Professional Documents
Culture Documents
Patisotha Patali PDF
Patisotha Patali PDF
dj
;sia jila
mfida;.dj
;sia jila
m<uq uqKh
2009 fkdjen
ISBN wxlh
978-955-98843-2-3
m.Kl wlaIr ixfhdackh
ksfrdaId mkdjekak
ia;=;sh
wfma wdrlaIl yuqod 2009 uehs 18 od tla w`.,la kEr ish
;%ia;jdofhka uqod.ekSu;a iu. uq rgu uy;a cd;sl m%yYhlg
m;ah' thska jefhkau i;=gq jQjka w;rg uu o tla' ;%ia;jdoh
mrdch l< hq;=h" mrdch l< yelsh hkak Yajdi l< ta wkqj l%shd l<
; lem l< w;f<diai w;rg tlaf wNsudkh o ta iu. h'
;%ia;jdoh foi kslaIlfhl= f,i n,d is fndfyda msia w;r" is
udf.a yoj; oejqfKa 1985 uehs 14od ;%ia;jdka iska" ch Y%S uydfndah
wi, isl< iuQy >d;kh ksidh' wms ldf.a;a fjk fjkia foaYmd,k
u;su;dka;r ;snqK o ta ish,a,g by<ska ;%ia;jdoh me/ou ;nd.;
hq;=h hkak uf.a ; wIaGdkhla jQfha tf,ih' t;eka isg
fkdlvjd f.dvke`.=Kq fndfyda cd;sl jHdmdrj,g uf.a l%shdYS,S
iydh m<h' cd;sl jHdmdrhka yd tys kdhlhska wruqKg lem fkd
mgq mqoa.,sl yd foaYmd,ksl wruqKq yUdhk g wmsu th ksudKh
lrkakg bm;a jQfhuq' 1995 ys jQ cd;sl ix> iNdj;a" 1998 ys jQ
;%ia; frda cd;sl jHdmdrh;a kk cd;sl jHdmdrfha uq,a.,a yd
;sf.h h' isxy, r oyk yd cd;sl taldnoaO iNdj tys ks j<
jHdmdl yd jD;a;Sh iudchka foig f.k .sfhah' wms ihsn
wjldYhg o msi f,dj mqrd j;a jQ foaYfm%a msia ixOdkh
lrkakg jQfha oYlhlg;a tmsgh'
wms f.dvk.kd cd;sl jHdmdrh ms<sn| m<uqj isjQfha ldf.a;a
fkdie,ls,a, we;suh' wms jehkq olskd g Wmydi t,a, h' miqj
tajd wmydi h' bkamiq frdaO;d yd ndOd ls o" p; >d;k fukau
Ydl >d;k m%h;akhka o we;sh' ta ish,a, uev wfma uqLH wruqK
11
12
13
mgqk
;=re j ueka m<uq mshigyka
17
33
55
73
95
uyskaod.ukh
129
wms kq
153
15
m<uq .yereu
;=re j ueka
m<uq msh igyka
w
fma wud <`. tkjd yd,a fiarE fol fokjd lshka ks,a
meye ye|.;a .eyekqka yd ksiaiq fm<md<s .shy' n;a ka mshd nq
fjd lshka fld<meye ye|.;a ksiaiq fm<md<s .shy' ta uf.a
;fha ug u;l uq,au foaYmd,k ixisoahhs' 1970 uyd ue;sjrKhhs'
wm tl, j;a jQfha l;r ia;%slalfha bx.sh m%foaYfhah' fi!LH
fiajlhska jQ uf.a uj;a" mshd;a bx.sh frdayf,a fiajh l<y' miqj
mshd foaYSh wdodh fomd;fka;=jg ,smslrefjl= f,i tlah'
wfma mjqf,a orejka yhfofkl= h' .eyekqka ;sfokhs' mska
;sfokhs' uu nd,hd ' f ksidu ug jeuy,a fidhqre
fidhqhkaf.ka tfkod lghq;= i|yd ukd iydhla ,eKs' wm mdi,a
.sfha wm kej;S is frday,a fiajl ksjdi wi, msys bx.sh
iqukfcda;s y,ghs' WoEik mdi,a hEu i|yd nia ho f,i i;
myla ujf.ka ,o kuq;a th b;=relrf.k mhskau rn j;= nvje
yryd mdi,a hEu jvd;au m%sh lf<' mdi,g lsf,dagrhla muK ka
l.`. .,d.sh w;r" >kj jevqKq ;=rehdhka iys; f;;a wjg
mirh mqrd me;s ;sKs' f ksid yels;dla rg .iaje" fm;aux wdh
17
19
22
23
24
25
26
27
28
wehsoehs uiQg Tyq lSf Tyq ojilg lkafka f,a folla muKla
njh' Tyq tod lEf lsfyd yd ifnda, iu. lel= n;ah' ug jydu
jir follg fmr wms la u;la h' fld,aka wd o is,ajd ^wfma
w,a,mq wdikfha w.j;af;a ysgmq uka;%S& we;= jduxYslhskaf.a ;
u;la h' uf.a yo WKqh' uu uq,ska m%shka; ifydaorhdf.a
mdlaIslfhl= miqj cfm mdlaIslfhl= '
1982 frdayK fr uy;d ckdm;sjrKhg bm;a jQ g wms Tyqg
iydh msKsi f.kaf.g hkakg jQfhuq' tfy;a udf.a hys; lsf
f'wd' mroaokakg k Y%S','ks'm - c''fm tl;=h hq;= njh' kuq;a wms
fjk;a mlaIj, wh iu. jdo lrka c''fm m%;sm;a;s ksjr nj
fmkajkakg W;aidy lf<uq' jrla kj iuiudcfha ch;s,l
lue,a,r uy;d iu. o mdi,a isiqfjl= f,i jdohg t<eUqKq nj
u;lh' wm fukau wfma u; o fndfyda ;reK h' ue;sjrKfhka
cfm ;=kajeks ;ekg m;ah' ,enqKq Pkao m%udKh .ek cfm
l%shdldlhka l<lsreKq kuq;a c''fm .ek fkdoek ishjqka k
mquhg m;ah' ta ue;sjrKfha m%:ujrg ug fou< B<d wr.,h
.ek oek.kakg ,eKs' wm l=vdl, fou< ;%ia;jdkaf.a cdhdrEm
wdh ;a;sj, m%oYkh lr ;snqKq w;r" mqj;am;aj, >d;k yd .sks
;e ms<sn| jd;d m<h' tajd ug oekqfKa lfndahs ;%mgj, tk
fI*a yd ovhlre w;r" .egqula f,ih' fou< ckhdg iajhx md,kh
,ndu cfm m%;sm;a;sh nj ug oek.kakg ,eKs' tys h wuq;a;la
oekqKq kuq ta .ek mq,a fidhdne,Sulg ud fm<UqfKa ke;' tayd
iu.u Wiia fm< Nd.hg iQodk jkakg ish' mdv jev .ek
uf.a wjOdkhla ;snqfKau ke;' idudkH fm< Nd.h jev jckh
ksid;a" Wiia fm< Nd.h ckdm;sjrKh ^1982& cku; pdrKh yd
cQ,s l,n, ^1983& ksid;a wjq,a h'
wfma .ug w,a,mq .u jQfha y,aj;=rh' tys Yd, f;a j;a;la h' tys 70
