A N A L I Z A

O REALIZACIJI PORESKE POLITIKE ZA 2010.

GODINU

Podgorica, marta 2011. godine

UVODNE NAPOMENE

Analiza

realizaciji

poreske

politike

za

2010.

godinu

pripremljena je u skladu sa Programom rada Vlade Crne Gore

za I kvartal tekue godine. Cilj ove analize je da se kroz sadraj
poreskih i carinskih propisa i naplatu poreza, doprinosa i drugih
javnih prihoda sagledaju efekti primjene poreske politike u
2010. godini i njen uticaj na privredu i budet, kao i stepen
usklaenosti poreskih i carinskih propisa sa Acquis-em i
predloe odgovarajue mjere za unapreenje te politike u
narednom periodu.
Realizaciju poreske politike za 2010. godinu treba posmatrati i
u kontekstu ekonomskih izazova koji su pratili i karakterisali
fiskalnu 2010. godinu.
Za izradu ove analize korieni su podaci sa kojima raspolae
Poreska uprava, Uprava carina

Ministarstvo finansija

(Dravni trezor), kao i optine.

I OSNOVNE KARAKTERISTIKE PORESKE POLITIKE CRNE GORE

Poreska reforma u Crnoj Gori ima za cilj kreiranje konkurentnog poreskog
sistema koji se bazira na konkurentnim poreskim stopama, to manjem broju
poreskih izuzea i odbitaka, jednostavnim i jasnim zakonskim rjeenjima i
procedurama, automatizovanim procesima, efikasnoj i profesionalnoj

administraciji, partnerskom odnosu sa poreskim obveznicima, i u konanom

dobroj porekskoj kulturi obveznika.
Sa poreskom reformom u Crnoj Gori otpoelo se sredinom 2001. godine, a
najznaajniji rezultati odnose se na: uvodjenje poreza na dodatu vrijednost
(umjesto ranijeg poreza na promet u maloprodaji); sintetiko oporezivanje
dohotka fizikih lica (oporezivanja prihoda iz svih izvora); znaajno smanjenje
visine poreskih stopa, uz proirenje poreskog osnova; uvodjenje jedinstvenog
poreskog identifikacionog broja (PIB) za sva pravna i fizika lica (poreske
obveznike); uvodjenje principa samooporezivanja kod obraunavanja i
plaanja poreskih obaveza (skoro sve poreske obaveze u redovnom postupku
obraunava poreski obveznik i iste plaa u zakonom propisanom roku);
izjednaavanje poreskog statusa domaih i stranih pravnih lica,
izjednaavanje statusa domaih i uvoznih akciznih proizvoda; uvodjenje
mehanizama za otklanjanje dvostrukog oporezivanja dobiti i dohotka fizikih
lica, stvaranje normativnih i sistemskih pretpostavki za otpoinjanje projekta
objedinjene registracije i naplate poreza i doprinosa, kojim se obezbjeuje da
se sve poreske obaveze plaaju na jednom mjestu (jednom alteru).
Kod kreiranja poreske politike osnovno opredjeljenje je bilo primjena
konkurentnih poreskih stopa sa to veom poreskom bazom i to manjim
brojem poreskih izuzea i oslobodjenja. Stopa poreza na dobit pravnih lica od
2005. godine smanjena je na 9% i jedna je od najniih stopa u regionu.
Takodje, standardna stopa PDV-a (17%), kao i sniena stopa PDV-a (7%) su
jedne od niih stopa u regionu. U proteklom periodu uvedena je jedinstvena
stopa poreza na dohodak fizikih lica koja se postepeno smanjivala tako da od
janurara 2010. godine iznosi 9% (ista kao stopa poreza na dobit), a zbirna
stopa doprinosa za obavezno socijalno osiguranje (penzijsko i invalidsko,
zdravstveno i osiguranje od nezaposlenosti) 33,8% i te stope su jedne od
konkurentnijih stopa u regionu.
Politika oporezivanja u 2010. godini predstavljala je kontinuitet dotadanjih
aktivnosti u toj oblasti, a bila je usmjerena, prije svega, na stvaranje to
povoljnijeg poslovnog ambijenta za razvoj preduzetnitva, privlaenje
investicija i generisanje neophodnih prihoda za finansiranje javnih funkcija.
Takoe, odreene mjere poreske politike bile su usmjerene na ublaavanje
posledica finansijske krize i prevazilaenja nelikvidnosti, ukljuujui primjenu
instituta reprograma poreskog i neporeskog duga, plaanje poreza na dobit u
ratama, kao i odloeno plaanje carinskog duga. Poseban akcenat je dat
aktivnostima vezanim za usklaivanje poreskog i carinskog zakonodavstva sa
Acquis-em.
Poresko i carinsko zakonodavstvo Crne Gore, posebno u dijelu koji se odnosi
na carinsku tarifu i indirektne poreze (akcize i PDV), je najveim dijelom
usklaeno sa Acquis communataire.
II STRUKTURA POREZA

Osnovnu strukturu poreza u Crnoj Gori ine: carine, akcize, porez na dodatu
vrijednost, porez na dobit pravnih lica, porez na dohodak fizikih lica, porez
na promet nepokretnosti, porez na nepokretnosti, kao i jedan broj manjih
poreza (za korienje pojedinih dobara, za usluge osiguranja i dr.), doprinosi
za obavezno socijalno osiguranje (za penzijsko i invalidsko osiguranje,
zdravstveno osiguranje i osiguranje od nezaposlenosti), vie vrsta taksa
(sudske, administrativne, komunalne, boravine), kao i vie vrsta naknada
(naknada za korienje dravnih puteva, naknada za korienje uma,
naknada za korienje voda i dr.).
U narednoj tabeli daje se uporedni pregled ostvarenih javnih prihoda u 2010. i
2009. godini, po vrstama prihoda
(u mil. )
Vrsta prihoda
Ostvaren Ostvareno
Stopa
o
2010.god.
Rasta
2009.god
.
1
2
3
4
I Dravni prihodi

1129,4

1137,2

46,6
128,8
370,8
54,7
121,4
17,4
4,2

48,8
134,3
364,0
20,31
114,4
16,5
7,5

2,7

2,3

2,1
338,3
199,5
129,8
9,0
23,0
19,4

1,8
374,6
234,1
130,3
10,2
21,6
31,1
133,8

-14,3
10,7
17,3
0,4
12,9
-6,1
60,3
-5,7

142,0
Porezi
42,3
44,6
Takse
6,2
5,6
Naknade
75,3
68,9
Ostali prihodi
18,2
14,7
U k u p n o: (I+II)
1.271,4
1.271,0
Izvor: Dravni trezor,Poreska uprava, Uprava carina i optine

5,4
-9,1
-8,5
-19,1
-

0,7
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Carine
Akcize
Porez na dodatu vrijednost
Porez na dobit pravnih lica
Porez na dohodak fizikih lica
Porez na promet nepokretnosti
Porez na upot. put. mot. vozila
plov.ob.,vazduhoplov.i letilica
8. Porez na promet upot.mot.
vozila,
plovnih objekata,vazduh.i letilica
9. Porez na premije osiguranja
10. Dopr. za obav. soc.osiguranje
10.1. Penzijsko invalid.osiguranje
10.2. Zdravstveno osiguranje
10.3. Osiguranje od nezaposlenosti
11. Takse
12. Naknade
II Lokalni prihodi
1.
2.
3.
4.

4,7
4,2
-1,8
-63,0
-5,8
-5,17
78,6
-14,8

Podaci za porez na dobit pravnih lica u 2009 i 2010 nisu uporedivo zbog ukidanja obaveze akontativnog
plaanja poreza

Primjenom navedenih poreskih oblika u 2010.godini ostvareni su prihodi u

iznosu od 1.271,0 mil. (pros. mjes. 105,9 mil.), to je na nivou iz prethodne
godine. U strukturi navedenih prihoda na dravne prihode odnosi se 89,5%, a
na lokalne 10,5%. Poreenja radi, u 2009. godini dravni prihodi su
uestvovali sa 88,8%, a lokalni sa 11,2%.
U strukturi dravnih prihoda za 2010.godinu (1.137,2 mil.) porezi uestvuju
sa 58,1 %, doprinosi za obavezno socijalno osiguranje 33,0%, carine 4,3%,
takse 1,9% i naknade 2,7%. U strukturi dravnih prihoda za 2009.godinu
(1.129,4 mil.) porezi su uestvovali sa 62,2%, doprinosi 30,0%, carine 4,1%,
takse 2,0% i naknade 1,7%.
U strukturi lokalnih prihoda za 2010.godinu (133,8 mil.) lokalni porezi
uestvuju sa 33,3%, takse 4,2%, naknade 51,5% i ostali prihodi 11,0 %. U
strukturi lokalnih prihoda za 2009.godinu porezi su uestvovali sa 29,8%,
takse 4,4%, naknade 53,0% i ostali prihodi 12,8 %.
Ukupni prihodi fiskalnog karaktera u 2010.godini (1.271,0 mil.) u
procijenjenom BDP-a za 2010. godinu (3.025,0 mil ) uestvuju sa 42,0%, a u
2009. godini to uee je iznosilo 42,6%, to znai da je u ovom izvjetajnom
periodu, u odnosu na prethodnu godinu, uee fiskalnih prihoda smanjeno za
0,6 indeksna poena.
U narednom tekstu pojedinano su obraena normativna rjeenja za sve
poreske oblike, fiskalni efekti po osnovu primjene tih rjeenja i data ocjena
njihove usklaenosti sa Acquis-em.
A. Dravni prihodi
1.Carine
Normativna rjeenja
Carinsko zakonodavstvo obuhvata Carinski zakon, Zakon o Carinskoj tarifi,
Zakon o carinskoj slubi, kao i podzakonske akte (uredbe, pravilnike,
uputstva) za primjenu tih zakona.
1.1. Carinskim zakonom2, ija su osnovna rjeenja u primjeni od 1. aprila
2003. godine ureuju se carinski postupak, prava i obaveze lica koja
uestvuju u carinskom postupku, kao i prava, obaveze i ovlaenja carinskog
organa. Osnovna zakonska rjeenja pretenim dijelom bila su usklaena sa
tadanjom Uredbom Savjeta EU br. 2913/92, kao i pravilima Svjetske
trgovinske organizacije (WTO) i Svjetske carinske organizacije (WCO).
U proteklom periodu izvrene su etiri izmjene Carinskog zakona od kojih su
se prve dvije odnosile na usklaivanje navedenog zakona sa Zakonom o
2

("Slubeni list RCG", br. 07/02, 38/02, 72/02, 21/03, 29/05, 66/06 i "Slubeni list CG", br. 21/08);

dravnoj upravi i Zakonom o optem upravnom postupku. Trea izmjena

Zakona odnosila se na usaglaavanje postojeih rjeenja sa Optim
sporazumom o carinama i trgovini Svjetske trgovinske organizacije. Tim
zakonom promijenjen je nain odreivanja naknade za rad carinske slube
koja se prema novim rjeenjima ne moe odreivati u odnosu na vrijednost
robe i predstavljati posrednu zatitu domaih proizvoda ili posredno
oporezivanje uvoza, ve mora da odraava priblini stvarni troak pruene
usluge. etvrtom izmjenom Carinskog zakona, koja je izvrena u martu 2008.
godine dodatno su usaglaena postojea rjeenja sa Acquis-em, a posebno u
dijelu koji se odnosi na sticanje statusa ovlaenog privrednog subjekta, kojim
se obezbjeuje povlaeni carinski tretman kod uvoza proizvoda.
Istovremeno, navedenim zakonom izvreno je i usaglaavanje sa Zakonom o
spoljnoj trgovini kojim je omogueno stranim licima da uestvuju u carinskom
postupku (preko carinskog posrednika), poboljana su i odreena rjeenja
koja se odnose na preduzimanje mjera carinskog nadzora i kontrole, a
pootrena je i kaznena politika.
Carinskim zakonom propisano je vie vrsta osloboenja od plaanja carine, a
najznaajnija se odnose na: robu koja se uvozi kao ulog stranog lica, robu
utvrenu meunarodnim ugovorom koji obavezuje Dravu, robu koja se
upuuje u carinsko skladite, slobodne zone i slobodne carinske prodavnice,
opremu koju uvoze dravni organi za obavljanje svoje djelatnosti, a koja se ne
proizvodi u Crnoj Gori, robu koja se u obliku humanitarne pomoi i donacija
upuuje Crvenom krstu Crne Gore i drugim humanitarnim organizacijama za
obavljanje humanitarne djelatnosti, robu nekomercijalne prirode koju domai
putnici unose sa sobom iz inostranstva (do ukupne vrijednosti od 150,00 ).
1.2. Zakon o Carinskoj tarifi3 donesen je krajem 2005. godine i njegova
rjeenja su u primjeni od 1. januara 2006. godine. Zakon je bio usaglaen sa
Harmonizovanim sistemom (HS-2002), kao i sa tadanjom Kombinovanom
nomenklaturom EU (Uredba Savjeta EU No 2658/87).
Budui da je u meuvremenu dolo do izmjena Meunarodne konvencije o
harmonizovanom sistemu naziva i ifarskih oznaka robe i da su te izmjene
stupile na snagu 1. januara 2007. godine, to je nametnulo potrebu daljeg
usaglaavanja nacionalne Carinske tarife sa navedenom konvencijom. U tom
cilju krajem marta 2007. godine donesen je Zakon o izmjenama i dopunama
Zakona o Carinskoj tarifi i ta rjeenja su u primjeni od 1. maja 2007. godine.
Ovim zakonom dato je ovlaenje Vladi da vri usklaivanje nomenklature
nacionalne Carinske tarife (u dijelu koji se odnosi na naimenovanja proizvoda
i numerikih oznaka) sa Meunarodnom konvencijom o harmonizovanom
sistemu naziva i ifarskih oznaka robe i Kombinovanom nomenklaturom
Evropske unije, kao i da mijenja, odnosno dopunjava Carinsku tarifu u skladu
sa preuzetim meunarodnim obavezama.
Shodno navedenim zakonskim ovlaenjima Vlada je na sjednici od 25.
novembra 2010. godine donijela Uredbu o usklaivanju nomenklature
Carinske tarife za 2011. godinu (Sl. list CG, broj 79/10) kojom je izvreno
usaglaavanje nomenklature nacionalne Carinske tarife sa Kombinovanom
3

