You are on page 1of 26

1

0.60

-1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

-0.60

0.80

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.00

0.80

0.00

1.00

-0.60

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.80

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.00

-1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

-1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.00

-1.00

0.00

0.60

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

-0.80

0.00

0.00

0.60

0.00

0.00

1.00

0.00

0.00

1.67
1.00
1.67

0.00
-0.75
-1.25

1.67
2.00
1.67

1.25
1.50
2.50

0.00
0.00
0.00

0.00
-0.75
-1.25

0.00
0.00
0.00

-1.25
-1.50
-2.50

1.67

-1.25

1.67

2.50

-1.00

-1.25

0.00

-2.50

0.00

0.00

0.00

-0.75

0.00

0.00

1.00

0.75

-1.00

0.75

-1.00

-1.50

0.00

0.75

0.00

1.50

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

-1.00

0.00

0.00

-1.67

1.25

-1.67

-1.25

0.00

1.25

0.00

1.25

-1.33

1.00

-1.33

-1.00

0.00

1.00

0.00

2.00

PEMBUKTIAN INVERS
1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00
0.00

0.00
0.00

1.00
0.00

0.00
1.00

0.00
0.00

0.00
0.00

0.00
0.00

0.00
0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.00

matriks identitas

x1

x2

x3

x4

x5

x6

x7

P1

1.000

0.000

-1.000

0.000

0.000

0.000

0.000

P2

0.000

0.375

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

P3 -1.000
P4 0.000

0.000

2.420

-0.080

-1.000

0.000

0.000

0.000

0.000

1.015

0.000

0.000

0.000

P5

0.000

0.000

-1.000

0.000

1.180

-0.240

0.000

P6

0.000

0.000

0.000

0.000

-0.240

0.695

0.000

P7

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

2.000

P8

0.000
0.000
0.000

0.000
0.000
0.000

0.000
-0.375
-0.180
0.240
0.000
0.000

0.000
0.000
-0.180

0.000
0.000
0.240

0.000
-1.000
0.000

[K]=

P9
P10

1
[K]-1 =

1 3.578
2 0.000
3 2.578
4 -0.376
5 2.450
6 0.455
7 0.502
8 -0.376
9 1.003
10 1.132
BUKTI INVERS
1.00
0.00
0.00
1.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00

2
0.000
2.667
0.000
0.000
0.000
0.000
0.000
0.000
0.000
0.000
0.00
0.00
1.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00

3
2.578
0.000
2.578
-0.376
2.450
0.455
0.502
-0.376
1.003
1.132
0.00
0.00
0.00
1.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00

-0.097
0.000
-0.097
1.786
-0.138
0.144
-0.298
1.786
-0.596
-0.556
0.00
0.00
0.00
0.00
1.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00

2.459
0.000
2.459
-0.404
3.266
0.688
0.539
-0.404
1.078
1.272
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
1.00
0.00
0.00
0.00
0.00

0.422
0.000
0.422
0.100
0.655
1.838
-0.133
0.100
-0.266
-0.500
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
1.00
0.00
0.00
0.00

T
x1

0.00

1.00

0.00

0.00

e1

0.00

0.00

e2

1.00

0.00

e3

0.00

0.00

e4

-1

0.00

0.00

e5

0.00

-18

0.00

e6

1.00

0.00

e7

0.00

0.00

e8

e9

e10

0
0

0.00
0.00
0.00

15
18
15

1.67
1.00
1.67

0.00

15

1.67

1.00

-18

0.00

1.00

-9

0.00

[B] =

e11
e1
F1

-1.00

F2

0.00

F3

0.00

-15

-1.67

F4

0.00

-12

-1.33

F5

F6

F7

0.00

F8

0.00

F9

0.00
0.00

F10

0
0

[S]=

F11
e1

0.00
F1

0.000

0.00

F2

0.000

0.00

F3

0.000

F4

-1.000

F5

0.000

F6

0.000

F7

0.000

F8

0.000

F9

0.000

F10

0.000
0.000

0.00

[C]=

F11
F1
[A]=

P1

P2

x8

X9

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

-0.240

0.000

-0.375

0.240

0.000

0.000

0.000

-0.180

0.000

0.000

0.240

0.000

-1.000

0.000

0.375
0.000
0.000

0.000
2.180
-1.000

0.000
-1.000
1.180

0.559
0.000
0.559
-0.361
0.592
-0.117
0.981
-0.361
0.963
0.930
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
1.00
0.00
0.00

