PANEVROPSKI UNIVERZITET APEIRON

FAKULTET INFORMACIONIH TEHNOLOGIJA

Redovne studije
Smer POSLOVNA INFORMATIKA

Predmet
VII PROGRAMSKI JEZICI I RAD ALATIPROGRAMIRANJE U VB

Rijeeni primjeri
(seminarski rad)

Predmetni nastavnik
Prof. dr Zoran . Avramovi, dipl.in.elek.

Student

Ognjen Kosti
Index br. 032- 08/ RIT

SADRAJ:
Uvod.............................................................................................................3
Rijeeni zadaci..............................................................................................9
1. Razlika najveeg i zbira preostala dva......................................................9
2. Pravougaonik..........................................................................................11
3. Krug........................................................................................................13
4. Aritmetika sredina.................................................................................15
5. Max i min lan niza................................................................................17
6. Zbir faktorijela elemenata niza...............................................................20
7. Obrnuti redoslijed od unosa....................................................................22
8. Geometrijska sredina..............................................................................24
9. Pravilna trostrana prizma........................................................................26
10. Valjak....................................................................................................28
11. Lopta.....................................................................................................30
12. Heronov obrazac...................................................................................32
13. Najvei broj..........................................................................................35
14. Najmanji broj........................................................................................37
15. Faktorijel...............................................................................................39
16. Promjena fonta......................................................................................41
17. Pitagorina teorema................................................................................41
18. Pokretanje programa.............................................................................45
19. Promjena boje forme.............................................................................46
20. Determinanta.........................................................................................48
Literatura.....................................................................................................50

1. Uvod:
Visual Basic je program kontrolisan dogaajima, koji se mogu pojaviti kao akcija korisnika
kao to je npr. klik miem, izbor odreene stavke iz menija, kao rezultat akcije nekog drugog
programa i sl.
Dogaaji mogu biti pokrenuti akcijom korisnika, porukama sistema ili drugih programa, kao i
samih programa iji su dio. Redoslijed tih dogaaja odreuje putanju kojom e programski kod
biti izveden. Obzirom da se ne moe predvidjeti redoslijed dogaaja, programski kod mora
uzeti u obzir i neke pretpostavke o optem stanju kada se pone izvoditi, npr. sadri li polje
za upis podatka neku vrijednost ili ne i sl.
Visual Basic je takoe programski jezik. Rije visual (vidni) se odnosi na nain stvaranja
grafikog korisnikog okruenja. Tokom itavog procesa stvaranja aplikacije, programer je u
mogunosti da vidi kako njegov program izgleda.

Pokretanje Visual Basica

Kako pokrenuti Visual Basic iz Windowsa?
1. Kliknemo dugme Start.
2. Odaberemo Programs, te zatim Microsoft Visual Basic.
3. Dva puta kliknemo na ikonu Visual Basic.

Radni prostor Visual Basic-a

a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)

Naslovna traka
Traka izbornika
Alatna traka
Alatni prozor
Prozor forme
Prozor svojstva
Projektni prozor

Izrada i dijelovi VB projekta

Moj seminarski rad predvia opis izrade jednostavnijih VB aplikacija. Krenuu od
jednostavnijih ka sloenijim zadacima, opisujui postupke u radu.
Glavni dijelovi Visual Basic projekta su:
Projekat je rije koja oznaava sve to je obuhvaeno u VB projektu. Ponekad
nailazimo na termin kao to su aplikacija ili program.
Forma je prozor koji se kreira.
Kontrole (objekti) su grafike karakteristike ili alati koji se postavljaju na formu.
Dvije osnovne datoteke koriste se za uvanje VB projekta. Projektna datoteka imae ekstenziju
vbp. Datoteka forme ima nastavak frm.
Pri razvoju VB projekta odn. Aplikacije imamo tri osnovna procesa:
Postaviti kontrole na formu,
Odrediti svojstva kontrola,
Napisati kod.

Postavljanje kontrola na formu

Svaka od kontrola predstavljena je nekom od sliica u okviru ToolBox. Dvostruki klik na neku
od sliica automatski dodaje kontrolu na formu.

Odreivanje svojstava
Za odreivanje svojstava u toku dizajna pratimo sledee korake:
Biramo kontrolu ili objekt ije karakteristike elimo
promijeniti,
Aktiviramo prozor properties,
Na opisu nalazimo svojstvo koje elimo promijeniti
i biramo ga klikom na mi,
Unosimo novu vrijednost odabranog svojstva.
Svojstva se u toku izvravanja programa mogu podeavati
posebnim naredbama u programskom kodu. Svojstva
odreuju izgled i ponaanje pojedinanih objekata u
aplikaciji koju formiramo.

