KUMPULAN 6

BAB 12
Petempatan
~Adilah Hanani
~Nabilah Hannani
~Nur Afifah

Ahli

PETEMPATAN
Petempatan bermaksud~tempat tinggal manusia
sama ada sebuah kediaman ataupun beberapa
buah kediaman.

Petempatan~merupakan suatu

tempat manusia tinggal dan

berinteraksi antara satu dengan yang
lain melalui pelbagai aktiviti
~Pertanian
~Perkhidmatan
~Perikanan
~Perniagaan
~Perlombongan
~Pembalakkan
~Perindustrian

Sejarah Petempatan Awal

Hidup secara Nomad

Mencari makanan(memburu) dan mencari buah-buahan.
Kira-kira 8000 S.M cara hidup mereka berubah
Mula menternak binatang,(lembu, biri-biri & kambing)
Menanam tanaman,(padi, gandum & jagung)
Melakukan pekerjaan bukan pertanian, (Perniagaan &
Perkhidmatan)
Petempatan awal di dunia bermula di Lembangan sungai
~Sungai Tigris Euphrates(Mesopotamia)
~Sungai Nil
~Lembangan Sungai Indus
~Lembangan Sungai Hwang He

Lembangan Sungai
Bermaksud~Semua kawasan
yang disaliri oleh satu sistem
sungai.

 Faktor-Faktor menetap di lembangan sungai:

Keadaan yang sesuai untuk petempatan dan pertanian
i)Dataran sungai rata, subur, serta kaya dengan tanih
alivium
ii)Kawasan berumput untuk ternakan
iii)Bekalan air yang tetap untuk kegunaan domestik &
pertanian
iv)Jalan pengangkutan serta pergerakkan penduduk,
perniagaan dan perdagangan.
v)Serangan musuh

Petempatan Awal di Negara

Malaysia
Tapak~>Merujuk kepada kawasan atau petempatan
didirikan.
Tapak petempatan awal di Malaysia terletak di:
~Gua
~Bukit
~Pinggir pantai
~Delta
~Muara Sungai
~Tanah Pamah

Contoh Gua
Gua Nia, Sarawak
Kota Tampan, Lenggong Perak

Contoh Muara Sungai

Sungai Melaka, Melaka
Lembah Bujang di sekitar Sungai Merbok, Kedah
Sungai Johor,Johor, Riau

Tanah Pamah
Tanah rata dan luas
-Mudah dibina petempatan
-Jalan Pengangkutan

Kedudukan
Letaknya sesuatu petempatan
-Pusat Pentadbiran kerajaan kesultanan Melayu
Melaka

Jenis Petempatan
Petempatan luar bandar
-Pertanian
-Perdagangan
Petempatan di Bandar
Perbezaan
*Fungsi(Kegiatan ekonomi & sosial)
*Saiz Penduduk
*Kepadatan Penduduk
Petempatan Luar Bandar: Kebanyakkan
penduduknya terlibat dalam aktiviti pertanian. Saiz
penduduk kecil & kepadatan penduduk rendah.

 Petempatan bandar
Penduduknya besar & padat. Penduduknya
terlibat dalam aktiviti perdagangan,
perkhidmatan, perkilangan & perniagaan.
(Kuala Lumpur)

Faktor Menentukan Tapak

Ketersampaian
Terletak berhampiran
Dengan kemudahan
Pengangkutan
Bentuk Muka Bumi
-Tanah Pamah
Yang Rata

Faktor-Faktor
Yang
Mempengaruhi
Petempatan
Luar Bandar

Tanih
-Tanih yang subur
Untuk Pertanian

Kegiatan Ekonomi
-Pertanian
-Perlombongan
-Perikanan

Dasar Kerajaan
-Petempatan Terancang
Seperti FELDA

Sumber Air
-Kegunaan domestik
Dan Mengairi
Tanaman

Bentuk Muka Bumi

Tanah Pamah Pertanian

-Petempatan
-Pembinaan

Kawasan Terlalu Rendah

-Bersaliran buruk dan mudah banjir
-Tidak sesuai untuk petempatan
CTH:Berpaya(petempatan dibina dibahagian
tetambak sungai)