X10

-0.097
0.000
-0.097
1.786
-0.138
0.144
-0.298
4.453
-0.596
-0.556
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
1.00
0.00

1.119
0.000
1.119
-0.722
1.184
-0.233
0.963
-0.722
1.925
1.859
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
1.00

10
1.237
0.000
1.237
-0.694
1.368
-0.466
0.925
-0.694
1.850
2.719

P3

P4

P5

P6

P7

P8
P9

0
0

P10

TUGAS MATRIKS
x3
x4

x2

x5

x6

x7

x8

-1

-1

3/5

4/5

-1

4/5

1
4/5

0
0

0
0

- 3/5

0
0
e2

0
0
e3

0
0
e4

0
- 3/5
e5

e6

e7

e8

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

e2

e3

e4

3/8

e5

1/2

e6

0
3/8

e7

e8

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

1.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

-1.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

1.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

-1.000

0.000

1.000

0.000

0.000

0.000

0.375

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.300

0.400

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.375

0.000

0.000

0.000

-0.375

0.000

-0.300

0.400

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000
0.000

0.000
0.000

0.000
0.000

0.000
-0.300

0.375
0.400

0.000
0.000

0.000
0.000

F2

F3

F4

F5

F6

F7

F8

-1

-1

0.6

0.8

-1

0
1

0
-1

0
0

0
0

0
0

0
0

-1
0

{P}=

{x}=

10
0
0
0
0

P1
P2
P3
P4
P5

0
0
-15
0
0

P6
P7
P8
P9
P10

37.237
0.000
27.237
-30.556
26.566
2.387
9.491
-70.556
18.982
19.653

{F}=

9.491
9.491
0.671
-10.000
-0.671
0.000
-4.051
15.000
-14.699
0.895

x9

x10
0

-1

3/5

0
0

0
3/5

e9

e10

e11

3/8
0

1/2
0
0
e9

0.5

e10
0.000

0.000

1.000

0.000

-1.000

1.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.000

0.300

0.000

0.000
0.000
F9

0.000
0.300
F10
F11

-0.8

0.8

-0.6

0.8

0
0.6

0
0

0
0

0.6

Diketahui :
E=
2100 t/cm2
Elemen 1
Elemen 2
Elemen 1
Elemen 2
AE/L
A (cm2)
100
40
12EI/(L)^3
I (cm4)
5000
1000
6EI/(L)^2
L(m)
500
300
4EI/L
cos
0.8
0
2EI/L
sin
0.6
-1
a. Matriks kekakuan elemen (member stiffness matrix)
Elemen 1
[kl]=
420
0
0
-420
0
0
1.008
252
0
-1.008
0
252
84000
0
-252
-420
0
0
420
0
0
-1.008
-252
0
1.008
0
252
42000
0
-252
[T]=

[TT] =

[TT] [ki]=

[kg]=

0.8
-0.6
0
0
0
0

0.6
0.8
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
0.8
-0.6
0

0
0
0
0.6
0.8
0

0.8
0.6
0
0
0
0

-0.6
0.8
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
0.8
0.6
0

0
0
0
-0.6
0.8
0

336
252
0
-336
-252
0

-0.6048
0.8064
252
0.6048
-0.8064
252

-151.2
201.6
84000
151.2
-201.6
42000

-336
-252
0
336
252
0

0.6048
-0.8064
-252
-0.6048
0.8064
-252

269.2
201.1
-151.2
-269.2
-201.1
-151.2

201.1
151.8
201.6
-201.1
-151.8
201.6

-151.2
201.6
84000.0
151.2
-201.6
42000.0

-269.2
-201.1
151.2
269.2
201.1
151.2

-201.1
-151.8
-201.6
201.1
151.8
-201.6

269.2
201.1
-151.2

201.1
151.8
201.6

-151.2
201.6
84000.0

-269.2
-201.1
151.2

-201.1
-151.8
-201.6

-269.2
-201.1
-151.2

-201.1
-151.8
201.6

151.2
-201.6
42000.0

269.2
201.1
151.2

201.1
151.8
-201.6

280
0.933333333
140
28000
14000

0
252
42000
0
-252
84000

Elemen 2
[kl]=

0
0
0
0
0
1

[T]=

0
0
0
0
0
1

[kg]=

-151.2
201.6
42000
151.2
-201.6
84000
-151.2
201.6
42000.0
151.2
-201.6
84000.0
-151.2
201.6
42000.0