oYlfha fou< mjq,a Yd, .Kkla ishy' Tjqyq fndfyduhla wm
iu. mdi,a .shy' wfma f.d;eka jevg yjq,a jQy' kuq;a" isud - Ydka;%S
.siqu ^1964& yd mQ ie,eiau ksid Tjqka fndfyda fofkla bkahdjg
.shy' jrla tlai;a cd;Skaf.a uQ,ia:dkfha jd wdydr ix.%yhl ^2007&
wkalage (UNCTAD) ixOdkfha Odhsld ,laIa mQ udyg yuqh'
weh mQ ie,eiau h;a l< bkahdkq uyflduidiaf.a hKsh jQjdh'
29
31
fojeks .yereu
irih
wr.,fhys Wr.,hs
fl
33
34
iuyreka is;kafka 1956 isxy, rdcH NdIdj lsu ksid .j,ska meKs
wmjeks whg bx.%Sish ksjrj yeoEug Wiqreug fkdyels jQ njh'
2000 ue;sjrKfha isy< Wreufha jeu ukdm yd ukdm m%;sY;h .;a
ud cd;sl ,ehsia;= uka;%Sjrhd f,i m;afkdl< hq;af;a foaY ckudOH
bfha bx.%Sisfhka lreKq olajkakg ud wiu;a ksid nj wfma ys;j;a
uOHu ldrl iNslfhla m%ldY lf<ah' kS;s oHd,fha lghq;= o
bx.%Sisfhka l<hq;= njg tjlg w.ksiqre ir;a is,ajd uy;d l<
fhdackdj ;=< .ejQfha o foaY kvq ;Ska lsheu yd foaYSh f,i
bx.%Sisfhka kvq ;Ska ,sug yelshdj ,ndu .ekh' ud jvd;au
u;hg m;ajQfha 1988 ckdm;sjrKfha fmd m%;sm;a;s ieleiS
lghq;=j, bx.%Sis o rdcH nila hhq;= njg c''fm bm;a l<
fhdackdjh' Tjqkaf.a idudlhka yd kdhlhska lsisfjl=g ckau
bx.%Sish l;d lsug fyda ,sug fkdyels nj uu oek isfh' ud
mir weue;s jQ g uf.a cmka" fldhka" isx.mamQre rdcH ;dka;%slhka
ks;ru ug lSf ,xldf hqKq bx.%Sis Nd;fhka mq, M,
fk<d.ekSug ;ju;a wiu;a we;af;a wmf.a mgq ngysr frdaOh ksid
njh' ms<s;=re f,i ud Tjqkg ks;ru lSf BY%dh,h ish ish
oHd;aul yd jdKsc lghq;= id:l lr.;af;a wka lsisfjla l;d
fkdlrk ySnDD niska njh'
id;sYh nyq;rhla ffjoHjreka" bxcsfkarejka" kS;sfka"
l<ukdlrejka lghq;= lrkafka isxy, ^fyda fou<& Nd;d lrkakka
iu.h' wfma fjf<| fmd< isxy, tlls' b;d iq jYfhka wmg
bx.%Sis iudchka yd fjf<| fmd< yuqf' b;ska f iq;rh fjkqfjka
nyq;rh n,fhka bx.%Sishg oeu lsisfia;a idOdrK fkdf' th
Tjqkf.a ckau whs;sh Wrd .ekSuls' flfia fj;;a" wka;cd;sl
NdIdjla f,i wo f,dalfhau Wiqrejk bx.%Sish bf.k .ekSfuka
jdishla i wjdishla k ke;' tlai;a cd;Skaf.a ixOdkfha NdId
yhla we;;a" fndfydarg Nd;d jkafka bx.%Sishu nj cd;Hka;r
iuqj, ud yg f;are .sh lreKls' bx.%Sis hkq ye - .Eremamq jeksu
we;eg m%fhdackj;a WmlrKhls' WmlrKh wfma isrer njg
m;aug bvh hq;= ke;'
35
wfma Yaj oHd, mdGud,d .ek o hula lsj hq;=h' wms Yaj oHd,fha
pkasld .ek" ;rx. isoaOdka; .ek" frdl ;dlaIKh .ek bf.k
.kakd kuq /lshd lsf jvd jeo.;a jkafka tlS by< bxfkare
oekqu fkdj fiajlhska l<ukdlrKh lr.ekSf yelshdjhs' uf.a
ffjoH ys;;=rka lshkafka;a Tjqka W.;a oE" m%dfhdackhg
.efkkafkau ke;s ;r njh' wms bxfkare - ffjoH wd jD;a;slhka
yslrkafka rf wjYH;d u; fkdj ngysr rgj, iu; wkqjh'
ngysr rgj,g Wiia wOHdmkhg hkafka b;d iq msils' kuq;a ta iq
msi fjkqfjka Yaj oHd, mdGud,djka o" Wiia fm<;a" idudkH
fm<;a" nd, wxYh;a ish mdGud,d ilihs k t;ek we;af;a uyd
wjq,ls' tmuKla fkdf' Ifhys w;s olaIhska ish Wiia wOHdmkh
i|yd f;dard.; hq;af;a ffioaOdka;sl oHdjkah' kuq;a wfma rf
jkafka je ,l=Kq .;a isiqka bxfkare - ffjoH jeks m%dfhda.sl
jD;a;Skag keUqre u;a" wvq ,l=Kq .;a;jqka fN!;sl - .Ks; - j ridhk ffioaOdka;sl wOHdmkhg fhduq u;ah' fuh ta lafIa;% folu
| jeug fya;= idOl ;sf' uf.a ye`.Su k Wiia fm< yd Yaj
oHd, fojk jif muK w;s olaIhska f;dardf.k Tjqka
wka;cd;sl ugug mqyqKq lrkd w;f fiiq nyq;rh rgg .e,fmk
mdGud,dj,g fhduql< hq;= njh'
wm Yaj oHd,hg we;= jQ udifha u m%n, YsIH igkla we,S .sfhah'
f'wd' md,kh 1983 cQ,s flda,yd,j,ska miq c''fm yd jdudxYsl mlaI
iu. YsIH iNd o ;yk lr ;sKs' YsIHhska foaYmd,k jYfhka
tluq;= YsIH l%shdld lgq ;kdf.k ;snQ w;r" tajd i|yd ks, Pkao
uiSula fkdh' 1984 fmardfoKsh Yaj oHd,h we;=<; fmd,Sishla
msysgqu;a iu. YsIHhska idudkH kS;shg iudko ke;ak Wka iso
hkak .ek jdohla h' b;d,sfha fndf,[af[da k.rfha kQ;k Yaj
oHd, ysjk g tys ;snQ iajdldrh (Autonomy) hkafkka woyia
jQfha Yaj oHd, isiqka idudkH kS;shg hg;a fkdjkd njh' jel,la
ta ixjdoh fmardfoKsfha fkdmej;s w;r" u;ska is isiqka msila
w;awvx.=jg .ekSu;a" isiqka fmd,Sish jg,Eu;a" fmd,sia fj myka
isiqfjl= h hEu;a" ^moauis wffialr& ish' ^1984& thg m%pKav
f,i frdaOh mE fld<U Yaj oHd,fha o isiqfjl= ^frdayK
r;akdhl& h .sfhah' th 1976 riQh isiqjd >d;khg tfrysj
36
isudfjdaf.a md,khg tfrysj ke.=Kq isiq /,a, ;ru m%n, f,i ke.