Pisanje koda
Procedure dogaaja za kontrole u datoj formi spremaju se kao dio frm datoteke. Procedure
takoe odreuju ta e na program biti sposoban uraditi. Naziv procedure za odreenu
kontrolu je kombinacija dva pokazatelja:
Name svojstvo dodijeljeno kontroli,
Naziv koji Visual Basic odreuje za sam dogaaj.
Otvaranje radnog prozora, dva naina:
1. Project Explorer, pa forma koju elim, te kontrola View Code
2. Aktiviram formu i dvostruki klik na kontrolu koju elim (ili odaberem kontrolu pa F7)
Dva naina pregledavanja procedura su:
1. Procedure View, jednu po jednu, kretanje po procedurama sa PgUp i PgDn
2. Full Module View, nain za vie procedura odvojenih crtama
Ovi tasteri se nalaze u donjem lijevom uglu kdnog prozora.
View Code-na vrhu prozora Project Explorer.
General sadri polja objekta, a Declaratios sadri procedure.
General u stvari sadri nazive svih kontrola koje smo postavili u aktivnu formu.
Declarations daje popis s nazivima svih predefiniranih dogaaja koji se mogu dogoditi oko
kontrole koju smo odabrali u polju objekta. Nazivi prikazani masnim slovima pokazuju koju
smo proceduru dogaaja ve napisali.
Upotreba editora
Kod je prikazan u vie boja: crvena (pogreno upisani redak, odnosno greku), zelena
(napomene koje poinju sa apostrofom), plava (kljune rijei u VB, kao Private, Sub, End,...) i
crna (ostali tekst). U kd moemo ukljuiti napomene pisane vlastitim rijeima.
Razdjelna traka (split bar), slui da istovremeno vidimo dva razliita dijela naeg kda. Npr.
Uporeivanje tehnike primjenjene u dvije razliite procedure, kao i izvrenje operacije odreii-zalijepi radi prenosa naeg kda s jednog na drugo mjesto.
Postupak je sledei:
-pokaziva dovesti na razdjelnu traku te povui dolje i time napraviti dvije plohe.
-u svakoj plohi posebno, odaberemo proceduru dogaaja koju elimo.
Metoda jeste ugraena procedura koja izvrava operaciju na odreenoj kontroli ili objektu.
SetFocus je metoda, koja vraa arite progrma na kontrolu kojoj je dodijeljena ova metoda.
U kdu kljune rijei imaju sledee znaenje: Sub-identificira ovaj blok kda kao proceduru,
Private-pokazuje da je procedura raspoloiva za upotrebu samo unutar trenutne forme, End
Sub-je uvijek zadnji redak procedure i time oznaava kraj procedure.
Vrlo dugake izraze prilikom upisivanja kda moemo podijeliti na dva ili vie redova tako to
na kraju prekinutog reda stavimo razmak i podvueni znak _.
Varijable i strukture podataka. General Declarations Section(odsijek optih deklaracija)
sadri deklaracije za varijable koje se koriste u programu.
6

Array of records (niz zapisa) deklariramo u svrhu pogodnog spremanja i pristupanja polja
zapisa.
Array (polje) je indeksirana varijabla koja istovremeno moe zastupati mnoge vrijednosti
podataka.
Form_Load procedura je procedura koja se izvrava pri samom pokretanju programa, prije
bilo koje reakcije korisnika. U njoj je podesno staviti naredbe za otvaranje datoteka baze
podataka, zatim uitavanje podataka iz baze podataka u kombinirane okvire za tekst,
formiranje polja indeksa, kao i uvodne dijelove programa kao to su animacije, zvuk i slino.

OSNOVNE OPERACIJE S PROJEKTOM

Pokretanje standardnog projekta
Za pokretanje novog standardnog projekta, na kartici New Project odabiremo ikonu
Windows Aplication, te dajemo ime aplikaciji i potvrdimo sa OK.

Okvir u New Project sadri:

Sn
imanje VB projekta
Do sada je objasnjeno kako otvoriti, pokrenuti i zatvoriti prethodno snimljeni VB projekt,
ali treba projekt snimiti i za narednu upotrebu. U glavnom alatnom prozoru, pronai taster sa
ikonom diskete (Save Projekt taster). Klikanje na ovaj taster ima razliite rezultate, zavisno
kada ga kliknemo.
Ako radimo na novom projektu pojavie se dva okvira za dijalog Save As, jedan za drugim.