"Slubeni list RCG", br. 75/05 i 17/07;

nomenklaturom EU za 2011. godinu (Commission Regulation (EC)

No 861/2010), u cilju stvaranja neophodnih uslova za odvijanje
spoljnotrgovinskog poslovanja. Predmetna uredba predstavlja kodifikovano
rjeenje, koje obuhvata:
- nomenklaturu iz Meunarodne konvencije o harmonizovanom sistemu
naziva i ifarskih oznaka robe (HS - 2007);
- nomenklaturu iz Uredbe Komisije o izmjenama Aneksa I Uredbe Savjeta br.
2658/87 o tarifi i statistikoj nomenklaturi i o Zajednikoj Carinskoj tarifi (br.
861/2010 od 5. oktobra 2010. godine);
- carinske stope propisane Sporazumom o izmjeni i pristupanju
Centralnoevropskom sporazumu o slobodnoj trgovini CEFTA 2006 ("Slubeni
list RCG", br. 18/07);
- carinske stope propisane bilateralnim Sporazumom o slobodnoj trgovini sa
Rusijom ("Slubeni list SRJ"-Meunarodni ugovori br. 1/01);
- carinske stope propisane Privremenim sporazumom o trgovini i srodnim
pitanjima izmeu Evropske zajednice, s jedne strane i Republike Crne Gore, s
druge strane ("Slubeni list CG", br. 7/07); i
- carinske stope propisane bilateralnim Sporazumom o slobodnoj trgovini sa
Turskom4.
1.3. Zakonom o carinskoj slubi5, ija su osnovna rjeenja u primjeni od 2002.
godine, ureena je materija koja se odnosi na nain rada, kao i prava,
obaveze i odgovornosti carinskih slubenika. U proteklom periodu izvrena je
samo jedna izmjena navedenog zakona (u 2005. godini), a koja se odnosila na
usklaivanje navedenog zakona sa zakonima kojima je regulisan upravni
postupak i rad organa dravne uprave.
Usklaenost sa Acquis-em - Postojei carinski propisi su u znaajnoj mjeri
usklaeni sa Acquis-em (Carinska tarifa je u potpunosti usklaena) i
obavezama koje proizilaze iz Sporazuma o stabilizaciji i pridruivanju izmeu
Evropskih zajednica i njihovih drava lanica, sa jedne strane i Crne Gore, sa
druge strane (SSP). Predstoji obaveza usklaivanja Carinskog zakona sa
modernizovanim Carinskim zakonom EU (Uredba Evropskog Parlamenta i
Savjeta br. 450/2008). Takoe, predstoji obaveza kontinuiranog (godinjeg)
usklaivanja nomenklature nacionalne Carinske tarife sa Kombinovanom
nomenklaturom Evropske unije. Pored navedenog, Programom rada Vlade za
II kvartal 2011. godine predvieno je donoenje nove Uredbe o postupanju
carinskog organa sa robom za koju postoji sumnja da se njome povrjeuju
prava intelektualne svojine, koja e biti u potpunosti usklaena sa Uredbom
Savjeta EU broj 1383/2003 i Uredbama Komisije br. 1891/2004 i 1172/2007.
Ostvarenje prihoda

Sporazum o slobodnoj trgovini sa Turskom potpisan je 26. novembra 2008. godine, a stupio je na snagu 1.
marta 2010. godine;
5

"Slubeni list RCG", br.7/02 i 29/05.

Prema podacima Uprave carina ukupna vrijednost uvezene robe u 2010.

godini iznosila je 1.670,3 mil., to u odnosu na 2009. godinu (1.636,4 mil.)
ini poveanje od 2,1 %.
U narednoj tabeli daje se pregled ostvarenih prihoda od carina i naknade za
usluge carinskog organa za 2009. i 2010. godinu:
(u hilj. )
Red.
br

Vrsta prihoda

2009. g.

2010. g.

Stopa
rasta
(4/3)

46.281

48.551

4,9

310

231

- 25,4

46.591

48.782

4,7

Ostvareno

1.

Carina

2.

Naknada za usluge
carinskog organa

UKUPNO:
Izvor:Dravni Trezor

Naplaeni prihodi od carina i naknade za usluge carinskog organa za 2010.

godinu iznose 48,8 mil. (pros. mjes. 4,1 mil.) i u odnosu na prethodnu
godinu (46,6 mil.) vei su za 4,7%. U strukturi ostvarenih carinskih prihoda,
prihodi carine uestvuju sa 99,5%, a naknade za usluge carinskog organa sa
0,5 %. Osnovni parametri koji su u izvjetajnom periodu uticali na ostvarenje
prihoda od carina su poveanje vrijednosti uvoza i dalja liberalizacija u
trgovini sa EU na osnovu SSP-a.
2. Akcize
Normativna rjeenja
Obaveza plaanja akcize utvrena je Zakonom o akcizama (Sl. list RCG br.
65/01), a u primjeni je od 1. aprila 2002. godine. Tim zakonom uvedena je
obaveza plaanja akcize za tri grupe proizvoda, i to: alkohol i alkoholna pia,
duvan i duvanske proizvode i mineralna ulja, njihove derivate i supstitute.
Akciza se plaa na akcizne proizvode proizvedene u Crnoj Gori i akcizne
proizvode koji se uvoze u Crnu Goru. Obveznik plaanja akcize je proizvoa i
uvoznik akciznih proizvoda a Zakonom je predviena mogunost da se
akcizna obaveza moe prenijeti sa uvoznika, odnosno proizvoaa na imaoca
akcizne dozvole, odnosno osloboenog korisnika akcize.
U proteklom periodu izvrene su tri izmjene navedenog zakona. Prva izmjena
Zakona izvrena je krajem 2005. godine, a koja se pretenim dijelom odnosila
na izmjenu naina obraunavanja i plaanja akcize za cigarete. Prema
navedenim izmjenama, akciza za cigarete se sastoji iz specifine i

proporcionalne akcize. Specifina akciza je odreena u odnosu na 1.000

komada cigareta (za sve vrste cigareta ona iznosi 1 na 1.000 komada).
Proporcionalna akciza je iznosila 26% maloprodajne cijene svih vrsta cigareta.
Uvedena je obaveza obraunavanja akcize u momentu preuzimanja fiskalnih
akciznih markica kao i obaveza prijavljivanja maloprodajnih cijena cigareta
nadlenom poreskom organu.
Druga izmjena Zakona izvrena je krajem 2008. godine a odnosila se na
dodatno usklaivanje postojeih rjeenja sa Acquis-em communautaire, a
posebno sa direktivama Savjeta EU 92/79/ EEC i 92/80/EEC, koje se odnose
na odreivanje visine akcize na cigarete i druge duvanske proizvode. Naime,
navedenim direktivama je predvieno da najnii iznos akciza za cigarete u EU
ne moe biti manji od 57% maloprodajne cijene cigareta iz najpopularnijeg
cjenovnog razreda, ali ne manje od 64 po kilogramu, a za druge duvanske
proizvode najnii iznos akcize ne moe biti manji od 11 po kg (za cigare i
cigarilose), 32 po kg (za fino rezani duvan) i 20 po kg (za drugi duvan za
puenje). Takoe, navedenim izmjenama Zakona o akcizama izvreno je
usaglaavanje postojee visine akcize za mineralna ulja sa Direktivom
Savjeta 2003/96/EEC, kao i odreena usklaivanja kod definisanja predmeta
plaanja akcize za mineralna ulja, njihove derivate i supstitute na nain to je
prihvaena akcizna osnovica iz navedene direktive EU (osim za prirodni plin,
elektrinu energiju i ugalj, a to e biti predmet usklaivanja u narednom
periodu).
Trea izmjena Zakona izvrena je krajem jula 2009. godine, kojim je izvreno
poveanje akcize na mineralna ulja (olovni benzin, bezolovni benzin i gasna
ulja koja se koriste kao motorno gorivo), za 0,10 po litru, odnosno 100 na
1000 litara. Za ostala mineralna ulja visina akcize je poveana za 30%. Ovim
zakonom je takoe predvieno da se rjeenje o poveanju visine specifine
akcize na cigarete sa 3 na 5 za 1000 komada i proporcionalne sa 30% na
35% od maloprodajne cijene cigareta primjenjuje od 01. oktobra 2009.
godine, umjesto od 01. januara 2010. godine, kako je bilo propisano ranijom
izmjenom zakona.
etvrta izmjena Zakona izvrena je krajem decembra 2010. godine, kojim je
izvreno
dodatno
usklaivanja
postojeih
rjeenja
sa
Acquis-em
communautaire, a posebno sa direktivama Savjeta EU 92/79/ EEC i
92/80/EEC, koje se odnose na odreivanje visine akcize na cigarete i druge
duvanske proizvode. Prema navedenim izmjenama izvreno je poveanje
specifine akcize na cigarete, sa 5 na 10 za 1000 komada cigareta i
proporcionalne akcize, sa 35% na 37% od njihove maloprodajne cijene, kao i
poveanje akciza na ostale duvanske proizvode, tako to akcize za cigare i
cigarilose iznosi 25 /kg, za fino rezani duvan 40/kg. i za drugi duvan za
puenje 25 /kg.
Druga znaajnija izmjena Zakona odnosi se na poveanje akcize na pivo sa
postojeih 1,90 Eura po zapreminskom sadraju alkohola na hektolitar piva na
5,00 Eura, s tim to bi za 2011. godinu akciza na pivo iznosila 3,50 Eura po
zapreminskom sadraju alkohola na hektolitar piva.

Usklaenost Zakona o akcizama sa Acquis-em

Zakon o akcizama je u znaajnoj mjeri usklaen sa Acquis-em , a posebno
sa:
- Direktivom Savjeta EU 92/79/ EEC (izmjene: 1999/81 EEC, 2002/10/EC) i
2010/12/EC) o ujednaavanju akciza na cigarete. Zakon je djelimino
usaglaen sa ovom direktivom.
- Direktivom Savjeta EU 92/80/EEC (izmjene: 1999/81 EEC, 2002/10/EC i
2010/12 EC) o ujednaavanju akciza na duvanske proizvode, izuzev cigareta.
-Direktiva Savjeta EU 95/59/EEC (izmjene: 1999/81 EEC, 2002/10/EC) i
2010/12/EC) o porezima koji nisu porez na promet, koji se primjenjuju na
potronju obraenog duvana.
- Direktivom Savjeta EU 2003/96/EEC o restruktuiranju okvira Zajednice za
oporezivanje energenata i elektrine energije. Zakon je djelimino usaglaen
sa ovom direktivom. Preostalo je usklaivanje koje se odnosi na obuhvatnost
proizvoda koji podlijeu plaanju akciza (nedostaju prirodni plin, ugalj, koks i
elektrina energija ) kao i postizanje minimalnog iznosa akcize u EU za
odreene vrste mineralnih ulja (akciza za olovni benzin i kerozin i gasna ulja
koji se koriste kao pogonsko gorivo je znatno nia od minimalne akcize u EU).
-Direktiva Savjeta 92/83/EEC o usklaivanju strukture akcize na alkohol i
alkoholna pia.
-Direktiva Savjeta 92/84/EEC o ujednaavanju akcize na alkohol i alkoholna
pia.
-Direktiva Savjeta 2008/118/ EEC o opim postupcima sa akciznim
proizvodima i o dranju, kretanju i nadzoru nad tim proizvodima, kojom se
ukida Direktiva Savjeta 92/12/ EEC
Dalje usklaivanje propisa o akcizama sa Acquisom realizovae se postupno
prema dinamici predvienoj NPI.
Ostvarenje prihoda
Prema podacima Poreske uprave zakljuno sa 2010. godine registrovano je
266 akciznih obveznika, od ega 259 pravnih lica i sedam preduzetnika.
Ostvareni prihodi od akciza za 2010.godinu iznose 134,3 mil. (pros.
mjes.11,19 mil. ) i u odnosu na prethodnu godinu (128,8 mil.), vei su za
4.2 %.
Pregled ostvarenih prihoda od akciza po vrstama proizvoda u ovom
izvjetajnom periodu u odnosu na isti period prethodne godine, daje se u
narednoj tabeli:
(u mil.)
Red.
br.