wdj;a" thg ck;d iydhla fkdh' 1985 mqoa.,sl Yaj oHd, kS;s.;
lsug;a" ;yk l< YsIH iNd wfydaislr YsIH iqNidOk i;s
msysgqug;a" tfrysj igk wdrN h' wms fm<md<s .sfhuq' ud. wjysr
lf<uq' jck lf<uq' mdi,a isiqka thg weo .ekSug l%shd lf<uq'
llre mka;sh wjlsu i|yd jev fmd<j,g .sfhuq' mquhlg rch
wmg myru i|yd fhdod.;af;a o cd;sl fiajl ix.ufha llrejkah'
ta kj, ^1989& r;au,dfka ysrdKs lyf,a fiajl wr.,hla jQ w;r"
udi .Kkla wms thg o iydh oelaug .sfhuq' wka;sf llre
mka;sh wmg;a fkdlshd jevm<g .sfhah' llrejka .ek udf.a
Yajdih ;jrg;a | jeKs' llrejka igka lrkafka wdl
jqjukd i|yd muKla nj;a" foaYmd,k jqjukd ch.ekSug llre
mlaIhla wjYH nj f,kska l< hq;af;a l=ulao@ ^1905& lD;sfha lshd we;s
nj;a wfma irifha kHdhdpdhjrhd jQ le,ia is,ajd ^Tyq c''fm
ysgmq mQK ld,Skfhls& wmg meye,s lr kafkah' llrejkag we;af;a
;ukaf.a mh jelr .ekSu ms<sn| wdl {dkh muKla k
ma,jhla lsug llre mka;sh tl {dkhlska ne mj;skafka
flfiao hkak uf.a ;lh h' mka;sh fjkqjg mlaIh le,iaf.a
iQ;%h h' f ;l ;lj,ska udlaiajdoh ms<sn| uf.a ielh ;j;a
jeh' ta kj, fndfyda ma,jld isiqyq ish ,shk fi u;
f,kskaf.a tl;= l< lD;s fod<y ;ndf.k ishy' fjd tlska tl uu
lshjkakg ' ug ye`.S .sfha tajd fndfydauhla ikd;ksl lreKqj,g
jvd ta wjia:dj i|yd f,kska ;kdka iQ;%hka njh' llre mka;sh
fjkqjg llre mlaIh" Okjd ma,jh" iudcjd ma,jh iu. tlg
lsu ^fg%dialsf.a fkdkj;sk ma,jh& jeks iQ;% flfia fyda n,h
w,a,d .ekSu i|yd f.dvk`.k ,o l;d nj ug ye`.S .sfhah' ud
udlaiajdoh yodrkakg" yodrkakg thska jv jvd wE;au o ish'
1985 uehs 14 od ;%ia;jdka wkqrmqr Y=oaO k.rhg myrka w;r" wirK
Wjeis Wjeishka 150la muK ch Y%S uydfndah wi, >d;kh lrkd ,'
ud miqj mir weue;s f,i ,am;a;= WoHdkhg .shg ^2007& ud gqf
,am;a;=f fiajlhska 18 fofkl= o tku urdoud we;s njh' wfma Yaj
oHd,fha ta kj, fou< fnjdohg ys;j;a fou< isiqyQ o" fou<
ckhdg fjka hEf whs;shla we;ehs lS udlaiajd ma,jjdyQ o ishy'
37
wkqrmqr m%ydrh .ek Tjqka ish,a,kaf.a woyi jQfha Y%S ,xld yuqod
wysxil fou< jeishka >d;kh lrkd ksid f >d;kh o tlg tl
lsula f,i ie,lsh yels njh' uu th ms<sfkd.ks' wkqrmqr >d;kh
uf.a foaYmd,k ;fha ;j;a lvb ,laIhla h'
hkd yd fldhd hqoaOj, m%xY" tlai;a ckmo yuqod ,laI .Kka
ksiqka ur;a hkd fyda fldhd uqla;s yuqod Tjqkg ta i|yd
widudkH yelshdjla ;sh;a" m%xYfha" %;dkHfha fyda tlai;a
ckmofha ksrdhqO ckhd tlg tl lsula f,i urd oef ke;'
fms,af,a m%Ndlrka yd Tidud ka,doka fofokdu uqla;sldka
fkd yq ;%ia;jdka jkafka Tjqka ksrdhqo ckhd urd oeu rdcH yuqod
iu. hqoaOfha Wmdhla lr .ekSu ksidh'
fuf;la l,la kslaIlfhl= f,i f'wdg myrfok fou< ;%ia;jdoh
foi h is;ska i;=gqfjka n,d is uf.a oEia werefKah' fou<
;%ia;jdka igka lrka iskafka f'wd fyda hQtkamSh iu. muKla
fkdj isxy, u ksid wm ish fokdu iu. nj m<uqjrg ug .eUqka
f;are .sfhah' tk isg f'wd'g;a jvd jefhka uu fou<
;%ia;jdohg tfrysj l%shdlrkakg mgka .;s' th fou< ;%ia;jdoh
iyuq,ska w;=.E hkf;la ^2009& uf.a yo ;=< jQ wIaGdkfha m%uqL;u
wx.h h'
1985 jif is jQ ;j;a isula ksid ud YsIH foaYmd,kfha by<gu
;,a h' wmf.a Yaj oHd,fha is,a bxfkare wxYfha f.dvke.s,a,
jD; lsug tjlg uqo,a weue;s frdkS o ue,a uy;d meKSug ksh;
jQ w;r" fcHIaGhskaf.a lSu u; wms thg tfrysj i;H.%yhla h;a
lf<uq'
frdkSo ue,a uy;d W;aijhg fkdmeKs w;r" wd; iS la,dla uy;d
w;ska f.dvke.s,a, jD; Ks' m%;sM,h jQfha YsIH kdhlhkaf.a mka;s
;yk uhs' fuh fl;r W.%o lshf;d;a ish fcHIaG YsIH
kdhlhskaf.au mka;s ;yk /iaul l;djla meje;augj;a wfhla
ke;s ;rug ;;a;ajh W.%h' miafokdg jvd tla/iau" l;d meje;au"
m;%sld fnu" wdOdr tl;=lsu wd ish ls%hd ;yk h' we;a;gu wo
fuka fkdj tod Yaj oHd, isrf.j,aj,g iudk h' kdhlhska
