjeri, uvjerimo da finansijski izvjetaji
ne sadre materijalno znaajne pogrene iskaze.
Predmet revizije je Godinji finansijski izvjetaj Ministarstva za 2011. godinu i usklaenost
finansijskog poslovanja sa vaeim zakonskim i drugim propisima. U skladu sa lanom 2, 3 i 5
fondova i jedinica lokalne samouprave,26 Ministarstvo je u obavezi da Ministarstvu finansija dostavlja
kvartalne i godinje finansijske izvjetaje.
iskazanih podataka i stepen njihovog objelodanjivanja, kao i funkcionisanje sistema unutranjih
finansijskih kontrola. Obuhvat, odnosno obim provjere, je odreen u zavisnosti od utvrenog stepena
3. Cilj revizije
Cilj revizije Godinjeg finansijskog izvjetaja Ministarstva za 2011. godinu je izricanje miljenja
o istinitosti i vjerodostojnosti finansijskih izvjetaja i zakonitosti poslovanja. U skladu sa ciljem revizije
izvreno je:
Ispitivanje istinitosti i vjerodostojnosti finansijskih izvjetaja, to podrazumijeva pravilnost

iskazanih podataka.
Ispitivanje pravilnosti poslovanja, odnosno finansijskih transakcija i odluka u vezi sa primicima i

izdacima, radi utvrivanja da li su iskazane transakcije izvrene u skladu sa zakonom, drugim
propisima, datim ovlaenjima i za planirane namjene.
4. Vrsta revizije
Dravna revizorska institucija je obavila optu reviziju, koja podrazumijeva sveobuhvatan uvid u
finansijsko poslovanje subjekta revizije u 2011. godini.
Sl. list RCG br. 50/07
26 Sl. list RCG br. 32/10, 14/11
24
25
Strana 131
5. Opti podaci o subjektu revizije

Optim podacima o subjektu revizije obuhvaene su dvije komponente i to: djelatnost subjekta
revizije i organizacija i sistematizacija radnih mijesta.
5.1.
Djelatnost subjekta revizije
U skladu sa lanom 18. Uredbe o organizaciji i nainu rada dravne uprave27 (koja je vaila u
godini koja je predmet revizije), Ministarstvo rada i socijalnog staranja vri poslove uprave koji se
odnose na: radne odnose, zatitu na radu, zarade i druga primanja iz rada i po osnovu rada; trite
rada, zapoljavanje i obrazovanje odraslih za potrebe trita rada u svim oblicima rada osim u dravnim
organima; zapoljavanje i rad stranaca u Crnoj Gori; zapoljavanje lica sa invaliditetom; zatitu graana
Crne Gore na radu u inostranstvu; meunarodnu saradnju i meunarodne ugovore iz nadlenosti
ministarstva; sistem penzijskog i invalidskog osiguranja i oblast borake i invalidske zatite; zatitu
boraca, vojnih invalida, porodica palih boraca, civilnih invalida rata i lanova njihovih porodica; socijalnu
zatitu, djeju zatitu, zatitu lica sa invaliditetom, zatitu starih lica, socijalnu zatitu lica koja trae azil,
lica kojima je priznat status izbjeglice i lica kojima je odobrena dodatna zatita; porodinu zatitu;
saradnju sa Crvenim krstom Crne Gore, nevladinim organizacijama, agencijama Ujedinjenih nacija i
drugim meunarodnim organizacijama; upravni postupak iz nadlenosti ministarstva; prvostepeni
prekrajni postupak; voenje registra Opteg i granskih kolektivnih ugovora, registra sindikalnih
organizacija, registra reprezentativnih sindikata i registra reprezentativnih organizacija udruenja
poslodavaca; davanje ovlaenja za obavljanje poslova iz oblasti poslova zatite na radu i voenje
registra izdatih ovlaenja; priznavanje inostranih sertifikata u neformalnom i informalnom obrazovanju
sa voenjem centralnog registra; upravni nadzor u oblastima za koje je ministarstvo osnovano; kao i
druge poslove koji su mu odreeni u nadlenost.
5.2.
Organizacija i sistematizacija radnih mjesta
Pravilnikom o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji Ministarstva rada i socijalnog staranja

(akt broj 01-5194 od 24.07.2009. godine) ureena je unutranja organizacija i sistematizacija i utvrene
su organizacione jedinice i njihov djelokrug rada, radna mjesta i zapoljavanje pripravnika.
Organizacionu strukturu Ministarstva ini 31 organizaciona jedinica, od ega: 5 sektora, 2 odjeljenja, 13
odsjeka, kabinet, sluba, kancelarija, biro i 8 podrunih jedinica. Izvan organizacionih jedinica obavljaju
se poslovi sekretara Ministarstva i savjetnika ministra.
Ukupan broj zaposlenih u januaru mjesecu 2011. godine je iznosio 113 od ega:
na neodreeno vrijeme 104 izvrioca
na odreeno vrijeme 6 izvrilaca i 3 pripravnika.
Ukupan broj zaposlenih u decembru mjesecu 2011. godine je iznosio 110 od ega:
na neodreeno vrijeme 102 izvrioca
na odreeno vrijeme 8 izvrilaca.
27
Sl. list CG br. 07/11 i 40/11

Strana 132
6. Metode revizije, odreivanje rizika i procjena materijalnosti

Revizija ukljuuje sprovoenje postupaka u cilju pribavljanja revizorskih dokaza o iznosima i
informacijama objelodanjenim u finansijskim izvjetajima. Revizorski dokazi su pribavljeni na vie
naina i iz vie izvora. Prouena je i analizirana pravna regulativa, kao i dokumentacija i informacije o
poslovanju Ministarstva. Metodom uzorka vrena je provjera interne i eksterne dokumentacije i nain
evidentiranja poslovnih dogaaja. Korienjem analitikih postupaka vrena je analiza pokazatelja i
trendova, kao i promjene i odstupanja od planom utvrenih vrijednosti. Provjeravana je raunska
tanost dokumenata i raunovodstvena evidencija.
Odreivanje uzorka, na nivou ostvarenih izdataka programa Administracija, programska
klasifikacija 13251, vreno je korienjem metodologije za odreivanje uzorka, u skladu sa
Metodolokim uputstvom za odreivanje uzorka u postupku revizije.28 Inherentni rizik (Ri) procijenjen je
sa koeficijentom 41,18% (srednji rizik), rizik kontrole (Rk) 54,47% (visok rizik), uz procjenu rizika revizije
(Rr) od 0,56% (visok rizik). Shodno tome rizik otkrivanja (Ro) je izveden po formuli Ro = Rr/(Ri x Rk) i
znosi 2,50%. Uzorkom od 86,15% su obuhvaeni izdaci subjekta revizije evidentirani na program
Administarcija.
Revizijom programa Centri za socijalni rad, programska klasifikacija 2961, obuhvaena je
kontrola finansijskih izvjetaja centara za socijalni rad i kontrola izdataka Centra za socijalni rad
Podgorica to iznosi 14,85% od iskazanih izdataka.
Revizija programa Socijalna, boraka i invalidska zatita programska klasifikacija 2971,
planirana je i izvrena sutinskim testiranjem, na nain to smo kontrolisali proces transakcija kroz
raunovodstveni sistem.
Sistem evidencije Ministarstva zasniva se na gotovinskoj osnovi, u skladu sa propisima koji
reguliu raunovodstveno poslovanje budetskih korisnika. Ministarstvo je povezano sa informacionim
sistemom SAP (softver Dravnog trezora u kome se evidentira trezorsko poslovanje).
28
DRI broj 4011-03-1384 od 01.12.2009. godine.

Strana 133
II
OCJENA UTVRENOG INJENINOG STANJA SA PREPORUKAMA
Na osnovu utvrenog injeninog stanja i razmatranja Izjanjenja subjekta revizije na Prijedlog

Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Ministarstva rada i socijalnog staranja za 2011.
godinu nadleni Kolegijum Institucije u sastavu dr Milan Dabovi - rukovodilac Kolegijuma i Dragia
Pei - lan Kolegijuma je usvojio Konaan Izvjetaj o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja
Ministarstva rada i socijalnog staranja za 2011. godinu. Izvjetajem su obuhvaeni svi bitni elementi na
osnovu kojih je nadleni Kolegijum Institucije donio
USLOVNO MILJENJE
SA PREDLOGOM PREPORUKA I MJERA
Nadleni kolegijum je opredijelio uslovno miljenje u vezi sa Finansijskim izvjetajima
Ministarstva rada i socijalnog staranja za 2011. godinu, iz sljedeih razloga:
1. Finansijski izvjetaji Ministarstva nijesu u cjelini usaglaeni sa stvarnim podacima. Revizijom je
utvreno sledee injenino stanje:
a. Ministarstvo je u 2011. godini, vrilo preusmjerenje sredstava na nain to je uvealo
izdatke za 6.800.638,40 i istovremeno umanjilo izdatke za 1.909.359,51. Ministarstvo nije
u cjelosti obezbjedilo i dalo na uvid dokumentaciju na osnovu koje je vreno preusmjerenje
sredstava, pa se ne mogu do kraja konfirmisati preusmjerenja i utvrditi njihova potpuna
usklaenost sa lanom 35. Zakona o budetu i ostalim propisima koji reguliu ovu materiju.
b. Centri za socijalni rad imaju otvorene raune kod komercijalnih banaka. Stanja na raunima
iznosi 272.200,74 na poetku izvjetajnog perioda i 88.943,70 na kraju izvjetajnog
perioda. Ova stanja nijesu iskazana u finansijskim izvjetajima kod svih centara za socijalni
rad.
c. U procesu revizije utvreno je da centri za socijalni rad nijesu dostavljali Ministarstvu
kvartalne finansijske izvjetaje. Centri za socijalni rad su finansijske izvjetaje, u skladu sa
lanom 3. Pravilnika, sainili na obrazac 3 Izvjetaj o novanim tokovima III. Sedam od
ukupno 10 centara za socijalni rad je dostavilo godinji izvjetaj u skladu sa lanom 5.
Pravilnika, dok su ostali centri za socijalni rad dostavli nekompletne finansijske izvjetaje.
Dva centra za socijalni rad su, u skladu sa lanom 2. Pravilnika, dostavili Obrazac 8
Izvjetaj o neutroenim sredstvima nakon isteka fiskalne godine. U finansijskim izvjetajima
centara za socijalni rad prilivi iskazani u Izvjetajima o novanim tokovima III iznose
29.257.696,57, to je za 304.514,27 ili 1,05% vie iskazano od preneenih sredstava iz
budeta. Na osnovu baze podataka utvreno je da je ova razlika nastala tako to su
centrima za socijalni rad u 2011. godini prenijeta sredstva od strane drugih potroakih
jedinica budeta u iznosu od 58.343,84 i da su na strani priliva evidentirana sredstva od
povraaja neisplaenih socijalnih davanja u iznosu od 20.262,16. U finansijskim
izvjetajima (Obrazac 3) centara za socijalni rad u iskazanoj strukturi priliva utvrena je
neusaglaenost sa preneenim sredstvima preko Ministarstva u iznosu od 220.908,27.
Strana 134
d. Na osnovu analize baze podataka Ministarstva i Izvjetaja o novanim tokovima, sainjenih

od strane centara za socijalni rad, a dostavljenih Instituciji od strane Ministarstva, u
finansijskim izvjetajima centara za socijalni rad u iskazanoj strukturi priliva utvrena je
neusaglaenost sa podacima iz Glavne knjige trezora. Centri za socijalni rad, u svojim
finansijskim izvjetajima, su iskazali vie ostvarenih priliva u iznosu od 304.514,27 od
prenijetih sredstava iz budeta, koja se nijesu mogla identifikovati zbog neadekvatnog
prezentovanja dokumentacije, izuzev kod Centra za socijalni rad za optine Pljevlja i abljak
koji je iskazao sredstva za plate pripravnika na poziciju 1.5. obrazca.
e. Revizijom je utvreno da su u Izvjetaju o neizmirenim obavezama, iskazane obaveze za
bruto zarade i doprinose na teret poslodavca u iznosu od 17.932,00, koje subjekat revizije
nije mogao dokumentovati, te se Institucija obratila poreskom organu i zatraila potvrdu
stanja obaveza po osnovu poreza i doprinosa. Na osnovu dobijene analitike kartice od
poreskog organa utvreno je da stanje neizmirenih obaveza po osnovu poreza i doprinosa
nijesu usaglaena sa stanjem obaveza kod subjekta revizije. Obaveze za tekue izdatke,
iskazane su u iznosu od 171.088. Pregledom dokumentacije, na osnovu koje je subjekat
revizije sainio Izvjetaj o neizmirenim obavezama, utvreno je da se iznos od 25.187 ne
odnosi na neizmirene obaveze za ostale tekue izdatke, ve na neizmirene obaveze za
ostala lina primanja. Iznos od 145.901 se odnosi na neizmirene obaveze prema
dobavljaima i na ostale tekue izdatke.
f. U procesu revizije, u cilju potvrde iskazanih neizmirenih obaveza u Izvjetaju o neizmirenim
obavezama, zatraene su konfirmacije od sedam dobavljaa metodom sluajnog izbora, u
iznosu od 79.599,63 ili 54,55% od iskazanog iznosa neizmirenih obaveza prema
dobavljaima. Dobijene su konfirmacije od dva dobavljaa, to predstavlja 2,25% od
traenog iznosa, pri emu je u oba sluaja utvreno neslaganje u evidencijama. Iskazane
obaveze Ministarstva, prema dobavljaima koji su konfirmisali svoja stanja, su vee za iznos
5.194,42.
U skladu sa iznijetim nepravilnostima Dravna revizorska institucija predlae da

Ministarstvo obezbjedi centralizovan sistem izvjetavanja, konsolidacije i
kontrole finansijskih transakcija po centrima za socijalni rad i namjenama u
dijelu isplate socijalnih davanja. Neophodno je obezbjediti kvalitetniju kontrolu
novanih tokova, bilo da se vre direktne isplate krajnjim korisnicima socijalne
pomoi preko banaka ili se prenos krajnjim korisnicima vri preko centara za
socijalni rad.
2. Izvrenje budeta Ministarstva pokazuje visok nivo nenamjenske potronje kod Programa
Administracija, kao i odstupanja od zakonskih propisa kod dokumentovanja i pravdanja
izdataka. Navodimo sljedee:
a. Izdaci u iznosu od 41.706,10 evidentirani kao ostale naknade, zasnivaju se na ovjerenim
spiskovima Ministarstva za isplatu lanovima radnih grupa, bez priloenih rjeenja o
formiranju radne grupe i visini naknade, te kao takvi nijesu valjan dokaz za pravdanje
nastalih izdataka. Zahtjevi za plaanje uz koje su priloeni spiskovi lica kojima treba izvriti
isplatu naknade, nijesu pravilno popunjeni kako je utvreno takom 37. poglavlje II Uputstva o radu dravnog trezora. U zahtjevu za plaanje se kao svrha uplate navodi - po
rjeenju komisije, iz ega se ne moe zakljuiti na koju se komisiju odnosi rjeenje. Data je
na uvid nesreena grupa rjeenja bez zahtjeva za plaanje iz kojih se jedino moe zakljuiti
Strana 135
da su formirana radna tijela i komisije i da se odnose na naknade lanovima tenderske

komisije, komisije za popis imovine, naknade za rad lanovima radnih grupa, naknadu po
osnovu Ugovora o djelu za potrebe Zavoda za zbrinjavanje izbjeglica.
b. Revizijom je utvreno da se izdatak u iznosu od 1.335,24 ne odnosi na rashode za
materijal ve na izdatke i to: rashode za reprezentaciju (4133) u iznosu 50,00; rashode za
potanske usluge (4136) u iznosu 250,00; rashode za bankarske usluge (4137) u iznosu
484,70 i na rashode za ugovorene usluge (4139) u iznosu 550,54, to nije u skladu sa
lanom 9. Pravilnika o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete
vanbudetskih fondova i budete optina. Uz fakture za isporueni kancelarijski materijal, od
vie dobavljaa, u iznosu od 10.421,36 nije priloena otpremnica, potpisana od strane
slubenika odgovornog za prijem robe, na osnovu koje bi se utvrdilo da je roba primljena,
odnosno da je izvrena kontrola isporuene robe. Faktura, (f-01964/2011 od 27.09.2011.
godine) za nabavku kancelarijskog materijala na osnovu Ugovora broj 01-925/9 od
11.05.2011. godine, sadri robu koja se razlikuje po vrsti i cijeni datim u ponudi, u iznosu od
430,50 ili 38% od ukupno fakturisanog iznosa.
c. Izdatak u iznosu od 580,77 se ne odnosi na rashode za slubena putovanja ve na
izdatke, i to: rashode za materijal (4131) u iznosu od 67,85; rashode za reprezentaciju u
iznosu od 362,90 i na rashode za energiju u iznosu od 150,02, to nije u skladu sa
vanbudetskih fondova i budete optina. Revizijom je utvrena i nepravilnost u primjeni
lana 17. Zakona o zaradama dravnih slubenika i namjetenika, vezano za isplatu
naknada za trokove slubenih putovanja. Od ukupno isplaenog iznosa po putnim
nalozima 60.940,73 vrene su isplate licima koja nijesu zaposlena u Ministarstvu, u iznosu
od 2.226,43, dok su Zakonom prava definisana samo za lica koja su zasnovala radni
odnos u organu. Utvrena nepravilnost u primjeni lana 10. Uredbe o naknadama i drugim
linim primanjima dravnih slubenika i namjetenika, kojom je utvrena obaveza da se uz
putni nalog prilae i karta za prevoz. Nepravilnost se odnosi na putne naloge u inostranstvu
isplaene u iznosu od 25.410,78. Na taj nain nijesu stvoreni uslovi za pravilnu primjenu
lana 22. Uredbe, koji propisuje nain obrauna dnevnica za slubeno putovanje.
d. Kod izdataka evidentiranih kao rashodi za energiju, izvrena su plaanja koja, prema
ekonomskoj klasifikaciji ne pripadaju ovom raunu u iznosu od 2.897,25, ve raunu
rashodi za bankarske usluge (4137) u iznosu od 826,93 i raunu rashodi za kamate
(4151) u iznosu od 2.070,32, to nije u skladu sa navedenim Pravilnikom. Rashodi za
kamate se odnose na plaene zatezne kamate, obraunate u dobijenim Izvjetajima o
transakcijama koje su obavljenje platnim karticama. Rashodi za bankarske usluge se
odnose na provizije banaka obraunate u dobijenim Izvjetajima o transakcijama.
e. Rashode za potanske usluge, teretio je i izdatak plaen u iznosu od 46.073,72, shodno
dopisu od dobavljaa Pota Crne Gore broj 04040-2923 od 16.03.2010. godine, u kojem su
navedene fakture ispostavljene bivem Ministarstvu zdravlja, rada i socijalnog staranja, na
ime neizmirenih obaveza po osnovu izvrenih usluga u periodu od 16.03.2006. godine do
20.06.2008. godine. Utvreno je da nije raen diobeni bilans o preuzimanju neizmirenih
obaveza na dan reorganizacije biveg Ministarstva zdravlja, rada i socijalnog staranja na
Ministartsvo zdravlja i Ministarstvo rada i socijalnog staranja, kao i to da su neizmirene
obaveze plaene na osnovu dopisa Pote Crne Gore, bez prethodne provjere o valjanosti
nastanka duniko-povjerilakog odnosa.
Strana 136
f. Izdaci za ugovorene usluge, tereeni su izdacima koji ne pripadaju navedenom raunu u

iznosu od 66.496,87, i to: rashodi za ostala lina primanja (4129) u iznosu od 5.200,00,
rashodi za material (4131) u iznosu od 3.926,27, rashodi za slubena putovanja (4132) u
iznosu 41.756,49, rashodi za reprezentaciju (4133) u iznosu od 6.950,00, rashodi za
telefonske usluge (4135) u iznosu 58,20, rashodi za potanske usluge (4136) u iznosu od
100,00, tekue odravanje opreme (4143) u iznosu od 4.248,73, transferi javnim
institucijama (4311) u iznosu od 1.000,00, izdaci za opremu (4415) u iznosu od 1.805,37 i
otplata obaveza iz prethodnog perioda (463) u iznosu od 1.461,81, to nije u skladu sa
vanbudetskih fondova i budete optina.
g. Izdaci koji se odnose na tekue odravanje, korieni su za nabavku opreme (4415) u
iznosu od 2.889,14. Istovremeno, uz ovjerene i odobrene zahtjeve za plaanje nije
priloena potpisana dokumentacija o prijemu roba i usluga za izvrena plaanja u vrijednosti
od 2.483,15, kao ni dokazi da je vrena kontrola u skladu salanom 41. Uputstva o radu
dravnog trezora.
h. Revizijom kapitalnih izdataka utvreno je da izdaci u iznosu od 4.331,97 ne pripadaju
ovom raunu, ve raunima koji se odnose na: rashode za materijal (4131) u iznosu od
1.587,75, tekue odravanje opreme (4143) u iznosu od 1.775,52 i otplatu obaveza (463)
iz prethodnog perioda u iznosu od 968,70, to nije u skladu sa lanom 9. Pravilnika. Uz
ovjerene i odobrene zahtjeve za plaanje nije priloena potpisana dokumentacija o prijemu
roba i usluga za izvrena plaanja u vrijednosti od 12.684,74 ili 79,91% od testiranog
uzorka, kao ni dokazi da je vrena kontrola u skladu sa lanom 41. Uputstva o radu
dravnog trezora.
i. Revizijom je utvreno da Centar za socijalni rad Podgorica, prihode i rashode nije
evidentirao u skladu sa preneenim sredstvima od strane Ministarstva i utvrenim
namjenama. U skladu sa lanom 79. Zakona o dravnoj upravi Ministarstvo je u obavezi da
vri kontrolu nad obavljanjem poslova javnih ustanova iji je osniva drava. Rjeenjem
ministra, obrazovana je komisija za kontrolu i nadzor centara za socijalni rad i javnih
ustanova socijalne i djeje zatite za 2010. godinu, ali Izvjetaj o radu komisije za kontrolu i
nadzor nije dostavljen revizoru na uvid u procesu vrenja revizije.
j. Kontrolom izdataka evidentiranih na raunu 4212 - borako invalidska zatita u ukupnom
iznosu od 8.886.986,28, utvreno je da se izdatak u iznosu od 82.085,00 ne odnosi na
prava utvrena Zakonom o borako invalidskoj zatiti. Izdatak u iznosu od 75.877,00
evidentiran na raun 4212 borako, invalidska zatita, odnosi se na sredstva preneena
Udruenju penzionera po ugovoru o isporuci prehrambenih proizvoda penzionerima za
2011. godinu. Izdatak se ne odnosi na prava utvrena Zakonom o borako invalidskoj
zatiti, pa je iz tih razloga navedeni iznos od 75.877,00 trebalo evidentirati na raunu 4312
- transferi nevladinim organizacijama, politikim partijama, strankama i udruenjima u skladu
sa Pravilnikomom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete
vanbudetskih fondova i budete optina.
Strana 137
U skladu sa utvrenim nepravilnostima, neophodno je da Ministarstvo hitno