Vrsta akciznog proizvoda

Ostvareno
2009.god.

Ostvareno
2010.god.

10

1
1.
1.1.
1.2.
1.3.
2.
2.1.
2.2.

2
na

Akciza
uvozne
proizvode
Akciza na mineralna ulja
Akciza
na
alkoh.
i
alkohol.pia
Akciza na duvan.proizvode
Akciza
na
domae
proizvode
Akciza
na
alkoh.
i
alkohol.pia
Akciza na duvan.proizvode

3
123,9

4
130,1

92,8
3,2

97,8

5,3
3,1

27,9
4,9

29,0
4,2

3,9
-14,3

4,9

4,2

-14,3

5,0

3,3

Ukupno:
128,8
Izvor: Dravni Trezor, Poreska uprava i Uprava carina

134,3

4,2

Ostvareni prihodi od akciza na uvozne akcizne

proizvode u ovom
izvjetajnom periodu iznose 130,1 mil. i u odnosu na isti period prethodne
godine (123,9mil. ) vei su za 5,0 %. Od navedenog iznosa na minerelna
ulja odnosi se 97,8 mil. (75,2%), alkohol i alkoholna pia 3,3mil. (2,5%) i
duvanske prozvode 29,0 mil. (22,3%).
Prihodi od akciza na domae akcizne proizvode u ovom izvjetajnom periodu
iznose 4,2 mil. i u odnosu na isti period predhodne godine (4,9 mil.) manji
je za 14,3%. Cjelokupan prihod od 4,2 mil. (100%) odnosi se na alkohol i
alkoholna pia.
Prihodi od akciza na mineralna ulja za izvjetajni period iznose 97,8 mil. i u
odnosu na isti period prethodne godine (92,8 mil. ) vei su za 5,3 %. Ovi
prihodi se najveim dijelom odnose na isporuku mineralnih ulja iz akciznih
skladita iju kontrolu obraunavanja i plaanja vri Poreska uprava.
Prihodi od akciza na alkohol i alkoholna pia u izvjetajnom periodu iznose 7,5
mil. , od ega se na domae proizvode odnosi 4,2 mil. (56 %), a na
uvozne 3,3 mil. (44 %). Prihodi po ovom osnovu u odnosu na isti period
prethodne godine (8,1 mil. ), manji su za 7,5 %, a poveanje prihoda
zabiljeeno je kod uvoznog alkohola i alkoholnih pia (3,1%) dok je kod
domaeg alkohola i alkoholnih pia zabiljeen pad (14,3%).
Ostvareni prihodi od akciza na duvanske proizvode za izvjetajni period
iznose 29,0 mil. i u odnosu na prethodnu godine (27,9 mil. ) vei su za
3,9%.
Znaajan pad akcize na domae cigarete posledica je stanja u domaoj
duvanskoj industriji.
3. Porez na dodatu vrijednost
Normativna rjeenja

11

Obaveza plaanja poreza na dodatu vrijednost uvedena je Zakonom o porezu

na dodatu vrijednost6 ija su osnovna rjeenja u primjeni od 1. aprila
2003.godine. Ovim zakonom uvedena je obaveza plaanja neto svefaznog
poreza na promet ("Model EU"), koji je zamijenio dotadanji porez na promet
u maloprodaji. Oporezivanje prometa proizvoda i usluga vri se prema mjestu
potronje, primjenom principa odredita, odnosno destinacije. Ovo rjeenje
podrazumijeva da je izvoz proizvoda osloboen plaanja PDV, a uvoz
proizvoda se oporezuje i ima isti tretman kao domai proizvodi. Sve oporezive
isporuke proizvoda i usluga oporezuju se po jedinstvenoj optoj stopi od 17%.
Po nultoj stopi oporezovan je izvoz proizvoda (kao i transakcije koje su
neposredno povezane sa tim izvozom).
Krajem 2005.godine izvrene su izmjene Zakona o porezu na dodatu
vrijednost7 i u sistem PDV uvedena je druga stopa PDV (sniena stopa od 7%)
za odreeni broj proizvoda i usluga koji su od znaaja za ivotni standard
graana.
Krajem 2007.godine izvrena je izmjena i dopuna Zakona o porezu na dodatu
vrijednost8, kojom je proirena lista proizvoda i usluga koji se oporezuju po
snienoj stopi PDV, tako to su ukljueni: hrana za odojad, brano, meso,
raunarska oprema i servisne usluge koje se pruaju u marinama.
Oporezivanje raunarske opreme i servisnih usluga u marinama oroeno je do
pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji.
Usklaenost sa Acquis-em - Zakon o porezu na dodatu vrijednost, kao i
propisi doneseni na osnovu tog zakona, u znaajnoj mjeri su usklaeni sa
Acquis-em (Direktiva 2006/112/EC). Prema Nacionalnom programu za
integraciju Crne Gore u EU (NPI) obaveza usklaivanja propisa iz ove oblasti
sa Acquis-em realizovae se postupno, do 2015.godine. Pored navedenog,
Programom rada Vlade za IV kvartal ove godine predviene su izmjene i
dopune Zakona kako bi se izvrilo dalje usklaivanje postojeih zakonskih
rjeenja sa Direktivom 2006/112/EC, a izvrie se i djelimino usklaivanje sa
Direktivom 2008/08 EZ od 12. februara 2008.godine kojom su uvedena nova
pravila u pogledu mjesta pruanja usluga
Ostvarenje prihoda
Prema podacima Poreske uprave, za plaanje PDV registrovano je 23.271 lice,
od ega se na pravna lica odnosi 91,8%, a na fizika lica 9,2%. Broj PDV
obveznika u ovom izvjetajnom periodu u odnosu na prethodnu godinu
(21.814 lica) povean je za 6,7%.
Prema podacima Poreske uprave (na osnovu prijava za plaanje PDV), ukupno
ostvareni promet proizvoda i usluga (oporezivi i osloboeni) za 2010.godinu
iznosio je 7.041,1 mil. i u odnosu na prethodnu godinu (7.020,2 mil.)
povean je za 0,3%.
6

Slubeni list RCG, broj 65/01

Slubeni list RCG, broj 76/05
8
Slubeni list CG, broj 16/07
7

12

U narednoj tabeli daje se uporedni pregled ostvarenog prometa proizvoda i

usluga za 2010. i 2009. godinu:

(u hilj.
)
Vrsta prometa
1
Oporezivi promet po stopi od
17%
Oporezivi promet po stopi od
7%
Oporezivi promet po stopi od
0%
Oslobodjeni promet
U k u p n o:
Prosjeno mjeseno

2009. god.
Iznos
%
2
3
5.417.985
77,2

2010.god.
Iznos
%
4
5
5.304.995
75,4

673.453

9,6

721.322

10,2

584.604

8,3

705.986

10,0

344.173

4,9

308.852

4,4

7.020.215

100,0

100,0
7.041.155
586.763

585.018

Iz prethodno navedene tabele proizilazi da je u 2010.godini u odnosu na

prethodu godinu zabiljeeno poveanje oporezivog prometa za 0,8%, a
smanjenje osloboenog za 10,3%. U strukturi ukupno ostvarenog prometa,
promet koji je osloboen plaanja PDV uestvuje sa 4,4%, a u prethodnoj
godini to uee je iznosilo 4,9%, to znai da je u ovom izvjetajnom periodu
dolo do smanjenja prometa koji je osloboen PDV za 0,5 indeksna poena.
Bruto naplata po osnovu PDV (pri uvozu i po poreskim prijavama) za
2010.godinu iznosi 464,0 mil. (pros.mjes. 38,7 mil. ) i u odnosu na
prethodnu godinu (458,9 mil. ) vea je za 1,1%. Pri uvozu proizvoda, od
strane Uprave carina naplaeno je 298,8 mil. (64,4%), a u zemlji (po
poreskim prijavama), od strane Poreske uprave 165,2 mil. (35,6%). Naplata
PDV kod uvoza proizvoda u 2010. godini u odnosu na 2009. poveana je za
2,2 indeksna poena (sa 62,2% u 2009.godini na 64,4% u 2010.godini), a kod
Poreske uprave je smanjena za 2,2 indeksna poena (sa 37,8% u 2009. na
35,6% u 2010.godini).
U narednoj tabeli daje se uporedni pregled uplata po osnovu PDV pri uvozu i u
zemlji za 2010. i 2009.godinu:
(u mil. )
Vrsta uplate
Iznos za
Iznos za
Stopa rasta
2009.god
2010.god
1

4 (3:2)

I PDV pri uvozu

1.bruto naplata
2.povraeno por.obvez

285,6

298,8

4,6

47,2

77,6

64,4

13

3.neto naplata (1-2)

238,4

221,2

-7,2

173,2

165,2

-4,6

40,9

22,4

-45,2

142,

7,9

370,7

364,0

-1,8

30,9

30,3

-1,9

II PDV u zemlji
4.bruto naplata
5.povraeno por.obvez
6.neto naplata (4-5)
Svega neto naplata (3+6)
prosjeno mjeseno

132,

Izvor: Dravni Trezor, Poreska uprava i Uprava carina

Od bruto naplate po osnovu PDV u 2010. godini (464,0 mil. ) za povraaj

PDV poreskim obveznicima opredijeljeno je 38,5 mil. , za preusmjeravanje
sredstava za plaanje drugih poreskih obaveza 41,8 mil 9, za
preusmeravanje sredstava iz PDV kredita za plaanje PDV pri uvozu 19,7 mil.
(od ega preko Poreske uprave 22,4 mil., Dravnog trezora 77,3 mil. i
Uprave carina 0,3 mil.) tako da neto naplata (prihod) od PDV za izvjetajni
period iznosi 364,0 mil., to u odnosu na prethodnu godinu (370,7 mil. )
ini smanjenje od 1,8%. Prihodi od PDV (neto naplata) ini 12,0 %
procijenjenog BDP za 2010. godinu (3.025,0 mil. ).
Uee PDV koji je vraen poreskim obveznicima u 2010.godini (100,0 mil.),
u ukupnoj bruto naplati od PDV (464,0 mil.) iznosi 21,6%, a u prethodnoj
godini to uee je iznosilo 19,2%, to znai da je dolo do poveanja PDV koji
je vraen poreskim obveznicima u izvjetajnom periodu za 2,4 indeksna
poena.
Olakice kod plaanja PDV
Zakonom o PDV omogueno je korienje poreskih olakica po osnovu
isporuke proizvoda i usluga koje slue za slubene potrebe diplomatskih i
konzularnih predstavnitava i medjunarodnih organizacija. Ovo pravo se
ostvaruje neposredno prilikom isporuke proizvoda, odnosno usluga uz
prezentaciju poreske identifikacione kartice. Prema podacima Poreske uprave,
zakljuno sa decembrom 2010.godine, izdato je 104 poreskih identifikacionih
kartica.
Takoe, Zakonom je omogueno i korienje poreskih olakica kod plaanja
PDV u sluajevima kada je medjunarodnim sporazumom, odnosno ugovorom
predvieno da se donatorska sredstva ne mogu koristiti za plaanje poreza u
Crnoj Gori.

Uputstvom o nainu preusmjeravanja sredstava iz optih prihoda budeta Crne Gore za finansiranje
osnovne djelatnosti JP Radio i televizija Crne Gore (Sl. list CG, br.3/09) propisano je da se sredstva za
finansiranje osnovne djelatnosti RTCG obezbjeuju preusmjeravanjem prihoda ostvarenih po osnovu
poreza na dodatu vrijednost. U 2010. godini RTCG preusmjereno je 7,8 mil. , a u 2009. godini 8,1 mil. .