38
41
42
43
45
46
47
48
49
50
53
f;jeks .yereu
uu is;"
ta ksid uu mj;s
1
55
57
58
60
61
62
63
Wkkaj iys; fndfyda ;reK yd jeys msia w;r wfma u;h il%Shj
f.khkakg yelsh' uq, flfia fj;;a" oYlhlg muK miq Tjqka
l%ufhka wfma u;jdoj,g msiqKq nj miqj ug fmkS .sfhah' cj
imkak ;reK nqoau;=ka msila ldvrh f,i kd.kakg wmg
yelsh'
1990-91 jljdkqj YS>% f,i rdcH fkdjk ixOdk jHdma; jQ ld,hla
h' fm%auodi md,kh ngysr f,dalh iu. m%Yak ;kdf.k ;snqfKah'
fm%auodif.a ksm%N+ mka iudc lKavdhu hQtkamSfha im%odhsl m%N+
mka;sfhka fjka jefvkakg h' rkacka fr;ak h hEu;a" ,,s;a .dKs le/,a,;a iska fm%auodi ngysr f,dalh bfha yqol,d h'
udkj ysl" m%cd;%ka;jdoh" udOH ksoyi" mirh iq/lSu" wd.l
iu.sh wdh Tiafia y;= msfmkakd fia rdcH fkdjk ixOdk
ysjkakg h' mlaIhg jvd bfhka f ixOdk isg.;af;ah' fuh
fmda,ka;h yd kef.kysr hqfrdamfha fldhqksia md,khka |
oef o w;ayodn,d id:l jQ ngysr Wmdhls' fm%auodig /yeksj is
fndfyda jduxYslhka oek fyda fkdoek f cd;Hka;r tka'' cd,hg
yiqjQ w;r" wka lsis /lshdjlg yelshdjla fkdjQfhka tajdfhau mQK
fiajlhska njg B,`. jgfha yiqjQy' tka''' cd,h rf u;jdo
yiqrejk fjku n, cd,hla njg m;ah'
y; foaYmd,khla ms<sn| odYksl m%jdohka bhg f.k .sh o
iudcfha wmg isjQfha m%cd;ka;%jdoh yd ksoyi fjkqfjka igka
lsugh' we;e udliajdka wmg fpdaokd lf<a mirh iq/lSu pd
ir< ; jeks igka mdGj,ska wfma f,dalfha ixjOkh wek ysgjd
ngysr Okm;s f,dalhgu ta im;a l;a ,ndug wm l%shdlrkd njhs'
tfukau m%cd;ka;%jd m%Yakj,ska wms ria: njhs' f ksid blauKskau
wfma ndysr uqyqK; udkj ysl yd m%cd;ka;%jdoh kd.ekSu njg
m;ah' urd oukq ,enQjkaf.a wd;auhka hqla;sh b,a,d is w;r" th
wmf.a wd;ah j.lSu njg m;ah' wms fm%auodi m<jdyef
m%cd;ka;%jd wr.,hg tlajqfkuq'
fm%auodi mekakSu i|yd foaYmd,k jevms<sfj<la ;sfnk nj ug
uq,skau oekq kafka rdjfha iqks,a chfialrh' ^1991& thska uu
wukaodkkaohg m;ajqfk' rkacka fr;ak h .shod wfma
66
67
wkqr - pkasld .egqu tys uQ,sl h' 1993 meje;ajQ ;Srl ol=Kq m<d;a
iNd ue;sjrKfha wms ;SrKd;aulj l%shd lf<uq' .= lka nv.skafka
ie;mq .Kka mhska hka wuris fodvxf.dvf.a wdlIKSh ol=K
jug f;aud mdGh fmrg f.k .sfhuq' m%cd;ka;%jd ksoyi fmdf
wfma f;audj h'
fm%auodi yd hQ'tka'mS md,khg tfrysj mqrjeis fmruqK kka wms
ixOdkh oejeka; m%oYkhla o ixOdkh lf<uq' th fm%auodi
uokh lf<ah' miqj wmj w;awvx.=jg .;a w;r" T;a;=j ;snqfKa
ux., iurrf.a ksjfiks' rejka *kekavia o ta kj, c''fm
m%;sixOdk lghq;=j,g wu;rj ux.,f.a o f,al lghq;=j, kshe,S
isfhah' isr f.oka ksoyia wms fl,skau tlajQfha uyskao rdcmlaI
ixOdkh l< l;r.u md .ukgh' fndfyda fofkla ta i|yd
mqudldr lem l<y' fYaIfhka orejka w;=reoyka jQ wu,d tys
w;s fYaIs; h'
wu,df.a l yd orejkaf.a lemu u.ska fm%auodi md,khg tfrys
nyqO fmruqKla we;sh' fm%auodi >d;kfhka isjQfha tlS n,f.h
;j;a f.j;a u muKs' jrla fm%auodi mjq, fjkqfjka >d;khkag
mjd iyNd.S jQ wfhla ud yg lSf fm%auodi jrla m%Ndlrkag yuqodm;s
moh fhdackd l< w;r" nd,isxyg w.ue;s moh fhdackd l< njh'
ta w;f uy;a;hd iu. ys;j;a m%Ndlrka bj;a lsu .ek o
l,amkdjla Tyqg jQ nj;a" m%Ndlrka Tyqg jvd iQlaIu fm%auodi yd
uy;a;hd fofokdju bj;a l< nj;ah' fuhg iudk woyila l,la
kef.kysr fld kdhlfhl=j is wfhla o ud yg m%ldY l< ksid th
we;a;la h yels hehs ug ta;a;= .sfhah' flfia fj;;a" fm%auodi
urKfhka i bj;al< fkdyelalla nj ta kj, udf.a f;are .ekSu
h' flfia fj;;a Tyqf.a urKh od ld,lKaKs i;=g |.;a wh w;r
udo tla wfhla u .ek miqj uu yoj;skau lk.dgq jQfj'
fm%auodi frda nyqck wr.,h hka lu cd;sl l=uka;%Khla h;a
h' tu.ska islsug .sfha jD; wdlh ta f,iu f.khk w;f
m%Ndlrkag f*vr,a rdcHhla ,ndfok foaYmd,k l%shdoduhla h;a
