PROJEKTNA DOKUMENTACIJA ZA OSVJETLJAVANJE SAOBRAAJNICA I OSTALIH

OTVORENIH PROSTORA U FUNKCIJI MOTORNOG I PJEAKOG SAOBRAAJA

Projektna dokumentacija za osvetljavanje saobraajnica in ostalih otvorenih prostora u funkciji
motornog i pjeakog saobraaja se radi na osnovu Urbanistiko-tehnikih uslova, Projektnog
zadatka investitora i Uslova nadlene Elektrodistribucije kojima je definisano mjesto i nain
prikljuenja napojnog voda instalacije osvetljenja na distributivni napon.
Minimalni struni kadar za izradu projekata, sa licencom IKCG za projektovanje:
Diplomirani elektroinenjer energetskog smjera ovlaeni projektant
Idejno rjeenje
Idejno rjeenje instalacije osvetljenja saobraajnica i ostalih otvorenih prostora u funkciji
motornog i pjeakog saobraaja treba da upozna investitora sa meunarodno priznatim
kriterijumima kvalitetnog osvetljenja saobraajnica i ostalih otvorenih prostora u funkciji
motornog i pjeakog saobraaja (Preporuke CIE i evropski standardi), moguim varijantama
rjeenja i znaajem tih varijanti sa aspekta funkcionalnosti i ekonominosti.
Idejni projekat
Idejnim projektom mora biti definisana svetlotehnika klasa predmetne saobraajnice, odnosno
prostora namjenjenog mirnom i pjeakom saobraaju. Idejni projekat mora sadrati
koncepciju rjeenja, u kojoj e biti definisano pitanje prikljuenja instalacije osvjetljenja na
distributivni napon, analiziran mogui raspored stubnih mjesta (jednostrani, dvostrani
naspramni, dvostrani unakrsni, centralni), kao i definisane mogue visine vjeanja svetiljki i
mogui tipovi i snage svetlosnih izvora. Projekat treba da definie eljene fotometrijske rezultate
i da prikae njihovo uporeenje sa standardima. Na osnovu navedenog, projektant je duan da
odredi vrijednost prosjenog raspona izmeu stubnih mjesta, kao i tip i presjek kabla kao
napojnog voda, a sve u cilju dobijanja orjentacionog Predmjera i predrauna radova.
Glavni projekat
Bez obzira da li se radi kao samostalna projektna dokumentacija, ili u sklopu projektne
dokumentacije koja slui za izgradnju objekata iju instalaciju predstavlja, glavni projekat mora
da sadri:
- definisanu svetlotehniku klasu (ukoliko nije raen idejni projekat),
- definisan raspored stubnih mjesta, sa tanom pozicijom stubova i svjetiljki u prostoru,
- definisanu vrstu svjetlosnog izvora,
- definisanu snagu svjetlosnog izvora,
- definisan tip svjetiljke,
- definisan tip stuba i visine i naina vjeanja svetiljke,
- definisan tip i presjek napojnih vodova,
- definisane trase napojnih vodova,
- definisano mjesto, kao i nain prikljuenja projektovane instalacije osvetljenja na distributivni
napon,
- definisan sistem napajanja i sistem osvjetljenja,
- definisan nain upravljanja javnim osvjetljenjem,
- definisan nain mjerenja utroene elektrine energije,
- definisan nain zatite od elektrinog udara.
Ukoliko se radi direktno glavni projekat, bez prethodne izrade idejnog rjeenja ili idejnog
projekta, glavni projekat mora sadrati i obrazloenja za izvreni izbor svih navedenih
elemenata projektnog rjeenja.
Tehniki opis mora sadrati opis izvoenja svih predvienih radova, potkrijepljen potrebnim
grafikim prilozima. Od grafikih priloga, pored situacionog plana, obavezna je i jednopolna
ema polja javnog osvetljenja, sa predvienim elementima za upravljanje projektovanim
osvetljenjem, za mjerenje utroene elektrine energije i za zatitu od elektrinog udara, kao i
grafiki prilozi koji omoguavaju dokaznice mjera za radove predviene Predmjerom I
predraunom radova.

Od prorauna, glavni projekat instalacije osvjetljenja kod saobraajnica sa preteno motornim

saobraajem mora sadrati fotometrijske proraune za kolovoz, raene prema vaeim
preporukama CIE i evropskom standardu i to:
a/ proraun srednje pogonske sjajnosti suvog kolovoza,
b/ proraun opte i podune ravnomjernosti sjajnosti suvog kolovoza,
c/ proraun relativnog porasta praga (fizioloko bljetanje) i
d/ proraun koeficijenta okruenja (kod puteva van urbanizovanih prostora).
Za sluaj postojanja trotoara, biciklistikih staza, parkinga i sl. (mirni saobraaj) uz
saobraajnice sa preteno motornim saobraajem, kao i kod osvetljavanja parkova, pojedinih
lokacija u sklopu ureenja terena, fotometrijski prorauni tih povrina obuhvataju:
a/ proraun srednje pogonske horizontalne osvjetljenosti tih povrina.
b/ proraun minimalne pogonske horizontalne osvjetljenosti tih povrina.
U svim sluajevima, rezultati dobijeni fotometrijskim proraunima moraju zadovoljavati zahtjeve
iz evropskog standarda EN 13201.
Pored izvrenih fotometrijskih prorauna, projekat treba da sadri i preporuku projektanta za
navedene fotometrijske veliine, koja se odnosi na konkretni sluaj. Fotometrijski proraun se
radi sa svjetiljkom po izboru projektanta, s tim to se u predmjeru radova (tenderu za izvoenje
radova) ne smije biti navedena konkretna svetiljka, ve samo tip svjetiljke (ulina, dekorativna,
projektorska itd.) i minimalni preporueni rezultati koji se ele projektovanom instalacijom
osvjetljenja postii (to ponuai moraju fotometrijskim proraunima dokazati).
Pored fotometrijskih prorauna, glavni projekat mora sadrati i
- Proraun bilansa snage i potronje eletrine energije za projektovanu instalaciju osvetljenja,
- Elektrine proraune predviene napojne mree (provjera na dozvoljeno strujno optereenje,
provjera na dozvoljeni pad napona, provjera zatite od kratkog spoja i zemljospoja).
Dimezije temelja za fundiranje stubova dati prema katalozima proizvoaa stubova, u
zavisnosti od nosivosti tla i maksimalne brzine vjetra. U sluaju da se za konkretnu lokaciju ne
moe doi do tih podataka, projekat mora da sadri predpostavljene vrijednosti tih veliina.
Glavnim projektom moraju biti obuhvaene potrebne mjere zatite na radu, zatite od
poara i zatite ivotne sredine, shodno zakonskim odredbama.
Situacioni plan projektovane instalacije osvetljenja radi se na geodetskoj podlozi koja
prikazuje postojee stanje, ili podlozi koja predstavlja graevinsko-saobraajno rjeenje,
odnosno rjeenje ureenja terena (kada je projekat sastavni dio glavnog projekta za izvoenje
novoprojektovanog stanja). Situacioni plan mora sadrati sve potrebne podatke za prenoenje
projektnog rjeenja na teren. U sluaju kada je projekat sastavni dio glavnog projekta za
izvoenje novoprojektovanog stanja, situacioni plan instalacije osvetljenja mora sadrati i ovjeru
vodeeg projektanta kompletnog objekta, kao potvrdu o usaglaenosti projektovane instalacije
osvetljenja sa graevinsko-saobraajnim rjeenjem i ostalom infrastrukturom.