14

4. Porez na dobit pravnih lica

Normativna rjeenja
Oporezivanje dobiti pravnih lica ureeno je Zakonom o porezu na dobit
pravnih lica ("Slubeni list RCG", br.65/01, 80/04 i "Slubeni list CG", br. 40/08
i 86/09) ija su osnovna rjeenja u primjeni od 1. januara 2002. godine. Prema
odredbama navedenog zakona obveznik poreza na dobit je rezidentno,
odnosno nerezidentno pravno lice koje obavlja djelatnost radi sticanja dobiti.
Predmet oporezivanja rezidentnog pravnog lica je dobit koju to lice ostvari u
Crnoj Gori i izvan Crne Gore, a predmet oporezivanja nerezidenta je dobit koju
to lice ostvari u Crnoj Gori. Stopa poreza na dobit, prema odredbama
navedenog zakona, iznosi 9 % i ova stopa je jedna od najniih stopa u
regionu. Prihodi od dividendi i udjela u dobiti pravnih lica koji se isplauju
rezidentnim i nerezidentnim pravnim i fizikim licima, kao i prihodi po osnovu
kamata, autorskih naknada, kapitalnih dobitaka, naknada za zakup
nepokretne i pokretne imovine, naknada po osnovu konsalting usluga, usluga
istraivanja trita i revizorskih usluga, koje ostvare nerezidentna pravna lica
oporezuju se po stopi od 9%. Navedenim zakonom predviena je mogunost
korienja poreske olakice za otpoinjanje biznisa u privredno nedovoljno
razvijenim optinama. Novoosnovano pravno lice u privredno nedovoljno
razvijenim optinama, koje obavlja proizvodnu djelatnost, oslobaa se
plaanja poreza na dobit za prve tri godine od poetka obavljanja djelatnosti.
Ovu olakicu mogu da koriste i druga pravna lica koja osnivaju poslovnu
jedinicu u privredno nedovoljno razvijenim optinama. Zakonom je propisano
da pravnom licu - nevladinoj organizaciji, koja je registrovana za obavljanje
privredne djelatnosti, poreska osnovica se umanjuje u visini od 4.000 eura,
pod uslovom da dobit iskoristi za ostvarivanje ciljeva zbog kojih je osnovano.
Krajem 2009. godine izvrena je izmjena Zakona o porezu na dobit pravnih
lica10, kojom se prihodi od kapitalnih dobitaka ukljuuju u poresku osnovicu u
punom iznosu, umjesto
ranijih 50%. Istovremeno se ukida mjeseno
akontativno plaanje poreza na dobit u cilju eliminisanja biznis barijera.
Navedene izmjene zakona sprovedene se u cilju dodatnog relaksiranja
poreskih obveznika fiskalnim optereenjima kako bi se ublaili efekti globalne
finansijske krize, koja je uticala na poslovanje pravnih lica i njihovu likvidnost.
Takoe, Vlada je na sjednici od 15. aprila 2010. godine usvojila i Uredbu o
odloenom plaanju poreza na dobit pravnih lica 11, kojom je data mogunost
poreskim obveznicima da dospjeli dug po osnovu poreza na dobit pravnih lica
plate u est jednakih mjesenih rata.
Usklaenost sa Acquis-em - Propisi koji se odnose na oporezivanje dobiti
pravnih lica zahtijevaju usklaivanje sa Acquis-om u dijelu koji se odnosi na
oporezivanje dividendi, kamata, statusnih promjena pravnih lica i statusa
povezanih lica.
10
11

"Slubeni list CG", br. 86/09

"Slubeni list CG", br. 23/10
15

Postojea zakonska rjeenja pretenim dijelom su usklaena sa relevantnim

propisima Evropske unije iz ove oblasti, a prije svega sa: Direktivom Savjeta
EU 90/435 EEC o zajednikom sistemu oporezivanja matinih drutava i
zavisnih drutava iz razliitih drava lanica (poslednji put izmijenjena sa
Direktivom Savjeta 2003/123/EC); Direktivom Savjeta EU 90/434 EEC o
zajednikom sistemu oporezivanja kod spajanja, razdvajanja, prenosa
imovine i razmjene dionica izmeu drutava iz razliitih drava lanica
(poslednji put izmijenjena sa Direktivom Savjeta 2005/19/ EC ); Direktivom
Savjeta EU 2003/49/EC o zajednikom sistemu oporezivanja kamata i
autorskih naknada izmeu povezanih drutava iz razliitih drava lanica EU.
Dinamika daljeg usklaivanja propisa o oporezivanju dobiti sa Acquis-om
izvrie se u skladu sa dinamikom iz Nacionalnog programa za integraciju
Crne Gore u EU (NPI), sa opredjeljenjem da te aktivnosti budu usklaene sa
ekonomskim interesima Crne Gore i obavezama koje proistiu iz SSP-a.
Ostvarenje prihoda
Ostvareni prihodi od poreza na dobit za 2010. godinu iznose 20,3 mil.
( pros. mjes. 1,7 mil.) i u odnosu na prethodnu godinu (54,7 mil.) manji su
za 63%. U strukturi ostvarenih prihoda po navedenom osnovu, na porez na
dobit se odnosi 11,2mil. (55,2%), porez na dividende i udjele u dobiti 5,9
mil. (29,1 %) i porez na autorske naknade i kamate 3,2 mil. (15,7%).
Napomena: Podaci o prihodima po osnovu poreza na dobit pravnih lica su na
bazi gotovinske realizacije. S obzirom da su poreski obveznici u obavezi da
do 31. marta tekue godine podnesu prijavu za porez na dobit pravnih lica i u
istom roku izvri uplatu poreza iskazanog u prijavi, ukupan iznos preza na
dobit za fiskalnu 2010 godinu bie mogue izraunati nakon 31. januara
2011. godine. Istovremeno je izmjenama Zakona o porezu na dobit pravnih
lica (Slubeni list C.G, br. 86/09) koji je stupio na snagu od 1. januara 2010.
godine, ukinuta obaveza mjesenog akontativnog plaanje poreza na dobit u
cilju ublaavanja problema likvidnosti preduzea. Imajui u vidu da su tokom
2009. godini poreski obveznici porez na dobit plaali akontativno i da
podatak o ostvarenim prihodima za 2009. godine ukljuuje plaene
akontacije, to podaci za fiskalnu 2009. i 2010. godinu nisu uporedivi.

5. Porez na dohodak fizikih lica

Normativna rjeenja

16

Oporezivanje dohotka fizikih lica ureeno je Zakonom o porezu na

dohodak fizikih lica12, ija su osnovna rjeenja u primjeni od sredine
2002. godine. Ovim zakonom uvedeno je plaanje poreza na dohodak
fizikih lica za rezidentna i nerezidentna fizika lica. Predmet oporezivanja
rezidentnog fizikog lica je dohodak koji je ostvaren u Crnoj Gori i izvan
Crne Gore i to po osnovu: linih primanja, samostalne djelatnosti,
imovine i imovinskih prava
i kapitala. Predmet oporezivanja
nerezidentnog fizikog lica je dohodak koji to lice ostvari od aktivnosti
obavljenih preko stalnog mjesta poslovanja (poslovnoj jedinici) u Crnoj
Gori. Porez na dohodak se plaa mjeseno u vidu akontaticija i godinje,
po isteku fiskalne godine, kad je poreski obveznik duan da podnese
godinju poresku prijavu nadlenom poreskom organu. Stope poreza na
dohodak su bile progresivne i zavisno od visine oporezivog dohotka
iznosile su 17%, 21% i 25%.
U cilju stvaranja to povoljnijeg ambijenta za razvoj preduzetnitva,
sredinom 2004. godine donesen je Zakon o izmjenama i dopunama
Zakona o porezu na dohodak fizikih lica, kojim su smanjene poreske
stope 10% i proiren obim poreskih olakica po osnovu ulaganja u
investicije i zapoljavanje novih radnika. Krajem 2006. godine izvrena je
druga izmjena navedenog zakona i ta rjeenja su u primjeni od 1. januara
2007.godine, kojim je uvedena jedinstvena (proporcionalna) poreska stopa
od 9%, sa odloenim rokom primjene od 01. januara 2010. godine. U
prelaznom periodu (2007. i 2008. godini) poreska stopa je iznosila 15%, a
za 2009. godinu stopa iznosi 12%.
Poslednje izmjene i dopune Zakona o porezu na dohodak fizikih lica 13, ija se
reenja primjenjuju od 1. januara 2010. godine, predstavljaju kontinuitet
dosadanjih reformskih aktivnosti u oblasti poreske politike, a koje su
usmjerene na smanjenje
i izjednaavanje poreskog optereenja dobiti
kompanija i zarada zaposlenih. Naime, navedenim zakonom je ukinuta
olakica po osnovu linog odbitka, uvedeno je oporezivanje odredjenih linih
primanja (toplog obroka, regresa i prevoza) i uvedeno je oporezivanje
kapitalnih dobitaka od 2011. godine.

Usklaenost sa Acquis-em - Propisi koji se odnose na oporezivanje

dohotka fizikih lica ne zahtijevaju znaajnije usklaivanje sa Acquis-em,
osim u dijelu koji se odnosi na usaglaavanje poreskog tretmana
nerezidentnih fizikih lica sa Preporukom Evropske komisije 94/79/EC.

Ostvarenje prihoda

12
13

Sl.list RCG, br. 65/01, 37/04 i 78/06

Sl.list CG, br. 86/09

17

Naplaeni prihodi od poreza na dohodak fizikih lica za 2010. godinu

iznose
114.4 mil. i u odnosu na prethodnu godinu (121,4 mil.)
smanjeni
su
za 5.8%. U strukturi ukupno naplaenih prihoda po
navedenom osnovu na lina primanja odnosi se 91%, na samostalnu
djelatnost 2%, prihode od imovine i imovinskih prava 2 % i prohode od
kapitala 5%.
U narednoj tabeli daje se uporedni pregled prihoda od poreza na dohodak
fizikih lica za 2010. i 2009. godini
u mil.
Ostvaren Ostvaren
o
o
u
u
IZVORI DOHOTKA
2009
2010
Index
Lina primanja

109.43

104.06

95,09

Samostalna djelatnost

3.37

2.36

70,08

Imovina i imov. prava

2.76

2.15

77,86

Kapital

5.84

5.82

99,65

121.41

114.39

94,22

Ukupno

Ako se posmatra ostvarenje prihoda po izvorima za ovaj izvjetajni

period, uoava se da je dolo do smanjenja svih prihoda i to: od poreza na
zarade zaposlenih za 4.9%, poreza na prihode od samostalne djelatnosti
za 29.9%, poreza na prihode od imovine i imovinskih prava za 22.2 % i
poreza na kapital za 0.3%.
Prihodi od poreza na dohodak fizikih lica pripadaju budetu drave (79%),
budetima optina (10%) i Egalizacionom fondu (11%). Naplaeni prihodi
od poreza na dohodak fizikih lica rasporeeni su budetu drave u
iznosu od 90.2 mil. i budetu optina u iznosu od 24.2 mil., od ega je
12.7 mil. rasporeeno preko Egalizacionog fonda optinama koje imaju
pravo korienja sredstava tog fonda.
6. Porez na promet nepokretnosti
Obaveza plaanja poreza na promet nepokretnosti (korienih, a ne novih
nepokretnosti) uvedena je Zakonom o porezu na promet nepokretnosti 14, ija
su osnovna rjeenja u primjeni od poetka 2004. godine. Stopa poreza na
promet nepokretnosti je 3% od njihove trine vrijednosti, a prihodi po tom
osnovu u 2010. godini dijelili se se izmedju budeta Drave i budeta optina,
u srazmjeri 30%:70%, s tim to se 20% od ukupno ostvarenih prihoda
optinama usmjeravalo preko Egalizacionog fonda. Primjenom novih
14