280
0
0.0000
-280.0000
0.0000
0.0000

0
0.9333
140.0000
0.0000
-0.9333
140.0000

0
1
0
0
0
0

-1
0
0
0
0
0

0.93
0.00
140.00
-0.93
0.00
140.00

0.00
280.00
0.00
0.00
-280.00
0.00

b. Overall stiffness matrix


269.2
201.1
-151.2
-269.2
-201.1
-151.2

201.1
151.8
201.6
-201.1
-151.8
201.6

151.2
-201.6
84000.0

F1
G1
M1
-4
0
500
F3
G3
M3

1
2
3
4
5
6
7
8
9

-4 =
0
500
F1
G1
M1
F3
G3
M3

-4
0
500

U2
V2
2

F1 =
G1
M1
F3
G3
M3

1
269.2
201.1
-151.2
-269.2
-201.1
-151.2
0.0
0.0
0.0

2
201.1
151.8
201.6
-201.1
-151.8
201.6
0.0
0.0
0.0

Rearrangement
270.096213
201.11616
201.11616
431.84512
291.2
-201.6
-269.16288 -201.11616
-201.11616 -151.84512
151.2
-201.6
-0.9333
0.0
0.0
-280.0
140.0
0.0
Perpindahan
1
2
1 270.096213
201.11616
2 201.11616
431.84512
3
291.2
-201.6
Invers
0.00571074 -0.00266875
-0.0026687 0.003564751
-1.97E-05
1.34E-05
-269.2
-201.1
151.2
-0.9
0.0
140.0

-201.1
-151.8
-201.6
0.0
-280.0
0.0

e. Member Forces (Gaya-gaya elemen)


Elemen 1
[T]
0.8
0.6
0

-0.6
0
0
0
0
F1
G1
M1
F2
G2
M2

0.8
0
0
0
0

0
1
0
0
0

6.604
1.121
183.941
-6.604
-1.121
376.321
Elemen 2
[T]
0
1
0
0
0
0

F2
G2
M2
F3
G3
M3

-4.859
0.611
123.679
4.859
-0.611
59.553

-1
0
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
140
28000.0000
0.0000
-140.0000
14000.0000

-280
0
0.0000
280.0000
0.0000
0.0000

0
-1
-140.0000
0.0000
0.9333
-140.0000

0
140
14000.0000
0.0000
-140.0000
28000.0000

0
0
1
0
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
-1
0
0

0
0
0
0
0
1

140.00
0.00
28000.00
-140.00
0.00
14000.00

-0.93
0.00
-140.00
0.93
0.00
-140.00

0.00
-280.00
0.00
0.00
280.00
0.00

140.00
0.00
14000.00
-140.00
0.00
28000.00

-151.2
201.6
84000.0
151.2
-201.6
42000.0

-269.2
-201.1
151.2
269.2
201.1
151.2

-201.1
-151.8
-201.6
201.1
151.8
-201.6

-151.2
201.6
42000.0
151.2
-201.6
84000.0

0.9333333333
0
140

0
280
0

140 -0.933333
0
0
28000
-140

0
-280
0

-0.9333333333
0
140

0
-280
0

4
-269.2
-201.1
151.2
270.1
201.1
291.2
-0.9
0.0
140.0

5
-201.1
-151.8
-201.6
201.1
431.8
-201.6
0.0
-280.0
0.0

3
-151.2
201.6
84000.0
151.2
-201.6
42000.0
0.0
0.0
0.0

291.2
-201.6
112000
-151.2
201.6
42000
-140.0
0.0
14000.0

-269.16288 -201.11616
-201.11616 -151.84512
-151.2
201.6
269.16288 201.11616
201.11616 151.84512
-151.2
201.6
-0.9333
-280.0
140.0
-280.0
140.0
0.0

3
291.2
-201.6
112000

-140 0.9333333
0
0
14000
-140
6
-151.2
201.6
42000.0
291.2
-201.6
112000.0
-140.0
0.0
14000.0

0
280
0

7
0.0
0.0
0.0
-0.9
0.0
-140.0
0.9
0.0
-140.0

8
0.0
0.0
0.0
0.0
-280.0
0.0
0.0
280.0
0.0

151.2 -0.933333
-201.6
0
42000
-140
-151.2
0.0
201.6
0.0
84000
0.0
-140.0
0.9333
14000.0
-140.0
14000.0
-140.0

0
-280
0
0.0
0.0
0.0
280.0
280.0
0.0

U2
V2
2

-1.96517E-005
1.33553E-005
9.00E-06
-151.2
201.6
42000.0
-140.0
0.0
14000.0

-4
0
500

-0.032669
0.017353
0.00458

-0.0326688
0.01735263
0.00458046

4.611
4.859
183.941
-0.611
-4.859
59.553

aya elemen)