Tanah Tinggi
Hutan Tebal
Tidak sesuai untuk petempatan
Sesuai untuk penanaman hawa sederhana
Cth: Tanah Tinggi Cameron, Nalapak &
Kundasang(Teh, buah, sayur & bunga)
Cth: Bario, Sarawak(penanaman padi Huma)

Sumber Air
Minuman, mandian, memasak & mencuci pakaian
Tepi pantai dan tepi sungai
Cth: Sungai Pahang, Sungai Kelantan & Sungai
Perak
Sungai atau tasik sumber protein (suku kaum
perawan)
Cth: pinggir Loagan Bunut (Tasik Bunut, Sarawak)

Tanih
Sungai kaya dengan Tanih Aluvium yang sesuai
untuk penanaman padi
cth:Dataran Sungai Rajang, Sarikai & Bintagor

Kegiatan Ekonomi
Menggalakkan petempatan luar bandar
Cth:
Kuala Busut, Terengganu
Kuala Sedili, Johor
Mukkah, Sarawak

Ketersampaian
Maksud
Mudah untuk sampai ke suatu tempat
Luar bandar terletak berhampiran jalan raya,
pinggir pantai & sungai
Semenanjung Malaysia, selari dengan pantai
Sungai Pengangkutan Penting di pendalaman

Rancangan Kerajaan
Lokasi Petempatan luar bandar

Pola Petempatan Luar Bandar

Dapat melihat jauh melalui pandangn udara
Susun atur rumah & bangunan adalah berbeza
Berselerak, berjajar, berpusat & berkelompok

Pola Petempatan Berselerak

Bangunan atau rumah dibina jauh-jauh antara satu
sama lain
Susun atur adalah berselerak
Dapat dihubungi melalui Jalan atau lorong jalan
kaki
Amalan memecahkan milik harta pusaka

Pola Petempatan Berjajar

Bangunan atau rumah dibina selari di sepanjang
~Pinggir kawasan sungai
~Parit
~Tali air
~pantai
~permatang
~jalan raya
~landasan kereta api
~kawasan sawah padi
~berpaya
~lereng bukit
Petempatan linear
Semenanjung Malaysia, Kawasan berpasir menghadap laut
Dibina pada tapak yang tinggi bagi mengelakkan banjir

Pola Petempatan Berpusat

Rumah & bangunan yang banyak dibina rapat-rapat
Padat
Terdapat di tanah rancangan FELDA Bukit Goh,
Pahang & Gugusan Adela, Kota Tinggi, Johor
Dilengkapi pejabat FELDA, sekolah, Pusat
Kesihatan, dewan orang ramai, masjid & balai polis

Pola Petempatan Berkelompok

Sama dengan petempatan berpusat
Tidak mempunyai satu tanda panduan yang nyata
seperti Pola Petempatan berpusat
Cth: Raya, Jalan kereta api dan muara sungai
Perkampungan nelayan terbentuk dengan cara ini
Kawasan berair cetek

Fungsi Petempatan Luar Bandar

Fungsi petempatan luar bandar berkaitan pengeluaran
hasil padi
Cth: Sungai Terengganu & Sungai Muda, Kedah
Petempatan FELDA adalah mengeluarkan minyak sawit
& Pusat Memproseskannya
Perkembangan utama penduduk nelayan di sungai, tasik
atau pantai ialah menangkap ikan.

Fungsi Petempatan Luar Bandar

Fungsi petempatan luar bandar berubah apabila
sumber alam pupus
Berubah menjadi bandar
Petempatan asalnya bertukar kepada
~Bandar
~Pusat Pentadbiran
~Perkhidmatan
~Industri perkilangan
~Pendidikan

Soalan-Soalan

1.

Nyatakan TIGA faktor manusia

menetap di Lembangan Sungai

2. Nyatakan ciri-ciri Tanah

Pamah.

3. Nyatakan ciri-ciri kawasan

tanah rendah

4. Nyatakan ciri dan contoh

tempat Pola Petempatan
Berselerak

5.(i) Kawasan Pola Petempatan

Berkelompok mempunyai kawasan

dalam. (Betul/Salah)

berair

(ii) Kawasan Pola Petempatan Berkelompok

tidak mempunyai satu tanda panduan
yang nyata. (Betul/ Salah)

6. Nyatakan faktor-faktor yang

mempengaruhi petempatan luar
bandar

Sekian Terima Kasih