Prvi okvir nas pita gdje elimo snimiti nau formu i koje ime joj elimo dati. Drugi okvir za
dijalog nas pita gdje elimo spremiti projektnu datoteku, kao i njeno ime. Ponovo biramo
mapu, dajemo ime projektnoj datoteci, te klik na Save. U ovom trenutku, na projekt je
spremljen u dvije datoteke:datoteka forme i projektna datoteka.
Ukoliko radimo na projektu koji je ve spremljen s Save Projekt tasterom, Visual Basic
automatski sprema obje datoteke sa istim imenima ne postavljajui pitanja.

Izvrenje programa
Program moemo u toku formiranja startovati kako bi provjerili funkcionisanje postavljenih
kontrola sa njihovim pridodatim osobinama, kao i pisanog kda.
Program pokreemo na nekoliko naina:
1.Klikom na dugme Start na traci sa alatima
2.U meniju u Run odabirom start opcije
3.Preicom na tastaturi F5
Na taj nain prebacujemo iz Design u Run oblik rada.

ZADATAK 1. RAZLIKA NAJVEEG BROJA I ZBIRA OSTALA DVA

Napisati program za unos tri broja, odredjivanje najveeg te izraunavanje razlike izmeu
najveeg i zbira preostala dva broja.
Ulazni podaci: vrijednost tri broja
Izlazni podatak: razlika najveeg broja i preostala dva.

Sl.1. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Label 1
Label 2
Label 3
Label 4
TextBox 1
TextBox 2
TextBox 3
TextBox 4
Button1
Button 2

Novi naziv (name)

lblBroj_A
lblBroj_B
lblBroj_ C
LblRazlika
TxtA
TxtB
TxtC
TxtRazlika
cmdIzraunaj
cmdNovi

Novi text
BrojA:
BrojB:
BrojC:
Razlika:

txtRazlika
Iizracunaj
Novi unos

Tabela 1.Izmjenjene vrijednosti osobina za objekte

Sl.2. Rad programa

10

ZADATAK 2. PRAVOUGAONIK
Napisati program za izraunavanje dijagonale, povrine i obima pravougaonika, na osnovu
zadanih stranica.

.
Sl.3. Izgled interfejsa programa
Naziv objekta
Novi naziv (name)
Label 1
Lbla
Label 2
Lblb
Label 3
Lblc
Label 4
lblObim
Label 5
lblPovrsina
TextBox 1
Txta
TextBox 2
Txtb
TextBox 3
Txtd
TextBox4
txtO
Text Box5
txtP
Button1
cmdIzracunaj
Button2
cmdObrisi
Tabela 2. Izmjenjene vrijednosti osobina za objekte

Novi text
Stranica a
Stranica b
Stranica c
Obim pravougaonika
Povrsina pravougaonika

Izracunaj
Obrii

11

Sl.4. Rad programa

12

ZADATAK 3. KRUG
Napisati program za izraunavanje obima i povrine kruga, na osnovu zadanog poluprenika r.

Sl.5. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Novi naziv (name)
Label 1
lblPoluprecnik
Label 2
LblObim
Label 3
LblPovrsina
TextBox 1
Txtr
TextBox 2
Txto
TextBox 3
TxtP
Button1
CmdIzracunaj
Button2
CmdObrisi
Shape
Shp1
Tabela 3. Izmjenjene vrijednosti osobina za objekte

Novi text
Poluprecnik kruga
Obim kruga
Povrsina kruga

Izracunaj
Obrii

13

Sl. 6. Rad programa

14

ZADATAK 4. ARITMETIKA SREDINA

Napisati program za izraunavanje aritmetike sredine niza unesenih brojeva.

Sl.7. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Novi naziv (name)
Label 1
Lblbrojevi
Label 2
lblUnos
Label 3
lblLista
TextBox 1
Txt1
TextBox 2
Txt2
TextBox 3
Txt3
Button1
Cmdunesi
Button2
CmdIzracunaj
Image
Img1
Lista
lstLista
Tabela 4. Izmjenjene vrijednosti osobina za objekte

Novi text
Koliko brojeva unosite?
Unesite brojeve
Lista unesenih brojeva

Unesi
Izracunaj

15

Sl.8. Rad programa

16

ZADATAK 5. MAKSIMALAN I MINIMALAN LAN NIZA

Napisati program koji odreuje max i min lan zadanog niza.