obavjesti Ministarstvo finansija o ispravkama, koje treba izvriti u cilju pravilnog
iskazivanja Zavrnog rauna budeta za 2011. godinu. U narednom periodu
potrebno je preciznije planirati budetsku potronju u cilju izbjegavanja
nenamjenske potronje i visokih preusmjeravanja po linijama izdataka.
Ministarstvo mora voditi rauna o fiskalnoj disciplini i ne smije dozvoljavati
transakcije koje ne prati valjana dokumentacija.
3. Javne nabavke pokazuju odreena odstupanja kod primjene zakonskih propisa meu kojima
istiemo sljedea:
a. Tenderska dokumentacija za otvorene postupke broj 01/11 i 06/11 ne sadre koliinske
specifikacije, opis traene robe i tehnike specifikacije.
b. Ugovor o zakupu poslovnog prostora broj 01-4842/6 je zakljuen sa Udruenjem penzionera
dana 01.11.2011. godine. S obzirom da je Odluka o dodjeli ugovora od 26.10.2011. godine,
to znai da je ugovor o zakupu sainjen prije isteka roka za podnoenje prigovora.
c. Ukupna godinja vrijednost malih nabavki realizovanih putem neposrednog sporazuma
prelazi zakonski dozvoljenih 10% vrijednosti od ukupnog godinjeg budeta za nabavke, to
nije u skladu sa lanom 78. Zakona o javnim nabavkama.
Subjekat revizije je u obavezi da osigura punu primjenu Zakona o javnim

nabavkama koji regulie postupak nabavke roba, usluga i izvoenja radova, u
cilju zakonitog troenja budetskih sredstava kako bi proces nabavki bio
transparentan i ekonomian.
Strana 138
IZVOD
FONDA RADA ZA 2011. GODINU
Vrsta revizije:
Opta revizija
Subjekat revizije:
Fond rada
Predmet revizije:
Trajanje revizije:
70 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:

Strana 139
OPTI DIO
godine) izvrila je reviziju Godinjeg finansijskog izvjetaja Fonda rada za 2011. godinu.
Takoe, revizija je izvrena u skladu sa Meunarodnim standardima revizije za javni sektor (INTOSAI).
Ovi standardi nalau da se revizija vri u skladu sa etikim zahtjevima i da reviziju planiramo i izvrimo
na nain koji omoguava da se, u razumnoj mjeri, uvjerimo da finansijski izvjetaji ne sadre
materijalno znaajne pogrene iskaze.
Predmet revizje je Godinji finansijski izvjetaj Fonda rada za 2011. godinu i usklaenost
finansijskog poslovanja sa vaeim zakonskim i drugim propisima. U skladu sa lanom 4. Pravilnika o
nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica
lokalne samouprave,31 Fond rada je u obavezi da Ministarstvu finansija dostavi godinje finansijske
izvjetaje na obrascima:
Obrazac 3 - Izvjetaj o novanim tokovima III

Obrazac 5 Izvjetaj o neizmirenim obavezama
Obrazac 9 Izvjetaj o nainu utroka sredstava tekue budetske rezerve
Obrazac 8 Izjava o nainu utroka sredstava nakon isteka fiskalne godine.

3. Cilj revizije
Revizija ima za cilj ispitivanje istinitosti i vjerodostojnosti Godinjeg finansijskog izvjetaja
Fonda rada i na osnovu toga formira odgovarajue revizorsko miljenje. U skladu sa ciljem revizije
izvreno je:

iskazanih podataka.

31 Sl. list RCG br. 21/09
29
30
Strana 141
4. Vrsta revizije
finansijsko poslovanje subjekta revizije sa stanjem na dan 31.12.2011. godine.
Fond rada, kao pravni subjekt, osnovan je Zakonom o Fondu rada32, koji je stupio na snagu
januara 2010. godine. Shodno odredbama navedenog Zakona, Odluku o osnivanju Fonda rada donijela
je Vlada Crne Gore 21.01.2010. godine33. Fond rada ima svojstvo pravnog lica i status dravnog fonda.
U skladu sa lanom 2. Zakona o Fondu rada, Fond rada je osnovan za ostvarivanje prava na isplatu
neisplaenih potraivanja zaposlenih, kojima je radni odnos prestao usljed pokretanja steaja kod
poslodavca.
U skladu sa lanom 4. Zakona o Fondu rada, sredstva za rad Fonda rada obezbjeuju se iz:
budeta Crne Gore;
doprinosa u visini od 0,20% na teret poslodavca koji obveznik osiguranja od
nezaposlenosti obraunava na osnovicu koja se odnosi na taj doprinos u skladu sa
posebnim zakonom;
sredstava EU fondova
donacija, poklona
drugih izvora, u skladu sa zakonom.
Organi Fonda su Upravni odbor i direktor. Na osnovu lana 7. Zakona o Fondu rada, Upravni
odbor Fonda je donio Statut Fonda rada broj 01/1-3-10 od 15.02.2010. godine. Na osnovu lana 10. i
27 Statuta Fonda rada, Fond rada je donio Poslovnik o radu Upravnog odbora Fonda rada broj 01/16/1-10 od 19.03.2010. godine i Odluku o izmjeni i dopuni Poslovnika o radu Upravnog odbora Fonda
rada broj 01-12-12 od 09.02.2012. godine.
5.1 Organizacija i sistematizacija radnih mjesta
Upravni odbor Fonda rada je donio Pravilnik o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih
mjesta strune slube Fonda rada broj 01/1-971-10 od 24.03.2010. godine, kao i Pravilnik o izmjenama
i dopunama Pravilnika o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta strune slube Fonda
rada broj 0171-98/4-10 od 30.06.2010. godine i Pravilnik o izmjeni i dopuni Pravilnika o unutranjoj
organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta strune slube Fonda rada broj 01-4-12 od 25.01.2012.
godine. Na navedeni Pravilnik, kao i na izmjene i dopune Pravilnika Vlada je, shodno Zakonu o Fondu
rada, dala saglasnost.
Poslovi iz djelokruga rada Fonda, organizuju se preko unutranjih organizacionih jedinica
sektora, i to:
Sektor za pravno analitike poslove
Sektor za ekonomsko operativne i informatike poslove.
Pravilnikom i izmjenom i dopunom Pravilnika sistematizovano je 14 radnih mjesta bez direktora
Fonda rada.
32
33
(Sl. list CG br.88/09)

(Sl. list CG br.06/10)
Strana 142
6. Metode revizije, odreivanje rizika i procjena materijalnosti

Revizija je planirana i izvrena u skladu sa INTOSAI i EUROSAI standardima, na nain koji
omoguava da se u razumnoj mjeri uvjerimo da li finansijski izvjetaji Fonda rada sadre materijalno
znaajne greke i da li je poslovanje subjekta revizije usklaeno sa zakonskim i podzakonskim aktima i
drugim propisima. Revizija ukljuuje sprovoenje postupaka u cilju pribavljanja revizorskih dokaza o
iznosima i informacijama objelodanjenim u finansijskim izvjetajima.
Odreivanje uzorka vreno je korienjem metodologije za odreivanje uzorka, u skladu sa
sa koeficijentom 40,27% (srednji rizik), rizik kontrole (Rk) 34,00% (srednji rizik), uz procjenu rizika
revizije (Rr) od 0,49% (srednji rizik). Shodno tome rizik otkrivanja (Ro) je izveden po formuli Ro = Rr/(Ri
x Rk) i znosi 3,60%. Uzorkom od 77,53% su obuhvaeni izdaci subjekta revizije, s obzirom da subjekat
revizije ne raspolae sopstvenim prihodima koji mogu biti poseban predmet revizije. Smatramo da su
pribavljeni dokazi dovoljni, odgovarajui i da obezbjeuju valjanu osnovu za izraavanje revizijskog
miljenja.
Sistem evidencije Fonda rada zasniva se na modifikovanoj gotovinskoj osnovi, a u skladu sa
propisima koji reguliu raunovodstveno poslovanje budetskih korisnika. Fond rada je povezan sa
informacionim sistemom SAP (softver Dravnog trezora u kome se evidentira trezorsko poslovanje).
Fond rada obezbjeuje knjigovodstvenu evidenciju kroz Glavnu knjigu i pomone evidencije. Pomone
evidencije, evidenciju zarada i osnovnih sredstava, obezbjeuje uz upotrebu korisnikog softvera.
Navedenim sistemom evidencije, subjekat revizije, obezbjeuje dokumentacionu osnovu za izradu
Godinjeg finansijskog izvjetaja.
34

Strana 143
II
Na osnovu Zapisnika o reviziji finansijskih izvjetaja, uraen je IZVJETAJ O REVIZJI

GODINJEG FINANSIJSKOG IZVJETAJA FONDA RADA ZA 2011. GODINU koji je, nakon
razmatranja Izjanjenja subjekta revizije (broj 03-40113-115/27 od 18.07.2012. godine), usvojio
nadleni Kolegijum Institucije u sastavu dr Milan Dabovi, rukovodilac Kolegijuma i Miroslav Ivanievi,
lan Kolegijuma. Izvjetajem su obuhvaeni svi bitni elementi na osnovu kojih je nadleni Kolegijum
Institucije donio sljedee
MILJENJE
Fond rada uradio je finansijske izvjetaje za 2011. godinu u skladu sa zakonom i u propisanom
roku dostavio Ministarstvu finansija. Izvjetaji ne sadre materijalno znaajne greke i nepravilnosti.
Sve transakcije finansirane u 2011. godini izvrene su u skladu sa godinjim zakonom o budetu,
evidentirane su u Glavnoj knjizi trezora i isplate su registrovane u okviru konsolidovanog rauna
Trezora. Na osnovu utvrenog injeninog stanja i nalaza revizije, kolegijum nadlean za predmetnu
reviziju donosi pozitivno miljenje.
Evidentno je da Fonda rada predstavlja fiskalno disciplinovanog korisnika budetskih sredstava
i da uoene nepravilnosti nemaju materijalni znaaj, te iz tog razloga nijesu navedene u miljenju ve
su iskazane u tekstu Izvjetaja.
Preporuujemo da Fond rada, bez obzira na nizak nivo materijalne znaajnosti, uoene
nepravilnosti otkloni u skladu sa nalazima revizije navedenim u tekstu Izvjetaja.
Strana 144
IZVOD
FITOSANITARNE UPRAVE ZA 2011. GODINU
Vrsta revizije:
Opta revizija
Subjekat revizije:
Fitosanitarna uprava
Predmet revizije:
Trajanje revizije:
70 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:

dr Branislav Radulovi, lan Senata lan Kolegijuma
Strana 145
OPTI DIO
godine) izvrila je reviziju Godinjeg finansijskog izvjetaja Fitosanitarne uprave za 2011. godinu.
Postupci revizije su sprovedeni u skladu sa Meunarodnim standardima revizije za javni sektor
(INTOSAI i EUROSAI). Ovi standardi nalau da se revizija vri u skladu sa etikim zahtjevima i da
reviziju planiramo i izvrimo na nain koji omoguava da se u razumnoj mjeri uvjerimo da finansijski
izvjetaji ne sadre materijalno znaajne pogrene iskaze.
Predmet revizje je Godinji finansijski izvjetaj Fitosanitarne uprave za 2011. godinu i
usklaenost finansijskog poslovanja sa vaeim zakonskim i drugim propisima. U skladu sa lanom 4.
fondova i jedinica lokalne samouprave,37 Fitosanitarna uprava je u obavezi da Ministarstvu finansija
dostavi godinje finansijske izvjetaje na obrazcima:
Obrazac 3 - Izvjetaj o novanim tokovima III

Obrazac 5 Izvjetaj o neizmirenim obavezama
Obrazac 9 Izvjetaj o nainu utroka sredstava tekue budetske rezerve
Obrazac 8 Izjava o nainu utroka sredstava nakon isteka fiskalne godine.

3. Cilj revizije
Revizija ima za cilj ispitivanje istinitosti i vjerodostojnosti Godinjeg finansijskog izvjetaja
Fitosanitarne uprave i na osnovu toga formira odgovarajue revizorsko miljenje. U skladu sa ciljem
revizije izvreno je:

iskazanih podataka.

37 Sl. list RCG br. 21/09
35
36
Strana 147
4. Vrsta revizije
finansijsko poslovanje subjekta revizije sa stanjem na dan 31.12.2011. godine.
5.1. Djelatnost subjekta revizije
U skladu sa lanom 35. Uredbe o organizaciji i nainu rada dravne uprave Fitosanitarna
uprava vri upravne i sa njima povezane strune poslove koji se odnose na: zdravstvenu zatitu bilja;
sredstva za ishranu bilja; sredstva za zatitu bilja; sjemenski i sadni materijal, zatitu biljnih sorti,
bezbjednost hrane i GMO; pripremu strunih osnova za godinji program monitoringa rezidua, godinji
plan kontrole, plan monitoringa i plan za upravljanje kriznim situacijama u oblasti bezbjednosti hrane
biljnog porijekla na nivou primarne proizvodnje i za donoenje propisa; kontrolu i inspekcijski nadzor iz
oblasti koje su u njenoj nadlenosti; voenje registra i evidencija; sprovoenje meunarodnih
konvencija, ugovora i razmjenu informacija; uee u meunarodnim organima i organizacijama;
uspostavljanje informacionog sistema u saradnji sa organom dravne uprave nadlenim za
informaciono drutvo, prikupljanje, obradu i uvanje podataka; pripremanje izvjetaja, analiza,
informacija i drugih materijala, u skladu sa propisima i meunarodnim ugovorima i sporazumima, kao i
druge poslove koji su joj odreeni u nadlenost.
Nadzor nad zakonitou i cjelishodnou rada Fitosanitarne uprave vri Ministarstvo
poljoprivrede i ruralnog razvoja.
5.2. Organizacija i sistematizacija radnih mjesta
Vlada Crne Gore je 2009. godine, na predlog direktora Fitosanitarne uprave utvrdila Pravilnik o
unutranjoj organizaciji i sistematizaciji Fitosanitarne uprave broj 11/09-0101-2 iz februara mjeseca
2009. godine. Unutranje organizacione jedinice Uprave su: Sektor za fitosanitarne poslove (Odsjek
zdravstvene zatite bilja, Odsjek za sjeme, sadni material, zatitu biljnih sorti i GMO, Odsjek za
sredstva za zatitu bilja, sredstva za ishranu bilja i bezbjednost hrane i Odsjek inspekcijskog nadzora) i
Sluba optih poslova.
Pravilnikom o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji Fitosanitarne uprave, sistematizovano je
38 slubenikih i namjetenikih mjesta. Direktorka Fitosanitarne uprave je imenovana na period od 5
godina.
6.
Metode revizije odreivanje rizika i procjena materijalnosti
Revizija ukljuuje sprovoenje postupaka u cilju pribavljanja revizorskih dokaza o iznosima i

informacijama objelodanjenim u finansijskim izvjetajima. Revizorski dokazi su pribavljeni na vie
naina i iz vie izvora. Prouena je i analizirana pravna regulativa, kao i dokumentacija i informacije o
poslovanju Fitosanitarne uprave. Metodom uzorka vrena je provjera interne i eksterne dokumentacije i
nain evidentiranja poslovnih dogaaja. Korienjem analitikih postupaka vrena je analiza
pokazatelja i trendova, kao i promjene i odstupanja od planom utvrenih vrijednosti. Provjeravana je
raunska tanost dokumenata i raunovodstvena evidencija.
Strana 148
Odreivanje uzorka vreno je korienjem metodologije za odreivanje uzorka, u skladu sa

sa koeficijentom 30,36% (srednji rizik), rizik kontrole (Rk) 28,67% (srednji rizik), uz procjenu rizika
revizije (Rr) od 0,30% (srednji rizik). Shodno tome, rizik otkrivanja (Ro) je izveden po formuli Ro =
Rr/(Ri x Rk) i znosi 3,40%. Uzorkom od 68,32% su obuhvaeni izdaci subjekta revizije. Smatramo da
su pribavljeni dokazi dovoljni, odgovarajui i da obezbjeuju valjanu osnovu za izraavanje revizijskog
miljenja.
7.
Sistem evidencije
Sistem evidencije Fitosanitarne uprave zasniva se na gotovinskoj osnovi, u skladu sa

propisima koji reguliu raunovodstveno poslovanje budetskih korisnika. Fitosanitarna uprava je
povezana sa informacionim sistemom SAP (softver Dravnog trezora u kome se evidentira trezorsko
poslovanje).
38

Strana 149
II
Na osnovu utvrenog injeninog stanja i razmatranja Izjanjenja subjekta revizije, na Predlog

Izvjetaja o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja za 2011. godinu, (broj 320712-0101-648/2 od
23.08.2012. godine), a u skladu sa lanom 50. Poslovnika Dravne revizorske institucije, nadleni
Kolegijum u sastavu dr Milan Dabovi, rukovodilac Kolegijuma - lan Senata i dr Branislav Radulovi,
lan Kolegijuma - lan Senata na sjednici odranoj 12.09.2012. godine usvojio je KONANI
IZVJETAJ O REVIZJI GODINJEG FINANSIJSKOG IZVJETAJA FITOSANITARNE UPRAVE ZA
2011. GODINU. Izvjetajem su obuhvaeni svi bitni elementi na osnovu kojih je nadleni Kolegijum
donio sljedee:
MILJENJE
Fitosanitarna uprava je Godinji finansijski izvjetaj za 2011. godinu uradila u skladu sa
zakonom. Odnosno, transakcije finansiranja u 2011. godini iskazane su u skladu sa godinjim zakonom
o budetu, evidentirane su u Glavnoj knjizi trezora i isplate su registrovane u okviru konsolidovanog
rauna Trezora. Aktivnosti i evidencija transakcija po namjenama, koje su prikazane u finansijskim
izvjetajima za 2011. godinu, nije u svim aspektima u skladu sa vaeim propisima, pa Kolegijum
nadlean za predmetnu reviziju izraava uslovno miljenje i daje sledee preporuke i mjere u cilju
otklanjanja nepravilnosti, a u skladu sa nalazima revizije datim u tekstu Izvjetaja.
1.
Revizijom je utvreno da Fitosanitarna uprava nema ureenu evidenciju obaveza, pa se revizor

nije mogao uvjeriti u tanost podataka iskazanih u Izvjetaju o neizmirenim obavezama.
2.
Subjekat revizije treba da obezbjedi evidenciju obaveza u skladu sa Pravilnikom o

fondova i budete optina i Izvjetaj o neizmirenim obavezama saini u skladu sa
Uputstvom za popunjavanje Izvjetaja o neizmirenim obavezama, koje je sastavni
dio Pravilnika o nainu sainjavanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta,
dravnih fondova i jedinica lokalne samouprave.
Obraun i isplata naknada po osnovu rada u radnom timu vrena je u neto iznosima sa
obraunatim porezom i prirezom, ali bez obraunatih doprinosa za socijalno osiguranje, to nije
u skladu sa Zakonom o doprinosima za obavezno socijalno osigaranje.
Primanja zaposlenih po osnovu naknada za rad u radnim grupama i komisijama

imaju karakter zarade ukoliko ih isplauje poslodavac koji je formirao radnu grupu
ili komisiju, a lan radne grupe je zaposlen kod poslodavca, te za ova primanja
postoji obaveza poslodavca da obrauna i uplati, pored poreza na dohodak fizikih
lica, i doprinose za obavezno socijalno osiguranje.
Strana 150
3.
Fitosanitarna uprava je angaovala lica po osnovu ugovora o djelu za obavljanje poslova koji
spadaju u djelatnost poslodavca i utvreni su opisom poslova u Pravilniku o unutranjoj
organizaciji i sistematizaciji Fitosanitarne uprave.
4.
Fitosanitarna uprava je zakup poslovnog prostora od 30m u iznosu od 4.212,00 platila

unaprijed za period 01.01.2012 31.12.2012 godine dana 23.12.2011. godine i na taj nain
teretila period u kojoj usluga nije izvrena.
5.
Subjekat revizije treba da vri plaanja u skladu sa takom 41. i 43. Uputstva o radu
dravnog trezora, kojom je propisana obaveza da se nakon prijema robe ili
korienja usluga provjerava ili dobija pisana potvrda da je usluga obavljena ili da
je roba isporuena u skladu sa nalogom za nabavku.
Revizijom su utvrene manje nepravilnosti kod evidencije imovine to nije u skladu sa

odredbama Zakona o imovini.
7.
U skladu sa takom 43. Uputstva o radu dravnog trezora, slubenik za ovjeravanje

ovjerava zahtjev za plaanje, nakon to utvrdi da je fiziko ili pravno lice izvrilo
uslugu ili dostavilo robu.
Uvidom u raunovodstvenu dokumentaciju, kod nabavke opreme, utvreno je da su manja

plaanja vrena avansno na osnovu profaktura, da prijem robe ne prati validna dokumentacija
koja potvruje da je roba isporuena.
6.
Ugovori o djelu, u skladu sa lanom 165. i 166. Zakona o radu, treba zakljuiti sa
odreenim licem samo za obavljanje poslova koji su van djelatnosti poslodavca i
treba da sadre rokove za zavretak posla.
Potrebno je da subjekat revizije u narednom periodu, u skladu sa Zakonom o

imovini, obezbjedi evidenciju imovine koja je u dravnom vlasnitvu.
Revizijom je konstatovano nepotovanje pojedinih odredbi Zakona o javnim nabavkama roba i

usluga. Od uoenih nepravilnosti datih u tekstu Izvjetaja istiemo sljedee:
-
Zapisnik o javnom otvaranju ponuda sainjen je prije isteka roka za prijem ponuda to nije
u skladu sa lanom 77. stav 2. Zakona o javnim nabavkama, kojim je utvreno da se
zapisnik o otvaranju ponuda saini 3 dana od isteka roka za prijem ponuda.
Ugovor o nabavci je zakljuen prije isteka zakonskog roka od 8 dana od dana donoenja
Odluke o izboru najpovoljnije ponude, to nije u skladu sa lanom 74. stav 3. Zakona o
javnim nabavkama.
Strana 151
Ukupna godinja vrijednost malih nabavki realizovanih putem neposrednog sporazuma

prikazana u Izvjetaju o dodijeljenim javnim nabavkama u 2011. godini broj 320/12-0703105 iznosi 14,3% vrijednosti od realizovanog budeta za nabavke, to nije u skladu sa
lanom 78. Zakona o javnim nabakama. Naruilac je u obavezi da nabavke male
vrijednosti putem neposrednog sporazuma sprovede u vrijednosti koja ne prelazi 10%
vrijednosti od realizovanog budeta za nabavke.
Subjekat revizije je u obavezi da osigura punu primjenu Zakona o javnim

nabavkama koji regulie postupak nabavke roba, usluga i izvoenja radova, u cilju
zakonitog troenja budetskih sredstava kako bi proces nabavki bio transparentan i
ekonomian.
Strana 152
IZVOD IZ IZVJETAJA
O REVIZIJI SREDSTAVA DONACIJE KRALJEVINE DANSKE
(PROJEKAT - PROGRAM RAZVOJA ORGANSKE POLJOPRIVREDE U CRNOJ GORI)
Vrsta revizije:
Revizija pravilnosti izvrenih isplata sa posebnog bankovnog rauna za

iznos donatorskih sredstava, kao i rauna Dravnog trezora u Crnoj Gori
Subjekat revizije:
Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja nosilac projekta