[Kg]
269.16288 201.11616

0
0
0.8
-0.6
0

0
0
0.6
0.8
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
0
1

0
0
0
-1
0
0

201.11616 151.84512
-151.2
201.6
-269.1629 -201.1162
-201.1162 -151.8451
-151.2
201.6

0
0
0
0
0
1

[Kg]
0.9333333
0
140
-0.933333
0
140

0
280
0
0
-280
0

140
0
14000

-140
0
28000
9
0.0
0.0
0.0
140.0
0.0
14000.0
-140.0
0.0
28000.0

0
0
0
U2
V2
2
0
0
0

140
0
14000
0.0
0.0
0.0
-140.0
28000.0
28000.0

U2
V2
2
0
0
0
0
0
0

[U]
-151.2 -269.1629 -201.1162

-151.2

201.6 -201.1162 -151.8451


84000
151.2
-201.6
151.2 269.1629 201.1162
-201.6 201.1162 151.8451
42000
151.2
-201.6

140 -0.933333
0
0
28000
-140
-140 0.933333
0
0
14000
-140

0
-280
0
0
280
0

201.6
42000
151.2
-201.6
84000

0
0
-0.032669
0.017353
0.00458

140
0
14000
-140
0
28000

[U]
-0.03267
0.01735
0.00458
0
0
0

SISTEM RANGKA BATANG 3-DIMENSI (SPACE TRUSS)


Diketahui :
30000 mm2
40000 mm2

A1
A2

20000 mm2
30000 mm2
200000 MPa
200 kN
600 kN
-800 kN

A3
A4
E
Px
Py
Pz

Penyelesaian :
Koordinat titik nodal (satuan dalam mm)
Nodal
X
Y
Z
1
2000
4000
8000
2
8000
0
0
3
8000
6000
0
4
0
0
0
5
0
6000
0
Panjang batang dan cosinus sudut arah
Batang
Nodal
1
2
3
4

i
2
3
4
5

Elemen 1
AE/L
557086.015
(1)
[kl ] =
557086
0
0
-557086.01
0
0

j
1
1
1
1

0
0
0
0
0
0

L
10770
10198
9165
8485

0
0
0
0
0
0

vx

-0.557086
-0.5883484
0.2182179
0.2357023

0.3713907
-0.1961161
0.4364358
-0.2357023

0.742781
0.784465
0.872872
0.942809

-557086
0
0
557086
0
0

0
0
0
0
0
0

0
0
0
0
0
0

0.2068966
-0.137931
-0.2758621
-0.2068966
0.137931

0.413793
-0.275862
-0.551724
-0.413793
0.275862
0.551724

0.31034483 -0.206896552 -0.413793103 -0.3103448


0.137931034 0.275862069 0.2068966
0.551724138 0.4137931
0.3103448

[kg(1)] =

172888.763 -115259.1754 -230518.3508 -172888.76 115259.18 230518.4

76839.45028 153678.9006 115259.18 -76839.45 -153679


307357.8011 230518.35 -153678.9 -307358
172888.76 -115259.18 -230518
76839.45 153678.9
307357.8

SI (SPACE TRUSS)

L
116000000
104000000
84000000
72000000

f2
g2
h2
f1
g1
h1

1 x2
2
3
4

0.310345 x x
0.346154
0.047619
0.055556

Elemen 1
AE/L
[kl(2)] =

-0.206897 x vx
0.115385
0.095238
-0.055556

784464.5
784464.5
0
0
-784465
0
0

0
0
0
0
0
0

0.346154 0.115385
0.038462

[kg(2)] =

271545.4 90515.14
30171.71

-0.413793 x2
-0.461538
0.190476
0.222222

0
0
0
0
0
0

-784465
0
0
784464.5
0
0

0.137931 vX x
0.038462
0.190476
0.055556

0
0
0
0
0
0

0
0
0
0
0
0

-0.461538 -0.346154 -0.115385 -0.461538


-0.153846 0.115385 0.038462 -0.153846
0.615385 0.461538 0.153846 -0.615385
0.346154 0.115385 -0.461538
0.038462 -0.153846
0.888889
-362061

-271545 -90515.14

-362061

-120687 90515.14 30171.71

-120687

0.275862 vx2
-0.153846
0.380952
-0.222222

0.551724
0.615385
0.761905
0.888889

482747.4 362060.6 120686.9


271545.4 90515.14
30171.71

-482747
-362061
-120687
697301.8

You might also like