Sl.9. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Novi naziv (name)
Label 1
Lblbrojevi
Label 2
lblUnos
Label 3
lblLista
TextBox 1
Txt1
TextBox 2
Txt2
TextBox 3
Txt3
TextBox 4
Txt4
Button1
CmdUnos
Button 2
cmdOdredi
Lista1
Lst1
Tabela 5. Izmjenjene vrijednosti osobina za objekte

Novi text
Koliko brojeva unosite?
Unesite brojeve
Lista unesenih brojeva

Unesite
Odredi

17

18

Sl.10 Rad programa

19

ZADATAK 6. ZBIR FAKTORIJELA ELEMENATA NIZA

Napisati program za uitavanje niza cijelih brojeva, te izraunavanje zbira faktorijela
elemenata tog niza koji su manji od 10.

Sl. 11 izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Label 1
Label 2
Label 3
TextBox 1
TextBox 2
Button1

Novi naziv (name)

Lblx
Lblel
LblSuma
Txt1
Txt2
CmdDodajIzracunaj

Novi text
X:
Elementi:
Suma faktorijela:
Dodaj i Izracunaj

Table 6. Izmjenjene vrijednosti osobina za objekte

20

Sl. 12. Rad programa

21

ZADATAK 7. OBRNUTI REDOSLIJED OD UNOSA

Napisati program za uitavanje jednodimenzionalnog polja a i formiranje novog polja b,
takvog da lanovi polja budu poredani u obrnutom redoslijedu od uitanog polja a.

Sl.13. izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Novi naziv (name)
Label 1
lbla
Label 2
lblpoljeA
Label 3
lblpoljeB
TextBox 1
Txt1
listBox 1
lstA
Listbox 2
lstB
Button 1
cmdDodaj
Button 2
cmdFormiraj
Tabela 7. Izmjenjene vrijednosti osobina za objekte

Novi text
a(1)
Polje A:
Polje B:

Dodaj polju A
Formiraj polje B

22

Sl.14. Rad programa

23

ZADATAK 8. GEOMETRIJSKA SREDINA

Napisati program koji izracunava geometrijsku sredinu dva broja po obrascu (a*b)/2.

Sl.15. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Novi naziv (name)
Label 1
lblA
Label 2
LblB
Label 3
LblR
TextBox 1
TxtA
TextBox 2
TxtB
TextBox 3
TxtR
Button1
CmdIzracunaj
Button2
CmdNoviunos
Tabela 8. Izmjenjene vrijednosti osobina za objekte

Novi text
Unesi broj A:
Unesi broj B:
Rezultat:

Izracunaj.
Novi Unos.

24

Sl.16. Rad programa

25

ZADATAK 9. PRAVILNA TROSTRANA PRIZMA

Napisati program koji na osnovu uitane stranice i visine rauna povrinu i zapreminu pravilne
trostrane prizme.

Sl.17. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Label 1
Label 2
Label 3
Label 4
TextBox 1
TextBox 2
TextBox 3
textBox 4
Button1
Button2

Novi naziv (name)

lblA
LblH
LblP
lblV
TxtA
TxtH
TxtP
txtV
CmdIzracunaj
CmdNoviunos

Novi text
Stranica a:
Visina H:
Povrsina P:
Zapremina V:

Izracunaj
Novi Unos

26

Sl.18. Rad programa

27

ZADATAK 10. VALJAK

Napisati program za izracunavanje povrsine i zapremine valjka na osnovu ucitanog
poluprecnika r i visine valjka H.

Sl.19.Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Label 1

Novi naziv (name)

Lblr

Label 2
Label 3
Label 4
TextBox 1
TextBox 2
TextBox 3
Textbox4
Button1
Button2

LblH
LblP
lblV
Txtr
TxtH
TxtP
txtV
CmdIzracunaj
CmdNoviunos

Novi text
Poluprecnik osnove
valjka
Visina valjka
Povrsina valjka
Zapremina valjka

Izracunaj.
Novi Unos.

28

Sl. 20. Rad programa

29

ZADATAK 11. LOPTA

Napisati program za izracunavanje povrsine i zapremine lopte na osnovu uitane duine
prenika lopte.

Sl.21. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Novi naziv (name)
Label 1
lblR
Label 2
LblP
Label 3
LblV
TextBox 1
TxtR
TextBox 2
TxtP
TextBox 3
TxtV
Button1
CmdIzracunaj
Button2
CmdNoviunos

Novi text
Precnik lopte
Povrsina
Zapremina

Izracunaj.
Novi Unos.