Program razvoja organske poljoprivrede u Crnoj Gori
Predmet revizije:
Predmet su finansijske transakcije pristiglih sredstava od strane danske

Vlade i transakcije Draavnog trezora Crne Gore u skladu sa Dopisom
OADP - Program razvoja organske poljoprivrede MAFWM-DANIDA broj 064016/22 od 19.01.2012. godine
Trajanje revizije:
40 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:

Strana 153
OPTI DIO
1.1 Pravni osnov za vrenje revizije
Pravni osnov za vrenje revizije sredstava donacije Kraljevine Danske za finansiranje Projekta
Program razvoja organske poljoprivrede u Crnoj Gori sadran je u Ustavu Crne Gore,39 Zakonu o
Dravnoj revizorskoj instituciji,40 Izmjenama i dopunama Godinjeg plana revizija za 2012. godinu,
doneenom od strane Senata Dravne revizorske institucije41 i Odluci o vrenju revizije donacije za
Program razvoja organske poljoprivrede (OADP) po Projektu Kraljevine Danske.42
Postupak revizije je sproveden u skladu sa Poslovnikom Dravne revizorske institucije,43
Uputstvom o metodologiji rada Dravne revizorske institucije44 i Meunarodnim standardima revizije za
javni sektor (INTOSAI/EUROSAI). U procesu revizije potovani su standardi koji zahtjevaju planiranje i
vrenje revizije na nain kojim e se stei razumno uvjerenje za izraavanje miljenja.
1.2 Vrsta i cilj revizije
Institucija je sprovela reviziju pravilnosti izvrenih isplata u 2011. godini, sa posebnog
bankovnog rauna za iznos donatorskih sredstava, kao i rauna Dravnog trezora u Crnoj Gori. Nosilac
projekta je Ministrastvo poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede (u daljem tekstu MPV).
Cilj revizije je da se iskae nazavisno miljenje o usklaenosti sistema upravljanja i realizacije
programskih aktivnosti sa programskom dokumentacijom i Prirunikom za grant emu koji je sainjen
za Komponentu 2- Komponenta konkurentnosti i Rezultata 2.1- Formiranje programa investicionih
grantova za organsku proizvodnju45. Ovako postavljeni cilj revizije zahtjevao je verifikaciju pristiglih
finansijskih sredstava od strane Ministarstva inostranih poslova Kraljevine Danske na bankovnom
raunu Crnogorske komercijalne banke AD Podgorica broj: 2345011-77-02010658, koja su preko
Dravnog trezora isplaena primaocima sredstava, kao i verifikaciju izdataka isplaenih iz budeta
odobrenog Ministarstvu poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede u 2011. godini.
1.3 Predmet i obuhvat revizije
Predmet i obuhvat revizije su finansijske transakcije pristiglih sredstava u 2011. godini od
strane danske Vlade i transakcije Draavnog trezora Crne Gore u skladu sa Dopisom OADP - Program
razvoja organske poljoprivrede MAFWM-DANIDA br.06-4016-22 od 19.01.2012. godine iz komponente
konkurentnosti, odnosno aktivnosti koje treba da dovedu do rezultata 2.1 - Uspostavljanje programa
grantova za investiranje u organsku proizvodnju, prema sljedeem tabelarnom pregledu:
Sl. list CG, broj 01/07

Sl. list CG, broj 28/04, 27/06 i 78/06
41 DRI: broj 4011-06-01/2 od 16.februra 2012. godine
42 DRI-40113-03-39/2 od 13.02.2012. godine
43 Sl. list RCG, broj 50/07
44 Sl. list RCG, broj 02/05
45 Program razvoja organske poljoprivrede Crna Gora 2009-2011 i Prirunik za grant emu iz decembra 2009. godine
39
40
Strana 155
Program investicionih grantova se finansira iz: grant sredstava u iznosu od 750.000,00;

sredstava MPV u iznosu od 250.000,00 i sredstava korisnika u visini od 40% ukupne vrijednosti
investicije.
1.4 Program razvoja organske poljoprivrede u Crnoj Gori
Pravni osnov za implementaciju Programa razvoja organske poljoprivrede u Crnoj Gori je:
Memorandum o razumijevanju izmeu Vlade Kraljevine Danske i Vlade Crne Gore o
implementaciji Programa razvoja organske poljoprivrede (OADP), (u daljem tekstu
Memorandum);
Program razvoja organske poljoprivrede u Crnoj Gori, (u daljem tekstu Program);
Prirunik za grant emu iz decembra 2009 godine, (u daljem tekstu Grant ema);
U okviru Programa susjedstva, Vlada Kraljevine Danske je opredijelila 15 miliona DKK za
razvoj organske poljoprivrede u Crnoj Gori za period januar 2009 decembar 2011. godina. Danska
pomo se realizuje kao razvojni program pod nazivom Program razvoja organske poljoprivrede
(OADP). Cilj Programa je da podri razvoj organske poljoprivrede i potronju organskih proizvoda na
domaem tritu, kroz sektor turizma, kao i izvoz organskih proizvoda. Budet projekta iznosi
2.250.000,00, od ega je Vlada Kraljevine Danske dodijelila 2.000.000,00, dok uee Ministarstva
poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede Crne Gore iznosi 250.000,00.
Donator:
Budet projekta:
Partneri:
Trajanje projekta:
Ministarstvo inostranih poslova Kraljevine Danske

2.250.000,00
Ministarstvo poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede i Biotehniki fakultet
jun 2009 - maj 2012. godina
Aktivnosti na realizaciji Programa razvoja organske poljoprivrede otpoele su 2. juna 2009.

godine. Osnovana je Kancelarija projekta, zaposlen nacionalni savjetnik i asistent na Programu i
imenovani su lanovi Upravnog odbora. Programom upravlja Stalni vii ekspert za organsku
poljoprivredu, kojeg je imenovalo Ministarstvo inostranih poslova Danske, a Kancelarija programa je
Strana 156
smjetena na Biotehnikom institutu. Stalni vii savjetnik je odgovoran za upravljanje i implementaciju

Programa. Odgovornost za realizaciju Programa snosi Upravni odbor programa i Ministarstvo
poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede Crne Gore.
Sainjen je Memorandum o razumijevanju izmeu Vlade Kraljevine Danske i Vlade Crne Gore
o implementaciji Programa razvoja organske poljoprivrede (OADP), koji propisuje uslove za sve
programske aktivnosti kao i za meunarodno osoblje i njihove porodice, tj. one koji nemaju crnogorsko
dravljanstvo.
Uraen je Prirunik za grant emu koji je stavljen na raspolaganje svima koji su se obavezali
da e biti sertifikovani organski proizvoai. Investicioni aranmani su fokusirani na biljnu proizvodnju,
preradu i distribuciju, uz prioritete za proizvodnju, preradu i distribuciju voa i povra. ema nije
namijenjena za kupovinu inputa kao to su sjeme i ubriva ili za marketing promociju. Program razvoja
organske poljoprivrede ukljuuje dvije komponente, i to:
1. komponenta institucionalnog razvoja
2. komponenta konkurentnost.
U skladu sa srednjoronim planom Programa i imajui u vidu razvoj sektora organske

poljoprivredne proizvodnje, u narednoj godini grantom e se podrati i investicije iz stoarske organske
proizvodnje, prerade i distribucije.
Raunovodstvena evidencija se vodi na gotovinskoj osnovi, a raunovodstvena dokumenta su
iskazana u euro valuti.
Napominjemo da nabavke imovine i inventara koje vri korisnik, a koje treba da budu
usaglaene sa smjernicama za nabavku iz Grant prirunika nijesu predmet nae revizije.
Revizija je planirana i pripremljena na nain da se otkriju eventualne greke i provjeri
adekvatnost primjene Programom utvrenih pravila ponaanja. U tom smislu sainjena je EK LISTA
za provjeru usaglaenosti procedura dobijanja granta sa Grant prirunikom.
Strana 157
II
Izvjetajem o reviziji sredstava donacije Kraljevine Danske (PROJEKAT- PROGRAM

RAZVOJA ORGANSKE POLJOPRIVREDE U CRNOJ GORI ) za 2011. godinu su obuhvaeni svi bitni
elementi na osnovu kojih je nadleni Kolegijum Institucije usvojio sljedee
MILJENJE
Na osnovu utvrenog injeninog stanja, konstatovano je da u 2011. godini, u dijelu koji se
odnosi na Komponentu 2 - Komponenta konkurentnosti i Rezultata 2.1 - Formiranje programa
investicionih grantova za organsku proizvodnju nije bilo nepravilnosti koje bi ukazivale na povredu
procedura propisanih Prirunikom za grant emu i ostalih programskih dokumenata. U skladu sa
nalazima revizije nadleni Kolegijum je po predmetnoj reviziji iskazao pozitivno miljenje.
Smatramo da je potrebno navesti manje nepravilnosti koje se odnose na sljedee:
1.
Revizijom je utvreno da nije ispotovana preporuka Institucije iz Izvjetaja uraenog za 2010.

godinu i da se ista nepravilnost ponavlja i u 2011. godini, kada je u pitanju planiranje potronje i
izvravanje budeta po ekonomskoj klasifikaciji. Naime, shodno Zakonu o budetu za 2011.
godinu sredstva za realizaciju projekta (sufinansiranje od strane Crne Gore) planirana su na
poziciji ugovorenih usluga, a isplaena na teret subvencija za proizvodnju i pruanje usluga.
Ponovo se preporuuje Finansijskoj slubi MPV da isplate po osnovu dravnog granta
(sredstva za sufinansiranje Programa od strane drave) za realizaciju Programa Razvoj
organske poljoprivrede vri u skladu sa budetski planiranim namjenama.
2.
Skreemo panju da Ministarstvo finansija mora blagovremeno aurirati specimene potpisa,

ukoliko doe do promjene odgovornih lica za ovlaivanje i ododbravanje zahtjeva za plaanja.
Strana 158
IZVOD
IZ IZVJETAJA O KONTROLNOJ REVIZIJI
FONDA ZA ZATITU I OSTVARIVANJE MANJINSKIH PRAVA
Vrsta revizije:
Kontrolna revizija
Subjekat revizije:
Fond za zatitu i ostvarivanje manjinskih prava
Predmet revizije:
Realizacija preporuka datih u izvjetaju o izvrenoj reviziji za 2010
Trajanje revizije:
30 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:

Strana 159
OPTI DIO
1.
Pravni osnov za vrenje revizije Fonda za zatitu i ostvarivanje manjinskih prava (u daljem
tekstu Fonda) sadran je u:
Zakonu o Dravnoj revizorskoj instituciji, lan 4 (Sl. list RCG br. 28/04, 27/06, 78/06, 17/07);
Godinjem planu revizije Dravne revizorske institucije br. 4011-06-01 od 10.01.2012. godine;
Odluci o vrenju revizije nadlenog Kolegijuma broj 40113-04-34 od 17.01.2012. godine;
Kontrolna revizija Fonda izvrena je u skladu sa:

Poslovnikom o radu Dravne revizorske institucije (Sl. list RCG br. 50/07);
Uputstvom o metodologiji rada Dravne revizorske institucije;
Meunarodnim raunovodstvenim standardima revizije za javni sektor (INTOSAI).
Fond za zatitu i ostvarivanje manjinskih prava ima svojstvo pravnog lica. Organi
Fonda su Upravni odbor i direktor.
2.
Predmet revizije
Predmet revizije je:
kontrola realizacije preporuka sadranih u konanom Izvjetaju o reviziji godinjeg

finansijskog izvjetaja i reviziji efektivnosti Fonda za 2010. godinu DRI broj 40113-04-34/10 od
15.06.2011. godine;
provjera istinitosti navoda datih u dopisu Fonda br. 1019/11 od 30.12.2011. godine, o
aktivnostima na realizaciji datih preporuka i otklanjanju utvrenih nepravilnosti;
kontrola finansijskih izvjetaja Fonda za 2011. godinu, u cilju sagledavanja poslovanja

subjekta revizije u dijelu konstatovanih nepravilnosti utvrenih prethodnom revizijom.
3.
Cilj i predmet revizije
Cilj kontrolne revizije je dobijanje izvjetaja o realizaciji preporuka datih od strane Dravne
revizorske institucije u Izvjetaju o reviziji finansijskih izvjetaja i reviziji efektivnosti Fonda za 2010.
godinu.
4.
Vrsta revizije
Dravna revizorska institucija izvrila je kontrolnu reviziju iji cilj je bio dobijanje izvjetaja o
realizaciji preporuka datih od strane Dravne revizorske institucije u Izvjetaju o reviziji finansijskih
izvjetaja i reviziji efektivnosti Fonda za 2010. godinu.
5.
Opti podaci o subjektu revizije
Fond za manjine je osnovan radi podrke aktivnostima znaajnim za ouvanje i razvoj

nacionalnih, odnosno etnikih posebnosti manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica
(u daljem tekstu: manjina) i njihovih pripadnika u oblasti nacionalnog, etnikog, kulturnog, jezikog i
vjerskog identiteta.
Strana 161
Sredstva Fonda obezbjeuju se u Budetu Crne Gore i iz drugih izvora. Budetom CG se za

ove namjene opredjeljuje najmanje 0,15% od sredstava tekueg budeta.
Obaveza Fonda je da podnosi Skuptini Crne Gore Godinji izvjetaj o radu i nainu raspodjele
sredstava Fonda. Godinji izvjetaj o radu Upravni odbor Fonda utvruje najkasnije do 15. februara
tekue godine za prethodnu kalendarsku godinu. Godinji izvjetaj o radu Fonda za 2011. godinu nije u
propisanom roku usvojen i dostavljen Skuptini.
Sredstva Fonda rasporeuju se, finansijskim planom, na: sredstva za funkcionisanje Fonda i
sredstva za finansiranje projekata.
Raspodjela sredstava za finansiranje projekata vri se putem javnog konkursa. Pravo uea
na javnom konkursu za raspodjelu sredstava za finansiranje projekata imaju nevladine organizacije i
druga pravna i fizika lica ije su djelatnosti, odnosno aktivnosti usmjerene na ouvanje i razvoj
nacionalnih, odnosno etnikih posebnosti manjinskih naroda ili drugih manjinskih nacionalnih zajednica
i njihovih pripadnika u oblasti nacionalnog, etnikog, kulturnog, jezikog i vjerskog identiteta.
Odluku o korienju sredstava Fonda donosi Upravni odbor Fonda, a u donoenju Odluke o
raspodjeli sredstava uestvuju i predstavnici manjina u skladu sa odlukom Savjeta manjina.
Sredstva za finansiranje projekata se raspodjeljuju po sledeim kriterijumima:
6.
doprinosa koji projekat daje ouvanju i razvoju nacionalnog, kulturnog, vjerskog,

jezikog i etnikog identiteteta;
kompatibilnosti projekta sa stratekim dokumentima Vlade;
transparentnosti i mogunosti kontrole realizacije projekta;
kredibiliteta podnosioca projekta.
Metode revizije
U predmetnoj reviziji vrena je kontrola kombinovanjem metode dokumentarne i terenske

revizije. Nakon analitikih postupaka, procjene i analize prikupljene dokumentacije, utvrene su detaljne
revizorske tehnike i metode i vrena je njihova primjena (npr: kreiranje upitnika i testova internih
kontrola, obavljanje razgovora i intervjua, pregled dosijea i sl.). Revizijom su ispitivani dokazi na bazi
provjere uzoraka, kojima su potkrijepljeni iznosi i informacije objelodanjeni u finansijskim izvjetajima.
Izdaci koji su izvreni za obavljanje redovne djelatnosti Fonda (zarade, naknade, trokovi
slubenih putovanja, trokovi reprezentacije, kancelarijskog materijala, goriva, telefona, potanskih
usluga i usluga zakupa) kao i javne nabavke dravni revizori su revidirali u cjelosti dok su izdaci za
finansiranje projekata revidirani shodno dobijenom uzorku primjenom programa IDEA. Iznos testiranih
pozicija iznosi 80% od ukupne populacije.
7.
Sistem evidencije i godinji finansijski izvjetaji
Revizijom je utvreno da Fond za zatitu i ostvarivanje manjinskih prava raunovodstvene

evidencije zasnivao na modifikovano - gotovinskoj osnovi u skladu sa propisima koji reguliu poslovanje
budetskih korisnika. Fond je u 2011. godini sastavio i podnio nadlenom Ministarstvu na propisanim
obrascima godinji finansijski izvjetaj za 2011. godinu saglasno Pravilniku o nainu pripreme,
sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja budeta, dravnih fondova i jedinica lokalne
samouprave (Sl. list CG, br.32/10), i dostavio iste.
Strana 162
II
OCJENA UTVRENOG INJENINOG STANJA I ZAKLJUNE KONSTATACIJE
Na bazi utvrenog injeninog stanja i izjanjenja subjekta revizije (broj 179/12 od 20.04.2012.
godine) na izvjetaj DRI (broj 40113-04--36/06 od 05.04.2012. godine), a u skladu sa lanom 50
Poslovnika Dravne revizorske institucije, nadleni Kolegijum za vrenje ove revizije usvojio je:
KONAAN IZVJETAJ
o kontrolnoj reviziji
Fonda za zatitu i ostvarivanje manjinskih prava
Fond je od ukupno devet ranije datih preporuka u izvjetaju DRI za 2010. godinu u potpunosti
realizovao etiri, djelimino dvije, a nije realizovao tri preporuke. Broj nerealizovanih ili djelimino
realizovanih datih preporuka ukazuje da subjekt revizije vei broj preporuka nije u potpunosti realizovao
u skladu sa nalazom DRI.
Realizacijom odreenog broja preporuka Fond je unaprijedio poslovanje u dijelu funkcionisanja
sistema internih kontrola i rada raunovodstveno finansijske slube. Takoe, unaprijeeno je
poslovanje donoenjem novog Pravilnika o utvrivanju kriterijuma za vrednovanje projekata iji je
sastavni dio novi prijavni list i tabele za bodovanje i ocjenjivanje projekata.
Meutim, kada je u pitanju realizacija preporuka DRI (broj 6, 8 i 9) koje se odnose na
unapreenje poslovanja Fonda u dijelu:
izvjetavanja korisnika o troenju sredstava opredijeljenih za finansiranje

projekata;
kontrole realizacije finansijski podranih projekata;
praenja efekata realizovanih projekata (monitoring),
kontrolnom revizijom je utvreno da nije dolo do kvalitativnog poboljanja u radu kontrolisanog

subjekta.
Shodno navedenom, neophodno je da subjekt revizije u potpunosti sprovede aktivnosti na koje
ga upuuje DRI u cilju realizacije nerealizovanih i djelimino realizovanih preporuka i o tome u roku od
6 (est) mjeseci od dana usvajanja Konanog izvjetaja o kontrolnoj reviziji izvijesti Dravnu revizorsku
instituciju.
Strana 163
IZVOD
REGULATORNE AGENCIJE ZA ENERGETIKU ZA 2011. GODINU
Vrsta revizije:
Finansijska revizija
Subjekat revizije:
Agencija za energetiku
Predmet revizije:
Trajanje revizije:
45 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:
g. Dragia Pei, lan Senata - rukovodilac Kolegijuma