"Slubeni list RCG", broj 69/03 i "Slubeni list CG", broj17/07

18

zakonskih rjeenja koja se odnose na finansiranje lokalne samouprave, poev

od 1. januara 2011. godine, prihodi od ovog poreza dijele se izmedju budeta
Drave i budeta optina, u srazmjeri 10%:90%, s tim to se 10% od ukupno
ostvarenih prihoda optinama usmjerava preko Egalizacionog fonda.
Oslobodjenja od plaanja poreza na promet nepokretnosti predviena su za
nepokretnosti koje stiu dravni organi, organi lokalne uprave, kao i
medjunarodne organizacije. Zakonom je predviena i mogunost osloboenja
od plaanja poreza u sluaju rjeavanja stambenog pitanja, a najvie do 20
m2 po lanu domainstva.
Ostvareni prihodi po osnovu poreza na promet nepokretnosti za 2010.
godinu iznose 16,5 mil. , i u odnosu na prethodnu godinu (17,4 mil. ) manji
su za 5,17%, to je posledica smanjenog obima prometa nepokretnosti u
izvjetajnom periodu. Od navedenog iznosa sredstava, budetu Drave je
opredijeljeno 4,9 mil. (30%), a budetima optina 11,6 mil. (70%). Od
navedenog iznosa rasporeenog budetima optina, direktno je rasporeeno
8,3 mil., a indirektno, preko Egalizacionog fonda 3,3 mil. .
Ova vrsta poreza nije izriito regulisana propisima EU, stoga ne postoji
obaveza njegovog usklaivanja sa Acquis-em.
7. Porez na promet upotrebljavanih motornih vozila,
plovnih objekata, vazduhoplova i letilica
Obaveza plaanja poreza na promet upotrebljavanih motornih vozila, plovnih
objekata, vazduhoplova i letilica, uredjena je Zakonom o porezu na promet
upotrebljavanih motornih vozila, plovnih objekata, vazduhoplova i letilica 15,
ija su rjeenja u primjeni od oktobra 2003. godine. Obveznik plaanja ovog
poreza je kupac, odnosno sticalac upotrebljavanog motornog vozila, plovnog
objekta, vazduhoplova ili letilice, pod uslovom da se na njihov promet ne
plaa PDV. Poreska stopa iznosi 5% trine vrijednosti navedenih proizvoda.
Poreska oslobodjenja su krajnje reducirana i vezana su za nasledjivanje i
davanje poklona kod prvog naslednog reda. Prihodi ostvareni po ovom
osnovu u cjelosti pripadaju budetu Drave.
Ostvareni prihodi po osnovu ovog poreza za 2010.godinu iznose 2,3 mil. , i u
odnosu na prethodnu godinu (2,7 mil. ) manji su za 14,8 %.
Ova vrsta poreza nije izriito regulisana propisima EU, stoga ne postoji
obaveza njegovog usklaivanja sa Acquis-em.
8. Porez na upotrebu putnikih motornih vozila,
plovnih objekata, vazduhoplova i letilica
Obaveza plaanja poreza na upotrebu putnikih motornih vozila, plovnih
objekata, vazduhoplova i letilica uvedena je Zakonom o porezu na upotrebu
15

"Slubeni list RCG", broj 55/03

19

putnikih motornih vozila, plovnih objekata, vazduhoplova i letilica 16, koji je u

primjeni od poetka maja 2004. godine. Ovaj porez plaaju pravna i fizika
lica koji su vlasnici registrovanih putnikih automobila, plovnih objekata,
vazduhoplova i letilica, prema propisanoj tarifi. Prihodi po ovom osnovu u
cjelosti pripadaju budetu Drave.
Krajem 2009.godine donesen je Zakon o izmjenama Zakona o porezu na
upotrebu putnikih motornih vozila, plovnih objekata, vazduhoplova i letilica,
ija su rjeenja u primjeni od 1. januara 2010.godine. Glavna izmjena zakona
odnosila se na poveanje visine poreske obaveze na upotrebu putnikih
motornih vozila i motocikala (posebno na luksuzna vozila sa veom
kubikaom), kao i plovnih objekata sa kabinom. Prema navedenim izmjenama
propisani porez na upotrebu putnikih vozila, u zavisnosti od kubikae, kree
se u rasponu od 25 do 1500 , a za upotrebu motocikala od 10 do 300 ,
a ukupno umanjenje poreza po osnovu godina starosti vozila ne moe prei
50% ukupno propisane visine poreza. Takoe, ukinuto je osloboenje od
plaanja poreza na upotrebu motornih vozila pojedinih organa i to za: vozila
dravnih organa i jedinica lokalne samouprave, vozila organa dravne uprave
i organa jedinica lokalne samouprave, kao i vozila za rent-a car usluge.
Istovremeno, ovim zakonom izvreno je poveanje visine poreza na upotrebu
plovnih objekata sa kabinom koji se, u zavisnosti od duine plovnog objekta,
kree u rasponu od 1500 do 3000 .
Ostvareni prihodi po osnovu ovog poreza za 2010. godinu iznose 7,5 mil. i u
odnosu na 2009. godinu (4,2 mil. ) vei su za 78,6 %, to je posledica
poveanja navedenog poreza.
Ova vrsta poreza nije izriito regulisana propisima EU, stoga ne postoji
obaveza njegovog usklaivanja sa Acquis-em.
9. Porez na premije osiguranja
Obaveza plaanja poreza na premije osiguranja uvedena je Zakonom o
porezu na premije osiguranja 17, koji je u primjeni od poetka maja 2004.
godine. Porez na premije osiguranja plaa se na usluge osiguranja po osnovu
autoodgovornosti i po osnovu kasko osiguranja motornih vozila. Poreska stopa
na premije od autoodgovornosti iznosi 6%, a 3% na premije kasko osiguranja
motornih vozila. Ovaj porez plaaju osiguravajua drutva nezavisno od toga
da li poslove osiguranja obavljaju lino ili preko svojih zastupnika. Prije
uvoenja poreza na dodatu vrijednost na navedene usluge plaao se porez na
promet usluga po stopi od 9%, na iznos tehnike premije, a to u osnovi
odgovara visini postojeeg poreskog optereenja. Za usluge osiguranja
imovine nije predvidjeno plaanje poreza, iz razloga kako bi se na taj nain
doprinijelo smanjenju trokova privrednih subjekata. Prihodi po ovom osnovu
u cjelosti pripadaju budetu Drave.
16

"Slubeni list RCG", broj 28/04 i 37/04 i "Slubeni list CG", broj 86/09

17

"Slubeni list RCG", broj 27/04 i 37/04

20

Ostvareni prihodi po osnovu poreza na premije osiguranja za 2010. godinu

iznose 1,8 mil. i u odnosu na 2009. godinu iznose (2,1 mil. ), manji su za
14,3%.
Ova vrsta poreza nije izriito regulisana propisima EU, stoga ne postoji
obaveza njegovog usklaivanja sa Acquis-em.
10. Doprinosi za obavezno socijalno osiguranje
Normativna rjeenja

Obaveza plaanja doprinosa za obavezno socijalno osiguranje ureena je

Zakonom o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje18, koji je u
primjeni od 1. januara 2008.godine. Ovim zakonom se na jedinstven
nain ureuje sistem obezbjeenja sredstava za finansiranje obaveznog
socijalnog osiguranja.
Zakonom o izmjenama Zakona o doprinosima za obavezno socijalno
osiguranje19, koji se primjenjuje od 1.januara 2010. godine, izvrena je
izmjena stopa doprinosa za obavezno socijalno osiguranje (doprinosa za
penzijsko i invalidsko osiguranje i zdravstveno osiguranje). Izmijenjena je
fiskalna struktura zarada tako to je smanjen porez na dohodak fizikih lica,
poveani doprinosi na teret zaposlenog i smanjeni doprinosi na teret
poslodavca ime je smanjen ukupan troak poslodavca, to je rezultiralo
znaajnim poveanjem prihoda po osnovu doprinosa. Naime zadran je iznos
postojee kumulativne stope doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje
od 20,5%, uz izmjenu strukture stopa, tako da je stopa na teret zaposlenog
poveana sa 12% na 15%, dok se stopa za poslodavca smanjila sa 8,5 na
5,5%. Kod doprinosa za zdravstveno osiguranje dolo je do do poveanja
kumulativne stope sa 10.5% na 12.3%, s tim to stopa doprinosa na teret
zaposlenog iznosi 8.5%, a na teret poslodavca 3.8%.

Usklaenost sa Acquis-em - Nain finansiranja obaveznog socijalnog

osiguranja nije standardizovan propisima Evropske unije, stoga ne postoji
obaveza usklaivanja postojeih propisa iz ove oblasti sa Acquis-em.
Ostvarenje prihoda
Ostvareni prihodi po osnovu doprinosa za obavezno socijalno osiguranje
za 2010. godinu iznose 374.6 mil. (pros. mjes. 31.2 mil.) i u odnosu na
2009. godinu vei su za za 10.7%. U strukturi ukupno naplaenih prihoda
po navedenom osnovu, na doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje
se odnosi 234.1 mil. (62.5%), doprinose za zdravstveno osiguranje
130.3 mil. (34.8%) i doprinose za osiguranje od nezaposlenosti 10.2 mil.
18
19

Sl. List CG, br. 13/07, 79/08, 86/09 i 78/10

Sl. List CG, br. 86/09

21

 (2.7%). Poveanje prihoda po osnovu doprinosa za obavezno socijalno

osiguranje rezultat je izmjene fiskalne strukture zarada.
U narednoj tabeli dat je uporedni pregled ostvarenja prihoda od doprinosa
za 2010. i 2009. godinu.

Doprinosi
1
1. Za penzijsko i invalidsko
osiguranje
1.1. Doprinosi iz i na zarade
zaposlenih
1.1.1. Privredna djelatnost +
doprinosi iz reprograma
1.1.2. Vanprivredna djelatnost
+ doprinosi iz Budeta CG
1.2. Doprinosi na prihode od
samostalne djelatnosti
1.3. Doprinosi na prihode od
poljoprivredne djelatnosti

Ostvareno
u 2009.
god.
2

Ostvaren
o
u
2010.god
3

Index
4/2
5

199.51

234.12

117.35

194.27

229.28

118,02

116.59

133.79

114,76

77.68

95.49

122,93

5.10

4.68

91,84

0.14

0.16

111,60

129.77

130.29

100,41

94.22

127.11

134,89

2.1.1. Privredna djelatnost

58.66

76.16

129,83

2.1.2. Vanprivredna djelatnost

2.2. Doprinosi na prihode od
samostalne djelatnosti
2.3. Doprinosi na prihode od
poljoprivredne djelatnosti

35.56

50.94

143,24

2.53

2.47

97,50

0.35

0.34

96,75

2.4. Doprinosi za penzionere

2.5. Doprinose za nezaposlene
(Zavod za zapolj.)
3. Za osiguranje od
nezaposlenosti

32.19

0,00

0.47

0.38

81,37

8.99

10.15

112.90

338.27

374.56

110.73

2. Za zdravstveno osiguranje
2.1. Doprinosi iz i na zarade
zaposlenih

U k u p n o:

Prihodi od doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje za 2010. godinu

iznose 234.12 mil., (pros.mjes. 19.5 mil.) i u odnosu na 2009. godinu
(199.51 mil.) vei su za 17.4 %. U strukturi ostvarenih prihoda po
navedenom osnovu na doprinose iz i na lina primanja zaposlenih odnosi

22

se 97.9 %, na prihode od samostalne djelatnosti 2.0%, a na prihode od

poljoprivredne djelatnosti 0.1 %. Kada se posmatra ostvarenje doprinosa
za PIO po pojedinim izvorima poveanje je zabiljeeno kod doprinosa na
lina primanja zaposlenih i doprinosa na prihode od poljoprivrede, dok su
doprinosi na prihode od samostalne djelatnosti smanjenji.
Prihodi od doprinosa za zdravstveno osiguranje za 2010. godinu iznose
130.29 mil., (pros.mjes. 10.8 mil.)
i u odnosu na 2009. godinu
(129.77 mil.) neznatno su poveani (0.4%). U strukturi ostvarenih
prihoda po navedenom osnovu na doprinose se odnosi 97.6%, na
doprinose na prihode od samostalne djelatnosti 1.9%, na doprinose na
prihode od poljoprivredne djelatnosti 0.2 % i na doprinose za nezaposlena
lica 0.3 %. Ako se posmatra ostvarenje doprinosa za zdravstveno
osiguranje po pojedinim izvorima moe se konstatovati da je poveanje
zabiljeeno kod doprinosa iz i na lina primanja za 34.9%, dok je kod
ostalih izvora smanjeni prihodi.
Prihodi od doprinosa za osiguranje od nezaposlenosti za 2010. godinu
iznose 10.15 mil. (pros.mjes. 0.85 mil.) i u odnosu na 2009. godinu
(8.99mil ) vei su za 10.7 %.
Obaveza plaanja doprinosa za obavezno socijalno osiguranje ureena je
Zakonom o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje20, koji je u primjeni
od 1.januara 2008.godine. Ovim zakonom se na jedinstven nain ureuje
sistem obezbjeenja sredstava za finansiranje obaveznog socijalnog
osiguranja.
Zakonom o izmjenama Zakona o doprinosima za obavezno socijalno
osiguranje21, koji je Skuptina Crne Gore usvojila 17. decembra 2009. godine,
izvrena
je izmjena stopa doprinosa za obavezno socijalno osiguranje
(doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje i zdravstveno osiguranje).
Naime, zadran je iznos postojee kumulativne stope doprinosa za penzijsko
i invalidsko osiguranje od 20,5%, uz izmjenu strukture stopa, tako da je stopa
na teret zaposlenog poveana sa 12% na 15%, dok se stopa za poslodavca
smanjila sa 8,5 na 5,5%. Kod doprinosa za zdravstveno osiguranje dolo je do
poveanja kumulativne stope sa 10.5% na 12.3%, s tim to stopa doprinosa
na teret zaposlenog iznosi 8.5%, a na teret poslodavca 3.8%.
Usklaenost sa Acquis-em - Nain finansiranja obaveznog socijalnog
osiguranja nije standardizovan propisima Evropske unije, stoga ne postoji
obaveza usklaivanja postojeih propisa iz ove oblasti sa Acquis-em.
11. T a k s e
Administrativne takse