lsuh' pkasld - ux., - tia' iy Tjqka jgd is chfoaj Whkaf.dv -
68
hq;= msh fifkyi ksis whqka fkd,e hEuh' Tjqka hm;a jQ g wdmiq
n,d ud fj; iudj kfyd;a th f fha ug ,efnk f,dl=u i;=g
h hq;=h' ksia in|;d bfha ud j, nj we;eyq lsh;s' Tjqka ug
lshkafka gqjka yd iskdfik f,i;a" ys;j;=ka yd ks;r fYaIfhka
udOH iu`. in|;d" m%sh iNdIK mj;ajk f,i;a" w;afkdyer m%sh
iNdIK wdhg iyNd.S iudcYS,S jk f,i;a" lsisfjl= i;=frl= lr
fkdf.k ish,a,ka iu. j;=r fuka l%shd lrkd f,i;ah' uf.a ys;
;=frla uf.a phdj fjkia lsu i|yd frdn .%Ska iska r;
foaYmd,kfha uQ,sl isoaOdka; 48 (48 Laws of Politics) lD;sh f.k;a
kafkah' th lshfuka miq f,df rcjre" rdcH kdhlhska" rdcH
;dka;%slhka /ju" jxpdj" fndrej wd;au.;lrf.k foaYmd,kh l<
wdldrh ug ;jrg;a meye,s h' kuq;a ksia phdjka h h
m%udKhkaf.ka fjkia l< yels jqj;a we;e phdjka wfma urKh
olajdu j hhs' f uf.a ye neka th iu. uu j;a fj'
ta kj, wms wfma uQ,ia:dkh f,i f.dvk.df.k ;snqfKa ud;r
m,a,suq,af,a r;k yshkaf.a ydria:dkhhs' r;k yshkaf.a .=re
yduqrefjda fndfyda W.;a .=rejrfhl= jQ w;r" mkai,lg jvd th
wdjdihla f,i mj;ajdf.k .shy' tys nrmek fndfyda rg oeref
r;k yshkau isks' ikaia:dkhlg meKs is ck;d ;=rkaj
foaYmd,k fhdackd folla bm;a h' tllska lshjqfKa r;k
yshkaf.a ud;r mkai, w;yer l%shdOrhkq;a iu. fld<U ia:dk.;
h hq;= njh' fojekafkka lshjqfKa cd;sljdoh .ek wfma wjOdkh
jel< hq;= njh' udlaiajdka fyda ,snr,ajdka fuka fkdj cd;sl
ye`.Su oYkhla f,i ms<s.;a msila f,i th wNsfhda.hg ,laj we;s
fudfydf;a ta fjkqfjka l%shdl< hq;= nj thska lshKs' wms ta fhdackd
folu l%shd;aul lf<uq' flfia fj;;a wm iu. is mK; fndfyda
fofkla mqoa.,sl ;" Wiia wOHdmkh yd iar /lshdjka lrd
fhduqjQy' kjl jvd lemjqKq msila iu. wms bh n,d hkakg
jQfhuq' fld<U wfma kjd;ek jQfha l=mamshdj;a; chfYaLrdrduhhs'
rcj;af;a jmam ysfhda wmj wdorfhka /ln,d.;ay'
71
72
isjk .yereu
cd;sl oeyekg
iujefKuq
urodk"
74
75
76
ukia folla iys;j hqoaO l< fkdyels nj ;SrKh l< wms fld
mrok u. kka ;%ia; frda cd;sl ie,eiaula bm;a lf<uq' thska
hqo" wdl" iudchSh yd foaYmd,k lafIa;%fha blauKska l<hq;=
m%uqL;d l%shd 29la ykd.;a w;r" ;=ka wjqreoaola ;=< ;%ia;jdoh
iyuq,ska me/ou wruqK lr.;a uyd hqo - foaYmd,ksl m%;sm;a;s Wmdh
ud.hla bm;a h' fuh uq,ska yuqod yd foaYmd,k kdhl;ajhg
bm;a l< o th m%;slafIam jQ ksid ck;dj fj;g uqod yefhuq' ^1999
wm%sfh,a& <`. tk wk;=r t<sfha is wms ykd.;a kuq yuqod yd
foaYmd,k kdhl;ajh th ykd.;af;a ke;' 1999 jirg
ckdm;sjrKh ie,iqfldg ;snQ w;r" fmd fmruqK" hQ'tka'mSh yd
c''fm thg m%uqL;djh foka ishy' fYaIfhka fmd fmruqKg
wjYH jQfha W;=f ;;a;ajh flfia fyda iduldj ;nd.ekSuh'
fms,af,af.a Wmdh jQfha ol=K yd yuqod ckdm;sjrKhg ysi
fhduqlrkd g ysi wys yuqodjkag fld lefvkakg m%ydrhla uhs'
f w;r" hQ'tka'mSh isxy, cd;sl jHdmdrfha is ish tacka;hska
fhdodf.k yq pkasld frdaOhla u; isxy, u;h rks,ag f.khEug
W;aidy l<y' b;a;Emdfka ys" udjdf ys mjd hQtkamShg ys;j;a
njla oelajQy' wfkla me;af;ka hqoaOh fmrg oud isxy, u;h ;uka
foig .kakg wkqreoaO r;aj;a; W;aidy lf<ah' we;e jHdmdlfhda ta
foig o we .shy' kuq;a Tjqka fomsiu t;r id:l fkdjQfha nyq;r
NslaIq .sys n,hla uOHia:j r|jd.kakg wm iu;au fya;=fjks'
m%Ndlrka ish fudai jId m%ydrh 1999 fkdjen 01 od wdrN
lf<ah' fkka k jkaksfhka jd;d jQfha l|jqre msg l|jqre weo
jefgkd njls' ;j;a n,d ishfyd;a rgu fldkag hg;ajkq we;ehs
is;+ wms jjqkshdjg .sfhuq'
ta kh 1999 fkdjen 05 od h' ta jkg;a jkaks fmruqfKka
miqnisk oyia .Kka finkaf.ka jjqkshdj yd wjg m%foaY ms ;sKs'
b;d wudrefjka mj;ajf.k .sh moh yd je,sTh .udk ish,a,
wels,S .sh nj o jd;d jqKs'