30

Sl.22. Rad programa

31

ZADATAK 12. HERONOV OBRAZAC

Napisati program koji izraunava povrsinu raznostraninog trougla pomou Heronovog
obrasca.

Sl.23. Izgled interfejsa programa

32

Naziv objekta
Label 1
Label 2
Label 3
Label 4
TextBox 1
TextBox 2
TextBox 3
Text box 4
Button1
Button2

Novi naziv (name)

Lbla
Lblb
Lblc
lblP
Txta
Txtb
Txtc
Txt P
CmdIzracunaj
Cmdobrisi

Novi text
Kateta a
Kateta b
Hipotenuza c
Povrsina trougla

Izracunaj.
obrisi

33

Sl.24 Rad programa

34

ZADATAK 13. NAJVEI BROJ

Napisati prigram koji uitava tri broja i ispisuje najvei od njih.

Sl.25. izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Label 1
Label 2
Label 3
Label4
TextBox 1
TextBox 2
TextBox 3
Text Box 4
Button1
Button2

Novi naziv (name)

Lbl1
Lbl2
Lbl3
Lbl4
TxtA
TxtB
TxtC
txtN
Cmd_izracunaj
Cmd_noviunos

Novi text
Prvi broj
Drugi broj
Treci broj
Najveci broj je

Izracunaj.
Novi Unos.

35

Sl.26. Rad programa

36

ZADATAK 14. NAJMANJI BROJ

Napisati program koji od tri unesena broja odreuje koji je najmanji broj.

Sl.27. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Novi naziv (name)
Label 1
Lbl1
Label 2
Lbl2
Label 3
Lbl3
Label4
Lbl4
TextBox 1
TxtA
TextBox 2
TxtB
TextBox 3
TxtC
Text Box 4
txtN
Button1
Cmd_izracunaj
Button2
Cmd_noviunos

Novi text
Prvi broj
Drugi broj
Treci broj
Najmanji broj je

Izracunaj.
Novi Unos.

Sl. 28. Rad programa

37

ZADATAK 15. FAKTORIJEL

Napisati program za izracunavanje vrijednosti faktorijela za zadani broj.

Sl.29. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Label 1
Label 2
TextBox 1
TextBox 2
Button1
Button2

Novi naziv (name)

lblN
LblNF
TxtN
TxtNF
Cmd_Izracunaj
Cmd_Noviunos

Novi text
N
N!
Izracunaj.
Novi Unos.

38

Sl.30. Rad programa

39

ZADATAK 16. PROMJENA FONTA

Napisati program koji ce u text boxu mijenjati font napisanog teksta.

Sl.31. Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Label 1
TextBox 1
Button1

Novi naziv (name)

Lbltext
Txt1
Cmd_font

Novi text
Unesite text
Font

40

Sl.32. Rad programa

ZADATAK 17. PITAGORINA TEOREMA

Napisati program koji ce izracunavati jednu nepoznatu stranicu trougla primjenom Pitagorne
teoreme.

41

Sl.33- Izgled interfejsa programa

Naziv objekta
Label 1
Label 2
Label 3
Label4
Label 5
TextBox 1
TextBox 2
TextBox 3
Button 1
Button1
Button2
Button4

Novi naziv (name)

Lbl1
Lbl2
Lbl3
Lbl4
Lbl5
Txta
Txtb
Txtc
cmda
Cmdb
Cmdc
cmdobrisi

Novi text
Kateta a
Kateta b
Hipotenuza c
Unesite
Izracunajte

Kateta a
Kateta b
Hipotenuza c
Obrisi

42

43

Sl.34. Rad programa

44

ZADATAK 18. POKRETANJE PROGRAMA

Napisati programe koji e pokretati odreene programe.

Sl.35. Izgled interfejsa programa

45

Sl.36. Rad programa

ZADATAK 19. PROMJENA BOJE FORME

Napisati program koji ce mjenjati boju forme.

Sl.37. Izgled interfejsa programa

46

Sl.38. Rad programa

47

ZADATAK 20. DETERMINANTA

Napisati program za izraunavanje determinante.

Sl.30. Izgled interfejsa programa

48

Sl.40. Rad programa

49

LITERATURA:
1. Predavanja prof. dr Zorana Avramovia,
2. Peter Norton,Mishael Groh,Visual Basic 6,Kompjuter biblioteka
3. Programiranje i algoritmi,Katedra za konstruiranje razvoj proizvoda,Zagreb

50