20
21

Sl. List CG, br. 13/07 i 79/08

Sl. List CG, br. 86/09

23

Obaveza plaanja administrativnih taksa propisana je Zakonom o

administrativnim taksama22, a koje se plaaju za spise i radnje koje se vode
pred organima dravne uprave, organima lokalne uprave i drugim pravnim
licima koja imaju javna ovlaenja. Takoe, ovim zakonom dato je ovlaenje
optinama da uvode lokalne administrativne takse za radnje i akte koji se
vode pred organima lokalne uprave. Visina administrativnih taksa za radnje i
akte koji se vode pred organima dravne uprave odredjena je nacionalnom
taksenom tarifom, a visina lokalnih administrativnih taksa za radnje i akta koji
se vode pred organima lokalne uprave, lokalnom taksenom tarifom.
Sredinom 2008. godine izvrena je izmjena vaeeg Zakona o
administrativnim taksama, koja je bila uslovljena potrebom da se izvri
usklaivanje visine administrativnih taksa, koje se odnose na uvoz, izvoz i
tranzit sa odredbama lana VIII Opteg sporazuma o carinama i trgovini,
propisivanje konzularnih taksa za spise i radnje koje se vode pred
diplomatsko-konzularnim predstavnitvima, koje su samo djelimino bile
obuhvaene vaeim Zakonom o administrativnim taksama, a veim dijelom
saveznim propisima, kao i propisivanje takse za radnje i akte koje nijesu
obuhvaene postojeom Taksenom tarifom (intelektualna svojina i dr.).
Krajem 2008.godine ponovo je izvrena izmjena Zakona o administrativnim
taksama, u cilju njegovog usklaivanja sa odredbama lana VIII Opteg
sporazuma o carinama i trgovini (GATT),
kojim je predvieno da
administrativne takse ne mogu predstavljati posrednu zatitu domaih
proizvoda ili posredno oporezivanje uvoza, ve moraju da odraavaju priblini
stvarni troak pruene usluge. Ovim izmjenama izalo se u susret zahtjevima
Svjetske trgovinske organizacije u pogledu izjednaavanja visine taksene
obaveze za domaa i strana pravna lica kod obavljanja spoljnotrgovinskog
prometa. Pored navedenog, ovim izmjenama izvreno je proirenje osnova za
plaanje taksene obaveze za radnje i akte koje se odnose na civilnu
bezbjednost, obavljanje eljeznikog saobraaja i zapoljavanje stranaca.
U cilju poboljanja uslova za nesmetano poslovanje i unapreenje poslovnog
ambijenta u Crnoj Gori, Zakonom o unapreenju poslovnog ambijenta
(Slubeni list CG; broj.40/10), izvrena je izmjena citiranog Zakona o
administrativnim taksama, odnosno smanjen je iznos administrativne takse
koju su u Crnoj Gori plaali stranci (za privremeni boravak i izdavanje radne
dozvole). Takoe, ukinuta je i taksa za izdavanje odobrenja stranom fizikom i
pravnom licu za prevoz robe koja ima svojstvo opasnih materija preko
teritorije Crne Gore, jer pribavljanje ovog odobrenja vie nije praksa u
zemljama u okruenju.
Naplaeni prihodi po osnovu administrativnih taksa za 2010. godinu iznose
15,4 mil. , i u odnosu na prethodnu godinu (16,2 mil. ), manji su za 4,9%,
to je posledica poslednjih izmjena citiranog zakona kojim su ukinute,
odnosno smanjene taksene obaveze za pojedine spise i radnje koje se plaaju
pred organima dravne uprave.
"Slubeni list RCG", br.55/03 i 81/05, ispr. 2/06 i "Slubeni list CG", br. 22/08 i 77/08,
ispr.3/09
22

24

Obaveza plaanja ovih taksa nije standardizovana propisima EU, ali postoji
obaveza usklaivanja sa meunarodnim sporazumima i konvencijama.

Sudske takse
Obaveza plaanja sudskih taksa propisana je Zakonom o sudskim taksama23.
Ostvareni prihodi po osnovu navedenih taksa za 2010. godinu iznose 6,2 mil.
, i u odnosu na prethodnu godinu (6,8 mil. ), manji su za 8,8%.
Obaveza plaanja ovih taksa nije standardizovana propisima EU.
12. Naknade za korienje prirodnih i drugih
dobara i prava od opteg interesa
Obaveza plaanja naknada za korienje prirodnih i drugih dobara i prava od
opteg interesa utvrena je zakonima kojima je ureeno korienje prirodnih
i drugih dobara i prava od opteg interesa (Zakon o umama, Zakon o
vodama i Zakon o finansiranju upravljanja vodama, Zakon o putevima, Zakon
o rudarstvu, Zakon o ivotnoj sredini, Zakon o igrama na sreu i dr.).
Ostvareni prihodi po osnovu navedenih naknada za 2010. godinu iznose 31,1
mil. i u odnosu na 2009. godinu (19,4 mil.) poveani su za 60,3 %. U
strukturi prihoda po navedenom osnovu, najvee uee se odnosi na
naknadu za prireivanje posebnih igara na sreu (19,94%), naknadu za
korienje drumskih i prikljunih motornih vozila (14,15%), naknadu za
korienje morskog dobra (12,54%), naknadu za korienje uma (10,93%) i
naknadu za korienje voda (7,07 %).

B. Lokalni prihodi
Optine, shodno ovlaenjima iz Zakona o finansiranju lokalne samouprave 24,
ija su rjeenja bila u primjeni do kraja 2010. godine i ovlaenjima iz
posebnih zakona, mogle su uvoditi: optinske poreze (prirez porezu na
dohodak fizikih lica, porez na nepokretnosti, porez na potronju, porez na
firmu ili naziv, porez na neizgraeno graevinsko zemljite, porez na igre na
sreu i zabavne igre); lokalne takse (administrativne takse i komunalne takse)
23

"Slubeni list RCG", broj 76/05

24

Sl. list RCG broj 42/03 i Sl. list CG, broj 5/08. Krajem decembra 2010. godine donijet je Zakon o
izmjenama i dopunama Zakona o finansiranju lokalne samouprave (Sl. list CG, broj 74/10), ija su
rjeenja u primjeni od 1. januara 2011. godine.

25

i lokalne naknade
(naknadu za komunalno opremanje graevinskog
zemljita, naknade za korienje optinskih puteva, naknade za obavljanje
komunalne djelatnosti).
Optine su, po osnovu tekuih lokalnih prihoda (porezi, takse, naknade,
prihodi od kamata i novanih kazna za neblagovremeno plaanje poreskih
obaveza, prihodi koje svojom djelatnou ostvare optinski organi) u 2010.
godini ostvarile 133,8 mil. (pros. mjes. 11,2 mil. ), to u odnosu na 2009.
godinu (142,0 mil. ) ini smanjenje za 5,72%. U strukturi ukupno ostvarenih
fiskalnih prihoda (dravnih i lokalnih) za 2010. godinu, ovi prihodi uestvuju
sa 10,5 %. Tekui lokalni prihodi ine 4,4 % procijenjenog BDP za 2010.
godinu (3.025,0 mil. ).
U narednom tekstu daju se blie karakteristike pojedinih lokalnih fiskalnih
prihoda:
1. Prirez porezu na dohodak fizikih lica
Optinama je ovlaenje za uvoenje ovog prireza dato navedenim Zakonom
o finansiranju lokalne samouprave. Stopa prireza, moe iznositi do 13% za
optine (za Glavni grad i Prijestonicu ta stopa moe iznositi do 15%).
Osnovicu za utvrivanje prireza ini porez na dohodak fizikih lica iz svih
izvora (linih primanja, samostalne djelatnosti, imovine i imovinskih prava i
kapitala).
Ostvareni prihodi od prireza porezu na dohodak fizikih lica u 2010. godini
iznose 14,6 mil. i u odnosu na 2009. godinu (15,6 mil. ) manji su za 6,96%.
Od ukupno ostvarenih prihoda po ovom osnovu, na optine: Podgorica, Niki,
Bar, Herceg Novi i Budva, odnosi se 75,27%, a na sve druge optine 24,73%.
2. Porez na nepokretnosti
Optinama je ovlaenje za uvoenje ovog poreza dato Zakonom o porezu na
nepokretnosti25. Raspon stopa poreza na nepokretnosti, prema zakonskim
rjeenjima koja su vaila u 2010. godini, je iznosio od 0,08% do 0,80% trine
vrijednosti nepokretnosti koju optine odreuju u zavisnosti od vrste, lokacije,
kvaliteta, starosti i namjene nepokretnosti.
Ostvareni prihodi od poreza na nepokretnosti u 2010. godini iznose 24,6 mil.
, to u odnosu na 2009. godinu (21,1 mil. ), ini poveanje za 16,52%.
Poveanje prihoda po ovom osnovu rezultat je efikasnije kontrole
obraunavanja i plaanja poreskih obaveza od strane poreskog organa
optine i bolja evidencija vlasnika nepokretnosti. Od navedenog iznosa, na
25

Sl. list RCG, br. 65/01. Krajem decembra 2010. godine donijet je Zakon o izmjenama i dopunama
Zakona o porezu na nepokretnosti (Sl. list CG, broj 75/10), ija su rjeenja u primjeni od 1. januara 2011.
godine.

26

optine: Budva, Podgorica, Herceg Novi, Bar, Niki, Kotor i Tivat odnosi se
79,20%, a na sve druge optine 20,80%.
3. Porez na potronju
Otinama je ovlaenje za uvoenje ovog poreza bilo dato navedenim
Zakonom o finansiranju lokalne samouprave. Porez na potronju plaao se na
promet alkoholnih i bezalkoholnih pia u ugostiteljskim objektima i stopa
poreza mogla je iznositi do 5%. Izmjenjenim zakonskim rjeenjima koja su u
primjeni od 1. januara 2011. godine ovaj porez je ukinut.
Ostvareni prihodi od poreza na potronju u 2010. godini iznosili su 2,0 mil. ,
to je na nivou ostvarenja u 2009. godini. Od ukupno ostvarenih prihoda od
ovog poreza, na optine: Budva, Podgorica, Herceg Novi, Kotor, Niki i Tivat,
odnosi se 83,87%, a na sve druge optine 16,13%.
4. Porez na firmu ili naziv
Optinama je ovlaenje za uvoenje ovog poreza bilo dato Zakonom o
finansiranju lokalne samouprave, ija su se rjeenja primjenjivala do 31.
decembra 2010. godine. Porez na firmu ili naziv se plaao u godinjem iznosu
i po firmi taj iznos nije mogao biti vei od 500 za pravna lica i 100 za
fizika lica. Ovaj porez ukinut je Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o
porezu na nepokretnosti, ija su rjeenja u primjeni od 1. januara 2011.
godine.
Ostvareni prihodi od poreza na firmu ili naziv u 2010. godini iznose 2,8 mil. ,
to odgovara ostvarenju prihoda po ovom osnovu u 2009. godini. Od ukupno
ostvarenih prihoda od ovog poreza, na optine: Podgorica, Herceg Novi,
Niki, Bijelo Polje, Kotor, Tivat , Pljevlja i Bar, odnosi se 74,44%, a na sve
druge optine 25,56%.
5. Porez na igre na sreu i zabavne igre
Optinama je ovlaenje za uvoenje poreza na igre na sreu i zabavne igre
bilo dato Zakonom o porezu na igre na sreu i zabavne igre 26, koji se
primjenjivao da 31. decembra 2010. godine. Odredbama navedenog zakona
bilo je predvieno da stopa poreza za prireivanje igara na sreu (osim na
automatima), moe iznositi do 10% koncesione naknade koja se plaa za
prireivanje tih igara, za prireivanje igara na sreu na automatima do 20
po automatu i za prireivanje zabavnih igara do 15 po automatu.
Ostvareni prihodi od poreza na igre na sreu i zabavne igre u 2010. godini
iznose 0,7 mil. , to u odnosu na 2009. godinu (0,8 mil. ), ini smanjenje za
12,50%. Od ukupno ostvarenih prihoda po navedenom osnovu, na optine:
Podgorica, Budva, Niki, Bar i Herceg Novi odnosi se 75,72%. Neznatne
prihode od ovog poreza ostvarile su optine: Danilovgrad, abljak, Mojkovac,
Andrijevica i avnik, dok optine: Kolain, Plav i Pluine nijesu imale prihode
po ovom osnovu.
26