;;a;ajh ord.; fkdyelsj uu;a ye.,af,a u,idr yshkq;a
brgfmhl=,u l|jqrg we;=a jqfKuq' uy jeiafia ksrdydrj
79
82
85
86
87
88
89
91
93
94
miajeks .yereu
idu wr
ueo wreK
2001 ue;sjrK mdrdch wmg muKla fkdj iuia; cd;sl
jHdmdrhgu ;shqKq f,i n,mEfh' fld<U kd.l W.;a Pkao
odhlhd ish idu jHdmD;shg h muKlg kd.kakg hQ'tka'mSS fha
oejeka; m%pdrl udOHh iu;a h' kj udOH h:d:fha n,h ;jrg;a
meye,s h' tl w;lska th isy< Wreuh mrokakg;a isy< frdaka
ch.%yKh lrjkakg;a fhdodf.k ;sKs' miq lf,l ug
iaf%,shdf meje;s isxy, iuqjl yuq jQ Y%S,xlslfhl= wmQre
fy<sorjla lf<ah' ;uka tla;rd ngysr ;dkdm;s ldhd,hla iu.;a
hQ'tka'mS fha m%pdrl uOHia:dkh iu.;a tlg lghq;= l< w;r"
,xldf isxy, cd;sl n,f. mrdch lsu i|yd kef.kysr
hqfrdamfha me/Ks fldhqksia wdKavq mrdch lsug udOH fufyh jQ
%;dkH cd;slfhl=f.a Wmfoia ,enqKq wdldrh fyf;u meye,s
lf<ah' Tjqka oHQ;a yd uqs; udOHj, wkq.ukh lrkd Wml%u lSmhla
m%ldY l< Tyq tajdhska m%fY jk f,i lshd isfhah' ;j;a jrla
fmd,sia T;a;=fiajd wxYj, m%Odkshl= ish i.fhl= iu. ud
weue;sjrfhl= jQjdg miq yuqh' m%Odkshdf.a i.hd ug fydka oel
95
mqre uqyqKla h' miqj Tyq ug lSf ;uka ;%ia; frd cd;sl
jHdmdrh" isxy, r oyk yd isy< Wreuhg tla is njhs' tu
ixOdk we;=<;ska | oeu i|yd l=vd wnqo uyd wnqo njg Tjqka
fmr wdldrh Tyq meye,s lr kafkah' jrla r oyk ldhd,fha
fiajh l< wfhl=f.a u< f.org .shl, wmg oek.kakg ,enqfKa Tyq
cd;sl T;a;= fiajdf ks,Odfhl= njh ixOdk w;r" u;=jk l=vd
wnqo tajd isr hjk uyd wnqo njg m;ajk" m;alrk wdldrh wmg
jegyqfKa fndfyda foa isfuka miqjh'
ue;sjrK mrdcfhka miq wm w;r wnqo we;sh' fndfyda fofkl=g
f;are.; fkdyelsjQfha jir 2000 uyd ue;sjrKhg idfmalaIj b;d
fyd| mQK ld,Sk cd,hla" ixOdkd;aul ue;sjrK jHdmdrhla lemS
fmfkkd w;a uqyqKq wdh bm;a l< o wfma Pkao m%udKh wvlska
wvq jQfha flfia o hkakh' cd,hg jvd udOH u.ska we;sjk u;jdofha
n,j;alu kej; Tmamq h' jir 2006 .u cfmg igka mdGh
hgf;a c''fm ,nd.;a Pkao m%udKh jir 2009 wvlska fkdj
fndfyda ia:dkj, 1$5 olajd wvqjQfha o f ksiduh' u,a rjxY kkaok .=K;s,l uy;ajrekaf.a bj;afuka c''fm mQKld,Sk
cd,hg Yd, ydkshla fkdjqj o u;jd ;,fha udOH h:d:fha we;s jQ
lvdjeu w;s Yd, h' b ld,j, lem lrkd cd,.;
foaYmd,kh fjkqjg udOH u.ska iy fjk;a wdldrj,ska is lrk
n,h m%oYkh lsf m%oYlhska ch.%yKh lsf bvlv fndfyda
rg je nj f;are.; hq;= lreKls' f h:dj f;are.ekSu fjkqjg
wm mlaIh ;=< is jQfha wfma fojeks fm< lemjqKq kdhlhska w;r"
u;hla we;sjQfha m<uq fm< is kdhlhska ^udo we;=j& ksjer Wmdhka
yd lem is fkdlrk ksid f mrdchka w;ajk njgh' Tjqka
fndfyda fofkla fjk fjk;a ixOdk we;s lr.ekSu i|yd fhduq jQy'
uq,a ld,fha wm fjkqfjka fndfyda lem l< iq;a wlalrj;a;
thska tla wfhla h' Tyq wfmka fjka .sfhah' ;j;a fndfyda fokd o ta
f,i fjka .sh w;r" ta fndfyda fofkla wjidkfha hQ'tka'mSfha
jHdmdlhka w;r k;r h'
f w;r" wm iu. tlajQ jeys jHdmdlhka" jD;a;Shfka wdka o
wlukH jQjd fyda fjk;a mlaIj,g tlau ish' NslaIQka jykafia,d
o fjk fjk;a ixOdk iu. l%shdlrkakg jQy'
96
98
99
100
101
102
103
104
106
108
109
110
111
113
114
118
Wmdh iu;a jQfha thg fmr jeu ,l=Kq .;a jika; rdcdf.a
jd;djo `o ouks' r;k ysg lldpdh mohla ,nd fkdug
Yaj oHd, mmd,kh iQlaIu f,i l%shdlf<ah' le,Ksh NslaIq igk
wdKavqj uokh lf<ah' wmj Yaj oHd,h ;=< isrlr fmd,sia jeglaa
ne|" c,h yd ,sh lmd ykd ,' l klg uu Wml=m;s ldhd,fha
mx ' wdydr yd c,h ke;=j jel,la igk we`of.k hd
fkdyelsnj wms wjfndaO lr .;af;uq' fmd,Sish yd .egqula
we;slrf.k igk iqrejd yk f,i c''fm kdhlfhda n,lrka
ishy' wms thg leue;s fkdjQfjuq'
f wjia:df le,Ksfha frdkS bm;a h' Tyq .ek o fuys hula
i|yka l< hq;=uh' frdkS cfm oe l%shdldlfhl= jQ w;r ukd