Strana 165
UVODNI DIO
1.
Pravni osnov
Pravni osnov za vrenje finansijske revizije Regulatorne agencije za energetiku (u daljem

tekstu Agencija) za 2011. godinu sadran je u: Ustavu Crne Gore, lan 144 (Sl. list CG br. 01/07);
Zakonu o Dravnoj revizorskoj instituciji, lan 4 (Sl. list RCG br. 28/04, 27/06, 78/06, 17/07);
Godinjem planu revizija za 2012. godinu Dravne revizorske institucije br. 4011-06-01 od 09.01.2012.
godine; Odluci o vrenju revizije nadlenog Kolegijuma broj 40113-04-200 od 02.03.2012. godine.
Revizija Godinjeg finansijskog izvjetaja Agencije za energetiku vrena je u skladu sa:

Poslovnikom o radu Dravne revizorske institucije (Sl. list RCG br. 50/07);
Uputstvom o metodologiji rada Dravne revizorske institucije
Meunarodnim standardima revizije za javni sektor (INTOSAI)
2.
Predmet revizije
Predmet revizije je Godinji finansijski izvjetaji Regulatorne agencije za energetiku za 2011.

godinu i usklaenost finansijskog poslovanja sa zakonskom i podzakonskom regulativom.
3. Cilj revizije
Cilj revizije je bio da se izrazi miljenje o istinitosti i vjerodostojnosti Godinjeg finansijskog
izvjetaja Regulatorne agencije za energetiku i pravilnosti (zakonitosti) transakcija o kojima taj Izvjetaj
izvjetava.
Prvi cilj je izricanje miljenja o istinitosti i vjerodostojnosti finansijskih izvjetaja, to
podrazumijeva pravilnost podataka iskazanih u istim.
Drugi cilj je pravilnost poslovanja, to znai ispitivanje finansijskih transakcija i odluka u vezi sa
primicima i izdacima, radi utvrivanja da li su odnosne transakcije izvrene u skladu sa zakonom,
drugim propisima, datim ovlaenjima i za planirane svrhe.
Uz izvjetaj o reviziji, revizor daje i miljenje o funkcionisanju sistema unutranjih kontrola,
evidentiranju, pravilnom postupanju i raspolaganju sa dravnom imovinom i primjeni Zakona o javnim
nabavkama.
4.
Vrsta revizije
Institucija je obavila finansijsku reviziju Regulatorne agencije za energetiku za 2011. godinu,

koja podrazumijeva sveobuhvatan uvid u Godinji finansijski izvjetaj i usklaenost finansijskog
poslovanja sa zakonskom regulativom.
5.
Osnovni podaci o subjektu revizije
Regulatorna agencija za energetiku je osnovana Zakonom o energetici ('Sl. list RCG, br.
39/03, ''Sl. list CG'', br. 28/10) kao samostalna, funkcionalno nezavisna i neprofitna organizacija, koja
vri javna ovlaenja koja su joj povjerena. Agencija ima svojstvo pravnog lica i upisana je u Centralni
registar Privrednog suda u Podgorici. Sjedite Agencije je u Podgorici, Bulevar Svetog Petra Cetinjskog
broj 96.
Strana 167
Finansijska nezavisnost se bazira na nezavisnom budetu kojeg odobrava Skuptina Crne

Gore, a koji se popunjava naknadama za licence koje Agencija izdaje. Zakon je Agenciji povjerio
znaajne, sloene i obimne poslove koji u njihovoj ukupnosti ine sadrinu regulacije energetskog
sektora.
Blia unutranja organizacija rada Agencije, poslovi organizacionih jedinica, sistematizacija
radnih mjesta u organizacionim jedinicama, uslovi za njihovo obavljanje, broj mjesta i opis poslova
radnog mjesta u Agenciji utvruje se Pravilnikom o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih
mjesta Agencije, broj 11/760-2 od 31.03.2011. godine, shodno kojem su sistematizovana 22 radna
mjesta, sa ukupno 28 izvrilaca.
Organi Agencije su Odbor Agencije i direktor Agencije. Zakonom je utvrena i funkcija
zamjenika direktora Agencije.
Agencija za energetiku se finansira od naknada za izdavanje i korienje licenci za obavljanje
energetskih djelatnosti. Navedeni nain finansiranja utvren je Zakonom o energetici iz 2010. godine.
6.
Metode revizije
Revizija je planirana i izvrena u skladu sa INTOSAI i EUROSAI standardima na nain koji

omoguava da se u razumnoj mjeri uvjerimo da li finansijski izvjetaji Agencije za energetiku sadre
materijalno znaajne greke i da li je finansijsko poslovanje subjekta revizije usklaeno sa zakonskim i
podzakonskim aktima i drugim propisima.
Materijalnost odnosno prag znaajnosti do kog nivoa se moe tolerisati pogreno prikazivanje
podataka u finansijskim izvjetajima, a da to ne utie znaajno na njihovu istitnitost i objektivnost, je
procijenjena na 1,14%. Kontrola izdataka Agencije izvrena je na bazi utvrenog uzorka koji je
obuhvatio 84,52% rashoda od ukupne populacije.
7.
Sistem evidencije i godinji finansijski izvjetaji
Agencija za energetiku raunovodstvene evidencije obezbjeuje u skladu sa Zakonom o

raunovodstvu i reviziji ("Sl. list RCG" br. 69/05 i "Sl. list CG" br. 80/08 i 40/11) i Pravilnikom o kontnom
okviru za privredna drutva i druga pravna lica ("Sl. list CG" br. 5/11) Agencija kroz glavnu knjigu
obezbjeuje evidentiranje sledeih pozicija, i to: prihoda, rashoda, stalne i obrtne imovine, obaveza i
kapitala. Pored glavne knjige Agencija vodi i pomone knjige u kojima se obezbjeuje analitika
evidencija: osnovnih sredstava, kupaca, dobavljaa, i evidenciju blagajnikog poslovanja.
Godinji finansijski izvjetaj Agencija sastavlja i podnosi Ministarstvu finansija shodno
Pravilniku o nainu pripreme, sastavljanja i podnoenja finansijskih izvjetaja nezavisnih regulatornih
tijela, pravnih lica, akcionarskih drutava sa ogranienom odgovornou u kojima drava ili optine
imaju veinski udio u vlasnitvu (Sl. list Crne Gore, br. 12/08 i 35/10).
Strana 168
II
MILJENJE; KONSTATACIJE I PREPORUKE
Na bazi utvrenog injeninog stanja i izjanjenja Regulatorne agencije za energetiku (broj

12/1217-2 od 02.07.2012. godine) na Preliminarni izvjetaj DRI (broj 40113-04-200/12 od 15.06.2012.
godine) a u skladu sa lanom 50 Poslovnika Dravne revizorske institucije, nadleni Kolegijum za
vrenje ove revizije u sastavu Dragia Pei lan Senata (rukovodilac Kolegijuma) i Miroslav
Ivanievi predsjednik Senata (lan Kolegijuma), na sjednici odranoj dana 20.07.2012. godine
usvojio je KONAAN IZVJETAJ o reviziji Godinjeg finansijskog izvjetaja Agencije za energetiku za
2011. godinu i izrazio:
pozitivno miljenje
Revizijom je utvreno da ne postoje materijalno znaajne greke ili znaajna odstupanja kod
zvanino prezentiranih finansijskih izvjetaja Regulatorne agencije za energetiku za 2011. godinu i da
su finansijske transakcije na osnovu kojih su sainjeni finansijski izvjetaji potkrijepljene odgovarajuom
dokumentacijom.
Finansijsko poslovanje Agencije u 2011. godini, u svim materijalno znaajnim aspektima, bilo je
usklaeno sa vaeom zakonskom i drugom regulativom.
Pored datog pozitivnog miljenja ukazujemo i na one elemente koji su sadrani u
pregledu mjera i datih preporuka nadlenog Kolegijuma a koje su usmjerene na unapreenje
rada subjekta revizije.
PREPORUKE I MJERE
1.
Utvrene nepravilnosti u dijelu funkcionisanja sistema unutranjih kontrola

Revizijom je utvreno da Agencija funkciju nadzora i kontrole u dijelu vrenja finansijsko raunovodstvenih poslova nije uspostavila na adekvatan nain, jer nije zadovoljen princip
razdvajanja dunosti iz razloga to jedan zaposleni obavlja vie poslova i to: poslove
likvidature, poslove blagajne (podizanje i isplate gotovine), knjienje finansijskih transakcija,
pripremanje finansijskog plana i godinjih izvjetaja kao i kreiranje knjigovodstvene
dokumentacije. Agencija takoe nije uspostavila internu reviziju shodno Zakonu o sistemu
unutranjih finansijskih kontrola u javnom sektoru (Slubeni list CG, br. 73/08 i 20/11)
Dravna revizorska institucija preporuuje Agenciji da uspostavi potpuni nadzor

i kontrolu u dijelu finansijsko - raunovodstvenih poslova i izvri potrebno
razdvajanje dunosti u okviru ovih poslova a naroito poslova blagajne i poslova
kreiranja finansijske dokumentacije. Takoe, Agenciji se preporuuje da shodno
Zakonu o sistemu unutranjih finansijskih kontrola u javnom sektoru Crne Gore
uspostavi unutranju reviziju na jedan od propisanih naina.
Strana 169
2.
Utvrene nepravilnosti u dijelu primjene Zakona o javnim nabavkama

Agencija je u 2011. godini od istog dobavljaa izvrila nabavku usluga avio karata u iznosu od
11.524,46, primjenom neposredne pogodbe a imajui u vidu iznos predmetne nabavke istu je
trebalo sprovesti primjenom otvorenog postupka javne nabavke shodno lanu 18 i 19 vaeeg
Zakona o javnim nabavkama;
Revizijom je utvreno da je Agencija u 2011. godini, sprovela 2 (dva) postupka dodjele javne
nabavke neposrednim prikupljanjem ponuda (oping metoda), ukupne vrijednosti od
11.356,02, bez prikupljene tri ponude kako je to bilo propisano lanom 77 Zakona o javnim
nabavkama;
Agencija nije postupila u skladu sa odredbama lana 78 Zakona o javnim nabavkama, jer je
izvrila nabavke primjenom neposredne pogodbe u iznosu veem od 10% budeta za nabavke
Agencije i nije iskazala sve nabavke izvrene neposrednom pogodbom u dostavljenom
godinjem Izvjetaju o sprovedenim javnim nabavkama za 2011. godinu nadlenom organu.
DRI preporuuje Agenciji za energetiku da u narednom periodu prilikom

sprovoenja postupaka javnih nabavki striktno primjenjuje odredbe Zakona o
javnim nabavkama.
Strana 170
IZVOD
IZ IZVJETAJA O REVIZIJI ZAVRNOG RAUNA
BUDETA OPTINE BAR ZA 2011. GODINU
Vrsta revizije:
Opta revizija
Subjekat revizije:
Optina Bar
Predmet revizije:
Zavrni raun budeta Optine Bar za 2011. godinu
Trajanje revizije:
60 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:
g. Dragia Pei, lan Senata rukovodilac Kolegijuma

Strana 171
1.
Optina Bar je konstituisana i funkcionie shodno Zakonu o lokalnoj samoupravi (Sl. list RCG
br. 42/03, 28/04, 75/05, 13/06 i Sl. list Crne Gore br. 88/09). Optina Bar ima svojstvo pravnog lica,
ima svoje prihode sa kojima slobodno raspolae u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi i
Zakonom o finansiranju lokalne samouprave (Sl. list RCG br. 42/03, 44/03, i Sl list Crne Gore br.
05/08, 51/08 i 74/10), i dravnu imovinu na korienje, upravljanje i raspolaganje u skladu sa Zakonom
o dravnoj imovini (Sl. list CG, br. 21/09).
Organi Optine su:
- Skuptina optine, predstavniki organ Optine, koju ini 36 odbornika izabranih na period
od 4 godine. Konstitutivna sjednica novog saziva Skuptine optine Bar je odrana 18. i 19.
juna 2010. godine. Za predsjednika Skuptine optine je izabrana Branka Nikezi.
- Predsjednik optine, izvrni organ Optine. Bira se iz redova odbornika i mandat mu traje 4
godine.
Predsjednik Optine je arko Pavievi. Predsjednik optine je izabran na VIII sjednici SO Bar,
koja je odrana 10.08.2011. godine, sa mandatom od 4 godine.
Sjedite Optine je u Baru.
Lice ovlaeno za potpisivanje naloga za plaanje je Predsjednik optine Bar arko Pavievi.
Optina ima zakljuene ugovore o saradnji sa:
- Crnogorskom komercijalnom bankom, broj rauna 510-7292-86;
- Prvom bankom Crne Gore, broj rauna: 535-5413-39;
- NLB Montenegrobankom, broj rauna 530-6711-56;
- Atlas bankom, broj rauna 505-3821-54;
2.
Raunovodstvene politike
Zakon o budetu (Sl. list RCG, br. 40/01, 44/01, 28/04, 71/05 i Sl. list Crne Gore, br. 12/07,
73/08, 53/09, 46/10 i 49/10) daje smjernice za raunovodstvene politike svim subjektima u dravi koji
funkcioniu na gotovinskoj osnovi.
Optina vodi raunovodstvenu evidenciju na gotovinskoj osnovi i u skladu sa Pravilnikom o
jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih fondova i budete optina
(Sl. list RCG, br. 35/05, 37/05, 81/05).
Strana 173
3.
Miljenje sa pregledom utvrenih konstatacija i datih preporuka
Dravna revizorska institucija na osnovu lana 4 Zakona o Dravnoj revizorskoj insituciji i

Odluke Kolegijuma nadlenog za predmetnu reviziju, izvrila je reviziju Zavrnog rauna Budeta
Optine Bar za 2011. godinu. Revizija je izvrena u skladu sa Poslovnikom Dravne revizorske
insitucije, Uputstvom o metodologiji rada Dravne revizorske insitucije i Meunarodnim standardima
revizije za javni sektor (INTOSAIISSAI/EUROSAI).
Na bazi utvrenog injeninog stanja i izjanjenja Optine Bar (br. 031-1250 od 14.09.2012.g.)
na Izvjetaj Dravne revizorske institucije (br. 40112-05-230/12 od 28.08.2012.g.), a u skladu sa
lanom 50 Poslovnika Dravne revizorske inistitucije, nadleni Kolegijum u sastavu Dragia Pei (lan
Senata i rukovodilac Kolegijuma) i Miroslav Ivanievi (lan Kolegijuma), je utvrdio da su konanim
Izvjetajem o reviziji obuhvaeni svi bitni elementi na osnovu kojih je nadleni Kolegijum Institucije, na
sjednici odranoj 05.10.2012.g. donio:
MILJENJE SA KVALIFIKACIJOM (USLOVNO MILJENJE)
Revizijom finansijskih izvjetaja je konstatovano da ne postoje materijalno znaajne greke
ili znaajna odstupanja kod zvanino prezentiranih izvjetaja Optine Bar za 2011. godinu i da
finansijski izvjetaji daju istinit i objektivan prikaz poslovanja subjekta po svim materijalno znaajnim
aspektima: finansijskog stanja subjekta, rezultata poslovanja i izvrenja budeta za godinu koja se
zavrava sa 31.12.2011. godine u skladu sa Meunarodnim standardima finansijskog izvjetavanja.
Revizijom pravilnosti poslovanja je konstatovano da sredstva u pojedinim sluajevima nijesu
pribavljena i koritena u skladu sa zakonom i podzakonskim propisima i Odlukom o Budetu Optine
Bar za 2011. Optina Bar nije u potpunosti ispotovala odredbe Zakona o javnim nabavkama (Sl. list
RCG, 46/06) u dijelu sprovoenja postupka javnih nabavki. Optina Bar nije ispotovala Zakon o
finansiranju lokalne samouprave (Sl. list RCG br. 42/03, 44/03, i Sl list Crne Gore br. 05/08, 51/08 i
74/10) u dijelu koji predvia davanje saglasnosti Vlade odnosno Skuptine Optine na dugorono
odnosno kratkorono zaduivanje i u dijelu koji predvia godinji limit zaduivanja. Optina Bar nije
ispotovala odredbe lana 21 Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje (Sl. list Crne
Gore, br. 13/07, 79/08, 86/09, 78/10, 40/11, 14/12). koji predvia isplatu doprinosa za socijalno
osiguranje zajedno sa neto zaradom, kao i lan 46 Zakona o porezu na dohodak fizikih lica (Sl. list
RCG, br. 65/01, 12/02, 37/04, 29/05 i Sl. list Crne Gore, br. 78/06, 04/07, 86/09, 40/11, 14/12) koji
predvia isplatu poreza na lina primanja zajedno sa neto zaradom. Optina Bar nije u potpunosti
primijenila Pravilnik o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih
fondova i budete optina (Sl. list RCG, br. 35/05, 37/05, 81/05) kod knjienja pojedinih rashoda.
Zbog efekata pitanja objanjenih u prethodnom pasusu, finansijsko poslovanje subjekta revizije
u toku 2011. godine nije bilo u svim materijalno znaajnim aspektima usklaeno sa vaeom
zakonskom regulativom. Iz tog razloga, nadleni Kolegijum se opredijelio za navedeno miljenje.
Strana 174
Konstatacije i preporuke za otklanjanje nedostataka

PRIMICI
1.
Ostale naknade su ostvarene u iznosu od 590 hilj. eura. U ovaj iznos nije ukljuen prihod po
osnovu naknade za korienje graevinskog zemljita koji je ostvaren u iznosu od 44 hilj. eura,
ve je taj prihod prikazan na primitku 714-5 Naknada za korienje graevinskog zemljita.
Primitak 714-5 Naknada za korienje graevinskog zemljita nije planiran Budetom optine
Bar, ali je iskazano ostvarenje u iznosu od 44 hilj. eura, koje je trebalo knjiiti na stavci Ostale
naknade. Otvaranje rauna novog konta koji nije planiran Budetom Optine jedino se moe
izvriti Izmjenama i dopunama Odluke o Budetu.
2.
Kod turistike takse naplata je vea u 2011. godini u odnosu na 2010. godinu zahvaljujui
tehnikom rjeenju obrauna. Dostava obrauna ovog poreza je sprovedena zajedno sa
porezom na nepokretnosti. Obraun turistike takse za 2011. godinu zbog tehnikog rjeenja,
prepisom podataka iz katastra, nije realan jer postoje i dupla zaduenja u bazi.
3.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da u okviru stavke Ostale

naknade ukljui prihod po osnovu naknade za korienje graevinskog zemljita
kako bi Zavrni raun budeta bio propisno uraen.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da sredi bazu podataka

obveznika turistike takse kako ne bi dolazilo da dupliranja podataka i time
nerealnog obrauna prihoda po ovom osnovu.
Pozajmice i krediti, realizovani su u iznosu od 840.000 eura:

- Uzeti kratkoroni kredit kod Prve banke u iznosu od 300.000 eura;
- Uzeti dugoroni kredit kod Atlas Mont banke u iznosu od 200.000 eura i
- Uzeti kratkoroni kredit kod Atlas Mont banke u iznosu od 340.000 eura.
Nije donesena Odluka SO Bar o uzimanju kratkoronih kredita niti je obezbijeena saglasnost
od Vlade Crne Gore za uzimanje dugoronog kredita od 200 hilj. eura, to je Optina Bar bila
duna da obezbijedi shodno Zakonu o finansiranju lokalne samouprave, lan 63 i 64.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da dosledno primjenjuje

Zakon o finansiranju lokalne samouprave naroito u dijelu donoenja odluke o
kratkoronom zaduenju od strane SO Bar i odobravanja dugoronog zaduenja
Optine od strane Vlade Crne Gore.
4.
Optina Bar nije mogla napraviti precizan plan primitaka po osnovu poreza na dohodak fizikih
lica i koncesionih naknada, koji su ustupljeni prihodi tako da Optina nema mogunost kontrole
niti ima mogunost realne procjene ovih prihoda, jer nije dobila pravovremeno informacije od
nadlenih dravnih organa:
Poreska uprava Crne Gore nije dostavila Optini Bar traene podatke za 2011. godinu o broju
poreskih obveznika i visini poreske obaveze vezano za porez na dohodak fizikih lica.
Strana 175
Do momenta revizije nije dobijen odgovor od Ministarstva ekonomije i regionalnog razvoja Crne
Gore o koncesionarima i konanom obraunu koncesione naknade za 2011. godinu i
planiranim iznosima koncesione naknade za narednu godinu.
Dravna revizorska institucija preporuuje Poreskoj upravi Crne Gore i