Sl. list RCG, broj 27/06

27

6. Lokalne komunalne takse

Optinama je ovlaenje za uvoenje ovih taksa dato Zakonom o lokalnim
komunalnim taksama27. Optine mogu visinu lokalnih komunalnih taksa
utvrivati u zavisnosti od vrste djelatnosti, povrine, lokacije, odnosno zone u
kojoj se nalaze objekti, predmeti, odnosno vre usluge za koje je propisano
plaanje takse.
Ostvareni prihodi od lokalnih komunalnih taksa u 2010. godini iznose 3,5 mil.
i u odnosu na 2009. godinu (3,6 mil. ), smanjeni su za 2,78%. Od ukupno
ostvarenih prihoda po ovom osnovu, na optine: Podgorica, Budva, Plav, Tivat
i Herceg Novi odnosi se 65,41%, a na ostalih 16 optina 34,59%.
7. Lokalne administrativne takse
Optinama je ovlaenje za uvoenje ovih taksa dato Zakonom o
administrativnim taksama28. Navedenim zakonom predvieno je da lokalna
administrativna taksa ne moe biti vea od takse koja se plaa za sline spise
i radnje koji se vode pred organima dravne uprave.
Ostvareni prihodi od lokalnih administrativnih taksa u 2010. godini iznose 2,2
mil. i u odnosu na 2009. godinu (2,6 mil. ), smanjeni su za 15,38%.
Smanjenje prihoda od ovih taksa posljedica je prenoenja ovlaenja datih
lokalnoj samoupravi za naplatu administrativne takse za pojedina spisa i
radnje na dravne organe. U ukupno ostvarenim prihodima po navedenom
osnovu, na optine: Podgorica, Budva, Kotor, Niki i Herceg Novi, odnosi se
vie od 75%.
8. Naknada za korienje graevinskog zemljita
Donoenjem Zakona o ureenju prostora i izgradnji objekata 29, od 1. januara
2009. godine prestala je mogunost naplate naknade za korienje
graevinskog zemljita.
Ostvareni prihodi od naknade za korienje graevinskog zemljita u 2010.
godini iznose 0,7 mil. i odnose se na naplaene prihode iz ranijih godina
( najee putem sudskih utuenja). Od ukupno naplaenih prihoda po ovom
osnovu, na optine: Cetinje, Kotor, Budva, Ulcinj i Mojkovac , odnosi se
70,35%, a na ostalih 16 optina 29,65%.
9. Naknada za komunalno opremanje graevinskog zemljita
Optinama je ovlaenje za uvoenje ove naknade dato navedenim Zakonom
o ureenju prostora i izgradnji objekata. Ovu naknadu plaa investitor
27

"Sl. list RCG", broj 27/06

28

"Sl. list RCG", 55/03 i 81/05 i Sl. list CG, br. 22/08, 77/08, 3/09 i 40/10
Sl. list CG, broj 51/08 i 40/10

29

28

izgradnje objekata, u zavisnosti od stepena opremljenosti graevinskog

zemljita, kao i uea investitora u komunalnom opremanju.
Ostvareni prihodi od naknade za ureivanje graevinskog zemljita u 2010.
godini iznose 64,8 mil. , to u odnosu na 2009. godinu (65,5 mil. ), ini
smanjenje za 1,07%. Od ukupno ostvarenih prihoda po ovom osnovu, na
optine: Budva, Podgorica, Bar, Herceg Novi, Kotor i Tivat odnosi se 92,88%.
Neznatne prihode od ove naknade ostvarila je optina Pluine, dok Optina
Andrijevica i Optina avnik nije imala prihode po ovom osnovu.

10. Naknada za korienje optinskih puteva

Optinama je ovlaenje za uvoenje ove naknade dato Zakonom o putevima
30
. Ovim zakonom propisane su vrste naknada za korienje optinskih
puteva koje moe uvesti optina na svojoj teritoriji.
Ostvareni prihodi od naknada za korienje optinskih puteva u 2010. godini
iznose 3,4 mil. , to u odnosu na 2009. godinu (6,2 mil. ), ini smanjenje za
45,16%. Smanjenje prihoda po ovom osnovu rezultat je nedovoljne naplate i
kontrole obraunavanja i plaanja ove naknade od strane poreskog organa
optine. Od ukupno ostvarenih prihoda po ovom osnovu, na optine:
Podgorica, Bijelo Polje, Mojkovac, Berane i Roaje, odnosi se 80,15%, a na sve
druge optine 19,85%.
11. Ostali lokalni prihodi
Optine su, po osnovu ostalih lokalnih tekuih prihoda ( kamate i novane
kazne zbog neblagovremeno plaenih poreza, prihodi od kapitala i prihodi
koje svojom djelatnou ostvare optinski organi i slube) u 2010. godini
ostvarile 14,7 mil. , to u odnosu na 2009. godinu (18,1 mil.) ini
smanjenje za 18,78%. Od ukupno ostvarenih prihoda po ovom osnovu, na
optine: Tivat, Podgorica, Budva, Bar, Kotor i Cetinje, odnosi se 75,62%, a na
ostalih 15 optina 24,38%.
U narednoj tabeli daje se uporedni pregled ostvarenih tekuih lokalnih
prihoda za 2010. i 2009. godinu:
PREGLED OSTVARENIH TEKUIH LOKALNIH PRIHODA ZA 2010. I
2009.GODINU,
PO VRSTAMA PRIHODA

Vrste lokalnih

2009.god.

2010.god.

Stopa

30

Sl. list RCG, broj 42/04 i Sl. List CG, broj 54/09 i 40/10

29

prihoda
1
1.
Optinski
porezi
- prirez porezu na
doh.fiz.lica
- porez na nepokretnosti
- porez na
potronju
- porez na firmu
- porez na igre na
Sreu
2. Lokalne takse
- administrat. Takse
- komunalne takse
3.
Lokalne
naknade
nakn.za
kori.gra.
Zemljita
nakn.za
kom.
oprem.
gra. Zemjita
nakn.
za
kori.opt.
Puteva
4. Ostali lokalni
prihodi (kazne,
kamate, prihodi od
kapitala, prihodi
koje svojom
djelatnou ostvare
optinski organi )
U K U P N O:
Prosjeno
mjeseno
Izvor: Optine

(u )

Uee

(u )

Uee

rasta

2
42.319.304

3
29,81

4
44.603.752

5
33,32

6
5,40

15.647.514

11,02

14.559.136

10,88

-6,96

21.078.784
2.000.585

14,85
1,41

24.560.026
1.998.045

18,35
1,49

16,52
-o,13

2.828.971

1,99

2.795.782

2,09

-1,17

763.450
6.220.461
2.581.964
3.638.497
75.282.726

0,54
4,38
1,82
2,56
53,03

690.763
5.653.236
2.201.713
3.451.523
68.912.772

0,51
4,22
1,64
2,58
51,49

-9,52
-9,12
-14,73
-5,14
-8,46

3.561.936

2,51

670.878

0,51

-81,17

65.506.631

46,14

64.816.478

48,42

-1,05

6.214.159

4,38

3.425.416

2,56

-44,88

18.147.185

12,78

14.679.567

10,97

-19,11

141.969.67
6
11.830.806

100,00

133.849.32
7
11.154.111

100,00

-5,72

III OCJENA STANJA

1. Realizovana poreska politika u 2010. godini predstavljala je kontinuitet
ranijih aktivnosti koje su sprovoene u toj oblasti, a bila je usmjerena, prije
svega, na dalje unapreenje poslovnog ambijenta za razvoj preduzetnitva i
privlaenje investicija, kao i otklanjanje biznis barijera. Tome su posebno
doprinijele, izmeu ostalog, niske stope poreza na dobit pravnih lica (9%) i
poreza na dohodak fizikih lica (9%), kao i realizacija Projekta objedinjena
registracija i naplata.

30

U toku 2010.godine izvreno je vie izmjena i dopuna poreskih propisa:

- Tako je izmjenama Zakona o akcizama, koji je u primjeni od 1. januara
2011. godine, izvreno poveanje specifine akcize na cigarete, sa 5 na 10
za 1000 komada cigareta i proporcionalne akcize, sa 35% na 37% od njihove
maloprodajne cijene, kao i poveanje akciza na ostale duvanske proizvode,
tako to akcize za cigare i cigarilose iznosi 25 /kg, za fino rezani duvan
40/kg. i za drugi duvan za puenje 25 /kg.
Druga znaajnija izmjena Zakona odnosi se na poveanje akcize na pivo sa
postojeih 1,90 po zapreminskom sadraju alkohola na hektolitar piva na
5,00. S tim to bi za 2011. godinu akciza na pivo iznosila 3,50 po
zapreminskom sadraju alkohola na hektolitar piva.
- Zakonom o izmjenama Zakona o finansiranju lokalne samouprave,
ija su rjeenja u primjeni od 1.januara 2011.godine, stvoreni su uslovi za
dodatno unapreenje sistema finansiranja lokalne samouprave i to kroz
stabilnije i izdanije prihode i kroz stroiju fiskalnu disciplinu, posebno u dijelu
prava na korienje sredstava Egalizacionog fonda.
- Zakonom o izmjenama Zakona o porezu na nepokretnosti, koji se
primjenjuje od 1. januara 2011.godine, stvaraju se uslovi za unapreenje
sistema oporezivanja nepokretnosti i obezbjeenje dodatnih prihoda lokalnim
samouprava kroz irenje poreske osnovice, poveanje raspona poreskih
stopa i definisanja posebnog poreskog tretmana za odreene kategorije
nepokretnosti (poljoprivredno zemljite koje se ne obrauje, sekundarni
stambeni objekti, objekti koji su izgraeni suprotno zakonu, ugostiteljski
objekti koji se nalaze u zoni prioritetnog turistikog lokaliteta i graevinsko
zemljite koje nije privedeno namjeni u skladu sa planskom
dokumentacijom).
- Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o doprinosima za
obavezno socijalno osiguranje i Zakonom o izmjenama i dopunama
zakona o porezu na dohodak fizikih lica, koji su u primjenu od 1.
januara 2010. godine izmijenjena je fiskalna struktura zarade to je
rezultiralo znaajnim poveanjem prihoda po osnovu doprinosa.
- Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o doprinosima za
obavezno socijalno osiguranje koji je u primjeni od 1. januara 2011.
godine izvreno je poveanje najvie osnovice za plaanje doprinosa za
penzijsko i invalidsko osiguranje za 2011. godinu u iznosu od 43.000 kako
bi bila uskaldjena sa maksimalnom penzijom.
- Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o objedinjenoj
registraciji i sistemu izvjetavanja o obraunu i naplati poreza i
doprinosa, stvoreni su uslovi za pojednostavljenje postupka registracije i
podnoenja jedinstvenog obrasca na kojem se evidentiraju obraunati i
plaeni porezi i doprinosi koji su povezani sa dohotkom fizikih lica i
promijenjen je rok za podnoenje ovog obrasca, ime su stvoreni uslovi za