je.sh isrerla iys; l%Svd Y=rfhlao h' tfukau <hdor ksfila h'
lEu m%Yakh yd c, m%Yakh Tyq i`fh' Yaj oHd,fha <s`o jD;lr
oejeka; gexls follg c,h mqrjd kafkah' ;dmamfhka mek f.dia
mdka mqrjk ,o f.daks lSmhla f.k wdfh' igk jefgk f;la n,d
is fmd,Sishg f;are .sfha wms hg;a fkd .ug w,a,df.k iskd
njh' ryi frdkSf.a wIaGdkhhs' YsIHhskaf.a wIaGdkh mj;ajd
.ekSu i`oyd r;k ys;a" ud;a n,yref ys;a" tl .ug l;d meje;ajq
nj u;lh' wka;sf wms igk ch.;suq' ta c''fm ksfhda.j,g
mgyeksj hks'
c''fm ;=< is t;r Wodr ksfila jQfha frdkSh' jrla wmg fld<U
Yaj oHd,fha ^1986 & ixOdkh jQ ohd m;srK"Ouis yd ;sirKS
.=Kfialr wdka fmd uq.=rej,ska m%ydrhla t,a, l<y' fndfyda cfm
iudlhka mek joa fkdfi,a isfha frdkS muKs' wo uu f;dmsg
.ykjd' fudlo ug yhsh ;sfhk ksid cfmg yhsh ;snqfKd;a Wka
ug .yk nj;a ux fyd`og okak ksid hehs tod ohd m;srK m%ldY
l<nj ug fyd`og u;lh' ta m%ldYh we;a;la h' ohd m;srK urd
oef c''fmg Tyqg uqyqKh fkdyels jQ ksidh' miqj lgqkdhl
l`ojqrg myrug f.dia frdkS o h .sfhah' ikaf ghsia mqj;amf;ka
Tyqf.a u< isrer wms y`kd.;af;a thg fmrod ? wfma fndafuka rd;%S
wdydr f.k tys ;snQ wre meye fldgq lihla o we|f.k Tyq msg;aj
f.dia ;snQ fyhska f,hska fm`.S .sh lifhks' frdkSf.a ;=frl= jQ
121
122
123
124
uq, ish uq;a miqj fy< Wreuh bhg hoa thg odhl uOHu
ldrl iNdjgo we;=<;a h' uq,u Wkajykafia bm;ajqjdk W;a;r
ix> uKav,hg mjd tlalr .ekSf iQodkula h' uyr.u Ouis ys
NslaIqj foaYmd,k n,hla f.dvk.d .;hq;=hs lSj o ;uka thg
mqoa.,slj lemug we;s m%dfhda.sl .eg fmkakd kafkah' fjkiau
u`.la f.k yrj;a foaYmd,khla lsu i`oyd NslaIqj foaYmd,khg
bm;a h hq;=h hkak u,afma ysf.a woyi h'
wm mlaIh ;=<skao f woyig reoaO;ajh m<h' ;s,;a lreKdr;ak
uy;df.a woyi jQfha wm ikaOdkhg tla Pkaoh b,a,sh hq;= njhs' Tyq
f woyi 2001 o bm;al< w;r thg mgyeksj wms ;ksfhka b,a,d
mrdch ms<s.;af;uq' wfma fndfyda fofkl=f.a woyi jqfha ch mrdch
fkdj m%;sm;a;shg uq,a;ek ;sh hq;= njhs'
Woh .ukams, uy;d we;= mlaIhg lemjqKq l%shdldka fndfyduhla
m%ldYlr isfha ;;sj ;r. lsfuka fujr wksjfhkau fyd`o
ksfhdackhla .;yels ksid wm wksjdfhka ;ksj ;r. l< hq;= njhs'
f w;r" NslaIqka jykafia,df.a mqoa.,sl ;=rka f,i fmkS is
we;euqka isy< Wreuh mdp,a lrkak;a NslaIqkag wfma iydh wjYH
ke;ehs lshka wmj fy<d olskakg;a jQy' tys lKavdh folla h'
tlla wdKavqjg fyda hQ'tka'mShg ys;e;s lKavdhuhs' Tjqka fyd`ka oek
isfha wm jeks wh ish fyd;a wkd.; NslaIq n,h Tjqkg wjYH f,i
md,kh l< fkdyels njh' wfkla msi fkdfhla m%Yak ksid wfmka
fjkaj .sh msila h' Tjqkg wjYH jQfha yels;dla wmg ndOdlsuh'
wjidkfha > idlcd .Kkdjlska miq isy< Wreuh cd;sl fy<
Wreuh nj m;alr.kak;a tys ,l=K f,i iqN ,l=KlajQ chYxLh
fhdod .kakg;a wmg yelsh' 2004 fmnrjd 14 wud jeiai ;reK is,a
jevigyk ^fuh je,kaghska khg tfrysj fhdod.;a mqkqreo
jevms<sfj<la h& kfha th m%ldY lrkakg bgd.;a; o fkdfhla
ndOd ksid th bgq fkdh' Wvqf yd fldf<dkakdf ysjrekag oe
mSvkhla O lafIa;% j,ska we;sh' wka;sf ms<shkao, fnd
iuqf oyia .Kkl idldr ko ueoafoa wfYdal ueKslaf.dv
uy;df.a wdrdOkfhka cd;sl fy< Wreuh m%ldYhg m;aflKs'
im;a nexl=j" ye chjOk uy;df.a .%yKfhka frd.ekSu i`oyd
125
128
ihjeks .yereu
uyskaod.ukh
2
129
lf<ah' wms thg uqyqK kafkuq' fuh wdKavqf fudav Wml%uhla h'
myr hl< yels msila fkdf wms' l:dkdhl ;r.fhka ux.,pkasld yd cfm fojeks Wmdhsl mrdch ,nd.;ay'
B<`. .egqu we;sjQfha l;f ys inkaOfhks' Wkajykafia
fldf<dkakdf yshkaf.a w;scd; ;%fhl= h' l;f ys b,a,d
wiaug leu;s nj fld<U Yaj oHd,fha fiajh l< odhl iNdf
wfhla wmg oekah' wms ta wkqj l;f ys iu. idlPdjla we;slr
.;af;uq' ;shqKq ld, ie,iqulska miq isl=rdod khl md,sfka;=f