Ministarstvu ekonomije i regionalnog razvoja Crne Gore da blagovremeno
obavjetavaju optine o visini i strukturi prenesenih prihoda, a posebno podatke
o broju poreskih obveznika i visini poreske obaveze vezano za porez na dohodak
fizikih lica odnosno obraunu koncesione naknade, kako bi optine mogle
realno planirati budetski prihod po ovom osnovu.
IZDACI
5.
Prlikom revizije obraunatih i isplaenih zarada u optini Bar za 2011. godinu utvreno je da:
Iznos od 1.933.414 eura odnosi se na isplaene zarade za XII mjesec 2010. godine i 11
isplaenih zarada iz 2011. godine. Porezi i doprinosi su iznosili 1.395.736 eura, i odnosili se na
poreze i doprinose za XII mjesec 2010. godine i 12 mjeseci 2011. godine. Porezi i doprinosi
nijesu isplaeni.
6.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da dosledno primjenjuje

lan 21 Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje (Sl. list Crne
Gore, br. 13/07, 79/08, 86/09, 78/10, 40/11, 14/12). koji predvia isplatu doprinosa
za socijalno osiguranje zajedno sa neto zaradom, kao i lan 46 Zakona o porezu
na dohodak fizikih lica (Sl. list RCG, br. 65/01, 12/02, 37/04, 29/05 i Sl. list
Crne Gore, br. 78/06, 04/07, 86/09, 40/11, 14/12) koji predvia isplatu poreza na
lina primanja zajedno sa neto zaradom.
Tokom izvrenja budeta Optine Bar za 2011. godinu dolo je do pogrenog evidentiranja
pojedinih rashoda, do plaanja na bazi nepotpune dokumentacije ili do nepotovanja odredbi
Zakona o javnim nabavkama (Sl. list RCG, br. 46/06).
U okviru stavke Rashodi za materijal i usluge - ostali trokovi evidentirane su sledee

nepravilnosti:
Plaanja prema akademskom slikaru za umjetniku sliku (stavka 41319 - 1.500 eura) trebalo
je evidentirati u okviru stavke 4133- reprezentacija, jer se izdaci odnose na poklon;
- Plaanja prema dobavljau kompjuterske opreme, stavka 41319 1.174 eura) je trebalo
evidentirati na konto 44152 - kompjuterska oprema.)
- Plaanja prema dobavljau hrane i pia (stavka 41396 - 3.056 eura) trebalo je evidentirati u
okviru stavke 4133 - reprezentacija, jer se izdaci odnose na konzumiranje hrane i pia.
Uvidom u obraun putnih naloga, utvreno je da se tokom 2011. godine iznos dnevnice u zemlji
kretao izmeu 15 i 18,5 eura sto je trebalo uskladiti sa Optim kolektivnim ugovorom po kojem
dnevnica za slubeno putovanje u zemlji iznosi 18 eura (lan 26 Opteg kolektivnog ugovora,
Sl. list Crne Gore, 65/10). Takoe, konstatovana je i nepotpunost pojedinih putnih naloga, u
pogledu informacija vezanih za vrijeme polaska i dolaska na slubeni put, koje ujedno i
predstavlja osnovu za izraunavanje visine dnevnice (putni nalozi za vozae).
Strana 176
U toku 2011. godine, gotovina je koriena za plaanja kao to su: kupovina monitora,
radijatora, isplata lanarina, naknada za rad Komisija, jednokratne socijalne pomoi, kao i za
plaanja u okviru kapitalnih izdataka stavka 44131 (administrativne zgrade, po dopisu
stanara) i 44143 (naknade Komisijama). Shodno Uputstvu o radu dravnog trezora, lan 151
i 157, (Sl. list Crne Gore, br. 15/11) gotovinu je potrebno koristiti samo radi podmirivanja
kontinuiranih potreba koje se ne mogu efikasno obavljati preko uobiajenog sistema plaanja.
U okviru stavke Tekue odravanje, koje je iznosilo 70 hilj. eura (ostvarenje je bilo 100% u
odnosu na plan), plaanja su izvrena sa konta 4142- tekue odravanje graevinskih
objekata. Revizijom je utvreno da se plaanja odnose na odravanje opreme, to je trebalo
evidentirati u okviru 4143 tekue odravanje opreme.
U okviru stavke Transferi javnim institucijama, revizijom metodom uzorka, utvrene su sledee
nepravilnosti:
Plaanje prema dobavljaima za prevoz uenika i participaciju karata penzionerima je trebalo
biti evidentirano preko rauna 463 - obaveze iz prethodnih godina, s obzirom da se radi o
obavezama iz 2009. godine.
-
Plaanje prema preduzeu za rekonstrukciju javne rasvjete i radove na

elektrosnabdijevanju, testiran iznos od 21.228 eura, je trebalo biti evidentirano preko
rauna 463 - obaveze iz prethodnih godina, s obzirom da se radi o obavezama iz 2009. g.
U okviru stavke Kapitalni izdaci, metodom uzorka, revizijom su utvrene sledee nepravilnosti:
- Dobavljau je isplaeno 19.148 eura. Utvreno je da je dio isplata bio po situacijama 10,
12, 13, 22 za otklanjanje posledica od poplava u Virpazaru.
Zakon o javnim nabavkama, l. 18, 19 i 78 doputa mogunost sklapanja neposrednog
sporazuma za javne nabavke ija vrijednost ne prelazi 2.000 eura. Struktura isplata prema
dobavljau je bila sledea:
1)
2)
3)
Zakljuena su tri neposredna sporazuma na ukupan iznos od 6.906,77 eura, od ega

jedan preko 2.000 eura. Shodno Zakonu, Optina Bar je bila duna da izvri nabavku
putem oping metode. Prekrene su odredbe l. 18 i 19 Zakona o javnim nabavkama;
Izvrena je isplata po situaciji br. 12 ukupne vrijednosti 5.380 eura. Shodno Zakonu,
Optina Bar je bila duna da izvri nabavku putem oping metode. Prekrene su
odredbe l. 18 i 19 Zakona o javnim nabavkama;
Za isplatu od 6.861 eura nije dostavljena dokumentacija na osnovu koje bi se moglo
utvrditi to je osnov plaanja.
Plaanja prema JZU Dom zdravlja Bar i JU Dom Uenika D. Marovi vrena su na
osnovu dopisa kojima se JU obraaju za novanu pomo, za kreenja fasade i zatvaranje
konstrukcije finansiranja na elektro mrei, pa je shodno tome, ova plaanja trebalo
evidentirati u okviru stavke Transferi javnim institucijama.
Sa stavke 44143 Ostalo planska i projektna dokumentacija, izvrena je gotovinska

isplata (3.300 eura) koja se odnosi na novane naknade: Komisiji za sprovoenje javnog
nadmetanja za davanje u zakup lokacija po Planu postavljanja privremenih objekata za
2011. godinu (600 eura) i Komisiji za procjenu tete od elementarnih nepogoda-poplava
(2.700 eura). Plaanje je trebalo izvriti sa stavke 4129 - ostale naknade.
Strana 177
Sa pojedinim dobavljaima nijesu ispotovane odredbe Zakona o javnim nabavkama u

dijelu koji ureuje nain vrenja javne nabavke i kriterijume za pojedine vrste javnih
nabavki:
-
Snimanje i parcelacija zemljita - 13.011,63 eura, zakljueno je ukupno 9

neposrednih sporazuma od ega dva preko 2.000 eura. Shodno Zakonu o javnim
nabavkama Optina Bar je bila duna da objavi otvoreni postupak javne nabavke
budui da vrijednost javne nabavke prevazilazi iznos od 10.000 eura. Prekrene su
odredbe l. 18 i 19 Zakona o javnim nabavkama.
Procjena vrijednosti parcela 2.458,31 euro, jedan neposredni sporazum. Prekrena

je odredba l. 18 i 19, stav 1 alineja 3, Zakona o javnim nabavkama.
U sluaju neposrednog sporazuma sa dobavljaem koji je uradio projekat javne rasvjete,

zakljuena su tri sporazuma ukupne vrijednosti 2.950 eura, ime nije izriito prekrena odredba
l. 18, 19 i 78 Zakona koje se odnose na neposredni sporazum, ali su prekrene odredbe
Zakona koje definiu: Naelo konkurencije, lan 6; Naelo transparentnosti postupka, lan 7 i
Naelo ravnopravnosti ponuaa, lan 8.
-
Sa jednim dobavljaem koji je vrio radove nije potovana procedura koju predvia Zakon
o javnim nabavkama. Ukupna vrijednost radova je bila 107.608,43 eura. Preduzee je bilo
angaovano za odravanje lokalnih puteva, sanaciju puteva, klizita, iskope i sl.
1)
Zakljueno je 17 neposrednih sporazuma izmeu Optine Bar i dobavljaa ukupne

vrijednosti 29.996,71 eura. Shodno Zakonu o javnim nabavkama, Optina Bar je bila
duna da izvri javnu nabavku putem oping metode budui da vrijednost javne
nabavke prevazilazi iznos od 10.000 eura, ali je manja od 30.000 eura, to je gornja
granica za javnu nabavku radova putem oping metode. Prekrene su odredbe l. 18
i 19 Zakona o javnim nabavkama.
2)
Zakljuen je Ugovor br. 031-393 od 13.02.2009.g. izmeu Optine Bar i dobavljaa

na iznos od 28.819,96 eura i Aneks ugovora br. 031-1396 od 12.05.2009. godine.
Aneksom ugovora nije precizirana ukupna vrijednost ugovora. Zakon o javnim
nabavkama, lan 23 taka 4, precizira da ukupna vrijednost ugovora dodijeljenih za
dodatne usluge ili radove ne moe prei 25% od vrijednosti glavnog ugovora..
Ukupno je plaeno 60.810,52 eura ime su prekrene odredbe l. 23 Zakona o
javnim nabavkama.
3)
Plaen je iznos od 16.801,20 eura za sanaciju klizita po osnovu 5 rauna. U ovom

sluaju nije izvren postupak neposrednog prikupljanja ponuda oping metoda, niti
je obavljen Pregovaraki postupak bez prethodnog objavljivanja poziva za javno
nadmetanje, usled hitnosti izvoenja radova za sanaciju posljedica od nevremena.
Time su prekrene odredbe l. 23 Zakona o javnim nabavkama.
Otplate kredita su evidentirane na raunu 461 - Otplata duga za tekuu godinu. Ratu kredita u
iznosu od 76.149 eura ije je dospijee bilo u 2010. godini je trebalo evidentirati na raunu 463
Otplate obaveza iz prethodnog perioda. Otplatu dospjelih obveznica za 2010. godinu u
iznosu od 75.714 eura je trebalo takoe evidentirati preko rauna 463.
Strana 178
7.
Iz tabele zaduenja Optine Bar na dan 31. XII 2011. godine vidi se da su obaveze po svim
osnovama zaduenja 26.723.542 eura (obaveze za bruto zarade i doprinose na teret
poslodavca 1.961.313 eura, obaveze za ostale tekue rashode 903.119 eura, obaveze za
transfere institucijama, pojedincima i NVO 1.266.803 mil.eura, obaveze za kapitalne izdatke
4.113.816 eura i obaveze po kreditima i obveznicama 18.478.491 eura), od ega je na naplatu
u 2012. godini dospio iznos od 13.436.738 eura. Ovaj podatak nam govori o nelikvidnosti
Optine. Nedostajua likvidna sredstva se osiguravaju iz kratkoronih kredita i odlaganja u
izmirenju dugoronih obaveza.
8.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da obezbijedi punu

primjenu Zakona o javnim nabavkama u svom poslovanju. Dravna revizorska
institucija preporuuje Optini Bar da u skladu sa Pravilnikom o jedinstvenoj
klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih fondova i
budete optina (Sl. list RCG, br. 35/05, 37/08 i 81/05) izvri preknjiavanje
rashoda na odgovarajua konta u Zavrnom raunu budeta za 2011. godinu,
shodno datim preporukama. Takoe, Optina Bar u narednom periodu treba da
izdatke za materijal i usluge i kapitalne izdatke isplauje na osnovu validne
dokumentacije (ugovora, neposrednog sporazuma) nakon sprovedenog
postupka javne nabavke. Optina Bar izdatke koji se odnose na obaveze iz
prethodnih godina treba da knjii na poziciji 463 Otplata obaveza iz prethodnih
godina.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da, prilikom planiranja

prihodne i rashodne strane Budeta, Optina projekciju buduih rashoda, koji
treba da ukljue i dospjele neplaene obaveze, prilagode realnim prihodima u
cilju ostvarivanja srednjorone i dugorone stabilnosti lokalnih javnih finansija,
odnosno obezbijede ravnoteu primitaka i izdataka.
Optina Bar je izvrila isplate po glavnici, kamatama i ostalim obavezama koje imaju karakter
duga u iznosu od 1.925.192 eura (kamate 154.882 eura, otplate duga 900.311 eura i otplate
obaveza iz prethodnih godina 870.000 eura ), to prelazi 10% iznosa tekuih primitaka u 2010.
godini. Ukupni tekui realizovani primici na dan 31. XII 2010.g. iznosili su 8.069.375 eura.
Optina se nije zaduila shodno lanu 64 Zakona o finansiranju lokalne samouprave, odnosno
zaduenje optine ne smije prei 10% realizovanih prihoda u godini koja prethodi godini
zaduivanja. Takoe, za prevazilaenje finasijskih tekoa Optina Bar nije uradila Sanacioni
plan shodno lanu 64 Zakona o finansiranju lokalne samouprave, jer je oekivala priliv
sredstava od prodaje imovine.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da prilikom planiranja

prihodne i rashodne strane Budeta Optine projekciju buduih rashoda, koji
treba da ukljue i otplatu duga, prilagode realnim prihodima u cilju punog
potovanja primjene lana 64 Zakona o finansiranju lokalne samouprave po
kome zaduenje optine ne smije prei 10% realizovanih prihoda u godini koja
prethodi godini zaduivanja i da u to skorijem roku, u cilju prevazilaenja
finasijskih tekoa, Optina Bar uradi Sanacioni plan shodno lanu 64 Zakona o
finansiranju lokalne samouprave.
Strana 179
9.
Prilikom preusmjeravanja sredstava tokom 2011. godine nije ispotovan lan 51 Zakona o
finansiranju lokalne samouprave, jer je preusmjeren vei iznos od dozvoljenih 10% iznosa
sredstava predvienih za namjene iji se iznos mijenja.
10.
Kapitalni primici ostvareni su u iznosu od 5.101.302,74 eura. Kapitalni budet je realizovan u

ukupnom iznosu od 7.374.156,22 eura. Razlika od 2.272.853,48 eura realizovana je iz tekueg
budeta.
11.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da obezbijedi punu

primjenu Zakona o finansiranju lokalne samouprave u dijelu preusmjeravanja
budetskih sredstava izmeu pozicija.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da prilikom planiranja i

izvravanja Budeta Optine potuje princip ravnotee izmeu dugoronih izvora
finansiranja i prihoda koji su namjenski odreeni za kapitalna ulaganja, sa jedne
strane, i kapitalnih izdataka, sa druge strane, kako ne bi dolazilo do prelivanja
sredstava iz tekueg budeta u kapitalni budet i na taj nain se ugroavala
tekua likvidnost Optine Bar.
U okviru kapitalnog budeta, Pozajmice i krediti planirani su i izvreni u ukupnom iznosu od

840.000,00 eura. Dugoroni kredit od Atlas Mont banke u iznosu od 200.000,00 eura, trebalo je
planirati u okviru kapitalnih primitaka a ostatak uzetih kratkoronih kredita u iznosu od
640.000,00 eura u okviru tekuih primitaka.
U okviru kapitalnog budeta, evidentirane su otplate kamata u iznosu od 149.601 eura. Od
ukupnog iznosa kamata na uzete kredite u iznosu od 149.601 eura, na dugorone kapitalne
kredite odnose se kamate u iznosu od 12.414 eura, a ostatak kamata u iznosu od 137.187 eura
odnose se na realizovane kamate po kratkoronim kreditima za odravanje tekue likvidnosti.
Takoe, u okviru kapitalnog budeta na poziciji 461 Otplata kredita i hartija od vrijednosti,
ostvaren je rashod u ukupnom iznosu od 709.123 eura. Na izmirenje obaveza po dugoronom
kreditu odnosi se iznos od 152.298 eura, uzet od Konzorcijuma banaka ija realizacija i otplata
se vri preko Crnogorske komercijalne banke, kao i na isplaene obveznice u iznosu od 75.714
eura, koje se odnose na 2010. godinu, to ukupno iznosi 228.012 eura. Ostatak otplate kredita
u iznosu od 481.111 eura odnosi na uzete kratkorone kredite, za odravanje tekue likvidnosti.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da prilikom usvajanja

Zavrnog rauna Optine Bar za 2011. godinu izvri korekcije na nain da u
kapitalnom budetu budu prikazani dugoroni krediti i otplate dugoronih kredita
i hartija od vrijednosti, kako bi se ispotovao princip vezivanja dugoronih izvora
finansiranja za kapitalne izdatke i kratkoronih izvora finansiranja za tekue
izdatke.
Strana 180
12.
Kapitalni izdaci izvreni su u ukupnom iznosu od 5.595.433 eura. Uvidom u tabelarne preglede
koji sadre broj tendera, broj ugovora, datum kad je dokument dat na naplatu i iznos uplaenih
sredstava po vrstama kapitalnih izdataka, koje je sainila Agencija za investicije i imovinu,
utvreno je da su u veem iznosu izvrena plaanja po osnovu raspisanih javnih poziva iz
ranijih godina. Iz 2011. godine plaeni su nastali izdaci po osnovu javnog poziva 01/11 i ostala
manja plaanja koja se odnose na izdatke nastale po osnovu oping metode i neposrednog
sporazuma. Prilikom knjienja trebalo je plaanja starija od godinu dana knjiiti na izdatku 463
Otplata obaveza iz ranijih godina.
13.
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da, u skladu sa

Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete
vanbudetskih fondova i budete optina (Sl. list RCG, br. 35/05, 37/08 i 81/05)
izdatke koji se odnose na obaveze iz prethodnih godina, u sluajevima kada su
te obaveze starije od 12 mjeseci, treba da knjii na poziciji 463 Otplata obaveza iz
prethodnih godina.
Uvidom u Zavrni raun bueta Optine Bar za 2011. godinu, kod potroake jedinice Agencija
za investicije i imovinu - izdaci za Kapitalni budet, u tabelarnom prikazu planirani su i prikazani
izdaci 461 Otplata kredita i hartija od vrijednosti i 463 Otplata obaveza iz prethodne godine,
prije izdatka 441- Kapitalni izdaci. Planirani izdaci se moraju iskazivati redosledom, u skladu sa
Pravilniku o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih
fondova i budete optina (Sl. list RCG, br. 35/05,37/05 i 81/05).
Dravna revizorska institucija preporuuje Optini Bar da nazive konta koji su

planirani i iskazani u Zavrnom raunu Budeta Optine Bar za 2011. godini,
unese u skladu sa Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet
Republike, budete vanbudetskih fondova i budete optina (Sl. list RCG, br.
35/05, 37/05 i 81/05).
DRAVNA IMOVINA
14.
Graevinski objekti su prikazani po nabavnoj vrijednosti u iznosu od 1.819 hilj. eura, ispravka
vrijednosti je bila u iznosu od 638 hilj. eura, a sadanja vrijednost je 1.137 hilj. eura.
Kod Zgrade Skuptine Optine i zgrade pod nazivom Kula A IV sprat, sadanja vrijednost nije
usklaena sa trinom vrijednou.
Zgrada Skuptine Optine (C-1) po knjigama ima nabavnu vrijednost 273.630 eura (ispravka
vrijednosti 185.228 eura, odnosno sadanja vrijednost 81.561 eura). Kad podijelimo sadanju
vrijednost sa kvadraturom prostora- 3336 m2 dobije se vrijednost od 24,45 eura/m2, to je ispod
trine vrijednosti. Ista je situacija i sa dijelom ostalih graevinskih objekata, Kula A-IV sprat,
prostor povrine 1.211 m2, vrijednost po metru kvadratnom u knjigama je 19,41 eura.
Vrijednost zemljita koje je u svojini 1/1 ili korienju 1/1 Optine Bar nije procijenjena.
Optina Bar treba da u najkraem roku izvri procjenu nepokretnosti zgrade