31

efikasnije administriranje evidencije i naplate fiskaliteta za poreski organ i

jednostavniji i jeftiniji postupak za poreskog obveznika.
- Vlada je utvrdila Predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o
administrativnim taksama na sjednici od 23. decembra 2010. godine i
uputila ga u skuptinsku proceduru. Izvrene su izmjene Zakona o
administrativnim taksama ("Slubeni list RCG", br.55/03,46/04 i 81/05, i
"Slubeni list Crne Gore", br. 22/08 i 77/08), odnosno ukinute su
administrativne takse koje naplauje carinski organ za spise i radnje iz svog
djelokruga rada, ime je izvreno usaglaavanje sa odredbama Sporazuma o
stabilizaciji i pridruivanju Crne Gore Evropskoj uniji. Takoe, navedenim
izmjenama izvreno je usklaivanje navedenog zakona sa odredbama lana
VIII Opteg sporazuma o carinama i trgovini (GATT), ), kojim je predvieno da
administrativne takse moraju da odraavaju priblini stvarni troak pruene
usluge. Predlozenim izmjenama stvaraju se uslovi za elelektronsko plaanje
administrativnih taksi.
Poreski i drugi propisi, a posebno oni kojima je uredjeno indirektno
oporezivanje (carina, akcize i PDV), u najveoj mjeri su uskladjeni sa
Acquis-em.
2. Primjenom raspoloivih poreskih oblika, u izvjetajnom periodu ukupno
ostvareni prihodi iznose 1.271,0 mil. (pros.mjes. 105,9 mil. ) i u odnosu na
prethodnu godinu ostvareni su u skoro istom iznosu (1.271,4 mil.) . Ovi
prihodi ine 42,0% procijenjenog BDP za 2010.godinu (3.025,0 mil. ), a u
prethodnoj godini ovo uee je iznosilo 42,6%. Poveanje prihoda u 2010.
godini u odnosu na prethodnu godinu zabiljeeno je kod prihoda od doprinosa
za obavezno socijalno osiguranje i to u iznosu od 374,6 mil. i u odnosu na
prethodnu godinu (338,3 mil.) poveani su 10,7 %. Poveanje prihoda je
zabiljeeno kod svih doprinosa (doprinosi za penzijsko i invalidsko osiguranje
17,3%, doprinosi za zdravstveno osiguranje 0,4% i doprinosi za osiguranje od
nezaposlenosti 12,9%) i rezultat je izmjena poreskih propisa koji su u primjeni
o djanuara 2010. Godine. Poveanje je zabiljeeno i kod naknada za
korienje prirodnog bogatstva (60,3%), akciza (4,2%), carine (4,7%) i poreza
na upotrebu putnikih motornih vozila, plovnih objekata, vazduhoplova i
letilica (78,6%).Smanjenje prihoda u odnosu na prethodnu godinu zabiljeeno
je: kod poreza na dobit pravnih lica (63,0%) zbog ukidanja obaveze
akontativnog plaanja poreza na dobit ime je stvoren efekat odloene
naplate u cilju ublaavanja nelikvidnosti privrede; poreza na dohodak fizikih
lica (5,8%), poreza na promet nepokretnosti (5,2%), PDV (1,8%), taksi (6,1%)
i jednog broja manjih poreza (porez na promet upotrebljavanih motornih
vozila, plovnih objekata, vazduhoplova i letilica i porez na premije
osiguranja).,
3. U strukturi ukupno naplaenih prihoda dravni prihodi uestvuju sa 89,5%,
a lokalni prihodi sa 10,5 %. U prethodnoj godini uee dravnih prihoda je
iznosilo 88,8% a lokalnih 11,2%. Dravni prihodi u 2010. godini, u odnosu na
prethodnu godinu, poveani su za 0,7%, a lokalni su smanjeni za 5,7%.
3.1. Struktura dravnih prihoda:

32

Prihodi od carina u 2010.godini ostvareni su u iznosu od 48,8 mil.

i u odnosu na prethodnu godinu (46,6 mil.) vei su za 4,7%. Ukupna
vrijednost uvezene robe u 2010.godini iznosila je 1.670,3 mil., to u
odnosu na 2009.godinu (1.636,4mil.) ini poveanje od 2,1%.

Prihodi od poreza na dodatu vrijednost u 2010.godini ostvareni su u

iznosu od 364,0 mil. i u odnosu na prethodnu godinu (370,8 mil. )
manji su za 1,8%. Ostvarena naplata po osnovu PDV ini 12,0%
procijenjenog BDP za 2010.godinu (3.025,0 mil.). U ovom
izvjetajnom periodu poreskim obveznicima po osnovu vika PDV
povraeno je 92,2 mil. (preko Dravnog trezora 69,5mil, Poreske
uprave 22,4 mil. i Uprave carina 0,3 mil. ), to ini 19,1 % bruto
naplaenih sredstava od PDV pri uvozu i u zemlji (u prethodnoj godini
to uee je iznosilo 17,5%). Pored navedenog, Dravni trezor je,
shodno Uputstvu31, RTCG preusmjerio dio prihoda ostvarenih po
osnovu poreza na dodatu vrijednost (u 2010.godini 7,8 mil., a u
2009.godini
8,0mil. ) za finansiranje osnovne djelatnosti ovog
preduzea.

Prihodi od akciza ostvareni su u iznosu od 134,3mil. i u odnosu na

prethodnu godinu (128,8 mil.) vei su za 4,2 %, pri emu su akcize na
uvozne proizvode poveane za 5,0 %, dok su akcize na domae
proizvode smanjene za 14,3%. U strukturi naplaenih prihoda od
akciza na uvozne proizvode se odnosi 96,9% (130,1 mil.), a na
domae proizvode 3,1% (4,2 mil.).
1) Prihodi od akciza na duvanske proizvode (29,0 mil.) u odnosu
na prethodnu godinu (27,9 mil.) vei su za 3,9%. Znaajnije
poveanje prihoda po navedenom osnovu posledica je promjene
zakonskih rjeenja, odnosno promjene naina obraunavanja i
plaanja akciza na cigarete.
2) Prihodi od akciza na alkohol i alkoholna pia (7,5 mil. ) u
odnosu na prethodnu godinu (8,1 mil.) smanjeni su za 7,4% s
tim to je zabiljeeno smanjenje akciza na domae proizvode za
14,3%, a poveanje akciza na uvozne proizvode za 3,1%.
3) Prihodi od akciza na mineralna ulja, njihove derivate i supstitute
(97,8mil.) u odnosu na prethodnu godinu (92,8 mil.) poveani
su za 5,3 %. Prihodi po ovom osnovu u ukupnim prihodima od
akciza uestvuju sa 72,8%.

Prihodi od poreza na dobit pravnih lica ostvareni su u iznosu od 20,3

mil. i u
odnosu na prethodnu godinu (54,7 mil.) manji su za 63,0 %. U
strukturi
31

Uputstvo o nainu preusmjeravanja sredstava iz optih prihoda Budeta Crne Gore za finansiranje
osnovne djelatnosti Javnog preduzea Radio i televizija Crne Gore (Slubeni list CG, broj 3/09)

33

ostvarenih prihoda po navedenom osnovu, na porez na dobit se odnosi

55,2%
(11,2 mil.), porez na dividende i udjele u dobiti 29,1% (5,9 mil.) i
porez na
autorske naknade i kamate 15,7% (3,2 mil.).
Prihodi od poreza na dohodak fizikih lica (po osnovu zarada
zaposlenih i po
drugom osnovu) u ovom izvjetajnom periodu ostvareni su u iznosu
od 114,4
mil. i u odnosu na prethodnu godinu (121,4 mil.) manji su za 5,8 %.

Prihodi od doprinosa za obavezno socijalno osiguranje u 2010.godini

ostvareni su
u iznosu od 374,6 mil. i u odnosu na prethodnu godinu (338,3 mil.)
poveani su
za 10,7 %. Poveanje prihoda je zabiljeeno kod svih doprinosa
(doprinosi za
penzijsko i invalidsko osiguranje 17,3%, doprinosi za zdravstveno
osiguranje 0,4%
i doprinosi za osiguranje od nezaposlenosti 12,9%).

Prihodi od poreza na promet nepokretnosti u 2010.godini ostvareni su

u iznosu od 16,5 mil. i u odnosu na prethodnu godinu (17,4 mil )
manji su za 5,2%, to je posledica smanjenog obima prometa
nepokretnosti u izvjetajnom periodu.

3.2. Struktura lokalnih prihoda:

Ostvareni lokalni prihodi budeta optina u 2010 godini iznose 133,8

mil. i u odnosu na prethodnu godinu (142,0 mil. ) smanjeni su za
5,7%.

Od navedenog iznosa, na lokalne fiskalne prihode

(poreze, takse i
naknade) odnosi se 89,0 %, a na ostale lokalne prihode (novane
kazne i kamate, prihode koje svojom djelatnou ostvare optinski
organi i slube i ostale prihode) 11,0%.

PREDLOG

Z A K LJ U A K A :

Imajui u vidu ocijenjeno stanje i izazove aktuelnog ekonomskog konteksta,

Ministarstvo finansija e u 2011. godini nastaviti sa aktivnostima na
unapreenju poreskog sistema Crne Gore, vodei rauna o osnovnim
principima porekse politike i daljem usaglaavanju sa pravom i praksom
Evropske unije.

34

1. Zaduuje se Ministarstvo finansija da u 2011. godini nastavi sa

aktivnostima na pojednostavljivanju zakonskih rjeenja i poreskih
oblika kako bi se dodatno unaprijedio poreski sistem i to kroz
stvaranje uslova za jednostavniji i jeftiniji poreski sistem za poreske
obveznike i efikasnije administriranje evidencije, naplate i kontrole
fiskaliteta.

Predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o porezu na dodatu

vrijednost kako bi se poboljala odreena zakonska rjeenja koja su
identifikovana tokom dosadanje primjene Zakona, kao to su
oporezivanje usluga stranih lica, finansijskih usluga, kao i dalje
usaglaavanje
postojeih
zakonskih
rjeenja sa
relevantnim
direktivama EU. Znaajan dio aktivnost bie posveen poboljanju
procedura za to kvalitetniju implementaciju Zakona u praksi i
stvaranja uslova za elektronsko podnoenje PDV prijava.

Predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o akcizama, a

posebno u dijelu koji se odnosi na poveanje visine akcize na cigarete i
ostale duvanske proizvode, alkohol i alkoholna pia, kako bi se
obezbijedilo
dodatno
usaglaavanje
Zakona
sa
relevantnim
direktivama EU.

Izmjene Zakona o porezu na dobit pravnih lica u dijelu poreskih

olakica za djelatnosti u ekonomski slabije razvijenim optinama,
poreske olakice za nevladine organizacije, na bazi ocjene sa aspekta
kriterija sadranih u EU Kodeksu ponaanja kod oporezivanja poslovne
djelatnosti. Takoe, ove poreske olakice bie do kraja 2011. godine
usaglaene i sa pravilima dravne pomoi to je preuzeta obaveza
Sporazumom o stabilizaciji i pridruivanju.

Predlog Zakona o Carinskoj tarifi kojim e se izvriti usklaivanje

nomenklature Carinske tarife sa Harmonizovanim sistemom (HS 2012)
Svjetske carinske organizacije.

Uredba o usklaivanju nomenklature Carinske tarife za 2012. godinu,

kojom e se izvriti usklaivanje nacionalne Carinske tarife sa
Kombinovanom nomenklaturom EU - CN 2012, radi nesmetanog
odvijanja spoljnotrgovinskog poslovanja.

Uredba o postupanju carinskog organa sa robom za koju postoji

osnovana sumnja da se njome povrjeuju prava intelektualne svojine,
kojom e se izvriti usaglaavanje rjeenja u oblasti zatite prava
intelektualne svojine sa rjeenjima sadranim u Uredbi Savjeta EU,
No.1383/2003, Uredbi Komisije EU, No.1891/2004 i Uredbi Komisije EU,
No.1172/2007, a koje se odnose na postupanje carinskog organa sa
robom za koju se sumnja da se njome kre navedena prava.

Predlog Uredbe o utvrivanju metodologije za odreivanje trine

vrijednosti nepokretnosti u cilju unapreenja sistema oporezivanja
nepokretnosti, kao znaajnog izvora finansiranja za lokalne

35

samouprave, kroz unapreenje metodologije za odreivanje trine

vrijednosti nepokretnosti koja predstavlja osnovicu za utvrivanje
poreza na nepokretnosti.
2. Zaduuje se Ministarstvo finansija da analizira poreske oblike koji
nisu znaajan fiskalni prihod a istovremeno predstavljaju troak i za
njihovo administriranje i poreske obveznike kako bi se ukinuli sitni
fiskaliteti to bi dodatno unaprijedilo poreski sistem u Crnoj Gori.
3. Zaduuje se Ministarstvo finansija da u saradnji sa nadlenim
upravama tokom fiskalne 2011. godine nastavi da prua svu
neophodnu podrku poreskim obveznicima, koristei sve zakonske
mogunosti i instrumente u funkciji ublaavanja porblema
nelikvidnosti privrede, kao i smanjenja administrativnih trokova.
4. Zaduuje se Ministarstvo finansija da u saradnji sa Poreskom
upravom nastavi sa implementacijom aktivnosti na objedinjavanju
funkcija registracije privrednih drutava, finansijskog izvjetavanja i
poreskog postupka kod poreskog organa u cilju stvaranja uslova za
smanjenje administrativnih trokova za poreske obveznike.
5. Zaduuje se Ministarstvo finansija da u saradnji sa nadlenim
upravama nastavi aktivnosti na daljoj automatizaciji procedura za
plaanje poreskih i neporeskih obaveza kako bi se pruila efikasnija
usluga poreskim obveznicima to e dovesti do smanjenja
administrativnih i drugih trokova
i eliminisanja prostora za
diskreciona i nezakonita postupanja.
6. Zaduuje se Ministarstvo finansija da u saradnji sa upravama
promovie korporativnu kulturu partnerskog odnosa prema poreskim
obveznicima i nastavi sa edukacijom poreskih obveznika ime e se
unaprijediti i poreska kultura poreksih obveznika.

36

37