b,a,d wiafjkakg;a tku kj uka;%sjrhd ue;sjrK flduidia ,jd
.ei lrjd .kakg;a" B<`. i;sfha w`.yrejdod kj uka;%S f,i
ohdr;k ys jqre foug;a" wmg yels h' ukdm fmdrhg fkdhEf
m%;sM,hla f,i fuh uq,skau u;= jQfha cfmgh' ta 1994 h' ta
wjia:df wdKavqj th fld,a,lkakg .shg c''fm iydhg wms;a
bm;a uq' ynkaf;dg ch.%yKh l< wh wia .,mam;a;s m;ajqfKa
tf,ih' oeka wfma Pkaoh fld,a,lEu i|yd cfm yd ux.," Y%Sm;s"
fchrd jeks lSm fofkla jD;j l%shdlrka isfhdah' wdKavqf
ish wdrlaIl Odk T;a;=fiajd fkdu. hjka wms ohdr;k
yshka jqre fok ;ekg f.k wdfjuq' thg fmrk Widfhka ta
i|yd w;=re ;ykula .kakg fodi rdcmlaI uy;d iu;ajqj o
Widfha idudkH l%uhg wkqj ksfokh w;g m;aug fmr jqre
ug ohdr;k ys iu;ah' yenehs ta Y%S','ks'm - c''fm iudlhka
md,sfka;=j ;=< wfma ysjrekag mSvd lr;ah' yeu;eku fuka
t;ek;a uka is,ajd lemS fmkqfKah'
wms l;r isg oejeka; frdaO;d fmryrla meje;ajQ w;r" th ;ukaf.a
foaYmd,k wjYH;djhg fhdod.kakg hQ'tka'mSh .;a W;aidyh ksid th
o fl<jr jqfKa ll=,a wudrej,g wu;rj ysf;a wudrej,sks' .egqj,g
uelr wfma m%Yak mq,a lr wm hlr yef wdKavqf Wml%uh
m<orkd nj ug m<uqjrg ye`.S .sfhah' ta ksid wm/lafla ys Tfya
ish mlaI hka;%h ms<silr lr.ekSug wms fhduq jqfkuq' fndfyda
wmyiqfjka mlaI iuqjla mj;ajd kj ks,Od uKav,hla m;alr
.;suq' ta kh o fndfyda l,n,ld khla h' ukao l;f ys
inkaO isoahlg wmg Wid hEug isj ;snQ ksidh' f w;r" Y%Sm;sf.a
wdrlaIlfhl= jQ wd frdIdka keue;a;d >d;kh l<d hehs fpdaokdjla
132
134
136
137
138
142
143
145
147
149
150
152
y;ajeks .yereu
wms kq
uyskao
wfma m<uq m%Yakh jqfKa yuqodm;s;=ud j;=ka w;r o hkakhs' yuqod nqoa
wxYfha uf.a ys;jf;l=f.ka uiQ g Tyq lSf frday,g f.khk g
fydka l;d l< nj;a" fydka isysh ;snQ nj;ah' kuq;a oeka ;;a;ajh
nrm;, nj;ah' wr,sh.y ukarh lrd hk w;r" uu l,amkd lf<a
m%Ndlrka f fudfydf;a fujekakla lf<a wehs lshdh' 2004 Y%S','ks'm c''fm ikaOdkh n,hg meKsg Tjqka ;ukg reoaOj hqo m%ldY
lrkq we;ehs fld n,dfmdfrd;a;= jQ w;r" l.du >d;khg oelajQ
ksjg m%;spdrfhka w;sYh je/ ;lafiarejlg tk isxy,hska h<s
;ukg tfrysj ke`.S fkdiskd njg jQ ks.ukhlg t<eKs' kuq;a
f.daGdNh - f*dkafiald iqixfhda.h YS>%fhka jevlrf.k hk nj;a"
kef.kysr ;u i;=rka n,uq .kajka ;ek ;ek m%ydr wdrN lr
we;s nj;a" Tyq fkdfnda klska oek.;af;ah' B<`. uyd m%ydrhg fmr
f iqixfhda.h ksIal%Sh lsu Tyqf.a ksYa; wruqK h' tfiak B<`.
m%ydrh f.daGdNhg t,a,jk nj meye,s h' oeka m%Yakh ;snqfKa wms
fuhg flfia m%;spdr oelah hq;=o lshdh' tod wr,sh .y ukarhg
tlajQ fndfyda fofkl=f.a woyia O h' we;euqka lSf igka
rdufhka bj;ah hq;= njhs' ;j;a wh lSf th cd;Hka;r jYfhka
wjdis h yels njhs' uf.a woyi jQfha igka rdu .siqu Tfya
;ndf.k fld n,dfmdfrd;a ; = fkdjkd YS > % ; djhls k a "
n,dfmdfrd;a;= fkdjkd ia:dkj,g myr h hq;= njhs' ta w;f fl
l,la ;=< wjika igkg iQodk h hq;= njhs' we;eyq fldkag
myrug h jQy' wms m%udKj;a f,i iQodk ke;ehs hkak o lshKs'
t;ek f.daGdNhf.a wIaGdkh lemS fmKsk' fld<U;a" jkaksfha;a
tlg fldkag fkdis;+ m%ydr jghla t,a, h' t;eka isg
m%Ndlrkaf.a lkaKd m%;snh Tyqg yuqh' ;ek iSud ke;s .,a,d
hqoaOh tys m%ldYlhdg tfrysj we/Ks'
B<g m%Ndlrka ud,a wdrejg .sfha;a" f.daGdNh rdcmlaI uy;d
>d;kh i|yd W;aidy lf<a;a ish Wmdh ;jrg;a l%shdf kxjks'
ud,awdre ch.%yKfhka miq idmQ" lgmpdka yd fjre.,a olajd
uq ol=Kq ;%sl=Kdu,hu uqod.;a g wdrlaId yuqod muKla fkdj
foaYmd,kfha kshe,S is fndfyda fofkl=g o wd;au Yla;sh ,eKs'
2006 cQ,s 26 isg wf.daia;= uq, ol=Kq ;%Su,fha yd W;=re hdmk uqyuf,a
tlg fldkaf.a oa;aj m%ydrh mrdch lsf uq,a i;sfol w;sYh
;SrKd;aul h' ckdm;s;=ud mlaI kdhl /iaula le| jQ w;r"
155
158
160
163
164
165