Skuptine Optine i zgrade Kula A IV sprat, kako bi knjigovodstvena
sadanja vrijednost odgovarala fer trinoj vrijednosti. Takoe, Optina Bar treba
da pokrene postupak za procjenu vrijednosti zemljita koje je u svojini ili
korienju 1/1 Optine Bar kako bi imala realan izvjetaj o vrijednosti predmetne
dravne imovine.
Strana 181
JAVNE NABAVKE
15.
U postupku sprovoenja javnih nabavki tokom 2010.g. i 2011.g. dolo je do odreenih propusta
prilikom procedure predviene Zakonom o javnim nabavkama (Sl. list CG, br. 46/06).
Plan javnih nabavki Optine Bar za 2011. godinu donesen je 11.01.2011. godine, to je u
suprotnosti sa lanom 27 Zakona o javnim nabavkama (Sl. list RCG, br. 46/06), shodno kome
Plan javnih nabavki za tekuu godinu treba objaviti i donijeti najkasnije do kraja prethodne
godine.
Tokom revizije konstatovano je da Plan javnih nabavki za 2011. godinu ukljuuje i projekte iz
prethodnih godina. S obzirom da je Plan javnih nabavki donesen za period od jedne godine i da
je planiran na osnovu Odluke o Budetu optine Bar za 2011. godinu, ne moe da sadri
projekte za koje je ranije sproveden postupak javnih nabavki.
Nije donesen novi Plan javnih nabavki za 2011. godinu, nakon donesene Odluke o Izmjenama i
dopunama Budeta za 2011. godinu (Sl. list RCG optinski propisi br.40/11). Po toj Odluci
planirani su izdaci za Kapitalni budet kod Agencije za investicije i imovinu u iznosu od
7.378.000 eura.
U Planu javne nabavke za 2011. godinu, u okviru rashoda za materijal planirana je nabavka
mehanizacije. Shodno Pravilniku o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike,
budete vanbudetskih fondova i budeta optina (Sl. list RCG, br.35/05, 37/05 i 81/05),
mehanizacija je u kontnom planu, planirana u grupu konta 441 Kapitalni izdaci, na sintetikom
kontu 441-5 Izdaci za opremu, a analitikom kontu 441-5-6, tako da ne moe biti planirana u
okviru rashoda za material.
16.
Optina Bar treba da obezbijedi punu primjenu Zakona o javnim nabavkama,

naroito kod procedure donoenja Plana javnih nabavki, usaglaavanja Plana
javnih nabavki sa godinjim Budetom optine Bar i potovanja Pravilnika o
fondova i budeta optina.
U postupku sprovoenja javnih nabavki tokom 2010.g. i 2011.g. dolo je do odreenih propusta
prilikom primjene Zakona o javnim nabavkama (Sl. list CG, br. 46/06) kod odreenog broja
otvorenih postupaka javnih nabavki.
02/11 Nabavka kancelarijskog materijala za 2011. godinu
Procijenjena i ugovorena vrijednost javne nabavke za kancelarijski materijal utvrena je u
iznosu od 50.000,00 eura, dok je realizovan iznos od 51.829,03 eura. Nema Aneks-a ugovora
za prekoraenu vrijednost, to je u suprotno lanu 470 Zakona o obligacionim odnosima .
Predvieni obrasci shodno lanu 37, 67 i 70 Zakona o javnim nabavkama (Sl. list RCG, br.
46/06) nijesu zavedeni.
03/11 Izgradnja i ureenje etalita i plae kupalita na lokaciji ukotrlica u Baru.
Strana 182
Komisija za kontrolu postupka javnih nabavki na osnovu lana 93 Zakona o javnim nabavkama
(Sl. list RCG, br. 46/06) i lana 219, 221 i 234 Zakona o optem upravnom postupku (Sl. list
RCG br. 60/03), rjeavajui po albi izjavljenoj protiv Rjeenja Optine Bar, donijela Rjeenje,
kojim se usvaja alba kao osnovana, pa se ponitava Rjeenje Optine Bar, u cjelini, jer
prvorangirani ponua nije dostavio traene potvrde, na nain izriito zahtjevan javnim pozivom
i tenderskom dokumentacijom.
Po navedenom Rjeenju Komisije za kontrolu postupka javnih nabavki, Optina Bar je bila u
obavezi, da u roku od osam dana od dana dostavljanja rjeenja, izvri ponovni pregled, ocjenu,
uporeivanje i vrednovanje ponuda, i obavjesti Dravnu komisiju u roku od 3 dana od dana
donoenja odluke o dodjeli ugovora.
Optina Bar nije postupila po Rjeenju Komisije za kontrolu postupka javnih nabavki to je bila
duna uiniti shodno lanu 101 Zakona o javnim nabavkama.
Optina Bar je po predmetu Izgradnja i ureenje etalita i plae kupalita na lokaciji
ukotrlica u Baru, donijela tek u novembru mjesecu novu Odluku o pokretanju i sprovoenju
postupka javne nabavke broj 11/11, shodno lanu 28. Zakona o javnim nabavkama, zavedena
pod brojem 031-1615/1 dana 10.11.2011. godine.
11/11 Izgradnja i ureenje etalita i plae - kupalita na lokaciji ukotrlica u Baru

Nakon ponitenog javnog poziva broj 03/11, raspisan je novi javni tender za Izgradnju i
ureenje etalita i plae - kupalita na lokaciji ukotrlica u Baru broj 11/11.
Nakon sprovedenog javnog tendera broj 11/11 donesena je Odluka o dodjeli ugovora, koja je
zavedena pod brojem 031-1845 dana 22.12.2011. godine, najpovoljnijem ponuau po najnioj
cijeni od 378.250 eura.
Komisija za kontrolu postupka javnih nabavki 17.02.2012. godine, rjeavajui po albi
konzorcijuma izjavljenoj protiv rjeenja Optine Bar, donijela je Zakljuak, da se odbacuju sve
albe kao neblagovremene.
Shodno lanu 27. Zakona o javnim nabavkama (Sl list RCG, br.46/06), Uraen je predmjer i
predraun radova.
U toku revizije Ugovor nije dat na uvid, jer po iskazu odgovornog lica ugovor nije jo potpisan.
Shodno lanu 74 Zakona o javnim nabavkama (Sl. list RCG, br. 46/06), ukoliko predlog
ugovora nije dio dokumentacije za nadmetanje, naruilac predlog ugovora treba da uputi
ponuau u roku od osam dana od dana konane odluke o izboru najpovoljnijeg ponuaa.
Ponua je obavezan da potpie predlog ugovora u roku od osam dana od dana prijema
ugovora i vrati ga naruiocu zajedno sa traenom garancijom za dobro izvrenje ugovora.
Odnosno, u ovom sluaju osam dana od dana donoenja Rjeenja Komisije za kontrolu
postupka javnih nabavki koje je bilo 17.02.2012. godine.
Strana 183
01/11 Pruanje potanskih usluga za potrebe organa lokalne uprave

Donesena je Odluka o dodjeli Ugovora za pregovaraki postupak bez prethodnog objavljivanja
za javno nadmetanje 01/11 od 27.06.2011. godine, a po odobrenju Direkcije za javne nabavke
broj 01-1900, 01-1900/2 i 01 1900/3 od 27.06.2011. godine. Odluka je zavedena pod brojem
031 910/1 dana 07.07.2011. godine.
Ugovor o dostavljanju poreskih rjeenja po cijeni od 49.132 eura je zakljuen izmeu: Optine
Bar i Pote Crne Gore, a zaveden je pod brojem 031-907 dana 05.07.2011. godine.
Republika Crna Gora i Agencija za telekomunikacije i potansku djelatnost, pod datumom
datum 15.02.2007. godine, usvojile su Posebnu licencu br.01-1 Poti Crne Gore DOO
Podgorica za obavljanje univerzalne potanske usluge.
Planom javnih nabavki za 2011. godinu, nije planiran predmet javnih nabavki o pruanju
potanskih usluga za potrebe organa lokalne uprave.
Uprava za javne nabavke Crne Gore nije ispotovala lan 27 Zakona o javnim nabavkama (Sl.
list RCG, br. 46/06), jer je dozvolila odgovornom slubeniku Optine Bar da objavi predmet
javne nabavke, koji nije planiran Planom Javnih nabavki Optine Bar za 2011. godinu.
Javne nabavke putem neposrednog sporazuma u 2011. godini

U Izvjetaju o dodijeljenim javnim nabavkama, putem neposrednog sporazuma, navedeno je
da je ugovorena vrijednost javnih nabavki u 2011. godini iznosila 236.321 eura i ukupan broj
predmeta 221, dok je u tabelarnom prikazu dat ukupan iznos od 250.302 eura i ukupan broj
predmeta 224.
02/10 Izvoenje radova na rekonstrukciji i odravanju lokalnih i nekategorisanih puteva i

gradskih saobraajnica u Optini Bar.
Ugovor je zakljuen po jedininim cijenama sa PDV-om i bez PDV-a izmeu: Optine Bar i
dobavljaa.
Procijenjena vrijednost javne nabavke sa uraunatim PDV-om je 2.400.000 eura.
Shodno lanu 1. Ugovora, izvoa se obavezao da shodno Odluci o izboru najpovoljnijeg
ponuaa za ustupanje radova na odravanju lokalnih i nekategorisanih puteva, kao i gradskih
saobraajnica, br. 031-371 od 08.03.2010. godine po javnom pozivu br. 02/10 izvede radove na
odravanju lokalnih i nekategorisanih puteva i gradskih saobraajnica po cijenama iz ponude
izvoaa radova br. 032-04-dj-460-167 od 01.03.2010. godine. U ponudi izvoaa radova date
su jedinine cijene sa PDV-om i bez PDV-a.
U Planu javnih nabavki projekat, Izvoenje radova na rekonstrukciji i odravanju lokalnih i
nekategorisanih puteva i gradskih saobraajnica u Optini Bar, je planiran u okviru
Investicionog odravanja. S obzirom da je u Planu javnih nabavki Invedsticiono odravanje
planirano u iznosu od 1.540.000,00 eura a procijenjena vrijednost javne nabavke je utvrena u
iznosu od 2.400.000,00 eura, nije donesen Amandman za promjenu Plana javnih nabavki za
2010. godinu.
Strana 184
Uprava za javne nabavke Crne Gore nije ispotovala lan 27 Zakona o javnim nabavkama (Sl.
list RCG, br. 46/06), jer je dozvolila odgovornom slubeniku Optine Bar da objavi predmet
javne nabavke, koji je planiran u Planu Javnih nabavki Optine Bar za 2010. godinu u manjem
iznosu od procijenjene vrijednosti objavljenog projekta.
Predvieni obrasci, shodno lanu 37, 67 i 70 Zakona o javnim nabavkama (Sl. list RCG, br.
46/06) nijesu zavedeni.
Optina Bar treba da obezbijedi punu primjenu Zakona o javnim nabavkama, kod
planiranja, sprovoenja procedure otvorenog postupka javnih nabavki i
izvravanja Zakona.
Uprava za javne nabavke treba da obezbijedi punu primjenu Zakona o javnim

nabavkama u dijelu zabrane odobravanja raspisivanja otvorenih postupaka
javnih nabavki kod subjekata koji te nabavke nijesu planirali u godinjem planu
javnih nabavki.
Strana 185
IZVOD
MONTENEGRO AIRLINES AD PODGORICA ZA 2011. GODINU
Vrsta revizije:
Opta revizija
Subjekat revizije:
Montenegro Airlines AD Podgorica
Predmet revizije:
Trajanje revizije:
90 revizorskih dana
Sastav Kolegijuma:
g. Dragia Pei, lan Senata rukovodilac Kolegijuma

dr Milan Dabovi,lan Senata lan Kolegijuma
Strana 187
1.
Osniva avio kompanije Montenegro airlines AD Podgorica je Vlada Crne Gore iji ulog je na
dan osnivanja iznosio 51% i jo 32 osnivaa/pravna lica sa 49% osnivakog uloga koje je upisano u
Centralni registar Privrednog suda Rjeenjem br. Fi.2141/94 od 24.10.1994. godine. Po Ugovoru o
osnivanju Drutvo je osnovano radi obavljanja djelatnosti transporta putnika i robe u vazduhoplovnom
saobraaju. Drutvo je upisano u Centralnom registru Privrednog suda 14.08.2002.g. kao drutvo sa
ogranienom odgovornou, pod brojem 5-0051750/001.
Promjena oblika organizacije Drutva nastala je 14.11.2009.g. kada je Montenegro Airlines
postao akcionarsko drutvo, registrovano u Centralnom registru Privrednog drutva pod rednim brojem
4-0008862/001. Vrijednost kapitala nakon procjene koju je izvrio Ekonomski fakultet iz Podgorice je
iznosila 25,685 mil.eura i uzeta je kao osnova vrijednosti kapitala, koja i sada figurie u CDA.
Organi Drutva su: Skuptina akcionara, Odbor direktora, Izvrni direktor, Sekretar drutva.
Organi drutva su:
Skuptina akcionara (organ vlasnika) - je najvii organ Drutva, kojom je u 2011. godini
predsjedavala Mirel Radi-Ljubisavljevi predstavnik dravnog kapitala, pomonica Ministra saobraaja
i pomorstva u Vladi CG, imenovana aktom Vlade CG br.02-6181/3 od 17.06.2011.g.
Odbor direktora (organ upravljanja), broji 5 lanova: dr Zoran urii; mr Miodrag Ivanovi;
Rifat Rastoder; Milovan Mili i David abovi. lanovi Odbora direktora su izabrani na redovnoj
skuptini akcionara 2011. godine.
Izvrni direktor (poslovodni organ) - v.d. izvrni direktor je dr Zoran urii.
lan Odbora direktora Zoran urii je Odlukom Odbora direktora br. 7953 od 22.07.2009.
godine imenovan za V.d. izvrnog direktora Drutva.
Sekretar Drutva Sekretar Drutva je Biljana Medojevi. Izabrana je na sjednici Odbora
direktora 01.06.2010. godine.
2.
Raunovodstvene politike
Drutvo ima obavezu da vodi svoje evidencije i sastavlja finansijske izvjetaje u skladu sa
Zakonom o raunovodstvu i reviziji CG (Sl. list RCG, br. 69/05), odnosno na osnovu Odluke o
neposrednoj primjeni Meunarodnih raunovodstvenih standarda (MRS) u Crnoj Gori (Sl. list RCG, br.
69/02). Shodno tome, Meunarodni standardi finansijskog izvjetavanja (MSFI) primjenjuju se za
finansijske izvjetaje koji obuhvataju period od 01.01.2003.g.
Finansijski izvjetaji Drutva su prikazani u formatu propisanom lanom 3 Zakona o
raunovodstvu i reviziji CG i lanom 22 IV Direktive EU (br. 78/660/EEC).
Drutvo nema usvojen akt kojim su definisane raunovodstvene politike.
Strana 189
3.
Miljenje sa pregledom utvrenih konstatacija i datih preporuka
Dravna revizorska institucija na osnovu lana 4 Zakona o Dravnoj revizorskoj insituciji i

Odluke Kolegijuma nadlenog za predmetnu reviziju, izvrila je reviziju Godinjeg finansijskog izvjetaja
Montenegro Airlines AD Podgorica za 2011. godinu. Revizija je izvrena u skladu sa Poslovnikom
Dravne revizorske insitucije, Uputstvom o metodologiji rada Dravne revizorske insitucije,
Meunarodnim raunovodstvenim standardima (MRS) i Meunarodnim standardima revizije za javni
sektor (INTOSAIISSAI/EUROSAI).
Na bazi utvrenog injeninog stanja i izjanjenja Montenegro Airlines AD (br.8394 od
09.08.2012.g.) na Izvjetaj Dravne revizorske institucije (br. 40113-05-40/22 od 24.07.2012.g.), a u
skladu sa lanom 50 Poslovnika Dravne revizorske inistitucije, nadleni Kolegijum u sastavu Dragia
Pei (lan Senata i rukovodilac Kolegijuma) i dr Milan Dabovi (lan Kolegijuma), je utvrdio da su
konanim Izvjetajem o reviziji obuhvaeni svi bitni elementi na osnovu kojih je nadleni Kolegijum
Institucije, na sjednici odranoj 18.10.2012.g. donio:
MILJENJE SA KVALIFIKACIJOM (USLOVNO MILJENJE)
Revizijom finansijskih izvjetaja je konstatovano da finansijski izvjetaji u odreenim
sluajevima ne daju objektivno stanje sredstava i obaveza. Prema naim nalazima, iznos koji nije
usaglaen izmeu Drutva i znaajnih dobavljaa i partnera (JP Aerodromi Crne Gore, Agencija za
kontrolu letenja Srbije i Crne Gore, Republiki fond za zdravstveno osiguranje, JAT Airways, Loven
osiguranje Podgorica ) je 1,236 mil.eura i 184 mil.dinara. Takoe, revizijom je utvreno da je gubitak
Drutva u 2011. godini potcijenjen za iznos plaenih kamata od 905,8 hilj.eura.
Revizijom pravilnosti poslovanja je konstatovano da sredstva u pojedinim sluajevima nijesu
koritena u skladu sa zakonom i podzakonskim propisima. Montenegro Airlines AD nije potovao
odredbe Zakona o javnim nabavkama (Sl. list RCG, 46/06) iako je bio na listi obveznika. Montenegro
Airlines AD nije potovao odredbe Zakona o privrednim drutvima (Sl. list RCG, br. 06/02, Sl. list
CG, br. 17/07, 80/08, 40/10, 73/10, 36/11 i 40/11), u dijelu izjanjenja Skuptine akcionara Drutva za
nabavku iznad 20% vrijednosti imovine Drutva i dijelu koji regulie izbor izvnog direktora Drutva.
Zbog efekata objanjenih u prethodnom pasusu, finansijsko poslovanje subjekta revizije i
finansijsko izvjetavanje u toku 2011. godine nije bilo u svim materijalno znaajnim aspektima
usklaeno sa vaeom zakonskom regulativom. Iz tog razloga, nadleni Kolegijum se opredijelio za
navedeno miljenje.
Strana 190
Konstatacije i preporuke za otklanjanje nedostataka

1.
Izvrni direktor v.d. dr Zoran urii je istovremeno obavljao funkciju Predsjednika Odbora
direktora, to je suprotno lanu 42, taka 2, podtaka 3, Zakona o privrednim drutvima (Sl. list
RCG, br. 06/02, Sl. list CG, br. 17/07, 80/08, 40/10, 73/10, 36/11 i 40/11).
2.
Odbor direktora Drutva treba da obezbijedi punu primjenu Zakona o privrednim

drutvima (Sl. list RCG, br. 06/02, Sl. list CG, br. 17/07, 80/08, 40/10, 73/10,
36/11 i 40/11) i punu primjenu Statuta Drutva, posebno u dijelu izbora Izvrnog
direktora Drutva.
U Statut Drutva nije unesena odredba iz lana 35, taka 2, podtaka 4b, Zakona o privrednim
drutvima, kojom se precizira da: Iskljuivo pravo skuptine akcionara je da donosi odluku o
raspolaganju imovinom drutva ija je vrijednost vea od 20% od knjigovodstvene vrijednosti
imovine drutva.
Predsjednik odbora direktora Drutva je, u skladu sa zakljucima sa II sjednice Odbora
direktora Drutva koja je odrana 07.07.2010. godine, donio Odluku o nabavci vazduhoplova,
br. 7559 od 08.07.2010. godine, u iznosu od 32,940 mil.USD (26,164 mil.eura). Ukupna aktiva
Drutva bila je na kraju 2009. godine 42,684 mil.eura. Vrijednost vazduhoplova koje je trebalo
nabaviti je iznad 20% vrijednosti imovine Drutva i o toj Odluci Predsjednika odbora direktora je
bila duna da se izjasni Skuptina akcionara Drutva, shodno Zakonu o privrednim drutvima,
lan 35, taka 2, podtaka 4b.
3.
Dravna revizorska institucija preporuuje Drutvu da pokrene proceduru

usklaivanja Statuta Drutva sa Zakonom o privrednim drutvima (Sl. list RCG,
br. 06/02, Sl. list CG, br. 17/07, 80/08, 40/10, 73/10, 36/11 i 40/11). Takoe,
Drutvo treba da obezbijedi punu primjenu Zakona o privrednim drutvima,
posebno u dijelu izjanjenja Skuptine akcionara Drutva za nabavku iznad 20%
vrijednosti imovine Drutva.
Drutvo nema usvojen akt kojim su definisane raunovodstvene politike.

Drutvo nije dostavilo raunovodstvene politike i napomene uz godinje finansijske iskaze, to
je bilo duno uraditi u skladu sa lanom 2, Zakona o raunovodstvu i reviziji (Sl. list RCG, br.
69/05, Sl. list CG br. 80/08, 32/11).
4.
Dravna revizorska institucija preporuuje Drutvu da pokrene proceduru izrade

akta kojim e biti definisane raunovodstvene politike Drutva i da ubudue uz
godinje finansijske iskaze dostavlja raunovodstvene politike i napomene.
Shodno Ugovoru o finansijskom lizingu izmeu Drutva i brazilske banke BNDS, obaveza po
finansijskom lizingu izvrie se u 24 polugodinje rate, poevi od 16.01.2011.g. Tokom 2011.
godine izvrene su dvije otplate.
Sa izvrenom otplatom kamata po ovom osnovu u 2011. godini u ukupnom iznosu 905,8
hilj.eura poveana je nabavna vrijednost investicija u toku (EMBRAER E195) i tekue dospijee
dugoronih obaveza.
Strana 191
Iz navedenog se moe zakljuiti da je gubitak Drutva potcijenjen za iznos plaenih kamata u

iznosu od 905,8 hilj.eura, a osnovna sredstva precijenjena.
5.
Drutvo treba da obezbijedi punu primjenu Meunarodnih raunovodstvenih

standarda, naroito standarda br. 17 na nain da kamata (lizing naknada) tereti
trokove tekueg perioda kroz stavku finansijski rashodi. Dravna revizorska
institucija preporuuje Drutvu da izvri ispravku u svojim bilansima i
finansijskim izvjetajima u skladu sa standardom 17 MRS-a, i da kamatu prikau
kao tekui troak u okviru stavke finansijski rashodi ime bi dolo do korekcije
ukupnog gubitka Drutva za 2011. godinu odnosno do poveanja gubitka u
iznosu od 905,8 hilj.eura.
Drutvo je na stavci Dugoroni krediti u zemlji knjiilo 57 hilj.eura koje se odnose na

odobravanje finansijskih zaduenja zaposlenima, shodno zakljuku Odbora direktora Drutva i
odluci v.d. Izvrnog direktora Drutva. Drutvo nema zakonski osnov za odobravanje
finansijskih zaduenja zaposlenima, putem zakljuivanja Ugovora o zajmu.
Shodno lanu 7. Pravilniku o kontnom okviru i sadrini rauna u kontnom okviru za privredna
drutva i druga pravna lica (Sl. list CG, br. 05/11) na raunu 034 Dugoroni krediti u zemlji
iskazuju se dugoroni krediti i zajmovi dati pravnim licima u zemlji, osim matinom, zavisnim i
ostalim povezanim pravnim licima. Prema tome, raun 034 nije predvien za knjienje kredita i
zajmova datih zaposlenim licima.
Shodno tome, ne primjenjuje se kontni plan shodno Pravilniku o kontnom okviru i sadrini
rauna u kontnom okviru za privredna drutva i druga pravna lica (Sl. list CG, br. 05/11).
Drutvo je bilo u obavezi da za dobrena finansijska zaduenja zaposlenima, shodno Zakonu o
porezu na dohodak fizikih lica (Sl. list CG, br. 40/11), obrauna i redovno plaa porez
nadlenom poreskom organu.
6.
Drutvo treba da obezbijedi punu primjenu odredbi iz Statuta Drutva koje se

odnose na djelatnost Drutva i ne obavlja finansijske aranmane putem ugovora
o zajmu, zatim punu primjenu Pravilnika o kontnom okviru i sadrini rauna u
kontnom okviru za privredna drutva i druga pravna lica (Sl. list CG, br. 05/11) i
zatim punu primjenu Zakona o porezu na dohodak fizikih lica (Sl. list CG, br.
40/11).
U dijelu evidencije i upravljanja zalihama Drutva utvreno je da popisne liste ne sadre cijenu i
finansijsku vrijednost pojedinih roba, nego samo koliinu iskazanu pojedinano po vrstama
robe. U izvjetajima popisnih komisija nije konstatovano da je popisno stanje usaglaeno sa
knjigovodstvenim stanjem.
U procesu revizije nijesu date na uvid popisne liste:
rezervnih djelova za vazduhoplove,
kao i Zapisnik o izvrenom otpisu alata i inventara.
Nijesu date na uvid kalkulacije cijena ulaza i izlaza roba, na osnovu kojih bi se moglo
konstatovati po kojim cijenama se vri obraun ulaza i izlaza robe na zalihama, odnosno nijesu
dostavljeni dokazi na osnovu kojih se moe utvrditi na koji nain se vrednuju zalihe.
Strana 192
Drutvo nije donijelo akt kojim regulie raunovodstvene politike u oblasti upravljanja zalihama.
7.
Dravna revizorska institucija preporuuje Drutvu da izvri usaglaavanje

izvjetaja popisnih komisija odnosno popisnih lista sa knjigovodstvenim stanjem
i da donese akt kojim bi se regulisale raunovodstvene politike u oblasti
upravljanja zalihama Drutva.
Potraivanje od JAT Airways Beograd iznosi, u knjigama Drutva, 41 hilj.eura, dok je

konfirmacijom iskazan iznos od 0 eura.
Kod potraivanja od Republikog fonda zdravstva dobijena je konfirmacija iz koje se vidi da nije
priznata obaveza Fonda u iznosu od 112 hilj.eura.
Nezavisnom konfirmacijom dobijenom od JP Aerodromi Crne Gore obaveze prikazane kod
Drutva su iskazane manje za iznos od 462 hilj.eura.
Konfirmacijom dobijenom od Agencije za kontrolu letenja Srbije i CG obaveze prikazane kod
Drutva su iskazane manje u iznosu od 464 hilj.eura i 184 mil.dinara (za rutne naknade).
Nezavisnom konfirmacijom dobijenom od Loven osiguranja, obaveze kod Drutva su iskazane
u veem iznosu za 157 hilj.eura.
8.
Drutvo treba da obezbijedi punu primjenu Zakona o raunovodstvu i reviziji

(Sl. list CG, br. 32/11) naroito u dijelu zakljuivanja i uvanja poslovnih knjiga
i da pokrene proceduru usaglaavanja salda sa onim kupcima i dobavljaima
gdje je stanje neusaglaeno.
Drutvo je izvrilo uplatu u iznosu od 120 hilj.eura na ime JP Aerodromi Crne Gore
Podgorica. Izvrena uplata je proknjiena na date avanse, umjesto na dobavljaa JP
Aerodromi Crne Gore po osnovu izdate fakture u iznosu od 164 hilj.eura, ija je kartica
odobrena.
Dravna revizorska institucija preporuuje Drutvu da izvri korekcije u knjienju

na nain da se tereti stavka Dobavljai za iznos od 120 hilj.eura.
9. Potraivanja po osnovu akontacija za slubeno putovanje iznose 12 hilj.eura.
Dravna revizorska institucija preporuuju Drutvu da preuzme radnje za naplatu

potraivanja po osnovu datih a ne vraenih akontacija za slubena putovanja,
shodno Uredbi o naknadi trokova dravnih slubenika i namjetenika (Sl. list
CG, 57/11), lan 9, gdje se precizira da se akontacija za slubeno putovanje
treba opravdati najkasnije 3 dana od dana povratka sa slubenog puta.
10. Revizijom je konstatovano da Drutvo nema interni propis kojim se regulie blagajniko
poslovanje.
Dravna revizorska institucija preporuuje Drutvu da izradi interni propis kojim

bi se detaljno regulisalo blagajniko poslovanje, s obzirom da ova materija nije
regulisana pravnim propisima vieg reda.
Strana 193
11. Evidentiran je kumulirani gubitak od 17,869 mil.eura dok je kapital Drutva 25,685 mil.eura,
odnosno kada se ukljue rezerve i nerasporeena dobit 27,945 mil.eura. Kroz kumulirani
gubitak obezvrijeeno je 64% kapitala. Ostatak kapitala iznosi 10,075 mil.eura.
Dravna revizorska institucija preporuuje Drutvu da upozna Skuptinu

akcionara drutva sa stanjem neto imovine Drutva, shodno lanu 40, taka 3,
Zakona o privrednim drutvima (Sl. list RCG, br. 06/02, Sl. list CG, br. 17/07,
80/08, 40/10, 73/10, 36/11 i 40/11) i da donese hitne mjere sanacije finansijskog
stanja Drutva.
12. Pojedinani kolektivni ugovor nije potpisan izmeu poslovodstva i sindikata Drutva. Ugovor o
radu definie ukupan iznos zarade, i nijesu definisani koeficijenti sloenosti posla niti vrijednost
koeficijenata.
Dravna revizorska institucija preporuuje Drutvu da ubrza rad na izradi

kolektivnog ugovora koji bi vrednovanje radnih mjesta iskazalo kroz koeficijente
i koji bi bio usklaen sa Optim kolektivnim ugovorom, a samim tim preciznije
iskazao relaciju izmeu radnih mjesta u kompaniji.
13. Ugovor o pruanju usluga zemaljskog opsluivanja sa JP Aerodromi Crne Gore nije
dostavljen na uvid, prema rijeima odgovornih, taj ugovor nije potpisan za 2011. godinu.
Dravna revizorska institucija preporuuju Drutvu da poslovanje sa JP

Aerodromi Crne Gore, kao vanim dobavljaem, regulie ugovornim odnosom
to hitnije.
14. Konstatovano je da Drutvo nije primjenjivalo odredbe Zakona o javnim nabavkama (Sl. list
CG, br. 46/06), ve je vrilo nabavke na osnovu interne regulative, navedene u Izvjetaju.
Drutvo je tokom revizije dostavilo dokaz da je osloboeno primjene Zakona o javnim
nabavkama (Sl. list CG, br. 42/11).
S obzirom da je u meuvremenu stupio na snagu novi Zakon o javnim

nabavkama (Sl. list CG, br. 42/11), shodno kome je Montenegro Airlines AD
prestao biti obveznik Zakona, nemamo preporuku ve ostajemo kod naprijed
navedene konstatacije.
Strana 194
KONTROLA REALIZACIJE PREPORUKA IZ REVIZORSKIH IZVJETAJA
Strana 195
Kontrola realizacije preporuka iz

Preliminarne revizije Naplata i rasporeivanje boravine takse
Nakon izjanjenja subjekta revizije, provjerom realizacije preporuka konstatovano je da

je Ministarstvo odrivog razvoja i turizma od ukupno 7 preporuka realizovalo 2 preporuke, i to
sljedee:
Ministarstvo turizma u saradnji sa Ministarstvom finansija treba da inicira donoenje akta o
nainu uplaivanja i rasporeivanja boravine takse, kojom bi se utvrdilo da obveznici
boravinu taksu uplauju na jedinstveni iro raun. Lokalne poreske organizacije po
automatizmu uplaivale bi zakonom predviene iznose boravine takse lokalnim i
Nacionalnoj turistikoj organizaciji.
Ministarstvo turizma treba da predloi donoenje izmjena zakonskih propisa iz oblasti
turizma u kojima e se definisati status dilera za izdavanje soba, kako bi se uvela obaveza
da se leaji mogu izdavati jedino posredstvom turistikih agencija i info punktova koji e biti
locirani u svim turistikim mjestima.
Nerealizovane preporuke:
Potrebno je da se preciziraju odredbe koje se odnose na oslobaanja od plaanja
boravine takse (lan 3) kroz izmjene i dopune Zakona o boravinoj taksi.
U okviru Ministarstva turizma treba treba da se organizuje funkcija interne kontrole koja e
se baviti i pitanjima naplate i rasporeivanja boravine takse.
Ministarstvo finansija, u saradnji sa lokalnim poreskim upravama i Nacionalnom turistikom
organizacijom, treba da pokrene postupak kontrole utvrivanja neuplaenih obaveza za
boravinu taksu namijenjenih za Nacionalnu turistiku organizaciju za 2007 i 2008 godine.
Treba donijeti Pravilnik na osnovu Zakona o inspekcijskoj kontoli kojim e se blie definisati
nain kontrole uplate i rasporeivanje boravine takse odnosno kontrole boravka lica u
registrovanim i neregistrovanim objektima.
Ministarstvo finansija treba da preduzme mjere za vrenje nadzora nad sprovoenjem
Zakona o turizmu, Zakona o turistikim organizacijama i Zakona o boravinoj taksi u
zakonom propisanih nadlenosti.
Strana 197
Kontrola realizacije preporuka iz

Revizije Zavrnog rauna budeta Optine Herceg Novi za 2009. godinu

je Optina Herceg Novi od ukupno 8 preporuka realizovala 4 preporuke, i to sljedee:
Donoenje Statuta Optine koji je usaglaen sa pozitivnim pravnim propisima drave Crne
Gore.
Izbor najpovoljnijeg ponuaa revizorske kue Mont Audit Plus d.o.o. Podgorica za
reviziju Zavrnog rauna budeta za 2010. godinu.
Uspostavljanje evidenciju obaveza po dobavljaima, za 2010. godinu i 2011. godinu, na
osnovu prispjele dokumentacije, gdje se obaveze smanjuju za izvrene isplate a salda na
raunima pokazuju stanje neizmirenih obaveza.
Primjenu Zakona o javnim nabavkama ( Sl. list CG, br. 46/06) u postupku sprovoenja
javnih nabavki.
Evidencija i formiranje baze podataka o nelegalno izgraenim objektima na teritoriji
Optine u cilju adekvatne procjene i naplate prihoda.
Evidencija nepokretne imovine shodno Zakonu o dravnoj imovini, u smislu popisa sve
nepokretne imovine, kako bi optina uspostavila svoju evidenciju u okviru svog organa
uprave.
Rjeavanje aktivnih sudskih sporova koji su opredijeljeni u vidu novanih potraivanja
prema Optini Herceg Novi.
Realizacija Plana javnih nabavki Optine Herceg Novi za 2010. godinu, nakon ije e se
ralizacije imati uvid u realnost procjene.
Strana 198
Kontrola realizacije preporuka iz Revizije Godinjeg finansijskog izvjetaja

Javnog preduzea "Aerodromi Crne Gore" za 2009. godinu

je JP Aerodromi Crne Gore od ukupno 14 preporuka realizovala 6 preporuka, i to sljedee:
Donoenje Pravilnika o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta, kojim se
utvruje broj izvrilaca po pojedinim radnim mjestima i promjene pri opisu radnih mjesta
Struni saradnik- koordinator za finansijsko-raunovodstvene poslove, Struni saradnik za
finansijsko-raunovodstvene poslove i Saradnik za kadrovske i zajednike poslove.
Donoenje Poslovnika o radu Upravnog Odbora.
Obezbjeenje amortizacionog plana za kredit prema EBRD-u, i prikazivanje tekueg
dospijea dugoronih kredita kao kratkoronu obavezu.
Primjena Zakona o javnim nabavkama.
Raspisivanje tendera za izbor najpovoljnije ponude za nabavku goriva.
Raspisivanje tendera za izbor najpovoljnije ponude za osiguranje odgovornosti iz
djelatnosti.
Djelimino realizovane preporuke:

Kompletiranje Upravnog odbora i Nadzornog odbora (Vlada CG, odnosno resorno
ministarstvo jo uvijek nije odgovorilo na urgenciju JP ACG za okonanje procedure izbora
i imenovanja predsjednika NO).
Upravni odbor donosi: odluke o investicijama - plan javnih nabavki, program rada i razvoja
preduzea, godinji i periodini raunovodstveni izvjetaj, mjere i zadatke radi zatite
ugroavanja ivotne sredine; Odravanje sjednica Nadzornog odbora, najmanje etiri puta
godinje (Razlog Procedura izbora i imenovanja predsjednika Nadzornog odbora jo
uvijek nije zavrena).
Izvrena je procjena vrijednosti nekretnina i opreme JP Aerodromi Crne Gore; Skidanje
tereta i ogranienja sa zemljita Preduzea na aerodromu Tivat - zapoeta procedura.
Strana 199
Izmjena i dopuna Statuta (eka se na saglasnost Vlade CG, preko resornog Ministarstva
pomorstva, saobraaja i telekomunikacija).
Donoenje Poslovnika o radu Nadzornog odbora (Vlada CG, odnosno resorno ministarstvo
jo uvijek nije odgovorilo na urgenciju JP ACG za okonanje procedure izbora i imenovanja
predsjednika NO. Dok se ne izabere Predsjednik NO, ne moe se ni usvojiti Poslovnik o
radu NO).
Usaglaavanje Kolektivnog ugovora Preduzea sa Zakonom o radu (eka se saglasnost
Vlade, kao treeg supotpisnika).
Potpisivanje Aneksa ugovora sa izvoaem radova na proirenju platforme za generalnu
avijaciju na aerodromu Tivat (ne postoji odgovor ni od Direkcije za javne nabavke ni od
Ministarstva finansija).
Sudski spor sa preduzeem Cyvas General Trade ltd. (ne oekuje se okonanje postupka
u toku 2011.g.).
.
Strana 200
Kontrola realizacije preporuka iz Revizije finansijskog izvjetaja

Javnog preduzea za upravljanje morskim dobrom Crne Gore za 2008. godinu

je JP za upravljanje morskim dobrom Crne Gore od ukupno 8 preporuka realizovalo 7
preporuka, i to sljedee:
Iniciranje Upravnog odbora da se donesu izmjene i dopune ili novi Zakon o morskom
dobru.
Pitanje registracije u Centralnom registru Privrednog suda, kako bi se definisalo na osnovu
kojeg zakonskog propisa funkcionie javno preduzee (obije preporuke su sadrane u
nacrtu Zakona o Morskom dobru).
Pribavljanje saglasnosti Vlade Crne Gore na plan korienja sredstava.
Upotrebu sredstava, po osnovu iskazane dobiti, za zatitu, ureenje i unapreenje
morskog dobra, a po odluci Upravnog odbora i saglasnosti Vlade Crne Gore.
Anilazu i preispitivanje svih dugoronih ugovora iz prethodnih godina.
Realno planiranje javnih nabavki.
Realizaciju sudske odluke po kojoj AD Pomorski saobraaj svakog mjeseca podnosi
mjeseni izvjetaj o ostvarenom prihodu od prodatih karata radi obrauna i fakturisanja
naknade shodno zakljuenom ugovoru izmeu stranaka.
Nije realizovano (procedura u toku):

Uspostavljanje jedinstvenog sistema internih kontrola (donesen je nacrt Pravilnika o
osnovama sistema interne kontrole).
Strana 201
III DIO
OSTALE AKTIVNOSTI DRAVNE REVIZORSKE INSTITUCIJE
Strana 203
Pored redovnih zadataka koji se odnose na realizaciju Godinjeg plana revizije, Dravna
revizorska institucija (DRI) je u izvjetajnom periodu sprovodila i aktivnosti usmjerene na dalji
institucionalni razvoj i jaanje svojih kapaciteta.
U tom cilju, DRI je donijela Strateki plan razvoja kojim je definisala ciljeve i dalje pravce svog
razvoja u periodu 2012 2017. godine, u skladu sa zahtjevima meunarodnih revizorskih standarda,
dobrom evropskom praksom i sopstvenim potrebama.
Posebnu panju DRI je posvetila sprovoenju preporuka iz Miljenja Evropske komisije,
naroito u dijelu koji se odnosi na jaanje finansijske i funkcionalne nezavisnosti. Shodno tome,
intenziviran je rad na izmjenama i dopunama Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji koji je prepoznat i
podran od strane Generalnog Direktorata za Budet Evropske komisije.
U cilju daljeg jaanja razvoja eksterne revizije, DRI je kroz prisustvo konferencijama,
seminarima, sastancima nastavila i sa aktivnostima na polju meunarodne i regionalne saradnje.
Aktivnosti na donoenju i sprovoenju Stratekog plana razvoja Dravne revizorske
institucije
Na bazi sopstvenog iskustva, iskustava Vrhovnih revizorskih institucija zemalja koje su zavrile
proces pridruivanja EU, kao i preporuka relevantnih meunarodnih organizacija koje su vrile kontrolu
dostignutog stepena razvoja Institucije, Senat Dravne revizorske institucije konstatovao je potrebu
izrade Stratekog plana razvoja Institucije. Strateki plan razvoja DRI usvojen je u aprilu mjesecu ove
godine. Usvojena Strategija razvoja DRI daje prikaz ciljeva i aktivnosti, kao i pravca daljeg razvoja i
aktivnijeg pozicioniranja Institucije u javnosti, sa definisanjem konkretnih zadataka u cilju ostvarenja
svoje osnovne misije. Definisani strateki ciljevi su: unapreenje zakonodavnog okvira Institucije,
uvoenje novih vrsta revizija, unapreenje kvaliteta revizija i obezbjeenje kontrole kvaliteta revizije;
jaanje kapaciteta; unapreenje informacionog sistema i komunikacionih politika. Usvojenim Akcionim
planom za realizaciju stratekih ciljeva odnosno zadataka DRI definisane su konkretne mjere i
aktivnosti neophodne za realizaciju stratekih ciljeva odnosno zadataka, uz istovremeno definisanje
rokova i lica nadlenih za realizaciju svakog pojedinanog cilja.
Saradnja sa Skuptinom Crne Gore, Vladom Crne Gore i drugim dravnim organima i
civilnim sektorom
Dravna revizorska institucija je nastavila intenzivnu i uspjenu saradnju sa Skuptinom Crne
Gore - Odborom za ekonomiju, finansije i budet Crne Gore, kroz ostvarivanje svoje kontrolne i
savjetodavne funkcije, a posebno na planu izmjena Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji.
U skladu sa Stratekim planom razvoja institucije, do kraja 2012. godine, u planu je i
potpisivanje Protokola o saradnji sa Odborom za ekonomiju, finansije i budet, a Odbor je podrao i
prijedlog budeta DRI za 2013. godinu.
Intenzivirana je saradnja sa nadlenim dravnim organima, posebno sa Ministarstvom finansija,
Dravnim tuilatvom, Upravom za spreavanje pranja novca i finansiranja terorizma, Upravom za
antikorupcijsku inicijativu, Komisijom za kontrolu postupka javnih nabavki, Upravom za kadrove,
Poreskom upravom i drugim dravnim organima.
Strana 205
U izvjetajnom periodu, Dravna revizorska institucija je ueem na skupovima, partnerstvom

i saradnjom na projektima i kroz dostavljanje informacija, nastavila saradnju sa civilnim sektorom.
Miljenje Evropske komisije o zahtjevu za lanstvo Crne Gore u Evropskoj Uniji (2012.
godina) - realizacija preporuka u oblasti eksterne revizije
U Analitikom izvjetaju iz Miljenja Evropske komisije naglaeno je poboljanje sveobuhvatne
efikasnosti Dravne revizorske institucije i ukazano na neophodnost jaanja njene finansijske
nezavisnosti.
Obaveze proistekle iz Miljenja Evropske komisije vezane za jaanje nezavisnosti i kapaciteta
Dravne revizorske institucije podrazumijevale su sljedee aktivnosti:
Izuzimanje nezavisnog Revizorskog tijela za reviziju sredstava fondova Evropske Unije iz

okvira DRI
Jaanje finansijske i funkcionalne nezavisnosti DRI
Jaanje profesionalnih kapaciteta i nezavisnosti DRI u dijelu vrenja revizije finansijskih
izvjetaja politikih partija i izbornih kampanja
Izuzimanje nezavisnog Revizorskog tijela za reviziju sredstava fondova Evropske unije iz

okvira DRI
U cilju ispunjavanja obaveza iz Miljenja Evropske Komisije u dijelu izuzimanja nezavisnog
Revizorskog tijela za reviziju sredstava fondova Evropske unije iz okvira DRI, Vlada je utvrdila Prijedlog
Zakona o reviziji sredstava iz fondova Evropske unije koji je Skuptina usvojila u februaru. Sredstva za
rad ovog tijela su, kao posebnoj potroakoj jedinici, obezbijeena Zakonom o budetu Crne Gore za
2012. godinu. Generalni revizor je imenovan od strane Vlade Crne Gore u julu, dok je u toku
imenovanje njegovog zamjenika.
Jaanje finansijske i funkcionalne nezavisnosti DRI
U cilju jaanja finansijske i funkcionalne nezavisnosti DRI-e, Odbor za ekonomiju, finansije i
budet je u septembru 2011. godine jednoglasno utvrdio prijedlog Zakona o izmjenama i dopunama
Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji. Podrku predloenim izmjenama dao je i Generalni Direktorat
za Budet Evropske Komisije, posebno u dijelu ostvarivanja finansijske i upravljake nezavisnosti.
Prijedlog je, u novembru, razmatran od strane Odbora za ustavna pitanja i zakonodavstvo, ali nije dobio
potrebnu veinu. Dalje aktivnosti na izmjenama i dopunama Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji su
precizirane u Stratekom planu razvoja kao i u Akcionom planu za implementaciju stratekih ciljeva, a
sve u cilju unapreenja nezavisnosti kao i cjelokupnog zakonodavnog okvira Dravne revizorske
institucije. Kao jo jedan korak u ostvarivanju svoje nezavisnosti, DRI je uradila tekst prijedloga
amandmana na Ustav Crne Gore kojim bi se obezbijedio funkcionalni imunitet lanova Senata, koji je
potom uvrten u konaan tekst prijedloga amandmana na Ustav.
Finansijska i funkcionalna nezavisnost je najvaniji preduslov daljeg razvoja DRI, to je
prepoznato od strane matinog Skuptinskog odbora, kao i kroz analitiki izvjetaj Evropske Komisije,
ali aktivnosti na ovom pitanju nijesu dalje napredovale.
Strana 206
Jaanje profesionalnih kapaciteta i nezavisnosti DRI u dijelu vrenja revizije finansijskih

izvjetaja politikih partija i izbornih kampanja
Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o finansiranju politikih partija ija je primjena
poela u januaru, Dravnoj revizorskoj instituciji je ustanovljena nova nadlenost - revizija finansijskih
izvjetaja politikih partija i izbornih kampanja.
Dravna revizorska institucija je, uz podrku Kancelarije Programa Ujedinjenih nacija za razvoj
u Crnoj Gori (UNDP), a zajedno sa revizorima Ureda za reviziju Hrvatske, u aprilu organizovala
radionicu na temu Revizija finansijskih izvjetaja politikih partija i nadzor nad finansiranjem izbornih
kampanja. Radionica je odrana sa ciljem razmjene iskustava i prakse na polju revizije finansijskih
izvjetaja politikih partija i nadzora finansiranja izbornih kampanja sa revizorskim kadrom Dravne
revizorske institucije Crne Gore.
Takoe, DRI je uz podrku UNDP-a u Crnoj Gori, organizovala i drugu regionalnu konferenciju
na temu Uloga Vrhovnih revizorskih institucija u kontroli finansiranja politikih partija. Konferencija,
kojoj su prisustvovali najvii predstavnici vrhovnih revizorskih institucija Slovenije, Hrvatske, Bosne i
Hercegovine, Srbije i Crne Gore, kao i predstavnici Skuptine Crne Gore, poslanikih klubova i NVO
sektora, je bila prilika da vrhovne revizorske institucije razmijene svoja steena iskustva u cilju jaanja
transparentnosti upravljanja javnim finansijama, sa akcentom na definisanju preporuka za dalje jaanje
regionalne saradnje.
DRI je, preko svojih predstavnika u Pregovarakoj grupi za poglavlje XXIII (Pravosue i
temeljna prava), ukljuena u proces pregovora Crne Gore i Evropske Unije vezano za ispunjenje
zahtjeva Evropske Komisije u dijelu vrenja revizije finansijskih izvjetaja politikih partija i izbornih
kampanja.
Realizacija projekta Evropske Unije Jaanje eksterne revizije u Crnoj Gori
Sporazumom potpisanim u martu 2010. g. izmeu Delegacije Evropske Unije u Crnoj Gori i
Njemakom organizacijom za tehniku saradnju (GIZ) sa ciljem jaanja eksterne finansijske kontrole u
javnom sektoru, pokrenut je projekat Jaanje eksterne revizije u Crnoj Gori. Dravna revizorska
institucija je 07. juna u saradnji sa GIZ-om organizovala okrugli sto povodom obiljeavanja
desetogodinjice saradnje Vlade Njemake i Crne Gore i uspjenog zavretka projekta. Ovom prilikom
prezentovan je Strateki plan razvoja Dravne revizorske institucije u periodu 2012 2017. godine
koji ujedno predstavlja i prvu aktivnost u sklopu projekta Evropske Unije Jaanje eksterne revizije u
Crnoj Gori.
Druga aktivnost predviena projektom, realizovana je u potpunosti u junu izradom Prirunika o
planiranju i vrenju finansijske revizije i revizije pravilnosti, ime je Dravna revizorska institucija uinila
bitan korak ka trajnoj modernizaciji i jaanju svojih operativnih sposobnosti.
Razvoj revizije uspjeha, a samim tim i Revizorskog tijela nadlenog za vrenje ove revizije, kao
trea projektna aktivnost, odvija se uz mentorstvo vedskog ureda za reviziju i saradnju sa revizorskim
institucijama Bosne i Hercegovine. Kao rezultat dosadanje uspjene saradnje sa vedskim uredom za
reviziju, iniciran je njen nastavak u vidu pripremljenog nacrta Sporazuma o nastavku institucionalne
saradnje ove dvije institucije ije se potpisivanje oekuje do kraja tekue godine. Revizorsko tijelo, kao
Strana 207
tijelo zadueno za razvoj i implementaciju procedura za reviziju uspjeha ; sprovoenje pilot revizije
uspjeha i razvoj optih smjernica razvoja za reviziju uspjeha, je nakon uspjeno zavrenih aktivnosti na
izradi Predstudije i saglasnosti vedskog ureda za reviziju, nastavilo rad na pilot reviziji Revizija
sistema naplate poreza na dobit.
U cilju unapreenja kvaliteta rada, Dravna revizorska institucija je u ovom izvjetajnom
periodu izradila i prirunik Raunovodstvo i revizija preduzea javnog sektora koji predstavlja
kompilaciju raunovodstvenih tehnika, standarda i revizorskih postupaka u realnom sektoru.
Meunarodna i regionalna saradnja
Dravna revizorska institucija je nastavila saradnju sa Vrhovnim revizorskim institucijama
lanicama INTOSAI-a i EUROSAI-a46, kroz aktivno uee na meunarodnim kongresima, seminarima,
konferencijama i radionicama posveenim razvoju eksterne revizije.
Poseban aspekt meunarodne saradnje predstavlja saradnja koju DRI ostvaruje sa Evropskim
raunskim sudom, u okviru Mree zemalja kandidata i potencijalnih kandidata za lanstvo u Evropskoj
uniji, aktivno uestvujui na sastancima predsjednika Mree, sastancima slubenika Mree, tematskim
radnim grupama.
Budui da je Crna Gora stekla status kandidata za lanstvo u Evropskoj uniji, DRI je stekla
pravo da kao aktivni posmatra bude ukljuena u rad Kontakt Komiteta vrhovnih revizorskih institucija
Evropske unije. Shodno tome, DRI je uzela uee na redovnom sastanku Komiteta, koji je odran u
Estorilu, Portugal 18-19. oktobra t. g., na kojem se razgovaralo o izazovima sa kojima se suoavaju
Vrhovne revizorske institucije (VRI) u pripremanju viegodinjeg finansijskog okvira Evropske unije, kao
i o najnovijim aktivnostima u vezi sa suoavanjem sa ekonomskom krizom i iskustvima VRI tokom
sprovoenja revizija na ovu temu. Posebno je potencirana uloga zemalja lanica EU, u dijelu koji se
odnosi na ekonomsko rukovoenje, odrivost i razvoj javnih finansija.
U aprilu mjesecu, predstavnici DRI-e su uestvovali na redovnom sastanku Slubenika za
Mreu vrhovnih revizorskih institucija Evropske Unije i Vrhovnih revizorskih institucija zemalja kandidata
i potencijalnih kandidata Evropske Unije i Evropskog Raunskog Suda, koji je odran u Rimu. Na
sastanku se posebno razgovaralo o zajednikim stratekim ciljevima u svijetlu buduih pristupanja
Evropskoj Uniji, a koji su prepoznati kao prioriteti u buduem radu Mree za period 2012-2013. godine.
Ovom prilikom, DRI je prezentirala aktivnosti koje se tiu treeg zajednikog prioriteta iz Okvirnog plana
rada Predsjednika Mree - Konferencije o znaaju jaanja konstruktivnih odnosa izmeu Vrhovnih
revizorskih institucija i Parlamenta sa posebnim osvrtom na praenju preporuka iz revizorskih
izvjetaja koja e se odrati naredne godine u Crnoj Gori.
Predstavnici DRI-e su uestvovali i na Seminaru o postizanju kvaliteta revizije, odranom u
Pragu, 23-26. aprila 2012. godine, u organizaciji Vrhovne revizorske institucije eke. Seminar je bio
posveen kontroli kvaliteta revizije (nadzor i pregled vrenja revizije i primjena ISSAI standard 40) i
nainu na koji se postie kvalitet revizija; identifikovanju moguih poboljanja i promovisanju saradnje
meu lanicama Mree Vrhovnih revizorskih institucija.
46 DRI je lanica INTOSAI-a od 2007. godine, dok je od 2008. godine
lanica EUROSAI-a
Strana 208
Takoe, Dravna revizorska institucija kroz seminare, radionice, posjete, razmjenu znanja i
iskustava ostvaruje i uspjenu bilateralnu saradnju sa Vrhovnim revizorskim institucijama iz okruenja.
Shodno tome, predstavnici DRI su uestvovali na Radionici o reviziji zavrnih rauna budeta i
konsolidovanih finansijskih izvjetaja, odranoj 01. i 02. decembra 2011. godine u Beogradu, u
organizaciji Dravne revizorske institucije Srbije. Tom prilikom su lanice Mree potencijalnih kandidata
i zemalja kandidata EU i Evropskog raunskog suda razmijenile svoja iskustva na polju revizije zavrnih
rauna budeta i predstavile nove ideje u pogledu ocjene rizika od materijalno pogrenog iskazivanja,
materijalnosti u planiranju i vrenju revizije, revizijskog uzorkovanja i formiranja miljenja i izvjetavanja
o finansijskim izvjetajima. Radionica je, pored navedenog, bila usmjerena i na primjenu i usklaivanje
prakse dravnih revizorskih institucija sa odgovarajuim meunarodnim standardima (ISSAI).
DRI je nastavila sadrajnu regionalnu saradnju sa DRI Srbije i Uredom za reviziju Republike
Hrvatske, Raunskim Sudom Republike Slovenije i Uredom za reviziju Bosne i Hercegovine.
Saradnja sa meunarodnom organizacijom SIGMA, nastavljena je i u ovom izvjetajnom
periodu. Ona se ogleda u kratkoronoj podrci koju e ova organizacija pruiti DRI u periodu od oktobra
2012. godine do februara 2013. godine kroz realizaciju tri projektne aktivnosti, i to: podrka aplikaciji za
twinning light projekat za 2013. godinu; osiguranje kvaliteta revizija i obuka revizorskog kadra za
vrenje revizije finansijskih izvjetaja politikih partija i izbornih kampanja.
Upravljanje ljudskim resursima
Nastavljen je rad na polju jaanja i unapreenja kapaciteta, to je za posledicu imalo novo
zapoljavanje i edukaciju postojeeg kadra. Shodno tome, Dravna revizorska institucija je u ovom
izvjetajnom periodu zaposlila ukupno devet lica, i to: u okviru revizije osam (tri dravna revizora, dva
mlaa revizora i tri pripravnika), dok je u okviru administrativno strune slube zaposlila jedno lice. U
toku je prijem jednog mlaeg revizora u sektoru nadlenom za reviziju finansijskih izvjetaja politikih
partija.
Za potrebe Revizorskog tijela za reviziju sredstava fondova Evropske Unije, DRI je izvrila
prijem jednog dravnog revizora, jednog mlaeg revizora i jednog prevodioca.
Dravna revizorska institucija je u decembru 2011. godine, za zaposlene organizovala
predavanje eksperta na temu Raunovodstvo realnog sektora sa posebnim osvrtom na
raunovodstveni ciklus, regulativu, finansijsko izvjetavanje kao i na raunovodstvo u funkciji
upravljanja i odluivanja.
Takoe, DRI je u saradnji sa Njemakom organizacijom za tehniku saradnju (GIZ) u junu ove
godine, za zaposlene organizovala i obuku IDEA programa namijenjenog za prikupljanje, analizu i
uzorkovanje podataka za reviziju. Obuka je izvrena u saradnji sa kolegama iz Raunskog suda
Slovenije.
Saradnju sa Evropskim raunskim sudom, Dravna revizorska institucija je nastavila i kroz
program stairanja, shodno kojem je jedan dravni revizor u periodu mart avgust boravio u
Evropskom raunskom sudu.
Kao podrka razvoju revizije uspjeha, u septembru je odran seminar o ulozi ove revizije u
javnom sektoru kao i seminari o horizontalnoj i vertikalnoj komunikaciji za revizore uspjeha.
Strana 209
U cilju edukacije odgovornih lica zaduenih za upravljanje i raspolaganje budetskim

sredstvima, Komisija za polaganje ispita za dravnog revizora je organizovala dva ispitna roka
(decembar 2011. g.i maj 2012. g.). U ovom izvjetajnom periodu, zvanje dravnog revizora steklo je
osam kandidata od ega su pojedini zaposleni i u drugim dravnim organima i institucijama.
Saradnja sa Upravom za kadrove nastavljena je i u ovom izvjetajnom periodu u okviru
Programa strunog usavravanja dravnih slubenika i namjetenika, shodno kojem su predstavnici
DRI-a angaovani kao predavai na seminarima.
Informacioni sistem
Dravna revizorska institucija je nastavila sa unapreenjem informacionog sistema s ciljem da
se jednostavnije i bre vre revizije, obrauju podaci, vri pretraga zahtijevanih informacija, kao i
kvalitetnije razmjenjuju podaci u toku vrenja revizija.
Informacioni sistem DRI (DMS Document Management System) se sastoji od: Modula za
upravljanje dokumentima i procesima u postupku revizije i Modula za kancelarijsko poslovanje. Nova
verzija informacionog sistema koja radi na naprednijoj platformi, a postavljena je krajem 2011. godine,
je komfornija za rad i sadri niz novih mogunosti ija potreba je uoena kroz prethodno testiranje. U
2012. godini sa DMS-om je radio dio zaposlenih u DRI, dok se u narednom periodu planira njegova
puna primjena.
Planirane aktivnosti DRI i zavrne napomene
Miljenje Evropske Komisije za 2010. godinu sadri posebno poglavlje koje se odnosi na
eksternu reviziju u kojem je navedeno da je: DRI poela da daje svoj doprinos pravilnom upravljanju
javnim finansijama i unapreenju odgovornosti administracije. Kapaciteti za reviziju izvrenja budeta i
unutranju finansijsku kontrolu se moraju poboljati. Dugorono posmatrano, DRI bi trebalo da dodatno
razvije svoje kapacitete. Time bi se unaprijedila njena uloga kao institucionalnog pokretaa napretka u
dravnoj upravi.
U Miljenju Evropske Komisije za 2011. godinu navedeno je: U pogledu eksterne revizije,
moe se govoriti o daljem napretku. Dravna revizorska institucija aktivno trai dodatne mjere kako bi
osigurala svoju nezavisnost u skladu sa meunarodnim standardima. Kapaciteti DRI su u stalnom
porastu. Mora se osigurati administrativna i upravljaka autonomija DRI .
Dosadanji rezultati i razvoj Dravne revizorske institucije prezentovani su i u Miljenju
Evropske Komisije za 2012. godinu u kojem je navedeno da je: U dijelu eksterne revizije ostvaren
odreeni napredak. Uvoenje revizije uspjeha zapoelo se sa uspostavljanjem odjeljenja za vrenje
revizije uspjeha kao i sa odravanjem obuke za revizore. Godinji izvjetaj o aktivnostima Dravne
revizorske institucije za period oktobar 2010 oktobar 2011. godine je objavljen u novembru mjesecu
2011. Dravna revizorska intitucija izvila je 14 revizija, i s toga ispunila svoj plan revizija za tu godinu.
Sveobuhvatna efikasnost DRI se nastavlja poboljavati, i s tim u vezi subjekti revizije su poeli da bolje
prihvataju preporuke iz revizorskih izvjetaja. Meutim, jasno odvajanje Revizorskog tijela od DRI
ostaje da se ispuni uprkos Zakonu o Revizorskom tijelu za reviziju sredstava fondova Evropske unije,
koji je usvojen u martu. Strateki plan razvoja DRI i revizorska metodologija su u pripremnoj fazi.
Potrebno je da se usvoje izmjene postojeeg Zakona o DRI s ciljem osiguranja finansijske nezavisnosti.
Pripreme na ovom polju su u poetnoj fazi.
Strana 210
Polazei od svojih razvojnih potreba, koje su saglasne sa pomenutim Miljenjima, Dravna

revizorska institucija e nastaviti rad na osiguranju svoje finansijske nezavisnosti kroz usvajanje
izmjena Zakona o DRI i obezbjeenja dovoljno sredstava za jaanje kadrovskih kapaciteta kojim e se
osnaiti resursi posveeni kontroli javnih finansija, a time i odgovornost subjekata revizije.
Cijenimo da e izmjenama i dopunama Zakona o Dravnoj revizorskoj instituciji biti zaokruen
institucionalni okvir kvalitetne eksterne kontrole javnih finansija, odnosno stvoreni preduslovi za snanu,
kompetentnu, nezavisnu i vrhovnu instituciju eksterne revizije.
Pored nastavka institucionalnog jaanja, zadatak Dravne revizorske institucije u narednom
periodu bie nastavak transparentnog informisanja Skuptine, Vlade i graana o nainu upravljanja
sredstvima i imovinom koje su predmet revizije, dok e se kroz uee u meunarodnim inicijativama te
zajednikim projektima produbiti meunarodna i regionalna saradnja kao dugoroni interes DRI-a.
Strana 211

Godisnji Izvjestaj 2012

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Godisnji Izvjestaj 2012

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CRNA GORA

DRAVNA REVIZORSKA INSTITUCIJA

Podgorica, oktobar 2012. godine

IZVJETAJ O REVIZIJI ZAVRNOG RAUNA BUDETA CRNE GORE ZA 2011. GODINU

IZVODI IZ KONANIH IZVJETAJA O IZVRENIM POJEDINANIM REVIZIJAMA U 2011 - 2012. GODINI

OSTALE AKTIVNOSTI DRAVNE REVIZORSKE INSTITUCIJE

1. Aktivnosti na donoenju i sprovoenju Stratekog plana razvoja Dravne revizorske institucije

Agencija za nacionalnu bezbjednost

Opta revizija - revizija pravilnosti

Crnogorska akademija nauka i umjetnosti

Opta revizija - revizija pravilnosti

Centar za ekotoksikoloka ispitivanja

Opta revizija - revizija pravilnosti

Ministarstvo rada i socijalnog staranja

Opta revizija - revizija pravilnosti

Opta revizija - revizija pravilnosti

Opta revizija - revizija pravilnosti

Revizija sredstava donacije Kraljevine

Opta revizija - revizija pravilnosti

Regulatorna Agencija za energetiku

Opta revizija - revizija pravilnosti

Opta revizija - revizija pravilnosti

za razvoj organske poljoprivrede u CG

Dravna revizorska institucija je i ove godine zabiljeila napredak u svom radu, to je i

Opta revizija revizija pravilnosti

Vlada Crne Gore - Ministarstvo finansija

Zavrni raun budeta Crne Gore za 2011. godinu

140 revizorskih dana

Miroslav Ivanievi, predsjednik Senata rukovodilac Kolegijuma

1.1. Pravni osnov za vrenje revizije

- ( 5 ) Izvjetaj o neizmirenim obavezama;

Izvrena je i provjera realizacije preporuka DRI, sadrana u Godinjem izvjetaju o izvrenim

UTVRENO INJENINO STANJE

Raunovodstveni sistem budeta Crne Gore organizovan je na modifikovanoj gotovinskoj

Prilikom pripreme i izvrenja budeta moraju se potovati principi efikasnosti i

Budetski korisnici, koji svoje finansijsko poslovanje obavljaju preko sopstvenih

Preporuuje se da Ministarstvo finansija i druga resorna ministarstva pojaaju kontrolu

2.3. Izvrenje Budeta Crne Gore za 2011. godinu

Izvor: Uprava za kadrove

Revizijom je utvreno da Uprava za kadrove ne raspolae sa podacima o broju

Preporuuje se Vladi da obezbijedi dosljednu primjenu propisa o zasnivanju radnog

Preporuuje se Upravi za kadrove da obezbijedi unos i redovno auriranje podataka u

Preporuuje se Ministarstvu unutranjih poslova da pojaa upravni nadzor nad

2.3.2. Propisi koje treba izmjeniti ili dopuniti

Preporuuje se Ministarstvu finansija da izmjeni Uputstvo o radu dravnog trezora u

Zbog sloenosti budetskog sistema, finansijsko poslovanje korisnika i raunovodstvo

Revizijom je utvreno da planiranje budeta i njegovo izvrenje pokazuje da budeti kod

U godinjem Zakonu o budetu na vie mjesta navedeno je da e se Izdaci potroakih

Preporuuje se Ministarstvu finansija da nastavi sa aktivnostima na realizaciji i

2.3.4. Ocjena pouzdanosti sistema unutranjih finansijskih kontrola

2.3.5. Unutranja revizija

Dravni organi, koji su shodno Zakonu o sistemu unutranjih finansijskih kontrola u

Preporuuje se Vladi da, u skladu sa Zakonom o sistemu unutranjih finansijskih

2.3.6. Ostvarenje primitaka i izdataka Budeta Crne Gore za 2011. godinu

Sredstva preneena iz 2010.godine

d) budet dravnih fondova

Provjerom iskazanih podataka u prethodnoj tabeli konstatovano je da su izvori finansiranja

2.4. Finansijski izvjetaji budeta

Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji rauna za budet Republike, budete vanbudetskih

Stanje obaveza na dan 31.12.2010. godine..................61.314.028,00

Uvidom u Glavnu knjigu trezora iskazano je da je na poziciji 46300 - Otplata obaveza iz

405011711 Ministarstvo finansija u iznosu od................68.813.783,58

Nain evidentiranja otplate obaveza iz ranijeg perioda i podaci iskazani u Izvjetaju o